TB: daar kun je wat mee!

TB

Faculteit Techniek, Bestuur & Management

TB: daar kun je wat mee! Nieuwsbrief over de bacheloropleiding Technische Bestuurskunde Nr. 20 - januari 2013

Summer school in China Tweede bij simulatiecompetitie Samenwerking van de VlaamsNederlandse Delta Docent aan het woord TB: dit kun je ermee! Curius: ook voor jou in de toekomst? Wat is Technische Bestuurskunde?

Summer school in China De buitenlandervaring van Mark van Doorne In de zomer van 2012 kreeg ik – samen met een andere TB-student - de kans om een ‘summer school’ te doen in China. Twee weken lang volgden we colleges aan drie verschillende universiteiten (Nanjing, Dalian en Harbin) met als onderwerp ‘het ontstaan en de ontwikkeling van Chinese steden en industrieën’.

Shanghai

Aangezien de eerste universiteit (Nanjing) dicht bij de wereldstad Shanghai ligt, was het logisch dat we daar eerst een bezoek gingen brengen. Een volle week lang hebben we de stad bewonderd; van oude Engelse koloniegebouwen en de dichtbevolkte suburbs tot het bizarre nachtleven, om vervolgens onze reis voort te zetten naar Nanjing. Met de nieuwe hogesnelheidslijn waren de 300 kilometers binnen een uur afgelegd.

Nanjing

Na ontvangst in ons hotel ontmoetten we onze medestudenten. De groep bestond voor de helft uit Chinese studenten en de andere helft uit Europeanen. Met in totaal 13 natio-

naliteiten was het een leuke internationale groep om de twee weken mee door te brengen. Aangezien de eerste avond vrij was, zijn we meteen het Nanjing-nachtleven ingedoken om elkaar beter te leren kennen. Dit zorgde de volgende ochtend wel voor wat vermoeide ogen aan de ontbijttafel, maar dat maakte de pret er niet minder op. Die dag bezochten we een oude tempel in de stad. Hier werd meteen duidelijk dat de nieuwe cultuur de oude cultuur van China opslokt: het tempelcomplex was omgeven door 100 meter hoge torenflats. Dit zagen we de volgende dag wederom terug in het oude centrum, waar nieuwe woonflats de oude cultuur vervangen. Verder zagen we in Nanjing het gigantische mausoleum van dr. Su, de grondlegger van de volksrepubliek en kregen we een stereotype Chinese chemiefabriek te zien, waar veiligheid en duurzaamheid ver te zoeken waren.

Dalian

Na 5 dagen verlieten we Nanjing en daarmee ook de hitte (35-40 graden) en de oude

Waarom krijg jij deze nieuwsbrief? Jij krijgt deze nieuwsbrief, omdat je interesse hebt getoond in de opleiding Technische Bestuurskunde. Hiermee willen wij je graag regelmatig informeren over de opleiding en over het vakgebied. Wil je meer weten over een onderdeel van deze nieuwbrief of deze nieuws­brief niet meer ontvangen, stuur dan een mailtje naar [email protected]

een grote verrassing. Als voormalige stop van de Transsyberië Express, kwam in de jaren ’10 en ’20 van de vorige eeuw via Harbin de nieuwste mode uit Europa Azië binnen. Daardoor vind je in de stad een overdaad aan Art Nouveau en Art Deco en doet het centrum aan als Parijs, maar dan aan de andere kant van de wereld. Aangezien de universiteit van Harbin gespecialiseerd is in ruimtevaart, kregen we gedurende de week veel interessante colleges over de Chinese ontwikkelingen op dit gebied. Verder bezochten we musea, een natuurpark en gingen we op bezoek bij de burgemeester van de stad om meer van Harbin te leren. cultuur, want op het programma stonden nu de noordelijke steden Dalian en Harbin, die beide aan de hand van de Russen in de laatste eeuw gebouwd zijn. Dalian wordt vaak omschreven als de meest Europese stad van China, wat ook wel redelijk klopt. Alles in de stad is namelijk op Europa geïnspireerd (bijv. wolkenkrabbers in de vorm van Franse chateau’s), maar dan in het Chinees uitgewerkt (20 dezelfde chateau’s op een rij). In een college aan de Dalian University of Technology werd nogmaals benadrukt dat Europa inspiratiebron is voor de stad. Zo is het stratenpatroon gebaseerd op Parijs en zijn het vooral westerse en Japanse bedrijven die hun fabrieken in Dalian

hebben staan. Dalian was verder met een heerlijk klimaat (25 graden) en mooie kustlijn een erg aangename stad om naast het studeren ook een vakantiegevoel te krijgen.

Harbin

Na enkele dagen begonnen we aan de 14 uur durende reis naar Harbin. Als oorspronkelijk Russische stad, deed Harbin op het eerste gezicht erg communistisch aan, maar niets was minder waar. Door de grote hoeveelheid Europeanen, Russen en Amerikanen die in de stad wonen, is de Chinese cultuur een beetje verdrongen. Zo waren er terrasjes en een groot scala aan eethuisjes (van Turks en Frans tot Russisch). Ook de binnenstad was

Tweede bij simulatiecompetitie Hélène van Heijningen en Matthijs Brouns

Begin 2012 hebben wij meegedaan aan de internationale IIE Student Simulation Competition. Voor deze wedstrijd moet een team van drie bachelorstudenten met behulp van Arena (simulatie software) een levensechte case modelleren. Nooit eerder had iemand van de TU Delft of überhaupt iemand uit Nederland meegedaan aan deze competitie en dit maakte het een spannende uitdaging! Rond mei 2012 kwamen we terug van de finale in Orlando, Florida met de tweede prijs en een geldsom van $2500 op zak. De competitie is een initiatief van Rockwell Automation, de ontwikkelaar van de Arena

software, en het Institute of Industrial Engineers (IIE). We kregen 8 weken om het probleem op te lossen en een lopend model en rapport in te leveren. Van de ingeschreven teams zijn vervolgens de drie beste teams uitgenodigd om mee te doen aan de finale in Orlando. De uitdaging was een truck-shovel systeem van een ‘open pit goldmine’ te simuleren. Wekelijks bekeken we de vooruitgang en wisselden ideeën uit met twee docenten, Rens Kortmann en Mamadou Seck. Daarnaast kregen we ondersteuning van twee Nederlandse bedrijven, namelijk Systems Navigatoren EMO (Europees Massagoed Overslagbedrijf).

Leerzame ervaring

Na 5 erg vermakelijke dagen in Harbin begon mijn terugreis naar Nederland, waar ik na 35 uur eindelijk, vermoeid maar vol nieuwe impressies thuis kwam. Ik heb geleerd dat China zeker een opkomende industrie is, maar dat het nog veel mist qua creativiteit. Vaak zijn oplossingen voor de korte termijn en wordt er weinig of geen aandacht besteed aan het individu. Verder is er een gigantische kloof tussen arm en rijk, dat zie je vooral terug in de grootste steden. Wat niet wegneemt dat het voor mij een erg leerzame ervaring is geweest.

Na 8 weken hard werken, hebben we in maart ons model en rapport ingeleverd, waarna we in april te horen kregen dat we één van de drie teams waren die doorgingen naar de finale! De andere tweeteams kwamen uit Zuid-Korea en uit Illinois. De finale was dit jaar in Orlando tijdens de jaarlijkse IIE conferentie en bestond uit het geven van een 15 minuten durende presentatie over de gevonden oplossing. Onze presentatie ging over de gebruiksvriendelijkheid van ons model en de door ons gemaakte online interface. Daarnaast legden we uit hoe ons model gevalideerd was. Het Zuid-Koreaanse team richtte zich vooral op verschillende strategieën om de mijn verder te optimaliseren en het team van Illinois op de uitkomsten van het model en wat dit betekende voor de klant. Tijdens een groot banket de dag na de finale werd bekend gemaakt dat wij de tweede prijs hadden gewonnen. Het team uit Illinois werd derde en het team uit Zuid-Korea won de eerste prijs. Het banket beëindigde onze unieke reis waar we veel ervaring hebben opgedaan en mensen hebben ontmoet. We zijn enorm trots op het resultaat en mocht jij ook ooit zo’n ervaring willen meemaken, grijp jouw kans en misschien ben jij de volgende die Nederland kan representeren!

Samenwerking van de Vlaams-Nederlandse Delta; hoe kunnen de kleintjes zich groot houden? Het bacheloreindproject van Jasper Bauwens Na drie jaar hard studeren is het eindelijk zover: de afrondende fase van je bachelor. De afronding van je bachelor vindt plaats in de vorm van een groot project, waarin alle vaardigheden die een student heeft opgedaan tezamen komen. Het project moet over een actueel complex multi-actor probleem gaan, wat in normaal Nederlands niets meer betekent dan een technisch probleem waar veel verschillende partijen bij betrokken zijn. Mijn onderzoek ging over de mogelijkheden die de havens in de Benelux hebben om schaalvoordelen te halen ten opzichte van andere havens in Europa. Dit heb ik uitgevoerd vanuit het perspectief van de VlaamsNederlandse Delta, het overkoepelend orgaan van de Zeehavens in Nederland en België. In de eerste fase van mijn project heb ik een literatuuronderzoek gedaan naar de achtergrond van dit onderwerp. Ik heb onderzocht hoe de onderlinge verhoudingen van de havens van de VN Delta zijn en wat de belangen van de overige betrokkenen zijn. Havens in Zuid- en Oost-Europa zijn steeds verder in opkomst, wat ten koste kan gaan van onze havens. Hierdoor dreigen we een minder prominente speler te worden in de

wereldhandel. Naast de havens heeft men ook te maken met de rederijen (scheepsbedrijven), milieubedrijven en overheden. Kortom, in dit onderzoek staat in het bijzonder de grote diversiteit aan spelers centraal.

automatisch doorgevoerd worden. Het voordeel hiervan is dat je kunt spelen met variabelen die als “draaiknoppen” gebruikt kunnen worden. Hierdoor kun je direct zien in welke mate veranderingen in het proces grote gevolgen zouden hebben op de uitkomst.

Uit de literatuurstudie kwamen drie verschillende mogelijkheden naar voren, die de Vlaams-Nederlandse Delta kan implementeren om een betere concurrentiepositie te krijgen. Eén van deze alternatieven heb ik in een vervolgstudie nader onderzocht om te kijken in welke mate het voor de havens een voordeel kan opleveren. Mijn onderzoek was er op gebaseerd dat iedere zeehaven zich gaat specialiseren op slechts twee vormen van goederen. Er zijn vijf categorieën te onderscheiden: containergoederen, natte bulk (oliën), droge bulk (grind en zand), roll-on-roll-off (o.a. autotransport) en stukgoederen (goederenvervoer in kisten, kratten, vaten of balen). Door te schuiven met deze specialisaties kan gekeken worden wat de meest voordelige verhouding is tussen de zeven havens die in de Delta liggen. Dit heb ik gemodelleerd met Microsoft-Excel: in dit programma kunnen berekeningen

Door allerlei verschillende technieken die je bij TB leert, ben je in staat om ingewikkelde problemen “uit te kleden” tot een eenvoudiger probleem. Hierdoor wordt een probleem overzichtelijker en meer gestructureerd, waarna je kunt denken in oplossingen, in plaats van te praten over problemen. Het interessante van Technische Bestuurskunde is dat op alle werkvelden onderzoek te doen is, dus voor ieder wat wils!

Docent aan het woord Virginia Dignum

Ooit bedacht hoe anders men leefde voordat Facebook bestond? Voordat er internet was? En hoe zal het over een paar jaar zijn? Rijden we dan in zelfsturende auto’s of werken en leren we allemaal thuis verbonden via slimme online toepassingen? Zijn er nog winkelcentra of zorgt onze slimme keuken dat boodschappen automatisch bezorgd worden bij de koelkast? Maken landen nog oorlog met elkaar of is het platleggen van internet voldoende om je vijanden uit te schakelen? In mijn werk als universitair hoofddocent bij de sectie ICT van de faculteit Techniek, Bestuur en Management ben ik bezig met het begrijpen van maatschappelijke veranderingen met behulp van computermodellen, en de rol die ICT speelt in deze veranderingen. Ik bouw dus de modellen die ons kunnen ondersteunen bij het begrijpen van veranderingen, maar ook de ‘gadgets’ die zorgen voor die veranderingen.

Intelligente machines

Computers en andere machines worden steeds slimmer, en kunnen dus steeds meer gezien worden als een kameraad dan als een tool die je gebruikt. Maar hoe gaan mensen dan met zulke machines om? Kan een

computer wel jouw vriend zijn? Kun je er op vertrouwen dat de machine zich net zo zal gedragen als een mens? En als het fout gaat, wie heeft er dan de schuld? Samen met mijn onderzoeksteam werk ik aan een beter begrip van het menselijk denken, kunstmatig denken (computers, robots) en het gedrag in sociale systemen, zoals groepsgedrag. We onderzoeken welke regels hieraan ten grondslag liggen en proberen zo gedrag te voorspellen en na te maken. We bouwen computerprogramma’s (‘agents’) die emoties en culturele verschillen kunnen tonen, en die gevoelig zijn voor de invloed van anderen. Een voorbeeld hiervan is Robin, een virtueel karakter (avatar) dat emotionele steun en advies geeft aan kinderen die via internet gepest worden. We hebben Robin ontwikkeld, omdat we uit willen zoeken hoe virtuele karakters emotionele steun kunnen geven. We hopen dat niet alleen pestslachtoffers hier iets aan hebben. Omdat mensen steeds vaker met of via computers communiceren, is kennis over hoe computers kunnen omgaan met de negatieve gevoelens, die mensen soms hebben, ook nuttig voor andere computerprogramma’s.

Virginia Dignum werkt bij de sectie ICT en is docent voor de vakken: Inleiding software-ontwikkeling, Internet-technologie en gedistribueerde systemen & Web-informatiesystemen en Trends in Netwerken

Modellen voor een betere wereld We bouwen ook de gereedschappen die anderen kunnen gebruiken om complexe problemen te analyseren. Met behulp van deze gereedschappen kunnen beleidsmakers hun ideeën eerst toetsen aan een gesimuleerde omgeving waar kunstmatige actoren ‘wonen’ die zich gedragen zoals de mensen waar het beleid zich op richt. Denk maar aan een ‘Simcity’ voor gevorderden. Tegen 2050 zal 70% van de wereldbevolking in steden wonen. Steden met tientallen miljoenen inwoners, zoals Sao Paulo of Beijing nu, zijn dan geen uitzondering meer. Hoe moet men dan omgaan met het beheren van zulke grote steden? Hoe zit het met (openbaar) vervoer, administratie, onderwijs, gezondheidszorg, openbare veiligheid, groengebieden, energievoorziening, maar ook met het bevoorraden van deze steden en het afvoeren van vuilnis? Als je daar goed over nadenkt, zie je direct dat alles met elkaar samenhangt en dat je deze problemen niet afzonderlijk kunt oplossen. Een stad is dus een systeem van systemen van systemen… Onze modellen en simulaties worden gebruikt om de verbindingen tussen die systemen te begrijpen en om oplossingen uit te proberen en te verbeteren.

Meer weten over Technische Bestuurskunde? Kijk op onze website: www.tb.bsc.tudelft.nl Bekijk onze filmpjes: www.tb.bsc.tudelft.nl/filmpjes Doe een meeloopdag: www.tb.bsc.tudelft.nl/meeloopdagen Mail met een student: www.tb.bsc.tudelft.nl/mail-een-student Volg ons op Facebook: www.facebook.com/technischebestuurskunde Of kom naar een open dag: www.opendagen.tudelft.nl

TB: dit kun je ermee!

Alumna Judith van den Bos-Scholtes aan het woord Judith heeft als beleidsadviseur een afwisselende baan bij de Unie van Waterschappen: de vereniging van alle waterschappen in Nederland. De waterschappen zijn verantwoordelijk voor het beheer van waterkeringen, het regionale waterbeheer en het zuiveren van afvalwater.

Waar houd je je mee bezig in je werk?

“Ik lobby voor de waterschappen in Den Haag. In nationale beleidsontwikkeling denk ik mee over de uitvoerbaarheid door de waterschappen. Ook probeer ik voorstellen vanuit de waterschappen in het Rijksbeleid vastgelegd te krijgen. Ik werk mee aan het Deltaprogramma dat nu in de onderzoeksfase zit. Daarnaast ben ik secretaris van diverse bestuurlijke commissies die standpunten innemen over diverse beleidsontwikkelingen en wetgevingsvoorstellen van het Rijk. Ik overleg in mijn werk met zowel de werkvloer als met de bestuurders. Je hebt een bepaalde technische basis nodig om de technici te kunnen begrijpen en de ideeën

te vertalen voor dijkgraven, burgemeesters, bewindspersonen en Tweede Kamerleden. Dit heb ik meegekregen vanuit de studie. De vaardigheden over besluitvormingsprocessen en beleidsanalyse helpen me om snel problemen te analyseren en te zien hoe bestuurlijke spelletjes gespeeld worden (en hoe je daar ook zelf een rol ik kunt spelen). “

Waarom heb je destijds voor TB gekozen? “Ik wilde niet een puur technische studie gaan volgen en daarom ben ik op zoek gegaan naar een studie waarin ik een combinatie kon vinden tussen techniek en economie. In Technische Bestuurskunde vond ik die combinatie.”

Wat zijn voor jou de highlights van de studie?

“De spelsimulaties en praktijkcases die in diverse vakken gebruikt werden voor het leren van de theorie, maakten de stof erg beeldend en interessant. De colleges van de hoogleraren Hans de Bruijn en

Judith van den Bos-Scholtes Afgestudeerd in 2002 Werkgever: Unie van Waterschappen Functie: Beleidsadviseur

“ Je krijgt als TB’er een brede basis mee, die gewild is in vele functies in de maatschappij.” Ernst ten Heuvelhof waren erg inspirerende colleges! Ook heb ik een internationaal project gedaan met studenten van verschillende disciplines en culturen: dit samenwerken in een multidisciplinair team vond ik erg leerzaam.”

Curius: ook voor jou in de toekomst? Sinds de vorige nieuwsbrief hebben wij natuurlijk niet stilgezeten bij Studievereniging Curius. In september zijn er 237 nieuwe tbstudenten gearriveerd. Om hen zich meteen thuis te laten voelen bij ons op de faculteit, organiseert Curius een aantal speciale activiteiten. In de eerste week verzorgden we een gratis lunch en een BBQ. Ook hebben we in het eerste kwartaal een kroegentocht langs allerlei kroegen in Delft gedaan. Naast dit soort activiteiten organiseren wij natuurlijk ook educatieve uitjes. Zo zijn we onlangs met 70 eerstejaars studenten naar het grote bouwproject van het Rotterdam Station geweest. Dit station werd helemaal vernieuwd, typisch een project waarbij technisch bestuurskundigen een rol kunnen spelen.

Ook zijn we met 50 eerstejaars studenten naar bierbrouwer Heineken geweest. Daar kregen we een lange en interessante rondleiding door de hele fabriek en aan het eind nog een biertje. Als laatste introductieactiviteit organiseerde Curius een leuk feestje voor alle eerstejaars studenten! Een van onze hoogtepunten dit jaar is het grote P-Co feest. Elk jaar wordt er door de Propedeuse Commissie, bestaande uit 7 eerstejaars studenten, een superleuk feest georganiseerd voor (speciaal dit jaar) 1000 studenten. Thema’s als the Pink & Purple Party Edition en the Amazone life zijn de afgelopen jaren voorbij gekomen. Nu was het thema Glowing Wonderland – Maxximaal Gloeien! Veel mensen kwamen verkleed naar het feest en dansten lekker op de muziek van DJ’s The Flexican feat. MC Sef en Bakermat.

Een ander hoogtepunt is de jaarlijkse Wintersport die Curius organiseert: dit jaar gaan we naar het wintersportoord La Plagne in Frankrijk. Met 60 man zullen we in Delft de bus in stappen en 8 dagen gaan genieten van de sneeuw en hopelijk ook de zon! Hopelijk heb je nu een beetje een idee wat voor activiteiten studievereniging Curius allemaal organiseert. Een tip van Curius: ga naar een van de Open dagen of doe mee aan een meeloopdag, ook al denk je dat je Technische Bestuurskunde echt wilt kiezen. Je kunt dan zelf de sfeer bij Technische Bestuurskunde proeven. Wees vooral niet bang om op het Curiushok langs te komen voor een gratis kopje koffie of thee. Voor meer informatie kijk op onze website www.curius.nl. Hopelijk tot snel!

Wat is Technische Bestuurskunde? Beslis jij over de techniek van morgen?

• Kunnen we in Nederland de Olympische Spelen organiseren? Waar moeten deze dan gehouden worden? • Hoe kan het elektronisch patiëntendossier het best in Nederland geïntroduceerd worden? • Hoe is het gesteld met de bereikbaarheid van onze Randstad? Hoe kunnen we de bereikbaarheid vergroten? Heb jij het in je om te beslissen over dit soort vraagstukken, die draaien om meer dan techniek alleen? Dan is TB echt iets voor jou!

Hoe ziet de opleiding eruit??

De bacheloropleiding duurt drie jaar. In deze drie jaar leer je hoe je complexe vraagstukken met technisch en organisatorisch-bestuurlijke componenten kunt analyseren. Om een probleem breed in kaart te kunnen brengen, krijg je tijdens de opleiding Technische Bestuurskunde vakken uit verschillende disciplines. Je volgt technische vakken, doet veel aan wiskunde en modelleren, maar krijgt ook te maken met recht, management en economie. Verder leer je hoe het openbaar bestuur en het bedrijfsleven in elkaar zitten en je houdt je bezig met technisch-bestuurskundige methoden en technieken voor probleemanalyse. TOELATINGSEISEN VWO Diploma

Domeinen Bij Technische Bestuurskunde kun je kiezen uit vier technologiespecialisaties: de domeinen. Jouw specialisme hierbij is de bijzondere TB-aanpak van problemen met zowel technische als organisatorische, juridische en economische aspecten.

Bouwen & Ruimtelijke ontwikkeling (B&R) Deze specialisatie richt zich op de gebouwde omgeving. Hoe zorg je voor een aantrekkelijke leefomgeving, waar voor ieder plek is om te wonen, te werken en te recreëren? Je leert over technieken en werkwijzen om gebieden te (her)ontwikkelen. Voorbeelden van vraagstukken die bij dit domein aan de orde komen zijn het duurzamer maken van woonwijken, de beschikbaarheid van betaalbare woningen en meervoudig ruimtegebruik.

• Profiel N&T • Profiel C&M, E&M en N&G met Wiskunde B & Natuurkunde Overige vakken zoals Wiskunde D, Economie en Management & Organisatie zijn een pré, maar niet verplicht.

Uitgave

TU Delft, Faculteit Techniek, Bestuur en Management Marketing & Communicatie Jaffalaan 5 2628 BX Delft 015-2783421 [email protected]

Informatie & Communicatie (I&C) I&C speelt een belangrijke rol bij het oplossen van grote maatschappelijke vraagstukken. Bij dit domein leer je wat nodig is om I&Cdiensten te ontwikkelen en hoe je ervoor kunt zorgen dat bedrijfsprocessen beter lopen. Hierbij gaat het er ook om I&C technologie, zoals internet en mobiele applicaties, op de juiste manier in te zetten zodat het ook echt wordt geadopteerd en gebruikt voor maatschappelijke veranderingen. Bij I&C ga je bijvoorbeeld aan de slag met vraagstukken rondom het beschermen van privacy, I&C in de zorg, duurzaamheid en communicatie bij calamiteiten.

Energie & Industrie (E&I)

Transport & Logistiek (T&L)

Binnen dit domein houd je je bezig met complexe problemen binnen de energieen de industriesector. Je bestudeert de elektriciteits-, water- en gasinfrastructuur en grote industriële netwerken van verschillende fabrieken die aan elkaar gekoppeld zijn.

Bij dit domein leer je verschillende aspecten van internationaal en nationaal transport kennen: niet alleen reizigers en vracht, vervoermiddelen, verkeersinfrastructuur en -netwerken, maar ook logistieke ketens. Daarnaast verdiep je je in de analyse van transport- en logistieke systemen. Vraagstukken op dit gebied zijn bijvoorbeeld:

Voorbeelden van vraagstukken zijn de keuze voor groene energie, een nieuwe kerncentrale of toch een kolencentrale, het ‘nieuwe rijden’ op aardgas, elektriciteit of biomassa of de vraag of CO2 veilig kan worden opgeslagen en zo ja, waar dan?

De toekomst van de Rotterdamse haven en de luchthaven Schiphol, intelligente snelheidsbegrenzers op auto’s en vrachtwagens, light railsystemen en hogesnelheidsspoorwegen.