SUPPORT STUDENT FACULTEIT LUSTRUM. Studie is solide belegging. Boeken in bagage. Nooit genoeg begeleiding. Net wat ik nodig had!

nummer 4

6 februar i 2009

jaargang 24 w w w.ou.nl

STUDENT

SUPPORT

LU S T R U M

FAC U LT E I T

Sybren Jansma:

Digitale studiecoach:

Theo Bovens:

Prof. René van Hezewijk:

‘Net wat ik nodig had!

‘Studie is solide belegging’

‘Nooit genoeg begeleiding’

‘Boeken in bagage’

7

13 17

20

c

lofon

Modulair verschijnt maandelijks, telt 32 pagina’s en een oplage van 34.000 exemplaren. Het blad wordt uitgegeven door de afdeling Voorlichting, Service en Informatie van de Open Universiteit Nederland (ISSN 0920-2560). Studenten en alumni krijgen het blad (gratis) bezorgd. Er is ook een digitale editie (inclusief archief): www.ou.nl/modulair

Community Day

10

Startsein lustrumjaar

Redactie Hoofdredactie: Frans Bogaert Eindredactie: Beppie van der Heijden/ Frans Bogaert Beeldredactie: Linda Vosbeek

Start en support

13

Redactionele bijdragen Ingrid Frints, Marijke te Hennepe, Zweitze W. Hofman, Fred Meeuwsen, Leon Mussche (cartoon), Ton Reijnaerts, Paul Troost, Frans Bogaert, Fem Kools Overige bijdragen Walter Bazen, Nanda Boers, Paul van den Boorn, Bep Franke, Paul Franck, Henk Frederiks, Peter Nederlof, Michiel Oosterzee, Miranda de Kort, Chantal Savelsberg

‘Digitale studiecoach is net wat ik nodig had!’

Faculteit

Grafische vormgeving Visuele communicatie en documentverwerking, Vivian Rompelberg Basisontwerp: Exit Communicatie, Wessem Fotografie Peter Strelitski, Chris Peeters, Renske Dekkers, Karel Kreijns, André van den Akker, Jani Chrissafakis, Mark Handels, Irmin Visser

Decaan faculteit Psychologie prof. dr. René van Hezewijk:

Druk OBT, Den Haag Terrapress mat 80gr

‘Je kunt nooit genoeg aan begeleiding doen!’

Advertenties Voor advertenties kunt u rechtstreeks contact opnemen met de hoofdredactie Redactieraad Modulair (en e-Modulair) worden redactioneel bewaakt binnen de uitgangspunten zoals geformuleerd door de Redactieraad. Leden: voorzitter Koos Baas, ing. (Informatica); drs. Nanda Boers (Psychologie); Frans Bogaert BA (Voorlichting, service en informatie); drs. Dick Disselkoen (Cultuurwetenschappen); drs. John Dohmen (Rechtswetenschappen); Peter Honig (studiecentra); dr. Marga Winnubst (CELSTEC); Bernadette Kop (Ondernemingsraad/ Studentenraad); drs. Max van Luik (Managementwetenschappen); Henny Schut (Marketing en communicatie); drs. Bep Franke (Natuurwetenschappen). Redactieadres Secretariaat: Nicolle Delnoy (045-5762645) of Romy Ewoldt (045-5762858) Postadres: Valkenburgerweg 177 Postbus 2960, 6401 DL Heerlen T 045-5762670 (hoofdredactie) F 045-5762766 e-mail: [email protected] www.ou.nl/modulair

MAANDELIJKS 4

NIEUWS

12 O P I N I E

19 CO LU M N Z W E I T Z E

5

CO LU M N S T U U TJ E

13 S TA R T E N S U P P O R T

20 FA C U LT E I T

6

EN DAN NOG

14 O N D E R ZO E K

22 O N D E R W I J S

DE STUDIE ...

16 A C T I V I T E I T E N R O O S T E R

30 T E N TA M E N I N F O

DE STUDENT

18 S E R V I C E

31 A F G E S T U D E E R D E N

7

inh

ud

DE STUDENT Topsporter en student milieu-natuurwetenschappen Sybren Jansma:

‘Meestal stop ik een boek in mijn bagage’

Onderzoek

Competentiegericht statistiekonderwijs lijkt aan te slaan

14

Lustrumjaar

Studie is solide belegging

17

Dag van het onderwijs

Contact blijft belangrijk

18

3 Modulair 6 februari 2009

nie

ws

Proefschrift kritisch googlen Op 19 december promoveerde dr. Amber Walraven op haar proefschrift Becoming a critical researcher. Effects of instruction to foster transfer. Zij was onderzoeker bij het Centre for Learning Sciences and Technologies. Amber Walraven verrichtte onderzoek onder vwo’ers. Daaruit blijkt dat zij tijdens speuren op internet vooral kijken of de informatie in het Nederlands is, of de site snel een antwoord geeft op hun vraag en er leuk uit ziet. De vwo’ers gaan dus niet zo kritisch te werk. Dat leidt vaak tot klakkeloos knippen en plakken, bijvoorbeeld bij het maken van een werkstuk. Samen met leraren ontwikkelde Amber Walraven lessenseries om te bevorderen dat scholieren wél kritische websearchers worden. Zo’n instructie in kritisch zoeken op internet moet geen speciaal vak zijn. Leraren moeten die instructie dus opnemen in hun lessen. Alleen dan leren leerlingen voor alle vakken hoe zij informatie op internet goed kunnen beoordelen. De promotie vond plaats aan de Open Universiteit. Ze is inmiddels werkzaam als universitair docent bij de faculteit Gedragswetenschappen van de Universiteit Twente.

Van Eekelen hoogleraar Informatica Sinds 1 januari is prof. dr. Marko van Eekelen bij de faculteit Informatica hoogleraar Softwaretechnologie. Zijn onderzoeksachtergrond is theorie, ontwerp, implementatie en toepassing van functionele programmeertalen. De laatste jaren gaat zijn aandacht ook uit naar softwareanalyse. Marko van Eekelen is ook verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij is daar universitair hoofddocent bij het Institute for Computing and Information Sciences van de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica. Verder is Marko van Eekelen directeur van de Nijmeegse vestiging van het Laboratory for Quality Software, een activiteit van de Technische Universiteit Eindhoven en de Radboud Universiteit Nijmegen. Dit laboratorium analyseert software voor het bedrijfsleven, met als doel wetenschappelijk onderzoek dichter bij het bedrijfsleven brengen.

Wiki leren op de werkplek Het Ruud de Moor Centrum voor professionalisering van onderwijsgevenden startte een wiki ‘Professionaliseren via leren op de werkplek’. Die is vooral bestemd voor leraren in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs, beroeps- en volwasseneneducatie en het hoger beroepsonderwijs. Zij kunnen op de site samen met het Ruud de Moor Centrum bouwen aan kennis en ervaring, en werken aan ontsluiten van kennis over werkplekleren die in de praktijk toepasbaar is. De wiki is dus van en voor het hele onderwijsveld. Het eerste onderdeel is netwerkleren: leraren gebruiken netwerken om zichzelf te ontwikkelen en carrière te maken. In de toekomst komen


ook andere aspecten van leren op de werkplek aan bod in deze wiki, zie: http://cop.rdmc.ou.nl/wikirdmc. Het portaal van het Ruud de Moor Centrum: http://portal.rdmc.ou.nl.

Open Universiteit in top drie Opnieuw staat de Open Universiteit op de tweede plaats in de top drie van beste universiteiten, vlak achter nummer 1, Wageningen Universiteit. Dat blijkt uit de ranglijst in de Keuzegids Hoger Onderwijs 2009. De ranglijst wordt gemaakt door het Hoger Onderwijs Persbureau, eveneens uitgever van de Keuzegids. Daarvoor zijn in één uniforme opzet de gegevens bijeengebracht over kwaliteit en prestatie van meer dan 1.500 bacheloropleidingen. In tegenstelling tot voorgaande jaren zijn de studentenoordelen uit de Nationale Studentenenquête, de studietempocijfers en de deskundigenoordelen gebundeld in één ranglijst. De Keuzegids is verkrijgbaar in de betere boekhandel en te bestellen via www.keuzegids.org.

c

lumn

Geen slagroom Modulair in nieuw jasje Op het moment dat u dit leest, heeft u het natuurlijk al gemerkt: Modulair heeft zich een nieuw jasje laten aanmeten. De kleuren zijn frisser. De dubbele inhoudspagina nodigt meer uit tot lezen. Dat geldt ook voor de inhoud zelf, doordat deze ruimer van opmaak is en meer beeld bevat. Ook zijn er nieuwe rubrieken zoals een reeks over faculteiten. Hopelijk wordt u net zo enthousiast als wij zijn!

Vernieuwde corporate identity Zoals al eerder aangekondigd (zie Modulair 9, pagina 19) zou begin 2009 ook het studentenblad Modulair in een vernieuwde (lees: gerevitaliseerde) huisstijl verschijnen. Daartoe was nog eens kritisch gekeken naar de corporate identity die, dat zal met de naam Open Universiteit niet verwonderen, nog meer open zou moeten zijn. En dan vooral met als doel het vergroten van de naamsbekendheid (en het marktaandeel natuurlijk). Belangrijk gegeven voor de revitalisering vormt de beleving en de herkenning, vooral door studenten. In de uitwerking heeft dat (o.a.) geleid tot een krachtig beeldmerk, het rode vignet. Dit is terug te vinden in alle uitingen zoals studiegidsen, brochures en nu dus ook Modulair. Bij de revitalisering van de huisstijl was het extern bureau EXIT (Wessem) nauw betrokken, samen met de afdelingen Marketing, communicatie en sales en Visuele communicatie van de Open Universiteit.

Fris uiterlijk De belangrijkste vernieuwing is de meer frivole, uitbundige en frisse uitstraling. Naast het rode vignet is de ‘levenslijn’ een ander opvallend element. De levenslijn is de vertaling van hetgeen de Open Universiteit levert, namelijk kennisverrijking. De horizontale lijn is de constante basis van kwaliteit en service. Op die manier wordt de persoonlijke ontwikkeling in iedere fase van het leven weergegeven door het frivole lijnenspel – de levenslijn – rondom deze kennishorizon. Meer specifiek voor Modulair oordeelde EXITevenals de afdeling Visuele communicatie – dat het blad te veel teksten bevatte in verhouding tot het beeld. Het blad oogde ook net iets te weinig als een magazine. Hun advies: een luchtiger opmaak met meer beeld en vooral frissere kleuren!

Ook de inhoud Voor de redactie vormde de vernieuwde opmaak een uitgelezen moment om nog eens kritisch naar de inhoud te kijken. Daarbij kon zij gebruik maken van diverse (lezers)onderzoeken zoals Studentinzicht en ‘De student meer centraal’ (zie Modulair 3). Zo geven studenten bij herhaling aan dat zij graag (nog) meer worden geïnformeerd over onderzoek en over de faculteiten c.q. de opleiding, niet in de laatste plaats omwille van een gevoel van meer binding. Die wensen zijn vertaald door onder meer de introductie van een nieuwe reeks over faculteiten. De rubriek de scriptie van maakt nu deel uit van een nieuwe rubriek Onderzoek, waarin de ene keer een hoogleraar of universitair docent, en de andere keer een student aan het woord komt. Namens de redacteuren en vormgevers wens ik u veel leesplezier!

Ik heb twee nieuwjaarsbĳeenkomsten achter elkaar. Een van de vereniging van kegelclubs in mĳn dorp, de andere van de Open Universiteit. Bĳ de kegelclubs dit jaar geen champagne en de (heerlĳke) hapjes zĳn gemaakt door een van de leden. Bruin kon niet meer trekken. Bĳ de Open Universiteit is er wel champagne. En slagroomtaart vanwege het 25-jarig bestaan. De aanbieding van de taarten gaat gepaard met een filmpje van de drie bestuursleden van de Open Universiteit. De bestuursleden hebben een groot schort voor gedaan en zĳn niet al te handig bezig taarten geheel vol te klodderen met slagroom. Ondertussen worden ze geïnterviewd. Typisch Open Universiteit: een beetje amateuristisch (niet het filmpje, maar de koekenbakkers) en heel ludiek. De ludieke context leidt me volledig af van het inhoudelĳke verhaal, dat ik dus ter plekke vergeet. Mĳ valt vooral de grote hoeveelheid slagroom op die de heren op de taarten smeren. Van verschillende kanten bereiken mĳ signalen dat de Open Universiteit weer eens moet bezuinigen. Dat betekent dus: geen slagroom, maar droog brood. Dat wordt ook verwoord door een student die in de discussie meldt dat de studiebegeleiding snel minder wordt. Als antwoord heeft het bestuur de digitale studiecoach. Ik heb het bekeken en het ziet er werkelĳk prachtig uit. Complimenten aan de makers! Maar ik denk niet dat het voor honderd procent de echte studiebegeleider kan vervangen. Je moet namelĳk zelf je vraag formuleren voordat je het juiste antwoord kunt zoeken en dat is nou juist het probleem. Als student wil je persoonlĳk contact met iemand die even doorvraagt, zodat er wat duidelĳkheid in je chaotische hoofd gecreëerd wordt. Al met al past naar mĳn gevoel de hoeveelheid slagroom in het filmpje niet bĳ de situatie waarin de Open Universiteit zich nu bevindt. Dat deed de voorzitter van de kegelclubs beter. Hĳ refereerde aan de gure ‘economische’ wind en hoe nodig het dan is om steun en gezelligheid bĳ elkaar te zoeken om de winter door te komen. Ik denk dat dat ook geldt voor de Open Universiteit. Laten we niet net doen alsof alles goed gaat, maar laten we als bestuur, personeel en studenten steun bĳ elkaar zoeken om de Open Universiteit, inclusief persoonlĳke studiebegeleiding en inclusief alle studiecentra, zo goed mogelĳk overeind te houden. Proost. Op het nieuwe jaar! Stuutje van Vulpen

Frans Bogaert, hoofdredacteur De redactie nodigt studenten van harte uit om te reageren op de vernieuwde Modulair. Deze reacties zullen worden geplaatst op de Forumpagina in de eerstvolgende editie. Reactie sturen naar: [email protected]


en dan (nog) de st

die

Jani Chrissafakis Studeren bij de Open Universiteit Nederland kan vanuit verschillende motieven. Interesse, vergroten van de deskundigheid of gaan voor die felbegeerde academische titel. Al of niet om de kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Zo’n solistische studie vereist echter ook de kunst van het inpassen in een leven dat zich in velerlei opzicht kenmerkt door drukte. En dan nog de studie. Hoe inventief zijn onze studenten? De redactie vroeg dat aan Jani Chrissafakis (40, rechts op foto), student managementwetenschappen (studiecentrum Diepenbeek). Belangrijkste bezigheden overdag? Tekst: Frans Bogaert

Belangrijkste bezigheden overdag? ‘Ik werk bij FORD-Genk in tweeploegendienst. Na de morgen- of voor de middagdienst speel ik dagelijks Griekse muziek op mijn keyboard. Dat betekent vooral repeteren, programmeren en repertoires samenstellen. Verder ben ik actief in tal van culturele activiteiten waaronder het organiseren van Griekse dans- en muziekevenementen. Tussendoor probeer ik dan ook nog te studeren.’ Studeer bij de Open Universiteit sinds… ‘Ik via een advertentie vernam over de Open Universiteit. Ik wilde de mogelijkheden van marketing voor mijn activiteiten onderzoeken: inzicht krijgen in vooral de wensen van mensen. Bij mijn drukke agenda paste deze studie precies. Ik was zeer enthousiast en ben meteen gestart met een cursus Marketingmanagement.’

‘Ik heb het te druk om een tentamendatum te prikken.’ ‘Wo-studie of een enkele cursus? ‘Na enkele losse cursussen ben ik gestart met de bacheloropleiding Managementwetenschappen, overigens niet omwille van carrièremotieven. Ik wil kennis die uitstijgt boven mijn ervaring.’ Blijft wekelijks (gemiddeld) over voor de studie? ‘Het probleem is een geschikte tentamendatum vinden. Op een doordeweekse dag een tentamen afleggen, werken in een tweeploegendienst én mijn overige bezigheden is haast onmogelijk. Daarbij is het weekeinde voor mij nu juist de drukste periode: muziekoptreden op vrijdag- en zaterdagavond, culturele activiteiten op zondagnamiddag. Er blijft niet zoveel tijd over om te studeren. Maar, module voor module kan ook.’ Studieproblemen? ‘Studieproblemen heb ik ervaren tijdens de eerste losse cursus. Ik moest opnieuw leren studeren. Door een goede motivatie en een sterke discipline is het me gelukt mijn studieritme terug te vinden.’


Leukste opmerking van de achterban over mijn studie? ‘Een tijdje geleden tijdens een muziekoptreden voor een bedrijf kwam ik met enkele gasten in gesprek over o.a. kwaliteit en ISO-normen. Waar ik zelf al hoge eisen aan kwaliteit stel, beschikte ik nu ook over elementaire kennis dankzij de cursus Kwaliteitsmanagement. Na enkele nummers stapte één van die gasten naar mij toe en zei dat het de eerste keer was dat hij een manager muziek zag spelen.’ Lees altijd in Modulair? ‘Aangenaam bezighoudend vind ik de verhalen van de studenten. Het is fascinerend hoe openhartig de mensen zich uiten, hoe ze hun reilen en zeilen organiseren, hoe ze omgaan met afleidende factoren, tips, suggesties. Echt boeiend.’ Binding met de Open Universiteit? ‘Bij onze campus in Diepenbeek zijn de verhoudingen tussen de mensen uitstekend. We worden goed bijgestaan en met sommigen heb ik zelfs een vriendschap opgebouwd. Ik kijk altijd uit naar de open-deur-dagen of de opening van het academiejaar. Zeer gezellig, een sterke band met de Open Universiteit zorgt tevens voor een goede motivatie om verder te gaan.’ Wat de Open Universiteit vooral (niet) moet doen? ‘Vooral de persoonlijke contacten meer stimuleren: tussen studenten onderling maar ook tussen studenten en docenten. Te vaak wordt de nadruk gelegd op afstandsonderwijs, computers, internet, mailtjes. Studeren betekent al afzondering. Het zal toch niet zo ver komen dat psychologen of managers alleen met mensen communiceren per e-mail?’ Ultieme tip(s) voor medestudenten? ‘Studeren doe je nooit alleen. Je naaste omgeving: man, vrouw, partner, kinderen, kleinkinderen, vrienden, kennissen, collega’s noem maar op, bepalen voor een groot gedeelte je planning, je stimulans, je discipline. Laat hun zien waarmee je bezig bent, je zult meer krijgen dan je verwacht. Begrip, steun, bemoediging, troost, aanmoediging. Wedden dat ze voor jou zullen supporteren?’

de st

dent

Topsport én studeren Tekst: Paul Troost Beeld: Peter Strelitski

Tekst: Paul Troost Beeld: Peter Strelitski


Eerst het zuur, dan het zoet, eerst afzien, dan oogsten, misschien wel met een medaille op de Olympische Spelen in Vancouver. Met een beetje geluk is dat de carrière van bobsleeër Sybren Jansma (27). ‘Het is eigenlijk net als met mijn studie Milieu-natuurwetenschappen. Jaren investeren en doorzetten gaan eraan vooraf, maar het loont de moeite als je het diploma krijgt.’ Vanwege het convenant tussen NOC*NSF en de Open Universiteit kan Sybren als topsporter met een A-status gratis bij ons studeren. Die kans grijpt hij met beide handen aan. ‘Van de topsporters bij de Open Universiteit schijn ik het erg goed te doen.’

Ander leven Tien jaar geleden gingen Atie en Joop van Halderen met de VUT. Wat nu? Passief achter de geraniums zitten en kijken naar het mooie Friese landschap ligt niet in hun aard. Als leden van de vakbond kregen ze kaartjes voor een ouderenbeurs. ‘Daar werd ons een keur aan activiteiten aangeboden. Macramé, reizen, van die martelwerktuigen om fit te blijven, studeren en doodgaan’, vertelt Joop met gevoel voor humor. Toen ze dat allemaal wel gezien hadden, stuitten ze op een stand van Hoger Onderwijs Voor Ouderen. Daar studeren trok Atie en Joop niet, want af en toe een cursus volgen zonder een afsluitend tentamen vonden ze te vrijblijvend. Maar de mogelijkheid om te gaan studeren, zette hen aan het denken. ‘Kort daarna zijn we eigenlijk per ongeluk door een advertentie op een Open Dag van de Open Universiteit terechtgekomen.’

8

de st

dent

Enkele weken vóór het interview toonde Studio Sport vier juichende bobsleeërs. Een van de vier was Sybren Jansma, student bij de Open Universiteit. De nationale viermansbob werd vierde in een World Cup-wedstrijd. ‘We hebben het erepodium toen net gemist, maar we weten dat we de wereldtop in het vizier hebben.’ Een week na het interview liet de tv opnieuw een dolgelukkige Sybren zien. In het Zuid-Duitse Königssee behaalde de viermansbob de tweede plaats. Ze horen nu definitief bij de beste en maken zelfs goede kans op een medaille tijdens de komende Olympische Spelen in Vancouver.

A-status Al zeven jaar zit Sybren in de bobslee. Zijn team nam deel aan de Winter-spelen in Turijn. Ereplaatsen bleven tot nu toe uit. ‘In toplanden als Rusland en Zwitserland wordt bobsleeën veel professioneler aangepakt. Hun materiaal is beter en bobsleeërs worden betaald om fulltime met hun sport bezig te zijn.’ Het verschil is inmiddels minder groot, doordat de prestaties van de viermansbob en tweemansbob, waar Sybren ook in zit, aanzienlijk beter zijn geworden. NOC*NSF betaalde een viermansbob van het supersterke materiaal carbon ter waarde van 60.000 euro en sinds december hebben de bobsleeërs een Olympische A-status. Sybren krijgt nu van het NOC een inkomen. ‘Veel is het niet, ik kan mijn rekeningen ervan betalen, maar ik heb tijdens mijn vorige studie wat geld van mijn beurs gespaard.’

‘Meestal stop ik een boek in mijn bagage en af en toe lees ik wat. Tentamens plan ik pas als het wedstrijdseizoen is afgelopen.’ Sport heeft voorrang De A-status levert Sybren nog een voordeel op. Door het convenant tussen NOC*NSF en de Open Universiteit kan hij als topsporter bij de Open Universiteit gratis studeren. In ruil daarvoor zet hij zich in voor onze marketing. Overigens kan niet iedere topsporter zich vrijblijvend bij ons melden. Integendeel. Eerst screent Randstad Transitie Traject de sporter gedegen op capaciteiten en motivatie. Sybren maakt enthousiast gebruik van de regeling. Onze instelling kende Sybren door de reclame die NOC*NSF onder topsporters voor de Open Universiteit maakt. Hij studeert milieu-natuurwetenschappen en haalde afgelopen jaar negen modules. Het stevige tempo waarin Sybren studeert, is opmerkelijk. Want zijn sport gaat voor alles. ‘Wil je in de topsport iets bereiken, dan moet je er alles voor opzijzetten. Je sociale leven, een pilsje pakken en als het nodig is ook je studie.’

Boek in bagage Bobsleeën bepaalt hoe het leven van alledag er voor Sybren uitziet. In de zomer leggen hij en zijn teamgenoten met sprinten krachttrainingen de basis voor het seizoen. Sybren komt oorspronkelijk uit de atletiek en noemt zichzelf een goede subtopper met zijn tijd van 11.1 op de honderd meter. ‘Ik heb kracht en explosiviteit en ik kan lang in gebogen houding sprinten. Om een slee op gang te

brengen heb je dat nodig.’ Het wedstrijdseizoen duurt vier maanden en dan zit hij in wintersportlanden als Italië, Oostenrijk en Zwitserland, soms in Noord-Amerika. Zijn studie ligt dan zo goed als stil. ‘Meestal stop ik een boek in mijn bagage en af en toe lees ik wat. Tentamens plan ik pas als het wedstrijdseizoen is afgelopen.’ Buiten het hoogseizoen traint hij twee tot drie uur per dag in zijn woonplaats Groningen. ‘Dan ben ik een soort fulltimestudent die een groot deel van de dag aan studie kan besteden.’

Valkuilen Sybren volgde bij de Hanzehogeschool de studie Human Technology. Die is gericht op innovatie van gebruiksvriendelijke producten. Ondanks de faciliteiten die Sybren kreeg, deed hij er langer dan vier jaar over, want vooral in de winter was hij op de vastgestelde tentamendata dikwijls in het buitenland. Het laatste studiejaar mocht hij voor zijn hbo-opleiding enkele modules van de Open Universiteit doen. ‘Dus toen leerde ik al om zelf mijn weg door de studie te zoeken.’ Na zijn hogere beroepsopleiding wilde hij Milieu-natuurwetenschappen studeren en het lag voor de hand dat hij zich zou inschrijven bij de Open Universiteit. Ondanks de faciliteiten van NOC*NSF en de ondersteuning van zijn studieadviseur vindt Sybren de combinatie topsport en studeren niet gemakkelijk. ‘Je moet alles alleen doen. Tentamens plannen, jezelf dwingen thuis of in de bibliotheek aan het werk te gaan en helemaal in je eentje werken, zie ik als grootste valkuilen van een studie aan de Open Universiteit. Je moet ook goed kunnen plannen en dat is niet mijn sterkste punt.’

Hartstikke vrij Sybren vindt de Open Universiteit ideaal voor iemand die naast een tijdsintensieve bezigheid wil studeren. Geen projectgroepen meer zoals in het hoger beroepsonderwijs, zelf tentamendata plannen, papers per e-mail opsturen waarna je het commentaar digitaal terugkrijgt. Hij voelt zich er ‘hartstikke vrij’ bij. ‘Ik vind het ook geweldig dat de studie in afgeronde modules is opgedeeld. Je werkt aan één onderdeel. Heb je het tentamen gedaan, dan is dat onderdeel klaar en begin je aan een nieuwe module.’ Zo deed Sybren in een gestaag tempo eerst de modules van het schakelprogramma, omdat zijn hogere beroepsopleiding niet aansluit op Milieu-natuurwetenschappen. Hij haalde in één jaar zijn propedeuse. Zijn studievoorstel voor zijn bachelor is goedgekeurd en over anderhalf jaar wil hij afstuderen in de richting milieuproblemen en duurzame ontwikkelingen. Nogal ambitieus, zeker als Sybren in 2010 aan de Olympische Spelen deelneemt. Maar hij gelooft erin. ‘Met Milieu-natuurwetenschappen en vooral duurzame ontwikkeling heb ik affiniteit. Wat ik lees, vind ik interessant en leuk. Daarom ben ik altijd gemotiveerd om aan de studie te gaan.’ Naam: Leeftijd: Vooropleiding: OU-student: Afgerond: Bezig met: Studiecentrum:

Sybren Jansma 27 jaar HBO Human Technology Bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen 9 modulen Gedragsbiologie, Geo Information Systems Groningen


Community Day Op 10 januari was er weer een levendige Community Day. Nagenoeg alle Nederlandse en Vlaamse studiecentra en steunpunten verwelkomden studenten, alumni, (oud-)medewerkers en hun familie. Zij werden gastvrij onthaald. Overal was er een gevarieerd programma. En natuurlijk ook volop gelegenheid om elkaar in een informele en gezellige sfeer te ontmoeten. Waar alumni en (oud-)medewerkers elkaar troffen, ontstond zelfs spontaan een soort reünie. In dit artikel een impressie. Het thema was ‘25 jaar Open Universiteit in perspectief’. Daarmee vormde de Community Day de opmaat voor het Lustrumjaar 2009 waarin de Open Universiteit haar 25-jarig bestaan viert (zie pagina 17; red.). Het inspireerde regionaal voorlichters en medewerkers van studiecentra en steunpunten om een gevarieerd programma te maken. Er waren bijvoorbeeld lezingen en quizzen, fototentoonstelling en talkshow. Kinderen konden onder meer gamen en knutselen. Tot slot was er vanzelfsprekend een borrel met lekkere hapjes.

Jongleren met fruit en slagroom In alle studiecentra en steunpunten – Breda deed niet mee, Drenthe en Friesland kwamen samen in Groningen – was een informele videoboodschap van de drie collegeleden te horen en te zien. In een verrassend filmpje zagen gasten hoe de collegeleden zich het banketmeesterschap in korte tijd toch redelijk eigen maakten en met een smaakvol eindresultaat het jaar 2009 inluidden. Jonglerend met fruit en slagroom stipten ze kort wat zaken aan. Collegevoorzitter drs. Theo Bovens benadrukte de verbreding van de oorspronkelijke doelgroep en het feit dat studiemotieven en startpositie van studenten nu nog diverser zijn dan vroeger. Volgens rector magnificus prof. dr. ir. Fred Mulder zou leven-lang-leren in onze samenleving een levensstijl moeten zijn. Drs. ing. Cees Brouwer merkte op dat de studiecentra belangrijke contactpunten met de studenten zijn. Community Day was verder de dag waarop de ‘Studiecoach’ gelanceerd werd, de digitale studiebegeleider voor studenten. Op een aantal plaatsen konden bezoekers die website ook bekijken. De reacties waren zeer positief (zie ook pagina 13; red.).


y startsein lustrumjaar Tekst: Ingrid Frints Beeld: André van den Akker en Mark Handels

Boeiend college Via een grote sprong achterwaarts naar gebeurtenissen in 1984, ons oprichtingsjaar, werden de bezoekers van de studiecentra Utrecht en Zwolle verrast door een boeiende lezing. Het publiek werd namelijk getrakteerd op een multimediaal en interactief college over cultuurwetenschappen, onder leiding van drs. Janny Bloembergen en dr. Frank Inklaar. Deze universitair docenten toonden indringende fragmenten uit de film 1984 en het reclamefilmpje waarmee Apple in 1984 de Macintosh introduceerde. Die commercial is gebaseerd op de film 1984. Boeiend thema, boeiende aanpak. Want de mensen in Utrecht en Zwolle volgden het college gelijktijdig. Door speciale software konden de docenten hun communicatie coördineren, Janny Bloembergen in Utrecht en Frank Inklaar in Zwolle.

Persoonlijke verhalen In Eindhoven voerde dr. Fons Naus, student van het eerste uur, een gesprek met drs. ing. Cees Brouwer, lid van het College van bestuur, tevens OU-alumnus/student. Zij spraken over het belang van onderzoek doen en erover publiceren. Fons Naus was een tweedekansstudent die na een succesvolle studie promoveerde. Hij sprak zeer lovend over onze instelling en onderstreepte dat hij zonder de Open Universiteit nooit zover zou zijn gekomen. Studiecentrum Nijmegen liet alumnus mr. Jaap de Kruif aan het woord. Hij was indertijd bij dit centrum de eerste afgestudeerde en vertelde zijn studieverhaal, doorspekt met anekdotes. Zo bleek ‘Heerlen’ hem in zijn beginperiode niet bij te kunnen benen omdat er onvoldoende cursussen waren. Daarom kreeg deze turbostudent regelmatig drukproeven van nieuw materiaal om de vaart erin te houden. Verder was er in Nijmegen een talkshow. Onder leiding van docent en studiebegeleider mr. Theo Wissing gingen publiek en alumni Dorien Meijer MSc, Annemarie Droffelaar MSc en Jaap de Kruif met elkaar in gesprek. De man die in Rotterdam de zaal wist te boeien, was Jacobus Oudshoorn. Hij studeert al 25 jaar gemotiveerd rechten.

Na de lts begon hij zijn loopbaan in de metaalbouw en al werkend besefte Jacobus Oudshoorn dat hij graag bij wilde leren om verder te komen. Hij werd politieagent en kwam bij cafés in aanraking met de wereld van vergunningen. Vanuit interesse en om zijn carrière bij de politie te laten groeien is hij vervolgens gestart met studeren bij de Open Universiteit.

Vlaamse centra Ook in de Vlaamse studiecentra was de stemming zeer goed, zelfs familiair. Kinderen van studenten speelden met elkaar en studenten wisselden adressen uit, om contact te blijven houden. Drs. Theo Bovens, voorzitter van het College van bestuur, ging naar studiecentrum Gent. Hij begroette tientallen studenten en de rector van de Universiteit Gent, prof. dr. Paul Van Cauwenberge. Samen sneden ze de lustrumtaart aan. Die mochten de genodigden bij hoge uitzondering tijdens de quiz opeten in de collegebanken van het auditorium. Overigens woonde Fred Mulder de dag in studiecentrum Nijmegen bij. Hij ging in op het belang van de ontwikkeling van de zogeheten open educational resources, ook wel bekend als OpenER – het maximaal (gratis) toegankelijk maken van kennis voor een groot publiek via Internet. Toont OC&W hiervoor al langer bijzondere belangstelling, de methodiek lijkt ook prima te passen in het zogeheten project ‘Wikiwijs’ van minister Plasterk.

Enthousiaste studenten De opkomst was dit jaar wat minder dan tijdens de eerste Community Day in 2008. In de wandelgangen werd daarover van gedachten gewisseld. Was het tijdstip wellicht niet optimaal, kunnen we de studenten op een andere manier uitnodigen, speelde het (schaats)weer een rol, kunnen we Community Day niet beter centraal vieren? Hoe dan ook. Zeker is dat de aanwezige studenten weer enthousiast waren over het contact met elkaar en met medewerkers, ook dat contact is belangrijk voor de studiemotivatie. Op de websites van (diverse) studiecentra staan foto-reportages van de Community Day

Op de foto’s een impressie van de Community Day. Op de 3e foto van boven de drie taartbakkende collegeleden, v.l.n.r.: Cees Brouwer, Fred Mulder en Theo Bovens. Op de websites van (diverse) studiecentra staan foto-reportages van de Community Day.


pinie Op de Dag van het onderwijs, 4 december jongstleden, was het thema ‘De student meer centraal’. De vraag was hoe de Open Universiteit de student beter in beeld kan krijgen, beter kan bedienen en hoe zij beter aan de wensen en behoeften van de student

S T U D E N T E N

RAAD

tegemoet kan komen.

Goed dat de student wordt gehoord De dag werd begonnen met een panel waarin ook studenten zaten en een discussie met de zaal, waarin een aantal stellingen werd geponeerd waar voor of tegen gestemd kon worden. Gekozen was voor een startende student, een afgestudeerde, maar nog wel studerende student, een actieve student en een student die inmiddels afgehaakt is. Het werd een levendige discussie, waarbij de studenten het opvallend eens waren! De conclusie was dat de studenten de Open Universiteit toch vooral willen zien als een universiteit waarbij je een bachelordiploma en masterdiploma behaalt. Vanuit de zaal werden andere geluiden gehoord: de Open Universiteit zou zich ook op de commerciële markt moeten en kunnen richten (zie ook verslag op pagina 18; red.).

Contact met studenten Tijdens de lunch was er een uitgebreide informatiemarkt waar ongeveer 25 projecten werden gepresenteerd. ’s Middags kon gekozen worden uit een aantal workshops waarin een aantal onderdelen verder werd uitgediept. Er waren veel innovatieve producten waarmee (bij sommige interactief) kennis gemaakt kon worden. Daarna volgde een presentatie van prof. dr. Hans van Hout, hoogleraar bij het Ruud de Moor Centrum. Hij probeerde een link te leggen tussen de reguliere universiteit en de Open Universiteit. Hij concludeerde onder andere dat succes mede wordt bepaald door de manier waarop opleidingen met hun studenten en hun leerstof omgaan. Een van de belangrijkste aspecten is dat de opleidingen

hun studenten moeten kennen en, gezien de lange studieduur, moeten blijven kennen. Dat zou (althans volgens de heer Van Hout) moeten resulteren in sociale integratie en contacten met de studenten en medestudenten. Deze conclusie past natuurlijk helemaal in het thema ‘De student meer centraal’. Dit blijkt echter nog niet zo eenvoudig.

Projecten Inmiddels zijn zes projectgroepen bezig om vorm te geven aan ‘De student meer centraal’ en een aantal zaken te realiseren en te concretiseren. De verstrekking van de OU-card en het aanbieden van een e-mailadres zijn inmiddels gerealiseerd. Voor de betrokkenheid en het contact met de docent wordt nog een format uitgewerkt, zodat duidelijk is wat verwacht kan worden van de docent.

Prominent aanwezig De dag werd afgesloten met de verkiezing van de docent van het jaar, het product van het jaar en een borrel. Het was plezierig dat een vertegenwoordiging van de Studentenraad en andere studenten op deze dag uitgenodigd en prominent aanwezig waren. Op deze manier werden wij goed gehoord, immers: de student meer centraal. Janny de Jonge


start en s

pport

Tekst: Fem Kools Beeld: Mark Handels

studeren.’ Die mening deelt Raymond Hoogendoorn. ‘Ik weet uit ervaring dat psychologiestudenten vooral moeite hebben met de structuur van een wetenschappelijk artikel. Dat zou uitgebreider kunnen. De informatie over timemanagement vind ik goed, alleen zou het misschien nog specifieker uitgediept kunnen worden, in combinatie met de studieplanner die iedere student heeft.’ In het algemeen is Raymond onder de indruk van de vormgeving en hij vindt dat de digitale studiecoach goed inspeelt op de problemen van onze gemiddelde student. ‘Tot nu toe had je een studieadviseur bij wie je terecht kon, maar die drempel was toch wat te hoog. Ik ben bijna klaar met mijn master, dus ik zie weinig nieuws bij de digitale studiecoach. Voor anderen kan het zeker een hulpmiddel zijn.’

De digitale studiecoach ‘Net wat ik nodig had!’ ‘Van de vormgeving was ik behoorlijk onder de indruk’. ‘Bij het begin van mijn studie had dit mij zeker geholpen.’ ‘Dank, OU voor de studiecoach! Net wat ik nodig had. Als het goed is mag het ook gezegd worden, niet?’ ‘Misschien zou dit op den duur aangevuld kunnen worden met specifieke informatie en adviezen per opleiding?’ Het zijn de eerste reacties van vier studenten op de gloednieuwe digitale Studiecoach. En het succes blijkt ook uit cijfers: in 10 dagen tijd zijn meer dan viereneenhalf duizend bezoeken op de studiecoach geregistreerd met een gemiddelde verblijf van 7 minuten! Voor degenen die het gemist hebben: sinds 10 januari kun je op de website van de OU terecht. Bij de digitale studiecoach kun je terecht voor een scala aan informatie en tips om studeren te vergemakkelijken. Loop je bijvoorbeeld aan tegen problemen met timemanagement, teksten schrijven, of heb je faalangst? Dan is de digitale studiecoach een bezoek meer dan waard.

Zeker een hulpmiddel Mariken van Meteren ziet de digitale studiecoach als een welkome aanvulling. ‘Studeren bij de Open Universiteit vereist veel zelfstandigheid en er zijn naar verhouding weinig gezamenlijke bijeenkomsten. Je ontwikkelt in de loop van je studie zo je eigen methodes en daar kan je soms in ‘‘vastroesten’’. Over het onderdeel ‘Mindmappen’ zegt Mariken: ‘Een heel verfrissende manier om de stof te ordenen. Ook de tips over timemanagement vind ik goed bruikbaar. Alleen jammer dat ik met mijn Macintosh niet alle programma’s kan downloaden.’ Mariken pleit voor meer informatie over bepaalde studies. ‘Ik kan me voorstellen dat bij studenten cultuurwetenschappen hele andere vragen leven dan bij studenten die bijvoorbeeld informatica

Goede aanvulling Gert-Jan Verlaan vond in de afgelopen jaren ook een eigen manier van studeren. ‘De studie inpassen in mijn leven, vond ik aanvankelijk het moeilijkste. Timemanagement heb ik met vallen en opstaan al doende geleerd. Toch vind ik het interessant de tips van de digitale studiecoach door te lezen, al had ik aanvankelijk wat moeite om de navigatiestructuur te doorgronden. Die kan naar mijn smaak nog toegankelijker voor mensen als ik, die niet superhandig zijn met computers.’ In het algemeen was Gert-Jan al positief over de studiebegeleiding van de Open Universiteit. ‘Het opzetten van een discussielijn via de website heeft me altijd heel snel aan bruikbare tips geholpen.’ Toch vindt Gert-Jan de digitale studiecoach beslist een goede aanvulling op studiebegeleiding.

Duwtje in de rug Annemie Vets stuurde een lovende e-mail naar de Open Universiteit: ‘Dank voor de studiecoach! Net wat ik nodig had.’ Zij ging als een speer van start met haar studie. Na een jaar uitval wegens gezondheidsproblemen werd Annemie geconfronteerd met faalangst, die ze dacht overwonnen te hebben. ‘Het leidde tot uitstelgedrag. Ik had echt het gevoel dat ik die studie nooit zou kunnen afmaken, hoewel ik in de jaren daarvoor het tegendeel bewezen had. En toen kwam de digitale studiecoach met informatie over faalangst. Al zijn de problemen nog niet van de baan, ik weet zeker dat dit duwtje in de rug me weer in de goede richting helpt.’

Overzicht bezoekers studiecoach Van 10 januari tot en met 19 januari 2009 (10 dagen!) Bezoekers: Unieke bezoekers: Paginaweergaves: Gemiddelde aantal pagina's per bezoeker: Gemiddelde tijd op site: Nieuwe bezoekers:

4.635 3.451 31.796 6,86 6,26 minuten 71.74 %

Meest bekeken onderwerpen Mindmapping, Meditatietraining en Timemanagement. Van het totaal aantal bezoekers zijn zo’n vierduizend Nederlandse studenten en ruim vijfhonderd Belgische studenten.


onderz

ek Naam: Dr. Hans van Buuren Dissertatie: Van vakgericht naar competentiegericht statistiekonderwijs Docent: Statistiek en onderzoeksmethoden

Dr. Hans van Buuren introduceerde tien jaar geleden een nieuwe onderwijsmethode om het vak statistiek aantrekkelijker te maken. Binnen de opleiding psychologie zorgde deze universitair hoofddocent voor een overgang van vakgericht naar competentiegericht statistiekonderwijs. Onlangs promoveerde Van Buuren op een onderzoek naar zijn eigen onderwijsinnovatie. ‘Studenten zijn positief over integratie van cursussen en lijken hun angst voor statistiek te overwinnen.’

Tekst: Fred Meeuwsen Beeld: Chris Peeters

Het vak statistiek is voor veel studenten een regelrechte ramp. Ze zien er enorm tegenop en het leidt veelal tot studievertraging. ‘Dat is zonde, want in feite is het een leuk vak’, zegt Van Buuren. ‘Het is geen wiskunde, zoals velen veronderstellen, maar vooral denken in variabelen, data verwerken en interpreteren. Rekenen komt er niet meer aan te pas, want daarvoor hebben we de computer.’ Dat studenten statistiek toepassen als problematisch ervaren, is deels toe te schrijven aan hun gebrekkige voorkennis en negatieve houding tegenover het vak. De oorzaak is ook te vinden in de inhoud van het vak en de gebruikte didactiek. Van Buuren: ‘Statistiek wordt vaak onderwezen als een serie losstaande technieken, zeker als het een hulpdiscipline is bij andere vakken, zoals psychologie’. Derde oorzaak is de plaats van het vak statistiek in opleidingen. ‘In de opleiding psychologie van de Open Universiteit werd statistiek voornamelijk in de beginfase van de studie gegeven. Onderzoek doen, dat was voor latere jaren’, stelt Van Buuren. ‘Studenten hadden daardoor moeite statistiek toe te passen wanneer zij leerden onderzoeken.’


Student als onderzoeker Een oplossing voor de problemen met het vak statistiek vonden Van Buuren en enkele collega’s eind jaren negentig in de overgang van vakgericht naar competentiegericht statistiekonderwijs. ‘Competentiegericht denken kreeg bij de Open Universiteit vaste voet aan de grond’, zegt Van Buuren. ‘Dat viel samen met de versnelde verspreiding van ICT. Hierdoor werd het mogelijk de vakken statistiek, en methoden en technieken, niet meer los van elkaar te behandelen en alleen maar vanuit de desbetreffende vakstructuren.’ Studenten moeten zich voortaan als onderzoeker de kennis en vaardigheden van de opleiding psychologie, methoden en technieken én statistiek eigen maken. Geleidelijk aan worden de onderzoeken steeds complexer. Van Buuren: ‘We willen dat studenten zo op een natuurlijke wijze vertrouwd raken met toepassing van statistiek in een verscheidenheid van psychologische contexten. En we willen dat studenten de bijbehorende juiste methoden leren gebruiken en de verschillende bijpassende technieken weten te selecteren. Door statistiek te verbinden met psychologie, krijgt statistiek meer betekenis voor de psychologiestudent. En omgekeerd:

D I S S E R TAT I E

‘Methode lijkt aan te slaan’

de inhoudelijke vakken krijgen meer betekenis door hun integratie met statistiek. Het vak statistiek bestaat in feite niet meer, maar is toch levensgroot aanwezig. Het maakt nu op een natuurlijke manier deel uit van onderzoeksmatig denken.’

‘Het vak statistiek maakt nu op een natuurlijke manier deel uit van onderzoeksmatig denken.’ Elke keer iets nieuws In de opleiding psychologie zijn zes cursussen methoden en technieken, en statistiek geïntegreerd in zes opeenvolgende onderzoekspractica. ‘Elke keer komt wat je geleerd hebt terug en er komt elke keer iets nieuws bij’, zegt Van Buuren. Als voorbeeld noemt hij de cursus Kwantitatieve data-analyse. ‘Die presenteert vier onderzoeken, casussen. De eerste casus gaat over de invloed van cursusvormen op statistiekangst en statistiekkennis en dient als voorbeeld. Alle technieken worden aan de hand van deze casus voorgedaan. Bij de tweede casus, de invloed van de werkwijze van postbodes op hun werkdruk, worden enkele zaken voorgedaan en moeten de studenten zelf technieken toepassen. De derde casus betreft ongewenste omgangsvormen en studenten moeten de technieken toepassen met behulp van het computerprogramma SPSS. Hierbij krijgen ze nog hulp. Bij de vierde casus, opvoeden in Nederland, moeten studenten het hele onderzoek zelfstandig uitvoeren. Zo wordt het onderzoek steeds complexer en worden er steeds meer eisen gesteld aan de kennis en vaardigheden van de student.’ Van Buuren hoopt dat studenten zo de betekenis van statistiek voor psychologisch onderzoek beter doorgronden, dat hun motivatie voor zelf onderzoeken toeneemt en dat ze een positievere houding ten aanzien van de statistiek ontwikkelen.

Effecten van nieuwe methode De vraag is natuurlijk of de nieuwe onderwijsmethode werkt. In zijn proefschrift Van vakgericht naar competentiegericht statistiekonderwijs probeert Van Buuren daar antwoord op te geven. ‘Het is veelbelovend’, concludeert hij. ‘Studenten zijn positief over de integratie van de cursussen en lijken hun angst voor statistiek te overwinnen.’ In zijn onderzoek vergelijkt Van Buuren de resultaten van 340 studenten in de vakgerichte variant met 128 studenten van de competentiegerichte variant om te kijken of studenten meer begrip van statistiek ontwikkelen. Het betreft een evaluatie van het begin van de leerlijn. ‘De competentiegerichte leeromgeving onderscheidt zich in statistiekkennis gunstig ten opzichte van de vakgerichte leeromgeving’, aldus Van Buuren. ‘De effecten blijken na het eerste practicum nog wel minimaal. De verwachting is dat in de competentiegerichte aanpak de statistiek die in elk volgend practicum terugkomt, actueel blijft tot aan het afstudeeronderzoek. In de vakgerichte benadering van het statistiekonderwijs overheerst de negatieve houding en is er weinig motivatie, in tegenstelling tot de competentiegerichte benadering. Daarin wordt

gemotiveerder en diepgaander gestudeerd en wordt de negatieve houding geneutraliseerd.’ In een vervolgonderzoek, drie jaar later, werden deze bevindingen bevestigd. ‘Weer waren de effecten bescheiden’, zegt Van Buuren. ‘Toch mogen we stellen dat de integratie van statistiekvakken in onderzoekspractica een verbetering is.’ Momenteel vergelijkt een student psychologie de kwaliteit van scripties van studenten in de twee varianten. Van Buuren verwacht dat de uitkomst zijn bevindingen zal bevestigen. ‘Maar de tijd zal het leren.’

Inspiratiebron voor faculteiten De komende tijd wil Van Buuren wat meer de puntjes op de i gaan zetten en de methode verder verfijnen. ‘Of misschien moeten anderen dat maar doen. Aan de nodige zaken valt nog wat te sleutelen, hoewel de structuur staat. Er moet gekeken worden naar de manier van toetsen en de tijdsdruk voor de docenten. En er moet wat mij betreft nog meer ingezet worden op samenwerkend leren. Daar geloof ik wel in, alhoewel het natuurlijk moeilijk is onze studenten te dwingen tot samenwerking. De computer biedt natuurlijk uitkomst.’ Introductie van de methode bij andere opleidingen van de Open Universiteit ziet Van Buuren tot zijn spijt nog niet zo snel gebeuren. ‘Dat klinkt misschien gek, maar de opleidingen zijn toch eilandjes. Het competentiegerichte statistiekonderwijs van de faculteit Psychologie kan een inspiratiebron zijn voor onze andere faculteiten. Ik vind niet dat het van bovenaf opgelegd moet worden. Het moet vanuit medewerkers en studenten komen.

‘Ik hoop de methode toe te lichten op internationale congressen.’ Voorwaarde voor succes is dat de gehele faculteit het initiatief tot zo’n vernieuwing draagt.’ Van Buuren, die over drie jaar met pensioen gaat, wil de komende tijd onder andere ook besteden aan het schrijven van artikelen over competentiegericht statistiekonderwijs. Verder hoopt hij zijn methode te kunnen toelichten op internationale congressen. ‘Dat zou mooi zijn, want over de hele wereld zijn er problemen met statistiekonderwijs.’

Dr. J.A. (Hans) van Buuren studeerde sociale wetenschappen aan de Universiteit Utrecht, met als aandachtsgebied theorie en methodologie. Begin jaren tachtig schreef hij voor de Open Universiteit een multifunctionele leergang Statistiek, samen met drs. Bert Nijdam van de Universiteit Utrecht. Vanaf 1983 werkte Van Buuren bij de Open Universiteit als cursusteamleider bij de leerstofgebieden Sociale Wetenschappen en Economische, Bedrijfskundige en Bestuurskundige Wetenschappen. Vanaf de oprichting van de faculteit Psychologie is hij universitair hoofddocent. In 2008 promoveerde Van Buuren op het proefschrift Van vakgericht naar competentiegericht statistiekonderwijs. Voor de Open Universiteit schreef Van Buuren diverse cursussen Statistiek en Onderzoeksmethoden en ontwikkelde competentiegerichte onderzoekspractica. Buiten de Open Universiteit is hij vanaf 1979 tot heden medeauteur van een reeks studieboeken over onderzoeksmethoden en statistiek, waaronder een vierdelig handboek Statistiek voor de sociale wetenschappen.


activiteitenr

MAART

In deze rubriek staan activiteiten zoals lezingen, symposia, bijeen -

ma 2

komsten van studentenvereni-

di 3

ging en en landelijke dagen, die

di 10

georganiseerd worden door Nederlandse en Vlaamse studiecentra, faculteiten of studentenverenigingen. Het gaat do 12

om activiteiten die (in principe) alle studenten kunnen za 14

bijwonen. Van in kleur vermelde activiteiten treft u een korte beschrijving aan. Voor de meest actuele

ma 16

activiteiten, meer informatie en aanmelden, verwijzen

di 17

wij u naar de webpagina’s van uw faculteit en/of studiecentrum op www.ou.nl. do 19

FEBRUARI di 10

wo 11

do 12 vr 13

ma 16

do 19 vr 20 ma 23

di 24

• Lezing door Anne Vollebregt: ‘Huizenonderzoek’ (Studentendispuut Cultuurwetenschappen, sc Den Haag) • Multiplechoicetentamentraining (sc Breda) • Lezing door dr. Toon Bosch: ‘De doffe glans van koper. Het Verenigd koninkrijk der Nederlanden 1815-1830’ (sc Groningen) • Multiplechoicetentamentraining (psp Vlissingen) • Lezing door drs. Peter te Poel: ‘Prof. Timmers en zijn geesteskinderen: De Meester van Elsloo en Jan van Steffeswert’ (Si-Tard, sc Parkstad Limburg) • Lezing door Jopie de Haan: ‘Sint-Antonius Abt, van woestijnmonnik tot folklore-heilige’ (Retor ’s-Hertogenbosch, zie sc Nijmegen) • Rondleiding Rijksmuseum: ‘Het oog van de dichter’ (Homo Ludens, sc Amsterdam) • Leesclub, Marguerite Yourcenar, Het genadeschot (Si-Tard, sc Parkstad Limburg) • Lezing door dr. Peter Baldé over de therapie EMDR’ (De Studiekamer, sc Den Haag) • Multiplechoicetentamentraining (sc Zwolle) • Multiplechoicetentamentraining (sc Den Haag) • Lezing door drs. Peter Karstkarel: ‘Delfts Rood in Friesland’ (psp Friesland)


oster

vr 20 za 21 wo 25 do 26 za 28

• Bezoek Sterrenwacht Halley, Heesch (Utile Dulci ’s-Hertogenbosch , zie sc Nijmegen) • Lezing door de heer De Vinke: ‘Alzheimer’ (psp Friesland) • Lezing door mr. Arnoud Engelfriet over internetrecht (Ex Tunc, sc Utrecht) • Lezing door mr. Tjalle Hidma over civiel recht (Recht-Even-Redig, sc Zwolle) • Studium Generale-lezing door dr. Frauke Laarman: ‘De Amsterdamse kunstmarkt in de zeventiende eeuw’ (Homo Ludens, sc Amsterdam) • Lezing door dr. Lizet Duyvendak over de literaire canon (psp Zeeland) • Landelijke begeleidingsdag Levenschappen, ‘Eilanden en Evolutie’, (faculteit Natuurwetenschappen, sc Utrecht) • Lezing door prof. dr. Paul van Tongeren over Friedrich Nietzsche (Retor ’s-Hertogenbosch, zie sc Nijmegen) • Mentoraatsavond, lezing door dr. Toon Bosch: ‘Fluwelen Revolutie? De teloorgang van de Republiek der Zeven Verenigde Provinciën en de opkomst van de Bataafse eenheidsstaat (1787-1798) (faculteit Cultuurwetenschappen, sc Nijmegen) • Lezing door drs. Annet van Melle: ‘Ethiek en gezondheidszorg’ (Studiecontactgroep Cultuurwetenschappen, sc Enschede) • Leesclub, Louis Couperus, Van oude mensen, de dingen die voorbijgaan (Si-Tard, sc Parkstad Limburg) • Lezing/workshop Internationaal privaatrecht (Amsterdamse Juridische Vereniging, sc Amsterdam) • Lezing door drs. Herman Simissen over Theodor Lessing (Culturele ContactGroep, sc Zwolle) • Workshop Timemanagement (sc Eindhoven) • Excursie Woudagemaal, Lemmer (De Lijn, psp Friesland)

APRIL wo 1

ma 6

• Lezing door alumna drs. Jeannette Troost: ‘Cornelis Troost en het stigma van de canon’ (Studiecontactgroep Cultuurwetenschappen, sc Enschede) • Johannes Passion met toelichting door Ger van Oostaijen, Studentenkerk Nijmegen ( ValC-hof, sc Nijmegen) • Algemene ledenvergadering; Annemiek van der Pas vertelt over haar eindscriptie psychologie (Utile Dulci ’s-Hertogenbosch, zie sc Nijmegen) • Lezing door Ellen Langstraat: ‘Engelse landschapsschilderkunst’ (Studentendispuut Cultuurwetenschappen, sc Den Haag)

Solide belegging do 16 • Workshop door drs. Dity van Wijk: ‘Studeren met plezier en zonder faalangst’ (sc Enschede) vr 17 • Regiodag Cultuur Zuid, thema: ‘De Gouden Eeuw’ (Eindhoven) za 18 • Lezing door mr. Arne Kloosterman en mr. Ilonka Kamans over strafrecht (Amsterdamse Juridische Vereniging, sc Amsterdam) do 16 • Lezing door Janneke van Zanten: De tuinen van Bomarzo (De Pilaar, sc Alkmaar) ma 20 • Lezing door Theo Ellerman: ‘Kunstgeschiedenis, Symbolisme’ (Retor ’s-Hertogenbosch, zie sc Nijmegen) • Lezing door mr. Belinda van Riessen: ‘Mediation’ (De Studiekamer, sc Den Haag) Kijk voor activiteiten in het lustrumjaar 2009 op: www.ou.nl/lustrumjaar2009!

Lezing ‘Alzheimer’

(3 maart) Dementie heeft grote invloed op het leven van patiënten en hun familie. De heer De Vinke zal tijdens deze lezing niet alleen ingaan op het ziektebeeld, maar ook op veranderingen die patiënten en hun omgeving meemaken. Hoe kun je daarmee omgaan en hoe houd je de zorg vol, zonder er zelf aan onderdoor te gaan.

Aanmelden: [email protected]

Workshops Meer informatie en aanmelden: www.ou.nl/studentsupport

Mindfulness 14 februari, studiecentrum Eindhoven Oefeningen die onder andere leiden tot minder stress, angst, paniek, hoofdpijn en hoge bloeddruk. Deze workshop wordt verzorgd door medewerkers van de faculteit Psychologie.

Faalangst 11 maart, studiecentrum Rotterdam Stress tijdens de studie of een black out op het tentamen? Dan is deze workshop iets voor jou. De workshop wordt verzorgd door dr. Karin Proost, universitair docent aan de Open Universiteit.

De Open Universiteit Nederland bestaat in 2009 25 jaar! Dat is natuurlĳk een onderling uitgesproken felicitatie waard. Maar belangrĳker is de vraag of de samenleving in Nederland en Vlaanderen ons terecht proficiat wenst? Ik zeg volmondig ‘ja’! In een relatief korte periode is er vanuit het niets een organisatie ontstaan die een nieuw onderwĳssysteem voor een nieuwe doelgroep heeft ingericht. In de afgelopen 25 jaar volgden ruim 250.000 volwassenen een cursus of een opleiding. Al meer dan 5.500 alumni hebben bĳ ons een volledige academische studie afgerond, maar daarnaast voltooiden tienduizenden een cursus of delen van een opleiding en gebruiken zĳ dagelĳks de nieuw verworven kennis. Ook degenen die geen tentamen deden of vol goede moed begonnen, maar om heel verschillende redenen stopten, kĳken meestal met een positief gevoel terug op hun keuze voor de Open Universiteit. Ik durf rustig stellen dat zonder de Open Universiteit veel talent onbenut was gebleven. Maar een felicitatie is pas zinvol als je ook een toekomst ziet. Heeft de Open Universiteit nog relevantie voor de komende 25 jaar? Ook hier is mĳn antwoord volmondig ’ja’! Onze doelgroep is sterk verbreed. We kennen nog steeds de ‘traditionele tweede kanser’, mensen die in hun jeugd niet in staat geweest zĳn om hoger onderwĳs te volgen. Maar steeds vaker zien we vwo’ers of hbo’ers die bewust kiezen voor onze flexibele open onderwĳsvorm, die het mogelĳk maakt studie te combineren met werk, gezin, kunst of topsport. Of de student die spĳt heeft van eerdere studiekeuzes. Of de werknemer die een switch wil maken in de loopbaan. Of de senior die mentaal gezond wil blĳven. Of… vult u zelf maar verder in. Juist in een tĳd van economische recessie neemt het besef toe dat investeren in je eigen ontwikkeling, de enige activiteit is waar je nooit spĳt van krĳgt. Investeren in jezelf geeft gegarandeerd rendement. Vandaar dat ik de gelukwensen van de samenleving aan ons op prĳs stel, maar ik tevens diezelfde samenleving wil feliciteren met het bezit van zo’n mooie instelling: de Open Universiteit Nederland, al 25 jaar maatschappelĳk rendabel en vasthoudend om iedereen open, flexibel, hoger onderwĳs te blĳven bieden. Proficiat dus!

Digitaal Mindmappen medio maart, studiecentrum Den Haag Mindmappen is een bijzonder handige techniek die je bijvoorbeeld kunt gebruiken tijdens studeren voor een tentamen, als je aantekeningen maakt of een studieplanning.

Theo Bovens, voorzitter College van bestuur

Om het 25-jarig bestaan extra glans te geven, worden in de loop van 2009 allerlei

Timemanagement 26 maart, studiecentrum Eindhoven Tijd kunnen we niet managen, onszelf wel. Daarom leer je in deze workshop jezelf beter managen met technieken voor heldere doelen en prioriteiten stellen.

Mondeling presenteren 23 april, studiecentrum Breda In deze workshop krijg je praktische informatie en je oefent in kleine groepjes.


Dag van het Onderwijs: contact belangrijk Studentenforum en debat De dag begon om 10.35 uur met een anderhalf uur durend debat, waarbij zeven stellingen werden geponeerd. Onder leiding van drs. Albert Kampermann reageerden eerst de negen panelleden – onder wie vijf studenten – en vervolgens de zaal om uiteindelijk, per stelling, te komen tot een plenaire stemming (zie de gekozen gekleurde stelling in het schema). Zo’n 100 medewerkers vulden de zaal. Stellingen 1a De Ou is een universiteit als alle andere universiteiten. Zij moet zich zo veel mogelijk modelleren als een gewone universiteit. 2a … is een instelling die voor alle volwassenen even toegankelijk en betaalbaar dient te zijn. Standaardisatie in de dienstverlening is gewenst.

Op 4 december vond voor de tweede keer de Dag van het Onderwijs plaats op de Heerlense campus. Elkaar inspireren met nieuwe producten en didactische vormen. Ultieme doel: het verzorgen van kwalitatief hoogstaand onderwijs voor de studenten. Namens hen waren enkele studenten bereid om zitting te nemen in een panel om te debatteren over een aantal stellingen. Hoogtepunt vormde de benoeming tot docent van het jaar: drs. Jannes Eshuis van de faculteit Psychologie. Overheersend oordeel van de studenten: ‘Hij is altijd (on line) aanwezig en reageert snel op vragen.’

Tekst: Frans Bogaert Beeld: Chris Peeters

3a … dient zich te richten op een zo efficiënt mogelijk onderwijsproces. Digitaal onderwijs is de meest efficiënte vorm van onderwijs. 4a … ondersteunt bovenal het diploma-motief van de studenten. De BaMa-programma’s zijn en blijven de kern van het onderwijsaanbod. 5a Studiecentra vervullen vooral een facilitaire functie. Bijvoorbeeld als een handige plaats om tentamens af te nemen. 6a Het initiatief voor het inroepen van advies en begeleiding dient door de student genomen te worden. 7a Elke student heeft zijn of haar eigen studiemotief, studieaanpak en studietempo. De OU dient dit te respecteren en de student zoveel mogelijk te steunen in zijn of haar eigen werkwijze.

1b … is een unieke universiteit want het onderwijs voor volwassenen vraagt op meerdere punten een andere aanpak en organisatie. 2b De doelgroepen zijn zeer verschillend wat betreft hun behoeften, ambities en vermogens. Differentiatie is gewenst. Verschillende doelgroepen betalen verschillende tarieven. 3b … dient zich te richten op een zo effectief mogelijke vorm van onderwijs. Blended learning is de meest effectieve vorm van onderwijs. 4b … stelt geen enkel studiemotief boven de andere. Het onderwijsaanbod dient zich mee te ontwikkelen met ontwikkelingen in maatschappij en bedrijfsleven. 5b … zijn het gezicht van de OU. Zij vervullen een wervende, begeleidende en stimulerende functie. Ontmoetingsplaats voor studenten en docenten. 6b De studenten dienen vooral tijdens de startfase, op initiatief van de OU op regelmatige en persoonlijke wijze begeleid te worden. 7b Respect voor de eigen keuzes van de student moet er zijn. Niettemin dient de OU zoveel mogelijk te stimuleren dat studenten een gemeenschap vormen samen met docenten en begeleiders. Een gemeenschap waarin allen van allen leren.

Welke reacties konden zoals worden beluisterd op de stellingen? Stelling 1: motiveren, stimuleren maar ook contact is essentieel; belangrijke rol weggelegd voor docent; stelling 2: maak onderscheid in maatschappelijk relevante studies en vrijetijdsstudies; basistarief voor iedereen, voor aanvullende diensten marktconform werken; stelling 3: zeker niet alles digitaal aanbieden; laat hoorcolleges opnemen; per cursus bezien; kies voor een mix; keuze is voor OU ook capaciteitsvraag; belangrijke rol voor studiecentra; stelling 4: BaMa is universitair fundament, maar andere (functie- en beroepsgerichte) vragen uit de markt zijn van bedrijfseconomisch levensbelang; stelling 5: studiecentrum is dé plek voor ontmoeting en lezing, kortom binding; studiecentra zouden (opnieuw) cruciale rol moeten spelen bij het in kaart brengen van het regionale achterland; stelling 6: of en wanneer er begeleid moet worden hangt ook af van het type student; start en afronding zijn cruciale fasen in de studie; docent gaat over de cursus en/of tentamen, mentor over het geheel; stelling 7: laat student met rust als er geen problemen zijn; studiegroepjes kunnen waardevol zijn en stimuleren; studenten moeten belang beseffen van het delen van ervaringen, debat en academische competenties. Navraag leert dat de uitkomsten, die vanuit het continue tevredenheidsonderzoek (‘Studentinzicht’) niet geheel nieuw zijn, zullen worden opgepakt door de projectgroep ‘De student meer centraal’ (zie Modulair 3, pagina 10).

Informatiemarkt De keuze om de dag te starten met het debat was een goede. Met de aangescherpte geest kon zodoende tijdens de informatiemarkt en workshops worden gekeken of de Open Universiteit bezig is met het bedenken van adequate oplossingen voor de wensen van studenten. Een kleine 30 thema’s werden gepresenteerd waarvan er hier slechts enkele worden genoemd: bachelormentoraat; tentamenkwaliteit; huidige eisen aan universitair docenten (basiskwalificaties); binding door een persoonlijk profiel. Lees verder op pagina 19


service en inf

rmatie

Inlichtingen: Er zijn diverse kanalen voor het (snel) verkrijgen van informatie: • Algemeen over: verzendingen, (niet)bezorgen van Modulair, inschrijving, kosten, procedures en regelgeving. - www.ou.nl/vragen (van daaruit kunt u alsnog een mailtje sturen) - 045-5762888. Maandag 10.00-21.00 uur; dinsdag, woensdag en donderdag 9.00 - 21.00 uur; vrijdag 9.00-16.30 uur; zaterdag 10.00-12.30 uur. • Voor meer specifieke vragen – vrijstelling/ toelating, EVC, besteladvies, studievoortgang, diplomering, studeren met een beperking – kiest u eveneens genoemd telefoonnummer; u wordt dan (doorgaans) doorverbonden met een onderwijsadviseur die nauw contact onderhoudt met de faculteit. • Over een cursus: met de docent (zie de studiegids c.q. Studienet). • Voor contact met een studiecentrum: www.ou.nl/studiecentra.

Docent van het jaar Na het debat ’s morgens had decaan prof. Paquita Pérez al de namen van de genomineerde docenten bekendgemaakt. Door de jury, waarin o.a. zitting door rector magnificus prof. Fred Mulder en voorzitter van de Studentenraad Rikki Dijksman, waren vooraf criteria geformuleerd. Zo’n docent aldus: is zowel betrokken bij onderwijsontwikkeling als bij onderwijsexploitatie; heeft een significante bijdrage geleverd aan de onderwijsvernieuwing; heeft een positieve bijdrage geleverd aan de kwaliteit van het onderwijs; wordt gewaardeerd door studenten zoals blijkt uit studentenoordelen. Alle faculteiten en het CELSTEC waren in september benaderd om een kandidaat te nomineren. Zij benaderden op hun beurt de eigen studenten. Het lijstje van genomineerden: drs. Jannes Eshuis (PSY); prof. dr. Frits Kluytmans (MW); dr. Wilfried Ivens (NW); Bart Pauw (INF); dr. Olga Firssova (Actief leren); drs. Janny Bloembergen-Lukkes (CW); mr. Theo Wissing (RW). Het lezen van de juryrapporten was (ook) voor de redactie een enorm stimulerende beleving, waarvan we het jammer vinden dat we studenten er niet deelgenoot van kunnen maken.

c

lumn

Krĳgt Maxima een dummy? Het wordt feest dit jaar, we bestaan ineens vĳfentwintig jaar en dat moet gevierd worden. Ik zou de voorkeur hebben gegeven aan drieentwintig, een mooi priemgetal, maar dat valt buiten de cultuur. Geen mens weet eigenlĳk waarom we nu moeten vieren. Toch is vieren eigenlĳk altĳd wel een goed idee. Er staat nogal wat op het programma en er komt nog meer bĳ. Tot nu toe bedacht men vier conferenties. Te hopen dat het verder vier andere dingen worden. Met een beetje geluk en een baan kun je er wellicht één bĳwonen. Als je aan alles meedoet ben je inclusief reiskosten minstens het geld voor een kostbare module kwĳt. Maar goed, er zĳn prioriteiten. En nu is Community Day alweer voorbĳ. Omdat ik geen uitnodiging waar ook vandaan kreeg omdat ik op vakantie was, heb ik er weinig van gemerkt. Ik lees ook Modulair te vaag, vooral kolommetjes en kadertjes. Toch is er een fantastische dag in Maastricht. Wĳ zĳn gastvrouw voor de 23ste wereldconferentie van de International Council for Open en Distance Education. Natuurlĳk in samenwerking met die organisatie. Zo staat het echt op www. ou.nl/lustrum2009. Maar gelukkig is ook de European Association of Distance Teaching Universities, waarbĳ nu al 22 landen zĳn aangesloten, erbĳ betrokken. Onze Open Universiteit doet veel aan ‘long life learning’, nee dat is te optimistisch; ‘lifelong learning’. Of beter: je leven lang leren. Toch is dit een beetje stiekem. De doelstelling van genoemde Council gaat verder dan dat wat ‘LLL’ heet. En ik vind dat ik daar kond van moet doen. Het heet daar LOF: ‘Lifelong Open and Flexible learning’. Zie je nou. ‘Flexible’, staat er. En vul dat nu eens in als een van je modules in tĳd is verstreken omdat je het hartstikke druk had of gewoon een foutje hebt gemaakt en niet naar je tentamendata keek. Of omdat je geld net op was of zo. Bĳ de Open Universiteit moet je dan echt een nieuwe module betalen. Niet erg flexibel. Of zou dat anders bedoeld zĳn. Men denkt wel aan ‘open learning, distance learning, e-learning, open accessibility, multimedia support, virtual mobility, learning communities, dual mode’ (‘earn & learn’) en zo. De conferentie zal zeker het licht laten schĳnen op deze zaken en ik moet zeggen: ik kĳk er met verlangen naar uit. Weet je wat? Maxima zou een goede gast zĳn bĳ die conferentie. Ze doet in kleine kredietjes, dus beetje lĳkend op onze modules om een studie op te zetten. Ook lekker flexibel allemaal van haar. Wellicht kunnen we haar dan ook de dummy van de laatst verschenen module geven. Ten slotte zĳn we het koningshuis nog iets schuldig, gezien het voornemen in het eerste jaar van de Open Universiteit. Er zĳn nu zeker vragen en opmerkingen. Reacties naar de redactie mogen, bĳ voorkeur positieve, maar we zĳn wel flexibel. Zweitze

Docent van het jaar is uiteindelijk geworden: Jannes Eshuis. Een oordeel van één van de studenten: ‘Jannes is iemand die heel aanwezig is online. Niet alleen met pertinente informatie maar ook met een begeleidende hand wat betreft vragen en zorgen van de studenten.’ Voorts blijkt uit het juryrapport de zeer actieve participatie van Jannes bij diverse e-projecten zoals Studienet. Overigens zou dat laatste ook de bezoeker van de informatiemarkt moeten zijn opgevallen; daar pronkte zijn naam bij zes deelnemende teams. Jannes mocht verheugd een beeldje, oorkonde en boekenbon in ontvangst nemen. De andere genomineerden kregen eveneens een oorkonde plus boekenbon.


fac

lteit

PSYCHOLOGIE

Decaan prof. René van Hezewijk:

‘Je kunt nooit genoeg aan begeleiding doen’ René van Hezewijk schuwt de confrontatie niet en legt problemen onverbloemd op tafel. Bij de faculteit noemen ze hem bevlogen, direct, daadkrachtig. En ambitieus, want hij wil iets bereiken met de organisatie. Voor zijn faculteit ziet Van Hezewijk een voortrekkersrol weggelegd. ‘Onze ambitie? We willen een gidsfaculteit zijn, innovatief zijn en anderen meetrekken.’ Die woorden typeren hem. Deze decaan kan zich niet gedeisd houden. ‘Ik doe soms dingen die min of meer verboden zijn. Wel altijd in het belang van studenten en organisatie. We kunnen het ons simpelweg niet permitteren te blijven steken in probleemanalyses.’ Een voorbeeld is verbetering van de elektronische leeromgeving. ‘Dat studenten deels ontevreden zijn over Studienet komt ook door Blackboard. Ouderwetse knoppen, ouderwetse indruk en grote beperkingen. We zijn daarom min of meer illegaal begonnen met Moodle. Uiteindelijk leidde dat tot succes, want iedereen zag op een bepaald moment dat het veel beter werkt.’

De faculteit Psychologie is het paradepaardje van de Open Universiteit. Opleidingen die tot de universitaire top van Nederland behoren, hoge waardering van de visitatiecommissie, 4.500 opleidingsstudenten, in 2008 meer dan 14.000 modules verkocht. Bovendien onze topper als het gaat om studiebegeleiding. Dat blijkt onder meer uit de verkiezing van universitair docent drs. Jannes Eshuis tot docent van het jaar. Allemaal geen redenen om achterover te leunen, vindt decaan prof. dr. René van Hezewijk.

Tekst: Ton Reijnaerts Beeld: Chris Peeters

Missie, doelen, strategie? ‘Onze missie is academisch onderwijs in de belangrijkste gebieden van de psychologie maken en geven, dus begeleiden, en daaraan gekoppeld onderzoek. En dat alles op een innovatieve manier. Over doelen heb ik een eigen mening. Ik denk dat organisaties zich vaak verliezen in doelen. Terwijl ze eigenlijk veel beter, veel flexibeler en minder bureaucratisch werken als ze alleen op de missie afgaan. De weg waarlangs we de missie moeten verwezenlijken, leidt langs daadkracht, betrokkenheid, samenwerking, innovatie, geïndividualiseerde benadering en binding.’

Binding met studenten? ‘Naast verbetering van de elektronische leeromgeving willen we proberen onze docenten veel dichter bij onze studenten te krijgen. Eigen tijd, eigen tempo? Mooie leus, maar eigenlijk moet het zijn ‘‘tempo en tijd op afspraak’’. Flexibiliteit is iets anders dan vrijblijvendheid. Dat geldt voor studenten én docenten. We willen dat onze docenten bij wijze van spreke jaarlijks een Podcast maken over wat zij in onderzoek deden en doen, zodat studenten daarop kunnen klikken. Studenten monitoren tijdens hun studie gaat ook een grotere rol spelen. Denk aan bachelormentoraat en straks ook het mastermentoraat. Natuurlijk geldt de wisselwerking ook omgekeerd. Eigenlijk doen we dat ook al voor een deel, door scriptieonderzoek en publicatie ervan in een wetenschappelijk tijdschrift. Daar zijn we redelijk succesvol in. Het heeft als voordeel dat onze docent als onderzoeker samen met de student dat onderzoek doet en dus ook het werk. Omgekeerd leert de student, in een soort gildeconstructie, als een gezel van de meester, hoe het moet en gaat. Scriptie en onderzoek blijven de verantwoordelijkheid van de student. Maar die mentorrol van de docent werkt best goed, zeker bij masterstudenten. De onderzoekresultaten zijn soms erg interessant.’

Initiatieven en plannen? ‘Per 1 september hebben we een bachelor zonder voorsorterende onderdelen en is de master gespecialiseerd in drie richtingen. Ik denk ook aan verzorgen van meer lezingen met een academisch gehalte, die herhaalbaar zijn via internet. Meer digitalisering ook, die moet wél persoonlijk zijn, een geïndividualiseerde benadering dus. Een fulltimementor die regelmatig contact onderhoudt met studenten, zou ook een goede zaak zijn. Studenten waarvan we twee maanden niks horen, moet je weer bij de les krijgen. Dat waarderen ze ook wel! Ik zou het ook toejuichen als elke cursus met een startbijeenkomst begint.


Dan heb je een goede basis om vervolgens digitaal met elkaar te communiceren.’

Psychologie bij Open Universiteit? ‘Kwaliteit! In Michelin-termen mag de faculteit Psychologie zich viersterrenrestaurant noemen. De visitatiecommissie waardeerde ons behoorlijk hoog, we zitten landelijk in de subtop. Tot mijn grote tevredenheid eindigde mijn vorige faculteit, Universiteit Utrecht, lager. De waardering van studenten blijft inderdaad een beetje achter, die is in vergelijking met andere faculteiten niet echt hoog. En dat terwijl wij de indruk hebben dat we mooie en goede spullen maken. Ik constateer nu ook wat er aan de hand is. Er is een aantal cursussen waar het erg goed is gedaan. Jannes Eshuis is door onze studenten gekozen tot docent van het jaar vanwege de manier waarop hij zich opstelt. Zeer betrokken, digitaal, op afstand bereikte en interesseerde hij honderden studenten in zijn cursus Inleiding psychologie, de grootste cursus die de Open Universiteit heeft. De studenten nemen de houding van Jannes Eshuis als maatstaf. Daarna valt het in tegen in volgende cursussen. De manier en de betrokkenheid van Jannes Eshuis moet dus de norm worden.’

Arbeidsmarkt voor studenten? ‘Er zijn prima arbeidsmarktperspectieven, zeker voor masters. Alleen zijn studenten daar niet altijd zo van overtuigd. Ik kom regelmatig in studiecentra, en dan wordt vaak de vraag gesteld of ons diploma nu echt wel zo goed en zoveel waard als dat van andere universiteiten. Jazeker! Kijk maar naar wat mensen later met hun diploma doen en kunnen doen.’

Waardering bama in Vlaanderen? ‘We praten met Leuven en binnenkort ook met Gent en Brussel om een betere aansluiting te krijgen, zodat onze alumni met hopelijk een beperkt aantal cursussen van Leuven, Gent of Brussel alsnog een Vlaams, gelijkwaardig diploma kunnen halen. Er is door de Belgische minister een commissie ingesteld die gaat bepalen hoe groot het verschil nu echt is. Wij hebben weliswaar een jaar minder opleiding, maar een academisch jaar in Nederland loopt van 1 september tot 15 juli. In België is dat van half oktober tot mei. We zijn dus feitelijk al heel dicht bij elkaar.’

Marktinitiatieven? ‘Ja, bijvoorbeeld voor kort hoger onderwijs. Naast preventiemanagement willen we ook de basisaantekening psychodiagnostiek gaan aanbieden. Die is bedoeld voor psychologen die vroeger in hun studie die basisaantekening niet behaalden en dat alsnog willen. We werken ook samen met uitzendorganisatie Tempo-Team om hun arbeidsmarktpsychologen te binden. Tempo-Team betaalt cursusgeld, op voorwaarde dat ze minstens zo lang bij TempoTeam blijven. Verder gaan we samenwerken met PsyQ, een grote, landelijke organisatie die actief is in de therapiesector en diagnostieksector.’

Wettelijke eisen én bedrijfsmatig werken? ‘Daar moeten we mee oppassen! De overheid betaalt ons om cursussen te maken. Dan mag het niet zo zijn dat we die cursussen commercieel gaan uitbaten. Die geldstromen moet je gescheiden houden. Onze eerste zorg is en blijft bama. Het curriculum moet deugen, het moet geaccrediteerd zijn en liefst zo goed mogelijk. Geen zesjes- cultuur dus! Dat betekent dat leuke, actuele cursussen maken, begrensd is. Anders moet je niet uit zijn op academisch onderwijs, dan moet je iets anders gaan doen. Speedboten verkopen of zo.’

Studenten lokken? ‘Zo gaat het wel. Zo moet het niet! Studenten psychologie maken een weloverwogen keuze die niet gebaseerd is op ballonvaarten of hangmatten. We moeten ons als faculteit en als academie profileren met kwalitatief goed onderwijs en onderzoek. Hoe actief je leven moet zijn en kan zijn, en wat je ermee kunt bereiken. Mogelijk zelfs een betere baan. Dat is voor een student het allerbelangrijkst.’


nderwijs

PSYCHOLOGIE

In 2008 is het een aantal studenten samen met hun begeleiders gelukt om hun afstudeeronderzoek te publiceren in wetenschappelijke tijdschriften of zelfs te presenteren op (internationale) congressen. Op deze manier hebben zij hun onderzoek extra onder de aandacht weten te brengen, waarvoor hulde. Hier volgt een overzicht van deze wetenschappelijke artikelen (of die nog ‘in press’ zijn). Vooral de artikelen zijn goede voorbeelden voor studenten om te kunnen zien hoe je een onderzoek goed opzet, uitvoert en verwerkt in een wetenschappelijk artikel. De artikelen zijn op te vragen bij de betreffende auteurs.

Afstudeeronderzoeken in wetenschappelijke tijdschriften en op congressen Wetenschappelijke artikelen Fiesler*, W., Lechner, L., & Bos, A.E.R. (2008). Als je niet kunt zien dan bekijk je het maar… Experimenteel onderzoek naar de effecten van ernst, persoonlijke verantwoordelijkheid en openheid op stigmatisering van mensen met een visuele beperking. Psychologie & Gezondheid, 36 (1), 23-31. Lechner, L., Steinvoorte*, T., & Näring, G. (2008). Relaties tussen werkstress, sociale steun, autonomie, emoties en burnout bij ziekenverzorgenden in een verpleeghuis. Gedrag & Organisatie, 21, 137-149.

Arjan Oud (MSc), onlangs afgestudeerd als A&O-psycholoog, heeft bij de door Berenschot uitgeschreven Scriptieprijs de derde plaats (€ 250,-) in de wacht gesleept met zijn scriptie over de effecten van fraude bij een web-based intelligentietest. Uit zijn onderzoek blijkt dat fraude op een web-based intelligentietest vrij gemakkelijk is. De meeste fraudeurs maken gebruik van rekenmachines of vragen hulp van een slimmer iemand. In punten uitgedrukt kan het wel 10 IQ-punten schelen of je fraudeert of niet. Dat is dus belangrijke informatie voor organisaties die gebruik maken van zo’n test. Meer informatie over de inhoud van de scriptie kan ingewonnen worden bij student Oud zelf: [email protected].


Congresbijdragen Mulder*, R., Pouwelse, M., en Lodewijkx, H.(2008). Gedrag van omstanders bij pesten op het werk. De invloed van waargenomen verantwoordelijkheid en van de machtspositie van het slachtoffer. Presentatie WAOPcongres. Heerlen, 21 november. Mulder*, R., Pouwelse, M., Lodewijkx, H. &

Leontjevas*, R.., Van Hooren, S., & Mulder, A.

Afgestudeerde psychologiestudent wint derde prijs bij Berenschot

Veer*, S. de, Brouwers, A., Tomic, W., Evers, W.J.G. (2008). Een Pilotstudie naar de Psychologische Impact van het Mindfulness-Based Stress-Reduction Programma bij Mensen die Stotteren. Stem-, Spraak- en Taalpathologie, 2, 88-111

(in press). The Montgomery-Asberg Depression Rating Scale and the Cornell Scale for Depression in Dementia: a validation study with patients exhibiting early-onset dementia. American Journal of Geriatric Psychiatry. Mulder*, R., Pouwelse, M., Lodewijkx, H. & Bolman, C. (2008). Emoties en de intentie tot helpen van omstanders bij pesten op het werk: de invloed van waargenomen verantwoordelijkheid en besmettingsdreiging. Gedrag & Organisatie, 21, 19-34. Rozema*, H., Völlink, T., & Lechner, L. (in press). The role on patients’ illness representations in coping and mental and physical health with breast cancer. Psycho Oncology. Van Dijke, M.H., de Cremer, D., Bos, A., & Schefferlie*, P. (in press). Procedural and interpersonal fairness moderate the relation between distributive fairness and merit pay acceptance. European Journal of Work and Organizational Psychology. Van Hooren, S., Vermeiren*, J., & Bolman, C. (2008). The relationship between coping styles, depressive symptoms and somatic complaints among depressive inpatients. The Netherlands Journal of Psychology, 64(2), 78-86.

Bolman, C. (2008). Emotional and helping responses among bystanders of victims of mobbing: the role of perceived responsibility and threat of contagion. Presentatie op de 6de Internationale Conferentie over pesten op de werkplek, Montreal, 4-6 juni. Van Hooren, S. A. H., Franssen*, M., & Waterink, W. (2008). Comparing webbased and face-to-face memory testing. Presentatie op het XXIX Internationale Psychologie congres, Berlijn, 20-25 juli. Waterink, W., Van der Laan, C., & Van Hooren, S. (2008). Manipulated facial expressions in relation to subjective emotional reactions. Presentatie op het XXIX Internationale Psychologie congres, Berlijn, 20-25 juli. Nieuwsgierig geworden naar de scriptiethema’s en het onderzoek van de faculteit? De scriptiethema’s zijn te vinden op de scriptiepagina op Studienet. Bezoek voor informatie over het onderzoek van de faculteit de onderzoekssite (www.ou.nl > psychologie > onderzoek). *

(Voormalig) student faculteit Psychologie

C U LT U U RW E T E N S C H A P P E N Procedure en aanmelden Onderzocht wordt of de kosten beperkt kunnen blijven tot een bedrag van maximaal € 1650,- (bij een groepsgrootte van 19 studenten en een verblijf van negen dagen). Hierbij zijn inbegrepen de cursusprijs, de vliegreis op Pisa v.v., verblijf in een centraal gelegen hotel op basis van halfpension in een tweepersoonskamer (toeslag eenpersoonskamer), toegangskaarten tot de musea, de reader met informatie over de (kunst)geschiedenis van Florence en het vademecum met de samenvattingen van alle onderwerpen en het programma in Florence. Niet inbegrepen zijn de middagmaaltijden, toegang tot verzamelingen die niet tot het programma behoren evenals het vervoer ter plaatse. Bij voldoende belangstelling én gebleken financiële haalbaarheid vindt deze Zomerschool doorgang. In maart 2009 ontvangt u een inschrijfformulier en nadere informatie over de betaling (ineens of in twee termijnen) van het cursusgeld. Na inschrijving door overmaking van het dan vastgestelde cursusbedrag wordt het schriftelijk cursusmateriaal in juni toegestuurd.

Faculteit peilt belangstelling Zomerschool Florence 2009 De faculteit Cultuurwetenschappen onderzoekt of in oktober 2009 van het studiejaar 2009-2010 weer een Zomerschool Florence kan worden georganiseerd. Een tiental studenten wil al mee; ook voor anderen is nog ruimte. De Zomerschool is een mix van excursie, studie en academische vaardigheden. Over eerdere gelijknamige zomerscholen waren studenten altijd zeer enthousiast. Inschrijving staat open voor CW-studenten die hun propedeuse hebben afgerond of nog dit studiejaar zullen afronden. Met het kenbaar maken van uw interesse verplicht u zich niet tot deelname . Florence is een van de belangrijkste centra van de kunst en de cultuur uit de Italiaanse renaissance. Veel van de toen gemaakte kunstwerken – van palazzo via beeldhouwwerk tot aan geschilderde cyclus in een kapel – bevinden zich nog op hun oorspronkelijke plaats en leren ons veel over hun functie en de geschiedenis. Een studiebezoek aan deze stad vormt een waardevolle aanvulling op ander cursusmateriaal. De Zomerschool zal worden begeleid door een kunsthistoricus van de faculteit Cultuurwetenschappen. Het verblijf te Florence zal wellicht negen dagen duren en plaatsvinden in de tweede helft van oktober 2009. Naast aandacht voor de kunst van Florence gaat minstens zoveel aandacht uit naar de ontwikkeling van mondelinge en schriftelijke vaardigheden, het zelfstandig plegen van literatuuronderzoek en het ontwikkelen van een eigen vraagstelling – vaardigheden, die voor de deelnemers aan de voorbije acht Zomerscholen een uitstekende voorbereiding bleken op het laatste deel van het studietraject.

Bijeenkomst vooraf Na definitieve inschrijving in mei 2009 ontvangt elke deelnemer een Studiehandleiding en een reader met informatie over de geschiedenis van Florence en zijn monumenten. Dan krijgt elke deelnemer ook een onderwerp toegewezen. Op grond van literatuuronderzoek en aanwijzingen in de Studiehandleiding dient de deelnemer voorafgaand aan de reis een korte samenvatting over zijn onderwerp in. Ook vindt een gezamenlijke bijeenkomst vooraf plaats, om kennis te maken met elkaar en met alle onderwerpen. Tijdens die bijeenkomst wordt nadrukkelijk stilgestaan bij de vraagstelling bij elk onderwerp. Studenten wordt verzocht hun belangstelling schriftelijk kenbaar te maken vóór 21 februari 2009, via: Open Universiteit Nederland, Secretariaat Cultuurwetenschappen – Zomerschool Florence 2009, Postbus 2960, 6401DL Heerlen, of per e-mail: [email protected]. Vermeld in brief en e-mail als onderwerp: CW/Zomerschool Florence 2009 en de volgende gegevens: naam, adres, postcode en woonplaats, studentnummer en telefoonnummer, en of u zich reeds in de postpropedeuse bacheloropleiding bevindt of zal bevinden bij de aanvang van het volgend studiejaar.

Tijdens het verblijf in Florence houdt elke deelnemer een uitgebreid referaat (voordracht) over haar of zijn onderwerp. Alle referaten over even zoveel onderwerpen staan garant voor veel kennis van de Florentijnse renaissance. Er zal veel worden gediscussieerd om nader inzicht in het verschil in uitgangspunt van de referaten en in de kunst en cultuur van Florence te verkrijgen. Na het verblijf werkt de student het referaat uit tot een werkstuk. Uitgebreid commentaar op de eerste versie door de begeleider leidt uiteindelijk tot een definitieve versie. De studiepunten worden alleen toegekend, indien het programma in zijn geheel is gevolgd en referaat en werkstuk zijn goedgekeurd. De zomerschool is een gebonden-keuzecursus (twee modulen) binnen de postpropedeuse van de bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen.


Symposium

Venus, Afkomstig uit Pompeii (hoogte 104 cm). Fotograaf: Jochen Hähnel/terz, advertising, Berlin, Museum Het Valkhof, Nijmegen

Geslaagd symposium over Luxe & Decadentie

Drie studentenverenigingen Cultuurwetenschappen – Valc-Hof uit Nijmegen, Utile Dulci uit ’s-Hertogenbosch en Suster Bertken uit Utrecht – hadden het prijzenswaardig initiatief genomen om aan deze mooie tentoonstelling een symposium te koppelen. Zij wisten de gerenommeerde historicus prof. dr. Fik Meijer over te halen de plenaire lezing te verzorgen en de tentoonstelling in het bredere kader van de Romeinse cultuur te plaatsen. Een uitstekende keuze. En de opkomst was er dan ook naar: om de stroom van aanmeldingen te verwerken, moest uitgeweken worden naar een steeds grotere collegezaal.

Vroege ‘miljonairs’

Vrijdag 12 december verzamelden zich bijna tweehonderd CW-studenten op het terrein van de Radboud Universiteit in Nijmegen om deel te nemen aan het symposium Luxe & Decadentie. De sfeer deed denken aan de jaarlijkse landelijke dag van de faculteit, maar toch was het anders: achter de tafels van de inschrijving en de koffie en thee de gezichten van CW-studenten, een paar CW-stafleden bescheiden opgesteld in een hoekje, en een middagprogramma dat niet bestond uit werkgroepen in kleine zalen, maar uit een bezoek aan de tentoonstelling Luxe & Decadentie – Leven aan de Romeinse goudkust in het Valkhof Museum.

Na een korte inleiding van dr. Toon Bosch volgde het boeiende betoog van gastspreker Meijer. Fik Meijer is emeritus hoogleraar Oude Geschiedenis aan de UvA. Hij heeft veel publicaties op zijn naam staan en vertaalde diverse klassieke auteurs uit het Grieks en Latijn. Meijer probeert in zijn lezingen moderne problemen te behandelen langs parallellen uit het verleden. De kunstvoorwerpen en luxe-producten die de tentoonstelling laat zien, afkomstig uit musea in de omgeving van Napels, waren bereikbaar voor niet meer dan vijf procent van de bevolking van het Romeinse rijk. Verplaatst naar de huidige tijd zouden hun eigenaren zich waarschijnlijk bevinden onder de bezoekers van de Millionair’s Fair. Meijer constateerde vervolgens dat de tentoonstelling vooral de luxe laat zien en veel minder ingaat op de decadentie, door zoveel klassieke schrijvers aan de kaak gesteld in hun geschriften. Na opgemerkt te hebben dat deze schrijvers bijna allemaal ook tot die kleine elite behoorden, zoemde Meijer in op de spelen, vaak aangeduid als het summum van decadentie in de klassieke Oudheid.

Wagenrennen geliefd We hoorden een boeiend relaas over gladiatoren, dierengevechten, openbare executies en de doelen die de organisatoren ermee nastreefden. Bij velen onbekend is het feit dat de gevechten in de arena’s bij lange na niet zo belangrijk en geliefd waren als de wagenrennen. De renstallen, de paardenmenners, zij hadden hun fanatieke supporters en op alle races werd druk gegokt. En salarissen van de beroemde menners waren vergelijkbaar met die van de huidige topvoetballers. Fik Meijer eindigde zijn betoog met de constatering dat de decadentie door de klassieke schrijvers is uitvergroot en niet zo centraal stond in de samenleving als zij voorstelden. Al waren er natuurlijk keizers die giftige slangen loslieten als de toeschouwers de arena verlieten. Na het bezoek aan de tentoonstelling werd de afsluitende borrel massaal bezocht. Anita Huisman, lid van het organisatiecomité, meldt trots dat het College van bestuur al geld heeft toegezegd om in het kader van het 25-jarig bestaan van de Open Universiteit dit jaar weer zo’n symposium te organiseren. En dan zal ook wel de inbreng van een dergelijke leerzame activiteit in de module CW-debat geregeld zijn. Paul van den Boorn, Opleidingsmanager Cultuurwetenschappen


M A N AG E M E N T W E T E N S C H A P P E N

Presteren lerende projectteams beter? Eind 2006 werd een speciale uitgave van The International Project Management Journal gewijd aan de vraag in welke richtingen het vak projectmanagement zich zal moeten ontwikkelen. Het vermogen om te leren en om het geleerde te delen werd genoemd als een van de vijf belangrijkste thema’s voor toekomstig onderzoek (Winter e.a., 2006). Met dit thema voor ogen hebben ir. Chantal Savelsbergh, prof. dr. Peter Storm (beiden verbonden aan de Open Universiteit) en dr. Ben Kuipers (verbonden aan de Erasmus Universiteit Rotterdam) een verkennend onderzoek uitgevoerd onder 40 projectteams in de Bouw & Utiliteit, Engineering & Construction, Infra & Gebiedsontwikkeling. Het onderzoek is gesponsord door PMI-USA dat hiermee het belang van dit onderzoek wilde onderstrepen. In het onderzoek werd het volgende model getest:

Oorzaken van teamrol stress

Type en mate van teamrol stress

Team prestaties

Team leergedrag

Teamrolstress is een veel voorkomend verschijnsel in projectteams. Dit heeft o.a. te maken met de tijdsdruk waaronder teams moeten opereren maar ook met het feit dat veel teams eenmalig voor een specifiek project worden samengesteld zodat de rolverdeling binnen het team vaak niet uitgekristalliseerd is. Daarnaast kan ook gebrek aan leiderschap een rol spelen bij het voortbestaan van teamrolstress. Veel voorkomende soorten van rolstress zijn: (a) rolconflicten, (b) rolonduidelijkheden en (c) overbelasting. Teamleergedrag Teamleergedrag heeft betrekking op feitelijke gedragspatronen binnen het team. In het onderzoek worden acht verschillende leergedragingen onderscheiden. Voorbeelden zijn: (1) het actief vragen naar terugkoppeling door derden; (2) het bespreekbaar maken van problemen; (3) het wisselen van perspectief bij het zoeken naar oplossingen voor problemen; en (4) het experimenteren met verschillende oplossingen. In een vooronderzoek is een nieuw meetinstrument voor het bepalen van het niveau van teamleergedrag ontwikkeld en getoetst. Teamprestaties werden gemeten op basis van de percepties van de teamleden, de projectleider en de opdrachtgever. De daarin betrokken prestatiekenmerken waren o.a.: tijdigheid, kosten-beheersing, kwaliteit van de geleverde resultaten en tevredenheid van de opdrachtgever. Leiderschapsstijl Uit het onderzoek komen o.a. de volgende resultaten naar voren: (1) hoe hoger de teamrolstress hoe lager de teamprestaties; (2) Hoe meer teamleergedrag hoe lager de teamrolstress; (3) hoe meer mensgericht (i.p.v. taakgericht) leiderschap hoe meer teamleergedrag Met andere woorden: lerende teams presteren beter; de leiderschapsstijl van de projectmanager speelt daarin een rol.

In een volgende fase van deze studie zullen de onderzoekers zich vooral bezighouden met de vraag hoe projectteams geholpen kunnen worden om hun teamleergedrag te versterken. Wie belangstelling heeft voor dit onderzoek kan terecht bij Chantal Savelsbergh ([email protected]).

R E C H TS W E T E N S C H A P P E N

Opnieuw succes scriptieschrijvers Staats- en bestuursrecht De faculteit mag zich al jaren verheugen over de hoge kwaliteit van veel scripties van haar studenten. De visitatiecommissie heeft dit indertijd ook opgemerkt en de afgelopen maanden is dit wederom bevestigd met een scriptieprijs en een gepubliceerd artikel, beide overigens over de Grondexploitatiewet. In het novembernummer van het Tijdschrift voor Bouwrecht is over de Grondexploitatiewet een bewerking gepubliceerd van de scriptie van mr. Menzo Kwint, oud-student van de vakgroep Staats- en bestuursrecht. Zijn scriptiebegeleider indertijd en tevens medeauteur van dit artikel was dr. Richard Neerhof. Richard werkt inmiddels bij de Vrije Universiteit te Amsterdam.

Achtste prijswinnende scriptie En op 26 november jl. ontving oud-studente mr. Brenda Wedding uit handen van de juryvoorzitter van het Instituut voor Bouwrecht de ‘IBR Scriptieprijs 2008’ voor haar scriptie ‘Rechtsbescherming bij publiekrechtelijk kostenverhaal. De gevolgen van de Grondexploitatiewet’. Haar scriptiebegeleider was mr. Bertus Schurink, verbonden aan het provinciaal steunpunt Leeuwarden. Overigens was Brenda Wedding niet de eerste student bij Staats- en bestuursrecht die een scriptieprijs won. Sinds 2004 viel al zeven andere studenten deze eer te beurt. Op de webpagina van de faculteit Rechtswetenschappen vindt u uitgebreidere beschrijvingen van de prestaties van Menzo Kwint en Brenda Wedding. Ook treft u er een overzicht aan van de zeven andere scriptieprijswinnaars.


‘Met een rechtenstudie kun je diverse kanten op!’ Vaak weten studenten niet wat hen te wachten staat bij het begin van een studie. Bij studenten die kiezen voor een rechtenstudie is dat niet anders. Mr. dr. Anka Ernes, hoofddocent privaatrecht aan de faculteit Rechtswetenschappen, worstelde met dezelfde vraag toen zij na het behalen van haar middelbareschooldiploma voor dezelfde keuze stond. Zij koos destijds voor rechten omdat dat volgens haar een studie is waar je vele kanten mee uit kunt. En haar curriculum vitae illustreert dat, gezien de diversiteit van de functies die zij na haar afstuderen in 1986 zoal bekleedde, wat uiteindelijk uitmondde in hoofddocentschappen aan twee universiteiten.

Perspectief van de vele mogelijkheden Was de keuze voor een rechtenstudie nog intuïtief te noemen, de keuze voor privaatrecht, later in haar studie, was dat geenszins. Hoewel haar interesse aanvankelijk nog uitging naar strafrecht, vond ze het vakgebied toch te klein. Zij kon zichzelf moeilijk voorstellen in de rol van advocaat of officier van justitie. ‘Privaatrecht is veel breder’, argumenteert ze. ‘Daar kun je echt vele kanten mee op. Het is de tweede keer dat ik mijn keuze heb laten bepalen door het perspectief van de vele mogelijkheden. De eerste keer toen ik gekozen heb voor een rechtenstudie en de tweede keer toen mijn keuze viel op privaatrecht. Het vakgebied van privaatrecht is zo breed, daar kun je je wel tot aan je pensioen mee bezighouden.’

maar weer een artikel aan. En de student profiteert mee: veel van de casus in het onderwijsmateriaal zijn rechtstreeks ontleend aan de beroepspraktijk.’ De volledige versie van dit artikel is te lezen in de rubriek De Schijnwerper op de website van de faculteit. Drs. John Dohmen

Combinatie van docent en rechter Werken in de combinatie van docent en rechter heeft voordelen in beide richtingen. Als docent heeft zij de tijd om problemen die zij als rechter tegenkomt uit te kunnen zoeken, wat voor haar werk aan de Open Universiteit weer het voordeel heeft dat dat kan uitmonden in een artikel. ‘Voor je onderzoekstaak hoef je bij het schrijven van een artikel nooit lang een onderwerp te zoeken, die worden je door de praktijk aangedragen. Prachtig toch! Je schrijft heel wat in dit vak. Soms komt de praktijk met problemen waarvan je denkt: dit is wel weer een artikel waard. Ja, schrijven ligt me wel. Toen we nog geen onderzoekstaak hadden vond ik publiceren al boeiend. Bij het schrijven van een cursus bijvoorbeeld. Dan stuitte ik op problemen waarvan de uitwerking te diep zou gaan voor de cursus, en dan wijdde ik er

Mr. dr. Anka Ernes studeerde rechten aan de Universiteit van Tilburg. Zij was (o.a.) werkzaam aan de universiteiten van Utrecht (universitair docent) en Aruba (decaan). Momenteel is zij hoofddocent privaatrecht bij zowel de Open Universiteit als de Universiteit Maastricht. Ernes is tevens rechter-plaatsvervanger in de rechtbank Maastricht en raadsheer-plaatsvervanger in het hof Arnhem.

Studentendag

Studentendag

Oproep studentenlid FOR

Op 22 november vorig jaar heeft de studentendag plaatsgevonden in het studiecentrum Den Haag. Ook dit jaar was de opkomst weer groot en studenten toonden zich met hun vragen zeer betrokken. We willen iedereen die aanwezig was van harte bedanken voor de enthousiaste deelname aan deze dag. In de nieuwsrubriek van de facultaire website kunt u meer lezen over deze dag.

In de Facultaire Opleidingscommissie Rechtswetenschappen is een vacature ontstaan voor een plaatsvervangend lid uit de studentengeleding. In deze opleidingscommissie functioneren de plaatsvervangende studentleden net als de gewone leden. Zij nemen deel aan de vergaderingen of digitale gedachtewisselingen en hebben een gelijkwaardig aandeel in de meningsvorming. Belangstellende RW-studenten worden van harte uitgenodigd zich te melden via [email protected]. Voor telefonische informatie kan men terecht bij de voorzitter, prof. mr. Evert F. Stamhuis, 045-5762307 (di t/m do).


Lancering Focusopleiding wiskunde

INFORMATIC A

De nieuwe Focusopleiding wiskunde van de Open Universiteit is op 14 januari op spectaculaire wijze gelanceerd. Wiskunde was er al bij de Grieken en Romeinen en is ook nu in het internettijdperk een belangrijke basis voor veel toepassingen, bijvoorbeeld voor het beveiligen van gegevens die digitaal verstuurd worden over openbare lijnen. Maar ook Julius Caesar bedacht al manieren om de berichten aan zijn legers te coderen. Wiskunde dus voor het maken en kraken van codes, van Romeinen tot quantumcomputers. Dat was dan ook het thema van de bijeenkomst die ter gelegenheid van de lancering van de Focusopleiding wiskunde plaatsvond in het Thermenmuseum in Heerlen. Op de ruïnes van het badhuis uit de Romeinse tijd kwam Julius Caesar ‘zelf’ de opleiding aankondigen. En in de presentatie tijdens de bijeenkomst werd de wiskunde besproken die van belang is bij het coderen en decoderen van geheime informatie. Van Julius Caesar is bekend dat hij al via geheimschriften communiceerde met zijn legioenen. Daarna is er een enorme ontwikkeling geweest in de geheimschriften die hebben geleid tot een heel vakgebied: de cryptografie. Beroemd is de Enigma, die de Duitsers in de tweede wereldoorlog gebruikten. En heden ten dage gebruikt iedereen die op het internet actief is (ongemerkt) volop geheimschriften, bijvoorbeeld bij het doen van elektronische betalingen. Hoe veilig of onveilig een geheimschrift is, kun je uitrekenen. De aanpak van Julius Caesar was niet zo best. Het kraken van Enigma heeft een versnelling veroorzaakt bij de ontwikkeling van moderne computers. En van de moderne beveiligingstechnieken, gebaseerd op een stelling van Euler uit de achttiende eeuw, is te bewijzen dat ze in geen eeuwigheid te kraken zijn, tenminste met de computers zoals we die nu kennen. Als het waar is dat er binnenkort quantumcomputers gemaakt kunnen worden, dan zijn ook de systemen die nu iedereen gebruikt te kraken. Reden genoeg dus om goed te blijven rekenen en onderzoeken aan de geheimschriftcodes van deze tijd. De Focusopleiding wiskunde is per 1 februari gestart en bestaat uit een drietal wiskundecursussen. Er is een doorlopende lijn in de begeleiding en bij inschrijving ineens wordt geprofiteerd van een aantrekkelijke korting. Na afronding van de drie cursussen kan een Focusdiploma wiskunde worden aangevraagd. Uitgebreidere informatie over de focusopleiding is te vinden op de website (www.ou.nl > studeren > studieaanbod > opleidingen

> focus > wiskunde). Op de hoofdpagina van genoemd webadres kunt u tevens de folder van deze opleiding aanvragen (zie item ‘informatiefolders’ rechtsonder op de pagina).

Na Voortentamens nu ook Voorbereidingscursussen Begin januari 2009 is de Open Universiteit gestart met ‘Voorbereidingscursussen’. Deze cursussen bereiden voor op ‘Voortentamens’. Die kunnen studenten doen als ze een deficiënt vakkenpakket hebben en niet direct toelaatbaar zijn tot opleidingen in het hoger onderwijs, waar toelatingseisen gelden. In januari is gestart met Voorbereidingscursussen Natuurkunde, Scheikunde en Biologie. Mogelijk start de Voorbereidingscursus Wiskunde in februari. De Voortentamens worden al jaren afgenomen en worden geaccepteerd door alle universiteiten in Nederland. Ook veel

hogescholen maken gebruik van de Voortentamens. Voorheen was de organisatie van de Voortentamens ondergebracht bij een ander instituut. De Open Universiteit heeft de organisatie overgenomen, omdat ze beschikt over een goed georganiseerd tentamenbureau en een landelijk netwerk van studiecentra waar de tentamens kunnen worden afgenomen. Sinds 1 oktober 2008 organiseert de Open Universiteit nu de Voortentamens. De eerste Voortentamens zijn ondertussen afgenomen. Meer dan 200 studenten hebben zich aangemeld voor de eerste ronde.

In aanvulling op de Voortentamens worden nu ook Voorbereidingscursussen georganiseerd. Gestart wordt mogelijk met de cursussen in Utrecht. Er zijn veel meer contactmomenten dan bij het ‘reguliere’ OU-onderwijs. Mogelijk dat in de toekomst ook in andere studiecentra de Voorbereidingscursussen worden verzorgd. De Voorbereidingscursussen zijn pre-universitair onderwijs en vormen dus geen onderdeel van het BaMa-onderwijs. Meer informatie over de voortentamens: www.voortentamen.nl. Meer informatie over de voorbereidingscursussen:www.ou.nl/voorbereidingscursussen.


Artificial Intelligence for Games Per 1 februari 2009 start de cursus Capita selecta domein: Artificial Intelligence for Games (Kunstmatige Intelligentie voor Spelen). In computerspelen speelt kunstmatige intelligentie een cruciale rol. In computervarianten van klassieke en moderne bord- en kaartspelen bepaalt de kunstmatige intelligentie de speelsterkte van de tegenstanders. In moderne videogames bepaalt kunstmatige intelligentie het gedrag van de wezens die de computerwereld bevolken. De cursus behandelt hoe kunstmatige intelligentie voor al deze spelen geïmplementeerd kan worden, op zodanige manier dat de computer niet alleen sterk, maar ook interessant of realistisch speelt. Er wordt niet alleen ingegaan op de hedendaagse praktijk van het ontwikkelen van kunstmatige intelligentie voor spelen, maar ook op de toekomst. De student leert vaardigheden die hem of haar in staat stellen kunstmatige intelligentie technieken toe te passen in realistische, complexe, praktisch relevante omgevingen. De cursus omvat een studieboek waarin het grootste deel van de stof behandeld wordt, een werkboek met aanvullende teksten, en een klein aantal artikelen. Ook is er een practicum waarin de student kunstmatige intelligentie ontwikkelt voor twee spelen. De cursus biedt diverse keuzes voor de spelen die tijdens het practicum gebruikt worden. De cursus heeft een omvang van 1 module en kan volledig in zelfstudie gedaan worden. Hij staat open voor studenten die zijn toegelaten tot de masteropleiding Computer Science, die tien modulen van de masteropleiding Computer Science hebben afgerond. Om de cursus op masterniveau te volgen, dient de student voorkennis te hebben van programmeren en kunstmatige intelligentie (bijvoorbeeld opgedaan via de cursussen Objectgeoriënteerd Programmeren in Java 1 & 2,

Inleiding Kennistechnologie en Kunstmatige Intelligentie). Voor het practicum moet de student beschikken over een PC waarmee minimaal Java-programma’s gemaakt kunnen worden. Studenten die niet zijn toegelaten tot de masteropleiding Computer Science kunnen ook inschrijven voor de cursus, maar dan geldt een hoger cursustarief (cursuscode is dan T19811). Meer informatie over de cursus vindt u op de website (www.ou.nl > studeren > studieaanbod > cursus met code T19311).

N AT U U RW E T E N S C H A P P E N

Nieuwe propedeusecursus Levenswetenschappen Mensen, dieren, planten en micro-organismen staan elkaar naar het leven, maar hebben die ander ook nodig. Voor elk is het de kunst om te overleven. Dat is biologie, een vak dat verweven is met andere natuurwetenschappen, en onmisbaar is voor de milieukunde. Chemici, geologen, fysici en biologen hebben elkaar nodig. Daarom is het belangrijk dat die wetenschappen in samenhang behandeld worden. Dat gebeurt bij de start van de opleiding Milieu-natuurwetenschappen in de cursus ‘Aarde, Mens en Milieu’. Dat gaat ook in de rest van de propedeuse gebeuren. De vakken blijven wel in aparte cursussen, maar in elke cursus accentueren we de verbanden waar dat maar mogelijk is. De cursus

Levenswetenschappen (N06112) bijt de spits af en gaat vergezeld van de kapstok waaraan alle natuurwetenschappen worden opgehangen: het boek van Bill Bryson Een kleine geschiedenis van bijna alles. Daarbij hoort een verdieping, Bryson-plus, die ook te vinden is bij de OpenER-cursussen als ‘Focus op natuurwetenschappen’. De cursus Levenswetenschappen gaat over evolutionaire processen (hoe het leven gedurende vele miljoenen jaren veranderd is), fysiologie (hoe organismen functioneren) en celbiologie (hoe cellen zijn opgebouwd en hoe ze werken). De basale ecologie is in de startcursus aan de orde gekomen. De cursus staat grotendeels op papier. Alle teksten zijn ook elektronisch beschikbaar. Naast het boek van Bryson bestaat Levenswetenschappen uit twee cursusboeken en een CD-rom. De cursusboeken bevatten studietaken met achtergrondinformatie en opgaven plus een aantal (Engelstalige) artikelen. De studietaken worden ondersteund met materiaal op de CD: een hoorcollege door Bas Haring, diverse powerpointpresentaties, een simulatieprogramma en allerlei nuttige bijlagen. De cursus heeft een omvang van twee modulen en vervangt de cursussen Evolutie (N13111) en Fysiologie (N06211). Vanaf september 2009 is het ook mogelijk een deel van de cursus te volgen: de cursus wordt dan ook gesplitst aangeboden in twee één-moduuls cursussen, de ene met een accent op evolutie en de andere op fysiologie. Studiebegeleider is Dennis Uit de Weerd. De cursus is gemaakt door dr. Johan van Rhijn, bijgestuurd door een grote klankbordgroep.


Eilanden en Evolutie ‘Een kleine wereld op zichzelf; het grootste deel van haar bewoners, zowel planten als dieren, wordt nergens anders gevonden’. Zo omschreef Darwin de Galápagoseilanden. Hoe kan er op dergelijke afgelegen plekken zo’n grote biologische diversiteit zijn? Hoe is het gesteld met de veelal unieke soorten die op eilanden voorkomen? Het zijn vragen die aan bod komen tijdens de landelijke dag levenswetenschappen in dit internationale Darwinjaar.

Landelijke dag Levenswetenschappen Op zaterdag 14 maart 2009 organiseert de faculteit Natuurwetenschappen van 10.00 tot 16.00 uur een landelijke dag Levenswetenschappen in het studiecentrum te Utrecht. De dag bestaat uit presentaties en discussies rond het thema ‘eilanden en evolutie’, AVMpresentaties, en cursusbegeleiding. Bij de cursusbegeleiding ligt de nadruk op propedeusecursussen waaronder de nieuwe cursus Levenswetenschappen (zie pagina 28; red.). Het ochtendprogramma is opgesteld rond het thema ‘eilanden en evolutie’. Hoe komt het, vroeg Darwin zich af, dat sommige eilanden zoveel unieke soorten en vormen herbergen? Anderhalve eeuw na de publicatie van zijn The origin of species zijn we een stuk dichter bij het antwoord op deze vraag. Hierover gaat de eerste presentatie, door dr. Dennis Uit de Weerd. In de tweede presentatie staat een typische eilandvorm op een typisch eiland centraal, namelijk het niet-vliegende waterhoentje van Tristan da Cunha, een eiland middenin de zuidelijke Atlantische Oceaan. Drs. Dick Groenenberg van het Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis zal vertellen over oud DNA en nieuwe ontdekkingen. Na deze lezingen volgen de presentaties voor de cursus Academische Vaardigheden in de Milieuwetenschappen (AVM, N61311). Als u een poster wilt presenteren, of een klein colloquium wilt houden op deze dag, meldt u zich dan aan bij Dennis Uit de Weerd ([email protected] ). In de middag worden de volgende cursussen begeleid: Levenswetenschappen, Evolutie, Fysiologie: adaptatie en milieu, Gedragsbiologie, Biologie van cellen, Scheikunde, Natuurkunde, en Natuurwetenschappelijke modellen. Voor enkele van deze cursussen gebeurt dat in combinatie met een andere cursus. U kunt zich voor deze landelijke begeleidingsdag aanmelden via www.ou.nl > onder nieuws, of rechtstreeks via een e-mail naar Dennis Uit de Weerd (dennis.uitdeweerd@ ou.nl), met in de onderwerpregel: ‘Landelijke dag levenswetenschappen’. Gelieve bij de aanmelding aan te geven van welke cursusbegeleiding, onder vermelding van de cursuscode, u in het middaggedeelte gebruik wenst te maken. Deelname aan de dag is gratis, inclusief lunch. Aanmelding liefst voor 10 maart.

Begeleiding Basiscursus scheikunde In het voorjaarssemester van 2009 is er een begeleidingscyclus bij de Basiscursus Scheikunde (N02132). Deze begeleiding zal plaatsvinden met behulp van een speciale tool, de virtuele klas. Daarmee krijgt u acht begeleidingsbijeenkomsten via het internet. Daarnaast is er één ‘life’ bijeenkomst in studiecentrum Utrecht In acht virtuele bijeenkomsten neem de docent de stof van de cursus door met een groep studenten: als deelnemer kunt u vragen stellen, de docent maakt opgaven met u en diept de verschillende onderwerpen uit de cursus met u verder uit.

De bijeenkomsten in de virtuele klas duren anderhalf uur. De ‘life’ bijeenkomst in studiecentrum Utrecht maakt deel uit van de landelijke dag levenswetenschappen (zie hierboven; red.) Op deze laatste bijeenkomst kunt u ‘spelen’ met verschillende modellen om zo meer inzicht in molecuul- en kristalstructuren te krijgen. Voor het werken met de virtuele klas heeft u een computer nodig met (een beetje snelle) internetaansluiting, een headset (met microfoontje) en eventueel een webcam. U logt in op de aangegeven tijdstippen in de klas en volgt dan samen met de groep de bijeenkomst. U hoeft voor de virtuele bijeenkomsten dus niet te reizen. De virtuele bijeenkomsten zijn gepland op dinsdagavonden van 19.30-21.00 uur. De data zijn: 3/3, 24/3, 7/4, 21/4, 12/5, 26/5, 9/6 en 23/6. De Landelijke dag in het studiecentrum Utrecht is op zaterdag 14/3 (de scheikundebijeenkomst is ’s middags). Als u bent ingeschreven voor de Basiscursus scheikunde (of dat gaat doen) en u wilt deelnemen aan de begeleiding in de virtuele klas, geeft u zich dan zo spoedig mogelijk op bij drs. Jikke van Wijnen ([email protected]). Ook met vragen over de begeleiding kunt u bij haar terecht.


inf

tentamen

ALGEMEEN In deze rubriek staan wijzigingen van tentamendata, tentamenvorm en toegestane hulpmiddelen. Deze wijzigingen kunnen het gevolg zijn van nieuwe cursussen, uit roulatie genomen cursussen of cursussen die in/uit sys zijn gegaan. De aanvullingen en wijzigingen borduren voort op cursus- en/of tentameninformatie die is opgenomen in de studiegids en/of op de cursussite (Studienet). Actuele wijzigingen met betrekking tot cursussen worden tevens vermeld op de cursussite. Heeft u toch nog vragen, dan kunt u contact opnemen met de afdeling Service en informatie.

Aanmeldtermijnen Reguliere tentamens en sluitingsdata Aanmelden voor een tentamen doet u door in te loggen in Mijn account in Studieaanbod en te klikken op Mijn tentamenaanmeldingen of door gebruik te maken van een aanmeldingsformulier. Maakt u gebruik van een formulier dan stuurt u de aanmelding voor een regulier tentamen naar de afdeling Tentaminering en certificering in Heerlen. Een aanmelding voor een sys-tentamen stuurt u naar het studiecentrum waar u dit sys-tentamen wilt afleggen. Alleen studenten die in het buitenland een sys-tentamen maken of studenten die behoren tot speciale categorieën (bijvoorbeeld handicap of detentie) kunnen hun sys-aanmelding sturen naar de afdeling Tentaminering en certificering in Heerlen. U vindt uitgebreidere informatie hierover op de website www.ou.nl/tentamen. Sluitingsdata van de tentamenperioden: • 6-4 t/m 8-4-2009, sluitingsdatum 11 maart 2009, • 15-6 t/m 17-6-2009, sluitingsdatum 13 mei 2009, • 24-8 t/m 26-8-2009, sluitingsdatum 29 juli 2009. Samenvallende tentamens Volgens vast beleid van de Commissie mogen er niet meerdere (regulier schriftelijke) tentamens op één dag afgelegd worden. In uitzonderlijke omstandigheden kan de Commissie hiervan afwijken. De Commissie beoordeelt dit aan de hand van een schriftelijk, gemotiveerd, verzoek van de student. De Commissie kan een hardheidsclausule toepassen voor die studenten die gehinderd worden in hun studievoortgang door het hanteren van drie tentamenavonden.Het kan namelijk voorkomen dat twee cursussen in elke ronde op dezelfde dag worden afgenomen. Neemt u bij dergelijke situaties contact op met de afdeling Service en informatie. Het gaat dan om studenten die in de problemen komen die niet te wijten zijn aan de eigen planning. Mocht u uiteindelijk tot de conclusie komen dat er een aantoonbaar probleem is, dan kunt u een verzoek indienen bij de Commissie voor de examens. Tentamendata uitlopende cursussen en errata Met klem adviseren wij studenten kennis te nemen van de nadere informatie omtrent cursussen die uit het onderwijsaanbod zijn genomen (dan wel gereviseerd) en waarvan de laatste tentamenmogelijkheid plaatsvindt in het academisch jaar 2008-2009. Deze vindt u in de studiegids onder het hoofdstuk Tentamendata uitlopende cursussen en niet in Modulair. Alleen aanvullingen hierop worden vermeld in de rubriek van de Commissie voor de examens in Modulair. Deze informatie vindt u ook op de cursussite. Een overzicht


van de errata op de studiegidsen vindt u op www. ou.nl/studiegids. Hulpmiddelen bij tentamens In november 2008 is het document Hulpmiddelen bij tentamens gewijzigd. De Commissie voor de examens heeft de tekst bij artikel 1: ‘Woordenboek’ uitgebreid. Bij alle tentamenzittingen mogen studenten gebruik maken van een verklarend woordenboek Nederlands of, als Nederlands niet de moedertaal is, een vertalend woordenboek van de moedertaal naar het Nederlands respectievelijk van het Nederlands naar de moedertaal, tenzij uitdrukkelijk anders vermeld. Het gebruik van een woordenboek is voor eigen risico. De tekst over het vertalende woordenboek is nieuw. Het volledige document Tentamenhulpmiddelen is te vinden op www.ou.nl/documenten. Sinds 1 januari 2009 is de tekst met betrekking tot de hulpmiddelen voor wat betreft ‘wettenbundels’ en ‘jurisprudentiebundels’ verduidelijkt. Op de oproepbrief en het voorblad van het tentamen is toegevoegd dat u de meest recente versie van de betreffende bundel(s) kunt gebruiken bij het tentamen.

ONDERWIJSWETENSCHAPPEN O20411 De praktijk van actief leren In het schema Overzicht stopgezette cursussen 2008-2009 in de Modulair van juni 2008 is opgenomen dat de laatste inleverdatum voor de opdracht 31 augustus 2008 is. Dat is niet juist. De laatste inleverdatum is 31 augustus 2009. O28411 E-learning: wat, waarom en hoe? In het schema Overzicht stopgezette cursussen 2008-2009 in de Modulair van juni 2008 is opgenomen dat de laatste inleverdatum voor de opdracht 31 augustus 2008 is. Dat is niet juist. De laatste inleverdatum is 31 augustus 2009.

CULTUURWETENSCHAPPEN C13112 Inleiding in de filosofie De laatste tentamenmogelijkheid voor deze cursus is 31 december 2009. C13122 Inleiding in de filosofie De Commissie voor de examens heeft besloten dat de opgaven van het tentamen met ingang van het tentamen van 16 juni 2009 geheim zijn en dat de opgaven na het tentamen zullen worden ingenomen.

INFORMATICA T25141 Visueel programmeren met Java Sinds april 2008 mogen enkel de cursusdelen 1, 2, 3 en 4 van het cursusmateriaal bij het tentamen worden gebruikt als toegestane hulpmiddelen. Het tentamen is dus geen openboektentamen meer. T25151 Objectgeoriënteerd programmeren in Java 1 Sinds het tentamen van 27 januari 2009 mag bij het tentamen enkel gebruik worden gemaakt van ‘niet schoon’ cursusmateriaal, d.w.z. de cursusdelen 1, 2, 3 en 4. Het gebruik van uitwerkingen van oude tentamens is niet toegestaan. T42231 Objectgeoriënteerd programmeren met Java Sinds april 2008 mogen enkel de cursusdelen 1, 2 en 3 van het cursusmateriaal bij het tentamen worden gebruikt als toegestane hulpmiddelen. Het tentamen is dus geen openboektentamen meer.

T42241 Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2 Sinds het tentamen van 26 januari 2009 mag bij het tentamen enkel gebruik worden gemaakt van ‘niet schoon’ cursusmateriaal, d.w.z. de cursusdelen 1, 2 en 3. Het gebruik van uitwerkingen van oude tentamens is niet toegestaan.

MANAGEMENTWETENSCHAPPEN B47311 Enterprise resource planning Sinds 15 december 2008 in sys. B65317 en B65817 Controlling De Commissie voor de examens heeft besloten dat de opgaven van het regulier schriftelijk tentamen sinds het tentamen van 26 januari 2009 geheim zijn en dat de opgaven na het tentamen zullen worden ingenomen.

PSYCHOLOGIE S08121 Geschiedenis van de psychologie De Commissie voor de examens heeft besloten dat de opgaven van het tentamen sinds het tentamen van 26 januari 2009 geheim zijn en dat de opgaven na het tentamen zullen worden ingenomen. S13121 Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse De Commissie voor de examens heeft besloten dat de opgaven van het tentamen sinds het tentamen van 26 januari 2009 geheim zijn en dat de opgaven na het tentamen zullen worden ingenomen. S24221 Onderzoekspracticum nonparametrische data-analyse De Commissie voor de examens heeft besloten dat de opgaven van het tentamen sinds het tentamen van 26 januari 2009 geheim zijn en dat de opgaven na het tentamen zullen worden ingenomen. S31211 Onderzoekspracticum observatie en interview Sinds het tentamen van 4 november 2008 bestaat tentamen uit meerkeuzevragen en open vragen. Zie de cursussite voor nadere informatie.

RECHTSWETENSCHAPPEN R16341 Rechtsbescherming tegen de overheid Met ingang van het tentamen van 6 april 2009 is het tentamen geen openboektentamen meer. U mag bij het tentamen enkel gebruikmaken van een niet-geannoteerde wettenbundel en een ‘schoon’ verklarend Nederlands woordenboek. R19331 Huurrecht De inschrijving voor deze cursus is inmiddels stopgezet. De resterende tentamendatum voor het regulier schriftelijk tentamen is 6 april 2009. R25231 Faillissementsrecht De inschrijving voor deze cursus is inmiddels stopgezet. De resterende tentamendatum voor het regulier schriftelijk tentamen is 6 april 2009. R36232 Bestuursrecht Met ingang van het tentamen van 16 juni 2009 is het tentamen geen openboektentamen meer. U mag bij het tentamen enkel gebruikmaken van een niet-geannoteerde wettenbundel en een ‘schoon’ verklarend Nederlands woordenboek. Daarnaast komt de opdracht (het schrijven van en annotatie) met ingang van die datum te vervallen.

afgest

deerden

CULTUURWETENSCHAPPEN Wo bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen dhr. J.A. Follens (BA), Bazel, België Afstudeeropdracht: Jheronimus Bosch. Traditie versus vernieuwing. Traditionele iconografische elementen in Bosch’ Laatste Oordeeldrieluik in Wenen.

Sys-tentamentijden studiecentra

INFORMATICA Wo bacheloropleiding Informatica dhr. M.L.H.M.J. van den Camp (BSc), Maastricht mw. M.E. Hengstmengel (BSc), Maarsbergen dhr. R.M. Taal (BSc), Voorburg

ALKMAAR telefoon: 072-5155114 di 18.00-21.00 uur (even weken), wo 14.00-17.00 uur, do 18.00-21.00 uur (oneven weken), za 09.30-12.30 uur.

dhr. W.J.L. Vandersmissen (BSc), Wilsele, België mw. A.E.P. Huisman-van Gent (BA), Gemert Afstudeeropdracht: Infrastructurele knelpunten en de opkomst van de Nederlandse nationale identiteit in de provincie Limburg, 1893-1918. mw. N.A.M.J.W. Schuermans-Ceulemans (BA), Haelen Afstudeeropdracht: “Une union intime et complète”? mw. A.C. Terlouw-van der Kruk (BA), Zoeterwoude Afstudeeropdracht: Veranderende beeldvorming in de Nederlandse literatuurgeschiedschrijving. Onderzoek naar de verschuiving in beeldvorming in de Nederlandse literatuurgeschiedschrijving op grond van de beschrijvingen van Reinaert de vos. mw. M. Weijers-Koning (BA), Leiderdorp Afstudeeropdracht: Verstandshuwelijk: gedoemd tot mislukken? De historische beeldvorming van de unificatiepolitiek tijdens het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden van 1815-1830. mw. C.H.A. Willemsen-Tabak (BA), Gemert Afstudeeropdracht: ‘Limburg, een enigzins merkwaardige provincie’. De ontwikkeling van een Nederlands nationaal gevoel bij de Limburgse bevolking in de periode 1874-1893. Wo masteropleiding Algemene cultuurwetenschappen mw. I. Diependaal-Meijer (MA), Zaltbommel Afstudeeropdracht:Veranderende Vrijetijdsbesteding en Cultuurhistorisch erfgoed. Museum Slot Loevestein, veranderende representaties van het verleden, 1985-2007. mw. A. Heesen (MA), Groningen Afstudeeropdracht: Horizon en Panorama. De filosofische hermeneutiek van H.-G. Gadamer en de schriftuurkunst van Cy Twombly. dhr. A.A.M. Kouwenhoven (MA), Nieuwveen Afstudeeropdracht: Visies op het Stedelijk, de bouwinitiatieven in vergelijkend perspectief. mw. H.K.J. Raven-Slot (MA), Hooghalen Afstudeeropdracht: Vrijetijdsbesteding in perspectief. Van caravan tot villa. Een onderzoek naar de betekenis van een tweede huis in Nederland tussen 1950-2008. dhr. T. Schell (MA), Stellendam Afstudeeropdracht: ‘I shall find it hard to condense within reasonable limits my objections to this argument’. De correspondentie tussen Gilbert Ryle en Robin George Collingwood. dhr. J.H. Schoemakers (MA), Melick Afstudeeropdracht: Modernisering van het platteland via industrialisatie. De effecten van het sociaal-cultureel beleid van de overheid dat de industrialisatie van de regio Noord-Limburg in de periode 1950-1965 flankeerde.

dhr. J.H.A. Wierenga (BSc), Deventer MANAGEMENTWETENSCHAPPEN Wo bacheloropleiding Management, organisatie en bestuur dhr. W.J. Bel (BSc), Rotterdam Wo masteropleiding Computer Science dhr. M.H. Luykx (MSc), Amsterdam 3 Afstudeeropdracht: Automatische multiclass en multilabel tekstclassificatie bij veel klassen. Wo masteropleiding Accounting and Finance dhr.V.D. Kichari (MSc), Afstudeeropdracht: De invloed van Organizational Pressure & Disloyalty op de Escalation Trap. Een survey onder in Nederland gevestigde ondernemingen inzake een desinvesteringsbeslissing. dhr. D. van Os (MSc), Pijnacker Afstudeeropdracht: Toepassing van het duale accounting systeem in Nederland. Heeft het naast elkaar bestaan van de IFRS-standaard en de Dutch GAAP-standaard er toe geleid dat de jaarrekeningen van Nederlandse ondernemingen onderling niet meer vergelijkbaar zijn? Wo masteropleiding Business Process Management and IT dhr. R.A. Diaz Murillo (MSc), Alphen aan den Rijn Afstudeeropdracht: Invloed op de fasering van de six sigma kritische succes factoren. dhr. S. Kleiweg (MSc), Culemborg Afstudeeropdracht: ERP-implementatieproject: activiteiten en mankosten bij het cluster organizational and system design. dhr. W.M. Suijkerbuijk (MSc), Philipsland Afstudeeropdracht: De weg naar een optimaal investeringsbeleid van IT-activiteiten in een bedrijf. dhr. A.L. Tee (MSc), Rotterdam Afstudeeropdracht: Onderzoek naar stuurmechanismen in zorgprocessen. Beïnvloeding van verspilling in strabismuszorgproces. Wo masteropleiding Public Management an d Policy dhr. P.P.B. Wisman (MSc), Hoorn Afstudeeropdracht: Beyond Budgeting lokaal bekeken. Wo-masteropleiding Strategy and Organization mw. G.S. Deschacht (MSc), Zwevegem, België Afstudeeropdracht: The motivation to change. Welke voorwaarden faciliteren het toeëigenen van een organisatieverandering? dhr. J.A.C. van Enckevort (MSc), Breda Afstudeeropdracht: De uitrol van procesgericht werken: van binnen naar buiten. Een onderzoek naar de kritische randvoorwaarden voor de invoering van procesgericht werken.

Vervolg op pagina 32

AMSTERDAM telefoon: 020-5788411 telefoon sys: 020-5788429 di 14.00-17.00/ 18.30-21.30 uur, do 14.00-17.00 (elke week)/ 18.30-21.30 uur (even weken), za 10.00-13.00 uur. BREDA telefoon: 076-5711608 ma 18.00-21.00 uur, even weken do 18.00-21.00 uur za 10.00-13.00 uur (oneven weken). DEN HAAG telefoon: 070-3614701 ma 17.30-20.30 uur, do 14.30-17.30 uur, za 09.30-12.30 uur. PROVINCIAAL STEUN PUNT DRENTHE telefoon: 0591-853265 di 14.00-17.00 / 18.00-21.00 uur, wo 14.00-17.00/ 18.00-21.00 uur, do 09.30-12.30 uur, vr 09.30-12.30 uur. EINDHOVEN telefoon: 040-2472901 do 18.15-21.15 uur, za 09.15-12.15 uur. ENSCHEDE telefoon: 053-4871680 do 18.30-21.30 uur, vr 09.30-12.30. PROVINCIAAL STEUN PUNT FRIESLAND telefoon: 058-2511585 di 18.00-21.00 uur, wo 10.00-13.00 uur, do 18.00-21.00 uur. GRONINGEN telefoon: 050-3138300 di 18.30-21.30 uur, do 14.30-17.30 uur, za 10.30-13.30 uur. NIJMEGEN telefoon: 024-3612000 di 14.30-17.30/ 18.30-21.30 uur, wo 18.30-21.30 uur, do 18.30-21.30 uur, vr 09.30-12.30 uur.

PARKSTAD LIMBURG telefoon: 045-5762100 di 13.30-16.30/ 18.30-21.30 uur, wo 13.30-16.30/ 18.30-21.30 uur vr 09.30-12.30 uur. ROTTERDAM telefoon: 010-2771480. ma 18.00-21.00 uur, di 18.00-21.00 uur, do 14.00-17.00 uur, za 09.00-12.00 uur. UTRECHT telefoon: 030-2511827 ma 14.00-17.00/ 18.30-21.30 uur, do 14.00-17.00/ 18.30-21.30 uur, vr 09.30-12.30 uur. PROVINCIAAL STEUNPUNT ZEELAND telefoon: 0118-489714 wo 18.00-21.00 uur. ZWOLLE telefoon: 038-4297610 wo 14.00-17.00/ 19.00-22.00 uur, za 10.00-13.00 uur.

Vlaanderen ANTWERPEN telefoon: 032-204771 di 13.00-16.00 uur, wo 09.30-12.30 uur, do 18.00-21.00 uur. BRUSSEL telefoon: 026-293784 do 13.00-16.00 uur. DIEPENBEEK telefoon: 011-268162 wo 13.30-16.30 uur, za 09.30-12.30 uur. GENT telefoon: 09-2648564 ma 18.00-21.00 uur, wo 13.30-16.30 uur, vr 09.30-12.30 uur. KORTRIJK telefoon: 056-246139 di 18.15-21.15 uur. LEUVEN telefoon: 016-327737 Op maandagen en donderdagen, steeds in afwisseling van 14.00 tot 17.00 uur en van 17.00 tot 20.00 uur. Dus elke week twee dagen, maar de uren wisselen elke sessie. Kijkt u opwww.avnet. kuleuven.be/ou/sys voor de precieze informatie.


afgest

deerden

dhr. G.F.L.C.H. de Groot (MSc), Steenbergen Afstudeeropdracht: Reflecteren op Bewogen Beweging. mw. I.A.W. Lansu (MSc), Schiedam Afstudeeropdracht: De afweging om wel of geen opleidingsbeleid te voeren in het midden- en kleinbedrijf. dhr. T. van Loon (MSc), Maarssen Afstudeeropdracht: IT Offshore Sourcing. Beweegredenen, verwachtingen en ervaringen. mw. A.M. Ootjers (MSc), Apeldoorn Afstudeeropdracht: Interventies bij reorganisaties. Een onderzoek naar framing en interventies van managers om de door hen gewenste effecten te bereiken bij reorganisaties.

PSYCHOLOGIE Wo-bacheloropleiding Psychologie, afstudeerrichting arbeids- en organisatiepsychologie mw. C.H. Klijnsoon-Koelman (BSc), Dordrecht

dhr. M.G. Klein (MSc), Rotterdam Afstudeeropdracht: Objectieve versus Subjectieve Omgevingsdeterminanten en hun Samenhang met Beweeggedrag.

mw. D.H.J.M. de Kroon-Visser (BSc), Andijk

mw. T.W.M. Rijkschroeff-Ullenbroeck (MSc), Nijmegen Afstudeeropdracht: Dagelijkse Stress, Rumineren en Zelfwaardering bij Jonge Adolescenten in Relatie tot Negatief Affect en Depressie.

mw. G.A. Leusink (BSc), Dordrecht mw. M.L.V. Muris (BSc), Rotterdam Wo-bacheloropleiding Psychologie, afstudeerrichting gezondheidspsychologie mw. I.H. Ariens (BSc), Zeewolde dhr. G.A.M. Bouwmans (BSc), Langenboom mw. M.J. Krekt (BSc), Rotterdam

dhr. E.A. Peters (MSc), Amsterdam Afstudeeropdracht: Wat is de bijdrage van Scenario Planning en Zelfsturende Teams aan de strategievorming van bedrijven in de Sociale Werkvoorziening?

mw. H. van Lieshout-Bax (BSc), ’s-Hertogenbosch

dhr. H.W.A. Sturkenboom (MSc), ’s-Gravenhage Afstudeeropdracht: Kritische succesfactoren bij de invoering van competentiemanagement binnen de bedrijfsmatig onroerendgoed consultancy.

mw. D. Saft-Schreuders (BSc), Mierlo

dhr. E.S. Visser (MSc), Teteringen Afstudeeropdracht: Hoe ‘landt’ een LEAN/TOC verandering bij een IT-afdeling van een financiële instelling? Een longitudinale meting van betekeniswolken. Wo-masteropleiding Supply Chain Management dhr. R.A.J. Wesdorp (MSc), Geleen Afstudeeropdracht: Interdependencies in the Humanitarian Relief Chain. NATUURWETENSCHAPPEN Wo bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen dhr. H.G. Kuijpers (BSc), Eindhoven, major gezondheid Afstudeeropdracht: Methodes om de duurzaamheidprestatie bij de Open Universiteit Nederland te meten. dhr. J.M.G. Peters (BSc), Heerlen, major natuurwetenschappen Afstudeeropdracht: Gevolgen van de invoering van de Kaderrichtlijn Water: Risico-inventarisatie voor bedrijven in Limburg. Wo masteropleiding Milieu-natuurwetenschappen dhr. H.H.T.J. Blaas (MSc), Bilthoven Afstudeeropdracht: Integrated modelling of economic activities, use of energy and the impact of urban air pollution on health. mw. D.M. Hendrickx (MSc), Schelle, België Afstudeeropdracht: Karakterisatie en stimulatie van het afbraakpotentieel van vluchtige organische chloorkoolwaterstoffen in de aquifer van de Zenne-site te Vilvoorde-Machelen.


dhr. D.W.J. Ysebaert (MSc), Roeselare, België 3 Afstudeeropdracht: De Relatie tussen Persoonlijkheidskenmerken en Cyberpesten bij 10 tot 16-jarigen. RECHTSWETENSCHAPPEN Wo-bacheloropleiding Nederlands Recht dhr. M.J. Eggink (LLB), Arnhem dhr. W.T. van der Wal (LLB), Rijperkerk

mw. R.R. Stehle (BSc), Oldenburg, Duitsland mw. E.S. de Winter-Meijers (BSc), Rotterdam

Wo masteropleiding Psychology, afstudeerrichting arbeids- en organisatiepsychologie mw. A.J. van de Graaf (MSc), Geldermalsen Afstudeeropdracht: Ben ik Lid van de Groep? Ervaren inclusie als Moderator van de Relatie tussen Procedurele Rechtvaardigheid en Organizational Citizenship Behavior. mw. R.A.W. Hezemans (MSc), Amsterdam Afstudeeropdracht: Optimalisatie van de selectieprocedure van callcenter agents. mw. B.B. Joosse-Wijtzes (MSc), Berkel en Rodenrijs Afstudeeropdracht: De invloed van Coping op de Relatie tussen Pesten en Gezondheid van Werknemers. mw. A.M. Kuiper-Cazander (MSc),‘s-Gravenhage Afstudeeropdracht: Sekseverschillen in het Omgaan met Stress. mw. R. Uittenbogaard (MSc), Kerkwerve Afstudeeropdracht: De invloed van Opvoedkenmerken op de Intentie van Ouders om Maatregelen te Treffen tegen Cyberpesten. dhr. D. Wilms (MSc), Haarlem Afstudeeropdracht: Het Effect van Taakkenmerken op de Intrinsieke Motivatie en Arbeidssatisfactie en de Rol van Persoonsgerelateerde Groeibehoefte bij Preventiemedewerkers Werkzaam in de Transport en Logistiek Sector. Wo masteropleiding Psychology, afstudeerrichting gezondheidspsychologie mw. M.N.A.A. Elderman (MSc), Leiderdorp Afstudeeropdracht: Werkmotivatie in het Contact Met Ouders en Vrijwilligers.

Wo-masteropleiding Nederlands Recht dhr. E.G.P. Berfelo (LLM), ‘s-Gravenhage Scriptie: Verbod op gezichtsbedekkende kleding in (semi)-openbare ruimten. Het recht van vrijheid van godsdienst en het gelijkheidsbeginsel versus de verantwoordelijkheid van de overheid voor handhaving van de openbare orde, de veiligheid en de bescherming van burgers. dhr. J.P.A. van der Gragt (LLM), Alkmaar Scriptie: Arbeidsrechtelijke mogelijkheden van de werkgever indien een werknemer weigert mee te werken aan zijn re-integratie. dhr. O. van Middendorp (LLM), Druten Scriptie: Geen schijn van kans? Is een beroep door de werkgever op bewuste roekeloosheid van de werknemer in art. 7:658 BW lid2 kansloos? Of zijn er ontwikkelingen in wetgeving en rechtspraak richting meer eigen verantwoordelijkheid van de werknemer? mw. B. Osinga (LLM), Leeuwarden Scriptie: Dominee in dienst! Een juridisch onderzoek naar de mogelijkheden van werknemerschap voor predikanten van de Protestantse Kerk in Nederland. dhr. M.J. Roelse (LLM), Vlissingen Scriptie: De uitkeringstest en de bestuurdersaansprakelijkheid in het nieuwe bv-recht. Artikel 2:216 BW onder het vergrootglas. Een vennootschappelijke scriptie. Vrije wetenschappelijke masteropleiding dhr. H.C. Bos, (LLM), Veenendaal, vrije wetenschappelijke masteropleiding Nederlands recht Scriptie: De bestuurlijke boete en (of) de OM-afdoening. Op naar een slagvaardiger bestuur?

3 Bij deze student werd aan het behaalde getuigschrift de waardering met Lof toegekend. In Modulair 3 werd abusievelijk niet vermeld dat aan het behaalde getuigschrift van dhr. M.H. Luykx de waardering met Lof toegekend werd. Ter rectificatie hebben wij hem opnieuw opgenomen.

SUPPORT STUDENT FACULTEIT LUSTRUM. Studie is solide belegging. Boeken in bagage. Nooit genoeg begeleiding. Net wat ik nodig had!

Recommend Documents