DENTAL TRIBUNE The World's Dental Newspaper - Netherlands Edition
mei 2011
www.dental-tribune.nl
jaargang 1 | nummer 3
Sluiting tandartspraktijk Tandartsen in Hoogkerk vinden sluiting door IGZ onterecht
Prikincidenten en handhygiëne Concrete handvatten voor mondzorgprofessionals
SoniCare Airfloss Philips presenteert revolutionair flosapparaat
> Pagina 8
> Pagina 10-11
> Pagina 21
Toezicht op hygiëne en infectiepreventie VAN DE REDACTIE AMSTERDAM – Hygiëne en infec-
tiepreventie staan al enige tijd hoog op de agenda voor professionals in de mondzorg. Met de in 2007 gepubliceerde WIP-richtlijnen werd voor deze aandachtsgebieden uniforme en stringente regelgeving bereikt. De afgelopen twee jaar plaatste de media-aandacht voor de sluitingen van praktijken door de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) hygiëne en infectiepreventie in het middelpunt van de belangstelling. Een groot deel van de mondzorgpraktijken investeerde in betere hygiëne, om de veiligheid van behandelaars en patiënten te verbeteren én om bij een controle van de IGZ niet tegen de lamp te lopen. Toch gaat het af en toe mis. Te denken valt aan de sluiting van enkele tandartspraktijken in Noord-Holland
Even gewaardeerd als gevreesd: Reinoud van Wijk, inspecteur mondzorg van de IGZ (foto: Job Schlingemann)
Orthodontische zorg niet in gevaar bij gelijke tarieven UTRECHT - De toegankelijkheid van orthodontische zorg komt niet in gevaar als er gelijke tarieven voor orthodontie komen. Dat blijkt uit onderzoek van bureau Significant voor de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) naar de gevolgen van verlaging van de orthodontietarieven voor consumenten. Naar verwachting neemt de NZa eind mei een definitief besluit over gelijke tarieven. Op dit moment is er een verschil van gemiddeld 2,77% in het tarief dat een tandarts kan rekenen voor het plaatsen van een beugel (het D-tarief ) en dat van de orthodontist (het O-tarief ). De NZa vindt dat het niet moet uitmaken wie de behandeling uitvoert en wil daarom de tarieven voor tandartsen en orthodontis-
ten gelijktrekken. Een verlaging per 1 januari 2011 werd uitgesteld omdat er extra gegevens nodig waren. Die zijn nu via een gerechtelijke procedure verkregen. De NZa liet verschillende onderzoeken uitvoeren naar de mogelijke effecten van het invoeren van gelijke tarieven. De onderzoekers concluderen dat het niet aannemelijk is dat de tandheelkundige zorg benadeeld wordt door het invoeren van gelijke tarieven en een tariefverlaging. De mogelijkheid bestaat dat er tandartsen stoppen met orthodontische zorg, maar dan blijven er in de omgeving voldoende praktijken over die deze zorg wel leveren. De resultaten van de onderzoeken worden nu besproken met
koepels van tandartsen, verzekeraars en consumentenorganisaties. Vervolgens brengen zij advies uit aan de Raad van Bestuur van de NZa. Los van het besluit over functionele bekostiging is de minister van VWS van plan om in 2012 vrije prijzen in te voeren in de mondzorg, inclusief orthodontie. Op dit moment bekijkt zij of aan de randvoorwaarden is voldaan die de NZa in 2008 gesteld heeft aan de invoering van vrije prijzen. Een belangrijke randvoorwaarde is het openbaar maken van kwaliteits- en prijsinformatie, zodat consumenten tandartsen en orthodontisten goed met elkaar kunnen vergelijken. Een definitief besluit wordt verwacht in mei. (bron: NZA) ■
eind vorig jaar. Recentelijk vond een nieuwe sluiting plaats in het Groningse Hoogkerk, al wordt deze door de betrokken tandartsen fel bekritiseerd (zie pagina 8). In dit nummer van Dental Tribune is veel aandacht voor hygiene en infectiepreventie. U vindt een uitgebreid interview met Reinoud van Wijk, de inmiddels alom bekende – en gevreesde – inspecteur mondzorg van de IGZ (pagina 4-7). Herm Slagmoolen geeft zijn visie op het onderwerp als bestuurslid van de Vereniging voor Groothandelaren in de Tandheelkunde (VGT) en als directeur van adviesbureau Alldent (pagina 12-13). Verder vindt u een zeer bruikbaar fragment uit de nieuwe editie van de bestseller Infectiepreventie van A tot Z (pagina 10-11) en wordt u bijgepraat over interessante nieuwe producten van diverse fabrikanten (pagina 19-20). ■
Voldoet u met uw handendesinfectie aan de W.I.P. richtlijn ‘Infectiepreventie in de tandheelkundige praktijk’? uw!
Nie
schülke biedt de noodzakelijke producten verkrijgbaar via uw dental dealer Neem contact op via
[email protected] voor informatie en aanbiedingen van touch free dispensers en/of onze 2 uur durende training op locatie t.a.v. de W.I.P. richtlijn.
Kwaliteit. Zekerheid. schülke.
2
Binnenlands nieuws
dental tribune - netherlands edition
Tandarts Tandarts verliest fraudeert van kleuter voor tonnen Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft een inval gedaan bij een tandarts in Amsterdam-Osdorp die voor tonnen zou hebben gefraudeerd. De tandarts zou de afgelopen vier jaar declaraties hebben ingediend voor behandelingen die nooit hebben plaatsgevonden. Ook declareerde hij behandelingen van patiënten op naam van anderen, zodat zij er niet voor hoefden te betalen. Zo declareerde hij wortelkanaalbehandelingen voor kinderen met een melkgebit. Verschillende zorgverzekeraars deden bij de NZa melding van fraude. De NZa heeft de administratie van de praktijk in beslag genomen voor onderzoek. De tandarts heeft bekend dat hij valse declaraties heeft ingediend, maar beweert daar enige tijd geleden mee te zijn gestopt. De boete kan oplopen tot
NPCF wil meer inzicht in kwaliteit UTRECHT - De Nederlandse Pa-
tiënten Consumenten Federatie (NPCF) wil meer duidelijkheid voor de patiënt over de kwaliteit van de eigen tandarts. Met een checklist op de website van de NPCF kan iedereen de kwaliteit van zijn tandarts toetsen. Trekt deze altijd schone handschoenen aan? Informeert de tandarts naar medicijngebruik en gezondheid? Vertelt hij over de mogelijke bijwerkingen van de verdoving?
AMSTERDAM - De
“ ” De NZa heeft de administratie van de praktijk in beslag genomen voor onderzoek
550.000 euro of maximaal 10% van de omzet. De tandarts wordt voor de nu geconstateerde overtredingen niet strafrechtelijk vervolgd. Ook mag de praktijk openblijven, omdat de kwaliteit van de patiëntenzorg in orde lijkt. Er komen jaarlijks relatief veel signalen binnen bij de NZa over tandartsen en orthodontisten. In 2010 ging 40% van de signalen in de curatieve zorg over mondzorg. De NZa heeft haar toezicht op de mondzorg verscherpt en doet extra onderzoek naar de werking van het systeem. De NMT reageerde geschrokken op het bericht en stelde dat ieder geval van fraude er één te veel is. Wel wijst de maatschappij erop dat tandarts(-specialisten) jaarlijks 75 miljoen tandheelkundige behandelingen uitvoeren bij 13 miljoen Nederlanders en dat feitelijk alleen zeer incidenteel sprake is van fraude. (bron: NZa) ■
DEN BOSCH - De schadevergoeding die een tandarts eiste van de vader van een vierjarige jongen is door de rechter afgewezen. Reden van de eis was het verdraaien van de duim tijdens de behandeling van de kleuter. De jonge patiënt, bij wie een kies gevuld moest worden, raakte in paniek en wilde niet meewerken. Een week daarvoor was bij hem, zonder verdoving, een kies getrokken. De kleuter bleef zich ook na de komst van een assistente verzetten. Daarop besloot de tandarts, nog voor de komst van de tweede assistente, beide handen van de jongen vast te houden om de ingreep te kunnen verrichten. Hierbij verdraaide hij zijn duim. De tandarts stelde de vader van de jongen aansprakelijk voor het letsel. Wellicht is een hersteloperatie aan zijn duim nodig, waardoor hij enige tijd uit de roulatie zal zijn. Verder zou er kans bestaan op voortijdige artrose. Volgens de rechter was de paniekreactie van de kleuter niet geheel onverwacht. Het is bovendien onduidelijk waarom de tandarts niet heeft gewacht totdat de tweede assistente was gearriveerd. De rechter liet in het oordeel tevens meewegen dat de jongen zich na de komst van de tweede assistente zonder problemen heeft laten behandelen. Het tamelijk bizarre bericht deed veel stof opwaaien in diverse binnenlandse media. Een ‘reaguurder’ op shockblog Geenstijl.nl reageerde als volgt: “De tandarts is nou niet echt een plek
mei 2011
waar mensen met veel kalmte naar toe gaan. Hij had dit kunnen verwachten en heeft het verkeerd aangepakt.” Een ander: “Aan de ene kant verdien je het dat je duim wordt afgebeten als je kleuters zonder verdoving die kiezen trekt. Aan de andere kant verdienen die ouders ook een pak slaag als je kind op vierjarige leeftijd zo veel rotte kiezen heeft.” ■
“
De patiënt heeft baat bij meer concurrentie, maar moet dan wel kunnen vergelijken
”
De NPCF stelt ook voorwaarden aan het invoeren van vrije prijzen voor tandartsen. “Ten eerste moet er een proefperiode komen van twee jaar, voordat we kun-
nen besluiten of het in ieders belang is dat tandartsen hun eigen prijzen bepalen,” zegt NPCF-directeur Wilna Wind. Ten tweede zouden tandartsen prijslijsten bekend moeten maken via hun website en in de praktijk. Vanaf 2012 gaan tandartsen in onderhandeling met de zorgverzekeraars om de tarieven te bepalen voor vullingen, kronen, beugels, kunstgebitten en controles. De NPCF gaat daarmee niet zomaar akkoord. “De patiënt heeft weliswaar baat bij meer concurrentie op kwaliteit, maar dan moet je wel kunnen vergelijken,” aldus Wind. Ten slotte moet er ook iets gedaan worden aan de huidige schaarste aan tandartsen in bepaalde regio’s, stelt de NPCF. Een tekort aan tandartsen kan de prijs opdrijven en komt bovendien de keuzevrijheid niet ten goede. (bron: NPCF) ■
,LUNLaVUKLTVUK SHH[aL^LLYSHJOLU +\YMQPQOL[HHU&
Colofon Dental Tribune verschijnt tienmaal per jaar en is een uitgave van Albion Press BV, onder licentie van Dental Tribune International Hoofdredacteur/uitgever drs. Ben Adriaanse Redactie Willianne Kamerbeek drs. Jan Franke drs. Emily van Someren Redactieadres Redactie Dental Tribune Postbus 545 3990 GA Houten E-mail:
[email protected]. De Nederlandse editie van Dental Tribune kent een onafhankelijke redactie en richt zich op professionals in de volle breedte van het tandheelkundige vakgebied.
Aanmelden De doelgroep van Dental Tribune (bestaande uit tandartsen-algemeenpractici, tandartsen-specialisten, mondhygiënisten, orthodontisten, kaakchirurgen, tandtechnici, tandprothetici en diegenen die werkzaam zijn in de dentale industrie) komt in aanmerking voor een kosteloos abonnement. Behoort u tot de doelgroep en ontvangt u het maandblad nog niet? Meld u dan aan via het inschrijfformulier op www.albionpress.nl. Advertentieverkoop Harry Velthuis, accountmanager. Postbus 545, 3990 GH Houten. Telefoon: 06-531 55 262. E-mail:
[email protected]. Linda Schriekenberg, medewerker mediaorder. Telefoon: 030-63 55 070. Fax: 030-63 55 069. E-mail:
[email protected]
© 2011 Albion Press BV. Redactioneel materiaal van Dental Tribune International, Duitsland, dat is vertaald en in dit nummer is opgenomen, is auteursrechtelijk beschermd door Dental Tribune International GmbH. Alle rechten voorbehouden. Gepubliceerd met toestemming van Dental Tribune International GmbH, Holbeinstr 29, 04229 Leipzig, Duitsland. Reproductie op welke manier en in welke taal dan ook, gedeeltelijk of volledig, zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van Dental Tribune International GmbH, is uitdrukkelijk verboden. Dental Tribune is een handelsmerk van Dental Tribune International GmbH.
/LSWKLaLRPUKLYLUHHULLUNLaVUKLTVUK Q 4HHRLLU^LYRYLPZUHHYLLUSVRHHSWYVQLJ[ Q >VYKZWVUZVYVMKVUH[L\Y Q :JOLURPUZ[Y\TLU[LU Q AL[QLRLUUPZLU]HHYKPNOLKLUPU >PSQL^L[LUOVL& )LNPUIPQ+/05!^^^KOPUUS +LU[HS/LHS[O0U[LYUH[PVUHS5LKLYSHUK+/05 ^LYR[PU5LWHSLUPU[HS]HUHUKLYLSHUKLUHHUIL]VYKLYPUN]HUKLTVUK NLaVUKOLPK+/05KVL[KH[ZHTLUTL[[HUKHY[ZLUWYL]LU[PLHZZPZ[LU[LU TVUKO`NPwUPZ[LUKL>/6/LSW0U[LYUH[PVUHS+LU[HS;LJOUPJPHUZ OL[*VSSHIVYH[PUN*LU[YL5PQTLNLULUOL[0]VYLU2Y\PZ
mei 2011
Overweldigende reacties op Gulle Lach-campagne van CDC Kliniek
BEST - Achter ieder gebitsprobleem schuilt een verhaal. Vanuit deze gedachte is de CDC kliniek gestart met een wervingscampagne, waarin zij op zoek gaat naar vijftien mensen met serieuze gebitsproblemen. Zij krijgen een behandeling aangeboden in ruil voor hun verhaal. Wegens groot succes werd de inschrijving vroegtijdig gestopt. Meer dan 300 personen meldden zich om uiteenlopende redenen aan. De meest gehoorde motivatie is dat men al lang de wens heeft om het gebitsprobleem op te los-
sen, maar het bezoek door angst of tijd- of geldgebrek steeds heeft uitgesteld. Op 10 april kregen de
“ ” Wegens groot succes werd de inschrijving vroegtijdig gestopt
kandidaten te horen of ze geselecteerd waren. De tandheelkundige kliniek hoopt met de verhalen en resultaten andere mensen met gebitsproblemen te overtuigen zich te laten behandelen. ■
Implanteren in bovenkaak tegen kaakbotslijtage NIJMEGEN – Het tijdig plaatsen van tandwortelimplantaten in de bovenkaak vermindert het risico op kaakbotslijtage bij dragers van een kunstgebit. Dat betoogde hoogleraar orale implantologie prof. dr. Gert Meijer onlangs in zijn oratie ‘Listen to the bone’. Op deze wijze kan een kaakbotherstellende operatie worden voorkomen. In Nederland hebben twee miljoen mensen een kunstgebit. Ongeveer 20% van hen loopt risico op kaakbotslijtage vanwege verkeerde belasting. Preventief implanteren in de onderkaak wordt in de praktijk regelmatig toegepast, maar in de
bovenkaak is dit nog niet het geval. De laatste jaren is het succes van implantaten in de bovenkaak spectaculair gestegen, enerzijds omdat het oppervlak van het implantaat sterk verbeterd is en anderzijds omdat de implantaatpositie tegenwoordig driedimensionaal op de computer gepland wordt. Meijer roept tandartsen op om ook bij patiënten bij wie sprake is van toenemende kaakslijtage in de bovenkaak tijdig te implanteren. Volgens Meijer is het daarom noodzakelijk kunstgebitdragers eens per twee jaar te controleren. ■
3
Binnenlands nieuws
dental tribune - netherlands edition
Kiezen of delen voor voetballers SOEST - Voetbalclubs FC Twente en AZ werken mee aan een grootschalig wetenschappelijk onderzoek naar de relatie tussen gebitsproblemen en blessuregevoeligheid. Wetenschappers die onderzoek doen naar sportblessures besteden steeds meer aandacht aan gebitsproblemen. Henny Solleveld, sportfysiotherapeut en stoorvelddiagnosticus, is in september 2010 in Nederland, België en Denemarken begonnen met een grootschalige inventarisatie. Ook de Belgische voetbalclubs AA Gent, Anderlecht en Germinal Beerschot werken mee aan zijn zoektocht naar de relatie tussen kaak- en gebitsproblemen en blessuregevoeligheid. De selectiespelers vullen vragenlijsten in over de toestand van het gebit en eventueel aanwezige kwetsuren. “Vaak zie je bij voetballers één of meerdere ingeklemde verstandskiezen die geen kant meer op kunnen,” aldus Solleveld. “Daardoor raakt het normale doorbraakproces verstoord. De trek- en duwprikkels geven een bepaalde input aan de hersenen. Dat kan de oorzaak zijn van allerlei blessures, want de hersencentra sturen het bewegingsapparaat in het lichaam aan.”
“
Uit onderzoek blijkt dat jonge sporters met verstandskiesproblemen extra blessuregevoelig zijn
”
In de sportwereld is bekend dat gebitsproblemen andere blessures kunnen veroorzaken. Arjen Robben moest bij Chelsea al zijn verstandskiezen laten trekken toen hij van de ene naar de andere kwetsuur sukkelde. Arsenalcoach Arsène Wenger stuur een groot deel van zijn selectie, waaronder Robin van Persie, voor dezelfde behandeling naar de kaakchirurg. Ook de Nederlandse waterpolodames ondergingen deze ingreep voor de Olympische spelen in Peking. In 2009 leek het erop dat Aly Cissokho van FC Porto naar AC Milan zou vertrekken, maar die transfer ketste uiteindelijk af, omdat de Italiaanse medische staf zijn gebit niet in orde vond.
Volgens Solleveld is het preventief verwijderen van alle verstandskiezen een rigoureuze maatregel. Hij wil eerst onderzoeken wat nu exact de relatie is tussen gebit en blessures. Resultaten zijn er al wel. “Uit onderzoeken blijkt dat jonge sporters met verstandskiesproblemen extra blessuregevoelig zijn. Ook komt het voor dat atleten die jarenlang aan de top hebben gestaan ineens last hebben van allerlei blessures. Als daarvoor geen duidelijke aanleidingen zijn, kijken we nu naar de wortels, tanden en kiezen. Zijn die ontstoken, dan kan daar de oorzaak liggen. Het onderzoek dat we nu aan het doen zijn, is een primeur.” (bron: depers.nl) ■
Zonder kwaliteitsgegevens geen vrije tarieven mondzorg DEN HAAG - Zolang consumen-
ten niet weten welke kwaliteit hun tandartsen, orthodontisten en mondhygiënisten leveren, is de Consumentenbond tegen vrije tarieven in de mondzorg. Zodoende is uitstel van de invoeringsdatum door minister Schippers van Volksgezondheid noodzakelijk. De minister wil onder bepaalde voorwaarden de mondzorgtarieven per 1 januari 2012 vrijgeven. Bart Combée, directeur van de Consumentenbond: “Een belangrijke voorwaarde is dat consumenten een goede prijs/kwaliteitafweging kunnen maken en dat ze een rechtvaardige prijs voor
behandelingen betalen.” Volgens Combée beschikken consumenten voor het einde van het jaar nog niet over deze gegevens. De Consumentenbond wil dat
“
en mondzorgverleners goede onderlinge afspraken zullen maken over prijs en kwaliteit. Ook de rechtspositie verdient aandacht: er moeten nog algemene voor-
Een belangrijke voorwaarde is dat consumenten een goede prijs/kwaliteitafweging kunnen maken en dat ze een rechtvaardige prijs voor behandelingen betalen
er meer mondzorgverleners komen. Dit kan onder meer door het verruimen van de capaciteitseisen of door de numerus fi xus af te schaffen. Daarnaast is de bond niet overtuigd dat verzekeraars
”
waarden voor consumenten en de branche komen en het moet makkelijker worden een klacht in te dienen bij onjuiste bejegening of behandeling. (bron: Consumentenbond) ■
Tandartsen profiteren van technologische innovatie
4
Interview
dental tribune - netherlands edition
mei 2011
“Wij constateren dat een tekortkoming nooit op zichzelf staat” Interview met Reinoud van Wijk, inspecteur mondzorg IGZ
TEKST: JAN FRANKE FOTO’S: JOB SCHLINGEMANN
Reinoud van Wijk (1958) werkte na zijn studie tandheelkunde aan de VU – deels op zee – als tandarts voor de Koninklijke Marine, had een eigen praktijk in Amsterdam en was daar namens de VVD actief in de gemeenteraad. Ook was hij adviserend tandarts voor twee zorgverzekeraars. Land en zee bleken niet genoeg: Van Wijk haalde het vliegbrevet voor helikopters en vliegtuigen en werkt sindsdien ook als piloot. De Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) profileert zich, in een tijd dat de mondzorg in Nederland voor grote veranderingen staat, steeds nadrukkelijker. Een interview over de stand van zaken en toekomst van de mondzorg, en de rol van de IGZ daarin. Eind 2010 kondigde het IGZ aan dat het aantal onaangekondigde bezoeken aan mondzorgpraktijken door inspecteurs sterk zou toenemen. Hoe verloopt de uitvoering van dit plan? “We leggen meer onaangekondigde bezoeken af, omdat we vaker ‘zomaar’ bij een praktijk naar binnen willen lopen. We doen meerdere bezoeken per week, en
streven naar 200 bezoeken per jaar. Ondanks de toename in bezoeken halen we ons streefaantal nog niet. Een deel van onze capaciteit wordt namelijk opgeslokt door het groeiende aantal meldingen. Mensen weten ons beter te vinden, en daar reageren wij op. Daarnaast hebben we een tijdelijk capaciteitsprobleem door ziektegevallen.” Kwam het plan voort uit kritiek op het functioneren van de IGZ? “Het was een combinatie. Er waren signalen vanuit de eigen organisatie. Wij willen, naast het afhandelen van meldingen, met de onaangekondigde bezoeken vooral situaties aantreffen die ook patiënten kunnen tegenkomen. Op die manier krijgen we een steekproef van de praktijken waar wij niet komen, omdat er geen meldingen over zijn. De bezoeken die wij doen op basis van meldingen zijn ook onaangekondigd, maar volgen naar aanleiding van een brief. Ik noem de andere bezoeken liever at random. Ik denk niet dat de aankondiging tot zenuwachtigheid leidt. We komen kijken en als er niets aan de hand is: prima! De afgelopen twee jaar zijn op veel plaatsen praktijken aangesproken, en in sommige gevallen ook gesloten. We zien dat – ook door de media-aandacht voor
deze maatregelen en sluitingen – de beroepsgroep een stuk alerter is geworden. Men denkt: het is de overheid menens. We moeten maatregelen nemen.” Verwacht u dat de toename van onaangekondigde bezoeken tot verbeteringen leidt? “Qua effecten vernemen we vanuit tandheelkundig Nederland – van de groothandel en de industrie – dat de belangstelling voor
“
vorming binnen de mondzorg opvalt? “Het is voor zorgverleners niet altijd even makkelijk. De huidige programma’s zijn oorspronkelijk financiële administratieprogramma’s. Als een tandarts een patientdossier openslaat, ziet hij in de meeste gevallen als eerste wat de in het verleden gedeclareerde codes zijn. Als ik naar mijn huisarts ga, ziet deze als eerste wat mijn klachten, wensen en ziekte-
”
Men denkt: het is de overheid menens. We moeten maatregelen nemen
cursussen als ‘Infectiepreventie’ en ‘Stralingsbescherming voor tandartspraktijken’ enorm toeneemt. De signalen worden opgepikt en er wordt verantwoordelijkheid genomen. Dat is een goede zaak. Wij verwachten dat de verbeterde praktijkorganisatie een manier van werken en een precisie bevordert waarmee de patiënt in de toekomst direct zijn voordeel zal doen.” Kunt u een praktisch voorbeeld geven van wat u in de dossier-
patronen zijn. Daar moeten tandartsen ook naartoe.” In een interview in 2008 ging u in op de behoefte van patiënten aan transparantie in de zorg. Bent u tevreden over de transparantie zoals u die momenteel aantreft? “Bij onze inspecties nemen wij transparantie zeker mee. In de Nederlandse tandheelkunde wordt veel aan taakdelegatie gedaan. Dat mag volgens de wet. Maar wij krijgen meldingen van
patiënten die verklaren: ‘ik verkeerde twee jaar in de veronderstelling dat ik door een tandarts werd behandeld. Nu blijkt dat niet zo te zijn!’ Vaak gaat het om een patiënt die nieuw in een praktijk is gekomen. De eerste keer werd gezegd: ‘Goh, mevrouw of mijnheer, komt u maar. We maken foto’s, doen een mondonderzoek en dan stellen we een behandelplan op’. Maar over de kwalificatie van het personeel dat de behandeling gaat uitvoeren, werd de patiënt niets verteld. Dat vinden ze, denk ik terecht, vervelend. Het zegt helemaal niets over de geleverde kwaliteit, maar de tandarts moet duidelijk zijn: ‘We hebben een behandelplan gemaakt, en ik stel voor dat mijn assistent dat gaat uitvoeren.’ Dan heeft de patiënt de mogelijkheid ja of nee te zeggen. Als de tandarts veel zaken uit handen kan geven aan assistenten, dringt de vraag zich op: waar is de tandheelkundige opleiding voor?” Met het oog op dit soort situaties stelde de IGZ in 2008 de circulaire ‘Taakherschikking in de tandheelkundige praktijk en het uitvoeren van voorbehouden handelingen door niet-tandartsen’ op. Vindt u dat de mogelijkheid tot taakdelegatie in de wet BIG soms wordt misbruikt?
De oplossing voor uw hygiënische werkplek Innovatief |
Cleankeys is een gigantische stap voorwaarts in het elimineren van bacteriële besmetting via toetsenborden. Het is een perfect glad stevig gehard glazen toetsenbord. De toetsen zijn geprint op de onderkant van het oppervlak waar de speciale touch circuits de geringste aanraking detecteren zelfs wanneer u handschoenen draagt. Door deze speciale touch technologie kan u het toetsenbord aanpassen naar de door uw gewenste gevoeligheid: Laag, midden of hoog.
Aseptisch |
De Cleankeys is volgens IP65 stof- en waterdicht. Er zijn geen naden of hoekjes waar bacteriën kunnen achterblijven. Eenvoudig en makkelijk te reinigen in seconden met uw keuze schoonmaakmiddel: 1 toetsencombinatie om het toetsenbord te blokkeren, sprayen en schoonvegen!.
Efficiënt & Compact |
Het geïntegreerde touchpad zorgt ervoor dat u geen onhygiënische muis hoeft te gebruiken. De Cleankeys sluit u binnen 1 minuut aan op uw PC met een USB stekker dus zonder software en is compatible met Windows, Mac OS, Linux en Unix. Kortom: daadwerkelijk Plug & Play. Door het compacte design en gewicht is de Cleankeys gemakkelijk te plaatsen of te monteren op elke door uw gewenste plek.
www.cleankeysinc.com
6
Interview
“Nee, de wet is daar heel duidelijk in. Het ‘bekwaam is bevoegd’-principe is legitiem. Maar de WGBO schrijft voor dat je de patiënt goed moet informeren over de mogelijkheden en de behandeling. En over wie de behandeling gaat uitvoeren. De BIG geeft de ruimte, maar de WGBO beschrijft de voorwaarden. Dat is prima geregeld.” Toch gaat het af en toe mis. “Er zijn inderdaad praktijken die, wanneer ik vraag ‘hoe bespreekt u dit nou?’, antwoorden ‘dat gaat heel goed’, maar dat vervolgens niet kunnen aantonen. Voor ons geldt dat je iets pas hebt gedaan als je het kunt aantonen. Dit probleem komt veel voor in de tuchtrechtspraak. Ik refereer even aan de uitzending van het programma ‘Radar’ van eind 2010. Die geruchtmakende uitzending ging over een zaak waarin het mis ging met lokale anesthesie en medische anamnese. Als er in het medisch dossier van de patiënt niets is veranderd sinds de laatste behandeling, moet je wél opschrijven dat je
“
dental tribune - netherlands edition
mei 2011
Algemeen geldt dat de maatschappij veel meer om verantwoording vraagt. Wij zijn een organisatie die namens de overheid toezicht houdt op de manier waarop dit wordt opgepakt. We zien dat patiënten steeds meer op hun rechten gaan staan. Daarbij vergeten ze ook wel eens hun plichten (lacht, red.). Eén van die plichten is dat ze de rekening betalen. En als jij als tandarts alles netjes hebt vastgelegd, sta je natuurlijk veel sterker als een betalingsdispuut ontstaat. Het mes snijdt wat transparantie betreft aan vele kanten.” In het licht van de ontwikkeling van de mondige patiënt werd onlangs met steun van Minister Schippers een wetsvoorstel ingediend waarmee boetes en berispingen, net als schorsingen, openbaar worden gemaakt. Wat vindt de IGZ hiervan? “Het laatste nieuws hierover is mij onbekend. Ik weet wel dat minister Schippers onlangs betoogde dat deze openbaarheid ook in Europees verband doorgang moet vinden. Het boete-
Vaak vragen tandheelkundigen mij: ‘geef even een lijstje waar we aan moeten voldoen’. Maar eigenlijk staat er op dat lijstje alleen: ‘kwaliteitsbeleid’
de medische anamnese hebt afgenomen, anders zit je fout. Je vermeldt: ‘medische anamnese: geen bijzonderheden’. Als ik in een tandartspraktijk waarneem en ik krijg een patiënt in de stoel voor wie door een andere tandarts een plan is opgesteld, ben ik verplicht te vragen: ‘bent u het hier nog steeds mee eens? Geeft u toestemming?’ Het is idioot als een niet-tandarts meteen gaat behandelen zonder vooraf deze vragen te stellen. Wat je opschrijft hoeft geen ellenlang verhaal te worden. Met het goed organiseren van de procedure kom je een heel eind. Dat je toestemming van de patiënt moet hebben is duidelijk. Wij vinden dat je dat moet kunnen laten zien aan de hand van een aantekening in het dossier. Maar in ingewikkelde gevallen of waarbij twijfels bestaan, is het advies om de handtekening waarmee de patiënt toestemming geeft in het dossier of op papier vast te leggen. Vergeet overigens niet dat in de tandheelkunde, vergeleken met bijvoorbeeld huisartspraktijken, gigantische aantallen ingrepen per jaar plaatsvinden. Je kunt ook stellen dat er heel weinig misgaat.” Begrijp ik goed dat de IGZ hierover hardere afspraken wilt maken? “De minister heeft in het kader van de vrije prijsvorming sterk ingezet op grotere transparantie. Wij participeren en geven input, maar stellen geen regels op. Daarnaast ontwikkelt de beroepsgroep indicatoren voor de kwaliteitsverbetering. Ook daarbij adviseren wij.
”
traject werd hierbij inderdaad genoemd. IGZ heeft op deze ontwikkeling haar beleid afgestemd. Voor zover ik weet zullen in alle gevallen - boetes, waarschuwingen en berispingen - de zorgverleners eerst gewaarschuwd worden. Pas bij een tweede overtreding - als blijkt dat de arts zijn leven niet heeft gebeterd - treedt een boetetraject in werking. Het leermoment heeft dan blijkbaar geen effect gehad; pas dan is sprake van een ‘probleem’ dat openbaar wordt gemaakt. Wij geven zorgverleners bij voorkeur de kans om zelf de zaken op orde te krijgen, en dat blijft zo.” Kunt u generaliseren bij welk soort praktijken het op bijvoorbeeld hygiënegebied vaker misgaat? “Dat is heel moeilijk. Wij constateren wel dat een tekortkoming nooit op zichzelf staat. Als er op het gebied van infectiepreventie zaken niet op orde zijn, is er meestal meer mis. Dat heeft te maken met bewust handelen en het systeem waarmee kwaliteitsbeleid wordt geregeld. Als over deze zaken goed wordt nagedacht, zien wij eigenlijk weinig problemen. Bij praktijken waar dit niet gebeurt, zien wij bijvoorbeeld een sterilisator staan. Dan vragen wij: ‘doet die het?’ ‘Ja, hoor, hij wordt warm,’ is dan het antwoord. En dit geeft precies weer waar het misgaat. Zij denken: ‘ik koop iets, dat wordt neergezet en dan is het goed’. Of het ook daadwerkelijk goed is, wordt niet nagegaan. Dit kan gelden voor de autoclave, de thermodesinfector of de manier waarop medicijnen of anesthesievloei-
stof bewaard worden. Dit is het type praktijken waarin wij in een laatje kijken en blijkt dat een deel van de anesthesievloeistof over de houdbaarheidsdatum is. Vaak vinden deze praktijken het erg lastig om aanpassingen te doen, omdat ze de administratieve handelingen vrezen. Alles afzonderlijk doen is inderdaad belastend. Maar praktijken moeten een risico-inventarisatie maken voor werknemers, en daar kunnen ze dit prima in meenemen. Onlangs vertelde ik hierover op een lezing. In de pauze zag ik het publiek balen. Ik vroeg: ‘Denkt u dat u nog aan boren toekomt?’ Waarop de zaal met een diepe zucht ‘nee!’ verkondigde. Dit zijn dingen die vanaf het begin in de hele praktijkvoering ingebouwd moeten zijn. Een collega van mij zegt altijd: ‘Die tandartsen kopen een praktijk en regelen, denken ze, alles. Een financieel adviseur, een mannetje voor de verzekeringen en iemand voor de inrichting. Ze hebben een dental depot voor de levering van en advies over
de materialen. Ze hebben overal adviseurs voor, maar ze hebben nooit een adviseur die hen vertelt hoe ze conform de huidige richtlijnen verantwoorde zorg moeten leveren. Vaak vragen ze aan mij: ‘geef even een lijstje waaraan we moeten voldoen’. Maar eigenlijk staat er alleen ‘kwaliteitsbeleid’ op dat lijstje. Vinklijstjes met daarop: ‘autoclave onderhouden’, ‘handschoenen’, ‘handalcohol’ zijn in omloop. Maar je moet die handelingen integreren in de dagelijkse praktijkvoering. Tandartsen willen graag alles zelf doen. Maar zeker in grotere, moderne praktijken komt er zoveel op je af, dat je je moet afvragen: ‘Wil ik alles wel zelf blijven doen?’ Je bent weliswaar verantwoordelijk voor de praktijk, maar dat betekent niet dat je alles ook daadwerkelijk zelf moet uitvoeren. Je moet zorgen dat je de kennis van goede mensen binnenhaalt. Wij zien een onderscheid tussen MBO-assistenten, die een driejarige opleiding hebben, mensen met een theoretische op-
leiding, en assistenten die door de tandarts zelf zijn opgeleid. Als wij ergens komen praten over infectiepreventie krijgen we van deze drie groepen drie verschillende reacties. Dat is heel opmerkelijk. Zorg dus dat je iedereen dezelfde opleiding geeft. Je mag in Nederland zelf opleiden, maar als je alleen maar zelf opleidt, leer je de medewerkers door jouw ogen en met jouw referentiekader te kijken. Terwijl leren ook betekent door de ogen van anderen iets bekijken, en dit te relateren aan de eigen praktijk. Zorg dat assistenten jaarlijks een paar cursussen volgen. Ze zijn niet schrikbarend duur, maar leveren zoveel op. En ik durf te beweren dat ze zelfs in geld heel veel opleveren. Als jouw medewerkers door hun opleiding weten hoe je infectiepreventie goed kan vormgeven, krijgt de praktijk een uitstraling die nieuwe patiënten aantrekt. De motivatie van medewerkers neemt toe, en dit maakt de praktijkvoering vele malen beter. Durf te delegeren.”
mei 2011
Interview
dental tribune - netherlands edition
Worden dit de toekomstige richtlijnen van de IGZ? “Nee, wij maken geen richtlijnen. Ik hoop natuurlijk wel dat doordat ik hier vaak over spreek - de beroepsgroep dit soort zaken zelf oppakt. Binnen het NMT gaan al langer stemmen op om met gediplomeerde assistenten te gaan werken. Ik onderschrijf dat van harte. Ik kan me voorstellen dat in grote praktijken met veel stoelen infectiepreventie zo veel werk is, dat je assistenten speciaal voor dit doel aanneemt. Misschien moeten we een speciale sterilisatieopleiding starten, zoals in ziekenhuizen al gebeurt. Die opleiding hoeft niet net zo zwaar te zijn, maar lijkt mij ook voor de tandartspraktijk uitermate zinvol.” Hoe verhoudt de Nederlandse situatie zich tot ons omringende landen? “Dat verschilt sterk. Op dit moment zijn in Engeland en Duitsland maatregelen op het gebied van infectiepreventie in ontwerp die veel verder gaan dan in Nederland. Ze willen in Engeland zelfs naar een soort operatiekamersteriliteit toe. Tijdens mijn opleiding tot tandarts zat ik nog zonder handschoenen heerlijk in bloederige monden. We waren ons toen van geen kwaad bewust. Persoonlijk denk ik deze plannen wat ver gaan, maar tegen het NMT zeg ik altijd: ‘Zorg nu dat
we het hier goed voor elkaar krijgen, anders worden de ontwikkelingen uit Duitsland en Engeland in Europees verband gewoon opgelegd’. Als wij ons nu al voorbereiden en kunnen aantonen dat het hier perfect geregeld is, hebben we een weerwoord tegen Europa. Op bezoek bij een praktijk in Italië gingen de zaken nog veel opmerkelijker. Zonder handtekening van de patiënt gebeurde er helemaal niets. Je mocht in de stoel zitten, de tandarts keek en zei: ‘Ja, we moeten tandsteen verwijderen’. Dan ging de patient naar de receptie om aan te geven of hij akkoord was met de hele behandeling. De dossiervorming staat daar op een veel hoger niveau. Maar de verschillen binnen landen zijn groot. Ik ken heel goede Duitse praktijken, maar kom ook Duitse tandartsen tegen bij wie ik ernstige twijfels heb. Die landelijke verschillen kennen we in Nederland overigens ook.” Wanneer vermoedt u dat deze Europese wet- en regelgeving er komt? “Als grote spelers als Duitsland op een gegeven moment gaan doorpakken – en het gerucht gaat dat de nieuwe richtlijnen van het Robert Koch Instituut de opmaat voor nieuwe Europese wetgeving zijn – kan het snel gaan. Dan lopen wij het risico te worden overspoeld. Er is ook aanleiding toe. Er zijn steeds meer aanwijzingen
dat mondgezondheid sterk samenhangt met de algemene gezondheid. Prof. dr. Bruno Loos (ACTA) heeft hier onlangs over geschreven. Onvoldoende tandheelkundige zorg gecombineerd met een ernstige ziekte kan bij zwakkere groepen zoals ouderen fatale gevolgen hebben. Ook dr. Hans de Soet (ACTA) wees onlangs op de verdenking dat MRSA (de ‘ziekenhuisbacterie’) in tandheelkundige praktijken kan worden overgedragen. In Nederland wordt hier nog weinig onderzoek naar gedaan, en krijgt dit onderwerp vooralsnog weinig aandacht. Als er sterkere indicaties komen dat de relatie tussen mond-
Het politieke debat over vrije prijsvorming speelt volop. Wat is het standpunt van de IGZ in deze kwestie? “Als inspectie hebben wij geen oordeel over vrije prijsvorming. Wij zien toe op de kwaliteit van zorg en de patiëntveiligheid. Pas op het moment dat vrije prijsvorming hiermee zou interfereren, zullen wij een oordeel formuleren. We denken er wel over na. Vrije prijsvorming gaat ervan uit dat mensen in staat zijn zelf te onderhandelen met zorgaanbieders over de zorg die ze nodig hebben en die goed voor hen is. Wat we daarvan ook vinden, dat is de maatschappelijke trend. Maar over jongeren, gehandicap-
“
Zorg dat assistenten jaarlijks een paar cursussen gaan volgen. Ze zijn niet schrikbarend duur, maar leveren zoveel op
zorg en algemeen gezondheid sterk is, verandert dit wellicht. Als er voldoende wetenschappelijk bewijs is, zal in de Nederlandse tandheelkundige opleidingen logischerwijs meer aandacht aan deze samenhang worden besteed.
”
ten, ouderen en andere zwakkere groepen maak ik mij zorgen. Voor hen is het lastiger om in een dergelijke markt de juiste weg te vinden. In de huidige plannen mis ik de oplossing voor deze groepen. Hoe stel je passende zorg voor hen veilig? En dan komen we
wel degelijk aan een stukje verantwoorde zorg dat ontbreekt en waarover wij ons zorgen maken. Zorgen maken we ons overigens nu al. Het CVZ heeft rapporten gepubliceerd waaruit blijkt dat de jeugd een heel goed of een heel slecht gebit heeft. In het laatste geval behoor je tot een sociaaleconomisch lagere klasse. Gemiddeld gaat het goed, maar we hebben te maken met twee uitersten. Ook bij ouderen hangt de mondgezondheid af van de zelfstandigheid van de persoon. Daar moet aandacht voor zijn. Als door vrije prijsvorming implantologie heel lucratief wordt, wordt het minder aantrekkelijk om tegen een laag tarief iemand in een verzorgingstehuis met veel moeite een prothese aan te meten. Of de tarieven daarvoor gaan eveneens omhoog, en de mondzorg wordt onbetaalbaar. Dat is de politieke keus.” Het lijkt een keuze tussen twee uitersten, waarbij een middenweg moeilijk te vinden is. “Niet helemaal. We kunnen voor de gezonde volwassen Nederlander de markt opengooien zodat deze zijn eigen zaken kan regelen. Daar is niets op tegen. Voor die andere groepen moet een garantie tot goede zorg komen. Tot op heden leven wij in een land waarin het de maatschappelijke overtuiging is dat goede zorg een gezamenlijke verplichting is.” ■
Hygiëne set 1: Praktijkhygiëne is een zeer actueel onderwerp. Deze sets zijn perfect op elkaar afgestemd om efficiënt aan de wetgeving te voldoen. Informeer naar de speciale NSK systeem voor reiniging, desinfectie
Melag thermodesinfector
en smering iCare+
Melag klasse B autoclaaf
setprijzen!
Vacuklav 41B+
MELAterm 10
Hygiëne set 2:
Ravelijn 15 3905 NT Veenendaal T 0318 - 509060 F 0318 - 507035 E
[email protected]
NSK systeem voor reiniging, desinfectie
Miele thermodesinfector G7881
en smering iCare+
Euronda klasse B autoclaaf E9 Recorder
7
I www.alldent.nl
8
Infectiepreventie
dental tribune - netherlands edition
Inspectie grijpt in bij tandartsenpraktijk Hoogkerk
GRONINGEN - Tandartsenpraktijk ‘De Verbetering’ in Hoogkerk is onder verscherpt toezicht van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) geplaatst. In de praktijk wordt niet schoon en veilig genoeg gewerkt, waardoor de kwaliteit van zorg niet gegarandeerd is, zo stelt de inspectie. De sterilisatie van instrumenten schiet tekort, het is onduidelijk of medewerkers voldoende geschoold zijn in het gebruik van de scanner en de kliniek doet onvol-
doende aan infectiepreventie. De inspectiedienst constateerde de problemen tijdens een bezoek aan de moderne praktijk in juli 2010. De tandartsen beloofden verbeteringen, maar volgens de inspectie zijn deze uitgebleven. De komende tijd zal de IGZ de praktijk regelmatig onaangekondigd bezoeken. Het verscherpte toezicht geldt voor ten minste drie maanden. Als onvoldoende verbetering wordt geconstateerd, kan de minister op-
dracht geven de kliniek te sluiten. Voor de camera van Omroep Groningen reageerde de tandartsenpraktijk ontstemd over de handelwijze van de IGZ. Volgens tandarts Paul van Eekeren is er met de praktijk niets mis. “Alle punten zijn administratief van aard. Zo moet je voor het gebruik van röntgenapparatuur een stralingscertificaat hebben. Uiteraard heb ik dat, maar ten tijde van de inspectie lag het thuis.” Van Eekeren laat weten een extern bureau te hebben ingehuurd voor het op schrift stellen van de procedures en protocollen. “Hoe we dingen schoon maken zal niet veranderen. Het enige verschil is dat we straks aan de inspectie kunnen tonen dat alles wordt schoongemaakt volgens de juiste richtlijnen.” Patiënten reageerden verbaasd op de media-aandacht. “Alle patiënten die ik behandeld heb, zijn lovend en snappen niet waar het over gaat. Dat ze ons een hart onder de riem steken, maakt de situatie een stuk draaglijker voor ons,” aldus Van Eekeren. (bron: dentalinfo.nl/Oogtv.nl) ■
mei 2011
Tandartspraktijk Accres Purmerend onder verscherpt toezicht heropend PURMEREND - Als laatste van de Accres Tandartspraktijken mag de vestiging in Purmerend weer open. De praktijk voldoet momenteel aan de randvoorwaarden voor verantwoorde zorg, aldus de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ). Minister Schippers van VWS nam het advies van het IGZ over. De IGZ gaf op 2 februari bevel tot onmiddellijke sluiting van alle vijf vestigingen van Accres Tandartspraktijken in Noord-Holland. De inspectie constateerde grote tekortkomingen, die de patiëntveiligheid in gevaar brachten. De minister van VWS verlengde dit bevel voor drie vestigingen op basis van de Kwaliteitswet zorginstellingen. Op 24 februari beeindigde de minister het verlengingsbevel voor de praktijken in
Den Helder en Medemblik. De Accrespraktijken blijven wel onder verscherpt toezicht van de inspectie. Reden hiervoor is de zorg over de gebrekkige aansturing van medewerkers om veilig en verantwoord te werken. De IGZ maakte eind 2010 bekend de frequentie van onaangekondigde bezoeken aan tandartspraktijken op te schroeven. “Een van de gesignaleerde risico’s is de toename van parttime werken en verdere taakoverdracht binnen instellingen voor mondzorg. Er is aandacht voor grote instellingen waar meestal meerdere niettandartsen werken en waar met overdracht van bevoegdheden en supervisie wordt gewerkt. Dit levert mogelijk gevaar op voor de zorgkwaliteit,” meldt de inspectie op haar website. (bron: IGZ) ■
Tuchtrechters kritisch over inspanningen IGZ
Controverse rond opname berispingen in BIG-register
DEN HAAG - De Tweede Kamer
heeft op 15 maart ingestemd met het opnemen van berispingen en boetes van de tuchtrechter in het openbare BIG-register. Een arts die een fout maakt, kan een waarschuwing, berisping of schorsing opgelegd krijgen. Schorsingen zijn al openbaar, de andere twee
“
voor artsen om de zaken op orde te brengen. Voor de opname geldt een termijn van minimaal vijf jaar. Kamerlid Henk van Gerven, die namens de SP het wetsvoorstel indiende, had graag gezien dat de waarschuwingen waren opgenomen, net als de volledige
Een maatregel van de tuchtrechter na een individuele klacht zegt niets over de totale kwaliteit van zorg door die arts
sancties niet. Minister Schippers (VVD) van VWZ vindt dat niet meer van deze tijd en heeft dit voorstel door de Tweede Kamer geloodst. Zij ziet in het uiteindelijke voorstel af van de openbaarheid van waarschuwingen door het tuchtcollege, omdat die vooral bedoeld zijn als aansporing
”
uitspraken. “Nu staat er alleen dat een arts geschorst is omdat hij bijvoorbeeld seksueel over de schreef gegaan is. De hele uitspraak had een meer genuanceerd beeld gegeven.” Toch is Van Gerven niet ontevreden. “De minister is ons een heel eind tegemoet gekomen.”
De Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (KNMG) is niet blij met de uitkomst van de stemming. Het voornaamste bezwaar van de KNMG is dat waarschuwingen, berispingen of boetes, anders dan bijvoorbeeld schorsingen, geen gevolgen hebben voor de beroepsuitoefening van de arts. “Een maatregel van de tuchtrechter na een individuele klacht zegt niets over de totale kwaliteit van zorg door die arts. De patiënt schiet daarom met de informatie niets op. Erger is voorkomen doordat waarschuwingen buiten het BIG-register blijven,” schrijft de KNMG. Volgens CDA kamerlid Sabine Uitslag (CDA) is een arts laten leren het doel van het tuchtrecht. Zij is daarom tegenstander van volledige openbaarheid van berispingen. Alleen voor de gevallen waarin de tuchtrechter openbaarheid van berisping van publiek belang vindt, is de wetswijziging nodig, aldus Uitslag. Minister Schippers bleek niet gevoelig voor de argumenten van de KNMG en het CDA. Volgens haar stuit het terecht op onbegrip in de samenleving als een patiënt niet kan achterhalen of een arts een ernstige fout heeft gemaakt. Het voorstel tot wijziging van de Wet BIG zal in april aan de Eerste Kamer worden aangeboden ter verdere behandeling. De KNMG kondigde aan dat zij haar bezwaren tegen openbaarmaking van berispingen en boetes dan wederom zal uiten. Gezien de invloed van het KNMG lijkt de politieke strijd om de wetswijziging nog niet gestreden. (bron: skipr.nl) ■
AMSTERDAM - De tuchtrechters
zijn blij dat de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) meer zaken aankaart dan voorheen, maar vinden dat de inspectie zich meer zou kunnen en moeten inspannen. De IFZ heeft in 2010 twaalf klachten bij de tuchtrechter ingediend. Te weinig, schrijven de tuchtrechters in het Gezamenlijk Jaarverslag voor Tuchtcolleges van de Gezondheidszorg 2010. In 2009 verscheen het rapport ‘De Inspectie voor de Gezondheidszorg en het tuchtrecht’ dat in opdracht van de inspectie door het VUmc was opgesteld. Het VUmc adviseerde de inspectie een ondergrens van achttien ingediende klachten als minimum te hanteren. Dat jaar kwam het aantal ingediende klachten van de IGZ uit op het minimum van achttien. In 2010 zakte dat echter terug naar twaalf. Auko Scholten, voorzitter van het Centraal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg, onderstreept in het jaarverslag het belang van het indienen van een tuchtklacht. “Er zijn duidelijke aanwijzingen voor de effectiviteit van dit instrument. Bepaalde doelen, in
het bijzonder normontwikkeling, kunnen alleen door middel van het tuchtrecht worden bereikt.” De voorzitter zegt namens de tuchtrechters dat de inspectie zich daarom meer zou moeten inspannen om de doelstelling te halen. Silvie de Peijper, woordvoerder IGZ, denkt hier anders over: “Het getal van achttien per jaar is afkomstig uit een onderzoek naar wat gemiddeld jaarlijks zou kunnen worden ingediend. Het zou vreemd zijn als dit een harde norm was, want de inspectie brengt alleen een zaak aan bij het tuchtcollege als zij dit voor de veiligheid van de patiënt noodzakelijk acht. Het tuchtrecht is niet bedoeld om te straffen, maar om de veiligheid van de patiënt te waarborgen.” De inspectie heeft op dit moment dertig lopende tuchtzaken, stelt De Peijper. “Deze zaken hebben vaak een looptijd van meerdere jaren en zijn dus niet allemaal in hetzelfde jaar gestart. Het afgelopen jaar hebben we tien nieuwe zaken ingediend bij het tuchtcollege.” (Bron: Mednet/ Zorgvisie) ■
mei 2011
Tandarts als zij-instromer in het onderwijs ROTTERDAM - Om de vergrijzing
tegen te gaan, zoeken mbo-scholen docenten ‘nieuwe stijl’. Die combineren, veelal als zzp’er, het leraarschap met een baan buiten het onderwijs. In een artikel over dit verschijnsel dat onlangs in de Volkskrant verscheen, kwam ook een tandarts aan het woord. “Begrijp me niet verkeerd,” zegt de Rotterdamse tandarts Arjun van der Dussen (55). “Ik heb een vreselijk leuk vak, maar als tandarts kun je jezelf niet echt verder ontwikkelen. Ja, je kunt leren hoe je naast de bovenkant van de kies ook de onderkant van de kies behandelt, maar dat is het wel. Na dertig jaar vond ik het tijd voor wat anders.” En dus stapte Van der Dussen gedeeltelijk over naar het onderwijs. Sinds drie jaar geeft hij les op de mbo-opleiding tandartsassistent aan het Zadkine College in Rotterdam. Eén middag per week, zodat hij zijn tandartspraktijk kan blijven runnen en niet te veel inkomen verliest. “Want”, erkent hij, “voor het geld hoef je het niet te doen.” De vergrijzing van het docentenkorps in met name het MBOonderwijs baart bestuurders grote zorgen. De komende tien jaar zal een derde van deze docenten met pensioen gaan. Een deel van het verwachtte tekort moet worden aangevuld met – deels onbevoegde – zij-instromers zoals Van der Dussen. Beleidsmakers hopen op een positief bijkomstig effect: door mensen uit de praktijk in te zetten, zal de aansluiting van het onderwijs bij de praktijk verbeteren. Maar de wens is soms de vader van de gedachte.
Niet alle zij-instromers blijken geschikt voor het docentschap. Tandarts Van der Dussen ervoer ook dat onderwijzen niet vanzelf gaat. “Ik dacht: ik heb vier kinderen grootgebracht, dan moet ik ook wel les kunnen geven. Maar dat bleek tegen te vallen.” Het moeilijkste vond hij het gebrek aan motivatie bij de scholieren.
”Je verwacht dat jongeren in de klas zitten omdat ze het vak echt willen leren. Maar ze hebben eigenlijk vooral interesse in elkaar, en de elektrische apparaten waarmee ze onderling communiceren. Inmiddels weet ik dat ze stil zijn zolang ik op het bord schrijf. Daarom schrijf ik wat af tijdens zo’n les.” (Bron: VKBanen) ■
9
Binnenlands nieuws
dental tribune - netherlands edition
Uitspraak vrije tarieven in juni DEN HAAG - Minister Edith Schippers van VWS zal de Tweede Kamer in juni een brief sturen over de randvoorwaarden waarbinnen een experiment met vrije prijzen binnen de mondzorg kan plaatsvinden. Dit deelde zij donderdag 14 april mee in het Algemeen Overleg van de Commissie Mondzorg.
Deze voorwaarden gaan vooral over transparantie op het gebied van kwaliteit en prijs. De minister benadrukte dat de tandheelkundige sector volgens haar ‘goed op streek’ is met het inzichtelijk maken van prijs en kwaliteit. Na ontvangst van de brief neemt de Kamer het dossier in behandeling. ■
Sensor-doseerders van Dürr Dental – altijd de optimale dosering NIEUW
Omzetstijging tandheelkundige markt
PERSLUCHT VACUÜM
AMSTERDAM - De Europese tand-
heelkundige markt van 2010 vertoont een stijging van 1,5% over de totale verkoop. Dat blijkt uit het jaarlijkse rapport van de Associatie van Dentale Dealers in Europa (ADDE). De verkoop van diverse materialen nam toe met gemiddeld 2,9%, terwijl de totale verkoop van apparatuur met bijna 2,6% daalde. De ADDE brengt elk jaar in samenwerking met de Federatie van de Europese Dentale Industrie (FIDE) een rapport uit met de resultaten van een Europees enquête naar de ontwikkelingen in de dentale markt. Vijftien landen waren bij de enquête betrokken, waaronder Nederland en België. Het rapport van 2011, gepresenteerd op de IDS te Keulen, beslaat de periode van 2006 tot en met 2010 en beschrijft met name de resultaten van 2010. Het toont de grootste trends van de afgelopen vijf jaar in de belangrijkste gebieden van de ondervraagde landen. Het hele rapport is te bestellen via de website van de ADDE (www.adde.info). ■
BEELDWEERGAVE TANDVERZORGING HYGIËNE
De economische praktijkhygiëne: Hygowipe Plus en Hygocare Plus De intelligente sensor-doseerders van Dürr Dental garanderen een contactloze hygiëne. ▪ Eenvoudig, zeker en economisch ▪ Intelligente sensortechniek voor de contactloze afgifte van handen-, en oppervlakken-desinfectie ▪ Optimale dosering voor de hygiënische desinfectie en reiniging Meer onder www.duerr.de
AZ_Hygocare-wipe_A4 NL RZ.indd 1
27.04.11 16:40
10 Excerpt
dental tribune - netherlands edition
Capita selecta Dit is een excerpt uit de recent verschenen tweede, herziene druk van het boek Infectiepreventie van A tot Z (Standby praktijkreeks, Bohn Stafleu van Loghum, 2011; ISBN 978 90 313 8742 7), geschreven door mevr. D.M. (Dorothé) Voet.
6.2 PRIK-, SPAT- EN SNIJACCIDENTEN
In situaties waarin risicovolle (be)handelingen worden uitgevoerd (zie paragraaf 6.1 bij verdiepingsstof ), is de kans op prik-, spat- en snijaccidenten helaas altijd aanwezig. Daardoor is er ook altijd de kans op besmetting met door bloed overdraagbare aandoeningen. In de tandheelkunde spelen bij dergelijke accidenten in principe drie virussen een hoofdrol: het hepatitis-B-(hbv) en het hepatitis-C-virus (hcv) en hiv. De kans op besmetting bij een prikaccident is voor hepatitis B ruim 30%. De besmettingskans voor hiv is daarbij vergeleken zeer laag: 0,3%; in de dagelijkse praktijk in feite een kleine kans. Alle ophef over infectiepreventie met het oog op aids is dus irrelevant, want de bescherming tegen hepatitis B is veel meer aan de orde! Alleen tegen hepatitis B is vaccinatie mogelijk; tegen de overige hepatitisvarianten dus niet. Voor iedereen geldt dus dat voorzichtigheid is geboden (en blijft), ongeacht het feit of je nu wel of niet gevaccineerd bent! Het is dringend gewenst er onder alle omstandigheden naar te streven dat er zo veilig mogelijk wordt gewerkt.
Het is goed zich te realiseren dat spataccidenten (onopgemerkt contact van bloed met microverwondingen) in feite dezelfde gevolgen kunnen hebben als prik- en snijaccidenten.
6.2.1 Preventie van prikaccidenten Als belangrijkste maatregelen ter voorkoming van prikaccidenten gelden: • De apparatuur om tandsteen te verwijderen pas aankoppelen bij gebruik en altijd direct na gebruik afkoppelen! Dit voorkomt verwonding van onderarm of elleboog door de (vieze) tip. • Veilig verwerken van naalden. Het meest gebruikt is de ‘naaldencontainer’, waarin ook gebruikte mesjes en spalkdraden kunnen worden verzameld. Om te voorkomen dat er met besmette naalden door de praktijk wordt gelopen, moeten de containers bij voorkeur aanwezig zijn op de plaats waar de gebruikte naalden worden verwerkt. Dit is tevens van belang om bij een eventueel prikaccident te weten van welke patiënt de naald afkomstig is! Wanneer na een behandeling alles op de tray wordt afgevoerd om pas naderhand verwerkt te worden in de sterilisatieruimte, kan het vervolgens bij prikaccidenten onduidelijk zijn van welke patiënt het materiaal afkomstig zou zijn.
• Het recappen van de gebruikte naalden dient altijd handsfree te gebeuren. Dit kan met behulp van speciale recapinstrumenten of door voorzichtig de gebruikte naald bijna geheel in de losliggende dop te schuiven. Daarna kan met de andere hand de dop stevig verder aangedrukt worden. Dit handsfree recappen geldt ook voor de naalden van hypochlorietspuitjes en (lange)naalden voor etsgel! Let op: Deze naalden zijn regelmatig (expres) gebogen en kunnen zeer onverwachte verwondingen veroorzaken. • Na het afschroeven van de anesthesienaalden mag de achterzijde van het oorspronkelijke beschermhoesje niet worden teruggeplaatst. Ook hierbij zou zich namelijk een prikaccident kunnen voordoen met besmette vloeistof in de naald… • Het verwijderen van scalpelmesjes van een metalen re-usable heft moet handsfree gebeuren door met een chirurgische pincet het mesje van het heft af te schuiven, direct in de naaldencontainer. • Voorkom prikaccidenten bij het verzamelen van naalden in de container door deze niet meer dan 3/4 te vullen. Naarmate de container voller wordt komen de naalden zo dicht bij de rand dat je jezelf zou kunnen prikken wanneer je nog een naald toevoegt. • Veilig afvoeren uit de praktijk. Dit voorkomt mogelijke prikaccidenten bij schoonmaakpersoneel of vuilnismannen. Uitgebreide informatie over hepatitis en maatregelen om besmetting te voorkomen is te vinden op www.hepatitis.nl. Mocht zich onverhoopt toch een prik-, snij- of spataccident voordoen, dan moeten de onderstaande stappen worden ondernomen, die zijn vastgelegd in de Richtlijnen voor infectiepreventie binnen instellingen voor de gezondheidszorg. Daarnaast zijn er duidelijke informatiefolders en prikaccidentenformulieren van de Arbodienst beschikbaar. 6.2.2 Basisprotocol bij prikaccidenten In het kort worden in het protocol de volgende stappen beschreven: • Wond goed laten doorbloeden en daarna de huid desinfecteren met 70% alcohol. Bij spataccidenten op slijmvliezen: direct goed spoelen met water (oogdouche) of met fysiologisch zout. Bij hypochloriet in de ogen moet minstens 15 minuten gespoeld worden! • Het prikaccident moet worden gemeld, zodat inzicht kan worden verkregen in de reële kans dat iemand geïnfecteerd raakt.
In de tandartspraktijk moet bij de telefoon duidelijk zichtbaar informatie beschikbaar zijn over het te bellen telefoonnummer! De melding moet binnen 2 uur gerealiseerd zijn om een oordeel te vellen over de besmettingskans en eventueel acuut gewenst bloedonderzoek. • Vul het Arbo-prikaccidentformulier in, stuur het op naar de Arbodienst en laat direct bloed afnemen. Dit is nodig als vergelijkingsmateriaal bij latere onderzoeken. Het wordt aanbevolen om bij een geconstateerd verhoogd risico op overdraagbare ziekten altijd direct bloed te laten afnemen. Dit wordt een zogenaamd nulmonster genoemd. Dit wordt niet onderzocht maar blijft bewaard en vergeleken met bloed dat na 3 en 6 maanden wordt afgenomen. Indien zich gezondheidsklachten ontwikkelen in die periode kan vergelijking van de monsters aantonen of je de ziekte mogelijk al bij je droeg op het moment van het accident of dat de besmetting door het prikaccident is opgelopen. Dit is van belang voor de verzekering! • Laat de bron (patiënt) onderzoeken op de aanwezigheid van besmettelijke ziekten. (Bij het oplopen van letsel tijdens afwassen zal niet duidelijk zijn van welke patiënt het instrument is geweest.)
Sinds 2004 bestaat er via een arrest van de Hoge Raad de mogelijkheid de bron op besmettelijke ziekten te laten onderzoeken. Hiermee wordt voorbijgegaan aan de wet op de privacy van patiënten omdat het belang van de geprikte persoon in dit arrest zwaarder telt.
• Afhankelijk van de uitslag van het bloedonderzoek kunnen verdere stappen worden ondernomen. Mogelijk moet men gedurende een bepaalde (lange) tijd een antiviraal middel innemen. De bijwerkingen van dergelijke middelen zijn meestal nogal hevig. 6.3 HANDVERZORGING, MIDDELEN EN METHODEN
6.3.1 Discipline voor handhygiëne Het toepassen van goede handhygiëne is in de strijd tegen de verspreiding van ziektekiemen van bijzonder grote waarde. Toch zijn de aandacht ervoor en de uitvoering ervan doorgaans onder de maat. Zelfs in ziekenhuizen en op andere plaatsen waar veel (resistente) bacteriën voorkomen, wordt handhygiëne helaas niet altijd even zorgvuldig toegepast. In de fijne huidplooien van de handen nestelen zich makkelijk vele soorten m.o. die zich niet goed laten verwijderen bij het gewone handenwassen. Wanneer de huid in aanraking zou komen met slijmvlies van een patiënt kunnen de m.o. van de hand heel eenvoudig ‘losweken’ en in de mond van de patiënt te-
mei 2011
Geplastificeerde jobaid betreffende maatregelen rondom prikaccidenten.
rechtkomen. Ook onder de nagels bevindt zich een enorme hoeveelheid m.o. die zelfs met een nagelborstel niet geheel te verwijderen is. Kunstnagels zijn een vreselijke bron van bacteriën gebleken en mogen in de gezondheidszorg dan ook niet door de medewerkers gebruikt worden! 6.3.2 Handverzorging, waarmee? In geval van zichtbare vervuiling van de handen en in de voorbereiding op chirurgische ingrepen is het noodzakelijk om ze te wassen met water en zeep. In alle overige situaties kan de handhygiëne het beste worden uitgevoerd met een speciaal handdesinfectans, kortweg handalcohol genoemd. Er is gebleken dat doorgaans veel meer bacteriën op de handen achterblijven na handenwassen dan na desinfectie met een desinfectans. Het is sterk aan te bevelen om op plaatsen waar zich véél, sterk virulente of zelfs resistente bacteriën bevinden, bij voorkeur gedurende 30 seconden de handen te desinfecteren met handalcohol in plaats van ze te wassen met zeep (Gebu 2003; 37:23). Handhygiëne met een desinfectans kost minder tijd dan wassen met zeep, omdat de handen niet afgedroogd hoeven te worden, het minder aan één plek gebonden is (dispensers kunnen overal opgehangen worden) en schonere handen oplevert!
De handdesinfectiemiddelen op basis van ethylalcohol (ethanol) lijken een mogelijk risico te vormen voor de gezondheid indien er beroepsmatig gebruikgemaakt moet worden van dergelijke desinfectantia. Hierdoor kan mogelijk bij veelvuldig gebruik te veel alcohol via de handhuid het lichaam binnendringen. Handdesinfectiemiddelen op basis van isopropanol zouden veiliger zijn. Lees goed de productbeschrijving om zeker te zijn van een veilig product! Actuele ontwikkelingen op het gebied van het toestaan en/of toegestaan blijven van diverse soorten desinfectans zijn te volgen via www.wip.nl.
Handdesinfectiemiddelen, kortweg handalcohol genoemd, die in vloeibare vorm of als gel op de markt zijn, worden gecombineerd met een huidverzorgingsproduct, een zogenoemde terugvetter. 6.3.3 Desinfectie met handalcohol, wanneer? • Vooraf. De handen moeten altijd schoon en gedesinfecteerd zijn bij de aanvang van de werkzaamheden in de behandelkamer. Daarmee wordt voorkomen dat een mogelijke besmetting van de patiëntenhanden (door hoesten, niezen of toiletbezoek) in de behandel-
Handalcohol op basis van isopropanol. De verpakking moet in de tandartspraktijk altijd handsfree te bedienen zijn. Overigen verpakkingen zijn alleen voor privégebruik.
mei 2011
Handsfree bedienbare kraan met ingebouwde sensor in plaats van mechanische bediening. Sensor actief.
•
•
•
•
•
Excerpt
dental tribune - netherlands edition
kamer wordt verspreid of op de instrumenten terechtkomt. Nadat de patiënt is begroet met een handdruk. Het kan immers zijn dat de patiënt even tevoren nog in de hand gehoest heeft… Alvorens de handschoenen aan te trekken moet de huid gedesinfecteerd zijn omdat bij het werken met de zogenoemde ‘halve handjes’ (zie paragraaf 3.3.2) gedeeltelijk met de blote hand gewerkt wordt. Daarbij mag geen materiaal van een patiënt op de aangeraakte oppervlakken terechtkomen. Ook na het uittrekken van de handschoenen moeten de handen worden gedesinfecteerd. In het afgesloten vochtige milieu kan op de gehandschoende huid namelijk een weelderige groei van micro-organismen ontstaan. Gescheurde handschoen. Als de huid bij het scheuren van de handschoen niet beschadigd is, kan worden volstaan met desinfecteren van de handen voordat nieuwe handschoenen worden aangetrokken. Pauze. Voor de pauze moeten de handen, polsen en armen grondig worden gedesinfecteerd. En vanzelfsprekend: – na toiletgebruik; – na het snuiten van de neus; – na niezen.
6.3.4 Handenwassen, hoe? Onder sommige omstandigheden wordt ervoor gekozen om in plaats van 30 seconden handdesinfectans tot handenwassen over te gaan. Wanneer de handen gewassen worden zijn de volgende
Sensorgestuurde ‘totaal’ kraan voor warm/koud water, zeep en handalcohol.
hulpmiddelen van belang: • Handsfree kraan. Er bestaan elleboogkranen, sensorkranen en kranen met voetbediening. Indien een dergelijk type niet aanwezig is, moet de kraan na het wassen van de handen met een tissue of een papieren handdoekje worden dichtgedraaid. Let erop dat een elleboogkraan na gebruik daadwerkelijk met de elleboog wordt gesloten. Kom niet in de verleiding toch de hand te gebruiken. • Zeep. Als reinigingsmiddel kan het best vloeibare zeep uit een dispenser worden gebruikt. De dispenser moet handsfree te bedienen zijn. Verschillende soorten zeep zijn geschikt, al dan niet geparfumeerd en met of zonder bacteriedodende werking. Meestal wordt een zeep gebruikt op basis van chloorhexidine (Hibiscrub). • Handdoek. De handen moeten met papieren handdoekjes worden afgedroogd. Een badstof handdoek is een broedplaats voor bacteriën. Bij voorgaande onzorgvuldige wasbeurten kunnen bij het afdrogen bacteriën in de handdoek terechtgekomen zijn. Het gevolg is dat er bacteriegroei in de handdoek kan plaatsvinden. Papieren handdoekjes zijn voor eenmalig gebruik. Ze zijn vóór gebruik dus altijd schoon en ná gebruik vormen ze geen besmettingsbron. Voor een reguliere wasbeurt moet onderstaand schema worden aangehouden. Handenwassen is als voorbe-
reiding op steriel uitgevoerde operatieve ingrepen altijd een dwingend vereiste en daarbij worden ook zachte disposable nagelborstels gebruikt. (De fotoreportage behorende bij onderstaande stappen is in dit excerpt niet opgenomen en kunt u in het boek raadplegen, red.) • Stel de kraan in op de juiste temperatuur. • Bevochtig de handen volledig. • Breng vloeibare zeep uit de handsfree dispenser aan. • Zeep de handen in door de handpalmen tegen elkaar te wrijven. • Verdeel en wrijf de zeep gedurende 10 seconden goed over de handen. Let daarbij ook op de huid tussen de vingers en behandel ook de polsen en onderarmen. • Wrijf de handen schoon met gesloten vingers. • Wrijf de handen schoon met gesloten duimen. • Spoel handen, polsen en onderarmen goed af. • Pak een papieren handdoekje uit de automaat of dispenser: – droog de handpalmen en de handruggen goed af; – droog de huid tussen de vingers stevig af; – droog de vingertoppen grondig af. • Gooi het papieren handdoekje in een handsfree prullenbak. 6.3.5 Toepassing van handcrème Op een normale werkdag in de tandartspraktijk worden vaak gedurende 6 à 7 uur handschoenen gedragen. De huid heeft daarvan
11
Handsfree elleboogkraan.
zonder meer te lijden. Het broeierige klimaat veroorzaakt makkelijk verweking van de huid, allerlei bacteriën kunnen goed gedijen en poeder veroorzaakt uitdroging. Door de huidspecialisten (dermatologen) wordt het absoluut afgeraden om in de praktijk de handen vaak met water en zeep te wassen. Alleen met water zou nog het minste kwaad kunnen. Veelvuldig gebruikmaken van een handdesinfectans op basis van isopropanol is prima, want het houdt de huid gaaf. Bovendien heeft het toegevoegde huidverzorgingsproduct een gunstig
effect op de huid tijdens de lange ‘opgesloten’ uren in de handschoenen. Gebruik van een aparte handcrème zou dan niet meer dringend noodzakelijk zijn. ■
Vanaf juni 2011 zal auteur Dorothé Voet maandelijks over dit onderwerp publiceren in het tijdschrift TandartsPraktijk.
Infectiepreventie van A tot Z Tweede, herziene druk
Auteur: D.M. Voet Afbeeldingen: vele klinische afbeeldingen ISBN: 978 90 313 8742 7 Omvang: 206 pagina’s Prijs: € 49,50
Goede hygiëne en aandacht voor infectiepreventie zijn een vereiste voor elke tandartspraktijk. Tandartsassistentes dienen consequent alle maatregelen voor een optimale praktijkhygiëne te treffen. Daarvoor is het belangrijk dat zij beschikken over voldoende basiskennis over infectiebronnen, besmettingsroutes en de effecten van een infectie op het lichaam in het algemeen. Het veel verkochte Infectiepreventie van A tot Z biedt deze kennis overzichtelijk en praktijkgericht aan. Dit uitstekende naslagwerk kan een belangrijke bijdrage leveren aan effectieve infectiepreventie in uw praktijk.
Handsfree dispenser met desinfecterende zeep.
Papieren handdoekrol. Het papier is vaak lastig af te scheuren.
Papieren handdoekjes in eenvoudige, doeltreffende dispenser.
12 Reportage
dental tribune - netherlands edition
mei 2011
“Er heerst onrust onder Interview met Herm Slagmoolen (VGT/All Dent)
Als we verder kijken…
TEKST: JAN FRANKE
Mocom Millennium B
Dé basis voor een steriele werkomgeving Al meer dan 20 jaar is Mocom specialist in sterilisatie. Door het samenbrengen van productieprocessen en erkende technologische expertise, produceert Mocom een breed scala van innovatie producten voor tandheelkundige praktijken. Mocom is een toonaangevende fabrikant met oog voor kwaliteit, design en innovatie.
Arseus Dental Tel. 0416 - 650010 www.arseus-dental.nl
[email protected]
advies | praktijkinrichting | equipment consumables | financiering | service
Herm Slagmoolen is bestuurslid equipment bij de Nederlandse Vereniging van Groothandelaren in de Tandheelkundige Branche (VGT) en directeur van All Dent, een adviesbureau voor de complete inrichting van mondzorgpraktijken. In beide functies komt Slagmoolen veelvuldig in aanraking met de praktische implicaties van de WIP-richtlijn en de toegenomen inspecties door de IGZ. Slagmoolen kan de veranderingen in het hygiënebeleid in de mondzorgpraktijk goed in perspectief plaatsen. “Ik werk sinds 1987 in de dentale wereld. Met All Dent adviseren wij nieuwe praktijken al een jaar of vijf over hygiënevraagstukken. De grote golf, waarbij ook veel bestaande praktijken om onze diensten op dit gebied vragen, kwam eigenlijk het afgelopen jaar, ruwweg sinds de sluiting van praktijken door de IGZ. Dat betekent voor de hele branche erg veel werk.” U constateert een piek in uw werkzaamheden voor All Dent. Is deze stijging een direct gevolg van het verscherpte toezicht door de IGZ? “Ja, er is sprake van een zekere onrust onder veel praktijkhouders. Ze voelen dat ze onmiddellijk iets moeten doen, omdat ze natuurlijk zien dat er praktijken worden gesloten. Ons advies is altijd om het hoofd koel te houden en eerst heel goed naar de eigen praktijksituatie te kijken. Dit laatste komt omdat het soort maatregelen dat een praktijk moet treffen sterk afhankelijk is van het type praktijkvoering. Een voorbeeld: een praktijk die implanteert, heeft een heel ander hygiënepreventieprofiel dan een praktijk die alleen prothesetandheelkunde doet. Al verschilt de type onderneming van praktijk tot praktijk, de onrust over het verscherpte toezicht constateren we bij ieder-
een. Algemeen geldt namelijk dat mensen niet goed op de hoogte zijn van de richtlijnen, of deze niet juist interpreteren.” Kunt u iets vertellen over de gevolgen van het verscherpte toezicht door de IGZ voor de tandheelkundige industrie? Is de omzet van (bepaalde) producten ten behoeve van hygiënepreventie toegenomen? “Dat is zeker het geval. Een goed voorbeeld daarvan is de Misceakraan. Dat is een kraan die All Dent sinds een paar jaar in het programma heeft. Wij zagen al vroeg de meerwaarde van deze kraan, maar de verkoop verliep aanvankelijk zeer moeizaam. Het was vrijwel onmogelijk iemand te overtuigen van het nut en de functies van dit product. Daar kwam bij dat de prijs vrij hoog was. Sinds de IGZ-controles is deze kraan echt booming business. Wij verkopen er heel veel van, en dat geldt niet alleen voor ons. Ik kan geen exacte cijfers geven, omdat wij slechts een kleine partij zijn en ik niet genoeg op de hoogte ben van de cijfers van de grotere spelers. Maar op basis van onze verkopen en andere signalen uit de markt weet ik dat de organi-
“
sche zeeppompjes is het prijsverschil niet meer zo groot, en wordt de aankoop in het licht van de huidige voorschriften heel aantrekkelijk. Er zijn andere producten die een dergelijke groei hebben doorgemaakt. Algemeen geldt dit voor de vacuümautoclaaf en de thermodesinfector. De levertijden hiervan lopen behoorlijk op. Het is op dit moment zelfs lastig om alles op tijd te leveren.” Hoe wordt volgens u door de tandheelkundige industrie tegen de WIP-richtlijn aangekeken? “De industrie heeft minder te maken met de WIP-richtlijn, omdat veel apparaten die niet binnen de WIP-richtlijnen passen wel geschikt zijn voor de wereldmarkt. Het is daarom niet mogelijk namens ‘de industrie’ te spreken. De VGT richt zich op de informatievoorziening voor de toepassing van de WIP-richtlijnen. Die ontbreekt vaak, maar is erg belangrijk. Er zijn bijvoorbeeld veel dental depots bij de VGT aangesloten die onze informatie weer kunnen overbrengen naar de tandartsen. We zien dit onder meer terug in de grote toename van het aantal hits op hygiëneonderwerpen op
Aandacht voor hygiëne in de tandartspraktijk is te lang een ondergeschoven kindje geweest
satie achter de Miscea-kraan in korte tijd ontzettend is gegroeid. Dit is een direct resultaat van de WIP-richtlijn, want de aankoop van deze kraan is een hygiënemaatregel. Hij is niet goedkoop, maar voldoet aan de huidige eisen. Het is een sensorkraan die warm en koud water mengt, en zeep en desinfectiemiddel bevat. De kraan geeft dit alles gedoseerd uit. Als je dit afzet tegen een goede sensorkraan en twee elektri-
”
de VGT-site. Wij bieden heel veel informatie, maar ik vermoed dat veel tandartsen de weg naar het VGT nog niet kennen.” Met de checklist infectiepreventie voor tandartspraktijken op onze website kan een vertegenwoordiger of een dental depot de klant informeren waarmee hij rekening moet houden. Wij vinden het belangrijk dat iedereen snel kan zien wat wel en niet geregeld is. Bij veel tandartsen die
mei 2011
Reportage
dental tribune - netherlands edition
13
veel praktijkhouders” ik namens All Dent bezoek, zijn de simpelste dingen niet geregeld. De protocollen worden niet nauwkeurig nageleefd. Ik zie dit vaak bij de spoedgevallendienst. Iedere tandarts zegt: ‘de spoedgevallendienst heb ik geregeld’, en dan blijkt dat voor allerlei details niet zo te zijn. Er staat bijvoorbeeld aan de buitenkant van de praktijk niet voldoende zichtbaar vermeld dat er een weekenddienst voor spoedgevallen is, terwijl de voorschriften hier duidelijk over zijn.” Heeft de VGT een rol gespeeld in de totstandkoming van de WIPrichtlijn? “Ik ken de details over de precieze rol van de VGT hierin niet, maar weet dat de VGT er met het NMT over communiceert. Het is de bedoeling dat wij meer bij de nieuwe WIP-richtlijn betrokken worden. En dan gaat het puur om informatievoorziening: Wat vindt de markt? Hoe kunnen we wat oplossen?”
wel en niet moet doen, ontbreekt. Daardoor zeggen en denken mensen vaak dingen die niet helemaal kloppen. De VGT probeert de ruis weg te halen door duidelijkheid over de wetgeving en regels te scheppen. Je zou kunnen zeggen dat de onduidelijke wetgeving en re-
gels op dit gebied een grotere rol spelen in het ontbreken van deze producten dan de technische beperkingen. Aan de andere kant is de kennis van de technische aspecten óók beperkt. De voor- en nadelen en de precieze werking van alle apparaten zijn maar bij weinig mensen bekend."
Geldt dit alleen voor Nederland of ook voor ons omringende landen? "Dat geldt vooral voor Nederland. De oorzaak hiervan ligt in de samenstelling van het WIP-advies. In het WIP-advies is een bepaald gedeelte afhankelijk van de eigen interpretatie van systemen en
processen. Er mist een stuk helderheid. Ik denk daarom dat het voor de doelgroep heel belangrijk is dat er in 2012 een nieuwe en duidelijke WIP-richtlijn komt. De huidige situatie creëert ruis op de lijn." ■
Snel. Perfect. Veilig. De machinale behandeling van instrumenten is in tijden van steeds strengere hygiëne-eisen een onmisbaar onderdeel van de kwaliteitszorg in tandartspraktijken. Thermodesinfector voor snelle en zorgvuldige instrumentenverwerking. Sterilisator type B voor betrouwbare en veilige sterilisatieprocessen met ingebouwde waterbehandeling. Procesdocumentatiesoftware „SegoSoft“ voor perfecte documentatie voor uw thermodesinfectoren en sterilisatoren. Serviceovereenkomst voor jaarlijks onderhoud en technische metingen.
Heeft de tandheelkundige industrie haar productaanbod aangepast naar aanleiding van de IGZ-acties en de nieuwe WIPrichtlijn? “De IGZ-controles en de WIPrichtlijn zijn puur Nederlands. Op Europees niveau zijn thermodesinfectie en klasse B-autoclaven eveneens geregeld, dus dit hoeft niet speciaal voor het Nederlandse controlesysteem aangepast te worden. Er is wel meer aandacht en er wordt meer geïnvesteerd. Vroeger kende iedereen de voorschriften wel en vond iedereen dat er iets moest gebeuren. Maar mensen hadden nu eenmaal al twintig jaar een apparaat staan en dat werkte nog goed. Terwijl mensen nu zeggen: ‘dit keer ga ik het goed doen’. En dat komt door de toegenomen controles. Aandacht voor hygiëne in de tandartspraktijk is te lang een ondergeschoven kindje geweest. Er zijn overigens een heleboel praktijken die het echt goed geregeld hebben. Maar ook die zien soms zaken over het hoofd.” Wat zijn volgens u op het gebied van hygiëneverbetering de ‘gaten in de markt’ voor de tandheelkundige industrie? “Een logisch gat in de markt is een goed werkende hand- en hoekstukreiniger. Daar is grote behoefte aan. Er is weinig aanbod van reinigers die snel en goed zijn, en niet te snel slijten. Ik verwacht geen snelle ontwikkelingen op dit gebied.” Denkt u dit omdat er momenteel geen veelbelovende technische ontwikkelingen op dit gebied plaatsvinden? “Dat niet zozeer. Aan het ontwikkelen van ieder apparaat zitten technische haken en ogen. Wat op dit moment heel veel ruis op de markt voor deze apparaten veroorzaakt – en die ruis geldt eigenlijk in zijn algemeenheid – is dat de kennis over wat zo’n apparaat volgens de voorschriften precies
Voor meer informatie: www.miele-professional.nl Telefoon: (0347) 37 88 83
MIE10002-05 Dental Tribune 210x297 FC.indd 1
27-04-11 17:19:48
14 Buitenlands nieuws
dental tribune - netherlands edition
Zee-egeltanden geven geheim prijs
Wetenschappers van de Universiteit van Wisconsin hebben ontdekt hoe zee-egels erin slagen hun tanden scherp te houden. De dieren hebben ijzersterke tanden die zelfs door steen gaan. “De tanden van de zee-egel hebben een complex ontwerp,” vertelt onderzoeker Pupa Gilbert. “Het is één van de weinige natuurlijke structuren die zichzelf scherpen.” De tanden groeien voortdurend en bestaan uit verschillende ster-
MADISON -
ke lagen die door een zeer hard natuurlijk cement bijeengehouden worden. Hiertussen bevinden zich lagen organisch materiaal, die niet zo sterk zijn als de rest van de tanden. Gilbert: “de organische lagen zijn de zwakke schakels in de ketting. Dit zijn de breekpunten die op vastgestelde locaties in de tanden zijn ingebouwd. Het is vergelijkbaar met geperforeerd papier: bij het perforeren breekt het materiaal ook op van tevoren vastgestelde zwakke plekken.” Het geheim van de altijd scherpe tanden van de zee-egel kan belangrijke gevolgen hebben voor de mens. “Nu we weten hoe het werkt, kunnen we die kennis gebruiken om gereedschap te ontwikkelen dat zichzelf scherpt,” aldus Gilbert. (bron: Scientias. nl) ■
Muziekinstrumenten bron van bacteriën
mei 2011
Emiraten toonaangevend in behandeling gezichtsletsel
YASIR ALLAWI, DT MIDDLE EAST & AFRICA DUBAI - In de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) wordt relatief vaak orale en maxillofaciale chirurgie toegepast. Reden hiervoor is dat in het land veel verkeersongelukken voorkomen. Door de uitgebreide behandelervaring zijn enkele gespecialiseerde klinieken in de VAE wereld-
wijd toonaangevend in deze tak van chirurgie. Verkeersongelukken zijn de belangrijkste oorzaak van oraal- en gezichtsletsel in het land. Terwijl in grote delen van de wereld het aantal verkeerongelukken door verbeterde wegen, voorlichting en veiligere auto’s afneemt, blijkt uit statistieken dat deze daling in de VAE niet plaatsvindt. Omdat het gebruik van autogordels wel
stijgt, vermoeden experts dat de stijging van het aantal incidenten wordt veroorzaakt door de grote auto´s en hoge snelheid waarmee in de VAE gereden wordt. Een lichtpunt is dat het aantal slachtoffers dat aan de verwondingen overlijdt is gedaald, omdat de medische hulpverlening beter wordt georganiseerd. Ook het grote aantal ongelukken in de bouw leidt tot veel behandelingen. “Gezichtsletsel door een val van grote hoogte is uniek. Hoewel dit soort letsel sinds het einde van de bubble in de bouw in de VAE in 2008 sterk is afgenomen, zijn er nog steeds veel patienten die met deze verwondingen bij ons komen,” zegt Dr Khaled Ghandour, hoofd orale- en maxillofaciale chirurgie van het Rashidziekenhuis in Dubai. “Ons ziekenhuis, één van de vier gespecialiseerde centra in de VAE, voert per jaar bij 400 patiënten met gezichtsletsel herstellende of minimaalinvasieve operaties uit.” ■
Oudste gebit met tandbederf ontdekt
CHICAGO - Onderzoek van de Amerikaanse Academie voor Algemene Tandheelkunde wijst uit dat het gebruik van tweedehands muziekinstrumenten een gezondheidsrisico kan vormen. In tweedehands koper- en houten blaasinstrumenten komen grote hoeveelheden bacteriën en schimmels voor. Het gaat veelal om stoffen die tot lichte infecties of allergische reacties kunnen leiden, zo blijkt uit het onderzoek dat in maart werd gepubliceerd in het tijdschrift General Dentistry. “Veel kinderen gebruiken geleende instrumenten om mee te spelen in het schoolorkest. Deze instrumenten zijn vaak eerder gebruikt en meestal niet afdoende gerei-
“
oorzaken. Daarnaast kwamen 58 schimmels en 19 gisten voor. “Ouders realiseren zich misschien niet dat deze schimmels astma kunnen veroorzaken, of dat de gisten huidinfecties rond de mond tot gevolg kunnen hebben,” waarschuwt Glass. “Omdat de instrumenten met zoveel verschillende monden in aanraking komen en zo weinig worden schoongemaakt, zijn de resultaten niet verwonderlijk. Als tandartsen zien we hetzelfde bij tandenborstels, bitjes en beugels,” meldt Cynthia Sherwood, woordvoerster van de Amerikaanse Vereniging voor Algemene Tandheelkunde. “De aangetroffen bacteriën zijn zeer resistent tegen gangbare antibiotica. Dat maakt
De instrumenten zijn vaak eerder gebruikt en meestal niet afdoende gereinigd
nigd. Op die manier kunnen de bacteriën en schimmels zich gedurende weken tot maanden vermenigvuldigen,” meldt hoofdonderzoeker R. Thomas Glass. In 13 onderzochte muziekinstrumenten werden 442 verschillende bacteriën aangetroffen. In de meeste gevallen ging het om Stafylokokken, die verschillende soorten infecties kunnen ver-
”
het reinigen van de instrumenten zo belangrijk. Dit onderzoek toont aan dat niet alleen het mondstuk, maar het hele instrument na elk gebruik grondig gereinigd moet worden, omdat de bacteriën in het hele instrument doordringen.” Glass beveelt voor de reiniging speciaal ontwikkelde desinfectiemiddelen aan. ■
TORONTO - Canadese wetenschappers hebben de resten van een 275 miljoen jaar oud reptiel gevonden, waarvan het gebit tekenen van tandbederf vertoont. Het restant van de Labidosaurus hamatus mist enkele tanden en delen van het kaakbeen. Volgens de onderzoekers van de Universiteit van Toronto kan het fossiel worden beschouwd als het oudste bewijs van tandbederf, zo meldt Discovery News. De resten van het reptiel zijn gevonden in Coffee Creek in Texas. Uit het onderzoek blijkt dat de Labidosaurus hamatus een omnivoor was. Bij het eten van vezelrijke planten komen de sterke, maar permanente tanden beter van pas dan die van een primitiever gebit. Die tanden zitten losser, maar groeien na uitval weer aan. Het permanente gebit bracht voor het reptiel ook nadelen met zich mee. De diepgewortelde tanden waren vatbaarder voor het type bacteriën dat ook bij mensen tandplak, infecties en
tandbederf veroorzaakt. “Deze bevinding voedt de speculatie dat ons menselijke systeem, waarbij we gedurende ons leven slechts twee sets van tanden hebben, naast voordelen ook nadelen heeft,” schrijven de
onderzoekers. “Met onze tanden kunnen we beter kauwen en meer soorten voedsel verwerken, maar ons gebit is ook vatbaarder voor infecties.” (bron: discovery. com) ■
Afbeelding van een Labidosaurus hamatus
‘Parodontitis leidt vaker tot beroerte dan diabetes’ LONDEN - Patiënten met aandoeningen aan het tandvlees lopen meer risico op een niet-fatale beroerte dan diabetici. Ten opzichte van patiënten met hypertensie is het risico ongeveer gelijk. Dat blijkt uit onderzoek van de British Dental Health Foundation (BDHF). Diabetes mellitus en hypertensie worden algemeen erkend als de belangrijkste risicofactoren voor ischemische beroerte, ofwel een beroerte ontstaan door onvoldoende bloedtoevoer. De afgelopen jaren verscheen steeds meer bewijs voor het verband tussen parodontitis en be-
roerte. Het onderzoek, dat in maart werd gepresenteerd op de 89e jaarlijkse bijeenkomst van de International Association for Dental Research (IADR) in San
“
wicht, overmatig alcoholgebruik, slechte voeding en roken zijn de bekendste risicofactoren voor beroertes. Minder bekend zijn de risico’s veroorzaakt door parodon-
De afgelopen jaren verscheen steeds meer bewijs voor het verband tussen parodontitis en beroerte
Diego, is een zoveelste waarschuwing voor de ernstige risico’s van slechte mondzorg voor de algehele gezondheid. Dr. Nigel Carter, algemeen directeur van de BDHF: “Overge-
”
titis. Dit onderzoek is belangrijk, omdat het helpt bij het kwantificeren van het belang van de mondgezondheid in vergelijking met andere risicofactoren.” (bron: www.medicalnewstoday.com) ■
PERFECT FIT BY DESIGN Door de combinatie van Soft Tissue en Bone Level Implantaten met een uitgebreid aanbod van prothetische producten biedt Straumann één systeem voor alle indicaties. Het Straumann ® Dental Implant System – hoogwaardige productkwaliteit ontwikkeld voor overtuigende, natuurlijke en esthetische resultaten.
ti SLAc t e h Met ! r vlak e p p o
®
ve
Neem contact op met Straumann 030 600 8900 7
[email protected] www.straumann.nl
16 Buitenlands nieuws
dental tribune - netherlands edition
mei 2011
‘Mondbacterie kan tandplakvorming remmen’ TOKIO - Japans onderzoek wijst
uit dat door mondbacteriën aangemaakte enzymen tandplakvorming kunnen remmen. Deze bevinding kan leiden tot de ontwikkeling van een tandpasta op basis van lichaamseigen plakbestrijders. Het wetenschapsteam uit Japan laat zien dat de onschadelijke bacterie Streptococcus (S.) salivarius de vorming van dentale bio-
Japanners nemen Europese tak Shofu over
Kawashima houdt een toespraak tijdens de IDS 2011
HONG KONG/LEIPZIG – Shofu, een Japanse fabrikant van tandheelkundige materialen, verplaatst zijn managementkader naar Europa. Tijdens de IDS in Keulen kondigde het bedrijf aan dat Akira Kawashima, CEO van Shofu Japan, de Europese tak gaat leiden. Wolfgang van Hall, de huidige CEO van Shofu Gembal GmbH, treedt terug maar blijft nog een jaar als consultant bij het bedrijf in dienst. Tijdens de IDS vertelde Kawashima over de plannen om in Europa een breder productaanbod te lanceren en de verkoopactiviteiten uit te breiden. Kawashima was eerder algemeen directeur van Shofu GmbH in Kyoto, waar hij onder meer Vintage en het zirkoniumsilicaat Ceramage in de markt zette.
“ ”
Kawashima kent Europa en de markt voor tandheelkundige producten goed
Kawashima kent Europa en de markt voor tandheelkundige producten goed: hij begon zijn carrière in Duitsland, bij de bedrijfstak waar hij nu de leiding overneemt. Shofu is gevestigd in Ratingen, nabij Düsseldorf. De Duitse tak levert instrumenten en materialen voor cosmetische tandheelkunde in meer dan twintig landen. ■
film remt. De bacterie produceert twee enzymen die verantwoordelijk zijn voor deze remming. Het onderzoek werd in maart 2011 gepubliceerd in het tijdschrift Applied and Environmental Microbiology van de American Society for Microbiology. Auteur Hidenobu Senpuku van het Nationaal Instituut voor Infectieziekten in Tokio zegt dat één van de enzymen, FruA, kan
helpen bij de preventie van tandcariës. Volgens het rapport is S. salivarius de primaire dentale bacteriesoort en is FruA in staat de microbiële pathogeniteit in de mond te reguleren. In de aanwezigheid van sucrose vertoonden de remmers verhoogde activiteit. De mate van effect was afhankelijk van de sucroseconcentratie in de voedingsbodem van de biofilm.
FruA wordt niet alleen door S. salivarius geproduceerd. Ook andere orale streptokokken en bepaalde schimmels maken dit enzym aan. De wetenschappers stelden tevens vast dat het FruA- enzym dat geproduceerd wordt door de schimmel Aspergillus niger even effectief is in het remmen van biofilmvorming, ondanks dat de aminozuursamenstelling enigszins anders is dan
Streptococcus salivarius
die van S. salivarius. (bron: dentistry.co.uk) ■
Dental Tribune informeert meer dan 650.000 mondzorgprofessionals in 91 landen! Waar u ook bent, Dental Tribune voorziet u in uw eigen taal van het laatste nieuws, reportages, productinformatie en video‘s.
www.dental-tribune.com w ww.d dental-tribune.com
18 Digitale tandheelkunde
dental tribune - netherlands edition
iPad bedient freesmachine Op de IDS te Keulen presenteerde Datron een freesmachine die speciaal is ontwikkeld voor de dentale industrie. Naast de compacte afmetingen, de machine moet immers door een gewone toegangsdeur naar binnen, is ook de bediening van de Datron D5 bijzonder. “Die vindt plaats via een iPad,” aldus
Inspektor Poets LEIDEN – Bezoekers aan het Boer-
have museum in Leiden maakten recentelijk kennis met de Poets Inspektor. Het museum, gewijd aan de geschiedenis van de natuurwetenschappen en geneeskunde, presenteerde dit unieke apparaat tijdens de tentoonstelling ‘Say cheese’. Het laat aan de hand van twee foto’s zien of er goed is gepoetst. Eén foto is een reguliere opname, de tweede een Quantitative Light-induced Fluorescence-opname (QLF). Bij QLF wordt gebruik gemaakt van blauw licht en filters. Het blauwe licht kaatst groen licht terug bij afwezigheid van tandplak. De plekken met tandplak lichten daarbij rood op.
“
Bezoekers konden een foto van hun tanden laten maken waarbij de aanwezige plak in het rood werd aangegeven met een plakscore
”
Bezoekers konden een foto van hun tanden laten maken waarbij de aanwezige plak in het rood werd aangegeven met een plakscore. De foto werd op een scherm getoond. Thuis konden bezoekers de foto nog eens bekijken via de website www.inspektorpoets. nl. In totaal werden meer dan 10.000 foto’s gemaakt. Het innovatieve Nederlandse bedrijf Inspektor Research Systems is bezig met de ontwikkeling van de ‘plakcamera’ voor regulier gebruik in de mondzorg. Ook in het buitenland bestaat belangstelling voor de camera. In Japan en de VS wordt de techniek al grootschalig toegepast. ■
QLF-opname
“ ” In Japan en de VS wordt de techniek al grootschalig toegepast
Florian Maier van Datron. Het vaste bedienscherm is bij de Datron D5 voorzien van een aparte houder waarin de pc-tablet geschoven kan worden. Datron ontwikkelde een speciale app voor het frezen van kronen en bruggen. Maier: ”De software is zo ontwikkeld dat je geen frezer hoeft te zijn om deze ma-
chine te bedienen. Dat zijn tandtechnici immers niet.” Maier liet doorschemeren dat Datron deze oplossing ook in de machines voor andere toepassingen gaat aanbieden. Hoewel de IDS een zeer ruime focus heeft, leek de vakbeurs dit jaar af en toe op een machinebeurs. Méér aanbieders van CNC-
mei 2011
“ ” Je hoeft geen frezer te zijn om deze machine te bedienen
freestechnologie dan ooit waren in Keulen van de partij. Met oplossingen die ook voor andere toepassingen dan bruggen en kronen interessant kunnen zijn, zoals de freesmachine van Datron. (bron: Dentalinfo.nl) ■
Advertentie Het Qualiteits Accreditatie-instituut Tandheelkunde St. QuAT - Q-Keurmerk®
R
Cursus met Q-keurmerk® voldoet aan strenge eisen
Tandartsen kiezen steeds meer voor kwaliteit en transparantie ‘Een absoluut waardevolle training met interessante sprekers en boeiende docenten’, is een veelvuldig gehoorde reactie van tandartsen die een cursus met Q-keurmerk® hebben gevolgd. Gelukkig maar, want wie een drukke praktijk heeft met weinig blanco ruimte in de agenda, verwacht extra veel van een training. Cursussen met het Q-keurmerk® staan garant voor efficiëntie, bijzondere vakkundigheid en resultaat. De eisen voor het verkrijgen van dit kwaliteitskeurmerk voor tandheelkundige bij- en nascholing zijn tot stand gekomen in samenwerking met TNO. Helder aanbod ‘Een tandarts die kwaliteit belangrijk vindt en precies wil weten waarop hij kan rekenen, kiest voor een cursus met het Q-keurmerk®’, zegt Sven Dijkgraaf, bestuurslid QuAT Q-Keurmerk®. ‘U krijgt van te voren uitgebreide informatie over de leerdoelen en de onderwerpen die aan bod komen, zodat u gemakkelijk kunt bepalen of de cursus echt bij u past.’ Dijkgraaf vertelt dat ook de bijzonderheden vooraf bekend zijn, zoals de docent, zijn achtergrond en de onderwerpen die door de gastspreker worden behandeld. Daarbij ontvangen cursisten tijdig de details van de trainingslocatie en een overzichtelijke planning. ‘Een cursus met Q-keurmerk® is helder en duidelijk. U krijgt wat u wordt beloofd.’ Hoog niveau Meta Schoonheim is voorzitter van de Toetsingscommissie van het Q-Keurmerk®. Ze weet uit ervaring dat de aanbieders van cursussen er altijd alles aan zullen doen om hun trainingen te verbeteren en in te spelen op de wensen van hun cursisten. Meta Schoonheim: ‘Cursusaanbieders die het Q-Keurmerk® mogen voeren, zijn gericht op hoge kwaliteit van hun cursussen. De verschillende criteria die wij bij toetsingen hanteren, worden dan ook zorgvuldig door hen in acht genomen. Via een uitgekiende accreditatieprocedure controleren we elke cursus. Dat doen we niet alleen op papier, maar ook op locatie en altijd met deskundige auditoren.’ Het Q-Keurmerk® is als kwaliteitskeurmerk toonaangevend in de markt van bij- en nascholing. Bestuurslid Dick Barendregt van QuAT - Q-Keurmerk®: ‘Wij hechten veel belang aan het hoge niveau van het cursusaanbod, voor alle disciplines binnen de tandheelkunde. Een gedegen opleiding
vormt de essentiële basis voor het goed kunnen uitoefenen van dit vak.’ Contacten Cursussen met Q-Keurmerk® hebben een afwisselend programma en zijn goed georganiseerd. Een uitstekende keuze voor iedereen die zijn kennis wil vergroten en op de hoogte wil blijven van alle ontwikkelingen en noviteiten in de branche. Bovendien biedt een cursusbijeenkomst de gelegenheid vakgenoten te ontmoeten, ideeën uit te wisselen en de dagelijkse gang van zaken uit de praktijk te bespreken. In 2010 waren er bijna 14.000 aanmeldingen voor deze cursussen. Accreditatiepunten Wie geregistreerd staat in het Kwaliteitsregister Tandartsen dient jaarlijks 24 uur te besteden aan bij- en nascholing, waarvan de helft moet zijn geaccrediteerd. Wie cursussen met Q-keurmerk® volgt, krijgt voor elk lesuur automatisch een accreditatiepunt op zijn of haar conto. Daar hoeft u verder niets voor te doen. Cursussen en trainingen met Q-keurmerk® herkent u aan het ‘Q-teken’ in de folder of op de website van de cursusaanbieder. U vindt deze op www.q-keurmerk.nl. Meer weten? Ga naar www.q-keurmerk.nl of neem contact op met Stichting QuAT - Q-Keurmerk® via tel. 0343 511 029 of
[email protected].
®R
mei 2011
dental tribune - netherlands edition
Industrie - infectiepreventie
19
NSK Introduceert de iCare+ Bib-Eze™ - De hygiënische en juiste keuze voor u en uw patiënt De iCare+ is wereldwijd het eerste en enige 3-in-1 toestel voor automatische reiniging, desinfectie en smering van tandheelkundig roterend instrumentarium, zoals handen hoekstukken en turbines zonder thermische belasting. Het automatische proces duurt voor maximaal vier instrumenten slechts tien minuten.
De iCare+ van NSK en Alpro
Slecht gereinigde en ontsmette instrumenten kunnen ziekten overbrengen en infecties veroorzaken bij patiënten en behandelend personeel. Daarnaast kunnen slecht onderhouden of schoongemaakte instrumenten beschadigd raken door residu in het loopwerk. Er bestaan verschillende methoden en producten die het roterende instrumentarium smeren, reinigen en/of desinfecteren. Afhankelijk van de gekozen methode of product bestaat het risico dat het proces niet voldoende kwaliteitsborging biedt, of dat toestellen door de technische complexiteit tot hoge onderhouds- en reparatiekosten leiden. Hier komen de problemen nog bij die in de praktijk ontstaan als dergelijke toestellen defect zijn. NSK speelt hierop in met de lancering van de iCare+. De iCare+ is ontstaan uit de synergie tussen twee toonaangevende bedrijven, Alpro en NSK. Het Duitse Alpro is een specialist op het gebied van reinigings- en desinfectiemiddelen voor de medische en tandheelkundige markt. Het Japanse NSK is één van de grootste fabrikanten van roterende instrumenten zoals hand- en hoekstukken en turbines voor de tandheelkunde. De combinatie van het iCare+ toestel met de producten NClean (voor het reinigingsproces) en N-Cid (voor het desinfectieproces) waarborgt de eliminatie
van virussen en bacteriën met een effectiviteit van 99%. Deze resultaten zijn bevestigd door uitgebreide tests die, conform ISO 15883, werden uitgevoerd door Europese instituten zoals het Dr. Brill-instituut in Duitsland en Microsept in Frankrijk. Het reinigingsmiddel N-clean heeft een reinigend bacterieostatisch en fungistatisch effect. Het desinfectiemiddel N-cid heeft een bactericide (incl. TB, MRSA), fungicide (Candida Albicans) en virucide effect tegen omkapselde virussen (incl. HBV, HCV, HIV), Herpes Simplex, Infuenza (incl. H1N1 en H5N1) en het niet-omkapselde Adenovirus. N-Oil dient voor de smering en onderhoud van de instrumenten. Met de wereldprimeur van iCare+ wordt het reinigings- en desinfectieproces geautomatiseerd. Het gebruik van de verschillende vloeistoffen is goedgekeurd door andere vooraanstaande leveranciers van roterende instrumenten (W&H, SciCan, Sirona, Morita en KaVo). De iCare+ voldoet aan de normeringen EN 61326-1, EN ISO 15883, EN 14 561: 2007, EN 14 562: 2006. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met één van de dealers in Nederland: Arseus Dental Nederland BV, afdeling Equipment, op 0416-650010 of
[email protected]. De afdeling Consumables is bereikbaar op 0416-334069 of
[email protected]. ■
Sterilisatoren van Mocom gerestyled Mocom, een belangrijke fabrikant van sterilisators, heeft nieuwe innovaties toegepast op de productlijn van sterilisators. Een schoon, elegant en aantrekkelijk design met een automatisch sluitsysteem op de deur. De Mocom sterilisators hebben een groter en duidelijker beeldscherm gekregen, zodat u gemakkelijk en snel kunt aflezen in welke fase van een cyclus de sterilisator zit. De nieuwe metalen behuizing bestaat uit twee delen, voor snel onderhoud in de autoclaaf. Ook is een directe link met een water distillor nu mogelijk. De sterilisatoren van Mocom hebben een nieuw systeem waar-
Sterilisator van Mocom
mee u met een USB-poort en een door Mocom bijgeleverde USB stick de parameters van de cyclussen digitaal kunt vastleggen. Op deze USB stick kunnen meer dan duizend cyclussen worden opgeslagen. Door de digitalisatie zijn er snelle updatemogelijkheden voor de sterilisatiesoft ware. Mocom heeft een automatisch waarschuwingssysteem voor onderhoud met de optie om meldingen uit te schakelen na een periode van specifieke cycli. De voorgeprogrammeerde programma’s bestaan onder andere uit kamerfilteronderhoud en routineonderhoud aan de sterilisator. Mocom levert sterilisatoren van 5,5 liter tot 22 liter. Naast sterilisatoren levert Mocom ook vele andere oplossingen op het gebied van hygiëne voor u praktijk waaronder thermodesinfectors, sealers en ultrasoon reinigers. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met leverancier Arseus Dental Nederland BV (contactgegevens: zie hierboven). ■
De papieren en zelfklevende hygiënische servethouders van Bib-Eze™
Hygiëne is voor de tandartspraktijk vanzelfsprekend. Zo worden instrumenten dagelijks gesteriliseerd, werkoppervlakken ontsmet en trekt de tandarts bij iedere patiënt nieuwe handschoenen aan. Maar hoe zit het met de hygiëne voor de patiënt?
Onafhankelijk onderzoek toont aan dat herbruikbare servetkettingen en clips dragers van bacteriën zijn en daarom een risico op kruiscontaminatie vormen. Servetkettingen kunnen bovendien verstrikt raken in het haar en verzamelen bijvoorbeeld zweet, make-up, dermatitis, acne en huidschilfers van de patiënt. Dit onhygiënische aspect van herbruikbare kettingen en clips is op zich al reden genoeg om het gebruik ervan ter discussie te stellen. Maar het risico van kruiscontaminatie maakt het gebruik van herbruikbare servetkettingen in de tandartspraktijk in feite onacceptabel. Alleen het steriliseren van de ketting na elke patiënt of het gebruik van wegwerpservethouders sluit het risico op kruiscontaminatie uit.
Dux Dental biedt een snelle en eenvoudige oplossing: Bib-Eze™, de papieren en zelfklevende hygienische servethouders. Bib-Eze is hygiënisch: Voor iedere patiënt een persoonlijke, schone servethouder zodat het risico op kruiscontaminatie voorkomen wordt. Bib-Eze biedt comfort voor de patiënt: Bestaat uit zacht en comfortabel crêpepapier, is flexibel (rekbaar) en past iedere patient. Bib-Eze biedt gebruiksgemak: Past op elk disposable servet door middel van de twee zelfklevende uiteinden, en kan samen met het servet worden weggegooid. Voor meer informatie zie www. dux-dental.com. ■
Infectiepreventie met het Total Color Management Systeem van Zirc
Het Total Color Management Systeem van Zirc
De inrichting van uw praktijk speelt een grote rol bij verantwoorde zorg en het bewust omgaan met infectiepreventie. Een duidelijk onderscheid tussen ‘schoon’ en ‘vuil’ is daarbij erg belangrijk. Het Zirc-systeem ondersteunt praktijkgerichte protocollen en codeert procedures van reinigen, desinfecteren en steriliseren door middel van kleur.
Het assortiment van Zirc bevat onder andere tubs en trays voor het hygiënisch opslaan en organiseren van uw verbruiksmaterialen, en cassettes voor bescherming en optimale reiniging van
“ ” Het Total Management Systeem zorgt voor een hygiënisch opgeruimde werkomgeving
uw instrumentarium. Het Total Management Systeem zorgt voor een hygiënisch opgeruimde werkomgeving. Bent u geïnteresseerd in een praktijkscan volgens het 3-stappenplan van Zirc, dan kunt u contact opnemen met Mira Bezemer, productspecialiste Zirc (
[email protected]), of kijk op ww.zirc.nl. ■
Enzymax Earth: natuurlijke desinfectie van Hu-Friedy De Amerikaanse producent van tandheelkundige instrumenten Hu-Friedy stapt in de markt voor ecologisch verantwoorde reinigingsmiddelen. Het bedrijf breidt zijn productlijn Enzymax uit met een nieuwe, milieuvriendelijke reeks: Enzymax Earth. Producten van Enzymax Earth zijn biologisch afbreekbaar, fosfaatvrij en combineren intensieve reiniging met duurzame verzorging. Met een dubbele enzymensamenstelling dragen zij bij tot een optimale reiniging. De milieuvriendelijke enzymstabilisatoren zijn snel biologisch
afbreekbaar. Bovendien is het product veiliger voor de eindgebruiker, aangezien de scherpe chemische producten of vluchtige organische componenten (VOC’s) die de lucht binnenshuis kunnen vervuilen, ontbreken. Steelguardagents en corrosiebestendigheid verlengen de levenscyclus van instrumenten doordat de kans op verkleuring en corrosie vermindert. “Enzymax Earth toont onze betrokkenheid om producten op de markt te brengen die tandheelkundigen op een milieuverantwoorde manier helpen,” zegt
Ron Saslow, CEO van Hu-Friedy. “We zoeken altijd naar mogelijkheden om het milieu te beschermen. Door de combinatie van superieure werking en milieuveiligheid van Enzymax Earth lukt dat nu. ■
20 Industrie - infectiepreventie
dental tribune - netherlands edition
mei 2011
Vier instrumenten reinigen, desinfecteren en oliën in minder dan tien minuten
Nieuwe sensordispensers van Dürr Dental bevorderen hygiëne en gebruiksvriendelijkheid
Elk instrument dat voor een tandheelkundige behandeling gebruikt wordt moet gereinigd, gedesinfecteerd en onderhouden worden. De hygiënische behandeling van hoekstukken, handstukken en turbines is belangrijk om de veiligheid van tandartsen en patiënten te garanderen. Zich bewust van deze noodzaak en na jarenlang onderzoek heeft NSK iCare+ ontwikkeld. De iCare+ kan tot vier hoek- en handstukken of turbines van NSK, of van andere merken op de markt,
Om optimale praktijkhygiene te bereiken staan veilige desinfectie en reiniging volgens de nieuwste standaarden centraal. Het gerenommeerde Robert Kochinstituut in Berlijn bevestigt dit: contactloze dispensers minimaliseren het contact met ziektekiemen. Op de IDS 2011 presenteerde hygiëne-expert Dürr Dental twee nieuwe sensorgestuurde dispensers: de innovatieve doekjesdispenser Hygowipe Plus voor oppervlaktereiniging en de Hygo-
“
en koppelingen voor alle instrumenten. Europese normen Talrijke tests werden uitgevoerd in de volgende Europese laboratoria: het Dr. Brill Instituut en het Microsept Laboratorium. De tests tonen aan dat de combinatie van iCare+, n.clean en n.cid de resultaten van manuele reiniging en desinfectie ver overstijgt. In overeenstemming met de normen ISO 15883 en ISO 15883-5, geldig in alle landen van de Eu-
De proteïnen werden gereduceerd tot ver onder de limiet van 100 microgram per instrument
reinigen en desinfecteren. Gedurende de cyclus worden de instrumenten gereinigd en gedesinfecteerd aan de binnen- en buitenzijde, waarna ze geolied worden. De volledige cyclus duurt minder dan 10 minuten. De voordelen van de iCare+ zijn legio: autonomie, snelheid, efficientie, eenvoud in gebruik, veiligheid, validatie, traceerbaarheid
”
ropese Unie, werden de tests uitgevoerd in extreme besmettingscondities met schapenbloed, protamine, bacteria en gist. De proteïnen werden gereduceerd tot ver onder de limiet van 100 microgram per instrument. De besmettingsgraad voor alle instrumenten werd met meer dan 5 log steps gereduceerd. Vele tests werden onder dezelf-
De iCare+ van NSK
systeem is intuïtief te bedienen door de geïntegreerde stopfunctie. Indien minder dan de aanbevolen hoeveelheid benodigd is, stopt de dispenser automatisch op het moment dat de hand van het activeringsscherm van de sensor verwijderd wordt. Door het intelligente systeem wordt druipen vermeden. De Hydrocare Plus is geschikt voor de handdesinfectiemiddelen HD 410 of HD 412 en voor de handzeepsoorten HD 425 en HD 435.
de condities uitgevoerd maar met andere, niet-NSK-instrumenten. De resultaten waren even overtuigend als de tests met NSK instrumenten. Daarom is het essentieel dat iCare+ tezamen met n.clean en n.cid wordt gebruikt voor de reiniging en desinfectie van roterende instrumenten indien men optimale resultaten wil bereiken. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Alldent BV, Ravelijn 15, 3905 NT Veenendaal. Tel: 0318-509060. E-mail: info@ alldent.nl. ■
Hygiëne in Nieuwe onderhoudsde praktijk contracten Miele in Krachtige en duidelijke praktijkscan De intensivering van de controles door de Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft de laatste tijd gezorgd voor de nodige onrust en vele praktische vragen. De workshop “Hygiëne in de praktijk!” geeft antwoord op deze vragen. Naast antwoorden zullen uiteraard ook de nodige tips worden gegeven. Een workshop op locatie, waarbij theorie en praktijk elkaar ontmoeten. Tijdens de workshop zal door middel van een praktische checklist een praktijkscan worden uitgevoerd die de risicogebieden binnen uw praktijk zal blootleggen.
“
De intensivering van de controles door de Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft de laatste tijd gezorgd voor de nodige onrust en vele praktische vragen
”
De workshop is commercieel onafhankelijk, maar daardoor niet kosteloos. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Elzemiek M. Blonk-van Gulik, Van Gulik Dental Instruments. Telefoon: 06-20369174. Website: www.vangulikdental.nl. ■
Dentale markt Miele Professional heeft de standaard serviceovereenkomsten uitgebreid met speciale onderhouds- en all-in serviceovereenkomsten voor de dentale markt. Hiermee voldoet de tandarts probleemloos aan de WIP-richtlijnen en de eisen van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). Hygiënische routing Het handmatig reinigen van medische instrumenten vergt veel tijd en brengt onberekenbare risico’s met zich mee. De WIP-richtlijnen geven de voorkeur aan machinale reiniging en desinfectie vanwege de zorgvuldigheid, reproduceerbaarheid van het proces en de veiligheid voor het personeel. De thermodesinfector van Miele met verswater-spoelsysteem garandeert een constant hoog hygiënisch resultaat. In een optimale hygiënische routing zijn de thermodesinfector en de sterilisator niet meer weg te denken. Serviceovereenkomsten voor jaarlijks onderhoud en technische metingen De thermodesinfector en sterilisator zijn medische hulpmiddelen klasse 2B en maken deel uit van het Besluit Medische Hulpmiddelen 2007/47/EG. De WIP en diverse overheidsinstanties adviseren jaarlijks minstens éénmaal onderhoud uit te laten voeren en de bevindingen hiervan vast te leggen in een rapport.
Miele heeft haar onderhoudscontracten aan deze wensen aangepast. Met deze serviceovereenkomst wordt conform de geldende wet- en regelgeving het jaarlijkse onderhoud uitgevoerd inclusief controle en rapportage (o.a. een technische meting) van de staat van de thermodesinfector en/of sterilisator. Dit wordt vastgelegd in een logboek. Er zijn twee contractvormen beschikbaar om op de wensen van de klant in te kunnen spelen: ‘Onderhoud’ en ‘All-in’. Bij ‘Onderhoud’ zijn de jaarlijkse preventieve controle en de onderdelen voor het uitvoeren van het onderhoud inbegrepen. Bij het afsluiten van een onderhoudscontract worden geen voorrijkosten bij een eventuele storing berekend. Bij een ‘All-in’ contract zijn tevens alle kosten van deze tussentijdse storingen inbegrepen. Hieronder vallen de voorrijkosten, het arbeidsloon en de benodigde materialen en onderdelen die voor het uitvoeren van het onderhoud vervangen dienen te worden. Miele heeft met deze nieuwe contractvormen als doel om de dentale sector verder te ontlasten met het oog op hygiëne in de tandartspraktijk. Door de contracten specifiek op de dentale behoeften af te stemmen, wordt dit pakket aangeboden tegen een zeer gunstige prijs. ■
Hygocare Plus en Hygowipe Plus
care Plus voor handhygiëne. Als de uitgifte uit dispensersystemen constant blijft, zal de effectiviteit van desinfectiemiddelen verder toenemen. Deze sensordispensers zijn in het bijzonder geschikt voor een effectieve en veilige praktijkvoering. In overeenstemming met de huidige richtlijnen en ervaringen bieden zij op het hoogste niveau bescherming tegen infecties. Zo
“
De nieuwe sensordispenser Hygowipe Plus werkt op een vergelijkbare manier voor oppervlaktedesinfectie. Bij het activeren van de sensoren worden droge doekjes met desinfectiemiddel bevochtigd. Voor elke set doekjes van een bepaalde lengte wordt automatisch de juiste hoeveelheid desinfectiemiddel afgegeven. Voor toepassingen op sensitieve oppervlakten worden
In overeenstemming met de huidige richtlijnen en ervaringen bieden zij op het hoogste niveau bescherming tegen infecties
worden met de hoogrenderende producten van Dürr Dental de standaarddoseringen nog efficiënter gebruikt. De innovatieve sensordispensers Hygocare Plus
en Hygowipe Plus zorgen voor een optimale dosering voor individueel gebruik. Het nieuwe dispenser-systeem Hygocare Plus controleert per activering van de sensor de aanbevolen hoeveelheid vloeibare zeep of handdesinfectiemiddel. Het
”
de sneldesinfectiepreparaten bijgevoegd. Bij gelijkblijvende dosering verdelen fijne sproeiers het desinfectiemiddel optimaal over het gehele oppervlak van de milieuvriendelijke doekjes. Hygocare Plus en Hygowipe Plus zijn veilig, eenvoudig en contactloos: een dubbele verbetering van de hygiëne en effectiviteit in uw praktijk. Kijk voor meer informatie op www.duerr.de. ■
mei 2011
Industrie
dental tribune - netherlands edition
Betere ergonomie en prestaties met de Piezon® V-CLASS van EMS Op de IDS presenteerde fabrikant EMS voor het eerst het intelligente design van de nieuwe, moderne Piezon V-Class scalinginstrumenten. De nieuwe conische schacht maakt snellere plaatsing op het handinstrument mogelijk. Ook de stroomtoevoer naar het uiteinde van het instrument is verbeterd, een innovatie die door
de behandelaar duidelijk ervaren wordt. Het positioneren en verwijderen van instrumenten tijdens behandelingen wordt sneller en eenvoudiger; een halve draai met de CombiTorque V-Class® is afdoende. De kortere schroef vergemakkelijkt het schoonmaken en geeft schadelijke bacteriën en ziektekiemen minder kans.
De verbeterde schacht optimaliseert de samenwerking tussen het instrument en het handvat, en verlengt de levensduur doordat minder slijtage optreedt. Daarnaast staat de legering en levensduur van de Swiss Instruments V-Class op een hoger niveau. De Piezon V-Class is op 14 EMS
Swiss Instrumenten de nieuwe standaard: in de eerste plaats voor het EMS V-PS mondstuk dat op bijna 90% van alle scaling toepassingen past, gevolgd door instrumenten voor scaling, paro- en endotoepassingen. De Piezon V-Class werkt optimaal in combinatie met apparaten als de Piezon Master 700, de Air Flow Master Piezon en de miniMaster LED. Zie voor meer informatie www. ems-dent.com. ■ Piezon® V-CLASS
Philips introduceert Sonicare AirFloss op IDS
ALS EEN SCALPEL GESLEPEN PUNT Binnenkort op de markt: de Sonicare AirFloss
EENVOUDIGER PENETRATIE
MINDER DEFLECTIE
MEER CONTROLE, MINDER ONGEMAK SEPTOJECT EVOLUTION Septodont, wereldleider in pijnbestrijding introduceert een gepatenteerd ontwerp. Septoject Evolution, de nieuwe naald met een als chirurgisch mes geslepen punt. Septoject Evolution is ontwikkeld voor een eenvoudige penetratie, minder beschadiging van weefsel en voor minder gevoelige injectie(s) bij uw patiënt. Werken met Septoject Evolution kost minder kracht, geeft u meer controle en een hogere precisie. Septoject Evolution, een naald is meer dan ‘zomaar een naald’
maart 2011
KEULEN – Philips presenteerde tijdens de IDS een geheel nieuw product voor eenvoudige en efficiënte verwijdering van interdentale plaque: de Sonicare AirFloss. De ‘microstraal’-technologie produceert een korte stoot lucht met microdruppels die diep tussen de tanden reikt. “Op deze manier reinigt de straal de interproximale ruimte op een zachte en snelle manier. Volgens een consumententest wordt met de techniek 99% meer tandplak tussen de tanden verwijderd dan met handmatig poetsen,” meldt Philips op haar website. Het apparaat heeft een ergonomische handgreep en een dunne, gebogen tip die overal bij kan, zelfs tot bij de achterste tanden. De Airfloss is zuinig: een behandeling duurt slechts een minuut, en voor twee behandelingen is minder dan één theelepel water nodig. Tandheelkundige professionals hebben vaak moeite om patiënten regelmatig te laten flossen. De Sonicare AirFloss is speciaal ontworpen om dit probleem op te lossen. De AirFloss is eenvoudig in gebruik, en veilig en onschadelijk voor het zachte tandvlees, het tandoppervlak en enamel. De Airfloss komt in juli voor dentale professionals op de markt en is in augustus voor consumenten beschikbaar. De adviesprijs is 99 euro. ■
Septodont NV-SA - Grondwetlaan 87 - 1083 Brussel - België Universeel gratis nummer 00800 2425 6037 Fax. :+32(0)2 425.36.82
[email protected] - www.septodont.nl
21
22 Feuilleton/Kalender
De geschiedenis van mijn tanden
Trees Roose
De beroemde auteur Franz Kafka gaf als ervaringsdeskundige een unieke en stijlvolle inkijk in de belevingswereld van mensen die aan depressies lijden. Vele jaren later doet schrijfster Trees Roose hetzelfde voor de tandheelkundige patiënt. Het komische en soms schokkende relaas over de geschiedenis van haar dramatisch slechte gebit verschijnt als feuilleton in Dental Tribune. In deze editie leest u aflevering 3.
3
De schooltandarts
E
r kwam soms een schooltandarts op de katholieke school, die dan spreekuur hield in de kamer van de hoofdzuster. Het fenomeen was bedacht door de gemeentelijke GG en GD, net zoals de luizenzuster die onze ongewassen proletenkopjes twee keer per jaar op beestjes kwam controleren. Ze haalde dan een kam met een ijzeren punt door het haar, plukje voor plukje, wat ik een lekker gevoel vond, maar luizen had ik nooit. Wel gaatjes. Honderdduizend luizen had ik willen hebben, als ik maar niet naar de kampbeul had gehoeven. Altijd als je haar net vergeten was, dan kwam de hoofdzuster met ruisend ha-
“
Met een mond vol bloed en stinkend schraapsel werd ik dan weer naar de wc gestuurd om te spoelen. In de spiegel bekeek ik, met mijn mond wijd open, de ellende die zij had aangetroffen. Alle tanden en kiezen waren bedekt met een dikke aanslag, waaronder de bacteriën zich vrolijk en totaal ongestoord vermenigvuldigden, zo ongeveer als pinguïns op een Arctische rots. De kiezen zaten vol gaten, en van sommige waren de randjes afgebrokkeld, zodat er gemeen scherpe kantjes aan zaten. De lucht die eruit kwam deed nog het meest denken aan een afvoer van een slachthuis waar te lang de putdeksel op had gezeten.
Honderdduizend luizen had ik willen hebben, als ik maar niet naar de kampbeul had gehoeven
bijt de klas in. Ze fluisterde even met zuster Gratiosa en zei dan: ‘Meisjes, jullie mogen om de beurt even met mij mee naar de tandarts.’ Er golfde dan een ontzet geroezemoes door de klas, maar zuster stond onverbiddelijk in de deuropening met voortdurend haar wijsvinger op de lippen, terwijl ze ons om de beurt naar een klein kamertje naast de hoofdingang dirigeerde. Op de katholieke school moest het vooral stil zijn. De tandarts was een volumineuze matrone in een witte doktersjas, compleet met zwarte vlechtjes die ze om haar oren had gedraaid, en die zich met haar zware boezem vorsend over de kinderen heen boog. Ze was Duits en iedereen was doodsbang voor haar. Haar slepende accent in combinatie met de kleine, poezelige dikke handjes waarmee ze de scherpe, metalen instrumenten vasthield, joegen ons doodsangst aan. In een horrorfilm over nazi-experimenten zou ze een hoofdrol van betekenis hebben kunnen spelen. ‘So maisje, doe jai die mond maar op’n,’ zei ze dan, en ze begon ze prikken, te harken, te pulken, te schrapen en te poeren. ‘Nou ja, zeg,’ riep ze dan ontsteld, ‘wat ies dit ja fur kindermond? Het is een sjande.’
”
Zij vulde opgewekt alle gaten met loodkleurig amalgaam, zodat onder- en boventanden leken op een geplamuurde oude voordeur die nog in de glanslak gezet moest worden. Na het bezoek van deze dirndltandarts kwam zuster Gratiosa de klas in met een stapel gele briefjes. Deze Gele Briefjes waren de nachtmerrie van elk kind. Met een Geel Briefje moest je naar een groot huis met een trap, de praktijk van de Duitse. Niemand wilde zo’n briefje. Had je ‘m eenmaal gekregen, dan woog dat als lood in de zak van je oude manteltje. Ik vertelde dit nooit aan mijn moeder. De eerste keren liep ik nog wel eens naar de schooltandarts, leverde het briefje in, en ging in de grote, lederen stoel zitten. Ze begon dan eerst weer met haar haakjes mijn mond te exploreren. ‘Tss, tss,’ zei ze dan altijd, ‘hoe ies dat moglich! Na ja, wai mak’n er wel wat van, klaintje.’ Als ze dan haar arm ophief om met een grote zwaai de boor te pakken die daar hing, voelde dat alsof ik een stomp in mijn maag kreeg. Ik keek nauwlettend toe hoe groot het hulpstuk was dat ze eraan schroefde, klemde mijn handen om de rand van de stoel en kneep mijn ogen dicht.
dental tribune - netherlands edition
mei 2011
Mondzorgkalender Mei
Leergang “Ondernemerschap Module 2 - De tandarts als leidinggevende” Het doel van de leergang is om het ondernemerschap van tandartsen verder te ontwikkelen en de tandartsen concrete handreikingen te bieden om hun functie beter te kunnen invullen. De leergang duurt 18 dagdelen, verspreid over 6 maanden. Na afloop heeft u een heldere visie en missie; overziet u de diverse processen in de gehele praktijk; richt u zich op het verhogen van de efficiency van de interne processen en streeft u naar optimale service en maximaal kostenbewustzijn. Ook ontwikkelt u de capaciteiten van anderen door begeleiding, het bieden van constructieve feedback en kansen. De leergang met maximaal twaalf deelnemers start 17 juni 2011. Uiterste inschrijfdatum: 1 juni. Cursus “Infectiepreventie en patiëntveiligheid in de tandartspraktijk” Met het recente nieuws over de sluiting van een aantal tandartspraktijken door de IGZ dringt de vraag zich op: ‘Wordt bij u in de praktijk wel voldaan aan de WIP-richtlijn? En: wat kunt u doen om het veiligheidsprofiel in de praktijk verder te verbeteren? Voorzitter prof. dr. Cees de Baat behandelt in deze middagcursus onder meer de implementatie van de WIP-richtlijn en de KEW-regels, het reinigingsprotocol in de dagelijkse praktijk, de praktijkrichtlijn ‘Patiëntendossier’, handhygiëne en waterkwaliteit en de juridische gevolgen van het overtreden van de hygiëneregels. Ter afsluiting van het scholingsprogramma bent u uitgenodigd voor een ‘running dinner’. Nascholingscongres “Dents and Dance” Dit nascholingsprogramma van Elysee Dental en DCP richt zich vooral op de jonge, moderne tandarts, werkend in een eigentijdse praktijk. Het managen van of werken in een groepspraktijk verschilt sterk van de solopraktijk. In de cursus van Marcel Spek wordt hieraan volop aandacht besteed. Daarnaast gaat Hans van Pelt, zeer ervaren in de prothetiek, onder meer in op het verloop van zijn carrière en hoe hij is omgegaan met de grote veranderingen in de tandheelkunde. Het nascholingsprogramma in het bruisende Barcelona is in de middag gepland, waardoor u zelf kunt bepalen hoe u de rest van de nacht en dag indeelt. Uiterste inschrijfdatum: 20 juni.
Nationale assistentendag “Praktijkhygiëne: hoe schoon is jouw praktijk?” 27 mei, Jaarbeurs, Utrecht www.nationaleassistenten dag.nl/
Juni ITI2011 “Speeding up procedures, but what if things go wrong” 10-11 juni, Amsterdam www.iti2011.com Leergang “Ondernemerschap Module 2 - De tandarts als leidinggevende” 17-18 juli, Kaap Doorn www.dentalcareprofessionals. nl < “NMT Jaarcongres 2011: “De kwetsbare patiënt” 17 juni, Regardz hotel de Heerlickheijd, Ermelo www.nmtjaarcongres.nl/2011 Symposium “Esthetiek rondom de tandheelkunde” 18 juni, Bilderberg hotel ’t Speulderbos, Garderen www.implacademie.nl Interdisciplinary Approach to Pediatric Dentistry (IAPD) 2011 15-18 juni, Athene, Griekenland www.iapd2011.org/
Cursus “infectiepreventie en patiëntveiligheid in de tandartspraktijk” 24 juni, Miele Inspirience Center, Vianen www.dentalinfo.nl < Nascholingscongres “Dents and Dance” 23-26 juni, Barcelona, Spanje www.dentalcareprofessionals. nl < Studiedag “Calamiteiten in de praktijk” 28 juni, Benecke, Amsterdam inschrijven.benecke.nl Klinische Avond “Evidence Based Oral Hygiene” 28 Juni, Novotel Brainpark, Rotterdam www.congresscare.com
Juli Workshop “Het schrijven van een kwaliteitsjaarverslag” 1 juli, Bussum www.dentalcareprofessionals.nl
September Symposium “Het diabetesprotocol: mondig genoeg?” 8 september, MIDI theather, Tilburg www.congresscare.com
Ontvangt u Dental Tribune nog niet? Volg het laatste nieuws Wilt u op de hoogte blijven van het laatste nationale en internationale nieuws in de mondzorg? Meld u kosteloos aan voor onze nieuwsbrief op www.albionpress.nl. U ontvangt dan wekelijks een overzichtelijke selectie van actuele ontwikkelingen in uw vakgebied.
Meld u geheel kosteloos bij ons aan door het online inschrijfformulier op www.albionpress.nl in te vullen. Een adres afmelden, bijvoorbeeld omdat u de krant zowel thuis als op uw praktijkadres ontvangt, is eveneens mogelijk op www.albionpress.nl. Voor adreswijzigingen en andere vragen kunt u e-mailen naar
[email protected]. Of bel ons op 030-63 55 070.
Compendium mondzorg De opvolger van Memorix tandheelkunde uit 2002 Ver sch ijnt in
Compendium mondzorg
me i
Redactie: prof. dr. C. de Baat Uitgever: Prelum Uitgevers Verschijnt: mei 2011 Uitvoering: gebonden Omvang: c.a. 464 p. Prijs: € 69,50
Redactie prof.dr. C. de Baat
3 2
1
4 7
5
6
10
8
Het Compendium mondzorg is het enige Nederlandstalige naslagwerk dat de mondgeneeskunde en mondzorg integraal behandelt en zich niet beperkt tot een of enkele deelgebieden. Het boek biedt een handzaam, overzichtelijk en compleet naslagwerk in 19 hoofdstukken, die rijk zijn geïllustreerd met honderden klinische en anatomische afbeeldingen: van praktijkhygiëne tot implantologie; van endodontologie tot chirurgische behandelingen.
mei 2011
Media
dental tribune - netherlands edition
Nieuwsflits
Tandarts wint ‘prijs’ voor boektitel
Flossen helpt niet of nauwelijks tegen cariës, concludeert hoogleraar Fridus van der Weijden. De tandarts-parodontoloog bestudeerde alle literatuur van 1965 tot 2008 over middelen waarmee men bacteriën tussen de tanden kan verwijderen. Helemaal zinloos is flossen niet: voor het verwijderen van etensresten blijkt het wel effectief. TELEGRAAF.NL, 01-04-2011 “Zes dagen gebuffeld, 1500 patiënten behandeld en 750 kiezen getrokken.” Tandarts Raoul Vollebergh kijkt met voldoening terug op een week vrijwilligerswerk in een klein schoolgebouwtje in de Keniaanse binnenlanden. Vollebergh maakte deel uit van een groep van vijftien tandartsen en assistenten die namens de Dutch Dental Care Foundation plaatselijke kinderen en volwassenen controleerde, behandelde en poetsinstructies gaf. TWITTER.COM, 04-04 2011 Bent u op zoek naar nieuwe patiënten? Mondhygiënepraktijk Emmen bedacht een leuke actie: via de website www.emmen.nu roept de praktijk mensen op om in april en mei een gratis tandvleescheck te doen. Deelnemers maken kans op een elektrische tandenborstel. DENTALINFO.NL, 19 MAART 2011 Dierenarts Bulle Koster en tandarts Johan Dam behandelden onlangs een wel heel bijzondere patiënt: een circustijger met een kaakholteontsteking. De ontsteking dreigde zich uit te breiden naar de voorhoofdsholte. Volgens Koster had het niet lang meer geduurd voor sprake zou zijn van een levensbedreigende situatie. Na het trekken van een tand, het schoonspoelen van de holtes en een flinke dosis antibiotica kon de tijger een uur later weer met het circus mee. TUBANTIA, 28 MAART 2011 “Tandarts Fred Neelissen uit Overveen wordt benaderd door Ziggo met de vraag of hij wil overstappen, maar wijst dit van de hand. Niettemin zet Ziggo de procedure door en worden alle telefoonlijnen in de praktijk van Neelissen geblokkeerd. De afsluiting ongedaan maken blijkt lastig: het duurt minimaal twee weken voordat de vaste telefoonlijnen weer bruikbaar zijn. Geconfronteerd met zijn klacht adviseert Ziggo dat zijn patiënten met acute klachten maar 112 moeten bellen. “Dat dit voor mijn praktijk catastrofaal is, moge duidelijk zijn,” aldus Neelissen. Als noodoplossing werden alle telefoontjes doorgeschakeld naar zijn mobiele telefoon. IJMUIDER COURANT, 29-032011 Voor de tweede keer op rij heeft Doutzen Kroes de mooiste mond van Nederland. Het topmodel deelt de titel met Yolanthe Sneijder Cabau. Chantal Janzen, die in 2009 de verkiezing won, staat nu op de derde plek. De ‘Mooiste Mond Verkiezing’ maakt deel uit van een jaarlijkse enquête van Aquafresh die wordt gehouden onder duizend Nederlanders en Belgen. RTLNIEUWS.NL, 20-04-2011
LONDEN - De Britse oud-tandarts Michael R. Young viel onlangs een dubieuze eer ten deel.
Zijn boek ‘Managing a dental practice, the Genghis Khan way’ won in het Verenigd Koninkrijk overtuigend de Diagramprijs voor vreemdste boektitel van het jaar. Het boek helpt tandartsen een succesvolle praktijk te leiden aan de hand van de managementmethoden van de beruchte 13e eeuwse veroveraar Dzjengis Khan. Volgens Young heeft Khan in het Westen ten onterechte een slechte reputatie. Khan kon zijn wereldrijk opbouwen ‘vanwege zijn heldere visie, goede voorbereiding en planning, gedegen spionage, uitgebreide vakkennis
en vermogen snel in te springen op nieuwe ontwikkelingen,’ aldus Young. Wanneer een tandarts deze vaardigheden koppelt aan Khans ‘natuurlijke charisma’ wordt zijn praktijk een waar succes, belooft het boek. De methoden zijn zowel voor tandartsen algemeen practici als specialisten bruikbaar. De naam Dzjengis Khan roept in grote delen van Azië nog steeds zeer negatieve associaties op. Moordend en brandschattend trok deze historische figuur met zijn Mongoolse strijders door het continent. Zijn manier van oor-
logsvoering was zelfs voor die tijd zeer wreed. Te vuur en te zwaard vestigde Khan, die stierf in het jaar 1227, uiteindelijk een rijk dat zich uitstrekte van China tot aan de Donau. Andere genomineerden voor de prijs waren ‘The Italian’s onenight love child’ van Cathy Williams en ‘Myth of the social volcano’ van Martin King Whyte. Eerdere winnaars van de prijs zijn onder meer ‘Voortgang van de tweede internationale workshop over naakte muizen’ (1978), ‘Hoe te poepen in het bos: een ecologische benadering van een vergeten kunst’ (1989) en ‘Leven met gekke billen’ (2002). (bron: nos.nl) ■
'/559+5537#.+6;%1/
&'0+'79'#+4(.19/#56'42+'<1057$'0 5724#)+0)+8#.'#+4(.196'%*0+'-'0'05%#.+0) )'%1/$+0''46+0dd070+61069+--'.&&114&' 04+024'8'06+''0/10&*;)+ 0' De sub- en supragingivale of ook wel de Air-Flow en Perio-Flow technieken van de Air-Flow Master in combinatie met de scalers van de Piezon Master 700. De optelsom van deze behandelmethoden heeft geresulteerd in de Air-Flow Master Piezon, de nieuweuitvinding van de bedenkervan de Originele Piezon Methode.
originele EMS Swiss Instruments. Zwitserse precisie gecombineerd met intelligente i.Piezon technologie.
> EMS Air-Flow en PerioFlow handstukken
2+'<10012#+0 Zichtbaar pijnloos voor patiënten en extra zacht voor het gingivale epitheel. Kortom maximaal patiëntencomfort, een absolute meerwaarde, bedacht door de bedenker van de state-of-the-art Originele Piezon Methode. Met bovendien het unieke gladde worteloppervlake als resultaat. Deze extra voordelen zijn het resultaat van de lineair oscillerende bewegingen (exact afgestemd op het tandoppervlak) van het vernieuwde Piezon LED-handstuk in combinatie met de
> Piezon handstuk met LED verlichting en PS (Perio Slim) tip
#+4(.19-+..5$+1(+./ Het verwijderen van de kwaadaardige biofilm tot op de bodem van diepe pockets is de essentie van de Originele Perio-Flow methode. Het reduceren van subgingivale bacteriën voorkomt tandverlies (parodontitis) en eventueel het verlies van implantaten (peri-implantitis). De constante uitstroom van het Air-Flow poeder gemengd met water voorkomt zwelling van het zachte weefsel. Zwelling wordt zelfs voorkomen dankzij de Perio-Flow nozzle, waarbij de reiniging dieper gaat dan bij een reguliere behandeling het geval is. Bij de supra gingivale reiniging gaat er niets boven de ongeëvenaarde wer-
king van de Originele Air-Flow methode. Effectief, snel, betrouwbaar en ontspannen behandelen zonder beschadiging van het ligament of tandoppervlak. Dit alles dankzij de subtiele toepassing van biokinetische energie. Met de Air-Flow Master Piezon heb je alles in huis, van diagnose, initiële behandeling tot en met de recall. De professionals op het vlak van preventie zijn bij deze van harte uitgenodigd om het aan den lijve te ondervinden.
Wilt u aanvullende informatie > www.ems-swissquality.com
23
3D - Digital Imaging made easy
Als we verder kijken…
De Cranex 3D is een nieuwe OPG waarmee Soredex de geschiedenis van het maken van betaalbare en eenvoudig te bedienen OPG toestellen voortzet. U kunt rekenen op een stabiele en nauwkeurige positionering van de patiënt, geoptimaliseerde workflow en een uitstekende beeldkwaliteit. De Cranex 3D is een kwalitatief hoogstaande OPG die eenvoudig uit te breiden is met een Cephalostaat en / of Cone Beam 3D. Zijn veelzijdigheid maakt het een van de meest dynamische beeldvormingssystemen in de markt.
Arseus Dental Tel. 0416 - 650010 www.arseus-dental.nl
[email protected]
NIEUW Soredex Cranex 3D
Als we verder kijken… Bij Arseus Dental zijn we er voor uw praktijk. U kunt rekenen op persoonlijke service die verder gaat dan het leveren van producten alleen: wij laten u uw mogelijkheden optimaal benutten. Daarvoor betreden we nieuwe wegen, met grensverleggende initiatieven, creatieve invalshoeken en verrassende oplossingen. Zo verbreden we onze horizon. En die van u! Arseus Dental is een totaalaanbieder van tandheelkundige verbruiksmaterialen, equipment, praktijkinrichting, financiering, opleidingen, service en advies.
advies
|
praktijkinrichting
|
equipment
|
consumables
|
financiering
|
service