Techniekonderwijs regio Oost Factsheet, waar staan we nu?

Techniekonderwijs regio Oost Factsheet, waar staan we nu?

2014-162


provincie Overijssel

2014

Colofon

Uitgave

provincie Overijssel Datum

2014 Auteur

provincie Overijssel Vormgeving

provincie Overijssel Project/kenmerk

Human Capital Inlichtingen bij

Joke van der Zee Economie en Cultuur [email protected] Adresgegevens

provincie Overijssel Luttenbergstraat 2 Postbus 10078 8000 GB Zwolle Telefoon 038 499 88 99 Fax 038 425 48 88 www.overijssel.nl [email protected]

Inhoudsopgave 1 2 3

4

Techniekpact 2020, knelpunten, ambities en afspraken Stand van zaken in kaart Centres of Expertise en Centra voor Innovatief Vakmanschap TechForFuture TechYourFuture Green PAC Polymeren, Coatings en Composieten TechWise Twente Communicatiekalender; evenementen en mijlpalen

Techniekonderwijs regio Oost

3

1

Techniekpact, knelpunten, ambities en afspraken

Doel landelijk Techniekpact Het versterken van de aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt in de technieksector. Uitgezet in drie actielijnen: Kiezen: meer leerlingen kiezen voor een techniekopleiding. Leren: meer leerlingen en studenten met een technisch diploma gaan ook aan de slag in een technische baan. Werken: mensen die werken in de techniek behouden en mensen met een technische achtergrond die langs de kant staan worden elders in de techniek ingezet. Richtinggevend: voor elk van de actielijnen uitgaan van een landelijke toename van jaarlijks 15.000 extra mensen.

Knelpunten In Oost Nederland ervaren we een aantal sectoroverstijgende knelpunten: o De realisatie van ambities bij bedrijven wordt belemmerd door het tekort aan beschikbare gekwalificeerde vakmensen op MBO-niveau en hoger. Op middellange termijn (prognose 2014) is er grote krapte te verwachten in de middelbare en hogere (beta)technische beroepsgroepen. o De technologie van branches verschuift, wordt meer divers en gecompliceerder. Processen van verschillende bedrijven grijpen steeds meer in elkaar. In alle branches ontstaan tekorten aan technische mensen die permanent geschoold blijven. o Kwaliteit van het technisch onderwijs, vergroten instroom en verhogen excellentie leerlingen. o Bedrijven en instellingen missen de aandacht voor toegepast vakmanschap in het onderwijs. Daarom ontstaan nieuwe vormen van bedrijfsscholen, techniekcampussen etc. o In het domein van onderwijsarbeidsmarkt is een veelvoud van partijen actief, die allen op eigen initiatief en vanuit hun eigen arena en focus een oplossing willen bieden voor de genoemde knelpunten. De opgaven zijn momenteel dusdanig complex dat het niet mogelijk is om vanuit één partij tot een oplossing te komen.

Ambitie regio Oost Regio Oost (Gelderland en Overijssel) voert een actief Human Capital-beleid, waarin de focus op technische (top)sectoren ligt: HTSM, Health, Kunststoffen/chemie, Energie- Milieutechnologie en Agrofood. De regio levert een bijdrage aan de doelen van het landelijke Techniekpact via uitvoering van de Techniekpacten van de regio’s en daaraan verbonden uitvoeringsorganisaties: Techniekpact Zwolle - ‘The next Step’; Techniekpact Twente - ‘Impuls voor Nederland en Twente’, concept Techniekpact Gelderland ‘Uitdagingen voor bèta en techniek’ en Techniekpact Food Valley. Ondersteunend hiervoor zijn het uitvoeringsprogramma Human Capital provincie Overijssel 20122015 en de Human Capital Agenda Gelderse Topsectoren (2013-2015) gericht op (Agro)Food, Chemie, Energie, Health, HTSM, Logistiek en Creatieve industrie. Activiteiten die zich lenen om meer op bovenregionaal of landsdelig niveau op te pakken worden najaar 2013 gedefinieerd. Bijvoorbeeld de monitoring, de kennisuitwisseling over de aanpak van Publiek private samenwerkingsverbanden, en bovenregionale netwerkvorming van HTSM onderwijsaanbod regio Oost.

Afspraken regio Oost Kiezen voor techniek:  Scholen hebben een samenwerkingsverband met het regionale bedrijfsleven. Eind 2016 is 50% van deze samenwerkingsverbanden geformaliseerd in Technet of Jet Net. Versterken en verbinden van regionale activiteiten gericht op bètapromotie gebeurt via het Expertisecentrum Techniekonderwijs.  Eind 2016 maakt 50% van de basisschool en voortgezet onderwijs in regio Oost gebruik van het landelijk ontwikkelde techniekcurriculum en/of andere concepten als Technasia, Techniekcolleges en het Junior Technovium in Nijmegen.

4




Verhoging van de techniekinstroom MBO en HBO naar 40% in 2020. Dit wordt gerealiseerd door het versterken van het onderwijsveld voor bètatalenten via vakdocenten uit bedrijven, uitdagende MBO-onderzoekstages en ontwikkelen van Associate-Degrees en starten van Masteropleidingen.

Leren in de techniek  Regio Oost wil onderscheidend zijn in excellent techniekonderwijs. Doorlopende leerlijnen (VMBO-MBO, HBO, Master) voor de topsector HTSM en Kunststoffen/Chemie en publiek private samenwerkingsverbanden tussen regionale bedrijven en onderwijs zijn volop in ontwikkeling.  Eind 2020 zijn er minimaal 4 Centra voor Innovatief Vakmanschap en minimaal 4 Centres of Expertise in regio Oost. Het realiseren van een CIV HTSM Oost (ROC Twente), een iLAB Chemie (Windesheim) en de Poultry Academie (Groenhorst College) krijgt prioriteit. Werken in de techniek  250 scholings- en omscholingstrajecten worden in een periode van vier jaar gerealiseerd. Het gaat hier om technisch personeel naar alle niveaus (werk naar werk, leven lang leren, vernieuwd werkgeverschap). Hierbij wordt samenwerking gezocht met de kenniscentra in de techniek. We zetten in op verdere ontwikkeling van Centrum vakopleiding Nieuwe Stijl gericht op intersectorale mobiliteit en behoud van en stimuleren instroom in de techniek.  Regio Oost zet in op werven en binden van internationale kenniswerkers, onder andere via Expatdesks. Bedrijven en kenniswerkers in de High Tech worden middels een Expatcenter ondersteund. Eind 2016 maakt 50% van de bedrijven in de High Tech gebruik van de diensten van een Expatcenter.


5

2

Stand van zaken

6


3

Centre of Expertise & Centra voor Innovatief Vakmanschap

Landsdeel Oost onderscheidt zich op techniekonderwijs. Hierop zijn doorlopende leerlijnen in ontwikkeling van VMBO tot HBO/Master. Bijvoorbeeld in Twente/Achterhoek op de topsector HTSM en in de regio Zwolle op de topsector Kunststoffen/Chemie. In Oost Nederland zijn 3 regio's Toptechniek in bedrijf, 5 Centra voor Innovatief Vakmanschap, 4 Centres of Expertise, waarvan in Overijssel: 2 regio's Toptechniek in bedrijf, 2 Centra voor Innovatief Vakmanschap (MBO), 3 Centres of Expertise (HBO). Centre of Expertise (CoE): o TechForFuture o TechYourFuture o Green PAC

Centra voor Innovatief Vakmanschap (CIV) o Polymeren, Coatings en Composieten o HTSM Oost TechWise Twente

CoE: TechForFuture – Saxion, Windesheim – Partner in toegepast HTSM onderzoek TechForFuture geeft een impuls aan toegepast onderzoek. Met TechForFuture maakt Oost-Nederland haar innovatie- en groeiambities in HTSM waar. TechForFuture moet uitgroeien tot een dynamische omgeving waar bedrijven, docenten, onderzoekers en studenten werken aan vraagstukken t.a.v. onderzoek, innovatie en ondernemerschap op HTSM gebied. Doelstelling: Samen met hightech bedrijven nieuwe kansen creëren: dat is het doel van TechForFuture, Centre of expertise HTSM Oost. Met enthousiaste studenten, opgeleid om zelfstandig praktijkgericht onderzoek te doen in bedrijven, ontdekken en ontwikkelen we nieuwe technologieën. Zo dragen we bij aan internationaal onderzoek voor en met bedrijven. KPI’s: 20 valorisatieprojecten in periode 2013 – 2016, ruim 45 fte onderzoekscapaciteit (structurele en additionele) in HTSM onderzoek in 2016, ruim 400 studenten hebben eind 2016 hightech onderzoek verricht en eind 2016 zijn minimaal 10 octrooiaanvragen ingediend. Projecten: momenteel lopen er 16 onderzoeken Doorbraak in 3d printen – Composieten - HighTech@Home - Innovaties in de bouw - Innovatieve technologie voor prestatieverbetering in de topsport - Kosteneffectieve lab-on-a-chip technologie voor het MKB - Mobile sensing for safety - Nanotechnologie van lab naar industrie - Optofluidic sensing - Herstel van cellulose vezels - Recycling of polymer materials – Saxshirt - Slimme vloer Textiel gaat digitaal - Tillift voor de thuisomgeving - Duurzame intelligente gebouwen Belangrijke partners: Demcon, (Dennis Schipper) - Bronkhorst (Gert Jan Snijders) – Sensata (Arjan Kolling) - AWL (Piet Mosterd) – VDL (Sander Verschoor). Contactpersoon: ir. A.F.C.M (Alexander) Jansen – Managing Director - [email protected] Website: www.techforfuture.nl


7

CoE: TechYourFuture – Saxion, Windesheim, UT – Meer en betere technici Hét toonaangevende expertisecentrum voor hoogwaardig techniekonderwijs in Nederland. TechYourFuture verbindt partners, ontwikkelt kennis en bedenkt innovatieve oplossingen. Met een advies wat wel werkt, kiezen meer jongeren voor techniek. Doelstelling: Meer jongeren kiezen voor een technische opleiding en gaan werken in de techniek. Meer betatalent dat met goed gevolg uitstroomt van een technische opleiding. Verhoging van het percentage beta-afgestudeerden MBO/HBO van 25% naar 40% in 2020. Projecten: momenteel lopen de volgende onderzoeken/initiatieven. Geïntegreerd onderwijs op Pabo - Ontwikkeling van beroepsbeelden – Docentontwikkelteams - Bètadenken in het basisonderwijs - Interesse voor bèta verbinden met gecijferdheid - Talentgerichte loopbaangesprekken met passie voor techniek - Invloed intrapersoonlijke factoren op bètakeuzeprocessen - Onderzoekende Pabo’s - Integratie van wetenschap en techniek in primair onderwijs - Meer aandacht voor techniek in het basisonderwijs en in lerarenopleidingen - Opleiden en professionaliseren van techniekdocenten - Minor didactiek voor technici - Nieuw, sociaal ondernemerschap. Op dit moment lopen de volgende aanbestedingen: 1. TeacherCollege 2. Technodiscovery 3. Techniekpromotie & techniekeducatie 2.0. 4. Talent4Tech Belangrijke partners: Itter Electronics BV(Dhr. Henk Wiersma) - Mulder Systems (Dhr. Pieter Mulder) - Demcon Advanced Mechatronics (Dhr. Dennis Schipper) – Carmelcollege (Dhr. Harry Claessen/Dhr. Johan Supèr) - ROC van Twente. Contactpersoon: drs. J.H.A. (Jos) Brunninkhuis – Managing Director –[email protected] Website: www.techyourfuture.nl

CoE: Green PAC – Stenden en Windesheim CoE Green PAC is samen met de Masteropleiding Kunststoftechnologie (uniek in Nederland), het innovation Lab (startups) en het Centre for Open Chemical Innovation (doorgroei) gericht op toegepast onderzoek voor (groene) kunststoffen, vezels en composieten. Green PAC werkt samen met het CIV Polymeren, Coatings en Composieten om de kennisinfrastructuur voor de topsector Chemie in de regio Zwolle en Noordoost-Nederland te versterken. Het maakt deel uit van de landelijke kennisvalorisatie-infrastructuur van de topsector Chemie. Vanuit het Dutch Polymer Institute is een aanjaagteam samengesteld, om de bedrijvigheid voor kunststoffen in OostNederland te vergroten. Doelstelling: 10 valorisatieprojecten in de periode 2013-2016; 10 fte onderzoekscapaciteit in (groene) kunststoffen, vezels en composietenonderzoek; 200 studenten hebben eind 2016 praktijkonderzoek verricht samen met bedrijven in Noordoost-Nederland op het gebied van (groene)kunststoffen, vezels en composieten; Eind 2016 zijn minimaal 25 innovatieve ideeën gescout; 12 netwerkbijeenkomsten georganiseerd; 20 startups zijn ingestroomd in in het iLab; 6 doorgroeiers stromen door vanuit het iLab. Projecten: momenteel lopen er 5 onderzoeken. Biocomposietenbrug Dierenpark Emmen – 3D printen nieuw materiaalonderzoek en nieuwe toepassingen – Kunststoffen in de machinebouw – Kunststoffen in de medische technologie – Recycling kunststoffen Belangrijke partners: DSM – CTC - H&P Moulding - Pontes Medical - Micronic - Isala - Verbruggen - Cumapol - Medical2Market - Veenhuis. Contactpersoon: Gerard Nijkamp – interim directeur Green PAC – [email protected] Website: www.greenpac.nl

CIV: Polymeren, Coatings en Composieten

– ROC Deltion Het CIV Polymeren, Coatings en Composieten (PCC) is hét kloppend hart van hoogwaardige, innovatieve, aantrekkelijke en vraaggestuurde leerroutes en leeromgevingen op het gebied van polymeren, coatings en composieten. Het CIV PCC biedt bedrijven, studenten en leraren een inspirerend platform voor het werken met kunststoffen in al zijn facetten en bevordert het innovatief vermogen op dat vlak. In nauwe samenwerking met het lectoraat Kunststoftechnologie van Windesheim en het Polymer Science Park is het CIV PCC een partnerschap aangegaan met bedrijven en instellingen als DSM, Dumocom, HK-Plastics, Maan Engineering, Robertpack, Rollepaal, Schaepman’s Lakfabrieken, Stodt, Stork SPE, Tricas, Wavin, Van Wijhe Verf, Gemeente Zwolle, provincie Overijssel en het Platform Bètatechniek. Deltion is penvoerder van het CIV PCC. Het CIV versterkt de topsector Chemie, cross-overs Chemie met High Tech, Health, Agrofood, Energie, Logistiek en legt de focus op Vakmanschap (MBO).

8


Doelstelling: 25% meer instroom in MBO techniek; 25% meer instroom van meisjes; 10% meer deelname BBL techniek; 20% meer doorstroom naar HBO techniek (inclusief Associate Degree); 10% meer rendementsverbetering in het MBO; 30% van alle afgestudeerde techniekstudenten heeft basiskennis kunststoffen, coatings en composieten; jaarlijks worden 50 werkenden bijgeschoold; 70% van de docenten heeft een bedrijfsstage gelopen; jaarlijks worden 15 gastlessen door bedrijven gegeven. Projecten: Kennisontwikkeling: 1e vijf docentenstages. En 1e seminar over PCC in relatie tot MBO onderwijs. Praktijkopdrachten en leerplaatsen: 1e pilot bij PSP waar MBOérs meedraaien met HBO’ers. En 1e pilot (minimaal vijf opdrachten), werving praktijkopdrachten en inzet studenten. Betrokken bedrijven / belangrijke partners: (het prestatiecontract getekend) Dumocom - HK Plastics - Schaepman’s Lakfabrieken - Maan Engineering - DSM - Tricas Industrial Design & Engineering - Robertpack Engineering - Stodt - Van Wijhe Verf - Rollepaal - Stork Plastics Machinery. Contactpersoon: Michiel Biltstra – ROC Deltion - [email protected] Website: www.polymersciencepark.nl

CIV: HTSM Oost TechWise Twente HTSM Oost TechWise Twente stroomlijnt de technische opleidingen en arbeidsvraag. Organiseert topopleidingen en faciliteert de inzet van productie- en onderzoeksfaciliteiten van regionale partners voor het gezamenlijk uitvoeren van bedrijfsgerichte onderzoeken opleidingsfaciliteiten. En initieert en coördineert innovatieprojecten in de regio, als opleidingstraject. Doelstelling: uitstroom van techniekstudenten niveau 3/4 oplopend tot minimaal 90 studenten per jaar in 2017 · Jaarlijks uitstroom van 50 studenten in machatronica en manufacturing engineering op AD-niveau · Versterken opleidingsniveau en vakmanschap op gebied van machatronica, precisieengineering, productietechnologie, robotica/vision van minimaal 100 MBO-techniekstudenten per jaar · Verhogen kennis en vaardigheden van 250 (50 per jaar) werknemers uit het High Tech MKB · Versterken vakmanschap van 30 docenten door cursus en bedrijfsstages · 15 (3 per jaar) joint ventures in bedrijfsgericht onderzoeken innovatieactiviteiten · structurele Human Capital ondersteuning bedrijven: monitoring en afstemming kwalitatieve en kwantitatieve vraag en aanbod; pooling en uitwisseling technici. Projecten:  Met betrekking tot het HTSM domein mechatronica hebben de samenwerkende bedrijven in de coöperatie apparatuur en machines ter beschikking gesteld hebben, waarvoor gericht onderwijs is opgesteld en een pilot uitgevoerd wordt voor studenten op niveau 4.  Voor 18 juni 2014 is er een mechatronica dag gepland waarvoor 160 mechatronica gerelateerde bedrijven uit de regio uitgenodigd worden. Deze dag staat in het teken van: Wat is de werkelijke behoefte aan mechatronica onderwijs op MBO niveaus 3+4+5. Voor TechWise Twente is het een informatie en inventarisatie bijeenkomst om de juiste vraag en behoefte naar mechatronica onderwijs per “type mechatronica gerelateerd bedrijf” boven water te krijgen. Deze informatie wordt dan gebruikt om het businessplan te kunnen opstellen.  Voor de opleiding “Engineering mechatronica BOL 4” ligt er een plan om in september 2014 te starten met deze opleiding. Hiervoor hebben inmiddels 50 studenten zich aangemeld. Het bestuur van de coöperatie bestaat uit: de 4 onderwijsinstellingen ROC van Twente (penvoerder), STODT, REMO en SMEOT, uit de 3 bedrijfsorganisaties VMO, TKT en Uneto-VNI en uit de adviesraad SAXION, Kenteq en OBM. Betrokken bedrijven / belangrijke partners: (het prestatiecontract getekend) ROC van Twente - Remo - SMEOT - Stodt - Saxion - VMO - Opleidings Bedrijf Metaal - Norma Eaton - Voortman Staalbouw - Niverplast - WWiNN - Safan - Schuitemaker - Teunis - ASH - Kenteq. Contactpersoon: A.(Bert) Wessels – C.I.V. TechWise Twente – [email protected] Website: www.techwisetwente.nl


9

4

Communicatiekalender evenementen en mijlpalen 2014

Datum 26 juni 18 september 24 en 25 september September/ oktober 20 oktober Najaar November 27 november

10

Evenement / mijlpaal Lectorale rede Martine Vonk 3D print-congres Kunststoffenbeurs Businessplan TechWise Twente gereed BioBased Economy Event – thema: ‘Verbinden Agri en Chemie Seminar Composieten congres resultaten TechForFuture SIA Jaarcongres


Waar Emmen Veldhoven

NoordNederland Zwolle Den Haag

Waarom interessant?


2014-162

Techniekonderwijs regio Oost Factsheet, waar staan we nu?

Recommend Documents