Arteveldehogeschool Katholiek Hoger Onderwijs Gent Opleiding Leraar secundair onderwijs Campus Kattenberg Kattenberg 9, BE-9000 Gent
Draadloze netwerken in een schoolomgeving
Promotor: Academiejaar:
Mevrouw Ilse De Bolster
Scriptie voorgedragen door: Joeri Meeus en Nick Thienpont
2001 – 2002
tot het bekomen van het diploma leraar secundair onderwijs-groep 1; waarvoor de graad van geaggregeerde voor het secundair onderwijs - groep I wordt verleend.
Inhoudstabel Voorwoord Inleiding
1
Website
4
Hoofdstuk 1: Wat is een netwerk?
6
1 Wat is een netwerk?
8
2 Redenen om een netwerk te bouwen
8
3 Hoe is een netwerk samengesteld?
9
3.1 Het fysiek netwerk:
9
•
Bustopologie
9
•
Stertopologie
11
•
Ringtopologie
14
•
Token Ring
14
o
FDDI
14
o
ATM
16
3.2 Het logisch netwerk 4 Soorten netwerken
16 17
a. Local Area Network
17
b. Wide Area Network
17
5 Voordelen van een netwerk
17
6 Kosten
18
Hoofdstuk 2: Wat is een draadloos netwerk?
19
1. Inleiding
22
2. Technologieën:
22
2.1. IrDa
22
2.2. IEEE802.11
23
2.3. HomeRF
24
2.4. Bluetooth
24
3. Beveiliging
24
3.1. Basis
24
3.2. Risico's
25
•
Ongeoorloofde verbindingen leggen met het draadloze netwerk
25
•
Onderscheppen en volgen van draadloos dataverkeer
25
•
Het storen van verkeer
25
•
Cliënt-naar-cliënt aanvallen
25
•
Brute force aanvallen op wachtwoorden
26
•
Kraken van encryptie
26
•
Slechte configuratie
26
3.3. Richtlijnen voor beveiliging
26
3.4. Soorten beveiliging
27
3.4.1. Algemene beveiliging
27
3.4.2. Beveiliging bij 802.11b
28
3.4.3. Nieuwe beveiliging
29
4. Positieve punten van een draadloos netwerk
31
5. Negatieve punten van een draadloos netwerk
31
6. Gezondheid
32
Hoofdstuk 3: Hoe er aan te beginnen?
33
1) Welk materiaal heb je nodig?
35
1.1. Ad-hoc netwerk
36
1.2. Infrastructuurnetwerk
36
1.3. Point to multi-point netwerk
36
1.4. Point to point netwerk
36
1.5. Gemengd netwerk
36
2) Wat is de kostprijs van dit alles?
37
3) Hoe kunnen we deze producten zo goedkoop mogelijk aanschaffen?
38
3.1. AAL
38
3.2. PC/KD
38
Hoofdstuk 4: Hoe nu effectief een draadloos netwerk installeren? 1 Installatie netwerkkaart 1.1 Welk besturingssysteem?
40 43 43
Installatie onder Windows 95/98
43
Installatie onder Windows NT 4.0
43
Installatie onder Windows 2000
44
1.2 De configuratie van de computer 1) Bij een ad-hoc netwerk of directe PC verbinding.
44 44
Het domein definiëren
44
Encryptie van draadloze data
44
Netwerk Protocol
44
Cliënt
45
Naam -en groepstoewijzing
45
Bestand –en printerdeling
45
2) Linken aan een lokaal netwerk
45
2 De configuratie van een Access Point 2.1 Windows 95/98
45 46
Installeren van TCP/IP
46
Alternerende IP adressen (door middel van DHCP)
46
Vaste IP adressen (geen DHCP)
47
Gateway en DNS server
47
Controleren van de IP configuratie
47
2.2 Windows NT 4.0
47
Installeren van TCP/IP
47
Alternerende IP adressen (door middel van DHCP)
47
Vaste IP adressen (geen DHCP)
47
Controleren van de IP configuratie
48
2.3 Windows 2000
48
Netwerkkaart
48
Controleren van de IP configuratie
48
Hoofdstuk 5: praktische realisatie
49
1.
Verslag 23 januari 2002: test ad-hoc netwerk
51
2.
Verslag 22 mei 2002: test implementatie ven een draadloos netwerk
53
Hoofdstuk 6: Verslagen
1
Verslag 9 november 2001: interview met Hans De Four
59
61
Besluit
65
Bijlagen
67
Woordverklaring
80
Literatuurlijst
89
Voorwoord Vanuit ons vakgebied Informatica hebben wij een levendige interesse in netwerken en netwerkbeheer. De meeste scholen hebben vandaag de dag een computernetwerk, waardoor het onderhoud en het beheer ervan tot ons takenpakket kan behoren. Door de gevraagde integratie van ICT in alle vakken, kampen heel wat scholen met problemen betreffende het gebruik van de al jaren overbezette computerklassen. Het gebruik van draadloze netwerken is een nieuwe, in het onderwijs nog vrij onbekende technologie die een mogelijke oplossing voor dit probleem zou kunnen bieden.
Dat en onze persoonlijke interesse zijn de redenen waarom wij ons verdiept hebben in de toepassing van draadloze netwerken in schoolomgevingen. Het was voor ons een ideaal onderwerp om onze studie tot het bekomen van een diploma leraar secundair onderwijs – groep 1 af te ronden.
Graag willen we ook even de tijd nemen enkele mensen te bedanken die voor ons en de scriptie veel betekend hebben. Ilse De Bolster, voor de enorme ruimte die ze ons als promotor gegeven heeft bij het schrijven van deze scriptie. Ze was er steeds om ons te begeleiden en waar nodig bij te sturen. Hans De Four (pedagogisch – didactisch coördinator van Anytime Anywhere Learning) en Danny Devriendt (lector Informatica Arteveldehogeschool Gent) die ons in uiterste nood aan de nodige apparatuur hebben geholpen. Zonder hen hadden we deze scriptie niet naar behoren kunnen afwerken. De ICT cel Kattenberg van de Arteveldehogeschool Gent, waar we de kans kregen onze theorie in praktijk om te zetten. Het thuisfront. Zij hebben ons de kans gegeven te studeren waar we zin in hadden. Dankzij hen mochten we dit alles meemaken en zijn we sterk in onze schoenen staande volwassenen geworden.
De auteurs Joeri Meeus Nick Thienpont