Studiegids Werktuigbouwkunde

Studiegids Werktuigbouwkunde 2011 – 2012

© Hogeschool Utrecht, Studentzaken / JZ Utrecht, September 2011

Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU ........................................................................................... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU ............................................................................................ 5 1.1.2 Bachelor- en Masterstelsel ................................................................................. 6 1.1.3 Hogeschool- en faculteitsregelingen ................................................................... 7 1.1.4 Kwaliteitszorg...................................................................................................... 8 1.1.5 Ordehandhaving (ongewenst gedrag) ................................................................ 8 1.1.6 Organogram HU ................................................................................................. 9 1.1.7 Locaties HU ........................................................................................................ 9 1.2 Algemene informatie faculteit natuur en techniek ...................................................... 10 1.2.1 Algemeen............................................................................................................ 10 1.2.2 Organogram faculteit .......................................................................................... 10 1.2.3 Contactgegevens ................................................................................................ 11 1.2.4 Plattegrond ......................................................................................................... 11 1.2.5 Praktische voorschriften en aanwijzingen ........................................................... 11 1.2.6 Openingstijden gebouwen .................................................................................. 12 1.2.7 Vakanties en vrije dagen..................................................................................... 12 1.2.8 Faciliteiten........................................................................................................... 12 1.3 Algemene informatie opleiding Werktuigbouwkunde ................................................. 13 1.3.1 Algemeen............................................................................................................ 13 1.3.2 Contactgegevens ................................................................................................ 14 1.3.3 In- en uitschrijven voor de opleiding ................................................................... 14 1.3.4 Examencommissie .............................................................................................. 16 1.3.5 Onderwijsbureau................................................................................................. 18 1.3.6 Studievereniging ................................................................................................. 18 1.3.7 Overige informatie .............................................................................................. 18 2 Studentvoorzieningen 19 2.1 Studiebegeleiding ...................................................................................................... 19 2.1.1 Studieloopbaanbegeleiding................................................................................. 19 2.1.2 Studieadviseur .................................................................................................... 19 2.2 Studentendecaan ...................................................................................................... 20 2.3 Vertrouwenspersoon ................................................................................................. 21 2.4 Studentenarts ............................................................................................................ 21 2.5 Bureau Studentenpsychologen.................................................................................. 22 2.6 Mediation ................................................................................................................... 22 2.7 Financiële steun ........................................................................................................ 22 2.8 Studeren met een functiebeperking ........................................................................... 23 2.9 Verbetering taal- en schrijfvaardigheden ................................................................... 23 2.10 Mediatheek ................................................................................................................ 23 2.11 ICT-faciliteiten............................................................................................................ 24 2.11.1 Algemeen ........................................................................................................ 24 2.11.2 Studentenmail ................................................................................................. 24 2.11.3 Sharepoint ....................................................................................................... 25 2.11.4 OSIRIS Student............................................................................................... 25 2.11.5 Wachtwoord .................................................................................................... 26 2.11.6 Informatiebeveiliging en privacy ...................................................................... 27 2.12 International Office .................................................................................................... 27 2.12.1 Study abroad ................................................................................................... 27 2.12.2 Stage in het buitenland.................................................................................... 28 2.13 Medezeggenschap .................................................................................................... 28 2.13.1 Inspraakorganen ............................................................................................. 28 2.13.2 Ondersteuning bestuurlijk actieve studenten................................................... 29 2.14 Studium Generale...................................................................................................... 29 2.15 Studentenvereniging.................................................................................................. 30

2/263 © Hogeschool

Utrecht, September 2011

2.15.1 Algemeen ........................................................................................................ 30 2.15.2 Bestuursbeurs ................................................................................................. 30 2.16 Topsport .................................................................................................................... 30 2.17 Trajectum................................................................................................................... 31 2.18 Sport .......................................................................................................................... 31 2.19 Veilig, gezond en milieuvriendelijk studeren .............................................................. 31 2.20 Wettelijke aansprakelijkheid en ongevallen ............................................................... 33 2.21 Werken naast je studie .............................................................................................. 33 2.22 Huisvesting ................................................................................................................ 34 3 Opleiding en beroep 35 3.1 Beroepsprofiel ........................................................................................................... 35 3.1.1 Beroep ................................................................................................................ 35 3.1.2 Vaardigheden afgestudeerde.............................................................................. 35 3.1.3 Werkveld en functies .......................................................................................... 36 3.2 Opleidingsprofiel ........................................................................................................ 37 3.2.1 Doelstelling opleiding .......................................................................................... 37 3.2.2 Uitwerking van het beroepsprofiel ....................................................................... 37 3.2.3 Het hbo-niveau van de opleiding ........................................................................ 38 3.2.4 Didactische uitgangspunten ................................................................................ 39 3.2.5 Didactische werkvormen ..................................................................................... 40 3.2.6 Competenties beginnende beroepsbeoefenaar ............................................. 41 3.2.7 Horizontale doorstroommogelijkheden ............................................................... 42 3.2.8 Vervolgopleidingsmogelijkheden ........................................................................ 42 4 Inrichting en organisatie opleiding 43 4.1 Algemeen .................................................................................................................. 43 4.1.1 Opleidingsvarianten ............................................................................................ 43 4.1.2 Opleidingsstructuur algemeen ............................................................................ 44 4.1.3 Verkorte opleidingsroutes ................................................................................... 45 4.1.4 Overzicht curriculum (per studiejaar) .................................................................. 45 4.1.5 Lesdagen en –tijden ........................................................................................... 60 4.1.6 Uitval van lessen................................................................................................. 60 4.1.7 Studieloopbaanbegeleiding................................................................................. 61 4.1.8 Registratie studievoortgang ................................................................................ 61 4.1.9 Introductie- en begeleidingsdagen, excursies, werkweken en trainingen ........... 62 4.1.10 Studiekosten en eigen bijdragen ..................................................................... 62 4.2 Inrichting propedeuse ................................................................................................ 65 4.2.1 Algemeen............................................................................................................ 65 4.2.2 Studieprogramma propedeuse ........................................................................... 65 4.2.3 Instroom en toelating propedeuse ...................................................................... 66 4.2.4 Studieadvies ....................................................................................................... 67 4.3 Inrichting hoofdfase ................................................................................................... 69 4.3.1 Algemeen............................................................................................................ 69 4.3.2 Studieprogramma hoofdfase............................................................................... 69 4.3.3 Toegang hoofdfase en studierichtingen .............................................................. 69 4.3.4 Stages en stagewaardigheid............................................................................... 70 4.3.5 Profileringsruimte ................................................................................................ 70 4.3.6 Afstuderen .......................................................................................................... 73 4.3.7 Excellentie .......................................................................................................... 73 5 Cursusdeelname 75 5.1 Algemeen .................................................................................................................. 75 5.2 Inschrijving voor cursussen ....................................................................................... 75 5.3 Aanwezigheidsplicht .................................................................................................. 75 5.4 Beginvereisten ........................................................................................................... 76 6 Tentamens en examens 77 6.1 Algemeen .................................................................................................................. 77 6.2 Vrijstellingen .............................................................................................................. 77 6.3 Organisatie tentamens .............................................................................................. 79 3/263 © Hogeschool


6.3.1 Tentamenvorm en –duur..................................................................................... 79 6.3.2 Inschrijving en deelname (her)tentamens ........................................................... 79 6.3.3 Voorzieningen wegens functiebeperking ............................................................ 81 6.3.4 Legitimatieplicht bij schriftelijke tentamens ......................................................... 81 6.3.5 Gang van zaken tijdens tentamens ..................................................................... 82 6.3.6 Beoordeling en inzage tentamenwerk ................................................................. 83 6.3.7 Onregelmatigheden / fraude ............................................................................... 85 6.3.8 Bewaring en teruggave tentamen- en examenwerk............................................ 85 6.4 Getuigschriften en titulatuur ....................................................................................... 85 6.4.1 Algemeen............................................................................................................ 85 6.4.2 Graden en titulatuur ............................................................................................ 86 6.4.3 Aantekening “cum laude” of “met genoegen” ...................................................... 87 6.4.4 Procedure afgifte getuigschrift ............................................................................ 88 7 Klachten, bezwaar en beroep 89 7.1 Inleiding ..................................................................................................................... 89 7.2 Bezwaar .................................................................................................................... 90 7.3 Klachten .................................................................................................................... 90 7.3.1 Ongewenst Gedrag ............................................................................................. 91 7.4 Beroep ....................................................................................................................... 91 7.5 Hoger beroep............................................................................................................. 92 7.6 Herzieningsverzoeken bij klachten ............................................................................ 92 8 Roosters 93 8.1 Jaarrooster ................................................................................................................ 93 8.2 Weekrooster .............................................................................................................. 93 8.3 Tentamenrooster ....................................................................................................... 93 9 Cursusbeschrijvingen 94 9.1 Propedeuse voltijd ..................................................................................................... 94 9.2 Hoofdfase voltijd ........................................................................................................ 117 9.3 Duaal ......................................................................................................................... 232

4/263 © Hogeschool


1

Algemene informatie

1.1

Algemene informatie HU

Hogeschool Utrecht (HU) is met ruim 38.000 studenten en ruim 3.400 medewerkers een van de grootste en meest veelzijdige hbo-instellingen in Nederland. De zes faculteiten, gevestigd in Utrecht en Amersfoort, bieden meer dan 80 bacheloropleidingen aan op het gebied van communicatie en journalistiek, economie en management, natuur en techniek, gezondheidszorg, onderwijs, en maatschappij en recht. De HU heeft onderwijslocaties in de Utrechtse binnenstad en op De Uithof en is gevestigd in Amersfoort. Na het behalen van je bachelordiploma kun je bij de HU ook in diverse richtingen een mastergraad behalen. Het onderwijs is per opleiding georganiseerd en is daardoor overzichtelijk en persoonlijk. Is je interesse breder dan je eigen opleiding, dan kun je deelnemen aan onderwijsactiviteiten van andere HUopleidingen of van andere onderwijsinstellingen in Nederland of in het buitenland. Denk aan het volgen van een minor of stage lopen.

1.1.1

Onderwijsprofiel HU

Hoger beroepsonderwijs in de (kennis)samenleving De HU wil bijdragen aan een duurzame kennissamenleving waarbij de mens het uitgangspunt is. Waar onze studenten en medewerkers zich kunnen ontplooien, zich thuis voelen en waar we in samenwerking met onze relaties durven te experimenteren en innoveren. We bieden onze studenten kansen om zich optimaal te ontplooien in hun studie, zodat iedereen zijn capaciteiten zo goed mogelijk in de praktijk kan brengen. We leiden hoogwaardige professionals op en werken daarnaast, door ondernemerschap en kennisontwikkeling, aan de innovatie van de beroepspraktijk. Vandaar onze sterke externe oriëntatie op sociale, economische en maatschappelijke vraagstukken. Niet alleen in Nederland maar ook internationaal. We zijn een transparante organisatie door open communicatie met elkaar en onze omgeving. Uitgangspunt in de samenwerking is dat we onze kennis delen en doen wat we beloven, zowel in- en extern. Dat betekent dat we elkaars verschillende competenties en expertises consistent erkennen, gebruiken, delen en versterken. Zodat we er met elkaar uithalen wat er in zit. Het onderwijsprofiel van HU Uitgangspunt van het onderwijsprofiel van de HU is: de HU richt haar opleidingen competentie- en vraaggericht in en laat studenten studeren in sterke leeromgevingen. Competentiegericht onderwijs Onderwijs is competentiegericht als de student die kennis, vaardigheden en houdingen aanleert waarmee een bepaald beroep kan worden uitgeoefend. De opleidingen formuleren, onderschrijven en actualiseren de competenties in nauw overleg met het werkveld. Competentiegericht opleiden betekent ook dat we de student maatwerk leveren. We sluiten aan op eerder verworven competenties, we stimuleren de student om in toenemende mate regisseur te zijn van zijn eigen leerproces, keuzes te maken en deze te verantwoorden. Onze studenten moeten in staat zijn professioneel te handelen in kenmerkende beroepssituaties van toenemende complexiteit. Tevens dagen we studenten uit te werken aan hun onderzoeksvaardigheid en hun competenties te ontwikkelen in een internationale/multiculturele context.

5/263 © Hogeschool


Vraaggestuurd onderwijs Het onderwijs richt zich zowel op de vraag van de beroepspraktijk als op de vraag van de student. Wij matchen de kennis en leervragen van studenten met die van de beroepspraktijk op een manier die past binnen de kwaliteitseisen van de opleiding. We vinden dat de student zelf verantwoordelijk is voor zijn studieloopbaan en dat de HU hem daarbij moet ondersteunen. Een sterke leeromgeving Een competentiegerichte en vraaggerichte opleiding veronderstelt een sterke leeromgeving. Een leeromgeving die studenten inspireert, uitdaagt en waarin studenten zich steeds op de grens van hun kunnen begeven. Een leeromgeving die het leren vanuit het werken in de praktijk vormgeeft: leren is werken en werken is leren. Een leeromgeving die indien van toepassing internationaal is georiënteerd. Iedere opleiding kent een, samen met het beroepenveld vastgestelde, kennisbasis. Vanaf het eerste jaar staat het verwerven van kennis en vaardigheden vanuit realistische beroepstaken centraal. Het onderwijs bestaat uit een mix aan werkvormen, zowel individueel als in samenwerking met medestudenten, waarbij in toenemende mate wordt gewerkt in authentieke beroepssituaties.

1.1.2

Bachelor- en Masterstelsel

Bachelor-masterstructuur Het onderwijs aan universiteiten en hogescholen is opgedeeld in twee fasen: de bachelorfase en de 1 masterfase. Een vierjarige hbo-opleiding noem je een bacheloropleiding . Na afronding van de opleiding krijg je een bachelorgraad. Op de universiteit kun je in drie jaar een bachelordiploma behalen. Hierna kun je doorstuderen voor een masterdiploma. Zowel hogescholen als universiteiten bieden masteropleidingen aan. Studeer je aan een hogeschool, dan kun je recht hebben op studiefinanciering. Bij de deeltijdvariant bestaat er geen recht op studiefinanciering. Zie voor meer informatie over studiefinanciering de website van DUO (www.ocwduo.nl ) Bacheloropleidingen Je bachelordiploma is een internationaal (h)erkenbaar diploma. Dit is handig als je in het buitenland aan de slag wilt. Ook kun je in de meeste gevallen gedurende je opleiding tijdelijk in het buitenland studeren. De bacheloropleidingen aan de HU bieden tevens veel vrije keuzeruimte, de zogenaamde profileringsruimte. Je kunt deze profileringsruimte vullen met een minor (= een samenhangend pakket van keuzecursussen) óf met een pakket van keuzecursussen dat je zelf samenstelt. Zie verder par. 4.3.5 (profileringsruimte). De profileringsruimte maakt het ook mogelijk om studie-onderdelen te volgen aan andere hogescholen of universiteiten, in binnen- en buitenland. Hiermee verruim je je blik. Masteropleidingen Na afronding van je bacheloropleiding kun je nog een masteropleiding volgen aan een hogeschool of universiteit. De HU heeft een groeiend aantal masteropleidingen, ook voor mensen die al een aantal jaren werkervaring hebben. Kijk voor meer informatie op www.masters.hu.nl. Wil je een master volgen aan een universiteit dan kan dat ook. Een hbo-opleiding sluit echter niet altijd naadloos aan op een universitaire master. Om jouw kennis en vaardigheden op het vereiste niveau te brengen, zijn voor een aantal masters speciale trajecten ontwikkeld. Deze zogenaamde pre-masters volg je voorafgaand aan de master en geven je direct toegang. Kijk voor meer informatie op www.premasters.hu.nl of haal de folder Doorstuderen na je bachelor aan de UU.

1

De duur van vier jaar geldt voor de voltijdvariant. Bij deeltijd en duaal kan er sprake zijn van een afwijkende duur.

6/263 © Hogeschool


Hogeschool- en faculteitsregelingen

1.1.3

De Wet op het Hoger onderwijs en het Wetenschappelijk onderzoek (WHW) legt de HU als instelling voor Hoger Beroepsonderwijs een aantal verplichtingen op. De HU heeft deze in diverse regelingen verwerkt. Er zijn regelingen die voor alle studenten binnen de HU gelden, de zogenaamde HU-brede regelingen, die je kunt terug vinden op de site www.reglementen.hu.nl. Daarnaast zijn er ook regelingen die alleen gelden voor studenten aan een bepaalde faculteit of een specifieke opleiding. Deze regelingen vind je terug op de sharepointsite van de faculteit en/of opleiding. HU-brede regelingen Voor jou als student zijn de HU-brede regelingen uit de categorieën “Student en onderwijs” en “Medezeggenschap” het meest van belang. Denk daarbij bijvoorbeeld aan: -

-

-

-

-

Het Studentenstatuut HU Hierin worden de rechten en plichten van studenten in algemene zin vastgelegd. De Onderwijs- en Examenregeling HU Hierin worden de rechten en plichten van studenten ten aanzien van het onderwijs, tentamens, examens en verwante zaken vastgelegd. De Inschrijvingsregeling Hierin worden de procedurele (niet: inhoudelijke) aspecten rond inschrijving, collegegeld en uitschrijving beschreven. Zie ook par. 1.3.3 Het Reglement Rechtsbescherming Studenten HU Hierin wordt beschreven welke acties een student kan ondernemen als hij het ergens niet mee eens is. Het Profileringsfonds Hierin worden de verschillende vormen van financiële ondersteuning die de HU studenten kan bieden geregeld. Reglement voor de Opleidingscommissies Hierin wordt alles omtrent de Opleidingscommissie (adviesorganen op afdelingsniveau) geregeld. Zie ook par. 2.13.1.

Zie voor de meest recente versies van de reglementen: www.reglementen.hu.nl De belangrijkste studentenregelingen, waaronder de Onderwijs en Examenregeling en ook deze studiegids, worden jaarlijks herzien en opnieuw vastgesteld. De nieuwe versies vervangen de vorige versies die dan niet meer gelden. Als het nodig is om oude regels te handhaven, wordt een overgangsregeling opgenomen, waarin vermeld is voor wie en tot welke datum die oude regels nog gelden. De OER-HU bacheloropleidingen en studiegids van een bepaald studiejaar gelden voor alle studenten die in dat studiejaar zijn ingeschreven. Facultaire en opleidingsregelingen De facultaire regelingen zijn opgenomen in Hoofdstuk 10 van de OER-HU bacheloropleidingen 2011-2012 en de opleidingsregelingen zijn opgenomen in de studiegids, als nadere uitwerking van de OER-HU bacheloropleidingen 2011-2012. Deze regelingen bevatten de rechten en plichten van studenten van de betreffende faculteit/opleiding ten aanzien van het onderwijs, tentamens, examens en verwante zaken. Je kunt ze vinden op https://intranet.sharepoint.hu.nl/HUD/info/studiegidsen/Pages/Studiegidsen20102011.aspx of via de sharepointsite van de opleiding onder de link studiegids. De regelingen van andere faculteiten zijn opgenomen in het betreffende facultaire hoofdstuk 10 van de OER-HU bacheloropleidingen 2011-2012. Zie voor OER-HU bacheloropleidingen 2011-2012 met alle facultaire hoofdstukken 10 www.reglementen.hu.nl.

7/263 © Hogeschool


1.1.4

Kwaliteitszorg

De HU besteedt veel zorg en aandacht aan kwaliteit. Kwaliteitszorg heeft onder meer betrekking op alle onderdelen van het onderwijs, het curriculum, de studievoortgang, de begeleiding, de onderwijsorganisatie en de relatie opleiding-arbeidsmarkt. Een precieze uitwerking van het systeem van kwaliteitszorg dat de opleiding hanteert, vindt plaats in het kwaliteitsplan. Hierin staat beschreven op welke wijze en met welke middelen inzicht wordt verkregen in de kwaliteit van de opleiding, hoe kan worden gewerkt aan eventuele verbetering, hoe studenten zijn betrokken bij de evaluatie en op welke wijze verslag wordt gedaan van de resultaten van deze evaluaties. Opleidingscommissies spelen een belangrijke rol in het systeem voor kwaliteitszorg en hebben in het verleden belangrijke verbeteringen in gang gezet. De kwaliteit van het onderwijs kan natuurlijk het beste worden beoordeeld door jou en je mede-studenten. Je zult daarom regelmatig worden benaderd om mee te werken aan een (anonieme) enquête om de kwaliteit van het onderwijs te beoordelen. De FNT kent een Integraal Kwaliteitszorg Systeem, gebaseerd op drie aspecten: (1) planning en control, (2) interne kwaliteitszorg en (3) externe kwaliteitszorg. Als student merk je met name het tweede onderdeel, vanwege de eerder genoemde enquêtes die tijdens studie aan je worden voorgelegd. Hierbij kan het gaan om cursusevaluaties, blokenquêtes en de landelijke Nationale Studenten Enquête. Ook neemt de HU, en dus de FNT, deel aan de HBO-Monitor, die onder afgestudeerden wordt gehouden. Terugkoppeling van de resultaten vindt onder andere plaats via berichtgeving op SharePoint.

1.1.5

Ordehandhaving (ongewenst gedrag)

Artikel 48 van het Studentenstatuut (zie www.reglementen.hu.nl. regelt de ordehandhaving binnen de HU. Deze regeling houdt (kort samengevat) het volgende in: Voorschriften en aanwijzingen Om de goede gang van zaken te handhaven, gelden -naast de wet- binnen de HU nadere voorschriften en aanwijzingen, vastgesteld door of namens het College van Bestuur of de faculteitsdirectie. Zij kunnen betrekking hebben op, maar zijn niet beperkt tot, de volgende onderwerpen: ongewenst gedrag; fraude en/of onregelmatigheden bij tentamens (Zie par.6.3.7); het gebruik van de gebouwen en terreinen met de daarin of -op aanwezige voorzieningen; afmelding van de student bij ziekte of verhindering anderszins; bijzondere omstandigheden. Binnen de HU geldt verder een algemeen verbod op het dragen van gezichtsbedekkende kleding. De opleiding kan aanvullende kledingvoorschriften stellen, indien dit uit het oogpunt van praktische uitvoering van het onderwijs noodzakelijk is. Plichten student Op basis van de Arbeidsomstandighedenwet gelden voor studenten in ieder geval de volgende plichten: De plicht om in werk en studie zorgvuldig en voorzichtig te handelen. De plicht om zich op de hoogte te stellen van (veiligheids)voorschriften die betrekking hebben op het werk en de studie. De plicht om aangebrachte veiligheidsvoorzieningen op de juiste wijze te gebruiken en de verplichte beschermingsmiddelen te dragen of toe te passen. De plicht om onveilige en/of ongezonde werksituaties te melden aan de desbetreffende faculteitsdirectie.

8/263 © Hogeschool


Maatregelen Bij overtreding van de voorschriften/aanwijzingen of bij het niet nakomen van de plichten zoals bijvoorbeeld hierboven genoemd, kunnen door de faculteitsdirectie de volgende maatregelen worden getroffen: Het geven van een waarschuwing of berisping. Het ontzeggen van de toegang tot gebouwen en terreinen van de HU voor de tijd van hoogstens een jaar. Het beëindigen van de inschrijving. Ook is het mogelijk de inschrijving van een student te weigeren of te beëindigen indien de student door zijn gedrag of uitlatingen heeft laten zien dat hij ongeschikt is voor het beroep waarvoor de opleiding hem opleidt of ongeschikt voor de praktische voorbereiding daarop. Als een student zich schuldig heeft gemaakt aan onregelmatigheden kan ook de Examencommissie bepaalde maatregelen treffen. Zo kan de Examencommissie besluiten dat een student gedurende een bepaalde periode één of meer tentamens niet mag af leggen, of kan de Examencommissie de student het getuigschrift onthouden. Ook kan de Examencommissie de faculteitsdirecteur adviseren om de inschrijving van de student definitief te beëindigen. Deze sanctiemogelijkheden van de Examencommissie zijn nader uitgewerkt in paragraaf 6.3.7 van deze studiegids en artikel 38 OER-HU bacheloropleidingen 2011-2012.

1.1.6

Organogram HU

Een organogram van de HU is te vinden op http://www.hu.nl/OverDeHU/In%20het%20kort/Organogram.aspx. Bij de HU is het onderwijsaanbod georganiseerd in instituten, academies en centra. De bacheloropleidingen worden aangeboden door de instituten. Instituten zijn groepen docenten die ieder voor zich verantwoordelijk zijn voor een of meer opleidingen. Kenniscentra zijn groepen lectoren die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van onderzoeksprogramma‟s. De masteropleidingen worden bij sommige faculteiten binnen academies ondergebracht en bij andere faculteiten binnen centra. Een overzicht vind je op www.hu.nl/adressen . Organisatorisch is de HU ingedeeld in faculteiten. Zie ook par.1.2.2.

1.1.7

Locaties HU

Locaties HU in Utrecht en Amersfoort Adresgegevens en routebeschrijvingen naar alle locaties in Utrecht en Amersfoort vind je op www.hu.nl/adressen. Kijk voor de bereikbaarheid per openbaar vervoer op www.9292ov.nl.

9/263 © Hogeschool


1.2

Algemene informatie faculteit natuur en techniek 1.2.1

Algemeen

De FNT is een kennisonderneming met een geheel van technische bacheloropleidingen, postbacheloropleidingen, masteropleidingen en kenniscentra, waarbij de relaties met de omgeving bedrijfsleven, overheid, universiteiten, onderzoeksinstituten, hogescholen, ROC‟s en voortgezet onderwijs van groot belang zijn. De FNT kent bachelor en master opleidingen in voltijdse, deeltijdse en duale varianten. Kenniscirculatie is een begrip dat hoort bij de kennisonderneming.

1.2.2

Organogram faculteit

Bachelor

Master

Onderzoek

Cursussen

IGO Secr. ILC

*

FD FNT

FMR

ICT

Staf

IoE

Kwaliteit

P&O

Bedrijfs

Fin

Projectb

M&C

Legenda: rood = instituten, groen = programma‟s, blauw = staf, paars = medezeggenschap en geel = faculteitsdirecteur * Functionele lijnen kunnen afwijken van hiërarchische

10/263 © Hogeschool


1.2.3

Contactgegevens

De FNT heeft de volgende drie lokaties: Nijenoord 1 3552 AS Utrecht Telefoon 088- 481 8283 Alarmnummer 088- 481 8555 Oudenoord 700 3513 EX Utrecht Telefoon 088- 481 8283 Alarmnummer 088-481 8765 F.C. Dondersstraat 65 3572 JE Utrecht Telefoon (088) 481 8283 Alarmnummer 088-481 8900

1.2.4

Plattegrond

De plattegronden van het Institute of Engineering (lokatie Oudenoord 700) kan je vinden op de opleidingssite onder Wegwijzer, Plattegronden.

1.2.5

Praktische voorschriften en aanwijzingen

Binnen de HU gelden de volgende regels: -

2

2

Indien gevraagd, moet je je kunnen legitimeren met een geldig legitimatiebewijs . Mobiele telefoons dienen tijdens de lessen te worden uitgeschakeld. Studenten die te laat komen, kunnen worden geweigerd in de lessen. Roken in het gebouw is verboden. In het gebouw is het niet toegestaan te fietsen, rolschaatsen, skaten of om huisdieren mee te nemen. Afval moet worden gedeponeerd in de daarvoor bestemde containers en prullenbakken. Eigendommen van de faculteit mogen niet zonder schriftelijke toestemming worden meegenomen uit het pand. Het aanplakken van affiches is alleen toegestaan op de daarvoor bestemde prikborden in de lifthallen van het gebouw. Bel bij een calamiteit het alarmnummer van het pand Nijenoord 1 088-481 (8555 ) Oudenoord 700 088-481 (8765) FC Dondersstraat 700 088-481 (8900) Tussen de haakjes staan de verkorte nummers. Deze zijn enkel voor intern gebruik en slechts met een vast toestel te gebruiken. De FNT heeft daarnaast aanvullende huisregels. Deze zijn te vinden op https://www.sharepoint.hu.nl/sites/fdfnt/Producten%20en%20Diensten%20Catalogus/Huisregels.aspx

Een paspoort, Europese identiteitskaart, Nederlands of internationaal rijbewijs of vluchtelingendocument



1.2.6

Openingstijden gebouwen

De gebouwen zijn toegankelijk tijdens de openingstijden: Nijenoord 1: ma. t/m do. 7.30 - 22.00 uur, vr. 7.30 - 18.00 uur. Oudenoord 700: ma t/m do. 8.00 - 22.00 uur, vr. 08.00 - 18.00 uur. FC Dondersstraat 65: ma. en di. 08.00 - 22.00 uur, wo. t/m vr. 08.00 - 18.00 uur In de vakantieperiodes sluiten alle panden om 18.00 uur.

1.2.7

Vakanties en vrije dagen

Vakantieperiodes 2011-2012 De HU kent in het collegejaar 2011-2012 de volgende verplichte studentenvakantie en verplichte vrije dagen: Vakantie Kerstvakantie Verplichte vrije dagen, inclusief de feestdagen e e 1 en 2 kerstdag Nieuwjaarsdag Goede vrijdag e e 1 en 2 paasdag Koninginnedag Bevrijdingsdag Hemelvaartsdag Dag na hemelvaartsdag e e 1 en 2 Pinksterdag

Data 26 december 2011 tot en met 8 januari 2012

25 en 26 december 2011 1 januari 2012 6 april 2012 8 en 9 april 2012 30 april 2012 5 mei 2012 17 mei 2012 18 mei 2012 27 en 28 mei 2012

De faculteiten vermelden in hoofdstuk 8.1 welke onderwijsvrije periodes er verder zijn.

1.2.8

Faciliteiten

De FNT beschikt over alle faciliteiten die je nodig hebt voor je studie. Waar je ze kunt vinden, is hieronder te vinden. Nijenoord 1: Onderwijsbureau Mediatheek Kiosk ICT servicebalie Oudenoord 700 Restaurant



1.3

Algemene informatie opleiding Werktuigbouwkunde 1.3.1

Algemeen

Werktuigbouwkunde voltijd De opleiding Werktuigbouwkunde aan de Hogeschool Utrecht is een vierjarige hbo-opleiding die opleidt tot Bachelor of Engineering. De opleiding valt organisatorisch onder het Institute of Engineering van de faculteit Natuur en Techniek. De opleiding is gehuisvest op Oudenoord 700. Een Bachelor of Engineering van de opleiding werktuigbouwkunde mag de titel werktuigbouwkundig ingenieur voeren. In Utrecht kan het diploma tot werktuigbouwkundig ingenieur worden bereikt via een voltijdse dagopleiding en via een duaal traject (dit wil zeggen een combinatie van studeren en werken). Binnen de dagopleiding zijn twee afstudeerrichtingen mogelijk: Product Design & Engineering (PDE), in de richting van industriële productontwikkeling, Integrated Product Development (IPD), in de richting van integrale productontwikkeling, precisietechnologie en microsysteemtechniek. De afstudeerrichtingen PDE en IPD bieden deels overlappend en verschillende programma‟s aan. Het eindniveau voor beide richtingen is gelijk en leidt op werktuigbouwkundig ingenieur. Werktuigbouwkunde duaal Naast de voltijdse opleiding Werktuigbouwkunde PDE en IPD wordt ook een duale variant Werktuigbouwkunde aangeboden. Deze opleiding is bedoeld voor studenten met een aantal jaren werkervaring, die de titel Bachelor of Engineering willen behalen door een parttime HBO studie. De opleiding sluit aan bij de specifieke opleidingseisen die brancheorganisaties stellen om bepaalde functies en werkzaamheden te kunnen verrichten. Het programma steunt op de ervaringen van de voormalige stichting Post Tertiair Onderwijs (PTO) met cursussen op het gebied van technisch management, ontwerpen, onderhoud en inspectie en materiaalkunde. Met ingang van het cursusjaar 2011 – 2012 vindt geen nieuwe instroom meer plaats.



1.3.2

Contactgegevens

De opleiding Werktuigbouwkunde staat onder de algemene leiding van de instituutsdirecteur dhr. D. Blankestijn. Afspraken via managementassistente Mevr. Coralie Hospes – de Jong ([email protected]). De opleiding heeft een gezamenlijke propedeuse met de opleidingen Industriële Automatisering (IA) en Algemene Operationele Technologie (AOT)

Propedeuse (PROP) De manager onderwijs PROP is dhr. Siemon Koorevaar e-mail: [email protected] Studieadviseur: Lex Baart tel. 030-2388475 e-mail [email protected] Werktuigbouwkunde (WTB) De manager onderwijs WTB is dhr. S. P. Koorevaar e-mail: [email protected] Studieadviseur PDE: Suzan Bosveld: [email protected] / 06-12944834 Studieadviseur IPD: Rob Müller: [email protected] / 030-2388506 Studieadviseur WTB Duaal: Hennie Schaapveld: [email protected] / 06 100 60 879 Afstudeercoördinator PDE: Bram Striezenau: [email protected] / 06-51546074

1.3.3

In- en uitschrijven voor de opleiding

Bureau Inschrijving Bureau Inschrijving is belast met het in-, uit- en herinschrijven van studenten bij de HU, het innen van het collegegeld en het verstrekken van collegekaarten. Inschrijving Als student word je ingeschreven voor een opleiding onder de volgende voorwaarden: Je voldoet aan de toelatingseisen (zie ook par. 4.2.3 en 4.3.3). Het collegegeld is betaald (of betaling ervan is verzekerd door een machtiging of garantieverklaring). Je voldoet aan de overige vereisten zoals genoemd in de Inschrijvingsregeling HU (zie www.reglementen.hu.nl. Pas na rechtsgeldige inschrijving heb je recht op het gebruik van de onderwijsfaciliteiten. Heb je al een propedeuse gehaald voor een hbo- of wo-opleiding? Dan heb je kans dat je kunt instromen in een hoger jaar van de opleiding. Je krijgt dan vrijstelling van de propedeutische vakken. Wil je je inschrijven voor de hoofdfase, dan kan dat via www.studielink.nl. Als je wilt instromen in de hoofdfase, neem dan wel eerst contact op met je opleiding. Zij kunnen je meer vertellen over de mogelijkheden en bepalen of je voldoet aan de eisen om in de hoofdfase van een opleiding te kunnen instromen. Herinschrijving Ieder studiejaar schrijf je je opnieuw in. Je regelt je herinschrijving en de betaling van collegegeld online via Studielink: www.hu.studielink.nl.



Voorafgaand aan een nieuw studiejaar (rond juni) ontvang je bericht van Bureau Inschrijving over hoe je je herinschrijving regelt. Bij een bindend negatief studieadvies (zie par.4.2.4) aan het eind van het studiejaar kun je niet heringeschreven worden voor dezelfde opleiding (en soms ook voor verwante opleidingen) aan de HU in het volgende studiejaar. Collegekaart en bewijs van inschrijving Wanneer je inschrijving of herinschrijving is voltooid, ontvang je een collegekaart en een Bewijs van Inschrijving. Je collegekaart geldt ook als inschrijvingsbewijs. Beëindiging inschrijving Als je je niet opnieuw inschrijft voor het nieuwe studiejaar (zie onder„”Herinschrijving‟), eindigt je inschrijving op 1 september. De verwachting is dat dit in de toekomst zal veranderen. Dan schrijf je je één keer in en blijf je ingeschreven staan totdat je je via Studielink weer uitschrijft. Als je inschrijving eindigt, dan eindigt ook het recht op studiefinanciering en je Studenten OV-chipkaart. Op verzoek kun je ook je inschrijving gedurende het studiejaar (=tussentijds) beëindigen. De inschrijving wordt beëindigd met ingang van de eerste van de maand, volgend op het verzoek tot uitschrijving. Ook als je afgestudeerd bent zal je jezelf via Studielink moeten uitschrijven. Je kunt per de eerste van de maand volgend op je diplomadatum worden uitgeschreven. Let op! De uitschrijfdatum is van belang voor eventuele restitutie van het collegegeld. Zie voor meer informatie over restitutie bij uitschrijving de Inschrijvingsregeling HU op www.reglementen.hu.nl. Tot slot kan de inschrijving worden beëindigd als de student na aanmaning het verschuldigde (deel van het) collegegeld niet betaalt. De inschrijving wordt dan beëindigd met ingang van de tweede maand volgend op de aanmaning. Bovenstaande informatie is slechts een samenvatting. De procedures zijn nader geregeld in de Inschrijvingsregeling HU (zie www.reglementen.hu.nl.). Kijk voor meer informatie over in- en uitschrijven op de website van Bureau Inschrijving: www.inschrijven.hu.nl Voor vragen omtrent je inschrijving bij de HU kun je terecht bij de intermediair van de faculteit, te bereiken bij het Onderwijsbureau.



1.3.4

Examencommissie

Instelling en benoeming Voor elke door de faculteit aangeboden opleiding of groep van opleidingen verbonden aan een instituut, of voor alle opleidingen van de faculteit, wordt een Examencommissie ingesteld. Ten aanzien van Associate degree-opleidingen (Ad-opleidingen) is bepaald dat de Examencommissie van de verwante bacheloropleiding of groep van opleidingen bevoegd is. De faculteit kent Examencommissies voor de volgende groepen van opleidingen verbonden aan een instituut: Naam examencommissie Examencommissie Instituut voor Gebouwde Omgeving Examencommissie Instituut voor Informatie- en Communicatie Technologie Examencommissie Institute of Engineering

Examencommissie Instituut voor Life Sciences And Chemistry

Opleidingen Bouwkunde; Bouwtechnische bedrijfskunde; Civiele techniek; Geodesie; Ruimtelijke ordening en Planologie; milieukunde Informatica; Technische Informatica; Bedrijfkundige Informatica Elektrotechniek; AOT techniek; Industriële automatisering; Werktuigbouwkunde; Technische bedrijfskunde Biologie en medisch laboratoriumonderzoek; Chemie; chemische technologie

Samenstelling Elke Examencommissie bestaat uit ten minste drie leden, te weten een voorzitter, een plaatsvervangend voorzitter en één of meer leden. De leden van de Examencommissie worden door de faculteitsdirectie benoemd. Voor de opleidingen van het Institute of Engineering is een gezamenlijke examencommissie ingesteld. Deze vergadert (in de regel) tweewekelijks. De samenstelling van de examencommissie en de vergaderdata staan gepubliceerd op de site van de examencommissie: Examencommissie Engineering . Taken en bevoegdheden De taken en bevoegdheden van de Examencommissie zijn vastgelegd in hoofdstuk 4 van de OER-HU bacheloropleidingen 2011-2012 en in het Reglement Examencommissies HU en, indien van toepassing, in het Reglement Examencommissies van deze faculteit. De Examencommissie ziet er onder andere op toe dat de regels met betrekking tot het onderwijs, tentamens en examens, zoals opgenomen in de OER-HU bacheloropleidingen 2011-2012 en studiegidsen op correcte wijze worden uitgevoerd. Maar de Examencommissie dient ook de kwaliteit van de tentamens en de examens te borgen, adviseert bij het vaststellen van het toetsbeleid, wijst examinatoren aan, verleent vrijstellingen, reikt studieadviezen en getuigschriften uit en nog veel meer. De Examencommissie kan nadere regels vaststellen ter uitvoering van haar taken en bevoegdheden, zoals: de gang van zaken bij schriftelijke tentamens (tentamenreglement); de surveillance bij schriftelijke tentamens (surveillanteninstructie); de gang van zaken bij mondelinge tentamens (tentamenprotocol); het maken en beoordelen van tentamens (tentamenrichtlijnen); het sanctioneren van onregelmatigheden (fraudeprocedure). De Examencommissie heeft op grond van artikel 7.12b lid 1 sub a WHW de taak de kwaliteit van de examens en tentamens te borgen. Op grond van art. 7.12b lid 1 sub d WHW kan de Examencommissie richtlijnen en aanwijzingen vaststellen ten aanzien van de uitslag van tentamens. Als daarvoor goede gronden zijn (bijv. fraude) kan de Examencommissie tentamenresultaten ongeldig verklaren. Verzoekschrift 16/263 © Hogeschool


Als je een verzoek hebt aan de Examencommissie op grond van de OER-HU bacheloropleidingen 20112012 dan kun je een verzoekschrift bij de Examencommissie indienen. Een verzoekschrift aan de examencommissie Industrie en Werktuigbouwkunde wordt ingediend bij de secretaris / het ambtelijk secretariaat van de examencommissie Hiertoe moet gebruik gemaakt worden van formulieren, die te vinden zijn op de site van de examencommissie: Examencommissie Engineering . Overige correspondentie kan via email ([email protected]), dan wel schriftelijk (t.a.v. examencommissie Industrie en Werktuigbouwkunde, Oudenoord 700, 3513 EX Utrecht). Alle correspondentie bevat tenminste: a. naam, opleiding, studiefase en studentnummer van de afzender; b. de dagtekening, c. de redenen van het verzoek, d. eventuele bewijsstukken. De examencommissie ontvangt regelmatig verzoeken tot het organiseren van extra tentamenmogelijkheden, vanwege ziekte. Om deze verzoeken op een redelijke wijze te kunnen beoordelen, moet de ziekmelding echter tijdig worden gedaan. Vanaf dit studiejaar dien je daartoe je ziekmelding op de eerste dag van ziekte te richten aan [email protected]. Doe je dit niet dan zal een verzoek op basis van het argument ziekte niet worden behandeld. Verdere randvoorwaarden bij ziekmeldingen: Een ziekmelding is 1 week geldig. Mocht je na 1 week nog steeds ziek zijn, moet je je opnieuw ziekmelden. In het geval van een ziekmelding dien je de volgende zaken nog te regelen: Meld je af bij je projectgroep en tutor. Meld je af bij onderwijseenheden, waarvoor een opkomstplicht geldt. In het geval van langdurige ziekte: meld dit aan je slo-begeleider en je decaan. Vergeet niet je weer beter te melden. Ook deze melding richten aan: [email protected]. Dien je verzoekschrift wel tijdig in. De examencommissie behandeld alle verzoeken en bezwaren, op volgorde van binnenkomst, in haar tweewekelijkse vergadering. Eventueel spoedeisende zaken (dit ter beoordeling aan de examencommissie) kunnen tussentijds worden afgehandeld. Hiervoor zijn bij verstek de voorzitter en de plaatsvervangend voorzitter van de examencommissie gemandateerd. Let op! Voor een verzoek om vrijstellingen gelden aanvullende regels, zie paragraaf 6.2. Ben je het niet eens met de beslissing van de Examencommissie op je verzoekschrift dan zijn er de volgende mogelijkheden. Of je dient binnen twee weken (de bezwaartermijn) nadat je het besluit van de Examencommissie hebt ontvangen direct bij de Examencommissie een bezwaarschrift in, of je gaat binnen diezelfde periode naar het facultaire loket Rechtsbescherming, die het bezwaarschrift doorleidt naar de Examencommissie. Als hoofdregel geldt dat de Examencommissie binnen twee weken na ontvangst van het bezwaar een besluit dient te nemen. Ook bestaat er de mogelijkheid om tegen een besluit van de Examencommissie in beroep te gaan bij het College van Beroep voor de Examens. De beroepstermijn bedraagt zes weken nadat je het besluit van de Examencommissie hebt ontvangen. Zie voor meer informatie over het indienen van een bezwaarschrift of een beroepschrift hoofdstuk 7 of kijk op www.klachtenwegwijzer.hu.nl. Wanneer je het niet eens met de beslissing van de Examencommissie op je verzoekschrift en je wilt de examencommissie direct benaderen met je bezwaarschrift, moet je gebruik maken van de bezwaarformulieren, die te vinden zijn op de site van de examencommissie: Examencommissie Engineering .



1.3.5

Onderwijsbureau

Het Onderwijsbureau van de FNT vind je in het gebouw aan de Nijenoord 1, op de begane grond. Hier worden vrijwel alle praktische zaken rondom je studie geregeld. Meer informatie vind je op https://intranet.sharepoint.hu.nl/FNT/INFO/ONDERWIJSBUREAU%20FNT/Pages/default.aspx

1.3.6

Studievereniging

Studieverenigingen hebben als doel jouw studententijd zo leuk mogelijk te maken. Studieverenigingen organiseren niet alleen leuke en gezellige activiteiten, ze zorgen ook voor betrokkenheid bij je studie en je toekomstige vak. De studieverenigingen binnen de HU zijn verenigd in de koepelorganisatie OSHU, die hogeschoolbreed de belangen van de diverse verenigingen behartigt. Voor meer informatie zie de website van OSHU: www.oshu.nl Een overzicht van de studieverenigingen, waaronder die van de Faculteit Natuur en Techniek, vind je hier: https://www.sharepoint.hu.nl/sites/oshu/studieverenigingen/default.aspx.

1.3.7

Overige informatie

Mededelingen over lessen en tentamens worden via je opleidingsintranet bekendgemaakt en indien mogelijk ook via mededelingenborden en je studentenmail. Ook correcties en aanvullingen op de studiegids worden zo bekendgemaakt. De HU verwacht dat je postadres bij de studentenadministratie klopt en dat je regelmatig je e-mailbox van je HU-account leest zodat je goed geïnformeerd bent over (student)zaken binnen de HU. Roosters en roosterwijzigingen vind je op de roostersite: www.roosters.hu.nl.



2

Studentvoorzieningen

2.1

Studiebegeleiding

Inleiding Een afgestudeerd hbo-student wordt geacht zelfstandig te kunnen handelen. Gedurende de opleiding word je daarom ook gestimuleerd tot zelfstandig en initiatiefrijk optreden. Ons type onderwijs stimuleert kritisch en zelfstandig leren door probleemgestuurd- en projectonderwijs. Dat betekent dat je verantwoordelijk bent voor je eigen leerproces en studieloopbaan. De opleidingen van de HU dienen voor randvoorwaarden en voor ondersteuning te zorgen. De opleiding verzorgt studiebegeleiding bij diverse facetten van het studie- en leerproces. We onderscheiden vier typen begeleiding: inhoudelijke begeleiding, begeleiding bij studievaardigheden, studieloopbaanbegeleiding en begeleiding bij persoonlijke (studie)problemen. De HU gaat ervan uit dat je op eigen initiatief gebruikmaakt van deze vormen van begeleiding.

2.1.1

Studieloopbaanbegeleiding

Elke student heeft recht op begeleiding door een studieloopbaanbegeleider (slb-er). Deze begeleider begeleidt de student in zijn/haar competentieontwikkeling. De studieloopbaanbegeleider dient op basis van deze competentieontwikkeling en de studieresultaten die daarop volgen, de algehele studievoortgang van de aan hem of haar toegewezen studenten te monitoren en daarnaar te handelen. De studieloopbaanbegeleider heeft onder andere de volgende taken: Gevraagd en ongevraagd informatie verstrekken over de inhoud en organisatie van het onderwijs. Bewaken en bespreken van studieresultaten en professionele ontwikkeling. Samen met de student een studieplanning opstellen als de student een waarschuwing bij een tussentijds studieadvies heeft gehad. Adviseren van studenten bij het maken van keuzes, die in het kader van de opleiding van belang zijn. Verwijzen naar een studentendecaan indien de vragen en problemen niet direct met de studie hebben te maken (persoonlijke omstandigheden, studiefinanciering, bezwaar en beroep). Zie voor meer informatie over studieloopbaanbegeleiding door de opleiding par. 2.1.1 Een duaal student wordt door de schoolbegeleider begeleid (en beoordeeld!) bij competentieverwerving met behulp van de voor duaal beschreven prestatieindicatoren.

2.1.2

Studieadviseur

Aan elke opleiding is een studieadviseur verbonden. De studieadviseur kan door de student worden geraadpleegd voor vragen en problemen met betrekking tot het curriculum. Ook speelt de studieadviseur een sturende rol in de aanpak van eventuele (mogelijk nog te ontstane) studievertraging. In overleg met de student wordt dan bekeken welke factoren de achterstand veroorzaken en hoe de student een zo efficiënt en effectief mogelijk programma geboden kan worden. De studieadviseur ondersteunt de student in het maken van een studieplan.



2.2

Studentendecaan

Het studentendecanaat van de HU geeft studenten informatie, advies en begeleiding. Elke faculteit en HU Amersfoort heeft één of meer studentendecanen. Zij zijn er om jou te ondersteunen bij het aanpakken van je vragen of problemen tijdens je studie. De studentendecaan kan ook doorverwijzen, bijvoorbeeld naar de studentenpsycholoog of studentenarts. Alles wat je bespreekt, blijft vertrouwelijk. De studentendecanen zijn gebonden aan het Reglement Studentendecanen HU en de gedragscode van het Platform Studentendecanen van de HU. Studievoortgang en persoonlijke omstandigheden Tijdens je studie kun je studievertraging oplopen, bijvoorbeeld door familie- of relatieproblemen. Maar ook psychische problemen, een (chronische) ziekte of functiebeperking kunnen een belemmering vormen in de studievoortgang. Of je wilt je studie onderbreken vanwege een langdurige ziekenhuisopname. Ook faalangst kan je studievoortgang blokkeren. De studentendecaan helpt je om het probleem te verhelderen en oplossingen te zoeken. Ook kan de studentendecaan je helpen bij het vinden van een andere vorm van hulpverlening. Studieadvies en procedures De studentendecanen hebben een adviesfunctie in de procedure rondom het uitbrengen van het studieadvies als er sprake is van bijzondere omstandigheden. Zij zijn goed op de hoogte van regelingen waarin de rechten en plichten van de student en de HU staan beschreven. De studentendecaan kan je adviseren en ondersteunen bij bezwaar- en beroepsprocedures. Ook kun je bij het Studentendecanaat terecht bij twijfel over je studie, beroepskeuze en advies over vervolgopleidingen. Financiële zaken Financiële problemen zijn vervelend. Zeker als het echt een noodsituatie wordt en je bijvoorbeeld door een overmachtsituatie in (tijdelijke) geldnood komt te verkeren. In sommige gevallen kun je een beroep doen op een financiële tegemoetkoming uit het Profileringsfonds. Je studentendecaan kan je hierbij adviseren. Kijk voor meer informatie op www.studentendecanaat.hu.nl . Zie ook artikel 40 Studentenstatuut en Reglement Studentendecanen HU (www.reglementen.hu.nl) Centrum Studie Keuze Bij Centrum Studie Keuze, een gezamenlijk initiatief van de HU en de Universiteit Utrecht, kun je terecht als je twijfelt over je opleiding, als je bent vastgelopen of als je wilt doorstuderen na je bachelordiploma. Bij Centrum Studie Keuze kun je advies inwinnen en ondersteuning vragen met betrekking tot je studiekeuze. Kijk voor meer informatie op www.centrumstudiekeuze.nl. Decanaat : Dhr. A. Dunant Tel: 030 2388126 e-mail: [email protected]



2.3

Vertrouwenspersoon

De vertrouwenspersoon is er voor iedereen (medewerker en student), die te maken heeft (of heeft gehad) met ongewenst gedrag. Bij ongewenst gedrag kun je denken aan fysiek geweld, agressie, verbale en seksuele intimidatie, discriminatie, schending van integriteit en racisme. Maar ook handtastelijkheden, flauwe grappen, pesterijen en intimiderende e-mails of sms-jes kunnen als ongewenst worden ervaren. Iedereen bepaalt altijd zelf de grens waarover de ander niet heen mag gaan. Met andere woorden, niet voor iedereen ligt de grens van wat gewenst of ongewenst gedrag is op hetzelfde niveau. Dat kan te maken hebben met verschillen in achtergrond en opvoeding. Ongewenst gedrag kan mensen diep raken, zelfs zo dat ze er ziek van worden. Velen denken dat het gedrag vanzelf overgaat als je er maar geen aandacht aan besteed. Maar dat gebeurt zelden. Wie last heeft van welke vorm van ongewenst gedrag dan ook, zal de moed moeten opbrengen om dat onder woorden te brengen. De ervaring leert telkens weer dat praten helpt en daarvoor kun je bij de vertrouwenspersoon terecht. Daar is anonimiteit en vertrouwelijkheid gewaarborgd. Na een melding kijkt de vertrouwenspersoon samen met jou als melder hoe het ongewenste gedrag zo snel mogelijk gestopt kan worden. Dit alles gebeurt in goed overleg: er worden geen stappen genomen zonder toestemming van jou als melder. Desgewenst begeleidt de vertrouwenspersoon je enige tijd. De brochure Vertrouwenspersoon voor studenten en medewerkers is verkrijgbaar bij de vertrouwenspersoon. Meer informatie vind je ook op www.studentzaken.hu.nl. De Regeling inzake ongewenst gedrag en verdere relevante informatie staan op de openbare site van de HUvertrouwenspersonen: www.vertrouwenspersoon.hu.nl. Zie ook artikel 51 Studentenstatuut en Regeling inzake Ongewenst Gedrag (www.reglementen.hu.nl) Je bent als melder van ongewenst gedrag altijd vrij om de keuze te maken naar een vertrouwenspersoon van een andere faculteit te gaan. De vertrouwenspersonen van de FNT zijn Rianne Brauers en Hanny Deelen. Op bovengenoemde website is aangegeven hoe en wanneer zij te bereiken zijn.

2.4

Studentenarts

Wanneer je in Utrecht komt studeren en wonen, ben je verplicht je in te schrijven bij de gemeente Utrecht. Ook ben je vanuit je zorgverzekeraar verplicht je in te schrijven bij een huisarts in Utrecht. Je kunt je als student, ongeacht waar je in Utrecht woont, inschrijven bij Huisartsenpraktijk Campus Uithof via www.huisartsdeuithof.nl. De huisartsenpraktijk heeft twee vestigingen in Utrecht, op de Uithof in Casa Confetti (Leuvenplein 10-11) en op stadion Galgenwaard (Herculesplein 379). In geval van door ziekte gemiste tentamens, studiestaking door ziekte of bij het aanvragen voor ondersteuning uit het Profileringsfonds, is het overleggen van een doktersverklaring soms noodzakelijk. Niet iedere huisarts wil dergelijke verklaringen ten behoeve van derden afgeven. Bovendien heeft de KNMG (Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot Bevordering der Geneeskunst) een richtlijn uitgegeven dat de behandelende arts niet de aangewezen persoon is om zo'n verklaring af te geven. Wanneer je een verklaring over je gezondheid nodig hebt, dien je dit eerst bij je eigen huisarts na te gaan. Indien je eigen huisarts deze niet kan of wil geven, dan kun je naar de studentenarts gaan. Verwijzing naar de studentenarts gaat uitsluitend via de studentendecaan (zie par.2.2). De studentenarts van de HU is: Huisartsenmaatschap Therapeuticum Utrecht, telefoonnummer (030) 275 95 00, Dekhuyzenstraat 60, 3572 WN in Utrecht.



2.5

Bureau Studentenpsychologen

Het kan zijn dat je tijdens je studie moeilijkheden ervaart. Dat kan direct met je studie te maken hebben, maar het kan ook van meer persoonlijke aard zijn en een negatieve invloed hebben op je studievoortgang. Kom je er zelf niet uit, dan kun je terecht bij Bureau Studentenpsychologen van de HU, gevestigd in Utrecht en Amersfoort. In een aantal gesprekken zoekt de studentenpsycholoog samen met jou een oplossing voor je problemen. Het maximum aantal gesprekken is 8 (van 50 minuten). Minder kan uiteraard ook. Behalve individuele gesprekken verzorgt Bureau Studentenpsychologen ook groepstrainingen zoals faalangsttraining, assertiviteitstraining en de training Niet Piekeren (in samenwerking met Indigo). Het kan zijn dat de hulp die de studentenpsycholoog biedt niet aansluit bij jouw problemen en/of hulpverwachting. Dan kan Bureau Studentenpsychologen je helpen de weg te vinden naar andere hulpverlenende instanties. Voor aanmelding bij het Bureau Studentenpsychologen is een verwijzing nodig van een studentendecaan. Neem dus eerst contact op met de studentendecaan voor een verwijzing. Vervolgens kun je langskomen of je telefonisch aanmelden tijdens de spreekuren. Vertrouwelijkheid staat voorop. Niemand anders dan jij en het Bureau Studentenpsychologen kennen de inhoud van de gesprekken. En alleen als jij dat wilt, kunnen er anderen bij betrokken worden. Er zijn voor jou geen kosten aan verbonden. Meer informatie vind je op www.bureaustudentenpsychologen.hu.nl.

2.6

Mediation

Heb je een samenwerkingsprobleem met een medestudent? Een conflict met je docent? Zijn er problemen in je studentenhuis? Er is een grote kans dat een studentmediator je kan helpen ! Mediation is een vorm van conflictoplossing. Je gaat met elkaar op zoek naar de oplossing van je conflict, waarbij je begeleid wordt door een neutrale en onafhankelijke derde, de mediator. De mediator stelt je in staat om alles waarover jullie het oneens zijn te bespreken, zorgt voor herstel van de communicatie en helpt je de relatie te verbeteren. De mediator draagt zelf geen oplossingen aan, maar helpt je om de oplossingen te vinden die voor iedereen het beste zijn. Als je meer wilt weten over studentmediation of als je een studentmediator wilt inschakelen, kun je direct contact opnemen met HU-Mediation voor advies en/of hulp via (030) 2529838 of www.mediation.hu.nl. Meer informatie vind je op www.mediation.hu.nl of onder www.studentvoorzieningen.hu.nl.

2.7

Financiële steun

De HU biedt financiële ondersteuning aan studenten die om speciale redenen studievertraging oplopen. Die speciale redenen kunnen bestaan uit bestuursactiviteiten of bijzondere omstandigheden waardoor een student studievertraging heeft opgelopen. Voor financiële ondersteuning in verband met bijzondere omstandigheden dien je een aanvraag via je studentendecaan te doen. Zie voor meer informatie het Profileringsfonds HU of kijk op www.studentvoorzieningen.hu.nl. Zie voor financiële ondersteuning van bestuurlijk actieve studenten par. 2.15.2.



2.8

Studeren met een functiebeperking

Als je een functiebeperking of een chronische ziekte hebt, adviseren we je om aan het begin van het studiejaar contact op te nemen met een studentendecaan van je faculteit. Ook als je denkt (nog) geen hulp nodig te hebben. Dit kun je doen per mail, telefonisch of door gewoon aan te kloppen bij de studentendecaan. Op www.studentendecanaat.hu.nl vind je de gegevens van het studentendecanaat op jouw faculteit. Een functiebeperking of een chronische ziekte kan immers belemmeringen veroorzaken die tot studievertraging of studie-uitval kunnen leiden. Aanpassingen en voorzieningen Het is raadzaam je beperking zo spoedig mogelijk te melden bij je slb-er en bij een studentendecaan van je faculteit, aangezien het dan mogelijk is aanpassingen en/of voorzieningen voor je te regelen. In een intakegesprek met een studentendecaan van je faculteit bespreek je welke functiebeperking of chronische ziekte je hebt en welke belemmeringen er zijn of kunnen optreden tijdens je studie. Vervolgens wordt onderzocht of er voorzieningen en maatregelen nodig zijn, en zo ja, welke. Hierbij geeft de studentendecaan aan welke reële mogelijkheden er binnen jouw faculteit zijn om met aanpassingen succesvol te kunnen studeren. De studentendecaan zal ook aangeven wanneer iets niet mogelijk is. Als er (nog) geen maatregelen nodig zijn, bespreekt de studentendecaan de vervolgstappen met je op het moment dat er wel belemmeringen optreden. Uiteraard wordt alles wat je met de studentendecaan bespreekt vertrouwelijk behandeld. Wanneer heb je een functiebeperking? Onder een functiebeperking verstaan we alle lichamelijke, zintuiglijke en psychologische aandoeningen die chronisch, dus blijvend van aard, zijn. Soms is een beperking te zien of te horen. Het komt echter vaak voor dat een beperking of chronische ziekte niet opvalt. Denk aan dyslexie, chronische vermoeidheid, AD(H)D, RSI, reuma, psychische aandoeningen zoals depressie en vormen van autisme, zoals PDD-NOS en Syndroom van Asperger. Meer informatie over studeren met een functiebeperking of chronische ziekte vind je in paragraaf 6.3.3 van deze studiegids en op www.onbelemmerdstuderen.hu.nl.

2.9

Verbetering taal- en schrijfvaardigheden

Heb je problemen met je Nederlandse spreek- en schrijfvaardigheden, raadpleeg dan je studentendecaan voor informatie over de mogelijkheden om aan deze vaardigheden te werken. Ook kun je gebruik maken van het digitale taalloket om deze vaardigheden te verbeteren: www.taalloket.hu.nl of een cursus volgen via het James Boswell instituut, zie www.jbi.uu.nl.

2.10

Mediatheek

Als HU-student kun je op vertoon van je collegekaart gratis gebruikmaken van alle HU-mediatheken. Ook kun je gratis lid worden van de Universiteitsbibliotheek Utrecht. Naast boeken en tijdschriften hebben de mediatheken ook een groot digitaal aanbod. Via de gezamenlijke website www.mediatheek.hu.nl kun je de mediatheken digitaal bezoeken. Via deze site heb je toegang tot de catalogus van de HU waarin je kunt zoeken in alle mediatheekcollecties. Via deze site heb je ook toegang tot naslagwerken en internetbronnen die relevant zijn voor het onderwijs binnen de HU. Elke faculteit heeft daarnaast een eigen portal waarin de bronnen voor de afzonderlijke vakgebieden bij elkaar staan. Zie ook artikel 41 Studentenstatuut (www.reglementen.hu.nl..



2.11

ICT-faciliteiten

2.11.1

Algemeen

De HU biedt haar studenten een aantal standaard ICT-faciliteiten aan. Met je eigen HU-inlognaam en – wachtwoord heb je toegang tot (de meeste van) deze faciliteiten. Je inlognaam en wachtwoord ontvang je kort voor aanvang van je studie via de e-mail. Na ontvangst kun je inloggen op: Je eigen mailadres (via www.webmail.hu.nl ). De computers aanwezig op de HU. Je kunt ook met je eigen laptop binnen de gebouwen van de HU gebruikmaken van het draadloze netwerk (Eduroam, www.eduroam.nl ). De online catalogus van de mediatheek (www.catalogus.hu.nl). Het intranet van de HU (www.sharepoint.hu.nl). Je eigen ruimte om bestanden op te slaan (Sharepoint, My Site). OSIRIS Student (OSIRIS). Een aantal openbare sites, zoals Surfspot (www.surfspot.nl). Hier kun je tegen gereduceerde prijs software kopen. Als je niet langer als student aan de HU bent ingeschreven, kun je geen gebruik meer maken van deze ICT-faciliteiten. Meer informatie over de ICT-faciliteiten en actuele ontwikkelingen vind je op de site van ICT (www.ict.hu.nl ).

2.11.2

Studentenmail

Elke student aan de HU heeft een eigen HU e-mailadres. Deze studentenmail is een belangrijk communicatiemiddel om je op de hoogte te houden van actuele informatie over je opleiding. Als regel geldt dat de opleiding bij communicatie via de mail alleen het HU-mailadres van de student gebruikt. De mailbox is toegankelijk via de webversie van Microsoft Outlook (webmail.hu.nl). Je kunt inloggen met je HUinlognaam en wachtwoord. Als student word je geacht je HU-mailadres in de gaten te houden. Met je studentenmail kun je gemakkelijk mailen met je medestudenten en docenten. Via het adresboek kun je alle e-mailadressen opzoeken. Ook beschik je over een agenda en een taken- en een contactpersonenlijst. Verder is het natuurlijk mogelijk om e-mail naar je privé e-mailadres door te sturen. Het is ook mogelijk om de mail, agenda en contactpersonen te synchroniseren met je GSM of Smartphone.



2.11.3

Sharepoint

De HU gebruikt een intranet gebaseerd op SharePoint als interne webomgeving. Steeds meer systemen aan de HU gebruiken SharePoint om hun informatie aan de gebruiker door te geven. SharePoint werkt optimaal samen met Microsoft Office waardoor het gezamenlijk werken aan documenten, presentaties of spreadsheets eenvoudig wordt gemaakt. Intranet Het intranet van de HU bevat informatie van alle faculteiten, instituten en HU Diensten. Alle informatie met betrekking tot het onderwijs en de organisatie is hier te vinden: direct dan wel in een verwijzing. Het intranet van je opleiding bevat links naar cursussen, mededelingen en belangrijke data van de HU, de faculteit en je opleiding, ziekmeldingen van docenten en het laatste nieuws. Portfolio Afhankelijk van je opleiding wordt er gebruikgemaakt van een portfolio voor begeleiding van jou en je studieloopbaan. Ook dit portfolio maakt onderdeel uit van de SharePoint-omgeving. Cursussen Veel cursussen die digitaal worden ondersteund hebben een site in SharePoint. Gebruik van deze cursussite kan variëren van het uitwisselen van gegevens – bijvoorbeeld PowerPoint-presentaties van de docent – tot het samenwerken met medestudenten aan projecten of opdrachten. MySite De MySite is een persoonlijke pagina op SharePoint. Hier kun je bestanden plaatsen die je zowel thuis als op school kunt openen en wijzigen. Ook kun je werkruimtes maken om alleen of met andere studenten aan een project, werkstuk of opdracht te werken. Daarnaast kun je een blog aanmaken om je kennis te delen met anderen.

2.11.4

OSIRIS Student

OSIRIS staat voor Onderwijs en Studenten Informatie, Registratie en Inschrijf Systeem. De HU gebruikt dit systeem voor de registratie van studenten. Hierin worden alle gegevens, cijfers en (deel)tentameninschrijvingen van studenten bijgehouden. Voor (deel)tentamens wordt ook wel de term toets gebruikt. Elke student heeft zelf toegang tot OSIRIS via OSIRIS. Eenmaal ingelogd kun je gebruikmaken van de volgende basisfunctionaliteiten: Cijfers inzien Via het tabblad Resultaten zie je welke cijfers je voor de laatste 15 (deel)tentamens hebt behaald. Tevens is een statistisch overzicht beschikbaar over hoe het (deel)tentamen gemiddeld gemaakt is. Wil je alle resultaten in het huidige studiejaar zien, kijk dan bij het tabblad Voortgang. Onder Dossier vind je een overzicht van de resultaten die je gedurende je hele studie hebt behaald. Je kunt zelf bepalen of je alles wilt zien of bijvoorbeeld alleen de resultaten uit de hoofdfase. Je wordt als student geacht zelf je cijfers te controleren. Mogelijke fouten dien je binnen vier weken na bekendmaking van het cijfer in OSIRIS te melden bij de examinator of de Examencommissie. Studievoortgang Wil je weten welke vakken je nog moet volgen voor je kunt afstuderen, ga dan weer naar het tabblad Voortgang. Onder het kopje Studievoortgang selecteer je de opleiding die je volgt en geef aan dat je „nog te volgen onderwijs‟ wilt zien. OSIRIS vergelijkt jouw resultaten dan met het curriculum dat je volgt en geeft aan wat je gehaald hebt en wat je nog moet doen. Wanneer dit overzicht niet werkt, dan is jouw curriculum (examenprogramma) mogelijk nog niet vastgelegd. Je kunt dit melden bij de administratie.



Aanvragen vrijstellingen Studenten kunnen een aanvraagformulier voor vrijstellingen invullen bij “Studievoortgang – vrijstelling aanvragen”. Hier wordt je eigen curriculum getoond en kun je op basis daarvan je vrijstellingsaanvraag invullen en uitprinten. Meer informatie over de verlening van vrijstellingen vind je in paragraaf 6.2. Toets- en Cursusinformatie Alle informatie over toetsen, cursussen, minors en keuzecursussen en over de wijze van inschrijven, is te vinden in OSIRIS. Inschrijven voor cursussen en toetsen Via de knop Inschrijven kun je een keuze maken of je je wilt inschrijven voor een cursus, toets of minor. Via een eenvoudige wizard kun je de juiste cursus, toets of minor kiezen. Zo kun je een keuze maken uit de cursussen uit je verplichte curriculum of een cursus zoeken uit het complete cursusaanbod van de HU. Het inschrijven voor cursussen en toetsen is alleen mogelijk in de periodes die door je opleiding zijn opengesteld. Informatie over de inschrijfperiode vind je terug in paragraaf 6.3.2 van deze studiegids. Meer informatie over de inschrijving is ook te vinden in paragraaf 5.2 van deze studiegids. Overzicht inschrijvingen Wil je weten voor welke cursussen en toetsen je bent ingeschreven, kijk dan bij het tabblad Inschrijven onder het kopje Overzicht inschrijvingen. Dit overzicht laat alleen de cursussen en toetsen zien die op dit moment lopen of in de toekomst liggen. Bevestiging inschrijving Soms denk je dat je je correct hebt ingeschreven voor een cursus of toets, maar is jouw inschrijving bij de administratie niet te vinden. Om dit probleem te voorkomen krijg je na iedere inschrijving een bevestiging van de inschrijving op je HU e-mailadres. Controleer altijd of je dit bericht hebt ontvangen en bewaar het goed. Uitschrijven voor cursussen en toetsen Indien je bent ingeschreven voor een cursus of een toets en je wenst je hiervoor uit te schrijven dan kun je gebruikmaken van het tabblad Uitschrijven. Vink de onderdelen (cursussen of toetsen) aan waarvoor je je wilt uitschrijven en kies voor uitschrijven. Een uitschrijving voor een cursus of toets is alleen mogelijk in de daarvoor opengestelde periode. Ook van het uitschrijven op een cursus of toets ontvang je een bevestigingsmail. Personalia wijzigen Op het tabblad Personalia kun je zelf je adres wijzigen en een (nieuwe) pasfoto uploaden. Deze pasfoto wordt gebruikt voor de collegekaart die je jaarlijks opgestuurd krijgt. Mocht je bij het scherm personalia onjuistheden constateren, neem dan contact op met Bureau Inschrijving. Een adreswijziging kun je ook via Studielink doorgeven.

2.11.5

Wachtwoord

Na verloop van tijd verloopt je HU-wachtwoord. Je krijgt dan vanzelf het verzoek om een nieuw wachtwoord in te voeren. Dit kan vanaf elke werkplek op de HU. Vanuit huis je wachtwoord wijzigen kan via de website http://www.wachtwoord.hu.nl. Het nieuwe wachtwoord dat je kiest moet uit acht posities bestaan en zowel letters als cijfers bevatten. Via deze website kun je ook, na eenmalige aanmelding van een mobiel nummer, een vergeten wachtwoord resetten doordat je via SMS een eenmalig te gebruiken wachtwoord krijgt toegestuurd. Let op: voor sommige programma‟s die in je eigen opleiding gebruikt worden, kunnen afwijkende wachtwoorden gelden.



Voor vragen en ondersteuning met betrekking tot je wachtwoord kun je je wenden tot de onderwijsbalie (zie par.1.3.5) en de website www.ict.hu.nl.

2.11.6

Informatiebeveiliging en privacy

De HU hecht veel waarde aan informatiebeveiliging. Dit betekent dat we op infrastructureel gebied maatregelen hebben genomen om alle gegevens binnen de HU zo goed mogelijk tegen misbruik te beschermen. Daarnaast bestaan er regels ten aanzien van het gebruik van de computers en het netwerk op de HU: de ICT-gedragsregels (zie www.reglementen.hu.nl). Je wordt geacht deze regels te kennen en je hieraan te houden. Als gebruiker kun je zelf ook een en ander doen om de veiligheid te vergroten, zoals: de pc waarop je bent aangemeld niet onbeheerd achter te laten; je wachtwoord niet aan anderen te geven; brieven en lijsten met vertrouwelijke gegevens direct bij de printer op te halen; vragen en/of missers op het gebied van vertrouwelijkheid van gegevens aan [email protected] te mailen. De HU kent tevens een privacyreglement op grond van de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Hierin is de bescherming van persoonsgegevens geregeld. In dit reglement staat onder meer welke informatie geldt als vertrouwelijk en welke regels gelden ten aanzien van het gebruik van deze gegevens. Op de site www.ict.hu.nl lees je meer hierover, alsmede over de ICT-gedragsregels.

2.12

International Office

Alle studenten van de HU hebben de mogelijkheid om voor studie of stage naar het buitenland te gaan. Voor sommige studenten is dit zelfs een verplicht onderdeel van het bachelorprogramma. Alle andere studenten kunnen in hun profileringsruimte hiervoor kiezen. De HU heeft op het gebied van studentenuitwisseling een focus op Europese partners en heeft daarnaast jarenlange contacten met partners in landen buiten Europa, zoals China, Thailand en Zuid-Afrika. Heb je interesse om een half studiejaar in een ander Europees land te studeren, zoals Frankrijk, Engeland, Duitsland of Spanje? Of wil je naar Canada, de Verenigde Staten of China? International Office kan je wellicht helpen. Op de FEM en HU Amersfoort is een International Office Desk en op HU Oudenoord 330 is een Student Service Desk waar je terecht kunt met algemene vragen of formulieren. Ook kun je hier de Study & Internship Abroad Guide halen waarin je alles kunt vinden over studie- en stageperiodes in het buitenland. Meer informatie over de locaties en openingstijden vind je op www.io.hu.nl. Voor meer specifieke vragen kun je het beste een afspraak maken via (088) 481 89 28 of [email protected]. Of kom naar de „Wil Weg Dag‟ om je te laten informeren over studie en stage in het buitenland. International Office organiseert dit evenement jaarlijks op de tweede dinsdag van oktober.

2.12.1

Study abroad

De HU heeft een groot aantal partneruniversiteiten binnen en buiten Europa, waarmee studentuitwisseling plaatsvindt. International Office onderhoudt de contacten met deze partneruniversiteiten, meldt de studenten aan, informeert hen tijdens de gehele buitenlandperiode en verzamelt en verwerkt bij terugkomst evaluaties en cijferlijsten. Wil jij je aanmelden voor een uitwisselingsprogramma of internationale minor van de HU? Kijk dan op www.io.hu.nl onder Study Abroad voor de mogelijkheden, voorwaarden en formulieren. Onder Grants & Scholarships vind je bovendien informatie over beschikbare beurzen. LET OP: De deadline om je aan te melden voor Study Abroad is eind januari. Dit wijkt af van de aanmelding voor andere minoren. De exacte datum wordt bekend gemaakt via SharePoint.



2.12.2

Stage in het buitenland

Wil je stage lopen in het buitenland? Schakel dan je stagecoördinator of het stagebureau van je opleiding in. Zij kunnen je informeren over de te volgen procedure en zijn degenen die hun goedkeuring aan je stageplaats moeten verlenen. Je bent zelf verantwoordelijk voor het vinden van een stageplaats en soms kunnen stagecoördinator of stagebureau je ook hierbij op weg helpen. Zorg ervoor dat je ruim op tijd begint met zoeken, een jaar van tevoren is meestal wel aan te raden. Zeker als je buiten Europa op stage wilt gaan, want het regelen van een visum en andere praktische zaken kan soms lang duren. Kijk op www.io.hu.nl onder Grants & Scholarships voor meer informatie over beschikbare beurzen of maak een afspraak met een van de International Office medewerkers via (088) 481 89 28.Voor stages binnen Europa kun je bijvoorbeeld in aanmerking komen voor een Erasmus Placement beurs. Kijk voor meer informatie op www.io.hu.nl onder Internship Abroad en Grants & Scholarships. Daarnaast is www.wilweg.nl een goede informatiebron met o.a. handige stagesites en een checklist. Zie par. 4.3.4 voor meer informatie over stagemogelijkheden binnen je opleiding.

2.13

Medezeggenschap

Kritische studenten zijn onmisbaar voor onze hogeschool. Vind jij het belangrijk je steentje bij te dragen aan de kwaliteit van het onderwijs? Word dan actief in een van de commissies of raden waar jij kunt meepraten over de inhoud van je eigen onderwijs. Kijk voor meer informatie op www.medezeggenschap.hu.nl of op www.bps.hu.nl. Je kunt ook contact opnemen met de coach Bestuurlijke Participatie Studenten (BPS) via [email protected]. De coach Bestuurlijke Participatie Studenten coacht, traint en ondersteunt studenten in de medezeggenschapsraden van de HU.

2.13.1

Inspraakorganen

Je treft advies- en medezeggenschapsorganen op de HU op drie niveaus aan: Opleidingscommissies (OC’s) zijn adviesorganen. Ze controleren en adviseren de afdelingsdirecties. Het gaat hier bijvoorbeeld om de inhoud van het onderwijs, de studiebegeleiding die wordt aangeboden en de praktijkcomponent van een opleiding, oftewel alles wat met jouw opleiding te maken heeft. Elke opleiding binnen de HU heeft zo‟n opleidingscommissie. De faculteitsdirectie wordt gecontroleerd door de Facultaire Medezeggenschapsraad (FMR). Ze spreken met elkaar over alle opleidingsoverstijgende zaken binnen een faculteit. Hierbij moet je denken aan zaken die per faculteit worden geregeld, zoals ICT-voorzieningen, het facultaire loket rechtsbescherming en de faculteitsbegroting. Elke faculteit heeft een eigen Facultaire Medezeggenschapsraad. De Centrale Medezeggenschapsraad (CMR) controleert de directie van de HU: het College van Bestuur (CvB). Hier gaat het om hogeschoolbrede onderwerpen, zoals de nieuw ingevoerde merkenstructuur, de hogeschoolbrede begroting en samenwerkingsverbanden met andere hogescholen. De inspraakorganen hebben tal van mogelijkheden om hun invloed uit te oefenen, met als uiteindelijke doel het verhogen van de kwaliteit van het onderwijs. Kijk voor meer informatie over medezeggenschap en de inspraakorganen op www.medezeggenschap.hu.nl . Zie ook de reglementen voor de Centrale Medezeggenschapsraad, Facultaire Medezeggenschapsraad en Opleidingscommissies, hoofdstuk 5 van het Studentenstatuut HU en het Kiesreglement CMR-FMRpersoneelsraden op www.reglementen.hu.nl.



2.13.2

Ondersteuning bestuurlijk actieve studenten

De HU stimuleert studenten om bestuurlijk actief te zijn, zodat je bestuurlijke en organisatorische vaardigheden in de praktijk kunt opdoen. Daarnaast zien we graag dat zoveel mogelijk studenten betrokken worden bij de beleidsontwikkeling van de HU. Daarom kun je als bestuurlijk actieve student gebruikmaken van onderstaande voorzieningen: Als studentlid van een inspraakorgaan kun je je gratis en onbeperkt laten trainen in bepaalde competenties. Er is een handboek voor studentleden die zitting nemen in de centrale raad, facultaire raad of opleidingscommissie. Via het speciaal voor alle bestuurlijk actieve studenten opgezette intranet (www.bps.hu.nl) kun je vliegensvlug kennis en informatie delen met studentleden uit andere inspraakorganen. Uiteraard doe je het niet voor niets, behalve een flinke hoeveelheid bestuurlijke ervaring ontvang je per vergadering € 40,-. Aan de (totale) financiële compensatie voor bestuursactiviteiten kan een maximum verbonden zijn. Zie de desbetreffende regelingen. Wil je graag lid worden van één (of meerdere) inspraakorga(a)n(en), dan kan dat door je kandidaat te stellen bij de eerstkomende verkiezingen (www.verkiezingen.hu.nl). Raadpleeg voor vragen over de OC het secretariaat van je opleiding of stuur een email naar de coach BPS ([email protected]). Zie voor meer informatie ook www.bps.hu.nl.

2.14

Studium Generale

Studium Generale is dé plek voor HU-studenten die wat extra uitdaging of verdieping naast hun studie zoeken. De PLUS-programma‟s van Studium Generale bieden je de mogelijkheid om onder leiding van gedreven professionals je ondernemersvaardigheden, academische vorming of maatschappelijke idealen te onderzoeken en aan te scherpen. Tijdens debatten over de ontwikkelingen binnen de HU, het hoger onderwijs en de maatschappij leer je om je mening te onderbouwen en een goed argument op te bouwen, terwijl je bij de HU Popprijs je muzikale kwaliteiten kunt laten zien. Daarnaast hebben we regelmatig uitdagende opdrachten beschikbaar voor studenten die zich in willen zetten voor een actueel maatschappelijk thema, een lokale activiteit of een (overheids)organisatie die op zoek is naar innovatieve ideeën. In onze maandelijkse nieuwsbrief introduceren we onze activiteiten, op www.studiumgenerale.hu.nl vind je altijd het laatste nieuws.



2.15

Studentenvereniging

2.15.1

Algemeen

Utrecht heeft een bruisend studentenleven. De verenigingen en studentenorganisaties in allerlei soorten en maten dragen daar hun steentje aan bij. Het bekendst zijn de gezelligheidsverenigingen. Er zijn ook verenigingen die een andere inslag hebben, zoals de levensbeschouwelijke studentenverenigingen, internationale en interculturele verenigingen. En natuurlijk hebben studenten ook allerlei eigen sportverenigingen en culturele verenigingen. Een overzicht van alle verenigingen vind je op www.utrecht.studiestad.nl. De HU geeft financiële steun aan studentenverenigingen. De subsidie kan worden gegeven voor structurele en voor incidentele activiteiten. Wil je meer weten over het aanvragen van en de voorwaarden om in aanmerking te komen voor een subsidie? Kijk dan op www.studentvoorzieningen.hu.nl onder Geldzaken. Ter verduidelijking nog even het volgende: naast studentenverenigingen zijn er ook studieverenigingen. Studieverenigingen zijn gekoppeld aan je opleiding. Zie hiervoor par. 1.3.6.

2.15.2

Bestuursbeurs

Bestuursbeurs Zit je in het bestuur of in een commissie van een studentenvereniging (Utrechtbreed of hogeschoolbreed), dan kun je in aanmerking komen voor een bestuursbeurs. Een bestuursbeurs is een toelage die dient als compensatie voor de studievertraging die je door je bestuursactiviteiten oploopt en die je buiten je prestatiebeurs ontvangt. Welke studentenorganisaties en bestuurlijke functies in aanmerking komen voor een bestuursbeurs kun je vinden in de Bijlage bij de Regeling bestuursbeurzen voor studentbestuurders in studentenorganisaties UU/HU. Zie ook hoofdstuk E van het Profileringsfonds HU (www.reglementen.hu.nl). Kijk voor meer informatie over de procedure of voor het aanvragen van een bestuursbeurs op www.studentvoorzieningen.hu.nl onder Profileringsfonds.

2.16

Topsport

Doe jij aan topsport en wil je daarnaast studeren? Dan is het goed te weten dat de HU een groot aantal faciliteiten biedt aan studenten die hun studie willen combineren met een carrière in de topsport. De HU beoordeelt op basis van jouw individuele omstandigheden en het niveau waarop je de sport beoefent of je gebruik kunt maken van deze voorzieningen. Je kunt eventueel een beroep doen op de volgende faciliteiten: begeleiding in het plannen van je studie; indien noodzakelijk: uitstel of verplaatsing van tentamens; samenwerking met coaches, trainers, sportbonden, Olympische steunpunten en de afdeling Individuele Begeleiding van NOC*NSF; de mogelijkheid om gebruik te maken van sportaccommodaties en sportmedische begeleiding; financiële ondersteuning als je studievertraging oploopt ten gevolge van sporten op topniveau. Voor meer informatie neem je contact op met topsportcoördinator HU, Mieke Wikkerman ([email protected] of (088) 481 51 26) of met je studentendecaan (zie par.2.2) of kijk je op www.topsport.hu.nl.



2.17

Trajectum

Trajectum is het redactioneel onafhankelijke magazine van de HU dat tweewekelijks verschijnt. In Trajectum staan verhalen over studenten en studeren en studentenleven, onderwijs en onderzoek, de stad Utrecht, cultuur en schrijven studenten en docenten columns en andere bijdragen. Op de site www.trajectum.hu.nl vind je elke dag nieuws, staan prijsvragen, filmpjes, blogs van studenten en docenten en vind je praktische informatie. Trajectum is te volgen via Facebook en Twitter.

2.18

Sport

Tegen studentprijzen kun je sporten bij Olympos, het sportcentrum van de HU en Universiteit Utrecht. Olympos heeft onder meer een ruim aanbod aan conditionele sporten en bal-, dans-, vecht- en racketsporten. Kijk op www.olympos.nl voor uitgebreide informatie over het aanbod, data en tarieven. Zie ook artikel 42 Studentenstatuut (www.reglementen.hu.nl.

2.19

Veilig, gezond en milieuvriendelijk studeren

De HU hecht groot belang aan een gezonde, veilige en plezierige leer- en werkomgeving, aan zorg voor het milieu en zuinig omgaan met energie. De HU wil de veiligheid en gezondheid van haar medewerkers en studenten waarborgen, door het -tot een aanvaardbaar niveau- verkleinen van risico‟s op het gebied van arbeidsomstandigheden. Daarom beschikken alle faculteiten en diensten van de HU over een Arbo- en Milieucommissie (A&M-commissie) die het aanspreekpunt is voor arbo- en milieuzaken en de uitvoering coördineert van het Arbo- en Milieubeleid binnen de faculteiten. Een deel van de verantwoordelijkheid voor veiligheid, gezondheid en milieu ligt echter ook bij de studenten zelf. Hoe kun jij bijdragen aan de veiligheid en gezondheid? Van studenten binnen de HU wordt verwacht dat zij meewerken aan een veilige, gezonde en milieuvriendelijke studieomgeving. Aandachtspunten zijn: Weet wat je moet doen in geval van brand, ongevallen en andere calamiteiten. Voorkom CANS (RSI). Aandacht voor het milieu. Wat te doen bij brand, ongeval of calamiteit? Studenten worden geacht op de hoogte te zijn van de regeling voor brand, calamiteiten, ongevallenmelding (zie hieronder) en van vluchtroutes en nooduitgangen. Vluchtroutes en nooduitgangen zijn te vinden op de vluchtplattegronden in het gebouw. In alle ruimtes staat vermeld wat te doen bij een calamiteit. Bel nooit zelf brandweer, politie of ambulance. Bel wel onmiddellijk het interne alarmnummer, je komt dan in contact met een medewerker(-ster) van de centrale faculteits- of locatiebalie of de receptie. De alarmnummers van de gebouwen van de FNT staan hieronder. Tussen haakjes staan de interne nummers. -

Nijenoord 1 088-481 (8555 ) Oudenoord 700 088-481 (8765) FC Dondersstraat 700 088-481 (8900)

Meld kort en duidelijk: je naam en lokaal / werkplek je telefoonnummer de actuele situatie (hoe, wat en waar) of er slachtoffers zijn en hoeveel waar het is gebeurd 31/263 © Hogeschool


De medewerker(-ster) zorgt voor inzet van een EHBO-er of alarmeert, bij een grotere calamiteit, het hoofd Bedrijfshulpverlening (BHV). Blijf altijd kalm, waarschuw alle in gevaar zijnde personen en wacht tot hulpverleners ter plaatse zijn. Bedrijfshulpverlening (BHV) & EHBO Iedere locatie beschikt over een bedrijfshulpverleningsorganisatie die bij brand, ongevallen en andere calamiteiten kan worden ingezet. BHV-ers zijn tijdens hun inzet herkenbaar aan hun gekleurde hesjes met daarop de tekst BHV-er. Volg bij brand, ongevallen of andere calamiteiten altijd strikt hun aanwijzingen op. Maak bij ontruiming van het gebouw geen gebruik van de lift. Blijf buiten op de verzamelplaats die door de BHV-er wordt aangewezen en wacht op verdere instructies. Houd altijd de weg vrij voor brandweer en ambulances. Verlaat het gebied niet zonder je af te melden. Dit voorkomt eventuele zoekacties. Studeren en CANS (RSI) “Het lijkt wel of ik steeds vaker last heb van mijn nek.” Misschien heb je pijn in je arm, schouder, elleboog of pols. In eerste instantie denk je dat het wel over zal gaan. Maar helaas is dat niet altijd het geval. Deze pijn kan namelijk duiden op CANS (Complaints of Arm, Neck and or Shoulder), vroeger ook wel RSI genoemd. Iedereen kan hiermee te maken krijgen. Als je de eerste signalen niet serieus neemt, kunnen de klachten zich uitbreiden. Oorzaken van CANS kunnen zijn: Repeterend werk; Een statische werkhouding; Weinig afwisseling in houding en beweging; Een verkeerde zithouding op je werkplek (informatie over een juiste zithouding staat in de HU-folder Geef CANS geen KANS); Stress, vooral in piekperioden (tentamens, scriptie schrijven). Tijdens je studie werk je soms lang achter elkaar in dezelfde houding en/of maak je steeds dezelfde bewegingen. Je werkt bijvoorbeeld regelmatig en langdurig aan een beeldscherm, niet alleen op school maar ook nog thuis. Vergeet ook niet de uren die je „s avonds doorbrengt met spelletjes en internet. Je kunt CANS grotendeels zelf voorkomen. De belangrijkste tips zijn: Wissel beeldschermwerk af met lezen, aantekeningen maken etc. Werk per dag niet langer dan 5 à 6 uur achter een (standaard desktop opstelling) beeldscherm en niet langer dan 2 uur met een laptop. Zorg bij laptopgebruik langer dan 2 uur voor laptopstandaard, losse muis en los toetsenbord. Neem bij beeldschermwerk ieder uur een korte pauze. Let op een goede zithouding voor het beeldscherm. Zorg voor voldoende ontspanning/sport naast je studie. Neem lichamelijke klachten serieus. Beginnende klachten (pijn, tintelingen, stijf gevoel) kunnen snel verergeren. Met CANS-klachten kun je terecht bij je studieloopbaanbegeleider of studentendecaan. Je kunt ook terecht bij de arboadviseur van de faculteit (zie: www.arboenmilieu.hu.nl) . Zijn je klachten al zo ernstig dat er een arts moeten worden geconsulteerd, ga dan naar je eigen huisarts. (Zie ook paragraaf 6.3.3 over studeren met een functiebeperking).



Milieu De faculteit heeft aandacht voor het milieu. Dit betekent zuinig omgaan met water en energie, minder afval en een goede afvalscheiding. Je kunt hier zelf een bijdrage aanleveren door: het licht niet aan te doen wanneer er voldoende licht is; het licht uit te doen als je een lokaal leeg achterlaat; geen water te verspillen en de spaarknop van de spoelbak (als die er is) te gebruiken; bij warmte het raam niet open te zetten maar de verwarming lager zetten; je computer en het beeldscherm uit te zetten als je klaar bent met je werk; (Chemisch) afval (batterijen, papier, restanten van consumpties) in de daarvoor bestemde afvalbakken te doen, ook in de kantine; het gebouw schoon te houden en zwerfafval te voorkomen; niet binnen het gebouw te roken (verboden). Meer specifieke informatie over Arbo en Milieu, het instellen van beeldschermwerkplekken is na te lezen op de A&M site van de HU: https://www.sharepoint.hu.nl/sites/Arbo_Milieu/default.aspx. Voor vragen, opmerkingen of ideeën over arbo- en milieuzaken kun je terecht bij de Arbo- en Milieucommissie van je faculteit of bij het Arbo- & Milieuteam HU. Kijk voor meer informatie: www.arboenmilieu.hu.nl.

2.20

Wettelijke aansprakelijkheid en ongevallen

Je bent als student in beginsel zelf aansprakelijk voor de gevolgen van ongevallen en schade veroorzaakt aan derden. Door middel van een aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren kun je je tegen de financiële gevolgen hiervan verzekeren. Een dergelijke verzekering kun je bij diverse verzekeringsmaatschappijen afsluiten. Voor ongevallen/overlijden en voor wettelijke aansprakelijkheid tijdens het verblijf in of op weg naar gebouwen van de faculteit heeft de HU een beperkte verzekering. Activiteiten in het kader van de studie buiten de HU-locaties (in Nederland) vallen hier ook onder, evenals activiteiten in het kader van het HUonderwijs in het buitenland. Studenten die in het kader van HU-onderwijs naar het buitenland gaan, adviseren wij echter een aanvullende verzekering af te sluiten. Dit kan gratis via de HU. Zie voor meer informatie de website van International Office: www.io.hu.nl Veroorzaak je schade tijdens je stage dan wordt eerst de WA-verzekering van de stagebiedende instelling aangesproken. Biedt deze geen dekking dan wordt vervolgens jouw WA-verzekering aangesproken. Bieden beide verzekeringen geen dekking, dan kan - tot slot - de verzekering van de HU worden aangesproken.

2.21

Werken naast je studie

Wil je een leuke (bij)baan die goed aansluit op je studie? Campus Recruitment is dé plek in en om Utrecht waar je terecht kunt voor persoonlijk loopbaanadvies, een cv-boost maar vooral voor een leuke bijbaan of startersfunctie waar je niet wordt afgerekend op te weinig ervaring. Kijk op www.campusrecruitment.eu . Je kunt ook in contact komen met kenniscentra waar studenten gezamenlijk onder leiding van een lector toepassingsgericht onderzoek doen, of werken aan productinnovaties. De studiefinanciering is geen vetpot, dus veel studenten hebben een bijbaantje. Je mag naast je studiefinanciering beperkt bijverdienen per kalenderjaar, zonder dat dit gevolgen heeft voor je studiefinanciering. Deze bijverdiengrens kun je terugvinden op de site van de DUO (Dienst Uitvoering op Onderwijs, www.ocwduo.nl) en geldt voor iedereen die recht heeft op studiefinanciering. Werk je echter zo veel dat je er studievertraging door oploopt, dan is het vaak verstandiger om extra geld te lenen bij DUO. Overleg zonodig met je studentendecaan (zie par.2.2). 33/263 © Hogeschool


2.22

Huisvesting

Een leuke betaalbare kamer in Utrecht is niet gemakkelijk te vinden. Houd er rekening mee dat het in de zomermaanden extra druk is op de kamermarkt. Schrijf je in bij www.kamersinutrecht.nl, op www.kamernodig.nl of bij Woningnet, een overkoepelende woningcoörperatie, via www.woningnet.nl . Heb je woonruimte gevonden en ben je verhuisd, schrijf je dan in in het bevolkingsregister van de gemeente. Dit is onder meer nodig om bij DUO aan te tonen dat je uitwonend bent. Inschrijven kan (binnen 5 dagen na je verhuizing) bij de Dienst Burgerzaken. Neem een geldig legitimatiebewijs mee. Je verhuizing dien je ook aan de HU door te geven. Hoe je dit via OSIRIS kunt doen, is te vinden in paragraaf 2.12.4 van deze studiegids. Ook kun je een adreswijziging via Studielink doorgeven.



3

Opleiding en beroep

3.1

Beroepsprofiel

Een beroepsprofiel vormt de neerslag van taken, taakgebieden en werkzaamheden van professionals op een specifiek werkterrein.

3.1.1

Beroep

Een werktuigbouwkundig ingenieur heeft inzicht in de werkingsprincipes, bouwwijzen en gedrag van mechanische producten. Afhankelijk van de toepassing kunnen dit bijvoorbeeld apparaten, instrumenten, machines, voertuigen of gebruiksvoorwerpen zijn. Wat steeds terugkomt is dat het om een product gaat dat mechanische functies vervult, zoals materialen of voorwerpen verplaatsen, kracht of beweging leveren, maar ook (elektronische) inhoud omhullen en beschermen. In de huidige tijd zal dit product steeds meer voorzien zijn van besturingselektronica. Vanuit dit inzicht in de werktuigbouwkundige principes is een werktuigbouwer in staat om producten te ontwerpen, te (laten) produceren, te installeren en te onderhouden. In het onderwijs wordt vooral de rol van de ontwerper benadrukt. Bij het ontwerponderwijs wordt ook aandacht besteed aan beroepsrollen in de productie, inkoop, uitbesteding, installatie, onderhoud en verkoop.

3.1.2

Vaardigheden afgestudeerde

De vaardigheden van een afgestudeerde worden in het competentiegericht onderwijs, dat op de HU toegepast wordt, beschreven in competenties. Onder competentie verstaan we: het vermogen van een beroepsbeoefenaar om op een adequate manier taken uit te voeren, oplossingen te vinden en deze te realiseren in de dagelijkse beroepspraktijk. Naast algemene beroepsvaardigheden moet een werktuigbouwer vaardigheden hebben op de onderstaande punten: volledigheid van de ingebrachte producteisen kunnen beoordelen, prioriteiten kunnen vaststellen van eisenpakket en interpretatie hiervan kunnen terugvertalen naar de opdrachtgever, in staat zijn het product-ontwikkelbeleid (samen met marketingdeskundigen en beleidsbepalers) vorm te geven, technisch inzicht en kennis hebben van de stand van de werktuigbouwkundige techniek, idee-vindingtechnieken en beoordelings- en afwegingstechnieken kunnen toepassen, ideeën, opties en keuzes goed kunnen verdedigen in woord, met schema´s en schetsen, kennen van het proces van productmodellering met Solid Modelling (CAD), kennen van technieken om geometrische productgegevens te documenteren en te beheren (PDM), kunnen uitvoeren van de meest relevante analysemogelijkheden. kunnen structureren en beheren van ontwerpprocessen.



3.1.3

Werkveld en functies

Afgestudeerden komen veelal terecht bij ontwikkelen ontwerpafdelingen van de industrie en ingenieursbureaus, maar kunnen ook in andere beroepsrollen komen te werken zoals in de productie, inkoop, uitbesteding, installatie, onderhoud en verkoop. Functies kunnen zeer divers zijn. Voorbeelden van functies die kunnen worden bekleed zijn bijvoorbeeld: ontwerper, constructeur, productspecialist, calculator, technisch tekenaar, werkvoorbereider, productieleider, consulent en veiligheidsinspecteur. Voor een werktuigbouwkundige, die zich richt op productontwikkeling, is het belangrijk om in verschillende situaties te functioneren. Ontwikkeling De volgende situaties kunnen zich voordoen: De markt vraagt om een nieuw product en de gebruikers (´afnemers´ van het ontwerp) hebben wensen en verwachtingen. Voor de ontwerper betekent dit dat hij of zij overzicht heeft over alle eisen en de volledigheid kan beoordelen. Vaak zal een product-ontwikkelbeleid worden opgesteld. De ontwerper moet in staat zijn om het product-ontwikkelbeleid (samen met marketingdeskundigen en beleidsbepalers) mede vorm te geven. Na de analyse van de vraag is een vertaling nodig van gewenste eigenschappen naar productkenmerken (d.w.z. technische eisen die haalbaar, meetbaar en concurrerend zijn). Dit vraagt om technisch inzicht en kennis van de stand van de techniek om de haalbaarheid van de eisen te kunnen overzien. Bij het ontwerpen moet worden bepaald volgens welk concept het product zijn werking gaat verrichten. Van de ontwerper wordt verwacht dat hij overziet welke concepten van toepassing zijn en hij moet een verantwoorde keuze kunnen maken. Hiervoor gebruikt hij of zij technieken voor ideevinding en beoordeling. Ook kan hij zijn ideeën, opties en keuzes goed verdedigen in woord, met schema´s en met schetsen. Na de conceptstudie wordt de geometrie van het product gedefinieerd. Hier wordt detailinformatie aan toegevoegd door maten, toleranties en materialen te kiezen. De ontwerper kent het proces van Solid Modelling (3D CAD). In deze fase ontstaan geometrische modellen die beheerd moeten worden. De ontwerper moet de technieken kennen om productgegevens vast te leggen en te beheren. Als de geometrie van het product bekend is, dan zullen vragen moeten worden beantwoord met betrekking tot de bruikbaarheid van het product. Dit is de analysefase. Vragen over sterkte, stijfheid, productiemogelijkheid, inbouwbaarheid, onderhoudbaarheid en levensduurkosten vragen elk om andere analyses. De ontwerper kent de mogelijkheden van de meest relevante analyses. Als de geometrie vastligt en de analyses hebben plaatsgevonden, worden de resultaten gedocumenteerd. De ontwerper heeft overzicht van de informatiebehoefte bij de verschillende ´afnemers´van het ontwerp en moet documenten opstellen voor de verschillende informatiebehoeften. Uitvoering In het uitvoerende vlak zijn als situaties denkbaar: In een bedrijf worden aanvragen voor levering van producten geplaatst. De aanvragen worden beantwoord met offertes, d.w.z. een productbeschrijving in combinatie met vraagprijs en levertijd. Het maken van een aanbieding en het afgeven van een prijs en levertijd vraagt om een goed werkproces. Ook dit moet vorm krijgen met inbreng van de werktuigbouwer. Hiervoor is kennis nodig van methoden om informatie te verzamelen en in procedures vast te leggen. Ook het ontwerpproces zelf moeten worden georganiseerd. Afhankelijk van het probleem bestaan in de praktijk een aantal ´procesaflopen´, die dienen als basis voor een nieuw ontwerp. De ontwerper moet deze ontwerpprocessen structureren en beheren.



3.2

Opleidingsprofiel 3.2.1

Doelstelling opleiding

De opleiding heeft de volgende doelstellingen: Het opleiden van een startbekwame HBO-er Werktuigbouwkunde die de algemene HBO-competenties bezit en aan de wensen vanuit het bedrijfsleven beantwoord. De opleiding beantwoordt aan de vraag vanuit het bedrijfsleven. Het curriculum sluit aan op de verschillende instroomprofielen. Het programma is aantrekkelijk en studeerbaar. Afstudeerrichting Product Design Engineering De uitdaging voor de ingenieur van Product Design Engineering (PDE) is om industrieel vervaardigde producten zo te ontwerpen dat ze functioneren (engineering) en graag gebruikt worden door de gebruikers (design).Gebruikers zijn alle personen die direct of indirect met het product te maken hebben De ingenieur PDE heeft verstand van techniek, productie, vormgeving, marketing en ergonomie. Afstudeerrichting Integrated Product Development Integrated Product Development is een afstudeerrichting van de opleiding Werktuigbouwkunde. Een IPD-er ontwerpt, bouwt en verbetert werktuigbouwkundige machines, producten, instrumenten en apparaten, waarmee het werk van mensen wordt vergemakkelijkt of overgenomen. Binnen de afstudeerrichting ligt de focus op snel en / of nauwkeurig bewegende systemen, bijvoorbeeld een machine welke elektronische componenten op printplaten plaatst, een minuscuul pompje dat onder de huid wordt geplaatst en daar gedoseerd medicijn afgeeft of een verpakkingsmachine voor contactlenzen. Als startende IPD-er ben je vaak betrokken bij het uitontwikkelen (het engineeren) van de eerste ideeën of het globale ontwerp van een dergelijk systeem. Meestal vervul je je functie binnen een projectteam dat van begin tot einde verantwoordelijk is voor de ontwerp en de realisatie (bijvoorbeeld de bouw van een eerste prototype) van het product of de machine. Je neemt je verantwoordelijkheid en communiceert actief over je taak met mensen binnen en buiten het projectteam. Werktuigbouwkunde duaal De opleiding is bedoeld voor mensen met werkervaring en een relevante werkkring. Bij de duale studie is er een intensieve relatie tussen werken en studeren. Na een contact tussen student, werkgever en de Hogeschool worden afspraken gemaakt over werkzaamheden en projecten die mee kunnen tellen voor EC‟s tijdens de opleiding. Deze koppeling met het werk maakt het mogelijk dat de opleiding zeer nauw kan aansluiten bij de specifieke beroepssituatie van de student zonder dat dit ten koste gaat van de breedte van de opleiding als geheel.

3.2.2

Uitwerking van het beroepsprofiel

De opleidingscompetenties voor WTB zijn ontwikkeld en uitgewerkt op basis van de landelijke HTNO kwalificaties. De huidige beschrijving is vastgelegd in het document „Opleidingscompetenties Werktuigbouwkunde‟. De opleiding participeert in de Werkgroep Bachelor of Engineering en zal medio 2012, na publicatie van de nieuwe Bachelor of Engineering Competenties, de eigen beschrijving van opleidingscompetenties opnieuw evalueren. Het beheersingsniveau „startbekwaam‟ is in overeenstemming met het HBO-niveau, zoals dat binnen Europees verband is vastgelegd in de Dublin Descriptoren.



3.2.3

Het hbo-niveau van de opleiding

De HU heeft als doel haar studenten op te leiden voor een functie op hbo-niveau en elke afgestudeerde student dient aan een groot aantal (beroeps)competenties te voldoen die zijn afgeleid van het beroepsprofiel. Om het niveau van beroepsuitoefening te bepalen worden de volgende vijf samenhangende criteria gehanteerd: kennis en inzicht toepassen kennis en inzicht oordeelvorming communicatie leervaardigheden

Het HBO-niveau van de opleiding werktuigbouwkunde aan de Hogeschool Utrecht is gewaarborgd door de NVAO, Nederlands-Vlaamse Accreditatieorgaan, die de opleiding in 2006 heeft geaccrediteerd. Binnen de opleiding Werktuigbouwkunde (d.w.z. binnen alle afstudeerrichtingen van de opleiding) is "het hbo-niveau " met alle aspecten die hieraan verbonden zijn op diverse manieren verweven in het curriculum. Hieronder wordt weergegeven welke vaardigheden of competenties samenhangen met welke categorieën van werkvormen of studie-onderdelen. Als frame voor dit geheel dient het zgn. thematisch projectonderwijs: elk blok (periode van negen weken) is er een thema waarbinnen een project centraal staat, omgeven door theorievakken en practica. Verder is er een doorlopend programma van Studieloopbaanbegeleiding(SLB), waarbij de student begeleid wordt t.a.v. de hoofddoelen: reflectie en zelfsturing (o.a. met het oog op studiegedrag en studiekeuzes). De opleiding baseert haar opleidingsprofiel op het landelijk vastgesteld profiel van de Bachelor of 3 Engineering . In dit profiel wordt expliciet een verbinding gelegd met de algemene hbo-competenties brede professionalisering multidisciplinaire integratie wetenschappelijke toepassing transfer en brede inzetbaarheid creativiteit en complexiteit in handelen probleemgericht werken methodisch en reflectief denken en handelen sociaalcommunicatieve bekwaamheid basiskwalificering voor managementfuncties besef van maatschappelijke betrokkenheid In het profiel van de Bachelor of Engineering wordt het proces van voortbrenging van een producten, een diensten of een sturing centraal gesteld. In dit proces worden vier kerncompetenties onderscheiden: inzicht krijgen in opdracht of probleemstelling ontwerpen van product, dienst of sturing plannen van de uitvoering uitvoeren van het plan van aanpak Overzicht koppeling algemene en beroepscompetenties Kennis en inzicht Kan kennis en vaardigheden up to date houden, uitbreiden en overdragen

3

Profiel Bachelor of Engineering, cluster Engineering 2007



Toepassen kennis en inzicht Opstellen van een klantenwens of user requirement specification Opstellen van een functionele specificatie Opstellen van een software of hardware design specification Realiseren van hardware en software In bedrijfstellen en valideren van een systeem Onderhouden van een systeem Oordeelsvorming Kan bij beroepsmatige en ethische dilemma‟s een afweging maken op basis van maatschappelijk geaccepteerde normen en waarden en een besluit nemen. Kan gestructureerd en analytisch denken en handelen (en kan innovatieve ideeën genereren en initiatieven nemen.) Communicatie Kan op diverse manieren effectief communiceren met verschillende geledingen in verschillende situaties. Kan (zelfstandig werken en) in een team gestructureerd en resultaatgericht samenwerken. Kan functioneren in een dynamische, multidisciplinaire en internationale omgeving. Kan leiding geven. Leervaardigheden Kan zelfstandig werken en reflecteren op het eigen gedrag om feedback te geven en te ontvangen.

3.2.4

Didactische uitgangspunten

De opleiding heeft gekozen voor een competentiegericht onderwijsmodel. Een competentie is een vaardigheid op grond van bijvoorbeeld kennis, vaardigheden en houdingen die nodig is om een taak in een bepaalde (beroeps)context uit te oefenen. Voor het onderwijs betekent dit het volgende: Het onderwijs is gericht op het verwerven van beroepscompetenties, d.w.z. het in samenhang verwerven van kennis, vaardigheden en houdingsaspecten waarmee beroepstaken kunnen worden uitgevoerd binnen of buiten Nederland, maar altijd in een internationale context. Het leren wordt opgevat als een doelgerichte activiteit van de student; het onderwijs bevordert actief en zelfstandig leren. De docent ondersteunt en coacht het leerproces van de student en is inhoudelijk expert op een bepaald competentiegebied. Het leren vindt zoveel mogelijk plaats in realistische leeromgevingen, waarbij leertaken lijken op beroepstaken. Hierbij wordt waar wenselijk en mogelijk gebruikgemaakt van moderne media (ICT). Het onderwijs is gebaseerd op het concurrency-principe, waarbij leermomenten op de opleiding en in de beroepspraktijk elkaar wederzijds positief beïnvloeden. Het leren is een sociaal en interactief proces, studenten werken samen: met elkaar, de docent en professionals uit de praktijk. Toetsen zijn bedoeld om vast te stellen welke beheersniveau van de competenties is bereikt en de student inzicht te geven in de vorderingen in het eigen leerproces.



3.2.5

Didactische werkvormen

De didactiek van de opleiding staat in het teken van competentiegericht onderwijs. Hierbij wordt gestreefd naar een balans tussen practicumopdrachten, theorie, trainingen en werken in het beroepenveld De opleiding kent daarmee verschillende onderwijsvormen: Theorieonderwijs: hoorcolleges, responsie- en werkcolleges en zelfstudieopdrachten. Practicumonderwijs/werkgroepbijeenkomsten: trainingen in kleine groepen (max. 16 studenten) die erop gericht zijn dat de student beroepsvaardigheden oefent. Praktijkbegeleiding: begeleiding van de praktijkperiode vanuit de opleiding en de instelling. Casus/projectonderwijs: groepsgewijze realisatie van producten in afgebakende periode. Ondersteuning van dit proces vindt plaats in de vorm van Studieloopbaanbegeleiding: door middel van ondersteuning en coaching van het binnen en buitenschoolse leren. In het onderwijsmodel staat thematisch projectonderwijs centraal. het theoretisch onderwijs en de vaardigheidstrainingen zijn daaraan flankerend. Stages en afstuderen kunnen in dit kader ook als projecten worden beschouwd. Project In elk onderwijsperiode van tien weken (een blok) staat één thema centraal. Elk thema wordt in een variatie van werkvormen uitgewerkt. Centraal in het thema staat een project; aanvullend worden andere werkvormen gebruikt (flankerend onderwijs). Onderwijsprojecten spelen een belangrijke rol in het didactisch model van de opleiding. Ze bieden de mogelijkheid om in het binnenschoolse curriculum te experimenteren met realistische beroepssituaties. In de onderwijsprojecten wordt de relatie met de competentieontwikkeling op twee manieren geëxpliciteerd: ten eerste door beroepsproducten als (tussen)resultaat van projecten te kiezen en te beschrijven, ten tweede door taken en uitdagingen bij projecten te expliciteren en studenten gericht te beoordelen op de bijbehorende gedragscomponenten. Thematisch projectonderwijs Studenten werken aan een opdracht in relatie tot het thema en vormen hiervoor een projectteam van maximaal acht personen. De projectgroep verdeelt onderling de taken. Elk lid van de groep neemt de verantwoordelijkheid op zich voor een of meer onderdelen van het project en draagt er dus zorg voor dat die onderdelen tijdig klaar zijn. De projectgroep vergadert elke week. De verslagen van de vergaderingen worden gebundeld in een (digitaal) logboek. Daarnaast houdt elke student een persoonlijk portfolio bij, waarin zijn individuele bijdrage aan het project zichtbaar wordt. Bij de uitvoering van het project doorlopen de studenten een aantal fasen: 1. inventarisatie van mogelijke oplossingen en het maken van een keuze; 2. het maken van een plan voor de uitwerking van de gekozen oplossing; 3. voorbereiding van het onderzoek of het ontwerp; 4. uitvoering van het onderzoek of het ontwerp; 5. verslag en/of presentatie. De begeleidende docent is 1 uur per week (bij het eerste project in de propedeuse 2 uur per week) beschikbaar voor feedback. Hij bepaalt op vastgestelde momenten of de groep kan doorgaan naar de volgende projectfase. Tevens beoordeelt de begeleider het uiteindelijke resultaat. Theoriemodulen Student leert om zichzelf nieuwe theorie eigen te maken de weg leren vinden in grotere hoeveelheden leerstof (artikelen, boeken, internet) hoofden bijzaken onderscheiden (wat is relevant) relaties leggen tussen theorie en praktijk modelvorming (bijv. natuurwetenschappelijk of bedrijfseconomisch) Naast bovengenoemde projecten worden andere werkvormen gehanteerd ten behoeve van kennisen vaardigheden ontwikkeling binnen het betreffende thema: (1) practica, en voor de theorievakken (2) hoorcolleges en (3) IZT (instructie-zelfstudie-terugkoppeling). IZT bevordert het zelfstandig studeren. Het 40/263 © Hogeschool


houdt in dat de student na een korte instructie een studieopdracht uitvoert en daarvoor de benodigde literatuur bestudeert, waarna de begeleidende docent de resultaten met de studenten bespreekt. Practica Toepassing van theorie in de praktijk. Omgang met ict hulpmiddelen (computer aided engineering). Microsysteemtechnieken. Basis t/m cnc fabricagetechnieken. Verslaglegging. Uitvoering realisatiefase van de projecten. Opdrachten, via stage of afstuderen. Aanmeldplicht voor projecten en (maak)opdrachten via de practicacoördinator. In de practica, die plaatsvinden in een werkplaats, laboratorium of computerlokaal, oefenen studenten zich onder begeleiding van een instructeur of docent in praktische en beroepsgerichte vaardigheden. Studie Loopbaan Begeleiding (SLB) Studieloopbaanbegeleiding (SLB) is een belangrijke werkvorm in de eerste drie leerjaren. SLB bestaat uit individuele gesprekken en groepsbijeenkomsten met de SLB-begeleider. Er wordt gewerkt met een persoonlijk ontwikkelingsplan en een studieplan

3.2.6

Competenties beginnende beroepsbeoefenaar

Binnen de opleiding Werktuigbouwkunde is gekozen is voor de onderstaande set van onderwerpen voor opleidingscompetenties waar binnen thematisch onderwijs aandacht aan zal worden geschonken: 1. Levenscycluscompetenties Strategie en industriële doelvinding Verwerven Opdracht Opstellen pakket van eisen Ontwerpen concept Uitontwikkelen product Uitbesteden aan derden Productieklaar maken Produceren en/of installeren Onderhoud en service Onderzoeken Kwaliteitsmanagement 2. Sturingscompetenties Projectmanagement Entrepreneurship Leiding geven Problemen oplossen 3. Zelfsturende competenties Bijdragen aan vernieuwing en ontwikkeling (leren-leren) Werken onder tijdsdruk. 4. Sociale en communicatieve competenties Mondelinge communicatie Schriftelijke communicatie Samenwerken



3.2.7

Horizontale doorstroommogelijkheden

Aangezien de propedeuse voor het grootste deel gemeenschappelijk is, voor de opleidingen Product Design & Engineering, Integrated Product Development, Industriële Automatisering en Algemene Operationele Technologie kan in de propedeuse tot april probleemloos (vrijwel) zonder studievertraging overgestapt worden naar een van de andere opleidingen. Horizontale doorstroom in latere studiejaren is niet meer automatisch mogelijk. Als de vraag hiervoor zich voordoet, dan zal dit per geval worden bekeken en het zal in de meeste gevallen dan nodig zijn om delen van het eerdere programma van de dan gewenste afstudeerrichting alsnog te volgen.

3.2.8

Vervolgopleidingsmogelijkheden

Vervolgopleiding is in beginsel mogelijk in de Masters opleidingen van de HBO‟s en Universiteiten in de richting van werktuigbouwkunde. Toelating tot de Masters opleidingen binnen het instituut „Engineering and Design‟ van de Hogeschool Utrecht is mogelijk als de student na het behalen van zijn bachelordiploma tenminste enige jaren in de beroepspraktijk heeft gewerkt. Universitaire Masters bieden in de meeste gevallen een schakelprogramma voorafgaand aan de Masters opleiding.



4 4.1

Inrichting en organisatie opleiding Algemeen

Een opleiding is centraal geregistreerd in het zgn. CROHO en bepaalt welke opleidingsnaam op je diploma komt. Binnen de opleiding kunnen verschillende afstudeerrichtingen gedefinieerd zijn, dat is in het algemeen de naam die in de brochures vermeld staat. De opleiding werktuigbouwkunde valt onder het Institute of Engineering en wordt geleid door de Instituutsdirecteur dhr. Do Blankestijn. De opleiding heeft de CROHO-registratie Werktuigbouwkunde (nr. 34280).

4.1.1

Opleidingsvarianten

Het onderwijs kent een (aantal) opleidingsvariant(en). Je kunt een opleiding namelijk voltijd, deeltijd of duaal volgen. Integrated Product Development kent een voltijd en een duaal variant. Product Design Engineering kent alleen een voltijd variant Voltijdopleiding De voltijdopleiding is een onderwijsvariant waarbij je wordt geacht 40 uur per week beschikbaar te zijn voor het onderwijs. De studenten die deze variant kiezen komen rechtstreeks van de havo, vwo of mbo (niveau 4). Duale opleiding Een duale opleiding is een combinatie van onderwijs volgen en werken, waarbij werk en studie op elkaar zijn afgestemd. Een deel van de leerdoelen wordt gerealiseerd op het werk en een deel op school. De afstemming werk-studie geschiedt op basis van bindende afspraken tussen de onderwijsafdeling, het bedrijf of organisatie waar de beroepsuitoefening van de student plaatsvindt en de student in de vorm van het afsluiten van een onderwijsarbeidsovereenkomst. Hierin worden aangegeven: de duur van de overeenkomst, de inhoud en omvang van het buitenschoolscurriculum alsmede de beoordeling ervan, de inhoud en omvang van de begeleiding vanuit het bedrijf en hoe en wanneer de overeenkomst voortijdig kan worden ontbonden. Vanaf het cursusjaar 2011 – 2012 vindt geen instroom meer plaats voor duale studenten. Honoursprogramma Dit programma richt zich op een groep geselecteerde excellente studenten (selectie op studieresultaten en motivatie vindt plaats in het tweede studiejaar) die naast hun reguliere programma een extra programma aangeboden krijgen, ontwerpen onderzoekcasussen en een verzwaarde afstudeeropdracht. De ontwerpen onderzoekcasussen zijn actuele bedrijfsproblemen waaraan onder begeleiding van een docententeam multidisciplinair in kleine groepjes wordt gewerkt. Met het honoursprogramma wil de opleiding de ontplooiingskansen van excellente studenten op de volgende gebieden stimuleren en faciliteren: verdere professionalisering van de beroepsfunctie "ontwerpen" (rol van ontwerper, onderzoeker en experimentator) in het bijzonder toegespitst op het gebruik van hoogwaardige technologie bij de verbetering en innovatie van producten en processen; versterking van de internationale oriëntatie op de beroepsfunctie; verbeteren van de vaardigheden voor onderzoek en het uitbrengen van publicaties. De student werkt in kleine groepen. De docenten coachen, dragen kennis over, faciliteren het ontwerpen ontwikkelproces met onder andere workshops en waar nodig werken ze zelfs mee aan het oplossen van praktijkproblemen. Het begeleidende docententeam bestaat voornamelijk uit docenten van kenniskringen (Lectoraten) die aan het instituut verbonden zijn en wordt waar nodig aangevuld door externe deskundigen (de opdrachtgever, andere bedrijven, en nationale en internationale universiteiten en/ of kennisinstituten).



Door het volgen van het honoursprogramma krijgt de student een extra aantekening bij het diploma en is het mogelijk aansluitend een Master programma aan de universiteit te volgen. De toelatingseisen zijn: geen studievertraging, gemiddeld cijfer 7,5. Het honoursprogramma staat open voor alle studenten die voldoen aan de gestelde criteria. Daarnaast zal een sollicitatiegesprek tot de procedure horen. Plaatsen zijn beperkt, het oordeel van de lector is bindend. Alle informatie en regelingen met betrekking tot het Honoursprogramma zijn te vinden op www.honoursprogramma.fnt.hu.nl .

4.1.2

Opleidingsstructuur algemeen

Studiefases De opleiding bestaat uit twee studiefases: de propedeutische fase en de hoofdfase. De opleiding begint met een propedeutische fase van een jaar. Deze fase wordt afgesloten met een 4 propedeutisch getuigschrift. Na de propedeuse volgt de hoofdfase die drie jaar duurt en wordt afgesloten met een bachelordiploma. Zie verder par. 4.2 en 4.3. Wettelijke studieduur, studielast en studiepunten De studielast van de opleiding en de daartoe behorende cursussen wordt uitgedrukt in hele studiepunten (EC‟s) volgens het European Credit Transfer System (ECTS). Dit is een studiepuntensysteem om opleidingen internationaal vergelijkbaar te maken. De studielast van 1 EC komt overeen met 28 studie(klok)uren (inclusief contacttijd). De opbouw van de studielast van iedere cursus wordt nader omschreven in Osiris. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tin studielast voor verschillende werkvormen, waaronder zelfstudie. De werkelijke studielast wordt gemeten bij de cursusevaluaties. De reguliere bacheloropleiding duurt vier jaar. Bij de opbouw van de opleiding is een gemiddelde studielast van 60 EC‟s, oftewel 1680 uur, per studiejaar als uitgangspunt genomen. De totale studielast van de opleiding (onderwijs, zelfstudie en praktijktijd/stages) bedraagt dus 240 EC‟s. De studiepunten zijn als volgt over de studiejaren verdeeld: propedeuse: 60 EC‟s hoofdfase: 180 EC‟s (major van 150 EC‟s + profileringsruimte van 30 EC‟s).

Tabel verdeling studielast over opleiding: Hoofdfase (180 EC.) Propedeuse (60 EC.) Major (150 EC.)

Profileringsruimte (30 EC.)

In de cursusbeschrijvingen is per cursus de studielast opgenomen, uitgedrukt in hele studiepunten. Zie OSIRIS. EC‟s worden pas toegekend nadat de desbetreffende cursus is afgerond met het bijbehorende tentamen (c.q. alle deeltentamens). Zie ook par. 6.3.6 Propedeuse Zie par. 4.2 voor meer informatie over de propedeuse. Hoofdfase Zie par. 4.3 voor meer informatie over de hoofdfase.

4

De duur van drie jaar geldt voor de voltijdvariant. Bij deeltijd en duaal kan er sprake zijn van een afwijkende duur.



Tabel opleidingsstructuur Werktuigbouwkunde voltijd (PDE & IPD): Propedeuse Hoofdfase Semester 1 Semester 2 Semester 3 Semester 4 Semester 5 P1 P2 H1 H2 H3. Stage 30 EC 30 EC 30 EC 30 EC 30 EC

Semester 6 H4 30 EC

Tabel opleidingsstructuur Werktuigbouwkunde duaal: Propedeuse Hoofdfase Semester 1 Semester 2 Semester 3 Specialisatie P1 P2 H1 Keuze uit diverse specialisaties 30 EC

4.1.3

30 EC

30 EC Werkervaring 60 EC

60 EC

Semester 7 H5. VPR 30 EC

Semester 8 H6. Afstuderen 30 EC

Semester 6 Afstudeer opdracht 30 EC

Verkorte opleidingsroutes

De duale opleidingen kennen geen verkorte opleidingsroutes, anders dan, op basis van vooropleiding en werkervaring, met de student een op maat gemaakt studieprogramma dat kan worden vastgesteld door de examencommissie. Voor de voltijdopleidingen geldt dat de volgorde van het opleidingsprogramma af hangt van de vooropleiding. Vooropleidingen kunnen zijn: HAVO, VWO en MBO-niveau 4. Het 4-jarige programma voor HAVO en VWO vormt het uitgangspunt voor de volgorde waarin het programma wordt doorlopen. Studenten met een technische MBO-vooropleiding kunnen bij de examencommissie vrijstelling aanvragen voor de stage. Deze oordeelt of er geheel of gedeeltelijk vrijstelling voor de stage verleend kan worden. Zie onderstaand schema voor alle studieroutes. Tabel opleidingsstructuur:

Zie voor meer informatie over vrijstellingen par. 6.2.

4.1.4

Overzicht curriculum (per studiejaar)

Per studiejaar wordt door de opleiding het onderwijsprogramma ofwel het curriculum van zowel de gehele studie als van de onderdelen vastgesteld. Dit studieprogramma geldt uitsluitend voor het studiejaar waarvoor het is vastgesteld. Let op, het curriculum kan onderhevig zijn aan veranderingen. Controleer bij twijfel altijd de SharePoint site van de opleiding.



De cursussen van zowel propedeuse als hoofdfase zijn hieronder per opleidingsjaar aangegeven inclusief het aantal bijbehorende EC‟s en de OSIRIS-code. De volledige cursusbeschrijvingen zijn te vinden in OSIRIS. Studieprogramma‟s (van eerdere cursusjaren) zijn terug te vinden op de opleidingssite van WTB: https://www.sharepoint.hu.nl/Onderwijs/Instituten/Institute%20for%20Engineering%20%20Des/Werktuigbo uwkunde Werktuigbouwkunde voltijd Per studiejaar wordt door de opleiding het onderwijsprogramma ofwel curriculum van zowel de gehele studie als van de onderdelen vastgesteld. Dit studieprogramma geldt uitsluitend voor het studiejaar waarvoor het is vastgesteld. De thema‟s van zowel propedeuse als hoofdfase zijn hieronder per semester aangegeven inclusief het aantal bijbehorende EC‟s en de Osiris-code. De volledige cursusbeschrijvingen zijn te vinden in Osiris. In het studiejaar 2011-2012 worden in de hoofdfase de onderstaande thema‟s aangeboden voor de afstudeerrichtingen IPD en PDE .Vanaf 2012 – 2013 zal het curriculum voor de hoofdfase gebaseerd zijn op modules van 5 EC. Fase Integrated Product Development (IPD) H1.1 CP: Constructieprincipes H1.2 CB: Constructie en Beweging H2.1 ME: Mechatronica H2.2 MV: Materiaal en Vervaardigen H3.1 Stage H3.2 Stage H4.1 OK: Ontwerpen op Klantspecificaties H4.2 EN: Engineering H5.1 Vrije Profileringsruimte/Minor * H5.2 Vrije Profileringsruimte/Minor H6.1 Afstudeerproject H6.2 Afstudeerproject Fase Product Design & Engineering (PDE) H1.1 Vormgeven H1.2 Productrealisatie H2.1 Smart Products H2.2 Materialiseren H3.1 Stage H3.2 Stage H4.1 Productontwikkeling 1 H4.2 Productontwikkeling 2 H5.1 Vrije Profileringsruimte/Minor * H5.2 Vrije Profileringsruimte/Minor H6.1 Afstudeerproject H6.2 Afstudeerproject



Curriculum Propedeuse Werktuigbouwkunde Voltijd De opleidingen Product Design & Engineering, Integrated Product Development, Industriële Automatisering en Algemene Operationele Technologie hebben, tenzij anders vermeld in de opleidingsspecifieke curriculumtabellen, een gezamenlijk Propedeuse-curriculum.

Fase

EC’s

Periode

Onderwijsprogramma 2011-2012

Osiris-code

A-B

Science Mechanica

TEGP-VASCMECH-11

5

Science Wiskunde1

TEGP-VASCWIS1-11

5

Professionalisering 1

TEGP-VAPROF1-11

5

Ontwerpleer 1

TEGP-VAONTWL1-11

5

Technisch ontwerpen

TEGP-VATONTW-11

5

Besturingstechniek 1

TEGP-VABESTT1-11

5

P.1

Totaal P.1

Fase

30

EC’s

Periode


Osiris-code

C en D

Science Wiskunde 2

TEGP-VASCWIS2-11

5

Construeren 1

TEGP-VACONST1-11

5


TEGP-VAPROF2-11

5

Materialiseren 1

TEGP-VAMATR1-11

5

P.2a

Fase

Periode

Onderwijsprogramma 2010 -2011

Osiris-code

IA

Totaal P.2a

20

AOT

WTB

P.2b C en D

Materialiseren 2 Construeren 2

TEGP-VAMATR2-11

5

TEGP-VACONST2-11

5

Science IA

TEGP-VASCIA-11

5

Science AOT

TEGP-VASCAOT-11

5


TEGP-VABESTT2-11

5

5

Totaal P.2b

10

10

10

Totaal P.2

30

30

30



Curriculum Product Design & Engineering - Hoofdfase Tabel curriculumoverzicht: Fase

EC’s

semester


Osiris-code

1, Periode A

Project Vormgeven

TTIT-EVPRO-08

5

Vormleer

TTIT-VORML-08

2

Sterkteleer 2b

TTIT-STLb-10

2

Construeren 1

TTIT-CONST1-08

2

Model- en prototypebouw

TTIT-MOBO-08

1

Vormstudie 1

TTIT-VORMS1-08

1

Computervisualisatie 1

TTIT-COMPV1-08

1

Handtekenen 2

TTIT-HANDT2-08

1

Studieloopbaanontwikkeling H1a

TTIT-SLOH1a

0

H.1.1

Totaal Periode A

15

H.1.2 1, Periode B

Project Productrealisatie

TTIT-PRPRO-08

5

Ergonomie 1

TTIT-ERGO1-08

2

Ontwerptechnieken 2

TTIT-ONTWT2-09

2

Conceptualiseren

TTIT-CONCEP-08

1

Practicum Eindige Elementen

TTIT-EINEL-08

1

Handtekenen 3

TTIT-HANDT3-08

1

Computervisualisatie 2

TTIT-COMPV2-08

1

Excursie 1

TTIT-EXCUR1-08

1

Studieloopbaanontwikkeling H1b

TTIT-SLOH1b

1

Totaal Periode B

15

Totaal Fase 2

30



Fase

EC’s

semester


Osiris-code

2, Periode C

Project Smart Products

TTIT-SPPRO-08

5

Construeren 2 - kunststof

TTIT-CONST2-08

2

Elektronica Componenten

TTIT-ELCOM-08

2

Ergonomie 2

TTIT-ERGO2-08

2

Onderzoek

TTIT-ONDRZ-08

1

Ontwerpersvaardigheden Solidworks 2B - kunststof producten modelleren

TTIT-ONTV-09

0

TTIT-SOLID2B-08

1

Phidgets

TTIT-PHIDG-08

1

Computerschetsen

TTIT-CSCHETS-08

1


TTIT-SLOH2a

0

H2.1

Totaal Periode C

15

H2.2 2, Periode D

Fase

Project Materialiseren

TTIT-MATPRO-09

5

Materialiseren 2 - staal en aluminium

TTIT-MAT2-08

2

materialiseren 4B

TTIT-MAT4B-08

2

Materialiseren 3 - kunststoffen

TTIT-MAT3-08

2

Practicum productie technieken

TTIT-PRTECH-08

1

Solidworks 2 - top-down modelling

TTIT-SOLID2-08

1

Ontwerpersvaardigheden

TTIT-ONTV-09

1


TTIT-SLOH2b

1

Totaal Periode D

15

Totaal Fase 3

30

Periode


Osiris-code

A en B

Stage

TTIT-STAN1-07

EC‟s

H3 30



Fase

EC’s

semester


Osiris-code

2, Periode C

Project Productontwikkeling 1

TTIT-PROPRO1-09

5

Marketing Materialiseren 5 - corrosiebestendig ontwerpen

TTIT-MARKT-09

2

TTIT-MAT5-08

2

Construeren 3 - mechanismen

TTIT-CONST3-09

2

Vormstudie 2

TTIT-VORMS2-09

1

Solidworks 3 - surface modelling

TTIT-SOLID3-09

2

Vrije Module 2

TTIT-VRM2-08

1


TTIT-SLOH4a-08

0

H4.1

Totaal Periode C

15

H4.2 2, Periode D

Fase H5

semester


TTIT-PROPRO2-09

5

Design for sustainability

TTIT-DFSUST-09

2

Bedrijfskunde 2

TTIT-BK2-09

2

Productievoorbereiding

TTIT-PRODVB-10

3

Coaching

TTIT-COACH-08

1

Vrije module 3

TTIT-VRM3-08

1


TTIT-SLOH4b-08

1


Totaal Periode D

15

Totaal Fase 4

30

Osiris-code

Minor / Profileringsruimte Fase H6

semester

Onderwijsprogramma 2011-2012 Afstuderen

EC’s 30

Osiris-code

EC’s 30



Curriculum Integrated Product Development - Hoofdfase Tabel curriculumoverzicht: Fase

EC’s

semester


Osiris-code

1, blok 1

Project: Thema Constructieprincipes

TTIT-CPPRO-07

5

Theorie Constructie-elementen 1

TTIT-CONEL1-08

2

Theorie Dynamica 1

TTIT-DYN1-08

2

Practicum Construeren

TTIT-CONP-08

1

Theorie Wiskunde 3 / DV

TTIT-WIS3-08

2

Theorie Werktuigkundige Systemen 1

TTIT-WSYST1-08

2

Solidworks 2

TTIT-SOLID2-08

1

Studieloopbaanontwikkeling H1

TTIT-SLOH1A-08

0

H.1.1

Totaal H1.1

15

H.1.2 1, blok 2

Project: Thema Constructie en Beweging

TTIT-CBPRO-07

5

Theorie Dynamica 2

TTIT-DYN2-08

2

Materialiseren 2 ;staal en aluminium

TTIT-MAT2-08

2


TTIT-SLOH1B-08

1

Theorie Sterkteleer 2

TTIT-STL2-08

2

Theorie Systeemleer

TTIT-SYSL-08

2

Practicum Systeemleer; Simulatie met Dyn

TTIT-SYSLP-08

1

Totaal H1.2

15

Totaal Fase 2

30



Fase

EC’s

semester


Osiris-code

2, blok 3

Project Mechatronica

TTIT-MCPRO-08

5

Theorie Analoge Elektronica

TTIT-ANEL-08

2

Practicum Analoge Elektronica

TTIT-ANELP-08

1

Theorie Constructie Elementen 2

TTIT-CONEL2-08

2

Practicum Digitale Elektronica

TTIT-DIELT-08

1

Materialiseren 3 ; kunststoffen

TTIT-MAT3-08

2


TTIT-SLOH2A-08

0


TTIT-STL3-08

2

H2.1

Totaal H2.1

15

H2.2 2, blok 4

Fase

semester

Project Materialen & Vervaardigen

TTIT-MVPRO-08

5

Practicum MST- Cleanroom

TTIT-CLEANP-08

1

Eindige Elementenmethoden

TTIT-EINEL1-08

1

Systeemdynamica – Practicum

TTIT-SYSDP1-08

1

Systeemdynamica

TTIT-SYSD1-08

2

Materialiseren 4 ; productietechniek

TTIT-MAT4A-08

2

Produktietechniek Prakticum

TTIT-PRTECHP-08

1


TTIT-SLOH2B-08

1

Werktuigkundig tekenen

TTIT-WTKT-08

1

Totaal H2.2

15

Totaal Fase 3

30


Osiris-code

Praktijkstage

TTIT-STAN1-07

EC’s

H3 30



Fase

EC’s

semester


Osiris-code

2, blok 3

Project Ontwerpen op Klantspecificaties

TTIT-OKPRO-07

5

Practicum Lifecycle Costing

TTIT-LCCP-10

1

Innovatie Management

TTIT-INMAN-08

2

Practicum Integraal Ontwerpen

TTIT-INTONTP-08

1

Theorie Lifecycle Engineering

TTIT-LIFEN-08

2

Systeem engineering

TTIT-SYSEN-08

2


TTIT-SLOH4A-08

0

Werktuigkundige systemen 2

TTIT-WSYST2-08

2

H4.1

Totaal H4.1

15

H4.2 2, blok 4

Fase H5

semester

Project Engineering

TTIT-ENPRO-07

5

Theorie Constructie Elementen 3

TTIT-CONEL3-08

2

Practicum Design for Assembly

TTIT-DFAP-08

1

Ontwerpen fabricage systemen

TTIT-ONTWFA-08

2


TTIT-SLOH4B-08

1

practicum aandrijftechniek

TTIT-WSYSP-09

2

Materialiseren 5; corrosie

TTIT-MAT5-08

2


Totaal H4.2

15

Totaal Fase 4

30

Osiris-code

Minor / Profileringsruimte Fase H6

semester

Onderwijsprogramma 2011-2012 Afstuderen

EC’s 30

Osiris-code

EC’s 30



Minor Micro SysteemTechnologie

EC’s


Osiris-code

Front-endtechnologie Theorie 1

TTIT-MSFRO1-07

3

Front-endtechnologie Theorie 2

TTIT-MSFRO2-07

3

Front-endtechnologie Practicum

TTIT-MSPRAC-07

3

Project Front-end deel (incl. excursies)

TTIT-MSPRO1-07

6

Totaal

Keuzesemester Precision Engineering

15

Montage (Micro-Assembly/Testing)

TTIT-MSMONT-07

3

Packaging en microsensoren

TTIT-MSPACK-07

3

Back-end technologie Practicum

TTIT-MSMATX-07

3

Project Back-end deel (inlc. excursies)

TTIT-MSPRO2-07

6

Totaal

15

Totaal Minor

30

EC’s


Osiris-code

Constructieprincipes

TTIT-COPRIN-09

2

regeltechniek

TTIT-REGTEC-09

3

servotechniek

TTIT-SERVO-09

2

tribologie

TTIT-TRIBO-09

3

project precision engineering 1

TTIT-PEPRO1-09

5

Totaal

15

dynamisch gedrag

TTIT-DYNAM-09

3

Optica

TTIT-OPTIC-09

3

PE bijzondere onderwerpen

TTIT-PEBIJZ-11

2

vacuumtechniek

TTIT-VACTEC-09

2

project precision engineering 2

TTIT-PEPRO2-09

5

Totaal

15

Totaal Minor

30



Curriculum Propedeuse Werktuigbouwkunde duaal. In 2011-2012 is er geen instroom voor nieuwe studenten duaal

Fase

EC’s

Osiris-code

Methoden en technieken

2

TTIT-DW2MTE1-06

Projectmanagement

2

TTIT-DW1PJM1-04

Mechanica 1.1

2

TTIT-DW1MEC1-04

Wiskunde 1.1

2

TTIT-DW1WIS1-09-

Matcad

2

TTIT-DW1CAD2-09

Servotechniek 1

2

TTIT-DW1SER1-09

Wiskunde 1.2

2

TTIT-DW1WIS1-09

Mechanica 1.2

2

TTIT-DW1MEC-04

Project Brug

6

TTIT-DW1GEP1-04

Periode


DW P1.1

P

DW P1.2

22 DW P2.1

Materiaalkeuze

2

TTIT-DW2MAT1-08

Bedrijfskunde 1

2

TTIT-DW2BED1-10

Mechanica 2.1

2

TTIT-DW2MEC2-04

Wiskunde 2.1

2

TTIT-DW2WIS2-09

Project Fiets

6

TTIT-DW2GEP2-04

14 DW P2.2

Bedrijfskunde 2

2

TTIT-DW2BED1-10

Verbetertechnieken

2

TTIT-DW2VETE1-10

Wiskunde 2.2

2

TTIT-DW2WIS2-09

Mechanica 2.2

2

TTIT-DW2MEC2-04

Project verbetertechnieken

7

TTIT-DW2GP4-09

15 extern curriculum

9

Werkervaringsprojecten Totaal P

TTIT-DW2WEP2-09

60



Curriculum Werktuigbouwkunde Duaal - Hoofdfase

Fase

Periode


EC’s

Osiris-code

DW H1.1

Theorie werktuigbouwk. systemen 1

2

TTIT-DW2WBS1-06

Mechanica 3

2

TTIT-DW3MEC3-08

Theorie dynamica 1

2

TTIT-DW3DYN1-10

Statistiek 1

2

TTIT-DW3STA1-10

Project 8 baan( zie DW H1.2)

0

TTIT-DW3GEP3-10

H

8 DW H1.2

Life cycle engineering

2

TTIT-DW3LCE1-06

Theorie dynamica 2

2

TTIT-DW3DYN2-10

Regeltechniek 1

2

TTIT-DW3REG1-10

Industriële marketing

2

TTIT-DW3IMAT-06

Project 8 baan

8

TTIT-DW3GEP3-10


6

Werkervaringsprojecten Totaal

TWTB-WEPRX-10 X= 1 t/m 10

30



Curriculum Werktuigbouwkunde Duaal – Hoofdfase specialisatie ontwerpen en construeren

Fase

EC’s

Periode


Osiris-code

DW 4

Theorie constructie elementen

2

TTIT-CONEL2-08

Theorie analoge elektronica

2

TTIT-ANEL-08

Innovatie management

2

TTIT-INMAN-08

Project mechatronica

5

TTIT-MCPRO-08

H

11 DW 4 H1.2

H1.2

Eindige elementen methode

1

TTIT-EINEL1-08

Theorie constructie elementen 3

2

TTIT-CONEL3-08

Ontwerpen fabricage systemen

2

TTIT-ONTWFA-08

Project materialen en vervaardigen

5

TTIT-MVPRO-08


9



30



Curriculum Werktuigbouwkunde Duaal – Hoofdfase specialisatie ontwerpen en construeren

Fase

EC’s

Periode


Osiris-code

DW 5

Constructieprincipes

2

TTIT-COPRN-09

Tribologie

3

TTIT-TRIBO-09

Project Precision engineering

5

TTIT-PEPRO1-09

H

10 DW 5 H1.2

H1.2

Materialiseren 2 : staal en aluminium

2

TTIT-MAT2-08

Theorie Systeemleer

2

TTIT-SYSL-08

Optica

3

TTIT-OPTIC-09

Project Precision Engineering 2

5

TTIT-PEPRO2-09


8



30



Curriculum Werktuigbouwkunde Duaal – Hoofdfase overige specialisatiemogelijkheden

Fase

EC’s

Periode


Jaar 1

Laspraktijk ingenieur ( IWE)

36

Inspectie en keuringstechnieken

36

Osiris-code

H

Onderhoud en management

28,5

Onderhoudstechnologie

33

e

Metaalkunde 1 jaar

32

Laspraktijk ingenieur ( IWE)

29

Inspectie en keuringstechnieken

34

e

Metaalkunde 2 jaar

extern curriculum

32

Min. 10 en max. 30


60

De student dient in deze fase minimaal 60 EC te behalen, met minimaal 10 en maximaal 30 EC uit het Werkervaringsproject. De overige 50 EC worden ingevuld door een keuze te maken uit een van de aangeboden specialisaties.



Lesdagen en –tijden

4.1.5 Lesdagen

In een week worden lessen in principe geroosterd van maandag t/m vrijdag. Voor het volgen van interfacultaire keuzevakken wordt de dinsdagmiddag en –avond vrij geroosterd. Lestijden Alle onderwijsprogramma‟s worden geroosterd in eenheden van 50 minuten (45 minuten les en 5 minuten pauze/wisseltijd). Voor het volgen van lessen dient men op tijd in het lokaal aanwezig te zijn. Eventuele laatkomers hoeven niet tot het college te worden toegelaten. Voor de opleiding gelden in principe de volgende lestijden. Tabel lestijden: lesuur 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

begintijd 8:30 9.20 10:10 11:00 11:50 12:40 13:30 14:20 15:10 16:00 16:50 17:40 18:30 19:20 20:10 21:00

eindtijd 9.20 10:10 11:00 11:50 12:40 13:30 14:20 15:10 16:00 16:50 17:40 18:30 19:20 20:10 21:00 21:50

De lessen worden tevens zoveel mogelijk evenwichtig verdeeld. Dit zal echter niet altijd lukken omdat de roosters afhankelijk zijn van de beschikbaarheid van lokalen, docenten, enz. Dit betekent dat deeltijdstudenten incidenteel ook overdag studieonderdelen moeten volgen en voltijdstudenten incidenteel ‟s avonds les zullen hebben.

4.1.6

Uitval van lessen

Afwezigheid docenten De opleiding streeft ernaar om in geval van ziekte of afwezigheid om een andere reden van een docent, ervoor te zorgen dat lessen zoveel mogelijk doorgang kunnen vinden. Indien een college uitvalt, worden studenten hiervan op de hoogte gesteld via de informatieschermen en/of de opleidingssite. De docent overlegt bij terugkeer met de groep hoe de stof van de uitgevallen lessen wordt ingehaald. Afwezigheid studenten Indien een student afwezig is, geldt de volgende regel: alleen bij cursussen met een aanwezigheidsplicht dien je je ziek te melden bij de desbetreffende docent en bij langdurige ziekte geef je de ziekmelding door aan je studieloopbaanbegeleider. Wanneer studievertraging dreigt, dien je tevens contact op te nemen met de studentendecaan (zie par. 2.2 ).



4.1.7

Studieloopbaanbegeleiding

Iedere HU-student heeft recht op studieloopbaanbegeleiding. Om deze begeleiding mogelijk te maken zijn meerdere docenten aangewezen als studieloopbaanbegeleider, die als spil tussen de student en de opleiding fungeren. Je kunt bij hem of haar terecht met vragen en problemen die verband houden met je studie. Denk daarbij aan je studievoortgang of keuzes die je kunt maken in het curriculum. Als je een waarschuwend tussentijds studieadvies hebt ontvangen, zal je met medewerking van je studieloopbaanbegeleider een studieplan moeten opstellen. Voor duale opleidingen geldt dat er gedurende het hele studietraject twee aanspreekpunten zijn: vanuit de opleiding een docentbegeleider en een door de werkgever aangewezen bedrijfsbegeleider. Studieloopbaanbegeleiding is het proces waarin je je eigen studie en loopbaan stuurt en leert sturen. Doel van studieloopbaanbegeleiding is dat je:    

inzicht verwerft in het beroep en in de eisen die de beroepsuitoefening stelt; op basis daarvan kunt beoordelen of je jezelf in het beroep wil bekwamen en ontplooien; je daadwerkelijk bekwaamt in de beroepsuitoefening, zodat je na afronding van de opleiding voldoet aan de gestelde eindtermen; optimaal gebruikmaakt van de beschikbare middelen en tijd, zodat een maximaal studierendement wordt bereikt.

De begeleiding c.q. coaching vindt plaats door middel van individuele gesprekken, groepsbijeenkomsten en opdrachten. Naarmate de studie vordert, zal de intensiteit van de studieloopbaanbegeleiding geleidelijk verminderen. De gesprekken die je met de studieloopbaanbegeleider voert, zijn gebaseerd op de ervaringen die je hebt opgedaan in projecten, lessen, practica, Studie Loopbaan Ontwikkeling (SLO) opdrachten, bedrijfsbezoeken en stage. In deze gesprekken leer je verbanden te leggen tussen de verschillende ervaringen. Gaandeweg krijgt je een beeld van wat je met de opleiding wil en welke rol je binnen het beroepenveld zou willen spelen. Daaruit trek je conclusies en formuleer je vervolgens leerdoelen en een daarbij behorend plan van aanpak. Dit laatste maakt deel uit van je persoonlijk ontwikkelingsplan (POP). Het geheel wordt opgenomen in je portfolio.

4.1.8

Registratie studievoortgang

Je behaalde studieresultaten worden geregistreerd in het digitale studievoortgangsysteem van de HU: OSIRIS. Zie ook par. 2.11.4. De studievoortgang wordt uitgedrukt in studiepunten volgens het European Credit Transfer System (EC‟s). Voor elke cursus waarvan de eindbeoordeling voldoende is, worden de bijbehorende EC‟s toegekend. Zie ook par. 6.3.6 Via OSIRIS kun je te allen tijde zelf je studievoortgang bekijken. Je wordt als student geacht zelf je cijfers te controleren. Mogelijke fouten dien je binnen vier weken na bekendmaking van het cijfer in OSIRIS te melden bij de examinator of de Examencommissie.

De opleiding neemt contact met je op als blijkt dat je een beduidende achterstand oploopt bij het behalen van studiepunten. In overleg wordt bekeken welke factoren de achterstand veroorzaken en of (en hoe) daar iets aan kan worden gedaan. De HU verwacht van jou dat je bij studieachterstand initiatief neemt tot contact met je studieloopbaanbegeleider (zie par.2.1.1) of studentendecaan (zie par.1.3.4).



4.1.9

Introductie- en begeleidingsdagen, excursies, werkweken en trainingen

In de eerste lesweek wordt informatie gegeven over organisatorische zaken voor het komende studiejaar. De introductie voor nieuwe 1e-jrs-studenten bestaat uit twee delen. - formeel opleidingsdeel Introductie op opleidingsprogramma, roosters, klas- en groepsindeling, etc. - een deel voor alle opleidingen Excursies worden meestal georganiseerd in samenwerking met de studievereniging van de betreffende opleiding. Deze excursies vinden bij voorkeur plaats in de projectweken. Bovengenoemde excursies, werkweken e.d. maken onderdeel uit van het onderwijsprogramma van de opleiding. Deelname is verplicht. Studenten die door overmacht en/of persoonlijke omstandigheden (waaronder financiële problemen) niet kunnen deelnemen aan excursies, werkweken, trainingen en begeleidingsdagen kunnen in aanmerking komen voor een vervangende opdracht. Daartoe kun je een verzoek indienen bij de Examencommissie (zie par.1.3.4).

4.1.10

Studiekosten en eigen bijdragen

Als student moet je rekening houden met kosten verbonden aan het onderwijs. Collegegeld Afhankelijk van je situatie wordt bepaald of je wettelijk collegegeld of instellingscollegegeld verschuldigd bent. In hoofdlijnen geldt de volgende regeling. Je betaalt wettelijk collegegeld als: -

-

je niet eerder een bachelor- of mastergraad hebt behaald. Een uitzondering geldt voor een bachelor- of masterorgraad van de opleidingen in de domeinen Gezondheidszorg of Educatie, als je maar niet eerder binnen hetzelfde domein een graad hebt gehaald en; je woont in Nederland, België, Luxemburg of in de deelstaten Noord-Rijnland-Westfalen, NederSaksen of Bremen van Bondsrepubliek Duitsland en; je de Nederlandse nationaliteit hebt of daarmee gelijk wordt gesteld (conform art. 2.2 WSF 2000).

Voor het studiejaar 2011-2012 gelden de volgende collegegelden: Het wettelijk (c.q. door de HU op grond van art. 7.45 lid 4 WHW vastgestelde) collegegeld voor studiejaar 2011-2012 bedraagt: € 1.713,- voor voltijdstudenten € 1.713,- voor duale studenten € 1.399,- voor deeltijdstudenten € 1.534,- voor deeltijdstudenten die een bekostigde master volgen aan de FE of de FMR Het voor het studiejaar 2011-2012 vastgestelde instellingscollegegeld bedraagt: € 7.414,- voor voltijdstudenten € 7.414,- voor duale studenten € 5.860,- voor deeltijdstudenten Voor studenten die al in studiejaar 2010-2011 twee bacheloropleidingen volgden geldt een ander tarief (zie hierna). Voor studenten die voor studie of stage verplicht naar het buitenland moeten (en daardoor niet ingeschreven kunnen blijven staan in de Gemeentelijke BasisAdministratie), geldt een instellingscollegegeld ter hoogte van het wettelijk tarief. 62/263 © Hogeschool


Twee bacheloropleidingen tegelijk: Als je al in studiejaar 2010-2011 of eerder voor twee bacheloropleidingen stond ingeschreven of je gaat je per studiejaar 2011-2012 voor een tweede bacheloropleiding inschrijven, dan geldt tijdelijk een bijzondere regeling. Als je een graad voor de eerste opleiding hebt behaald, en de tweede opleiding wilt afmaken, ben je instellingscollegegeld verschuldigd (tenzij het om de uitzonderingen voor educatie en gezondheidszorg gaat). Op grond van afspraken tussen de hbo-instellingen en het ministerie ben je in dat geval in de jaren 2011-2012 en 2012-2013 een instellingscollegegeld verschuldigd dat gelijk is aan het dan geldende wettelijke collegegeld. Twee bacheloropleidingen na elkaar: Per 1 september 2010 is de wetgeving ingrijpend gewijzigd. Een belangrijke wijziging in de wet is dat het Ministerie van OCW nog maar één bachelor- en één masteropleiding bekostigt, waarbij geen onderscheid wordt gemaakt tussen HBO- en WO-graden. Wanneer je eerder een bachelor- of mastergraad hebt behaald (tenzij vóór 1991-1992) en je wilt je inschrijven, of je hebt al een graad en je bent nu ingeschreven voor een tweede bachelor- of masteropleiding dan val je in de categorie “stapelaars”. Stapelaars betalen voor hun tweede bachelor- of masteropleiding niet het wettelijke collegegeld, maar het instellingscollegegeld. De overheid maakt een uitzondering voor een tweede studie in de zorg of het onderwijs, maar alléén als je eerste studie buiten die sectoren valt. Instellingscollegegelden liggen aanzienlijk hoger dan wettelijke collegegelden omdat de HU geen bekostiging meer ontvangt voor een student die een tweede bachelor dan wel tweede masteropleiding volgt. De HU echter heeft besloten om voor stapelaars die al vóór het studiejaar 2010-2011 ingeschreven stonden bij een opleiding aan de HU, en deze opleiding ononderbroken hebben voortgezet, de verhoging van het collegegeld geleidelijk in te voeren. In 2011-2012 betaal je 50 % van het instellingscollegegeld en in 2012-2013 betaal je het volledige instellingscollegegeld. Als je nieuw (of na een onderbreking) bent ingestroomd in het studiejaar 2010-2011, heeft de HU eveneens besloten de verhoging van het collegegeld geleidelijk in te voeren. In 2011-2012 betaalt je 75 % en in 2012-2013 100% van het instellingscollegegeld. Er zijn soms mogelijkheden om een beroep te doen op fiscale aftrek van studiekosten (www.belastingdienst.nl). Als je naast je studie werkt, kun je ook bij je werkgever naar de mogelijkheden informeren. Inschrijving als extraneus Het door de HU vastgestelde examengeld voor extraneï bedraagt €1.713,-. Deze inschrijvingsvorm is mogelijk voor studenten die alleen tentamens afleggen en geen begeleiding of ondersteuning nodig hebben. Een extraneï mag geen onderwijs volgen, maar legt enkel tentamens en examens af. Voor deze opleiding kan een student niet als extraneus ingeschreven worden. Collegegeldverhoging langstudeerders Met ingang van studiejaar 2012-2013 wordt mogelijk het wettelijk collegegeld verhoogd wanneer je meer dan een jaar uitloopt met je opleiding. Na de reguliere studieduur van zowel een bachelor als van een master mag je nog een jaar extra studeren tegen het normale (lage) wettelijke collegegeld. Let op: voor het bepalen van de inschrijvingsduur tellen ook eerdere inschrijvingen aan andere vergelijkbare Hoger Onderwijs-opleidingen vanaf 1991 mee (bv. ook universitaire opleidingen). Als je het uitloopjaar hebt benut, ga je het langstudeerderstarief betalen, dat wil zeggen het normale wettelijke collegegeldtarief plus een verhoging van waarschijnlijk € 3000,-. Als er een jaar extra studiefinanciering is toegekend, krijg je ook een extra jaar uitstel. De nominale studieduur is gesteld op 60 EC per jaar. Voor een bachelor van 240 EC is de nominale studieduur 4 jaar; vanaf het 6e studiejaar val je onder de langstudeerders regeling. Voor een master van 60 EC is de nominale studieduur 1 jaar; vanaf het 3e studiejaar val je onder de langstudeerders regeling.



Voor een master van 90 EC en 120 EC is de nominale studieduur 2 jaar; vanaf het 4e studiejaar val je onder de langstudeerders regeling.

Kosten voor boeken en leermiddelen Voltijd studenten: Voor de eerstejaars zijn de kosten afhankelijk van de vooropleiding ± € 500 tot ± € 650,- in het eerste jaar. Voor de hogere jaars zijn de kosten per jaar lager. Verder adviseert de opleiding voor de studie een notebook aan te schaffen. Kijk voor meer informatie en specificaties op www.ict.hu.nl onder het kopje Notebook project. Bestellen is mogelijk onder ander via www.notebookprojecten.nl (inloggen met hu notebook). Je kunt je notebook echter ook bij een leverancier naar eigen keuze bestellen. Aanvullend kan een student kosten verwachten voor aanschaf van tekenen schetsmiddelen.



Duaal studenten: De student dient zelf studieboeken en lesmaterialen in te kopen. Het bedrag dat hiermee gemoeid gaat is circa € 450 op jaarbasis. Warme maaltijden zijn voor eigen rekening verkrijgbaar op Oudenoord 700. De kosten voor koffie en thee tijdens de opleidingsuren zijn inbegrepen in het “grijs”duale collegegeld.

Overige kosten Kosten van introductiedagen, werkweken, excursies, trainingen, begeleidingsdagen variëren. Financiële tegemoetkoming Studenten die wegens aantoonbare financiële redenen de kosten van bepaalde onderwijsvoorzieningen niet kunnen dragen, kunnen in aanmerking komen voor een financiële tegemoetkoming. Daarvoor moet een verzoek worden ingediend bij de faculteitsdirectie.

4.2

Inrichting propedeuse

4.2.1

Algemeen

De propedeutische fase heeft drie functies: Oriëntatie Voor je studievoortgang is het van groot belang dat je een opleiding volgt die bij je past. Dat betekent dat de inhoud van de opleiding, het beroepenveld waarvoor je wordt opgeleid en de wijze waarop je opleiding is georganiseerd je moeten aanspreken. De propedeuse is er mede voor bedoeld om te kijken of dat het geval is en is daar ook op gericht. Selectie Aan het einde van je eerste studiejaar wordt de balans opgemaakt. Zit je wel op de juiste opleiding? Is je studievoortgang voldoende? De antwoorden op die vragen blijken een grote voorspellende waarde te hebben voor het uiteindelijk behalen van je diploma. Binnen de HU maken we de balans op met een individueel studieadvies op basis van het begeleidingstraject. Belangrijk is dat daarbij gekeken wordt naar het aantal bepaalde EC‟s. Het is heel belangrijk dat je de norm van dit studieadvies kent, en ook de regels die rondom deze norm gelden. Lees daarom vooral ook paragraaf 4.2.4 Studieadvies, zodat je niet voor verrassingen komt te staan. Verwijzing Als je onverhoopt niet op een juiste opleiding zit, raak dan niet in paniek. Van belang is dat je tijdig aankaart dat je twijfelt aan je studiekeuze. Wellicht is dat onterecht en zijn je beelden nog niet compleet, maar het kan ook voorkomen dat je een onjuiste studiekeuze hebt gemaakt. Er zijn voorzieningen die je ondersteunen bij studietwijfel. Zo kun je bijvoorbeeld terecht bij Centrum Studiekeuze om een studiekeuzetest te doen. Belangrijk: neem in geval van twijfel altijd tijdig contact op met je studieloopbaanbegeleider. Voor de opleidingsstructuur wordt verwezen naar par 4.1.2.

4.2.2

Studieprogramma propedeuse

Zie voor informatie over het studieprogramma van de propedeuse paragraaf 4.1.4. Een gedetailleerd overzicht en beschrijvingen van de cursussen vind je in OSIRIS.



Instroom en toelating propedeuse

4.2.3

Beschik je niet over de juiste vooropleiding en ben je 21 jaar of ouder? Dan moet je, om te worden toegelaten, deelnemen aan het toelatingsonderzoek 21+ van de opleiding die je wilt volgen binnen de HU. Het toelatingsonderzoek bestaat uit drie of vier toetsen en een intakegesprek. Het doel van het toelatingsonderzoek is om te achterhalen of je qua kennis, inzicht en taalvaardigheid geschikt bent voor het hoger beroepsonderwijs. Het kennisniveau waarop wordt getoetst is het HAVO-eindexamen. Het toelatingsonderzoek wordt ook wel toelatingsexamen of colloquium doctum genoemd. Meer informatie kun je vinden op: www.toelatingsonderzoek.hu.nl Toelatingseisen 5

Een student wordt tot het eerste jaar van de opleiding toegelaten indien hij beschikt over een diploma: HAVO diploma behaald tot 01-09-2008 HAVO profiel natuur en techniek; HAVO profiel natuur en gezondheid. HAVO diploma behaald na 01-09-2008; HAVO profiel natuur en techniek; HAVO profiel natuur en gezondheid met NA of NL&T. VWO VWO profiel natuur en techniek; VWO profiel natuur en gezondheid met NA of NLT; VWO profiel economie en management met NA; MBO MBO niveau 4. Toelating voor studenten met een ander diploma voor bovengenoemde opleidingen is ter beoordeling aan de studieadviseur propedeuse (par.2.1.2) van de opleiding, Daarnaast geldt : 1.

Studenten met een van het bovenstaande afwijkend VWO- of HAVO-diploma kunnen na het volgen en met succes afsluiten van een zo genaamde pre-HBO-cursus toegelaten worden.

2.

Een buitenlands getuigschrift, dat na een onderzoek bij het NUFFIC als gelijkwaardig met een van de hierboven genoemde opleidingen kan worden beschouwd, geeft niet zonder meer recht op toelating. Studenten moeten tenminste voldoende kennis van de Nederlandse taal bezitten op het niveau van NTII.2 (geslaagd voor alle vier onderdelen). Daarnaast geldt dat studenten voldoende Engels in de vooropleiding moeten hebben gehad.

3.

Personen met een buitenlandse nationaliteit (van 18 jaar en ouder) moeten bij aanvang van het studiejaar beschikken over een geldige verblijfsvergunning. Dit geldt als toelatingseis.

4.

Personen die 21 jaar of ouder zijn kunnen op basis van de resultaten van een onderzoek toegelaten worden.

Voor inschrijvingsvoorwaarden zie paragraaf 1.3.3.

5

Overal waar in deze studiegids „hij‟ staat wordt ‟hij/zij‟ bedoeld 66/263

© Hogeschool


4.2.4

Studieadvies

De propedeuse heeft onder meer een selecterende functie (zie ook par. 4.2.1). Daarom krijgt iedere student tijdens het eerste jaar van inschrijving twee maal een schriftelijk studieadvies over de voortzetting van de studie. Uiterlijk aan het einde van het eerste jaar van inschrijving ontvang je een definitief studieadvies. Hieronder staan de regels die daarover zijn vastgesteld. Tussentijds studieadvies Uiterlijk halverwege het eerste studiejaar ontvang je van de Examencommissie een schriftelijk tussentijds studieadvies over de voortzetting van je studie. Dit tussentijds advies bevat tevens een toelichting op de behaalde studieresultaten en de studievoortgang. Het betreft een: positief tussentijds advies: 21 of meer studiepunten; waarschuwend tussentijds advies: 20 of minder studiepunten. Dit tussentijds advies kan een waarschuwing bevatten als de Examencommissie oordeelt dat je niet voldoende studievoortgang boekt. Neem in dat geval contact op met je studieloopbaanbegeleider om een studieplan te maken en met de studentendecaan als bijzondere omstandigheden de oorzaak zijn van je studieachterstand. Met een studieplan kun je er voor zorgen dat je weer op schema komt. Positief of negatief studieadvies Aan het einde van het eerste jaar krijg je een definitief advies van de Examencommissie. Dit studieadvies kan positief of negatief zijn. Aan een negatief studieadvies wordt doorgaans een afwijzing verbonden. Een negatief advies met afwijzing wordt ook wel een bindend negatief studieadvies genoemd. Als je een bindend negatief studieadvies ontvangt, wordt je niet langer toegelaten tot dezelfde opleiding aan de HU. Een positief advies wordt gegeven als: Studenten aan het einde van het eerste studiejaar in de propedeuse minimaal 45 EC‟s van het propedeuseprogramma hebben behaald. Vrijstellingen tellen hierbij niet mee. Studenten meer dan 15 EC‟s aan vrijstellingen voor het propedeuseprogramma hebben en de propedeuse hebben gehaald. Studenten krijgen een negatief studieadvies (afwijzing) als zij: aan het einde van het eerste studiejaar in de propedeuse 44 EC‟s of minder hebben behaald; meer dan 44 EC‟s hebben behaald maar niet die EC‟s die bij de selecterende cursussen behoren; meer dan 15 EC‟s aan vrijstellingen voor het propedeuseprogramma hebben en aan het einde van het eerste jaar niet de propedeuse gehaald hebben. In geval van een opgeschort advies wegens bijzondere omstandigheden (zie hierna) is de norm voor het verkrijgen van een positief advies het behalen van de propedeuse aan het einde van het tweede jaar van inschrijving. Ga je al vakken uit de hoofdfase volgen terwijl je nog in aanmerking komt voor een studieadvies, let dan wel goed op. De norm voor het verkrijgen van een positief studieadvies heeft alleen betrekking op in de propedeuse behaalde vakken, zodat het aantal in de hoofdfase behaalde EC‟s voor deze beoordeling niet meetelt. De Examencommissie kan bij het afgeven van een studieadvies rekening houden met bijzondere omstandigheden, zie hieronder de paragraaf Opgeschort advies wegens bijzondere omstandigheden. In geval van een bindend negatief studieadvies moet deze afwijzing zijn gemotiveerd. Tevens moet zijn opgenomen: een verwijzingsadvies en de mogelijkheden van bezwaar en beroep voor de student. Het studieadvies wordt ondertekend door of namens de Examencommissie, en wordt binnen een week na ondertekening aangetekend aan de student verzonden of persoonlijk uitgereikt.



Een student aan wie een bindend negatief advies is gegeven kan niet meer bij deze opleiding als student of extraneus worden ingeschreven. De Examencommissie stelt de student in de gelegenheid te worden gehoord voordat wordt besloten om een bindend negatief studieadvies met afwijzing af te geven. Opgeschort advies voor studenten in het eerste jaar van inschrijving wegens bijzondere omstandigheden De Examencommissie kan bij het uitbrengen van het studieadvies rekening houden met studievertraging die het gevolg is van persoonlijke omstandigheden van de student. Het betreft uitsluitend de volgende omstandigheden: ziekte; lichamelijke, zintuiglijke of andere functiestoornis; zwangerschap; bijzondere familieomstandigheden, waaronder tevens die van degene met wie de student samenwoont of een LAT-relatie onderhoudt; het lidmaatschap van een medezeggenschapsraad of een opleidingscommissie; andere omstandigheden waarin de aanvrager activiteiten ontplooit in het kader van de organisatie en het bestuur van (een onderdeel van) de HU, ter beoordeling door de faculteitsdirectie; het lidmaatschap van het bestuur van een door het College van Bestuur krachtens de Profileringsfondsregeling HU erkende studentenorganisatie of een daarmee vergelijkbare organisatie van enige omvang; andere situaties waarin de student door overmacht niet heeft kunnen deelnemen aan tentamens dan wel het onderwijs, ter beoordeling door de Examencommissie. Als de Examencommissie persoonlijke omstandigheden aanwezig acht die het voldoen aan de norm hebben verhinderd, wordt het studieadvies opgeschort tot uiterlijk het einde van het tweede studiejaar van inschrijving. In dat geval geldt als norm dat aan het einde van het tweede jaar van inschrijving de propedeuse behaald dient te zijn. Voor een opgeschort advies geldt dezelfde procedure als voor het reguliere studieadvies. De student dient een studievertraging die is ontstaan door één van bovengenoemde persoonlijke omstandigheden zo spoedig mogelijk na het intreden van de persoonlijke omstandigheden schriftelijk te melden bij de Examencommissie met het verzoek om deze omstandigheden te betrekken bij de totstandkoming van het studieadvies. Zie ook par. 4.2.4 De student moet tevens zo snel mogelijk de studentendecaan en de studieloopbaanbegeleider benaderen. Deze adviseren de Examencommissie over de te nemen beslissing. Zie ook par. 1.3.4.



4.3

Inrichting hoofdfase 4.3.1

Algemeen

De hoofdfase is de studieperiode na de propedeuse tot en met de diplomering. De hoofdfase omvat nominaal drie studiejaren en bestaat uit: een major (hoofdprogramma) van 150 EC‟s; een profileringsruimte (keuzeprogramma) van 30 EC‟s. Als de propedeuse en de hoofdfase met goed gevolg zijn afgerond ontvang je het bachelordiploma. Het eindexamen heeft betrekking op de volgende programmagebieden: onderwijs van de hoofdfase (semester 3 t/m 5 + minor semester 7); stageperiode; buitenschools programma met studielast van tenminste 30 studiepunten (semester 5); afstudeeropdracht (semester 8). zie ook par. 4.1.3 (verkorte opleidingsroutes) en art. 19 OER-HU.

4.3.2

Studieprogramma hoofdfase

Zie voor korte informatie over het studieprogramma van de hoofdfase paragraaf 4.1.4. Een gedetailleerd overzicht en beschrijvingen van de cursussen vind je in OSIRIS.

4.3.3

Toegang hoofdfase en studierichtingen

Studenten die de propedeuse van de opleiding hebben afgerond en het propedeutisch getuigschrift van de opleiding hebben behaald, worden toegelaten tot de hoofdfase van de opleiding. Heb je elders een propedeutisch getuigschrift behaald, dan zal de Examencommissie moeten beoordelen of je met dat getuigschrift kunt instromen in de hoofdfase. Je moet dan om vrijstelling vragen op grond van jouw elders behaalde propedeuse. De Examencommissie geeft dan een bewijs van vrijstelling af, dat het propedeuse van de opleiding van de HU vervangt. Je kunt geen propedeutisch getuigschrift van de HU krijgen enkel op basis van vrijstellingen. Zie ook par. 6.2 (vrijstellingen). Ga je al vakken uit de hoofdfase volgen terwijl je nog in aanmerking komt voor een studieadvies als bedoeld in paragraaf 4.2.4, let dan goed op. De norm voor het verkrijgen van een positief studieadvies heeft alleen betrekking op in de propedeuse behaalde vakken. Als je er dus voor kiest om wel al vakken uit de hoofdfase te gaan volgen, maar op het moment dat het studieadvies wordt afgegeven nog niet voldoende studiepunten uit de propedeuse hebt behaald, dan kun je een bindend negatief studieadvies ontvangen, waarna je met de opleiding moet stoppen. Het aantal studiepunten dat je al in de hoofdfase hebt gehaald, speelt hierbij geen rol. Een student die de propedeuse nog niet heeft afgerond, kan worden toegestaan vakken uit de hoofdfase te volgen en deze met een tentamen af te sluiten, op voorwaarde dat: de student over de benodigde voorkennis beschikt om de cursus te kunnen volgen (dus voldoet aan de beginvereisten); er geen garantie wordt gegeven dat het vak nog deel uitmaakt van het curriculum of nog dezelfde inhoud heeft op het moment dat de student officieel tot de hoofdfase wordt toegelaten; indien de inhoud van de cursus gewijzigd is, de examencommissie bepaalt welk vak of welke vakinhoud hiervoor in de plaats komt; in opvolgende studiejaren kunnen naam, vorm en/of inhoud van cursussen en tentamens worden gewijzigd en/of vervangen; resultaten van tentamens en examens zijn, zolang de student onafgebroken voor de desbetreffende opleiding is ingeschreven, onbeperkt geldig. Zie ook par. 5.4 69/263 © Hogeschool


4.3.4

Stages en stagewaardigheid

Toelating tot de stage Om toegelaten te worden tot de stage dient te worden voldaan aan alle onderstaande eisen: 1. P diploma behaald. 2. Alle projecten en practica uit H1 behaald. 3. 42 EC (incl. de projecten) uit H1 en H2 behaald. De regels en procedures voor de stage zijn weergegeven in de stagehandleiding op sharepoint: www.sharepoint.hu.nl/cursussen/fnt/Stage-en-Afstuderen_IED/default.aspx . Deze handleiding is van toepassing voor alle opleidingen. Stageproject Kenmerkende onderdelen van een stage zijn: Kennismaken met bedrijfsleven. Oriënteren op rol- en taakvervulling. Communiceren met opdrachtgever. Plannen. Verslagleggen. Studenten moeten vijf (5) maanden vooraf kenbaar dat zij stage willen lopen. De student stuurt hiertoe een mail aan [email protected] l. Aan een stage mag begonnen worden, mits de voldoet aan bovenstaande eisen. Daarnaast dient het bedrijf/organisatie en de opdracht te zijn goedgekeurd. De goedkeuring wordt verleend door de stagecoördinator, vooraf aan de start van de stage. Bij vragen of twijfel over de aard en kwaliteit van de stage wordt dit voorgelegd aan de examencommissie welke over de geschiktheid hiervan een besluit zal nemen. Bij stage werven studenten zelf een bedrijf en/of opdracht. Dit biedt de gelegenheid om binnen het brede vakgebied een eigen accent te kiezen. Het hoofddoel van de stage is een adequate voorbereiding op de beroepspraktijk. Dat betekent dat tijdens de stageopdracht verschillende beroepsgerelateerde competenties worden verworven. Een competentie die tijdens de stage in ieder geval centraal staat, is de competentie „lerend vermogen‟. Het gaat er om dat de stagiair aantoont zelfstandig in staat te zijn nieuwe vaardigheden en kennis eigen te maken. De realisatie van te behalen eindkwalificaties wordt geborgd door het toezicht op de keuze van de stage-plaatsen en op de inhoud van de stage-opdrachten. De docentbegeleider voert de beoordeling uit aan de hand van het beoordelingsformulier. De producten die de studenten leveren, worden mede beoordeeld door de bedrijfsbegeleiders. De stagecoördinator van de opleiding is de heer P. Bardoel ( [email protected] ).

4.3.5

Profileringsruimte

De opleiding kent naast het hoofdprogramma (major) ook een vrije keuzeruimte van 30 EC‟s, de zogenaamde profileringsruimte. Deze profileringsruimte is bedoeld om een eigen accent aan de studie te geven en kan ingevuld worden met: een minor (= een samenhangend pakket van keuzecursussen); een pre-master (= een schakeltraject ter voorbereiding op een masteropleiding); een pakket van keuzecursussen dat je zelf samenstelt. De HU heeft een uitgebreid aanbod van minors en losse keuzecursussen dat door alle faculteiten van HU gezamenlijk is ontwikkeld. Maar je kunt ook gebruikmaken van het aanbod van andere hogescholen en universiteiten (ook in het buitenland, zie par. 2.12.1). 70/263 © Hogeschool


Daarnaast is het mogelijk om – in samenspraak met je studieloopbaanbegeleider – je profileringsruimte in te vullen met een zelf samengesteld pakket aan keuzecursussen. Wel dient de Examencommissie het zelf samengestelde pakket goed te keuren. Bij de opleidingen AOT, Industriële Automatisering en Werktuigbouwkunde is de VPR geplaatst in het laatste studiejaar, voordat je aan je afstudeerproject begint. Er zijn verschillende invullingen van de vrije profileringsruimte mogelijk: Binnen de HU Reguliere H5-programma van de opleiding HU-minor Eigen programma van HU-cursussen Bij een andere onderwijsinstelling in Nederland Minor bij KOM-instelling Minor bij niet KOM-instelling Eigen programma bij andere onderwijsinstelling Buitenland Minor bij partner-instelling Ander buitenlands programma Hieronder wordt voor deze gevallen aangegeven hoe een verzoek voor invulling van de vrije profileringsruimte wordt afgehandeld. Indien de examencommissie besluit over goedkeuring, dan worden uitsluitend de criteria zoals vermeld in FNT-OER (art. 19.4) gehanteerd: Het programma heeft een omvang van 30 EC. Het programma is van hbo-niveau. Het programma heeft geen substantiële overlap met de major. Reguliere H5-programma Sommige opleidingen bieden een eigen, verdiepend programma aan in de H5-fase. Voor IA is dat bijvoorbeeld het H5-semester Procesautomatisering. Een student die zich niet voor een HU-minor aanmeldt of voor een andere invulling toestemming heeft gekregen van de ex.cie., wordt hiervoor automatisch ingedeeld. Een student hoeft hier dus niets voor te doen. HU-minor Voor een HU-minor dient de student zich aan te melden via Osiris. Goedkeuring door de examencommissie is noodzakelijk. HU-minoren kunnen worden afgewezen indien er sprake is van overlappen met het curriculum. Eigen programma van HU-cursussen Een student die een eigen programma van HU-cursussen wil volgen, dient hiervoor een studieplan op te stellen. Dit studieplan bevat in ieder geval een overzicht van te volgen cursussen met een beschrijving van de inhoud, het aantal EC per cursus en de naam van de cursusverantwoordelijke. Studenten wordt geadviseerd vooraf contact op te nemen met de cursusverantwoordelijke(n). Het studieplan dient, na overleg met studieadviseur en/of slb-er, ter goedkeuring voorgelegd te worden aan de examencommissie met behulp van een verzoekformulier op de site van de examencommissie: Examencommissie Engineering .(Tabblad Verzoek en Bezwaarschriften).



Minor bij KOM-instelling Een aantal onderwijsinstellingen heeft zich verenigd in Kies Op Maat (KOM, www.kiesopmaat.nl). Zij verrekenen de kosten van uitwisselingsstudenten onderling. Voor het volgen van minoren bij een KOMinstelling is een leerovereenkomst nodig (te vinden op de site van KOM). De student dient een verzoek tot goedkeuring in te dienen bij de examencommissie (met behulp van een verzoekformulier op de site van de examencommissie: Examencommissie Engineering .(Tabblad Verzoek en Bezwaarschriften)). De ingevulde leerovereenkomst moet hierbij gevoegd worden. Indien de student goedkeuring van de examencommissie verkrijgt, zorgt de examencommissie dat een kopie van de leerovereenkomst bewaard wordt op het onderwijsbureau. Andere invullingen bij Nederlandse onderwijsinstellingen Dit gaat in veel gevallen gepaard met kosten en of het doen van een tweede inschrijving. De student dient hierover contact op te nemen met FNT minor-coördinator (Daan Kuipers, [email protected]). Hier worden het studieplan en de mogelijkheden van inschrijving en financiering besproken. Het kan voorkomen dat aan de student gevraagd wordt om zijn keuze te motiveren bij het management. Als hier uiteindelijk een positief advies uitkomt, kan de student een verzoek indienen bij de examencommissie. Zie verder onder Minor KOM-instelling. Internationale minor Voor een student die een internationale minor bij een partner-instelling van de HU wil volgen, zijn er in het algemeen geen grote kosten. Studenten wordt geadviseerd contact op te nemen met FNT minorcoördinator (Daan Kuipers, [email protected]). De student dient een verzoek tot goedkeuring, vergezeld van studieplan en/of leerovereenkomst, in bij de examencommissie. Overige internationale invullingen Andere internationale invullingen van de vrije profileringsruimte gaan in het algemeen gepaard met hoge kosten. Deze zijn in principe voor rekening van de student. Studenten dienen hierover contact op te nemen met Daan Kuipers en/of International Office. De examencommissie beslist over goedkeuring. Kortom Wanneer een student iets anders kiest dan het reguliere H5-programma van de eigen opleiding, dient een verzoek tot goedkeuring ingediend te worden bij de examencommissie. Dit verzoek dient altijd vergezeld te gaan van een studieplan en/of een leerovereenkomst. Contact met FNT minor-coördinator Daan Kuipers is verplicht voor alle invullingen buiten de HU, behalve wanneer het om een minor bij een KOM-instelling gaat. Aanvraagformulieren minorinvulling Het aanvragen van toestemming voor de invulling van een minor moet worden gedaan met behulp van een verzoekformulier op de site van de examencommissie: Examencommissie Engineering .(Tabblad Verzoek en Bezwaarschriften). Verder De examencommissie stuurt twee maal per jaar een overzicht naar het management van verleende toestemmingen voor invullingen buiten de HU. Voor advisering en begeleiding bij de invulling van de profileringsruimte kun je terecht bij de studieloopbaanbegeleider (zie ook par. 2.1.). In samenspraak stel je een profileringsplan op waarin jouw keuze uit het profileringsaanbod van de HU-Onderwijscatalogus en eventuele externe minors en/of keuzecursussen wordt vastgelegd. Uit het profileringsplan moet blijken op welke wijze de gekozen onderdelen bijdragen aan de voorbereiding op de beoogde beroepsuitoefening of verdere studie. De invulling van de profileringsruimte is formeel gebonden aan voorafgaande goedkeuring door de Examencommissie van de opleiding waarvoor je bent ingeschreven. Op advies van de studieloopbaanbegeleider kan het profileringsplan nader gemotiveerd worden met het oog op goedkeuring door de Examencommissie. De Examencommissie kan goedkeuring weigeren als de keuzecursus of minor niet van hbo-niveau is, of als er sprake is van substantiële overlap tussen de keuzecursus of minor enerzijds en het hoofdprogramma anderzijds.



Kijk voor meer informatie over de profileringsruimte en minors op www.minors.hu.nl. Voor inzage in het aanbod van HU-minors, keuzecursussen en pre-masters, en voor inschrijving kun je terecht op OSIRIS. Ook kun je een bezoek brengen aan de jaarlijkse HU-minormarkt, die in maart wordt gehouden en waarbij alle HU-faculteiten hun profileringsaanbod presenteren. Meer informatie over pre-master trajecten vind je in de folder Doorstuderen na je bachelor aan de UU en op www.premasters.hu.nl.

4.3.6

Afstuderen

Alle informatie met betrekking tot het afstuderen is terug te vinden op de site IED Afstuderen. Zie hoofdstuk 6 voor meer informatie over het examen en het getuigschrift. Zie par. 1.3.3 voor uitschrijving na afstuderen.

4.3.7

Excellentie

In het kader van het excellentie-programma binnen de HU, bestaat er voor studenten de mogelijkheid om ondernomen activiteiten te laten erkennen als een excellente prestatie. De basis voor excellentie wordt gevormd door het „sterrensysteem‟: vijf aspecten van excellentie (i.c. leiderschap; reflectieve professional en vakmanschap; visie, gedrevenheid en passie; internationalisering; innovatie en disseminatie) die nader zijn geoperationaliseerd in beoordelingscriteria. Activiteiten die in aanmerking komen voor excellentie kunnen zowel vanuit de HU aangeboden worden, als door de student zelf ingebracht worden. De beoordeling hiervan valt onder de verantwoordelijkheid van de Examencommissie. Excellentie is iets dat diepgang vraagt. Daarom moet je om in aanmerking te komen voor een volledige ster, in principe minstens een half jaar van je studietijd daarin geïnvesteerd hebben. In beginsel dienen de vijf aspecten van excellentie in de vastgestelde studieduur van de opleiding te zijn behaald. Voor activiteiten buiten het eigen studieprogramma kan de Examencommissie besluiten dat deze termijn met de duur van die activiteiten wordt verlengd. Informatie over het excellentieprogramma binnen jouw faculteit is mogelijk onderaan deze paragraaf opgenomen. Binnen de Faculteit Natuur en Techniek zijn er drie manieren om sterpunten te verwerven: Het Honours programma van de FNT is bedoeld voor getalenteerde studenten die naast de studie een extra uitdaging zoeken. Het programma van 30EC volg je vanaf het eerste semester van het tweede jaar naast je reguliere programma. Het is verdeeld over 6 semesters, waarbij de student zelf mag aangeven hoe de studielast over de semesters is verdeeld. Het Honours programma van de FNT is vooral gericht op de het uitbreiden van de onderzoekscompetenties. Het programma start met vakken die dat ondersteunen. Daarnaast doet de student minimaal één onderzoeksproject en wordt het afstuderen met een onderzoekscomponent verzwaard. Het HP levert bij succesvol afronden de volledige ster op. Prestaties binnen je eigen bachelorprogramma kunnen worden aangemerkt als „excellent‟. Prestaties buiten je bachelorprogramma of de Honours programma kunnen worden aangemerkt als „excellent‟.



Procedures: Verkrijgen van aspecten van excellentie 1) De student doet voorstellen over ondernomen of nog te ondernemen activiteiten die voor een of meerdere aspecten van excellentie in aanmerking komen en legt dit voor aan de daarvoor aangewezen examinator of beoordelingscommissie vallend onder de Examencommissie van de desbetreffende opleiding. 2) De aangewezen examinator of beoordelingscommissie beoordeelt het voorstel conform de vastgestelde beoordelingsprocedure en de student wordt geïnformeerd over de uitkomst hiervan. 3) Bij een positief besluit rondt de student waar nodig de activiteit(en) af. Beoordeling vindt plaats onder verantwoordelijkheid van de Examencommissie van de opleiding waaronder de excellente mogelijkheden vallen, conform de vastgestelde beoordelingscriteria. De als voldoende gekwalificeerde excellente prestatie(s) word(t)(en) vastgelegd. Verkrijgen van schriftelijke erkenning van excellentie 1) Wanneer de student van mening is aantoonbaar aan alle vijf aspecten van excellentie te voldoen en daarmee voor de gehele ster in aanmerking komt, presenteert hij/zij de hiertoe ondernomen prestaties voor een beoordelingscommissie, die onder het gezag van de Examencommissie opereert. 2) Bij afstuderen ontvangt de student een schriftelijke erkenning wanneer alle vijf aspecten van excellentie zijn behaald. Wanneer minder dan de vijf aspecten van excellentie zijn behaald ontvangt de student eveneens een schriftelijke erkenning, waarin duidelijk is vermeld om welke aspecten het gaat.



5

Cursusdeelname

5.1

Algemeen

Het onderwijsprogramma van de opleiding is samengesteld uit onderwijseenheden, de zogenaamde cursussen. Een cursus is een samenhangend geheel van te verwerven kennis, inzicht en (beroeps)vaardigheden, met een studielast uitgedrukt in EC‟s. Een cursus wordt afgerond door middel van een tentamen (zie ook par. 6.1). Alle cursussen worden aan het begin van het studiejaar gepubliceerd in OSIRIS. Zie voor een curriculumoverzicht par. 4.1.4.

5.2

Inschrijving voor cursussen

Deelname aan cursussen is slechts mogelijk na tijdige inschrijving in OSIRIS. Inschrijven (en eventueel uitschrijven) is mogelijk tot twee weken voor de start van een onderwijsperiode waarin het onderwijs van de desbetreffende cursus wordt gegeven. Als student ben je er zelf verantwoordelijk voor om goed voor de cursussen ingeschreven te staan. Je kunt je in hetzelfde studiejaar eenmaal per cursus inschrijven. Inschrijving voor een minor houdt tevens inschrijving in voor alle cursussen die deel uitmaken van de minor. Na-inschrijving voor een cursus is enkel toegestaan indien er sprake is van: Langdurig disfunctioneren van OSIRIS in de inschrijfperiode Aantoonbare bijzondere, persoonlijke, omstandigheden die niet-inschrijven voor de cursus(sen) in de inschrijfperiode rechtvaardigen. De manager onderwijs van de opleiding beslist over het verzoek om alsnog toegelaten te worden tot het onderwijs. Bij minoren en keuzecursussen (met uitzondering van die voor internationale studenten) kan de opleiding bij een te klein aantal inschrijvingen besluiten om deze niet aan te bieden. Zie ook artikel 32 lid 6 OER HU BA 11-12 Zie voor een overzicht van data in- en uitschrijving voor cursussen de sharepointsite van het onderwijsbureau: https://www.sharepoint.hu.nl/sites/OBFNT/default.aspx Zie ook art. 32 OER-HU.

5.3

Aanwezigheidsplicht

Voor je studievoortgang is het van groot belang dat je aanwezig bent bij alle bijeenkomsten. Je leert immers niet alleen van je docent, maar ook van de interactie met klasgenoten. Bovendien blijkt dat studenten die vaak aanwezig zijn betere studieprestaties boeken. Sommige cursussen hebben een aanwezigheidsplicht; dit staat vermeld in OSIRIS. Voor cursussen die zijn aangemerkt als practicum of project geldt altijd een aanwezigheidsplicht.



5.4

Beginvereisten

Aan een cursus kunnen begin- of toegangsvereisten zijn verbonden. Zie daarvoor de cursusbeschrijvingen in de Onderwijscatalogus van OSIRIS. Voldoe je niet aan deze vereisten dan kun je niet deelnemen aan de cursus, tenzij de Examencommissie daarvoor toestemming verleent. Zie ook par. 1.3.4 In de cursuswijzers wordt eventuele vereiste voorkennis aangegeven. Er vindt voor wat betreft het wel / niet aanwezig zijn van deze voorkennis geen toetsing plaats. Het benodigde studiemateriaal voor het te volgen onderwijs wordt eveneens vermeld. Over dit laatste worden de studenten voor de aanvang van de thema's schriftelijk geïnformeerd. zodat zij vervolgens het studiemateriaal via de daarvoor geëigende 'kanalen' kunnen aanschaffen.



6

Tentamens en examens

6.1

Algemeen

Een cursus wordt afgerond met een tentamen. Elk tentamen toetst de kennis, het inzicht en de vaardigheden van de individuele student. Een tentamen kan ook een onderzoek naar de beroepshouding van een student betreffen. Tentamens (ook die in groepsverband worden gemaakt) dienen primair om de leerresultaten van individuele studenten te toetsen aan de beoogde doelstellingen. De Examencommissie wijst voor het afnemen van tentamens, het vaststellen van de uitslag en de invoering daarvan in OSIRIS examinatoren aan. Een tentamen kan zijn onderverdeeld in deeltentamens (of deeltoetsen). Een tentamen of examen is met goed gevolg afgelegd als hiervoor vóór afronding ten minste het cijfer 5,5 is behaald (zie paragraaf 6.3.6.). Examens Iedere opleiding kent twee examens: het propedeutisch examen en het eindexamen. Deze examens vormen de afsluiting van respectievelijk de propedeutische fase en hoofdfase. De student slaagt voor het propedeutisch examen of eindexamen als voor dat deel voldaan is aan de beschreven normen. Daarvoor moeten de tentamens van de betrokken studiefase als voldoende zijn beoordeeld, en daarmee alle benodigde EC‟s (60 voor de propedeuse en 180 voor de hoofdfase) zijn behaald. Het eindexamen kan slechts worden afgelegd als het propedeutisch examen is behaald. Zodra de student het programma van de propedeutische fase of hoofdfase heeft afgerond, beoordeelt de Examencommissie in haar eerstvolgende vergadering de resultaten. Indien de student is geslaagd en aan alle overige verplichtingen met betrekking tot de opleiding heeft voldaan, reikt de Examencommissie het getuigschrift uit. Daarvoor gelden procedurele regels. Zie verder par. 6.4.

6.2

Vrijstellingen

De Examencommissie kan een student vrijstellen van (deel)tentamens en/of het propedeutisch examen, op grond van: 1. 2.

een eerder behaald tentamen(s) of examen(s); elders opgedane kennis of vaardigheden op grond van een EVC-assessment, dat is afgenomen door een gecertificeerd EVC-bureau. 3. elders opgedane kennis en vaardigheden zonder EVC-assessment van een gecertificeerd EVCbureau. Als optie 3 van toepassing is, dienen hier de criteria weergegeven te worden (eventueel worden de criteria in een apart beleidsdocument vastgelegd, maar dan wordt hier naar dat beleidsdocument verwezen). Vrijstellingen zijn zes jaar geldig en worden verstrekt door de Examencommissie op basis van de procedure als vermeld in artikel 40 OER HU bacheloropleidingen 2011-2012. In bijzondere gevallen kan de Examencommissie van de termijn van zes jaar afwijken. Zie par. 1.3.6. voor algemene informatie over de verzoekprocedure bij de Examencommissie. Aan een student mogen niet meer dan 25% van de nominale studielast van de opleiding aan vrijstellingen worden verleend op grond van elders opgedane kennis en vaardigheden. Dit ziet dus op het aantal vrijstellingen dat verleend wordt op basis van hierboven genoemde punten 2 en 3. Indien aan een student vóór het collegejaar 2011-2012 al meer dan 25% aan vrijstellingen verleend zijn op basis van elders opgedane kennis of vaardigheden, dan behoudt de student daar recht op, tenzij de vrijstellingen ouder dan zes jaar zijn. Zie ook artikel 40 OER HU bacheloropleidingen 2011-2012.



Vrijstelling van een tentamen of examen betekent dat de student niet hoeft deel te nemen aan de desbetreffende cursus(sen). Let op: Als je meer dan 15 studiepunten aan vrijstelling in de propedeuse hebt, heeft dit gevolgen voor de norm voor het verkrijgen van een positief studieadvies. Meer hierover kun je vinden in paragraaf 4.2.4 van deze studiegids. Overleg eerst met de studieloopbaanbegeleider of het zinvol is om een vrijstelling aan te vragen. Als een verzoek wordt ingediend, moet daar altijd een schriftelijk bewijsstuk (diploma, cijferlijst, verklaring etc.) zijn bijgevoegd. Vrijstellingen op basis van binnen de onderwijsafdeling behaalde resultaten worden in OSIRIS met het oorspronkelijke cijfer opgevoerd. Andere vrijstellingen worden weergegeven als ”VRY-O” (op grond van eerder gevolgd onderwijs), “VRY-A” (op grond van een assessment van een gecertificeerd EVC-bureau) of “VRY-E” (op grond van elders opgedane kennis en vaardigheden zonder EVC assessment) De vrijstelling blijft buiten beschouwing bij eventuele berekening van een gemiddelde. Vrijstellingen voor vakken uit de hoofdfase kunnen pas worden aangevraagd wanneer een student formeel tot de hoofdfase is toegelaten. Stagevrijstelling De examencommissie kan een MBO student vrijstellen van zijn stage indien deze student kan aantonen gedurende zijn MBO studie een relevante stageperiode met technisch profiel voldoende te hebben afgesloten. Verdere criteria bij de aanvraag voor een stagevrijstelling zijn het niveau, de duur en de beoordeling van de betreffende stage. MBO-studenten kunnen stagevrijstelling aanvragen door gebruik te maken van vrijstellingsformulieren,. Deze zijn te vinden zijn op de site van de examencommissie, Examencommissie Engineering (tabblad Vrijstellingsformulieren). De student dient mee te sturen: 1. De opdrachtomschrijving van het MBO stageproject; 2. Het cijfer voor het MBO stageproject en ook deelcijfers als er meer dan 1 cijfer werd gegeven; 3. De lengte van het MBO stageproject, in dagen of in uren. Overleg eerst met de stagecoördinator of het zinvol is om een stagevrijstelling aan te vragen. Cursusvrijstelling Cursusvrijstellingen kunnen aangevraagd worden door gebruik te maken van de vrijstellingsformulieren, zoals deze te vinden zijn op de site van de examencommissie: Examencommissie Engineering (tabblad Vrijstellingsformulieren). Als een verzoek wordt ingediend, moet daarbij altijd een schriftelijk bewijsstuk (diploma, cijferlijst, verklaring etcetera) gevoegd zijn. Ook een assessment kan basis zijn voor vrijstellingen. Collectieve vrijstellingen Collectieve vrijstellingen worden door het opleidingsmanagement bij de examencommissie schriftelijk ingediend met een overzicht van de cursussen die vrijgesteld zijn. Tevens wordt gemotiveerd waarom de vrijstelling aangevraagd wordt. De student wordt geïnformeerd over deze vrijstellingen.



6.3

Organisatie tentamens 6.3.1

Tentamenvorm en –duur

Tentamens zijn instrumenten om de studieresultaten van studenten te toetsen en te beoordelen. Dit kan op verschillende manieren. De meest gebruikte tentamenvormen zijn: schriftelijke tentamens met gesloten vragen; schriftelijke tentamens met open vragen; schriftelijke tentamens met meerkeuzevragen; werkstukken of andere vormen van schriftelijke opdrachten; reflectieverslagen; het vervaardigen en/of uitvoeren van een presentatie en/of taak; een mondeling tentamen. De examinatoren stellen de benodigde opdrachten, opgaven en beoordelingsnormen vast en zorgen ervoor (samen met andere bij een tentamen betrokkenen) dat de vereiste geheimhouding in acht wordt genomen totdat de opgaven zijn uitgereikt aan de kandidaten. De beschikbare tijdsduur voor tentamens wordt in OSIRIS in het tentamenrooster vermeld. Tevens is dit terug te vinden Bij uitzondering kunnen tentamens langer of korter duren. De werkelijke duur van elk tentamen wordt in OSIRIS vermeld, op het opgavenblad en maakt de surveillant bekend. Op het titelblad van het tentamen staat vermeld welke hulpmiddelen zijn toegestaan en deze worden ook door de surveillant bekendgemaakt. De surveillant ziet toe dat geen ongeoorloofde hulpmiddelen worden gebruikt.

6.3.2

Inschrijving en deelname (her)tentamens

Inschrijving schriftelijke tentamens Deelname aan tentamens is slechts mogelijk na tijdige inschrijving in OSIRIS. Als student ben je hier zelf verantwoordelijk voor. Controleer dus altijd of je bent ingeschreven. Het is aan te bevelen een print van je inschrijfbevestiging te maken. Als je niet correct bent ingeschreven, heb je geen toegang tot het tentamen. Uiterlijke inschrijfdatum voor (her)tentamens: Zie voor een overzicht van data inschrijving voor tentamens de sharepointsite van het onderwijsbureau: https://www.sharepoint.hu.nl/sites/OBFNT Na-inschrijving Deelname aan tentamens zonder aanmelding vooraf is volgens de OER-FNT niet mogelijk. Uitzonderingen na-inschrijving is mogelijk onder de volgende voorwaarden:  Er sprake is van disfunctioneren van OSIRIS.  Er sprake is van overmacht zoals plotselinge ziekte of bijzondere familieomstandigheden Dit ter beoordeling van de examencommissie. Inschrijving niet-schriftelijke tentamens Voor de FNT gelden de volgende regels voor de aanmelding voor niet-schriftelijke tentamens. Practica en projecten Voor inschrijving voor practica en projecten geldt dezelfde regeling als die voor schriftelijke tentamens.



Mondeling tentamen Aanmelding voor een mondeling tentamen is mogelijk na toestemming van de verantwoordelijke examinator. Indien het mondelinge tentamen niet de reguliere tentamenvorm voor de cursus is, is tevens toestemming van de examencommissie vereist. Na afspraak met de examinator over de toetsdatum wordt een door de docent ondertekende verklaring bij het Onderwijsbureau ingeleverd. Deze verklaring omvat: Naam examinator Naam mede-examinator Naam student Naam van de te toetsen cursus Toetsdatum Handtekening docent Stage Voor stage melden studenten zich bij: [email protected] o.v.v. naam, studentnummer en opleiding Voor afstuderen melden studenten zich bij: [email protected] o.v.v. naam, studentnummer en opleiding. Voor aanmelding voor cursussen wordt verwezen naar paragraaf 5.2.. Tentamenkansen / herkansingen Gedurende het studiejaar zijn er per cursus meerdere data waarop een tentamen kan worden afgelegd. Zie OSIRIS voor deze data. Een student mag het tentamen van een cursus een beperkt aantal keer per jaar afleggen. Herkansing van een afgelegd tentamen is slechts mogelijk als de beoordeling van het tentamen onvoldoende is. Bij deelname aan een herkansing vervallen alle eerdere beoordelingen voor het tentamen. Als je staat ingeschreven voor een tentamen maar daaraan niet deelneemt, verlies je een tentamenkans in dat studiejaar. De aanduiding NA (Niet Aanwezig), die gebruikt wordt als een student zich heeft ingeschreven voor een schriftelijk tentamen, maar daar niet aan deelneemt, wordt beschouwd als een tentamenuitslag. Indien sprake is van zwaarwegende redenen kan de examencommissie besluiten dat een student een voldoende mag herkansen. De student die door overmacht niet aan een tentamen kan deelnemen, kan de Examencommissie verzoeken om een extra tentamenkans. Van overmacht is sprake als zich een of meer van de volgende omstandigheden voordoen: ziekte; lichamelijke of andere functiestoornis; zwangerschap; bijzondere familieomstandigheden; andere situaties van overmacht, dit ter beoordeling van de Examencommissie. De opleiding kan ook een extra tentamenkans toekennen indien dat deel uitmaakt van een vastgesteld beleid gericht op (potentiële) langstudeerders. Studenten die: a. een verkorte route volgen en daardoor meer dan 15 studiepunten aan vrijstellingen hebben, en b. in het eerste jaar van inschrijving vanwege de verkorte route een door de opleiding vastgesteld programma volgen dat tevens cursussen uit de hoofdfase omvat; kunnen een verzoek indienen bij de examencommissie voor een extra herkansing in de laatste tentamenperiode voor een module uit de P die nog niet is behaald. De examencommissie kent dit verzoek toe indien hierdoor de mogelijkheid ontstaat dat de student aan de bsa-norm kan voldoen. Zie par. 1.3.4 voor algemene informatie over de verzoekprocedure bij de Examencommissie. Per cursus worden elk studiejaar ten minste twee (en ten hoogste drie) kansen geboden om een eindcijfer voor de cursus te behalen. Tentamenmogelijkheid bij wijziging of vervanging van een cursus



In opvolgende studiejaren kunnen de naam, vorm en/of inhoud van cursussen en tentamens wijzigen of worden vervangen. In het collegejaar ná deze wijziging/vervanging krijgt een student minimaal twee maal de mogelijkheid om op basis van de oude cursus een tentamen af te leggen.

6.3.3

Voorzieningen wegens functiebeperking

Algemeen Een student met functiebeperking kan de Examencommissie verzoeken om voorzieningen te treffen, 6 waardoor de student bijvoorbeeld een examen of tentamen op aangepaste wijze kan afleggen. Een verzoek hiertoe moet tijdig en schriftelijk met bijbehorende deskundigenverklaring ingediend worden bij de Examencommissie. Tijdig houdt in dat de opleiding voldoende tijd heeft om het verzoek te behandelen en de logistieke planning geëffectueerd kan worden voor de start van de tentamens waarop de aanvraag betrekking heeft. De studentendecaan kan je begeleiden bij het indienen van het verzoek. Onder een functiebeperking verstaan we alle lichamelijke, zintuiglijke en psychische aandoeningen die chronisch, dus langdurig van aard, zijn. Soms is een beperking goed te zien of te horen, zoals een visuele beperking of chronisch stotteren. Het komt echter vaak voor dat een beperking of chronische ziekte niet opvalt. Denk aan dyslexie, chronische vermoeidheid, AD(H)D, RSI, reuma, psychische aandoeningen zoals depressie en vormen van autisme, zoals PDD-NOS en Syndroom van Asperger. Zie par.6.3.3 voor algemene informatie over studeren met een functiebeperking, en par.1.3.4 voor algemene informatie over de verzoekprocedure bij de Examencommissie. Extra tentamentijd wegens dyslexie e.d. Studenten die menen recht te hebben op extra tijd (bijv. bij dyslexie) kunnen dit aan het begin van het studiejaar (in september) aangeven bij de Examencommissie. De Examencommissie kan in zo‟n geval de student verwijzen naar de studentendecaan om samen met hem de aanvraag op te stellen. Als de Examencommissie de aanvraag honoreert, kan dit voor meerdere tentamens gelden. Een verzoek tot extra tentamentijd wegens functiebeperking moet schriftelijk met bijbehorende deskundigenverklaring en verklaring van de studentendecaan aan het begin van het semester, tot uiterlijk het einde van de tweede lesweek, ingediend worden bij de examencommissie. Het is hiervoor dus raadzaam om zo spoedig mogelijk een afspraak te maken met een studentendecaan. Algemene geldigheid van voorzieningen Kent de Examencommissie een voorziening toe vanwege een functiebeperking dan stelt zij tevens de duur van de voorziening vast. De student heeft gedurende de vastgestelde periode recht op dezelfde voorziening bij het afnemen van een examen of tentamen aan een andere opleiding. De student moet in dat geval voldoen aan de volgende voorwaarden: de toegekende voorziening is uiterlijk bij inschrijving voor het tentamen of examen gemeld bij de Examencommissie van de andere opleiding; de student op verzoek het schriftelijk besluit kan tonen waaruit blijkt dat de voorziening is toegekend; de Examencommissie van de andere opleiding de gemelde voorziening niet heeft geweigerd (een weigering moet schriftelijk en gemotiveerd voor het tentamen of examen aan de student worden bekendgemaakt).

6.3.4

Legitimatieplicht bij schriftelijke tentamens

Voor deelname aan schriftelijke tentamens geldt dat een student zich moet legitimeren door middel van een geldige collegekaart van de HU. Daarnaast moet een student zich te allen tijde kunnen legitimeren met

6

Zo is het voor studenten met dyslexie mogelijk om via de studentendecaan het softwareprogramma Kurzweil aan te vragen, ter ondersteuning.



een geldig legitimatiebewijs (zie paragraaf 1.2.5). Met het oog op fraudepreventie moet een student ook bij deelname aan een tentamen op verzoek een geldig legitimatiebewijs kunnen tonen. Indien je geen geldige collegekaart kan tonen, kun je alleen deelnemen aan tentamens door het tonen van een geldige tentamenpas en een geldig legitimatiebewijs (paspoort, Europese identiteitskaart, Nederlands of internationaal rijbewijs of vluchtelingendocument). Heb je nog geen collegekaart ontvangen, dan kun je in de week voorafgaand aan de tentamenperiode kosteloos een tentamenpas (periodepas) aanvragen. Deze tentamenpas is geldig gedurende de daarop aangegeven periode. Heb je wel een collegekaart ontvangen maar ben je deze door verlies of diefstal kwijtgeraakt, dan kun je een tentamenpas (dagpas) aanvragen tijdens de tentamenperiode. Deze tentamenpas is uitsluitend geldig op de dag van afgifte. Aan de tentamenpas zijn kosten verschuldigd: € 25,- per pas tot een maximum van € 100,- per tentamenperiode. Studenten die door aantoonbare overmacht (zoals bijvoorbeeld diefstal waarvan een proces-verbaal overlegd kan worden) hun collegekaart zijn verloren, hebben recht op restitutie van het bedrag. De tentamenpas wordt slechts afgegeven indien de student: rechtsgeldig staat ingeschreven als student aan HU; bij de aanvraag een geldig legitimatiebewijs toont; staat ingeschreven voor het desbetreffende tentamen. Ben je je collegekaart kwijtgeraakt dan dien je dit direct te melden bij het Onderwijsbureau en een nieuwe collegekaart aan te vragen (tegen betaling van vervangingskosten).

Gang van zaken tijdens tentamens

6.3.5

Ten aanzien van de gang van zaken tijdens tentamens is bij FNT het volgende geregeld: Toetstijd De surveillant controleert de toegestane toetstijd (aangegeven op envelop/ opgaven). De toetstijd welke aangegeven is op de tentamenopgaven is bindend. Als er 'Extra tijd studenten‟ bij een groep zitten, staat dit vermeld op de sticker 'tentamentijdverlenging' rechtsboven op tentamenenvelop. Het tentamen start op het vastgestelde tijdstip, dit wordt door de surveillant aangegeven. Hulpmiddelen De surveillant controleert de envelop en de opgaven op aanwijzingen en op het wel of niet toegestaan zijn van hulpmiddelen. Indien een rekenmachine is toegestaan, is alleen een rekenmachine geoorloofd die op de lijst met toegestane rekenmachines vermeld staat. Er mogen geen hulpmiddelen van de ene student aan de andere gegeven worden. Presentielijst Bij aanvang van het tentamen wordt door alle studenten de presentielijst getekend. Eigendommen buiten gebruik De surveillant ziet erop toe dat studenten alleen schrijfgerei en toegestane hulpmiddelen binnen bereik van de tafels hebben. Alle andere eigendommen (jassen, tassen etc.) dienen buiten bereik van de tafels te worden gedeponeerd. Er mogen geen mobiele telefoons gebruikt worden. De surveillant mag mobiele telefoons voor de duur van het tentamen in beslag nemen. Voorafgaand aan het uitdelen van de tentamenopgaven



a) De student legt de collegekaart / dagpas op de rechterhoek van de tafel. Bij ontbreken van de collegekaart /dagpas wordt verwezen naar het onderwijsbureau. b) De student dient de bovenzijde van de werkbladen volledig in te vullen. Uitdelen van de tentamenopgaven De surveillant deelt de opgaven en het benodigde papier/ formulieren uit. Er mag alleen gebruik gemaakt worden van door de opleiding verstrekt papier/ formulier. Dit geldt ook voor kladpapier. Ontbreken collegekaart /dagpas/inschrijving Zodra de studenten aan het werk zijn, controleert de surveillant de collegekaarten. De surveillant vinkt de collegekaarten af op het proces-verbaal. De student die geen collegekaart of dagpas kan overleggen moet zich melden op het onderwijsbureau. De student die niet ingeschreven is voor het tentamen mag het tentamen niet maken en moet zich melden bij de examencommissie. Constatering van onregelmatigheden Indien de surveillant constateert dat een student zich schuldig maakt aan onregelmatigheden dan kan de student het tentamen afmaken. Op het proces-verbaal wordt de onregelmatigheid vermeld met de manier van het plegen van de onregelmatigheid. Op het ingeleverde werk wordt op de eerste pagina vermeld dat een onregelmatigheid geconstateerd is. Het tentamen mag niet worden nagekeken voordat de examencommissie daar toestemming voor heeft gegeven. Inleveren tentamenwerk De student mag het lokaal de eerste 30 minuten niet verlaten. Bij het inleveren van het tentamenwerk controleert de surveillant het aantal ingeleverde antwoordbladen en vermeldt het aantal op de presentielijst. De surveillant neemt alle overige papieren in (inclusief kladpapier). Proces-verbaal Na afloop van het tentamen draagt de surveillant zorg voor een volledige invulling van het proces-verbaal. Restanten tentamenpapier De surveillant neemt na afloop van het tentamen al het niet gebruikte tentamenpapier en kladpapier uit het lokaal mee. Toiletgebruik De surveillant maakt bekend aan een tentamenwacht dat een student van het toilet gebruik wilt maken. De tentamenwacht begeleidt de student naar en van het toilet. De werkzaamheden van de tentamenwacht wordt per locatie geregeld.

6.3.6

Beoordeling en inzage tentamenwerk

Tentamenbeoordeling De beoordeling van een (deel)tentamen wordt uitgedrukt in: een cijfer op een schaal van 1,0 t/m 10,0 en tot op tienden nauwkeurig of zonder decimalen; 7 een woordbeoordeling: VRY (vrijstelling) , Voldaan, Niet Voldaan, Onvoldoende, Voldoende, Ruim voldoende, Goed, Zeer goed, Uitmuntend. 7

Vrijstellingen worden weergegeven als ”VRY-O” (ogv eerder gevolgd onderwijs), “VRY-A” (ogv een assessment van een gecertificeerd EVC-bureau) of “VRY-E” (ogv elders opgedane kennis en vaardigheden zonder EVC assessment)



Een (deel)tentamen is als voldoende beoordeeld bij een cijfer 5,5 of hoger, bij een voldoende of hoger of bij de beoordeling VRY. Een cijferbeoordeling moet wel een 5,5 zijn vóór afronding. Dit betekent dat een cijfer dat vóór afronding lager ligt dan een 5,5 maar door afronding een 5,5 zou worden, nu een 5,4 wordt. Een voorbeeld: een 5,49 wordt dus afgerond naar een 5,4 en niet naar een 5,5. Dit is dus geen voldoende beoordeling. Als een tentamen uit meerdere deeltentamens bestaat, kan het zo zijn dat niet alleen eisen worden gesteld aan het gewogen gemiddelde, maar eveneens aan de hoogte van de beoordelingen van de afzonderlijke deeltentamens. Deze eisen staan vermeld in de cursusbeschrijving. Er kunnen geen rechten worden ontleend aan mondeling meegedeelde resultaten. Bekendmaking tentamenresultaten Als bewijs dat een tentamen is afgelegd, wordt de uitslag door de desbetreffende examinator of examinatoren bekendgemaakt in OSIRIS. Tentamenresultaten worden altijd bekendgemaakt onder voorbehoud van rekenkundige, type- en overschrijffouten. Studenten kunnen zelf uit OSIRIS een resultatenlijst uitprinten en deze controleren. Je wordt als student geacht zelf je cijfers te controleren. Mogelijke fouten dien je binnen vier weken na bekendmaking van het cijfer in OSIRIS te melden bij de examinator of de Examencommissie. Een cijfer in OSIRIS kan onder andere nog wijzigen na controle bij inzage, wijzigingen in de normering of bij een kennelijke fout bij de invoering. Na deze vier weken na bekendmaking kunnen resultaten slechts met goedkeuring van de Examencommissie worden gewijzigd. Zie ook art. 37 lid 4 OER-HU bacheloropleidingen 2011-2012. 8

Voor de bekendmaking van tentamenresultaten gelden de volgende termijnen : uiterlijk drie weken na afname van een tentamen, met uitzondering van mondelinge tentamens; op de dag van afname van een mondeling tentamen. Indien sprake is van een eindbeoordeling op basis van meerdere deeltentamens, begint de termijn zoals hierboven genoemd te lopen vanaf het laatste deeltentamen. De Examencommissie kan in bijzondere gevallen afwijken van de genoemde beoordelingstermijnen, mits het belang van de student hierdoor niet onevenredig wordt geschaad. Zie ook art. 31 en 37 OER-HU bacheloropleidingen 2011-2012.

Inzage tentamenwerk De student heeft recht op inzage van het gemaakte en beoordeelde tentamenwerk. De inzage, al dan niet gekoppeld aan een nabespreking, vindt plaats binnen drie weken na het bekendmaken van de tentamenuitslag, maar uiterlijk voor het hertentamen. De Examencommissie kan in bijzondere gevallen afwijken van deze termijn, op voorwaarde dat het belang van de student hierdoor niet onevenredig wordt geschaad. Het moment van inzage wordt in het jaarrooster vermeld. Om praktische redenen wordt voor de deeltijdstudenten geen collectieve inzage georganiseerd. Zij worden geacht (via e-mail) een afspraak te maken met de desbetreffende docent zodat een moment van inzage kan worden afgesproken. Voor elk door studenten geleverd schriftelijk tentamen resp. werkstuk kan een nabespreking worden georganiseerd door de verantwoordelijke docent. Deelname aan nabesprekingsbijeenkomsten is voor de student niet verplicht. Tijdens de nabespreking hebben studenten het recht om het door hen geleverde schriftelijke werk in te zien en krijgt de student een toelichting op de beoordeling van tentamenwerk. De docent presenteert de juiste antwoorden op de opgaven. Alle specifieke vragen, die voortkomen uit de vergelijking tussen het door de student geleverde werk en de modelantwoorden die de docent presenteert, kunnen tijdens de nabespreking aan de orde komen.

8

Erkende feestdagen die in OSIRIS staan vermeld, tellen niet mee binnen deze termijn



6.3.7

Onregelmatigheden / fraude

Fraude bij tentamens en examens is verboden. Voor een student die zich schuldig maakt aan fraude (of andere vormen van onregelmatigheden zie artikel 38 OER-HU bacheloropleidingen 2011-2012) kan de Examencommissie één van de volgende maatregelen nemen tegen de desbetreffende student(en): Ontzeggen van deelneming aan een of meer tentamens of het examen voor een termijn van ten hoogste een jaar. Onthouden van het getuigschrift, verklaring of certificaat. Afnemen van een hernieuwd examen op door de Examencommissie aan te wijzen onderdelen en op een door haar te bepalen wijze. De faculteitsdirectie adviseren om de inschrijving van de betrokken student definitief te beëindigen indien: 1. een student zich eerder schuldig heeft gemaakt aan onregelmatigheden en hem daarvoor ten minste een half jaar de deelname aan tentamens is ontzegd, of; 2. een student zich schuldig maakt aan zodanig ernstige onregelmatigheden, waarbij sprake is van verzwarende omstandigheden, dat deze sanctie gerechtvaardigd wordt geacht. De Examencommissie moet instaan voor de kwaliteit van de toetsing en kan om die reden ook genoodzaakt zijn maatregelen te treffen die ook de belangen van overige studenten raken. Soms kunnen daarom tentamenresultaten ongeldig verklaard worden. Indien een student die een sanctie opgelegd heeft gekregen zich uitschrijft, wordt de sanctie opgeschort en herleeft de sanctie bij herinschrijving. Alvorens een besluit te nemen wordt de student door de Examencommissie gehoord. De Examencommissie stelt de student direct op de hoogte van de beslissing. Zie voor de volledige procedure artikel 38 van de Onderwijs- en examenregeling bacheloropleidingen HU (www.reglementen.hu.nl).

6.3.8

Bewaring en teruggave tentamen- en examenwerk

Alle schriftelijke tentamens en examens worden in elk geval bewaard tot zes maanden na bekendmaking van de uitslag, of tot de beslissing in een eventuele beroepsprocedure met betrekking tot die uitslag. Voor afstudeerproducten geldt een termijn van twee jaar. Alle documenten met betrekking tot: (voldoende) tentamen- of examenuitslagen; vrijstellingen; de inschrijving van de student; de afgifte van getuigschriften of verklaringen; worden bewaard gedurende een periode van dertig jaar, conform het Privacyreglement studenten HU. De instituutsdirecteur ziet erop toe dat deze documenten bewaard blijven gedurende deze periode.

6.4

Getuigschriften en titulatuur 6.4.1

Algemeen

Als bewijs dat een examen met goed gevolg is afgelegd, wordt door de Examencommissie een getuigschrift uitgereikt: het propedeutisch getuigschrift na het behalen van het propedeutisch examen; het bachelordiploma na het behalen van het afsluitend examen. 85/263 © Hogeschool


Het propedeutisch getuigschrift en het bachelordiploma worden ondertekend door de voorzitter en een lid van de Examencommissie van de opleiding. Aan het bachelordiploma wordt een Internationaal Diploma Supplement (IDS) volgens het Europese model toegevoegd, met als doel inzicht te geven in de aard en de inhoud van de opleiding en de behaalde studieresultaten. Dit bevordert de internationale herkenbaarheid van de opleiding en het getuigschrift of diploma. Je ontvangt slechts één getuigschrift. Het getuigschrift wordt in beginsel in het Nederlands opgesteld. Op verzoek van de student kan, in plaats van een Nederlands getuigschrift, echter ook een Engelstalig getuigschrift worden verstrekt. Het Internationaal Diploma Supplement wordt altijd in het Engels opgesteld. Als je meer dan één tentamen met goed gevolg hebt afgelegd, maar je krijgt geen propedeutisch getuigschrift of diploma uitgereikt, dan kun je de Examencommissie om een verklaring verzoeken. Daarin worden de behaalde tentamens vermeld. De verklaring wordt ondertekend door de voorzitter en een lid van de Examencommissie van de opleiding. Artikel 42 van de Onderwijs- en examenregeling bacheloropleidingen HU (www.reglementen.hu.nl) regelt welke gegevens het getuigschrift en supplement moeten bevatten. Zie ook het Spoorboekje Diploma‟s op www.reglementen.hu.nl.

6.4.2

Graden en titulatuur

De Examencommissie verleent, namens het instellingsbestuur, de graad Bachelor aan degene die met goed gevolg het afsluitend examen van de opleiding heeft afgelegd en de graad Associate degree aan degene die met goed gevolg het afsluitend examen van de Ad-opleiding heeft afgelegd. Aan de graad kan een vermelding van het vakgebied of het beroepenveld waarop de graad betrekking heeft, worden toegevoegd. Het verlenen van de graad Bachelor geeft het recht om deze als titel te voeren, afgekort tot B (met eventuele toevoeging) achter de eigen naam. In plaats daarvan (dus niet in combinatie) kan ook worden gebruikt: De titel ingenieur, afgekort tot ing. voorafgaand aan de naam, indien het een opleiding betreft op het gebied van landbouw en de natuurlijke omgeving of op het gebied van de techniek. De titel baccalaureus, afgekort tot bc. voorafgaand aan de naam, indien het een andere opleiding betreft. Bij de FNT worden de volgende graden verleend: Overzicht CROHO opleidingen 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Bouwkunde Bouwtechnische Bedrijfskunde Civiele Techniek Geodesie Ruimtelijke ordening en Planologie Milieukunde

7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.

Technische Bedrijfkunde Elektrotechniek Werktuigbouwkunde Industriële Automatisering AOT – Techniek 9 Chemische Technologie Chemie Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek

9

Titulatuur Bachelor of: Built Environment

Engineering

Applied Science

Voor chemische technologie is er ook een associated degree mogelijk na twee jaar



15. Informatica 16. Technische Informatica 17. Bedrijfskundige Informatica

6.4.3

Information and Communication Technology

Aantekening “cum laude” of “met genoegen”

Vermelding cum laude Op het einddiploma wordt uitsluitend op voorafgaand verzoek van de student de aantekening cum laude vermeld, indien de student heeft voldaan aan alle volgende eisen: aan alle gevolgde cursussen in de hoofdfase (vrijstellingen uitgezonderd) is een (eind)beoordeling van ten minste 6.0 vóór afronding verbonden; het gewogen rekenkundige gemiddelde van alle (eind)beoordelingen in de hoofdfase (vrijstellingen uitgezonderd) is minimaal 8.0 vóór afronding; de (eind)beoordeling van een afstudeeropdracht of eindscriptie is minimaal 8.0 vóór afronding; de student is maximaal 4 studiejaren ingeschreven geweest voor de opleiding; de student aan wie meer dan 90 studiepunten aan vrijstellingen is verleend voor de betreffende opleiding kan niet in aanmerking komen voor bovengenoemde aantekeningen op het diploma; 10 resultaten die zijn uitgedrukt in de woorden “Voldaan” en “Niet voldaan”en „VRIJ ” tellen niet mee bij deze beoordeling. Ook extra behaalde studiepunten (bijvoorbeeld bij een excellente route) tellen niet mee bij deze beoordeling. Vermelding met genoegen Op het einddiploma wordt uitsluitend op voorafgaand verzoek van de student de aantekening met genoegen vermeld, indien de student heeft voldaan aan alle volgende eisen: Aan alle gevolgde cursussen in de hoofdfase (vrijstellingen uitgezonderd) is een (eind)beoordeling van ten minste 6.0 vóór afronding verbonden. Het gewogen rekenkundige gemiddelde van alle (eind)beoordelingen in de hoofdfase (vrijstellingen uitgezonderd) is minimaal 7.0 vóór afronding. De (eind)beoordeling van een afstudeeropdracht of eindscriptie is minimaal 7.0 vóór afronding. De student is maximaal 4 studiejaren ingeschreven geweest voor de opleiding. De student aan wie meer dan 90 studiepunten aan vrijstellingen is verleend voor de betreffende opleiding kan niet in aanmerking komen voor bovengenoemde aantekeningen op het diploma. Resultaten die zijn uitgedrukt in de woorden “Voldaan” en “Niet voldaan”en „VRIJ” tellen niet mee bij deze beoordeling. Ook extra behaalde studiepunten (bijvoorbeeld bij een excellente route) tellen niet mee bij deze beoordeling. Indien de inschrijvingsduur langer is dan 4 studiejaren als gevolg van erkende persoonlijke omstandigheden, kan de Examencommissie beslissen dat de student toch in aanmerking komt voor de aantekening cum laude of met genoegen, mits wel voldaan is aan de overige eisen. Reikwijdte Bovenstaande regeling is uitsluitend van toepassing op studenten die op of na 1 september 2005 voor het eerst deelnemen aan de hoofdfase van de opleiding.

10

Vrijstellingen worden weergegeven als ”VRY-O” (ogv eerder gevolgd onderwijs), “VRY-A” (ogv een assessment van een gecertificeerd EVC-bureau) of “VRY-E” (ogv elders opgedane kennis en vaardigheden zonder EVC assessment)



6.4.4

Procedure afgifte getuigschrift

De Examencommissie geeft pas een getuigschrift af nadat de faculteitsdirectie heeft verklaard dat aan de procedurele eisen voor afgifte is voldaan. Daarvoor wordt onderzocht of de student aan alle verplichtingen jegens de opleiding heeft voldaan (onder meer moeten alle tentamens zijn behaald en dient de student rechtsgeldig te zijn ingeschreven). Degene die aanspraak maakt op uitreiking van een getuigschrift, kan de Examencommissie verzoeken daartoe nog niet over te gaan. Hiervoor dient de student tijdig, doch uiterlijk één week voor het tijdstip waarop het laatste tentamen of het afsluitend aanvullend onderzoek afgelegd wordt, een schriftelijk gemotiveerd verzoek in te dienen.



7

Klachten, bezwaar en beroep

7.1

Inleiding

Als je het niet eens bent met een beslissing, als je vindt dat iemand zich tegenover jou niet goed gedragen heeft, of als er iets anders fout is gegaan, dan kun je daar wat aan doen. De eerste stap is zelf direct contact te zoeken met de veroorzaker van het probleem, en proberen het in onderling overleg op te lossen. De HU verwacht van docenten, slb-ers en Examencommissies ook dat ze open staan voor klachten en zich inzetten om deze af te handelen. Maar het kan natuurlijk gebeuren dat je er toch niet uitkomt, of iemand niet zelf aan wilt spreken, b.v. bij ongewenst gedrag. Dan staat de formele weg open. De formele weg is binnen de HU op 2 niveaus vormgegeven en staat open voor (aankomende) studenten. Eerst wordt een procedure op de faculteit doorlopen. Dit betreft een bezwaar- of klachtprocedure. Je kunt je bezwaar of klacht rechtstreeks bij het betrokken orgaan indienen, maar als je niet precies weet waar je moet zijn, of behoefte hebt aan advies, kun je je wenden tot het facultaire loket Rechtsbescherming. Dit is digitaal te bereiken via [email protected] of [email protected] en is in de faculteit ondergebracht bij het Onderwijsbureau, op de begane grond in het gebouw aan de Nijenoord 1.. Er is een standaardformulier waarop je je bezwaren kunt vermelden, het loket zorgt ervoor dat het binnen de faculteit op de juiste plek terecht komt. Dit formulier kun je vinden op de website www.klachtenwegwijzer.hu.nl Het facultaire loket kan je verwijzen naar de studentendecaan of, bij klachten over gedrag, naar de vertrouwenspersoon. Zij kunnen je adviseren of de procedures. En net als de studentmediatoren ondersteunen ze ook bij een oplossing in overleg, zodat de procedure alsnog voorkomen kan worden. Als je niet tevreden bent over de afhandeling op de faculteit, kun je je wenden tot het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten. Het gaat dan om een beroep (na de bezwaarprocedure op de faculteit) of een herzieningsverzoek (na de klachtprocedure op de faculteit). Je kunt je beroep of herzieningsverzoek bij het HU-Loket indienen, dat zorgt ervoor dat je kwestie door het juiste orgaan behandeld wordt. Het HULoket kan je ook informeren over de procedures. Je kunt ook rechtstreeks in beroep bij het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten, of daar een klacht indienen. De procedures op de faculteiten zijn echter speciaal ingesteld omdat deze sneller zijn en minder formeel. Als je het niet eens bent met de uitkomst kun je altijd nog naar het HU-Loket. Het advies is dan ook altijd de extra mogelijkheid op de faculteit te benutten, en daar eerst je bezwaar of klacht in te dienen. In de beschrijving hieronder wordt daar ook van uit gegaan. Let vooral op de termijnen: als je op de faculteit een bezwaar of klacht wilt indienen, moet je dat binnen 2 weken na het besluit of feit waarop dat betrekking heeft doen. Voor beroepszaken en herzieningsverzoeken geldt dat je je binnen een termijn van 6 weken vanaf de datum dat het besluit op de faculteit is genomen tot het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten moet wenden. Hieronder volgt een toelichting op de verschillende procedures.



7.2

Bezwaar

Bezwaar is mogelijk tegen besluiten die zijn genomen op grond van de onderwijs- en examenregeling. Dit zijn besluiten die rechtstreeks met onderwijs, tentamens en examens te maken hebben (zoals tentamenbeoordelingen, voorzieningen en het bindend negatief studieadvies). Het betreft alleen besluiten die zijn gericht op een individuele student. Op het besluit staat ook vaak vermeld dat je een bezwaar kunt indienen, maar niet altijd. Je kunt bijvoorbeeld ook een bezwaar indien als je vindt dat de beoordeling van je tentamen niet klopt, maar bij cijfers in OSIRIS staat natuurlijk niet steeds zo‟n bezwaarclausule. Je dient binnen twee weken na bekendmaking van het besluit een schriftelijk bezwaarschrift in te dienen bij het facultaire loket ([email protected] ) of de Examencommissie. Hiervoor is een standaardformulier beschikbaar. Als je het bezwaarschrift bij het loket indient, zorgt het loket voor doorzending aan de Examencommissie. De Examencommissie kan je in de gelegenheid stellen om de bezwaren mondeling toe te lichten. In dat geval wordt je tijdig uitgenodigd voor een hoorzitting. De Examencommissie neemt in principe binnen twee weken na ontvangst van het bezwaarschrift een beslissing en maakt deze schriftelijk bekend. De beslissing is gebaseerd op een hernieuwde beoordeling en moet gemotiveerd zijn. Bij toewijzing van het bezwaar neemt de Examencommissie tevens een nieuw (inhoudelijk) besluit. Als het bezwaar wordt afgewezen, blijft het oorspronkelijke besluit in stand. In het laatste geval kun je nog beroep instellen bij het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten. Dat moet wel gebeuren binnen 6 weken na bekendmaking van het besluit op bezwaar. Het kan ook voorkomen dat je bezwaar maakt tegen een besluit van de instituutsdirectie of faculteitsdirectie, bijvoorbeeld als er een voorziening is geweigerd of een ordemaatregel is getroffen. Dan geldt dezelfde procedure voor wat betreft het loket rechtsbescherming. In plaats van de examencommissie, kun je dan je bezwaar indienen bij de faculteitsdirectie of de instituutsdirectie. De volledige bezwaarprocedure is beschreven in het Reglement Rechtsbescherming Studenten, en voor de Examencommissie ook nog eens beschreven in art. 45 van de Onderwijs- en examenregeling bacheloropleidingen HU (www.reglementen.hu.nl).

7.3

Klachten

Tegen een aantal andere besluiten, en gedragingen van andere studenten of medewerkers, kun je geen bezwaar aantekenen, maar je kunt wel een klacht indienen. Ook dat moet binnen een termijn van 2 weken gebeuren, en ook hiervoor kun je het standaardformulier gebruiken. Dit kun je downloaden op www.klachtenwegwijzer.hu.nl. Je kunt je klacht indienen bij het facultaire loket (email: [email protected] ) of rechtstreeks bij het verantwoordelijke orgaan. Het facultaire loket zorgt er weer voor dat je klacht door het juiste orgaan wordt behandeld. De procedure lijkt veel op de bezwaarprocedure. Het orgaan dat je klacht behandelt, kan je in de gelegenheid stellen om gehoord te worden. Als je klacht betrekking heeft op een collega-student of een medewerker, wordt deze altijd in de gelegenheid gesteld om zijn reactie op jouw klacht te geven. In principe wordt binnen 2 weken een beslissing over je klacht genomen. Als je het niet eens bent met deze beslissing, kun je binnen 6 weken een herzieningsverzoek indienen bij het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten. Je kunt een klacht ook mondeling bij het facultaire loket indienen, dan wordt ter plekke het standaardformulier ingevuld. Het facultaire loket rechtsbescherming vind je bij het Onderwijsbureau, op de begane grond in het gebouw aan de Nijenoord 1. De procedure is niet van toepassing op besluiten van algemene strekking.



7.3.1

Ongewenst Gedrag

Het kan voorkomen dat je klacht betrekking heeft op gedrag dat zo intimiderend is dat het onder de regelgeving voor ongewenst gedrag valt. Het gaat bijvoorbeeld om verbale of seksuele intimidatie, waarvan de gevolgen ernstig kunnen zijn. Het facultaire loket zal je altijd wijzen op de mogelijkheid je tot een vertrouwenspersoon (zie 2.3) te wenden. Als je een klacht indient, kun je ervoor kiezen die op de faculteit te laten behandelen (de opleidingsdirecteur onderzoekt de klacht of laat hem onderzoeken), of deze voor te leggen aan de Klachtencommissie Ongewenst Gedrag van de HU. De klacht wordt dan doorgestuurd naar het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten. Er geldt een afwijkende termijn voor de indiening van klachten over ongewenst gedrag. De termijn kan tot 2 jaar na de gedraging doorlopen.

7.4

Beroep

Beroep staat open tegen besluiten en besluiten op bezwaar die op grond van de onderwijs- en examenregeling zijn genomen (zoals tentamenbeoordelingen, voorzieningen en het bindend negatief studieadvies), maar ook als het besluiten op bezwaar in andere zaken betreft, bijvoorbeeld rondom inschrijving en uitschrijving voor de opleiding, zaken van financiële aard, of ordemaatregelen e.d. Je kunt binnen 6 weken vanaf de bekendmaking van het besluit schriftelijk beroep aantekenen bij het HULoket Rechtsbescherming Studenten. Dit kan digitaal via [email protected], maar dient dan ook per post met handtekening te worden nagezonden. Het HU-Loket Rechtsbescherming zorgt ervoor dat je beroepschrift door het juiste orgaan behandeld wordt. Dit kan het College van Beroep voor de Examens (voor vrijwel alle besluiten van de Examencommissie), of de Geschillenadviescommissie (besluiten van de opleidings- of faculteitsdirectie op grond van de WHW) zijn. Dit zijn onafhankelijke, hogeschoolbrede beroepsinstanties voor (aankomende) studenten en extraneï van de HU. Ze zijn dus niet verbonden aan een faculteit of opleiding. Het beroepschrift wordt ondertekend en bevat ten minste: je naam, studentnummer, huisadres, woonplaats en je telefoonnummer; vermelding van de faculteit en de afdeling/opleiding waar je bent ingeschreven; de dagtekening; een duidelijke omschrijving van het besluit met datum waartegen het beroep is gericht, onder vermelding van de persoon die, of het orgaan dat het besluit heeft genomen; één of meer gronden, waarop het beroep berust; een zo nauwkeurig mogelijk omschreven eis. Daarnaast moet een kopie van het bestreden besluit worden bijgevoegd. Het beroepschrift moet worden gericht aan het HU-Loket Rechtbescherming Studenten, Postbus 573, 3500 AN Utrecht. Het College van Beroep voor de Examens kan het beroep gegrond of ongegrond verklaren. Als het beroep gegrond wordt verklaard, betekent dat vaak dat de Examencommissie of directie die het oorspronkelijke besluit heeft genomen, een nieuw besluit moet nemen. Het College van Beroep voor de Examens doet dat dus niet zelf. Als het beroep ongegrond wordt verklaard, blijft het oorspronkelijke besluit in stand. De Geschillenadviescommissie brengt na onderzoek een advies uit aan het College van Bestuur, dat op basis daarvan een besluit neemt. Ook de commissie adviseert het College van Bestuur een beroep gegrond of ongegrond te verklaren. Als het College van Bestuur het advies overneemt, zal het bij een gegrondverklaring ook de Examencommissie of directie opdragen een nieuw besluit te nemen.

In het Reglement Rechtsbescherming Studenten HU (www.reglementen.hu.nl) staan de procedures nader beschreven. Zie voor meer informatie www.klachtenwegwijzer.hu.nl. Je kunt je voor informatie en advies ook wenden tot de studentendecaan (zie par. 2.2) of het secretariaat van het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten, tel. 088-4818352. 91/263 © Hogeschool


7.5

Hoger beroep

Als je het niet eens bent met de uitspraak van het College van Beroep voor de Examens, of het besluit van het College van Bestuur na advies van de Geschillenadviescommissie, kun je hiertegen ook nog extern hoger beroep aantekenen bij het College van Beroep voor het hoger onderwijs in Den Haag. Informatie over de procedure en termijnen kun je vinden op de website www.cbho.nl .

7.6

Herzieningsverzoeken bij klachten

Als je niet tevreden bent over de afhandeling van je klacht op de faculteit, kun je een verzoek tot herziening indienen bij het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten. Ook hiervoor geldt een termijn van 6 weken vanaf de beslissing naar aanleiding van je klacht. Je kunt het herzieningsverzoek digitaal indienen bij [email protected] , maar dan dien je het ook per post, voorzien van een handtekening, na te zenden. Het adres is: HU-Loket Rechtbescherming Studenten, Postbus 573, 3500 AN Utrecht. Het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten zorgt ervoor dat je verzoek door het juiste orgaan behandeld wordt. Dit is bij de meeste klachten de Klachtencommissie Studenten, maar als het om klachten inzake ongewenst gedrag gaat, wordt de klacht behandeld door de Klachtencommissie Ongewenst Gedrag. Dit zijn allebei hogeschoolbrede onafhankelijke klachtinstanties, die niet verbonden zijn aan de faculteit. Ze brengen advies uit aan het College van Bestuur, dat vervolgens een besluit neemt. In het Reglement Rechtsbescherming Studenten HU en het Reglement inzake Ongewenst Gedrag (www.reglementen.hu.nl) staan de procedures nader beschreven.



8

Roosters

8.1

Jaarrooster

Zowel tijdens de propedeuse als tijdens de hoofdfase is het onderwijsprogramma ingedeeld in vijf perioden (blokken). Deze perioden worden aangeduid met de letters A t/m E (ofwel als blok 1 t/m 5). periode A + B (blok 1 + 2) vormen tezamen een semester, evenals periode C + B (blok 3 + 4). Jaarlijks wordt een overzicht opgesteld waarin de periode-indeling (of blokindeling) voor dat studiejaar wordt gepresenteerd met vermelding van de lesweken, tentamenweken en vakantieperiodes. Jaarroosters van de faculteiten en opleidingen worden gepubliceerd via www.roosters.hu.nl.

8.2

Weekrooster

Per periode wordt een weekrooster vastgesteld. Hierin staat vermeld welke cursussen op welk moment worden gegeven door welke docent, in welk lokaal en voor weke groep. Het is de bedoeling dat jezelf de voor jou geldende gegevens overneemt. Dit rooster is uiterlijk een week voor aanvang van de nieuwe periode bekend. Controleer je lesrooster wekelijks/dagelijks voor eventuele wijzigingen. Dit rooster is te vinden onder www.roosters.hu.nl .

8.3

Tentamenrooster

De meeste tentamens worden gedurende de tentamenweken aan het einde van elke lesperiode (elk blok) afgenomen. Via de opleiding wordt hiervoor een tentamenrooster bekendgemaakt (al dan niet als onderdeel van het semesterrooster). Het tentamenrooster wordt uiterlijk 5 weken voor aanvang gepubliceerd via www.roosters.hu.nl. Inschrijvingen lopen via OSIRIS. Aan de hand van het jaarrooster kun je zien in welke periode bepaalde cursussen worden afgesloten. Herkansingen vinden in de regel plaats tijdens de lesweken van het volgende blok op een avond (meestal maandag). Uitzondering hierop vormen de herkansingen uit blok 4 voor propedeuse en duaal studenten. Deze vinden plaats in augustus van het lopende studiejaar. Op het tentamenrooster voor de betreffende periode wordt exact aangegeven op welke dag, op welk tijdstip en in welk lokaal de toets (of herkansing) plaatsvindt. Tentamens worden zoveel mogelijk gepland op hetzelfde tijdstip als de lessen. Om studenten de mogelijkheid te geven te versnellen kan het voorkomen dat hiervan wordt afgeweken. Tabel tentamentijden Tentamentijd Tentamentijd 1 Tentamentijd 2 Tentamentijd 3 Tentamentijd 4 Tentamentijd 5 Tentamentijd 6

Tijden 9.00 – 10.30 uur 11.00 – 12.30 uur 13.00 – 14.30 uur 15.00 –16.30 uur 17.00 –18.30 uur 18.30 –20.00 uur



9

Cursusbeschrijvingen

9.1

Propedeuse voltijd

Titel

Science Mechanica

Organisatorische gegevens Afstudeerrichting Studiefase/categorie

Propedeuse

Cursuscode

TEGP-VASCMECH-11

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht

Aanwezigheid verplicht

Werkvormen

Hoorcollege;Instructie;Opdracht;Practicum;Werkcollege;Zelfstudie

Toetsen:

Contact persoon

Toets

Omschrijving Weging Min % cijfer

Verplicht

Periode Periode herkansing

Tentamen

Mechanica 1 40%

5,5

Ja

A

B

Tentamen Portfolio

Mechanica 2 40%

5,5

Ja

B

C

Opdracht

MathCAD

V

Ja

B

C

20%

André Blaschette

Ingangscursussen Aansluitende cursussen Inhoudelijke gegevens Inhoud

1. Mechanica 1 (periode A)(voorheen code Mech1) In twee dimensies: krachtvectoren, evenwicht, koppel, moment, vrijlichaamsschema, evenwichtsvergelijkingen 2. Mechanica 2 (periode A)(voorheen code Mech2) In twee dimensies: krachtvectoren, evenwicht, koppel, moment, vrijlichaamsschema, evenwichtsvergelijkingen. Vervolg op Mechanica 1 3. MathCad (periode B) (voorheen code Mcad) Mathcad is een rekenprogramma waarmee je technische, natuurkundige en wiskundige problemen numeriek en symbolisch kunt oplossen. In dit practicum leer je Mathcad kennen. Bovendien leer je hoe je met Mathcad technische problemen kunt oplossen.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties

Methodieken uit de technische mechanica op statische problemen kunnen toepassen en (o.a.) in MathCad kunnen uitbeelden.

Materialen:

Mechanica 1 en 2 : Hibbeler: "Statica" 12e editie ISBN-13, 9789043017367 (3e editie kan ook: ISBN 9789043010771) Mathcad : Hiervoor is een diktaat op SharePoint aanwezig



Titel

Science Wiskunde1


Propedeuse

Cursuscode

TEGP-VASCWIS1-11

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege;Werkcollege

Toetsen:

Toets

Contact persoon


Verplicht


Tentamen wiskunde A

50%

5,5

Ja

A

B

Tentamen wiskunde B

50%

5,5

Ja

B

C

Gerrit Alberda


1. Wiskunde A: (periode A), (voorheen MathA) Onderwerpen: breuken, machten, eenheidscirkel, radiaal, lijn,parabool,vectoren en in-en uitproducten. 2. Wiskunde B: (periode B), (voorheen MathB) Onderwerpen: hyperboolfuncties, wortelfuncties, machtsfuncties, exponentiële en logaritmische functies, goniometrische functies en differentiaalrekening.


Materialen:

Wiskunde A de student kan oneigenlijke machten hanteren; haakjes wegwerken en buiten haakjes halen; werken met merkwaardige producten; breuken met letters manipuleren; sinus, cosinus en tangens in de eenheidscirkel bepalen; werken met 2 basisdriehoeken; werken met lijnen en parabolen; werken met vectoren en in-en uitproduct. Wiskunde B: de student kent gebroken lineaire functies, machts-en wortelfuncties, exponentiële en logaritmische functies, goniometrische functies; de student kent de definitie van afgeleide en kan de basisfuncties en combinaties daarvan differentiëren. Basisvaardigheden Wiskunde voor het HTO , Douwe Jan Douwes en Jaap Grasmeijer, ISBN 978-90-01-76438-8, 2e herziene druk Rekenmachine : Casio fx-82 Solar.



Titel



Propedeuse

Cursuscode

TEGP-VAPROF1-11

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege;Opdracht;Werkcollege;Zelfstudie

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Omschrijving

Weging %

Min cijfer

Verplicht


tentamen Projectmatig werken

40%

5,5

Ja

A, B

B, C

opdracht Projectmatig werken

20%

5,5

Ja

A, B

B,C

opdracht SLO

20%

v

Ja

A, B

B, C

Tentamen Engels

20%

5,5

Ja

A, B

B, C

Marijke Steenstra


1. Projectmatig werken 1 (periode A en B) Ontwikkelen van kennis, inzicht en vaardigheden op het gebied van projectbeheersing, rapportage en samenwerking in projectteams. Bij dit onderdeel hoort het uitvoeren van verschillende (project)opdrachten. 2. Studieloopbaanontwikkeling 1 (periode A en B) Je wordt begeleid in je studievoortgang en je orientatie op beroepskeuze, beroepsrollen en uitvoering. 3.Engels 1 (periode A en B) (voorheen Eng1) Een levende taal, zoals Engels, heeft vier vaardigheden: twee receptieve (lezen, luisteren), twee productieve (schrijven, spreken). Er worden taken gegeven in het daadwerkelijk gebruiken, zowel schriftelijk als mondeling, van het Engels. Hiertoe zal Engels geïntegreerd worden met sommige onderdelen van het propadeuse programma.

Veronderstelde voorkennis



Titel


Doelstellingen/ competenties

Projectmatig werken De student heeft basiskennis van de principes van projectmatig werken en projectmanagement. De student kan een PvA opstellen en evalueren. De student kan een effectieve vergadering voorbereiden, houden en vastleggen. De student kan reflecteren op zijn bijdrage aan de effectiviteit van de teamsamenwerking. De student kan doelgericht zakelijk communiceren en rapporteren m.b.t. de voortgang van een project. De student kan in een correcte rapportage de resultaten van het project vastleggen en verantwoorden. Studieloopbaanontwikkeling Reflectie en zelfsturing t.a.v. het eigen handelen, beroepsorientatie en (studie en loopbaan) keuzes. Engels Verbeteren van de communicatieve competentie van de vier hoofdvaardigheden (spreken/schrijven/lezen/luisteren) in het Engels. Daarnaast, het bevorderen van de grammaticale kennis van het Engels, en het uitbreiden van de technische woordenschat. Er worden taken gegeven in het daadwerkelijk gebruiken, zowel schriftelijk als mondeling, van het Engels. Hiertoe zal Engels geïntegreerd worden met sommige onderdelen van het Propaedeuse programma.

Materialen:

Projectmatig werken: Grit, R. (2011) Projectmanagement. 6e druk. ISBN: 978-90-01-79093-6. Groningen: Noordhoff Elling, R. e.a. (2011) Rapportagetechniek. 4e druk. ISBN: 978-90-01-79478-1. Groningen. Noordhoff Engels: Vlierden, M. van (2010) Basisvaardigheden Engels. Groningen: Noordhoff.



Titel

Ontwerpleer 1


Propedeuse

Cursuscode

TEGP-VAONTWL1-11

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege;Instructie;Opdracht;Practicum

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Omschrijving

Weging Min % cijfer

Verplicht


Tentamen Ontwerp methodologie

40%

5,5

Ja

A

B

Portfolio

Handtekenen 1

25%

5,5

Ja

A

B

Portfolio

Technisch tekenen

25%

5,5

Ja

B

C

Opdracht Creativiteit

10%

V

Ja

A+B

B+C

George van Groos


1. Ontwerpmethodologie 1 (periode A) In deze module wordt je geleerd hoe een ontwerpproces in de praktijk kan verlopen. Het uitgangspunt hierbij is Methodisch Ontwerpen. Verschillende methoden worden getoond. De algemene kenmerken van deze methoden worden behandeld, zoals bijv. het opdelen van het ontwerpproces in fasen. Verder wordt in het vak aandacht besteed aan probleemstelling, ontwerpopdracht, productfuncties, procesboom, integrale zonmodel, opstellen programma van eisen, divergeren en convergeren, voorstellen evalueren, selecteren en toetsen, morfologische kaart. 2. Handtekenen 1 (periode A) (voorheen Hndt1) In het vak handtekenen 1 leer je alle basis tekentechnieken die je nodig hebt om tekenen als gereedschap en communicatiemiddel te kunnen gebruiken in een ontwerpproces. 3. Technisch tekenen 1 (periode B) (voorheen Tt1) Je leert de geldende regels, normalisering en gewoonten om een correcte technische tekening te kunnen maken. 4. Creativiteit 1 (periode A en B) (voorheen Cpo) In dit vak leer je met behulp van creatieve technieken problemen oplossen. Aan de hand van colleges doe je theorie op over het creatieve denkproces en hoe dit te faciliteren. De theorie uit deze colleges leer je toepassen in creatieve sessies die je in stappen leert opbouwen en zelf leert faciliteren.




Titel

Ontwerpleer 1


Ontwerpmethodologie Aan het eind van de cursus heeft de student inzicht in het ontwerpproces en kan hij/zij verschillende methoden en technieken toepassen die nodig zijn om een ontwerpproces goed te doorlopen. Handtekenen 1 Er wordt beoordeeld op tekenvaardigheid en communicatieve waarde. Voor een uitgebreide beschrijving over wat dit inhoud wordt verwezen naar de tekenregels checklist die te vinden is op sharepoint. Technisch tekenen Onderwerpen : * Projectiemethoden * Maatvoering * Toleranties en passingen * Vorm- en plaatstoleranties * Schroefdraad * Verbindingstechnieken Creativiteit Tijdens deze cursus leert de student: - Doel en nut van creativiteit - Verschillende creatieve technieken - De verschillende fasen in een creatieve sessie - Het opzetten en maken van een sessieplan - Het uitvoeren van een creatieve sessie

Materialen:

Technisch tekenen: "Werktuigbouwkundig tekenen voor het hoger technisch onderwijs" - L.A. de Bruijn,J. La Heij, R. Plas, J. Veerman - ISBN 90 01 26704 1 - 18e druk



Titel

Technisch ontwerpen


Propedeuse

Cursuscode

TEGP-VATONTW-11

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege;Individueel;Instructie;Opdracht;Practicum;Project begeleid;Werkcollege;Werkgroepen;Zelfstudie;Zelfwerkzaamheid

Toetsen:

Omschrijving

Contact persoon

Weging Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing

Opdracht Project Ontwerpen

40%

V

Ja

A

B

Tentamen Natuurkunde

40%

5,5

Ja

A

B

Opdracht Inleiding techniek 10%

V

Ja

A

B

Opdracht Elektrotechniek practicum

V

Ja

A

B

10%

André Blaschette


1. Ontwerpopdracht (periode A) In groepsverband ontwerp, bouw en test je een opstelling die iets de lucht in brengt, een zogenaamde oplichter. 2. Natuurkunde 1 (periode A) (voorheen Nat1) Er passeren diverse onderwerpen de revue, onderwerpen die actueel zijn in het parallel draaiende project. Het gaat om energie, kracht, verplaatsing, versnelling, temperatuur, arbeid, vermogen, spanning, stroom, weerstand, druk en de wetten van Ohm, Kirhhoff, Lorentz, Faraday en Lenz. 3. Practicum elektrotechniek 1 (periode A) (voorheen 1e deel van Elt1) In 3 practicumproeven bouw je schakelingen die illustratief zijn voor de wetten van Ohm en Kirchhoff. 4. Inleiding techniek (periode A)(voorheen Inlt) Je maakt kennis met de beschikbare apparatuur en met het te gebruiken gereedschap binnen Oudenoord 700. Tevens leer je verschillende productiemachines te bedienen en leer je veiligheidsvoorschriften kennen, toepassen en naleven.


Materialen:

Natuurkundige principes met bijzondere aandacht voor energieomzettingen en -balansen maar ook ontwerksmethoden leren kennen en toepassen in een practicum en een project (de "oplichter": efficiente toepassing van zonnecellen en omzetting in elektrische en mechanische energie) Al het studiemateriaal staat op SharePoint



Titel



Propedeuse

Cursuscode

TEGP-VABESTT1-11

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht Werkvormen

Hoorcollege;Practicum;Werkcollege;Werkgroepen

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Omschrijving

Weging Min % cijfer

Verplicht


Tentamen Aandrijven en besturen

40%

5,5

Ja

B

C

Opdracht Besturen

20%

V

Ja

B

C

Opdracht Pr Elektro

20%

V

Ja

B

C

Opdracht Eierrace

20%

V

Ja

B

C

Eric Timmer


1. Aandrijven en besturen (periode B) (voorheen Abest) Een theoriemodule waarin aandacht wordt geschonken aan zowel elektrische als pneumatische logische schakelingen. 2. Besturing practicum 1 (periode B) (voorheen Best) Aan de hand van de software pakketen SYSWIN worden een aantal besturingsopdrachten uitgevoerd. Tevens worden in deze module PSS-en en WST-diagrammen toegepast. 3. Practicum elektrotechniek 2 (periode B)(voorheen laatste deel van Elt1) In 3 practicumproeven bouw je schakelingen die illustratief zijn voor het gebruik van elektrische logische schakelingen. 4. Ontwerpproject besturen (periode B) In dit project voer je in groepsverband een tweetal opdrachten uit die in het teken staan van “ontwerpen en besturen” met als afsluiter de "Eierrace". Afhankelijk van de gekozen studierichting kan de focus van de opdrachten verschillen.


zie boven

Materialen:

Aandrijven en Besturen : A. Drost, J. Ouwehand Inleiding tot de Automatiseringstechniek 5e druk Drost en Ouwehand 9789055745913



Titel

Science Wiskunde 2


Propedeuse

Cursuscode

TEGP-VASCWIS2-11

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen


Toetsen:

Toets

Contact persoon


Verplicht


Tentamen Wiskunde C 60%

5,5

Ja

C

D

Tentamen Wiskunde D 40%

5,5

Ja

D

E

Gerrit Alberda


1. Wiskunde C (periode C) (vooheen MathC) * Integreren * Complexe getallen * Toepassingen Differentiaalrekening 2. Wiskunde D (periode D) (voorheen deel van MathD) * Differentiaalvergelijkingen * Capita Selecta


Materialen:

1. Wiskunde C De student: - kent de definitie van integraal en primitieve functie; - kan de basisfuncties integreren en oppervlakteberekeninhgen uitvoeren;- kent enkele toepassingen en kan deze uitvoeren, waaronder : inhoud omwentelingsfiguren, arbeid en afgelegde weg; - kent de beide types van oneigenlijke integraken en kan deze uitvoeren. De student kent de 3 basisvormen van complexe getallen: standaardvorm, poolcoördinatenvorm en Eulervorm, en kan deze naar elkaar omrekenen; kent de basisbewerkingen en de regels voor vermenigvuldigen en delen; kan alle vierkantsvergelijkingen oplossen; - kent de complexe fasor en kan hiermee werken bij optelberekeningen. De student: -kent de differentiaal van een functie en kan hiermee werken bij het benaderen van functiewaarden; -kent hogere afgeleiden en kan deze berekenen; -kent de algemene relaties tussen plaats, snelheid en versnelling; -kan raaklijnen aan functies berekenen; -kan een functie onderzoeken op extremen; -kan in eenvoudige gevallen differentiaalrekening toepassen in contextsituaties uit verschillende deelgebieden. 2. Wiskunde D: De student: -kent de basisbegrippen van eerste en tweedeorde lineaire differentiaalvergelijkingen met constante coëfficiënten; -kan genoemde vergelijkingen met de hand oplossen voor het geval van constante input; -kent het opleggen van beginwaarden en kan dit in het eerste orde geval uitvoeren. De student: -kent de theorie van de Capita Selecta; -kan de vereiste berekeningen uitvoeren. Basisvaardigheden Wiskunde voor het HTO, Douwe Jan Douwes en Jaap Grasmeijer,ISBN 978-90-09-76438-8,2e herziene druk; En volgende dictaten staan op SharePoint Dictaat "Complexe Getallen" Dictaat "Toepassingen Differentiaalrekening" Dictaat "Inleiding Differentiaalvergelijkingen" Dictaat Capita Selecta (nader te benoemen)



Titel

Construeren 1


Propedeuse

Cursuscode

TEGP-VACONST1-11

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege;Individueel;Instructie;Practicum;Werkcollege;Zelfstudie

Toetsen:

Propedeuse Omschrijving Weging Min % cijfer

Verplicht


Opdracht

Ontwerpen

60%

V

Ja

C

D

Practicum

Vervaardigen 25%

V

Ja

C

D

Opdracht

Creativiteit

V

Ja

C

D

Contact persoon

15%

Marc Pallada

Ingangscursussen Aansluitende cursussen Inh Inhoud

1. Ontwerpopdracht (periode C) Je krijgt in groepverband een ontwerpopdracht waarin je de theorie van verschillende voorgaande modules moet kunnen toepassen. Uiteindelijk rijdt er een karretje, aangedreven door een muizenval, dat het in een wedstrijd opneemt tegen concurerende groepen in de zogenaamde "muizenvallenrace". 2. Practicum vervaardigen 1 (periode C) (voorheen Verv 1) Als vervolg op de module "inleiding techniek" van "technisch ontwerpen" ligt in dit practicum meer aandacht op verbindingstechnieken en het volgens tekening kunnen vervaardigen van een product . Veiligheidsvoorschriften kunnen toepassen en naleven krijgt ook nu weer aandacht. 3. Creativiteit 2 (periode C + D) (voorheen CPO) Als vervolg op de modules van periode A en B leer je in deze module met behulp van creatieve technieken problemen op te lossen. Aan de hand van colleges doe je theorie op over het creatieve denkproces en hoe dit te faciliteren. De theorie uit deze colleges leer je toepassen in creatieve sessies die je in stappen leert opbouwen en in deze module zelf leert faciliteren


Practicum vervaardigen 1 Tijdens deze cursus verkrijgt de student - inzicht in de beschikbare apparatuur binnen de HU locatie; - inzicht in het gebruik van het gereedschap; - inzicht in de te gebruiken gereedschappen en het bijbehorende keuzeproces. Verder verwerft de studen kennis van - verschillende productiemachines; - verbindingstechnieken; - de veiligheidsvoorschriften. Verder kan de student: - de productiemachine bedienen, - het product volgens tekening vervaardigen; - de veiligheidsvoorschriften toepassen en naleven. Creativiteit Tijdens deze cursus leert de student: - Doel en nut van creativiteit - Verschillende creatieve technieken - De verschillende fasen in een creatieve sessie - Het opzetten en maken van een sessieplan - Het uitvoeren van een creatieve sessie



Titel

Construeren 1

Materialen:

Voor deze cursus worden geen specifieke boeken voorgeschreven. Aanvullend studiemateriaal in de vorm van Readers en Presentaties zijn terug te vinden op de cursussite.



Titel



Propedeuse

Cursuscode

TEGP-VAPROF2-11

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege;Individueel;Instructie;Opdracht;Werkcollege;Zelfstudie

Toetsen: Toets

Contact persoon

Omschrijving

Weging Min VerPeriode % cijfer plicht

opdracht

Project

50%

5,5 Ja

opdracht

SLO

10%

v Ja

Tentamen

Duurzaamheid

40%

5,5 Ja

Periode herkansing

D

E

C+D

D+E

C

D

Marijke Steenstra


1. Project (periode D) (voorheen Ocpro) Aan de hand van een project wordt er gewerkt aan het vergroten van kennis en de toepassing daarvan op het gebied van projectplanning en uitvoering. 2. Studieloopbaanontwikkeling 2 (voorheen Slo periodeC en D) Je wordt begeleid in je studievoortgang en op je orientatie van je beroepskeuze, beroepsrollen en uitvoering. De begeleiding richt zich op het ontwikkelen van reflectievermogen en een professionele houding. 3. Duurzaamheid 1 (periode C) (voorheen Dzh) Duurzaamheid gaat op inleidend niveau in op de vraagstukken rondom het thema duurzame ontwikkeling en hoe deze vraagstukken met elkaar samenhangen. Het accent ligt op de bredere benadering van duurzame ontwikkeling zonder daarbij voorbij te gaan aan de technische opleidingsrichtingen binnen de propedeuse.


Project De student heeft basiskennis van de principes van projectmatig werken en projectmanagement en kan deze toepassen. De student kan een PvA opstellen en gebruiken. De student kan een effectieve vergadering voorbereiden, houden en vastleggen. De student kan reflecteren op zijn bijdrage aan de effectiviteit van de teamsamenwerking en projectresultaten. De student kan een adequate projectplanning opstellen en hiermee werken. De student kan doelgericht zakelijk communiceren m.b.t. de voortgang van een project. Duurzaamheid Tijdens de cursus worden kennisen vaardigheidsdoelen behandeld behorende bij de volgende thema's: A. De herkomst en achtergrond van duurzame ontwikkeling B. De huidige ontwikkelingen en trends m.b.t. materiaal- en energiegebruik C.Methoden en technieken die als handvat gebruikt kunnen worden tijdens het ontwerpproces

Materialen:

Al het materiaal is beschikbaar op SharePoint.



Titel

Materialiseren 1


Propedeuse

Cursuscode

TEGP-VAMATR1-11

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht

Aanwezigheid niet verplicht

Werkvormen

Hoorcollege

Toetsen:

Toets

Omschrijving

Tentamen Materiaalkunde 1

Weging Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing 40%

5,5

Ja

C

D

Tentamen Productietechnieken 20%

5,5

Ja

C

D

Tentamen Inleiding construeren

5,5

Ja

C

D

Contact persoon

Lex Baart

Ingangscursussen

n.v.t.

40%

Aansluitende cursussen Inhoudelijke gegevens Inhoud

1. Materiaalkunde 1 (periode C) (voorheen Mat1, deel A+B) Je leert materiaaleigenschappen onderscheiden en te benoemen. Tevens raak je bekend met de hierbij behorende methoden om materialen te beproeven. Je leert inzien welk verband er is tussen deze eigenschappen en de materiaaltoestand die daaraan ten grondslag ligt. Aan het eind van de cursus kun je materiaalkenmerken uit de trekkromme berekenen. 1. Productietechnieken (periode C) (voorheen Mat1, deel C) De meest voorkomende vervaardigingtechnieken zijn bekend. De productieprocessen en de belangrijkste procesparameters kunnen worden benoemd. De relatie tussen productietechnieken en materiaalkunde komt duidelijk aan de orde. 3. Inleiding construeren (periode C) (voorheen Cono) In de lessen komen aan bod werktuigkundige principes,onderdelen, berekeningen/analyses. Tevens is er aandacht voor toleranties, passingen en asberekening in werktuigbouwkundig construeren. Bovengenoemde onderwerpen worden behandeld aan de hand van de analyse van eenvoudig constructies zoals bv een moderne bakfiets.


Materiaalkunde: Voor het toepassen van materialen in een constructie is het belangrijk basiskennis te hebben van het gedrag van materialen in die constructie. Om tijdens de productie van voorwerpen de juiste eigenschappen te bereiken is achtergrondkennis van dit gedrag noodzakelijk.

Productietechnieken: Globale kennis van de belangrijkste vervaardigingstechnieken en procesparameters wordt verkregen. De relaties tussen productietechnieken en materiaalkunde worden herkend. Inleiding Construeren In het vak construeren verkrijgt de student kennis van de werktuigbouwkundige constructie-elementen en inzicht hoe deze kunnen worden toegepast.



Titel

Materialiseren 1

Materialen:

Industriële Productie : Kals,HJJ; Lutterveld, CA van; Moulijn, KA; BuitingCsikos, Cs Materiaalkunde 1: Inleiding materiaalkunde HU2011, dictaat op sharepointC.A.Brak



Titel

Materialiseren 2


Propedeuse

Cursuscode

TEGP-VAMATR2-11

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege;Instructie;Opdracht;Practicum

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Omschrijving

Weging Min % cijfer

Verplicht


Tentamen Materiaalkunde 40% 2

5,5

Ja

D

E

Portfolio

Handtekenen 2 20%

5,5

Ja

D

E

Portfolio

Solidworks 1

V

Ja

C+D

D+E

40%

George van Groos


1. Materiaalkunde 2 (periode D) Tijdens materiaalkunde 2 leer je de systematiek van de nomenclatuur (naamgeving m.b.v. legeringscodes) van de staalen aluminiumlegeringen. Tevens verkrijg je inzicht in de verschillen in mechanische eigenschappen en de verwerkbaarheid tot producten (via gieten, lassen, verspanen etc.). Tevens krijg je inzicht in de invloed van de fabricageketen op de (mechanische) eigenschappen van een product en/of materiaal. Tot slot gebruik je deze kennis om systematisch, gebruikmakend van keuzetechnieken, tot een materiaal- en productietechniekkeuze te komen. 2. Handtekenen 2 (periode D) (voorheen Handt) Tijdens handtekenen 2 wordt je tekenvaardigheid verder ontwikkeld en daarmee je vormvrijheid vergroot. Door de vormvrijheid te vegroten wordt een produkt niet meer bepaald door de beperking van de tekenvaardigheid maar kan het volledige potentieel worden gebruikt. 3. Solidworks 1 (Periode D) (voorheen Solid) Tijdens dit vak leer je een product te modelleren in het programma Solidworks, een 3D-CAD programma, en van dit model een goed technisch tekeningenpakket van te maken. In deze cursus worden de werkwijze, de basis features behandeld om een goed model te bouwen en wordt uitgelegd hoe hiermee de technische documentatie is te maken.


Materiaalkunde 2 Tijdens dit vak verwerft de student kennis van de nomenclatuur van staalen aluminiumlegeringen en kan deze kennis vertalen naar het opstellen van een materiaalspecificatie als afsluiting van de materiaalkeuze. De student verkrijgt inzicht in de wijze waarop via het productieproces de (mechanische) eigenschappen van een product of materiaal kan worden veranderd. De student verwerft kennis van keuzetechnieken en verkrijgt vaardigheid in het systematisch uitvoeren van een materiaal- en productietechniekkeuze afgestemd op de productgeometrie. Handtekenen 2 Aan het eind van het vak beheerst de student: - Het tekenen van dubbelgekromde complexe vormen. - Advanced shading van complexe vormen. - Materiaaluitdrukking. - Construeren van slagschaduwen. - Construeren en renderen van reflectie. De student laat de vorm van een product niet meer bepalen door de beperking van de tekenvaardigheid ,maar is in staat alles wat hij/zij in



Titel

Materialiseren 2 gedachte heeft te communiceren op papier dmv een schets. Solidworks 1 Het doel van dit vak is leren modelleren in het programma Solidworks, en hiermee een technisch tekeningenpakket te maken.

Materialen:

Solidworks 1: "Werktuigbouwkundig tekenen voor het hoger technisch onderwijs" - L.A. de Bruijn,J. La Heij, R. Plas, J. Veerman - ISBN 90 01 26704 1 - 18e druk



Titel

Construeren 2


Propedeuse

Cursuscode

TEGP-VACONST2-11

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege;Practicum;Werkcollege;Zelfstudie

Toetsen:


Verplicht


Tentamen Sterkteleer 1 40%

5,5

Ja

D

E

Tentamen Mechanica 3 40%

5,5

Ja

D

E

Portfolio

5,5

Ja

D

E

Construeren pr

Contact persoon

André Blaschette

Ingangscursussen

Mechanica 1 en 2

20%


1. Sterkteleer 1 (periode D) (voorheen Stl1) De sterkteleer geeft inzicht in de wijze waarop een materiaal in een constructie reageert op een opgelegde belasting. Dit vak is de inleiding op de sterkteleer. Daarom komen de volgende onderwerpen spanningen in materialen, materiaaleigenschappen, vervorming, torsie, buiging aan bod. 2. Mechanica 3 (periode D) (voorheen Mech3) Vervolg op mechanica uit cursus Science 1. Statische analyses in drie dimensies ( moment, krachtcomponenten) met behulp van vector-rekening (cartesische notatie, inwendig en uitwendig product) 3. Construeren 1 pr (periode D) Dit practicum traint de studenten in het ontwerpen in de vormgevende fase. De practicumopdracht omvat de belangrijkste activiteiten van een junior (startend) werktuigbouwkundig constructeur (HBO – niveau). Het accent ligt hierbij op de levenscycluscompetentie „uitontwikkelen product‟.


Sterkteleer 1 Inzicht verkrijgen in het oplossen van sterkteleer problemen. Het berekenen van Spanningen en vervormingen in materialen m.b.t. normaalspanningen, torsie en buiging. Mechanica 3 Je kunt mechanicaproblemen in 3D met behulp van vectorrekenen oplossen. Construeren Het doel van Practicum Construeren is studenten te trainen in het vertalen van een conceptontwerp van een (deel van een) machine, installatie, apparaat of instrument in een technisch constructie dossier. Een eerste versie van het programma van eisen, een functiebeschrijving en een conceptontwerp worden gegeven. Het resultaat is een technisch constructie dossier met daarin o.a. berekeningen t.b.v. dimensioneren en selecteren van onderdelen en tekeningen t.b.v. fabricage en montage.

Materialen:

Mechanica 3 : Hibbeler: "Statica" 12e editie ISBN-13, 9789043017367 (3e editie kan ook: ISBN 9789043010771) Sterkteleer 1: Hibbeler Russell C., Sterkteleer tweede editie, ISBN 90-4301079-0



Titel

Science IA


Propedeuse

Cursuscode

TEGP-VASCIA-11

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands


Hoorcollege;Individueel;Instructie;Opdracht;Werkcollege;Werkgroepen;Zelfstudie;Zelfwerkzaamheid

Toetsen:

Omschrijving

Contact persoon

Weging % Min cijfer Ver-plicht Periode Periode herkansing

Tentamen Elektrotechniek 50%

5,5

Ja

D

E

Tentamen Mechanica 3

5,5

Ja

D

E

50%

Eric Timmer


1. Wisselstroomtheorie (periode D) (voorheenELT2) In deze theoriemodule worden de basisbegrippen uit de wisselstroomtheorie aangeboden. Aan het einde van deze cursus ben je in staat eenvoudige netwerkberekeningen te maken met wisselspanningsbronnen, weerstanden, condensatoren en spoelen. Je doet dit aan de hand van wijzerdiagrammen maar ook ben je in staat om, in beginsel, de complexe rekenwijze toe te passen. Begrippen als actief, blind en schijnbaar vermogen, voor- en na-ijlend en cos(Φ) zijn dan door jou goed hanteerbaar. 2. Mechanica 3 : (periode D) (voorheen Mech3) Vervolg van mech1 2 Statische analyses in drie dimensies ( moment, krachtcomponenten) met behulp van vectorrekening (cartesische notatie, inwendig en uitwendig product)


* Kenmerkende grootheden van spanning en stroom • Topwaarde • Gemiddelde waarde • Effectieve waarde • Vormfactor en topfactor * Wisselstroom met wijzerdiagrammen (I) • Wijzerdiagram intro • Bewerkingen • Gedrag weerstand • Gedrag spoel • gedrag condensator • Wisselstroomnetwerken • Combinaties van RL, RC, LC • Combinaties in serie en parallel * Vermogen in wisselstroomcircuits • Actief vermogen • Blind vermogen • Schijnbaar vermogen • Arbeidsfaktor ( verbetering ) * Complexe wisselstroomberekeningen Leedoelen mechanika:omschrijven van vectoren door richtingshoeken en cartesische notatieplaatsen krachtvectorencomponenten van vectoren langs gegeven richtingen mbv inwendig productmoment(-vector) van krachten om punten mbv uitwendig productmoment(-vector) van krachten om gegeven assen mbv drievoudig scalair product



Titel

Science IA

Materialen:

Wisselstroomtheorie : Voor het onderdeel wisselstroomtheorie vormen de PP-presentaties het lesmateriaal. Mechanica 3 : Hibbeler: "Statica" 12e editie ISBN-13: 9789043017367 (3e editie kan ook: ISBN 9789043010771)



Titel

Science AOT


Propedeuse

Cursuscode

TEGP-VASCAOT-11

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege;Instructie;Opdracht;Werkcollege;Werkgroepen;Zelfstudie;Zelfwerkzaamheid

Toetsen:

Omschrijving

Weging % Min cijfer Ver-plicht Periode Periode herkansing

Tentamen Elektrotechniek 50%

5,5

Ja

D

E

Tentamen Warmteleer

5,5

Ja

D

E

50%

Contact persoon

Eric Timmer

Ingangscursussen

TEGP-VABV1-11 Met name de elektro-technische onderdelen. Noodzakelijke voorkennis van gelijkstroomtheorie wordt aangeboden in NAT1 en ELT1.


1. Wisselstroomtheorie : (periode D) (voorheen Elt2) In deze theoriemodule worden de basisbegrippen uit de wisselstroomtheorie aangeboden. Aan het einde van deze cursus ben je in staat eenvoudige netwerkberekeningen te maken met wisselspanningsbronnen, weerstanden, condensatoren en spoelen. Je doet dit aan de hand van wijzerdiagrammen maar ook ben je in staat om, in beginsel, de complexe rekenwijze toe te passen. Begrippen als actief, blind en schijnbaar vermogen, voor- en na-ijlend en cos(Φ) zijn dan door jou goed hanteerbaar. 2. Warmteleer: (Periode D) (voorheen Nat2) In deze theoriemodule, komen onderwerpen aan bod die te maken hebben met warmtetransport. Het gaat dan om begrippen als soortelijke warmte, warmtecapaciteit, opwarming/afkoeling aan omgeving met constante temperatuur, warmteoverdracht middels straling, stroming en geleiding. Deze fenomenen worden besproken aan de hand van toepassingen zoals te vinden in een senseo, cv-ketel of koelwaterkoeling in een auto.


Les I (warmteleer) Je bent op de hoogte van de begrippen warmte, soortelijke warmte, warmtecapaciteit en kent de relatie tussen deze grootheden en je weet de verschijnselen smelten, stollen, condenseren, verdampen, opwarmen en afkoelen hieraan te koppelen. Je kunt met behulp van een warmtebalans eenvoudige berekeningen maken waarin bovenstaande een rol speelt. Les II(warmteleer) Je weet dat, en ook op welke wijze, de dikte en het oppervlak (en de vorm) van een wand, het temperatuursverschil over de wand, de warmtegeleidingscoëfficiënt en de warmteoverdrachts coëfficiënt bepalend zijn voor het warmtetransport door de wand. Grootheden zoals (specifieke) warmteweerstand en warmtedoorgangs coëfficiënt kun je hieraan koppelen. Eenvoudige berekeningen waarin gevraagd wordt om het warmteverlies voor een wand die uit verschillende lagen is opgebouwd kun je uitvoeren. Je weet hoe je warmteverlies kunt reduceren maar ook hoe je warmteoverdracht daar waar nodig kunt maximaliseren. Les III(warmteleer) Je weet hoe opwarming of afkoeling van een medium aan een omgeving met constante temperatuur in de tijd verloopt. Je weet hoe grootheden als massa, verschil in temperatuur bij aanvang, de warmteweerstand tussen medium en omgeving en de soortelijke warmte van het medium hierin een rol spelen. Je bent op de hoogte van het principe achter de werking van warmtewisselaars. Je weet hoe je van verschillende types warmtewisselaar het gewogen gemiddelde temperatuursverschil kunt bepalen en je weet welke rol deze speelt in de bepaling van de efficiency van een warmtewisselaar.



Titel

Science AOT Je kunt eenvoudige berekeningen maken waarin bovenstaande fenomenen een rol spelen Les IV(warmteleer) Je weet hoe het temperatuursverloop als functie van de plaats verloopt in de situatie waarin een medium stroomt door een systeem en warmte opneemt/afgeeft aan een omgeving met constante temperatuur. Je weet hoe de relatie is met het geleerde van les III en kunt eenvoudige berekeningen maken waarin bovenstaande fenomenen een rol spelen. Les V(warmteleer) Je bent op de hoogte van de drie mechanismen, reflectie, absorptie en transmissie, die bij warmteoverdracht via straling een rol spelen. Je weet welke rol temperatuur heeft op de stralingsemissie en je weet dat bij straling de emissiecoëfficiënt even groot is als de absorptiecoëfficiënt en je weet welke rol dit fenomeen speelt bij de bepaling van warmteoverdracht tussen twee voorwerpen middels straling. Je kunt met behulp van de technische stralingswet eenvoudige berekeningen uitvoeren waarin bovenstaande een rol speelt. Les VI(warmteleer) Je bent op de hoogte van de rol die de verschillende componenten van een koelkast spelen. Je weet waarin de werking van een warmtepomp overeenkomt maar ook waar er verschil is met de werking van de koelkast. Je bent op de hoogte van de rol van het kringproces dat het koelmiddel doorloopt in een compressiekoelmachine (en warmtepomp). Je weet welke rol de omgevingstemperatuur speelt in de performance van bovengenoemde machines. Begrippen als koudefactor en warmteproductiegetal weet je aan elkaar te koppelen. Het Carnot- proces en rendement kun je hiermee in verband brengen. Eenvoudige berekeningen waarin bovengenoemde fenomenen een rol spelen kun je uitvoeren. Les VII(warmteleer) Aan de hand van een praktijkvoorbeeld van koelbox en koelkast zal de heel bovenstaande Materie nogmaals de revue passeren. Leedoelen wisselstroomtheorie. * Kenmerkende grootheden van spanning en stroom • Topwaarde • Gemiddelde waarde • Effectieve waarde • Vormfactor en topfactor * Wisselstroom met wijzerdiagrammen (I) • Wijzerdiagram intro • Bewerkingen • Gedrag weerstand • Gedrag spoel • gedrag condensator * Wisselstroom met wijzerdiagrammen (II) • Wisselstroomnetwerken • Combinaties van RL, RC, LC • Combinaties in serie en parallel * Vermogen in wisselstroomcircuits • Actief vermogen • Blind vermogen • Schijnbaar vermogen • Arbeidsfaktor ( verbetering ) * Complexe wisselstroomberekeningen

Materialen:

Warmteleer : Voor het onderdeel warmteleer is op SharePoint een diktaat beschikbaar wat de stof voor 80% dekt. De rest van het materiaal kan uit de PP-presentaties gehaald worden. Wisselstroomtheorie : Voor het onderdeel wisselstroomtheorie vormen de PPpresentaties het lesmateriaal. Deze staan op SharePoint



Titel



Propedeuse

Cursuscode

TEGP-VABESTT2-11

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege;Opdracht;Practicum;Werkcollege

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Omschrijving

Weging Min % cijfer

Verplicht


Opdracht Basic stamp

20%

5,5

Ja

D

E

Tentamen Digitale techniek

40%

5,5

Ja

D

E

Opdracht Digitale techn. 20% Pr

5,5

Ja

D

E

Portfolio

5,5

Ja

C+D

D+E

Autocad

20%

Erik Karsemeijer


1. Digitale techniek 1 (periode D) (voorheen Dtt1) Een industriële besturing, microcontroller en vele andere apparaten worden met "enen" en "nullen" bestuurd, dus digitale techniek. In dit theorievak leer je hoe allerlei digitale poorten en functies werken en samen tot een geheel worden samengesteld en zo een besturing kunnen vormen. 2. Basic stamp (periode D) Hoe worden koffiezetapparaten, wasmachines, centrale verwarmingen, mobiele telefoons en andere apparaten bestuurd? Door een microcontroller! In dit practicum leer je hoe je een microcontroller kunt programmeren. In de hoofdfase gaan we met deze microcontroller een robot aansturen. 3. Practicum digitale techniek 1 (periode D) (voorheen Dtp1) Je kunt besturingsprogramma‟s opstellen en implementeren met logische poorten, schuifregisters, multiplexers en tellers en deze in een digitale simulator bouwen. 4. Autocad 1 (periode D) (voorheen Acad) Je leert de basistechnieken van het technisch tekenprogramma autocad te gebruiken


Aan het eind van deze module moet je in staat zijn om een Basic stamp microcontroller een programma te laten uitvoeren. Voor digitale techniek moet je van diverse poortschakelingen en combinaties van poorten de werking kunnen verklaren. In het practicum kan de stof die in de theorie behandeld is toepassen. Met autocad ben je in staat om elektrotechnische basis tekeningen te maken.Aan het einde van de cursus kun je : * AutoCAD in beginsel gebruiken bij het construeren. * De verschillende commando‟s op de juiste plaats toepassen. * Met behulp van constructielijnen deelconstructies en projecties maken. * Een tekening correct bematen * Correct gebruik maken van lagen (layers) * Een elektrotechnisch of werktuigbouwkunig schema tekenen, uitgaande van een bestaande installatie en daarbij blocks en bibliotheekmodulen



Titel

Besturingstechniek 2 gebruiken. * Een correcte printlayout maken

Materialen:

Voor alle onderdelen van deze cursus zijn er dictaten en opdrachten op Sharepoint te vinden



9.2

Hoofdfase voltijd

Titel

Afstudeerproject


H6

Cursuscode

TTIT-AFST-11

Studiebelasting

30

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Omschrijving

Weging Punten Min % cijfer

Opdracht

Fase 1 Verwerven

0%

0 EC

voldaan ja

Opdracht

Fase 2 Start

0%

0 EC

voldaan ja

Opdracht

Fase 3 Uitvoeren

0%

0 EC

voldaan ja

100%

30 EC 5,5

Assessment Fase 4 Afronden:

Ver- Periode plicht

Periode herkansing

alle fasen: alle fasen: doorlopend doorlopend

ja

Startdocument, Scriptie, Professioneel functioneren, Presentatie, Verdediging Contact persoon

Peter Bardoel

Ingangscursussen

Propaedeuse diploma, en, H1, H2, H3, en, H4 met maximaal 4 ontbrekende EC. H5 valt buiten beschouwing.


In het professioneel of bewust of onderbouwd handelen zijn grofweg de volgende fasen te onderscheiden: = inzicht krijgen; = ontwerpen; = plannen; = uitvoeren. Resultaat van deze fase is inzicht en een geherformuleerde probleemstelling. Op basis van het verkregen inzicht wordt in de tweede fase, het ontwerpen / modelleren, de geherformuleerde probleemstelling uitgewerkt in kwalitatieve en kwantitatieve ontwerpen of modellen. In deze fase worden inhoudelijke kennis en vaardigheden aangewend om te komen tot onderbouwde oplossingsrichtingen met randvoorwaarden. In de derde fase, het plannen, wordt een oplossingsrichting tot in detail uitgewerkt. Daarbij hoort ook het vaststellen van de haalbaarheid op basis van beschikbare hulpmiddelen, dus met gedetailleerde aandacht voor de planning van de realisatie, de fi nanciële gevolgen en de organisatorische aspecten. Uiteraard moeten al deze zaken voldoen aan gestelde kwaliteitsnormen. In deze fase komen technische en bedrijfskundige aspecten samen. Het resultaat van deze fase is het plan van aanpak.



Titel

Afstudeerproject In de vierde fase, de uitvoering, wordt de doelstelling volgens het plan van aanpak gerealiseerd. In het plan van aanpak is de rol van de beroepsbeoefenaar en daarmee zijn bijdrage aangegeven. In deze fase wordt vooral een beroep gedaan op de vaardigheden van de engineer.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties INZICHT KRIJGEN in opdracht of probleemstelling Dit is de eerste fase waarin de beroepsbeoefenaar (nog in opleiding of praktiserend) te maken krijgt met zijn opdracht. Hij krijgt deze opdracht in een bepaalde bedrijfssituatie (context), en de opdrachtgever beoogt een bepaalde doelstelling te realiseren. De beroepsbeoefenaar gaat zich in de opdracht verdiepen. Hij oriënteert zich in zijn omgeving („stakeholderanalyse‟). Hij analyseert de situatie op zo veel mogelijk aspecten. Zo nodig maakt hij zich daarvoor nieuwe kennis en vaardigheden eigen. Vaak zal hij constateren dat de gestelde opdracht uiteenvalt in meerdere deelopdrachten of deelproblemen, die van verschillende ernst of prioriteit zijn. Op basis van selectiecriteria (aangereikt of door hem opgesteld) maakt hij een onderbouwde keuze in deze deelopdrachten of deelproblemen om daar verder aan te werken. De opbrengst van deze competentie is inzicht in de opdracht c.q. probleemstelling, het veld waarin zich die afspeelt en een geherformuleerde opdracht. Er is een diagnose gesteld, een analyse of evaluatie gemaakt of een voorlopig pakket van eisen opgesteld. ONTWERPEN van product, dienst of sturing In deze tweede fase werkt de beroepsbeoefenaar de geherformuleerde opdracht uit. Met gebruik van zijn kennis over relevante theorieën en vaardigheden stelt hij meerdere ontwerpen of modellen op. Zo nodig maakt hij zich daarvoor nieuwe kennis en vaardigheden eigen. Hij is zich bewust van de voor- en nadelen van de diverse voorstellen. Het gaat hier in eerste instantie om technisch- inhoudelijke voorstellen zonder veel detail. We spreken van mogelijke oplossingsrichtingen. Let wel: het gaat in deze fase dus uitdrukkelijk niet om een tot in details uitgewerkt technisch ontwerp, dat komt eventueel in een latere fase. Aan de hand van aangereikte of door hem opgestelde criteria adviseert hij zijn opdrachtgever. De opbrengst van deze competentie is een concept, voorlopig ontwerp, oplossingsrichting of een defi nitief pakket van eisen. PLANNEN van de uitvoering Na het vaststellen van de oplossingsrichting kan de beroepsbeoefenaar overgaan tot het in detail uitwerken daarvan. Daarbij is het vaststellen van de haalbaarheid van het grootste belang. Zo nodig maakt hij zich daarvoor nieuwe kennis en vaardigheden eigen. Het zal blijken dat voor de details nog uit vele alternatieve oplossingen gekozen moet worden. De technisch-inhoudelijke uitwerkingen vertaalt hij in benodigde middelen in termen van tijd, geld en organisatie. Hij zal maatregelen treffen om de uitvoering voor te bereiden. De gestelde kwaliteitsnormen worden daarbij niet uit het oog verloren. Voortdurend zal hij keuzes moeten maken. Dit doet hij samen met zijn opdrachtgever. Daarvoor zal hij steeds selectiecriteria opstellen om zijn keuzes inzichtelijk te maken. De opbrengst van deze competentie is een plan van aanpak, een blauwdruk, oplossing, implementatieplan, interventie, draagvlak, contract, projectteam enzovoorts. UITVOEREN van het plan van aanpak Tenslotte voert de beroepsbeoefenaar het plan van aanpak uit, en realiseert daarmee het product, de dienst of de sturing. Afhankelijk van zijn rol realiseert hij deze zelf, managet hij het voortbrengingsproces of levert hij een bijdrage aan een of beide. Zo nodig maakt hij zich daarvoor nieuwe kennis en vaardigheden eigen. Hij maakt alsnog de uitgestelde keuzes, en biedt het hoofd aan onverwachte problemen of situaties. Bij dat laatste valt hij terug op de vier generieke competenties in een meer specifi eke context (zie ook §5.3). De opbrengst of het resultaat van deze competentie is het product, de dienst of de sturing c.q. interventie.



Titel

Afstudeerproject

Materialen:

Verplicht: - Nel Verhoeven,Wat is onderzoek, Praktijkboek methoden en technieken voor het hoger onderwijs, Boom onderwijs ISBN 9789047300014 Facultatief: Voorbereiden onderzoeksproject: - Verschuren, Piet; Doorewaard, Hans (2007). Het ontwerpen van een onderzoek, Lemma. (ISBN-978-90-5931-496-2) Verschuren, P. (2010) De Probleemstelling voor een Onderzoek. Houten: Spectrum. Verschuren, P. (2009) Praktijkgericht onderzoek. Ontwerp van organisatie- en beleidsonderzoek. Den Haag: Boom. Baarda, B. (2009) Dit is onderzoek! Handleiding voor kwantitatief en kwalitatief ondezoek. Groningen: Noordhoff. - Oost, Heinze, Markenhof, Angela, (2002), Een onderzoek voorbereiden. Baarn: HBuitgevers, 1e druk, 1e oplage, ISBN: 90-5574-376-3. Uirvoeren onderzoek als project: - Sharp, J., Peters, J. & Howard, K. (2006) The Management of a student research project (2006); Gower Publishing Limited, England Algemene onderzoeksvaardigheden: - Baarda en De Goede; Basisboek Methoden en Technieken, Wolters Noordhof, ISBN 90-207-3315-X - Baarda, De Goede en Teunissen, Basisboek Kwalitatief Onderzoek, Stenfert Kroese, ISBN 978-90-207-3179-8 Baarda, B./Goede, M. de/Kalmijn, M. (2010) Basisboek Enquêteren. Groningen: Noordhoff. - Mark Saunders, Philips Lewis en Adrian Thornhill, Methoden en technieken van onderzoek, Pearson Education, ISBN: 978-90-430-1465-6; (Engelse versie of Nederlandse versie) Swanborn, P. (2009) Research Methods: the basics. Den Haag: Boom. Harde techniek H. Christiaans, L. Fraaij, E de Graaf and C Hendriks, Methodologie van technischwetenschappelijk onderzoek; ; LEMMA bv; ISBN: 90-5189-839-8 Bedrijfskunde Prof.Dr.Ir. A.C.J. de Leeuw, 2005, Bedrijfskundige methodologie, Management van Onderzoek. Assen, Koninklijke Van gorcum BV Op bachelor niveau o.a. Honours programma: - Verhoeven, N. Doing research, The hows and whys of applied research, Boom academic ISBN: 978-90-473-0064-9 - Verhoeven, N. (2010),Wat is onderzoek, Praktijkboek methoden en technieken voor het hoger onderwijs, Boom onderwijs ISBN 9789047300014 Grix, J. (2004) The Foundations of Research. Basingstoke: Palgrave-MacMillan. Schreuders Peters, R. (2005) Methoden en Technieken van Onderzoek. Den Haag: SDU. Zee, F. van der (2007) Kennisverwerving in de Empirische Wetenschappen. De methodologie van wetenschappelijk onderzoek. Groningen: BMOOO. Zee, F. van der (2010) Methodologie voor onderzoek in de sociale wetenschappen. Groningen: BMOOO Swanborn, P. (2008) Case-study‟s: Wat , wanneer, hoe? Den Haag: Boom Onderwijs. - Oost, Heinze (2002), Een onderzoek uitvoeren. Baarn: HBuitgevers, 1e druk, 1e oplage, ISBN: 90-5574-373-9.



Titel



H2

Cursuscode

TTIT-ANEL1-09

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands


Hoorcollege

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Mattie de Rooij

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Tentamen Opdracht 100% 2 EC 5,5 Ja C D


Met het oog op het mechatronicaproject komen in de theorie de volgende onderwerpen aan bod: -Elektrische signalen in eenvoudige netwerken met weerstanden en condensatoren. -Sensoren ,transducenten en signaaloverdracht. -De opamp,verkennen van functionele toepassingen. -De opamp,practische beperkingen in functionele toepassingen. -Voedingen,conversie van wisselspanning naar gelijkspanning.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Het kunnen ontwerpen van eenvoudige elektronische schakelingen.De conversie van signalen met behulp van transducenten of sensoren.Het kunnen toepassen van operationele versterkers in bijvoorbeeld schakelingen op het gebied van signaalconditionering en signaaldetectie. Dictaat Analoge elektrotechniek nummer 066. Auteur G.J. van Heerden.

Materialen:



Titel

Practicum Analoge Elektronica


H2

Cursuscode

TTIT-ANELP-11

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Practicum

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Erwin van Akkeren

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Practicum Opdracht 100% 1 EC 5,5 Ja C


Doelstelling van het practicum is voldoende kennis en vaardigheden aan te reiken om praktische vraagstukken van elektronische aard op te kunnen lossen, bijv. in het kader van het mechatronicaproject. Ook is het practicum bedoeld ter ondersteuning en als illustratie bij de theorielessen Analoge Elektrotechniek. Aan de orde komen: Les 1: Omgaan met de meetapparatuur in het laboratorium. Les 2: Elektrische signalen in eenvoudige netwerken met weerstanden en condensator. Les 3: Sensoren, transducenten en signaaloverdracht. Les 4: De opamp, verkennen van functionele toepassingen. Les 5: De opamp, practische beperkingen in functionele toepassingen. Les 6: Voedingen, conversie van wisselspanning naar gelijkspanning.


Doelstelling van de practica is kennis en vaardigheden aan te reiken voor het practisch uitvoeren van project opdrachten. Aan de orde komen: Omgaan met de meetapparatuur in het laboratorium. Het meten aan eenvoudige elektrische schakelingen. Het ontwerpen van eenvoudige elektrische schakelingen. De conversie van signalen met transducenten of sensoren. Practicumhandleiding Practicum Analoge Elektrotechniek ANELP1-09

Materialen:



Titel

Bedrijfskunde 2


H4

Cursuscode

TTIT-BK2-09

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege;Zelfstudie

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Marc Pallada

Ingangscursussen

Geen

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Tentamen Schriftelijk 100% 2 EC 5,5 Ja D E of A tentamen


Productontwikkeling (p.o.): inleiding en plaatsbepaling, begrippen 'innovatie' en 'mass customization'. De bedrijfsomgeving (externe analyse): klanten, concurrenten, leveranciers Omgevingsonderzoek als basis voor productontwikkeling Het bedrijf zelf (interne analyse): missie, strategie, doelstellingen Modellen voor strategiebepaling Integrale productontwikkeling: totaal proces, fasen afzonderlijk; modellen voor p.o. processen Creativiteit en productontwikkeling Management en organisatie van productontwikkeling Innovatieprocessen en innoverende organisaties: kritische succesfactoren

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Doelstelling: Inzicht verkrijgen in de bedrijfsorganisatie m.b.t. de product ontwikkeling. Wanneer de student in voldoende mate deelneemt aan dit vak, heeft hij/zij na afloop kennis van: de inhoud en methoden van externe en interne analyses die voor productontwikkeling relevant zijn; de bijdrage die creatief denken en creativiteitstechnieken kunnen leveren aan productontwikkeling; de bedrijfskundige (d.w.z. organisatorische en procesmatige) benadering van productontwikkeling. Boek: J. Buijs/R. Valkenburg – Integrale Productontwikkeling, 3e druk, 2005. ISBN 90 5931 3496. Dia's uit de les: diverse ppt. bestanden, in lesvolgorde, onder Studiemateriaal op de Sharepoint cursussite.

Materialen:



Titel

Project Constructie en Beweging (Ontwerpen van een zweefmolen)


H1

Cursuscode

TTIT-CBPRO-08

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon

Studiepunten alleen toegekend als beiden onderdelen voldoende zijn afgerond (totaal 5 EC) Bert van Huijgevoort

Omschrijving

Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing OPDRACHT Projectopdracht 75% 5,5 Ja B C TENTAMEN Project 25% 5,5 Ja B C tentamen

Ingangscursussen Aansluitende cursussen Inhoudelijke gegevens In het project „Constructie en Beweging‟ wordt gevraagd om de zweefmolen te onderzoeken en na te rekenen en een voorstel te maken voor verbetering. In het onderzoek moeten de volgende aspecten duidelijk worden: 1. Welke zweefhoek maken de gondels bij gekozen hoofdafmetingen en draaisnelheid, welke snelheid hebben de gondels en welke krachten ondervinden de inzittenden? 2. Wat is de benodigde energie voor eenparig draaien? 3. Welke krachten werken op de windmolen (tijdens gebruik, transport en oprichten)? 4. Hoe ziet de draagconstructie eruit? 5. Uit welke deelsystemen bestaat de complete zweefmolen? 6. Hoe gaat het transport in zijn werk en wat kost dit per km? 7. Hoe gaat het oprichten en bedrijfsklaar maken in zijn werk en hoeveel tijd kost dit? 8. Hoe wordt in- en uitgestapt? 9. Wat is de draagkracht van de constructie? 10. Hoe werken de aandrijvingen voor de verschillende bewegingen van draaien en oprichten en welke krachten en momenten gaan door de aandrijvingen? 11. Welke volgorde van bewegingen vindt plaats tijdens een rit? 12. Hoe kan de constructie worden uitgebreid zodat er meer variatie in beweging mogelijk wordt? Omdat van de zweefmolen alleen globale gegevens en tekeningen beschikbaar zijn, moet bij de ontwikkeling van de draagstructuur en de aandrijving worden verder gewerkt vanuit de gegevens uit paragraaf 1.4 en eventueel gegevens op internet. In de bijlage „Uitwerkingen‟ worden de bovenstaande vragen nog toegelicht en wordt een vorm voorgesteld waarin antwoord wordt gegeven op de vragen.

Inhoud

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties De volgende competenties zijn belangrijk: 1. Student kan berekeningen op gebied van statica en dynamica uitvoeren om krachten, snelheden en hoofdafmetingen van een bewegende constructie te bepalen, 2. Student kan van een overbrenging de statische versterking weergeven in



Titel

Project Constructie en Beweging (Ontwerpen van een zweefmolen) een vierpool en het dynamische gedrag in een dynamisch gedragsmodel, 3. Student kan de hoofdcomponenten van een aandrijving detailleren, 4. Student kan ten behoeve van een nieuw te ontwerpen machinefunctie een pakket van eisen opstellen en vertalen naar ontwerpspecificaties, 5. Student kan ontwerpvarianten bedenken en keuzes onderbouwen d.m.v. onderlinge vergelijking, 6. Student kan een ontwerpconcept communiceren via schetsen en tekeningen.

Materialen:

Mechanica voor Technici: Dynamica (3de editie) Russell en Hibbeler 90430-1078-2 Statica, Russell en Hibbeler Sterkteleer, Russell en Hibbeler Citaat: Projectboek Constructie en Beweging, CBPRO-08-XXX.doc op cursus-site



Titel

Practicum Microsysteem technologie / Micro Engineering


H2

Cursuscode

TTIT-CLEANP-11

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Opdracht;Practicum

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Rob Sillen

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing OPDRACHT Opdracht 100% 1 EC 5,5 Ja D E


Opdracht omschrijving van het Cleanroom Grijze ruimte en SEM gedeelte van het CLEANP practicum 2010. Van de cleanroom en de grijze ruimte doet iedere groep 2 van de 3 aanwezige opdrachten en de SEM proef doet iedere groep 2 metingen aan verschillende samples

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Beheersen van: - Fotolithografische bewerkingen- Opdamp-processen - Packaging methoden - Controles en meetmethoden - Maskers maken Literatuur: Fundamentals of microfabrication Madou Inleiding gebruik van cleanrooms Firma Basan A Lithografie I Schoonmaken/spoelen Droogspinnen Droog stoken Resist spinnen Prebake Korte proefbeschrijving eerst doorlezen daarna de bedieningsinstucties van de diverse apparaten doornemen/aanhoren.

Materialen:



Titel

Coaching


H4

Cursuscode

TTIT-COACH-11

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Opdracht

Toetsen:

Toets

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing

Opdracht Praktijk opdracht Contact persoon

Suzan Bosveld

Ingangscursussen

H2 projecten afgerond

100%

1 EC

5.5

Ja

D

D


Bij het vak coaching leert de student jongere studenten te coachen. Didactische werkvorm 4 Colleges en elke week een groepsbijeenkomst.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Als afgestudeerd HBO student zul je in je werk vaak mensen moeten coachen. Door Propedeuse studenten te begeleiden bij hun project kun je je kennis overdragen en deze studenten coachen bij dit project. Doelen: - Het leren van begeleiding geven aan kleine groepen. - Proces - Inhoud - Het motiveren van andere studenten - Leren van feedback geven in de praktijk - Beoordelen van resultaten (kritisch kijken naar werk) - Kritisch kijken naar eigen handelen Literatuur wordt nog verzameld

Materialen:



Titel

Computer Visualisatie 1


H1

Cursuscode

TTIT-COMPV1-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Practicum;Opdracht

Toetsen: Contact persoon

Suzan Bosveld

Ingangscursussen

Het vak Solidworks 1 wordt als behaald verondersteld. Studenten hebben nog geen kennis van Rhino.


Het goed kunnen visualiseren van moodboards en ontwerpen met de computer is erg belangrijk voor PDE'ers. Je hebt al geleerd om met solidworks te werken. Dit practicum ga je werken met een ander 3d computerprogramma werken. Namelijk met Rhino. Het vak is een computerpracticum. Er is elke week een klassikale uitleg, waarna er (zelfstandig of onder begeleiding) in de computerruimtes gewerkt wordt.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Het goed kunnen visualiseren van een ontwerp is een belangrijke eigenschap van een ontwerper. Het leren werken met Rhino.Weten wat het verschil is tussen verschillende soorten tekenprogramma's en deze op de juiste manier kunnen toepassen. (verschil SolidWorks en Rhino) Materialen:

Er staan tutorials op Sharepoint



Titel

Computer Visualisatie 2


H1

Cursuscode

TTIT-COMPV2-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Opdracht;Practicum

Toetsen:

Toets

Contact persoon

George van Groos


OPDRACHT Opdracht

100%

1 EC

5.5

Ja

B

B of C


Tijdens dit vak leer je werken en presenteren met Illustrator en Flash. Dit is een belangrijke vaardigheid voor een engineer om concepten en ontwerpen, grafische interfaces en gebruikersinteractie te kunnen presenteren, simuleren en testen.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Het leren werken en presenteren met illustrator en flash. Handboek Flash CS4, Peter Kassenaar Actionscript 3.0 classroom (op Sharepoint)

Materialen:



Titel

Conceptualiseren


H1

Cursuscode

TTIT-CONCEP-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Opdracht;Practicum

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Suzan Bosveld


Opdracht Opdracht

100%

1 EC

5.5

Ja

B

C


Met behulp van gebruikersonderzoek tot een concreet product idee komen dat tijdens het project smart products verder uitgewerkt kan worden. Brainstormen, interviewen, probes, persona's en photoboarden.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Cursusdoelstelling Het betrekken van gebruikers in het beginstadium van een ontwerp proces. Het kunnen achterhalen van de behoeften van de potentiele gebruikers. Van een vage opdracht tot een concreet productidee komen. Inhoud Met behulp van gebruikersonderzoek tot een concreet productidee komen dat tijdens het project smart products verder uitgewerkt kan worden. Brainstormen, interviewen, probes, persona's en photoboarden. Geen

Materialen:



Titel

Constructie-Elementen 2


H2

Cursuscode

TTIT-CONEL2-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Schriftelijk

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Rob Muller

Ingangscursussen

Voorkennis: uit de propedeuse en H1: • wiskunde • mechanica (statica en sterkteleer) • constructie-elementen • ontwerpen en construeren

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing TENTAMEN Schriftelijk 100% 2 EC 5,5 Ja A B

Aansluitende cursussen Inhoudelijke gegevens De opleiding Werktuigbouwkunde – IPD leidt ondermeer op tot ontwerper / constructeur van machines, apparaten, installaties en instrumenten. Deze werktuigen zijn opgebouwd uit onderdelen en componenten die door de ontwerper(s) ervan zijn vormgegeven, gespecificeerd, gedimensioneerd en / of geselecteerd. De cursus constructie-elementen traint de leerlingontwerper in deze activiteiten.

Inhoud

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Het doel van het vak is studenten te trainen in het vormgeven, specificeren, dimensioneren en selecteren van mechanische constructie-elementen voor machines, apparaten, installaties en instrumenten. Dit met het oog op het uitvoeren van projecten binnen thema‟s, stage en afstuderen, welke deel uitmaken van de opleiding. Roloff / Matek Machineonderdelen - theorieboek, Dieter Muhs, e.a. ISBN 90 395 2321 5 Roloff / Matek Machineonderdelen - tabellenboek, Wilhelm Matek, e.a. ISBN 90 395 2322 3

Materialen:



Titel



H4

Cursuscode

TTIT-CONEL3-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Schriftelijk

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Rob Muller

Ingangscursussen

Voorkennis: uit de propedeuse en hoofdfase: • wiskunde • mechanica (statica en sterkteleer) • constructie-elementen • ontwerpen en construeren

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing TENTAMEN schriftelijk 100% 2 EC 5,5 Ja D E


Constructie-elementen De opleiding Werktuigbouwkunde – IPD leidt ondermeer op tot ontwerper / constructeur van machines, apparaten, installaties en instrumenten. Deze werktuigen zijn opgebouwd uit onderdelen en componenten die door de ontwerper(s) ervan zijn vormgegeven, gespecificeerd, gedimensioneerd en / of geselecteerd. De cursus constructie-elementen traint de leerlingontwerper in deze activiteiten.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Doel van het vak binnen de opleiding Het doel van het vak is studenten te trainen in het vormgeven, specificeren, dimensioneren en selecteren van mechanische constructie-elementen voor machines, apparaten, installaties en instrumenten. Dit met het oog op het uitvoeren van projecten binnen thema‟s, stage en afstuderen, welke deel uitmaken van de opleiding. Materialen:

Verplichte literatuur Roloff / Matek Machineonderdelen - theorieboek Dieter Muhs, e.a. ISBN 90 395 2321 5 Roloff / Matek Machineonderdelen - tabellenboek Wilhelm Matek, e.a. ISBN 90 395 2322 3 Aanbevolen literatuur Advanced engineering design, lifetime performance and reliability Beek, van, Anton ISBN 90 810406 18



Titel

Practicum Construeren


H1

Cursuscode

TTIT-CONP-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Practicum

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Rob Muller

Ingangscursussen

Kennis en vaardigheden op het niveau van de eerste cursus(sen): • methodisch ontwerpen • statica • dynamica • sterkteleer • materiaalkunde • productietechnieken • constructie-elementen • CAD • technisch tekenen • schriftelijk rapporteren • inleiding constructie elementen

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing OPDRACHT Practicum 100% 1 EC 5,5 Ja A B


Practicum Construeren traint de studenten in het ontwerpen in de vormgevende fase. De practicumopdracht omvat de belangrijkste activiteiten van een junior (startend) werktuigbouwkundig constructeur (HBO – niveau). Het accent ligt op de levenscycluscompetentie „uitontwikkelen product‟.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Het doel van Practicum Construeren is studenten te trainen in het vertalen van een conceptontwerp van een (deel van een) machine, installatie, apparaat of instrument in een technisch constructie dossier. Een eerste versie van het programma van eisen, een functiebeschrijving en een conceptontwerp worden gegeven. Het resultaat is een technisch constructie dossier met daarin o.a. berekeningen t.b.v. dimensioneren en selecteren van onderdelen en tekeningen t.b.v. fabricage en montage. Methodisch Ontwerpen, J.C.F. de Beer, ISBN 90 395 2455 6 Technisch Ontwerpen, Rudolph J. Eggert, ISBN 90 430 1278 2

Materialen:



Titel

Construeren 1


H1

Cursuscode

TTIT-CONST1-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands


Werkcollege

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Bram Striezenau

Ingangscursussen

Als voorkennis mag worden verwacht: BOTTL technisch tekenen OCMOT Methodisch ontwerpen OCCET0 inleiding constructie elementen


Tentamen Schriftelijk

100%

2 EC

5.5

Ja

A

B


Het doel van Construeren 1 is studenten te trainen in het vertalen van een conceptontwerp van een (deel van een) machine, installatie,apparaat of instrument in een technisch constructie dossier. Inhoud: Construeren traint de studenten in het ontwerpen in de vormgevende fase. Een eerste versie van het programma van eisen, een functiebeschrijving en een conceptontwerp worden gegeven. Het resultaat is een technisch constructie dossier met daarin o.a. berekeningen t.b.v. dimensioneren en selecteren van onderdelen. De ontwerper dient kennis te hebben van een scala aan constructieve oplossingen en principes en dient deze te kunnen inpassen in zijn ontwerp. Het vak construeren 1 behandeld een aantal technieken en constructieve oplossingen die in veel producten gebruikt worden. Ook wordt, beperkt, ingegaan op de Technotheek.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Bij het ontwerpen van een product moet in de conceptfase en in de materialisatiefase bepaald worden hoe de diverse eisen uit het PVE gerealiseerd worden. Bijvoorbeeld een koffieautomaat bevat een aantal verschillende functies. De beker moet onder de uitstroomopening geplaatst worden. De koffie moet gedoseerd en gemalen worden. Het water dient verwarmt en in de juiste hoeveelheid door de koffie geperst te worden. Daarna dient de gebruikte koffie uit het filter en in een opvangbak afgevoerd. Vanzelfsprekend is ook de gebruikersinterface belangrijk. Hand outs op sharepoint

Materialen:



Titel

Construeren 2 - Ontwerpen van kunststof producten


H2

Cursuscode

TTIT-CONST2-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

hoorcollege

Toetsen:

Toets

Contact persoon

George van Groos

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Tentamen Schriftelijk 100% 2 EC 5,5 Ja C D


In deze cursus wordt het construeren van kunststof producten behandeld, die door middel van spuitgieten geproduceerd moeten worden. De volgende onderwerpen komen hierbij aan bod: spuitgieten (machine, matrijzen en proces), lossing, ondersnijdingen, vormgevingsregels voor ribben en bussen, klikverbindingen en andere verbindingen (schroeven, lijmen, lassen), fabricagekostprijs van spuitgegoten producten, vermoeiing en kruip, vloeilijnen en bedrukken.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Het doel van de cursus is het verkrijgen van kennis en inzicht in het construeren van kunststof producten die m.b.v. spuitgieten gemaakt moeten gaan worden. De student weet wat hierbij allemaal belangrijk is en kan deze kennis toepassen. Op de cursussite op sharepoint staan lespresentaties en documenten van leveranciers. Dit samen vormt het studiemateriaal voor deze cursus

Materialen:



Titel

Construeren 3 - mechanismen


H4

Cursuscode

TTIT-CONST3-09

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege;Opdracht;Werkcollege

Toetsen:

Toets Omschrijving Weging Punten Min % cijfer Toets Tentamen 100% 2 EC 5,5

Contact persoon

Bram Striezenau

Ingangscursussen

De modulen TTIT-CONST1 en TTIT-CONST2 hebben gevolgd. De studenten kunnen werken met de begrippen afstand, tijd, snelheid, versnelling, massa. Ze zijn bekend met een aantal constructie-elementen zoals o.a. lagers. Ze kunnen werken met de begrippen sterkte en stijfheid van een constructie.

Verplicht Ja

Periode Periode herkansing C D


Je ontwikkeld inzicht in de werking en toepassing van stangen- en andere mechanismen bij het ontwikkelen van een product. ook komen eenvoudige berekeningen t.b.v. elektromotorkeuze aan bod.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Veel producten maken gebruik van mechanismen. Niet alleen in machines, maar ook in veel consumentenproducten zie je stangenmechanismen terug. Bekende voorbeelden zijn de motorkap, ruitenwisser en vouwfiets. Hoe deze mechanismen werken, hoe je deze zelf ontwikkelt en waar je ze kunt toepassen zal aan bod komen. Daarnaast word ingegaan op andere mechanismen zoals nokmechanismen. Ook komt het kiezen van een elektromotor in een eenvoudige aandrijving aan bod. Dictaat: Product en Beweging Ir. S.F.J. Flipse IT 249

Materialen:



Titel

Constructie principes


H5 PE

Cursuscode

TTIT-COPRIN-09

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Schriftelijk

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Jan Gerritsen

Ingangscursussen

Voorkennis (uit de propedeuse): • Wiskunde • Mechanica (statica, sterkteleer en dynamica) • Materiaalkunde • Constructie-elementen • Ontwerpen en construeren



Constructieprincipes Bij het ontwerpen van consumentenproducten, professionele producten en productiemiddelen is de nauwkeurigheid van beweging en positionering in veel gevallen een belangrijk aspect. Deze plaatsnauwkeurigheid hangt samen met bepaalde eigenschappen van de bewegende systemen: stijfheid en massa, wrijving, speling en hysterese. De analyse van het (dynamische) gedrag brengt deze eigenschappen in verband met de beoogde prestaties van de systemen in termen van de te verplaatsen massa, de te doorlopen weg, de benodigde tijd en de toegelaten plaatsfout. Een dergelijke analyse is een noodzakelijke, doch niet voldoende voorwaarde om het ontwerp te doen slagen. De toegepaste constructieprincipes zijn namelijk bepalend voor de mate, waarin men erin slaagt een mechanisme stijf en licht te construeren, met weinig wrijving, weinig speling en weinig hysterese.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Doel van het vak binnen de opleiding Om snel en nauwkeurig te kunnen bewegen (of stilstaan) moet de mechanische „hardware‟ van een mechatronisch systeem dus licht, stijf, sterk, spelingvrij en hysteresisarm zijn. Het vak constructieprincipes (voor het nauwkeurig bewegen en positioneren) toont de student mechanische onderdelen, componenten en constructies waarmee aan deze voorwaarden kan worden voldaan. Het doel is de student te trainen in het ontwerpen, construeren en verbeteren van machines en instrumenten, die snel en/of nauwkeurig hun functie moeten vervullen. Het uitgangspunt is hierbij de „school‟ van M.P. Koster (en zijn voorgangers en opvolger H. Soemers). Materialen:

Constructieprincipes voor het nauwkeurig bewegen en positioneren M.P. (Rien) Koster HB Uitgevers, ISBN 978-90-5574-610-1 Advanced engineering design A. van Beek www.werktuigbouw.nl ISBN 90-810406-1-8 Dictaten (Alternatief voor het boek): Constructieprincipes voor het nauwkeurig bewegen en positioneren N. Rosielle TU/e 4007



Titel

Project Constructieprincipes


H1

Cursuscode

TTIT-CPPRO-11

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon

Marc Pallada

Ingangscursussen

Om met het thema te kunnen beginnen wordt van de studenten verwacht dat zij met goed gevolg de voorafgaande projecten doorlopen hebben. Tevens wordt tijdens dit project gewerkt volgens de werkwijze van het Methodisch Ontwerpen. Deze cursus bouwt voort op de Cursus Methodisch Ontwerpen in de Werktuigbouw uit de propedeuse. Verder zijn er de volgende relaties met andere cursussen. Cursus: TTIT-METH-08

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing OPDRACHT Project 100% 5 EC 5,5 Ja A B

Aansluitende cursussen Inhoudelijke gegevens Je doorloopt het productontwerp volgens „Methodisch Ontwerpen‟. Zie hiervoor het boek van de Beer. Je zult tijdens het proces de volgende stappen doorlopen: - maken van een probleemanalyse; - naar aanleiding van het probleem wordt beslist welke route er gevolgd gaat worden; - opstellen van PvA; - opstellen van een programma van eisen; - productanalyse, opstellen productstructuur en overzicht gebruikte fabricagemethoden; - functieanalyse van het bestaande apparaat en opstellen functieblokschema‟s; - herontwerp; - keuze van oplossingen op basis van het programma van eisen; - definitie van het gekozen concept; - uitwerken van de gekozen concepten en onderbouwen met berekeningen. Daarnaast moeten de onderdelen in 3D en werktekeningen worden vastgelegd. De resultaten worden gepresenteerd m.b.v. een poster, presentatie en een verslag.

Inhoud

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Tijdens dit thema zal een bestaand product worden geanalyseerd en op basis van deze analyse en de aanvullende klanteneisen zal een herontwerp worden gemaakt. Veel producten zijn mechatronisch (samenstelling van elementen uit de gebieden werktuigbouwkunde, elektronica en informatica) van aard. In dit thema zal het accent op het mechanische deel van het product liggen. Verplicht Studiematerial: Projectboek Constructie Principes, Ir. M. Pallada (2011), Projecthandleiding CPPRO.docx te vinden op de cursussite op sharepoint

Materialen:

Aanbevolen Studiemateriaal: Methodisch Ontwerpen, J.C.F. de Beer, ISBN 90 395 2455 6 Projectmanagement, R. Grit, ISBN 90 01 34703 7 Technisch Ontwerpen, R.J. Eggert, ISBN 978-90-430-1278-2 Methodisch Ontwerpen, F.J. Siers, ISBN 90-01-50901-0 Maxon cathalogus



Titel

Computerschetsen


H1

Cursuscode

TTIT-CSCHETS-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Opdracht;Practicum

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Edwin Wallet;Suzan Bosveld

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Practicum Opdrachten 100% 1 EC 5,5 Ja C D


Bij Computerschetsen leer je om te gaan met photoshop en een wacom tablet. Je leert verschillende tekentechnieken en photoshop tools kennen en leert hoe je ze moet toepassen. Uiteindelijk heb je alle kennis die nodig is om een professionele presentatietekening te maken.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Aan het einde van het vak kan de student:Omgaan met photoshop.Verschillende tekeningen samenvoegen en vormen tot een aansprekende layout.Een (ingescande) tekening opwerken/renderen mbv een tablet in photoshop.Foto's bewerken.Direct op het tablet schetsen en deze tekening opwerken.Een schets met een foto combineren tot een geloofwaardig resultaat. Er is rekening gehouden met perspectief, lijnvoering en belichting van de foto.

Materialen:

n.v.t.



Titel

Practicum Design for Assembly


H4

Cursuscode

TTIT-DFAP-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon

Jan Gerritsen

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing OPDRACHT Practicum 100% 1 EC 5,5 Ja D E


Case DFA: toepassing DFA techniek, redesign, resulterend in mechanisch concept voor vernieuwd product bij massafabricage. De casus wordt in groepen van 4 studenten uitgewerkt volgens de DFA aanpak, zoals nader afgebakend is in o.a. Delhoofen hst 6. Case DFM. het product uitd e case A-1 wordt ontwikkeld, gebruik maken van de tools van DFM. Case Automatisering. Uitgaande van een productie van 250.000 stuks/jaar wordt een lay-out van de benodigde geautomatiseerde productielijn ontwikkeld. De laagste productiekosten dienen hierbij bereikt te worden.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Na het volgen van de module heeft de student: 1. kennisgemaakt met de door P. Delhoofen gepresenteerde analysemethode. Deze methode is een vereenvoudigde versie van de door Boothroyd en Dewhurst ontwikkelde methode en geeft de essentie weer, 2. kennis van de invloed, die de vormgeving van een onderdeel op de fabricage van dit onderdeel heeft, 3. kennis van de invloed, die de vormgeving van een onderdeel op de montage van dit onderdeel heeft en 4. het beschreven stappenplan toegepast op een praktijkcase. Materialen:



Titel



H4

Cursuscode

TTIT-DFSUST-11

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege;Opdracht

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Petra Veen

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Opdracht Verslag 60% 1,2 5,5 Ja D A Tentamen Schriftelijk 40% 0,8 5.5 Ja D A


De basis voor het vak Design for Sustainability zal als eerste liggen in het bewust maken van studenten van duurzame ontwikkeling in de huidige maatschappij, en de daarbij behorende achtergrond, oorzaken en gevolgen. Daarnaast zal er door middel van theorie en praktijkvoorbeelden worden ingegaan op de methoden en technieken die zich specifiek richten op duurzame product ontwikkeling. Het doel van deze cursus is om derdejaars PDE studenten kennis te laten vergaren over duurzame ontwikkeling en bewustwording te creëren over de rol als productontwerper. Daarnaast doet de student kennis en ervaring op over manieren om op een duurzame wijze producten te ontwerpen. De opzet van de cursus is een reeks van hoorcolleges waarin onderwijsleergesprekken en opdrachten verwerkt zijn. De cursus sluit aan bij het H4 project Product Ontwikkeling. Kennis en vaardigheden die de studenten opdoen tijdens deze cursus worden toegepast in het project.


Per thema zijn de leerdoelen ingedeeld in kennisen vaardigheidsdoelen. In de cursuswijzer zijn per les aangegeven welke leerdoelen behandeld worden. Gedurende de cursus worden de volgende 3 thema‟s behandeld: A. De herkomst en achtergrond van duurzame ontwikkeling B. Ontwerpbenaderingen en methoden binnen duurzame (product) ontwikkeling C. Technieken voor duurzame productontwikkeling

Bij ieder thema horen zowel kennis- als vaardigheidsdoelen welke worden getoets middels een opdracht en een tentamen. De leerdoelen worden verder toegelicht in de cursuswijzer. Naast de kennisen vaardigheidsdoelen worden ook een aantal houdingsdoelen tijdens de cursus behandeld. Houdingsdoelen Aan het einde van deze cursus is de student zich bewust van: Verantwoordelijkheid als ontwerper (en burger) richting milieu en maatschappijDe afhankelijkheid van mensen van eindige en hernieuwbare bronnen De urgentie van het omzetten van problemen in kansenDe bijdrage van ontwerp aan duurzame oplossingen



Titel


Materialen:

Basisboek Duurzame Ontwikkeling, Niko Roorda, ISBN 90-01-26709-2 (Mediatheek Nijenoord)Werken aan Duurzame Ontwikkeling, Niko Roorda, ISBN 978-90-01-40030-9 (Mediatheek Nijenoord)DictatenOkala - Learning ecological design. The Ecodesign Section of Industrial Designers Society of America Design for Sustainability – A Practical Approach for Developing Economies Dr.M.R.M.Crul en Mr.J.C.Diehl, TUDelft Artikelen C.K.Prahalad & Stuart L. Hart (2005) The Fortune at the Bottom of the Pyramid D.Meadows, J. Randers, D. Meadows (2004). Limits to Growth, The 30-year Update Lockton, D., Harrison, D. and Stanton,N. (2008). Making the user more efficient: Design for sustainable behavior. Lilley, D., Lofthouse, V. and Bhamra, T. (2005). Towards Instinctive Sustainable Product Use. Catalyst, Cradle-to-Cradle Strategic Design Review, issue 3, 2010



Titel

Practicum Digitale Elektronica


H2

Cursuscode

TTIT-DIELT-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Practicum

Toetsen:

Toets Omschrijving Weging Punten Min % cijfer Toets Practicum 100% 1 EC 5,5

Contact persoon

Albert Moes

Ingangscursussen

voorkennis MBO wtb mechaniseren en installeren of mechatronica Module (propedeuse Havo), Abbtl1, ABABT-07, ABEST-08 Module Okatl1

Verplicht Ja



Practicum inleiding digitale techniek logische poorten, waarheidstabellen en karnaughdiagrammen. Practicum PLC programmeren m.b.v. PSS, WT-diagrammen, SFC‟s en Ladder diagrammen.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Beroepsprofiel en competenties 1. Het omzetten van een technisch probleem in een theoretisch model m.b.v. WT-diagrammen, PSS en SFC of dit weer te geven in een karnaughdiagram en waarheidstabellen. 2. Omzetten van het theoretische model in praktische uitvoering m.b.v. van waarheidstabellen en karnaughdiagrammen in logische poorten en van SFC‟s in ladderdiagrammen t.b.v. de PLC. Inleiding tot de automatiserings techniek Drost Ouwehand uitgever HB isbn 90-5574-226-0

Materialen:

Dictaat mcdel Weeda IT 214



Titel

Theorie Dynamica 1


H1

Cursuscode

TTIT-DYN1-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon

Rob Muller

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Tentamen Schriftelijk 100% 2 EC 5,5 Ja A B


Dynamica, Hibbeler: H1 Mechanica Statica krachten- en moment evenwicht Sterkteleer materiaalspanning Dynamica Kinematica geometrische aspecten van een beweign Kinetica relatie tussen krachten, momenten en beweging.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Dynamica, Hibbeler: H1 Mechanica Statica krachten- en moment evenwicht Sterkteleer materiaalspanning Dynamica Kinematica geometrische aspecten van een beweign Kinetica relatie tussen krachten, momenten en beweging. Dynamica, R.C. Hibbeler, ISBN: 978-90-430-1078-8 (derde editie) (oudere druk ook toegestaan)

Materialen:



Titel

Theorie Dynamica 2


H1

Cursuscode

TTIT-DYN2-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Rob Muller

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Tentamen Schriftelijk 100% 2 EC 5,5 Ja B C


Mechanica voor technici

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Nader te bepalen Mechanica voor technici, Dynamica, R.C. Hibbeler, ISBN: 978-90-430-10788 (derde editie) (oudere druk ook toegestaan, echter zijn dan de nummers van de opgaven anders of een opgave ontbreekt)

Materialen:



Titel

Dynamisch gedrag van constructies en mechanismen


H5 PE

Cursuscode

TTIT-DYNAM-09

Studiebelasting

3

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Schriftelijk

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Rob Muller

Ingangscursussen

Voorkennis: . wiskunde . MATLAB . constructieprincipes . systeemdynamica . regeltechniek . servotechniek



Dynamisch gedrag: De opleiding Werktuigbouwkunde – IPD leidt ondermeer op tot ontwerper / constructeur van machines. Het is gewenst dat de te ontwikkelen machines met een minimum aan kosten en tijd tot stand komen; constructies en mechanismen moeten aan vooraf gestelde eisen voldoen. Dit wordt bevorderd door bij het construeren gebruik te maken van theoretische inzichten. Zij maken het de constructeur mogelijk goed gefundeerde beslissingen te nemen, waardoor de zekerheid dat de machine aan de gestelde eisen voldoen, toeneemt. Een van deze inzichten is de theorie die het dynamisch gedrag van de toekomstige machine voorspelt. Het dynamisch gedrag van een mechanisme kan worden voorspeld nadat dit is voorgesteld door een dynamisch model. Wil men er tijdens het construeren enig nut van hebben, dan moet dit model eenvoudig te hanteren zijn en daarbij toch voldoende nauwkeurig het dynamisch gedrag kunnen voorspellen. In deze cursus wordt de student met zo‟n dynamisch model vertrouwd gemaakt.


Materialen:

Een van de hulpmiddelen bij het construeren is een methode voor het voorspellen van het dynamisch gedrag. Met behulp van een dergelijke voorspelling kan in de ontwerpfase al inzicht worden verkregen in de werking van de toekomstige machine. Men kan dit dynamische gedrag kwantitatief bepalen en toetsen aan de gestelde eisen. De bedoelde methode is er een, die uitgaande van de gestelde eisen rationeel en gefundeerd op theoretische inzichten uit de mechanica, aanwijzingen verschaft over het construeren van het systeem, waarbij kwantitatieve gegevens over het te verwachten dynamische gedrag ter beschikking komen. Het doel van het vak is studenten te trainen in het toepassen van deze methode. handouts (via Sharepoint beschikbaar gesteld)



Titel

Practicum Eindige ElementenMethode


H1

Cursuscode

TTIT-EINEL-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Practicum

Toetsen:

Toets


Practicum Practicum toets

100%

1 EC

5.5

Ja

B

C

Contact persoon

Bram Striezenau

Ingangscursussen

De voorgaande modulen over mechanica en sterkteleer met voldoende resultaat hebben gevolgd.


Leren toepassen van de Eindige elementen Methode mbv Solid Works Simulation. De eindige elementen methode is een algemeen aanvaard middel voor het berekenen van sterkte- en stijfheidproblemen. Het gebruikte computerprogramma is Solid Works Simulation gekoppeld aan het CAD pakket Solid Works.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Kennismaken met EEM. Kunnen werken met de belangrijkste functionaliteiten van een EEM programma. Een reële belastingsituatie van een onderdeel kunnen overzetten in een EEM study. De resultaten van de study op de juiste wijze kunnen analyseren. Bij het uitvoeren van projecten kan de verkregen kennis direct toegepast worden. Sterkteleer, Hibbeler aanbevolen PP presentaties op sharepoint

Materialen:



Titel

Elektronica Componenten


H2

Cursuscode

TTIT-ELCOM-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege;Schriftelijk

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Suzan Bosveld

Ingangscursussen

Algemene natuurkundige kennis, elektrische begrippen als spanning, stroom, weerstand, vermogen worden bekend verondersteld.

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Tentamen Schriftelijk 100% 2 EC 5,5 Ja C D tentamen


Keurze maken uit elektronica componenten, systeemarchitectuur, relatiemechanisch ontwerp en elektronica componenten. Basiskennis op het gebied van elektronicacomponenten en hun relatie tot smart products.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Kunnen aangeven welke elektronica componenten toegepast kunnen worden bij het ontwerpen van Smart Products en hoe hun interactie met deze producten en de omgeving is. Voor deze cursus is geen boek voorgeschreven

Materialen:



Titel

Project Engineering


H4

Cursuscode

TTIT-ENPRO-07

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Project begeleid

Toetsen:

Toets Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Project Opdracht 100% 1 EC 5,5 Ja D E

Contact persoon

Bert van Huijgevoort


Het project engineering volgt op het project ontwerpen op klantspecificatie. In het project ontwerpen op klantspecificatie wordt een ontwerp gemaakt. In het project engineering wordt dit ontwerp verder uitgewerkt tot een werkend prototype. Op deze wijze wordt in één semester het volledige projectcreatieproces doorlopen van ontwerpvraag tot prototype. Hiermee illustreert het project de beroepcontext van de ontwerper-constructeur. Het ontwerp wordt uitgewerkt in een 3D model. Via berekeningen, simulaties, experimenten en testen wordt haalbaarheid van het ontwerp onderzocht. Hierna worden de maak- en koopdelen aangewezen en voor de maakdelen werktekeningen gemaakt alvorens tot fabricage en inkoop van de onderdelen en componenten kan worden overgegaan. Tot slot wordt het product geassembleerd en getest. In competitievorm wordt vervolgens het beste ontwerp vastgesteld op basis van de prestaties van de door de projectgroepen vervaardigde prototypes.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties In dit project verkrijgt de student kennis van, inzicht in het engineeringsproces van complexe producten met een aantoonbare werktuigbouwkundige, elektrotechnische en besturingstechnische (multidisciplinair) karakter. Tevens verbetert de student zijn onderzoeksvaardigheden en zijn (zelf)sturings competenties. Dit alles realiseert de student door het verder uitontwikkelen en engineeren van een ontwerp resulterend in een werkend prototype wat vervolgens wordt getest op zijn functionaliteit. Materialen:



Titel

Ergonomie 1


H1

Cursuscode

TTIT-ERGO1-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Werkcollege

Toetsen:

Toets


Tentamen Schriftelijk tentamen

100%

2 EC

Contact persoon

Daniëlle Vossebeld;George van Groos

Ingangscursussen

Er is geen specifieke voorkennis nodig.

5.5

Ja

B

C


Bij Ergonomie 1 komt de fysieke ergonomie aan bod. Er wordt aandacht besteed aan hoe producten zo kunnen worden ontwerpen dat ze aansluiten op de mens in alle vormen en maten. Belangrijke vragen die we ons gaan stellen: Welke fysieke interactie heeft de gebruiker met het product? Wie behoort tot deze doelgroep? Welke gegevens over de anatomie en fysiologie zijn bekend? Hoe kunnen we de gevonden gegevens toepassen in het ontwerp?

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties De leerdoelen zijn: § het beheersen van de belangrijkste termen uit de fysieke ergonomie § inzicht hebben in de doelgroep en de anatomische en fysiologische gegevens van deze gebruikers kunnen beoordelen en gebruiken in het ontwerp § kennis hebben van de ergonomische ontwerpparameters per productgroep en de wijze van toepassen om de interactie tussen mens en product te optimaliseren Productergonomie, Dirken, 9789040724985, 4 (let op: in 2011 kan een nieuw boek opgegeven worden, dit zat tzt bekend worden gemaakt).

Materialen:



Titel

Ergonomie 2


H1

Cursuscode

TTIT-ERGO2-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege

Toetsen:

Toets Omschrijving Weging Punten Min % cijfer 1 Tentamen 100% 2 EC 5,5

Contact persoon

Daniëlle Vossebeld;George van Groos

Ingangscursussen

n.v.t.

Verplicht Ja



Dit vak behandelt gebruiksvriendelijkheid (usability) en het ontwerpen van interactieve producten (interaction design). De student heeft, na het behalen van dit vak, inzicht in de factoren die een rol spelen bij gebruiksvriendelijkheid. Hij of zij is in staat een gebruiksvriendelijke userinterface te ontwerpen.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties De bij het project Smart Products ontworpen electronische producten zullen goed bedienbaar moeten zijn voor de doelgroep. Ontwerpregels- en methoden hiervoor leer je bij dit vak. Dictatuur van het Design, Norman, Designing Interactive Systems, David Benyon, 978-0321435330, 2 (hoofdstuk over PACT) Productergonomie, Dirken, 9789040724985, 4, (Controls hoofdstuk 10 t/m 10.5) Artikel over Controls (aangeleverd) Paper Prototyping (aangeleverd)

Materialen:

Inhoud en voorbeelden colleges



Titel

Project Vormgeven


H1

Cursuscode

TTIT-EVPRO-08

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

project

Toetsen:

Toets Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing

Contact persoon

Petra Veen;Suzan Bosveld

Ingangscursussen

Kennis en vaardigheden opgedaan in het project Ontwerpen & Creativiteit en het practicum Handtekenen 1 uit de propedeuse zijn een pré.

Project Portfolio

100%

5 EC

5.5

Ja

A

B


In dit project van de studierichting Product Design & Engineering zal een gedeelte van het productontwikkelingtraject doorlopen worden. De nadruk ligt op het ontwerpproces en de toepassing van vormgeving hierin. In het project staat creativiteit centraal. Aan de hand van de Fuik-methode van Wim Muller zal dit traject doorlopen worden.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Kennis opbouwen en inzicht ontwikkelen in het ontwerpproces en vormgeving. Samen met het volgende project Productrealisatie doorloopt de student voor de eerste keer binnen de studie het totale productontwerpproces. Themaboek Vormgeven Petra Veen en Suzan Bosveld Vormgeven, ordening en betekenisgeving, Wim Muller, ISBN 9789051897050

Materialen:



Titel

Excursie 1


H1

Cursuscode

TTIT-EXCUR1-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Opdracht;Excursie

Toetsen:

Toets Omschrijving Weging Punten Min % cijfer Toets Opdracht 100% 1 EC 5,5

Contact persoon

Bram Striezenau;Suzan Bosveld

Verplicht Ja

Periode Periode herkansing B C


Een 2 daagse buitenlandse excursie waarbij een design museum (of een bedrijf) en een opleidingsgerelateerde beurs bezocht worden. De Euromold in Frankfurt is de afgelopen jaren de beurs geweest waarnaar de excursie is gegaan. De Mielefabriek of het Red DOt Designmuseum zijn bezocht in de afgelopen jaren. Per jaar wordt gekeken wat op dat moment het interessants is om te bezoeken.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Het opdoen van beurs ervaring. Proffesionele houding verbeteren. Inspiratie opdoen. Materialen:



Titel

Handtekenen 2


H1

Cursuscode

TTIT-HANDT2-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Opdracht;Practicum

Toetsen:

Toets

Contact persoon



OPDRACHT Opdracht

100%

1 EC

5.5

Ja

A

B


Tijdens handtekenen 2 wordt je tekenvaardigheid verder ontwikkeld en daarmee je vormvrijheid vergroot. Door de vormvrijheid te vegroten wordt een produkt niet meer bepaald door de beperking van de tekenvaardigheid maar kan het volledige potentieel worden gebruikt.


Materialen:

Aan het eind van het vak beheerst de student: Het tekenen van dubbelgekromde complexe vormen. Advanced shading van complexe vormen. Materiaaluitdrukking. Construeren van slagschaduwen. Construeren en renderen van reflectie. De student laat de vorm van een product niet meer bepalen door de beperking van de tekenvaardigheid ,maar is in staat alles wat hij/zij in gedachte heeft te communiceren op papier dmv een schets. Daniel Simon - 2007 Cosmic Motors Design Studio Press 172 Dit boek is een bron van inspiratie en van een zeer hoog niveau. Niet alleen op het gebied van productvisualisatie, maar ook op het gebied van vormgeving en conceptueel denken. http://www.bol.com/nl/p/engelse-boeken/cosmicmotors/1001004007654773/index.html



Titel

Handtekenen 3


H1

Cursuscode

TTIT-HANDT3-09

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Opdracht;Practicum

Toetsen:

Toets

Contact persoon


Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Practicum Opdracht 100% 1 EC 5,5 Ja B C


Bij Handtekenen 3 is de student al in staat te tekenen wat hij/zij in gedachte heeft. Dit vak is er daarom meer op gericht hoe je deze tekenvaardigheid toe past om een ontwerp te ontwikkelen, te communiceren en te presenteren. Dit geldt voor alle volgende gebieden: Gebruik,werking,vorm,opbouw.


Aan het eind van het vak kan de student: Een ontwerp ontwikkelen op de volgende gebieden: Gebruik, werking, vorm, opbouw.Ideeen duidelijk communiceren dmv schetsen.Een professionele presentatietekening produceren.

Materialen:



Titel



H4

Cursuscode

TTIT-INMAN-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen


Toetsen:

Toets

Contact persoon

Marc Pallada

Ingangscursussen

Geen




Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Doelstelling: Inzicht verkrijgen in de bedrijfsorganisatie m.b.t. de product ontwikkeling. Wanneer de student in voldoende mate deelneemt aan dit vak, heeft hij/zij na afloop kennis van: de inhoud en methoden van externe en interne analyses die voor productontwikkeling relevant zijn; de bijdrage die creatief denken en creativiteitstechnieken kunnen leveren aan productontwikkeling; de bedrijfskundige (d.w.z. organisatorische en procesmatige) benadering van productontwikkeling Boek: J. Buijs/R. Valkenburg – Integrale Productontwikkeling, 3e druk, 2005. ISBN 90 5931 3496. Dia's uit de les: diverse ppt. bestanden, in lesvolgorde, onder Studiemateriaal op de Sharepoint cursussite.

Materialen:



Titel

Practicum Integraal Ontwerpen


H4

Cursuscode

TTIT-INTONTP-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets Omschrijving Weging Punten Min % cijfer Toets Praktijk 100% 1 EC 5,5

Contact persoon


Ingangscursussen

Voorkennis TTIT-Wsyst1 en TTIT-Sysl nodig, parallel college OKset en OKwst2 nodig.

Verplicht Ja



Workshop integrale ontwerptechnieken. Didactische werkvorm Workshop met instructie, voornamelijk zelfwerkzaamheid.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Doel is om de in module OKset en OKwst2 behandelde methoden in voorbeeldsituaties toe te passen. Dit gebeurt in groepsverband om hiermee de samenwerking in het uitvoeren van deze analyses te beoefenen. Handboek Ontwerpen Ir P. Delhoofen ISBN 90-01-20337-x

Materialen:



Titel

Practicum Lifecycle Costing


H4

Cursuscode

TTIT-LCCP-11

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Instructie;Werkcollege;Zelfwerkzaamheid

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Marc Pallada

Ingangscursussen

Enige basiskennis over en vaardigheid in het werken met MS Excel.

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Practicum Opdracht 100% 2 EC 5,5 Ja C D


In deze module komen diverse aspecten van (technisch) ondernemerschap aan de orde, waarbij zowel naar de korte als de lange termijn wordt gekeken. Ondernemerschap behelst de volgende competenties: - het durven nemen van gecalculeerde (financiele) risico's; - gevoel hebben voor kosten en kostenbesparing; - het kunnen opstellen van begrotingen; - een onderscheidend product hebben dat voorziet in een marktbehoefte; en - kunnen omgaan met mensen (zowel klanten als personeel). Deze module besteeds vooral aandacht aan de eerste drie genoemde competenties.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Het kunnen maken van risico-inschattingen met behulp van relevante financiele calculaties. Inzicht verwerven in het belang van kostenbeheersing en kostenbewaking. Het kunnen opstellen van correct opgestelde en al dan niet contant gemaakte begrotingen. R.J. Eggert - Technisch Ontwerpen, ISBN 978 90 430 1278 2.

Materialen:

Diverse teksten waarin bepaalde begrippen en concepten (bijv. afschrijven) worden uitgelegd. Te downloaden van de Sharepoint cursussite voor deze module, onder Studiemateriaal.



Titel

Theorie Lifecycle Engineering


H4

Cursuscode

TTIT-LIFEN-09

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon

Marc Pallada

Ingangscursussen

Deze module bouwt voort op de basiskennis van methodisch ontwerpen. Van de student wordt verwacht dat hij / zij een bestaand ontwerp van een product of proces kan analyseren en functioneel kan beschrijven met een activiteitenschema of een functieblokschema. Daarnaast wordt verondersteld dat de student zijn technische kennis van machineonderdelen en materialen kan toepassen.

Omschrijving Weging % OPDRACHT Opdracht 50% Tentamen Schriftelijk 50%

Min cijfer 5,5 5,5

Verplicht Ja Ja

Periode Periode herkansing C D C D


In deze module zullen achtereenvolgens de volgende onderwerpen aan de orde komen: Integraal Ontwerpen en duurzaam ontwerpen; risico-analyse, functioneel falen en betrouwbaarheid, kwaliteitsborging, onderhoud, verbeteren, communiceren van veranderingen en kennismanagement. DIDACTISCHE WERKVORM Hoorcolleges waarin de theorie en ontwerpinstrumenten worden toegelicht. Daarnaast wordt en een case uitgedeeld waarmee de studenten de ontwerpinstrumenten kunnen oefenen. Deze case wordt afgesloten met een rapportage. Daarnaast worden lesbrieven gebruikt met opdrachten en vraagstukken die het bestuderen van de lesstof vormgeven.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Life Cycle Engineering omvat engineeringaspecten van het ontwerpen van een product of proces volgens de levenscyclus. Onder de levenscyclus verstaan we alle fasen dat een product gedurende zijn bestaan zal meemaken: idee, schetsontwerp(en), ontwerp, maken, installeren, gebruiken, onderhouden en tot slot hergebruiken, modificeren of afdanken. Als belangrijke engineeringaspecten worden hier genoemd: klantgerichtheid, duurzaamheid, robuustheid, kwaliteitsborging, betrouwbaarheid, onderhoudbaarheid, milieuvriendelijkheid en energiezuinigheid. De levensduurkosten spelen een belangrijke rol om de keuze te kunnen maken uit de verschillende opties. Verplicht: Integrated Design and Engineering -as a Business Improvement Process, T.M.E. Zaal, BN: 9789079182039

Materialen:

Aanbevolen: Technisch Ontwerpen, R.J. Eggert, ISBN 978-90-430-1278-2

Verder zijn er Readers beschikbaar op sharepoint cursussite in de map Studiemateriaal



Titel

Marketingaspecten van Productontwikkeling


H4

Cursuscode

TTIT-MARKT-09

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen


Toetsen:

Toets

Contact persoon

Joost van Huijgevoort

Ingangscursussen

Geen


Aansluitende cursussen Inhoudelijke gegevens Marketing: definitie, B2B vs. B2C, begrip „waarde‟ en de waardeketen Waardecreatie en (markt)strategisch ondernemingsbeleid Marktonderzoek algemeen (definitie, kernbegrippen, indelingen) Marktonderzoek voor nieuwe producten (voornamelijk B2C) Productontwikkeling in B2C markten De P van Product in B2B marketing Bespreking proeftentamen

Inhoud


Materialen:

Wanneer de student in voldoende mate deelneemt aan dit vak, heeft hij/zij na afloop kennis van: het vak marketing op hoofdlijnen en specifiek het onderscheid tussen B2B en B2C marketing; marktonderzoek in het algemeen en specifiek marktonderzoek t.b.v. (ver)nieuw(d)e producten; de bedrijfseconomische (d.w.z. commerciële en financiële) benadering van productontwikkeling; de plaats van productontwikkeling in het bredere kader van de P van Product uit de marketingmix. Leermiddelen: • Literatuur: de Word bestanden onder Studiemateriaal op de Sharepoint cursussite. • Collegestof: de Ppt. bestanden onder Studiemateriaal op de Sharepoint cursussite. N.B. Voor deze cursus hoeft dus geen boek of dictaat te worden aangeschaft.



Titel

Materialiseren 2: staal en aluminium


H1

Cursuscode

TTIT-MAT2-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon

Marc Pallada

Ingangscursussen

Deze module bouwt voort op de Module Inleiding Materialiseren.

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Tentamen Schriftelijk 100% 2 EC 5,5 Ja B C, D, E, A


De materiaal- en productietechniekkeuze zijn essentiële beslissingen in het ontwerpproces. Zonder deze keuzes bestaat een product slechts op papier en kan het niet worden gemaakt. Een ontwerper kan echter niet volstaan met het afstemmen van de materiaalkeuze op de gewenste producteigenschappen omdat een materiaal tijdens het fabricageproces (zie onderstaande figuur) gedurende de verschillende verwerking- en bewerkingprocessen sterk van eigenschappen kan veranderen. Warmtebehandelingen worden zelfs alleen maar toegepast om specifieke eigenschappen (meestal mechanische eigenschappen) te verbeteren.


Materialen:

Metalen zoals staal en aluminium zijn zeer belangrijke constructiematerialen. Deze metalen worden vanuit de 5 ontwerpaspecten, functie, geometrie, materiaal, fabricage en kosten behandeld. Nu zijn er zeer veel verschillende staalsoorten en aluminiumlegeringen beschikbaar. Een twintigtal belangrijke constructiematerialen worden geïntroduceerd. Met als doel dat de student inzicht verkrijgt in de te nemen afwegingen bij de keuze van materialen en vervaardigingtechnieken, en in de op deze cursus volgende projecten tot een gestructureerde materiaal- en fabricage keuze kan komen. Beroepsprofiel en competenties De materiaal- en productietechniekkeuze zijn essentiële beslissingen in het ontwerpproces. Het keuzeproces wordt echter afhankelijk van het type product op een bepaalde manier doorlopen. De volgende competenties komen hierbij aan bod: - kan een pakket van eisen opstellen en vertalen naar ontwerpspecificaties; - overziet het totale productieproces van een metalen product; - gebruikt zijn kennis van productiemethoden en processen om een ontwerp op maakbaarheid te toetsen. Materiaalkunde voor Technici M. Kooijman en M. Pallada ISBN 9789039524664



Titel

Materialiseren 3 - Kunststoffen


H2

Cursuscode

TTIT-MAT3-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon

Cursus wordt in periode A of C gegeven. Marc Pallada

Ingangscursussen


Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing OPDRACHT Schriftelijk 100% 2 EC 5,5 Ja A of C B (of D)


Theorie Materiaalkunde 1. Indeling kunststoffen, opbouw en structuur 2. Maken holle producten, procescyclus, kristallisatie, decoratietechnieken 3. Spuitgieten (van nauwkeurige producten) en ontwerpregels 4. Extrusie, die-swell en viscositeit 5. Toepassingen van kunststoffen en ontwerpregels met oog op fabricage, vermoeiing 6. Langeduursterkte, kruip, relaxatie en veroudering 7. Degradatie DIDACTISCHE WERKVORM Hoorcolleges aangevuld met lesbrieven met opdrachten en vraagstukken die het bestuderen van de lesstof vormgeven. De materiaal- en productietechniekkeuze zijn essentiële beslissingen in het ontwerpproces. Het keuzeproces wordt echter afhankelijk van het type product op een bepaalde manier doorlopen. De volgende competenties komen hierbij aan bod: - kan een pakket van eisen opstellen en vertalen naar ontwerpspecificaties; - overziet het totale productieproces van een kunststofproduct; - gebruikt zijn kennis van productiemethoden en processen om een ontwerp op maakbaarheid te toetsen.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties De goede verwerkbaarheid, grote vrijheidsgraden in de vormgeving, de goede chemische resistentie en het lage gewicht maken kunststoffen tot aantrekkelijke constructiematerialen. Kunststoffen worden daarom steeds meer toegepast in gebruiksartikelen die via serie- of massafabricage worden vervaardigd. Nu kunnen kunststoffen niet zo maar een metaal of keramiek vervangen. Kunststoffen zijn minder sterk, stijf en hard, en reageren anders op een opgelegde belasting. Reeds bij kamertemperatuur kunnen de meeste kunststoffen kruip of spanningsrelaxatie vertonen. Dit tijdsafhankelijk gedrag mag niet verwaarloosd worden, en betekent dat er bij kunststoffen op een eindige levensduur moet worden geconstrueerd. De kunststoffen worden vanuit de 5 ontwerpaspecten, functie, geometrie, materiaal, fabricage en kosten behandeld. Tussen deze vijf aspecten is een sterke wisselwerking en deze wisselwerking zal aan de hand van voorbeelden worden toegelicht. De student verkrijgt hierdoor inzicht in de te nemen afwegingen bij de keuze van materialen en vervaardigingtechnieken. Materiaalkunde voor Technici, M. Kooijman en M. Pallada, ISBN 9789039524664

Materialen:



Titel

Materialiseren 4: productietechniek


H2

Cursuscode

TTIT-MAT4A-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon

Henny Rademaker

Ingangscursussen

Student heeft basiskennis nodig van productietechnieken en productiemachines, zoals: - de module TTIT-INLT-08 - de module TTIT-VERV1-08 - gerelateerde onderwerpen zoals materialen kennis en vervaardigen

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Tentamen Schriftelijk 100% 2 EC 5,5 Ja D E of A


Theorie Bewerkings- en Verbindingstechnieken Productietechniek is een multidisciplinair vakgebied en speelt een belangrijke rol in de maakindustrie, overal ter wereld wordt het uitgevoerd, blijft zich ontwikkelen en neemt alsmaar toe. Voor de Werktuigbouw een belangrijk onderdeel van de opleiding. DIDACTISCHE WERKVORM College, ondersteunt met vele tastbare voorbeelden

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Verdieping van de kennis betreffende gekozen hoofdstukken/onderwerpen binnen de bewerkings- en verbindingstechnieken. De student is in staat in de ontwerpfase of vanaf een productietekening de juiste productietechniek te kiezen om het product te kunnen vervaardigen. Beide komen frequent voor in de realisatiefase binnen uit te voeren projecten tijdens de opleiding. Industriële Productie Kals, Lutterveld, Moulijn ISBN: 978 90 395 2529 6

Materialen:



Titel

Materialiseren 4: productietechniek


H2

Cursuscode

TTIT-MAT4A-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon

Henny Rademaker

Ingangscursussen

Student heeft basiskennis nodig van productietechnieken en productiemachines, zoals: - de module TTIT-INLT-08 - de module TTIT-VERV1-08 - gerelateerde onderwerpen zoals materialen kennis en vervaardigen



Theorie Bewerkings- en Verbindingstechnieken Productietechniek is een multidisciplinair vakgebied en speelt een belangrijke rol in de maakindustrie, overal ter wereld wordt het uitgevoerd, blijft zich ontwikkelen en neemt alsmaar toe. Voor de Werktuigbouw een belangrijk onderdeel van de opleiding. DIDACTISCHE WERKVORM College, ondersteunt met vele tastbare voorbeelden

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Verdieping van de kennis betreffende gekozen hoofdstukken/onderwerpen binnen de bewerkings- en verbindingstechnieken. De student is in staat in de ontwerpfase of vanaf een productietekening de juiste productietechniek te kiezen om het product te kunnen vervaardigen. Beide komen frequent voor in de realisatiefase binnen uit te voeren projecten tijdens de opleiding. Industriële Productie Kals, Lutterveld, Moulijn ISBN: 978 90 395 2529 6

Materialen:



Titel

Materialiseren 4B


H2

Cursuscode

TTIT-MAT4B-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege


Jacob Alkema;Petra Veen


Materialiseren 4B heeft een aantal doelen. Het besteedt aandacht aan materialen en productietechnieken die niet besproken worden bij de andere vakken over materialiseren maar toch een onderdeel uitmaken van het werkveld van de industrial designer. Tevens besteedt het aandacht aan de het belang van materiaal(keuze) en productietechniek bij het ontwerpproces. Onlosmakelijk is materiaal en/of productietechniek verbonden met de vorm en betekenis van een product. In die zin vormt dit vak een brugfunctie tussen vormleer en materiaalkunde. Ten slotte worden bijzonder productietechnieken, bewerkingstechnieken en afwerkingtechnieken besproken

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties De bedoeling van dit vak is tweeledig. Kennisverbreding op het gebied van materialen en productietechniek is belangrijk, zeker zo belangrijk is echter het vergroten van het bewustzijn van de mogelijkheden van materialen. Geen product zonder materiaal. Materiaal kan een inspirerend uitgangspunt zijn voor vernieuwende producten Leerdoelen zijn: Kennisverbreding op het gebied van materialen en productietechniek Relatie leggen tussen product en materiaal Herkennen materialen en productietechnieken van gerede producten Bewust toepassen van materialen en productietechnieken Materialen als een inspiratiebron zien voor het ontwerpproces Materiaalkeuze voor Ontwerpers, M. Kooijman en M. Pallada, ISBN 9039524653 Making it, Chris Lefteri, ISBN1 85669 506 9

Materialen:



Titel

Project Materialiseren


H2

Cursuscode

TTIT-MATPRO-09

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Project


George van Groos


Tijdens dit project ga je een klein consumentenproduct ontwerpen en uitwerken. Je doet dit individueel. Aan het eind van het project bouw je in groepsverband een model en gebruik je deze voor een gebruiksonderzoek. De mogelijke opdrachten vind je in een apart document op sharepoint. Naast een werkingsprincipe en mogelijke vormgeving is ook al een deel van het programma van eisen en wensen gegeven.


Zie themaboek van de cursus op sharepoint

Materialen:

Themaboek Project Materialiseren op sharepoint



Titel



H2

Cursuscode

TTIT-MCPRO-11

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Opdracht

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Rob Muller

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing OPDRACHT Project 100% 5 EC 5.5 Ja C D


1.1 Onderwerp van het thema Mechatronische systemen zijn systemen waarin mechanische en elektronische functies geïntegreerd zijn. Dit komt je tegen in allerlei consumentenproducten. Denk maar aan auto‟s, Senseo-machines en laserprinters. Maar ook in industriële systemen. Je kunt dan bijvoorbeeld denken aan robots, AGV‟s en plaatsingsmachines en dergelijke.. Het project gaat over een automatisch autowasstraat. Deze moet ontworpen worden voor een volautomatisch. De klanten moeten de installatie zelf op een eenvoudige manier kunnen gebruiken. Om mechatronische systemen te kunnen begrijpen, of misschien zelfs te gebruiken heb je kennis en vaardigheden nodig op het gebied van zowel de mechanica als de elektronica. Deze vakken kom je dan ook tegen in dit blok. Omdat het om complexe systemen gaat, waarin vaak hardware en software moet worden geïntegreerd, is bij het ontwerp een speciale benaderingswijze nodig. Modelleringstechnieken spelen hierin een belangrijke rol. In dit blok maak je onder meer kennis met productmodelleren UML en IDEF. In het project is aandacht voor een gestructureerde projectaanpak gewenst. Project mechatronica: Automatische Autowasinstallatie 1.2 Aanleiding: Een Nederlands bedrijf van autowasstraten wil een prototype bouwen en testen van een „automated car wash system‟ op basis van een Amerikaans octrooi (octrooi-nummer 4.946.513, automated car wash, augustus 1987, het document staat op sharepoint week1). Het octrooi loopt binnen-kort af en het bedrijf ziet in het beschreven systeem een welkome aanvulling van haar assortiment. 1.3 Opdracht: Ontwikkel een automated car wash system op basis van het hierboven genoemde octrooi. Genereer technische informatie waarmee de opdrachtgever zelfstandig een prototype kan bouwen en testen. 1.4 Globale eisen: • Bestemd voor de Nederlandse markt. • Bedoeld voor het wassen van alle merken en typen personenauto‟s • Werkt volautomatisch het (basic) wasprogramma af. • Gebruiker betaald middels chipknip of pinpas. • Wast minimaal 12 auto‟s per uur, 12 uur per dag, 7 dagen per week




Titel



(Minimum) resultaten: plan van aanpak met daarin: een functionele specificatie (toetsbaar geformuleerd) een gebruikersspecificatie (toetsbaar geformuleerd) een strokenplanning (ms-project) berekeningen m.b.t. de functievervulling de afmetingen mechanische tekeningen en documenten, te weten: een assembly in Solid Works een bewegingssimulatie van het hele systeem specificatiebladen (koopdelen) montage- en/of afstelvoorschriften Electro- en besturingstechnische documenten, te weten onderbouwing en verantwoording van de te gebruiken sensoren en besturing IO lijst Flow chart van de besturing Electrisch schema in E-plan Overview en functionele beschrijving van bedieningspaneel tbv klanten Overview en functionele beschrijving van bedieningspaneel tbv eigenaar van de wasstraat Elektrisch vermogensberekeningen van de wasstraat Geschat water verbruik per auto rapport onderbouwing en verantwoording van keuzes en detailoplossingen presentatie toelichting van keuzes en detailoplossingen

Materialen:



Titel

Model en prototypebouw


H1

Cursuscode

TTIT-MOBO-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Practicum


Bram Striezenau

Ingangscursussen

Er zijn geen verplichte toelatingsvoorwaarden, maar het vak BOMVL is een belangrijke voorbereiding op dit practicum.


Tijdens het ontwerpproces kan een 3D model erg nuttig zijn. Bij dit vak leer je welke soorten modellen er zijn en wat hun functie is. Je maakt een “proof of principle”-model en oefent de daarbij benodigde vervaardigingstechnieken.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Naast de benodigde algemene vaardigheden en kennis over prototypebouw heeft dit vak direct nut binnen de opleiding. In de meeste PDE projecten moeten modellen gemaakt worden en de kennis van MOBO is direct daarbij toepasbaar. Industriële Productie Kals

Materialen:



Titel

Front-end technologie Theorie 1


H5 MST

Cursuscode

TTIT-MSFRO1-07

Studiebelasting

3

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Rob Sillen

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Tentamen Schriftelijk 100% 3 EC 5.5 Ja A B


Keywords: Micro System Technology (MST) Micro Electrical Mechanical Systems (MEMS), Micromechatronics. Het Front-end deel van de MST beslaat het gebied van het ontwerpen en vaak batch-gewijs produceren van deze componenten of producten op micro-schaal. Uitgaande van het basisprincipe dat hoe kleiner je een product kunt maken, terwijl het dan nog steeds zinvol functioneert, hoe economischer, hoe zuiniger m.b.t. het materiaalgebruik, hoe zuiniger m.b.t. het energiegebruik, hoe sneller de functie uitgevoerd kan worden, hoe betrouwbaarder de functionaliteit uitgevoerd kan worden enz, betekent dit dat producten en componenten op steeds kleinere schaal maken uitermate lucratief is en dus zal plaatsvinden. De hele procesgang die leidt tot het maken van deze componenten en producten komt in de module MSFRO1 aan de orde. De verschillende onderdelen van deze procesgang die in deze modules worden behandeld worden hieronder kort beschreven. Ontwerpen: In wezen is dit zeer te vergelijken met de ontwerpprocessen uit de Precision Engineering (werktuigbouwkunde op kleine schaal). De schalen zijn echter anders, maten van µm‟s tot mm‟s zijn het werkgebied. De software paketten die gebruikt worden binnen de PE zijn er meestal voor te gebruiken. De aanpassingen liggen op het gebied van de consequenties van de beperkingen van de productietechnieken, productie materialen (vaak nog silicium) en dat daarom een volledige 3D-aanpak niet altijd mogelijk of haalbaar is Lithografie: De gemaakte ontwerpen kunnen vanwege de maten maar op zeer zeer beperkte schaal met de standaard bewerkingsmachines van de werktuigbouwkunde gemaakt worden. In principe worden daarvoor vergelijkbare productietechnieken als bij de micro-elektronica gebruikt, alhoewel de laatste jaren door de sterke ontwikkelingen van dit gebied er ook steeds meer “dedicated” productietechnieken ontwikkeld worden. Een belangrijke stap om van het ontwerp naar een fysiek product te komen is het overbrengen van de maten op het te bewerken materiaal. In de MST gebeurt dat dmv een optische afbeeldingstechniek Lithografie. De te bereiken nauwkeurigheden bij de kleine maten van deze producten kunnen met deze techniek goed gerealiseerd worden. Je leert de mogelijkheden en voor en nadelen van te gebruiken “optische” stralingen, UV, EUV, X-rays, Electronen en Ionen die bij Lithografie gebruikt worden. Daarnaast vindt die afbeelding plaats in een optisch medium , Resist genoemd. Er zijn diverse soorten Resists waardoor het belichte deel of ook is mogelijk het niet belichtte deel de vorm( de tekening) krijgt die je af wilt beelden. De Resist die achterblijft op het te bewerken materiaal ( Hechting is dus heel belangrijk) is eigenlijk een soort beschermlaag die nodig is voor



Titel

Front-end technologie Theorie 1 de volgende processtappen. Toevoegen van materialen: Men kan op het te bewerken materiaal met een vormgebonden beschermlaag op de niet beschermde plekken materiaal aangroeien mbv diverse technieken. Het selectief verwijderen van de gebruikte beschermlaag en herhalen van de voorgaande stappen stelt je dan in staat om op andere plaatsen vergelijkbare materialen en of andere materialen aan te groeien. Hiermee kun je een gewenste microstructuur creeeren die een beoogde functionaliteit heeft. Deze aangroeitechnieken bestaan uit bv opdampen, verder kristalliseren, electrodepositie en zeefdrukken, samen te vatten in: I, Dunne filmtechnieken Hier binnen kan men weer onderscheiden Physische en Chemische opdamptechnieken ( denk aan waterdruppels in de badkamer op de spiegel tijdens het douchen). Veel gebruikte afkortingen zijn PVD (Physical Vapour Deposition) en CVD (Chemical Vapour Deposition). Bedenk echter dat het aantal mogelijkheden van deze technieken waarbij men Lasers, Plasma‟s, hoge drukken, lage drukken enz enz als hulpmiddelen gebruikt zodanig is dat men met de daarvoor gebruikte afkortingen wellicht een A4 zou kunnen vullen. Hiermee heeft men natuurlijk enorme vrijheden om met dit soort dunne lagen zeer veelzijdig te kunnen microstructureren en daarmee een groot scala aan functionaliteiten te kunnen genereren. Ter illustratie men is in staat met Atomic Layer Deposition (ALP) lagen te maken van een atoom dik ( ~0,3 nm) en ook zijn lagen van enkele tientallen µm‟s heel precies te realiseren. Dagelijkse producten waarbij dit soort technieken gebruikt worden zijn je zak chips, je cd/dvd enz. II, Dikke filmtechnieken Voor een aantal toepassingen gebruikt men lagen van enkele tientallen µm‟s tot ~150 µm‟s. De vereiste plaatsingsnauwkeurigheid is hiervoor niet hoog zodat met eenvoudigere technieken die daardoor ook veel economischer zijn kunnen deze lagen gecreëerd worden. Deze technieken zijn elektrodepositie en met name zeefdrukken. Deze laatste techniek kennen we ook van opdrukken op stof, de “zeven” voor de dikke filmtechniek zijn echter wat robuster. Ook hierbij worden de over te brengen patronen vaak met lithografische technieken op de zeven aangebracht. Nagenoeg in alle elektronica gadgets van nu worden bv de soldeerpasta‟s voor de componenten op deze wijze aangebracht. Er zijn echter ook talloze andere toepassingen; b.v. bepaalde type sensoren kunnen met deze techniek gemaakt worden. Weghalen van materialen: Traditioneel kan men mbv draaibanken en freesbanken materialen verwijderen van een oorspronkelijke startvorm( blok,plaat of cilinder). Ook binnen de structureringsmogelijheden van de MST heeft men vergelijkbare technieken. De uitgangsmaterialen zijn vaak verschillend bv silicium (dat overigens heel erg vergelijkbare mechanische eigenschappen heeft als staal). Om op kleine schaal die materialen te kunnen structureren maakt men dan gebruik van Chemische enof Physische mechanismen I,Droog etsen Mbv ionen die versneld zijn beschiet men de materialen met de door lithografie gevormde beschermlagen (resist). Indien de ionen voldoende energie hebben kunnen ze als ze botsen deeltjes bij de botsing losmaken, de resistlaag zal hiermee afgebroken worden en de niet beschermde gebieden worden er deeltjes van het te structureren materiaal losgemaakt en dus verwijderd. Zolang de resistlaag nog niet weg is zal het materiaal daaronder onaangetast blijven terwijl op de niet beschermde pekken steeds meer materiaal weggehaald wordt. Als je alle parameters van deze processen weet kun je hiermee gericht structureren. Gassen met ionen noemt men plasma‟s( zoals bv in „n TL buis) . Als men verder in die plasma‟s ook nog moleculen in gasvorm heeft die de niet beschermde plekken chemisch kunnen aantasten heeft men twee mechanismen om het materiaal te structureren. II,Nat etsen Hierbinnen kan men weer onderscheiden Wet Bulk Micromachining en Surface Micromachining II,a Wet Bulk Micromachining De niet beschermde plekken die mbv lithografie op een te bewerken materiaalondergrond zijn gerealiseerd worden aangetast door deze materialen in een chemisch bad met zeer agressieve componenten onder te dompelen en op die manier wordt er



Titel

Front-end technologie Theorie 1 materiaal verwijderd. Zolang de resistlaag, die ook aangetast wordt, nog niet verdwenen is zal er alleen materiaal op de niet beschermde plekken worden verwijderd waarmee men dan de mogelijkheid heeft om te microstructureren II,b Surface Micromachining Bij deze techniek gebruikt men ook chemische baden om te structureren, maar daarbij ook lagen van materialen die later, nadat ze overgroeid zijn door andere structureringsmaterialen, weer selectief eronderuit verwijderd kunnen worden. Dit geeft de mogelijkheid om loshangende structuren te realiseren LIGA Deze duitse afkorting staat voor Lithographie und Galvanische Abformung. De lithografie die hier gebruikt wordt is die mbv X-stralen een zeer kortgolvige stralingsbron. Hoe kortgolviger de straling hoe kleiner de structureren die gerealiseerd kunnen worden hier zelfs tot nm toe. De resistsoorten die hier gebruikt worden zijn bv Perspex (PMMA) Op de blootgelegde( niet beschermde) plaatsen groeit men dan met Galvanische Abformung ( electrodepositie) metaal op. Zo kan men dan mallen voor hele kleine structureren maken waarmee dan in plastic die stuctureren kan afdrukken. Het eerste deel van deze techniek is vrij duur terwijl het afdrukken heel goedkoop kan zijn. Mono-lithische en Hybride productietechnieken. Bij de gecreeerde microstructuren horen meestal ook gegevens verwerkend elektronica. Indien met de technieken om de microstructuren te realiseren tevens die elektronica kan verwezenlijken dan is dat een groot voordeel die de snelheid betreffende het ontwerp en productie zeer bevorderd. Deze wijze van maken noemt men Mono-lithisch. Helaas is dat niet altijd het geval en zullen de technieken met elkaar conflicteren en een niet werkend eindproduct opleveren. Het gevolg is dan de microstructuur en de electronica apart moet maken en moet men daarna die componenten aan elkaar koppelen om een werkend geheel te verkrijgen. Dit noemt men Hybride productietechnieken Rapid Prototyping Dit is een steeds meer toegepast techniek binnen de werktuigbouwkunde, die op een groot bereik van schalen te gebruiken is. Een groot voordeel van deze techniek is dat zelfs producten die nauwelijks of niet op traditionele bewerkingsmachines te realiseren zijn hiermee wel te verwezenlijken is. In het algemeen wordt een product opgebouwd door het opgedeeld te denken in een groot aantal lagen die ieder afzonderlijk aangebracht worden en daarna uitgehard worden, op die manier heb je meer structureringsvrijheid dan op een werkbank, freesbank enz. Een voorbeeld is printen met uithardende materialen of bijvoorbeeld SLS ( Selective Laser Sintering) waarmee plasticmaterialen als een dunne laag op specifieke plekken aangebracht wordt en dmv licht of warmte vast gezet wordt aan de ondergrond. Zowel bij het printerprincipe en het sinteren met licht is overduidelijk dat bij de resolutie en vormmaten hele kleine maten mogelijk zullen zijn. Behalve de twee benoemde technieken zijn er binnen de MST nog andere technieken in gebruik

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Deel vanVrije Profileringsruimte Materialen:

Fundamentals of Microfabrication, Marc Madou 2 de editie ISBN10: 0849308267 ISBN13: 9780849308260



Titel



H5 MST

Cursuscode

TTIT-MSFRO2-07

Studiebelasting

3

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Individueel;Opdracht;Zelfstudie;Zelfwerkzaamheid;Schriftelijk

Toetsen:

Toets Omschrijving Weging Punten Min % cijfer Paper Opdracht 100% 3 EC 5.5

Contact persoon

Rob Sillen

Verplicht Ja

Periode Periode herkansing A B


Keywords: Micro System Technology (MST) Micro Electrical Mechanical Systems (MEMS), Micromechatronics. Non-Silicium based Microfabrication Naast de traditionele "microfabrication" technieken ( hoofdzakelijk gebaseerd op silicium bewerking) zijn de laatste jaren vele alternatieve "microfabrication" technieken ontwikkeld. Micro EDM Micro Laser Machining Micro Hot Embossing Micro Water Jetting Micro Sand Blasting Micro Injection Moulding Micro Machining Micro Stereo Lithography/Rapid Prototyping enz. enz. Van de eerste vier technieken zijn papers door studenten geschreven die nu voor verdere uitwerking en verfijning bestudeerd worden en verder krijgen de studenten individueel de opdracht van een van de andere technieken in een paper te bescrijving waarbij de leidraad is gegeven n.l. opzet van de inhoudsopgave die minimaal gehanteerd moet worden en mogelijk toevoegingen kan verkrijgen afhankelijk van het onderwerp Rapid Prototyping Dit is een steeds meer toegepast techniek binnen de werktuigbouwkunde, die op een groot bereik van schalen te gebruiken is. Een groot voordeel van deze techniek is dat zelfs producten die nauwelijks of niet op traditionele bewerkingsmachines te realiseren zijn hiermee wel te verwezenlijken is. In het algemeen wordt een product opgebouwd door het opgedeeld te denken in een groot aantal lagen die ieder afzonderlijk aangebracht worden en daarna uitgehard worden, op die manier heb je meer structureringsvrijheid dan op een werkbank, freesbank enz. Een voorbeeld is printen met uithardende materialen of bijvoorbeeld SLS ( Selective Laser Sintering) waarmee plasticmaterialen als een dunne laag op specifieke plekken aangebracht wordt en dmv licht of warmte vast gezet wordt aan de ondergrond. Zowel bij het printerprincipe en het sinteren met licht is overduidelijk dat bij de resolutie en vormmaten hele kleine maten mogelijk zullen zijn. Behalve de twee benoemde technieken zijn er binnen de MST nog andere technieken in gebruik




Titel



Nader te bepalen

Materialen:

Literatuur onderzoek

O.a. Fundamentals of Microfabrication, Marc Madou 2 de editie



Titel

Practicum Back-end


H5 MST

Cursuscode

TTIT-MSMATX-07

Studiebelasting

3

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Opdracht;Practicum

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Rob Sillen

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Opdracht practicum 100% 3 EC 5,5 Ja B C


Pracitcum deel ( 3 ECTS) is het uitvoeren van de Back-end aspecten behorende bij het project deel. Het gebruiken van de technologien o.a. voorhanden in de grijze ruimte voor het fabriceren van het maakdeel van het project

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Het kunnen toepassen van de technologie zoals voorhanden in het grijze ruimte deel van de MST faciliteiten. Wirebonden Proben Pull-testen Sheartesten Meetmicroscopie Die-bonde Reflowen Aangezien deze eindproducten vaak niet makkelijk repareerbaar zijn wil men door uitvoerige testprocedures de betrouwbaarheid van deze producten onder-zoeken. Beschrijvingen van de daarvoor benodigde testmethodes worden behandeld in het tweede deel van de cursus. Materialen:



Titel

Montage (Micro-Assembly/Testing)


H5 MST

Cursuscode

TTIT-MSMONT-07

Studiebelasting

3

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Erik Puik;Rob Sillen

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Tentamen Schriftelijk 67% 2 EC 5,5 Ja B C Tentamen Schriftelijk 33 % 1 EC 5,5 Ja B C


De cursus MSMONT . Micro Assembly 2 (ECTS) Definitie: The process of combining a set of components and/or other assemblies In het boek dat bij dit onderdeel gebruikt wordt: Grippers in Motion: The Fascination of Automated Handling Tasks by Andreas Wolf , Ralf Steinmann, Henrik Schunk ISBN-10: 3540256571, 2006 staan een zeer groot aantal hoofdstukken waarvan de onderstaande onderdelen behandeld zullen worden: Assembly Hybrid Systems Batch Sequential Handling 2 Feeder Systems 3 Gripper Systems 4 Manipulation 5 Alignment Bonding 6a Soldering 6b Other 7a Adhesive Bonding 7b Dispensing 8 Fixations Verder wordt bij dit onderdeel een diktaat gebruikt Diktaat IT 239 Erik Puik FNT/ IPD Hybrid Microsystems Manufacturing en het tweede onderdeel voor deze cursus is : Testing (1 ECTS) Testing of μ–systems v Introduction v Electrical / Functional Tests v Environmental Tests v Mechanical Tests v Physical Analysis v Statistical Data Processing v Reliability Assessment Definition of µ-systems A system consisting of multiple technology objects like sensors and/or actuators, data processing devices and are manufactured in micro- or nanotech processes. The µ-system has a small size and processes small sized features.



Titel

Montage (Micro-Assembly/Testing) Multiple physical parameter inputs and outputs. Definition of testing The determination of pre-defined parameters or behavior of the unit under test after or during the application of single or multiple stress actors. The parameters of a µ-system test are often in multiple physical domains. De gastdocenten die dit vak geven zijn beide werkzaam in de industrie die zich bezighoudt met het testen van microsystemen. Er is geen vakliteratuur die een compleet beeld geeft van alle aspecten die zij behandelen vandaar dat hierbij alleen Power Point Presentaties met industriële toepassingen gebruikt worden.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Deze cursus behandelt het produceren / assembleren van producten die bestaan uit micro-onderdelen die vaak niet meer manueel gemanupileerd kunnen worden. Aangezien deze eindproducten vaak niet makkelijk repareerbaar zijn wil men door uitvoerige testprocedures de betrouwbaarheid van deze producten onder-zoeken. Beschrijvingen van de daarvoor benodigde testmethodes worden behandeld in het tweede deel van de cursus. Grippers in Motion: The Fascination of Automated Handling Tasks by Andreas Wolf , Ralf Steinmann , Henrik Schunk ISBN-10: 3540256571, 2006

Materialen:

Diktaat IT 239 Erik Puik FNT/ IPD Hybrid Microsystems Manufacturing Voor Testing 5 Power Point Presentaties over de zeven aangegeven onderwerpen



Titel

Packaging (Packaging/microsensoren)


H5 MST

Cursuscode

TTIT-MSPACK-07

Studiebelasting

3

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon

Rob Sillen

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Tentamen Schriftelijk 50% 1,5 EC 5,5 Ja B C Tentamen Schriftelijk 50% 1,5 EC 5,5 Ja B C


Keywords: Micro System Technology (MST) Micro Electrical Mechanical Systems (MEMS), Micro-mechatronics. The Back-end part of MST relates to packaging, interconnecting, interfacing these miniaturized technical wonders to a practical unit that can be used in our daily life. The statement micro systems indicates of course that this field is very multidisplinairy oriented, they consist always of sensors, processors, actuators, energysupplies, passive components and interfaces. Deze cursus bestaat uit twee onderdelen Packaging en Microsensors ieder voor 1,5 ECTS De cursus MSPACK bestaat uit twee gelijkwaardige vakonderdelen. Packaging: • Definition: The technical discipline of designing a protective enclosure for an electronic, MEMS or/and MOEMS circuits so that it will both survive and perform under a plurality of environmental conditions. De discipline van het ontwerpen van een omhulling /verpakking voor sensoren, elektronische devices en microchips zodat dat deze hun elektronische, mechanische en / of optoelectronische functies kunnen behouden onder de gestelde omgevingscondities In het boek dat bij dit gebruikt wordt: Fundamentals of Microsystems Packaging Rao Tummala ISBN10 0071371699 staan een zeer groot aantal hoofdstukken waarvan de onderstaande onderdelen behandeld zullen worden • Introduction in Packaging • Electrical Interconnections & Bonding techniques • Materials & Material properties • Mechanical packages • Optical packages • Tape Automated bonding (TAB ) • Fluidic packaging & Inkjet technologies • RF-ID & Smartcards en het tweede onderdeel voor deze cursus is : MicrosensorenSensoren spelen een steeds grotere rol. Tgv van de mogelijkheden om sensoren steeds kleiner te maken kunnen we producten dmv sensoren steeds intelligenter maken, smart products, en zo hun functionaliteit steeds verder optimaliseren. Men spreekt soms van de derde industriële revolutie.



Titel

Packaging (Packaging/microsensoren) Een boek waar dit soort sensoren behandeld worden is Microsensors: Principles And Applications Julian W Gardner 1994 ISBN. 0-471-941-360, £19.95 (paperback) (Nieuwe editie Hardcover - 08-2009) ISBN: 0470850434 Uit dit boek en andere bronnen worden behandeld Mechanical sensors Chemical sensors Radiation/Optical sensors Magnetic sensors Thermal sensors Signalconditioning Scaling

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Deze cursus behandeld hoe men micro-onderdelen verantwoord kan toevoegen aan producten enof als zelfstandig product een omhulling kan geven zodat de microproducten optimaal kunnen functioneren. Tevens behandeld deze cursus een groep micro-onderdelen die vaak toegevoegd worden aan andere producten. Fundamentals of microsystems packaging, By Rao R. Tummala Publisher: McGraw-Hill Professional; 1 edition (May 8, 2001) ISBN-10: 0071371699 ISBN-13: 978-0071371698 J. W. Gardner, Microsensors: Principles and Applications, J. Wiley & Sons Ltd, Chichester, 1994 - ISBN 0-471-94135-2.

Materialen:

J. W. Gardner, V. J. Varadan, and O. Awadelkarim, Microsensors, MEMS and Smart Devices, John Wiley & Sons Ltd, Chichester, 2001 - ISBN 0-47186109-X.



Titel

Practicum Front-End


H5 MST

Cursuscode

TTIT-MSPRAC-07

Studiebelasting

3

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Opdracht;Practicum

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Rob Sillen

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Verslag/ Opdracht/ 100% 3 EC 5,5 Ja A B Product Schriftelijk


Deel een van MSPRAC is de cursus CLEANP 1 (ECTS) Opdracht omschrijving van het Cleanroom, Grijze ruimte en SEM gedeelte van het CLEANP practicum 2010. Van de cleanroom en de grijze ruimte doet iedere groep 2 van de 3 aanwezige opdrachten en de SEM proef doet iedere groep 2 metingen aan verschillende samples Deel twee van MSPRAC ( 2 ECTS) is het vervaardigen ( m.n. het front-end deel) van het product dat ontworpen is en gemaakt moet worden voor het totale project voor het Front en Back-end deel

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Het leren beheersen en gebruiken van de Front-end technologien Materialen:



Titel

Front-end Project


H5 MST

Cursuscode

TTIT-MSPRO1-07

Studiebelasting

6

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Project begeleid

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Rob Sillen

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Verslag/ Schriftelijk/ 100% 5 EC 5,5 Ja A B Product Realisatie Excursie 1 EC Ja A


Ieder jaar wordt een Minor project gedefinieerd waarbij de ontwerp en frontend aspecten in het eerste blok worden uitgevoerd. een excusie (1 ECTS) naar een front-end lab/fab Miplaza Philips/ Nanolab Twente

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Het toepassen van de front-end theorievakken in het project. verder de additionele achtegrondskennisaspecten gebruiken in het verwezenlijken van het projectproduct Materialen:



Titel

Back-End Project


H5 MST

Cursuscode

TTIT-MSPRO2-07

Studiebelasting

6

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Project begeleid

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Rob Sillen

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Verslag/ Opdracht 100% 5 EC 5,5 Ja B C Product excursie 100% 1 EC Ja B


Het ontwerpen en vervaardigen van de Back-end aspecten het het Minor product (5 ECTS)dat voor het huidige jaar gevraagd wordt Excursie (1 ECTS) naar een Back-end bedrijf BESI-FICO/ ?

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Het kunnen ontwerp/uitvoeren van de Packaging( omhullen, interfacing en interconnecting) aspecten van een MST product Materialen:



Titel

Micro structureren


H5 PE

Cursuscode

TTIT-MSTRUC-11

Studiebelasting

3

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen


Toetsen:

Toets

Contact persoon

Rob Sillen

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Tentamen Schriftelijk 100% 3 EC 5.5 Ja B C


Keywords: Micro System Technology (MST) Micro Electrical Mechanical Systems (MEMS), Micromechatronics. Het Front-end deel van de MST beslaat het gebied van het ontwerpen en vaak batch-gewijs produceren van deze componenten of producten op micro-schaal. Uitgaande van het basisprincipe dat hoe kleiner je een product kunt maken, terwijl het dan nog steeds zinvol functioneert, hoe economischer, hoe zuiniger m.b.t. het materiaalgebruik, hoe zuiniger m.b.t. het energiegebruik, hoe sneller de functie uitgevoerd kan worden, hoe betrouwbaarder de functionaliteit uitgevoerd kan worden enz, betekent dit dat producten en componenten op steeds kleinere schaal maken uitermate lucratief is en dus zal plaatsvinden. De hele procesgang die leidt tot het maken van deze componenten en producten komt in de modules MSFRO1 en 2 aan de orde. De verschillende onderdelen van deze procesgang die in deze modules worden behandeld worden hieronder en bij MSFRO2 kort beschreven. Ontwerpen: In wezen is dit zeer te vergelijken met de ontwerpprocessen uit de Precision Engineering (werktuigbouwkunde op kleine schaal). De schalen zijn echter anders, maten van µm‟s tot mm‟s zijn het werkgebied. De software paketten die gebruikt worden binnen de PE zijn er meestal voor te gebruiken. De aanpassingen liggen op het gebied van de consequenties van de beperkingen van de productietechnieken, productie materialen (vaak nog silicium) en dat daarom een volledige 3D-aanpak niet altijd mogelijk of haalbaar is Lithografie: De gemaakte ontwerpen kunnen vanwege de maten maar op zeer zeer beperkte schaal met de standaard bewerkingsmachines van de werktuigbouwkunde gemaakt worden. In principe worden daarvoor vergelijkbare productietechnieken als bij de micro-elektronica gebruikt, alhoewel de laatste jaren door de sterke ontwikkelingen van dit gebied er ook steeds meer “dedicated” productietechnieken ontwikkeld worden. Een belangrijke stap om van het ontwerp naar een fysiek product te komen is het overbrengen van de maten op het te bewerken materiaal. In de MST gebeurt dat dmv een optische afbeeldingstechniek Lithografie. De te bereiken nauwkeurigheden bij de kleine maten van deze producten kunnen met deze techniek goed gerealiseerd worden. Je leert de mogelijkheden en voor en nadelen van te gebruiken “optische” stralingen, UV, EUV, X-rays, Electronen en Ionen die bij Lithografie gebruikt worden. Daarnaast vindt die afbeelding plaats in een optisch medium , Resist genoemd. Er zijn diverse soorten Resists waardoor het belichte deel of ook is mogelijk het niet belichtte deel de vorm( de tekening) krijgt die je af wilt beelden. De Resist die achterblijft op het te bewerken materiaal ( Hechting is dus heel belangrijk) is eigenlijk een soort beschermlaag die nodig is voor



Titel

Micro structureren de volgende processtappen. Toevoegen van materialen: Men kan op het te bewerken materiaal met een vormgebonden beschermlaag op de niet beschermde plekken materiaal aangroeien mbv diverse technieken. Het selectief verwijderen van de gebruikte beschermlaag en herhalen van de voorgaande stappen stelt je dan in staat om op andere plaatsen vergelijkbare materialen en of andere materialen aan te groeien. Hiermee kun je een gewenste microstructuur creeeren die een beoogde functionaliteit heeft. Deze aangroeitechnieken bestaan uit bv opdampen, verder kristalliseren, electrodepositie en zeefdrukken, samen te vatten in: I, Dunne filmtechnieken Hier binnen kan men weer onderscheiden Physische en Chemische opdamptechnieken ( denk aan waterdruppels in de badkamer op de spiegel tijdens het douchen). Veel gebruikte afkortingen zijn PVD (Physical Vapour Deposition) en CVD (Chemical Vapour Deposition). Bedenk echter dat het aantal mogelijkheden van deze technieken waarbij men Lasers, Plasma‟s, hoge drukken, lage drukken enz enz als hulpmiddelen gebruikt zodanig is dat men met de daarvoor gebruikte afkortingen wellicht een A4 zou kunnen vullen. Hiermee heeft men natuurlijk enorme vrijheden om met dit soort dunne lagen zeer veelzijdig te kunnen microstructureren en daarmee een groot scala aan functionaliteiten te kunnen genereren. Ter illustratie men is in staat met Atomic Layer Deposition (ALP) lagen te maken van een atoom dik ( ~0,3 nm) en ook zijn lagen van enkele tientallen µm‟s heel precies te realiseren. Dagelijkse producten waarbij dit soort technieken gebruikt worden zijn je zak chips, je cd/dvd enz. II, Dikke filmtechnieken Voor een aantal toepassingen gebruikt men lagen van enkele tientallen µm‟s tot ~150 µm‟s. De vereiste plaatsingsnauwkeurigheid is hiervoor niet hoog zodat met eenvoudigere technieken die daardoor ook veel economischer zijn kunnen deze lagen gecreëerd worden. Deze technieken zijn elektrodepositie en met name zeefdrukken. Deze laatste techniek kennen we ook van opdrukken op stof, de “zeven” voor de dikke filmtechniek zijn echter wat robuster. Ook hierbij worden de over te brengen patronen vaak met lithografische technieken op de zeven aangebracht. Nagenoeg in alle elektronica gadgets van nu worden bv de soldeerpasta‟s voor de componenten op deze wijze aangebracht. Er zijn echter ook talloze andere toepassingen; b.v. bepaalde type sensoren kunnen met deze techniek gemaakt worden. Weghalen van materialen: Traditioneel kan men mbv draaibanken en freesbanken materialen verwijderen van een oorspronkelijke startvorm( blok,plaat of cilinder). Ook binnen de structureringsmogelijheden van de MST heeft men vergelijkbare technieken. De uitgangsmaterialen zijn vaak verschillend bv silicium (dat overigens heel erg vergelijkbare mechanische eigenschappen heeft als staal). Om op kleine schaal die materialen te kunnen structureren maakt men dan gebruik van Chemische enof Physische mechanismen I,Droog etsen Mbv ionen die versneld zijn beschiet men de materialen met de door lithografie gevormde beschermlagen (resist). Indien de ionen voldoende energie hebben kunnen ze als ze botsen deeltjes bij de botsing losmaken, de resistlaag zal hiermee afgebroken worden en de niet beschermde gebieden worden er deeltjes van het te structureren materiaal losgemaakt en dus verwijderd. Zolang de resistlaag nog niet weg is zal het materiaal daaronder onaangetast blijven terwijl op de niet beschermde pekken steeds meer materiaal weggehaald wordt. Als je alle parameters van deze processen weet kun je hiermee gericht structureren. Gassen met ionen noemt men plasma‟s( zoals bv in „n TL buis) . Als men verder in die plasma‟s ook nog moleculen in gasvorm heeft die de niet beschermde plekken chemisch kunnen aantasten heeft men twee mechanismen om het materiaal te structureren. II,Nat etsen Hierbinnen kan men weer onderscheiden Wet Bulk Micromachining en Surface Micromachining II,a Wet Bulk Micromachining De niet beschermde plekken die mbv lithografie op een te bewerken materiaalondergrond zijn gerealiseerd worden aangetast door deze materialen in een chemisch bad met zeer agressieve componenten onder te dompelen en op die manier wordt er materiaal verwijderd. Zolang de resistlaag, die ook aangetast wordt, nog niet verdwenen is zal er alleen materiaal op de niet beschermde plekken worden



Titel

Micro structureren verwijderd waarmee men dan de mogelijkheid heeft om te microstructureren II,b Surface Micromachining Bij deze techniek gebruikt men ook chemische baden om te structureren, maar daarbij ook lagen van materialen die later, nadat ze overgroeid zijn door andere structureringsmaterialen, weer selectief eronderuit verwijderd kunnen worden. Dit geeft de mogelijkheid om loshangende structuren te realiseren LIGA Deze duitse afkorting staat voor Lithographie und Galvanische Abformung. De lithografie die hier gebruikt wordt is die mbv X-stralen een zeer kortgolvige stralingsbron. Hoe kortgolviger de straling hoe kleiner de structureren die gerealiseerd kunnen worden hier zelfs tot nm toe. De resistsoorten die hier gebruikt worden zijn bv Perspex (PMMA) Op de blootgelegde( niet beschermde) plaatsen groeit men dan met Galvanische Abformung ( electrodepositie) metaal op. Zo kan men dan mallen voor hele kleine structureren maken waarmee dan in plastic die stuctureren kan afdrukken. Het eerste deel van deze techniek is vrij duur terwijl het afdrukken heel goedkoop kan zijn. Mono-lithische en Hybride productietechnieken. Bij de gecreeerde microstructuren horen meestal ook gegevens verwerkend elektronica. Indien met de technieken om de microstructuren te realiseren tevens die elektronica kan verwezenlijken dan is dat een groot voordeel die de snelheid betreffende het ontwerp en productie zeer bevorderd. Deze wijze van maken noemt men Mono-lithisch. Helaas is dat niet altijd het geval en zullen de technieken met elkaar conflicteren en een niet werkend eindproduct opleveren. Het gevolg is dan de microstructuur en de electronica apart moet maken en moet men daarna die componenten aan elkaar koppelen om een werkend geheel te verkrijgen. Dit noemt men Hybride productietechnieken Rapid Prototyping Dit is een steeds meer toegepast techniek binnen de werktuigbouwkunde, die op een groot bereik van schalen te gebruiken is. Een groot voordeel van deze techniek is dat zelfs producten die nauwelijks of niet op traditionele bewerkingsmachines te realiseren zijn hiermee wel te verwezenlijken is. In het algemeen wordt een product opgebouwd door het opgedeeld te denken in een groot aantal lagen die ieder afzonderlijk aangebracht worden en daarna uitgehard worden, op die manier heb je meer structureringsvrijheid dan op een werkbank, freesbank enz. Een voorbeeld is printen met uithardende materialen of bijvoorbeeld SLS ( Selective Laser Sintering) waarmee plasticmaterialen als een dunne laag op specifieke plekken aangebracht wordt en dmv licht of warmte vast gezet wordt aan de ondergrond. Zowel bij het printerprincipe en het sinteren met licht is overduidelijk dat bij de resolutie en vormmaten hele kleine maten mogelijk zullen zijn. Behalve de twee benoemde technieken zijn er binnen de MST nog andere technieken in gebruik

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Deel vanVrije Profileringsruimte Fundamentals of Microfabrication, Marc Madou 2 de editie ISBN10: 0849308267 ISBN13: 9780849308260

Materialen:



Titel

Project Materialen en Vervaardigen


H2

Cursuscode

TTIT-MVPRO-11

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon

Marc Pallada

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Opdracht Project 100% 5 EC 5.5 Ja D E


Het Project Materialen en Vervaardigen De materiaal- en productietechniekkeuze zijn essentiële beslissingen in het ontwerpproces. Zonder deze keuzes bestaat een product slechts op papier en kan het niet worden gemaakt. Een ontwerper kan echter niet volstaan met het afstemmen van de materiaalkeuze op de gewenste producteigenschappen omdat een materiaal tijdens het fabricageproces (zie onderstaande figuur) gedurende de verschillende verwerking- en bewerkingprocessen sterk van eigenschappen kan veranderen. Warmtebehandelingen worden zelfs alleen maar toegepast om specifieke eigenschappen (meestal mechanische eigenschappen) te verbeteren. De volgende aspecten komen aan bod: Werkwijze - Werken volgens de projectaanpak zoals beschreven in Grit - Kunnen omgaan met (technische) normen - Leren omgaan met internet, mediatheek en literatuur en deze gebruiken bij de keuzeprocessen - Kunnen bepalen wanneer berekeningsmethoden ingezet dienen te worden en deze toepassen - Kunnen integreren van financiële aspecten in het ontwerpproces Technieken - Toepassen van moderne CAD- en rekensoftware ten behoeve van de productontwikkeling - Toepassen van constructie-elementen - Toepassen van mechanica en reken(hulp)middelen bij de constructieberekeningen - Toepassen van keuzetechnieken bij materiaal- en fabricagekeuze - Toepassen van kennis m.b.t. materiaal en fabricagekeuze - Kennismaken met de toepassing van verschillende vervaardigingsmethoden - Het (leren) maken van informatiedragers (tekeningen) volgens de geldende (technische) normen en met de juiste technologische inhoud (maattoleranties, vormen plaatstoleranties, oppervlakteruwheid enz.) Theoretische onderbouwing - Kennen van diverse constructie-elementen, zoals die toegepast worden bij de moderne productontwikkeling (overzicht en gedeeltelijke verdieping) - Kennis van materialen waarmee lichtgewicht geconstrueerd kunnen worden - Kennis van de mechanische rekenmodellen en Eindige Elementen Methoden



Titel



In dit thema staat de rol van de ontwerper/constructeur centraal. Een nieuw product wordt productierijp gemaakt of een bestaand product wordt op diverse aspecten verbetert.

Materialen:

Projectmanagement R. Grit ISBN 90 01 34703 7 Technisch Ontwerpen R.J. Eggert ISBN 978-90-430-1278-2 Leerboek Materiaalkunde voor Technici M. Kooijman, M. Pllada ISBN 9789039524664 Industriële productie H.J.J. Kals e.a. Machine-onderdelen Roloff-Matek



Titel

Project Ontwerpen op Klantspecificatie


H4

Cursuscode

TTIT-OKPRO-11

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Project begeleid

Toetsen:

Toets

Contact persoon


Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Opdracht Project 100% 5EC 5,5 Ja C D


In dit project werken studenten in groepen van 6 tot 8 aan het ontwerp van een klimtoestel. De klimcondities en speciale toepassingen (bijvoorbeeld klimen in wand, paal of kabel) varieren per cursus. De bedoeling is dat in blok H4.1 het ontwerpproces wordt doorlopen vanaf het stellen van een aantal ontwerpeisen tot het opleveren van een conceptontwerp. In het navolgende blok H4.2 wordt het concept verder uitgewerkt tot een prototype dat kan worden gebruikt in een test.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Ontwerpen Materialen:



Titel

Onderzoeksleer


H2

Cursuscode

TTIT-ONDRZ-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege


Fenne Verhoeven;Petra Veen


Tijdens een ontwerpproject heb je als ontwerper voortdurend behoefte aan informatie om beslissingen te kunnen nemen, problemen op te lossen en ideeën te genereren. Het zoeken naar deze informatie valt onder “onderzoeken”. Tijdens dit vak komt het zoeken naar verschillende soorten informatie, en het toepassen van de gevonden informatie aan bod. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het opzetten van een onderzoeksplan, octrooien, literatuur, en gebruikersonderzoek.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties De kennis die je opdoet tijdens dit vak kan meteen gebruikt worden tijdens het H2 project. De informatie die je krijgt tijdens de colleges van Onderzoek is meteen te gebruiken. Het vak is nauw opgezet met het project Smart Products. Verder komt deze kennis je nog zeker van pas bij je verdere ontwerp carrière. Materialen:

De tentamenstof bestaat uit de collegeslides. Aanvullende literatuur wordt tijdens de colleges verstrekt op papier.



Titel

Ontwerpersvaardigheden


H2

Cursuscode

TTIT-ONTV-09

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

hoorcollege


George van Groos


In de cursus wordt aandacht besteedt aan een aantal vaardigheden die voor een Product Design Engineer belangrijk zijn om later optimaal te kunnen functioneren in een professionele omgeving: Onderwerpen die aan de orde komen zijn:het houden van een goede presentatiehet presenteren van jezelf m.b.v. een curriculum vitae en een portfolioin loondienst of voor jezelf beginnen?

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties De doelstelling van de cursus Ontwerpsvaardigheden is het bijbrengen van een aantal niet-technische vaardigheden die belangrijk zijn in de dagelijkse praktijk van een ontwerper, maar die ook goed kunnen helpen bij het verkrijgen van een plaats op de arbeidsmarkt. Materialen:



Titel

Ontwerpen Fabrikage systemen


H4

Cursuscode

TTIT-ONTWFA-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon


Ingangscursussen

Kennis van productietechnieken en analyse van bewerkingen.

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Tentamen Schriftelijk 100% 2 EC 5,5 Ja D A


Ontwerpen van fabricage systemen. Bij het verbeteren en beschouwen van bestaand materiaalstromen in productie straten is de bottle neck te herkennen doordat net voor dit station, machine of installatie de materiaalstroom zich ophoopt. Het verbeteren van de doorstroming houdt dan is het opheffen van deze bottle neck, Het verder optimaliseren gebeurt dan door het onderkennen van de volgende bottle neck die als vanzelf tevoorschijn komt. De gehele productie eenheid is niet onder de loep genomen.


Het doel van de module „ontwerpen van fabricagesystemen‟ is om de diverse ontwerpstappen van een fabricagesysteem te begrijpen met daarbij de consequenties van keuzen voor de operationele orderplanning. Er wordt toegespitst op discrete productiesystemen met kleine tot middelgrote seriegroottes. Een fabricagesysteem voor discrete productie is een geheel bestaand uit fabricage-, assemblage-, test-, inspectie- en opslagcellen, verbonden met een transportsysteem. De inrichting van het fabricagesysteem hangt sterk af van het betreffende product en de productiewijze. Aan het ontwerpen hiervan liggen echter wel algemene principes ten grondslag. Het ontwerp van het fabricagesysteem komt via een aantal beschouwingen tot stand. De eerste beschouwing is de analyse van de bewerkingen en bewerkingsvolgorde. In een fabriek waar verschillende producten worden gefabriceerd kan worden gesproken van even zoveel verschillende bewerkingspakketten. Daarna worden de bewerkingstijden per productiestap bekeken en wordt geprobeerd om de bewerkingstijden van verschillende productiestappen onderling te balanceren (d.w.z. gelijk te maken). Bij het bepalen van productietijden speelt het vakgebied arbeidstijdanalyse een rol. Getracht wordt om de productieflow een zo groot mogelijke „Lean Production‟ karakter te geven: d.w.z. weinig voorraad, weinig wachttijden, korte doorlooptijden en weinig overbodige handelingen. Als er op deze wijze enig inzicht ontstaat in de (beste) productieflow, kan ook worden gekeken naar de fysieke locatie van de diverse bewerkingscellen en het transport. Op deze wijze ontstaat een productie-layout. In de meeste gevallen wordt een nieuw te produceren product gepast binnen een al bestaande fabrieks-layout. In bepaalde gevallen wordt de fabrieks-layout (her)ingericht op basis van de te fabriceren producten. Het inrichten van een fabricagesysteem kan gezien worden als een planningsproces op langere termijn. Het doel is dan om voor de toekomst de juiste bewerkingscapaciteit beschikbaar te hebben. Het ontworpen fabricage systeem heeft ook veel effect op de manier en de mogelijkheden van het plannen van orders op de kortere termijn, dit wil zeggen: het bij een gevraagde levertijd per order inroosteren van machines



Titel

Ontwerpen Fabrikage systemen en personeel (vaak ook bij wisselende bewerkingspakketten). Beide aspecten: „plannen op lange termijn‟ en „plannen op korte termijn‟ komen aan de orde. Er wordt gebruik gemaakt van enkele gasten die specifieke onderwerpen behandelen. Productiemanagement Botter ISBN …………… Lean Production Control Raukema ISBN 13-978-90-811088-1-2

Materialen:



Titel

Ontwerptechnieken 2


H1

Cursuscode

TTIT-ONTWT2-09

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

hoorcollege


George van Groos


In de cursus Ontwerptehnieken 2 wordt aandacht besteedt aan een aantal technieken en vaardigheden die een PDE-er moet beheersen of weten om efficient optimale producten te kunnen ontwikkelen. De volgende onderwerpen worden besproken en soms geoefend: productkwaliteit, FMEA (Faalkansanalyse), DFA (Design for Assembly), kostprijs berekenen, toleranties en passingen, tolerantieanalyse.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Ontwerptechnieken 2 geeft kennis, inzicht en vaardigheid in verschillende, belangrijke methoden en technieken die vaak toegepast worden tijdens het ontwerpproces. Aan het eind van de cursus weet de student wanneer, hoe en waarom deze methoden en technieken gebruikt kunnen worden. Materialen:

Reader Ontwerptechnieken 2 op sharepoint



Titel

Optica


H5 PE

Cursuscode

TTIT-OPTIC-11

Studiebelasting

3

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen


Toetsen:

Toets

Contact persoon

Rob Sillen



Principe van Huygens Terugkaatsing, Breking, Korte overzicht lenzen lichtsnelheid Golftheorie van Maxwell GolfKarakter,deeltjeskarakter Interferentie, Diffractie Optische weglengte Glasvezels , Lasers Polarisatie

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Nader te bepalen Fysische Optica/ druk 2 | R.J. Flink Nederlands - Paperback | 1998 / ThiemeMeulenhoff bv ISBN 109055741418 ISBN 139789055741410

Materialen:



Titel

Phidgets


H2

Cursuscode

TTIT-PHIDG-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Practicum



Ingangscursussen

Om deel te mogen nemen aan Phidgets moet het vak Computervisualisatie 2 behaald zijn


Vaak worden prototypes gebouwd waarbij de werking ofwel 'voorgesteld' moet worden, ofwel met de 'wizzard of oz' methode. In dit practicum leren studenten Phidgets te gebruiken. Dit zijn programmeerbare electronica bouwstenen. Het is met deze bouwstenen mogelijk werkende prototypes te maken.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Prototypes bouwen met geintegreerde electronica (sensor / actuator) Materialen:



Titel

Productievoorbereiding


H4

Cursuscode

TTIT-PRODVB-11

Studiebelasting

3

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Opdracht;Schriftelijk


George van Groos


In de cursus productievoorbereiding worden vele onderwerpen besproken, uitgezocht en gepresenteerd die te maken hebben met het voorbereiden van de productie van een ontworpen product en het vrijgeven van dit product voor productie. Didactische werkvorm: Aan het begin van de cursus worden samen met de studenten de onderwerpen bepaald die van belang zijn bij een goede productievoorbereiding. Deze onderwerpen worden verdeeld over de studenten. De studenten gaan deze onderwerpen onderzoeken en uitwerken/vastleggen in een verslag. De studenten presenteren hun resultaten. Alle verslagen worden gebundeld tot een reader die als te bestuderen stof voor het tentamen fungeert.


Materialen:

Aan het eind van de cursus heeft de student: inzicht in en kennis over een groot aantal onderwerpen die te maken hebben met productievoorbereiding.laten zien dat hij/zij een specifiek onderwerp kan onderzoeken, vastleggen en presenteren n.v.t.



Titel



H4

Cursuscode

TTIT-PROPRO1-09

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

project


Petra Veen

Ingangscursussen

Om mee te kunnen doen met het H4 project moeten de stage en alle projecten van H1 en H2 afgerond zijn.


Dit is eerste deel van het laatste project van de studierichting Product Design & Engineering. Ter voorbereiding op het afstuderen zullen alle aspecten van de industriële productontwikkeling aan de orde komen. De ontwerpopdrachten worden in groepsverband uitgevoerd en komen vanuit het bedrijfsleven. De studentengroepen houden zelfstandig contact met hun opdrachtgever en geven regelmatig presentaties en feedback over de voortgang van het project. Het totale project loopt over twee periodes en heeft de codes PROPRO1 en PROPRO2.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties De doelstellingen van het project luiden: · Kennis opbouwen en inzicht ontwikkelen in de factoren die van belang zijn voor succesvolle productontwikkeling. · Uitbouwen van de vaardigheden in analyse, conceptontwikkeling en engineering. · Leren en toepassen van duurzaamheidprincipes tijdens het ontwerpproces · Ervaring opdoen met het uitvoeren van een opdracht voor een externe opdrachtgever. · Goed leren samenwerken, communiceren en documenteren. Themaboek Project Productontwikkeling op sharepoint

Materialen:



Titel



H4

Cursuscode

TTIT-PROPRO2-09

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

project


Petra Veen

Ingangscursussen

Alle projecten uit de H1 en H2 moeten met een voldoende afgerond zijn. Ook moet de stage behaald zijn.


Dit is het tweede deel van het laatste project van de studierichting Product Design & Engineering. Ter voorbereiding op het afstuderen zullen alle aspecten van de industriële productontwikkeling aan de orde komen. De ontwerpopdrachten worden in groepsverband uitgevoerd en komen vanuit het bedrijfsleven. De studentengroepen houden zelfstandig contact met hun opdrachtgever en geven regelmatig presentaties en feedback over de voortgang van het project. Het totale project loopt over twee periodes en heeft de codes PROPRO1 en PROPRO2.


De doelstellingen van het project luiden: · Kennis opbouwen en inzicht ontwikkelen in de factoren die van belang zijn voor succesvolle productontwikkeling. · Uitbouwen van de vaardigheden in analyse, conceptontwikkeling en engineering. · Leren en toepassen van duurzaamheidprincipes tijdens het ontwerpproces · Ervaring opdoen met het uitvoeren van een opdracht voor een externe opdrachtgever. · Goed leren samenwerken, communiceren en documenteren.

Materialen:

Themaboek Productontwikkeling op de cursussite op sharepoint



Titel

Productie technieken


H5 PE

Cursuscode

TTIT-PROTEC-09

Studiebelasting

3

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Erik Puik



De cursus MSMONT bestaat uit twee gelijkwaardige vakonderdelen. Deel 1: Micro Assembly Definitie: The process of combining a set of components and/or other assemblies In het boek dat bij dit onderdeel gebruikt wordt: Grippers in Motion: The Fascination of Automated Handling Tasks by Andreas Wolf , Ralf Steinmann, Henrik Schunk ISBN-10: 3540256571, 2006 staan een zeer groot aantal hoofdstukken waarvan de onderstaande onderdelen behandeld zullen worden: Assembly Hybrid Systems Batch Sequential Handling 2 Feeder Systems 3 Gripper Systems 4 Manipulation 5 Alignment Bonding 6a Soldering 6b Other 7a Adhesive Bonding 7b Dispensing 8 Fixations Verder wordt bij dit onderdeel een diktaat gebruikt Diktaat IT 239 Erik Puik FNT/ IPD Hybrid Microsystems Manufacturing en het tweede onderdeel voor deze cursus is : Testing Testing of μ–systems v Introduction v Electrical / Functional Tests v Environmental Tests v Mechanical Tests v Physical Analysis v Statistical Data Processing v Reliability Assessment Definition of µ-systems A system consisting of multiple technology objects like sensors and/or actuators, data processing devices and are manufactured in micro- or nanotech processes. The µ-system has a small size and processes small sized features. Multiple physical parameter inputs and outputs. Definition of testing



Titel

Productie technieken The determination of pre-defined parameters or behavior of the unit under test after or during the application of single or multiple stress actors. The parameters of a µ-system test are often in multiple physical domains. De gastdocenten die dit vak geven zijn beide werkzaam in de industrie die zich bezighoudt met het testen van microsystemen. Er is geen vakliteratuur die een compleet beeld geeft van alle aspecten die zij behandelen vandaar dat hierbij alleen Power Point Presentaties met industriële toepassingen gebruikt worden.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Deze cursus behandelt het produceren / assembleren van producten die bestaan uit micro-onderdelen die vaak niet meer manueel gemanupileerd kunnen worden. Grippers in Motion: The Fascination of Automated Handling Tasks by Andreas Wolf , Ralf Steinmann , Henrik Schunk ISBN-10: 3540256571, 2006

Materialen:

Diktaat IT 239 Erik Puik FNT/ IPD Hybrid Microsystems Manufacturing Voor Testing 5 Power Point Presentaties over de zeven aangegeven onderwerpen



Titel

Project Productrealisatie


H1

Cursuscode

TTIT-PRPRO-08

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Project


George van Groos


De cursus Project Productrealisatie is een project waarbij je in teamverband een eerder ontwikkeld concept uitwerkt tot een goed werkend en maakbaar prototype. Meestal is het concept afkomstig uit de voorgaande periode, H1.1, waarin je deelgenomen hebt aan het Project Vormgeven.


Aan het einde van het project heb je het volgende bereikt:Je kunt een concept uitwerken tot een productierijp product.Je kunt de keuzes die je maakt tijdens het uitwerken van een concept goed onderbouwen.Je kunt zowel individueel als in groepsverband aan een project werken.Je kunt voor jezelf leerdoelen opstellen en daar planmatig aan werken.

Materialen:



Titel

Practicum produktie technieken


H2

Cursuscode

TTIT-PRTECH-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon

Henny Rademaker

Ingangscursussen

Student heeft basiskennis nodig van productietechnieken en productiemachines

Omschrijving

Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Opdracht Practicumtoets 100% 1 EC 5,5 Ja D E


Producten worden steeds meer digitaal gemaakt en daardoor ontstaan er nieuwe mogelijkheden (Thierry Wohlers). De opvolger van CNC besturing wordt The Intelligent Numerical Control (ThiNC) genoemd:. Het programmeren van bewerkingsbanen, voedingssnelheden, snedediepten, gereedschapselectie, etc. zal niet langer nodig zijn. Trefwoorden worden, het digitale model, kunstmatige intelligentie in de database, sensoren en (wereldwijde) netwerken van productiefaciliteiten.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Een IPD of PDE student is bekend met de huidige productietechnieken. Vaak zal hij/zij tijdens het uitvoeren van de realisatiefase in projecten het product daadwerkelijk gaan vervaardigen. Aan de hand van productietekeningen zal gekozen worden om onderdelen te vervaardigen, hetzij met conventionele productiemachines of door het toepassen van computergestuurde productiemachines. Deze module brengt de student op de hoogte van de aanwezige CNC apparatuur, verschaft de student inzicht in de werking ervan, leert de juiste productietechniek voor het onderdeel te kiezen en daarbij de apparatuur op een veilige manier te bedienen. De rode draad tijdens deze module is de CAD/CAM relatie! Materialen:



Titel

Regeltechniek


H5 PE

Cursuscode

TTIT-REGTEC-09

Studiebelasting

3

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege;Instructie;Zelfstudie;Schriftelijk

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Wouter Hijink

Ingangscursussen

Voldoendes voor alle wiskunde- en dynamicavakken die voorafgaan aan dit college. Met name TTIT-SYSD1-08 en de wiskundeonderdelen Laplace en oplossen van lineaire differentiaal vergelijken


Aansluitende cursussen Inhoudelijke gegevens Inhoud De laplace benadering tot systeemdynamica en regelsystemen wordt kort behandeld maar al snel vervangen door methodieken die gebaseerd zijn op het State-Space model (toestandsmodel). Verkennen en herkennen van (absolute) stabiliteit evenals relatieve stabiliteit zal aan de orde komen alsmede verschillende soorten van regelaars en regelstrategieen. Te denken valt aan PID regelkringen, Statefeedback en niet-lineaire fuzzy-logic-based supervised control. De moderne state-space technieken worden eventueel uitgebreid met (full-order) state observers. Het vak gaat uit van een afdoende wiskundige voorkennis (incl. Laplace transformatie) en basale vaardigheden m.b.t. matrix-rekenen Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Zelfstandig in staat zijn om een regelsysteem te ontwerpen en te optimaliseren voor een gegeven situatie. Vergaren van afdoende basiskennis om door middel van zelfstudie op eventueel een later tijdstip extra vaardigheden binnen dit vakgebied op te doen. Aanbevolen : System Dynamics, K. Ogata, ISBN: 0-13-124714-X Dit is hetzelfde boek als wat wordt gebruikt bij het eerdere vak TTIT-SYSD1-08 Systeem dynamica

Materialen:



Titel

Servotechniek, Servo-systemen


H5 PE

Cursuscode

TTIT-SERVO-09

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege;Opdracht;Zelfstudie;Schriftelijk

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Wouter Hijink



In dit vak worden de verschillen benadrukt tussen een open-loop systeem en gesloten-lus systemen als een regulator systeem en een servo-systeem. Dit onderscheid is van belang voor de keuze van aandrijvingen in latere werkzaamheden. In dit kader wordt er ook aandacht besteed aan de basisbeginselen van de (eenvoudige) regeltechniek zoals het blokdiagram van een eenvoudige PID regellus. Verder wordt het principe van de PID regelaar kwalitatief uitgelegd alsmede de begrippen Sensoren, Actuatoren en Compensatoren. De cursus legt zich naderhand toe op hoe deze elementen in de praktijk worden opgebouwd. Te denken valt aan Vaan-Tuit pneumatische PID regelaars, maar ook aan (analoge) PID electronica en (digitale) microcontrollers. De noodzaak van het hebben van een vermogensversterker wordt toegelicht alsmede de opbouw ervan binnen de verschillende domeinen (pneumatiek, hydrauliek, electronica en mechanisch). PWM (Pulse Width Modulation) technieken worden behandeld alsmede enkele belangrijke complicaties zoals ruisverstoring en ook aliasing bij digitale systemen. PMDC (Permanent Magnet Direct Current) motoren worden uitgebreid behandeld als een uitgediept voorbeeld van een servo actuator. Andere typen actuatoren worden d.m.v. een bloemlezing de revue passeren.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Afdoende kennis vergaren om een later in de praktijk op een zinnige manier aan de slag te gaan met servo-systemen en door te leren in deze richting. Te denken valt aan een eerste baan maar ook aan het Precision Engineering project van de H5 fase. De student moet naderhand in staat zijn om een eenvoudige servo-systemen te ontwerpen en te inplementeren "Selection of high precision microdrives" Maxon academy U. Kafader ISBN 3-9520143-4-6 Kan met korting verkregen worden bij VIA, de studieverenigingen voor de studierichting IA (Industriele Automatisering)

Materialen:



Titel



H1

Cursuscode

TTIT-SLOH1B-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Individueel;Inloopspreekuur;Opdracht;Mondeling

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Marijke Steenstra

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Mondeling Portfolio 100% 1 EC v Ja B en D C en E


Tijdens gesprekken met de SLO begeleider komen ervaringen m.b.t. de studie ter sprake. mede door middel van deze gesprekken reflecteert en evalueert de student zijn houding, handelen en resultaten. De hierdoor opgedane inzichten geven de student de mogelijkheid zelf sturing te geven aan de invulling van zijn studie en persoonlijke ontwikkeling.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Reflectie en zelfsturing Materialen:



Titel



H2

Cursuscode

TTIT-SLOH2B-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen


Toetsen:

Toets

Contact persoon

Marijke Steenstra

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Mondeling portfolio 100% 1 EC v Ja B en D C en E






Titel

Studieloopbaanontwikkeling H4/5


H4

Cursuscode

TTIT-SLOH4B-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen


Toetsen:

Toets

Contact persoon

Marijke Steenstra

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Mondeling portfolio 100% 1 EC v Ja B en D C en E






Titel

Solidworks 2 - top-down modeling


H1

Cursuscode

TTIT-SOLID2-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon

Bram Striezenau

Ingangscursussen

Het vak Solidworks 1 wordt als behaald verondersteld. De daarin verkregen kennis moet ook worden toegepast bij Solidworks 2.

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Practicum Opdracht 100% 1 EC 5,5 Ja A B, C, D


Het doel is het leren top-down te werken met Solidworks, zodat je individueel of met een groep grote samenstellingen in 3D kunt modelleren. Didactische werkvorm Het vak is een computerpracticum. Er is elke week een klassikale uitleg, (1 lesuur) waarna er (onder begeleiding) in de computerruimtes gewerkt kan worden (2 uur). Alle lessen zijn verplicht. Na het uitvoeren van een aantal oefenopdrachten maakt de student een eindopdracht. Het ontwerp van deze eindopdracht kan in overleg met de docent door de student zelf worden gekozen. (zie opdrachtomschrijving)

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties De leerdoelen zijn: - Goed leren werken met top-down en in-context modelleren - Het behalen van het CSWA examen (Certified SolidWorks Academic) - Daarnaast worden er nog een aantal lessen gebruikt om ondersteuning te bieden bij het project (modelleren van kunststof behuizing, gebruik van tandwielen en lagers) Er staan tutorials op Sharepoint.

Materialen:



Titel

Solidworks 2B - kunststof product modelleren


H2

Cursuscode

TTIT-SOLID2B-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Opdracht


George van Groos

Ingangscursussen

De cursussen Solidworks 1 en technisch tekenen worden als behaald verondersteld.


In deze cursus wordt ingegaan op het modelleren van een kunststof product met behulp van SolidWorks. Studenten moeten een behuizing voor een elektronisch product ontwerpen en modelleren. In de eerste weken wordt er vrij snel een concept gemaakt en gemodelleerd. Dit model wordt vervolgens uitgewerkt tot een produceerbaar product waarbij goed rekening gehouden is met lossing, assemblage, spuitgieten etc. Als laatste moet van het product een samenstellingstekening gemaakt worden en van 2 onderdelen monotekeningen gemaakt worden. Didactische werkvorm Het vak is een computerpracticum. Er is elke week een verplichte, klassikale uitleg, waarna er (zelfstandig of onder begeleiding) in de computerruimtes gewerkt kan worden.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Uitbreiden vaardigheden Solidworks en het toepassen van verkregen kennis over het ontwerpen van kunststof producten. Materialen:



Titel

Solidworks 3 - surface modelling en sheet metal


H4

Cursuscode

TTIT-SOLID3-11

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Opdracht


George van Groos

Ingangscursussen

De cursussen Solidworks 1 en 2B worden als behaald verondersteld.


Tijdens dit vak leer je een organisch gevormd product te modelleren in het programma Solidworks. Tevens wordt aandacht besteedt aan het modelleren van een product uit plaatwerk. Didactische werkvorm Het vak is een computerpracticum. Er is elke week een verplichte, klassikale uitleg, waarna er (zelfstandig of onder begeleiding) in de computerruimtes gewerkt kan worden.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Het doel is het leren werken met surfaces, zodat je complexe, dubbelgekromde vormen in 3D kunt modelleren. Tevens leer je werken met de sheet-metal features van Solidworks, zodat je plaatwerk producten kunt modelleren Materialen:

Er staan tutorials op Sharepoint.



Titel

Project Smart Products


H2

Cursuscode

TTIT-SPPRO-08

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Project


Suzan Bosveld

Ingangscursussen

De student heeft nog geen kennis op het gebied van elektronische componenten, wel heeft de student enige ervaring in het werken in projectgroepen. Verder kent de student ontwerpmethoden en technieken en kan deze toepassen. Bij voorkeur is het vak conceptualiseren gevolgd.


Het doel van dit thema is het ontwerpen van een smart product. Hierbij moet je denken aan een voorwerp dat naast mechanische functionaliteit ook elektronica bevat. Door het aanwezig zijn van een geheugen en een microprocessor bezit dit voorwerp een zekere mate van intelligentie. Tijdens dit project ontwerp je een slim product dat verschillende elektronische componenten bevat. Het productidee wordt tijdens het vak conceptualiseren bedacht en tijdens dit project technisch uitgewerkt. De werkinh wordt ontworpen, de electronische componenten bepaald ener wordt een werkend prototype van gemaakt met Phidgets.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Op basis van inzichten van je gebruiker een product ontwerpen dat bij deze gebruiker past. Van een productrichting (conceptualiseren) tot een concreet product komen(SP). Een werkend product ontwerpen dat elektronica bevat. De functies van dit product demonstreren met behulp van een interactief prototype.

Materialen:

Geen



Titel

Stage


H3

Cursuscode

TTIT-STAN1-07

Studiebelasting

30

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon

Peter Bardoel

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Opdracht Verslag 100% 30 EC 5,5 Ja Continue Continue


EISEN AAN STAGEOPDRACHT De stageopdracht moet zowel voor het stageverlenende bedrijf als voor jou als IED-student zinvol zijn en aansluiten bij de kerncompetentie van de opleiding. Laat het bedrijf opschrijven welke taken/opdrachten zij hebben. Vraag hen dit te noteren en jou te mailen. Dit is voor het bedrijf goed: zij moeten zich serieus richten op een zinvolle bezigheid zodat het niet verzandt in klusjes klaren. Dit is voor jou goed omdat jij de kans op het krijgen van goede bedrijfsbegeleiding zo verhoogt. Dit is voor mij/IED goed omdat wij zo ons kunnen verzekeren van voldoende inhoud voor stageopdrachten

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties werken aan persoonlijke leerdoelen Hoofddoel van de stage is je adequaat voor te bereiden op de beroepspraktijk. Dat betekent dat je tijdens de stage werkt aan verschillende beroepsgerelateerde competenties die je later nodig hebt. Welke competenties je met name gaat ontwikkelen, is afhankelijk van je stageopdracht, het stagebedrijf en je eigen ambities. Een competentie die tijdens de stage in ieder geval centraal staat, is de competentie „lerend vermogen‟. Het gaat er om dat je aantoont dat je zelfstandig in staat bent je nieuwe vaardigheden en kennis eigen te maken. 1. Formuleer voorafgaand aan je stage je persoonlijke leerdoelen en stuur deze naar je stagedocent. 2. Bespreek deze leerdoelen aan het begin van je stage met je bedrijfsbegeleider, zodat hij op de hoogte is en tijdens je stage kan beoordelen of je je op deze competenties ontwikkelt. Doe in dit gesprek aan je begeleider het voorstel om tijdens je stage tenminste één keer een functioneringsgesprek te voeren. 3. Bespreek tijdens het eerste bezoek van je stagedocent samen met hem je persoonlijke doelen en kijk waar bijstelling nodig is. 4. Bespreek tijdens een van de telefonische gesprekken met je stagedocent hoe het functioneringsgesprek verlopen is en of de beoogde competentiegroei gerealiseerd is. 5. Evalueer de ontwikkeling van je leerdoelen in je eindverslag. Je geeft aan wat er van ze terecht is gekomen. Welke doelen heb je vervuld en welke zijn nog niet helemaal uit de verf gekomen? Materialen:



Titel



H1

Cursuscode

TTIT-STL2-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon

Marc Pallada


Ingangscursussen Aansluitende cursussen Inhoudelijke gegevens De module “sterkteleer” gaat over de sterkte van materialen en in deze module gaat het dan vooral om metalen. Welke belasting is maximaal toegestaan, zodat een constructie nog heel blijft, is de centrale vraag. Er zijn vele constructies van eenvoudig, een balk bijvoorbeeld, tot zeer ingewikkeld, de Eifeltoren bijvoorbeeld. Op deze constructies kunnen vele belastingen worden uitgeoefend, denk aan wind, eigengewicht, sneeuw, personen, voorwerpen, enz. In deze module zal het gaan om eenvoudige constructies, soms alleen maar een balk. Een balk kun je op allerlei manieren aan zijn “omgeving” vastmaken. Bijvoorbeeld met één zijde aan een muur en de andere zijde vrij uitstekend in de lucht (enkelzijdig ingeklemd). Of met beide uiteinden op een ondersteuning (tweezijdig opgelegd). Of nog een extra ondersteuning in het midden, enz. Ook kunnen de diverse soorten belastingen op een balk aangrijpen op wisselende plaatsen, in het midden of gelijkmatig verdeeld over de balk (denk aan wind en sneeuw) of op verschillende plaatsen (denk een de wielen van een vrachtauto die over een brug (ook een balk) rijdt). Door belasting zal een balk meer of minder vervormen en meestal een lichte kromming gaan vertonen. Dit noemen we buigvervorming. Maar ook andere vervormingen zijn mogelijk. Bepalend of deze belasting en vervorming toelaatbaar zijn, is de optredende materiaalspanning. Wordt deze te hoog dan treedt blijvende vervorming op (de balk blijft krom) en in extreme situaties kan de balk zelfs breken (overschrijding van de zogenaamde breukspanning treedt dan op). In deze module ga je voor verschillende balken, die op verschillende manieren zijn bevestigd aan de “omgeving” en op verschillende manieren worden belast, leren welke materiaalspanning dan optreedt. Dat is best wel complex en vergt ook het nodige rekenwerk. Je doet er daarom verstandig aan om “bij de les te blijven” om het verhaal te kunnen (blijven) volgen. Ik wens je hier veel plezier mee, nu en in de toekomst.

Inhoud


Materialen:

Na het volgen van deze module heb je de volgende leerdoelen gerealiseerd: - Je kunt van een willekeurige balk die op een willekeurige wijze wordt belast bepalen welke krachten en momenten werkzaam zijn in de balk (inwendige krachten en momenten). - Je kunt deze inwendige krachten en momenten vertalen naar materiaalspanningen (buig-en schuifspanningen). - De voor de berekening van inwendige spanningen benodigde begrippen zwaartepunt en traagheidsmoment van een oppervlak van een willekeurige balkdoorsnede (H-, L of U-profiel, enz.) kun je berekenen. - Als extra onderwerp leer je ook de inwendige spanningen in de wand van een drukvat (gesloten vat waarin overdruk heerst) te berekenen. Sterkteleer, R.C. Hibbeler, ISBN: 978 90 430 1079 5 (tweede editie) (oudere druk ook toegestaan, echter zijn dan de nummers van de opgaven anders of een opgave ontbreekt)



Titel

Sterkteleer 2 (PDE en IA)


H1

Cursuscode

TTIT-STL2b-10

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Werkcollege


Bram Striezenau


Te behandelen theorie: Dwarskrachten en buigende momentenlijnen Buiging Geometrisch centum Axiaal kwadratisch oppervlaktemoment Spanningsconcentraties Schuifspanning in balken (alleen rechthoekigs en cirkelvormige doorsneden) Dunwandige drukvaten Spanningstoestand t.g.v. samengestelde belastingen Doorbuiging van balken en assen De superpositiemethode

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Na het volgen van deze module heb je de volgende leerdoelen gerealiseerd: - Je kunt van een willekeurige balk die op een willikeurige wijzen wordt belast bepalen welke krachten en momenten werkzaam zijn in de balk (inwendige krachten en momenten). - Je kunt deze inwendige krachten en momenten vertalen naar materiaalspanningen (buig- en schuifspanningen). - De voor de berekening van inwendige spanningen benodigde begrippen zwaartepunt en traagheidsmoment van een oppervlak van een willekeurige balkdoorsnede (H-, L- of U-profiel enz.) kun je berekenen. - Je kunt van een willekeurige balk die op een willekeurige wijze wordt belast bepalen welke vervorming optreedt. - Als extra onderwerp leer je ook de inwendige spanningen in de wand van een drukvat (gesloten vat waarin overdruk heerst) te berekenen. -Je kunt van een balk die op een willekeurige wijze wordt belast de doorbuiging berekenen Materialen:

Sterkteleer, R.C. Hibbeler, ISBN: 978-90-430-1079-5, 2e editie



Titel



H2

Cursuscode

TTIT-STL3-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon

Marc Pallada



Onderwerpen: De elastische lijn, Berekening van de helling en verplaatsing Dwarskrachten en buigende momentenlijnen Discontinuïteitsfuncties De superpositiemethode Statisch onbepaalde balken en assen Integratiemethode Bedenk dat het in veel gevallen noodzakelijk is een VLS (Vrijlichaamsschema) te maken. Ook moet je vaak de evenwichtsvergelijkingen opstellen. Voor het maken van een VLS en het opstellen van de evenwichtsvergelijkingen: zie de voorbeelden 1.1, 1.2, 1.3 en 1.4 (2D) en 1.5 (3D) en vele andere in het boek. Begrijp je deze voorbeelden niet, dan kun je ook nog het boek “Mechanica voor technici, Statica”, H5 raadplegen.


Nader te bepalen

Materialen:

Sterkteleer, R.C. Hibbeler ISBN: 90 430 1079 0 (tweede editie), (oudere druk ook toegestaan, echter zijn dan de nummers van de opgaven anders)



Titel

Systeemdynamica


H2

Cursuscode

TTIT-SYSD1-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege;Opdracht;Zelfstudie;Schriftelijk

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Wouter Hijink

Ingangscursussen

Kennis en vaardigheid in de basiswiskunde



Te bestuderen theorie, onderwerpen: De relatie tussen dynamische systemen en differentiaal vergelijking. De standaard begrippen en het schematisch kunnen weergeven van het dynamische systeem in een blokdiagram. Het numeriek kunnen vinden van de oplossing van elk gegeven n-de orde lineaire differentiaalvergelijking met MS-Excel. Methode van Euler, State-Space gebaseerde omzetting van een differentiialvergelijking naar een gelijkwaardige differentie-vergelijking. Het afschatten van een geschikte iteratie stapgrootte h en schatten van de betrouwbaarheid en nauwkeurigheid van de numeriek gevonden oplossing. Laplace transformatie (LT) Dv‟s oplossen m.b.v. LT Mechanische systemen Overdrachtsfuncties

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Zelfstandig het dynamische gedrag kunnen voorspellen van eenvoudige systemen onder gebruikmaking van eenvoudige middelen. Dit gedrag kunnen simuleren met MS-Excel nadat het modeleren op theoretische gronden tot een differentiaalvergelijking heeft geleid. System Dynamics, K. Ogata, ISBN: 0-13-124714-X

Materialen:



Titel

Systeemdynamica Practicum


H2

Cursuscode

TTIT-SYSDP1-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Practicum

Toetsen:

Toets Omschrijving Weging Punten Min % cijfer Toets Praktijk 100% 1 EC 5,5

Contact persoon


Verplicht Ja

Periode Periode herkansing D E


Practicum analyse dynamische gedrag van systemen met behulp van Simulink (module van Mathcad). Didactische werkvorm Computerpracticum met een inleidende les.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Het doel is om dynamisch gedrag van systemen (hoofdzakelijk massaveersystemen) te begrijpen via opstellen van modellen en het uitvoeren van simulaties in Simulink. In de opleiding voor werktuigbouwkundig ingenieur is het begrijpen van werktuigkundig dynamisch gedrag belangrijk. Met name in de machinebouw waar snelle en precieze bewegingen optreden moet het dynamisch gedrag goed worden begrepen. Dit is de basis voor productverbetering en productontwerp in de richting van snelheid en nauwkeurigheid. Materialen:



Titel

Systeem engineering


H4

Cursuscode

TTIT-SYSEN-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon


Ingangscursussen

De student moet de in het curriculum eerder vallende cursussen over methodisch ontwerpen en constructieleer hebben gevolgd.



Ontwerpanalysetechnieken: een selectie van technieken bedoeld voor het definiëren en onderzoeken van eisen, functies en principeoplossingen binnen het ontwerpproces.


Materialen:

Ontwerpen is het bedenken en op eisen, functie, structuur en vorm vastleggen van een nieuw product. Ontwerpen kan worden gezien als een „spel‟ waarin creativiteit en analysevaardigheid afwisselend en in toenemende mate van concreetheid worden toegepast. Het doel is om studenten een vorm van (abstract) denken en analysevaardigheid aan te leren die nodig is in de eerste fasen van het ontwerpproces. Dit biedt mogelijkheden tot borging van kwaliteit in de ontwerpbeslissingen en de verslaglegging hierover. QFD, waardeanalyse, triz en axiomatic design zijn analysetechnieken waarmee ontwerpinformatie helder wordt gedefinieerd en geanalyseerd. Handboek Ontwerpen Ir P. Delhoofen ISBN 90-01-20337



Titel

Theorie Systeemleer


H1

Cursuscode

TTIT-SYSL-09

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon


Ingangscursussen

Het vak staat in de fase H1.2. Het is wenselijk om voorafgaande module TTIT-Wsyst1 te hebben behaald.



Modelvorming van dynamisch gedrag van werktuigen (en analoge systemen) met bondgrafen.


De modelvorming van werktuigen met bondgrafen vindt plaats door de omzettingen van vermogensgrootheden binnen werktuigen samen met de (soms tijdelijke) buffering van kinetische en elastische energie en energieverliezen binnen een werktuig (of overbrenging) weer te geven. Een bondgraafmodel wordt opgesteld door de effort- en vermogensrelaties van de basiselementen: vermogensbron, traagheid, elasticiteit, demping, transformator en gyrator onderling in relatie te brengen. Er wordt een toepassing gevraagd van kennis van de elementaire wiskundige beschrijvingen van traagheidsgedrag en elasticiteitsgedrag in de werktuigbouw. De basisformules heten bufferbetrekkingen. Deze bufferbetrekkingen kunnen ook in andere principiële systemen als hydraulica, elektriciteitsleer en warmteleer worden teruggevonden. De toepassing van het vak richt zich op de dynamische reactie van een werktuig (maar ook analoge systemen) na ingaan van een verandering van input. De theoriemodule loopt parallel met een practicummodule Sysp in hetzelfde blok.

Materialen:



Titel

Practicum systeemleer


H1

Cursuscode

TTIT-SYSLP-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Instructie;Opdracht;Practicum;Werkgroepen;Zelfstudie;Zelfwerkzaamheid

Toetsen:

Toets

Contact persoon

André Blaschette

Omschrijving Weging Punten Min Verplicht Periode Periode % cijfer herkansing OPDRACHT Opdracht 100 1 V ja B C OPDRACHT OPDRACHT


Met behulp van bondgrafen mathematische modellen van eenvoudige systemen maken en deze met behulp van Dynasim in de computer modelleren. Opdrachten slyten aan bij de module TTIT-SYL-09


zie cursusomschrijving

Materialen:

dictaat "bondgrafentheorie" op de cursussite



Titel

Tribologie


H5 PE

Cursuscode

TTIT-TRIBO-09

Studiebelasting

3

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon

Marc Pallada

Ingangscursussen

Deze module bouwt voort op de cursussen Materialiseren 2 en 3.

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing TENTAMEN Toets 100% 3 EC 5,5 Ja A B


De trends bij het ontwerpen van machines zijn: kleiner, sneller, laag gewicht, hoge bedrijfszekerheid, lange levensduur, lage levenscyclus kosten. Bovenstaande heeft onvermijdelijk tot gevolg dat de spanningen in machineonderdelen groter zijn, een materiaal vaak tot op het uiterste wordt belast, steeds meer exotische materialen worden toegepast etc. Ook wordt vanuit fabricage-oogpunt (kosten) steeds meer overgestapt op andere materialen. Met het toenemend belasten van een materiaal op zijn uitersten, het gebruik van hogesterktestalen, kunststoffen en keramische materialen en de vraag naar bedrijfszekerheid neemt de vraag naar een ontwerpvalidatie tijdens het construeren toe. Validatie-instrumenten die dan worden toegepast zijn dan constructieberekeningen en simulaties. Veel van de te gebruiken rekenregels zijn ontwikkeld in het tribologische werkveld. Theorie Materiaalkunde 1. Faalmechanismen van machineonderdelen 2. Vermoeiing 3. Rollend contact 4. Wrijving 5. Hysterese en virtuele speling 6. Slijtage 7. Materiaalkeuze

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties De trends bij het ontwerpen van machines zijn: · kleiner, · sneller, · laag gewicht, · hoge bedrijfszekerheid, · lange levensduur, · lage levenscyclus kosten. Bovenstaande heeft onvermijdelijk tot gevolg dat de spanningen in machineonderdelen groter zijn, een materiaal vaak tot op het uiterste wordt belast, steeds meer exotische materialen worden toegepast etc. Ook wordt vanuit fabricage-oogpunt (kosten) steeds meer overgestapt op andere materialen. Met het toenemend belasten van een materiaal op zijn uitersten, het gebruik van hogesterktestalen, kunststoffen en keramische materialen en de vraag naar bedrijfszekerheid neemt de vraag naar een ontwerpvalidatie tijdens het construeren toe. Validatie-instrumenten die dan worden toegepast zijn dan constructieberekeningen en simulaties. Veel van de te gebruiken rekenregels zijn ontwikkeld in het tribologische werkveld.



Titel

Tribologie Na afronden van deze module is de student in staat: - de veel voorkomende faalmechanisme van machine-onderdelen herkennen; - een ontwerp beoordelen op duurzaamheid en bedrijfszekerheid; - een geschikt materiaal te kiezen voor een toepassing. De student heeft kennis van: - de relevante mechanische, fysische en chemische eigenschappen van materialen; - kennis van veel voorkomende faalmechanismen en de remedies; - breukmechanica; - het effect van rollend contact; - de oorzaken en gevolgen van wrijving; - slijtage en slijtagebeproevingen. De student heeft inzicht in: - in de wisselwerking tussen geometrische en materiaalkunde aspecten en kan hierdoor geven een belastingsituatie de levensduur van een machineonderdeel vergroten (indien mogelijk); - degradatieproces van machine-onderdelen. Advanced engineering design, Design for lifetime performance and reliability ISBN 978 90 810406 17 www.engineering-abc.com

Materialen:



Titel

Vormleer


H1

Cursuscode

TTIT-VORML-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Hoorcollege



Ingangscursussen

Voor het vak vormleer is geen bijzonder aanvangskennis noodzakelijk. Wel is het belangrijk dat de student geïnteresseerd is in vormgeving in het algemeen.


Bij het vak vormleer wordt theorie behandeld van 3D-product vormgeving. De vraag „wat is een vorm, wat communiceert een vorm‟ staat centraal. Aan de hand van verschillende richtingen wordt „vorm‟ benaderd zoals: vormen uit de natuur, vormen die het materiaal aangeven, vormen die productietechnieken aangeven, vormen ontstaan uit het menselijk voorstellingsvermogen. Aan de hand van ordening en betekenis (volgens de methode van het boek van Hr. Muller) wordt verder ingegaan op productvormgeving. Naast vorm wordt ook aandacht gegeven aan design geschiedenis en enkele bekende ontwerpers en hun (vorm)stijlen.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Het doel van het vak is de student bewust maken van wat vormen taal is. Een vorm is niet vrijblijvend. Iedere vorm verteld de gebruiker iets. Muller, ordening en betekenisgeving ISBN: 9789051897050

Materialen:



Titel

Vormstudie 1


H1

Cursuscode

TTIT-VORMS1-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Practicum



Ingangscursussen

geen


In dit practicum worden onderdelen van de lesstof van vormleer toegepast in de vormgeving van verschillende vormen. Ook leer je op een eenvoudige manier modellen te maken. Opdracht 1: Mooi / lelijk Ontwerp met klei één van de volgende objecten: - zeepje - eau de toilet of frisdrank flesje (klein) Maak van één van bovenstaande twee vormen . Een mooie variant en een lelijke. Let erop dat lelijk niet betekent: onafgewerkt en slordig! Waarom vind je de ene mooi, de andere lelijk? Probeer het mooie te versterken, het lelijke uit te vergroten. Opdracht 2: Natuurlijke vormen Ga aan de slag met de vormentaal die je krijgt uit de natuur: - dode materie, mechanische processen - dode materie, fysisch chemische processen - levende materie, genetische processen - dode materie, als gevolg van mens en dier Maak een ontwerp naar keuze. Kies één van bovenstaande natuurlijke vormgevingstalen. Maak een ontwerp geïnspireerd op deze taal. Opdracht 3: Vormen aanpassen / verkenning vormvrijheid Maak een tastvorm. Een tastvorm is een vorm die gemaakt is door te voelen en om te voelen. Het visuele aspect is (even) van ondergeschikt belang. Analyseer en beschrijf de tastvorm. Maak nieuwe modellen op basis van deze tastvorm. Kies uit de volgende vormen. - maak een dynamische en een statische tastvorm - maak een fragiele en een robuuste tastvorm - maak een open en een gesloten tastvorm Planning Week Opdrachten 1 Uitleg opdracht 1. Verzamelen beeldmateriaal Ontwerp opdracht 1 2 Kleimodel maken, 2 stuks 3 Bespreken kleimodellen Uitleg opdracht 2 Verzamelen beeldmateriaal 4 Modellen maken opdracht 2 5 Bespreken modellen Uitleg opdracht 3 Maken tastvorm 6 Modellen maken opdracht 3 7 Bespreken alle modellen, cijfers


In dit practicum worden onderdelen van de lesstof van vormleer toegepast in de vormgeving van verschillende vormen. Ook leer je op een eenvoudige manier modellen te maken.

Materialen:



Titel

Vormstudie 2


H4

Cursuscode

TTIT-VORMS2-09

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Practicum



Ingangscursussen

Er zijn geen officiële toelatingsvoorwaarden voor Vormgeving 2, maar de vakken Handtekenen 1, 2 en 3 en Vormstudie 1 vormen een belangrijke voorbereiding op dit practicum.


Vormgeving 2 kent twee leerdoelen: leren vormgeven van een product op basis vanuit een vooraf bepaald referentiekader en het maken van modellen van meer complexe vormen. Elke les bestaat uit een vormgeef- en een modelopdracht, welke elkaar ondersteunen. Didactische werkvorm Practicum Aanwezigheid bij het practicum is verplicht. Afwezigheid met dringende reden dient vooraf gemeld te worden. Praktijkopdrachten dienen wekelijks ingeleverd te worden. Niet meenemen van een opdracht of het niet maken van een opdracht geld als een gemiste les aangezien begeleiding niet mogelijk is vanwege het ontbreken van werk. Te laat komen geldt tevens als een gemiste les aangezien aan het begin van de les de resultaten en de (vervolg)opdracht besproken wordt. Bij het missen van meer dan 1 les volgens bovenstaande condities is student uitgesloten van een beoordeling. De herkansingsmogelijkheid vervalt in dit geval.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties De bedoeling van dit vak is dat je een product gaat ontwerpen dat aansluit op de smaak van een vooraf bepaalde doelgroep en dat past binnen een bijbehorende stijlafbakening. Leerdoelen zijn: Het kunnen uitvoeren van een doelgroep-analyse en vaststellen van een referentiekader voor de vormgeving. Het kunnen ontwerpen binnen deze gestelde stijlafbakening. Beargumenteren en communiceren wat de koppeling is tussen de doelgroep en het ontwerp Bewustwording en kunnen toepassen van verschillende aspecten van vormgeving. Vormgeven met een systematische aanpak; zowel het breed onderzoeken van de mogelijkheden als het gericht kiezen van geschikte oplossingen. Het verbeteren van vaardigheid in het maken van modellen Het communiceerbaar modelleren van meer complexe en samengestelde vormen. Het maken van detail in een model Vormgeven - Ordening en betekenisgeving, Muller, ISBN 90-5189-705-7

Materialen:



Titel

Vrije module 2


H4

Cursuscode

TTIT-VRM2-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Individueel;Zelfwerkzaamheid


Suzan Bosveld


De vrije module is een cursus die je zelf mag invullen met studiegerelateerde activiteiten. Deze activiteiten dienen van te voren goedgekeurd te worden door je studieloopbaanbegeleider (SLB). Activiteiten die in aanmerking kunnen komen zijn; - Het bezoek van studiegerelateerde beurzen - Het meedoen aan een ontwerpwedstrijd - Het volgen van een cursus buiten het (opleidings) cursusprogramma - Het doen van een ontwerpopdracht voor een externe opdrachtgever. - De student kan zelf ook met een invulling komen en deze bij zijn SLObegeleider voorleggen Een vrije module punt is 1EC dat is 28 uur. Het is mogelijk om deze 28 uur met verschillende korter durende activiteiten te vullen.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Materialen:

Beroepskennigs verbreden of verdiepen. Aan eigen gekozen competenties werken. Geen



Titel

Vrije module 3


H4

Cursuscode

TTIT-VRM3-07

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Schriftelijk


Suzan Bosveld


De vrije module is een cursus die je zelf mag invullen met studiegerelateerde activiteiten. Deze activiteiten dienen van te voren goedgekeurd te worden door je studieloopbaanbegeleider (SLB). Activiteiten die in aanmerking kunnen komen zijn; - Het bezoek van studiegerelateerde beurzen - Het meedoen aan een ontwerpwedstrijd - Het volgen van een cursus buiten het (opleidings) cursusprogramma - Het doen van een ontwerpopdracht voor een externe opdrachtgever. - De student kan zelf ook met een invulling komen en deze bij zijn SLB voorleggen Een vrije module punt is 1EC dat is 28 uur. Het is mogelijk om deze 28 uur met verschillende korter durende activiteiten te vullen.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Beroepskennigs verbreden of verdiepen. Aan eigen gekozen competenties werken. Geen

Materialen:



Titel

Theorie Wiskunde 3/DV


H1

Cursuscode

TTIT-WIS3-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon

Rob Sillen

Ingangscursussen

Basiswiskunde o.a. betreffende differentieren, integreren, funkties, goniometrie, e-machten en complexe getallen enz. (WIS0a,WIS0b, WIS1 en WIS2 van het Propedeuse IPD, dit waren de module codes in 2008!)



Diff. Vergelijkingen , Systeemleer en Laplace Transformaties D.m.v. deze wiskunde moeten studenten leren hoe hoofdzakelijk constructies( als we ons beperken tot dit IPD thema) zich gedragen afhankelijk van de parameters van de elementen in die constructies. ( Het wordt inzichtelijk gemaakt dat een vergelijkbare aanpak te hanteren is voor andere technische domeinen waaronder bv warmteoverdracht, vloeistofstroming en elektriciteitsleer). Natuurlijk kunnen deze gedragingen ook beinvloed worden door mogelijk externe inputs. Modelvorming (systeemleer) en het hanteren van verschillende oplossingsstrategien ( Diff. Verg. en Laplace transformaties) moet hen inzicht geven waardoor de gedragingen bepaald worden en hoe door elementen van de constructies aan te passen de betreffende gedragingen veranderen. Deze module wordt gegeven als college met een groot aantal opdrachten die de studenten moet uitvoeren en waarover terugkoppeling zal plaatsvinden.


Studenten worden opgeleid tot ontwerpers. De constructies die ze leren te ontwerpen/maken moeten in de verschillende toepassingscategorien voldoen aan verschillende eisen betreffende plaatsingsnauwkeurigheden, snelheid, sterkte en stijfheden. Daarvoor zullen de elementen van de constructie m.b.t. hun massa‟s , dempingseigenschappen, veerkarakteristieken enz kwantitatief gemaakt moeten worden. Deze keuze‟s zullen uiteindelijk bepalen wat de statische en vooral dynamische eigenschappen van de constructie zullen worden. Het vak Systeemleer geeft de ontwerper de mogelijkheid om voordat de constructie fysiek uitgevoerd wordt al een analyse uit te voeren over de bovengenoemde criteria waardoor het ontwerp aangepast kan worden om zo tot een optimaal gedrag te komen. Voor de opleiding van een werktuigbouwkundig ontwerper op welke schaal dan ook is het analyseren van een ontwerp een zeer essentieel middel om d.mv. analyse en simulaties de systeemparameters te optimaliseren. Alvorens te vervaardigingen is het zinvol argumenten te hebben die aangeven dat het ontwerp dat zal doen waarvoor het ontworpen is. Betreffende de beroepscompetentie “het uitontwikkelen van een product d.m.v. het kunnen uitvoeren van het engineeringsproces” heeft de beroepsuitoefenaar elementaire kennis nodig om deze modelleringen en simulaties te kunnen realiseren.

Materialen:

Dictaten op Sharepoint: Diff. Vergelijkingen, Systeemtheorie en Laplace Transformaties



Titel

Practicum Aandrijftechniek


H4

Cursuscode

TTIT-WSYSP-09

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Practicum

Toetsen:

Toets

Contact persoon


Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Practicum Opdracht 100% 2 EC 5,5 Ja D E


Practicum is nog in ontwikkeling in najaar 2011 Inhoud wordt deels afgeleid van de leerstof die in studiejaar 2010-2011 als theorie is behandeld en deel gericht op het ontwerpen en bouwen van een aandrijfinrichting (op schaalgrootte en met het doel van een practicumtoepassing voor een navolgend jaar)

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Het begrijpen van de beginselen van electromotoren (en actuatoren) en de electronica die i.v.m. motorbesturng en servoregeling van toepassing kan zijn. Nog te bepalen

Materialen:



Titel

Theorie Werktuigkundige Systemen 1


H1

Cursuscode

TTIT-WSYST1-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen Toetsen:

Toets

Contact persoon


Ingangscursussen

Het vak zit in de fase H1.1 van het IPD curriculum. Het is wenselijk om de voorafgaande modules in statica uit de P-fase te hebben behaald.



Analyse en modelvorming van werktuigbouwkundige systemen (en overbrengingsprincipes binnen werktuigen) gericht op de aspecten: systeemevenwicht bij stationair gedrag en modellering van arbeids- en vermogensdoorvoer m.b.v. vierpolen.


Materialen:

Modelvorming van werktuigen vindt plaats door de stroom van arbeid en vermogen (via omzetting van grootheden als kracht, moment, verplaatsing en hoeksnelheid) binnen het werktuig te begrijpen. Naast de omzetting van arbeid en vermogen wordenook de energieverliezen binnen het werktuig in beeld gebracht. Het bestuderen van typische voorbeelden van principiële overbrengingen biedt inzicht in „bouwstenen‟ die vaak in werktuigen voorkomen. Het modelleren van een werktuig compleet met motor en last (door middel van een vierpool) biedt inzicht in de keten van overbrengingen die vaak in een werktuig zit. Via het overzicht dat met een vierpoolmodel wordt verkregen, kunnen berekeningen over krachtdoorvoer en vermogen systematisch worden uitgevoerd. Modellen worden opgesteld door krachten momentevenwichten en verplaatsingsrelaties binnen het werktuig te bestuderen en deze weer te geven in schema‟s. Er wordt een toepassing gevraagd van statica en krachtenleer (VLS). De toepassing van het vak richt zich op de stationaire bedrijfstoestand van een werktuig. Het vak loopt voor op systeemleer en dynamica welke vakken zich richten op de analyse van het dynamische gedrag van systemen. Werktuigkundige Systemen, J.C. Cool, ISBN 90-6562-092-3



Titel

Werktuigkundige systemen 2


H4

Cursuscode

TTIT-WSYST2-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon


Ingangscursussen

TTIT –Wsyst1



Analyse van werktuigkundige systemen Leren werktuigbouwkundige problemen te analyseren, te structureren en te modelleren (opstellen van vrijlichaamschema‟s VLS-sen). Door middel van grafische oplossingen, door vergelijkingen op te stellen of mbv. systeembeschrijvingen deze problemen vervolgens op te lossen.

Veronderstelde voorkennis Doelstellingen/ competenties Toepassen van evenwichtsleer, sterkteleer en arbeidsoverdracht in werktuigbouwkundige constructies. De module gaat over de toepassing van wetmatigheden van evenwicht, spanningen en vervormingen in werktuigkundige systemen, maar ook arbeids- en vermogensdoorvoer. In het deel „evenwichten‟ ligt de nadruk op grafische methoden ter bepaling van het statische evenwicht. In het deel „spanningen en vervormingen‟ worden de grondformules voor spanningen en vervormingen bij trek, buiging, torsie en knik van slanke balken toegepast op voorbeeldconstructies. In het deel „veren‟ worden de karakteristieken van de verschillende technische veren behandeld. In het deel „motor-last koppeling‟ worden typische last en motorkarakteristieken behandeld en de manier om via overbrengingen deze karakteristieken met elkaar te vergelijken. In het deel „versterkers‟ worden een aantal voorbeelden van samengestelde overbrengingen binnen werktuigen behandeld en wordt de techniek van opstellen van een vierpool uit de module TTIT-Wsyst1 verdiept. Werktuigkundige systemen J.C. Cool ISBN 90-6562-092-3

Materialen:



Titel

Werktuigkundig tekenen 2


H2

Cursuscode

TTIT-WTKT-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands

Aanwezigheidsplicht


Werkvormen

Werkcollege

Toetsen:

Toets

Contact persoon

Rob Plas

Ingangscursussen

Het volgen van TTIT-TET

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Practicum Opdracht 100% 1 EC 5,5 Ja D A


Deze cursus komt NA de cursus technisch tekenen 1 (TTIT-TET); In TTITTET worden de tekenregels uitgelegd. Werktuigkundig tekenen 2 laat de studenten een aantal toegespitste onderdelen ontwerpen, te weten: Een verbindingsstuk voor een laboratoriumtafel; Een handgreep voor de wenteltrap Oudenoord 700; Een dubbelwerkend scharnier; Een seun voor een verwarmingsradiator; verder wordt aandacht besteedt aan plaats en vormtoleranties.


Materialen:

De student leert vanuit een klantwens een ontwerp maken en kan dit ontwerp op een correcte manier in een tweedimensionale werktekening weergeven, waarbij de benodigde annotatie correct is weergegeven, zonder overbodige gegevens. Werktuigbouwkundig Tekenen voor het HTO (La Heij, de Bruijn, Veerman, Plas)



9.3

Duaal

Titel

Afstuderen

Organisatorische gegevens Afstudeerrichting Studiefase/categorie Cursuscode

TTIT-AFST-05

Studiebelasting

30

Voertaal

Nederlands


Toets

Omschrijving

Weging Punten Min % cijfer

Opdracht

Fase 1 Verwerven

0%

0 EC

voldaan ja

Opdracht

Fase 2 Start

0%

0 EC

voldaan ja

Opdracht

Fase 3 Uitvoeren

0%

0 EC

voldaan ja

100%

30 EC 5,5

Assessment Fase 4 Afronden:

Ver- Periode plicht

Periode herkansing

alle fasen: alle fasen: doorlopend doorlopend

ja

Startdocument, Scriptie, Professioneel functioneren, Presentatie, Verdediging Contact persoon

Hennie Schaapveld

Ingangscursussen

Propaedeuse diploma, en semester 3 moet zijn afgerond. In de specialisatie fase maximaal 4 ontbrekende EC. alvorens de examenopdracht kan worden gepresenteerd. In overelg met de studieadviseur kan de student onder bepaalde voorwaarden wel al eerder met het afstuderen een aanvang nemen.


In het professioneel of bewust of onderbouwd handelen zijn grofweg de volgende fasen te onderscheiden: = inzicht krijgen; = ontwerpen; = plannen; = uitvoeren. Resultaat van deze fase is inzicht en een geherformuleerde probleemstelling. Op basis van het verkregen inzicht wordt in de tweede fase, het ontwerpen / modelleren, de geherformuleerde probleemstelling uitgewerkt in kwalitatieve en kwantitatieve ontwerpen of modellen. In deze fase worden inhoudelijke kennis en vaardigheden aangewend om te komen tot onderbouwde oplossingsrichtingen met randvoorwaarden. In de derde fase, het plannen, wordt een oplossingsrichting tot in detail uitgewerkt. Daarbij hoort ook het vaststellen van de haalbaarheid op basis van beschikbare hulpmiddelen, dus met gedetailleerde aandacht voor de planning van de realisatie, de fi nanciële gevolgen en de organisatorische aspecten. Uiteraard moeten al deze zaken voldoen aan gestelde kwaliteitsnormen. In deze fase komen technische en bedrijfskundige aspecten samen. Het resultaat van



Titel

Afstuderen deze fase is het plan van aanpak. In de vierde fase, de uitvoering, wordt de doelstelling volgens het plan van aanpak gerealiseerd. In het plan van aanpak is de rol van de beroepsbeoefenaar en daarmee zijn bijdrage aangegeven. In deze fase wordt vooral een beroep gedaan op de vaardigheden van de engineer.


Materialen:

In het professioneel of bewust of onderbouwd handelen zijn grofweg de volgende fasen te onderscheiden: = inzicht krijgen; = ontwerpen; = plannen; = uitvoeren. Resultaat van deze fase is inzicht en een geherformuleerde probleemstelling. Op basis van het verkregen inzicht wordt in de tweede fase, het ontwerpen / modelleren, de geherformuleerde probleemstelling uitgewerkt in kwalitatieve en kwantitatieve ontwerpen of modellen. In deze fase worden inhoudelijke kennis en vaardigheden aangewend om te komen tot onderbouwde oplossingsrichtingen met randvoorwaarden. In de derde fase, het plannen, wordt een oplossingsrichting tot in detail uitgewerkt. Daarbij hoort ook het vaststellen van de haalbaarheid op basis van beschikbare hulpmiddelen, dus met gedetailleerde aandacht voor de planning van de realisatie, de fi nanciële gevolgen en de organisatorische aspecten. Uiteraard moeten al deze zaken voldoen aan gestelde kwaliteitsnormen. In deze fase komen technische en bedrijfskundige aspecten samen. Het resultaat van deze fase is het plan van aanpak. In de vierde fase, de uitvoering, wordt de doelstelling volgens het plan van aanpak gerealiseerd. In het plan van aanpak is de rol van de beroepsbeoefenaar en daarmee zijn bijdrage aangegeven. In deze fase wordt vooral een beroep gedaan op de vaardigheden van de engineer. Verplicht: - Nel Verhoeven,Wat is onderzoek, Praktijkboek methoden en technieken voor het hoger onderwijs, Boom onderwijs ISBN 9789047300014 Facultatief: Voorbereiden onderzoeksproject: - Verschuren, Piet; Doorewaard, Hans (2007). Het ontwerpen van een onderzoek, Lemma. (ISBN-978-90-5931-496-2) Verschuren, P. (2010) De Probleemstelling voor een Onderzoek. Houten: Spectrum. Verschuren, P. (2009) Praktijkgericht onderzoek. Ontwerp van organisatie- en beleidsonderzoek. Den Haag: Boom. Baarda, B. (2009) Dit is onderzoek! Handleiding voor kwantitatief en kwalitatief ondezoek. Groningen: Noordhoff. - Oost, Heinze, Markenhof, Angela, (2002), Een onderzoek voorbereiden. Baarn: HBuitgevers, 1e druk, 1e oplage, ISBN: 90-5574-376-3. Uirvoeren onderzoek als project: - Sharp, J., Peters, J. & Howard, K. (2006) The Management of a student research project (2006); Gower Publishing Limited, England Algemene onderzoeksvaardigheden: - Baarda en De Goede; Basisboek Methoden en Technieken, Wolters Noordhof, ISBN 90-207-3315-X - Baarda, De Goede en Teunissen, Basisboek Kwalitatief Onderzoek, Stenfert Kroese, ISBN 978-90-207-3179-8 Baarda, B./Goede, M. de/Kalmijn, M. (2010) Basisboek Enquêteren. Groningen: Noordhoff. - Mark Saunders, Philips Lewis en Adrian Thornhill, Methoden en technieken van onderzoek, Pearson Education, ISBN: 978-90-430-1465-6; (Engelse versie of Nederlandse versie) Swanborn, P. (2009) Research Methods: the basics. Den Haag: Boom. Harde techniek H. Christiaans, L. Fraaij, E de Graaf and C Hendriks, Methodologie van technischwetenschappelijk onderzoek; ; LEMMA bv; ISBN: 90-5189-839-8 Bedrijfskunde Prof.Dr.Ir. A.C.J. de Leeuw, 2005, Bedrijfskundige methodologie, Management van Onderzoek. Assen, Koninklijke Van gorcum BV Op bachelor niveau o.a. Honours programma: - Verhoeven, N. Doing research, The hows and whys of applied research, Boom academic ISBN: 978-90-473-0064-9 - Verhoeven, N. (2010),Wat is onderzoek, Praktijkboek methoden en technieken voor



Titel

Afstuderen het hoger onderwijs, Boom onderwijs ISBN 9789047300014 Grix, J. (2004) The Foundations of Research. Basingstoke: Palgrave-MacMillan. Schreuders Peters, R. (2005) Methoden en Technieken van Onderzoek. Den Haag: SDU. Zee, F. van der (2007) Kennisverwerving in de Empirische Wetenschappen. De methodologie van wetenschappelijk onderzoek. Groningen: BMOOO. Zee, F. van der (2010) Methodologie voor onderzoek in de sociale wetenschappen. Groningen: BMOOO Swanborn, P. (2008) Case-study‟s: Wat , wanneer, hoe? Den Haag: Boom Onderwijs. - Oost, Heinze (2002), Een onderzoek uitvoeren. Baarn: HBuitgevers, 1e druk, 1e oplage, ISBN: 90-5574-373-9.



Titel



TTIT-ANEL1-09

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Mattie de Rooij

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Tentamen Opdracht 100% 2 EC 5,5 Ja C D


Met het oog op het mechatronicaproject komen in de theorie de volgende onderwerpen aan bod: -Elektrische signalen in eenvoudige netwerken met weerstanden en condensatoren. -Sensoren ,transducenten en signaaloverdracht. -De opamp,verkennen van functionele toepassingen. -De opamp,practische beperkingen in functionele toepassingen. -Voedingen,conversie van wisselspanning naar gelijkspanning.


Materialen:

Het kunnen ontwerpen van eenvoudige elektronische schakelingen.De conversie van signalen met behulp van transducenten of sensoren.Het kunnen toepassen van operationele versterkers in bijvoorbeeld schakelingen op het gebied van signaalconditionering en signaaldetectie. Dictaat Analoge elektrotechniek nummer 066. Auteur G.J. van Heerden.



Titel



TTIT-CONEL2-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Rob Muller

Ingangscursussen

Voorkennis: uit de propedeuse en H1: • wiskunde • mechanica (statica en sterkteleer) • constructie-elementen • ontwerpen en construeren

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing TENTAMEN Schriftelijk 100% 2 EC 5,5 Ja C D

Aansluitende cursussen Inhoudelijke gegevens De opleiding Werktuigbouwkunde – IPD leidt ondermeer op tot ontwerper / constructeur van machines, apparaten, installaties en instrumenten. Deze werktuigen zijn opgebouwd uit onderdelen en componenten die door de ontwerper(s) ervan zijn vormgegeven, gespecificeerd, gedimensioneerd en / of geselecteerd. De cursus constructie-elementen traint de leerlingontwerper in deze activiteiten.

Inhoud


Materialen:

Het doel van het vak is studenten te trainen in het vormgeven, specificeren, dimensioneren en selecteren van mechanische constructie-elementen voor machines, apparaten, installaties en instrumenten. Dit met het oog op het uitvoeren van projecten binnen thema‟s, stage en afstuderen, welke deel uitmaken van de opleiding. Roloff / Matek Machineonderdelen - theorieboek, Dieter Muhs, e.a. ISBN 90 395 2321 5 Roloff / Matek Machineonderdelen - tabellenboek, Wilhelm Matek, e.a. ISBN 90 395 2322 3



Titel



TTIT-CONEL3-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Rob Muller

Ingangscursussen

Voorkennis: uit de propedeuse en hoofdfase: • wiskunde • mechanica (statica en sterkteleer) • constructie-elementen • ontwerpen en construeren

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing TENTAMEN schriftelijk 100% 2 EC 5,5 Ja D E


Constructie-elementen De opleiding Werktuigbouwkunde – IPD leidt ondermeer op tot ontwerper / constructeur van machines, apparaten, installaties en instrumenten. Deze werktuigen zijn opgebouwd uit onderdelen en componenten die door de ontwerper(s) ervan zijn vormgegeven, gespecificeerd, gedimensioneerd en / of geselecteerd. De cursus constructie-elementen traint de leerlingontwerper in deze activiteiten.


Materialen:

Doel van het vak binnen de opleiding Het doel van het vak is studenten te trainen in het vormgeven, specificeren, dimensioneren en selecteren van mechanische constructie-elementen voor machines, apparaten, installaties en instrumenten. Dit met het oog op het uitvoeren van projecten binnen thema‟s, stage en afstuderen, welke deel uitmaken van de opleiding. Verplichte literatuur Roloff / Matek Machineonderdelen - theorieboek Dieter Muhs, e.a. ISBN 90 395 2321 5 Roloff / Matek Machineonderdelen - tabellenboek Wilhelm Matek, e.a. ISBN 90 395 2322 3 Aanbevolen literatuur Advanced engineering design, lifetime performance and reliability Beek, van, Anton ISBN 90 810406 18



Titel

Constructie principes


TTIT-COPRIN-09

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Jan Gerritsen

Ingangscursussen

Voorkennis (uit de propedeuse): • Wiskunde • Mechanica (statica, sterkteleer en dynamica) • Materiaalkunde • Constructie-elementen • Ontwerpen en construeren



Constructieprincipes Bij het ontwerpen van consumentenproducten, professionele producten en productiemiddelen is de nauwkeurigheid van beweging en positionering in veel gevallen een belangrijk aspect. Deze plaatsnauwkeurigheid hangt samen met bepaalde eigenschappen van de bewegende systemen: stijfheid en massa, wrijving, speling en hysterese. De analyse van het (dynamische) gedrag brengt deze eigenschappen in verband met de beoogde prestaties van de systemen in termen van de te verplaatsen massa, de te doorlopen weg, de benodigde tijd en de toegelaten plaatsfout. Een dergelijke analyse is een noodzakelijke, doch niet voldoende voorwaarde om het ontwerp te doen slagen. De toegepaste constructieprincipes zijn namelijk bepalend voor de mate, waarin men erin slaagt een mechanisme stijf en licht te construeren, met weinig wrijving, weinig speling en weinig hysterese.


Doel van het vak binnen de opleiding Om snel en nauwkeurig te kunnen bewegen (of stilstaan) moet de mechanische „hardware‟ van een mechatronisch systeem dus licht, stijf, sterk, spelingvrij en hysteresisarm zijn. Het vak constructieprincipes (voor het nauwkeurig bewegen en positioneren) toont de student mechanische onderdelen, componenten en constructies waarmee aan deze voorwaarden kan worden voldaan. Het doel is de student te trainen in het ontwerpen, construeren en verbeteren van machines en instrumenten, die snel en/of nauwkeurig hun functie moeten vervullen. Het uitgangspunt is hierbij de „school‟ van M.P. Koster (en zijn voorgangers en opvolger H. Soemers).

Materialen:

Constructieprincipes voor het nauwkeurig bewegen en positioneren M.P. (Rien) Koster HB Uitgevers, ISBN 978-90-5574-610-1 Advanced engineering design A. van Beek www.werktuigbouw.nl ISBN 90-810406-1-8 Dictaten (Alternatief voor het boek): Constructieprincipes voor het nauwkeurig bewegen en positioneren N. Rosielle TU/e 4007



Titel

Theorie werktuigbouwkundige systemen


TTIT-DW2WBS1-06

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Hennie Schaapveld



Analyse en modelvorming van werktuigbouwkundige systemen (en overbrengingsprincipes binnen werktuigen) gericht op de aspecten: systeemevenwicht bij stationair gedrag en modellering van arbeids- en vermogensdoorvoer m.b.v. vierpolen


Materialen:

Modelvorming van werktuigen vindt plaats door de stroom van arbeid en vermogen (via omzetting van grootheden als kracht, moment, verplaatsing en hoeksnelheid) binnen het werktuig te begrijpen. Naast de omzetting van arbeid en vermogen worden ook de energieverliezen binnen het werktuig in beeld gebracht. Het bestuderen van typische voorbeelden van principiële overbrengingen biedt inzicht in „bouwstenen‟ die vaak in werktuigen voorkomen. Het modelleren van een werktuig compleet met motor en last (door middel van een vierpool) biedt inzicht in de keten van overbrengingen die vaak in een werktuig zit. Via het overzicht dat met een vierpoolmodel wordt verkregen, kunnen berekeningen over krachtdoorvoer en vermogen systematisch worden uitgevoerd. Modellen worden opgesteld door krachten momentevenwichten en verplaatsingsrelaties binnen het werktuig te bestuderen en deze weer te geven in schema‟s. Er wordt een toepassing gevraagd van statica en krachtenleer (VLS). De toepassing van het vak richt zich op de stationaire bedrijfstoestand van een werktuig. Het vak loopt voor op systeemleer en dynamica welke vakken zich richten op de analyse van het dynamische gedrag van systemen. Werktuigkundige Systemen, J.C. Cool, ISBN 90-6562-092-3



Titel

Theorie Dynamica 1


TTIT-DW3DYN1-10

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Hennie Schaapveld



Dynamica, Hibbeler: H1 Mechanica Statica krachten- en moment evenwicht Sterkteleer materiaalspanning Dynamica Kinematica geometrische aspecten van een beweign Kinetica relatie tussen krachten, momenten en beweging.


Materialen:

Dynamica, Hibbeler: H1 Mechanica Statica krachten- en moment evenwicht Sterkteleer materiaalspanning Dynamica Kinematica geometrische aspecten van een beweign Kinetica relatie tussen krachten, momenten en beweging. Dynamica, R.C. Hibbeler, ISBN: 978-90-430-1078-8 (derde editie) (oudere druk ook toegestaan)



Titel

Theorie Dynamica 2


TTIT-DW3DYN2-10

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Hennie Schaapveld



Mechanica voor technici


Beheersen van de leerstof

Materialen:

Mechanica voor technici, Dynamica, R.C. Hibbeler, ISBN: 978-90-430-10788 (derde editie) (oudere druk ook toegestaan, echter zijn dan de nummers van de opgaven anders of een opgave ontbreekt)



Titel

Project 8-baan


TTIT-DW3GEP3-10

Studiebelasting

8

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Hennie Schaapveld

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing opdracht opdracht 100% 8 EC 5,5 Ja B C


De studenten krijgen een opdracht om op basis van bepaalde ontwerpspecificaties een 8 baan te ontwerpen. De student dient met dit project de volgende competenties te verwerven: • Organisatie: ─ Vaardigheid in het opstellen van een verantwoord projectplan waarin de tijdsplanning, de beslispunten, de financiële, de organisatorische en de management aspecten goed onderbouwd worden uitgewerkt; • Techniek: ─ Vaardigheid in het verzamelen van informatie en bestuderen van de relevante informatie. ─ Vaardigheid in het opstellen van heldere, goed onderbouwde criteria waarop de evaluatie van de gevonden resultaten, de conclusies en de aanbevelingen zijn gebaseerd. ─ De student is in staat om een VLS te maken met daarin de optredende krachten in de staven en de ondersteuningen. Bovendien heeft hij/zij inzicht in de benodigde berekeningen van spanningen en vervormingen, en de praktische argumenten (afwegingen), waarom bepaalde materialen verkiesbaar zijn boven andere. • Presentatie: ─ Vaardigheid in het schrijven van een goed onderbouwd, goed gestructureerd, helder en goed leesbaar verslag. ─ Vaardigheid in het presenteren van de resultaten, conclusies en aanbeveling van het project en het goed gefundeerd beantwoorden van kritische vragen. Voor verder omschrijving zie de studiehandleiding.


De student dient met dit project de volgende competenties te verwerven: • Organisatie: ─ Vaardigheid in het opstellen van een verantwoord projectplan waarin de tijdsplanning, de beslispunten, de financiële, de organisatorische en de management aspecten goed onderbouwd worden uitgewerkt; • Techniek: ─ Vaardigheid in het verzamelen van informatie en bestuderen van de relevante informatie. ─ Vaardigheid in het opstellen van heldere, goed onderbouwde criteria waarop de evaluatie van de gevonden resultaten, de conclusies en de aanbevelingen zijn gebaseerd. ─ De student is in staat om een VLS te maken met daarin de optredende krachten in de staven en de ondersteuningen. Bovendien heeft hij/zij inzicht in de benodigde berekeningen van spanningen en vervormingen, en de praktische argumenten (afwegingen), waarom bepaalde materialen verkiesbaar zijn boven andere.



Titel

Project 8-baan

Materialen:

• Presentatie: ─ Vaardigheid in het schrijven van een goed onderbouwd, goed gestructureerd, helder en goed leesbaar verslag. ─ Vaardigheid in het presenteren van de resultaten, conclusies en aanbeveling van het project en het goed gefundeerd beantwoorden van kritische vragen. Het studiemateriaal wordt in overleg met de docent vastgeteld



Titel

Industriele marketing


TTIT-DW3IMAT-06

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Hennie Schaapveld

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing TENTAMEN Schriftelijk 100% 2 EC 5,5 Ja B c

Ingangscursussen Aansluitende cursussen Inhoudelijke gegevens Deze module behandelt de grondslagen van “business to business” (B2B) marketing, bedreven door industriële ondernemingen (zowel producenten van eindproducten als hun toeleveranciers) en zakelijke dienstverleners. Beide soorten bedrijven hebben ondernemingen en andere organisaties als klant

Inhoud


Materialen:

Studenten maken kennis met de belangrijkste concepten en modellen uit de B2B marketing. Studenten zijn tevens in staat om deze B2B marketingprincipes zelfstandig in een eenvoudige praktijksituatie toe te passen. Titel: Business marketing management Auteur : Biemans, W.G ISBN 9789001708986 Uitgever : Noordhof uitgevers. • Drs. J. van Huijgevoort, Lesstof B2B Marketing. Ingedeeld in 4 bestanden i.v.m. het overzicht en de bestandsomvang. Zelf downloaden van Sharepoint cursussite, map „Studiemateriaal‟



Titel

Life cycle engineering


TTIT-DW3LCE1-06

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Hennie Schaapveld

Ingangscursussen

Deze module bouwt voort op de basiskennis van methodisch ontwerpen. Van de student wordt verwacht dat hij / zij een bestaand ontwerp van een product of proces kan analyseren en functioneel kan beschrijven met een activiteitenschema of een functieblokschema. Daarnaast wordt verondersteld dat de student zijn technische kennis van machineonderdelen en materialen kan toepassen.

Omschrijving Weging % OPDRACHT Opdracht 50% Tentamen Schriftelijk 50%

Min cijfer 5,5 5,5

Verplicht Ja Ja

Periode Periode herkansing C D C D


In deze module zullen achtereenvolgens de volgende onderwerpen aan de orde komen: Integraal Ontwerpen en duurzaam ontwerpen; risico-analyse, functioneel falen en betrouwbaarheid, kwaliteitsborging, onderhoud, verbeteren, communiceren van veranderingen en kennismanagement. DIDACTISCHE WERKVORM Hoorcolleges waarin de theorie en ontwerpinstrumenten worden toegelicht. Daarnaast wordt en een case uitgedeeld waarmee de studenten de ontwerpinstrumenten kunnen oefenen. Deze case wordt afgesloten met een rapportage. Daarnaast worden lesbrieven gebruikt met opdrachten en vraagstukken die het bestuderen van de lesstof vormgeven.


Materialen:

Life Cycle Engineering omvat engineeringaspecten van het ontwerpen van een product of proces volgens de levenscyclus. Onder de levenscyclus verstaan we alle fasen dat een product gedurende zijn bestaan zal meemaken: idee, schetsontwerp(en), ontwerp, maken, installeren, gebruiken, onderhouden en tot slot hergebruiken, modificeren of afdanken. Als belangrijke engineeringaspecten worden hier genoemd: klantgerichtheid, duurzaamheid, robuustheid, kwaliteitsborging, betrouwbaarheid, onderhoudbaarheid, milieuvriendelijkheid en energiezuinigheid. De levensduurkosten spelen een belangrijke rol om de keuze te kunnen maken uit de verschillende opties. Aanbevolen literatuur: Integrated Design and Engineering -as a Business Improvement Process, T.M.E. Zaal, BN: 9789079182039 Technisch Ontwerpen, R.J. Eggert, ISBN 978-90-430-1278-2 Verder zijn er Readers beschikbaar op sharepoint cursussite in de map Studiemateriaal



Titel

Mechanica 3


TTIT-DW3MEC3-06

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Hennie Schaapveld



Mechanica met betrekking tot statisch onbepaalde constructies


Materialen:

De opleiding WTB leidt ondermeer op tot ontwerper/constructeur van machines. Constructies en machines moeten vooraf aan gestelde eisen voldoen. Dit wordt bevorderd door bij het construeren gebruik te maken van theoretische inzichten die in deze cursus worden aangebracht. Auteur: Hibbeler, R.C Titel: Statica ISBN : 9789043010771 laatste druk



Titel

Regeltechniek 1


TTIT-DW3REG1-10

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Hennie Schaapveld

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Tentamen Opdracht 100% 2 EC 5,5 Ja B C


De student krijgt de basisprincipes van de regeltechniek aangeboden en moet deze kunnen toepassen in een werktuigbouwkundige omgeving. Het programma wordt inhoudelijk afgestemd op de aanwezige wiskundige voorkennis van de studenten. De laplace benadering tot systeemdynamica en regelsystemen wordt kort behandeld maar al snel vervangen door methodieken die gebaseerd zijn op het State-Space model (toestandsmodel). Verkennen en herkennen van (absolute) stabiliteit als relatieve stabiliteit zal aan de orde komen alsmede verschillende soorten van regelaars en regelstrategieen. Te denken valt aan PID regelkringen, maar ook aan Statefeedback. Dit laatste eventueel uitgebreid met (full-order) observers. Het vak gaat uit van afdoende wiskundige voorkennis (incl. Laplace transformatie) en basale vaardigheden m.b.t. matrix-rekenen.


Materialen:

Het doel is de student de basis principes bij te brengen van control systems die in een werktuigbouwkundige omgeving worden toegepast omdat mechanische en electronische functies vaak samenkomen in ontwerpprocessen. Studiemateriaal wordt in overleg met de docent aangeschaft



Titel

Statistiek 1


TTIT-DW3STA1-10

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Hennie Schaapveld



De student wordt de basisbegrippen m.b.t de statistiek bijgebracht en leert de statistiek te gebruiken in verschillende vraagstukken. Aan de orde komen de basisbegrippen zoals; frequentieverdelingen , grafische voorstellingen,diverse diagrammen, cumulatieve frequenties, interpoleren en extrapoleren, lorenzcurve. De volgende onderwerpen worden uitgewerkt: hfdstk 2: Maatstaven voor ligging en spreiding. hfdstk 3; Kansrekening. hfdstk 4: Kansvariabelen hfdstk 5: Normale verdeling hfdstk 6: Binominale verdeling hfdstk 7: Poissonverdeling.


Materialen:

De werktuigbouwkundig ingenieur moet in staat zijn onderzoeksresultaten kwantitatief te kunnen analyseren, te beoordelen en er conclusies uit te kunnen trekken. Dat vereist kennis van statistiek en deze kennis te kunnen toepassen. Titel: Statistiek om mee te werken Auteur: Buys, A ISBN : 9789020731866 Uitgever : Noordhof uitgevers Verder verplicht aan te schaffen: rekenmachine Texas instruments TI-89 Titanium.



Titel

Practicum Eindige Elementenmethoden


TTIT-EINEL1-08

Studiebelasting

1

Voertaal

Nederlands


Toets


Practicum Practicum toets Contact persoon

100%

1 EC

5.5

Ja

B

C

Bram Striezenau


Leren omgaan met softwaretools


Materialen:

De cursus heeft tot doel om kennis te maken met een softwaretool (eindigeelementensoftware SolidWorks Simulation) waarmee sterkte- en stijfheidsberekeningen aan onderdelen en constructies kunne worden uitgevoerd. Ook een doel is vaardigheid te krijgen in het omgaan met deze tool. Ook een doel is het vergelijken van de resultaten die je op grond van berekeningen verkrijgt en die je met de softwaretool vindt, waardoor je zowel de mogelijkheden van EEM-software als de theorie van Sterkteleer beter leert begrijpen. Sterkteleer, R.C. Hibbeler



Titel



TTIT-INMAN-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Joost van Huijgevoort

Ingangscursussen

Geen





Materialen:

Doelstelling: Inzicht verkrijgen in de bedrijfsorganisatie m.b.t. de product ontwikkeling. Wanneer de student in voldoende mate deelneemt aan dit vak, heeft hij/zij na afloop kennis van: de inhoud en methoden van externe en interne analyses die voor productontwikkeling relevant zijn; de bijdrage die creatief denken en creativiteitstechnieken kunnen leveren aan productontwikkeling; de bedrijfskundige (d.w.z. organisatorische en procesmatige) benadering van productontwikkeling Boek: J. Buijs/R. Valkenburg – Integrale Productontwikkeling, 3e druk, 2005. ISBN 90 5931 3496. Dia's uit de les: diverse ppt. bestanden, in lesvolgorde, onder Studiemateriaal op de Sharepoint cursussite.



Titel

Materialiseren 2: staal en aluminium


TTIT-MAT2-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Marc Pallada

Ingangscursussen


Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Tentamen Schriftelijk 100% 2 EC 5,5 Ja B C, D, E, A


De materiaal- en productietechniekkeuze zijn essentiële beslissingen in het ontwerpproces. Zonder deze keuzes bestaat een product slechts op papier en kan het niet worden gemaakt. Een ontwerper kan echter niet volstaan met het afstemmen van de materiaalkeuze op de gewenste producteigenschappen omdat een materiaal tijdens het fabricageproces (zie onderstaande figuur) gedurende de verschillende verwerking- en bewerkingprocessen sterk van eigenschappen kan veranderen. Warmtebehandelingen worden zelfs alleen maar toegepast om specifieke eigenschappen (meestal mechanische eigenschappen) te verbeteren


Materialen:

Metalen zoals staal en aluminium zijn zeer belangrijke constructiematerialen. Deze metalen worden vanuit de 5 ontwerpaspecten, functie, geometrie, materiaal, fabricage en kosten behandeld. Nu zijn er zeer veel verschillende staalsoorten en aluminiumlegeringen beschikbaar. Een twintigtal belangrijke constructiematerialen worden geïntroduceerd. Met als doel dat de student inzicht verkrijgt in de te nemen afwegingen bij de keuze van materialen en vervaardigingtechnieken, en in de op deze cursus volgende projecten tot een gestructureerde materiaal- en fabricage keuze kan komen. Beroepsprofiel en competenties De materiaal- en productietechniekkeuze zijn essentiële beslissingen in het ontwerpproces. Het keuzeproces wordt echter afhankelijk van het type product op een bepaalde manier doorlopen. De volgende competenties komen hierbij aan bod: - kan een pakket van eisen opstellen en vertalen naar ontwerpspecificaties; - overziet het totale productieproces van een metalen product; - gebruikt zijn kennis van productiemethoden en processen om een ontwerp op maakbaarheid te toetsen. Materiaalkunde voor Technici M. Kooijman en M. Pallada ISBN 9789039524664



Titel



TTIT-MCPRO-08

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Rob Muller

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing OPDRACHT Project 100% 5 EC 5.5 Ja C D


1.1 Onderwerp van het thema Mechatronische systemen zijn systemen waarin mechanische en elektronische functies geïntegreerd zijn. Dit komt je tegen in allerlei consumentenproducten. Denk maar aan auto‟s, Senseo-machines en laserprinters. Maar ook in industriële systemen. Je kunt dan bijvoorbeeld denken aan robots, AGV‟s en plaatsingsmachines en dergelijke.. Het project gaat over een automatisch autowasstraat. Deze moet ontworpen worden voor een volautomatisch. De klanten moeten de installatie zelf op een eenvoudige manier kunnen gebruiken. Om mechatronische systemen te kunnen begrijpen, of misschien zelfs te gebruiken heb je kennis en vaardigheden nodig op het gebied van zowel de mechanica als de elektronica. Deze vakken kom je dan ook tegen in dit blok. Omdat het om complexe systemen gaat, waarin vaak hardware en software moet worden geïntegreerd, is bij het ontwerp een speciale benaderingswijze nodig. Modelleringstechnieken spelen hierin een belangrijke rol. In dit blok maak je onder meer kennis met productmodelleren UML en IDEF. In het project is aandacht voor een gestructureerde projectaanpak gewenst. Project mechatronica: Automatische Autowasinstallatie 1.2 Aanleiding: Een Nederlands bedrijf van autowasstraten wil een prototype bouwen en testen van een „automated car wash system‟ op basis van een Amerikaans octrooi (octrooi-nummer 4.946.513, automated car wash, augustus 1987, het document staat op sharepoint week1). Het octrooi loopt binnen-kort af en het bedrijf ziet in het beschreven systeem een welkome aanvulling van haar assortiment. 1.3 Opdracht: Ontwikkel een automated car wash system op basis van het hierboven genoemde octrooi. Genereer technische informatie waarmee de opdrachtgever zelfstandig een prototype kan bouwen en testen. 1.4 Globale eisen: • Bestemd voor de Nederlandse markt. • Bedoeld voor het wassen van alle merken en typen personenauto‟s • Werkt volautomatisch het (basic) wasprogramma af. • Gebruiker betaald middels chipknip of pinpas. • Wast minimaal 12 auto‟s per uur, 12 uur per dag, 7 dagen per week


(Minimum) resultaten: plan van aanpak met daarin: een functionele specificatie (toetsbaar geformuleerd) een gebruikersspecificatie (toetsbaar geformuleerd) een strokenplanning (ms-project) berekeningen m.b.t.



Titel

Project Mechatronica de functievervulling de afmetingen mechanische tekeningen en documenten, te weten: een assembly in Solid Works een bewegingssimulatie van het hele systeem specificatiebladen (koopdelen) montage- en/of afstelvoorschriften Electro- en besturingstechnische documenten, te weten onderbouwing en verantwoording van de te gebruiken sensoren en besturing IO lijst Flow chart van de besturing Electrisch schema in E-plan Overview en functionele beschrijving van bedieningspaneel tbv klanten Overview en functionele beschrijving van bedieningspaneel tbv eigenaar van de wasstraat Elektrisch vermogensberekeningen van de wasstraat Geschat water verbruik per auto rapport onderbouwing en verantwoording van keuzes en detailoplossingen presentatie toelichting van keuzes en detailoplossingen

Materialen:



Titel



TTIT-MVPRO-08

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Marc Pallada

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Opdracht Project 100% 5 EC 5.5 Ja D E


Het Project Materialen en Vervaardigen De materiaal- en productietechniekkeuze zijn essentiële beslissingen in het ontwerpproces. Zonder deze keuzes bestaat een product slechts op papier en kan het niet worden gemaakt. Een ontwerper kan echter niet volstaan met het afstemmen van de materiaalkeuze op de gewenste producteigenschappen omdat een materiaal tijdens het fabricageproces (zie onderstaande figuur) gedurende de verschillende verwerking- en bewerkingprocessen sterk van eigenschappen kan veranderen. Warmtebehandelingen worden zelfs alleen maar toegepast om specifieke eigenschappen (meestal mechanische eigenschappen) te verbeteren. De volgende aspecten komen aan bod: Werkwijze - Werken volgens de projectaanpak zoals beschreven in Grit - Kunnen omgaan met (technische) normen - Leren omgaan met internet, mediatheek en literatuur en deze gebruiken bij de keuzeprocessen - Kunnen bepalen wanneer berekeningsmethoden ingezet dienen te worden en deze toepassen - Kunnen integreren van financiële aspecten in het ontwerpproces Technieken - Toepassen van moderne CAD- en rekensoftware ten behoeve van de productontwikkeling - Toepassen van constructie-elementen - Toepassen van mechanica en reken(hulp)middelen bij de constructieberekeningen - Toepassen van keuzetechnieken bij materiaal- en fabricagekeuze - Toepassen van kennis m.b.t. materiaal en fabricagekeuze - Kennismaken met de toepassing van verschillende vervaardigingsmethoden - Het (leren) maken van informatiedragers (tekeningen) volgens de geldende (technische) normen en met de juiste technologische inhoud (maattoleranties, vormen plaatstoleranties, oppervlakteruwheid enz.) Theoretische onderbouwing - Kennen van diverse constructie-elementen, zoals die toegepast worden bij de moderne productontwikkeling (overzicht en gedeeltelijke verdieping) - Kennis van materialen waarmee lichtgewicht geconstrueerd kunnen worden - Kennis van de mechanische rekenmodellen en Eindige Elementen Methoden




Titel



In dit thema staat de rol van de ontwerper/constructeur centraal. Een nieuw product wordt productierijp gemaakt of een bestaand product wordt op diverse aspecten verbetert. Projectmanagement R. Grit ISBN 90 01 34703 7 Technisch Ontwerpen R.J. Eggert ISBN 978-90-430-1278-2 Leerboek Materiaalkunde voor Technici M. Kooijman, M. Pllada ISBN 9789039524664 Industriële productie H.J.J. Kals e.a. Machine-onderdelen Roloff-Matek

Materialen:



Titel

Ontwerpen Fabrikage systemen


H4

Cursuscode

TTIT-ONTWFA-08

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon


Ingangscursussen

Kennis van productietechnieken en analyse van bewerkingen.

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Tentamen Schriftelijk 100% 2 EC 5,5 Ja C E of A


Ontwerpen van fabricage systemen. Bij het verbeteren en beschouwen van bestaand materiaalstromen in productie straten is de bottle neck te herkennen doordat net voor dit station, machine of installatie de materiaalstroom zich ophoopt. Het verbeteren van de doorstroming houdt dan is het opheffen van deze bottle neck, Het verder optimaliseren gebeurt dan door het onderkennen van de volgende bottle neck die als vanzelf tevoorschijn komt. De gehele productie eenheid is niet onder de loep genomen.


Het doel van de module „ontwerpen van fabricagesystemen‟ is om de diverse ontwerpstappen van een fabricagesysteem te begrijpen met daarbij de consequenties van keuzen voor de operationele orderplanning. Er wordt toegespitst op discrete productiesystemen met kleine tot middelgrote seriegroottes. Een fabricagesysteem voor discrete productie is een geheel bestaand uit fabricage-, assemblage-, test-, inspectie- en opslagcellen, verbonden met een transportsysteem. De inrichting van het fabricagesysteem hangt sterk af van het betreffende product en de productiewijze. Aan het ontwerpen hiervan liggen echter wel algemene principes ten grondslag. Het ontwerp van het fabricagesysteem komt via een aantal beschouwingen tot stand. De eerste beschouwing is de analyse van de bewerkingen en bewerkingsvolgorde. In een fabriek waar verschillende producten worden gefabriceerd kan worden gesproken van even zoveel verschillende bewerkingspakketten. Daarna worden de bewerkingstijden per productiestap bekeken en wordt geprobeerd om de bewerkingstijden van verschillende productiestappen onderling te balanceren (d.w.z. gelijk te maken). Bij het bepalen van productietijden speelt het vakgebied arbeidstijdanalyse een rol. Getracht wordt om de productieflow een zo groot mogelijke „Lean Production‟ karakter te geven: d.w.z. weinig voorraad, weinig wachttijden, korte doorlooptijden en weinig overbodige handelingen. Als er op deze wijze enig inzicht ontstaat in de (beste) productieflow, kan ook worden gekeken naar de fysieke locatie van de diverse bewerkingscellen en het transport. Op deze wijze ontstaat een productie-layout. In de meeste gevallen wordt een nieuw te produceren product gepast binnen een al bestaande fabrieks-layout. In bepaalde gevallen wordt de fabrieks-layout (her)ingericht op basis van de te fabriceren producten. Het inrichten van een fabricagesysteem kan gezien worden als een planningsproces op langere termijn. Het doel is dan om voor de toekomst de juiste bewerkingscapaciteit beschikbaar te hebben. Het ontworpen fabricage systeem heeft ook veel effect op de manier en de mogelijkheden van het plannen van orders op de kortere termijn, dit wil zeggen: het bij een gevraagde levertijd per order inroosteren van machines



Titel

Ontwerpen Fabrikage systemen en personeel (vaak ook bij wisselende bewerkingspakketten). Beide aspecten: „plannen op lange termijn‟ en „plannen op korte termijn‟ komen aan de orde. Er wordt gebruik gemaakt van enkele gasten die specifieke onderwerpen behandelen. Productiemanagement Botter ISBN …………… Lean Production Control Raukema ISBN 13-978-90-811088-1-2

Materialen:



Titel

Optica


H5

Cursuscode

TTIT-OPTIC-09

Studiebelasting

3

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Rob Sillen



Principe van Huygens Terugkaatsing, Breking, Korte overzicht lenzen lichtsnelheid Golftheorie van Maxwell GolfKarakter,deeltjeskarakter Interferentie, Diffractie Optische weglengte Glasvezels , Lasers Polarisatie


?

Materialen:

Fysische Optica/ druk 2 | R.J. Flink Nederlands - Paperback | 1998 / ThiemeMeulenhoff bv ISBN 109055741418 ISBN 139789055741410 Powerpoints en diktaten die op de sharepointsite staan



Titel



H5

Cursuscode

TTIT-PEPRO1-09

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Rob Muller;Wouter Hijink

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Opdracht Project 100% 5 EC 5,5 Ja A B


De studenten werken in teams (begeleid) zelfstandig aan een probleem of vraag uit het Precision Engineering werkveld. Zij analyseren het probleem of de vraag op grond van een authentieke beroepsopdracht, bedenken een oplossing voor het probleem of formuleren een antwoord op de vraag. Zij leveren een tastbaar, vooraf gespecificeerd eindresultaat op. De opdracht vraagt in het algemeen om oriëntatie, definitie, specificatie, creatie, integratie (van domienkennis), experimenteren, modelleren, simulatie, realisdatie (bouwen), verificatie (testen), mondelingen en schriftelijke interne en extrene communicatie (w.o. reviews met de opdrachtgever), projectorganisatie (w.o. begroting) en planning.


Integrale competentieontwikkeling, met andere woorden, ontwikkeling van zowel levenscycluscompetenties als sturende, zelfsturende, sociale en communicatieve competenties. Een authentieke opdracht uit het Precision Engineering domein bepaalt de context.

Materialen:



Titel



H5

Cursuscode

TTIT-PEPRO2-09

Studiebelasting

5

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Rob Muller;Wouter Hijink

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing Opdracht Project 100% 5 EC 5,5 Ja B C


De studenten werken in teams (begeleid) zelfstandig aan een probleem of een vraag uit het Precision Engineering werkveld. Zij analyseren het probleem of de vraag op grond van een authentieke beroepsopdracht, bedenken een oplossing voor het probleem of formuleren een antwoord op de vraag. Zij leveren een tastbaar, vooraf gespecificeerd eindresultaat op. De opdracht vraagt in het algemeen om oriëntatie, analyse, definitie, specificatie, creatie, integratie (van domeinkennis), experimenteren, modelleren, simulatie, realisatie (bouwen), verificatie (testen), mondelinge en schriftelijke interne en externe communicatie (w.o. reviews met de opdrachtgever), projectorganisatie (w.o. begroting) en planning.


Integrale competentie ontwikkeling. Met andere woorden, ontwikkeling van zowel levenscycluscompetenties als sturende, zelfsturende, sociale en communicatieve competenties. Een authentieke opdracht uit het Precision Engineering domein bepaalt de context.

Materialen:



Titel

Theorie Systeemleer


H1

Cursuscode

TTIT-SYSL-09

Studiebelasting

2

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon


Ingangscursussen

Het vak staat in de fase H1.2. Het is wenselijk om voorafgaande module TTIT-Wsyst1 te hebben behaald.



Modelvorming van dynamisch gedrag van werktuigen (en analoge systemen) met bondgrafen


De modelvorming van werktuigen met bondgrafen vindt plaats door de omzettingen van vermogensgrootheden binnen werktuigen samen met de (soms tijdelijke) buffering van kinetische en elastische energie en energieverliezen binnen een werktuig (of overbrenging) weer te geven. Een bondgraafmodel wordt opgesteld door de effort- en vermogensrelaties van de basiselementen: vermogensbron, traagheid, elasticiteit, demping, transformator en gyrator onderling in relatie te brengen. Er wordt een toepassing gevraagd van kennis van de elementaire wiskundige beschrijvingen van traagheidsgedrag en elasticiteitsgedrag in de werktuigbouw. De basisformules heten bufferbetrekkingen. Deze bufferbetrekkingen kunnen ook in andere principiële systemen als hydraulica, elektriciteitsleer en warmteleer worden teruggevonden. De toepassing van het vak richt zich op de dynamische reactie van een werktuig (maar ook analoge systemen) na ingaan van een verandering van input. De theoriemodule loopt parallel met een practicummodule Sysp in hetzelfde blok.

Materialen:



Titel

Tribologie


H5

Cursuscode

TTIT-TRIBO-09

Studiebelasting

3

Voertaal

Nederlands


Toets

Contact persoon

Marc Pallada

Ingangscursussen

Deze module bouwt voort op de cursussen Materialiseren 2 en 3.

Omschrijving Weging Punten Min Ver- Periode Periode % cijfer plicht herkansing OPDRACHT Toets 100% 3 EC 5,5 Ja A B


De trends bij het ontwerpen van machines zijn: kleiner, sneller, laag gewicht, hoge bedrijfszekerheid, lange levensduur, lage levenscyclus kosten. Bovenstaande heeft onvermijdelijk tot gevolg dat de spanningen in machineonderdelen groter zijn, een materiaal vaak tot op het uiterste wordt belast, steeds meer exotische materialen worden toegepast etc. Ook wordt vanuit fabricage-oogpunt (kosten) steeds meer overgestapt op andere materialen. Met het toenemend belasten van een materiaal op zijn uitersten, het gebruik van hogesterktestalen, kunststoffen en keramische materialen en de vraag naar bedrijfszekerheid neemt de vraag naar een ontwerpvalidatie tijdens het construeren toe. Validatie-instrumenten die dan worden toegepast zijn dan constructieberekeningen en simulaties. Veel van de te gebruiken rekenregels zijn ontwikkeld in het tribologische werkveld. Theorie Materiaalkunde 1. Faalmechanismen van machineonderdelen 2. Vermoeiing 3. Rollend contact 4. Wrijving 5. Hysterese en virtuele speling 6. Slijtage 7. Materiaalkeuze


De trends bij het ontwerpen van machines zijn: · kleiner, · sneller, · laag gewicht, · hoge bedrijfszekerheid, · lange levensduur, · lage levenscyclus kosten. Bovenstaande heeft onvermijdelijk tot gevolg dat de spanningen in machineonderdelen groter zijn, een materiaal vaak tot op het uiterste wordt belast, steeds meer exotische materialen worden toegepast etc. Ook wordt vanuit fabricage-oogpunt (kosten) steeds meer overgestapt op andere materialen. Met het toenemend belasten van een materiaal op zijn uitersten, het gebruik van hogesterktestalen, kunststoffen en keramische materialen en de vraag naar bedrijfszekerheid neemt de vraag naar een ontwerpvalidatie tijdens het construeren toe. Validatie-instrumenten die dan worden toegepast zijn dan constructieberekeningen en simulaties. Veel van de te gebruiken rekenregels zijn ontwikkeld in het tribologische werkveld.



Titel

Tribologie Na afronden van deze module is de student in staat: - de veel voorkomende faalmechanisme van machine-onderdelen herkennen; - een ontwerp beoordelen op duurzaamheid en bedrijfszekerheid; - een geschikt materiaal te kiezen voor een toepassing. De student heeft kennis van: - de relevante mechanische, fysische en chemische eigenschappen van materialen; - kennis van veel voorkomende faalmechanismen en de remedies; - breukmechanica; - het effect van rollend contact; - de oorzaken en gevolgen van wrijving; - slijtage en slijtagebeproevingen. De student heeft inzicht in: - in de wisselwerking tussen geometrische en materiaalkunde aspecten en kan hierdoor geven een belastingsituatie de levensduur van een machineonderdeel vergroten (indien mogelijk); - degradatieproces van machine-onderdelen. Advanced engineering design, Design for lifetime performance and reliability ISBN 978 90 810406 17 www.engineering-abc.com

Materialen:



Studiegids Werktuigbouwkunde

Recommend Documents