Paniekaanvallen - Moet je daar wat mee? -
Neeltje Batelaan Didi Rhebergen, Ron de Graaf, Jan Spijker, Aartjan Beekman en Brenda Penninx
Filmfragment College tour 2012
Een vraagje…. Vraagt u tijdens anamnese naar paniekaanvallen?
Terug in de tijd…
En op naar de DSM-5…
DSM-5: voorstel om paniekaanvallen te coderen
Is dit verstandig? Voegt dit wat toe?
lleen als paniekaanvallen daadwerkelijk impact hebben op andere stoornissen
Is dit verstandig? Voegt dit wat toe? Dus….
Als… paniekaanvallen invloed hebben op aanwezigheid van psychiatrische stoornissen Als… paniekaanvallen invloed hebben op de kans een psychiatrische stoornis te ontwikkelen Als… paniekaanvallen het beloop van psychiatrische stoornissen chronischer maken
Als… paniekaanvallen leiden tot verminderd functioneren
Onderzoek naar impact van paniekaanvallen Nemesis-1 -Algemene bevolking -N=7076 op baseline, met follow-up na 1 en na 3 jaar
Vraagstellingen: -Komen bij paniekaanvallen vaker psychiatrische stoornissen voor? -Hebben mensen met paniekaanvallen een groter risico op het krijgen van een psychiatrische stoornis? -Hebben paniekaanvallen een negatieve invloed op het beloop van psychiatrische stoornissen? -Functioneren mensen met paniekaanvallen slechter?
Batelaan et al. J Clinical Psychiatry 2012;73(9): 1195-1202.
Onderzoek naar impact van paniekaanvallen-2 Vergelijking van 4 groepen: -Geen paniek -Voorgeschiedenis met paniekaanvallen -Huidige paniekaanvallen -Huidige paniekstoornis
Komen bij paniekaanvallen vaker psychiatrische stoornissen voor? Geen paniek
PA in VG
Huidige PA
Huidige PS
n=5173
n=151
n=111
n=136
Een stoornis (n=1042)
%
15.9
35.1
52.3
81.6
Angststoornis* (n=676) Agorafobie Specifieke fobie Sociale fobie Generaliseerde angststoornis Obsessieve compulsieve stoornis
%
9.8 1.0 5.7 3.3 1.6 0.2
23.2 5.3 13.9 7.9 4.0 2.6
39.6 12.6 19.8 13.5 11.7 1.8
67.6 0.0*** 41.2 39.7 27.9 7.4
Stemmingsstoornis (n=437) Depressieve stoornis Dysthymie Bipolaire stoornis
%
5.7 4.4 2.0 0.7
15.9 8.6 6.6 4.6
36.0 23.4 12.6 9.0
57.4 46.3 31.6 7.4
Alcoholafhankelijkheid (n=170)
%
2.8
6.6
3.6
8.1
Conclusie: Ja
Hebben mensen met paniekaanvallen een groter risico op het krijgen van een psychiatrische stoornis? N at risk
Conclusie: Ja
ID (per 100 personyears)
HR
Onset van een stoornis Geen paniek VG met PA Huidige PA Huidige PD
4353 98 53 25
3.97 7.57 19.59 23.09
1.00 (ref) 1.70 4.42 4.85
Onset van angststoornis* Geen paniek VG met PA Huidige PA Huidige PD
4668 116 67 44
1.95 5.51 12.31 14.44
1.00 (ref) 2.46 5.72 5.72
Onset van stemmingsstoornis Geen paniek VG met PA Huidige PA Huidige PD
4875 127 71 58
2.62 3.95 6.24 11.47
1.00 (ref) 1.38 2.07 3.43
Onset of alcoholafhankelijkheid Geen paniek VG met PA Huidige PA Huidige PD
5028 141 107 125
0.30 0.79 1.05 1.25
1.00 (ref) 3.45 4.82 5.61
Hebben paniekaanvallen een negatieve invloed op het beloop van psychiatrische stoornissen? Chronisch %
OR
Een stoornis (n=1042) Geen paniek VG met PA Huidige PA Huidige PS
45.0 52.8 69.0 73.0
1.00 (ref) 1.37 2.72 3.30
0.79 – 2.39 1.53 – 4.82 2.12 – 5.13
Angststoornis* (n=676) Geen paniek VG met PA Huidige PA Huidige PS
34.9 45.7 54.5 67.4
1.00 (ref) 1.66 2.26 3.40
0.82 – 3.35 1.20 – 4.26 2.10 – 5.52
Stemmingsstoornis (n=437) Geen paniek VG met PA Huidige PA Huidige PS
40.0 33.3 62.5 60.3
1.00 (ref) 0.74 2.45 2.08
0.31 – 1.80 1.23 – 4.87 1.24 – 3.51
Alcoholafhankelijkheid (n=170) Geen paniek VG met PA Huidige PA Huidige PS
29.0 40.0 50.0 45.5
1.00 (ref) 1.71 2.79 1.95
0.45 – 6.59 0.37 – 21.31 0.52 – 7.30
Conclusie: Ja
95% CI
Functioneren mensen met paniekaanvallen slechter? 85
80
75
70
No Panic History PA
65
Current PA Current PD
60 Baseline
Conclusie: Ja
After one year
After 3 years
Onderzoeksresultaten-1 Bij paniekaanvallen komen vaker psychiatrische stoornissen voor Bij paniekaanvallen is er een grotere kans op het ontstaan van een psychiatrische stoornis Paniekaanvallen hebben een een negatieve invloed op het beloop van psychiatrische stoornissen
Het functioneren bij paniekaanvallen is minder goed
Onderzoeksresultaten-2 Resultaten gelden níet alleen voor de paniekstoornis, of angststoornissen Dus: Een paniekaanval is inderdaad een niet-specifieke marker, die voor het hele spectrum van psychopathologie geldt Resultaten gelden, in mindere mate, ook voor een voorgeschiedenis met paniekaanvallen
De conclusie Paniekaanvallen zijn een nietspecifieke marker, die een signaalfunctie vervult voor psychopathologie in bredere zin En dus…. Wees alert bij een anamnese van (voorgeschiedenis) van paniekaanvallen DSM-5 voorstel is verstandig
Neeltje Batelaan
[email protected]
