STUDIEGIDS
informatica en informatiekunde bachelor - master
2014 | 2015 Beste bachelor Informatica in NSE 2014
Open Universiteit
www.ou.nl
Inhoud 03 04 05 06 07 09 11 12
Voorwoord Overzicht wijzigingen cursusaanbod Studeren aan de Open Universiteit Open Universiteit Extra – OUX Studiemogelijkheden Topcursussen Focusopleidingen Certified Professional Programs
14 Bacheloropleiding Informatica 16 Overzichtsschema propedeuse 17 Overzichtsschema postpropedeuse 18 Studieschema bachelor Informatica
20 Bacheloropleiding Informatiekunde 22 Overzichtsschema propedeuse 23 Overzichtsschema postpropedeuse 24 Studieschema bachelor Informatiekunde
26 Open bacheloropleiding Informatica 26 Vrijstelling binnen de bacheloropleidingen Informatica 27 Masteropleidingen versus Masteropleidingen begeleid 28 Masteropleiding Business Process Management and IT (BPM&IT) 29 Studieschema master BPM&IT
30 Masteropleiding Software Engineering (SE) 32 Overzichtsschema master SE 33 Studieschema master SE
34 Masteropleiding Computer Science (CS) 35 Structuur masteropleiding en overzichtsschema’s CS 38 Studieschema master CS
39 40 42 44 46 47 48 72 73 74 76
Studiebegeleiding Tentamens Studiefaciliteiten Overlegstructuren Inschrijven en kosten Procedures en regelgeving Cursusbeschrijvingen Opleidingsmogelijkheden voor bedrijven en instellingen Docenten opleidngen wetenschapsgebied Informatica en Informatiekunde Overige medewerkers met studentenconcaten Service en informatie
Voor woord De toekomst is uitdagender dan ooit Voor velen van ons geldt momenteel dat heden en toekomst meer dan ooit omgeven zijn met tal van uitdagingen en onzekerheden. Onder invloed van het economisch klimaat en belangrijke sociale hervormingen is de arbeidsmarkt in rap tempo aan het veranderen. De Nederlandse economie wordt steeds meer een op kennis gebaseerde economie. Juist in deze tijd is het van cruciaal belang om uw kennis te actualiseren en/of te verdiepen en daarmee een goede basis te creëren voor een succesvol vervolg van uw loopbaan. Omdat wij als geen ander de uitdagingen kennen waar u voor staat bied ik u met gepaste trots ons opleidingsaanbod aan dat u optimaal ondersteunt bij de volgende stap in uw professionele loopbaan. U wilt de laatste wetenschappelijke inzichten verwerven en deze kunnen toepassen in uw eigen organisatie. Onze faculteit biedt kwalitatief hoogwaardig onderwijs aan, bestaande uit programma’s die op flexibele wijze kunnen worden gecombineerd om aan deze behoefte te voldoen. Als Open Universiteit richten wij onze primaire aandacht op het aanbieden van kwalitatief hoogwaardig onderwijs. Niet voor niets zijn wij opnieuw verkozen tot de beste Universiteit van Nederland. De genoemde veranderingen in onze samenleving maken dat organisaties steeds sneller veranderen en moeten opereren in een wereld die steeds complexer wordt. Vraagstukken rond duurzaamheid, ict en management raken steeds meer verweven met elkaar. Vanuit verschillende wetenschapsgebieden worden vanuit verschillende perspectieven in toenemende mate dezelfde complexe problemen bestudeerd. Of het nu gaat over vraagstukken in de zorg, industrie, financiële sector of de overheid, elke organisatie wordt geconfronteerd met nieuwe uitdagingen en toenemende eisen die zowel intern als extern worden opgelegd. Denk daarbij aan vraagstukken die samenhangen met toenemende risico’s en economische onzekerheden, globalisering, gezondheid, maatschappelijke verantwoordelijkheid en duurzaamheid. Zij allen eisen van organisaties, hun directeuren, managers, professionals en adviseurs steeds verder gaande kennis van alsmaar complexer wordende vraagstukken. Onze faculteit ontwikkelt state of the art onderwijs en verricht onderzoek, in samenwerking met andere faculteiten en universiteiten in binnenen buitenland, en stelt daarbij de hieraan gekoppelde vraagstukken centraal. Onze bachelor- en masteropleidingen zijn NVAO-geaccrediteerd en worden keer op keer hoog gewaardeerd door onze studenten. De inhoud van onze programma’s is toegesneden op de geschetste ontwikkelingen in de maatschappij en de uitdagingen waar organisaties en hun medewerkers zich voor gesteld zien. Ons aanbod is gevarieerd en vraaggericht, van korte programma’s tot volledige wetenschappelijke opleidingen. De filosofie van ons onderwijs is er op gericht te begrijpen wat de specifieke vragen zijn vanuit de samenleving. De verbinding tussen theorie en praktijk is een van onze belangrijkste uitgangspunten. Onze ervaren en gemotiveerde docenten staan voor u klaar om deze nieuwe intellectuele uitdaging tot een succes te maken. Ik nodig u van harte uit om onze programma’s in meer detail te bestuderen. Ik ben ervan overtuigd dat wij u verder kunnen helpen met de volgende stap in uw professionele en/of maatschappelijke carrière. Welkom bij onze faculteit!
Prof. dr. Gerard Mertens Decaan Faculteit Management, Science & Technology
3
O verzicht wijzigingen cursusaanbod Code
Nieuwe cursussen en revisies 2014-2015
in
verwacht in aanbod
T39311
Organisatie van ict in bedrijven en ketens
B2
1e blok
T58221
Webapplicaties: de clientkant
P1/P2
1e blok
P1 = opgenomen in de propedeuse van de bacheloropleiding Informatica P2 = opgenomen in de propedeuse van de bacheloropleiding Informatiekunde B2 = opgenomen in de postpropedeuse van de bacheloropleiding Informatiekunde 1e blok: september 2014 – november 2014
4
Vervangt cursus
Nieuw/revisie
Nieuw T58211
Revisie
Studeren aan de Open Universiteit Studeren aan de Open Universiteit doet u waar u maar wilt en op een tijdstip dat het u schikt. Ook het studietempo bepaalt u zelf. Starten met studeren kan op elk moment. Iedereen kan een cursus, korte opleiding of bacheloropleiding op academisch niveau starten bij de Open Universiteit. Voor het volgen van een masteropleiding gelden voorwaarden. De minimum toelatingsleeftijd bij de Open Universiteit is 18 jaar. Raadpleeg voordat u een cursus gaat bestellen eerst onze website www.ou.nl/informatica om te zien of voor een cursus ingangseisen gelden of voorkennis wordt verwacht.
Cursussen Bij de Open Universiteit studeert u ‘per cursus’. U schrijft in voor één enkele of meerdere cursussen. Voor velen is het uitbreiden en verdiepen van kennis en vaardigheden het motief om aan de Open Universiteit te studeren. U volgt dan niet een hele opleiding, maar een of meer van de bijna 300 cursussen. Deze zijn op inleidend, verdiepend of geavanceerd niveau. Elke cursus is een afgerond geheel en bestaat uit één of meer modulen. Omdat de cursussen allemaal onderdeel zijn van officieel erkende academische opleidingen, zijn niveau en kwaliteit gegarandeerd. Achteraan in deze gids staan korte beschrijvingen van alle cursussen. Uitgebreide informatie en inzage in de cursusmaterialen vindt u op portal.ou.nl/web/informatica/cursussen
Opleidingen Als u meerdere cursussen afrondt, dan kunt u deze combineren tot een opleiding, waarvoor u een apart diploma verkrijgt. Focusopleidingen bestaan steeds uit drie cursussen met een gemeenschappelijk thema. Certified Professional Programmes (CPP’s) zijn opleidingen gericht op specifieke beroepskwalificaties. CPP’s hebben extra intensieve begeleiding en worden veel door werknemers van bedrijven en ZZP-ers gevolgd. Bachelor- en masteropleidingen zijn officieel geaccrediteerde academische opleidingen. Tot deze opleidingen behoren de afzonderlijke cursussen, maar ook competentieontwikkeling en afstudeerprojecten of –opdrachten. Verderop in deze gids treft u meer informatie over de opleidingen aan. Ook kunt u kijken op: portal.ou.nl/web/informatica/opleidingen
Studiepunten en modulen Een cursus bestaat uit één of meer modulen, waarbij 1 module gelijk staat aan 4,3 studiepunten. De cursusomvang in deze studiegids wordt uitgedrukt in modulen. Het bestuderen van 1 module kost u 100 à 120 studie-uren. Bij elke cursusinschrijving zijn drie tentamenkansen inbegrepen. Na het succesvol afronden van een cursus ontvangt u een certificaat. Wilt u later een volledige opleiding volgen, dan kunt u veelal de door u behaalde certificaten inbrengen in uw opleiding. Een certificaat kan ook vrijstelling opleveren bij andere universiteiten of hogescholen. portal.ou.nl/web/informatica/cursussen
Focusopleiding Computers en communicatienetwerken
3 modulen =
12,9 studiepunten
Focusopleiding Informatica en maatschappij
3 modulen =
12,9 studiepunten
Focusopleiding Wiskunde
3 modulen =
12,9 studiepunten
Bacheloropleiding Informatica
42 modulen =
180 studiepunten
Bacheloropleiding Informatiekunde
42 modulen =
180 studiepunten
Masteropleiding Software Engineering
14 modulen =
60 studiepunten
Masteropleiding Business Process Management and IT
14 modulen =
60 studiepunten
Masteropleiding Computer Science
28 modulen =
120 studiepunten
5
S t u d e n t a a n h e t w o o rd KLAAS VAN SLAGEREN, STUDEERT GESTRUCTUREERD VIA OUEXTRA “Hoewel ik op mijn zestiende twijfelde tussen sterrenkunde, informatica en conservatorium, ben ik uiteindelijk in Rotterdam terecht gekomen voor de studie trombone klassieke muziek en heb ik fulltime als freelancer in symfonieorkesten en musicals gespeeld. Daarnaast heb ik wel altijd met interesse de ict gevolgd, maar er niets actiefs mee gedaan. Vandaar dat ik op een gegeven moment besloot informatica te gaan studeren. Nadat ik het startpakket had voltooid bleek net het OUX-programma van start te gaan. Vanwege het ongunstige culturele klimaat en mijn Friese roots ben ik gaan solliciteren naar een baan in de ict in het noorden van het land. En met succes, na enkele tests ben ik eerst bij IBM Groningen gestart en nu werk ik fulltime voor een bedrijf in Drenthe aan mobiele apps, voornamelijk voor bedrijven.”
Open Universiteit Extra - OUX Met OUX verzorgt de Open Universiteit sinds 1 september 2012 een meer gestructureerd onderwijsprogramma met minder vrijblijvendheid en meer binding. OUX komt naast het onderwijs met vrijheid van tijd, plaats en tempo. U kunt dus kiezen voor ‘vrij’ studeren of in een vast tempo onder begeleiding van een tutor. In OUX studeert u per blok en samen met een groep studenten die hetzelfde programma volgt. Een blok heeft een vaste startdatum en duurt één jaar. Een blok bestaat uit vier modulen, vergt 400 tot 480 uur studie en is opgebouwd uit bestaande cursussen. Deelnemers beginnen gelijktijdig met een blok en doen op dezelfde momenten tentamen. Per blok is er een tutor die studenten actief volgt en er zijn ‘events’, zoals (virtuele) bijeenkomsten of tentamennabesprekingen. Studenten uit een OUX-groep hebben samen de beschikking over een eigen communitysite waar zij contact hebben met elkaar en met de tutor. Ook worden er voor sommige taken deadlines vastgelegd. Als blijkt dat u een bepaalde deadline niet hebt gehaald, dan neemt de tutor contact met u op. Studenten die zich inschrijven voor een blok, geven daarmee aan dat zij in een strak tempo willen studeren en actief gevolgd willen worden. Met alle studenten die zich aanmelden voor OUX wordt contact opgenomen voor een telefonische intake (of via skype). Studenten die sneller willen studeren, kunnen naast het blok ook nog losse cursussen kopen. U kunt zich alleen voor OUX inschrijven als u het Startpakket Informatica met succes hebt afgerond. Het rooster van OUX-blokken staat voor een belangrijk deel al vast. Begeleiding bij alle cursussen vindt online plaats en is meestal gepland op de woensdagavond. Ook de planning van de andere propedeusevakken in volgende blokken van een jaar is vastgelegd. www.ou.nl/web/studieaanbod/oux-bsc-informatica
6
Studiemogelijk heden Startcursussen Als u een academische bacheloropleiding Informatica of Informatiekunde ambieert, kunt u het beste starten met de startcursussen ‘Inleiding informatica’ en ‘Databases’. U bestudeert dan de eerste twee modulen van de opleidingen met uitgebreide begeleiding. In de groepsbijeenkomsten komen naast inhoud ook zaken als een effectieve studieaanpak, planning, tentaminering en het gebruik van internet aan bod. De startcursussen geven een goed beeld van wat u mag verwachten in het vervolg van de bacheloropleidingen en van de capaciteiten die u daarvoor nodig hebt. portal.ou.nl/web/inleiding-informatica en portal.ou.nl/web/databases
Propedeuse, postpropedeuse, bachelor en master Als u de startcursussen hebt afgrond, kunt u doorgaan met de rest van de propedeuse en daarna de postpropedeuse van de bijhorende bacheloropleiding. Als u een bachelor hebt afgerond, bij de OU of elders, dan kunt u een masteropleiding gaan doen. Verderop in deze studiegids vindt u de overzichtsschema’s met alle cursussen in de propedeuses en de postpropedeuses en alle cursussen van de masteropleidingen. De schema’s tonen de relaties tussen de cursussen. Ze zijn met name bedoeld om een beeld te vormen van de onderlinge samenhang tussen de cursussen wat betreft voorkenniseisen en inhoudelijke verwantschap. portal.ou.nl/web/informatica/opleidingen
Vrijheid of structuur Per opleiding is een groot aantal cursussen verplicht. Daarnaast zijn er keuzemogelijkheden: - Gebonden keuzeblok: uit een vastgestelde groep cursussen kan een persoonlijke selectie gemaakt worden. - Vrije ruimte (alleen van toepassing in de bacheloropleidingen): uit het totale aanbod van cursussen van de Open Universiteit kunnen cursussen worden ingebracht, dus niet specifiek uit het eigen opleidingsprogramma. Uitgesloten is hierbij de mogelijkheid van het inbrengen van cursussen uit de masteropleidingen. - Aanschuifonderwijs: tegelijk met de opleiding aan onze faculteit kunt u ook cursussen volgen bij een andere universiteit. Deze cursussen kunnen worden ingebracht in de vrije ruimte of een gebonden keuzeblok. Voordat u een cursus uit het aanbod van een andere universiteit kunt inbrengen, moet u toestemming vragen aan de Facultaire toetsingscommissie Informatica.
Onderwijs- en examenregeling Aan de basis van de bachelor-masteropleidingen staat de Onderwijs- en examenregeling (OER). Deze regeling wordt elk jaar door de College van bestuur vastgesteld na advies van de opleidingscommissies en studentenraad. In deze regeling staat het onderwijsprogramma beschreven én de rechten en plichten van de student. Vanaf 1 juli worden cursussen volgens de nieuwe OER aangeboden. Een belangrijk onderdeel zijn de Uitvoeringsregelingen bij de OER, waarin specifieke bepalingen voor elke opleiding zijn opgenomen. De integrale Onderwijs- en examenregeling en de bijhorende Uitvoeringsregelingen kunt u inzien op www.ou.nl/documenten.
7
Wiskunde bij de informaticaopleidingen van de Open Universiteit Om met succes een opleiding informatica te kunnen doen, is voldoende kennis van wiskunde nodig. Als het gaat om het analyseren van algoritmen of elektronica, het berekenen van efficiëntie of betrouwbaarheid, vroeg of laat is daar gewoon wiskunde voor nodig. In de opleiding zijn enkele wiskundecursussen opgenomen, waarbij uitgegaan wordt van wiskundevoorkennis op middelbare schoolniveau. Het is voor iedere student van belang om zelf na te gaan of die wiskundevoorkennis voldoende is. En als dat niet zo is, om die op tijd op peil te brengen. We adviseren propedeusestudenten dringend om, als 1 of 2 vakken van de propedeuse zijn gedaan (bijvoorbeeld het startpakket), een toets te doen, om na te gaan of het niveau van de wiskundevoorkennis voldoende is. Zo’n toets is gratis online beschikbaar op: portal.ou.nl/web/informatica/voorkennis. Als de voorkennis voldoende is, kan verder gestudeerd worden in de propedeuse. Is dat niet het geval, doe dan bijvoorbeeld een Basiscursus wiskunde (zie www.ou.nl/voorbereidingscursussen). In de postpropedeuse van de bacheloropleiding Informatica en de masteropleiding Computer Science is meer wiskundevoorkennis vereist. Doe één van de wiskunde B-voortentamens die te vinden zijn op www.ccvx.nl, voordat gestart wordt met cursussen zoals Continue wiskunde of Kunstmatige intelligentie 1. Als de wiskundevoorkennis onvoldoende is, werk die dan eerst bij, bijvoorbeeld met een voorbereidingscursus wiskunde B.
Promoveren bij de faculteit Informatica Bij de faculteit Informatica kunt u een promotieonderzoek uitvoeren als interne promovendus of als buitenpromovendus. Als interne promovendus treedt u in dienst van de Open Universiteit en wordt u aangesteld als Assistent In Opleiding (AIO). Als buitenpromovendus treedt u niet in dienst bij de Open Universiteit en kunt u uw promotie combineren met een baan elders. Als buitenpromovendus doet u onderzoek naar een zelfgekozen onderwerp onder begeleiding van een hoogleraar van de faculteit. Als interne promovendus concentreert uw onderzoek zich rond vraagstukken rond ict en onderwijs. De onderzoeksvragen die worden bestudeerd komen veelal uit het (afstands)onderwijsveld, waarbij geprobeerd wordt om de vragen te beantwoorden door geavanceerde technieken uit de informatica te gebruiken of verder te ontwikkelen. De faculteit Informatica biedt, ondersteund door de Graduate School van de Open Universiteit, promovendi verschillende faciliteiten aan: - begeleiding, zowel bij het maken van het onderzoeksvoorstel als bij het uitvoeren van het promotietraject - digitale bibliotheekvoorzieningen op de thuisplek - scholing via cursussen van Graduate School en van landelijke onderzoekscholen op het gebied van informatica - mogelijkheid tot deelname aan wetenschappelijke congressen - lidmaatschap van een (online) onderzoekscommunity (via Graduate School en Open Universiteit Promovendi Netwerk) - deelname aan facultaire onderzoeksbijeenkomsten. Meer informatie over de programmalijnen van onderzoek bij de faculteit Informatica, de ingangseisen die worden gesteld aan onze promovendi en de procedures die van toepassing zijn op een promotietraject voor beide vormen van promoveren vindt u op portal.ou.nl/web/informatica/promoveren Meer informatie over de Graduate School van de Open Universiteit vindt u op www.ou.nl/web/graduate-school U kunt ook contact opnemen met dr. ir. Harald Vranken.
8
Topcursussen De meest populaire cursussen van de faculteit Informatica staan hieronder in alfabetische volgorde. Al deze topcursussen hebben een omvang van één module, wat overeenkomt met een studiebelasting van ruim honderd uren. De cursussen ‘Inleiding informatica’ en ‘Databases’ vormen samen het startpakket van de academische bacheloropleiding Informatica. Voor meer aanbod en uitgebreide cursusbeschrijvingen, zie achterin deze studiegids en portal.ou.nl/web/informatica/cursusoverzicht
Communicatietechnologie Fenomenen als digitaal winkelen, afstandsleren en virtuele organisaties zijn voorbeelden van toepassingen van communicatietechnologie. U krijgt in deze cursus een grondig inzicht in de principes voor het analyseren en beoordelen van netwerkinfrastructuren en –toepassingen.
Databases Databases zijn het fundament onder alle IT-toepassingen waarbij informatie moet worden bewaard. De cursus behandelt de voor de praktijk zo belangrijke relationele databases. In de cursus zijn tekst, programmeeromgeving, databasebeheersysteem en voorbeelden geïntegreerd.
Inleiding informatica Hoe werkt internet en wat gebeurt er precies als u een webpagina bekijkt? Hoe veilig is betalen via een beveiligde website? Hoe schrijft u eenvoudige programma’s in Java? Dit zijn enkele van de vele vragen die aan bod komen in deze cursus, die een brede en moderne inleiding in het vakgebied informatica geeft.
Model-driven development Het ontwikkelen van informatiesystemen is een lastig ambacht. Vaardigheden kunt u alleen door ervaring opdoen. Deze cursus geeft dit ambacht weer de plek die het verdient. U werkt met modern gereedschap: ontwikkelsoftware die de gemaakte modellen direct omzet in werkende applicaties.
Objectgeoriënteerd analyseren en ontwerpen Deze cursus bestrijkt de basisbegrippen uit het veld van objectgeoriënteerde systeemontwikkeling en bespreekt methoden en technieken als UML en het Unified process. Met de uitwerking van ontwerpopdrachten worden vaardigheden verder ontwikkeld.
Objectgeoriënteerd programmeren in Java 1 Java is een van de populairste programmeertalen. Java heet objectgeoriënteerd omdat een programmeertaak in Java wordt uitgevoerd door objecten die met elkaar samenwerken. Deze cursus behandelt de basisprincipes van Java en objectoriëntatie.
9
Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2 Er zijn in deze cursus drie belangrijke lijnen, namelijk objectgeoriënteerd ontwerpen, de taal Java en het gebruikt van de Java API. Het maken van een goed ontwerp is iets wat door de hele cursus aandacht krijgt.
Requirements voor informatiesystemen Deze cursus richt zich op het in kaart brengen van de behoeften van toekomstige stakeholders voorafgaand aan de invoering van informatiesystemen. Die behoeften kunnen variëren van het ondersteunen van bedrijfsdoelen, het leveren van een specifieke functionaliteit tot het verbeteren van beveiliging of performance.
Security en IT Deze cursus geeft een brede kijk op het vakgebied security, zoals cryptografie, aspecten van beheer en privacy, en de beveiliging van software, besturingssystemen, databases en computernetwerken. De nadruk ligt op beveiliging in technische zin.
Webapplicaties: de clientkant Steeds meer applicaties hebben de vorm van webapplicaties. Binnen deze cursus krijgt u de basis om dat type applicaties te ontwikkelen. Daarbij legt de cursus veel nadruk op het juiste gebruik van standaarden voor verschillende talen en technieken.
Webcultuur Het web speelt een steeds belangrijkere rol in ons leven en onze cultuur. We gebruiken het om zaken te regelen, aan informatie te komen, te shoppen en te gamen. En we communiceren via het web met sociale media. Deze cursus gaat in op de verschijnselen en de achtergronden van de webcultuur.
XML en webservices XML ziet tegenwoordig overal ‘in’ en ‘onder’, maar wat is XML en waarom is het zo belangrijk? XML is een familie van talen, ontworpen om wereldwijde, geautomatiseerde gegevensuitwisseling tussen computersystemen mogelijk te maken. Deze cursus behandelt theorie en praktijk.
10
Focusopleidingen Een focusopleiding van het wetenschapsgebied Informatica en informatiekunde bevat een aantal inhoudelijk samenhangende cursussen op bachelorniveau. De studiebelasting is ongeveer tien maanden als u acht tot tien uur per week in deeltijd studeert. Een focusopleiding kan als zelfstandige opleiding worden gevolgd, maar kan ook binnen een andere opleiding worden ingepast, bijvoorbeeld als minor. Zodra u alle cursussen die tot een focusopleiding behoren succesvol hebt afgerond, kunt u het betreffende focusdiploma aanvragen.
Focusopleiding Computers en communicatienetwerken In deze opleiding krijgt u een brede inleiding in het vakgebied computersystemen en netwerken. U verdiept zich in de technologie waar informatiesystemen gebruik van maken. U krijgt inzicht in de opbouw van een computer en de manier waarop computers in netwerken aan elkaar gekoppeld worden. Het gaat daarbij over de hardware van de computers en netwerken, de koppeling tussen hardware en software en de protocollen die de communicatie tussen systemen beschrijven. Technische aspecten van informatiesystemen worden het best begrepen wanneer naast een gedegen theoretische behandeling van concepten ook toepassingen de revue passeren. U leert de basisprincipes van programmeren, de opbouw en werking van het internet, het beveiligen van informatie en de binaire representatie van informatie. Daarnaast worden ook praktische toepassingen beschreven waarin deze theoretische kennis toegepast wordt. U wordt vertrouwd gemaakt met de basisprincipes rond de opbouw en werking van de computer. U leert dat elektronische componenten zoals een microprocessor opgebouwd zijn uit elektronische schakelingen. U leert hoe een computersysteem is opgebouwd uit diverse lagen, waarbij de onderste lagen bestaan uit hardwarecomponenten en in de lagen daar bovenop softwarecomponenten een steeds grotere rol spelen. In practica maakt u programma’s die de hardware direct besturen.
Focusopleiding Informatica en maatschappij Onze huidige samenleving is zeer sterk afhankelijk geworden van een breed scala van informaticaproducten. Huishoudelijke apparatuur, auto’s, ziekenhuizen, de wijze waarop we communiceren, betalen, onze vrije tijd doorbrengen, informatie vergaren en omgaan met privacy: dit alles is zonder informaticaproducten bijna ondenkbaar geworden. Maar wat is informatica dan eigenlijk, en hoe beïnvloedt het onze samenleving? Kunnen wij ook invloed uitoefenen op de ontwikkeling en het gebruik van informatica, hoe kunnen we zelf informatica gebruiken? Deze opleiding heeft als doelstelling deze kennis op universitair niveau te leveren. U maakt kennis met een aantal basisbegrippen en technieken van informatica, zoals relationele databases, logica, binair rekenen en besturingssystemen. Er is veel aandacht voor objectgeoriënteerd analyseren en ontwerpen, HTML en Java als programmeertaal. Hiermee oefent u ook. Neurale netwerken, genetische algoritmen en uiteraard het internet komen uitgebreid aan de orde. De wijze waarop internettechnologie het dagelijkse leven, in het bijzonder onze communicatie, beïnvloedt, waardoor nieuw gedrag, nieuwe subculturen en nieuwe vormen van creativiteit ontstaan komen aan bod. Relevante onderwerpen zijn communicatiemodellen, mediatheorie, semiotiek, en usability. De structuur van het internet, en technieken zoals HTML en CSS voor het maken van websites komen aan de orde. U bouwt zelf ook een website, met gereedschap dat nauwelijks technische kennis vereist. De opleiding geeft tevens inzicht in de wederzijdse beïnvloeding tussen maatschappij en informatiesystemen door in te gaan op sociale, organisatorische, culturele en juridische aspecten.
Focusopleiding Wiskunde In deze opleiding worden de kernbegrippen uit de wiskunde op universitair niveau behandeld. De belangrijkste hoofdonderwerpen komen aan bod en worden van een fundamentele basis voorzien. De aandacht is gericht op de wiskundige structuur en samenhang. Beperkt komen toepassingen aan bod. U wordt meegenomen in de wereld van getallen en verzamelingenleer, grafen en bomen, relaties en functies, en de logica. U krijgt onderwerpen behandeld als kansrekening, algebra en lineaire algebra, en bestudeert bewijsmethoden. In de afsluitende cursus van deze focusopleiding leert u over rijen en reeksen, functies en limieten, differentiëren en integreren. Verder leert u werken met het computeralgebrapakket Maxima dat hulp biedt bij vele wiskundige analyses. Door de keuze voor de belangrijkste onderwerpen uit de wiskunde en door de wijze waarop ze in deze opleiding worden behandeld, is deze opleiding ook relevant voor studenten die een andere oriëntatie hebben dan informatica. Uitgebreide informatie over deze focusopleidingen vindt u op portal.ou.nl/web/informatica/focusopleidingen.
11
Cer tified Professional Programs Onder de naam Certified Professional Program (CPP) biedt de Open Universiteit een aantal beroepsgerichte opleidingen aan. De opleidingen vormen een gedegen combinatie van theorie en praktijk. Begeleidingsbijeenkomsten zijn ’s avonds of online zodat u werk en studie goed kunt combineren. Het opleidingsprogramma is over een langere periode verspreid en biedt hierdoor voldoende bezinkingstijd. Daarmee onderscheiden deze OU-opleidingen zich van veel andere IT-trainingen die meestal gedurende een aantal aaneengesloten dagdelen plaatsvinden. Certificering vormt een wezenlijk onderdeel van deze opleidingen; hiervoor moeten deelnemers werken aan praktijkgerichte opdrachten en toetsen afleggen. De CPP’s vergen een tijdsinvestering van circa 10 uur per week.
CPP Gecertificeerd databaseontwikkelaar In deze eenjarige opleiding leert u relationele databases te ontwerpen, te bevragen met SQL en te beheren en bedrijfsregels op te stellen en te implementeren. Daarbij wordt SQL diepgaand behandeld. U leert een moderne ontwikkelaanpak door middel van model-driven development (MDD) en u leert eenvoudige applicaties te realiseren die gebaseerd zijn op een database. In een afsluitend practicum gaat u aan de slag met een realistische casus waarbij dataconversie een belangrijke rol speelt: een verouderd (legacy) systeem moet worden verbouwd met ‘onder de motorkap’ allerlei historische vergroeiingen en bugs. De opleiding vormt een goede basis voor een startfunctie in de IT en is tegelijkertijd geschikt voor ervaren IT-ers die een moderne aanpak willen leren met behulp van MDD. De begeleiding vindt plaats door middel van wekelijkse online bijeenkomsten, in de vorm van een virtuele klas. Deelnemers zijn enthousiast over de flexibiliteit die de online begeleiding biedt en de besparing aan reistijd. Geplande startmomenten: september 2014 en maart 2015, looptijd 12 maanden. Opleidingstarief: € 5.895 of 12 maandelijkse termijnen van € 525 (prijswijzingen voorbehouden, zie de website). Voor actuele informatie zie portal.ou.nl/web/informatica/databaseontwikkelaar
CPP Gecertificeerd Javaprogrammeur Deze opleiding leidt u in 18 maanden op tot een volwaardig Javaprogrammeur. De opleiding behandelt uitgebreid de theorie en concepten van objectoriëntatie (OO) en de ‘vertaling’ ervan in Java. U leert dit toe te passen in praktijkgerichte ontwerp- en programmeeropdrachten. De opleiding houdt rekening met het ervaringsgegeven dat cursisten voldoende bezinkingstijd nodig hebben om zich het OO-paradigma eigen te maken; het is geen ‘stoomcursus of knoppenopleiding’. De opleiding is uiterst geschikt als omscholing voor ‘klassieke’ programmeurs die de overstap willen maken naar een objectgeoriënteerde programmeertaal en moderne internettoepassingen. Dankzij het conceptuele karakter van de opleiding kunt u zich daarna ook andere objectgeoriënteerde programmeertalen zoals C# in korte tijd eigen maken. Tweewekelijkse begeleidingsavonden vormen een essentieel onderdeel van de opleiding. Geplande startmomenten: najaar 2014 en voorjaar 2015, looptijd 18 maanden. Opleidingstarief: € 6.795 of 17 maandelijkse termijnen van € 425 (prijswijzigingen voorbehouden, zie de website). Voor actuele informatie zie portal.ou.nl/web/informatica/cpp-javaprogrammeur
CPP Gecertificeerd web application developer Met deze eenjarige opleiding leert u het ontwerpen en implementeren van complexe webapplicaties voor zakelijke toepassingen. Hiervoor bestaat een groot scala aan technieken en talen zoals HTML, CSS, JavaScript, Ajax, JSP/JSTL en Java-servlets, naast frameworks zoals Struts, Spring en Hibernate. Deze OU-opleiding heeft een conceptueel karakter: u krijgt een overzicht van de meeste technieken in hun onderlinge samenhang zodat u kunt inschatten welke techniek het beste geschikt is voor een bepaalde situatie. De opleiding bestaat uit een module over clientapplicaties en een module over serverapplicaties en wordt afgesloten met een integrerend practicum waarin u een volwaardige webapplicatie ontwerpt en implementeert met gebruikmaking van een framework. De opleiding is bedoeld voor IT-ers die minimaal één objectgeoriënteerde programmeertaal op een redelijk niveau beheersen, bijvoorbeeld Java, C# of C++. De begeleidingsavonden vinden hoofdzakelijk online plaats in de vorm van een virtuele klas met daarnaast een beperkt aantal face-to-facebijeenkomsten in Utrecht. Geplande startmomenten: najaar 2014, looptijd circa 12 maanden. Opleidingstarief: € 5.950 of 12 maandelijkse termijnen van € 525 (prijswijzingen voorbehouden, zie de website). Voor actuele informatie zie portal.ou.nl/web/informatica/webapplicationdeveloper
12
CPP Gecertificeerd IT security engineer Waarom zijn er tegenwoordig zo vaak problemen met IT-security? Wat zijn de onderliggende oorzaken? Hoe kan de beveiliging van software worden verbeterd? In deze eenjarige opleiding komen al deze vragen aan de orde en leert u om rekening te houden met security in alle fasen van het softwareontwikkeltraject. Het uitgangspunt daarbij is dat problemen met security beter kunnen worden voorkomen dan gerepareerd. De opleiding is technisch georiënteerd: deelnemers moeten beschikken over een goede beheersing van een objectgeoriënteerde programmeertaal (Java, C# e.d.). De opleiding biedt een goede theoretische verdieping op academisch niveau in combinatie met praktische gerichtheid door middel van middel van opdrachten, practica en aandacht voor actuele securitykwesties. De begeleidingsavonden vinden hoofdzakelijk online plaats in de vorm van een virtuele klas met daarnaast een beperkt aantal face-to-facebijeenkomsten in Utrecht. Geplande startmomenten: najaar 2014, looptijd circa 12 maanden Opleidingstarief: € 5.950 of 12 maandelijkse termijnen van € 525 (prijswijzingen voorbehouden, zie de website). Voor actuele informatie zie portal.ou.nl/web/informatica/cpp-it-security-engineer
CPP Gecertificeerd softwarearchitect In deze opleiding krijgt u de nodige handvatten aangereikt om te kunnen uitgroeien tot een goed softwarearchitect. In 15 maanden maakt u zich een brede theoretische kennis eigen en een goede praktische vaardigheid in het ontwerpen en ontwikkelen van objectgeoriënteerde en componentgebaseerde systemen. U leert ontwerpen volgens het Unified Process. U gebruikt design patterns om te komen tot werkelijk flexibele objectgeoriënteerde ontwerpen. Daarnaast krijgt u inzicht en vaardigheid in het ontwerpen van componentgebaseerde systemen en multi-tiered applicaties en u krijgt kennis en methoden aangereikt op het gebied van softwarearchitectuur. De opleiding is bedoeld voor ervaren OO-programmeurs. De tweewekelijkse avondbijeenkomsten vormen een essentieel onderdeel van de opleiding waarbij u samen met andere deelnemers ontwerpstrategieën bestudeert en vergelijkt. Geplande startmomenten: najaar 2014 en voorjaar 2015, looptijd 15 maanden. Kosten € 6.995 of 15 maandelijkse termijnen van € 495 (prijswijzigingen voorbehouden, zie de website). Voor actuele informatie zie portal.ou.nl/web/informatica/software-architect
CPP Gecertificeerd software quality engineer Wie ervaring heeft met softwareontwikkeling kan met deze brede eenjarige opleiding het leveren van softwarekwaliteit naar een hoger, academisch masterniveau brengen. De opleiding benadert het bereiken van kwaliteit in een softwareproject vanuit verschillende invalshoeken: - Softwaremanagement bestrijkt het management van het hele traject van softwareontwikkeling vanuit een hoog niveau: het evenwicht tussen product, proces en persoon. - Requirements engineering zoomt in op het begin van de lifecycle om zoveel mogelijk te garanderen dat het juiste systeem wordt gemaakt. Deze fase bepaalt voor een belangrijk deel de kwaliteit van de te bouwen software. U leert te werken met semiformele modellen. - Software evolution zoomt juist in op wat er gebeurt als een softwareproduct ‘af’ is. Dan wordt er nog jaren aan doorgesleuteld: het product ‘evolueert’ verder. Transformatietechnieken en kwaliteitsmetrieken staan centraal. De opleiding is bedoeld voor ervaren softwareontwikkelaars die met een structurele aanpak kwalitatief hoogstaande softwareprojecten willen realiseren en senior-ontwikkelaars in de rol van teamleider. De tweewekelijkse begeleidingsavonden vinden hoofdzakelijk online plaats in de vorm van een virtuele klas met daarnaast een beperkt aantal face-to-facebijeenkomsten in Utrecht. Geplande startmomenten: najaar 2014, looptijd circa 12 maanden Opleidingstarief: € 6.495 of 12 maandelijkse termijnen van € 570 (prijswijzingen voorbehouden, zie de website). Voor actuele informatie zie portal.ou.nl/web/informatica/cpp-software-quality-engineer
13
Bacheloropleiding Informatica De bacheloropleiding Informatica omvat 42 modulen (180 studiepunten). Dit is vergelijkbaar met drie jaar dagonderwijs. In het curriculum is een afgebakende fasering ingebouwd: de propedeuse (14 modulen) en de postpropedeuse (28 modulen), samen leidend tot de graad Bachelor of Science.
Voor wie? Door bij deze tweedeling aan te sluiten, ontstaan binnen de bacheloropleiding twee (afzonderlijke) studiefasen die voor verschillende groepen interessant kunnen zijn: 1. De propedeuse voor mensen die elementaire kennis en vaardigheden in de informatica willen verwerven. 2. De postpropedeuse met de graad van Bachelor of Science (BSc) als afsluiting voor mensen die een brede en toepassingsgerichte academische basis willen verwerven.
Wat leert u? In de propedeuse maakt u kennis met alle actuele ict-ontwikkelingen en verkrijgt u een brede basis op het gebied van informatica, communicatietechnologie en internetontwikkelingen. Na afronding van de propedeuse bent u competent om in een bedrijfscontext van beperkte complexiteit ict-toepassingen te initiëren, ict-systemen te ontwikkelen, de ontwikkeling van ict-systemen te leiden, ict-systemen te beheren en te exploiteren en te adviseren over de toepassing van ict-systemen. De bachelorfase biedt een verdieping op genoemde terreinen, waarbij naast theorie en methodologie veel aandacht is voor het opdoen en toepassen van praktische leerervaringen. Als afgestudeerd bachelor informatica beschikt u over een uitstekende vakinhoudelijke basis en kunt u als adviseur of ontwerper en beheerder van icttoepassingen verder in uw functie groeien.
Inhoud van de opleiding in vogelvlucht De kern van de bacheloropleiding bestaat uit een serie samenhangende cursussen in de softwaretechnologie, informatiesystemen en communicatietechnologie, waarmee de vakinhoudelijke kennis op een goed niveau komt. Het gebruikersperspectief van systemen en toepassingen is een noodzakelijke schakel tussen de vakgebieden en is dan ook een essentieel onderdeel van de bacheloropleiding. Tenslotte werken informatici in een organisatorische en maatschappelijke context. Kennis, begrip en het vermogen om dit in de dagelijkse werkzaamheden tot uiting te laten komen, worden aangeboden in meerdere cursussen. Verder zijn enkele wiskundecursussen opgenomen in het curriculum. Verbreding, bijvoorbeeld richting managementwetenschappen of psychologie, kan via de vrije ruimte van vijf modulen worden gerealiseerd. De bacheloropleiding heeft twee integrerende projecten: het ‘Propedeuseproject informatica’ dat de propedeuse afsluit en het ’Afstudeerproject bachelor informatica’ dat de bacheloropleiding afsluit.
Bachelor, propedeuse en postpropedeuse Begeleiding tijdens de propedeuse vindt net als bij de cursussen uit het startpakket plaats via online bijeenkomsten (of soms ook in Utrecht), maar in vrijwel alle gevallen slechts een reeks per jaar. Tijdens deze bijeenkomsten komen zowel theoretische als praktische aspecten aan bod. De wiskundige basis wordt gelegd door de cursussen ‘Discrete wiskunde A’ en ‘Discrete wiskunde B’. Nadat u de propedeuse hebt afgerond en hebt besloten om uw bachelordiploma te halen, bent u verplicht om u in te schrijven voor ‘Academische competenties in de bachelor informatica’, maar eerst wordt van u verwacht dat u ‘Continue wiskunde’ afrondt. Met deze cursus (en ‘Capita selecta wiskunde’) wordt de wiskundige basis verbreed. Ook behorend tot de formele basis van de opleiding zijn ‘Logica en informatica’ en ‘Formele talen en automaten’. ‘Academische competenties in de bachelor informatica’ is een bijzondere cursus. Dit komt op de eerste plaats tot uiting in de looptijd, die zich over vrijwel het gehele postpropedeutisch gedeelte van de opleiding uitstrekt, met uitzondering van het afstudeerproject. Doel van de cursus is het verwerven en waarborgen van academische competenties die van een informaticus in de beroepspraktijk worden verwacht. In het kader van deze cursus krijgt u een coach toegewezen. De informaticavakken zijn opgedeeld in vakinhoudelijke basiscursussen en verbindende cursussen.
14
Met ‘Objectgeoriënteerd programmeren in Java 1’ en ‘Object-georiënteerd programmeren in Java 2’ wordt een grondig begin gemaakt met de softwaretechnologielijn waartoe ook ‘Objectgeoriënteerd analyseren en ontwerpen’ wordt gerekend. In de postpropedeuse-fase wordt op de basis softwaretechnologie voortgebouwd met ‘Datastructuren en algoritmen’ en ‘Software engineering’. Ook krijgt u een verbreding en verdieping door het ‘Programmeerpracticum’ en de meer theoretisch gerichte cursussen ‘Functioneel programmeren’, ‘Concepten van programmeertalen’ en ‘Formele talen en automaten’. Een andere lijn in het curriculum wordt gevormd door ‘Webapplicaties: de clientkant’ en ‘Webapplicaties: de serverkant’ (keuzecursus in de postpropedeuse). Ook deze twee cursussen kunnen gerekend worden tot de softwaretechnologielijn. De informatiesysteemontwikkelingslijn bestaat uit ‘Databases’, gevolgd door ‘Model-driven development’. Met het ‘Ontwikkelpracticum’, ‘XML: theorie en toepassingen’ en ‘Procesmodelleren’ rondt u de informatiesysteemontwikkelingslijn af. In het gebonden keuzeblok van de postpropedeuse worden ‘Inrichten en beheren van ict’ en ‘Semantic web’ aangeboden. Naast deze twee lijnen zijn er ook verbredende cursussen op het gebied van communicatietechnologie, hardware en de relatie tussen hardware en software, zoals ‘Communicatietechnologie’ en ‘De werking van computersystemen’ in de propedeuse en ‘Besturingssystemen’ in de postpropedeuse. ‘Architecturen van computernetwerken’ wordt in het gebonden keuzeblok van de postpropedeuse aangeboden. Voorgaande lijnen komen voort uit een traditionele kijk op het vakgebied informatica. De opleiding heeft ook ruimte gemaakt voor ontwikkelingen rond kunstmatige intelligentie in ‘Kunstmatige intelligentie 1’ en beveiliging in ‘Security en IT’. Structurele aandacht voor de gebruikerswereld, organisatie en samen-leving is noodzakelijk in de beroepspraktijk. In de opleiding leggen de verbindende cursussen het dwarsverband tussen de vakinhoudelijke pijlers, maar behandelen ze ook andere essentiële delen van het vakgebied. Met ‘Inleiding informatica’ wordt een basis gelegd die wordt verbreed met ‘Webcultuur’, ‘Context van informatica’ en ‘Ontwerpen van mens-machine-interactie’.
Gebonden keuzeblok Het gebonden keuzeblok bestaat uit het volgende blok van zes cursussen waaruit twee cursussen moeten worden gekozen: - Architecturen van computernetwerken - Inrichten en beheren van ict - Projectmanagement: implementeren van ERP-systemen - Requirements voor informatiesystemen - Semantic web - Webapplicaties: de serverkant. Met dit gebonden keuzeblok wordt tegemoetgekomen aan de volgende drie groepen studenten: - Studenten die verder willen studeren in de masteropleiding Computer Science of de masteropleiding Software Engineering. Deze studenten wordt dringend (maar niet dwingend) aanbevolen te kiezen voor de technische cursussen ‘Architecturen van computernetwerken’ en ‘Webapplicaties: de serverkant’. - Studenten die willen doorstuderen in de masteropleiding Business Process Management and IT. Deze studenten zullen veelal kiezen voor ‘Inrichten en beheren van ict’ en ‘Requirements voor informatiesystemen’ en mogelijk ook voor ‘Semantic web’; ook dit is niet verplicht. - Studenten die de bacheloropleiding beschouwen als eindopleiding en niet van plan zijn verder te studeren in een masteropleiding. Deze studenten kunnen afhankelijk van belangstelling of werkkring een vrije keuze maken uit de zes cursussen.
Projecten Het ‘Propedeuseproject informatica’ vormt het sluitstuk van de propedeuse. Het practicum heeft een integrerend karakter om een groot deel van de aangereikte leerstof samen te brengen en wijst vooruit naar de postpropedeusefase. De bacheloropleiding wordt afgesloten met het ‘Afstudeerproject bachelor informatica’ (vier modulen). In dit afstudeerproject werkt u samen met enkele medestudenten aan het ontwerp en de realisatie van een ict-oplossing voor een probleem dat door een opdrachtgever/onderzoeker is ingebracht. De oplossing moet inpasbaar zijn in de bedrijfscontext van de opdrachtgever en wetenschappelijk worden verantwoord.
15
Overzichtsschema propedeuse Het overzichtsschema toont alle cursussen in de propedeuse van de bacheloropleiding Informatica. Het schema geeft de relaties aan tussen de cursussen. Het is met name bedoeld om een beeld te vormen van de onderlinge samenhang tussen de cursussen wat betreft voorkenniseisen en inhoudelijke verwantschap. Het vertrekpunt is de cursus ‘Inleiding informatica’ en het eindpunt is het ‘Propedeuseproject informatica’. Een verbindingslijn tussen twee cursussen geeft aan dat de ene cursus gewenste of noodzakelijke voorkennis is voor de andere cursus. Zo is bijvoorbeeld ‘Databases’ voorkennis voor ‘Model-driven development’. ‘Inleiding informatica’ is eveneens voorkennis voor ‘Model-driven development’, maar omwille van de leesbaarheid is dit niet expliciet in het schema aangegeven. De voorkennis voor ‘Modeldriven development’ is ‘Databases’ plus de voorkennis voor ‘Databases’ die bestaat uit ‘Inleiding informatica’. Door middel van kleuren wordt in het schema aangegeven tot welk domein een cursus behoort. Cursussen uit hetzelfde domein zijn inhoudelijk aan elkaar verwant. Het studieschema op pagina 18 geeft een geadviseerde volgorde van bestudering, waarbij ook rekening wordt gehouden met het jaarrooster van de begeleidingsbijeenkomsten.
T28141 Inleiding informatica
T14161 OP, PI Databases
T37121 OP Model-driven development
T25151 OP, PI Objectgeoriënteerd programmeren in Java 1
T42241 OP, PI Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2
T34141 PI Objectgeoriënteerd analyseren en ontwerpen
T58221 PI Webapplicaties: de clientkant
T07131 OP Discrete wiskunde A
T16141 De werking van computersystemen
T51211 Ontwikkelpracticum1
T33131 PI Discrete wiskunde B
T38121 PI Webcultuur
T36131 PI Communicatietechnologie
T63211 Propedeuseproject informatica2
Domeinoverstijgend
noodzakelijke voorkennis
Mens, technologie, organisatie
gewenste voorkennis
Informatiesystemen en bedrijfsprocessen Softwaretechnologie Wiskunde en kunstmatige intelligentie
1 2
16
Ingangseis voor deze cursus is dat ten minste 8 modulen van de propedeuse met succes zijn afgerond, waaronder in ieder geval de 5 cursussen gemarkeerd met OP. Ingangseis voor deze cursus is dat ten minste 11 modulen van de propedeuse met succes zijn afgerond, waaronder in ieder geval de 8 cursussen gemarkeerd met PI.
Overzichtsschema postpropedeuse Het overzichtsschema toont alle cursussen in de postpropedeuse van de bacheloropleiding Informatica. Het schema geeft de relaties weer tussen de cursussen wat betreft voorkenniseisen en inhoudelijke verwantschap. Afronding van de propedeuse geldt als voorkenniseis voor nagenoeg alle cursussen in de postpropedeuse. Omwille van de leesbaarheid is dat niet expliciet in het schema aangegeven. De vetomlijnde cursussen zijn de cursussen voor opleidingsstudenten. Als ingangseis voor deze cursussen geldt dat u ingeschreven moet zijn voor ‘Academische competenties in de bachelor informatica’ of, indien u hiervoor bent vrijgesteld, voldoet aan de ingangseisen die gelden voor deze cursus. De ingangseisen voor ‘Academische competenties in de bachelor informatica’ zijn dat u de propedeuse volledig moet hebben afgerond evenals ‘Continue wiskunde’ en ‘Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2’ voor zover deze cursus niet is opgenomen in het propedeusestudiepad in SRS, of als vrijstelling voor deze cursussen is verleend door de Commissie voor de examens. De cursussen ‘Architecturen van computernetwerken’, ‘Inrichten en beheren van ict’, ‘Projectmanagement: implementeren van ERP-systemen’, ‘Requirements voor informatiesystemen’, ‘Webapplicaties: de serverkant’ en ‘Semantic web’ zijn gemarkeerd met GK. Deze cursussen zijn onderdeel van het gebonden keuzeblok waaruit u twee cursussen moet kiezen.
Propedeuse
T063111 ABI Academische competenties in de bachelor
T08141 Continue wiskunde
T05211 GK Requirements voor informatiesystemen
T26241
T25231
T56211
Datastructuren en algoritmen
Capita selecta wiskunde
Kunstmatige itelligentie 1
T03211 Context van informatica
T07351 ABI
T50221
T41221
Software engineering
Programmeerpracticum
Logica en informatica
T35231 ABI XML: theorie en toepassingen
T01341 Ontwerpen van mensmachine-interactie
T21331 GK Webapplicaties: de serverkant
T22321 Formele talen en automaten
T27231 Besturingssystemen
T39221 GK Architecturen van computernetwerken
T01211 Functioneel programmeren
T04211 Procesmodelleren
T64221 GK Semantic web
T12341 Concepten van programmeertalen
T45241 GK Inrichten en beheren van ict
B23211 GK Projectmanagement: implementeren van ERP-systemen
T20211 Security en IT
T61327 Afstudeerproject bachelor informatica2
Domeinoverstijgend
Cursus zonder ingangseisen
Mens, technologie, organisatie
Cursus voor opleidingsstudenten
Informatiesystemen en bedrijfsprocessen Softwaretechnologie
noodzakelijke voorkennis
Wiskunde en kunstmatige intelligentie
gewenste voorkennis
Managementwetenschappen
1
2
Ingangseis: de propedeuse, Continue wiskunde en (voor zover niet opgenomen in uw propedeuse) Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2 met succes afgerond. Ingangseis voor deze cursus is dat u 142 studiepunten (33 modulen) van de bacheloropleiding met certificaten en/of vrijstellingen hebt afgerond, waaronder in elk geval de 3 cursussen gemarkeerd met ABI.
17
Studieschema bachelor Informatica Na inschrijving voor de startcursussen krijgt u in een persoonlijke brief informatie over de begeleiding, waaronder de data van de groepsbijeenkomsten. Mocht u vóór inschrijving al over de data willen beschikken dan kunt u hiernaar informeren in het betreffende studiecentrum. De data zijn beschikbaar vanaf 1 juli. U kunt op twee momenten in het jaar – in september of in februari – starten met de begeleiding voor de startcursussen. Het onderstaande schema kunt u onder andere gebruiken bij een studietempo van vier modulen per jaar. code
titel
modulen
begeleidingsvorm
tentamenvorm
tentamendata sept. ‘14 -aug. ‘15
Propedeuse, start september 2014 T28141
Inleiding informatica
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht1 of online1
CBI (mc)
volgens afspraak
T14161
Databases
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht2 of online2
schriftelijk (ov)
28-1, 15-4, 22-6, 26-8
Vervolg propedeuse T07131
Discrete wiskunde A
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht3 of online3
schriftelijk (ov)
18-11, 14-4, 23-6
T37121
Model-driven development
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht4 of online4
schriftelijk (ov)
26-1, 22-6, 24-8
T25151
Objectgeoriënteerd programmeren in Java 1
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht1 of online1
schriftelijk (ov)
19-11, 27-1, 23-6
T42241
Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht2 of online2
schriftelijk (ov)
26-1, 13-4, 26-8
T16141
De werking van computersystemen
1
online groepsbijeenkomsten3
schriftelijk (ov)
15-4, 24-6, 24-8
T34141
Objectgeoriënteerd analyseren en ontwerpen
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht4 of online4
schriftelijk (ov)
28-1, 24-6, 25-8
T33131
Discrete wiskunde B
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht1 of online1
schriftelijk (ov)
17-11, 26-1, 23-6
T58221
Webapplicaties: de clientkant
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht2 of online2
schriftelijk (ov)
28-1, 14-4, 25-8
T38121
Webcultuur
1
online groepsbijeenkomsten3
schriftelijk (ov)
19-11, 13-4, 23-6
T63211
Propedeuseproject informatica
1
online groepsbijeenkomsten2,4
opdracht
volgens afspraak2,4
T51211
Ontwikkelpracticum
1
elektronisch1,3
opdracht
volgens afspraak1,3
T36131
Communicatietechnologie
1
online groepsbijeenkomsten2
CBI (mc)
volgens afspraak
vrij te plannen Propedeuse, start februari 2015 T28141
Inleiding informatica
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht3 of online3
CBI (mc)
volgens afspraak
T14161
Databases
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht4 of online4
schriftelijk (ov)
28-1, 15-4, 22-6, 26-8
Vervolg propedeuse
18
T25151
Objectgeoriënteerd programmeren in Java 1
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht1 of online1
schriftelijk (ov)
19-11, 27-1, 23-6
T42241
Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht2 of online2
schriftelijk (ov)
26-1, 13-4, 26-8
T07131
Discrete wiskunde A
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht3 of online3
schriftelijk (ov)
18-11, 14-4, 23-6
T37121
Model-driven development
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht4 of online4
schriftelijk (ov)
26-1, 22-6, 24-8
T33131
Discrete wiskunde B
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht1 of online1
schriftelijk (ov)
17-11, 26-1, 23-6
T58221
Webapplicaties: de clientkant
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht2 of online2
schriftelijk (ov)
28-1, 14-4, 25-8
T16141
De werking van computersystemen
1
online groepsbijeenkomsten3
schriftelijk (ov)
15-4, 24-6, 24-8
T34141
Objectgeoriënteerd analyseren en ontwerpen
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht4 of online4
schriftelijk (ov)
28-1, 24-6, 25-8
T51211
Ontwikkelpracticum
1
elektronisch1,3
opdracht
volgens afspraak1,3
code
titel
modulen
begeleidingsvorm
tentamenvorm
tentamendata sept. ‘14 -aug. ‘15
T36131
Communicatietechnologie
1
online groepsbijeenkomsten2
CBI (mc)
volgens afspraak
T38121
Webcultuur
1
online groepsbijeenkomsten
schriftelijk (ov)
19-11, 13-4, 23-6
T63211
Propedeuseproject informatica
1
online groepsbijeenkomsten
opdracht
volgens afspraak2,4
3
2,4
Postpropedeuse T07351
Software engineering
1
elektronisch
mondeling
volgens afspraak
2
T20211
Security en IT
1
online groepsbijeenkomsten
CBI (mc)
volgens afspraak
1
online groepsbijeenkomsten
3
T35231
XML: theorie en toepassingen
schriftelijk (ov)
18-11, 1-4, 24-6
Continue wiskunde
1
online groepsbijeenkomsten
4
T08141
schriftelijk (ov)
26-1, 24-6, 25-8
T06311
Academische competenties in de bachelor Informatica#
1
individueel
opdracht
volgens afspraak
T03211
Context van informatica*
1
elektronisch
CBI (mc) + opdracht
volgens afspraak
T25231
Capita selecta wiskunde*
1
online groepsbijeenkomsten (zie cursussite)
mondeling
volgens afspraak
T26241
Datastructuren en algoritmen*
1
online groepsbijeenkomsten3
schriftelijk (ov) + opdracht
19-11, 14-4, 24-6 + volgens afspraak
T50221
Programmeerpracticum*
1
elektronisch4
opdracht
volgens afspraak4
T22321
Formele talen en automaten*
1
online groepsbijeenkomsten1
schriftelijk (ov) + opdracht
17-11, 26-1, 23-6 + volgens afspraak
T01211
Functioneel programmeren
1
online groepsbijeenkomsten2
schriftelijk (ov) + opdrachten
28-1, 14-4, 26-8 + volgens afspraak
T12341
Concepten van programmeertalen
1
online groepsbijeenkomsten3
schriftelijk (ov)
18-11, 13-4, 22-6
T01341
Ontwerpen van mens-machine-interactie*
1
2 groepsbijeenkomsten in Utrecht
opdracht
volgens afspraak4
T56211
Kunstmatige intelligentie 1
1
online groepsbijeenkomsten1
schriftelijk (ov)
17-11, 27-1, 22-6
T27231
Besturingssystemen*
1
online groepsbijeenkomsten
opdracht
volgens afspraak
T04211
Procesmodelleren*
1
elektronisch
zie cursussite
zie cursussite
T41221
Logica en informatica
1
online groepsbijeenkomsten
schriftelijk (ov)
28-1, 22-6, 24-8
2
4
2
4
Gebonden keuzeblok (2 modulen) T39221
Architecturen van computernetwerken*
1
elektronisch4
mondeling
volgens afspraak
T45241
Inrichten en beheren van ict
1
elektronisch
mondeling
volgens afspraak
B23211
Projectmanagement: implementeren van ERPsystemen
1
elektronisch
CBI (ov)
volgens afspraak
T05211
Requirements voor informatiesystemen*
1
elektronisch
schriftelijk (ov)
26-1, 14-4, 25-8
T64211
Semantic web*
1
online groepsbijeenkomsten
opdrachten
volgens afspraak4
T21331
Webapplicaties: de serverkant*
1
elektronisch
schriftelijk (ov) + opdracht
18-11, 28-1, 14-4 + volgens afspraak
-
5 Modulen kiezen uit de vrije ruimte
5
T61327
Afstudeerproject bachelor informatica
4
opdracht
volgens afspraak; alleen start in periode 1
4
1
elektronisch en startbijeenkomst in sc Utrecht (v)
Begeleiding in de periode september - november Begeleiding in de periode november - januari Begeleiding in de periode februari - april 4 Begeleiding in de periode april - juni v = verplicht De niet verplichte groepsbijeenkomsten in Utrecht gaan alleen door bij voldoende belangstelling # Inschrijven voor en deelnemen aan Academische competenties in de bachelor Informatica (T06311) kan pas nadat de propedeuse volledig is afgerond alsmede de cursussen (of directe voorgangers ervan): Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2 (T42241) voor zover deze cursus niet is opgenomen op de cijferlijst bij het propedeusegetuigschrift en Continue wiskunde (T08141), of als vrijstellingen voor deze onderdelen zijn verleend door de Commissie voor de examens. * Deze cursussen zijn alleen toegankelijk voor opleidingsstudenten van de bacheloropleiding Informatica. Deze studenten: 1. zijn ingeschreven voor de cursus Academische competenties in de bachelor Informatica (T06311), of, indien de student hiervoor is vrijgesteld, voldoen aan de ingangseisen die voor T06311 gelden. 2. zijn via een schakelprogramma toegelaten tot masteropleiding Computer Science of de masteropleiding Software Engineering. Deze toelating blijkt uit een door de Commissie voor de examens afgegeven toelatingsbeschikking via een schakelprogramma. Een aantal van deze cursussen heeft daarnaast nog aanvullende ingangseisen. Zie verder de cursusbeschrijvingen in deze studiegids. 1 2 3
19
Bacheloropleiding Informatiekunde De bacheloropleiding Informatiekunde omvat 42 modulen (180 studiepunten). Dit is vergelijkbaar met drie jaar dagonderwijs. In het curriculum is een afgebakende fasering ingebouwd: de propedeuse (14 modulen) en de postpropedeuse (28 modulen), samen leidend tot de graad Bachelor of Science.
Voor wie? Door bij deze tweedeling aan te sluiten, ontstaan binnen de bacheloropleiding twee (afzonderlijke) studiefasen die voor verschillende groepen interessant kunnen zijn: 1. De propedeuse voor mensen die elementaire kennis en vaardigheden in de informatiekunde willen verwerven. 2. De postpropedeuse met de graad van Bachelor of Science (BSc) als afsluiting voor mensen die een brede en toepassingsgerichte academische basis willen verwerven.
Wat leert u? In de propedeuse maakt u kennis met veel actuele ict-ontwikkelingen die binnen een bedrijfscontext van belang zijn waarbij het accent ligt op de ontwikkeling, implementatie en gebruik van informatiesystemen. Aangezien de informatiekunde een multidisciplinair vakgebied is, krijgt u naast typische informatiekundevakken ook vakken op het gebied van informatica en managementwetenschappen. Naast theorie en methodologie is er in de vakken ook voldoende aandacht voor het opdoen en toepassen van praktische leerervaringen. Na afronding van de propedeuse bent u competent om in een bedrijfscontext van beperkte complexiteit ict-toepassingen te initiëren, ict-systemen mede te ontwikkelen, de ontwikkeling van ict-systemen te begeleiden en te adviseren over de toepassing van ict-systemen. Als afgestudeerd bachelor informatiekunde beschikt u over een uitstekende vakinhoudelijke basis en kunt u als requirements engineer, informatieanalist, projectleider, of adviseur van ict-toepassingen verder in uw functie groeien.
Inhoud van de opleiding in vogelvlucht De kern van de bacheloropleiding bestaat uit een serie samenhangende cursussen uit de informatica, managementwetenschappen en informatiekunde, waarmee de vakinhoudelijke kennis op een goed niveau komt. Het gebruikersperspectief van informatiesystemen en applicaties in een bedrijfscontext is een noodzakelijke schakel tussen de vakgebieden en is dan ook een essentieel onderdeel van de bacheloropleiding. Tenslotte werken informatiekundigen in een organisatorische en maatschappelijke context.
S t u d e n t a a n h e t w o o rd JANICE JUNKER, STUDEERT INFORMATIEKUNDE “Na het behalen van mijn vwo-diploma ging mijn interesse uit naar het volgen van een ict-opleiding. Omdat ik in Suriname woon, was de mogelijkheid tot studeren op afstand en in eigen tijd voor mij perfect. De opleiding informatica aan de Open Universiteit leek mij dus een geschikte keus. Toen bekend werd dat de opleiding Informatiekunde van start ging had ik, vanwege de minder technische aard van het vakkenpakket, meteen enorme belangstelling hiervoor. Ik ben toen dus overgestapt naar informatiekunde. De opleiding sluit beter aan bij mijn plannen voor de toekomst en ik studeer nu nog steeds met veel enthousiasme door.”
20
Kennis, begrip en het vermogen om dit in de dagelijkse werkzaamheden tot uiting te laten komen, wordt aangeboden in meerdere cursussen. Verbreding, bijvoorbeeld richting managementwetenschappen of informatica of een andere discipline, kan via de vrije ruimte van vijf modulen worden gerealiseerd. De bacheloropleiding heeft twee integrerende projecten: het ‘Propedeuseproject informatiekunde’ dat de propedeuse afsluit en het ’Afstudeerproject bachelor informatiekunde’ dat de postpropedeuse en daarmee de bacheloropleiding afsluit.
Bachelor, propedeuse en postpropedeuse Begeleiding tijdens de propedeuse vindt grotendeels plaats via online bijeenkomsten.In een aantal gevallen gaat het om elektronische begeleiding of bijeenkomsten op het studiecentrum in Utrecht. In vrijwel alle gevallen wordt deze begeleiding slechts een reeks per jaar aangeboden. Tijdens deze bijeenkomsten komen zowel theoretische als praktische aspecten aan bod. Nadat u de propedeuse hebt afgerond en hebt besloten om uw bachelordiploma te halen, bent u verplicht om u in te schrijven voor ‘Academische competenties in de bachelor informatiekunde’. ‘Academische competenties in de bachelor informatiekunde’ is een bijzondere cursus. Dit komt op de eerste plaats tot uiting in de looptijd, die zich over vrijwel het gehele postpropedeutisch gedeelte van de opleiding uitstrekt, met uitzondering van het afstudeerproject. Doel van de cursus is het verwerven en waarborgen van academische competenties die van een informatiekundige in de beroepspraktijk worden verwacht. In het kader van deze cursus krijgt u een coach toegewezen. De vakken in de propedeuse en postpropedeuse zijn opgedeeld in cursussen uit de informatica, managementwetenschappen en informatiekunde. Deze laatste legt de verbinding leggen tussen de twee eerstgenoemde disciplines. Grofweg zijn er in het vakkenaanbod van de bacheloropleiding vier lijnen te identificeren. De eerste is de softwaretechnologielijn waarmee een grondig begin wordt gemaakt met ‘Objectgeoriënteerd programmeren in Java 1’, ‘Objectgeoriënteerd analyseren en ontwerpen’ en ‘Webapplicaties: de clientkant’. In de postpropedeusefase wordt hierop voortgebouwd met ‘Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2’ en ‘Software engineering’. De informatiesysteemontwikkelingslijn bestaat uit ‘Databases’, ‘Model-driven development’ en het ‘Ontwikkelpracticum’. Naast deze twee informaticalijnen is er ruime aandacht voor managementwetenschappen met de cursussen ‘Organisatiekunde’, ‘Administratieve organisatie’, en drie cursussen rond verschillende aspecten van projectmanagement in relatie tot ict-projecten. Tot slot richten de verbindende informatiekundecursussen zich op het snijvlak van mens, technologie en organisatie met vakken als ‘Context van informatica’, ‘Webcultuur’, ‘Ontwerpen van mens-machine-interactie’, ‘Requirements van informatiesystemen’, ‘Inrichten en beheren van ict’ en ‘Organisatie van ict in bedrijven en ketens.
Gebonden keuzeblok Het gebonden keuzeblok bestaat uit acht cursussen waaruit twee modulen moeten worden gekozen: - Administratieve processen en accounting - Architecturen van computernetwerken - De werking van computersystemen - Discrete wiskunde B - Kunstmatige intelligentie 1 - Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse - Security en IT - Semantic web. Met dit gebonden keuzeblok wil de faculteit tegemoetkomen aan de volgende groepen studenten: - Studenten die na de propedeuse informatica willen overstappen van informatica naar informatiekunde; zij kunnen op deze wijze ook de twee hierboven als derde en vierde genoemde cursussen uit de propedeuse informatica inbrengen. - Studenten die zich wat verder willen verbreden in meer geavanceerde onderwerpen uit de informatica; zij zullen een keuze maken uit de cursussen Kunstmatige intelligentie 1, Security en IT en Semantic web.
Projecten Het ‘Propedeuseproject informatiekunde’ vormt het sluitstuk van de propedeuse. Het practicum heeft een integrerend karakter om een groot deel van de aangereikte leerstof samen te brengen; het is slechts op een beperkt aantal deeltaken afwijkend van het soortgelijke project in de bacheloropleiding Informatica. De bacheloropleiding wordt afgesloten met het ‘Afstudeerproject bachelor informatiekunde’ (qua omvang gelijk aan vier modulen). In dit afstudeerproject werkt u samen met enkele medestudenten aan het onderzoeken van een relevant onderwerp in de informatiekunde dat door een opdrachtgever/onderzoeker is ingebracht. Het onderzoek dient op een wetenschappelijk verantwoorde wijze te worden uitgevoerd en over te worden gerapporteerd. 21
Overzichtsschema propedeuse Het overzichtsschema toont alle cursussen in de propedeuse van de bacheloropleiding Informatiekunde. Het schema geeft de relaties aan tussen de cursussen. Het is met name bedoeld om een beeld te vormen van de onderlinge samenhang tussen de cursussen wat betreft voorkenniseisen en inhoudelijke verwantschap. Het vertrekpunt is ‘Inleiding informatica’ en het eindpunt is het ‘Propedeuseproject informatiekunde’. Een verbindingslijn tussen twee cursussen geeft aan dat de ene cursus gewenste of noodzakelijke voorkennis is voor de andere cursus. Zo is bijvoorbeeld ‘Databases’ voorkennis voor ‘Model-driven development’. ‘Inleiding informatica’ is eveneens voorkennis voor ‘Model-driven development’, maar omwille van de leesbaarheid is dit niet expliciet in het schema aangegeven. De voorkennis voor ‘Model-driven development’ is ‘Databases’ plus de voorkennis voor ‘Databases’ die bestaat uit ‘Inleiding informatica’. Door middel van kleuren wordt in het schema aangegeven tot welk domein een cursus behoort. Cursussen uit hetzelfde domein zijn inhoudelijk aan elkaar verwant. Het studieschema geeft een geadviseerde volgorde van bestudering, waarbij ook rekening wordt gehouden met het jaarrooster van de begeleidingsbijeenkomsten. T28141 Inleiding informatica
T14161 OP, PI Databases
T25151 OP, PI Objectgeoriënteerd programmeren in Java 1
T37121 OP Model-driven development
T34141 PI Objectgeoriënteerd analyseren en ontwerpen
T51211 Ontwikkelpracticum1
T36131 PI Communicatietechnologie
B13131 Organistatiekunde
T58221 PI Webapplicaties: de clientkant
T38121 PI Webcultuur
T07131 OP, PI Discrete wiskunde A
B08111 Procesmanagement
B48121 PI Projectmanagement: inrichten van projecten
T02211 Propedeuseproject informatiekunde2
Domeinoverstijgend
noodzakelijke voorkennis
Mens, technologie, organisatie
gewenste voorkennis
Informatiesystemen en bedrijfsprocessen Softwaretechnologie Wiskunde en kunstmatige intelligentie Managementwetenschappen
1 2
22
Ingangseis voor deze cursus is dat ten minste 8 modulen van de propedeuse met succes zijn afgerond, waaronder in ieder geval de 4 cursussen gemarkeerd met OP. Ingangseis voor deze cursus is dat ten minste 11 modulen van de propedeuse met succes zijn afgerond, waaronder in ieder geval de 8 cursussen gemarkeerd met PI.
Overzichtsschema postpropedeuse Het overzichtsschema toont alle verplichte cursussen in de postpropedeuse van de bacheloropleiding Informatiekunde. Het schema geeft de relaties weer tussen de cursussen wat betreft voorkenniseisen en inhoudelijke verwantschap. Afronding van de propedeuse geldt als voorkenniseis voor nagenoeg alle cursussen in de postpropedeuse. Omwille van de leesbaarheid is dat niet expliciet in het schema aangegeven. De vetomlijnde cursussen zijn de cursussen voor opleidingsstudenten. Als ingangseis voor deze cursussen geldt dat u ingeschreven moet zijn voor ‘Academische competenties in de bachelor informatiekunde’ of, indien u hiervoor bent vrijgesteld, voldoet aan de ingangseisen die gelden voor deze module. De ingangseisen voor ‘Academische competenties in de bachelor informatiekunde’ zijn dat u de propedeuse volledig moet hebben afgerond evenals ‘Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2’, of als vrijstelling voor deze cursussen is verleend door de Commissie voor de examens. De cursussen uit het gebonden keuzeblok zijn niet in het schema opgenomen. Propedeuse
T383111 ABI
B34111
C23221
T42241
Academische competenties in de bachelor informatiekunde
Administratieve organisatie
Ethiek
Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2
T07351 Software engineering
T03211 Context van informatica
Ontwerpen van mensmachine-interactie
T01341 ABI
B16111 ABI Observeren en rapporteren
B18111 ABI Onderzoek als genre en empirische cyclus
T39311 ABI Organisatie van ict in bedrijven en ketens
T05211 Requirements voor informatiesystemen
B20111 ABI Faseren en probleemstellen
B49111 ABI Projectmanagement: beheersen van projecten
T41311 ABI Practicum informatiekunde
B22321 Kwaliteitsmanagement
B23211 Projectmanagement: implementeren van ERP-systemen
T45241 Inrichten en beheren van ict
T62317 Afstudeerproject bachelor informatiekunde2
Domeinoverstijgend
Cursus zonder ingangseisen
Mens, technologie, organisatie
Cursus voor opleidingsstudenten
Informatiesystemen en bedrijfsprocessen Softwaretechnologie
noodzakelijke voorkennis
Managementwetenschappen/Cultuurwetenschappen – algemeen
gewenste voorkennis
Managementwetenschappen – academische onderzoeksvaardigheden
1 2
Ingangseis: de propedeuse en de cursus Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2 zijn met certificaten of vrijstellingen afgerond. Ingangseis voor deze cursus is dat u 142 studiepunten (33 modulen) van de bacheloropleiding met certificaten en/of vrijstellingen hebt afgerond, waaronder in elk geval de acht cursussen gemarkeerd met ABI.
23
Studieschema bachelor Informatiekunde Na inschrijving voor de startcursussen krijgt u in een persoonlijke brief informatie over de begeleiding, waaronder de data van de groepsbijeenkomsten. Mocht u vóór inschrijving al over de data willen beschikken dan kunt u hiernaar informeren in het betreffende studiecentrum. De data zijn beschikbaar vanaf 1 juli. U kunt op twee momenten in het jaar – in september of in februari – starten met de begeleiding voor de startcursussen. Het onderstaande schema kunt u onder andere gebruiken bij een studietempo van vier modulen per jaar. code
titel
modulen
begeleidingsvorm
tentamenvorm
tentamendata sept. ‘14 -aug. ‘15
Propedeuse, start september 2014 T28141
Inleiding informatica
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht1
CBI (mc)
volgens afspraak of online1
T14161
Databases
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht2 of online2
schriftelijk (ov)
28-1, 15-4, 22-6, 26-8
opdracht
volgens afspraak
Vervolg propedeuse B13131
Organisatiekunde
1
elektronisch
B08111
Procesmanagement
1
elektronisch
T25151
Objectgeoriënteerd programmeren in Java 1
T58221
schriftelijk (mc)
28-1, 15-4, 26-8
1
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht of online1
schriftelijk (ov)
19-11, 27-1, 23-6
Webapplicaties: de clientkant
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht2 of online2
schriftelijk (ov)
28-1, 14-4, 25-8
T07131
Discrete wiskunde A
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht3 of online3
schriftelijk (ov)
18-11, 14-4, 23-8
T37121
Model-driven development
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht4 of online4
schriftelijk (ov)
26-1, 22-6, 24-8
T51211
Ontwikkelpracticum
1
elektronisch1,3
opdracht
volgens afspraak
T36131
Communicatietechnologie
1
online groepsbijeenkomsten
CBI (mc)
volgens afspraak
T38121
Webcultuur
1
online groepsbijeenkomsten
schriftelijk (ov)
19-11, 13-4, 23-6
T34141
Objectgeoriënteerd analyseren en ontwerpen
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht of online4
schriftelijk (ov)
28-1, 24-6, 25-8
B48121
Projectmanagement: inrichten van projecten
1
elektronisch
opdracht
volgens afspraak
T02211
Propedeuseproject informatiekunde
1
online groepsbijeenkomsten
opdracht
volgens afspraak2,4
2
3
4
2,4
Propedeuse, start februari 2015 T28141
Inleiding informatica
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht3 of online3
CBI (mc)
volgens afspraak
T14161
Databases
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht4 of online4
schriftelijk (ov)
28-1, 15-4, 22-6, 26-8
Vervolg propedeuse
24
T25151
Objectgeoriënteerd programmeren in Java 1
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht1 of online1
schriftelijk (ov)
19-11, 27-1, 23-6
T58221
Webapplicaties: de clientkant
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht2 of online2
schriftelijk (ov)
28-1, 14-4, 25-8
T07131
Discrete wiskunde A
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht3 of online3
schriftelijk (ov)
18-11, 14-4, 23-6
T37121
Model-driven development
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht4 of online4
schriftelijk (ov)
26-1, 22-6, 24-8
B48121
Projectmanagement: inrichten van projecten
1
elektronisch
opdracht
volgens afspraak
B08111
Procesmanagement
1
elektronisch
schriftelijk (mc)
28-1, 15-4, 26-8
T38121
Webcultuur
1
online groepsbijeenkomsten
schriftelijk (ov)
19-11, 13-4, 23-6
T34141
Objectgeoriënteerd analyseren en ontwerpen
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht of online4
schriftelijk (ov)
28-1, 24-6, 25-8
T51211
Ontwikkelpracticum
1
elektronisch1,3
opdracht
volgens afspraak
T36131
Communicatietechnologie
1
online groepsbijeenkomsten
CBI (mc)
volgens afspraak
B13131
Organisatiekunde
1
elektronisch
CBI (mc)
volgens afspraak
3
4
2
code
titel
modulen
begeleidingsvorm
tentamenvorm
tentamendata sept. ‘14 -aug. ‘15
Postpropedeuse (volgend op propedeuse die gestart is in september) T02211
Propedeuseproject informatiekunde
1
online groepsbijeenkomsten 2,4
opdracht
volgens afspraak
T38311
Academische competenties in de bachelor Informatiekunde#
1
individueel
opdracht
volgens afspraak
T03211
Context van informatica*
1
elektronisch
CBI (mc) + opdracht
volgens afspraak
C23221
Ethiek
1
studiedag
schriftelijk (mc)
17-11, 13-4, 24-8
B34111
Administratieve organisatie
1
elektronisch
CBI (mc)
volgens afspraak
T42241
Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht2 of online2
schriftelijk (ov)
26-1, 13-4, 24-8
T45241
Inrichten en beheren van ict
1
elektronisch
mondeling
volgens afspraak
T01341
Ontwerpen van mens-machine-interactie*
1
2 groepsbijeenkomsten in Utrecht
opdracht
volgens afspraak
T07351
Software engineering
1
elektronisch (zie cursussite)
mondeling
volgens afspraak
T05211
Requirements voor informatiesystemen*
1
elektronisch
schriftelijk (ov)
26-1, 14-4, 25-8
T41311
Practicum informatiekunde*
1
elektronisch
opdracht
volgens afspraak
B18111
Onderzoek als genre en empirische cyclus (AV5)**
1
elektronisch
opdracht
volgens afspraak
B16111
Observeren en rapporteren (AV3)**
1
groepsbijeenkomsten (v), zie cursussite
opdracht
volgens afspraak
B49111
Projectmanagement: beheersen van projecten
1
elektronisch
CBI (ov)
volgens afspraak
B20211
Faseren en probleemstellen (AV6)**
1
elektronisch
opdracht
volgens afspraak
T39311
Organisatie van ict in bedrijven en ketens*
1
online4
mondeling
volgens afspraak
B22321
Kwaliteitsmanagement
1
elektronisch
CBI (ov)
volgens afspraak
B23211
Projectmanagement: implementeren van ERPsystemen
1
elektronisch
CBI (ov)
volgens afspraak
Gebonden keuzeblok (2 modulen) T39221
Architecturen van computernetwerken
1
elektronisch4
mondeling
volgens afspraak
B38111
Administratieve processen en accounting
1
elektronisch
CBI (mc)
volgens afspraak
T16141
De werking van computersystemen
1
online groepsbijeenkomsten3
schriftelijk (ov)
15-4, 24-6, 24-8
T33131
Discrete wiskunde B
1
groepsbijeenkomsten in Utrecht1 of online1
schriftelijk (ov)
17-11, 26-1, 23-6
T56211
Kunstmatige intelligentie 1
1
online groepsbijeenkomsten1
schriftelijk (ov)
17-11, 27-1, 22-6
S13131
Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse
1
groepsbijeenkomsten per regio
CBI (mc) + (zie cursussite)
volgens afspraak opdracht
T20211
Security en IT
1
online groepsbijeenkomsten1
CBI (mc)
volgens afspraak
T64211
Semantic web*
1
online groepsbijeenkomsten 4
opdrachten
volgens afspraak4
-
5 Modulen kiezen uit de vrije ruimte
5
T62327
Afstudeerproject bachelor informatiekunde
4
elektronisch en startbijeenkomst in sc Utrecht (v)
opdracht
volgens afspraak; alleen start in periode 1
Begeleiding in de periode september - november Begeleiding in de periode november - januari 3 Begeleiding in de periode februari - april 4 Begeleiding in de periode april – juni v = verplicht De niet verplichte groepsbijeenkomsten in Utrecht gaan alleen door bij voldoende belangstelling # Inschrijven voor en deelnemen aan Academische competenties in de bachelor Informatiekunde (T38311) kan pas nadat de propedeuse volledig is afgerond alsmede de cursus (of directe voorgangers ervan) Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2 (T42241) of als vrijstellingen voor deze onderdelen zijn verleend door de Commissie voor de examens. * Deze cursussen zijn alleen toegankelijk voor opleidingsstudenten van de bacheloropleiding Informatiekunde. Deze studenten: 1. zijn ingeschreven voor de cursus Academische competenties in de bachelor Informatiekunde (T38311), of, indien de student hiervoor is vrijgesteld, voldoen aan de ingangseisen die voor T38311 gelden. 2. zijn via een schakelprogramma toegelaten tot de masteropleiding Computer Science of de masteropleiding Software Engineering. Deze toelating blijkt uit een door de Commissie voor de examens afgegeven toelatingsbeschikking via een schakelprogramma. ** Deze cursussen zijn alleen toegankelijk voor opleidingsstudenten van de bacheloropleiding Informatiekunde. Deze studenten hebben minimaal vier cursussen van bacheloropleiding Informatiekunde, met een cursuscode beginnend met een ‘B’, afgerond. 1 2
Een aantal van deze cursussen heeft daarnaast nog aanvullende ingangseisen. Zie verder de cursusbeschrijvingen in deze studiegids.
25
Open bacheloropleiding I nformatica Kenmerkend voor het ‘Open bachelorprogramma Informatica’ is de inhoudelijke breedte met een combinatie van de leerstof van ten minste twee wetenschapsgebieden. Bijvoorbeeld informatica en managementwetenschappen, informatica en rechtswetenschappen of informatica en psychologie. De Open Bachelor heeft de volgende structuur: Facultair programma
116,1 studiepunten
Verbredingpakket met cursussen van een of meer wetenschapsgebieden
43 studiepunten
Vrije ruimte
21,5 studiepunten
Totaal
180,6 studiepunten
Het Open bachelorprogramma Informatica staat niet alleen open voor nieuwe studenten die op deze wijze een eigen, breed bachelorprogramma Informatica kunnen samenstellen. Het staat ook open voor studenten die al, geheel of gedeeltelijk, een academische opleiding aan de Open Universiteit of elders hebben gevolgd. Het verbredingpakket (al of niet in combinatie met de vrije ruimte) kan namelijk worden ingevuld met in het verleden behaalde studiepunten. Inbreng van deze eerder behaalde studiepunten kan alleen indien de eerder gevolgde vakken een samenhangend geheel vormen en op academisch niveau getoetst zijn. Studenten die het Open Bachelorprogramma Informatica afronden krijgen de graad van Bachelor of Science (BSc) met de vermelding: Open bachelor. Deze graad geeft directe toegang tot de eenjarige masteropleiding Business Process Management and IT en met een schakelprogramma toegang tot de eenjarige masteropleiding Software Engineering of tot de tweejarige masteropleiding Computer Science. Meer informatie en het aanvraagformulier vindt u op www.ou.nl/openbachelor
Vrijstelling binnen de bacheloropleidingen Iedereen van 18 jaar of ouder kan bij de Open Universiteit starten met een bacheloropleiding: er is dus geen vooropleidingseis zoals bij andere universiteiten. Hebt u in het verleden een wo- of hbo-opleiding afgerond en wilt u een van deze bacheloropleidingen volgen, dan komt u altijd in aanmerking voor vrijstelling. De vrijstelling is ruimer naarmate er meer overeenkomst bestaat tussen de door u afgeronde wo- of hbo-opleiding(en) en de te volgen opleiding. De omvang van de vrijstelling hangt af van de mate van verwantschap naar niveau, omvang en inhoud tussen de eerder gevolgde opleiding(en) en de te volgen bacheloropleiding van de Open Universiteit. Is er minder of geen verwantschap, of hebt u de opleiding(en) niet voltooid, dan kunt u ook in aanmerking komen voor een beperktere vrijstelling. Sommige onderdelen, zoals het afstudeerproject van een bachelor, zijn overigens van vrijstelling uitgesloten. Kijk voor meer informatie over vrijstellingen op www.ou.nl/web/studeren/vrijstelling-en-toelating
26
Masteropleidingen versus masteropleidingen begeleid Bij de Open Universiteit studeert u in deeltijd. Zo combineert u uw studie flexibel met werk en privéleven. Onze masteropleidingen kenmerken zich door een gestructureerd programma, persoonlijke begeleiding, en cursussen waarbij de studeerbaarheid voorop staat. Nieuwe studenten (eerste inschrijving bij OU) starten verplicht in de vernieuwde master (Master begeleid) die op 1 september 2014 van start gaat. Huidige studenten kunnen kiezen voor de huidige master of voor de master begeleid.
Masteropleidingen opgenomen in deze studiegids In deze studiegids zijn masteropleidingen beschreven die alleen nog kunnen worden gevolgd door studenten die voldoen aan bepaalde criteria. Het gaat om: - studenten die een of meer cursussen opgenomen in de beschreven masteropleiding hebben afgerond met een certificaat en formeel zijn toegelaten - studenten die bezig zijn met een of meer cursussen opgenomen in de beschreven masteropleiding en formeel zijn toegelaten - studenten die vóór 1 september 2014 hun OU-bacheloropleiding hebben afgerond die rechtstreekse toelating toestaat tot een van de in deze gids beschreven masteropleidingen. Deze studenten moeten wel eerst een formele toelating aanvragen. - studenten die voor 1 september 2014 het hun voorgeschreven schakelprogramma volledig hebben afgerond. - studenten die bezig zijn met een of meer cursussen opgenomen in de beschreven masteropleiding, formeel zijn toegelaten en alleen nog de schakelvakken Basisconcepten van datastructuren, Formele talen en programmeertalen, Discrete wiskunde A, Logica en informatica, Security en IT moeten doen. - studenten die in het academisch jaar 2014-2015 een OU-bacheloropleiding afronden die rechtstreekse toelating toestaat tot een van de in deze gids beschreven masteropleidingen. - studenten die in het academisch jaar 2014-2015 een OU-bacheloropleiding afronden die toelating toestaat tot een van de in deze gids beschreven masteropleidingen en die in het academisch jaar 2014-2015 het voorgeschreven schakelprogramma hebben afgerond.
Masteropleidingen ‘begeleid’ Studenten die niet aan een van de hiervoor beschreven criteria voldoen en toelaatbaar zijn tot een van de masteropleidingen van het wetenschapsgebied Informatica of Informatiekunde, starten vanaf 1 september 2014 aan een masteropleiding ‘begeleid’. Om in te kunnen stromen in deze masters begeleid is formele toelating een vereiste.
Toelating tot de masteropleidingen Informatie over de toelating tot de masteropleidingen vindt u op: Business Process Mangament and IT portal.ou.nl/web/informatica/master-bpmit#toelating Software Engineering portal.ou.nl/web/informatica-master-se/toelating Computer Science portal.ou.nl/web/informatica/master-cs-toelating Voor meer informatie over deze masters zie www.ou.nl studievorm wo-master begeleid. Of vraag een van de Masterbrochures begeleid aan.
27
S t u d e n t a a n h e t w o o rd RONALD VAN DEN HEUVEL, STUDENT MASTEROPLEIDING BUSINESS PROCESS MANAGEMENT AND IT “Na het afronden van mijn hbo-opleiding Informatica & Informatiekunde (2003) heb ik altijd in de ict gewerkt. Na de start als software engineer begon de interesse te groeien voor softwaremanagement. Na lang twijfelen om te starten met een masteropleiding heb ik uiteindelijk de stap gewaagd. Ik heb er nooit spijt van gehad. De combinatie tussen management- en ITthema’s in de opleiding spreekt mij erg aan. In mijn huidige functie is de stof ook direct toe te passen, wat een mooie bijkomstigheid is. De flexibiliteit van de OU past goed bij mijn manier van leren en nu wij een kleintje in het gezin hebben geeft deze flexibiliteit ook rust. Ik vond studeren vroeger al leuk en dat is weer helemaal terug! Het is echt een hobby geworden.”
Masteropleiding Business Process Management and IT (MSc) De interdisciplinaire masteropleiding Business Process Management and IT (BPMIT) biedt studenten cursussen op het gebied van bedrijfsprocesmanagement en IT-management. Binnen deze masteropleiding werken de wetenschapsgebieden Informatica en Management nauw samen. De volgende competentie staat centraal: ‘De student moet in staat zijn tot het opzetten en uitvoeren van een onderzoek dat zich richt op het oplossen van een concreet probleem op het snijvlak van bedrijfsproces- en IT-management. Daarbij maakt hij op wetenschappelijk verantwoorde wijze gebruik van theoretische kennis en inzicht. Met als resultaat een oplossing die hij kan onderbouwen en beargumenteren.’ Centraal in de opleiding staat de problematiek in de bedrijfsproces- en IT-managementsetting. Deze bestrijkt een breed terrein, van beleid tot en met implementatie. De inhoud van de masteropleiding BPMIT is met het oog hierop verdeeld in drie blokken, die elk een aspect van bedrijfsproces en IT-management behandelen: 1. Integratie 2. Verbetering 3. Implementatie. U kijkt naar de inrichting en prestaties van bestaande bedrijfsprocessen en analyseert deze met het oog op de aansluiting tussen de procesdoelstellingen en -uitkomsten, en de mogelijke verbeteringen door middel van innovatieve inzet van IT. U ontwerpt nieuwe of herontwerpt bestaande werksystemen. U houdt daarbij expliciet rekening met de manier waarop u verbeteringen voor de organisatie kunt realiseren, en bijvoorbeeld de organisatiebrede impact van nieuwe IT-faciliteiten goed ingebed kan worden. Verwerving dan wel juist uitbesteding en implementatie van IT-systemen is hierbij een belangrijk punt van aandacht. Daarnaast wordt u geconfronteerd met IT-Governance en het algemeen management op IT-gebied, waarbij de rol van IT in de organisatie medebeslissend is. Denk aan de toegevoegde waarde, bijdrage tot de kerncompetentie, en bijdrage tot onderscheid ten opzichte van de concurrentie. U ontwikkelt als het ware ‘gevoel’ voor de dilemma’s van het algemeen management.
28
Studieschema master Business Process Management and IT code
titel
studiepunten
begeleidingsvorm
tentamenvorm
tentamendata sept. ‘14 -aug. ‘15
T48221
Informatie- en procesarchitectuur
4,3
elektronisch
opdracht + mondeling
volgens afspraak
B70332
IT-Governance
8,6
elektronisch (s)
opdracht
volgens afspraak
B44322
Bedrijfsprocessen
8,6
elektronisch (s)
opdracht
volgens afspraak
T18321
Ontwerpen met bedrijfsregels
4,3
elektronisch en online6 online bijeenkomsten6
opdracht
volgens afspraak6
T49221
Documentverwerking
4,3
elektronisch
opdrachten
volgens afspraak
Gebonden keuzeblok, 1 module te kiezen T24331
Softwaremanagement
4,3
elektronisch
opdracht + mondeling
volgens afspraak
T65311
Requirements Engineering
4,3
elektronisch7
opdracht + mondeling
volgens afspraak7
Afstudeertraject Business Process Management and IT
25,8
individueel en bijeenkomsten
scriptie + presentatie
volgens afspraak
Afstudeertraject Business Process Management and IT
25,8
individueel en bijeenkomsten
scriptie + presentatie
volgens afspraak
Afstudeertraject B9232B
of T9232B
5
Startmoment september, 6 Startmoment februari, 7 Startmoment april 8 Startmoment november, v = verplicht, s = samenwerking met andere studenten vereist
29
Masteropleiding master Software Engineering De masteropleiding Software Engineering (SE) is bij uitstek (maar niet uitsluitend) geschikt voor personen met een hbobachelor die al werkzaam zijn in de praktijk van de ict en naast hun werk in deeltijd een universitaire graad (MSc of Ir.) willen halen. De opleiding heeft een omvang van 14 modulen (60 studiepunten) en is vergelijkbaar met een 1-jarige voltijdopleiding. Software engineering is een discipline die voortdurend in beweging is en door de stormachtige ontwikkelingen op hardware- en softwaregebied voortdurend voor nieuwe uitdagingen staat. Softwaresystemen worden steeds groter en complexer. Steeds meer functies van apparaten die we dagelijks gebruiken, van auto tot magnetron, worden gedeeltelijk in hardware en gedeeltelijk in software gerealiseerd. Programmeertalen en ontwerpdisciplines die vijftien jaar geleden voldeden, zijn nu hopeloos verouderd. Bedrijven die zich bezighouden met softwareontwikkeling hebben daarom behoefte aan mensen die niet alleen een goed overzicht hebben over het vakgebied, maar die ook in staat zijn om zelfstandig nieuwe ontwikkelingen bij te houden en de relevantie ervan te beoordelen voor het bedrijf. Dit vraagt om een academische scholing, die de Open Universiteit met haar opleiding Software Engineering beoogt aan te bieden. De vakinhoud en de eindkwalificaties sluiten aan bij de Computing Curricula 2005, Computer Science Curricula 2008 en Graduate Software Engineering 2009 van ACM en IEEE. Afgestudeerde software engineers hebben een zodanig inzicht, overzicht, achtergrond en abstractievermogen dat zij in staat zijn om zowel op kleine als op grote schaal innovatieve software te ontwerpen, te ontwikkelen, uit te leveren en te onderhouden. Software die aantoonbaar voldoet aan kwaliteitseisen als correctheid, efficiency, security en onderhoudbaarheid en die in overeenstemming is met professionele en ethische standaarden. portal.ou.nl/web/informatica-master-se
Structuur van de opleiding Centraal in het curriculum staat de ontwikkeling en het onderhoud van hoge kwaliteit software met aandacht voor zowel de procesmatige als de technische kant. Daarbij zijn drie deelaspecten onderscheiden: 1. Software architecture richt zich op het hoog-niveau-ontwerp van goed gestructureerde en goed onderhoudbare software. De cursussen zijn Design patterns, Software composition en Software architecture. 2. Software quality management richt zich op de kwaliteit in alle fasen van de software lifecycle en het managen daarvan zowel aan het begin bij het bepalen van de requirements als later wanneer de software evolueert. De cursussen zijn Softwaremanagement, Requirements engineering en Software evolution. 3. Software quality assurance richt zich op (formele) technieken voor kwaliteitsbewaking en kwaliteitsbepaling zowel wat functionele als niet-functionele eigenschappen betreft. De cursussen zijn Software security en Software verification and validation.
S t u d e n t a a n h e t w o o rd GEERTJAN HUT, STUDENT MASTEROPLEIDING SOFTWARE ENGINEERING “Ik ben in 1990 afgestudeerd aan de hts en ben sinds die tijd als softwareontwikkelaar bezig geweest, vanaf 2001 als freelancer. In mijn werk kom ik bij veel organisaties, en zie hoe deze de uitdagingen bij het ontwikkelen van software op verschillende manieren oppakken. De manier waarop deze verschillen uitwerken in de praktijk vind ik heel interessant. Sinds mijn afstuderen is er veel veranderd: objectgeoriënteerd programmeren, design patterns, agile ontwikkelen en dergelijke bestonden nog helemaal niet. Deze master biedt mij een theoretische basis die ik naast mijn ervaring gebruik om betere keuzes te maken, en zo problemen te vermijden in plaats van ze later op te moeten lossen. En een wo-mastertitel verhoogt mijn marktwaarde.”
30
In het cursorisch gedeelte van het programma komen alle drie aspecten aan de orde; bij het afstudeertraject van vijf modulen maakt de student een keuze waardoor het accent op een van de drie ligt. Het afstudeeronderwerp sluit bij voorkeur aan bij onderzoek aan de Open Universiteit en heeft een onderdeel waarin gebruikssoftware wordt ontwikkeld hetzij ten behoeve van de onderzoekers, hetzij om resultaten van het onderzoek toe te passen in een bedrijfssituatie. Voorafgaand aan het afstuderen worden de vereiste academische competenties ontwikkeld in een aparte module die bestaat uit coaching en uit verdiepingsopdrachten bij Design patterns en Software evolution. Deze competentiemodule loopt parallel aan het hele cursorisch gedeelte. Verschillende vakken zijn ontwikkeld in samenwerking met andere universiteiten; Software architecture met de Universiteit Utrecht, Software verification and validation en Software security met de Radboud Universiteit, Software evolution wordt in aangepaste vorm overgenomen van de Universiteit van Amsterdam en voor Requirements engineering wordt samengewerkt met de Université Catholique de Louvain. De volgende figuur toont een ruwe positionering van de vakken uit de opleiding binnen het SE-domein (grijs weergegeven en ontleend aan de indeling van Computing Curricula 2005). Elke aspect heeft daarbij een eigen kleur gekregen: donkerrood voor software architecture, groen voor software quality management en geel voor software quality assurance. De figuur laat zien dat het vakkenpakket het SE-gebied goed afdekt. Iedere lijn heeft bovendien zijn eigen deelgebied: software quality management zit vooral bovenin (application technologies), software architecture bestrijkt vooral het middengebied terwijl quality assurance duidelijk het meest theoretisch karakter heeft.
Theory Principles Innovation
Application Deployment Configuration
Organizational Issues and Information Systems
Soma Application Technologies Software methodes and Technologies
Sevo Soco
SoSe
SVV DP
RE
SA
System Infrastructure Computer Hardware and Architecture Development More Theoretical
More Applied
Positionering van vakken binnen het terrein bestreken door SE Soma=Software management; Sevo=Software evolution, RE=Requirements engineering, Soco=Software composition, DP=Design patterns, SA=Software architecture, SVV=Software verification and validation, SoSe=Software security
Accreditatie van de master Software Engineering In het voorjaar van 2012 heeft deze opleiding de Toets Nieuwe Opleiding van de NVAO doorstaan en de accreditatie verkregen. In april 2014 volgden al 160 studenten deze masteropleiding en ontving al één student zijn MSc-diploma.
31
Overzichtsschema master Software Engineering Voor de masteropleiding SE bieden wij een vast programma met begeleiding op afstand aan, met als doel de opleiding in ongeveer vier jaar af te ronden. De meeste studenten zullen nadat zij een verwante hbo-bachelor hebben afgerond instromen met inachtneming van een schakelprogramma. Zes veel voorkomende schakelvakken zijn ‘Discrete wiskunde A’, ‘Security en IT’, ‘Datastructuren en algoritmen’, ‘Concepten van programmeertalen’, ‘Formele talen en automaten’ en ‘Logica en informatica’. Van het trio ‘Datastructuren en algoritmen’, ‘Concepten van programmeertalen’ en ‘Formele talen en automaten’ is van elk circa een derde deel nodig. Hiervoor is het combischakelvak ‘Basisconcepten van datastructuren, formele talen en programmeertalen’ (BDFP) ontwikkeld. De vier vakken: ‘Formele talen en automaten’ (of het combischakelvak ‘Basisconcepten van datastructuren, formele talen en programmeertalen’), ‘Security en IT’, ‘Discrete wiskunde A’ en ‘Logica en informatica’ hebben wij ingevlochten in het programma. Dat betekent dat wanneer u meer schakelvakken moet doen, u die vooraf doet en wanneer het alleen de genoemde vier betreft u meteen met de master SE mag beginnen. In het overzichtsschema hierna zijn alleen de meest voorkomende schakelvakken in het programma ingevlochten. vak
zomer 14
DP
sep-14
nov-14
DP/VO-DP
Sevo
feb-15
zomer 15
DP/VO-DP Sevo/VO-Sevo
SA
SA
Soco
Soco
RE
RE
SoSe
SoSe
SVV Soma
apr-15
SVV Soma
Soma
Soma
Soma
Soma
Soma
schakel BDFP S&IT
BDFP S&IT
DWA L&I
DWA L&I
verklaring gebruikte afkortingen BDFP = Basisconcepten van datastructuren, formele talen en programmeertalen DP = Design patterns DWA = Discrete wiskunde A L&I = Logica en informatica RE = Requirements engineering SA = Software architecture Soma = Softwaremanagement Soco = Software composition SoSe = Software security Sevo = Software evolution SVV =Software verification and validation S&IT = Security en IT VO-DP = Verdiepingsopdracht bij Design patterns VO-Sevo = Verdiepingsopdracht bij Software evolution
Softwaremanagement kan op ieder gewenst moment gestart worden. ‘Design patterns’ start twee maal per jaar. In overleg met de coach kan het tempo individueel worden aangepast.
32
Studieschema master Software Engineering Hieronder vindt u de cursussen van de masteropleiding Software Engineering. In het schema zijn de cursussen gerangschikt op aanbevolen studievolgorde. De cursusbeschrijvingen vindt u achteraan in deze studiegids. In het studieschema ziet u of u de cursus individueel kunt bestuderen of dat samenwerken met medestudenten (s) noodzakelijk is, of er sprake is van verplichte bijeenkomsten (v), wat de vaste begeleidingsperiode is (5, 6, 7 of 8) en welke tentamenvorm en daarbij eventueel horende vaste tentamenmomenten er zijn. (ingenieursopleiding, volgend op de bacheloropleiding Informatica) code
titel
modulen
begeleidingsvorm
tentamenvorm
tentamendata sept. ‘14 -aug. ‘15
Verplichte cursussen preafstudeerfase T26321
Design patterns
1
elektronisch5,6
opdracht
volgens afspraak5,6
T33311
Academische competenties in de master SE# (= Verdiepingsopdracht bij Design patterns)
1
elektronisch5,6
opdracht
volgens afspraak5,6
T66311
Software evolution
1
elektronisch8 en online bijeenkomsten8 (v)
opdracht + mondeling
volgens afspraak8
T33311
Academische competenties in de master SE# (= Verdiepingsopdracht bij Software evolution)
1
elektronisch8
opdracht
volgens afspraak8
T32311
Software architecture
1
elektronisch6,
opdracht + schriftelijk (ov)
volgens afspraak6 + 19-11, 13-4, 24-6
T28341
Software composition
1
elektronisch6
opdracht
volgens afspraak6
T65311
Requirements engineering
1
elektronisch7
opdracht + mondeling
volgens afspraak7
T40311
Software security
1
elektronisch5 en online bijeenkomsten5 (v)
opdracht + mondeling
volgens afspraak5
T67311
Software verification and validation
1
elektronisch7 en (online) bijeenkomsten7 (v)
opdracht + mondeling
volgens afspraak7
T24331
Softwaremanagement
1
elektronisch
opdracht + mondeling
volgens afspraak
Afstudeerfase U kunt aan het afstudeertraject beginnen als u de preafstudeerfase hebt afgerond en bent geslaagd voor Academische competenties in de master SE; zie voor details op de meegeleverde cd-rom bij deze Studiegids ‘Cursusbeschrijvingen’ T37311
Voorbereiding afstudeeropdracht SE
1
individueel en bijeenkomsten
opdracht
volgens afspraak
T75317
Afstudeeropdracht Software engineering
4
individueel en bijeenkomsten (v)
opdracht en presentatie
volgens afspraak
5 Startmoment september, 6 Startmoment februari, 7 Startmoment april 8 Startmoment november, v = verplicht, s = samenwerking met andere studenten vereist, ov = open vragen, zie ook hoofdstuk Tentamen
# Inschrijven voor en deelnemen aan Academische competenties in de master SE (T33311) kan pas indien de student is toegelaten tot de masteropleiding al dan niet met een schakelprogramma, van dit schakelprogramma nog maximaal vijf cursussen moet afronden èn de cursus Design patterns (T26321) is afgerond. De toelating blijkt uit een door de Commissie voor de examens afgegeven toelatingschikking master.
Voor alle T-cursussen van de masteropleiding geldt dat deze cursussen alleen toegankelijk zijn voor opleidingsstudenten van de masteropleiding Software Engineering. Deze studenten zijn: 1. ofwel toegelaten tot de masteropleiding Software Engineering; deze toelating blijkt uit een door de Commissie voor de examens afgegeven toelatingsbeschikking master. Ze hebben daarnaast Design patterns (T26321) afgerond en zijn ingeschreven voor Academische competenties in de master SE (T33311); 2. ofwel via een schakelprogramma toegelaten tot de masteropleiding Software Engineering én moeten van dit schakelprogramma maximaal nog vier cursussen afronden: Basisconcepten van datastructuren, Formele talen en programmeertalen, Discrete wiskunde A, Logica en informatica, Security en IT. De toelating tot het schakelprogramma blijkt uit een door de Commissie voor de examens afgegeven toelatingsbeschikking schakelprogramma. Een aantal van deze cursussen heeft daarnaast nog aanvullende ingangseisen en/of verwachte voorkennis. Zie verder de cursusbeschrijvingen en de aanbevolen volgorde in het overzichtsschema Masteropleiding Software Engineering.
ov = open vragen, zie ook hoofdstuk Tentamen
33
Masteropleiding Computer Science De masteropleiding Computer Science (CS) is zo ingericht dat u geleidelijk aan zelf een zeer grote rol en verantwoordelijkheid krijgt in het vinden, vergelijken, beoordelen en toepassen van wetenschappelijke inzichten in de Informatica aan de hand van actuele problemen. De vraagstellingen kunnen voortkomen uit uw eigen omgeving, maar ook uit het onderzoek aan de faculteit Informatica. De opleiding heeft een omvang van 28 modulen (120 studiepunten) en geeft recht op de titel master of ingenieur. Nu we de masteropleiding Software Engineering aanbieden starten er jaarlijks circa tien studenten met de masteropleiding Computer Science. Wij adviseren studenten die de masteropleiding Computer Science willen volgen om eerst de theorievakken van de master Software Engineering te doen en vervolgens de overige theorievakken van de masteropleiding Computer Science. De masteropleiding Computer Science is opgebouwd uit vakinhoudelijke cursussen in de softwaretechnologie en informatiesystemen. De verdieping van de vakinhoud gaat hand in hand met de ontwikkeling van academische vaardigheden. Dit laatste gebeurt expliciet in een reeks van cursussen: ‘Academische competenties in de master CS’, ‘Verdiepingsopdrachten master CS’ en de ‘Afstudeeropdracht Computer Science’ waarmee u de opleiding afsluit. Bij het maken van uw studieplan en uw competentieplan wordt u ondersteund door een persoonlijke coach.
Structuur van de opleiding en overzichtsschema’s De masteropleiding omvat 28 modulen (120 studiepunten) en komt overeen met een voltijdstudie van 2 jaar. Tien modulen behoren tot de afstudeerfase, die u aan het eind doet, en achttien modulen tot de preafstudeerfase, waar u mee begint. Van deze achttien modulen in de preafstudeerfase zijn negen modulen verplicht en kunt u negen modulen kiezen uit een gebonden keuzeblok. De beschrijvingen van de cursussen vindt u verderop in deze studiegids. De vakinhoud van de masteropleiding Computer Science sluit aan bij de Computer Science Curricula 2013 van de ACM en IEEE. Het is een brede opleiding gebaseerd op twee pijlers: Softwaretechnologie (met ‘Design patterns’, ‘Software architecture’, ‘Software verification and validation’ en een aantal keuzevakken uit de masteropleiding Software Engineering) en Informatiesystemen & bedrijfsprocessen (met ‘Informatie- en procesarchitectuur’, ‘Ontwerpen met bedrijfsregels’ en ‘Softwaremanagement’). Daarnaast is het mogelijk om in het gebonden keuzeblok cursussen op te nemen van de masteropleiding Business Process Management and IT of de cursus Ethiek.
34
De samenhang tussen de drie masters ziet u in figuur 1 Code
cursusnaam
master CS 2-jarig (met keuze)
master SE 1-jarig (vast)
T48221
Informatie- en procesarchitectuur
x
T26321
Design Patterns
x
T52321
Academische competenties in de master CS
x
T53331
Verdiepingsopdrachten master CS
x
T24341
Software management
x
T18321
Ontwerpen met bedrijfsregels
x
T28341
Software composition
x
x
T32311
Software architecture
x
x
T67311
Software verification and validation
x
x
T33311
Academische competenties in de master SE
master BPM&IT 1-jarig (met keuze)
x x
x
o x
x
Gebonden keuze T49221
Documentverwerking
o
x
T65311
Requirements engineering
o
x
T66311
Software evolution
o
x
T40311
Software security
o
x
B44322
Bedrijfsprocessen (2 mod)
o
x*
B70332
IT-Governance (2 mod)
o
x*
C23221
Ethiek
o
o
* = maximaal 4 mod B-code Homologatie 1 (alleen hbo-instroom)
x
Homologatie 2 (alleen hbo-instroom)
x
Homologatie 3 (alleen hbo-instroom)
x
Afstudeertraject Voorbereiding afstudeeropdracht
x
Capita selecta afstudeeropdracht CS
x (2 mod)
Afstudeeropdracht
x (7 mod)
x = verplicht
x
x (4 mod)
x (6 mod)
o = gebonden keuze: master CS 9 modulen kiezen; master SE geen keuze; master BPM&IT 1 module kiezen.
Figuur 1 Samenhang tussen de drie masteropleidingen
De faculteit beveelt een studievolgorde aan. Deze is opgesteld op basis van ervaringen in de afgelopen jaren. U begint met de theorievakken van de master Software Engineering in de daar geboden vaste volgorde. Na het afronden van die vakken bepaalt u of u 1. de master SE afmaakt (afstudeertraject SE) (5 modulen). 2. verder gaat met de master CS (nog ca. 16 modulen).
35
vak
zomer 14
sep-14
nov-14
feb-15
apr-15
Q1
Q2
Q3
Q4
zomer 15
master DP-oud
DP/VO-AW
Sevo-oud
DP/VO-AW Sevo/VO-Sevo
SA-oud
SA
Soco
Soco
RE
RE
SoSe-oud
SoSe
SVV
SVV
Soma
Soma
Soma
Soma
Soma
Soma
Soma
IPA
IPA
IPA
IPA
IPA
IPA
IPA
DV
DV
OBR-oud DV
OBR DV
DV
DV
DV
BP-oud
BP
BP
ITGo-oud
ITGo
ITGo
schakel BDFP
BDFP
S&IT
S&IT
DWA
DWA
homologatie FT&A
FT&A
PM
PM
PM
L&I
PM
PM L&I
verklaring gebruikte afkortingen BDFP = Basisconcepten van datastructuren, formele talen en programmeertalen BP = Bedrijfsprocessen DP = Design patterns DV = Documentverwerking DWA = Discrete wiskunde A FT&A = Formele talen en automaten IPA = Informatie- en procesarchitectuur ITGo = IT-Governance L&I = Logica en informatica OBR = Ontwerpen met Bedrijfsregels PM = Procesmodelleren RE = Requirements engineering SA = Software architecture Soma = Softwaremanagement Soco = Software composition SoSe = Software security Sevo = Software evolution SVV =Software verification and validation S&IT = Security en IT VO-DP = Verdiepingsopdracht bij Design patterns VO-Sevo = Verdiepingsopdracht bij Software evolution
De cursussen Soma, IPA, DV, BP, ITGo en PM kunnen op ieder moment gestart worden. De cursus DP start twee maal per jaar. In overleg met de coach kan het tempo individueel worden aangepast. Meer toelichting bij dit rooster vindt u bij het ‘Overzichtschema master Software Engineering op pagina 32 van deze gids. Als u met een lang schakelprogramma bezig bent, hebt u een persoonlijke mentor.
36
Visitatie en accreditatie van de masteropleiding Computer Science In september 2006 is de masteropleiding van de faculteit Informatica gevisiteerd door een visitatiecommissie van de Quality Assurance Netherlands Universities (QANU). De QANU biedt universiteiten externe beoordelingen van hun wetenschappelijk onderwijs en onderzoek en geeft adviezen voor het verbeteren van hun interne kwaliteitszorg. Het beoordelingsrapport is in oktober 2007 door de QANU aangeboden aan de gevisiteerde instellingen. Op basis van het beoordelingsrapport van de visitatiecommissie heeft de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) besloten dat voor de masteropleiding Computer Science van de faculteit Informatica een accreditatie kan worden afgegeven. De NVAO waarborgt de kwaliteit van hoger onderwijs in Nederland en Vlaanderen. Een accreditatie door het NVAO is noodzakelijk om officieel diploma’s te mogen verstrekken. In juni 2013 heeft opnieuw een visitatie door de QANU plaatsgevonden. Het rapport van de commissie concludeerde dat de opleiding aan alle eisen voldoet. Op grond hiervan is accreditatie voor een nieuwe termijn bij de NVAO aangevraagd.
Studieschema master Computer Science Hieronder vindt u in alfabetische volgorde de cursussen van de masteropleiding Computer Science. De cursusbeschrijvingen vindt u achteraan in deze studiegids. In het studieschema ziet u of u de cursus individueel kunt bestuderen of dat samenwerken met medestudenten (s) noodzakelijk is, of er sprake is van verplichte begeleiding (v) of van een vaste begeleidingsperiode en/of startmoment (5, 6, 7, 8) of dat u het hele jaar door (permanent) kunt starten, welke tentamenvorm en daarbij eventueel horende vaste tentamenmomenten er zijn. De eerste mastercursus is ‘Design patterns’. Voor de overige cursussen geldt dat u ingeschreven moet zijn voor ‘Academische competenties in de master CS’ (ACM-CS). In het kader van ACM-CS bespreekt u met uw coach uw studievoortgang en competentieontwikkeling. Een goede volgende cursus is dan ‘Verdiepingsopdrachten master CS‘ (VOM-CS) en het uitvoeren van de verdiepingsopdracht bij Design patterns. Daarna kunt u verder gaan met de cursussen van de masteropleiding Software Engineering (SE) of met de cursussen uit het domein Informatiesystemen en bedrijfsprocessen: ‘Softwaremanagement’ en ‘Ontwerpen met bedrijfsregels’. Daarbij vormen de Verdiepingsopdrachten met de bijbehorende cursussen de stam van de master; dit zijn in verplichte volgorde: - Design patterns - Software evolution. De overige keuzevakken kunt u naar eigen inzicht in overleg met uw coach agenderen. Na succesvol afronden van de preafstudeerfase start u met het afstudeertraject van tien modulen.
37
Studieschema master Computer Science (ingenieursopleiding, volgend op de bacheloropleiding Informatica) code
titel
modulen
begeleidingsvorm
tentamenvorm
tentamendata sept. ‘14 -aug. ‘15
Verplichte cursussen preafstudeerfase T48221
Informatie- en procesarchitectuur
1
elektronisch
opdracht + mondeling
volgens afspraak
T26321
Design patterns
1
elektronisch
opdracht
volgens afspraak5,6
T52321
Academische competenties in de master CS#
1
elektronisch
opdracht
volgens afspraak
T53331
Verdiepingsopdrachten master CS (Design patterns)
1
elektronisch
opdracht
volgens afspraak5,6
T32311
Software architecture
1
elektronisch6
opdracht + schriftelijk (ov)
volgens afspraak6 + 19-11, 13-4, 24-6
T28341
Software composition
1
elektronisch6
opdracht
volgens afspraak6
T18321
Ontwerpen met bedrijfsregels
1
elektronisch6 en online bijeenkomsten6
opdracht
volgens afspraak6
T67311
Software verification and validation
1
elektronisch7 en (online) bijeenkomsten7 (v)
opdracht + mondeling
volgens afspraak7
T24331
Softwaremanagement
1
elektronisch5,8
opdracht + mondeling
volgens afspraak
5,6
5,6
Gebonden keuzeblok preafstudeerfase, 8 modulen te kiezen B44322
Bedrijfsprocessen
2
elektronisch (s)
opdracht
volgens afspraak
T49221
Documentverwerking
1
elektronisch
opdrachten
volgens afspraak
C23211
Ethiek
1
studiedag
schriftelijk (mc)
17-11, 13-4, 24-8
B70332
IT-Governance
2
elektronisch (s)
opdracht
volgens afspraak
T65311
Requirements engineering
1
elektronisch
7
opdracht + mondeling
volgens afspraak7
T66311
Software evolution
1
elektronisch8 en online bijeenkomsten8 (v)
opdracht + mondeling
volgens afspraak8
T40311
Software security
1
elektronisch5 en online bijeenkomsten5 (v)
opdracht + mondeling
volgens afspraak5
Homologatie 1**
1
individueel
-
-
Homologatie 2**
1
individueel
-
-
Homologatie 3**
1
individueel
-
-
Afstudeerfase U kunt aan het afstudeertraject beginnen als u de preafstudeerfase hebt afgerond en geslaagd bent voor Academische competenties in de master CS; zie voor details de cursusbeschrijvingen verderop in deze studiegids T30311
Voorbereiding afstudeeropdracht CS
1
individueel en bijeenkomsten
opdracht
volgens afspraak
T29312
Capita selecta afstudeeropdracht CS
2
individueel en bijeenkomsten
opdracht
volgens afspraak
T76318
Afstudeeropdracht Computer Science*
individueel en bijeenkomsten (v)
opdracht
volgens afspraak
7
Startmoment september, Startmoment februari, Startmoment april Startmoment november, v = verplicht, s = samenwerking met andere studenten vereist, ov = open vragen, zie ook hoofdstuk Tentamen
5
6
7
8
# Inschrijven voor en deelnemen aan Academische competenties in de master (T52321) kan pas indien de student is toegelaten tot de masteropleiding al dan niet met een schakelprogramma, van dit schakelprogramma nog maximaal vier cursussen moet afronden èn Design patterns (T26321) is afgerond. De toelating blijkt uit een door de Commissie voor de examens afgegeven toelatingsbeschikking master. Voor alle T-cursussen van de masteropleiding (m.u.v. de homologatiemodule T41221) geldt dat deze cursussen alleen toegankelijk zijn voor opleidingsstudenten van de masteropleiding Computer Science. Deze studenten zijn: 1. ofwel toegelaten tot de masteropleiding Computer Science; deze toelating blijkt uit een door de Commissie voor de examens afgegeven toelatingsbeschikking master. Ze hebben daarnaast Design patterns (T26321) afgerond en zijn ingeschreven voor Academische competenties in de master CS (T52321); 2. ofwel via een schakelprogramma toegelaten tot de masteropleiding Computer Science én moeten van dit schakelprogramma maximaal nog vier cursussen afronden: Basisconcepten van datastructuren, Formele talen en programmeertalen, Discrete wiskunde A, Logica en informatica, Security en IT. De toelating tot het schakelprogramma blijkt uit een door de Commissie voor de examens afgegeven toelatingsbeschikking schakelprogramma. Een aantal van deze cursussen heeft daarnaast nog aanvullende ingangseisen en/of verwachte voorkennis. Zie verder de cursusbeschrijvingen, verderop in deze studiegids en de aanbevolen volgorde in het overzichtsschema Masteropleiding Computer Science. ** Studenten met een vooropleiding hbo Informatica, hbo Technische informatica, hts-e/tck, hbo Bedrijfskundige informatica of de Vlaamse equivalenten van industrieel ingenieur informatica, Elektronica en Elektrotechniek die via een schakelprogramma toelating hebben verkregen tot de masteropleiding Computer Science, dienen deze drie modulen op te nemen in hun gebonden keuze en moeten deze invullen met de cursussen T22321 Formele talen en automaten, T41221 Logica en informatica en T04211 Procesmodelleren. Voor studenten die met een ander schakelprogramma tot de masteropleiding zijn toegelaten, kan de faculteit Informatica Homologatie 1, 2 en 3 nader te bepalen invulling geven. Het moment waarop deze twee homologatiemodulen het beste bestudeerd kunnen worden, vindt u in het overzichtsschema Masteropleiding Computer Science.
38
Studiebegeleiding Studeren aan de Open Universiteit wordt ook wel aangeduid als ‘begeleide zelfstudie’. Er zijn diverse vormen van begeleiding die bij de opleidingen van de faculteit gehanteerd worden. In de studieschema’s is bij elke cursus de gehanteerde begeleidingsvorm vermeld. Kijk voor studiebegeleiding ook op portal.ou.nl/web/informatica/studeren-aan-de-ou
Standaardbegeleiding
Landelijke dagen
Iedere cursus heeft een docent bij wie u terecht kunt voor inhoudelijke vragen. Deze standaard begeleidingsvorm vindt telefonisch of via e-mail plaats. Op Studieaanbod en in Studienet is op elke cursussite aangegeven wie de docent is van de betreffende cursus en wanneer hij of zij spreekuur houdt.
Bij een enkele cursus wordt op een centrale plaats in het land een landelijke studiedag georganiseerd. Over data (altijd op zaterdag), locaties en inhoud van deze dagen vindt u op de cursussite van de betreffende cursus.
Elektronische begeleiding Alle cursussen van de faculteit hebben een eigen cursussite op Studienet en worden begeleid via de elektronische leeromgeving. Indien van toepassing wordt u vanuit de cursussite op Studienet geleid naar een specifieke leeromgeving die bij de betreffende cursus wordt gebruikt. Op deze cursussite kunt u veelal ook via de discussiegroep vragen stellen aan medestudenten en docenten.
Groepsbijeenkomsten Bij een aantal cursussen worden (soms verplichte) groepsbijeenkomsten georganiseerd. Deze vinden plaats in de avonduren of op zaterdag. Soms kan in overleg met studenten ook voor een doordeweekse dag worden gekozen. Groepsbijeenkomsten worden voornamelijk in het studiecentrum Utrecht gehouden. Tijdens de bijeenkomsten gaat u samen met de docent en medestudenten dieper in op de leerstof en bereidt u zich alvast voor op het tentamen. Data van bijeenkomsten staan vermeld op de cursussite op Studieaanbod en in Studienet. Na inschrijving voor een cursus waarbij groepsbijeenkomsten gegeven worden, ontvangt u per brief informatie, inclusief de aanmeldingsprocedure voor deze bijeenkomsten. Als het aantal aanmeldingen voor groepsbijeenkomsten te gering is, kan besloten worden dat de groepsbegeleiding wordt vervangen door een andere (elektronische) vorm van begeleiding. Hierover wordt u door de betreffende docent tijdig geïnformeerd.
Individuele begeleiding Als opleidingsstudent aan een bachelor- of masteropleiding krijgt u een persoonlijke coach toegewezen. De coach biedt u ondersteuning bij het bewaken van uw studievoortgang en uw competentieontwikkeling. Bij practica, projecten, cursussen academische competenties en in de afstudeerfase wordt u altijd individueel begeleid.
Mentoraat en coaching Studenten die tot een masteropleiding zijn toegelaten en bachelorstudenten die zijn ingeschreven voor de cursus Academische competenties in de bachelor Informatica, of Informatiekunde, krijgen een coach toegewezen. De overige bachelorstudenten hebben recht op een mentor wanneer ze de laatste twee jaar minstens vijf modulen hebben afgerond, of de laatste veertien maanden minstens drie modulen hebben afgerond, of door middel van een vrijstellingsbeschikking voor ten minste zes cursussen van de faculteit Informatica een vrijstelling hebben gekregen. portal.ou.nl/nl/web/informatica/mentoraat-en-coaching
Online begeleidingsbijeenkomsten Bij een aantal cursussen worden ook (soms verplichte) online begeleidingsbijeenkomsten georganiseerd. Deze vinden plaats in de avonduren of op zaterdag. Soms kan in overleg met studenten ook voor een doordeweekse dag worden gekozen. Bij online begeleidingsbijeenkomsten communiceert u vanachter uw computer (bijvoorbeeld thuis) via het internet met uw docent en medestudenten. U ziet niet alleen beelden zoals een powerpointpresentatie, maar met behulp van een headset (koptelefoon met microfoon) kunt u ook met de anderen praten. Verder kunt u samen met anderen op een whiteboard tekenen of een applicatie of document delen. De online begeleiding bestaat uit een aantal korte bijeenkomsten van circa anderhalf uur. Voorafgaand aan een online groepsbijeenkomst moet u zich voorbereiden door het doornemen van de theorie en het al dan niet maken van opgaven. Bij de online begeleidingsbijeenkomsten maakt u meestal gebruik van de Elluminate-software. U krijgt uitleg hoe u deze software kunt installeren, configureren en gebruiken.
Wijzigingen in studiebegeleiding Voor wijzigingen in de studiebegeleiding (data, locaties en spreekuurtijden van de docent van de cursus) moet u de cursussites op Studieaanbod en Studienet raadplegen.
39
Tentamens Elke cursus wordt afgesloten met een tentamen; een tentamen kan bestaan uit een of meer (deel)toets(en). In het studieschema en op de cursussite staat bij elke cursus aangegeven waaruit het tentamen bestaat. Om u goed te kunnen voorbereiden op het tentamen, zijn er in het studiemateriaal oefententamens opgenomen, zodat duidelijk is wat u tijdens het tentamen mag verwachten. Na het succesvol afronden van een cursus ontvangt u een certificaat. Wilt u later een volledige opleiding volgen, dan kunt u uw behaalde certificaten inbrengen in een opleiding. Een certificaat kan ook vrijstelling opleveren bij andere universiteiten of hogescholen.
Soorten tentamens Schriftelijk tentamen Een regulier schriftelijk tentamen bestaat uit gesloten vragen (meerkeuzevragen en juist-onjuistvragen) en/of open vragen. Deze tentamens worden afgenomen op vastgestelde dagen tijdens vijf vastgestelde periodes per academisch jaar. Tentamenperiode
Sluitingsdatum aanmelding
Tentamenperiode
Sluitingsdatum aanmelding
25 t/m 27 augustus 2014
30 juli 2014
13 t/m 15 april 2015
18 maart 2015
17 t/m 19 november 2014
22 oktober 2014
22 t/m 24 juni 2015
27 mei 2015
26 t/m 28 januari 2015
31 december 2014
24 t/m 26 augustus 2015
29 juli 2015
De geleidelijke invoering van computergebaseerde toetsing kan van invloed zijn op het tentamenrooster.
Computergebaseerd toetsen - CBI of CBG Bij computergebaseerd toetsen worden de tentamens niet op papier afgenomen, maar via een computer*. De tentamens worden in de gebruikelijke tentamenlocaties afgenomen (zie www.ou.nl/tentamen). In het opleidingsschema zijn de computergebaseerde tentamens te herkennen aan de afkorting CBI of CBG. CBI staat voor computergebaseerd individueel, wat inhoudt dat het tentamen individueel wordt afgenomen. U kiest hiervoor zelf een tentamendatum tijdens een van de tentamensessies in uw studiecentrum. CBG staat voor computergebaseerd groepstentamen, wat inhoudt dat het tentamen groepsgewijs wordt afgenomen op vastgestelde dagen.
Opdracht Een opdracht kan een werkstuk, practicum, paper, casus e.d. zijn. Met de examinator wordt afgesproken wanneer de opdracht wordt ingeleverd.
Mondeling Mondelinge tentamens worden op afspraak of in vaste perioden afgenomen in het studiecentrum. Op de cursussite is aangegeven op welke wijze een afspraak/aanmelding plaatsvindt.
Aan- en afmelden voor tentamens Voor alle tentamens, met uitzondering van de opdracht, is het nodig dat u zich tijdig aanmeldt. Dit kan online door in te loggen bij mijnOU op de website. U geeft zelf aan op welke dag en in welk studiecentrum u graag tentamen wilt afleggen. Op mijnOU kunt u de voortgang van uw aanmelding volgen. Voor tentamens waarvoor u zich moet aanmelden, kunt u zich tot een bepaald moment voor de tentamendatum afmelden. U verbruikt dan geen tentamenkans. Afmelden na de sluitingsdatum is niet mogelijk. U ver-bruikt dan een tentamenkans. De sluitingsdatum voor aan- of afmelden wordt op het scherm getoond. Voor studenten met een functiebeperking, studenten die langdurig buiten Europa verblijven of studenten in detentie gelden andere procedures en aan- en afmeldtermijnen. Raadpleeg hiervoor de gegevens op de website (www.ou.nl/tentamen). Uiterlijk een week voor de tentamendatum volgt de oproepbrief. Hierin zijn de tentamenlocatie, -datum en de toegestane hulpmiddelen vermeld.
* Indien door onvoorziene omstandigheden een computerbaseerd tentamen niet via een computer kan worden afgenomen, vindt de afname op papier plaats.
40
Uitslag tentamen Afhankelijk van de tentamenvorm ontvangt u eerst een voorlopige uitslagbrief en zodra de Commissie voor de examens de uitslag formeel heeft vastgesteld, volgt uw definitieve uitslagbrief en een officieel certificaat als u geslaagd bent voor alle bij de cursus behorende tentamenverplichtingen. Bij schriftelijke tentamens wordt het antwoordmodel uiterlijk twee dagen na het tentamen op de cursussite op Studienet geplaatst. www.ou.nl/tentamen
Opmerkingen, inzage en beroep - na afloop van een tentamen Na afloop van een regulier tentamen kunt u opmerkingen over de inhoud daarvan aan de Commissie voor de examens sturen. Bij een individueel tentamen is dat niet mogelijk. Na de definitieve vaststelling van de uitslag van een tentamen kunt u daartegen, indien u het er niet mee eens bent, beroep instellen bij het College van beroep voor de examens van de OU. Desgewenst kunt u ook om inzage van uw tentamen vragen. Op www.ou.nl/procedures vindt u de toepasselijke procedures beschreven.
Laatste tentamendata Wordt een cursus uit het aanbod genomen, dan kunt u deze cursus nog gedurende een beperkte periode afronden. In het Overzicht laatste tentamendata vindt u de cursussen die beperkt getentamineerd worden. U ontvangt hiervan geen persoonlijk bericht. Eventuele aanvullingen staan op Nieuwsplaza bij ‘Tentameninformatie’. Na de laatste tentamendatum is het niet meer mogelijk om een tentamen voor de betreffende cursus af te leggen. Op uw bewijs van inschrijving staat de einddatum van uw inschrijving. Deze kan afwijken van de datum van de laatste tentamenmogelijkheid. www.nieuwsplaza.ou.nl
Overgangssituatie bijkopen tentamens Bent u (met of zonder inschrijfrechten) vóór 1 september 2014 bij de Open Universiteit ingeschreven, dan heeft u in de periode van 1 september 2014 tot en met 31 augustus 2015 recht op het eenmalig bijkopen van een tentamenkans per openstaande, nog niet afgeronde cursus, mits die cursus met de bijbehorende cursuscode nog getentamineerd wordt. Een bijgekochte tentamenkans per openstaande cursus geeft het recht om binnen een periode van acht maanden, eenmaal deel te nemen aan (de nog openstaande tentamenverplichting van) het tentamen voor de betreffende cursus (te rekenen vanaf het moment van aankoop). Na deze acht maanden is bijkoop van tentamenkansen voor de betreffende cursus niet meer mogelijk.
41
Studiefaciliteiten Naast het (digitale) studiemateriaal, inhoudelijke studiebegeleiding en begeleidingsbijeenkomsten heeft de Open Universiteit allerlei faciliteiten ontwikkeld om een zelfstandige afstandstudie te ondersteunen. Wanneer u bent ingeschreven als student krijgt u de beschikking over toegang tot allerlei digitale voorzieningen. Als student kunt u bij ‘mijnOU’ uw persoonlijke gegevens en studievoortgang bekijken en beheren. Daarnaast zijn er veel voorzieningen die uw studie effectief en succesvol kunnen maken. Deze zijn bereikbaar via Studieplaza. U wordt regelmatig op de hoogte gehouden van nieuwsfeiten. Medestudenten kunt u ontmoeten in een studiecentrum.
MijnOU Studiepad Via mijnOU heeft u toegang tot een groot aantal diensten. U krijgt toegang tot uw digitale leeromgeving, u kunt digitaal aanmelden voor tentamens, uw studiepad bekijken, de studieplanner raadplegen en inschrijven voor cursussen. Ook heeft u toegang tot Studienet, de digitale bibliotheek en de ict-winkel SURFspot. U logt in met uw studentnummer als gebruikersnaam en het wachtwoord dat u zelf heeft bedacht bij uw registratie voor mijnOU.
Als u bezig bent met een bachelor- of masteropleiding worden uw studievorderingen bijgehouden in het Studieresultatensysteem (SRS). U kunt uw eigen studiepad volgen en een overzicht zien van het afgelegde, het lopende en het resterende studiepad. Wilt u graag een volgende cursus starten? Dan kunt u via uw studiepad hiervoor inschrijven, uw persoonlijke gegevens zijn dan al ingevuld. www.ou.nl/studiepad
Studienet: de elektronische leeromgeving Studienet is de elektronische leeromgeving van de Open Universiteit, waar u als student toegang tot krijgt. Op Studienet vindt u onder andere uw cursus(sen), communities, studietaken, discussiegroepen en aanvullende informatie over en vanuit uw faculteit(en). Het is ook mogelijk om bestanden te plaatsen op uw eigen persoonlijke virtuele harde schijf en die vervolgens te delen met anderen. Studienet is tevens een uitstekende omgeving om in contact te komen met medestudenten en docenten, om zo online informatie uit te wisselen of te discussiëren over lesstof. www.ou.nl/mijnou
Bibliotheken Als OU-student heeft u rechtstreeks toegang tot een digitale bibliotheek met belangrijke informatiebestanden en/of zoeksystemen voor wetenschappelijke tijdschriften en artikelen. Handig zijn Google wetenschap, Worldcat en Picarta. Verder kunt u kosteloos lid worden van een universiteitsbibliotheek of betalend lid van de Koninklijke Bibliotheek wanneer u boeken wilt lenen of artikelen wilt bestellen die niet in de eigen digitale bibliotheek te downloaden zijn. Informatie over de toegang tot de bibliotheken vindt u op Studienet. www.ou.nl/mijnou
Studienet mobiel Studienet is ook toegankelijk via uw smartphone of tablet. Als u beschikt over een iOS- of Android-apparaat, dan kunt u zelf de ‘Blackboard Mobile’-app downloaden en installeren. Via deze app heeft u toegang tot al uw cursussen en communities. Ook is het mogelijk om mededelingen te bekijken, opdrachten te maken en in contact te komen met medestudenten en docenten in discussiegroepen. Nadere uitleg en instructies vindt u op het tabblad Help in Studienet. www.ou.nl/mijnou
Studieplanner Studeert u aan de Open Universiteit, dan kunt u de online Studieplanner gebruiken bij het indelen van uw tijd. Per cursus kunt u aangeven wanneer u wilt starten, wanneer u de cursus wilt afronden, óf hoeveel uur per week u wilt studeren. Daarnaast kunt u ook de studielast aanpassen aan uw eigen situatie of onderbrekingen, zoals vakanties, instellen. U kunt eigen planningen maken en opslaan, maar u kunt ook kiezen voor voorbeeldplanningen van de faculteit en deze aanpassen. Zo kunt u uw tijd efficiënt indelen op basis van bijvoorbeeld een bepaalde periode, een vast studietempo of begeleidingsbijeenkomsten. U opent de Studieplanner via mijnOU. www.ou.nl/studieplanner
42
Academia en SURFspot De Open Universiteit is aangesloten op de SURF-context, waardoor u als student gebruik kunt maken van de mediabibliotheek Academia en ook producten kunt bestellen via SURFspot. Het Academia-materiaal bevat een enorme collectie aan beeld- en geluidmateriaal over de Nederlandse geschiedenis, de medische wereld, mediageschiedenis, politiek en recht, natuur en milieu en zelfs over entertainment en curiosa. Er zijn polygoonjournaals, amateurfilms, programma’s van de publieke omroep, radiofragmenten, foto’s en artikelen te vinden. SURFspot is de ict-webwinkel voor het onderwijs waar officiële software en andere ictproducten tegen voordelige prijzen aangeschaft kunnen worden. www.ou.nl/mijnou
Endnote en Reference manager Studenten van de Open Universiteit kunnen gratis het bibliografisch programma Endnote of Reference manager downloaden. Dit zijn beide softwarepakketten voor het opslaan van bibliografische gegevens. Hiermee downloadt u eenvoudig literatuurverwijzingen van websites van uitgeverijen en bibliotheken uit binnen- en buitenland. Daarnaast kunt u met deze programma’s zoeken in bibliotheekdatabases. Zo kunt u zelf een database aanmaken van literatuurverwijzingen om die te gebruiken in uw afstudeeronderzoek, tijdschriftartikelen, boeken en andere publicaties. Deze database kunt u ook via de cloud delen met andere studenten. Ook kunt u databases van anderen importeren en daarna uitbreiden met door u gevonden referenties of uw eigen referentie(s). U kunt beide programma’s één maand nadat u bent ingeschreven downloaden. Op Studieplaza staat een instructiefilm over Endnote. www.ou.nl/mijnou
Studieplaza Studieplaza is de website van de OU waar u thema’s, items, tips en suggesties vindt om uw studievaardigheden te verbeteren. Daar vindt u de Studiecoach en de workshops die de Open Universiteit voor studenten organiseert. De opzet van ‘Studieplaza’ is dynamisch en eigentijds. Via video’s, tekst, animaties, zelftests, tools en workshops wordt u virtueel geholpen bij het studeren. Maar u kunt er natuurlijk ook voor kiezen om een avondje gezellig naar het studiecentrum te komen om aan een workshop deel te nemen. Studieplaza is onderverdeeld in vier hoofditems: Studiecoach, Workshops, Marktplein en Drempels weg. www.studieplaza.ou.nl
Studiecoach Op Studiecoach vindt u tips en suggesties om uw kwaliteiten en vaardigheden te verbeteren. Experts vertellen via video hoe u bepaalde problemen of studieobstakels kunt overwinnen. Ze geven advies over onderwerpen, zoals timemanagement, mindmappen, academisch schrijven, presenteren, en het zoeken naar wetenschappelijke informatie.
Workshops Er worden workshops aangeboden over allerlei studiethema’s die het studeren gemakkelijker moeten maken. Zo kunt u workshops bijwonen over timemanagement, mindmappen, presenteren, schrijven, mindfulness en nog veel meer. Alle workshops worden gegeven in één van de studiecentra. Ook worden er excursies georganiseerd naar musea, tentoonstellingen, steden en andere bezienswaardigheden.
Marktplein Nieuw op Studieplaza is het Marktplein. Dit is een vraag- en aanbodsite voor studenten van de Open Universiteit. Op het Marktplein worden studieboeken, samenvattingen, reizen, excursies, stages en andere studiezaken aangeboden. Wilt u uw medestudenten ontmoeten en samen studeren? Of organiseert u een rondleiding waar u ook andere OU studenten voor wilt uitnodigen? Plaats dit op het Marktplein van de Open Universiteit!
Drempels weg Iedere student is anders. Drempels weg is het domein voor studenten met een functiebeperking, dyslexie of autisme en voor iedereen die wel eens moeite heeft met structureren of met het vasthouden van de motivatie. We bieden handreikingen die het studeren kunnen vergemakkelijken. Met een functiebeperking wordt u precies hetzelfde beoordeeld als iedere andere student, maar de weg naar het felbegeerde diploma kan iets anders verlopen. De OU komt u tegemoet met speciale voorzieningen. Hier vindt u welke en hoe u zaken voor uzelf kunt regelen.
43
Studenten Nieuwsbrief: Nieuwsplaza Iedere week krijgt u als student van de Open Universiteit een Nieuwsbrief in uw e-mail post. Via deze Nieuwsbrief wordt u op de hoogte gehouden van wijzigingen in het programma of de begeleidingsbijeenkomsten van de opleidingen. U krijgt ook datawijzigingen van tentamenbijeenkomsten via de Nieuwsbrief door. Verder wordt u geïnformeerd over allerlei ander studienieuws binnen en buiten de OU en wordt u geattendeerd op bijeenkomsten en workshops in de studiecentra. Alle nieuwsartikelen zijn uitgebreid na te lezen op de website Nieuwsplaza. www.nieuwsplaza.ou.nl
Studiecentra
Diploma uitreiking door professor Lex Bijlsma
De Open Universiteit heeft 22 studiecentra verspreid over Nederland en Vlaanderen. U ontmoet hier medestudenten en docenten en u kunt hier terecht voor studiebegeleiding en -advies en voor activiteiten ten behoeve van de academische vorming. Verder kunt u er ook tentamens afleggen. Voor meer informatie kunt u terecht op de website. www.ou.nl/studiecentra
Overlegstructuren Studentenraad
Studiecentrum Utrecht
TouWdag studievereniging Touw
44
De Studentenraad (SR) is de officiële vertegenwoordiging van alle studenten waar het gaat om de medezeggenschap. De SR bestaat uit negen studentleden en kent een zittingsperiode van twee jaar. De formele gesprekspartner van de SR is het College van bestuur, doorgaans de rector magnificus. Maar de SR praat ook, informerend of toetsend, met decanen en de Raad van toezicht. De formele inspraak van de SR is wettelijk vastgelegd in de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW). Zo heeft de SR adviesrecht over alle ‘aangelegenheden die het voortbestaan en de goede gang van zaken binnen de universiteit betreffen’. Meer concreet houdt dit in het uitbrengen van advies over onderwerpen zoals het collegegeld, maar ook (ongevraagd) over de elektronische leeromgeving, het onderwijsmodel of de naamsbekendheid. Een zwaardere bevoegdheid is het instemmingsrecht dat de SR, binnen de zogeheten Gezamenlijke Vergadering (GV), deelt met de Ondernemingsraad: het instellingsplan, de kwaliteitszorg en het bestuurs- en beheersreglement. Waar de zogeheten Facultaire Opleidingscommissies adviesrecht hebben over de Onderwijs- en examenregeling (OER), heeft de GV instemmingsrecht inzake de meer overkoepelende onderdelen van die OER – denk aan tentaminering, studievoortgang en begeleiding. De SR vertegenwoordigt zowel Nederlandse als Vlaamse studentenbelangen. De maandelijkse vergaderingen van de Studentenraad kunnen, in principe, door studenten als toehoorder worden bijgewoond. Anderszins houdt de SR zijn achterban op de hoogte via de eigen website op Studienet – daar staan alle verslagen van de vergaderingen – via de OU-studentennieuwsbrief of via Modulair. www.ou.nl/studentenraad
‘TouW’ is de studievereniging van studenten die een opleiding of cursussen volgen aan de faculteit Management, science en technologie binnen het wetenschapsgebied Informatica en Informatiekunde. Enkele malen per jaar organiseert TouW een TouWdag, met aandacht voor actuele onderwerpen en ontwikkelingen. Eens per jaar organiseert TouW, samen met de vakgroep Informatica en de vakgroep Informatiekunde en bedrijfsprocessen een symposium, ook met aandacht voor actuele onderwerpen en ontwikkelingen maar ook over veranderingen in de opleidingen en cursussen. Daarnaast organiseert TouW excursies naar interessante bedrijven. Door de activiteiten van TouW legt u gemakkelijk contacten met medestudenten, docenten en informatica-experts. De faculteit beveelt TouW dan ook van harte aan bij alle studenten. www.studieverenigingtouw.nl
Opleidingscommissies Binnen het wetenschapsgebied Informatica en Informatiekunde zijn twee opleidingscommissies actief: de Opleidingscommissie bacheloropleidingen Informatica en Informatiekunde, en de Opleidingscommissie masteropleidingen Informatica en Informatiekunde. Deze commissies zijn wettelijk ingesteld en samengesteld uit studenten en stafleden. De commissies hebben als taak advies uit te brengen over de Onderwijsen examenregelingen Informatica en Informatiekunde, jaarlijks de uitvoering van die regelingen te beoordelen en gevraagd en ongevraagd advies te geven over het onderwijs aan de faculteit Management, science en technologie. De opleidingscommissie bacheloropleidingen Informatica en Informatiekunde bestaat uit de studenten M. Heuvelmans, N. Willems, J. Xhofleer, 1 vacature en uit de stafleden N. Baas, R. Bos, H. Frederiks (ambtelijk secretaris), K. Lemmen (voorzitter) en A. Pauw. De opleidingscommissie masteropleidingen Informatica en Informatiekunde bestaat uit de studenten P. de Beer, G. Hut, T. Olmer, 1 vacature en uit de stafleden B. Heeren, H. Frederiks (ambtelijk secretaris), K. Lemmen (voorzitter) en F. Mofers. portal.ou.nl/web/informatica/facultaire-opleidingscommissie
Studiecentra in Nederland en Vlaanderen
Leeftijdsopbouw studentenpopulatie >75 9%
5
%
18
-25 Emmen
31
18%
Alkmaar Zwolle Almere
Amsterdam
Enschede Utrecht
Den Haag
42%
55-7
Groningen
Leeuwarden
Rotterdam
35-35
e
Studievereniging
Nijmegen
Breda Eindhoven
Vlissingen Antwerpen Gent Kortrijk
Leuven
Hasselt Heerlen
Brussel
45
Inschrijven en kosten Inschrijven
Kosten
Waar schrijf ik voor in?
Conform de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW) wordt onderscheid gemaakt tussen wettelijk collegegeld en instellingscollegegeld. Welk collegegeld op uw inschrijving van toepassing is, is afhankelijk van uw nationaliteit, studieverleden en uw keuze voor bachelor en/of mastercursussen. Alle actuele informatie vindt u op www.ou.nl/kosten.
U schrijft in voor een cursus en dan geldt een inschrijvingsduur van 12 maanden. Binnen deze 12 maanden heeft u de beschikking over 3 tentamenkansen.
Wanneer inschrijven? Wij raden u aan op de website van de gekozen cursus te kijken welke tentamenvorm van toepassing is en wanneer de mogelijkheden zijn om tentamen af te leggen. U kunt dan rekening houden met uw planning om zo optimaal mogelijk gebruik te maken van de tentamenkansen. Na verwerking van uw inschrijving ontvangt u een inschrijvingsbewijs met daarop de einddatum van uw inschrijving. Op onze website kunt u bovendien uw persoonlijke studieplanning maken, zie hiervoor www.ou.nl/studieplanner
Eerste inschrijving? Schrijft u voor de eerste keer in? Dan hebben wij uw ID-gegevens nodig. Als u bent ingeschreven in een Nederlandse gemeente dan schrijft u in via DigiD. Bent u woonachtig in België of elders, dan moet een kopie van het geldige identiteitsbewijs (beide zijden) naar ons worden opgestuurd. Dit kan per post of u kunt het uploaden bij uw online inschrijving. Is uw inschrijving een vervolginschrijving? Dan beschikken wij al over uw gegevens en kunt u inschrijven met uw studentnummer.
Hoe kan ik inschrijven? - Op Studieaanbod staan alle cursussen uitgebreid beschreven. Op deze cursuspagina kunt u direct door klikken om in te schrijven. - Als u beschikt over een studiepad, dan kunt van daar uit inschrijven, uw persoonlijke gegevens staan dan al ingevuld. - Is online inschrijven niet mogelijk, dan kunt u op Studie-informatie www.ou.nl/inschrijven een schriftelijk inschrijfformulier downloaden en naar ons opsturen.
46
In een aantal situaties geeft de Open Universiteit een korting op het cursusgeld (KCOU) aan studenten met een laag inkomen. Wilt u een opleiding volgen aan de Open Universiteit en heeft u een (gezamenlijk) belastbaar inkomen tot 110% van het belastbaar minimumloon en geen voordeel uit sparen en beleggen, dan kunt u een korting op het cursusgeld aanvragen. Getoetst wordt onder meer het belastbaar jaarinkomen van u en uw partner/ouder in het kalenderjaar waarin de aanvraag wordt ingediend en of u voldoet aan de overige wettelijke voorwaarden om voor de kortingsregeling in aanmerking te komen. U kunt de brochure met het aanvraagformulier downloaden van de website of opvragen bij Service en informatie. Vraag de korting aan voordat u inschrijft voor een cursus. www.ou.nl/kcou
Betalen Er zijn twee mogelijkheden om het verschuldigde collegegeld OU te betalen. 1. U kunt de Open Universiteit een machtiging verlenen voor automatisch afschrijven. U kunt daarbij kiezen voor termijnbetaling: 1, 2, 6 of 12 termijnen. (Bij 6 of 12 termijnen wordt eenmalig een bedrag van €22,- aan administratiekosten in rekening gebracht). 2. U kunt er ook voor kiezen het totale bedrag in één keer zelf over te schrijven via de daarvoor beschikbaar gestelde acceptgiro.
Procedures en regelgeving OER en Uitvoeringsregelingen In de Onderwijs- en examenregeling (OER) staat het onderwijsprogramma en de rechten en plichten van de student beschreven. Onderdeel van de OER zijn de Uitvoeringsregelingen waarin voor elke opleiding specifieke bepalingen zijn opgenomen. Deze regelingen kunt u downloaden van de website of de faculteitstab op Studienet. www.ou.nl/documenten
Getuigschriften De Open Universiteit verstrekt de volgende getuigschriften: een propedeuse-, een wo-bachelor- en een wo-mastergetuigschrift. Daarnaast geeft de OU dossierverklaringen af. www.ou.nl/getuigschrift
Compensatorische regeling Studenten die een propedeuse-, of bachelorgetuigschrift aanvragen kunnen gebruik maken van een compensatorische regeling. De algemene regeling is vastgelegd in art 25a van de Nadere regels inrichting tentamen en examen 2014- 2015.
Beroepsprocedure Bij het College van beroep voor de examens kan binnen zes weken (administratief ) beroep worden ingesteld tegen o.a. beslissingen van de Commissie voor de examens of een examinator. Voorbeelden van een beslissing zijn: een individuele tentamenuitslag, een vrijstellingsbeslissing of een toelatingsbeslissing tot een wo-masteropleiding.
Bezwaarprocedure Bezwaar kan gemaakt worden tegen een besluit, genomen door of namens het College van bestuur, waartegen geen (administratief ) beroep mogelijk is. Deze besluiten kunnen betrekking hebben op bijvoorbeeld: de inschrijving, het cursusgeld.
Klacht over medewerker of cursus wetenschapsgebied Informatica en Informatiekunde Voordat u een klacht over een medewerker of een cursus van het wetenschapsgebied Informatica en Informatiekunde wilt neerleggen bij de Klachtencommissie van de Open Universiteit, kunt u deze doorspreken met de betreffende medewerker of adresseren aan de betreffende vakgroepvoorzitter waartoe de medewerker behoort. Wordt uw klacht niet naar tevredenheid behandeld, dan kunt u uw klacht schriftelijk indienen bij de decaan van de faculteit Management, science en technologie. Mocht uw klacht dan nog niet naar tevredenheid zijn verholpen, dan kunt u zich wenden tot de Klachtencommissie.
Klachtencommissie Voor klachten, waarvoor u geen beroep of bezwaar kunt aantekenen, bijvoorbeeld over de dienstverlening of de wijze waarop u bent behandeld, kunt u terecht bij de Klachtencommissie. Meld uw klacht eerst bij Service en informatie. Wordt uw klacht daar niet naar tevredenheid verholpen, dan kunt u schriftelijk een formele klacht indienen. Uitgebreide informatie rondom de Nadere regels inrichting tentamen, Beroep, Bezwaar en Klachten kunt u vinden op de website. Ook staan daar benodigde formulieren voor download. www.ou.nl/procedures
Vertrouwenspersonen ongewenst gedrag De Open Universiteit heeft vertrouwenspersonen aangesteld die kennis hebben van de organisatie en de problemen die zich daarin kunnen voordoen. Als u hulp nodig heeft bij het oplossen van een probleem van ongewenst gedrag tijdens de studie kunt u contact opnemen met een van de vertrouwenspersonen via E
[email protected], of kijk op onze website voor meer informatie. www.ou.nl/vertrouwenspersonen Alle bovenstaande informatie is ook verkrijgbaar in de studiecentra of telefonisch aan te vragen bij de afdeling Service en informatie, T +31 45 - 576 28 88.
47
Cursusbeschrijvingen De meest actuele cursusinformatie vindt u op portal.ou.nl/web/informatica/cursusoverzicht, op Studieaanbod en in de digitale leeromgeving (Studienet). U vindt daar extra informatie over inschrijving, cursusinhoud, tentaminering en begeleiding. Als student krijgt u toegang tot uw eigen werkplek in de digitale leeromgeving. U vindt daar actuele studie-informatie, cursusmateriaal (op programmatuur) of aanvullingen daarop, en voorzieningen voor communicatie en discussie met docent en medestudenten. Voor invulling van de vrije ruimte van de bacheloropleidingen mogen geen mastercursussen mogen opgenomen. P1 = cursus opgenomen in de propedeuse van de bacheloropleiding Informatica P2 = cursus opgenomen in de propedeuse van de bacheloropleiding Informatiekunde B1 = cursus opgenomen in de postpropedeuse van de bacheloropleiding Informatica B2 = cursus opgenomen in de postpropedeuse van de bacheloropleiding Informatiekunde M1 = cursus opgenomen in de masteropleiding Business Process Management and IT M2 = cursus opgenomen in de masteropleiding Software Engineering M3 = cursus opgenomen in de masteropleiding Computer Science gk = cursus opgenomen in de gebonden keuzeruimte van betreffende opleiding
48
B1 Academische competenties in de bachelor informatica Cursuscode: T06311 De cursus Academische competenties in de bachelor informatica is een bijzondere cursus. Dit komt in de eerste plaats tot uiting in de looptijd, die zich over vrijwel het gehele postpropedeutisch gedeelte van de opleiding uitstrekt. Doel van de cursus is het verwerven en waarborgen van academische competenties die van een informaticus in de beroepspraktijk worden verwacht. Deze competentieontwikkeling vindt grotendeels plaats binnen een aantal cursussen voor opleidingsstudenten (cvos). De student krijgt bij het afronden van zo’n cvos naast de normale beoordeling ook een beoordeling op de wijze waarop de competenties behorende bij die cursus zijn getoond. Zo wordt bij deze cursus op basis van die beoordelingen de competentieontwikkeling bijgehouden. Hierbij wordt de student ondersteund door een coach. Studenten worden individueel benaderd door de coach voor het ‘kickoff gesprek’ en voor de vervolggesprekken. Aan belangrijke competenties die niet of nauwelijks in andere cursussen aan de orde komen kan in de vorm van minimodules binnen deze cursus gewerkt worden. De complete lijst van minimodules is te vinden op de cursussite op Studienet. Zie verder: portal.ou.nl/web/academische-competenties-in-de-bachelor
B2 Academische competenties in de bachelor informatiekunde Cursuscode: T38311 De cursus Academische competenties in de bachelor informatiekunde is een bijzondere cursus. Dit komt in de eerste plaats tot uiting in de looptijd, die zich over vrijwel het gehele postpropedeutisch gedeelte van de opleiding uitstrekt. Doel van de cursus is het verwerven en waarborgen van academische competenties die van een informaticus in de beroepspraktijk worden verwacht. Deze competentieontwikkeling vindt grotendeels plaats binnen een aantal cursussen voor opleidingsstudenten (cvos). De student krijgt bij het afronden van zo’n cvos naast de normale beoordeling ook een beoordeling op de wijze waarop de competenties behorende bij die cursus zijn getoond. Zo wordt bij deze cursus op basis van die beoordelingen de competentieontwikkeling bijgehouden. Hierbij wordt de student ondersteund door een coach. Hiermee bespreekt de student periodiek de competentieontwikkeling en wordt in samenspraak bepaald hoe dit geoptimaliseerd kan worden. Studenten worden individueel benaderd door de coach voor het ‘kick-off gesprek’ en voor de vervolggesprekken. Aan belangrijke competenties die niet of nauwelijks in andere cursussen aan de orde komen kan in de vorm van minimodules binnen deze cursus gewerkt worden. De complete lijst van minimodules is te vinden op de cursussite op Studienet. Zie verder: portal.ou.nl/web/academische-competenties-in-de-bachelor-informatiekunde
M3 Academische competenties in de master CS Cursuscode: T52321 De masteropleiding is verdeeld in een preafstudeerfase waarin voornamelijk theorievakken worden bestudeerd, en de afstudeerfase waarin het afstudeeronderzoek wordt uitgevoerd. Om goed voorbereid te zijn op het afstuderen, bestaat de preafstudeerfase niet alleen uit het opdoen van kennis maar ook uit het eigen maken van vaardigheden. Dit samenspel van kennis en vaardigheden heet competentie. Preciezer geformuleerd is een competentie het vermogen om kennis, inzichten, vaardigheden en attitudes effectief te hanteren in een taaksituatie. De competenties zijn onderverdeeld in academische competenties (bijvoorbeeld: het kunnen uitvoeren van een literatuuronderzoek) en vakcompetenties (bijvoorbeeld: het kunnen modelleren van een bedrijfsproces met een modelleertaal). Het opdoen van competenties in de informatica vindt in de masteropleiding niet alleen plaats binnen afzonderlijke cursussen en door actieve deelname aan de mastercommunity (bijeenkomsten en discussiegroepen), maar krijgt ook vorm met een begeleid traject van overkoepelende activiteiten. Dit traject bestaat uit twee cursussen van elk één module: Academische competenties in de master CS ACM-CS) en Verdiepingsopdrachten master CS.Periodiek zult u met uw coach terugkijken op de door u behaalde resultaten en vooruitblikken op uw studieplannen (in ACM-CS). Zie verder: portal.ou.nl/web/academische-competenties-in-de-master-cs
49
M2 Academische competenties in de master SE Cursuscode: T33311 De module Academische competenties in de master SE is specifiek bedoeld voor de ontwikkeling van academische competenties tot het niveau dat nodig is om te beginnen met het afstudeertraject. De nadruk ligt op de competenties die noodzakelijk zijn voor het zelfstandig bijhouden van het vak en het doen van onderzoek. Deze competenties worden geoefend in twee verdiepingsopdrachten. Elk van deze opdrachten ligt in het verlengde van een bepaalde cursus, te weten Design patterns en Software evolution . Het gaat bij deze opdrachten om het aanleren van nieuwe (wisselende) vakinhoud in combinatie met het oefenen van bepaalde competenties. De competenties zijn: - argumenteren - schrijven - literatuur zoeken en gebruiken - gegevens verzamelen en analyseren - probleemstelling formuleren - onderzoeksmethoden hanteren. U krijgt daarnaast ook een coach, die u middels een aantal gesprekken ondersteunt en de competentieontwikkeling als geheel bewaakt. Zie verder: portal.ou.nl/web/academische-competenties-in-de-master-se
B2 Administratieve organisatie Cursuscode: B34111 Deze cursus belicht informatieverzorging binnen organisaties vanuit het brede perspectief van risicomanagement. Managers worden vanuit hun bestuurlijke taak verantwoordelijk gehouden voor een goede interne beheersing van hun organisatie. Bij de uitvoering van deze taak zijn zij afhankelijk van een breed scala aan financiële en niet-financiële informatie. Maar hoe kunnen zij erop vertrouwen dat gerapporteerde informatie juist is en relevant voor de taken waarvoor ze verantwoordelijk worden gehouden? Hoe weten zij dat er geen informatie over het hoofd wordt gezien die hun beslissingen zou kunnen beïnvloeden? Hoe kan frauderisico met informatie worden ondervangen? Aan de hand van een veel gebruikt risicomanagementmodel legt de cursus verbanden tussen organisatiedoelstellingen, risico’s die deze doelstellingen in gevaar kunnen brengen en de te treffen maatregelen om de risico’s te beheersen. Bij de behandeling van de verbanden wordt aandacht besteed aan organisatiecultuur, aan de inrichting van processen, aan ict-toepassingen en aan het belang van adequate documentatie. Zie verder: portal.ou.nl/web/informatica/cursussen-op-cursusnaam
50
B2-gk Administratieve processen en accounting Cursuscode: B38111 De cursus geeft u inzicht in de betekenis en functie van de balans en de winst-en-verliesrekening voor de extern geïnteresseerden (financial accounting) en belicht enkele aspecten van de interne verslaggeving (management accounting). De uitleg begint bij de oprichting van een onderneming, volgt de groei van de onderneming en bespreekt de veranderende eisen aan de boekhouding; uw kennis van boekhouden neemt toe met het groter worden van de onderneming. De cursus start met een introductie van de balans en de winst-en-verliesrekening en geeft het verband aan tussen deze twee begrippen. De verschillen en overeenkomsten met computerboekhouden worden toegelicht. In het tweede blok komen de posten op de debetzijde (‘links’) van de balans aan de orde, zoals vaste activa, debiteuren en voorraden. Er is aandacht voor de waarderingsproblematiek van onder meer voorraden en de consequenties van de waardering op de balans en winst-en-verliesrekening. Vervolgens komt de creditzijde (‘rechts’) aan bod. Hier staan posten die onder meer afhankelijk zijn van de rechtsvorm van een onderneming, de wijze van financiering en de winst en winstbestemming van de onderneming. Het vierde en laatste blok behandelt de financieel-economische informatie ten behoeve van het beheersen en besturen van een organisatie. Met name wordt aandacht geschonken aan het beheersen van de kosten in een productieonderneming en de administratieve verwerking van deze informatie. Met betrekking tot de kosten worden onder meer kostensoorten en de bepaling van prijs-, efficiency- en bezettingsresultaten besproken. Zie verder: portal.ou.nl/web/informatica/cursussen-op-cursusnaam
M3 Afstudeeropdracht Computer Science Cursuscode: T76318 In de afstudeeropdracht Computer Science laat u zien dat u voldoet aan de eindtermen van de masteropleiding Computer Science: een werkend informatiesysteem of applicatie bouwen, onderzoek doen naar nieuwere en betere applicaties en systemen en daarover communiceren. Als u in een ict-omgeving werkt, ligt het voor de hand een probleem te ontlenen aan uw eigen werkkring. Uw onderwerp dient aan te sluiten bij de expertise of het onderzoek van de docenten die uw begeleidingsteam vormen. Ook kunt u buiten uw werkkring om deelnemen aan het onderzoek binnen de faculteit. Eventueel kan de faculteit bemiddelen bij het vinden een andere geschikte, al dan niet bedrijfsmatige, afstudeeromgeving. Uiteraard kunt u ook zelf met voorstellen komen. Zie ook Voorbereiding afstudeeropdracht CS (T30311). Bij vragen kunt u contact opnemen met de afstudeercoördinator, mw. dr. A. Counotte. Zie verder: portal.ou.nl/web/afstudeeropdracht-computer-science
M2 Afstudeeropdracht Software Engineering Cursuscode: T75317 Tijdens de uitvoering van de afstudeeropdracht ontwikkelt u uw onderzoeksvaardigheden tot het niveau dat van een Master verwacht mag worden. Daarnaast dient de afstudeeropdracht voor het in praktijk brengen, integreren en consolideren van datgene wat u tijdens de opleiding geleerd is. Inhoudelijk vindt een verdieping plaats in één onderwerp. U maakt deel uit van een onderzoeksgroep: dit geeft u de gelegenheid om samen met de begeleider te reflecteren op uw functioneren binnen een dergelijk team. U bent aanwezig bij het periodieke overleg van de onderzoeksgroep en neemt deel aan de onderzoeksvoordrachten van die groep, bijvoorbeeld door zelf een presentatie te verzorgen. Uitvoering van de afstudeeropdracht bestaat uit het uitwerken van de onderzoeksopdracht (waar softwareontwikkeling altijd deel van uit zal maken), het adequaat beschrijven van de uitwerking en resultaten en het houden van een voordracht hierover. Zie verder: portal.ou.nl/web/afstudeeropdracht-software-engineering
51
B1 Afstudeerproject bachelor informatica Cursuscode: T61327 Tijdens het afstudeerproject werkt u in een realistische projectomgeving waarin u samenwerkt in projectgroepen. Een projectgroep kiest een opdracht van een opdrachtgever, formuleert een projectvoorstel en voert het project zelfstandig uit. Het project is voorgedragen door een Informaticaonderzoeker als (in)directe bijdrage aan zijn onderzoeksproject. Nadere bijzonderheden zijn te vinden op de cursussite op Studienet. Zie verder: portal.ou.nl/web/afstudeerproject-bachelor-informatica
B2 Afstudeerproject bachelor informatiekunde Cursuscode: T62317 Tijdens het afstudeerproject werkt u in een realistische projectomgeving waarin u samenwerkt in projectgroepen. Een projectgroep kiest een opdracht van een opdrachtgever, formuleert een projectvoorstel en voert het project zelfstandig uit. Het project is voorgedragen door een Informaticaonderzoeker als (in)directe bijdrage aan zijn onderzoeksproject. Nadere bijzonderheden zijn te vinden op de cursussite op Studienet. Zie verder: portal.ou.nl/web/afstudeerproject-bachelor-informatiekunde
M1 Afstudeertraject Business Process Management and IT Cursuscodes: T9232B Het afstudeertraject Business Process Management and IT vormt de afsluiting van uw masteropleiding. Tijdens het afstudeertraject BPMIT ontwerpt u zelfstandig een afstudeeronderzoek binnen de onderzoeksagenda van de masteropleiding, u voert dit onderzoeksontwerp uit en u schrijft afsluitend een afstudeerverslag (‘scriptie’). De afronding van het afstudeertraject BPMIT gebeurt door het verzorgen van een openbare presentatie en verdediging van het onderzoek en de resultaten, en door een beoordeling van het afstudeerverslag. Deze beoordeling vindt plaats onder verantwoordelijkheid van een begeleidingscommissie die minimaal bestaat uit de afstudeerbegeleider en een meelezer. Zie verder: portal.ou.nl/web/afstudeertraject-business-process-management-and-it
M1 Afstudeertraject Business Process Management and IT Cursuscode: T89317 Het afstudeertraject Business Process Management and IT vormt de afsluiting van uw masteropleiding. Tijdens het afstudeertraject BPMIT ontwerpt u zelfstandig een afstudeeronderzoek binnen de onderzoeksagenda van de masteropleiding, u voert dit onderzoeksontwerp uit en u schrijft afsluitend een afstudeerverslag (scriptie). De afronding van het afstudeertraject BPMIT gebeurt door het verzorgen van een openbare presentatie en verdediging van het onderzoek en de resultaten, en door een beoordeling van het afstudeerverslag. Deze beoordeling vindt plaats onder verantwoordelijkheid van een begeleidingscommissie die minimaal bestaat uit de afstudeerbegeleider en een meelezer. Zie verder: portal.ou.nl/web/afstudeertraject-business-process-management-and-it
52
B1-gk Architecturen van computernetwerken Cursuscode: T39221 Spraakcommunicatie, betaalautomaten, e-mail, internet, videovergaderen: al deze diensten vereisen een stevige transportcapaciteit. Als ruggengraat voor het transport dient vandaag de dag steeds meer een computernetwerk: het samenstel van computers, schakelaars en datacommunicatieverbindingen. De opbouw van een computernetwerk wordt sterk beïnvloed door schaalgrootte, gewenste capaciteit, betrouwbaarheid van het datatransport en de aard van de over te brengen data. Computernetwerken vinden we niet alleen op de schaal van wereldwijde netwerken, agglomeratie of bedrijfsnetwerken, maar ook binnen apparaten zelf zoals een auto of een fotokopieerapparaat. De cursus geeft een overzicht over de wijze waarop het transport van onder andere gedigitaliseerd geluid, video en computerdata kan plaatsvinden. Zie verder: portal.ou.nl/web/architecturen-van-computernetwerken
M1 Bedrijfsprocessen Cursuscode: B44322 In deze cursus wordt uitgegaan van een procesgerichte kijk op organisaties. Dit houdt in dat het identificeren en analyseren van processen de kapstok vormt voor het verbeteren van de inrichting en besturing van organisaties. In de cursus wordt u vertrouwd gemaakt met de begrippen en uitgangspunten van deze procesgeoriënteerde kijk op organisaties. U leert om een gestructureerde analyse van bedrijfsprocessen uit te voeren en op basis van de analyseresultaten verbeteringsvoorstellen te formuleren. De cursus bestaat uit vier studietaken die u uitvoert aan de hand van een reëel, zelfgekozen bedrijfsproces. De cursus Bedrijfsprocessen doorloopt u in groepen van circa drie studenten. U wordt direct na inschrijving in groepen ingedeeld en u kunt onmiddellijk starten zodra voldoende studenten ingeschreven zijn om een groep te kunnen vormen. Zie verder: portal.ou.nl/web/informatica/cursussen-op-cursusnaam
B1 Besturingssystemen Cursuscode: T27231 Elke moderne computer wordt bestuurd door een besturingssysteem, een onontbeerlijk programma. Het besturingssysteem omvat de software die de gebruikersinterface naar de gebruikers bepaalt en die de toegang tot de beschikbare hardware regelt voor de in uitvoering zijnde programma’s. In de cursus ligt de nadruk op het besturen van processen die door de computer verwerkt worden, op de besturing van het geheugen, het bestandssysteem en de verschillende apparatuurcomponenten in een computer. Bekende besturingssystemen zijn de leden van de Windows-familie van Microsoft, Mac OS X, Linux en UNIX. Zie verder: portal.ou.nl/web/besturingssystemen
M3 Capita selecta afstudeeropdracht CS Cursuscode: T29312 Tijdens de voorbereiding van uw afstudeeropdracht kan duidelijk worden dat het bestuderen van aanvullende leerstof noodzakelijk is. In overleg met uw afstudeercommissie wordt vastgesteld welke verdieping in een bepaalde informaticarichting, of welke specifieke domeinkennis noodzakelijk is. Deze leerstof vormt de inhoud van het tweede deel van het afstudeertraject: Capita selecta afstudeeropdracht CS (T29312). Capita selecta afstudeeropdracht CS (T29312) kunt u parallel doen aan Voorbereiding afstudeeropdracht CS (T30311) en aan Afstudeeropdracht Computer Science T76318). Zie verder: portal.ou.nl/web/capita-selecta-afstudeeropdracht-cs
53
B1 Capita selecta wiskunde Cursuscode: T25231 In deze cursus worden enkele wiskundige onderwerpen behandeld om belangrijke informaticaproblemen aan te kunnen pakken. Lineaire algebra wordt toegepast bij beeldverwerking, getaltheorie bij beveiliging. Om goede informaticaoplossingen te ontwikkelen, is voldoende achtergrond noodzakelijk in de achterliggende wiskundige theorie. In de cursus wordt de relatie gelegd tussen het informaticaprobleem en de wiskunde. Daarna wordt de wiskundige theorie bestudeerd. U past vervolgens in een werkstuk de opgedane kennis toe. Zie verder: portal.ou.nl/web/capita-selecta-wiskunde
P1/P2 Communicatietechnologie Cursuscode: T36131 Deze cursus biedt een overzicht van het vakgebied Communicatietechnologie en biedt een raamwerk waarmee u toepassingen kunt begrijpen en systematisch kunt beoordelen. Communicatie vindt steeds vaker en intensiever digitaal plaats tussen mensen, tussen systemen en tussen mensen en systemen. De informatietechnologie helpt ons bij het vastleggen, bewerken en presenteren van informatie. Voorbeelden zijn de digitale telefoongids, reisplanner en databanken. Communicatietechnologie maakt het mogelijk dat deze informatie uitgewisseld kan worden, ook over grote afstanden. Deze uitwisseling van informatie op afstand vindt steeds meer plaats. Denk daarbij aan videovergaderen, chatsessies en de automatische verwerking van voorraadgegevens bij een supermarktketen. De cursus start met het bespreken van een aantal concrete toepassingen en de wisselwerking die er bestaat tussen context en technologie. Vervolgens wordt een aantal belangrijke concepten behandeld en wordt ingegaan op de architectuur van netwerken. Hiermee kunt u zich snel een goed begrip vormen van allerlei toepassingen. Als laatste worden enkele concrete communicatienetwerken behandeld. Zie verder: portal.ou.nl/web/communicatietechnologie
B1 Concepten van programmeertalen Cursuscode: T12341 Programmeren kan op veel verschillende manieren, in verschillende stijlen. Elke programmeerstijl kent zijn eigen specifieke programmeertalen. Zo onderscheiden we imperatieve, objectgeoriënteerde, parallelle, functionele en logische talen. Elke taal heeft zijn eigen voor- en nadelen op uiteenlopende onderdelen als uitdrukkingskracht, beschikbaarheid van implementaties, betrouwbaarheid, efficiëntie en theoretisch fundament. In de cursus worden de concepten en de programmeerstijlen bestudeerd die terug te vinden zijn in diverse programmeertalen. Het hoofddoel van deze cursus is het bieden van inzicht in de verschillen tussen de diverse talen. De nadruk ligt veel meer op de programmeertaalconcepten dan op het programmeren zelf. Zie verder: portal.ou.nl/web/concepten-van-programmeertalen
54
B1/B2 Context van informatica Cursuscode: T03211 In de cursus wordt via vele voorbeelden ingegaan op de verschillende aspecten die een rol spelen bij gebruik en ontwikkeling van informatiesystemen. Het gebruik en toepassen van informaticaproducten is een zeer belangrijke bron van grote, grootschalige en snelle veranderingen in onze maatschappij. Die hebben juridische, organisatorische, economische, sociale, culturele en ethische aspecten. De cursus geeft aan de hand van deze aspecten inzicht in de beïnvloeding van de maatschappij door informatica en de ict-industrie. Anderzijds komt aan de orde dat de ontwikkelaars van ict-producten ook deel uitmaken van de maatschappij zodat hun visie op het ontwikkelen van nieuwe ict-producten niet onbevooroordeeld en onbevangen is. De cursus probeert antwoord te geven op vragen als “Welke rol speelt ict in onze maatschappij” en “Hoe wordt elk individu en elke organisatie hierdoor beïnvloed” of, wat nog belangrijker is, “Hoe kan elk individu, en met name de aankomend informaticus invloed hebben op de ontwikkeling van deze technologie?” Zie verder: portal.ou.nl/web/context-van-informatica
B1 Continue wiskunde Cursuscode: T08141 Continue processen zoals die bij natuurlijke, technische en economische processen voorkomen, kunnen worden beschreven met wiskundige functies. Ook in de informatica worden wiskundige functies toegepast. Door de functies te bestuderen, kunnen de processen beter worden begrepen en toegepast. In de cursus komen na een herhaling van de basiskennis wiskunde achtereenvolgens aan bod: rijen en reeksen, limieten en continuïteit, differentiaal- en integraalrekening en kansrekening en statistiek. Met al deze onderwerpen kan een goed inzicht verkregen worden in het gedrag van functies. De onderwerpen worden geïllustreerd met toepassingen uit de informatica. Bij de cursus hoort een computeralgebrapakket Maxima, dat in staat is om symbolisch met wiskunde te werken. Bij alle onderwerpen uit de cursus horen opdrachten die met Maxima opgelost moeten worden. Zie verder: portal.ou.nl/web/continue-wiskunde
P1/P2 Databases Cursuscode: T14161 Databases zijn gestructureerde, geautomatiseerde gegevensverzamelingen. De cursus omvat een theoretische en praktische inleiding op dit vakgebied. Met name de voor de praktijk zo belangrijke ‘relationele databases’ worden uitgebreid behandeld, met veel aandacht voor de achterliggende ‘relationele theorie’ en veel praktische oefening in de relationele gegevenstaal SQL. Het gaat daarbij zowel om het bevragen, als om het bouwen en beheren van dit soort databases. Bijzondere aandacht krijgen de volgende onderwerpen: normalisatie van gegevensstructuren, mechanismen om regels te bewaken (onder meer via ‘triggers’), transacties, concurrency, optimalisatie van bevragingen en de wijze waarop een relationeel systeem achter de schermen opereert via ‘metagegevens’. Tot de meegeleverde software horen (voor het praktisch oefenen met SQL) het relationele databasemanagementsysteem Firebird en twee bijzondere programma’s: een krachtige en programmeursvriendelijke SQL-tool (de Interactive query utility) en een ‘Boekverkenner’ die voor integratie zorgt tussen een elektronische tekstversie en de SQL-programmeeromgeving. Zie verder: portal.ou.nl/web/databases
55
B1 Datastructuren en algoritmen Cursuscode: T26241 In deze cursus komen aspecten aan bod die in de eerdere programmeercursussen nog niet aan de orde kwamen: u leert hoe u algoritmen ontwerpt en de datastructuren waarop deze algoritmen werken. Hierbij kunt u denken aan methoden en technieken om gegevens op te slaan, snel op te zoeken en te sorteren, om op een efficiënte manier een optimale weg te vinden in een netwerk, of om patronen in een stuk tekst te herkennen. De datastructuren die aan bod komen, zijn stapels, wachtrijen, rijen, prioriteitsrijen, (zoek)bomen en (gewogen) grafen. Deze datastructuren en algoritmen worden eerst in een taalonafhankelijke pseudocode beschreven, waarna (een deel van) de implementatie in Java wordt gegeven. Daarnaast wordt veel aandacht besteed aan analysetechnieken, zodat u kunt voorspellen hoeveel tijd het uitvoeren van een algoritme kost voor een probleem van een bepaalde omvang. Omdat veel algoritmen recursief zijn, komt ook dit onderwerp aan bod. Zie verder: portal.ou.nl/web/datastructuren-en-algoritmen
P1/P2-gk De werking van computersystemen Cursuscode: T16141 Hoe komt het dat stukjes zand, wat plastic en enig koper opeens dynamisch gedrag vertonen? De cursus De werking van computersystemen geeft hierop een antwoord. De cursus beschouwt in eerste aanleg de digitale schakelingen die elementaire logische of rekenkundige functies uitvoeren. Daarna worden deze schakelingen samengevoegd in een ALU, de bouwsteen van de moderne (verborgen) processor. Om de data naar de juiste logische schakeling in de ALU te voeren, wordt een ALU via een zogenaamde machinetaal bestuurd. Deze machinetaal vormt de koppeling tussen de digitale schakeling, de hardware, en de software waarmee de computer wordt bestuurd. Tenslotte wordt incidenteel de vertaling van bekende eenvoudige constructies in een hogere programmeertaal (Java en C) in machinetaal (assembler) getoond. Hiermee is de keten: programma --> compiler --> assembler --> machinetaal --> hardware compleet. Deze keten zal in een afsluitend practicum worden ervaren. Zie verder: portal.ou.nl/web/de-werking-van-computersystemen
M2/M3 Design patterns Cursuscode: T26321 De cursus heeft een tweeledig doel. In de eerste plaats leert u een aantal vaakgebruikte design patterns kennen, krijgt u de vaardigheid om zelf uw weg te zoeken in catalogi van design patterns en leert u hoe u deze patterns kunt gebruiken in uw ontwerpen. Design patterns staan erg in de belangstelling en deze cursus biedt u de mogelijkheid er gebruik van te leren maken. Daarnaast krijgt u inzicht in de achterliggende principes van design patterns. Daarmee leert u de voordelen van objectgeoriënteerd ontwerpen beter te benutten en wordt u een beter objectgeoriënteerd ontwerper. Design patterns en de achterliggende principes ervan vergroten de flexibiliteit van objectgeoriënteerde ontwerpen. Programma’s zijn daardoor gemakkelijker aan te passen aan (toekomstige) veranderingen. De cursus bevat veel ontwerp- en programmeervoorbeelden en opdrachten. De programmeertaal die daarbij wordt gebruikt, is Java. Voor het ontwerpen wordt gebruikgemaakt van UML. Zie verder: portal.ou.nl/web/design-patterns
56
P1/P2 Discrete wiskunde A Cursuscode: T07131 Informatici maken tijdens hun werk veelvuldig gebruik van wiskunde. Soms gaat het om concrete methoden of technieken, veelal gaat het ook om het hanteren van bepaalde gedachtegangen, redeneringen of bewijsvoeringen. In de cursus komen verzamelingenleer, getallen en getaltheorie, grafen en bomen, verzamelingenalgebra, relaties en afbeeldingen, inductie en recursie en logica aan bod. De onderwerpen worden alle ingeleid met een casus. Ook tijdens de behandeling van de onderwerpen is er veel aandacht voor voorbeelden en toepassingen, zowel binnen als buiten de informatica. De nadruk ligt enerzijds op het leren van allerlei begrippen, methoden en technieken, anderzijds op een correcte wijze van definiëren, formuleren en bewijzen. Beide aspecten zijn van essentieel belang voor een succesvolle verdere studie. Zie verder: portal.ou.nl/web/discrete-wiskunde-a
P1/P2-gk Discrete wiskunde B Cursuscode: T33131 Samen met de cursus Discrete wiskunde A biedt deze cursus een basiskennis wiskunde voor informatici. Het eerste blok behandelt de discrete kansrekening en geeft een eenvoudige inleiding tot de stochastiek, vakken die zowel in bedrijfskundige toepassingen als in de informatica zelf van belang zijn. De kracht van de wiskunde zit onder andere in het gebruik van verschillende abstractieniveaus. In het tweede blok van de cursus leert u dan ook van concrete problemen te abstraheren en abstracte resultaten in concrete situaties toe te passen. Het oplossen van stelsels lineaire vergelijkingen is het derde onderwerp van de cursus met als toepassing hiervan optimaliseringsproblemen. Afgesloten wordt met een blok over bewijzen, waarbij ook voorbeelden van bewijzen binnen de informatica aan bod komen. Elk blok wordt ingeleid met een casus die betrekking heeft op een informaticaprobleem. Zie verder: portal.ou.nl/web/discrete-wiskunde-b
M1/M3-gk Documentverwerking Cursuscode: T49221 In deze cursus maakt u kennis met begrippen als contentmanagement, document life cycle of digitale duurzaamheid, en u leert hoe deze begrippen een rol spelen bij het organiseren van de documentverwerking in bedrijven met complexe administratie zoals een verzekeraar, een gemeente of een uitgever. In casussen komen verschillende aspecten aan bod die hierbij van belang zijn. Zie verder: portal.ou.nl/web/documentverwerking
B2 Ethiek (i.s.m. Faculteit Cultuur- en rechtswetenschappen)
Cursuscode: C23221 Ethiek maakt van oudsher een essentieel deel uit van de bezinning op de vooronderstellingen van het denken en handelen, die in de filosofie vorm krijgt. Het gaat om vragen als: welk handelen is goed en waarom? Hoe kan ik mijn handelen verantwoorden? Hoe zien de deugdzame mens en de rechtvaardige samenleving er uit? Zie verder: portal.ou.nl/web/informatica/cursussen-op-cursusnaam
57
B2 Faseren en probleemstellen (AV 6) Cursuscode: B20111 Deze cursus bestaat uit enkele afzonderlijke taken over wetenschappelijk onderzoek. Onderzoeksfasen in keuzeperspectief behandelt designs en waarnemingswijzen. U neemt de positie in van een onderzoeker. Het bijzondere van deze studietaak is dat we het onderzoeksproces opvatten als een verzameling keuzen van de onderzoeker in diverse fasen, vooral in de vroege fase waarin de onderzoeksaanpak wordt vastgelegd. We zullen aangeven welke keuzen u kunt maken, welke alternatieven voor u openstaan, hoe u die kunt beoordelen en op basis van welke criteria het forum de alternatieven pleegt te beoordelen. Waarom? Zodat u in uw eigen onderzoek gefundeerde keuzen kunt maken die voor de onderzoeksgemeenschap acceptabel zijn én praktisch uitvoerbaar. Zie verder: portal.ou.nl/web/informatica/cursussen-op-cursusnaam
B1 Formele talen en automaten Cursuscode: T22321 De cursus is een introductie in de theorie van formele talen. Deze theorie houdt zich bezig met de beschrijving van de structuur van talen door middel van grammatica’s. Vanuit deze beschrijving kunnen ontleders gegenereerd worden voor de verwerking door een computer. De cursus begint met het definiëren van de begrippen string, alfabet en taal. Dan komen grammatica’s en de bijbehorende automaten aan de orde. In het laatste blok van de cursus wordt gekeken naar de machines van Turing en naar de indeling van talen volgens de hiërarchie van Chomsky. Tot slot komt het vraagstuk over beslisbaarheid van problemen aan de orde. Zie verder: portal.ou.nl/web/formele-talen-en-automaten
B1 Functioneel programmeren Cursuscode: T01211 Deze cursus geeft een introductie in het functioneel programmeren. In een functionele programmeertaal staan functies centraal: functies kunnen als argument worden meegegeven aan een andere functie, worden opgeleverd als resultaat of worden opgeslagen in een datastructuur. Dit maakt het mogelijk om programma’s op een hoog abstractieniveau op te schrijven, wat leidt tot bondige programma’s. In de cursus wordt gebruik gemaakt van Haskell, een moderne, lazy programmeertaal. Tal van concepten, zoals recursieve en hogere-ordefuncties, lijstcomprehensies, patroonherkenning, monadische input-output, typeklassen en datatypen, lazy evaluatie en inductieve bewijzen over programma’s worden uitgelegd aan de hand van voorbeelden. Het toepassen van deze concepten oefent u door het maken van kleine programmeeropgaven. De besproken concepten vinden steeds vaker hun weg naar de mainstream programmeertalen. Zie verder: portal.ou.nl/web/functioneel-programmeren
M1/M3 Informatie-en procesarchitectuur Cursuscode: T48221 In veel organisaties groeit het gebruik van ict en neemt de complexiteit toe, zodat de beheersbaarheid en de samenhang afnemen. Een manier om hier grip op te krijgen, is het stellen van beleidskaders en richtlijnen voor de groei en ontwikkeling. Dit geheel van randvoorwaarden, standaarden en richtlijnen noemen we architectuur. We bedoelen hiermee niet systeemarchitectuur, dat gaat over de structuur van één systeem. Bij het begrip architectuur zoals hier gehanteerd, gaat het om meer dan platformen en applicaties. We passen dit begrip architectuur toe op de gehele enterprise zowel als op de verschillende domeinen, zoals het applicatiedomein, het netwerkdomein en het platformdomein. Het domein is het begrip om een samenhang aan te duiden tussen objecten waarop de beschouwde architectuur betrekking heeft. Het kaderstellende aspect van architectuur staat centraal in deze cursus. Ook de omgang met mogelijke weerstanden tegen architectuur en het toetsen van architectuur (nagaan dat men zich aan de architectuur houdt) speelt een belangrijke rol. Zie verder: portal.ou.nl/web/informatie-en-procesarchitectuur 58
P1/P2 Inleiding informatica Cursuscode: T28141 U krijgt in de cursus Inleiding informatica een brede inleiding in het vakgebied informatica. U bekijkt diverse moderne toepassingen van informatica, en buigt zich over vragen als: Hoe werkt het internet en wat gebeurt er precies als u een webpagina bekijkt of een e-mail verstuurt? Hoe kan Google zo snel zoveel antwoorden geven op uw vraag? Als u een betaling verricht via een beveiligde website, wat gebeurt er dan precies en hoe veilig is dat? Wat maakt een website gebruikersvriendelijk? Wat is een database, hoe ontwerpt u een database en hoe stelt u daar vragen aan? Hoe worden adressen op poststukken automatisch herkend? Waarom is logica zo belangrijk voor informatici? Waarom denken informatici vaak in termen van objecten en klassen? Hoe schrijft u eenvoudige programma’s in een objectgeoriënteerde programmeertaal zoals Java? Hoe kunnen computers taal begrijpen en welke rol spelen formele beschrijvingen daarbij? Waarom wordt informatie in computersystemen binair gerepresenteerd? Hoe werkt het besturingssysteem van een computer? Zie verder: portal.ou.nl/web/inleiding-informatica
B2/GK1 Inrichten en beheren van ict Cursuscode: T45241 Beheer van ict is in deze tijd erg belangrijk omdat de meeste organisaties sterk afhankelijk zijn van ict. Denk maar aan organisaties als banken, verzekeringsbedrijven, overheden en niet te vergeten onderwijsorganisaties. In de loop van de tijd is in het Nederlandstalige taalgebied een aantal methoden voor beheer van ict ontwikkeld en toegepast. Te denken valt aan BiSL, ASL en ITIL. Over deze methoden en daarmee verwante zaken gaat deze cursus. De cursus is breed opgezet zodat u een overzicht krijgt van wat er bij beheer van ict allemaal speelt. Ook inrichtingsvraagstukken van beheer krijgen voldoende aandacht. Een en ander wordt mede geïllustreerd aan de hand van casussen. Zie verder: portal.ou.nl/web/inrichten-en-beheren-van-ict
M1 IT-Governance Cursuscode: B70332 Een kerncompetentie van afgestudeerden die werkzaam zijn op het grensvlak van de inzet van IT en het (her)ontwerp van bedrijfsprocessen is het zelfstandig kunnen leveren van een bijdrage aan integratie en verbetering van op IT gebaseerde werksystemen. En dit in een omgeving die is gekenschetst door snel veranderende IT als basis-productietechnologie. In deze cursus wordt aandacht besteed aan de rol van IT binnen (en tussen) organisaties en de wijze van aansturing van de IT-functie. Tegenwoordig wordt dit bestempeld als het gebied van de IT Governance. Centraal in IT Governance staan de verwachtingen die managers wel en niet zouden moeten of kunnen hebben van de ITfunctie. In de literatuur definieert men IT Governance als ‘specifying the decision rights and accountability framework to encourage desirable behavior in using IT’ De vorm van deze cursus bestaat uit het verantwoord opzetten en uitvoeren van een IT Governance audit in een werkelijk bestaande organisatie. U schrijft eerst in, na ontvangst van het schriftelijk cursusmateriaal start u individueel met studietaak 1A. De uitwerking van studietaak 1A levert u in bij de docent. Steeds als er een voldoende aantal individuele uitwerkingen is ingeleverd bij de docent wordt een team van studenten samengesteld dat de resterende studietaken volgens een vast tijdpad gezamenlijk gaat uitwerken. Zie verder: portal.ou.nl/web/informatica/cursussen-op-cursusnaam
59
B1/GK2 Kunstmatige intelligentie 1 Cursuscode: T56211 In deze cursus leert u de basistechnieken van de kunstmatige intelligentie. Deze technieken zijn enerzijds gebaseerd op menselijke intelligentie (symbolische kennissystemen en fuzzy systemen) en anderzijds op intelligentie zoals deze zich in de natuur voordoet (neurale netwerken en genetische algoritmen). In hybride systemen worden deze technieken met elkaar gecombineerd (zoals neuro-fuzzy systemen). Kunstmatige intelligentie vindt steeds meer toepassingsgebieden. Zo worden de technieken gebruikt bij medische diagnoses, financiële beslissingen en het beheer van water en energie. Zie verder: portal.ou.nl/web/kunstmatige-intelligentie-1
B2 Kwaliteitsmanagement Cursuscode: B22321 Kwaliteit is een aspect waarop een organisatie kan sturen. Kwaliteitsmanagement versterkt de concurrentiepositie en verbetert de effectiviteit en de flexibiliteit. Er bestaat echter geen ‘one best way’ van kwaliteitsmanagement. Daarom vindt u in deze cursus geen blauwdruk voor de toepassing van concepten en methoden, maar aanwijzingen om kwaliteitsproblemen in individuele situaties te benaderen. Naast een brede oriëntatie op het vakgebied verwerft u ook de vaardigheden om deze kennis in de praktijk te gebruiken. Door middel van cases leert u onder meer om bestaande situaties te beschrijven, te reflecteren op het gevoerde kwaliteitsmanagement en aanwijzingen te geven voor verbetering. Zie verder: portal.ou.nl/web/informatica/cursussen-op-cursusnaam
B1 Logica en informatica Cursuscode: T41221 De logica houdt zich van oudsher bezig met onderzoek naar correct redeneren. Al in de middeleeuwen werden de eerste pogingen gedaan tot het bouwen van ‘redeneermachines’, de voorlopers van onze computer. Tegenwoordig is informatica een belangrijk toepassingsgebied van de logica. In het eerste blok van de cursus leert u werken met een formele taal: de propositielogica. Met behulp van semantische tableaus kunt u onderzoeken of een formule een geldig gevolg is van een verzameling aannames. Een andere weg om een relatie tussen formules vast te stellen, is via axiomatische afleidingen. In het tweede blok wordt deze taal uitgebreid met predikaten, waarmee eigenschappen van individuen kunnen worden vastgelegd. U maakt kennis met twee belangrijke toepassingen in de informatica: de Hoare-calculus waarmee correctheid van programma’s bewezen kan worden, en het logisch programmeren, een programmeerparadigma dat binnen kunstmatige intelligentie gebruikt wordt. Zie verder: portal.ou.nl/web/logica-en-informatica
P1/P2 Model-driven development Cursuscode: T37121 Het ontwikkelen van informatiesystemen is en blijft een lastig ambacht. De benodigde modelleervaardigheden kunnen alleen door ervaring worden opgedaan. Deze cursus geeft dit ambacht weer de plek die het verdient. U werkt met prachtig, modern gereedschap: ontwikkelsoftware die de gemaakte modellen direct omzet in werkende applicaties. Zodoende wordt een iteratief en in wezen experimenteel proces van systeemontwikkeling ondersteund. U voert dit proces uit aan de hand van veel voorbeelden, informatiepatronen en opdrachten. Voor deze cursus geldt, net als voor de voorafgaande cursus Databases: de software doet het routinewerk, u doet het denkwerk. Zie verder: portal.ou.nl/web/model-driven-development
60
P1/P2 Objectgeoriënteerd analyseren en ontwerpen Cursuscode: T34141 In deze cursus maakt u kennis met het Unified process, een proces voor objectgeoriënteerde systeemontwikkeling. olgens de stappen van dit proces leert u een objectgeoriënteerd informatie-systeem ontwerpen, gebruikmakend van de Unified modelling language (UML). U leert requirements vast te leggen in de vorm van use-casebeschrijvingen, de ‘omgeving van het systeem’ in kaart te brengen in de vorm van een domeinmodel (een UML-klassendiagram). U leert ontwerpen op grond van een aantal ontwerprichtlijnen, de zogenaamde GRASP-richtlijnen. U maakt interactiediagrammen en op basis daarvan ten slotte een ontwerpdiagram in de vorm van een volledig UML-klassendiagram. Ook leert u een database te gebruiken als persistentiemechanisme. Zie verder: portal.ou.nl/web/objectgeorienteerd-analyseren-en-ontwerpen
P1/P2 Objectgeoriënteerd programmeren in Java 1 Cursuscode: T25151 Java is een van de populairste programmeertalen. Java heet objectgeoriënteerd omdat een programmeertaak in Java wordt uitgevoerd door objecten die met elkaar samenwerken. Het is de taak van de programmeur om de structuur en het gedrag van die objecten te beschrijven. De cursus Objectgeoriënteerd programmeren in Java 1 behandelt de basisprincipes van Java en objectorientatie en biedt een prima manier om daarmee vertrouwd te raken. Er wordt vanaf het begin met objecten gewerkt. Programma’s worden ontwikkeld binnen de ontwikkelomgeving Eclipse. Al in het eerste blok leert u om eenvoudige programma’s te schrijven en deze te voorzien van een grafische gebruikersinterface. Bij dit laatste neemt Eclipse u veel werk uit handen. In dit eerste blok worden nog niet alle details van de gebruikte programmeerconstructies uitgediept. In het tweede en derde blok volgt een volledige en systematische behandeling van de concepten die wij u in deze cursus willen leren. Zie verder: portal.ou.nl/web/objectgeorienteerd-programmeren-in-java-1
P1/B2 Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2 Cursuscode: T42241 Wat is een goed programma en wat is een goed ontwerp? Met deze vraag begint het eerste blok van de cursus Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2. In de eerste leereenheid worden criteria geformuleerd waaraan de voorbeelden in de rest van de cursus zo goed mogelijk voldoen. Na die inleiding volgt een deel over het typesysteem. Typenhiërarchieën spelen daarbij een belangrijk rol, maar ook het gebruik van generieke typen komt aan de orde. En passant maakt u kennis met het begrip ontwerppatroon. In het tweede blok leert u hoe u fouten kunt afhandelen en hoe u parallellisme in uw programma kunt opnemen. Het derde blok gaat over verschillende manieren van gegevensopslag, waaronder de opslag in een database. Het vierde en laatste blok gaat over het programmeren van gebruikersinterfaces met behulp van Swing. Zie verder: portal.ou.nl/web/objectgeorienteerd-programmeren-in-java-2
61
B2 Observeren en rapporteren (AV 3) Cursuscode: B16111 Observeren en rapporteren is een vaardigheidscursus met twee verplichte bijeenkomsten. De cursus richt zich in het bijzonder op de volgende vaardigheden: - andermans onderzoek op een bepaald terrein en op beperkte schaal repliceren en de resultaten van dat onderzoek analyseren en evalueren op inhoudelijke en methodologische aspecten - schriftelijk verslag doen van onder meer de opzet, aanpak, uitvoering en resultaten in een onderzoeksrapport dat voldoet aan een aantal academische criteria. Overeenkomstig de bovengenoemde vaardigheden omvat de cursus een tweetal onderdelen die op hun beurt zijn opgebouwd uit een aantal opdrachten. U doorloopt met uw studiepartner alle stappen van de zogenoemde empirische cyclus en oefent (wellicht voor het eerst) met het verrichten van empirisch wetenschappelijk bedrijfskundig onderzoek. Daarna schrijven u en uw studiepartner een eigen onderzoeksrapport. Zie verder: portal.ou.nl/web/informatica/cursussen-op-cursusnaam
B2 Onderzoek als genre en empirische cyclus (AV 5) Cursuscode: B18111 Een wetenschappelijk artikel zit doorgaans op een bepaalde manier in elkaar; deze cursus behandelt de standaardelementen en geeft inzicht in hun functie: waaróm is elk onderzoeksartikel zo opgebouwd? U oefent op twee recente artikelen. U leert een empirisch bedrijfswetenschappelijk onderzoeksartikel samen te vatten en daarbij enkele dimensies te onderscheiden (zoals probleemstelling, hypothesen, onderzoeksmethoden). Zie verder: portal.ou.nl/web/informatica/cursussen-op-cursusnaam
B2-gk Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse (i.s.m. faculteit Psychologie en onderwijswetenschappen)
Cursuscode: S13131 In het onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse raakt u vertrouwd met de belangrijkste statistische begrippen en technieken voor psychologisch onderzoek. Tevens leert u omgaan met het computerprogramma SPSS waarmee u deze technieken kunt toepassen. Dit gebeurt aan de hand van vier onderzoeken. In de loop van het practicum analyseert u, stap voor stap, bestaande datasets. U maakt kennis met begrippen als frequentie, centrummaat en spreidingsmaat. Daarna wordt ingegaan op de inductieve (toetsende) statistiek. Hierbij maakt u kennis met de t-toets, de variantieanalyse, de correlatieanalyse en de regressieanalyse. Bij dit practicum hoort een bijzondere verplichting: het zelf deelnemen aan onderzoek. Er worden een aantal onderzoeken aangeboden waaruit u kunt kiezen. De totale studiebelasting van deze bijzondere verplichting bedraagt 3 uur. Zie verder: portal.ou.nl/web/informatica/cursussen-op-cursusnaam
62
M1/M3 Ontwerpen met bedrijfsregels Cursuscode: T18321 Wie samenwerking wil laten slagen, moet heldere afspraken maken. Deze universele waarheid geldt ook voor informatici die oplossingen bedenken om groepen professionals in hun werk met ict te ondersteunen. In het bedrijfsleven staat dit onderwerp volop in de belangstelling. Bedrijfsregels spelen een belangrijke rol in het beheersbaar maken van ict en het reduceren van de complexiteit. Bedrijfsregels dienen om de afspraken die mensen verbinden, expliciet te maken. In deze cursus beschouwen we een organisatie als (groepen van) belanghebbenden die de onderling afgesproken bedrijfsregels wensen te handhaven. U leert een aanpak om bedrijfsregels op te stellen, specificaties af te leiden uit bedrijfsregels, formuleringen in natuurlijke taal af te leiden om helder te communiceren met gebruikers, en ontwerpmodellen te maken voor communicatie met informatici. Als wiskundige formalismen worden verzamelingentheorie en relatiealgebra gebruikt. In de cursus worden principes van de theorie uitgelegd en leert u omgaan met een tool die de aanpak ondersteunt. Zie verder: portal.ou.nl/web/ontwerpen-met-bedrijfsregels
B1/B2 Ontwerpen van mens-machine-interactie Cursuscode: T01341 Met de explosieve groei van het aantal gebruikers van interactieve systemen is het belang toegenomen om bij het ontwerpen van dergelijke systemen de gebruiker centraal te stellen. Mens-machineinteractie (MMI) is het vakgebied dat zich hiermee bezighoudt. De cursus heeft een ontwerpgerichte en multidisciplinaire benadering. Bijdragen vanuit diverse disciplines (zoals cognitieve psychologie, ergonomie, grafisch ontwerpen) worden geïntegreerd tot een inhoudelijk samenhangend traject dat uit verschillende fasen en activiteiten bestaat. Het beginpunt ligt bij de gebruikers en de taken die zij uitvoeren in de huidige situatie, dus de situatie waar het te ontwerpen systeem moet gaan functioneren. Het eindpunt is een prototype van de interface van het te ontwikkelen systeem. Gemaakte producten, met name prototypes, worden voortdurend voorgelegd aan gebruikers, bij wijze van evaluatie. Centraal in de cursus staat een realistische casus die in een groepsopdracht wordt uitgewerkt. Zie verder: portal.ou.nl/web/ontwerpen-van-mens-machine-interactie
P1/P2 Ontwikkelpracticum Cursuscode: T51211 Met dit practicum rondt u de lijn ‘informatiesysteemontwikkeling’ af. Kennis en vaardigheden op het gebied van programmeren, databases en model-driven development past u toe op een realistische bedrijfscasus. We kozen voor een pakketvervoerder die, ooit klein begonnen, té snel is gegroeid. De informatievoorziening is nog primitief. De database is omvangrijk maar staat op instorten. Sleutelwoorden in het reddingsplan zijn ‘reverse engineering’ en ‘re-engineering’. Daarbij staan moderne ontwikkeltools tot uw beschikking. Zie verder: portal.ou.nl/web/ontwikkelpracticum
63
B2 Organisatie van ict in bedrijven en ketens Cursuscode: T39311 In deze cursus maakt u kennis met de volgende gebieden binnen de informatiekunde: architectuur, e-business en e-government en applicatie portfolio management. Daar waar mogelijk worden dwarsverbanden tussen de onderwerpen aangegeven. Sommige onderwerpen zouden gemakkelijk kunnen worden uitgebreid naar een complete cursus. Met het oog op de keuzes bij de bacheloropleiding informatiekunde en de beschikbare ruimte in het curriculum is ervoor gekozen om bij de behandeling van de genoemde onderwerpen alleen een aantal van de belangrijkere zaken aan bod te laten komen. Zie verder: portal.ou.nl/web/informatica/cursussen-op-cursusnaam
P2 Organisatiekunde Cursuscode: B13131 De cursus Organisatiekunde biedt denkgereedschap om aan de hand van een aantal managementthema’s de complexiteit van organiseren te begrijpen en zo constructieve oplossingen voor hedendaagse organisatieproblemen te vinden. De cursus is fundamenteel en in onderzoek gefundeerd, maar blijft steeds dichtbij de werkelijkheid van hedendaagse organisaties. Er wordt ingegaan op basisbegrippen rond organiseren, organisatie en management en manieren van kijken in het vakgebied van de organisatiekunde. Dat komt in de cursus tot uiting in zeven actuele thema’s: - organisatie, organiseren en management - strategie en omgeving - cultuur - macht en leiderschap - organisatieontwerp: processen, systemen en structuren - sturing in organisaties - nieuwe organisatievormen. Zie verder: portal.ou.nl/web/informatica/cursussen-op-cursusnaam
B2 Practicum informatiekunde Cursuscode: T41311 Voordat een informatiesysteem wordt gebouwd moet er inzicht zijn in de behoeften van de verschillende soorten toekomstige gebruikers en andere betrokkenen. Nadat u in de cursus Requirements voor informatiesystemen de technieken voor het ontdekken en in kaart brengen van deze behoeften hebt gehad, moeten in het Practicum informatiekunde de requirements worden opgesteld voor een realistische praktijkcasus. Belangrijk hierbij is dat de requirements gebaseerd moeten zijn op de doelen van de stakeholders. U moet zowel de belangrijkste stakeholders als hun doelen in kaart brengen en prioriteren. Bij het documenteren van de requirements gebruikt u formele modelleertechnieken. Verder leert u hoe u de requirements kunt valideren. Tevens leert u hoe u vooraf een realistisch projectplan kunt opstellen voor een project om te komen tot een requirements-specificatie. Zie verder: portal.ou.nl/web/practicum-informatiekunde
P2 Procesmanagement Cursuscode: B08111 Procesmanagement is een visie, een manier om naar organisaties en management te kijken. Het begrip ‘bedrijfsproces’ staat in deze visie centraal. Met processen bedoelen we doelgerichte, samenhangende reeksen van activiteiten. Het opstellen en verzenden van een factuur, het verstrekken van een uitkering of het maken van een product, zijn voorbeelden van bedrijfsprocessen.Door naar bedrijfsprocessen te kijken, bestuderen we de doelstellingen van de organisatie en datgene wat gedaan wordt, het werk dat wordt verzet, om deze doelstellingen te verwezenlijken. Zie verder: portal.ou.nl/web/informatica/cursussen-op-cursusnaam 64
B1 Procesmodelleren Cursuscode: T04211 Bedrijfsprocessen kunnen op vele niveaus gemodelleerd worden, van het abstracte en grofkorrelige niveau van de strategische visie tot de harde bits en bytes binnen de machines en netwerken. In deze cursus besteden we vooral aandacht aan processen op het niveau van taken, maar de benadering is generiek genoeg voor andere niveaus. Omdat modelleren veel aspecten heeft van zowel specificeren als structureel oplossen zullen validatie en verificatie van de modellen een grote rol spelen. Petri-netten zijn daarin een nuttig hulpmiddel. De grafische mogelijkheden, waaronder simulatie en animatie, zijn zeer geschikt voor validatie van en communicatie over modellen. De onderliggende mathematische semantiek maakt daarbij redeneren over correctheid en gedragseigenschappen mogelijk. Naast de methodologische en technische aanpak via Petri-netten wordt ook aandacht gegeven aan de inbedding in de wereld van de bedrijfsinformatiesystemen. Communicatie over modellen op het bedrijfsniveau en het bespreken van requirements en correctheid worden benadrukt via een modelleerproject. Zie verder: portal.ou.nl/web/procesmodelleren
B1 Programmeerpracticum Cursuscode: T50221 Tijdens de opleiding wordt in een aantal cursussen theorie aangedragen over objectgeoriënteerd ontwerpen en programmeren en over algoritmen en datastructuren. Voor een goede beheersing van het programmeren is het ook noodzakelijk te oefenen met het uitwerken van grotere programmeeropdrachten met een integrerend karakter. Daarom bestaat deze cursus uit een groot practicum waarin u voor de gegeven opdrachten een oplossing moet bedenken en deze dan kunt omzetten in een werkend programma. Daarin wordt een aantal technieken en tools gebruikt die nog niet eerder binnen de opleiding voorgekomen zijn, zoals statische code checking, versiebeheer en refactoring. Het practicum bestaat uit verschillende onderdelen, waarvan een deel in samenwerking met een medestudent moet worden uitgevoerd. Zie verder: portal.ou.nl/web/programmeerpracticum
B2 Projectmanagement: beheersen van projecten Cursuscode: B49111 Verandering en de daarmee samenhangende behoefte aan veranderingsmanagement door projecten kan iedereen in de alledaagse praktijk waarnemen. In deze cursus bestudeert u relevante teksten uit het tekstboek en laat zien dat u problemen die in een relatief eenvoudig project kunnen optreden op een gestructureerde en verantwoorde manier kunt analyseren en tot verantwoorde oplossingsrichtingen komt. Tijdens het afsluitende tentamen voert u een analyse uit, bepaalt oplossingsrichtingen en u stelt de consequenties op voor het projecthandboek en de communicatie binnen het project. U verwerft kennis en inzicht over feiten en concepten van projectmanagement, gericht op herkenning en toepassing van de volgende hoofdonderwerpen: - algemene projectmanagementthema’s - projectorganisatie en mensen - projectplanning en control - een stappenplan dat is gebaseerd op een bedrijfskundig model van de beheerscyclus voor het oplossen van problemen in de uitvoeringsfase van projecten. Zie verder: portal.ou.nl/web/informatica/cursussen-op-cursusnaam
65
B2 Projectmanagement: implementeren van ERP-systemen Cursuscode: B23211 Enterprise Resource Planning-systemen (ERP-systemen) worden sinds het einde van de twintigste eeuw steeds meer toegepast als integrale vervanging van een samenraapsel van zelfbouwsystemen en aangekochte, gespecialiseerde systemen. Deze cursus biedt u inzicht in de mogelijke consequenties van een ERP-implementatie in een organisatie, met het accent op het project waarmee het systeem geïmplementeerd wordt. Dit inzicht verwerft u door kennis uit relevante wetenschappelijke artikelen op kleine cases toe te passen. Op deze wijze wordt u zich bewust van de verschillende aspecten die spelen bij de invoering van een ERP-systeem in een organisatie. Zie verder: portal.ou.nl/web/informatica/cursussen-op-cursusnaam
P2 Projectmanagement: inrichten van projecten Cursuscode: B48121 Verandering en de daarmee samenhangende behoefte aan veranderingsmanagement door projecten kan iedereen in de alledaagse praktijk waarnemen. In deze cursus bestudeert u relevante teksten uit het tekstboek en laat zien dat u de verworven kennis en inzichten in een eenvoudige praktijkcasus kunt herkennen. In een tweede praktijkcasus laat u zien dat u de verworven kennis en inzichten kunt toepassen. Tijdens het afsluitende tentamen toont u aan, door de uitwerking van een tentamenopdracht gebaseerd op een project uit uw eigen omgeving, dat u in een relatief eenvoudige en niet-veranderlijke situatie een project zelfstandig kunt inrichten. In deze cursus verwerft u kennis en inzicht over feiten en concepten van projectmanagement, gericht op herkenning en toepassing van de volgende hoofdonderwerpen: - algemene projectmanagementthema’s. - projectorganisatie en mensen - projectplanning en control. Zie verder: portal.ou.nl/web/informatica/cursussen-op-cursusnaam
P1 Propedeuseproject informatica Cursuscode: T63211 De propedeuse van de informaticaopleiding wordt afgerond met een practicum van één module, waarin de kennis en vaardigheden opgedaan in de andere cursussen worden toegepast in een gesimuleerde bedrijfscontext. U werkt aan een casus: Theater De Tulp. U ontwerpt voor dit theater een volledig informatiesysteem en implementeert de website die daar deel van uitmaakt. Deze website wordt gepubliceerd op een server van de Open Universiteit. Tijdens het practicum doorloopt u het volledige ontwikkeltraject: analyse van de informatiebehoefte, het opstellen van een ontwerp voor de software en de grafische kant van de website, implementatie van software en site en oplevering van een goed onderhoudbaar en gedocumenteerd product. Zie verder: portal.ou.nl/web/propedeuseproject-informatica
P2 Propedeuseproject informatiekunde Cursuscode: T02211 De propedeuse van de informatiekundeopleiding wordt afgerond met een practicum van één module, waarin de kennis en vaardigheden opgedaan in de andere cursussen worden toegepast in een gesimuleerde bedrijfscontext. U werkt aan een casus: Theater De Tulp. Na het opstellen van een plan van aanpak ontwerpt u voor dit theater belangrijke delen van een informatiesysteem en implementeert deels de website die daar deel van uitmaakt. Deze website wordt gepubliceerd op een server van de Open Universiteit. Tijdens het practicum doorloopt u het volledige ontwikkeltraject: opstellen van een plan van aanpak, analyse van de informatiebehoefte, het opstellen van een ontwerp voor de software en de grafische kant van de website, gedeeltelijke implementatie van software en site, code review en oplevering van een goed onderhoudbaar en gedocumenteerd product. Zie verder: portal.ou.nl/web/propedeuseproject-informatiekunde 66
M2/M1-gk/M3-gk Requirements engineering Cursuscode: T65311 Requirements engineering is in twee aspecten te verdelen: het boven tafel krijgen van de wensen en doelen van stakeholders, en het vertalen van die wensen en doelen naar (semi)formele modellen. Deze cursus Requirements engineering bestrijkt dat laatste aspect. U krijgt een breed overzicht van diagramtechnieken en formele technieken die beschikbaar zijn om requirements te specificeren, en u leert werken met een methode voor specificatie: de KAOS-methode van prof. A. van Lamsweerde. De cursus bestaat dus voor een gedeelte uit theorie, en voor een gedeelte uit het in de praktijk toepassen van de theorie. Zie verder: portal.ou.nl/web/requirements-engineering
B2/B1-gk Requirements voor informatiesystemen Cursuscode: T05211 Voordat een informatiesysteem wordt gebouwd moet er inzicht zijn in de behoeften van toekomstige stakeholders. Behoeften kunnen variëren van het ondersteunen van bedrijfsdoelen, het leveren van een specifieke functionaliteit tot het verbeteren van beveiliging of performance. De cursus Requirements voor informatiesystemen richt zich op het in kaart brengen van deze behoeften. Hierbij zijn verschillende hoofdactiviteiten van belang, te weten eliciteren, specificeren, modelleren en valideren van de requirements. Voor elk van deze activiteiten is een scala aan technieken beschikbaar. Deze kunnen zowel grafisch als tekstueel georiënteerd zijn en kunnen zowel op mensen betrekking hebben (denk aan interviews) als op bestaande documentatie of systemen. Bij de behandeling van de technieken worden veel praktische tips gegeven en komen ook hun sterke en zwakke punten aan bod. Verder wordt ervaring opgedaan met een select aantal technieken door het doorlopen van verschillende kleine cases. Zie verder: portal.ou.nl/web/requirements-voor-informatiesystemen
B1/B2-gk Security en IT Cursuscode: T20211 Deze cursus geeft een brede kijk op het vakgebied security. Er komen uiteenlopende onderwerpen aan bod, zoals cryptografie, aspecten van beheer, privacy en de beveiliging van software, besturingssystemen, databases en computernetwerken. De nadruk van de cursus ligt bij beveiliging in technische zin. Centraal daarbij staan vragen als: welke kwetsbaarheden zijn er (op alle niveaus: hardware, internetprotocollen, besturingssystemen, applicaties en databases), welke aanvallen zijn daardoor mogelijk, hoe kunnen deze aanvallen worden voorkomen en hoe kunnen geslaagde aanvallen worden ontdekt. De meeste aandacht besteden we daarbij aan de bedreigingen en de beveiliging van computernetwerken, in het bijzonder internet. Zie verder: portal.ou.nl/web/security-en-it
B1-gk/B2-gk Semantic web Cursuscode: T64211 Het semantic web omvat technologieën waarmee de hele wereld data kan delen en integreren. Het belooft dus één web van data te worden, vergelijkbaar met hoe HTML en het world wide web één web van documenten vormen. Ontwikkeling van het semantic web vereist nieuwe technieken voor datamodellering en logica. Bij het semantic web worden data niet alleen ingevoerd of uitgewisseld, maar gedeeld met de hele wereld, gebruikmakend van de data die al op het semantic web staan. Zie verder: portal.ou.nl/web/semantic-web
67
M2/M3 Software architecture Cursuscode: T32311 Een softwarearchitect formuleert een blauwdruk van een systeem. Die blauwdruk maakt de softwarearchitect op basis van een prioriteitenlijst van de vaak conflicterende eisen van verschillende stakeholders, en daarbij beargumenteert hij of zij op welke manier de gekozen oplossing aan die eisen tegemoetkomt. Het gaat dan niet alleen om functionele, maar vooral ook om niet-functionele eisen, zoals performance, security, of de flexibiliteit met het oog op toekomstige veranderingen. Richtlijnen om de invloed van oplossingen op dat soort aspecten van systemen te bepalen, zijn er in de vorm van architectuurpatronen. In deze cursus leert u hoe u te werk gaat bij het maken van keuzes, ziet u een grote hoeveelheid architectural patterns, leert u hoe u een architectuurbeschrijving er uitziet, en leert hoe u een bestaande beschrijving van een softwarearchitectuur kunt evalueren. Zie verder: portal.ou.nl/web/software-architecture
M2/M3 Software composition Cursuscode: T28341 Software compositie gaat over het ontwerpen van nieuwe software door geprefabriceerde softwarecomponenten te gebruiken en te integreren. Het is een hele uitdaging om componenten in verschillende producten te kunnen hergebruiken; vaak zijn daarvoor kleine aanpassingen in de componenten nodig. Om op een systematische manier grootschalig hergebruik van onderdelen te realiseren is het modelleren van variabiliteit erg belangrijk. De cursus behandelt grondslagen, principes en technieken om met variabiliteit en hergebruik om te gaan. De geschiedenis van componentgebaseerde softwareontwikkeling wordt kort besproken, met component technologieën zoals UNIX, CORBA en Enterprise JavaBeans. Daarna komen meer recente technologieën aan bod: servicegeoriënteerde architecturen (SOA), resourcegeoriënteerde architecturen (ROA) en de REST-principes, en tot slot Software Product Lines (SPL). In een SPL worden verschillende producten systematisch opgebouwd op basis van een domeinmodel en een variabiliteitmodel. In diverse ontwerpopdrachten over een fictief navigatiesysteem wordt geoefend met de leerstof. Zie verder: portal.ou.nl/web/software-composition
B1/B2 Software engineering Cursuscode: T07351 Software engineering is het vakgebied dat zich bezighoudt met alle aspecten van het doelmatig produceren van hoogwaardige software die vanwege de omvang en/of complexiteit redelijkerwijs niet door een of enkele personen ontwikkeld kan worden. De doelmatigheid gebiedt dat zulke software (of onderdelen daarvan) gedurende langere tijd meegaat en dus aanpasbaar moet zijn aan veranderende eisen. Behalve aan softwaretechnische zaken als analyse, requirements, ontwerp, architectuur en testen, wordt in deze cursus ook aandacht besteed aan organisatorische aspecten van softwareontwikkeling. De cursus geeft een breed overzicht van het gehele vakgebied software engineering. Vanwege de uitgebreidheid van het vakgebied mist zo’n overzicht vaak diepte. Om dat gemis tegen te gaan, is naast een tekstboek dat voor het brede overzicht zorgt, gekozen voor het toevoegen van opdrachten waarin enkele onderwerpen nader uitgediept worden. De verhouding in hoeveelheid studielast tussen tekstboek en opdrachten is ongeveer 2:1. De opdrachten maken het ook mogelijk in te gaan op de snel veranderende actualiteit. Zie verder: portal.ou.nl/web/software-engineering
68
M2/M3-gk Software evolution Cursuscode: T66311 Software evolution omvat de activiteiten die volgen op de release van een softwaresysteem. Ook nadat een systeem is uitgebracht en in productie is genomen, zal de software moeten worden aangepast aan veranderende omstandigheden, om zo aan de wensen van de gebruikers te blijven voldoen. Hierbij kan worden gedacht aan het oplossen van fouten, het uitbreiden van de functionaliteit, het achterhalen van de structuur van een systeem en het verbeteren van de programmacode. In de cursus wordt ingegaan op de processen voor het onderhouden van een systeem (software maintenance), en de problemen die daarbij optreden. Verder worden er technieken aangeboden voor het analyseren en transformeren van programmacode. Met deze technieken wordt het makkelijker om bestaande systemen aan te passen. In twee practicumopdrachten gaat u zelf aan de slag met een voorbeeld van een techniek voor programma-analyse, namelijk het toepassen van softwaremetrieken om zo de kwaliteit van het softwareproduct te bepalen. Zie verder: portal.ou.nl/web/software-evolution
M2/M3/M1-gk Software management Cursuscode: T24331 In deze cursus wordt een overzicht gegeven van de diverse aspecten die van belang zijn voor het succesvol leiden van softwareprojecten. De cursus is gebaseerd op originele en beroemde artikelen van de kopstukken van het vakgebied. Onderwerpen die in de diverse artikelen specifiek aan de orde komen, zijn: procesbeheersing en -verbetering, projectmanagement, planning, schatten van tijd en kosten, risicomanagement, meten van softwarekwaliteit, certificering en problemen rond technologieoverdracht. De cursus heeft als uitgangspunt een boek waarin belangrijke artikelen uit de (Engelstalige) wetenschappelijke vakliteratuur op een overzichtelijke wijze bijeen zijn gebracht: met rode draad The ‘3P’s’ of softwaremanagement, waarbij het steeds weer gaat om het juiste evenwicht tussen product, proces en personen. Zie verder: portal.ou.nl/web/softwaremanagement
M2/M3-gk Software security Cursuscode: T40311 De cursus gaat over de beveiliging van software, waarbij technische, organisatorische en ethische aspecten worden belicht. Het doel van software security is ervoor te zorgen dat software vrij is van beveiligingslekken en correct blijft werken, ook als een kwaadwillende hacker deze probeert te misbruiken. De cursus bespreekt veelvoorkomende beveiligingsproblemen, de onderliggende oorzaken en oplossingen. Centraal staat de filosofie dat beveiliging niet achteraf gerepareerd moet worden, maar dat software zodanig ontwikkeld wordt dat problemen met beveiliging voorkomen worden. In de cursus maakt u kennis met kwetsbaarheden zoals SQL-injectie, XSS en buffer overflows. U leert hoe u deze kwetsbaarheden kunt voorkomen tijdens het softwareontwikkelproces aan de hand van ontwerpprincipes, risicomanagement, risicoanalyse, statische codeanalyse en security-testen. De cursus besteedt ook aandacht aan security-aspecten van programmeertalen en programmeerplatformen en ethische aspecten van software security. Naast het bestuderen van theorie voert u diverse praktische opdrachten uit waarin u de beveiliging van applicaties onderzoekt en verbetert. Zie verder: portal.ou.nl/web/software-security
69
M2/M3 Software verification and validation Cursuscode: T67311 Deze cursus heeft als onderwerp het verifiëren en testen van systemen met behulp van formele (wiskundige) methoden. Het eerste deel van de cursus gaat over het construeren van formele modellen. Hiertoe worden Kripke-structuren en timed automata behandelt. In het tweede gedeelte worden temporele logica en model checking gebruikt om deze modellen te verifiëren. Het laatste gedeelte behandelt model-based testtechnieken, die deze modellen kunnen testen. Een belangrijk aspect van deze cursus is dat hetzelfde model wordt gebruikt voor zowel verificatie als testing. Zie verder: portal.ou.nl/web/software-verification-and-validation
M3 Verdiepingsopdrachten master CS Cursuscode: T53331 Als voorbereiding op het afstuderen doet u in de masteropleiding Computer Science in een begeleid traject ervaring op met taken als het schrijven van een artikel of het opstellen van een onderzoeksplan. Het traject bestaat uit twee cursussen van elk 1 module: Academische competenties in de master CS (ACM-CS)en Verdiepingsopdrachten master CS (VOM-CS). De verdiepingsopdrachten zijn bedoeld om een aantal belangrijke academische competenties in een realistische context uit te oefenen. Deze verdiepingsopdrachten bouwen elk voort op de inhoud van een andere cursus uit het masterprogramma. De opdrachten zijn gekoppeld aan de cursussen Design patterns, Ontwerpen met bedrijfsregels of Software evolution. Dit is de volgorde waarin de verdiepingsopdrachten worden doorlopen. Zie verder: portal.ou.nl/web/verdiepingsopdrachten-master-cs
M3 Voorbereiding afstudeeropdracht CS Cursuscode: T30311 Het afstudeertraject bestaat uit drie onderdelen. Voordat u met het eerste deel, Voorbereiding afstudeeropdracht CS (T30311), kunt starten, moet u eerst de Handleiding Afstudeertraject master Computer Science door nemen. Deze handleiding vindt u op de faculteitstab op Studienet. Informatie over de mogelijke onderwerpen en, de afstudeerbegeleidersvindt u op portal.ou.nl/web/ informatica/afstuderen. Vervolgens stelt u een afstudeervoorstel (A4) op met het sjabloon en dient u dit voorstel in bij de afstudeercoördinator. U krijgt dan een afstudeercommissie toegewezen en schrijft zich in voor Voorbereiding afstudeeropdracht CS (T30311). Zie verder: portal.ou.nl/web/voorbereiding-afstudeeropdracht-cs
M2 Voorbereiding afstudeeropdracht SE Cursuscode: T37311 Het doel van deze module is het afbakenen en preciseren van het afstudeeronderzoek. Van een los afstudeeridee moet u in dit vooronderzoek komen tot een goed onderbouwde vraagstelling, die wetenschappelijk voldoende interessant is en die getoetst is op haalbaarheid. De vraagstelling wordt onderbouwd door een literatuuronderzoek. Deze vraagstelling wordt neergelegd in een uiteindelijk door een afstudeercommissie goed te keuren onderzoeksplan. U kiest daarbij één van de drie aspecten (software architecture, software quality management of software quality assurance) om in af te studeren. Het afstudeeronderwerp sluit bij voorkeur aan bij OU-onderzoek en heeft een onderdeel waarin (eventueel in samenwerking met anderen) gebruikssoftware wordt ontwikkeld hetzij ten behoeve van de onderzoekers hetzij om resultaten van het onderzoek toe te passen in een bedrijfssituatie. Zie verder: portal.ou.nl/web/voorbereiding-afstudeeropdracht-se
70
P1/P2 Webapplicaties: de clientkant Cursuscode: T58221 Steeds meer applicaties, met name ook voor mobiele apparaten, hebben de vorm van een webapplicatie. Een webpagina vormt een geheel van objecten die u met behulp van een scriptingtaal (JavaScript) kunt manipuleren. Met JavaScript kunt u bovendien asynchroon communiceren met de webserver (dat is waar de naam Ajax voor staat), zodat u een pagina van informatie kunt voorzien die van de webserver is verkregen, zonder dat de browser een nieuwe pagina hoeft te laden en interpreteren. Op die manier is het mogelijk om - bijvoorbeeld - een complete spreadsheetapplicatie te bouwen, die geheel aan de clientkant draait en die alleen communiceert met de server om de gegevens te bewaren. Binnen de cursus Webapplicaties: de clientkant krijgt u de basis mee om dat type applicaties te ontwikkelen. Daarbij legt de cursus veel nadruk op het juiste gebruik van de standaarden die er zijn voor de verschillende talen en technieken. Zie verder: portal.ou.nl/web/webapplicaties-de-clientkant
B1-gk Webapplicaties: de serverkant Cursuscode: T21331 Het onderwerp van de cursus is het bouwen van webapplicaties waarvan de gebruikersinterface bestaat uit dynamische webpagina’s die door een server worden gegenereerd. De nadruk ligt daarbij op het gebruik van de MVC-architectuur en van Java-servlets in combinatie met JSP en JSTL. De cursus besteedt ook aandacht aan het gebruik van frameworks, waarbij zowel Struts als het populaire Ruby on Rails worden bekeken. Zie verder: portal.ou.nl/web/webapplicaties-de-serverkant
P1/P2 Webcultuur Cursuscode: T38121 Webcultuur is een propedeusecursus van de faculteit Informatica, maar richt zich op een breder publiek dan de informaticastudent alleen. De cursus gaat in op de wijze waarop het world wide web het dagelijkse leven beïnvloedt, waardoor nieuwe gedragswijzen, nieuwe subculturen en nieuwe vormen van creativiteit ontstaan. Internet is veel meer dan een netwerk tussen computers, het web is veel meer dan een netwerk van webpagina’s. In de cursus gaan we op onderzoek naar dat ‘meer’. We proberen webcultuur te benoemen. Hiertoe gaan we op zoek naar de wijze waarop het web de communicatie tussen mensen beïnvloedt en analyseren we diverse aspecten daarvan. Daarbij moedigen wij iedere deelnemer voortdurend aan om actief deel te nemen aan dat wat op het web gebeurt. Relevante onderwerpen zijn: communicatiemodellen, mediatheorie, semiotiek, usability en gebruik. Zie verder: portal.ou.nl/web/webcultuur
B1 XML: theorie en toepassingen Cursuscode: T35231 XML schijnt tegenwoordig overal ‘in’ en ‘onder’ te zitten, maar wat is XML en waarom is het zo belangrijk? XML is een familie van talen, ontworpen om wereldwijde, geautomatiseerde gegevensuitwisseling tussen computersystemen mogelijk te maken, los van specifieke besturingssystemen of programmeertalen en gebaseerd op internettechnologie. XML-documenten zijn leesbaar door zowel machines als mensen. De cursus behandelt theorie en praktijk van de belangrijkste XMLtechnologieën. Eén daarvan is de geavanceerde webservicetechnologie, waarbij programma’s - van legacysoftware op een mainframe tot moderne Java-toepassingen - over het internet functionaliteit beschikbaar stellen aan andere programma’s. Zie verder: portal.ou.nl/web/xml-theorie-en-toepassingen
71
Opleidingsmogelijk heden voor bedrijven en instellingen De faculteit heeft een jarenlange ervaring met het verzorgen van opleidingen voor bedrijven en instellingen op basis van onze unieke opleidingsmogelijkheden. Kwaliteit, flexibiliteit en efficiëntie zijn de kernbegrippen in onze dienstverlening. Onze kwaliteitsambitie blijkt onder meer uit de certificering die een wezenlijk onderdeel vormt van al onze opleidingstrajecten.
In-company-opleidingen U wilt een groep medewerkers gezamenlijk een opleiding laten volgen? Ons hoogwaardige studiemateriaal en de begeleiding door een ervaren OU-docent op locatie vormen een ideale combinatie. We maken afspraken met u over opzet en tempo van de opleiding om een goede balans te realiseren tussen het bedrijfsbelang en de ontplooiing van uw medewerkers. Daarbij is het ook mogelijk om uw bedrijfssituatie als casuïstiek in de opleiding op te nemen.
Maatwerk Met ons uitgebreide en actuele cursusaanbod kunnen wij opleidingen samenstellen die zijn toegesneden op uw organisatie, uw situatie en uw wensen. Wij kunnen voor u specifieke trajecten ontwikkelen in combinatie met een rijk scala van onderwijsvormen en extra diensten, variërend van individuele studieroutes tot intensieve groepstrajecten, met klassikale begeleiding in company of op één van de OU-studiecentra bij u in de buurt, of online begeleiding in een virtuele klas. Samen met u maken wij de opleiding die het beste past bij uw organisatie.
Corporate University Heeft uw organisatie een structurele kennisbehoefte op academisch niveau? Met de Open Universiteit kunt u uw eigen universiteit in huis vormgeven, waarmee geaccrediteerd academisch onderwijs onderdeel wordt van uw personeelsbeleid. Wij nemen u de organisatie uit handen en samen bouwen wij uw eigen Corporate University.
Contact en advies Voor een vrijblijvend adviesgesprek over een passend antwoord op uw scholings- en professionaliseringsvragen kunt u contact opnemen met projectmanager Jeroen Bregman, E
[email protected], T +316 - 52 69 20 82
72
Docenten opleidingen wetenschapsgebied Informatica en informatiekunde
Ing. Koos Baas
Prof. dr. Erik Barendsen
Prof. dr. Lex Bijlsma
Drs. Johan van den Boomen
Dr. Rik Bos
Drs. Patricia Castelijn
Lic. Martine Coun
Dr. Anda Counotte
Ir. Lianne Cuijpers
Prof. dr. Marko van Eekelen
Drs. Bert Esmeijer
Drs. Bernard van Gastel
Dr. Bastiaan Heeren
Prof. dr. ir. Remko Helms
Drs. Annemiek Herrewijn
Ir. Hans Hofstee
Ir. Guy Janssens
Prof. dr. Johan Jeuring
Prof. dr. ir. Stef Joosten
Drs. Ton de Keijser
Dr. ir. Arjan Kok
Ir. Herman Koppelman
Drs. Petra Leeuwestein
Dr. ir. Karel Lemmen
Drs. Han Levink
Drs. Josje Lodder
Dr. ir. Frans Mofers
Ir. Paul Oord
Dr. ir. Harrie Passier
Bart Pauw
Drs. Harold Pootjes
Prof. dr. Gerrit van der Veer
Ir. Frank Wester
Drs. Gerard van Rijn
Dr. Ella Roubtsova
Dr. Lloyd Rutledge
Dr. ir. Werner Rutten
Ir. Sylvia Stuurman
Dr. Freek Verbeek
Dr. ir. Harald Vranken
Ir. Evert van de Vrie
Dr. Nikè van Vugt
Dr. Lex Wedemeijer
Drs. Jikke van Wijnen
Manuela Witsiers
Thomas van Zanten MSc RC
73
Overige medewerkers met studentencontacten
74
Drs. Jeroen Bregman
Drs. Henk Frederiks
Marianne Mertens
Chrisja Muris
Renate Nowak
Daniëlle Tissingh
Janine Voncken
Rob Wijnands
Ser vice en informatie Heeft u vragen over uw studie of wilt u informatie over het dichtstbijzijnde studiecentrum? Neem dan contact op met een van onze medewerkers of kijk op de website voor onze bereikbaarheid.
T +31 (0)45 - 576 2888 www.ou.nl/directcontact www.ou.nl/studiecentra
Colofon Open Universiteit Faculteit Management, Science & Technology Gemeenschappelijke serviceorganisatie Redactie drs. Henk Frederiks Vormgeving en omslagontwerp Team Visuele Communicatie, Janine Cranshof Illustratie cover Every picture tells a story [121] © John Arkenbout Valkenburgerweg 177, 6419 AT Heerlen - NL Postbus 2960, 6401 DL Heerlen - NL Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Juli 2014
76
Overige vakgebieden van de Open Universiteit
cultuurwetenschappen
managementwetenschappen
onderwijswetenschappen
natuurwetenschappen
rechtsgeleerdheid
80167
6314232
BB615
psychologie
Open Universiteit bezoekadres: Valkenburgerweg 177, 6419 AT Heerlen postadres: Postbus 2960, 6401 DL Heerlen, T +31 (0)45 - 576 2888 www.ou.nl/directcontact