2011-2012
Studiegids Wiskunde en Fysica Doorstroomoptie naar ingenieurswetenschappen
Studiegids Informatica Wetenschap & Technologie Kulak Rubik's Cube® used by permission of Seven Towns Ltd. www.rubiks.com
5 febru
ari 201
1
www.k ule infodag uven-kortrijk. b
e/
OPEN-EK LESWE
n erfst- e h s n e Tijd kantie a v s u k kro
T ARK OM INF
INFOD AG
23 en 2
Info
dag
en g emi Ext st? r a 7 m info ei 2 mar 011 kt o p
www.kuleuven-kortrijk.be/start
K.U.Leuven … Ontdek jezelf. Begin bij de wereld. Studeren aan de universiteit, het voelt aan als een avontuur: spannend en ook een beetje onzeker. Maar ongerust hoef je niet te zijn. Op de Kulak, de Kortrijkse campus van de K.U.Leuven laten we je niet aan je lot over. Wij geven je de ruimte en de middelen om zelf op ontdekking te gaan, maar bieden je tegelijkertijd een vertrouwde omgeving waar je altijd bij iemand terecht kunt. Enerzijds maak je deel uit van een grote universiteit in een brede Europese context. Anderzijds studeer en werk je in een hechte studentengroep, op een campus die overzichtelijk en gezellig wil blijven.
Waarom begint de wereld in Kortrijk? Heel simpel: Kortrijk heeft je heel wat te bieden! Op en rond de campus bruist het studentenleven. Er wordt gedebatteerd, gesport, georganiseerd, gefuifd, ... En vooral: je kunt zelf snel initiatief nemen en inspraak hebben in de studentenactiviteiten. Daarvoor hoef je niet te wachten tot je laatstejaars bent. Op onze campus hangt een ongedwongen, persoonlijke sfeer. Professoren en assistenten zijn gemakkelijk aanspreekbaar. Je kunt na de les gerust met hen bij een koffie blijven napraten. Bovendien trek je automatisch op met medestudenten uit alle studierichtingen. Op die manier leer je het leven vanuit vele invalshoeken bekijken. En er is meer. Onze campus staat voor persoonlijk onderwijs. ‘Persoonlijk’, omdat de groepen klein zijn en omdat professoren en medewerkers er een punt van maken tussen de studenten te werken en te leven. ‘Persoonlijk’ ook, omdat studie-inhoud en studietempo, indien nodig, aan de student aangepast worden. Je kunt altijd rekenen op advies en begeleiding, op remediëring van problemen of op heroriëntering. Dit alles resulteert in hoge slaagcijfers aan onze campus. Trek er dus op uit en sla je basiskamp op aan de Kulak! Wij wensen je alvast een schitterend avontuur!
n
Studeren aan de Kulak
Wiskunde
6
13
n
Wat is wiskunde?
14
n
Wie ben jij?
15
n
Het programma
16
Voorbeeld van een uurrooster
18
n
Masteropleidingen (Leuven)
19
n
Beroepsuitwegen
20
Fysica
21
n
Wat is fysica?
22
n
Wie ben jij?
23
n
Het programma
24
Voorbeeld van een uurrooster
26
n
Masteropleidingen (Leuven)
27
n
Beroepsuitwegen
28
Fysica of wiskunde doorstroomoptie ingenieurswetenschappen
29
Wat is fysica of wiskunde doorstroomoptie ingenieurswetenschappen?
30
n
Wie ben jij?
31
n
Het programma
32
Voorbeeld van een uurrooster
34
n
De masteropleiding: burgerlijk ingenieur (Leuven)
35
n
Beroepsuitwegen
35
n
3
Informatica
4
37
n
Wat is Informatica?
38
n
Wie ben jij?
39
n
Het programma
40
Voorbeeld van een uurrooster
42
n
Masteropleidingen (Leuven)
43
n
Beroepsuitwegen
44
Overzicht van opleidingsonderdelen uit het eerste jaar
45
Begeleiding op de campus
52
Studeren is meer dan studeren
55
Nuttige adressen en links
57
Studeren aan de Kulak Nieuwe programma’s vanaf september 2011 Volledige bacheloropleidingen wetenschappen aan de Kulak, met een uniek profiel! Vanaf september 2011 biedt de Kulak volledige bacheloropleidingen wetenschappen (180 studiepunten) aan! Studenten die dan hun studies aanvangen zullen voor het eerst hun volledige bachelor aan de Kulak kunnen afwerken. Alleen de doorstroomopties naar ingenieurswetenschappen en bio-ingenieurswetenschappen blijven beperkt tot 120 studiepunten; voor de doorstroomoptie naar farmaceutische wetenschappen is dat 60 studiepunten. De Kulak biedt al jaren kwalitatief en op onderzoek gebaseerd onderwijs aan. In oktober 2011 start de K.U.Leuven op de Kulak nu ook met volledige bachelorprogramma’s wetenschappen (biologie, biochemie & biotechnologie, chemie, fysica, informatica, wiskunde). Je zult er dus deze opleidingen volledig kunnen doorlopen om er aansluitend rechtstreeks en succesvol door te stromen naar een universitaire masteropleiding. Deze bachelorprogramma’s combineren een aantal bijzondere sterktes waardoor ze een uniek profiel krijgen: 6
a) De persoonlijke aandacht en brede ondersteuning voor een efficiënte overgang naar het universitair onderwijs is sinds decennia een gewaardeerd kenmerk van de Kulak. Deze ondersteuning wordt nu nog verstevigd voor wie er effectief nood aan heeft. Dit kan een ietwat vroegere start betekenen, of het opnemen van een opleidingsonderdeel met focus op intensief begeleid oefenen gedurende het gehele academiejaar. b) Uiteraard bevat elke bacheloropleiding een ruime en stevige academische vorming met in hoofdzaak vakken die aansluiten bij de richting die werd gekozen. Je maakt er als student ook reeds kennis met onderzoeksopdrachten en je volgt daarnaast een aantal algemeen vormende vakken (dit alles is samen goed voor 145 studiepunten). c) Elke bachelorstudent verruimt verder zijn programma met een profiel naar keuze (15 studiepunten); hierbij opteer je voor één van de profielen ‘Communicatie en vorming’, ‘Economie en management’ of ‘Technologie’. Tijdens de laatste studiefase is er tenslotte een aanbod waarbij de studenten kiezen voor een internationale ervaring of een projectstage in een onderzoeksomgeving of een bedrijf. Dergelijke ervaringen zijn ware “blik”-openers voor de wetenschappers van de toekomst, en plaatsen de eigen wetenschapsdiscipline in een ruimer perspectief. Wie dat wenst kan ook opteren voor een coherente bundel vakken uit een tweede wetenschapsdiscipline. Is er voor jou een studietraject te Leuven dat je bijzonder aanspreekt, dan is overstappen naar Leuven voor de derde studiefase mogelijk. In het bijzonder voor studenten fysica en wiskunde: De Kulak biedt ook de mogelijkheid om, mits een extra studie-inspanning van slechts 30 studiepunten een dubbele bacheloropleiding fysica en wiskunde te volgen. Als dergelijke zgn. twin-bachelor beschik je over een zeer aantrekkelijke waaier aan doorstroommogelijkheden.
De nieuwe bacheloropleidingen aan de Kulak in een oogopslag 35 studiepunten (te kiezen uit)
145 studiepunten
MAJOR
+ ONDERZOEKSERVARING ALGEMEEN VORMEND FASE 1
COMMUNICATIE EN VORMING
INTERNATIONALE ERVARING
of
of
ECONOMIE EN MANAGEMENT
+
PROJECTSTAGE
of
of
TECHNOLOGIE
COHERENTE BUNDEL ANDERE DISCIPLINE
FASE 2
FASE 3
De Kulak biedt ook: nieuwe ingroeiondersteuning voor bachelors wetenschappen Binnen de bachelorprogramma's wetenschappen die de campus vanaf het academiejaar 2011-2012 gradueel invoert, is een facultatieve module ‘Ingroei en ondersteuning wiskunde en basiswetenschappen’ voorzien. Deze module is niet verplicht voor de opleiding, maar wordt door de faculteit en de campus als een service aangeboden. Studenten kunnen opteren: a) om er niets van op te nemen, ofwel b) om een studieondersteuning ten belope van 3 sp. (voorafgaand aan het normale academiejaar) ofwel c) om een ondersteuning ten belope van 5 sp. tijdens het academiejaar op te nemen, ofwel d) om maximaal de volledige ondersteuning ten belope van 8 sp. op te nemen. Met deze module (van maximaal 8 sp.) wensen we als faculteit en als campus duidelijk te onderlijnen dat ondersteuning van de nieuwe studenten voor ons belangrijk is, en nóg beter op maat kan dan nu al het geval is. We stellen vast dat de instroom een groeiende diversiteit qua vooropleiding en qua studie-ervaring laat zien. Ook ontwikkelen meerdere leerlingen een belangstelling voor universitaire studies wetenschappen, na een eerdere minder gunstige trajectkeuze in het secundair onderwijs. Tenslotte blijkt meermaals dat eerstejaarsstudenten zich niet steeds een goede studiehouding, gebaseerd op regelmatige inzet, eigen gemaakt hebben.
7
Omdat we het niveau van de kernopleidingsonderdelen in onze trajecten niet kunnen aanpassen, stellen we deze service voor als ondersteuning voor het studierendement. De opleidingsonderdelen in deze module kunnen enkel in de programma’s wetenschappen (biologie, biochemie & biotechnologie, chemie, fysica, informatica en wiskunde) met studiepunten gehonoreerd worden, en dus niet in de doorstroomopties naar ander opleidingen. Studenten die deze module gedeeltelijk of volledig wensen op te nemen, kunnen dit enkel na het verplicht doormaken van een uitgebreidere “in-take”-procedure, bestaande uit minimum een interview en een toets. Zij zullen eventueel een vervroegde start nemen (2 weken vroegere start enerzijds) en zij zullen desgewenst ook tijdens het academiejaar intensief op oefeningenvlak getraind, begeleid en gevolgd worden. Zij kunnen hun bachelor behalen op basis van een programma van 180 studiepunten mits het aanvaarden van een gereduceerde keuzevrijheid in de derde studiefase. Iemand die één of allebei de onderdelen uit deze module opneemt, kan de uitgebreide keuzevrijheid in de derde studiefase slechts behouden, indien hij tegelijk aanvaardt een programma samen te stellen dat met evenveel studiepunten als de opgenomen onderdelen de 180 studiepunten overschrijdt.
En na de bachelor:
8
Je diploma van academische bachelor verleent je rechtstreekse toegang tot minstens één masteropleiding (vrijwel altijd bestaande uit 120 studiepunten). Daarnaast kun je meestal ook nog aan andere masters beginnen, rechtstreeks of na een bepaald voorbereidingsprogramma. Centraal in de masteropleiding staat de masterproef (eindwerk). Je zult dus op meerdere momenten keuzes kunnen maken en een meer individuele leerweg afleggen.
9
Ken je deze onderwijstermen al? Elke opleiding in het hoger onderwijs is een geheel van opleidingsonderdelen (vakken). Het studieprogramma wordt in studiepunten uitgedrukt (en dus niet meer in jaren). Eén studiepunt of credit staat voor 25 à 30 uren studieactiviteit (colleges volgen, opdrachten uitvoeren, studeren, examens voorbereiden …). Een pakket van 60 studiepunten komt in principe overeen met één jaar voltijdse studie. Een bacheloropleiding heeft een omvang van 180 studiepunten. Een masteropleiding heeft een omvang van 60 studiepunten of een veelvoud ervan. Veruit de meeste masteropleidingen in Wetenschap en Technologie tellen 120 studiepunten.
Studiecontract Bij je inschrijving aan de K.U.Leuven sluit je een contract. Je hebt de keuze uit een diplomacontract (je wil een bachelordiploma behalen en volgt het onderwijs), een creditcontract (je wil slechts een creditbewijs halen voor afzonderlijke opleidingsonderdelen) en een examencontract (je wil een diploma of creditbewijzen halen en legt enkele examens af, maar volgt het onderwijs niet). Wil je hier graag meer informatie rond surf dan naar:
www.kuleuven.be/inschrijven
Het leerkrediet Als student krijg je bij de start aan het hoger onderwijs een leerkrediet van 140 studiepunten toegewezen. Bij je inschrijving gaat het aantal studiepunten waarvoor je je inschrijft van je leerkrediet af. De studiepunten waarvoor je slaagt, krijg je terug. De studiepunten waarvoor je niet slaagt, verlies je. Omdat de overgang van secundair naar hoger onderwijs niet altijd even vlot verloopt, krijgt elke student bij het begin van de rit wat extra krediet. De eerste 60 studiepunten die je verwerft, worden dubbel teruggeteld bij je leerkrediet. Alle informatie omtrent de werking van het leerkrediet vind je op 10
www.studentenportaal.be www.kuleuven.be/leerkrediet
Een academiejaar in vogelvlucht Een academiejaar wordt aan onze campus opgesplitst in twee semesters, die beide afgesloten worden met een definitieve examenreeks. Het academiejaar start op maandag 26 september. Na de eerste 13 weken college- en studietijd volgt de kerstvakantie. Aansluitend op de kerstvakantie krijg je 1 week blok, gevolgd door 3 weken examens. Sommige examens zijn volledig mondeling, andere schriftelijk of onder de vorm van meerkeuzevragen. Voor sommige vakken is er een permanente evaluatie doorheen het jaar op basis van opdrachten, taken of papers.
1 WEEK BERAADSLAGINGEN 11 WEKEN VAKANTIE OF NA 6 WEKEN: 3e EXAMENPERIODE
3 WEKEN EXAMENPERIODE
2 WEKEN BLOKPERIODE
1 WEEK VERLOF 13 WEKEN COLLEGE (ONDERBROKEN DOOR 2 WEKEN PAASVAKANTIE)
1 WEEK BLOKPERIODE 3 WEKEN EXAMENPERIODE
2 WEKEN KERSTVAKANTIE
13 WEKEN COLLEGE
Na een lesvrije week begin je aan het tweede semester, dat eveneens 13 weken loopt. Tijdens dit semester kun je halverwege wel eventjes uitblazen tijdens de 2 weken paasvakantie. Na de 13 weken college volgen 2 weken blok, 3 weken examens en 1 week beraadslagingen. Dan valt de beslissing over het al dan niet geslaagd zijn. Als je slaagt, kun je genieten van 11 weken zomervakantie. Anders start je na 6 weken je derde examenperiode.
11
In het eerste jaar kun je je goed voorbereiden op de examens door in het eerste semester deel te nemen aan de proefexamens (kleine toetsen met een paar representatieve vragen). Dit is een vrij aanbod dat niet meetelt in de eindbeoordeling maar waardoor je snel in staat bent om te oordelen of je op het juiste spoor zit.
Studieresultaten Als je slaagt voor een opleidingsonderdeel (ten minste 10 op 20 behaalt), krijg je een creditbewijs. Dat is in principe onbeperkt geldig. Je hebt per academiejaar twee examenkansen per opleidingsonderdeel. Je behaalt je diploma als je voor alle opleidingsonderdelen waaruit je studieprogramma bestaat een creditbewijs hebt behaald (of een vrijstelling hebt verkregen). Eventuele tekorten kunnen beperkt worden getolereerd (voor een programma van 180 studiepunten heb je bijvoorbeeld een tolerantiekrediet van 18 studiepunten). Je kunt een tolerantie inzetten indien jouw resultaat voor een opleidingsonderdeel niet lager is dan 8/20 en jouw studie-efficiëntie ten minste 50 % bedraagt. Dit laatste wil zeggen dat je voor minstens de helft van je opgenomen studiepunten een creditbewijs verwerft. Voor meer informatie rond studieresultaten en tolerantiecriteria:
www.kuleuven.be/onderwijs/toekomstigestudenten/diplomaruimte/
Wiskunde n n n
n n
Wat is wiskunde? Wie ben jij Het programma Voorbeeld van een uurrooster Masteropleidingen (Leuven) Beroepsuitwegen
14 15 16 18 19 20
13
Wat is wiskunde? 180 studiepunten Wiskunde is een onafhankelijke wetenschappelijke discipline geassocieerd met eigen diepgaande problemen in de wiskunde zelf en met meermaals zeer onverwachte maar belangrijke doorbraken. Wiskundigen worden zowel door de interne schoonheid van de discipline aangesproken, als door de toepassingskracht van deze “taal van alle wetenschappen”. Alhoewel de historische band met veel aspecten van de fysica groot is en blijft, vindt de wiskunde de jongste decennia steeds nieuwe toepassingen en toepassingsgebieden, bv. in de computerindustrie, in de cryptosystemen, voor het beheersen van de complexiteit van tal van problemen, in de linguïstiek, voor het berekenen van prijzen van financiële en verzekeringsproducten, in de biologie, in de wiskundige ingenieurstechnieken, enz … Door o.m. de uitbouw van de statistiek en de lineaire algebra konden ook de sociale wetenschappen (steekproeftrekking, opinieonderzoek), de economische wetenschappen (marktanalyse, econometrie), de taalwetenschappen (grammatica), de biowetenschappen (klinische studies, biomodellering) en de informatica (cryptografie) van de wiskunde profiteren.
14
De bacheloropleiding wiskunde richt zich tot studenten met een duidelijke belangstelling en motivatie voor één of meerdere van deze aspecten. De belangrijke wiskundige disciplines, nl. analyse, algebra en meetkunde, komen ruim aan bod en vormen een fundament voor zowel meer toepassingsgerichte disciplines als voor de gevorderde zuivere wiskunde. Statistiek, informatica, en basisfysica staan in voldoende mate ingeschreven, en de toekomstige student heeft ruimschoots de keuze uit andere verbredingsvakken, waaronder meerdere economische of meer technologische opleidingsonderdelen. Via projectpractica wordt het persoonlijk analyseren en oplossen van problemen gestimuleerd, en maken de studenten kennis met schriftelijk en mondeling rapporteren en presenteren. Het tekstzetsysteem LaTeX, en wiskundige software zoals Maple en MatLab behoren tot de ervaring van elke student wiskunde.
15
Wie ben jij? Je interesses Ben je geïnteresseerd in modellen voor complexe vraagstukken? Geboeid door wiskundige puzzels en vraagstukken? Aangetrokken door de schoonheid en de efficiëntie van logisch en analytisch denken? Vormt de mathematische taal voor jou een uitdaging? Ga je graag op zoek naar nieuwe, creatieve oplossingen? Hou je van cijfers? Wiskunde is een abstract-formele wetenschap. Ze levert, als zelfstandige denkdiscipline, denkmodellen en oplossingsmethoden in heel uiteenlopende vakgebieden en toepassingsgebieden (o.m. kansrekenen en statistiek, sterrenkunde, informatietheorie, econometrie, enz.). Je bent dan ook graag cijfermatig bezig en je zoekt graag naar logisch formele oplossingen.
Je vaardigheden en capaciteiten Om wiskunde te studeren heb je een goede basiskennis nodig. Liefst zat je in het secundair onderwijs in een richting met 6 of meer uren wiskunde in combinatie met fysica. Je beschikt over een logisch en analytisch denkvermogen en abstracte redeneringen en ruimtelijke voorstellingen liggen je goed. Je kunt op een ordelijke wijze redeneringen opbouwen en blijft zoeken naar correcte oplossingen.
Het programma1 SEM: het opleidingsonderdeel wordt gedoceerd in het eerste (1), in het tweede (2) semester of over het hele jaar (1 en 2) HC: hoorcollege OEF: oefenzittingen PR: practicum SP: 1 studiepunt staat voor een studietijd gelegen tussen 25 en 30 uren. Elk voltijds studiejaar heeft een studieomvang van ongeveer 60 studiepunten. De studiepunten per vak geven het relatieve gewicht van het vak binnen het opleidingsfase weer. Het studieprogramma toont voor elke fase (elk jaar) een aanbevolen modeltraject van ongeveer 60 studiepunten. De eerste fase is nagenoeg gemeenschappelijk. Vanaf de tweede fase kun je je vakkenpakket meer vrij en naar eigen smaak invullen. Zo kies je voor een minor. De volgende minoren worden aangeboden: biowetenschappen, economie, fysica, informatica, wiskundige ingenieurstechnieken en verbreding.
Bachelor wiskunde, eerste studiefase OPLEIDINGSONDERDEEL
16 n n n n n n n n n n n n
Inleiding tot de hogere wiskunde Wiskundig redeneren Beginselen van programmeren Algemene natuurkunde: mechanica Algebraïsche structuren* Probleemoplossen en ontwerpen I Algemene natuurkunde: elektromagnetisme Statistiek Lineaire algebra Wijsbegeerte Wiskundige analyse I Technieken van wiskundige analyse
SEM
HC
OEF/PR
SP
1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2
3 1,5 2 2,5 2
3 1,5 2 2,5 1 5 2,5 2 2
7 3 5 6 4 3 6 5 5 3 8 3
2,5 2 2,5 2 3 2
3 1
* Wie doorheen het jaar de ingroei-ondersteuning opneemt, neemt dit opleidingsonderdeel in de tweede studiefase.
1 Omwille van de invoering van volledige bachelorprogramma’s vanaf september 2011, wordt verwacht dat de programma’s van de tweede studiefase nog kleine wijzigingen zullen ondergaan. De uitwerking van de derde studiefase is in voorbereiding.
Bachelor wiskunde, tweede studiefase OPLEIDINGSONDERDEEL
VERPLICHT n Numerieke wiskunde n Meetkunde I n Differentiaalvergelijkingen n Wiskundige analyse 2 n Algebra I n Meetkunde II n Kansrekenen n Golven en optica n Wetenschapscommunicatie
SEM
HC
OEF/PR
SP
1 1 1 1 2 2 2 2 2
2 2 3 3 3 3 2 1,5 1
1,5 1,5 3 2 2 2 1,5 1,5 2
5 5 8 8 8 8 5 4 3
KEUZEGEDEELTE Je kiest vakken uit de bundels hieronder, volgens de gewenste minor, en vult je keuze in de derde fase complementair aan. n Minor biowetenschappen - Celbiologie 1 1,5 1,3 - Biochemie 2 3 1,5 n Minor economie - Inleiding tot de economie 1 3 1 - Bedrijfseconomie (of keuzevak) 2 3 1 n Minor fysica - Algemene natuurkunde: fysica vanaf de 20ste eeuw 1 2,5 2,5 - Statistische thermodynamica 2 3 3 n Minor informatica - Structuur en organisatie van computersystemen 1 2.5 3.5 - Objectgericht programmeren 2 2,5 3 n Minor Wiskundige Ingenieurstechnieken** - Informatieoverdracht en –verwerking 1 - Objectgericht programmeren 2 2,5 3 n Minor Verbreding Je kiest in grote mate vrij uit de lijst van de minoren en onderstaande vakken - Wetenschap van de kosmos 2 2 - Vrije keuze vakken
3 6 6 6*
6 6 6 6 5 6
4 Max 8
* Of minder ** Belangrijke opmerking: Het volgen van de minor Wiskundige Ingenieurstechnieken in de Bachelor Wiskunde laat de succesvolle student toe om daarna de Master Ingenieurswetenschappen: wiskundige ingenieurstechnieken te volgen
Bachelor wiskunde, derde studiefase De derde studiefase aan de Kulak wordt momenteel verder geconcretiseerd. Voor de meest actuele informatie zie: www.kuleuven-kortrijk.be/3debachelor
17
Voorbeeld van een uurrooster - hoorcolleges hebben betrekking op alle studenten die het betreffende vak volgen; - oefeningen en practica verlopen in kleine reeksen, voor optimale begeleiding 1e studiefase wiskunde 1e semester 8 u.
9 u.
10 u.
Algemene natuurkunde I theorie
Maandag
Inl. hogere wiskunde theorie
Dinsdag
Inl. hogere wiskunde oefeningen
Vrijdag
13 u.
14 u.
15 u.
16 u.
Inl. hogere wiskunde oefeningen
Algebraïsche structuren oefeningen
17 u.
18 u.
19 u.
18 u.
19 u.
Beginselen van programmeren oefeningen
Beginselen van programmeren theorie
Inl. hogere wiskunde theorie Algemene natuurkunde I theorie
Probleemoplossen en ontwerpen I
Algemene natuurkunde I oefeningen/practica
Probleemoplossen en ontwerpen I
Wiskundig redeneren oefeningen
Donderdag
12 u.
Wiskundig redeneren oefeningen
Algebraïsche structuren theorie
Woensdag
11 u.
1e studiefase wiskunde 2e semester 8 u.
9 u.
Maandag
Wiskundige analyse I oefeningen
Dinsdag
Statistiek oefeningen
10 u.
11 u. Statistiek theorie
12 u.
13 u.
14 u.
15 u.
16 u.
Lineaire algebra theorie
Woensdag
Algemene natuurkunde II theorie
Wijsbegeerte theorie
Algemene natuurkunde II oefeningen/practica
Donderdag
Lineaire algebra theorie
Technieken voor wisk. an. theorie
Technieken voor wisk. an. oefeningen
Vrijdag
Algemene natuurkunde II theorie
Wiskundige analyse I theorie
Wiskundige analyse I theorie
17 u.
Lineaire algebra oefeningen
Wiskundige analyse I theorie
Wiskundige analyse I oefeningen
Masteropleidingen (Leuven) Aansluitende masteropleidingen n
Master in de wiskunde (120 sp.) Ongeacht het opgenomen keuzepakket, heeft elke bachelor wiskunde rechtstreeks toegang tot deze masteropleiding. In de master wiskunde heb je veel keuzevrijheid om een boeiend programma op eigen maat samen te stellen. Naast een algemeen vormend pakket van 18 studiepunten, kies je een pakket van 42 studiepunten van specialisatie in minstens 3 van de 8 kennisdomeinen die ondersteund worden. Deze kennisdomeinen zijn: algebra, analyse, meetkunde (in de zuivere wiskunde), statistiek, fysisch toegepaste wiskunde, wiskundige natuurkunde (in de toegepaste wiskunde), theoretische informatica en technische wiskunde (in de wiskunde en technologie). Telkens kun je opteren voor een optie onderzoek, de optie onderwijs (met name het volledige theoretisch gedeelte van de lerarenopleiding), of een professionele optie. De masterproef completeert de opleiding.
n
Een stevige kernopleiding van 45 studiepunten wordt aangevuld met minstens 24 studiepunten uit minstens 2 profielen (industriële procescontrole, data-mining, beeldverwerking, scientific computing en simulatie, cryptografie). De masterproef en een verbredende keuze completeren de opleiding.
Master Ingenieurswetenschappen: wiskundige ingenieurstechnieken (120 sp.) Studenten die in de bachelor opteerden voor de minor technologie kunnen deze master volgen. In deze opleiding wordt de student gevormd tot een deskundige in het gebruik van wiskundige technieken voor de studie van problemen met een directe industriële of ingenieursrelevantie.
n
Master in de statistiek (120 sp.) Het programma biedt een brede opleiding aan in de statistiek, waarbinnen de student kan kiezen voor verschillende specialisaties. Telkens is er een onderzoeksoptie of een optie professionalisering. De specialisatierichtingen zijn: biometrie, statistiek in de sociale, gedrags- en pedagogische wetenschappen, business statistiek, industriële statistiek, en algemene statistische methodologie. Ook is het mogelijk te kiezen voor statistiek en onderwijs, en daarbinnen het theoretisch gedeelte van de lerarenopleiding wiskunde te volgen.
Andere masteropleidingen n n
n
n
n
n
Master in de fysica, mits minor fysica Master in de informatica, mits minor informatica Master in de toegepaste Informatica, mits minor informatica Master in de sterrenkunde, mits minor fysica of gerichte keuzevakken Master in de verzekeringen, Master Financial & Actuarial Engineering, mits minor economie Master of Bio-informatics, mits minor biowetenschappen
19
Beroepsuitwegen Door het fundamenteel karakter van de opleiding in combinatie met de interdisciplinariteit ontbreekt het je niet aan beroepsuitwegen. Zowel op nationale als Europese schaal is er een groeiend tekort aan basiswetenschappers, waaronder wiskundigen. Vanuit het onderwijs is er een groeiende vraag naar wiskundigen. Reeds in het secundair, maar ook in het hoger onderwijs, levert de leerkracht of docent wiskunde een belangrijke vormende bijdrage. Er zijn momenteel onvoldoende wiskundigen om de noden van het onderwijs adequaat op te vangen. Veel wiskundigen trekken naar het bedrijfsleven, de informaticasector of het bank- en verzekeringswezen. Heel wat afgestudeerden opteren om verder wetenschappelijk onderzoek te doen en een doctoraat voor te bereiden. 20
Als statisticus word je bijvoorbeeld tewerkgesteld in een onderzoeksomgeving, in de industrie, banken of overheidsdiensten. Afhankelijk van je specialisatie ben je bijvoorbeeld betrokken bij de design van klinische onderzoeken, de ondersteuning van biomedisch onderzoek, de begeleiding van het onderzoek naar nieuwe geneesmiddelen, het opzetten van psychologische tests en onderzoeken, risico-analyse in de financiële wereld, statistische analyse voor kwaliteitscontrole, ontwikkeling van statistische software, enz. ...
Fysica n n n
n n
Wat is fysica? Wie ben jij Het programma Voorbeeld van een uurrooster Masteropleidingen (Leuven) Beroepsuitwegen
22 23 24 26 27 28
21
Wat is fysica? 180 studiepunten De fysica is de wetenschap die zich bezighoudt met de studie van de fundamentele wetten van de natuur en met de eigenschappen van de materie. Het werkterrein van de fysicus strekt zich uit van de "extreem lage temperatuur" fysica (bv. supergeleiding) tot de "hoge energie" fysica (bv. plasmafysica), van het onooglijke kleine (bv. subatomaire of elementaire deeltjes-fysica) tot het onmetelijk grote (bv. kosmologie). De fysicus bestudeert steeds een duidelijk omschreven systeem uit de fysische wereld en tracht door nauwkeurige waarnemingen algemeen geldende wetmatigheden vast te leggen.
22
Hij zoekt vervolgens naar een theoretisch model dat steunend op de fundamenten, deze wetmatigheden kan verklaren. Door een steeds verdere verfijning van de waarnemingen en van de theoretische verklaring is de fysicus steeds op zoek naar een beter inzicht en begrijpen. Zo legden en leggen fysici nog steeds mee de basis voor heel wat nieuwe, inventieve technologieën of innovatieve toepassingen. Denk maar aan de laser, de transistor, de telefoon, de televisie, de kopieermachine, de kernreactor, de MR-scanner, allerhande nieuwe materialen, enz. ... Door de sterke wisselwerking met andere wetenschappen (o.a. wiskunde, chemie, biologie, geologie, geneeskunde) zijn heel wat natuurkundigen werkzaam in disciplines als de theoretische fysica, de fysische chemie, de biofysica, de geofysica, de medische stralingsfysica, de nucleaire sector, de nanotechnologie, ...
Wie ben jij? Je interesses Ben je gefascineerd door wat er zoal achter de fysische werkelijkheid steekt? Ben je geboeid door het onooglijk kleine en het onmetelijk grote? Vraag je je af hoe de nieuwe technologieën tot stand komen en wil je vooral weten welke fysische wetmatigheden daaraan aan de grondslag liggen? Ben je geboeid door licht, ruimte, sterren, geluid, de opbouw van de materie? Ben je nieuwsgierig naar het hoe en het waarom van gassen, vloeistoffen, vaste stoffen en plasma’s; hoe ze zijn opgebouwd, hoe ze zich gedragen? De fysica bestudeert de fundamentele natuurwetten op zich, maar is tegelijk ook een basiswetenschap voor vele andere wetenschappen, van meer theoretisch tot meer toegepast. Je interesse is dus breed wetenschappelijk. Je bent zeker ook geboeid door experiment en theorie. Het geniale van een fysisch experiment of een schitterend opgebouwd theoretisch model fascineren je. Je hebt dus vast en zeker een uitgesproken interesse voor de wetten van de natuur en voor de eigenschappen van de materie.
Je vaardigheden en capaciteiten Als je fysica gaat studeren, heb je een goede basiskennis wiskunde en fysica nodig (6 uur wiskunde in combinatie met fysica wordt aanbevolen). Je beschikt over een analytische geest. En je houdt van nauwkeurig werken, exact formuleren en degelijk verklaren. Je bent bereid om een onderzoekende houding aan te leren en bent leergierig over onderzoeksstrategieën en -technieken. ICT inzet (computerondersteund, programmatuur, simulatie of berekening) hoort er vaak bij.
23
Het programma1 SEM: het opleidingsonderdeel wordt gedoceerd in het eerste (1), in het tweede (2) semester of over het hele jaar (1 en 2) HC: hoorcollege OEF: oefenzittingen PR: practicum SP: 1 studiepunt staat voor een studietijd gelegen tussen 25 en 30 uren. Elk voltijds studiejaar heeft een studieomvang van ongeveer 60 studiepunten. De studiepunten per vak geven het relatieve gewicht van het vak binnen het opleidingsfase weer. Het studieprogramma toont voor elke fase (elk jaar) een aanbevolen modeltraject van ongeveer 60 studiepunten. De eerste fase is nagenoeg gemeenschappelijk. Vanaf de tweede fase kun je je vakkenpakket meer vrij en naar eigen smaak invullen. Zo kies je voor een minor. De volgende minoren worden aangeboden: biowetenschappen, chemie, informatica, wiskunde en verbreding.
Bachelor fysica, eerste studiefase OPLEIDINGSONDERDEEL
24
n n n n n n n n n n n n
Inleiding tot de hogere wiskunde Wiskundig redeneren Beginselen van programmeren Algemene natuurkunde: mechanica Grondslagen van de chemie Probleemoplossen en ontwerpen I Algemene natuurkunde: elektromagnetisme Statistiek Lineaire algebra Wijsbegeerte Statistische thermodynamica* Technieken van wiskunde analyse
SEM
HC
OEF/PR
SP
1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2
3 1,5 2 2,5 3
3 1,5 2 2,5 2 5 2,5 2 2
7 3 5 6 6 3 6 5 5 3 6 3
2,5 2 2,5 2 3 2
3 1
* Wie doorheen het jaar de ingroei-ondersteuning opneemt, neemt dit opleidingsonderdeel in de tweede studiefase.
1 Omwille van de invoering van volledige bachelorprogramma’s vanaf september 2011, wordt verwacht dat de programma’s van de tweede studiefase nog kleine wijzigingen zullen ondergaan. De uitwerking van de derde studiefase is in voorbereiding.
Bachelor fysica, tweede studiefase OPLEIDINGSONDERDEEL
VERPLICHT n Numerieke wiskunde n Differentiaalvergelijkingen n Klassieke mechanica n Algemene natuurkunde: fysica vanaf de 20ste eeuw n Golven en optica n Elektrodynamica n Experimentele basistechnieken in de natuurkunde n Wetenschapscommunicatie
SEM
HC
OEF/PR
SP
1 1 1
2 3 2
1,5 3 1
5 8 6
1 2 2 2 2
2,5 1,5 2 2 1
2,5 1 1 3 2
6 4 6 6 3
KEUZEGEDEELTE Je kiest vakken uit de bundels hieronder, volgens de gewenste minor, en vult je keuze in derde fase complementair aan. n Minor biowetenschappen - Bio-Organische chemie 1 2,5 3 6 - Celbiologie 1 1,5 1,3 3 - Biochemie 2 3 1,5 6 n Minor chemie - Bio-organische chemie 1 2,5 3 6 - Moleculaire Architectuur 1 1,5 1 5 n Minor informatica 1 2,5 3,5 6 - Structuur & organisatie van computersystemen - Objectgericht programmeren 2 2,5 3 6 - Fundamenten voor informatica 2 2 2,5 6 n Minor wiskunde - Algebraische structuren 1 2 1 4 - Meetkunde I 1 2 1,5 5 - Wiskundige analyse I 2 3 3 8 n Minor verbreding Je kiest in grote mate vrij uit de lijst van de minoren, maar je behoudt een consistent pakket aan keuzevakken van tenminste 20 sp. Ook het volgende kan gekozen worden: - Wetenschap van de kosmos 2 2 4 - Vrije keuze vakken Max 8
Bachelor fysica, derde studiefase De derde studiefase aan de Kulak wordt momenteel verder geconcretiseerd. Voor de meest actuele informatie zie: www.kuleuven-kortrijk.be/3debachelor
25
Voorbeeld van een uurrooster - hoorcolleges hebben betrekking op alle studenten die het betreffende vak volgen; - oefeningen en practica verlopen in kleine reeksen, voor optimale begeleiding 1e studiefase fysica 1e semester 8 u.
9 u.
10 u.
Algemene natuurkunde I theorie
Maandag
Inl. hogere wiskunde theorie
Dinsdag
Grondslagen van de chemie theorie
Donderdag
Wiskundig redeneren oefeningen Grondslagen van de chemie theorie
12 u.
13 u.
14 u.
15 u.
16 u.
Inl. hogere wiskunde oefeningen
Wiskundig redeneren oefeningen
Inl. hogere wiskunde oefeningen
Woensdag
Vrijdag
11 u.
17 u.
18 u.
19 u.
18 u.
19 u.
Beginselen van programmeren oefeningen
Beginselen van programmeren theorie
Grondslagen van de chemie oefeningen
Inl. hogere wiskunde theorie Algemene natuurkunde I theorie
Probleemoplossen en ontwerpen I
Algemene natuurkunde I oefeningen/practica
Probleemoplossen en ontwerpen I
1e studiefase fysica 2e semester 8 u.
9 u.
10 u.
12 u.
13 u.
14 u.
15 u.
Statistiek oefeningen
Thermodynamica theorie
16 u.
Lineaire algebra theorie
Statistiek theorie
Maandag
Dinsdag
11 u.
Thermodynamica theorie
Algemene natuurkunde II theorie
Wijsbegeerte theorie
Algemene natuurkunde II oefeningen/practica
Donderdag
Lineaire algebra theorie
Technieken voor wisk. an. theorie
Technieken voor wisk. an. oefeningen
Vrijdag
Algemene natuurkunde II theorie
Lineaire algebra oefeningen
Thermodynamica oefeningen
Woensdag
17 u.
Masteropleidingen (Leuven) Aansluitende masteropleidingen n
Master in de fysica (120 sp.) Ongeacht het opgenomen keuzepakket, heeft elke bachelor fysica rechtstreeks toegang tot deze masteropleiding. Tijdens je masteropleiding fysica diep je je kennis van de fysica verder uit en verwerf je de nodige specialistische vaardigheden om een functie te kunnen uitoefenen als fysicus in de bedrijfswereld, in onderzoekslaboratoria of in het onderwijs. De opleiding biedt een keuze uit 4 specialisaties, namelijk fysica op de femtometerschaal (kernfysica), vaste-stoffysica op nanometerschaal, theoretische fysica en de fysica van de zachte materie. Telkens is er keuze tussen een optie onderwijs (met het theoretisch gedeelte van de lerarenopleiding), een optie onderzoek en een optie professionalisering. De masterproef vervolledigt je opleiding.
n
Master in de sterrenkunde (120 sp.) Sterrenkundig onderzoek is een uitgesproken internationale en multidisciplinaire activiteit. Het masterprogramma sterrenkunde stelt die visie centraal. De nadruk ligt op het ontwikkelen en toepassen van onderzoeksmethodologieën voor het vergaren, analyseren en interpreteren van sterrenkundige waarnemingen in het kader van de astrofysica. Hierbij komen technologische aspecten, zowel als theoretische aspecten aan bod. Het programma omvat een beperkt pakket aan verplichte opleidingsonderdelen, wat ervoor zorgt dat je een goede theoretische en praktische basis krijgt om je verder te kunnen ontplooien als sterrenkundige. Bij het uitwerken van je eigen curriculum heb je een brede keuze om je verder te specialiseren in verschillende deelgebieden van de sterrenkunde. Je kiest voor een optie onderwijs (met het theoretisch deel van de lerarenopleiding fysica of wiskunde), een optie onderzoek of een optie professionalisering.
n
Master in de nanowetenschappen en de nanotechnologie (120 sp.) De manier waarop moleculen en atomen samenhangen op de nanometerschaal bepaalt belangrijke materiaaleigenschappen zoals de elektrische, optische, thermodynamische en mechanische eigenschappen. Nanowetenschappen en nanotechnologie zijn de wetenschappen die de menselijke controle over die samenhang en processen op nanoschaal tot doel hebben. Deze jonge masteropleiding leert de basis van fysica, biologie en chemie op de nanoschaal, en brengt dit verder op punt met cursussen over nano-elektronische en nano-elektromechanische systemen om de kennis te verzekeren inzake praktische implementaties.
27
Andere masteropleidingen n n n
n
n
n
n
Master in de statistiek Master in de chemie, mits minor chemie Master of Molecular and Cellular Biophysics, mits minor biowetenschappen Master in de wiskunde, mits minor wiskunde Master in de geologie, mits minor geologie Master in de informatica, mits minor informatica en voorbereidingsprogramma Master in de toegepaste informatica, mits minor informatica en voorbereidingsprogramma
Beroepsuitwegen 28
Je grondige wetenschappelijke vorming, je zin voor analyse en observatie, je kennis van onderzoeksmethodes zijn zeer nuttig voor een brede waaier van functies. Zowel op nationale als Europese schaal is er een groeiend tekort aan basiswetenschappers, waaronder fysici. Reeds in het secundair, maar ook in het hoger onderwijs, levert de leerkracht of docent fysica een belangrijke vormende bijdrage. In een bedrijfswereld waar nieuwe technologieën en wetenschappelijke technieken steeds belangrijker worden, vind je als natuurkundige gemakkelijk een plaats. Een groot aandeel van de afgestudeerden komt terecht in het onderzoek, anderen oefenen commerciëleen beleidsfuncties uit in de dienstensector, bij de overheid, in internationale organisaties, … Door de grote vraag naar meer innovatie en spitstechnologie zijn natuurkundigen over de hele wereld ook betrokken in toegepast onderzoek. Ze werken ondermeer in de ruimtevaart, de telecommunicatie en de computerindustrie.
Fysica of wiskunde doorstroomoptie ingenieurswetenschappen n
n n
n
n
Wat is fysica of wiskunde doorstroomoptie ingenieurswetenschappen? Wie ben jij Het programma Voorbeeld van een uurrooster Naar de derde studiefase en de masteropleiding (Leuven) Beroepsuitwegen
30 31 32 34 35 35
29
30
Wat is fysica of wiskunde doorstroomoptie ingenieurswetenschappen? 180 studiepunten 3 semesters of 2 jaar Kulak + 3 semesters of 1 jaar K.U.Leuven Campus Heverlee De K.U.Leuven organiseert zowel in de bachelor fysica en als in de bachelor wiskunde een minor die toelaat door te stromen naar studies ingenieurswetenschappen. Op de Kulak noemen we dit de doorstroomoptie ingenieurswetenschappen. Je start in de bachelor fysica of in de bachelor wiskunde, en je stroomt door, na 3 of 4 semesters, naar de bachelor ingenieurswetenschappen te Leuven. Een overstap na 2 semesters wordt afgeraden omdat de programma’s slechts vanaf 3 semesters synchroon zijn. Na drie semesters kun je naadloos overstappen in alle richtingen (met uitzondering van architectuur) van de bachelor ingenieurswetenschappen te Leuven.
Een vierde semester op de Kulak is mogelijk voor wie door wil stromen naar combinaties van de richtingen computerwetenschappen, elektrotechniek, technische verbreding en werktuigkunde De doorstroomoptie ingenieurswetenschappen biedt een vorming, gericht op innoverend, probleemvoorkomend, probleemoplossend en systeemgericht denken. Je bent technologisch bezig, ondersteund door een degelijke wetenschappelijke basis. Creatief en innovatief werk je in een breed multidisciplinair kader. Je beschikt over sociale vaardigheden en bent gericht op de industriële realiteit.
Wie ben jij? Je interesses Ben je geïnteresseerd in nieuwe producten of in robotica, en wil je de stabiliteit van bouwwerken bestuderen? Wil je creatief bezig zijn met het ontwerpen van wat nog niet bestaat? Je bent begaan met de economische, ecologische en maatschappelijke impact van technologie en zijn implicaties op de maatschappij. Je bent geen specialist in één enkele discipline maar je hebt een brede technische en wetenschappelijke bagage. Je kunt snelle en correcte diagnoses stellen en je werkt graag in groepsverband.
Je vaardigheden en capaciteiten Wil je aan een opleiding ingenieurswetenschappen beginnen, dan ben je sterk geïnteresseerd in wiskunde en positieve wetenschappen. Je hebt bij voorkeur een richting gevolgd met minimum 6 uur wiskunde. Een goed wiskundig en wetenschappelijk inzicht, een goed geheugen en interesse voor technologie zijn nodig voor de vele hoorcolleges, numerieke oefeningen, laboratoriumzittingen en ontwerpoefeningen. Dankzij je leergierigheid, bereidheid om zelfstandig te leren werken, je werklust en doorzettingsvermogen zullen je studies al een stuk vlotter verlopen. 31
Het programma SEM: het opleidingsonderdeel wordt gedoceerd in het eerste (1), in het tweede (2) semester of over het hele jaar (1 en 2) HC: hoorcollege OEF: oefenzittingen PR: practicum SP: 1 studiepunt staat voor een studietijd gelegen tussen 25 en 30 uren. Elk voltijds studiejaar heeft een studieomvang van ongeveer 60 studiepunten. De studiepunten per vak geven het relatieve gewicht van het vak binnen het opleidingsfase weer. Het studieprogramma toont voor elk semester een aanbevolen modeltraject van ongeveer 30 studiepunten. Op weg naar een bachelor ingenieurswetenschappen is er halfweg (na 90 studiepunten of 3 semesters) een keuzemoment, met opdracht tot het kiezen van een combinatie hoofd-nevenrichting (major/minor). Deze keuze dient te worden volgehouden gedurende de laatste 3 semesters van de bachelor.
Bachelor fysica of wiskunde, doorstroomoptie ingenieurswetenschappen: eerste studiefase 32
Het programma van de eerste twee semesters is gemeenschappelijk voor alle studenten, en vrijwel identiek aan het programma voor de studenten die wensen door te stromen naar bachelor fysica of wiskunde. Soepele heroriëntatie na semester 2 blijft mogelijk voor elk van deze richtingen. OPLEIDINGSONDERDEEL n n n n n n n n n n n n n
Inleiding tot de hogere wiskunde Wiskundig redeneren Beginselen van programmeren Algemene natuurkunde: mechanica Grondslagen van chemie Probleemoplossen en ontwerpen I Algemene natuurkunde: elektromagnetisme Statistiek Lineaire algebra Wijsbegeerte Technieken van wiskundige analyse I Thermodynamica Probleemoplossen en ontwerpen II
SEM
HC
OEF/PR
SP
1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2
3 1,5 2 2,5 3
3 1,5 2 2,5 2 5 2,5 2 2
7 3 5 6 6 3 6 5 5 3 3 3 3
2,5 2 2,5 2 2 1,5
1 1,5 4
Bachelor fysica of wiskunde, doorstroomoptie ingenieurswetenschappen: semester 3 OPLEIDINGSONDERDEEL
VERPLICHT n Informatieoverdracht en -verwerking m.i.v. elektrische netwerken n Materiaalkunde n Numerieke wiskunde n Organische scheikunde n Probleemoplossen en ontwerpen III n Klassieke en toegepaste mechanica n Differentiaalvergelijkingen: partiële differentiaalvergelijkingen
SEM
1 1 1 1 1 1 1
HC
2
OEF/PR
1,5 5
SP
7 3 4 3 3 5 3
Studenten die na het derde semester doorstromen naar ingenieurswetenschappen te Leuven (alle richtingen mogelijk), nemen n Economie 1 4 De studenten die na 4 semesters doorstromen naar Leuven, stellen hun studieprogramma voor het vierde semester samen in overleg met de studietrajectbegeleider en leggen dat ter goedkeuring voor. Ze kunnen dit zo doen dat ze naadloos aansluiten in de bachelor ingenieurswetenschappen, in combinaties van de richtingen bedrijfsbeheer, computerwetenschappen, elektrotechniek, technische verbreding en werktuigkunde (mechanica). De studenten stellen hun programma samen in functie van de gekozen hoofd- of nevenrichting, en leggen dat ter goedkeuring voor. Het aanwezige vakkenpakket betreft: KEUZELIJST OPLEIDINGSONDERDELEN SEMESTER 4 n Bedrijfseconomie n Productie en logistiek management n Objectgericht programmeren n Artificiële intelligentie n Gegevensbanken n Geologie n Systeemtheorie en regeltechniek n Systeemtheorie n Economie n Digitale elektronica en processoren n Fysische transportverschijnselen n Selectie en dimensionering van machine-elementen
6 6 6 6 6 6 6 3 4 6 5 6
33
Voorbeeld van een uurrooster - hoorcolleges hebben betrekking op alle studenten die het betreffende vak volgen; - oefeningen en practica verlopen in kleine reeksen, voor optimale begeleiding 1e studiefase doorstroomoptie ingenieurswetenschappen 1e semester 8 u.
9 u.
10 u.
Algemene natuurkunde I theorie
Maandag
Inl. hogere wiskunde theorie
Dinsdag
Grondslagen van de chemie theorie
Vrijdag
13 u.
14 u.
15 u.
16 u.
Inl. hogere wiskunde oefeningen
Grondslagen van de chemie oefeningen
17 u.
18 u.
19 u.
Algemene natuurkunde I oefeningen/practica
Beginselen van programmeren theorie
Inl. hogere wiskunde theorie Algemene natuurkunde I theorie
Beginselen van programmeren oefeningen
Donderdag
12 u.
Wiskundig redeneren oefeningen
Grondslagen van de chemie theorie
Woensdag
11 u.
Wiskundig redeneren oefeningen
Probleemoplossen en ontwerpen I
Inleiding hogere wiskunde oefeningen
Probleemoplossen en ontwerpen I
1estudeifase doorstroomoptie ingenieurswetenschappen 2e semester 8 u. Maandag
9 u.
10 u.
Probleemoplossen en ontwerpen II
11 u.
12 u.
Thermodynamica theorie
Woensdag
Algemene natuurkunde II theorie
Wijsbegeerte theorie
Donderdag
Lineaire algebra theorie
Technieken voor wisk. an. theorie
Vrijdag
Algemene natuurkunde II theorie
14 u.
Algemene natuurkunde II oefeningen/practica
15 u.
16 u.
Lineaire algebra theorie
Statistiek theorie
Thermodynamica oefeningen
Dinsdag
13 u.
Lineaire Algebra theorie
Technieken voor wisk. an. oefeningen
Probleemoplossen en ontwerpen II
17 u.
Statistiek oefeningen
Lineaire Algebra oefeningen
18 u.
19 u.
Naar de derde studiefase en de masteropleiding (Leuven) Het programma van de Kulak is goed afgestemd op dat van de K.U.Leuven en laat dan ook een naadloze overstap toe. Je behaalt het bachelordiploma ingenieurswetenschappen te Leuven, Deze overstap naar Leuven kan na het derde semester (waarbij alle keuzes van hoofd- en nevenrichting te Leuven mogelijk zijn) of na het vierde semester (waarbij voornamelijk keuzes mogelijk zijn die combinaties zijn van computerwetenschappen, elektrotechniek en werktuigkunde.
Aansluitende masteropleidingen n n n n n n n n n n n n n
Master in de ingenieurswetenschappen: bouwkunde Master in de ingenieurswetenschappen: elektrotechniek Master in de ingenieurswetenschappen: materiaalkunde Master in de ingenieurswetenschappen: chemische technologie Master in de ingenieurswetenschappen: werktuigkunde Master in de ingenieurswetenschappen: werktuigkunde-elektrotechniek Master in de ingenieurswetenschappen: computerwetenschappen Master in de ingenieurswetenschappen: energie Master in de ingenieurswetenschappen: biomedische technologie Master in de ingenieurswetenschappen: nano-science en nano-technology Master in de ingenieurswetenschappen: wiskundige ingenieurstechnieken Master in de ingenieurswetenschappen: milieutechnologie Master in de ingenieurswetenschappen: verkeerskunde
Beroepsuitwegen Met je diploma master in de ingenieurswetenschappen ben je voorbereid op een loopbaan in een technisch-industriële omgeving. Je kunt er niet enkel mee aan de slag in de bedrijfswereld, maar ook in het wetenschappelijk en technologisch onderzoek, in de wetenschappelijke en technologische dienstverlening en consulting, in het onderwijs en bij de overheid.
35
Informatica n n n
n n
Wat is informatica? Wie ben jij Het programma Voorbeeld van een uurrooster Masteropleidingen (Leuven) Beroepsuitwegen
38 39 40 42 43 44
37
Wat is Informatica? 180 studiepunten De informatica verwerkt gegevens door gebruik te maken van computers. De belangrijkste taak van een universitair gevormde informaticus hierbij is het beheersen van complexiteit. Deze complexiteit situeert zich op verscheidene gebieden: het op te lossen probleem, de hulpmiddelen en werktuigen, de interface naar de gebruiker, de economische, juridische en technologische mogelijkheden en vereisten. De opleiding informatica kenmerkt zich door een fundamentele en wetenschappelijke aanpak en een algemene visie; zo zullen de afgestudeerden mee kunnen evolueren in dit steeds snel veranderend domein. 38
Een universitaire bachelor informatica is wetenschappelijk gevormd en moet, bekwaam zijn zelfstandig nieuwe informaticaproblemen op te lossen, informatiesystemen zoals databanken en computernetwerken te ontwerpen en te beheren, geavanceerde software te ontwerpen, nieuwe informatietechnologie in onderwijs en vorming te integreren en artificiële intelligentie te ontwikkelen. Tal van andere wetenschappen vallen terug op de informatica. Een informaticus kan het zich dus niet veroorloven om enkel met zijn eigen vakgebied bezig te zijn.
Wie ben jij? Je interesses Het cliché stelt dat informatici computerverslaafden zijn die dag en nacht achter een flikkerend scherm virussen ontwerpen en inbreken bij de CIA, maar niets is minder waar. De informatica is een jonge en respectabele wetenschap en de bachelor-informatica-opleiding is een wetenschappelijke opleiding. Als je eraan denkt om informatica te studeren, dan heb je vast en zeker interesse en aanleg voor het analyseren en het structureren van problemen en het creatief bedenken van oplossingen ervoor. Moet je een computer uit elkaar kunnen halen en daarna weer in elkaar knutselen? Neen. De hardware is natuurlijk wel een element waarmee de informaticus rekening moet houden. Het is tenslotte zijn werktuig. Enige kennis over de werking en de mogelijkheden van de apparatuur is dus nuttig en tot op zekere hoogte nodig.
Je vaardigheden en capaciteiten Je kunt je nauwkeurig uitdrukken en je kunt methodisch en ordelijk denken en werken. Een wiskundige aanleg en belangstelling zijn noodzakelijk voor zowel het zoeken naar als het formuleren van oplossingen. Het oplossen van problemen is voor jou een echte uitdaging. Je bent goed in het maken van logische analyses en syntheses, je kunt abstract denken en methodisch werken. Wiskunde vormt een belangrijke basisdiscipline voor de informatica, een goede basiskennis en een wiskundige aanleg en belangstelling zijn noodzakelijk. Je hebt in de laatste twee jaren van het secundair onderwijs bij voorkeur een richting gevolgd met 6 uur wiskunde, liefst in combinatie met fysica. Daarnaast wordt in de informatica ook communicatievaardigheid sterk gewaardeerd. Een informaticus moet immers vaak met veel mensen kunnen overleggen zonder in een technisch jargon te vervallen. Voorkennis informatica kan nuttig zijn, maar is zeker niet nodig. Een goede kennis van het Engels is ook mooi meegenomen.
39
Het programma1 SEM: het opleidingsonderdeel wordt gedoceerd in het eerste (1), in het tweede (2) semester of over het hele jaar (1 en 2) HC: hoorcollege OEF: oefenzittingen PR: practicum SP: 1 studiepunt staat voor een studietijd gelegen tussen 25 en 30 uren. Elk voltijds studiejaar heeft een studieomvang van ongeveer 60 studiepunten. De studiepunten per vak geven het relatieve gewicht van het vak binnen het opleidingsfase weer.
Bachelor in de informatica, eerste studiefase Het programma van de eerste twee semesters is gemeenschappelijk voor alle studenten, en vrijwel identiek aan het programma voor de studenten die wensen door te stromen naar bachelor fysica of wiskunde. Soepele heroriëntatie na semester 2 blijft mogelijk voor elk van deze richtingen. OPLEIDINGSONDERDEEL n
40
n n n n n n n n n n
SEM
Inleiding tot de hogere wiskunde 1 Wiskundig redeneren 1 Beginselen van programmeren 1 Informatica werktuigen 1 en 2 Natuurkunde I: mechanica 1 Structuur & organisatie van computersystemen 1 Statistiek 2 Lineaire algebra 2 Fundamenten voor de informatica* 2 Objectgericht programmeren 2 Natuurkunde II: elektromagnetisme 2
HC
OEF/PR
SP
3 1,5 2 1
3 1,5 3 5
3 2 2,5 2,5 2,5
5 2 2 3 3
7 3 6 6 3 8 5 5 8 6 6
* Wie doorheen het jaar de ingroei-ondersteuning opneemt, neemt dit opleidingsonderdeel in de tweede studiefase.
1 Omwille van de invoering van volledige bachelorprogramma’s vanaf september 2011, wordt verwacht dat de programma’s van de tweede studiefase nog kleine wijzigingen zullen ondergaan. De uitwerking van de derde studiefase is in voorbereiding.
Bachelor in de informatica, tweede studiefase OPLEIDINGSONDERDEEL
VERPLICHT n Numerieke wiskunde n Gegevensstructuren en algoritmen n Besturingssystemen n Informatieoverdracht en verwerking n Artificiële intelligentie n Toepassingen van meetkunde in informatica n Gegevensbanken n Wetenschapscommunicatie n Wijsbegeerte
SEM
HC
OEF/PR
SP
1 1 1 1 2 2 2 2 2
2
1,5
2,5
2,5
1 2
2
5 6 6 5 6 6 6 3 3
KEUZEGEDEELTE Je kiest vakken uit de bundels hieronder, volgens de gewenste minor, en je vult je keuze in het derde bachelorjaar complementair aan. n Minor biowetenschappen - Grondslagen van de chemie 1 3 2 6 - Celbiologie 2 1,5 1,3 3 - Biochemie 2 3 1,5 5 n Minor fysica - Algemene natuurkunde: mechanica 1 2,5 2,5 6 - Golven en optica 2 1,5 1 4 - Statistische thermodynamica 2 3 3 6 - Algemene natuurkunde: fysica vanaf de 20ste eeuw 1 3 1,5 6 n Minor wiskunde - Algebraïsche structuren 1 2 1 4 - Algebra I 2 3 2 8 - Meetkunde I 1 2 1,5 5 n Minor verbreding Een student die begonnen was aan een andere minor, kan overstappen naar de minor verbreding, in overleg met de studietrajectbegeleider. Het volgende opleidingsonderdeel is verplicht - (Inleiding tot de) Economie
1 of 2
3
1
Je kiest in grote mate vrij uit de lijst van de minoren en onderstaande vakken - Wetenschap van de kosmos 2 2 - Vrije keuze vak
6 4 Max 4
Bachelor in de informatica, derde studiefase De derde studiefase aan de Kulak wordt momenteel verder geconcretiseerd. Voor de meest actuele informatie zie: www.kuleuven-kortrijk.be/3debachelor
41
Voorbeeld van een uurrooster - hoorcolleges hebben betrekking op alle studenten die het betreffende vak volgen; - oefeningen en practica verlopen in kleine reeksen, voor optimale begeleiding 1e studiefase informatica 1e semester 8 u.
9 u.
10 u.
Informaticawerktuigen oefeningen/practica
Maandag
Inl. hogere wiskunde theorie
Dinsdag
13 u.
14 u.
15 u. Inl. hogere wiskunde oefeningen
Inl. hogere wiskunde oefeningen
Vrijdag
16 u.
17 u.
18 u.
19 u.
18 u.
19 u.
Struct. en org. van comp. sys. theorie
Beginselen van programmeren theorie
Inl. hogere wiskunde theorie Struct. en org. van comp. sys. theorie
Struct. en org. van comp. sys. oefeningen/practica
Beginselen van programmeren oefeningen
Informaticawerktuigen
Wiskundig redeneren oefeningen
Donderdag
12 u.
Wiskundig redeneren oefeningen
Struct. en org. van comp. sys. oefeningen/practica
Woensdag
11 u.
1e studiefase informatica 2e semester 8 u.
9 u.
10 u.
Maandag
Dinsdag
Statistiek oefeningen
11 u.
12 u.
15 u.
16 u.
Lineaire algebra theorie
Informaticawerktuigen
Objectgericht programmeren oefeningen/practica
Fund. voor de informatica theorie
Wijsbegeerte theorie
Donderdag
Lineaire algebra theorie
Beleidsinformatiesystemen
Fund. voor de informatica theorie
14 u.
Statistiek theorie
Woensdag
Vrijdag
13 u.
Objectgericht programmeren theorie
Beleidsinformatiesystemen
Wiskundige analyse I theorie
17 u.
Lineaire algebra oefeningen
Fund. voor de informatica oefeningen
Verkorte en schakelprogramma’s Studenten die een professionele bachelor behaalden in de toegepaste informatica of in de elektronica-ICT, kunnen mits het volgen van een verkort programma (120 studiepunten) bachelor in de informatica worden. De Kulak biedt de mogelijkheid om 60 studiepunten (1 jaar) van dat verkort programma te volgen. Eveneens voor deze professionele bachelors is er een schakelprogramma naar de master in de informatica (120 sp.) en naar de master in de toegepaste informatica (60 sp.). Meer informatie via de website www.kuleuven-kortrijk.be/onderwijs.
Masteropleidingen (Leuven) Aansluitende masteropleidingen n
n
Master in de ingenieurswetenschappen: computerwetenschappen (120 sp.) Vanaf oktober 2010 startte de K.U.Leuven met een ééngemaakt masterprogramma “Computerwetenschappen”, waarin zowel de studenten in het bezit van een bachelordiploma informatica als de studenten in het bezit van een bachelordiploma ingenieurswetenschappen (hoofd of nevenrichting computerwetenschappen) toegelaten worden. Dit masterprogramma laat toe je verder te specialiseren en mee te werken aan lopend onderzoek. De opleiding wordt ondersteund door het departement computerwetenschappen (het grootste informaticadepartement in Vlaanderen), en biedt de student een mogelijkheid te kiezen tussen meerdere hoofdspecialisatierichtingen nl. gedistribueerde systemen, veilige software, artificiële intelligentie, software engineering, mens-machine communicatie, databases, en computationele informatica.
Master in de toegepaste informatica (60 sp.) Deze masteropleiding heeft tot doel studenten op te leiden tot het uitoefenen van een functie in de informatica in de bedrijfswereld. Dit gebeurt door het aanleren van het specificeren, het realiseren, het uittesten en het beheren van gegevensverwerkende systemen aan de hand van computers. Naast een verplicht deel en een masterproef (18 sp.), kiest de student een specialisatie software-ontwikkeling en gedistribueerde systemen of een specialisatie multimedia.
Andere masteropleidingen n n
n
Master in de statistiek Master in de wiskunde, mits minor wiskunde en voorbereidingsprogramma Master in de bio-Informatica, mits minor biowetenschappen
43
Beroepsuitwegen Als informaticus met een universitair diploma heb je uitzicht op een brede waaier van beroepsmogelijkheden, waaronder wetenschapscommunicatie, wetenschappelijk onderzoek, overheid, industrie en ontwikkelingssamenwerking. Ook softwarebureaus, telecommunicatiebedrijven het bank- en verzekeringswezen, en diverse overheidsinstanties bieden je heel wat mogelijkheden. Je werkt er mee aan ontwikkeling van programmatuur, ontwerp van informatiesystemen, management van informatiserings- en automatiseringsprojecten, onderzoek naar nieuwe toepassingen, methoden, concepten, algoritmen …
44
Overzicht van opleidingsonderdelen uit het eerste jaar n
Inleiding tot de hogere wiskunde (7 sp.) Je krijgt inzicht in basisconcepten en technieken uit de differentiaal- en integraalrekening. Dit betreft enerzijds een verdieping van bekende begrippen uit het secundair onderwijs en anderzijds een uitbreiding naar nieuwe begrippen zoals reeksen, differentiaalvergelijkingen en functies van meerdere veranderlijken. Je herkent situaties waarin deze onderwerpen gebruikt worden en leert ze op analytische, meetkundige en computergesteunde wijze toe te passen en te interpreteren. Je maakt ook beperkt kennis met logische bewijsvoering. In de oefenzittingen besteedt men veel aandacht aan enerzijds het inoefenen en ook het aanleren van enkele veelgebruikte rekentechnieken. Anderzijds krijg je voorbeelden bij de onderwerpen uit de hoorcolleges.
n
Lineaire algebra (5 sp.) Je leert in deze cursus technieken en structuren uit de lineaire algebra in een ruimer kader herkennen en toepassen. Tevens leer je rigoureus redeneren over algebraïsche begrippen. De centrale begrippen en eigenschappen omtrent vectorruimten en matrices worden op een structurele manier aangebracht en bewezen. Grafische interpretaties worden beklemtoond. De cursus wordt doorweven met toepassingen uit bijvoorbeeld de economie, lineaire programmering, mechanica en de informatica.
n
Beginselen van programmeren (5 sp.) Deze cursus tracht in eerste instantie studenten methodes aan te reiken om kleine tot middelgrote problemen op te lossen en te implementeren met behulp van een hogere programmeertaal. De nadruk wordt daarbij gelegd op de concepten die gebruikt worden bij het oplossen van problemen en het programmeren, niet zozeer op de programmeertaal zelf. Het correct ontwerpen en implementeren van algoritmen is een belangrijk aspect, maar daarnaast gaat er ook veel aandacht naar algemene ontwerpprincipes voor het beheersen van de complexiteit van software-ontwerp. Als programmeertaal wordt Java gebruikt, omdat deze taal de gebruikte objectgeoriënteerde technieken goed ondersteunt.
45
n
Algemene natuurkunde: mechanica (6 sp.) Je maakt kennis met de fysische fenomenen en wetmatigheden in de natuur en met eenvoudige methodes en redeneerwijzen die bij het verwerven en onderling verbinden van deze kennis worden gebruikt. Je leert zelfstandig de natuurkundige ondergrond van dikwijls zeer uiteenlopende fenomenen herkennen, wat enerzijds leidt tot een beter begrip en anderzijds kun je je analyserende vaardigheden oefenen. Je verwerft aldus een toepasbare en parate kennis, nodig voor het omgaan met natuurkundige vragen die zich stellen in de meest diverse deelgebieden van de wetenschappen. Terzelfder tijd leg je hiermee een basis voor een eventuele verdere verdieping van je natuurkundige kennis. De nadruk ligt op het verwerven van inzicht in de modellen voor de verklaring van de werkelijkheid, in het bijzonder de rol van de natuurkundige begrippen daarin en de relaties die tussen die begrippen bestaan.
46
Daarnaast worden onder elektronische vorm een aantal – met dit parcours sporende – filosofische teksten aangeboden, die onder begeleiding van de docent in het college gelezen worden. n
De cursus heeft tot doel je basisbegrippen en -methodes van statistiek bij te brengen zodat je inzicht verwerft in de methodiek van data-analyse, de keuze van modellen, het schatten van zulke modellen, het statistisch testen van uitspraken voor één en twee groepen, en het gebruik in de praktijk. De nadruk ligt op inzicht, praktische kennis van rekenregels en methoden, en toepassingen in wetenschappelijke disciplines. Je maakt analyses met een statistisch computerpakket. In de oefenzittingen krijg je voorbeelden en oefeningen bij de geziene theorie. n
Wijsbegeerte (3 sp.) De cursustekst is tegelijk thematisch en historisch opgebouwd en bestrijkt als dusdanig zo goed als het hele domein van de filosofie. Thematisch valt de tekst uiteen in een antropologisch ('wie is de mens?'), epistemologisch ('wat moet ik kennen?'), metafysisch ('wat kan ik hopen?') en ethisch ('wat moet ik doen?') luik. Elk thema wordt historisch uitgewerkt: in Oudheid/Middeleeuwen, in Moderniteit en in Hedendaagse Tijd. De docent stippelt daarbinnen een eigen, min of meer beperkt parcours uit.
Wiskundige analyse I (8 sp.) In deze cursus worden grondig de basisbegrippen en bewijstechnieken van de analyse van reële en complexe functies van één veranderlijke aangebracht, met een eerste kennismaking tot de Euclidische ruimte en metrische ruimten. Deze cursus is een voorbereiding tot de ontwikkeling van de analyse in de verdere jaren en is verder van belang ter ondersteuning van andere cursussen die gebruik maken van de analyse.
In de oefeningen en practica wordt getracht het inzicht in de behandelde materie te verdiepen en het toepassen van de theorie in reële situaties aan te leren. n
Statistiek (5 sp.)
n
Algemene natuurkunde: elektromagnetisme (6 sp.) De materie sluit aan op je intuïtieve ervaringen met de elektrische, magnetische, en optische fenomenen. De cursus start met een uiteenzetting over mechanische golven. Na een uitgebreide studie van elektriciteit en magnetisme, bestudeer je dan de elektromagnetische golven.
De leerstof sluit af met een hoofdstuk over relativiteit. In de oefeningen en practica leer je de begrippen uit het hoorcollege in nieuwe theoretische en experimentele situaties gebruiken. n
Statistische thermodynamica (6 sp.) Je leert de fenomenologische basis van thermodynamica en haar wetten kennen, herkennen en toepassen. Daarna slaat zij een brug naar de meer systematische uitwerking en verklaring hiervan door de statistische mechanica, waarbij de structuur en interacties van de materie op microscopische schaal belangrijk worden. Meer gevorderde toepassingen van thermodynamica zijn daarbij enerzijds de theorie van fase-evenwichten, fase-overgangen en mengsels en anderzijds de theorie van processen en cycli (motoren). Meer algemeen leer je in dit onderdeel kanstheoretische en statistische redeneringen toepassen in de studie van systemen met een groot aantal vrijheidsgraden.
n
Wiskundig redeneren (3 sp.) Je wordt vertrouwd met essentiële vaardigheden en technieken die van belang zijn bij het bestuderen, verwerken en presenteren van wiskundige begrippen. Je maakt kennis met logische bewijstechnieken en kan deze toepassen op het zelf geven van bewijzen van elementaire eigenschappen van verzamelingen, relaties en functies.
47
n
Algebraïsche structuren (4 sp.) Een inleiding tot de algebraïsche structuren groep, ring, veld en hun toepassingen in de getallenleer. Aanvullingen betreffende de structuur vectorruimte over een veld. De student leert vlot werken met modulorekenen, restklassengroepen en restklassenringen, en maakt kennis met voorbeelden uit de cryptografie.
n
Economie (6 of 4 sp.) Je verwerft vooreerst inzicht in de belangrijkste economische concepten en verklaringsmodellen. Deze betreffen zowel de prijsvorming voor afzonderlijke goederen en diensten als de bepaling van het nationaal inkomen, de werkloosheid, de intrestvoet, de inflatie en de wisselkoers. De economische benadering wordt vervolgens toegepast in de juridische sfeer. We gaan na hoe het gedrag van het rechtssubject kan begrepen worden als het resultaat van een private kosten-baten analyse en hoe rechtsregels kunnen beoordeeld worden aan de hand van een sociale kosten-baten analyse.
n
Celbiologie (4 sp.) De eerste doelstelling van deze cursus is om aan de studenten inzicht bij te brengen in de structuur en de functie van de molecules die in de levende wezens aanwezig zijn en die aan de basis liggen van hun structuur en van de levensprocessen, vooral dan op cellulair niveau. Een tweede doelstelling is om inzicht bij te brengen over de interne structuur van levende cellen en hoe deze gerelateerd is aan de verschillende functies die in de cel moeten vervuld worden. Een derde doelstelling is inzicht bij te brengen in de stofwisselingsprocessen die zich in de cel afspelen. Een vierde doelstelling is om inzicht bij te brengen in de mechanismen die cellen gebruiken voor hun vermenigvuldiging en voor de controle van die vermenigvuldiging in functie van de omgevingscondities. Een vijfde doelstelling is om de studenten bij te brengen welke experimentele methoden kunnen gebruikt worden om deze kennis en inzichten te bekomen.
48
n
Thermodynamica (3 sp.) Je leert de fenomenologische basis van thermodynamica en haar wetten kennen, herkennen en toepassen. Daarna slaat zij een brug naar de meer systematische uitwerking en verklaring hiervan door de statistische mechanica,waarbij de structuur en interacties van de materie op microscopische schaal belangrijk worden. Meer gevorderde toepassingen van thermodynamica zijn daarbij enerzijds de theorie van fase-evenwichten, fase-overgangen en mengsels en anderzijds de theorie van processen en cycli (motoren). Meer algemeen leer je in dit onderdeel kanstheoretische en statistische redeneringen toepassen in de studie van systemen met een groot aantal vrijheidsgraden.
n
Grondslagen van de chemie (6 sp.) Deze cursus leert je de basisbegrippen van de anorganische scheikunde en de scheikundige terminologie hanteren. Je verwerft een gefundeerd sluitend begrippenpakket rond atomen, moleculen, energievormen en hun interacties en transformaties. Je leert de verschillende reactiemechanismen met hun toepassingen en wiskundige verklaringen begrijpen en onderscheiden en je verwerft een basispositief-wetenschappelijke houding. De oefeningen sluiten daarbij aan en dienen ter verduidelijking en ondersteuning van de colleges. De onderwerpen die behandeld worden zijn deze van de hoorcolleges: concentratieberekeningen, chemische evenwichten, pH-berekeningen, oxido-reductiepotentialen, neerslagvorming, colligatieve eigenschappen van oplossingen, eigenschappen van chemische bindingen. De practica zijn zo samengesteld dat een groot aantal basistechnieken aangeleerd worden en dat theoretische begrippen uit de verschillende onderdelen van de cursus ofwel toegepast worden ofwel uit waarnemingen afgeleid worden.
In deze practica worden de volgende thema’s behandeld: oplossingen maken, colorimetrische metingen, evenwichtsconstanten, zuren en basen, oxidatiereductie waarnemingen, neerslagreacties, bouwen van molecuulmodellen. n
n
Bij het begin van je opleiding wil deze cursus ervoor zorgen dat je een professionele computergebruiker wordt en dat je een goed inzicht verwerft in de functionaliteit van softwarewerktuigen en toepassingssoftware. Daartoe krijg je een gestructureerd overzicht van veelgebruikte softwarepakketten. Een training in het gebruik van het wiskunde-software pakket Maple behoort hierbij. De structuur en de informatica aspecten van de verschillende pakketten worden beschreven. Je leert de softwarepakketten en de concepten waarop ze steunen op een geavanceerde en gecombineerde manier gebruiken. Je leert de pakketten ook installeren. Oefeningen en practica nemen een belangrijke plaats in.
Technieken van wiskundige analyse (5 sp.) Je verwerft inzicht in verschillende wiskundige technieken die vaak aan bod komen in de ingenieurswereld, zoals de Laplacetransformatie, stelsel van differentiaalvergelijkingen en integralen over krommen en oppervlakken. Daarenboven zal je deze begrippen toepassen op realistische problemen, eventueel met behulp van het softwarepakket Maple.
n
Probleemoplossen en ontwerpen I (3 sp.) De doelstelling van dit practicum is het leren oplossen van vakoverschrijdende en vakintegrerende gesloten (technische) problemen en gevalstudies. Het bestaat uit seminaries die telkens worden gevolgd door oefeningen. Er zijn seminaries over grafische modellering (schetstechnieken, schematische voorstelling), over software ter ondersteuning van wiskunde (Maple), rapportering en informatievergaring (tekstverwerking met LaTeX, rekenblad, www) en over groepsdynamica. Er zijn opdrachten in teamverband.
n
Informatica werktuigen (6 sp.)
Probleemoplossen en ontwerpen II (3 sp.) Dit tweede deel bestaat uit seminaries gevolgd door oefeningen, over het technisch ontwerpproces en de situering van het ontwerpproces in de levenscyclus van producten. Hier wordt gestreefd naar een integratie van alle wetenschappelijke en technische vakken. Er is een projectwerk in teamverband uit te voeren.
n
Fundamenten voor de informatica (6 of 8 sp.) Met deze cursus is het de bedoeling om je die wiskundige technieken (vooral uit het domein van de discrete wiskunde) bij te brengen die van fundamenteel belang zijn binnen de informatica. Daarnaast is het eveneens de bedoeling om wiskundigen en informatici reeds vroeg in hun studieloopbaan kennis te laten maken met enkele begrippen (zoals NP-compleet) die een grote rol spelen binnen de (meer theoretische) informatica.
n
Objectgericht programmeren (6 sp.) Deze cursus richt zich op het beredeneerd en weldoordacht ontwikkelen van middelgrote, sequentiële softwaresystemen. Je leert een adequaat ontwerp uit te tekenen voor de structuur van een middelgroot softwaresysteem.
49
Concreet zal je aangeleerd worden hoe een modern softwaresysteem geconcipieerd kan worden als een geheel van onderling gerelateerd, hiërarchisch gestructureerde klassen. Je krijgt de nodige informatie van diverse componenten uit een middelgroot softwaresysteem. Concreet zal je leren hoe zowel informele, natuurlijke talen, als meer formele notaties gebruikt kunnen worden in de documentatie van klassen en methodes. Je zal een implementatie leren uitwerken voor een middelgroot softwaresysteem en je zal de correctheid van een middelgroot softwaresysteem verifiëren. Op de eerste plaats zal je leren hoe op een systematische manier kan geredeneerd worden over de correctheid van diverse stukken code. Verder zullen ook enkele strategieën behandeld worden om de correcte werking van een softwaresysteem op een systematische manier te testen. n
Structuur en organisatie van computersystemen (8 sp.) In deze cursus staat het werktuig van de informaticus centraal: het computersysteem, bestaande uit de computer-apparatuur en de basisprogrammatuur die de computer zo efficiënt mogelijk beheert en zo gemakkelijk mogelijk toegankelijk maakt voor de gebruiker. Deze cursus wil je inzicht bijbrengen in het computersysteem. Dit inzicht wil niet zozeer technologisch zijn, maar eerder functioneel. Er wordt dus vooral aandacht besteed aan die facetten van de computer die invloed hebben op zijn gebruik en die ook in de opvolgende cursussen aan bod zullen komen. Concreet bestudeer je: machinetaal en lagere programmeertaal, de hardware, het binair talstelsel, de basisprogrammatuur, besturingsprogramma’s en computernetwerken. Het hoofddoel van de oefenzittingen en de practica is de student een grondige kennis bij te brengen van een lagere programmeertaal.
50 n
Beleidsinformatiesystemen (6 sp.) De student verkrijgt een grondige inleiding in informatiebeleid, in organisatie van de administratie en in het exploiteren van applicaties. De student verwerft inzicht in de invloed van evoluties in ICT op het inrichten en uitbaten van informatiesystemen.
Kortrijk internationaal Al bij de start van jouw opleiding kun je aan de Kulak de internationale kaart trekken. Onze campus maakt dankbaar gebruik van haar geografische positie om samen te werken met de Rijselse universiteiten en aarzelt niet om ook verder over de grenzen te kijken. Zo kunnen Kortrijkse economiestudenten een keuzevak in Rijsel volgen en zijn er voor de studenten taal- en letterkunde gemeenschappelijke activiteiten met studenten van de Rijselse universiteit La Catho. Omgekeerd zijn er ook verschillende internationale gastprofessoren die in Kortrijk een college verzorgen. In het tweede jaar zijn er studiereizen naar de Verenigde Staten (voor studenten economie, rechten, geschiedenis en taal- en letterkunde) en naar de Filippijnen (voor studenten geneeskunde). In de derde studiefase van bepaalde studierichtingen is er ook een Erasmusuitwisseling mogelijk. Daarnaast worden ook een behoorlijk aantal buitenlandse onderzoekers op de campus tewerkgesteld. Internationalisering is dus zeker geen leeg begrip aan onze campus.
Ook tijdens of zelfs na je masteropleiding aan de Kulak? De Kulak vormt een integraal deel van de K.U.Leuven. Dat je er diverse bacheloropleidingen kunt aanvangen is goed bekend. Dat de professoren en stafleden van de Kulak ook een rol spelen in de diverse masteropleidingen veel minder. Reeds tijdens je bacheloropleiding maak je de eerste stappen mee op weg naar het ontwikkelen van een wetenschappelijke onderzoekshouding. Tijdens de masteropleidingen in de Groep Wetenschap & Technologie (alle te Leuven), komt dit aspect nog veel intenser aan bod. Je raakt er als masterstudent actief betrokken bij onderzoekswerkzaamheden. Specifiek voor je eindwerk, de “masterproef”, ben je in een onderzoeks- of specifiek kennisdomein ingeschakeld om er onder begeleiding van een promotor en in bv. samenwerking met doctorandi of andere onderzoekers, verdiepend wetenschappelijk werk aan te vangen. Ook op de Kulak zijn er diverse dynamische onderzoeksgroepen, nl. n n n n n n
in de wiskunde (algebra en topologie) in de technische fysica (golfvoortplanting en signaalanalyse) in de informatica (gedistribueerde systemen) in de biochemie en biotechnologie (trombose-onderzoek) in de voedingsmiddelenchemie (vetten in voedingsmiddelen), in de biologie (aquatische biologie)
en ook bij deze onderzoeksactiviteiten kun je als masterstudent aansluiten voor je masterproef. Vermits een masterproef typisch een studie-inspanning van 30 studiepunten inhoudt, kan het aansluiten bij een onderzoeksgroep van de Kulak betekenen, dat je tijdens je masteropleiding aan verschillende onderzoeksactiviteiten te Kortrijk meewerkt. Wil je al wat meer weten over de onderzoeksactiviteiten van de W&T-stafleden dan kun je alvast van start gaan op
www.kuleuven-kortrijk.be/w-en-t/research Heb je concrete belangstelling, al in een vroeger stadium? Of belangstelling om er als doctoraatsstudent een eigen bijdrage te leveren? Spreek je professoren en assistenten aan. Je bent welkom!
51
Begeleiding op de campus Eenmaal gestart in het eerste jaar zul je ervaren dat de pakken leerstof groot zijn, het tempo hoog ligt, de aanpak soms helemaal anders is en vooral dat je dit alles in principe zelf moet plannen en verwerken. Om deze overstap van het secundair onderwijs naar de universiteit echter zo vlot mogelijk te laten verlopen zijn er in het eerste jaar heel wat mensen en diensten die je kunnen begeleiden. Elk op hun manier kunnen ze je, wanneer nodig, een duwtje in de rug geven. Je kunt rekenen op een intense didactische begeleiding via de docenten, monitoraat, werkzittingen, uitlegsessies en oefeningen. Voor de afzonderlijke vakken is de docent het eerste aanspreekpunt. Je kunt bij hem of haar terecht met vragen over de vakinhoud, voorbereiding op het examen en nabespreking, … Je zelfstandigheid wordt echter gerespecteerd, de hulp wordt niet opgedrongen, je wordt niet betutteld, maar je wordt ook niet aan je lot overgelaten. 52
De kantoren van de docenten die in Kortrijk resideren bevinden zich in dezelfde gangen als de leslokalen. Deze architectuur drukt uit dat de stafleden voor de studenten maximaal bereikbaar en beschikbaar willen zijn. Het monitoraat is er voor studenten van het eerste jaar in letteren, onderwijskunde, rechten en TEW. In de loop van het academiejaar organiseren de assistenten (monitoren) oefeningen in kleine groepen. Je kunt aan de monitor voorleggen wat je niet begrepen hebt. Hij/zij laat je ook ervaren welke examenvragen je kunt verwachten en vooral hoe je een cursus overzichtelijk en kritisch moet studeren. Je kunt ook de resultaten van eventuele tussentijdse toetsen met de monitoren bespreken. Dat laat je toe fouten op te sporen en koerswijzigingen door te voeren. Je kunt bij de monitor ook individueel terecht als je moeilijkheden hebt met een bepaald vak. In de examenperiode is er de ombudsman/vrouw die bemiddelend optreedt bij problemen. Hij/zij is ook aanwezig op de deliberaties om de belangen van de studenten te behartigen. Als je vragen of problemen hebt die niet meteen aan één vak gebonden zijn, maar meer overkoepelend zijn, (je weet niet goed hoe je al de leerstof moet verwerken, je vindt de studierichting te zwaar, je vindt geen goed evenwicht tussen studeren en ontspanning, je slaagt er niet in om goed te plannen, de stress wordt te zwaar, …) dan kun je terecht op de dienst studieadvies voor informatie en begeleiding.
Ook als je overweegt te veranderen van studierichting kun je langskomen met je vragen. Met vragen of problemen van meer individuele aard (waarover ook) ben je elk moment welkom. De professor die benoemd is als verantwoordelijke voor het studentenbeleid staat de rector bij voor alle zaken die het studentenleven aanbelangen. Onder zijn verantwoordelijkheid vallen: de huisvesting, het studentenrestaurant en de bar, de werking van de faculteitskring en de parochie, en de sport. Wie voorstellen, klachten of problemen heeft in verband met één van deze zaken kan bij hem of haar terecht. Ten slotte, maar zeker belangrijk, zijn er de studenten zelf. Onderlinge steun, uitwisselen van materiaal, een beetje bijkomende uitleg kunnen wonderen doen. Bovendien wordt er in elk jaar een jaarverantwoordelijke aangeduid die gemeenschappelijke vragen en problemen kan voorleggen aan de geschikte personen.
Oefen- en toetsomgeving USolv-IT Deze oefen- en toetsomgeving richt zich tot studenten uit het eerste jaar en is in het bijzonder sterk voor wiskunde-opleidingsonderdelen. USolv-IT wordt in sommige vakken aangeboden via het elektronisch leerplatform. Er kunnen vakspecifieke toetsen mee samengesteld en aangeboden worden, zoals op initiatief van de student als op initiatief van de docent. De omgeving laat de student toe om zowel online als offline toetsen af te leggen, waarbij er ruime aandacht is voor feedback. (www.usolvit.be) 53
Toledo Studenten en docenten werken met Toledo. Toledo is een digitale leeromgeving op het internet. Het is een website waar docenten per vak berichten, studie- en achtergrondmateriaal, multimedia, discussiefora, opdrachten, testen en toetsen kunnen aanbieden. Dit elektronische leerplatform is vanop elke pc met internetaansluiting consulteer- en bruikbaar, ook buiten de Kulak dus. Binnen Toledo hebben zowel de student als de docent een duidelijk zicht op welke oefeningen al gemaakt zijn, wat de score was, hoe dringend een bepaalde taak is, ... Deze feedback is zowel voor de student als voor de docent interessant. De docent kan indien nodig de taak aanpassen, of weet in ieder geval waar de studenten nog moeite mee hebben. Bovendien zijn er uitgebreide communicatiemogelijkheden tussen studenten onderling, tussen docenten onderling en tussen studenten en docenten. De studenten kunnen zo gemakkelijk vragen en problemen voorleggen aan elkaar en/of aan de docent en samen aan oefeningen werken.
Studiereis Mee op initiatief van de studenten Wiskunde, Informatica en Fysica (en doorstroomoptie Ingenieurswetenschappen) organiseert het presidium een driedaagse studiereis. De faculteitsmedewerkers zorgen voor een wetenschappelijk-technologisch programma. De driedaagse sleept je mee in een stroom van diverse activiteiten gaande van een city tour, enkele historische bezienswaardigheden, een bezoek aan een buitenlandse partneruniversiteit, aan een centrum voor ruimtevaart, aan een hoogtechnologisch bedrijf tot een ochtendloop, een avondje uit in den vreemde en een sprong in een verre zwemvijver. Zowel studenten, assistenten als professoren tonen zich van hun beste kant. Dit is dan ook de ideale gelegenheid om elkaar eens buiten de vier muren van de universiteit te leren kennen.
Zomercursus wiskunde, opfriscursus chemie
54
Alle opleidingen in deze brochure veronderstellen een secundair onderwijs vooropleiding met 6 u. wiskunde per week, liefst in combinatie met fysica. Wens je een idee van waar je best op voorbereid bent? Wens je jezelf even te toetsen? Of wens je al een weekje vroeger actief te starten? Op
www.kuleuven-kortrijk.be/zomercursuswiskunde kun je kennismaken met enkele voorkennistoetsen wiskunde en een zomercursusaanbod van 1 week, kort voor het begin van het academiejaar. Voor wie mikt op een opleiding met een sterke chemische component is er een opfriscursus chemie. Hierover vind je informatie op
www.kuleuven-kortrijk.be/zomercursuschemie
Studeren is meer dan studeren Het studentenleven aan de Kulak wordt georganiseerd door de studenten zelf. De preses staat met het volledige presidium in voor de coördinatie van de vele studentikoze activiteiten. Het presidium bestaat uit een aantal studenten die elk een specifieke verantwoordelijkheid hebben: ontspanning, cultuur, sport, politiek, ... Daarnaast fungeert er een vice-preses en een secretaris. Elk van deze personen heeft rond zich een groep medestudenten die hem of haar helpen bij de organisatie van allerlei activiteiten. Binnen ieder bachelorjaar verkiest men een jaarverantwoordelijke. Die is de spreekbuis tussen studenten en professoren. Hij/zij heeft inspraak in de besluitvorming op facultair vlak, in de regeling van het lessenrooster, de oefeningen en de examens. De jaarpreses organiseert ook een jaarweekend, studiereizen, ... Enkele leden van het presidium zijn ook de officiële vertegenwoordigers van de studenten in het Sociale Comité (huisvesting, de maaltijdvoorziening, de subsidiëring van talrijke studentikoze organisaties, de cultuurevenementen, ...), de Campusraad en het bestuurscomité. Medezeggenschap van de studenten is geen leeg begrip.
55
Door dit alles bloeit het sociale leven aan de Kulak. Je maakt er gemakkelijk nieuwe vrienden. Ex-studenten spreken er dan ook met veel heimwee over. Tijdens fuiven, debatten, filmvoorstellingen, sportactiviteiten, in het studentencafé of in het studentenrestaurant ontmoet je altijd wel een bekende. Door de kleinschaligheid leer je ook mensen kennen die een andere studierichting volgen. Door dergelijke vrienden leer je de wereld ook door een andere bril zien. Veel studenten vinden op de campus een vriendengroep waarin ze zich thuis voelen, van gedachten wisselen, plezier maken, ... Dit alles zorgt voor een bijzondere sfeer onder onze studenten. De Kulak staat garant voor een positieve leefsfeer, waar vriendschap en menselijke contacten belangrijk zijn, waar iedereen zijn gading vindt in een hele rij van ontspanningsmogelijkheden, culturele en sportieve activiteiten. Daarnaast heeft de Stad Kortrijk een goed uitgebouwd cultuuraanbod en beschikt ze over een uitgebreide sportaccommodatie. Als student kun je daar, aan gereduceerde prijzen, gebruik van maken. In de omgeving van de campus en in het stadscentrum bloeit, mede door de aanwezigheid van enkele duizenden studenten van de Kortrijkse hogescholen, het studentikoze uitgaansleven. Rond de universiteit zijn tal van studentencafés gelegen met klinkende namen als brosser, bisser, chips, ... om er maar enkele te noemen. Ook de Kortrijkse binnenstad heeft tal van drinkgelegenheden waar studenten hun gading vinden. Zowel rond de universiteit als in de stad zijn er gezellige restaurantjes waar je aan democratische prijzen kunt eten. 56
Met de Kortrijkse studentenpas word je een jaar lang verwend. Op vertoon van deze pas kun je in de deelnemende handelszaken, cafés, restaurants, ... een leuke tegemoetkoming verkrijgen. Meer informatie over het studentenleven vind je ook via
www.kortrijkstudentenstad.be www.kuleuven-kortrijk.be/start
Lezingen Doorheen het academiejaar nodigen de verschillende faculteiten interessante en befaamde sprekers uit. De voorbije jaren mochten we zo o.a. voormalig premier Guy Verhofstadt, voormalig NAVO-secretaris-generaal Jaap de Hoop Scheffer, onderwijsminister Pascal Smet, ambassadeur van de Verenigde Staten in België Howard Gutman, … ontvangen. Deze ontmoetingen betrekken je als student actief bij wat er leeft in de maatschappij.
Nuttige adressen en links Surf eens naar
www.kuleuven-kortrijk.be/start Je vindt er alle informatie over het studeren en leven in Kortrijk, een overzicht van onze infomomenten, informatie over voorbereidende cursussen en tal van andere interessante weetjes.
Studentenvoorzieningen Bij de dienst studentenvoorzieningen kun je terecht als je een vraag of een probleem (klein of groot) hebt in verband met n
n
n
n
Huisvesting: Je kunt er terecht als je op zoek bent naar een kamer op één van onze studentenresidenties. Verder helpen we je ook als je een vraag hebt over je contract, een probleem met je huisbaas of medebewoner, … Studiefinanciering: Voor alle informatie over studietoelagen van de Vlaamse gemeenschap, voorschotten op deze studietoelage, studieleningen, toelagen van de universiteit kun je een beroep doen op de dienst studentenvoorzieningen. Financiële problemen kunnen je studies serieus bemoeilijken, er kunnen zich thuis onverwachte problemen voordoen waardoor je financiële toestand verandert, aarzel niet om ons hierover te spreken. Sociale dienst: Problemen thuis, op kot, met vrienden, op financieel vlak je kunt er behoorlijk ondersteboven van zijn. We bieden je een discreet luisterend oor en zoeken mee naar eventuele oplossingen. Studentenjob: Wie tijdens het jaar of tijdens de vakantie een job wil doen, kan hier terecht voor alle informatie, de contracten, je statuut, …
Studentenvoorzieningen Frederik Deschamps tel. + 32 56 24 61 15 lokaal A104
[email protected] www.kuleuven-kortrijk.be/nl/ToekomstigeStudenten/studentenvoorzieningen/
57
Nuttige adressen en links Dienst studieadvies Als toekomstige student kun je op de dienst terecht voor begeleiding bij jouw studiekeuze (met mogelijkheid tot testafname). Je kunt er informatie krijgen over studierichtingen, toelatingsvoorwaarden, schakelmogelijkheden, specialisaties, bijscholingen, ... Studieadvies Lorenzo Parmentier tel. + 32 56 24 61 38 lokaal A111
[email protected] Wetenschap & Technologie Kulak
Faculteit Wetenschappen 58
Binnen de faculteit kun je volgende personen contacteren: Voorzitter Wetenschap & Technologie, Kulak Prof. Paul Igodt tel. + 32 56 24 61 37
[email protected] Secretariaat Wetenschap & Technologie, Kulak Rose-Mie Veys tel. + 32 56 24 60 55 lokaal A103
[email protected]
Nuttige adressen en links Andere nuttige contactgegevens Algemeen www.kuleuven-kortrijk.be
[email protected] tel. + 32 56 24 61 11 (bereikbaar elke werkdag van 8 tot 18 uur)
Studentenparochie Guido Cooman
[email protected] tel. + 32 56 24 61 43 lokaal A 390
Verantwoordelijke studentenbeleid Prof. Paul Trio
[email protected] tel. + 32 56 24 61 44 lokaal A139
K.U.Leuven www.kuleuven.be Studieadvies: tel. + 32 16 32 43 11
Presidium preses: Piet Vanhuyse
[email protected] fakkring: tel. + 32 56 24 62 52 59
En verder Wetenschap & Technologie Kulak
www.kuleuven-kortrijk.be/w-en-t
www.kuleuven-kortrijk.be/zomercursuswiskunde www.kuleuven-kortrijk.be/zomercursuschemie www.kuleuven-kortrijk.be/w-en-t/research www.kuleuven-kortrijk.be/onderwijs
Stad Kortrijk
www.kortrijk.be www.kortrijkstudentenstad.be
60
Samenstelling en redactie: Subfaculteit Wetenschap en Technologie Kulak i.s.m. Dienst studieadvies Grafisch ontwerp: Altera, druk: Drukkerij Sintjoris Bijgewerkt tot eind juni 2010
Deze brochure biedt een zo volledig mogelijk overzicht van de opleidingen die de K.U.Leuven tijdens het academiejaar 2011-2012 organiseert. Tijdens het academiejaar kunnen echter nog kleine wijzigingen op het vlak van de programmaopbouw worden goedgekeurd. De informatie in deze brochure kan de universiteit dan ook juridisch niet binden. De meest recente informatie over het onderwijsaanbod vind je op www.kuleuven.be/onderwijs/aanbod.
Kulak Universitaire Campus van de K.U.Leuven E. Sabbelaan 53, BE-8500 KORTRIJK, België tel. + 32 56 24 61 11
[email protected] www.kuleuven-kortrijk.be