Structuurvisie Langedijk

Structuurvisie Langedijk 2012-2030 CONCEPT Mei 2012

2

Structuurvisie Langedijk 2012-2030 CONCEPT

Mei 2012

3

4

INHOUDSOPGAVE STRUCTUURVISIE LANGEDIJK 2012-2030

Voorwoord 0.

Samenvatting

1.

Inleiding

2.

Communicatie

3.

Missie, visie en ambitie Langedijk

4.

Langedijk tot nu toe 4.1. Langedijk en de strijd tegen het water (700-1950) 4.2. Groei als norm (1950-2010) e 4.3. 21 eeuw, keerpunt in vele opzichten 4.4. Langedijk als onderdeel van de regio Alkmaar

5.

Werken aan de kwaliteit van Langedijk ‘opmaat en opgaven naar de toekomst’

6.

Ruimtelijke koers op hoofdlijnen 6.1. Landschap als basis 6.2. Ruimtelijke koers binnen de regio Alkmaar 6.3. Ruimtelijke koers van Langedijk als gemeente 6.4. Ruimtelijke koers van de dorpen

7.

Ruimtelijke vertaling per thema 7.1. Sociaal Langedijk Jongeren Gezinnen Ouderen 7.2. Ondernemend Langedijk Werken en economie Detailhandel, zorg en voorzieningen Kleinschalig werken in woonomgeving Sociaal en maatschappelijk ondernemen 7.3. Dorps Langedijk Kleine dorpen met eigen identiteit Basisvoorzieningen in het lint Cultuurhistorie leesbaar en beleefbaar Dorpse openbare ruimte Dorpse infra en verkeer 7.4. Landelijk Langedijk Groen en water altijd dichtbij Groen en recreatie op loopafstand Natuur, landbouw en water Recreatie en toerisme in Langedijk Landelijk verkeer en infra

8.

Uitvoeringsparagraaf 8.1. Projecten 8.2. Instrumentarium

Bijlage:

Nota Zienswijzen

5

6

Voorwoord Ontwikkelingen op het gebied van economie, woningbouw en overheidsfinanciën, evenals de inwerkingtreding van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening, zijn aanleiding om de Structuurvisie Langedijk 2000-2020 te vernieuwen. Langedijk is een plattelandsgemeente met zes verschillende dorpen, elk met elk hun eigen karakter en identiteit. Het unieke en de eigenheid van Broek op Langedijk, Zuid-Scharwoude, Noord-Scharwoude, Oudkarspel, Sint Pancras en Koedijk wordt door de inwoners hoog gewaardeerd en gekoesterd. Rust, ruimte, betrokkenheid en menselijke maat geven de dorpen afzonderlijk maar ook Langedijk als geheel een dorps karakter. Hoewel dorps en landelijk is Langedijk in de loop der tijd steeds meer onderdeel uit gaan maken van de stedelijke regio Alkmaar. Bestuurlijk gescheiden vormen de drie gemeenten samen een agglomeratie met 170.000 inwoners waarbinnen gemeentegrenzen vervagen en de afstand om hier of daar te werken er steeds minder toe doet. Voor haar eigen toekomst heeft Langedijk nadrukkelijk gekozen voor een dorps karakter en een landelijke uitstraling. Water en cultuurhistorie vormen daarbij belangrijke bouwstenen. Langedijk ligt daarbij letterlijk op de grens van enerzijds de dynamische en dichtbevolkte Randstad en anderzijds de landelijke en dunbevolkte Kop van Noord-Holland, waar binnenkort krimp van de bevolking wordt voorzien. Binnen de plantermijn van 2012 - 2030/2040 komt het einde van de bevolkingsgroei in zicht. Nederland vergrijst en ontgroent en de beroepsbevolking blijft vanaf nu nagenoeg stabiel. Naar verwachting zal het aantal eenpersoonshuishoudens sterk groeien en zullen de meerpersoonshuishoudens in aantal dalen. Na meer dan een halve eeuw groei van economie, technologie en verstedelijking lijken we ons – wakker geschud door de financiële, economische en woningmarktcrisis – bewust te worden van het feit dat het anders kan of zelfs moet. Het zijn deze grote en onbeïnvloedbare ontwikkelingen die aanleiding zijn om na te denken over de toekomst van Langedijk in sociaal en ruimtelijk opzicht. Wat voor gemeente en gemeenschap wil Langedijk in 2020 en 2030 zijn en hoe kan de fysieke leefruimte van Langedijk daartoe het best worden ingericht? Wat is tegen die achtergrond de ruimtelijke vertaling van ‘dorps’ en ‘landelijk’ en wat is voor een ook vergrijzend Langedijk een kwalitatief hoogwaardig woon-, leef- en werkmilieu? Daarbij is voor de kenmerkende lintstructuur van Langedijk en haar dorpen de opgave om ruimte te bieden voor nieuwe functies en daarbij rekening te houden met al het cultuurhistorisch waardevolle. Een (structuur-)visie op de toekomst van Langedijk maakt duidelijk in welke richting de gemeente zich – in algemene zin en ruimtelijk - gaat ontwikkelen en hoe en met welke realistische acties die ontwikkeling vorm te geven. De visie brengt lijn en logica in de te volgen stappen voor de lange termijn en biedt een houvast en toetsingskader bij het oplossen van tussentijdse problemen en vraagstukken. Bij de totstandkoming van de structuurvisie 2012-2030 was de ambitie om ‘verder te gaan dan de gebruikelijke inspraak’ en de visie een breed gedragen coproductie te laten zijn van de Langedijkers. In meerdere sessies met zowel politiek, burgers en bedrijfsleven is creativiteit geleverd om de vele opgaven op verschillende beleidsterreinen een plek te geven in een integrale en samenhangende visie. De huidige situatie is als uitgangspunt genomen voor de toekomstige situatie. Bij het opstellen van de Structuurvisie 2012-2030 is ruimte gegeven voor vernieuwing, maar wel met respect voor het goede en historische dat Langedijk nu heeft. De ruimtelijke koers naar 2030 is uitgezet. Een ruimtelijke koers die leidt naar een dorps en landelijk Langedijk met een rijk verenigingsleven en een groot gevoel van saamhorigheid en ondernemingszin.

Burgemeester en wethouders van Langedijk

7

8

0. Samenvatting Waarom een vernieuwde structuurvisie voor Langedijk? De huidige structuurvisie Langedijk 2000-2020 is in 2000 door de raad vastgesteld. Centraal stond toen de vraag hoe de ruimte van Langedijk verder in te richten in een samenleving waarin groei de norm was. Opgaven daarbij waren vooral de ruimtelijke reservering voor grote aantallen woningen, nieuwe bedrijventerreinen en een robuuste infrastructuur die de gestage groei van de mobiliteit kon opvangen. Anno 2012 lijken de opgaven voor de toekomst van Langedijk veel meer beheerst te worden door vragen als hoe om te gaan met de verminderde groei van de bevolking en daarbinnen met vergrijzing en ontgroening. Daarnaast is de vraag hoe om te gaan met het karakteristieke en centrale lint dat zonder beleid en visie verder aan betekenis lijkt te verliezen. Nieuwe Wro De nieuwe W et ruimtelijke ordening van 1 juli 2008 beoogt procedures te vereenvoudigen en meer ontwikkelingsgericht te zijn. De Wro voorziet in meer mogelijkheden voor de overheid om kosten van ruimtelijke inrichting te verhalen op derden. Kort na de inwerkingtreding van de nieuwe Wro heeft de Raad van Langedijk besloten om de huidige structuurvisie 2000-2020 ‘Wro-proof’ te maken middels het opstellen van een uitvoeringparagraaf bij de huidige structuurvisie 2000-2020. In december 2009 heeft de raad besloten om de structuurvisie 2000-2020 te actualiseren en te vernieuwen met daarbij een planhorizon tot 2030. De raad oordeelde dat, met de tussentijdse vaststelling van meerdere nota’s op verschillende beleidsterreinen en binnen de context van forse sociaaleconomische ontwikkelingen, er geen sprake meer was van een actuele en integraal samenhangende visie voor de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling van Langedijk. Missie en visie; wat voor een dorp en voor wie en hoe doen we dat? Langedijk kiest voor een dorpse sfeer en een landelijke uitstraling. Geen grote nieuwbouw meer buiten de bebouwde kom maar zorgvuldige inbreiding op kleine schaal. Naast het voortzetten van de ondernemersgeest uit het verleden kiest Langedijk voor een rijk verenigingsleven met hechte sociale verbanden, karakteristiek voor de ontwikkeling van de verschillende dorpen tot nu toe. De beleidsthema’s met hun opgaven voor Langedijk. Bij het kiezen van relevante beleidsthema’s is uitgegaan van de diverse beleidsnota’s die de raad de afgelopen tien jaar heeft vastgesteld. Een nadere selectie is tot stand gekomen tijdens een informatieve en oriënterende bijeenkomst met de raad in april 2010. Einde van de groei in zicht. Voor W est-Europa, Nederland en daarbinnen Langedijk komt het einde van de bevolkingsgroei in zicht. Voor heel Nederland wordt de omslag naar krimp verwacht omstreeks 2035-2040. Tot die tijd verandert ook de samenstelling van de bevolking sterk. Forse vergrijzing en tegelijkertijd ontgroening voeren daarbij de boventoon. Tussen de verschillende regio’s in Nederland treden sterke verschillen op ten aanzien van de aard en snelheid van genoemde ontwikkelingen. Langedijk ligt daarbij letterlijk op de overgang van het rustige landelijke noordelijke deel van Noord-Holland naar de meer verstedelijkte en dynamische noordvleugel van de Randstad. De aanwezigheid van een aantrekkelijke woon- en verblijfsomgeving in Langedijk en tegelijk een breed scala aan stedelijke voorzieningen dichtbij, zal aantrekkelijk blijven voor zowel jongeren als ouderen. Kansen voor Langedijk. In Langedijk is naar verwachting sprake van een gematigde afname van de groei, een gemiddelde vergrijzing en ontgroening en een stabilisering van de beroepsbevolking vanaf 2010. Deze ontwikkelingen hebben in meer dan wel mindere mate gevolgen voor

9

het aantal te bouwen woningen, de aan te bieden woonmilieus en aard en aantal van voorzieningen als scholen, sportvelden en dorpen wijkcentra. Langedijk ziet het als een grote en belangrijke opgave om in te spelen op genoemde demografische ontwikkelingen en om mogelijke kansen te benutten. Naast het aantrekkelijk blijven voor jongeren en jonge gezinnen, wil Langedijk een aantrekkelijk(er) woon- en leefmilieu bieden voor ouderen. Kansen zijn er ook waar het gaat om slimme combinaties van wonen, zorg, ontmoeten, voorzieningen en mobiliteit. In strategisch opzicht kan, bij een afnemende groei van het aantal huishoudens, een aantrekkelijk woon- en leefklimaat voor oud en jong draagvlak bieden voor voorzieningen en detailhandel. Historisch lint als ruggengraat en ruggenmerg. Ook in 2012 is de ontstaansgeschiedenis van de dorpen van Langedijk nog steeds zichtbaar. Het meer dan tien kilometer lange lint van Sint Pancras via Broek op Langedijk, Zuid- en Noord-Scharwoude tot en met Oudkarspel biedt ook nu nog een grote variëteit aan cultuurhistorisch waardevolle panden en elementen. Echter met het verdwijnen van beeldbepalende functies in het lint staat ook de vitaliteit en aantrekkelijkheid ervan onder druk. Ruimtelijk is voor Langedijk de grote opgave om de zo kenmerkende langgerekte structuur te behouden en basis te laten zijn (en blijven) voor nieuwe initiatieven. Basis ook voor het benutten van kansen in het licht van eerdere genoemde demografische ontwikkelingen. Geen statisch museumdorp, maar ‘behoud door ontwikkeling’ waarin ondernemen een nieuwe betekenis krijgt in het licht van een veranderende samenstelling van de bevolking met andere wensen en voorkeuren. De ontwikkelingen op het gebied van vergrijzing, ontgroening en groei van eenpersoonshuishoudens ten koste van de meerpersoonshuishoudens worden door Langedijk aangegrepen om het centrale lint vitaal te houden en waar mogelijk te versterken. Per dorp ligt daarbij de nadruk om aan het lint een cluster van voorzieningen te handhaven met in de directe nabijheid daarvan concentraties van eenpersoonshuishoudens voor zowel jongeren als ouderen en mogelijk gecombineerd met zorgaanbod. Het centrale lint kan op deze wijze vitaal blijven terwijl tegelijkertijd ingespeeld wordt op de wens van ouderen om dichtbij leeftijdgenoten en voorzieningen en zorg te wonen.

10

1. Inleiding Waarom een structuurvisie? Met de inwerkingtreding van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening per 1 juli 2008 zijn alle overheden (rijk, provincies en gemeenten) verplicht om over een structuurvisie te beschikken. Een structuurvisie beschrijft de voorgenomen ruimtelijke ontwikkelingen voor de komende decennia op hoofdlijnen en geeft aan hòe de ruimtelijke wensen en wensbeelden te realiseren. In 2000 heeft Langedijk voor het laatst een structuurvisie vastgesteld. Maatschappelijke ontwikkelingen en gewijzigde inzichten sindsdien maken het nodig de uitgezette koers van tien jaar geleden te herijken en opnieuw vast te stellen. Op 8 december 2009 heeft de Raad de evaluatie van de structuurvisie 2000-2020 vastgesteld, met daarbij het advies voor actualisering en vernieuwing. Doel en status De structuurvisie geeft de ruimtelijke ontwikkelingen tot 2030 op hoofdlijnen weer en beoogt daarmee een kader te bieden voor tussentijdse initiatieven. Binnen een gemeente is een structuurvisie de planfiguur met het hoogste abstractieniveau. Na gebiedsvisies, uitwerkingen voor planonderdelen, voorlopige ontwerpen, definitieve ontwerpen en haalbaarheidsstudies, kan overgegaan worden tot het maken van een bestemmingsplan. Een bestemmingsplan is daarmee concreter dan de structuurvisie waarvan ze is afgeleid. Een bestemmingsplan is juridisch bindend voor de burger en kent naast inspraak ook de mogelijkheid van bezwaar en beroep. De structuurvisie heeft weliswaar een planhorizon tot 2030 maar is daarmee geen statisch en onveranderbaar document. Bijstelling en actualisering kunnen tussentijds plaatsvinden wanneer daar aanleiding voor is, mogelijk aan het eind (evaluatie) of het begin (bijstelling koers) van een collegeperiode. Proces op hoofdlijnen De Structuurvisie 2012-2030 is in twee stappen tot stand gekomen. Eerst zijn het huidige beleid en de huidige wensen op de verschillende beleidsterreinen geïnventariseerd. Daaruit zijn per onderdeel opgaven geformuleerd naar de toekomst toe. Opgaven ook om wensen te realiseren, voorziene problemen het hoofd te bieden en opgaven om tijdig in te spelen op ontwikkelingen. In een tweede stap (deel B) zijn de verschillende sectorale opgaven geïntegreerd tot een samenhangende visie op de ruimtelijke ontwikkeling van Langedijk. De stappen A en B zijn vastgelegd in twee losse documenten. In de aanloop ernaartoe is, middels interactieve sessies, gebruik gemaakt van de inzichten en ideeën van burgers, belangengroeperingen en politiek.

‘Integraal’ meer dan ‘een compromis dat rekening houdt met’ Een structuurvisie als ruimtelijk document dient duidelijk te maken wat de gewenste ruimtelijke ontwikkeling voor de toekomst is en hoe die ontwikkeling te realiseren. De sectorale doelen en opgaven vormen de ingrediënten bij het opstellen van een integrale ruimtelijke visie voor de toekomst. De vraag daarbij is met welke ruimtelijke

11

inrichting en ontwikkeling in de toekomst de gestelde doelen en opgaven optimaal kunnen worden gerealiseerd. “Optimaal’ betreft daarbij zowel de mate waarin afzonderlijke opgaven worden gerealiseerd als de mate waarin meerdere opgaven in combinatie met elkaar worden gerealiseerd (1 + 1 = 3; binnen dezelfde ruimte en tijdsperiode)). Ruimtelijk inhoud geven aan de missie van Langedijk Voor het verbinden en integreren van de sectorale opgaven is aansluiting gezocht bij vijf voor Langedijk centrale thema’s. Naast het thema Regio zijn dat de vier thema’s uit de missie van Langedijk: 1. Langedijk in de regio 2. Sociaal Langedijk 3. Ondernemend Langedijk 4. Dorps Langedijk 5. Landelijk Langedijk

Binnen de verbindende thema’s worden waar mogelijk meerdere sectorale opgaven ondergebracht en gecombineerd. De nadruk ligt daarbij op het aangeven van de ruimtelijke koers die de optimale voorwaarden schept om de geformuleerde opgaven te realiseren.

12

Uitvoeringsparagraaf en Meerjarenuitvoeringsprogramma Bij de totstandkoming van de structuurvisie bood de in 2008 opgestelde missie van Langedijk het bredere kader. Apart onderdeel van de structuurvisie vormt de zogenaamde Uitvoeringsparagraaf. Daarin wordt beschreven wat de mogelijkheden en middelen zijn van de gemeente om het voorgenomen beleid en de voorgenomen acties te realiseren. Naast een inhoudelijke beschrijving van de acties en projecten wordt in de uitvoeringsparagraaf aandacht besteed aan het te voeren grondbeleid en de financiering, zowel in algemene zin als per actie en uit te voeren project. Nadat de Structuurvisie Langedijk 2012-2030 door de gemeenteraad is vastgesteld, is een volgende stap het opstellen van een (voortschrijdend) Meerjaren Uitvoerings Programma. Dit is een jaarlijks bij te stellen en door de raad vast te stellen Uitvoeringsprogamma waarin opgenomen zowel de per jaar voorgenomen uitvoering van acties en projecten als de beschikbaarstelling van (financiële) middelen.

Missie Langedijk; dorps, landelijk, sociaal en ondernemend Selecteren en agenderen onderwerpen en thema’s Prioriteren onderwerpen en opgaven

Analyseren en verdiepen geprioriteerde onderwerpen en opgaven Formuleren opgaven algemeen, per gebied en per beleidsthema Bepalen ruimtelijke impact en relevantie per opgave Integreren en combineren opgaven naar ‘slimme combinaties’ Opstellen integraal ruimtelijke visie en verhaal Definiëren projecten en opstellen uitvoeringsparagraaf Opstellen Meerjaren Uitvoeringsplan en -programma

De documenten A en B zijn als leidraad vastgesteld door de gemeenteraad van Langedijk maar maken geen onderdeel uit van het definitieve document Structuurvisie Langedijk 2012-2030. De concept-structuurvisie Langedijk 2012-2030 is gedurende zes weken ter visie gelegd voor reacties. Daarnaast is de conceptstructuurvisie voor reactie toegestuurd naar de provincie Noord-Holland, de buurgemeenten Alkmaar, Heerhugowaard, Bergen en Harenkarspel en het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier.

13

Alle reacties zijn opgenomen in de bijlage Nota van Reactie en Advies. Naast de reacties van publieke en private partijen zijn in deze nota opgenomen de beantwoording door de gemeente Langedijk en de wijzigingen die daarvan het gevolg zijn voor de concept-structuurvisie. De concept-structuurvisie 2012-2030 wordt samen met de Nota van Reactie en Advies aangeboden aan de gemeenteraad van Langedijk.

Leeswijzer In de inleiding wordt de structuurvisie uiteengezet als onderdeel van de ruimtelijke ordening en ontwikkeling. Aansluitend wordt het proces van totstandkoming van de structuurvisie in Langedijk beschreven. In hoofdstuk 2 wordt aandacht geschonken aan de communicatie en participatie rond het proces van totstandkoming van de structuurvisie. In hoofdstuk 3 ‘missie, visie en ambitie’ wordt toegelicht dat Langedijk voor de verdere toekomst de intentie heeft om een gemeente te zijn met een dorps karakter en een landelijke uitstraling en een gemeente waar de mensen ondernemend zijn en sociaal betrokken op elkaar. Het verhaal van het ontstaan van Langedijk, de continue strijd tegen het water en de ontwikkelingen tot nu toe komen aan bod in hoofdstuk 4. Hoofdstuk 5 beschrijft de diverse opgaven om de kwaliteit in en van Langedijk te versterken. In hoofdstuk 6 wordt de voorgenomen ruimtelijke koers beschreven voor de verschillende abstractieniveaus van regio, gemeente en dorp. De ruimtelijke vertaling per thema en subthema van de missie van Langedijk (dorps, landelijk, sociaal en ondernemend) wordt beschreven in hoofdstuk 7. In de uitvoeringsparagraaf tenslotte in hoofdstuk 8 worden de ruimtelijke acties en projecten benoemd waarbij tevens aangegeven de wijze waarop de gemeente van plan is om e.e.a. te realiseren. In een aparte bijlage zijn de ingezonden zienswijzen vermeld met daarbij het gemeentelijk commentaar en de eventuele aanpassingen voor de conceptstructuurvisie.

14

INSPIRATIEBOX 1 Over uniciteit, identiteit, authenticiteit en het verschil kunnen maken:

Henk Ovink Ministerie van Infrastructuur en Milieu, plv Directeur Generaal Ruimte en Water tevens Directeur Ruimtelijke Ontwikkeling Om verschil te kunnen maken, moet je weten waarop je dat baseert. Dat vraagt als eerste echte kennis van de opgaven, klein en groot, van vandaag en voor de lange termijn. Het vraagt ook echte kennis van de specifieke situaties overal in Nederland, op elke schaal en in iedere specifieke context. En als derde vraagt het de kracht om dit complex van opgaven en plekken te zien in een grotere context, in een internationaal perspectief. Zowel vanuit Nederland naar de wereld als andersom. Een ander perspectief op een veranderde opgave. De stad van de toekomst, of de compacte stad bestaat tenslotte niet langer. Het generieke stedenbeleid en het beleid voor de stedelijke netwerken heeft ons verblind voor de verschillen tussen de steden en hun regio's. Verschillen die groter en sterker zullen worden. De steden variëren niet alleen naar bevolkingsomvang, maar ook naar hun aard, ontstaansgeschiedenis en kracht. Gebieden met demografische en economische groei en gebieden met krimp. Steden met een hoge dynamiek en steden met lage dynamiek. Steden aan onze grenzen en in de Randstad. Oude Hanzesteden en industriesteden, kennissteden en havensteden. Allemaal verschillend, met een eigen identiteit en verschillende mensen en kenmerken. Met elk een eigen geschiedenis en verschillend gesitueerd in hun omgeving, in het landschap. AI die plekken in Nederland zijn verschillend en kennen grote verschillen in potentie. Door de ontwikkelingen die op ons afkomen, zullen die verschillen de komende tijd alleen maar groter worden. Het generieke beleid dat we nu hebben, zal ons daarbij niet verder helpen. W e zullen generieke concepten véél specifieker moeten maken. Onze stedelijke netwerken herbergen werelden van verschil. We moeten dus oog krijgen voor maatwerk. Voor wat de kracht van een stad is, of de kwetsbaarheid, hoe we steden duurzaam kunnen maken en hoe ze gerelateerd zijn aan hun ommeland. De verschillen in steden met de verschillende opgaven vragen een specifieke aanpak. Toch staat één opgave daarbij centraal en dat is het her-maken van de bestaande stad. Herstructurering, herontwikkeling, transformatie, verandering, inbreiding, opbouwen, verdichten, afbraak, revitalisering en meer. Allemaal begrippen die draaien om de bestaande stad. De bestaande stad die vitaal ontwikkelt door bij zichzelf te beginnen, door zichzelf keer op keer opnieuw uit vinden. De herontwikkeling is de belangrijkste groei voor het juiste verschil. W ant verschil moet er zijn!

15

2. Communicatie Ten behoeve van een open, transparant en interactief planproces bij de totstandkoming van de structuurvisie zijn meerdere bijeenkomsten georganiseerd met de raad, belangengroeperingen en burgers. Zowel de selectie van thema’s en onderwerpen, het definiëren van ‘opgaven voor het Langedijk van de toekomst’ en het opstellen van een integrale ontwikkelingsvisie voor Langedijk zijn op interactieve wijze tot stand gekomen.

Processtappen

Communicatie met

1.

Uitgangspunt en vertrekpunt: .

•

Missie Langedijk 2008 dorps, landelijk, sociaal en ondernemend

2.

Selecteren en agenderen onderwerpen van belang voor structuurvisie Prioriteren onderwerpen en opgaven

•

Raad – burgers – belangengroeperingen April/mei 2010

•

Raad – burgers – belangengroeperingen April/mei 2010

•

BenW / Raad sept. 2010

•

Burgers en belangengroeperingen voorjaar 2011 BenW / Raad

3.

4.

5.

6.

7.

8.

Verdiepen / analyseren nadere analyse van geselecteerde en geprioriteerde onderwerpen Formuleren opgaven - Deel A per onderwerp - ambtelijk en politiek meerdere opgaven formuleren. Ruimtelijke impact vaststellen ruimtelijke impact vaststellen per onderwerp en per opgaven. Integreren en combineren van opgaven (slimme combinaties) meerdere interactieve sessies met burgers en belangengroeperingen Opstellen visie / verhaal – Deel B/C ruimtelijk wensbeeld voor de komende decennia is en hoe dat te realiseren.

• •

Tervisielegging (krant, inloopbijeenkomsten, Nota vraag en antwoord) voorjaar 2012

16

Participatiemomenten -

13 april 2010:

Politiek-bestuurlijke avond Raad

-

21 april 2010:

Informatieavond belangenverenigingen

-

27 mei

2010:

Informatieavond Burgers

-

22 juni

2010:


-

24 augustus 2010:

Vooroverleg met gemeente Alkmaar

-

25 augustus 2010:

Vooroverleg met provincie Noord-Holland

-

24 sept. 2010:

Vooroverleg gemeente Heerhugowaard

-

27 sept. 2010:

Vooroverleg gemeente Harenkarspel

-

5 oktober 2010:


-

1 december2010:

Overleg met Welstandscommissie

-

10 februari 2011:

meedenksessie Dorpsraden en –platforms

-

16 februari 2011:

meedenksessie Duurzaamheid

-

3 maart

2011:

meedenksessie Ouderen / vergrijzing

-

3 maart

2011:

meedenksessie Centrale lint

-

10 maart

2011:

meedenksessie Jongeren

-

14 maart 2011:

overleg Woningcoorporatie

-

17 maart

meedenksessie Burgers breed (1)

-

18 maart 2011;

overleg Magentazorg

-

21 maart 2011:

overleg Woonzorgcentrum Horizon

-

1 april

overleg met Erfgoedcommissie

-

14 april 2011:

overleg met ondernemersvereniging BKL

-

20 april 2011:

meedenksessie Burgers breed (2)

-

2 mei

overleg met ondernemersvereniging AOL

-

1 maart 2012:

Informatieavond in inspraakperiode

-

19 maart 2012:

Informatieavond in inspraakperiode

-

8 mei 2012:

Politiek-bestuurlijke avond Raad m.b.t. Structuurvisie

2011

2011:

2011:

17

3. Missie, visie en ambitie van Langedijk ‘Langedijk, ondernemend samenleven’ (2008); een ondernemende gemeente waarin het goed wonen is en de mensen oog hebben voor elkaar. Een gemeente ook met een dorps karakter en een landelijke uitstraling. Dorps Rust, menselijke maat en verbondenheid zijn kenmerkend voor een dorps karakter. In de dorpen van Langedijk is de ontstaansgeschiedenis nog leesbaar en is de rijke cultuurhistorie nog volop aanwezig. Trots op haar verleden wil Langedijk haar rijke cultuurhistorie levend houden naar de toekomst. Dat kan door open te staan voor nieuwe ontwikkelingen en daarbij rekening te houden met de waardevolle objecten en hun specifieke eigenschappen uit het verleden. Landelijk Een landelijke uitstraling hoort bij een dorp. De dorpen van Langedijk zijn gebouwd op de resultaten van de strijd tegen het water. Sint Pancras is ontstaan op een stevige brede strandwal, Koedijk is gebouwd tegen het Noord-Hollands Kanaal en de vier dijkdorpen bestonden tot een halve eeuw geleden nog slechts uit een Dorpsstraat met erachter een waterrijk eilandenlandschap. Ook na de grote ruilverkaveling Geestmerambacht met grootschalige vergravingen en dempingen kennen de dorpen nog steeds een langgerekte opbouw en structuur met een landelijk gebied aan weerszijde ervan. In het westelijk deel van de gemeente overheerst het landschap van de ruilverkaveling terwijl aan de oostzijde nog authentieke delen aanwezig zijn van het zogenaamde ‘1000-eilandenrijk’. Langedijk is trots op haar verleden en wil haar landelijke uitstraling met veel landbouw, natuur en water naar de toekomst toe verder versterken.

Sociaal De inwoners van een dorp vormen vaak een hechte gemeenschap. Men ontmoet elkaar regelmatig, maakt van dezelfde voorzieningen gebruik en is betrokken en behulpzaam naar elkaar. Ook Langedijk kent een rijk verenigingsleven en veel initiatieven van vrijwilligers. De leefbaarheid van een dorp is daarbij geen afgeleide van het aantal voorzieningen maar eerder het gevolg van de houding en instelling van de inwoners om initiatieven te nemen en intensief samen te werken aan gemeenschappelijke voorzieningen. Langedijk wil ook naar de toekomst toe een verzameling goed leefbare dorpen blijven met per dorp een pakket (dagelijkse) voorzieningen als een supermarkt, enkele speciaalzaken, basisonderwijs, arts en zorg, dorpscafé, voetbalclub, kerk en boekenuitleen. Ondernemend Het zelf graven, ophogen, bouwen en verbouwen van groenten heeft in Langedijk tot op de dag van vandaag gezorgd voor een ondernemende cultuur van de inwoners. Initiatief nemen en verantwoordelijkheid dragen zijn onderdeel van het DNA van Langedijk. De landbouw vormde altijd de belangrijkste bron van bestaan en de landbouw is nog steeds, hoewel niet meer dominant, duidelijk aanwezig in de gemeente. Zowel de ondernemende als de landelijke en agrarische cultuur wil Langedijk naar de toekomst voortzetten en waar mogelijk versterken.

18

4. Langedijk tot nu toe 4.1. Langedijk en de strijd tegen het water (700 – 1950) ‘Het verhaal van Langedijk’ is het verhaal van een landschap dat gevormd is door zee en wind waarin de mens zich met veel moeite heeft weten te handhaven. Overstromingen en tijdelijke zeegaten lieten zand en klei achter waarop zich later veen vormde dat plaatselijk werd weggespoeld. Met de aanleg van de Westfriesche Omringdijk werd getracht de overstromingen te beteugelen. In het landschap rond Langedijk is de grillige wordingsgeschiedenis nog goed zichtbaar; de historische stad Alkmaar op een stevige brede en zandige strandwal, Sint Pancras schuin daarachter op een kleinere strandwal, de Heerhugowaard als vroeger meer en droogmakerij en de ‘lange dijk’ – nu Dorpsstraat - als waterkering, wegverbinding en ontginningsbasis voor de huidige reeks dorpen Broek op Langedijk, Zuid-Scharwoude, Noord-Scharwoude en Oudkarspel.

De bebouwde kom van Sint Pancras ligt op een strandwal die rond 8000 voor Chr. is ontstaan. Op de rug van de strandwal lag de geest, die mogelijk vanaf de Vroege de Middeleeuwen tot in de 19 eeuw als akkerland fungeerde. Het oude en lusvormige stratenpatroon met de Benedenweg, Noordeinde en Bovenweg markeert dit hooggelegen gebied. Op de strandwalvlakte kon het vee in de zomertijd weiden. De bijbehorende boerderijen stonden in de randzone rondom de geest, voornamelijk aan de westzijde van de huidige Benedenweg.

19

Rond 1200 werd een dijk aangelegd tussen Vroone en Oud Karspel. De ontginning van Broek op Langedijk vond plaats vanuit Vroone dat zelf gesticht was vanuit Egmond (Abdij van Egmond). De andere dorpen (Koedijk, Zuid- en NoordScharwoude en Oudkarspel) werden vanuit Schoorl in de Middeleeuwen rond vier de kerken gesticht. In de 13 eeuw werd de Oosterdijk aangelegd als waterkering langs de oever van de Heerhugowaard. De bebouwing langs de dijk verdichtte zich, eerst aan de oostkant van de dijk en later aan de westzijde. Aan weerszijde van de dijk lagen sloten, de Voorburggracht en Achterburggracht. Gedrieën vormen zij het lint. De eerste uitbreidingen vonden plaats op de eilanden achter het lint die met de Dorpsstraat waren verbonden door talloze bruggetjes. De Broekerveiling is de oudste vaarveiling van Europa. Het huidige gebouw stamt uit 1912 en is gebouwd in laat Jugendstil.

20

4.2.

Groei als norm (1950-2010)

De naoorlogse periode van de vorige eeuw wordt ook in Langedijk gekenmerkt door groei; groei van de bevolking, groei van economie en welvaart en in het verlengde daarvan ook groei van aantallen woningen en groei van mobiliteit en aantal motorvoertuigen. In de toegenomen hoeveelheid vrije tijd gingen we vaker op vakantie, winkelen, op familiebezoek of zomaar een dagje er op uit. Met een sterke groei van de bevolking in de naoorlogse jaren verschijnen ook in Langedijk in de 50er en 60er jaren de eerste woonwijkjes, direct grenzend en gekoppeld aan het centrale lint. Pas vanaf de jaren 70 van de vorige eeuw hebben de eerste grote uitbreidingen in Sint Pancras plaatsgevonden. Bij de laatste uitbreiding Twuijverhoek is de stedenbouwkundige opzet gebaseerd op de lusvormige structuur van Sint Pancras en op het waterrijke verleden van Langedijk. De grote veranderingen voltrekken zich in de 70er jaren met de uitvoering van de ruilverkaveling Geestmerambacht. Met het vrijkomende zand van de recreatieplas worden op grote schaal watergangen gedempt tussen het Geestmerambacht en de bebouwing van Langedijk. Het oorspronkelijke waterrijke landschap verdwijnt en er ontstaat een nieuwe rationele verkaveling met grote landbouwkavels, landbouwwegen en een optimale ontwatering. Op die nieuwe basis worden al snel de eerste uitbreidingswijken gebouwd, aansluitend aan het centrale lint van Dorpsstraat en Voorburggracht. Ook de Voorburggracht wordt gedempt en vervolgens, met de komst van meer woningen en meer autoverkeer, omgevormd tot noord-zuidverbindingsweg voor gemotoriseerd verkeer tussen de dorpen.

Ook regionaal en landelijk kon het nieuwe aanbod van woningen de vraag nauwelijks bijhouden. Gebundelde deconcentratie, groeikernenbeleid en VINEX volgen elkaar in rap tempo op. In de jaren 80 en 90 wordt in regionaal verband door Langedijk samengewerkt met Alkmaar en Heerhugowaard in het zgn. HALverband. Onderling en met provincie en rijk worden afspraken gemaakt over de bouw van duizenden woningen. Met steeds nieuwe behoefteramingen van grote aantallen huishoudens en woningen is het zaak adequaat en lang vooruit te plannen. Naast woningen ging het daarbij regionaal ook om grote nieuwe bedrijventerreinen en een daarop aangepaste wegenstructuur. Voor de gemeenten was het zaak om in een vroeg stadium actief gronden te verwerven voor een zo laag mogelijke prijs. Langedijk groeide in de naoorlogse periode met achtereenvolgens de wijkgewijze uitbreidingen tussen Voorburggracht en Westelijke Randweg, de villawijk Oosterdel, Mayersloot-West, Twuyverhoek en het bedrijventerrein Zuiderdel. Het bedrijventerrein Breekland is in ontwikkeling en de woonwijk Westerdel verkeert in een vergevorderd stadium van voorbereiding. Met de aanname dat zowel de bevolking als de welvaart en economie gestaag zouden blijven doorgroeien, werd er bij het opstellen van de structuurvisie 2000-2020 rekening mee gehouden dat Langedijk aan de westzijde verder zou doorgroeien. Na de realisering van het bedrijventerrein Zuiderdel en de woonwijken Mayersloot-West en Westerdel zou op termijn het westelijk landbouwgebied naar het Noorden toe verder worden bebouwd.

21

4.3.

21 e eeuw: keerpunt in vele opzichten

Mondiaal Na een geruisloze millenniumwisseling zetten een aantal eerder gestarte ontwikkelingen door, zowel mondiaal, Europees, nationaal en lokaal. Het besef van de eindigheid van natuurlijke hulpbronnen en grondstoffen verspreidt zich verder. Tegen de achtergrond van een doorgroeiende wereldbevolking wordt niet alleen de roep om duurzaamheid luider maar wordt daar ook vaker naar gehandeld. De mondiale verandering van het klimaat wordt ook in Nederland manifest na enkele extreem natte perioden. De stijging van de zeespiegel zal in Nederland gepaard gaan met een daling van het landoppervlak. Op Europees, nationaal en regionaal niveau komen er nieuwe klimaat- en waterplannen, ondersteund door harde weten regelgeving. Na de introductie in de vorige eeuw van televisie, computer en mobiele telefoon zet het digitale tijdperk definitief door met een stormachtige verkoop van smartphones, laptops en tablets waarmee vervolgens meer aankopen kunnen worden gedaan via internet. De snelle verspreiding van deze massaproducten is mede te danken aan goedkope arbeid in de opkomende economieën van Azië, India, Zuid-Amerika en Afrika. Juist in deze werelddelen gaat een groei van de economie gepaard met een groei van de bevolking. De gevestigde economieën van Noord-Amerika en Europa beginnen de concurrentie te voelen terwijl juist zij te maken krijgen met krimp van de bevolking.

Europa in rep en roer Rond 2010 komt aan de verwachting bij velen, dat de groei van welvaart en economie oneindig zou voortduren, abrupt een einde. In Amerika en Europa dreigen banken failliet te gaan en er ontstaat in economisch opzicht een recessie. In veel landen, waaronder Nederland, stort de huizenmarkt in. Een huizenmarkt ook die de afgelopen zestig jaar was gedomineerd door de verwachting van een continue groei van het aantal huishoudens en vraag naar woningen. Vanuit demografische analyses van ondermeer de SER en het Planbureau voor de Leefomgeving wordt duidelijk dat het einde van de bevolkingsgroei in zicht komt (2035-2040). Met de afnemende groei is tegelijk sprake van dubbele vergrijzing (meer ouderen die gemiddeld ouder worden) en ontgroening (minder geboorten). Afgeleiden daarvan zijn een stabilisering van de beroepsbevolking vanaf 2010 en een forse groei van het aantal eenpersoonshuishoudens, dit ten koste van het aantal meerpersoonshuishoudens.

22

Grote regionale verschillen Per regio blijken de landelijke gemiddelden te kunnen verschillen al naar gelang de aard en omvang van de binnenlandse migratie. Werd er tot voor enkele jaren nog vanuit gegaan dat ouderen zich vooral aangetrokken voelen tot rust, ruimte en groen, inmiddels wordt duidelijk dat de vestigingsvoorkeur van deze snel groeiende doelgroep vooral uitgaat naar een omgeving met leeftijdgenoten, goede zorg en voorzieningen dichtbij. In Nederland zijn het vooral de krimpregio’s (Groningen, Zeeland, Zuid-Limburg en een aantal grensregio’s) waar ouderen wegtrekken naar de perifeer-stedelijke gebieden met goede zorg en voorzieningen en levendige woonbuurten. Regio Alkmaar Ook in de regio Alkmaar zullen de landelijk optredende demografische ontwikkelingen merkbaar worden, echter naar verwachting minder intens en heftig. De regio profiteert daarbij van haar positie als stedelijke regio en knooppunt met goede en hoogwaardige voorzieningen binnen een overwegend landelijk Noord-Holland Noord.

Langedijk versterkt haar eigen identiteit Mondiale ontwikkelingen op het gebied van klimaat, energie, water en duurzaamheid werken ook op de lokale schaal door. In Langedijk groeit het besef dat er een hechte en historische relatie met water is. Na een eeuwenlange strijd tegen het water wordt de roep om meer water in Langedijk luider, in 2006 uitmondend in de door de raad vastgestelde Ontwikkelingsvisie Doorvaarbaarheid. W ater hoort bij Langedijk, is nuttig en bovendien leuk om op te varen, naar te kijken, langs te wandelen of te fietsen of om ‘aan’ te wonen. Bij het versterken van water in ‘het leven van Langedijk’ is er de nadrukkelijke eis van duurzaam ruimte- en materiaalgebruik. In het verlengde daarvan komen er meer mogelijkheden voor elektrisch varen. Bij het versterken van de waterfunctie heeft de overheid een stimulerende en faciliterende taak. Meer dan in het verleden zoekt de gemeente daarbij naar nieuwe verdienmodellen en nieuwe publiekprivate samenwerking. Daarbij is de focus niet louter gericht op private commerciële initiatieven maar ook op die van vrijwilligers. Het besef dringt breder door dat de overheid niet meer alles kan, wil en mag. De overheid is vaker slechts één van de samenwerkende partijen. Een grotere inzet van

23

vrijwilligers, waaronder (meer) vitale ouderen, is daarbij niet alleen noodzaak door minder beschikbare financiële middelen, maar ook een wens bij het stimuleren van sociale cohesie in een dorpse samenleving. Samenstelling bevolking en wensen inwoners leidend bij ruimtelijke ontwikkelingen Van groot naar klein en van abstract naar concreet betekenen de ontwikkelingen voor Langedijk in de komende decennia het volgende: 1. De groei van de bevolking vlakt de komende decennia af. Langedijk wil blijven bouwen voor de autonome groei van haar eigen bevolking. Het ontwikkelingsbeleid van de gemeente verschuift van buitenstedelijk naar binnenstedelijk en van grootschalig naar kleinschalig. De gemeente wil zo meer flexibel en vraaggestuurd kunnen inspelen op veranderingen. Met de afnemende groei verschuift het accent voor de ruimtelijke ontwikkeling en de daaraan gekoppelde ruimtelijke opgaven van kwantiteit naar kwaliteit. 2. De samenstelling van de bevolking verandert als gevolg van ontgroening, (dubbele) vergrijzing en een stabiliserende beroepsbevolking. Ruimtelijk heeft dit gevolgen voor ondermeer het aantal scholen en sportverenigingen en een grotere behoefte aan woon-zorgconcepten, met name dichtbij voorzieningen.

3. De wensen en voorkeuren van de bevolking veranderen met als gevolg een sterke stijging van het aantal eenpersoonshuishoudens (jong en oud) en een daling van het aantal meerpersoonshuishoudens. Ruimtelijk kan dit vertaald worden naar een afnemende behoefte aan eengezinswoningen en een toenemende vraag naar kleinere eenpersoonswooneenheden, al dan niet geschakeld of geclusterd. Evenals bij de woon-zorgwoningen wordt voor de eenpersoonshuishoudens een situering voorzien in de nabijheid van dagelijkse voorzieningen op het gebied van detailhandel, zorg, horeca, sport en cultuur.

24

INSPIRATIEBOX 2 Over richting, binding en duidelijkheid in onzekere tijden:

AZ en Toon Gerbrands; ‘Crisis en het coachen van onzekerheid’ Toon Gebrands is directeur van voetbalclub AZ Volkskrant 26 februari 2011 “Ik zeg daarom: elke vorm van presteren wordt omgeven door onzekerheid. Dat is precies mijn stelling. W ant zonder onzekerheid praat je over een omgeving zonder emotie, zonder schommelingen. Betaald voetbal is een omgeving waar altijd wat gebeurt. Wij zijn eens kampioen geworden en dan denkt iedereen; een geweldig jaar, niets aan de hand. Maar ook dan is er spanning omdat je iets kunt halen wat zelden is bereikt. Anderen gaan zich met je bemoeien. Bovendien krijg je te maken met de vraag hoe het verder moet. Wat doe je in de Champions Leaque? Houd je de ploeg bij elkaar, wat gebeurt er met de trainer?” “Natuurlijk heb ik me daarin ontwikkeld, omdat ik ervoor open sta. Je bent er alleen nooit echt bewust mee bezig. Je bereidt je niet voor op de onzekerheid waarvan je weet dat die komt”. “Je zoekt de ellende niet op en je zoekt de onzekerheid niet op, maar het overkomt je wel. Dat is de beste omschrijving. Het is in mijn geval ook heel paradoxaal. Mensen hebben geld verloren, mensen zijn hun baan kwijt en hebben hun huis moeten verkopen. Maar ik heb als manager van AZ een topjaar gehad in mijn ontwikkeling. Ik zat met curatoren om tafel, ik moest de wankelende organisatie overeind houden, honderd man bij AZ gemotiveerd aan het werk houden, de club laten overleven. Ik heb ervan geleerd en morgen is toch alles weer anders.” “Ik heb me met oud-volleybalcoach Joop Albeda eens verdiept in de aanpak van een crisissituatie. We kwamen uit op drie begrippen: richting, binding en duidelijkheid. Richting heeft te maken met de weg waar je naartoe wilt; de boodschap die elke dag gecommuniceerd wordt. Bij AZ was dat duidelijk: AZ zou gered worden en een positie in de top vijf van Nederland behouden. Geen enkel ander perspectief was bespreekbaar. Binding was aandacht geven aan iedereen in de organisatie. Het management liet zich elke dag zien in de organisatie. Duidelijkheid hebben we verschaft door zoveel mogelijk informatie naar buiten te brengen en beslissingen te nemen.”

25

4.4.

Langedijk als onderdeel van de Regio Alkmaar

Langedijk aan de rand van de metropool De provincie Noord-Holland wordt beleidsmatig opgedeeld in een dynamisch en dichtbevolkt zuidelijk deel dat onderdeel uitmaakt van de Randstad en een meer rustig en landelijk deel ten noorden van de lijn Castricum-Purmerend. Binnen die noordelijke helft van de provincie vormt Langedijk samen met Alkmaar en Heerhugowaard een vrijwel aaneengesloten stedelijk gebied met 170.000 inwoners. Langedijk profiteert daarmee zowel van de nabijheid van de Randstad als banenmotor als van het landelijk gebied op korte afstand met rust en ruimte en een grote variëteit aan landschappen. Kust, duinen en de weidsheid van veen- en kleilandschappen bieden elk een aantrekkelijke verschijningsvorm waarin het goed wonen en recreëren is.

Dorps en landelijk met stedelijke voorzieningen dichtbij In 2010 is Langedijk met 27.000 inwoners een relatief kleine gemeente. Ten opzichte van Alkmaar en Heerhugowaard wil Langedijk zich profileren als een landelijke kern met een dorps karakter en dito woon- en leefomgeving. Geen concurrentie met Alkmaar en Heerhugowaard, maar wel gebruik maken van de directe nabijheid van de goede en uitgebreide voorzieningen van die steden. Langedijk in de regio De samenwerkende regio Alkmaar bestaat uit acht gemeenten: Alkmaar, Bergen, Castricum, Graft-De Rijp, Heerhugowaard, Heiloo, Langedijk en Schermer. In dit gebied wonen ca 250.000 mensen. Binnen de regio vormen Alkmaar, Heerhugowaard en Langedijk samen het grootste aaneengesloten cluster met ca 170.000 inwoners. Ze vormen een stedelijke agglomeratie waarin woonwerkrelaties steeds minder beïnvloed worden door gemeentegrenzen. Zowel op het gebied van wonen als ook op de terreinen van verkeer, werk, arbeid en zorg wordt intensief samengewerkt met de andere gemeenten en worden regionale beleids- en structuurvisies tot stand gebracht. Alkmaar is met 95.000 inwoners een grote stad centraal in Noord-Holland, met een historische binnenstad en met een rijk en zelfs bovenregionaal voorzieningniveau. Met 55.000 inwoners is Heerhugowaard een goede tweede. Samenwerken met buurgemeenten wordt nagestreefd wanneer dat toegevoegde waarde biedt op het vlak van kwaliteitsverbetering en kostenreductie voor de burger.

26

5. Werken aan de kwaliteit van Langedijk (2012-2030) Opmaat en opgaven naar de toekomst Centrale vraag bij de structuurvisie is hoe de fysieke ruimte van Langedijk optimaal kan worden ingericht om tegemoet te komen aan de andere eisen en wensen van een veranderende samenleving. Daarbij gaat het niet slechts om de openbare ruimte maar ook om de inrichting en locatie van nieuwe woningen en de aanwezigheid en locatie van voorzieningen, van zowel commerciële als van maatschappelijke aard. Nu het einde van de naoorlogse groei in zicht komt, bereidt Langedijk zich voor op een fase van afnemende groei en consolidatie waarin het goed wonen en werken is in Langedijk. Een toekomst ook waarin het goed ‘oud worden’ is in Langedijk met ruimte voor nieuwe initiatieven en ruimte voor binding, ontmoeting en zorg voor elkaar. In zo’n samenleving komen meer mogelijkheden en ruimte voor initiatieven op het gebied van milieu en duurzaamheid en staat de leefbaarheid op een hoog niveau. Nog meer dan in het verleden legt Langedijk de komende decennia de focus op kwaliteitsverbetering. Bestaand stedelijk gebied wordt niet alleen mooier maar ook beter geschikt gemaakt voor gewijzigde wensen, voorkeuren en normen. Duurzaam inrichten wordt ‘normaal’, evenals een openbare ruimte voor mensen met en zonder beperking. In Langedijk ‘kan ieder kind naar school lopen of fietsen’ en in Langedijk zijn ‘water en landschap altijd dichtbij’. Kwaliteit in Langedijk kan gestalte krijgen met sterke dorpen met elk hun eigen identiteit en een betekenisvolle omgeving die refereert aan de rijke cultuurhistorie en unieke ontstaansgeschiedenis. Een omgeving ook met een veilige en aantrekkelijke openbare ruimte die uitnodigt voor verblijven en ontmoeten, die mensen bindt en aanzet tot ondernemen. Op het terrein van kwaliteitsverbetering wil Langedijk de komende decennia werken aan de volgende ’12 kwaliteitsopgaven’: a. Versterking historische lint b. Waardevolle en vitale cultuurhistorie c. Waterrijk Langedijk d. Openbare ruimte die verleidt om te wandelen en te fietsen e. Ruimtelijk meebewegen met de ontwikkeling van de bevolking f.

Meer eenpersoonswooneenheden, dichtbij elkaar en dichtbij voorzieningen

g. Groen en natuurlijk Langedijk h. Duurzaam Langedijk i.

Ondernemend Langedijk

j.

Recreatief en toeristisch aantrekkelijk Langedijk

k. Duurzame infra gebaseerd op landschap en structuur Langedijk l.

Verbeteren en versterken bestaand stedelijk gebied

27

a. Versterking historische lint Huidige situatie Veel functies zijn inmiddels uit het centrale lint (Oudkarspel t/m Sint Pancras) verdwenen. Ter hoogte van Noord-Scharwoude en Oudkarspel is de Achterburggracht gedempt. Al met al is de vitaliteit van het cultuurhistorisch waardevolle en beeldbepalende lint de afgelopen decennia afgenomen. Opgave De opgave naar de toekomst is om het lint in vorm, beeld en functie te versterken. Uitvoering Om de opgave uit te voeren, zijn meerdere maatregelen en ingrepen nodig. W aar mogelijk dienen bestaande voorzieningen in het lint te worden behouden en verbeterd en worden nieuwe initiatieven en de komst van nieuwe voorzieningen gestimuleerd. Daarbij kan het gaan om onderwijsvoorzieningen, horeca, detailhandel en zorg. Met een afvlakkende bevolkingsgroei, vergrijzing en een toenemende verkoop van zowel producten als diensten via internet is het zaak om alle aandacht en energie te richten op het behoud en de versterking van bestaande voorzieningen. Met de directe nabijheid van Alkmaar en Heerhugowaard met grotere en meer gespecialiseerde voorzieningen op uiteenlopende gebieden ligt de focus voor Langedijk meer op de dorpse en dagelijkse voorzieningen. Behoud, versterking en kwaliteitsverbetering zijn daarbij sleutelbegrippen, evenals servicegerichtheid en klantvriendelijkheid De groeiende vraag naar wooneenheden voor eenpersoonshuishoudens dient eerst en vooral in het centrale lint te worden opgevangen. Eenpersoonshuishoudens voor jong èn oud waarbij er met name voor de groeiende groep ouderen behoefte is aan een openbare ruimte die uitnodigt voor ontmoeting en verblijven. Passend bij Langedijk en overeenkomstig de Nota Doorvaarbaarheid wordt de Achterburggracht weer over de volle lengte doorvaarbaar. Initiatieven op het gebied van elektrisch varen voor zowel recreatief als utilitair gebruik worden gestimuleerd. Daarbij kan gedacht worden aan kleinschalige vormen van vervoer (personen en vracht), aan mantelzorg en aan combinaties van café, buurthuis, bibliotheek, zorg en detailhandel.

De recent vastgestelde Horecavisie van Langedijk biedt ruimte voor ontwikkeling van de huidige horeca in Langedijk, vooral in de voorzieningenclusters van de dorpen gelegen aan het centrale lint. Het bescheiden en kleinschalige karakter van de horeca in Langedijk past bij het dorpse en landelijke karakter van Langedijk.

28

b. Waardevolle en vitale cultuurhistorie Huidige situatie Ondanks het verdwijnen van een aantal kenmerkende functies uit Langedijk, is veel van cultuurhistorische waarde bewaard gebleven. Het karakteristieke transport over water heeft plaats gemaakt voor transport over de weg. De landbouw als bron van bestaan heeft nog steeds een plek in de Langedijker samenleving, zij het bescheidener dan voorheen. Het vele en kenmerkende water is met de ruilverkaveling Geestmerambacht verdwenen terwijl anno 2012 de roep om meer water weer sterker wordt. Klimaatveranderingen maken meer oppervlaktewater noodzakelijk. Ook in Langedijk groeit de trots op het waardevolle cultuurhistorisch erfgoed. Oude schepen worden gerestaureerd en de gemeenteraad heeft de Nota Doorvaarbaarheid vastgesteld met als doel de voor Langedijk kenmerkende waterstructuur te herstellen, louter uit een oogpunt van cultuurhistorie, economie en recreatie. Opgave Al het cultuurhistorisch waardevolle in Langedijk behouden en verbeteren volgens het Belvedèreprincipe ‘Behoud door Ontwikkeling’. Uitvoering In de Beleidsnota Cultuurhistorie wordt niet alleen het belang van de cultuurhistorie voor Langedijk uiteengezet maar worden tevens aanbevelingen gedaan hoe met dit belang om te gaan bij de uitvoering van gemeentelijk beleid. Daarbij zijn het niet alleen gebouwde elementen als koolschuren, molens en een Reghthuis die de aandacht krijgen. Ook de structuur van de dorpen zelf en hun onderlinge samenhang in een ‘leesbaar’ landschap maken de ontstaansgeschiedenis van Langedijk duidelijk. Tot dat leesbare landschap horen de voor Langedijk zo kenmerkende eilandenstructuur, de vier aaneengegroeide dijkdorpen aan de ‘lange dijk’, de wat bredere en langgerekte structuur van Sint Pancras op een stevige strandwal en het kanaaldorp Koedijk. Bij het versterken van de ruimtelijke kwaliteit in Langedijk is het zaak om bij ruimtelijke ontwikkelingen rekening te houden met bestaande landschappelijke en cultuurhistorische waarden.

29

c. Waterrijk Langedijk Huidige situatie Water vormt van oudsher een belangrijk structurerend element in de ruimtelijke opbouw van Langedijk. Daarmee is water een belangrijk onderdeel van de identiteit van Langedijk. Water levert een belangrijke bijdrage aan de kwaliteit en aantrekkelijkheid van de gemeente en biedt economische en recreatieve mogelijkheden. Inspelend op klimaatverandering streeft Langedijk naar een adequate opvang en afvoer van oppervlaktewater. De gemeente neemt deel aan het internationale project Waterways for Growth. Waterways for Growth wil de revitalisering en doorontwikkeling van historische waterwegen stimuleren door en voor de lokale en regionale samenlevingen Opgaven Gescheiden afvoersysteem van hemelwater en afvalwater. Veilig watersysteem dat zorgt voor ‘droge voeten’. Revitaliseren en versterken vaarnetwerk cf. Ontwikkelingsvisie Doorvaarbaarheid Langedijk. Instandhouding varend erfgoed en scheepswerf De Wit Schoon water met optimale mogelijkheden voor natuur en recreatie. Water een structurerende functie te geven bij ruimtelijke ontwikkelingen

Uitvoering Het ‘W aterplan Harenkarspel-Langedijk 2012-2016’ is een coproductie tussen het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, de gemeente Harenkarspel en de gemeente Langedijk. Het waterplan geeft een complete visie op het waterbeheer in Langedijk en omgeving. Het huidige water en waterbeheer worden beschreven met een doorkijk tot 2030. Het waterbeleid op Europees, landelijk en regionaal niveau wordt vertaald naar de lokale situatie en de watervisie sluit af met een uitvoeringsprogramma tot en met 2016.

Waterplan (bijlage) Met de deelname aan het project Waterways for Growth uit de gemeente haar intenties om, naast fysiek herstel en behoud, ook het gebruik en functioneren van het water breed maatschappelijk te verankeren in de lokale en regionale samenleving. De Ontwikkelingsvisie Doorvaarbaarheid en het Masterplan Doorvaarbaarheid vormen daarbij belangrijke beleidskaders.

30

d. Openbare ruimte die verleidt om te wandelen en te fietsen Huidige situatie In het centrale lint van Sint Pancras en de vier dijkdorpen ondervinden wandelaars en fietsers te vaak hinder van doorgaand autoverkeer (waaronder sluipverkeer) en geparkeerde auto’s. In het buitengebied bevinden zich vrijliggende fietspaden die vanuit Langedijk een goede verbinding vormen met Alkmaar, Heerhugowaard en het Geestmerambacht. Opgaven Een openbare ruimte die uitnodigt voor wandelen, fietsen, verblijven en ontmoeten. Een samenhangend wandelen fietsnetwerk met goede aansluitingen op herkomst en bestemming. Voor voetgangers een goede toegankelijkheid van verblijfsgebieden als schoollocaties, ouderencentra en winkelgebieden. Goede stallingmogelijkheden voor de fiets nabij haltes openbaarvervoer en voorzieningen Uitvoering In 2011 is de planvorming gestart van het project Maatwerkweg. Met dit project wordt beoogd om de Voorburggracht en Bovenweg minder een doorgaande weg te laten zijn en, als woon- en verblijfsgebied, meer een dorps karakter te geven. Een nadere verkenning om de Dorpsstraat autoluw te maken, moet duidelijk maken of zo’n concept haalbaar en realistisch is ten aanzien van aspecten als verkeersveiligheid, parkeren en financiën. Bij de herinrichting van de openbare ruimte krijgen voorzieningen voor wandelaars en fietsers bijzondere aandacht. Doel hiervan is de algemene verblijfskwaliteit van gebieden te verbeteren.

31

e. Ruimtelijk meebewegen met de ontwikkeling van de bevolking Huidige situatie Nederland als geheel krijgt in de komende decennia te maken met een afvlakkende groei van de bevolking (nulpunt in 2035-2040) met een veranderende samenstelling. Naast ontgroening (minder geboorten) krijgen we te maken met een dubbele vergrijzing (meer ouderen die ouder worden). Gevolgen van deze ontwikkelingen zijn een stabiliserende en soms krimpende beroepsbevolking en een sterke toename van het aantal eenpersoonshuishoudens met een afname van het aantal meerpersoonshuishoudens. De groeiende groep ouderen en alleenstaanden zal steeds vaker dichtbij elkaar en dichtbij dagelijkse voorzieningen willen wonen. Angst voor eenzaamheid en een toenemende noodzaak van mantelzorg (schaarste aan zorgpersoneel en schaarste aan zorgfinanciën) zijn hieraan mede debet In Noord-Holland treden sterke verschillen op tussen de dynamiek en groei in het zuidelijk deel en de dreigende krimp in de Kop van Noord-Holland. De regio Alkmaar ligt niet alleen op de grens van beide regio’s, ze vormt ook het grootste stedelijke cluster in Noord-Holland boven het Noordzeekanaal. De verwachting is dat de regio Alkmaar met haar uitgebreide en hoogwaardige voorzieningen op het gebied van winkels, zorg, sport en cultuur een aantrekkelijk vestigingsgebied zal blijven en als gevolg daarvan matig en geleidelijk zal blijven groeien met afvlakking op termijn. Opgaven Blijvend profiteren en promoten van de dorpse en landelijke woonmilieus in de directe nabijheid van uitstekende stedelijke voorzieningen in Alkmaar en Heerhugowaard. Voor de gemeente is daarbij de opgave voor de komende decennia om het aanbod van woningen continu af te stemmen op de vraag, zowel ten aanzien van aantal, aard als locatie (vraaggericht ontwikkelen).

Uitvoering Langedijk stuurt op de totstandkoming van geschikte woningen voor zorgbehoevenden, jongeren en lagere inkomensgroepen. In de breedte is het beleid gericht op een evenwichtige verdeling van bevolkingsgroepen in leeftijd, inkomen en opleiding.

32

f.

Meer woningen voor eenpersoonshuishoudens, dichtbij elkaar en dichtbij voorzieningen

Huidige situatie Langedijk bezit nu een relatief groot aantal eengezinswoningen. Onder invloed van vergrijzing en ontgroening wordt een sterke toename van het aantal eenpersoonshuishoudens verwacht en tegelijk een daling van het aantal meerpersoonshuishoudens. De grotere groep ouderen zal deels bestaan uit vitale ouderen en deels uit ouderen met een zorgbehoefte en zorgvraag.

Opgaven Inspelen op groei aantal eenpersoonshuishoudens, met vernieuwende concepten en dichtbij dagelijkse voorzieningen.

Uitvoering Voor Langedijk ligt de ruimtelijke vertaling hiervan voor de hand wanneer de extra eenpersoonshuishoudens gerealiseerd worden in of nabij het voor Langedijk karakteristieke centrale en cultuurhistorisch waardevolle lint (Dorpsstraat en Bovenweg). Naast nieuwbouw op lege plekken kan daarbij ook gedacht worden aan woningaanpassing, woningsplitsing, herbestemming winkelpanden, wonen boven winkels en transformatie en herbestemmen van bedrijfspanden.

33

g. Groen en natuur in Langedijk Huidige situatie De Geestmerambachtplas (EHS-land en weidevogelgebied), Oosterdel (EHS-land), Oostrand Sint Pancras, de Westfriese dijk (weidevogelgebied) en de wielen langs de Westfriese dijk (EHS-land) maken onderdeel uit van de Ecologische Hoofd Structuur (EHS). De Kleimeerpolder, het gebied Oosterdel en de Oostrand van Sint Pancras vormen ‘stapstenen’ in de Ecologische Hoofd Structuur. Belangrijke natuurwaarden in regionaal verband zijn vastgelegd in de ‘Groene en Blauwe Loper’. In dit regionale plan zijn groene buffers opgenomen waar flora en fauna de ruimte krijgen. De Groene Loper vormt een landschappelijke verbinding tussen enerzijds de Schermer en recreatiegebied Heerhugowaard en anderzijds het recreatiegebied Geestmerambacht en de kust. Voor de Blauwe Loper is de belangrijkste doelstelling om te zorgen voor meer samenhang tussen water en het omringende gebied en het behalen van enerzijds ecologische doelstellingen en anderzijds het verbreden van de recreatieve mogelijkheden. “De Blauwe Loper moet in samenhang met de verstedelijking worden ontwikkeld tot een waterrijke, ecologische en recreatieve verbindingszone, die het Alkmaarder- en Uitgeestermeer verbindt met de Kop van Noord-Holland” (Inrichtingsplan Blauwe Loper, 2000). Eén van de sleutelprojecten in dit plan is de herinrichting van de Oostrand van Noord-Scharwoude en Oudkarspel tot een natuurontwikkelingzone met veel water en natuur. Bij die ontwikkeling kan het aangrenzende zuidelijker gelegen Oosterdelgebied als referentie genomen worden.

Inrichtingsplan Blauwe Loper, HAL 2000

Opgaven Herstructureren openbare ruimte in oude woonwijken Versterken van ecologische verbindingen op gemeentelijk niveau Uitvoering De gemeente werkt aan het opstellen van een ecologische structuurvisie. Een ontwerpverkenning moet de mogelijkheden en perspectieven duidelijk maken van een herinrichting van de oostrand van Noord-Scharwoude.

34

h. Duurzaam Langedijk Huidige situatie Langedijk is millenniumgemeente en streeft daarmee naar duurzaamheid op een breed scala van onderwerpen en thema’s. Opgaven Langedijk wil op termijn ‘CO2-neutraal’ zijn met een grotere rol van fossiele energie bij het opwekken van elektriciteit en het produceren van warmte. Een ’zo duurzaam mogelijk’ energiegebruik binnen de gemeente. Duurzaam ruimtegebruik; waar mogelijk eerst ‘inbreiden’ en met behoud van de ‘dorpse waarden’. Plaatsen windturbines.

Uitvoering In Langedijk lijken er goede mogelijkheden en perspectieven aanwezig voor elektrisch vervoer, zowel over land als over water. Een autoluw centraal lint met daaraan gekoppeld de huisvesting van veel eenpersoonshuishoudens, waaronder die voor ouderen, biedt – op korte of lange termijn - mogelijkheden voor elektrisch vervoer van personen en kleine vracht (pakketten). Dezelfde mogelijkheden lijken aanwezig voor een doorvaarbaar gemaakte Achterburggracht. In ruimtelijke zin gaat het daarbij om het plaatsen van meer windturbines, het ruimtelijk mogelijk maken van vormen van geothermie en ‘Energie-robuustbouwen’ (zongericht, optimale isolatie, lage temperatuur).

35

i.

Langedijk onderneemt

Huidige situatie In het voorjaar van 2012 heeft de gemeenteraad de economische visie ‘Langedijk Onderneemt’ vastgesteld met daarin de belangrijkste speerpunten van economisch beleid voor de toekomst. Anno 2012 is het merendeel van de arbeidsplaatsen in Langedijk gerelateerd aan landbouw en aan productie. Veel inwoners van Langedijk en de regio Alkmaar die werkzaam zijn in de dienstensector reizen dagelijks naar de Randstad met openbaar vervoer of met de auto. Hoewel de arbeidsmarkt steeds meer een regionale markt is en wordt, wil Langedijk haar huidige aantal arbeidsplaatsen handhaven en mogelijk uitbreiden om de negatieve arbeidspendel terug te dringen. Naast het handhaven en versterken van de zittende detailhandel en productie is het streven gericht op behoud en versterking van de zittende primaire landbouw, voornamelijk gelegen aan de westzijde van de gemeente. ‘Eigen aan’ en ‘passend bij’ Langedijk lijken er naar de toekomst toe goede mogelijkheden en perspectieven voor de verdere vestiging en ontwikkeling van de innovatieve agribusiness. Langedijk speelt daarmee zowel in op de mondiaal nog altijd groeiende voedselbehoefte als op het feit dat in een brede oost-westzone van Noord-Holland, de zgn. Seed Valley, een groot aantal sterke en internationaal georiënteerde agribedrijven gevestigd is. Het agrarisch productiegebied van de gemeente Langedijk maakt onderdeel uit van het zogenaamde ‘gebied voor grootschalige landbouw’. Binnen het grootschalige agrarische productiegebied staat een economisch duurzame ontwikkeling van de agrarische sector centraal, zoals ook opgenomen in de Provinciale Ruimtelijke Verordening Structuurvisie.

Opgaven Profilering – als gemeente en ihb Breekland - op het gebied van agribusiness Versterken relatie economie en recreatie door het stimuleren van ondernemerschap Versterken winkelhart Noord- en Zuid-Scharwoude Uitvoering Voor het versterken van het winkelhart Noord- en Zuid-Scharwoude wordt een gebiedsvisie opgesteld. Om Langedijk een gezicht te geven in het kader van de agribusiness wordt een marketing- en promotieplan opgesteld en uitgevoerd.

36

j.

Recreatief en toeristisch aantrekkelijk Langedijk

Huidige situatie Langedijk neemt een bescheiden positie in waar het gaat om toerisme en recreatie. In NoordHolland zijn het de Noordzeekust, de IJsselmeerkust met oude stadjes en historische steden als Amsterdam, Haarlem en Alkmaar die een groot deel van de toeristen trekken. In Langedijk zijn het vooral het Museum BroekerVeiling, het Oosterdelgebied en het recreatiegebied Geestmerambacht die een bovenlokale betekenis hebben. Langedijk heeft zowel lokale als bovenlokale ambities op het gebied van recreatie en toerisme. Het verbeteren van de doorvaarbaarheid, het aantrekkelijker en veiliger maken van wandelen fietsroutes en het creëren van een eenduidiger horecabeleid staan daarbij voorop. Passend in het kleinschalige en dorpse karakter blijft er ook in de toekomst ruimte voor mogelijkheden van verblijfsrecreatie in de vorm van bed and breakfast en kleinschalig kamperen. Opgaven Versterken van de passantenhaven in Broek op Langedijk Realiseren meer en betere mogelijkheden van doorvaarbaarheid Inspelen op snelle ontwikkeling van elektrische voortstuwing (fiets, auto, boot) Stimuleren van ondernemerschap gekoppeld aan water Uitvoering De doorvaarbaarheid en aantrekkelijkheid van het water in Langedijk vormen belangrijke voorwaarden voor het versterken van recreatie en toerisme. Verkenningen worden uitgevoerd naar het beter doorvaarbaar maken van bestaand water, het verbinden van verschillende watergebieden binnen de gemeente en het opnieuw realiseren van in het verleden gedempt water. Onderzocht wordt of er meer toeristische arrangementen kunnen worden gerealiseerd en of er bestaansrecht is voor meer kleinschalige watergerelateerde ondernemingen.

37

k. Duurzame infra gebaseerd op landschap en structuur Langedijk Huidige situatie Typerend voor Langedijk is de historische lintbebouwing langs de Dorpsstraat door de kernen Oudkarspel, Noord-Scharwoude, Zuid-Scharwoude en Broek op Langedijk met aan weerszijde de Voorburggracht en de Achterburggracht. Dit centrale lint speelt, hoewel minder dan voorheen, nog steeds een belangrijke rol in het leven van Langedijk. Bij het uitwerken van het verkeersbeleid ligt het accent op het bieden van een duurzaam en doelmatig verkeerssysteem dat een logische, heldere en begrijpelijke structuur heeft. Bij het oplossen van knelpunten dient het accent te liggen op maatregelen die de verkeersveiligheid verbeteren, de hinder van verkeer verminderen en Langedijk goed bereikbaar houden. Bij de Voorburggracht vormt de provinciale weg N504 een fysieke barrière dwars door het oude lint. Het streven was en is gericht om de barrière op te heffen middels een verdiepte ligging van de weg.

Opgaven Een goede bereikbaarheid over de weg op gemeentelijk en regionaal niveau. Op het gebied van openbaar vervoer blijft de opgave om goede verbindingen te behouden met de kernen en treinstations van Heerhugowaard en Alkmaar. Op de schaal van de dorpen van Langedijk is de opgave om per dorp de wandelen fietsverbindingen en –routes blijvend te optimaliseren. Een hiertoe ingerichte openbare ruimte en veilige en aantrekkelijke wandelen fietsroutes moeten het de inwoners gemakkelijk maken om dagelijkse boodschappen, artsbezoek, visites etc. lopend of per fiets uit te voeren. Kinderen moeten op veilige en aantrekkelijke wijze lopend of per fiets naar school kunnen gaan.

Uitvoering Voor de uitvoering van infraprojecten op bovengemeentelijk niveau is voorbereidend overleg noodzakelijk met de provincie als wegbeheerder en met buur- en regiogemeenten. Projecten op gemeentelijk niveau dienen te worden voorbereid door de gemeente en opgenomen in het gemeentelijk Meerjarenuitvoeringsprogramma.

38

l.

Verbeteren en versterken bestaand stedelijk gebied

De grote uitbreiding van bestaand stedelijk gebied is in Langedijk gestart in de jaren ’70. Veel aandacht en energie zijn tussentijds besteed aan het voorbereiden en realiseren van nieuwe woongebieden en bedrijventerreinen. Daarmee hebben grote delen van het bestaand stedelijk gebied (bebouwd, onbebouwd en openbare ruimte) inmiddels een ouderdom van 20, 30 of 40 jaar zonder dat tussentijds of op korte termijn sprake is van vernieuwing of herstructurering. Passend in de omslagen ‘van kwantiteit naar kwaliteit’ en ‘van uitbreiden naar inbreiden’ komen delen van het bestaand stedelijk gebied de komende decennia in aanmerking voor vernieuwing, hetzij in lichte vorm (revitalisering en renovatie) hetzij in zware vorm (herstructurering). Op korte termijn dienen verkenningen te worden uitgevoerd naar aanleiding, nut en noodzaak van vernieuwing van bestaand stedelijk gebied. Voor nadere verkenning komen in aanmerking: a. Verkenning naar vernieuwing naoorlogse woonwijken. Onderwerp van onderzoek is het huidige aanbod (huizen, openbare ruimte, structuur van de wijk) binnen bestaand stedelijk gebied in relatie tot de huidige en toekomstige vraag en behoefte. b. Verkenning haventerrein Broek op Langedijk en omgeving. Het haventerrein en omgeving van Broek op Langedijk is een potentieel aantrekkelijk en betekenisvol gebied in de gemeente Langedijk. Dit gebied tussen doorgaand open water en centrale lint maakt een verwaarloosde indruk waarbij de relatie land-water onvoldoende tot haar recht komt. c. Verkenning naar revitalisering centrale lint. Voorgesteld wordt om in de toekomst de groeiende behoefte aan wooneenheden voor eenpersoonshuishoudens vooral op te vangen in het centrale lint. Tegelijk wordt voorgesteld om Dorpsstraat en Bovenweg autoluwer te maken met een openbare ruimte die meer dan nu uitnodigt tot ontmoeten, verblijven, wandelen en fietsen. De verkenning dient gericht te zijn op het ontwikkelen van wenselijke, haalbare en realistische concepten op het gebied van vorm en functie. d. Verkenning naar vernieuwing en revitalisering bestaande bedrijventerreinen. Na de thans lopende revitalisering van het bedrijventerrein De Mossel dienen nut, noodzaak en urgentie verkend te worden van zowel revitalisering, herstructurering en functiewijziging (De Wuijver) van bestaande bedrijventerreinen. e. Verkenning naar mogelijkheden en draagvlak om woon- en maatschappelijke functies te huisvesten (hoofdgebruik of medegebruik) in kerkgebouwen. Langedijk kent een groot aantal markante en betekenisvolle kerken bijgebouwen aan het centrale lint, vaak nog geheel of gedeeltelijk in gebruik voor kerkelijke functies. Gelet op de succesvolle voorbeelden en ontwikkelingen elders dienen voor Langedijk de mogelijkheden verkend te worden om in de toekomst meer niet-kerkelijke functies (waaronder maatschappelijk) onderdak te bieden in bestaande kerken bijgebouwen. Bij het uitvoeren van de verkenningen is het streven mede gericht op herstel van de doorvaarbaarheid van bestaande danwel gedempte watergangen.

39

INSPIRATIEBOX 3 Over slimme combinaties met meer kwaliteit voor minder geld:

Pius X kerk Den Haag Zuid-West Den Haag, transformatie Pius X-kerk Pius X kerk in Den Haag Zuidwest krijgt nieuwe wijkfunctie

Toen Den Haag Zuidwest werd ontworpen, was Nederland nog volop verzuild. Kerkgebouwen maakten een integraal deel uit van de bouwopgave en ze hadden in de eerste periode een belangrijke functie als centra van het sociale leven in de wijk. Zo ook de Pius X-kerk, die tot de architectonisch waardevolle gebouwen in Den Haag Zuidwest behoort. Het gebouw, dat een ontwerp is van de Rotterdamse architecten Thomas Nix en Theo Taen, werd in 1960 in gebruik genomen. Het gebouw heeft een opvallende architectuur met voor die tijd moderne stijlkenmerken van het Nieuwe Bouwen en daarnaast klassieke principes uit de Renaissance. De kerk ligt precies op het scharnierpunt van twee lanen, goed zichtbaar en heel centraal in Bouwlust. Lange tijd speelde de rooms-katholieke Pius X-kerk een centrale rol in Bouwlust. In de jaren negentig bezochten echter steeds minder wijkbewoners de kerk. Het bisdom zocht daarom een gegadigde om aan dit gebouw een passende nieuwe bestemming te geven. Zij wilden niet dat het pand in handen zou komen van een ander kerkgenootschap en verkochten de kerk aan de ‘sociale projectontwikkelaar’ Ceres projecten. Al voor aankoop zocht de nieuwe eigenaar naar een nieuwe functie voor het gebouw, waarbij herbestemming tot gezondheidscentrum als kansrijke en zinvolle optie naar voren kwam. Een groep huisartsen had contact opgenomen met Vestia omdat zij geïnteresseerd waren om zich in het gebouw te vestigen. Door het dringende tekort aan huisartsen in de wijk, heeft Ceres dit voorstel serieus genomen en verder uitgewerkt. De goede ervaringen in de Haagse Schilderswijk met de combinatie van gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening waren doorslaggevend om in Pius X een breed zorgen welzijnscentrum te vestigen. Na de transformatie hebben acht huisartsenpraktijken plaatsgenomen in het voormalige kerkgebouw. Bovendien is er ruimte ontstaan voor tal van andere organisaties voor maatschappelijke dienstverlening. Op die manier is een breed voorzieningenaanbod ontstaan met een groepspraktijk voor huisartsen, apotheek, consultatiebureau, fysiotherapeut, wijkloket van de gemeente Den Haag, jeugdgezondheidszorg, een dienstenbureau, Psycho-Medisch centrum Parnassia en Thuiszorg Den Haag.

40

6. Ruimtelijke koers op hoofdlijnen 6.1.

Landschap als basis

In de regio Alkmaar zijn de verschillende landschappen die hebben bijgedragen aan de huidige verschijningsvorm van het gebied, nog steeds goed zichtbaar. In het westen de zee met het strand en de duinen. Ten noorden van het brede duingebied tussen Bergen en Schoorl de Hondsbosche Zeewering als overblijfsel van de vele instromingen door de zee waaraan de vroegere meren – nu polders/droogmakerijen – herinneren. Centraal in de regio de historische stad Alkmaar waarvan het oude centrum op een stevige brede strandwal is gebouwd en de groeikern Heerhugowaard aan de rand van de droogmakerij. Veel noord-zuid georiënteerde onderdelen herinneren nog aan vroegere kustlijnen; het Noord-Hollands Kanaal, de N245, Sint Pancras op een oude strandwal en Langedijk op en aan een oude noord-zuiddijk. Veel overeenkomsten in landschap in Noord-Zuidrichting en veel verschillen in Oost-Westrichting.

Een lange dijk als ontginningsbasis De ‘lange dijk’ als ontginningsbasis en als centraal lint van de dorpen Oudkarspel, Noord- en Zuid-Scharwoude en Broek op Langedijk dateert uit de 11e eeuw. De dijk bood een relatief veilige woonplek, van waaruit de omringende gebieden konden worden ontgonnen. De ontginning vond plaats in stroken, min of meer loodrecht op de dijk, achter de bebouwing en op regelmatig afstand van elkaar. Er ontstonden lange, smalle kavels waarbij de sloten dienden als afwatering en als vaarweg.

41

Vaarpolder (historische kaart 1860) Vanaf de dijk werd het land in oost-west richting ontgonnen. Eeuwenlang werden de sloten gebaggerd en het land met de bagger bemest. Er ontstond een fijnmazige structuur van eilanden en doorvaarbare sloten. De eilanden werden vooral gebruikt voor tuinbouw. De gekweekte groenten werden over het Kanaal Alkmaar-Kolhorn naar Alkmaar vervoerd en verhandeld. In 1887 werd ’de eerste veiling op het water ter wereld’ gehouden in Broek op Langedijk. Met de aanleg van een spoorlijn werd de veiling verbonden aan het landelijke spoorwegennet. Rijpolder (kaart 1970) De wegen lagen voornamelijk op de dijken. De komst van de auto en de gewenste rentabiliteit van de agrarische sector maakten een einde aan het in 1000 jaren opgebouwde landschapspatroon. Sloten werden gedempt met zand en klei, gewonnen uit de latere recreatieplas Geestmerambacht. Het gebied werd ontsloten met nieuwe wegen en het waterpeil werd verlaagd. Aan de oostzijde van Langedijk bleef een deel van het eilandenpatroon gespaard. Het huidige 1000-eilandenrijk is van grote cultuurhistorische waarde. De grote ruilverkaveling van de jaren 70 raakte ook het hart van het lint; de Voorburggracht werd gedempt en omgevormd tot een doorgaande weg en ook de Achterburggracht werd voor een belangrijk deel gedempt.

Historische ontwikkeling St. Pancras De bebouwde kom van Sint Pancras ligt op een strandwal die rond 2500 voor Chr. is ontstaan. Op de rug van de strandwal lag de geest, die mogelijk vanaf de Vroege de Middeleeuwen tot in de 19 eeuw als akkerland fungeerde. Het oude stratenpatroon met de Benedenweg, Noordeinde en Bovenweg markeert dit hooggelegen gebied. Op de strandwalvlakte kon het vee in de zomertijd weiden. De bijbehorende boerderijen stonden in de randzone rondom de geest, voornamelijk aan de westzijde van de huidige Benedenweg. Het lint en de historische ontwikkeling van de dijkdorpen Oudkarspel, Noord- en Zuid-Scharwoude, Broek op Langedijk en Koedijk Rond 1200 werd een dijk aangelegd tussen Vroone en Oud Karspel. De ontginning van Broek op Langedijk vond plaats vanuit Vroone dat zelf gesticht was vanuit Egmond (Abdij van Egmond). De andere dorpen (Koedijk, Zuid- en NoordScharwoude en Oudkarspel) werden vanuit Schoorl in de Middeleeuwen rond vier de kerken gesticht. In de 13 eeuw werd de Oosterdijk aangelegd als waterkering langs de oever van de Heerhugowaard. Aan weerszijde van de Dorpsstraat lagen sloten, de Voorburggracht en Achterburggracht. Gedrieën vormen zij het lint. De eerste uitbreidingen vonden plaats op de eilanden achter het lint die met de Dorpsstraat waren verbonden houten bruggen.

42

6.2.

Ruimtelijke koers binnen de regio Alkmaar.

Op basis van recente prognoses zijn de groeiscenario’s voor in de regio te bouwen woningen naar beneden bijgesteld. Op dit moment wordt voor Langedijk het einde van de bevolkingsgroei verwacht tussen 2035 en 2040. De provincie Noord-Holland kent grote verschillen in dynamiek. In het zuiden veel dynamiek en ook de komende decennia nog groei. In het noordelijk deel van de provincie een veel lagere dynamiek en in het uiterste noorden zelfs een verwachte krimp van aantallen inwoners en huishoudens binnen de komende tien jaar. Vanaf 2010 is ook in Noord-Holland de groei van de beroepsbevolking tot stilstand gekomen. In deelregio’s overtreft het aantal uittreders uit het arbeidsproces nu al in ruime mate het aantal toetreders. Vergrijzing en ontgroening van de bevolking zijn hieraan debet. Wonen in de regio Alkmaar Bij nieuwbouw wordt de focus vaker gelegd op inbreiding dan op uitbreiding. Ook regionaal wordt in de komende decennia een sterke groei verwacht van het aantal eenpersoonshuishoudens en een daling van het aantal meerpersoonshuishoudens. In het verlengde van genoemde ontwikkelingen wordt een grotere vraag verwacht naar woonzorgconcepten, nultredewoningen en kangoeroewoningen. Ruimtelijke koers naar 2030 Met het bieden van een dorps en landelijk woonmilieu met goede voorzieningen van stedelijke allure op korte afstand wil Langedijk ook de komende decennia aantrekkelijk blijven voor haar eigen inwoners. Meer sociale betrokkenheid op elkaar is niet alleen wens maar ook noodzaak in het licht van afnemende overheidsfinanciën en toenemende schaarste aan (zorg)personeel. Ten opzichte van de andere steden en dorpen in de regio kiest Langedijk hiermee voor een eigen profiel en positie.

43

Werken In de regio Alkmaar komt de groei van de beroepsbevolking tot stilstand. Het uittreden van de babyboomgeneratie en de toenemende ontgroening (minder geboorten en jongeren) zijn hieraan debet. In 2025 zal de omvang van de beroepsbevolking in Langedijk gelijk zijn als die in 2010 terwijl in de regio als geheel de beroepsbevolking zal zijn gekrompen. Binnen die demografische context wil Langedijk het aantal arbeidsplaatsen mimimaal op het peil van 2010 houden. Daarbij ziet Langedijk een blijvende taak om de negatieve reispendel vanuit de regio Alkmaar naar het zuidelijk deel van de provincie te verminderen. Bij het behoud van bestaande en het creëren van nieuwe arbeidsplaatsen is de focus van Langedijk gericht op de huidige en in ontwikkeling gebrachte bedrijventerreinen, op het faciliteren van ‘werk aan huis’ en kleinschalig werk in de woonzorgsector. Voortbordurend op haar oude landbouwtraditie wil Langedijk naar de toekomst toe meer inspelen op en onderdak bieden aan de groei van de innovatieve agribusiness. In dat verband richt Langedijk zich regionaal op meer dan alleen de regio Alkmaar maar ook op thematische regio’s als Seed Valley en Bio Valley.

Bij verduurzaming binnen de regio Alkmaar is het beleid gericht op het terugdringen van de negatieve woon-werkpendel naar de noordzijde van de Randstad, het realiseren van warmtekoppelingen binnen de regio tussen warmteaanbieders en warmtevragers en op behoud en versterking van ‘nabijheid’ van werk en voorzieningen vanuit de woonomgeving. Hoewel de ruimtelijke impact ervan op dit moment nog moeilijk is vast te stellen, wil de gemeente ontwikkelingen op het gebied van zonne-energie optimaal faciliteren. Het kan daarbij gaan om elektriciteitsopwekking uit zonne-energie op individuele of collectieve basis maar ook om het aanmoedigen van elektrisch vervoer in en door de gemeente.

44

6.3.

Ruimtelijke koers van Langedijk als gemeente

Binnen de ruimtelijke opbouw van de gemeente Langedijk is en blijft sprake van een aantal dorpen met ieder hun eigen identiteit. De dorpen hebben allen een lineaire en lintvormige hoofdstructuur welke direct voorkomt uit het onderliggende landschap en de ontstaansgeschiedenis; Sint Pancras op een oude strandwal, Koedijk aan het Noord-Hollands Kanaal en de vier lintdorpen op en aan de ‘lange dijk’. ‘Water’ zal weer belangrijker worden in het leven van alledag, om naar te kijken, om op te varen of om droge voeten te houden. De waardevolle cultuurhistorie van Langedijk wordt gekoesterd en waar mogelijk versterkt, met oude en met nieuwe functies. Vitaliteit krijgt inhoud met het plaats bieden en creëren van nieuwe functies in het lint. Bij die functies hoort een pakket basisvoorzieningen per dorp; supermarkt, enkele speciaalzaken, artsen, bibliotheek, basisschool, kinderopvang, horeca (dorpscafé) en ouderenzorgvoorziening. Het streven is daarbij gericht op de instandhouding van het pakket basisvoorzieningen, hetzij op commerciële basis hetzij op vrijwillige basis, solitair of slim gecombineerd en georganiseerd. Bij voorzieningen op een ‘bovendorps’ schaalniveau (zwembad, gemeentehuis etc.) is het streven gericht op een goede en evenwichtige verdeling binnen de gemeente.

Op het schaalniveau van de gemeente kunnen voor de komende decennia de volgende ruimtelijke ontwikkelingen worden onderscheiden: a. Tot 2020 de bestaande en in voorbereiding gebrachte locaties benutten (Westerdel, Veilingterrein, Kerklaan, Westrand Sint Pancras etc.). b. In toenemende mate, gerelateerd aan de vraag, de groei van het aantal kleine huishoudens in het centrale lint bevorderen, in kleinschalige concepten en in of nabij de bestaande voorzieningenclusters in de dorpen. c. Geen nieuwe bedrijventerreinen, maar revitalisering van en kwaliteitsverbetering op bestaande bedrijventerreinen. Op bedrijvenpark Breekland het accent verschuiven van ‘modern gemengd’ naar ‘’innovatieve agribusiness en daaraan gerelateerde bedrijvigheid’.

45

d. Consolideren westelijke landbouwzone. Gemeente faciliteert waar mogelijk de zittende landbouw en verbetert de mogelijkheden voor recreatief medegebruik. Relatie versterken met innovatieve agribusiness op Breekland. e. Transitie oostelijke rand Noord-Scharwoude en Oudkarspel naar natuurontwikkelingszone met meer natuur, water, recreatief medegebruik en vernieuwende woonmilieus in lage dichtheid. f. Verbeteren verkeer en bereikbaarheid: - Verdiepte aanleg N504 / ongelijkvloerse kruising met Dorpsstraat en Voorburggracht. - Verbeteren verbinding met Heerhugowaard voor alle verkeerssoorten - Autoluwer maken Dorpsstraat en Bovenweg. g. ‘Water’ belangrijker maken in de structuur en in het leven van alledag. Gedempt water wordt weer open en bevaarbaar water. W ater wordt behouden en geschikt gemaakt voor meerdere functies (waterberging, natuurontwikkeling, recreatie(vaart), transport, decor voor wonen en verblijven). h. Kerkgebouwen in Langedijk een sterkere en prominentere rol laten vervullen in het leven van alledag. Naast of in plaats van de kerkfunctie kan het gaan om functies als ontmoetingsruimte, zorgfuncties, kinderopvang, bibliotheek, wonen en zelfs winkelfuncties, al dan niet op commerciële of vrijwillige basis. De basisvoorzieningen liggen vaker dichtbij elkaar of gecombineerd in één gebouw en worden mogelijk in stand gehouden door (oudere) vrijwilligers. Het centrale lint met een concentratie van vertrouwde en cultuurhistorisch waardevolle elementen wordt dé zone waarin kleine huishoudens voor ouderen en jongeren worden geconcentreerd, waarin voorzieningen altijd dichtbij zijn en waar een verkeersvriendelijk verblijfsgebied ontstaat met mogelijkheden voor duurzaam vervoer. Langedijk profileert zich daarmee als een verzameling dorpen in een landelijke setting waar het goed, ruim en veilig wonen en verblijven is, voor jong en oud.

46

Duurzaamheid Functies op het gebied van mobiliteit, natuurontwikkeling, leefbaarheid, energietransitie en economische groei dienen ruimtelijk zo te worden gesitueerd dat ze elkaar onderling versterken in plaats van belemmeren. Duurzame verstedelijking gaat lang mee in de tijd. Ze is veerkrachtig en kan blijvend voldoen aan actuele en toekomstige economische, ecologische en sociaal-culturele behoeften, zonder belemmeringen voor toekomstige generaties. Verkeer en vervoer De hoofdwegenstructuur van Langedijk is weliswaar redelijk tot voldoende in 2012 maar is onvoldoende robuust naar de toekomst toe. Aan de oostzijde van Langedijk is de verbinding met Heerhugowaard dringend aan verbetering toe gelet op de komst van het nieuwe streekziekenhuis en de voorgenomen bebouwing van de Broekhornpolder. Een belangrijke wens van de gemeente Langedijk is het ongelijkvloers maken van de kruising van de provinciale weg N504 met de Dorpsstraat en de Voorburggracht van Noord-Scharwoude en Oudkarspel. Doel daarbij is om de continuïteit van de Dorpsstraat zowel ruimtelijk als functioneel te herstellen. Landelijk gebied Langedijk wil haar landelijk gebied groen en landelijk houden. Het huidige agrarisch gebied blijft agrarisch en er komt meer water van goede kwaliteit dat op meer plaatsen doorvaarbaar is. De bestaande natuur wordt beschermd en verbeterd. Afgestemd op het aantal inwoners en hun wensen komen er meer wandelen fietspaden vanuit het bestaand stedelijk gebied tot in het landelijk gebied. ‘In Langedijk is het landelijk gebied altijd dichtbij’, voor een rondje met de hond of voor een langere tocht in de landelijke omgeving. Bereikbaarheid en toegankelijkheid staan daarbij voorop, of het nu gaat om agrarisch gebied, het waterrijke groen aan de oostzijde of de ontsluiting van kades van kanalen en vaarten.

Ontwikkelen van nieuw en verbeteren van bestaand De gemeente enthousiasmeert, verleidt en faciliteert nieuwe ontwikkelingen. Zij doet niet meer alles zelf, maar werkt als partij samen met burgers en bedrijfsleven aan zowel nieuwe ontwikkelgebieden als aan kwaliteitsverbetering in de gebieden daarbuiten. Voor zowel de aard van de ontwikkelingen als de rol daarbij van de gemeente wordt daarbij een onderscheid gemaakt in drie soorten gebieden: I.

Casco en structuur van de gemeente

II.

Ontwikkelgebieden

III.

Verbetergebieden

47

I.

Casco en structuur van de gemeente. Langedijk blijft bestaan uit zes verschillende en onderscheiden dorpen, langgerekt van vorm en ieder met een eigen ontstaansgeschiedenis. Een centraal lint (kanaaldijk Koedijk, Bovenweg Sint Pancras en Dorpsstraat Oudkarspel, Noord- en Zuid-Scharwoude en Broek op Langedijk) blijft in vorm en in functie (voorzieningen) een structurerende en dominante rol vervullen in de dorpen van Langedijk. Het onderliggende landschap vormt de basis voor een unieke en herkenbare ruimtelijke inrichting op de verschillende abstractieniveaus van regio, gemeente, dorp en wijk.

48

II.

Ontwikkelgebieden. In deze gebieden wordt actief door gemeente en partijen gewerkt aan een nieuwe of andere ruimtelijke inrichting. Tot deze ontwikkelgebieden worden gerekend: a. Nieuwe woongebieden (Westerdel, Veilingterrein, Kerklaan etc.) b. Breekland voor innovatieve agribusiness c. Centrale lint als ideaal woon- en verblijfsgebied kleine huishoudens d. Oostrand Noord-Scharwoude en Oudkarspel e. Verbeteringen mobiliteit en verkeer: - N504 - Langedijk (BOL) – Heerhugowaard - Fiets-openbaarvervoercombinaties - Verkeersluwe Dorpsstraat

Innovatieve agribusiness en daaraan gerelateerde bedrijvigheid op Breekland

Verdiepte aanleg N504

B1

Geestmerambacht; ontwikkeling natuur en recreatie

B 2

V

Oostrand NoordScharwoude en Oudkarspel; verkenning naar herstructurering en ontwikkeling Blauwe Loper

W

Westerdel

Bevaarbaar maken Achterburggracht en verkenning naar autoluwe Dorpsstraat

Vroonerplas

Westrand Sint Pancras

Verkeersstudie naar betere verbindingen tussen Langedijk en Heerhugowaard voor wandelen, fietsen, openbaar vervoer en gemotoriseerd verkeer.

49

Ontwikkelingsvisie Doorvaarbaarheid, Mei 2006

Streefbeeld: • Het realiseren van goede vaarverbindingen tussen Oudkarspel, NoordScharwoude, Zuid-Scharwoude, Broek op Langedijk, Sint Pancras, Koedijk, Geestmerambacht en Alkmaar-Noord. • Het bevaarbaar maken van de Achterburggracht in oorspronkelijke staat.

50

III.

Verbetergebieden. Tot deze categorie worden gerekend de bestaande woonwijken en bedrijventerreinen en de bestaande landbouwgebieden en natuur- en watergebieden. Kwaliteitsverbetering van het bestaande staat voorop. Bij kwaliteitsverbetering kan het gaan om het kindvriendelijker maken van woonwijken, het revitaliseren van bedrijventerreinen, het uitbreiden en versterken van de waterfunctie in Langedijk of het kwalitatief versterken van bestaande natuur of ontwikkeling van nieuwe natuur. Bij alle kwaliteitsverbeteringen is duurzaamheid de norm (‘ja, mits’) evenals een optimale toegankelijkheid voor voetgangers met en zonder beperking.

Verbeteren Oostrand: verouderde jachthaven en bedrijventerreinen en marginale landbouw

Verbeteren en versterken primaire landbouw met mogelijkheden recreatief medegebruik

Verkenning naar vernieuwing naoorlogse wijken

Versterken natuur en recreatie Oosterdel

Verbeteren havengebied BOL

51

Kaart Ontwikkelgebieden en Verkenningen

52

6.4.

Ruimtelijke koers van de dorpen

Langedijk heeft zes dorpen binnen haar gemeentegrens waarvan Koedijk het kleinste is met ca 250 inwoners. Sint Pancras ligt met ca 6.000 inwoners aan de zuidkant van de gemeente ingeklemd tussen de bebouwingen van Alkmaar en Heerhugowaard. De vier aaneengegroeide dorpen Broek op Langedijk, Zuid-Scharwoude, NoordScharwoude en Oudkarspel vormen een langgerekte dorpse bebouwing met ieder 4 – 6.000 inwoners. De dorpen hebben een gezamenlijke maar ook ieder een eigen historie en identiteit. Alle dorpen in Langedijk kennen een noord-zuidoriëntatie. Koedijk Op het grondgebied van Langedijk bevindt zich het restant van het oorspronkelijke dijkdorp langs het Noord-Hollands Kanaal. De oude kern van Koedijk maakt onderdeel uit van de noordelijke uitbreiding van Alkmaar en is bestuurlijk ondergebracht bij de gemeente Alkmaar. Voor Koedijk worden naar de toekomst geen ruimtelijke ontwikkelingen van betekenis voorzien.

Sint Pancras Huidige situatie Sint Pancras kent – gebouwd op een stevige strandwal als ondergrond - een bredere opbouw met de drie parallelle linten van Benedenweg, Bovenweg en Destreelaan. Het dorp heeft kenmerken en karakteristieken van dorpen in de binnenduinrand. Tussen Benedenweg en Destreelaan zijn de meeste voorzieningen gelegen, veelal ontsloten vanaf de Bovenweg. Er zijn meerdere voorzieningen als een dorpshuis, begraafplaats, meerdere kerken, voetbalvereniging, zwembad, bibliotheek, museum, postkantoor, buurtsuper en enkele speciaalzaken. Vergeleken met de nabijgelegen grootschalige nieuwbouw van Alkmaar en Heerhugowaard biedt Sint Pancras hoogwaardige woonmilieus met veel ruimte en groen en met dagelijkse voorzieningen om de hoek. Ruimtelijke koers Juist wanneer een breed voorzieningenpakket onder druk komt te staan, verdient het aanbeveling om te zoeken naar combinaties van het huisvesten van meer voorzieningen onder één dak en binnen één organisatie. Ook het meer en vaker benutten van bestaande kerkgebouwen voor uiteenlopende maatschappelijke functies is een optie die niet alleen (maatschappelijk) wenselijk maar ook (financieel) noodzakelijk kan blijken.

53

Broek op Langedijk, Zuid-Scharwoude, Noord-Scharwoude, Oudkarspel Huidige situatie De vier dorpen vormen één langgerekt aaneengesloten bebouwd gebied binnen Langedijk. Ontstaan als vier verschillende dorpen langs één lange dijk vormen ze een ruimtelijke eenheid. Verbindend element is het centrale lint bestaande uit Dorpsstraat, (gedempte) Voorburggracht en Achterburggracht (deels gedempt).Na het dempen van oorspronkelijk water en het aanbrengen van grote pakketten zand is de smalle lintbebouwing verbreed met woonwijken en bedrijventerreinen. Aan de aard en omvang van de bebouwing is de ontstaansgeschiedenis en cultuurhistorie nog af te lezen. In het lint bevinden zich solitaire, kleinschalige en gevarieerde woningen en gebouwen en daarbuiten aan weerszijde zijn de grotere woonwijken met rijen eengezinswoningen met een meer uniform karakter gelegen. Ontwikkelingen Na het verbreden van het oorspronkelijke smalle lint is een aantal voorzieningen buiten het lint gelegen en zijn bestaande voorzieningen uit het lint verdwenen onder druk van concurrentie en rendementseisen. Daarmee is de Dorpsstraat veel meer een woonstraat geworden met een profiel dat niet is toegesneden op het hedendaags autobezit. De voorheen smalle Voorburggracht is gedempt en geschikt gemaakt voor autoverkeer. Ten noorden van museum Broekerveiling is de Voorburggracht een lange smalle rechte weg waar verkeersonveilige situaties ontstaan tussen autoverkeer en fietsers. Ruimtelijke koers Voor het gehele complex van de vier dorpen komt de nadruk te liggen op het huisvesten van vooral kleine huishoudens (veel ouderen en in mindere mate ook

54

jongeren) in het centrale lint i.c. de Dorpsstraat. Ook voorzieningen op het gebied van zorg en dagelijkse boodschappen dienen in het lint te worden geconcentreerd, verspreid over de vier dorpen. Juist hier dienen ruimte en mogelijkheden te komen voor vernieuwende woon-zorgconcepten als kangoeroewoningen en meergeneratiewonen die inspelen op de groeiende noodzaak van mantelzorg. Met dit beleid wil Langedijk enerzijds inspelen op nieuwe wensen op het gebied van wonen, zorg en voorzieningen en anderzijds op de wens om de Dorpsstraat te revitaliseren en er een aantrekkelijk woon- en verblijfsgebied van te maken. De Dorpsstraat wordt daarmee meer dan nu een verkeersluw woon- en verblijfsgebied van jong en oud waar voorzieningen op het gebied van onderwijs, zorg en detailhandel binnen handbereik zijn. De openbare ruimte van de Dorpsstraat wordt ingericht op verblijven en ontmoeten en op wandelen en fietsen. Nabijheid, veiligheid en gemak staan daarbij voorop. Bij voldoende vraag naar personenvervoer (boodschappen, zorgbezoek, visite) wordt het mogelijk om kleinschalig elektrisch aangedreven personenvervoer aan te bieden. Een dergelijke ontsluiting vraagt uitgekiende parkeeroplossingen voor bewoners van de Dorpsstraat. Fietsers en wandelaars worden verleid van de Dorpsstraat gebruik te maken. De Achterburggracht wordt vanuit Zuid-Scharwoude weer bevaarbaar tot in NoordScharwoude (N504) en mogelijk Oudkarspel. Hiermee wordt uitvoering gegeven aan de voorstellen in de Nota Doorvaarbaarheid en ontstaat over grote lengte een doorvaarbaar water direct achter de Dorpsstraat. De mogelijkheid om ook dit water te gaan gebruiken voor elektrisch personenvervoer door en voor ouderen is daarbij een perspectiefvolle optie.

55

INSPIRATIEBOX 4 Over sociale vitaliteit en leefbare dorpen:

Over woondorpen en autonome dorpen - Frans Thissen Frans Thissen is Sociaal Geograaf aan de Universiteit van Amsterdam “De oplossing van actuele problemen bestaat niet uit het terughalen van het traditionele dorp”. Het zijn vaak 'machtige' beelden die mythes in stand houden. Een belangrijk machtig beeld is het beeld van het traditionele dorp. Dat dorp was in veel opzichten autonoom: de bewoners vonden er hun werk en voorzieningen en daar woonden ook je familie en vrienden. Maar in alle dorpen is sprake van verandering. Dorpsbewoners veranderen en dorpen veranderen. Dorpen hebben steeds vaker te maken met 'nieuwkomers' en in veel dorpen is het overdag stiller geworden. Sociale samenhang ontstaat er op een andere manier en is niet langer vanzelfsprekend. Autonome dorpen worden woondorpen. De oplossing van actuele problemen bestaat niet uit het terughalen van het traditionele dorp door het najagen van bevolkingsgroei en het streven naar een evenwichtige bevolkingsopbouw, laat staan door voorzieningen met subsidie in stand te houden. Een dorp toont pas vernieuwende sociale vitaliteit als het weet om te gaan met veranderingen, zoals de komst van nieuwe bewoners en wanneer men, tezamen met nieuwe bewoners en andere partijen zoals overheden, met succes initiatieven neemt in veranderingssituaties. De ontwikkeling van de woonfunctie vormt de basis voor de ontwikkeling van de leefbaarheid ter plaatse, terwijl deze ontwikkeling weer de voedingsbodem vormt voor de ontwikkeling van diverse gemeenschapsinitiatieven, initiatieven die een bijdrage leveren aan de sociale infrastructuur van het dorp. Voorbeelden daarvan zijn een plaatselijke bibliotheek georganiseerd door vrijwilligers, een dorpskrant, gezamenlijk autovervoer van kinderen van en naar school, een internetsite over het dorp, enzovoort. Deze initiatieven dragen op hun beurt weer bij aan de verdere ontwikkeling van de woonfunctie van het dorp. Een aantrekkelijke woonsituatie in dorpen is een gunstige startpositie voor een spiraal omhoog. Gemeenschapsinitiatieven vragen om twee belangrijke voorwaarden: 1. De woonsituatie in het dorp moet zich kenmerken door ruimtelijke kwaliteit. 2. Er moet 'ruimte' zijn, ruimte voor gemeenschapsinitiatieven. Elk dorp dat we als lokale dorpsgemeenschap serieus nemen, heeft een ontmoetingsplek binnen en een ontmoetingsplek buiten nodig waar bewoners initiatieven kunnen ontplooien waar zij zelf voor kiezen'. Van gemeenschapsinitiatieven is het maar één stap naar sociale vitaliteit.

56

7. Ruimtelijke vertaling per thema 7.1. Sociaal Langedijk Verwacht mag worden dat met de toenemende vergrijzing ook de zorgvraag toe zal nemen. Met de voorspelde schaarste aan zorgpersoneel is de verwachting dat ‘zorg’ minder door instituties zal (kunnen) worden aangeboden en dat mensen weer meer dan nu voor elkaar gaan zorgen, veelal op vrijwillige basis. Ruimtelijk kunnen de demografische ontwikkelingen gefaciliteerd worden op diverse schaalniveaus. Woningen kunnen worden aangepast aan oudere bewoners of worden gesplitst ten behoeve van kleinere huishoudens. Daarnaast kunnen kleinschalige woon-zorgconcepten inspelen op de toenemende noodzaak en behoefte om ‘voor elkaar te zorgen’ (vitale ouderen zorgen meer voor zorgvragende en hulpbehoevende ouderen). Op wijken dorpsniveau is het zaak inwoners met een zorgvraag of met verminderde mobiliteit dichtbij voorzieningen te huisvesten, dichtbij elkaar en dichtbij individuele zorgaanbieders. Langedijk wil op deze wijze ruimtelijk inspelen op de demografische ontwikkelingen en inhoud geven aan haar missie om een sociale gemeente te zijn met een rijk dorpsleven.

Jongeren Jongeren in Langedijk hebben een sterke binding met de eigen gemeente en de dorpen in het bijzonder. Langedijk mist een (uitgaans-)centrum en mogelijkheden voor vervolgonderwijs. De geleidelijke afname van het aantal jongeren zal gevolgen hebben voor het aantal scholen en sportverenigingen/velden.

57

Voor jongeren die in Langedijk willen blijven wonen, zijn goede fiets-ovverbindingen met Alkmaar, Heerhugowaard en Amsterdam - Haarlem onmisbaar. Naar de uitgaansmogelijkheden in de regio gaat het om openbaar vervoer dat aangepast is aan de wensen van jongeren. Ten behoeve van goede fiets-ovcombinaties is er behoefte aan goede en veilige stallingmogelijkheden voor de fiets. Om blijvend voor jongeren van alle leeftijdscategorieën aantrekkelijk te zijn, is voor de allerjongsten (0 – 12 jaar) blijvend behoefte aan een aantrekkelijke en veilige woon- en leefomgeving en korte en veilige routes naar school. Voor de oudere kinderen (12-18 jr) zijn voldoende ontmoetingsplekken van groot belang; in het dorp, binnen en/of buiten en gedurende zomer en winter goed bereikbaar en toegankelijk. Voor de leeftijdsfase daarna is er behoefte aan voldoende starterswoningen (gezins- en eenpersoons), dichtbij voorzieningen.

Gezinnen Het aantal personen dat in gezinsverband leeft, zal vanaf 2010 stabiel blijven. W el zal ook in deze groep sprake zijn van verdere gezinsverdunning (van 2,4 naar 2,1). Naast starterswoningen zal er voor deze groep blijvend behoefte zijn aan een gevarieerd aanbod van eengezinswoningen en gevarieerde woonmilieus voor verschillende inkomensgroepen. In vergelijking met de groeiende groep eenpersoonshuishoudens zal het bij woonruimte voor gezinnen vaker gaan om woningen met meer inhoud en gelegen in een ruime, groene en veilige woonomgeving. Langedijk kent anno 2012 relatief veel eengezinswoningen. Op de middellange termijn vraagt dit woningbestand om aanpassing aan een andere samenstelling van de bevolking met andere woonwensen. De aanpassing kan bestaan uit herstructurering wanneer woningen overbodig blijken, sterk verouderd of op e meerdere punten niet meer voldoen aan de normen van de 21 eeuw. Renovatie is aan de orde bij gedeeltelijke vernieuwing of aanpassing aan geringere mobiliteit danwel een grotere zorgbehoefte van de bewoners. In sociaal opzicht – zoveel mogelijk kunnen blijven wonen in eigen woning en woonomgeving - zal de voorkeur blijvend uitgaan naar aanpassing (woningsplitsing) en renovatie. Ten aanzien van bereikbaarheid en verkeersveiligheid is bij ‘woonomgevingen voor gezinnen’ het streven gericht op een goede bereikbaarheid met de auto en

58

tegelijkertijd het woonomgeving.

creëren

van

een

kindvriendelijke

en

verkeersveilige

Ouderen Nu al zichtbaar is een ontwikkeling naar meer kleinschaligheid in de huisvesting voor ouderen en meer zorg voor elkaar, bij voorkeur op loopafstand van arts, fysio, winkels en voorzieningen en onderdeel uitmakend van de vanouds vertrouwde omgeving. Daarbij is er behoefte aan meer initiatieven op het gebied van ‘meergeneratiewonen’ en aan een openbare ruimte die afgestemd is op ouderen. Ruimtelijk gaat het om nabijheid, bereikbaarheid en toegankelijkheid, waarbij mobiliteit een belangrijke rol speelt. Tegenover de vitale en mobiele ouderen zijn er de hulpbehoevende en immobiele ouderen die voor vervoer op anderen en op openbaar vervoer zijn aangewezen. De behoefte groeit aan slimme en duurzame mobiliteit die ‘past’ in Langedijk en die de gemeente sterker en aantrekkelijker maakt met een hoogwaardig, duurzaam en aantrekkelijk woonklimaat.

59

7.2.

Ondernemend Langedijk Langedijk heeft als missie naar de toekomst toe om een samenleving te willen zijn die sociaal en ondernemend is, dat alles in een dorpse setting met een landelijke uitstraling. ‘Ondernemen’ krijgt daarbij een andere betekenis dan een louter commercieel-economische. In een vergrijzende samenleving met meer ‘inactieven’ die niet meer aan het ‘normale’ arbeidsproces deelnemen en met mogelijk meer vraag naar zorg dan aanbod, krijgt ‘ondernemen’ een nieuwe, meer sociaal-maatschappelijke betekenis. Ondernemen, commercieel of vrijwillig, kan ook betekenen het zelf opzetten van een buurtbibliotheek of kinderopvang, een boodschappendienst, het aanbieden van rondleidingen of het opzetten van een kleinschalige vervoersdienst. Werken en economie in Langedijk (‘Langedijk Onderneemt’, Januari 2012) Langedijk wil een ondernemende gemeente blijven met voldoende werk en arbeidsplaatsen. Met oog voor het feit dat de arbeidsmarkt steeds meer een regionale markt is samen met Alkmaar en Heerhugowaard, wil Langedijk de bestaande bedrijven binnen haar grenzen optimaal tegemoet komen in hun ontwikkeling en ontplooiing en wil zij ook aan nieuwkomers plaats bieden op passende locaties. Het bedrijvenpark Breekland biedt ruimte aan zowel bedrijven uit Langedijk als die uit de regio en daarbuiten. De focus en profilering van dit bedrijventerrein zal verlegd worden van ‘modern gemengd’ naar ‘innovatieve agribusiness of daaraan gerelateerd’. Het bedrijventerrein De Mossel wordt gerevitaliseerd terwijl ook De Wuyver in de naaste toekomst in aanmerking komt voor herstructurering of transformatie. Zowel ten behoeve van een beter woon- en vestigingsklimaat van Langedijk als ten behoeve van vergroting van de arbeidsmogelijkheden is de voorgenomen herplaatsing en bouw van het regionale medisch centrum in Heerhugowaard een perspectiefvolle ontwikkeling. Het modern ingerichte landbouwgebied aan de westzijde van de gemeente wordt optimaal ondersteund en gefaciliteerd in haar verdere ontwikkeling. W aar mogelijk dienen versterking en ontwikkelingsmogelijkheden van de primaire landbouw te worden benut bij de verdere ontwikkeling van het bedrijventerrein Breekland voor de innovatieve agribusiness. Bij die ontwikkeling ziet Langedijk zich ook onderdeel van de thematische regio’s als Seed Valley en Bio Valley.

60

Detailhandel, zorg en voorzieningen In Langedijk concentreert de grootschalige volumineuze detailhandel zich op het bedrijventerrein Zuiderdel terwijl de kleinere detailhandel te vinden is direct aan en bij het centrale lint. Winkelcentrum Broekerveiling heeft daarbij een meer dan lokale functie. In de afgelopen jaren is de detailhandel in Langedijk meer dan gemiddeld gegroeid waarbij werd vooruitgelopen op continuering van de groei van bevolking en economie. Met een geringe groei van het aantal inwoners lijkt een geringe groei van de detailhandel naar de toekomst toe gerechtvaardigd, met name voor die detailhandel die weinig beïnvloed wordt door de groeiende verkoop via internet. De dorpen hebben daarbij minimaal behoefte aan de instandhouding van ‘dagelijkse’ detailhandel als een supermarkt met enkele speciaalzaken. In algemene zin is er voor de detailhandel in Langedijk naar de toekomst toe meer behoefte aan groei in kwaliteit dan in kwantiteit.

Een perspectiefvolle combinatie lijkt het huisvesten van maatschappelijke voorzieningen in cultuurhistorisch waardevolle gebouwen, waaronder de vele kerken bijgebouwen aan het centrale lint. Landelijk zijn er slimme en perspectiefvolle combinaties die inspelen op de groeiende vraag naar maatschappelijke voorzieningen dichtbij huis. In Langedijk is er ook in de toekomst geen plaats voor grootschalige bovenlokale horeca in de vorm van discotheken en uitgaansconcentraties. Wel blijven er mogelijkheden voor versterking en vernieuwing van de huidige horeca in de lintstructuren waarvan Dorpsstraat en Bovenweg de aders vormen. Juist daar is blijvend behoefte aan goede en goed functionerende dorpscafés, vooral in en nabij de voorzieningenclusters. In het buitengebied van Langedijk blijven er mogelijkheden voor de vestiging van kleinschalige logiesvormen als bed and breakfast en kamperen bij de boer. Kleinschalig werken in woonomgeving In de toekomst wordt een verdere groei verwacht van het aantal eenmanszaken en kleine bedrijven met minder dan 5 medewerkers. Het kan daarbij gaan om werk aan huis op commerciële of op vrijwillige basis. De gemeente Langedijk wil deze nieuwe en kleinschalige vormen van werkgelegenheid optimaal faciliteren door planologisch en fysiek daartoe de ruimte te bieden.

61

7.3.

Dorps Langedijk

Waar ‘sociaal en ondernemend’ in de missie van Langedijk gaat over de inwoners zelf, over wat zij belangrijk vinden en hoe zij met elkaar willen leven in Langedijk, gaat ‘dorps en landelijk’ over de inrichting van de ruimte. Een inrichting van de fysieke leefruimte die optimaal inspeelt op en rekening houdt met de wensen van de inwoners zelf. ‘Dorps en landelijk’ is daarbij een voortzetting van de ontstaansgeschiedenis van Langedijk met een kleinschalige woonwerkomgeving en waarin water, natuur en landschap altijd dichtbij waren en ‘tot in de haarvaten’ werden beleefd. Tegelijkertijd en in de huidige setting maakt ‘dorps en landelijk’ voor Langedijk ook het onderscheid en verschil met Alkmaar en Heerhugowaard waar enerzijds ‘stads en grootschalig’ de boventoon voeren en waar anderzijds hoogwaardige stedelijke voorzieningen voor handen zijn op het gebied van onderwijs, detailhandel en medische zorg. Langedijk kiest daarmee voor het behoud en versterken van haar unieke en aantrekkelijke eigenschappen en zij kiest daarmee voor een overzichtelijke en kleinschalige woonwerkomgeving waar veiligheid, binding, ontmoeting en ‘samen zijn en samen doen’ voorop staan. Op een locatie en ligging tussen enerzijds de drukke en dichtbevolkte Randstad in het zuiden en anderzijds het landelijke en dunbevolkte deel van Noord-Holland Noord waar ‘krimp’ de komende decennia een grote opgave wordt, is de keuze voor ‘dorps en landelijk’ strategisch van groot belang. De mate waarin met ‘dorps en landelijk’ daadwerkelijk een wervende kwalitatief hoogwaardige woon-, werken verblijfsomgeving wordt gerealiseerd, is daarbij doorslaggevend. Met ruim 27.000 inwoners is Langedijk een relatief kleine gemeente. Het ‘dorpse’ ontleent de gemeente aan de vijf dorpen met ieder 4 – 6.000 inwoners en het kleinere Koedijk met enkele honderden inwoners. De inwoners voelen zich weliswaar Langedijkers maar bovenal ingezetene van hun eigen dorp. Naar de toekomst toe hecht men eraan dit gevoel en de eigen identiteit te behouden en waar mogelijk te versterken. Koedijk Koedijk is het kleinste dorp van Langedijk met circa 250 inwoners. Op het grondgebied van Langedijk bevindt zich het restant van het oorspronkelijke dijkdorp. De oude kern van Koedijk maakt onderdeel uit van de noordelijke uitbreiding van Alkmaar en is bestuurlijk ondergebracht bij de gemeente Alkmaar. Sint Pancras Met de komst van nabijgelegen winkelcentra in Alkmaar–Noord en Heerhugowaard heeft de middenstand en detailhandel in Sint Pancras meer concurrentie gekregen. Ook in Sint Pancras lijken voorzieningen onder druk te komen van concurrentie en rendementseisen. De inwoners van het dorp waarderen de dorpse voorzieningen op loopafstand en zetten zich in voor behoud ervan in hun dagelijkse woon- en leefomgeving. Ook in een vergrijzend Sint Pancras is het behoud van voldoende voorzieningen dichtbij van groot belang. De verkeerssituatie in Sint Pancras wordt door velen als problematisch ervaren. De verblijfsfunctie in het centrumgebied met de meeste voorzieningen conflicteert daarbij met het ‘dorpse’ autoverkeer en sluipverkeer door de kern. Een verkeersstudie kan daarbij zowel oplossingsrichtingen als concrete voorstellen voor verbetering aandragen. Vanuit de kern van Sint Pancras is voor zo’n verkeersstudie een breder onderzoeksgebied nodig tot over de gemeentegrens heen en met de focus op alle

62

verkeerssoorten. De komst van het MCA - met mogelijk aanverwante instituten en instellingen - naar een locatie dichtbij in Heerhugowaard vormt mede aanleiding voor nader verkeersonderzoek. Broek op Langedijk, Zuid-Scharwoude, Noord-Scharwoude, Oudkarspel De vier dorpen vormen één langgerekt aaneengesloten bebouwd gebied binnen Langedijk. Ontstaan als vier verschillende dorpen langs één lange dijk vormen ze een ruimtelijke eenheid. Verbindend element is het centrale lint met Dorpsstraat, (gedempte) Voorburggracht en Achterburggracht (deels gedempt).Na het dempen van oorspronkelijk water en het aanbrengen van grote pakketten zand is de smalle lintbebouwing verbreed met woonwijken en bedrijventerreinen. Aan de aard en omvang van de bebouwing is de ontstaansgeschiedenis en cultuurhistorie nog af te lezen. In het centrale lint solitaire, kleinschalige en gevarieerde woningen en gebouwen en daarbuiten aan weerszijde de grotere woonwijken met rijen eengezinswoningen met een meer uniform karakter. Vitale dorpen aan een vitaal lint Voor het gehele complex van de vier dorpen komt de nadruk te liggen op het huisvesten van vooral kleine huishoudens (veel ouderen en in mindere mate ook jongeren) in het centrale lint in en nabij de Dorpsstraat, dat alles samen met voorzieningen op het gebied van zorg en dagelijkse voorzieningen. Met dit beleid wil Langedijk enerzijds inspelen op de veranderende samenstelling van de bevolking en daarbij horende wensen op het gebied van nabijheid van zorg en voorzieningen en anderzijds inspelen op de wens om de Dorpsstraat te revitaliseren en er een aantrekkelijk woon- en verblijfsgebied van te maken.

De Dorpsstraat wordt daarmee meer dan nu een verkeersluw woon- en verblijfsgebied voor jong en oud. Onderwijs, zorg en detailhandel zijn altijd dichtbij, goed bereikbaar en toegankelijk en met een openbare ruimte ingericht op verblijven, ontmoeten, wandelen en fietsen. Bij een concentratie van de vervoersvraag wordt het mogelijk om kleinschalig en duurzaam personenvervoer aan te bieden. De Voorburggracht zal niet alleen een aantrekkelijker aanblik krijgen maar ook meer geschikt gemaakt worden voor het ontsluiten van de Dorpsstraat. Een dergelijke ontsluiting vraagt uitgekiende parkeeroplossingen voor bewoners van de Dorpsstraat. Fietsers en wandelaars worden verleid om van de Dorpsstraat gebruik te maken waarmee de veiligheid van de Voorburggracht wordt verbeterd. De Achterburggracht wordt, mogelijk binnen de looptijd van de structuurvisie, vanuit Zuid-Scharwoude weer bevaarbaar tot in Noord-Scharwoude (N504) en mogelijk Oudkarspel. Hiermee wordt uitvoering gegeven aan de acties in de Nota Doorvaarbaarheid en ontstaat over grote lengte een doorvaarbaar water direct achter de Dorpsstraat. De mogelijkheid om ook dit water te gaan gebruiken voor elektrisch personenvervoer over water door en voor ouderen is daarbij een optie.

63

Confrontatie van vraag en aanbod op de woningmarkt in Langedijk:

Woningbouwopgaven Langedijk: • Tot 2020: 1.390 woningen • Tot 2030: 2.259 woningen • Tot 2040: 2.716 woningen

Projecten woningbouw Westerdel Westrand Sint Pancras Kerklaan MAVO-veld Veilingterrein Rodeoterrein Broekerveiling TOTAAL

Inbreiden in en aan lint; met name eenpersoonshuishoudens via woningsplitsing, wonen boven winkels, open plekken, herstructurering, transformatie etc.

Zoekgebied Oostrand Noord-Scharwoude

20102020

20202030

Na 2030

690 75 50 60 250 75 175 1.375

200

700

400

Bouwen in lage dichtheid in deel Oostrand

Kleine dorpen met eigen identiteit Naar de toekomst toe is het streven gericht op het in stand houden en versterken van de eigen identiteit van de zes dorpen. Sint Pancras blijft (ruimtelijk) een apart dorp, los van de vier ‘langedijkdorpen’ met ieder hun eigen identiteit. Daarbij hoort het open houden van de groene ruimte tussen Sint Pancras en Broek op Langedijk met veel groen en water en met goede mogelijkheden voor recreatief medegebruik. De afnemende woningbouwopgave voor de komende decennia zal zich concentreren op inbreiden in bestaand stedelijk gebied. Basisvoorzieningen in het lint Bij ‘dorps’ horen dorpse voorzieningen. Streefbeeld is een concentratie per dorp waarin minimaal een supermarkt met enkele speciaalzaken in de directe omgeving, een ontmoetingsruimte en/of café, een artsenpraktijk, kerk, bibliotheek en voetbalvereniging met veld(en). Naar de toekomst toe zal een aantal van genoemde voorzieningen mogelijk in combinatie met elkaar worden geëxploiteerd.

64

De clusters van voorzieningen zijn gelegen op loopafstand en optimaal bereikbaar en toegankelijk voor mobile en minder mobiele inwoners. Het geheel of gedeeltelijk onderbrengen van maatschappelijke voorzieningen in bestaande cultuurhistorisch waardevolle gebouwen aan het lint, waaronder de vele kerken bijgebouwen, verdient nader onderzoek en verkenning. Kerkgebouwen zijn veelal betekenisvolle gebouwen met een rijke historie. Vaak centraal gelegen langs een vertrouwde en historisch waardevolle route kunnen ze, al dan niet naast de kerkfunctie, nieuwe maatschappelijke functies vervullen. Cultuurhistorie leesbaar en beleefbaar. Een groot deel van de geschiedenis van Langedijk is nog aanwezig en afleesbaar met de aanwezigheid van oude woningen, boerderijen en werkplaatsen op en aan de Dorpsstraat en Bovenweg. Naast gebouwde elementen is er ook de nog zichtbare ontstaansgeschiedenis van het waterrijke landschap. Naar de toekomst toe is het streven niet alleen gericht op behoud van de vele cultuurhistorische elementen maar vooral ook op het vitaal houden en ontwikkelen ervan. Het kan daarbij gaan om het revitaliseren van cultuurhistorisch waardevolle voeten fietspaden en om het toekennen van nieuwe functies aan bestaande gebouwen of water. Bij het herbestemmen van panden aan het lint is kleinschaligheid het uitgangspunt waarbij kerken, stolpen, boerderijen en koolboeten als eerste in aanmerking komen voor herbestemming. Nieuwe ambachtelijke bedrijven kunnen daarbij een positieve rol vervullen evenals het stimuleren van toerisme en recreatief en toeristisch medegebruik. Van belang voor een vitaal lint in Langedijk is ook het vergroten van het aantal doorsteken vanuit de Dorpsstraat naar de Voorburggracht en Achterburggracht met gebruik van authentieke loopbruggen.

Dorpse openbare ruimte De openbare ruimte in een dorp dient ontmoeting te bevorderen. Trefwoorden daarbij zijn kleinschalig en autoluw of autovrij. Het is er gemakkelijk en veilig lopen en fietsen. De afstanden zijn kort en autogebruik is niet noodzakelijk. Ten behoeve van het grotere aantal ouderen – vitaal, mobiel en oud en minder mobiel – wordt de openbare ruimte ingericht om te verblijven en om korte afstanden veilig en aantrekkelijk, bij voorkeur wandelend, te overbruggen. Tot de openbare ruimte van Langedijk behoort ook het openbare water. Dorpse infra en verkeer Urgent voor de gemeente Langedijk is het ongelijkvloers maken van de kruising van de provinciale weg N504 met de Dorpsstraat van Noord-Scharwoude en Oudkarspel. De N504 doorsnijdt nu het oude en cultuurhistorisch waardevolle lint van Langedijk op een abrupte, ongewenste en verkeersonveilige manier. Bij het ongelijkvloers maken is het doel om de continuïteit van de Dorpsstraat zowel ruimtelijk als functioneel te herstellen en om de N504 ter plaatse te verdiepen.

65

Bij een dorpse sfeer hoort een dorpse mobiliteit met uitstekende en aantrekkelijke mogelijkheden voor wandelaar en fietser. Het centrale lint met daarbinnen de Dorpsstraat is het meest autoluw. Autoverkeer wordt zo snel mogelijk afgewikkeld naar wegen van hogere orde. Wandelen en fietsen worden gestimuleerd met de realisering van een fijnmazig net van aantrekkelijke en veilige voeten fietspaden. Oude paden worden in ere hersteld evenals voorheen bevaarbare watergangen. Meer dan nu kunnen ze een functie krijgen voor vervoer binnen een dorp, tussen de dorpen en tussen de dorpen en het landelijk gebied. Voor minder-mobielen worden er slimme duurzame en kleinschalige vervoersmogelijkheden ontwikkeld, zowel voor individueel als voor collectief vervoer. Voor het gehele lint van Broek op Langedijk t/m Oudkarspel zijn de wensen en doelen: Voorburggracht: verkeersveilig en aantrekkelijk maken, ontsluiting van het lint voor de auto en doorgaand autoverkeer afleiden naar westelijke Randweg. Dorpsstraat: verkeersluw of autovrij maken, afgestemd op ouderen en met mogelijkheden voor elektrisch personenvervoer. Openbare ruimte afgestemd op verblijven, verplaatsen en ontmoeten. Achterburggracht: herstel als open en doorvaarbaar water over de gehele lengte. Randvoorwaarde voor autoluwe dorpen van Langedijk zijn uitstekende fiets-ovverbindingen met Heerhugowaard en Alkmaar. Daarbij horen goede en veilige haltes voor openbaar vervoer in combinatie met hoogwaardige fietsenstallingen. Het openbaar vervoer rijdt frequent en afgestemd op de vraagtijdstippen naar de centra, de spoorstations en opleidingscentra in Heerhugowaard en Alkmaar. De ontsluiting en bereikbaarheid van de bedrijventerreinen vindt (waar mogelijk) plaats via de randwegen en de wegen van bovenlokale en regionale betekenis.

66

7.4.

Landelijk Langedijk Langedijk wil haar landelijk gebied groen en landelijk houden. Het huidige agrarisch gebied blijft agrarisch en er komt meer water dat op meer plaatsen doorvaarbaar is. Bestaande natuur wordt beschermd en verbeterd. Afgestemd op het aantal inwoners en hun wensen komen er meer wandelen fietspaden vanuit bestaand stedelijk gebied het landelijk gebied in. ‘In Langedijk is het landelijk gebied altijd dichtbij’, voor een rondje met de hond of voor een langere tocht in de omgeving. Bereikbaarheid en toegankelijkheid staan daarbij voorop, of het nu gaat om het agrarisch gebied, het waterrijke groen aan de oostzijde of de ontsluiting van kades van kanalen en vaarten. Er komt meer water in Langedijk dat èn een relatie heeft met de cultuurhistorie èn tegelijkertijd inspeelt op nieuwe mogelijkheden en ontwikkelingen. W ater ook dat van goede kwaliteit is, zoveel mogelijk doorvaarbaar, en water dat uitnodigt om naar te kijken, op te varen of in te vissen.

Groen en water altijd dichtbij Nog meer dan nu wordt water een onderdeel van de dagelijkse woon- en leefomgeving. Langedijk kent een waterrijk verleden en Langedijk heeft zich ontwikkeld op en aan het water. Bij het versterken van de aanwezigheid van water gaat het zowel om ‘klein water’(greppels, sloten) als om ‘groot water’(vaarten, kanalen, plassen, meren). Leidraad bij de verdere ontwikkeling is de Nota Doorvaarbaarheid (2006). W ater kan je niet alleen zien, voelen en ruiken maar water is er ook om je te verplaatsen in en tussen de dorpen en vanuit de dorpen naar het landelijk gebied. Groen en recreatie op loopafstand Vanuit de woonomgeving een ommetje maken, wandelend of met de fiets, door het dorp of even het buitengebied in. Langedijk heeft nu al veel mogelijkheden maar het kan beter. Oude paden zijn afgesloten of in onbruik geraakt. Regionale en randwegen voor de auto zijn onveilige barrières geworden voor fietsers en voetgangers. Natuur Natuur, landbouw en water vormen het buitengebied en decor vanuit de dorpen van Langedijk. Zij verdienen blijvend een volwaardige plaats en sterke positie binnen de gemeente. Dit betekent o.a. behoud en versterking van natuurgebied Het Oosterdel, de

67

Kleimeer, Het Waartje, het kanaal Alkmaar/ Kolhorn, de Molenkrocht in de Geestmerambacht, de Oostrand van Sint Pancras en de Groene Loper. Voor recreatiegebied Geestmerambacht ligt de prioriteit op natuurontwikkeling en buitensportbeleving. Ecologisch beheer, waaronder het biologisch boeren en het creëren van natuurvriendelijke oevers langs bestaande en nieuw aan te leggen watergangen, is daarbij een instrument om biodiversiteit te beschermen en te bevorderen. Landbouw De landbouw in het westelijk deel van de gemeente met haar vele traditionele teelten verdient ook in de toekomst een sterke positie binnen de landelijke gemeente die Langedijk wil zijn. Daarbij heeft de gemeente oog voor de schaalvergroting welke zich in de sector afspeelt en faciliteert zij maatregelen die nodig zijn om de sterke positie van de landbouw te handhaven danwel verder te versterken. Het agrarisch productiegebied van de gemeente Langedijk maakt onderdeel uit van het zogenaamde ‘gebied voor grootschalige landbouw’. Binnen het grootschalige agrarische productiegebied staat een economisch duurzame ontwikkeling van de agrarische sector centraal, zoals ook opgenomen in de Provinciale Ruimtelijke Verordening Structuurvisie. Bij de toepassing van het Ruimte voor Ruimtebeleid biedt de gemeente Langedijk de mogelijkheid om, incidenteel en wanneer daar aanleiding toe is, gebruik te maken van compensatielocaties, echter zonder daartoe vooraf concrete locaties aan te wijzen. Recreatie en toerisme in Langedijk Met haar waterrijke landelijk gebied kent Langedijk veel mogelijkheden voor recreatie en toerisme. In het Oosterdelgebied met het Duizendeilandenrijk is het waterrijke landschap van vroeger nog goed zichtbaar. In het centrale lint herinnert de nog gedeeltelijk bevaarbare Achterburggracht nog aan de sterke relatie van het leven op en aan de Dorpsstraat met het water. Het ‘verhaal van Langedijk’ is daarmee nog voor een groot en belangrijk deel ‘levend en leesbaar’. Cultuurhistorie en toerisme gaan steeds vaker samen om het toeristische aanbod te vergroten en kwalitatief te verbreden. Het erfgoed in de gemeente kan in samenhang met een aantrekkelijk landschap toeristen aantrekken wat mede bij kan dragen aan de economische vitaliteit van het gebied. De ‘cultuurtoerist’ bestaat steeds vaker uit ouderen (paren, groepen) die over tijd en financiële middelen beschikken om de cultuurhistorie van de gemeente op verschillende manieren te ontdekken. Toerisme en cultuurhistorie kunnen zo een bijdrage leveren aan het behoud van cultuurhistorisch erfgoed. Het beleid voor recreatie en toerisme is bescheiden van aard en richt zich zowel op Langedijkers als bezoekers van buiten de gemeente. Recreatief-toeristische voorzieningen in Langedijk zijn vooral kleinschalig van aard. Het museum BroekerVeiling en incidentele manifestaties in het recreatiegebied Geestmerambacht hebben vooral een bovenlokale betekenis. Het grofmazige net van vaak smalle landbouwwegen aan de westzijde van de gemeente is matig geschikt voor recreatieve doeleinden vanuit een oogpunt van verkeersveiligheid. Het recreatiegebied met de recreatieplas Geestmerambacht vormt de meest tastbare herinnering aan de ruilverkaveling uit de jaren 80. Het gebied heeft een recreatieve functie voor de hele regio Alkmaar. De groei van het aantal inwoners in de regio is aanleiding geweest om het Geestmerambacht verder uit te breiden. De verbinding van Langedijk met verbetering toe. De bouw van het en Heerhugowaard en de geplande aanleiding om de fietsverbindingen

Heerhugowaard is op meerdere punten aan nieuwe streekziekenhuis tussen Sint Pancras woningbouw in de Broekhornpolder vormen de en de verbindingen voor openbaar vervoer en

68

gemotoriseerd verkeer in de omgeving te herijken en te verbeteren. Een verkeersstudie met als onderzoeksgebied Sint Pancras, Broek op Langedijk en Heerhugowaard dient hiertoe verbetervoorstellen op te leveren.

69

8.

Uitvoeringsparagraaf De uitvoeringsparagraaf geeft een beeld van zowel lopende als nog in uitvoering te nemen projecten en grondexploitaties. Daarnaast wordt op hoofdlijnen inzicht gegeven in de bevoegdheden en middelen die de gemeente ten dienste staan om de voorgenomen ruimtelijke ontwikkelingen uit de structuurvisie te realiseren. De gemeentelijke structuurvisie is een strategisch document en geeft de voorgenomen ruimtelijke ontwikkelingen op hoofdlijnen weer, ondermeer op de beleidsterreinen van wonen, voorzieningen, werken, omgevingskwaliteit en mobiliteit. Een structuurvisie dient realistisch te zijn naar zowel aard, omvang, tijdpad en (financiële) haalbaarheid van voorgenomen ontwikkelingen en maatregelen. Voorgenomen ontwikkelingen dienen goed te worden beargumenteerd en de gemeente dient aan te geven hoe zij van plan is de ontwikkelingen te realiseren of te laten realiseren door derden. De structuurvisie maakt daarmee op transparante wijze aan een ieder duidelijk wat de gemeente waar en wanneer van plan is, zowel in de consoliderende als in de ontwikkelende sfeer. Naast het tegengaan of juist toestaan van ontwikkelingen, kan de gemeente met de structuurvisie ook partijen stimuleren en verleiden tot initiatief en uitvoering van ontwikkelingen. Grondbeleid In de huidige Nota Grondbeleid van Langedijk is het te voeren grondbeleid nader uitgewerkt. De structuurvisie vormt daarbij het referentiekader voor de inzet van ruimtelijk instrumentarium. De gemeente kiest, waar mogelijk en wenselijk, voor een actief grondbeleid en, waar dat beter past, voor een faciliterend grondbeleid. Maatwerk staat daarbij voorop en per locatie of project wordt gezocht naar de meest passende vorm van grondbeleid. Mogelijk werkt de gemeente daarbij samen met andere marktpartijen (woningcorporaties, particuliere eigenaren). Veelal worden samenwerkingsvormen bepaald door de aard van het project of de ontwikkeling, de bereidheid en mogelijkheid van partijen om financieel bij te dragen en van beschikking bij partijen over de benodigde gronden (grondposities), al dan niet in eigendom.

8.1.

Projecten Om van de mogelijkheden van ‘kostenverhaal’ gebruik te maken, is het verplicht, en aan te bevelen vanuit een oogpunt van transparantie en rechtszekerheid, om een structuurvisie op te stellen met daarin opgenomen de voorgenomen ruimtelijke ontwikkelingen. Bij het agenderen van projecten wordt een onderscheid gemaakt naar de aard van de acties en projecten en een onderscheid in de tijd. Naar de aard van de projecten gaat het om fysieke projecten van ruimtelijke aard (woningbouw, wegen waterbouw etc.), onderverdeeld naar ligging binnen danwel buiten exploitaties, en om projecten ihkv nadere planvorming (verkenning, uitwerking, onderzoek etc.). Overeenkomstig de opbouw van de structuurvisie met een onderscheid naar sociaal, ondernemend, dorps en landelijk vormen deze thema’s tevens het kader voor de projectenlijst. In de tijd wordt een onderscheid gemaakt naar lopende projecten (op dit moment in voorbereiding of in uitvoering), projecten uit te voeren in de periode 2012-2020 en projecten uit te voeren in de periode na 2020.

70

Bij de lopende projecten wordt ervan uitgegaan dat de gemeenteraad hieraan goedkeuring heeft gegeven en dat gegevens over het project brede bekendheid genieten. Voor de projecten, uit te voeren in de periode 2012-2020, is een projectenoverzicht opgesteld met nadere gegevens ten aanzien van aard, ligging, grootte, grondeigendom, initiatief, regie en financiering. Van deze projecten wordt voorzien dat in de nabije periode een bestemmingsplanprocedure aan de orde is. De structuurvisie dient daartoe richting en kader aan te geven. Voor de projecten waarvan de uitvoering eerst na 2020 is voorzien, wordt thans geen uitgebreide beschrijving gegeven gelet op het prille stadium van voorbereiding en het veelal ontbreken van gedetailleerde gegevens. Projecten

Sociaal

Binnen exploitatie Westerdel Kerklaan Veilingterrein Rodeoterrein Westrand Sint Pancras MAVO-veld / Buitenzorg Broekerveiling Inbreidingslocaties

Uitvoering

2012-2020

Na 2020

X X X X X

X

X X X

Buiten exploitatie Planvorming plan/programma ontm.plekken jong en oud

Ondernemend

Binnen exploitatie Revitaliseren De Mossel Breekland II

X

X X

X

Buiten exploitatie Verdiepte aanleg N504 Uitv. Nota Doorvaarbaarheid

X X

X

Planvorming /verkenning Naoorlogse wijken Haventerrein BOL Centrale lint Bedrijventerreinen Kerkgebouwen Optimaliseren wandelen/fietsen

X X X X X X

Buiten exploitatie Planvorming Binnen exploitatie Dorps

Landelijk

Binnen exploitatie Vroonerplas Buiten exploitatie Planvorming Verkenning Oostrand NoordScharwoude-Oudkarspel Verkeer Langedijk - HHW

X

X X

71

Projectenoverzicht I.

Projecten in voorbereiding en/of uitvoering:

1. Westerdel Projectomschrijving

Ontwikkeling nieuwe woonwijk Westerdel: 690 woningen Gemeentelijk programma

Ruimtelijke Ordening

Initiatiefnemer

Gemeente en diverse projectontwikkelaars

Betrokken partijen

Gemeente en diverse projectontwikkelaars

Planfase en status

Bestemmingsplan vastgesteld, civieltechnische voorbereiding van de uitvoering aan de orde

Planfasering en uitvoering

2012 – 2020

Rollen gemeente

Actief: produceert bouwrijpe grond en geeft deze uit aan de ontwikkelende partijen.

Financieel kader

Grondexploitatie

72

2. Kerklaan Projectomschrijving

Woningbouwontwikkeling op de locatie Kerklaan 31-33 te Noord-Scharwoude. Het woningbouwprogramma bestaat uit 10 rijwoningen, 2 twee-onder-een-kap woningen en 33 appartementen, verdeeld over twee appartementengebouwen. Daarnaast wil de gemeente komen tot een herinrichting van de naastgelegen speelweide. Gemeentelijk programma


Initiatiefnemer

Gemeente Langedijk

Betrokken partijen

Gemeente Langedijk Woningbouwvereniging Langedijk

Planfase en status

Bestemmingsplan is onherroepelijk. De grond is overgedragen aan Woningbouwvereniging Langedijk


2012: start bouw

Rol gemeente

Actief: gemeente maakt bouwen woonrijp

Financieel kader

Middels een exploitatieovereenkomst zijn afspraken gemaakt tussen Woningbouwvereniging Langedijk en gemeente Langedijk over diverse plankosten.

73

3. Sint Maarten Projectomschrijving

Ter afronding van de woningbouwontwikkeling Sint Maarten in Oudkarspel heeft de gemeente Langedijk 7 vrije kavels in de verkoop. Gemeentelijk programma


Initiatiefnemer

Gemeente Langedijk

Betrokken partijen

Gemeente Langedijk

Planfase en status

Realisatiefase


Na verkoop kavels wordt gestart met woonrijp maken.

Rol gemeente

Gemeente Langedijk is verantwoordelijk voor de grondexploitatie, het planologisch regime en het bouwen woonrijp maken van het gebied.

Financieel kader

Grondexploitatie Afronding Sint Maarten

74

4. Vroonerplas Projectomschrijving

Vroonerplas is onderdeel van project Vroonermeer Noord. Het is een bij Provinciaal besluit vastgelegd natuurcompensatiegebied op Langedijks grondgebied en woningbouw op Alkmaars grondgebied. Ten noorden van de plas wordt op Langedijks grondgebied ook een GOED(gezondheidszorg onder een dak) met appartementen met ouderenzorg ontwikkeld. Gemeentelijk programma


Initiatiefnemer

Gemeente Langedijk en gemeente Alkmaar

Betrokken partijen

Gemeente Langedijk, gemeente Alkmaar en private partijen

Planfase en status

Realisatiefase


Ontwikkeling plas loopt gelijk op met ontwikkeling woningbouw. GOED en appartementen worden gerealiseerd in eerste bouwfase

Rol gemeente

Gemeente Langedijk is (gedeeltelijk) verantwoordelijk voor de grondexploitatie en het planologisch regime.

Financieel kader

Grondexploitatie Vroonermeer-Noord

75

II.

Projecten 2012 – 2020:

5. Veilingterrein Noord-Scharwoude Projectomschrijving

Woningbouwontwikkeling op het voormalige veilingterrein in Noord Scharwoude. Het woningbouwprogramma bestaat uit ca 240 woningen waarvan 40% cat. 1 en 2 woningen. De verhouding koophuur ligt op 80-20%. De gebiedsontwikkeling houdt verder in het inrichten van de openbare ruimte, waaronder het in ere herstellen van de aanwezige loswal met daarbij het vergroten van de doorvaarbaarheid en de aanleg van een parkgebied. Aan de oostzijde van het plangebied wordt een voorzieningencluster gerealiseerd waaronder een supermarkt en de verplaatste Horticoop. Gemeentelijk programma


Initiatiefnemer

Bouwfonds Ontwikkeling BV

Betrokken partijen

Bouwfonds Ontwikkeling B.V., gemeente Langedijk, Klankbordgroep Veilingterrein

Planfase en status

Het project bevindt zich deels in de ontwerp-, deels in de voorbereidingsfase.


2012: besluitvorming Bestemmingsplan

Rol gemeente

Facilitair: Bouwfonds Ontwikkeling voert de gronden opstalexploitatie en is verantwoordelijk voor bouwrijp maken, opstalontwikkeling en woonrijp maken. De gemeente Langedijk heeft een faciliterende rol en is verantwoordelijk voor planologisch regime.

Financieel kader

Middels een intentieovereenkomst tussen Bouwfonds en gemeente Langedijk zijn er afspraken gemaakt over de gemeentelijke plankosten. In de anterieure overeenkomst tussen gemeente en Bouwfonds zullen er nadere financiële afspraken gemaakt worden.

76

6. Westrand Sint Pancras Projectomschrijving

Woningbouwontwikkeling aan de westrand van Sint Pancras op particuliere kavels. Op initiatief van grondeigenaren in het gebied wil de gemeente Langedijk medewerking verlenen om woningbouwontwikkeling mogelijk te maken onder voorwaarde dat het gemeentelijk kostenverhaal verzekerd is. De kosten worden 100% verhaald op de vereniging van eigenaren. Op basis van het exploitatieplan zullen grondeigenaren die later een bouwtitel willen hun exploitatiebijdrage moeten voldoen aan gemeente. De bijdrage zal de gemeente te zijner tijd doorsluizen richting de vereniging die voorgefinancierd hebben. Gemeentelijk programma


Initiatiefnemer

Vereniging van eigenaren Plan Gedempte Veert

Betrokken partijen

Vereniging van eigenaren Plan Gedempte Veert, gemeente Langedijk

Planfase en status

Eind 2011 is de gebiedsvisie voor het plangebied vastgesteld door de gemeenteraad van Langedijk. Begin 2012 vindt afronding van definitiefase plaats middels het afsluiten van een intentieovereenkomst tussen gemeente Langedijk en de Vereniging


1 kwartaal 2012: Afsluiten intentieovereenkomst 2e deel 2012: Afronden inrichtingsplan openbaargebied, financiële doorrekening en beeldkwaliteitsplan. Medio 2013: Afsluiten anterieure overeenkomst Medio 2014: Bestemmingsplan + exploitatieplan Vanaf 2015: Bouwrijp maken openbaar gebied+ bouw woningen.

Rol gemeente

Facilitair: Gemeente Langedijk is verantwoordelijk voor het planologische regime en de benodigde civiele werken en inrichting van het openbaar gebied. Grondeigenaren zijn verantwoordelijk voor opstalexploitatie

Financieel kader

Voor de gemeente dient het project budgetneutraal te worden uitgevoerd. Alle gemeentelijke kosten worden verhaald op de Vereniging van Plan Gedempte Veert

e

77

7. MAVO-veld Projectomschrijving

Woningbouwontwikkeling op het voormalig Mavoveld aan de Dr. Wilminkstraat te Noord-Scharwoude. Het woningbouwprogramma bestaat uit totaal 65 wooneenheden (15 sociale zorghuurwoningen, 15 vrije sectorwoningen huur, 15 vrije sectorwoningen koop, 5 patiowoningen, 15 sociale huurwoningen). Een aantal woonzorgeenheden zal worden afgenomen door Magenta Zorg. Gemeentelijk programma


Initiatiefnemer

Habion Vastgoed

Betrokken partijen

Habion Vastgoed, Magenta Zorg, Gemeente Langedijk

Planfase en status

Het stedenbouwkundig plan is door het college goedgekeurd.


Exploitatieovereenkomst wordt opgesteld tussen Habion en de gemeente Langedijk. In deze overeenkomst dienen afspraken gemaakt te worden op het gebied van de grondoverdracht en andere kosten

Rol gemeente

Facilitair: Gemeente levert grond aan private partij en heeft een faciliterende rol en is verantwoordelijk voor het planologisch regime.

Financieel kader

Met private partij wordt een koopovereenkomst gesloten.

78

8. Centrumplan Broekerveiling Projectomschrijving

Revitalisatie van het Winkelcentrum Broekerveiling en de omgeving. Een integrale gebiedsontwikkeling waarbij het bestaande winkelcentrum westwaarts wordt uitgebreid met winkelruimte, parkeren op het dek en een nieuwe entree met een nieuwe uitstraling. Aan de noordzijde verschijnt een appartementengebouw met sociale woningen. Aan de zuidkant worden grondgebonden woningen gerealiseerd op een eilandenstructuur. Het openbaar gebied bestaat uit parkeren op maaiveld, de omlegging van de Voorburggracht en het nieuwe dorpsplein tussen winkelcentrum en appartementengebouw. Gemeentelijk programma

Ruimtelijk Ordening

Initiatiefnemer

Gemeente Langedijk

Betrokken partijen

Gemeente Langedijk, van den Heerik Beheer Maatschappij B.V., Woningbouwvereniging Langedijk, Van Wijnen Projectontwikkeling West B.V, Maatschappelijke Klankbordgroep en omwonenden

Planfase en status

Ontwerpfase


1 deel 2012: Bestemmingsplan afronding e 2 deel 2012: Opstalontwerpen en inrichtingsplan gereed 2e deel 2012: Start bouwrijp maken medio 2013: Start bouw opstallen (gefaseerd)

Rol gemeente

Actief: Gemeente is verantwoordelijk voor de grondexploitatie, planologisch regime en de herinrichting van het openbaar gebied. Private partijen zijn verantwoordelijk voor opstalexploitatie.

Financieel kader

Er is een grondexploitatie vastgesteld.

e

79

9. Breekland 2 e fase Projectomschrijving

e

De ontwikkeling van de 2 fase van het bedrijventerrein e Breekland. De 2 fase is niet in de provinciale structuurvisie opgenomen. Vooraf dienen nut en noodzaak van het bedrijventerrein te worden aangetoond. Gemeentelijk programma


Initiatiefnemer

Gemeente Langedijk

Betrokken partijen

Gemeente Langedijk

Planfase en status

Het project bevindt zich in de ontwerpfase


Ontwikkeling van het project hangt samen met de e gronduitgifte in de 1 fase.

Rol gemeente

Actief: Gemeente Langedijk is verantwoordelijk voor de grondexploitatie, het planologisch regime en het bouwen woonrijp maken van het gebied.

Financieel kader

Grondexploitatie Breekland

80

10. Voormalig bibliotheekgebouw Projectomschrijving

Herontwikkeling van de locatie Voorburggracht 220 te Noord-Scharwoude. De ontwikkeling voorziet in winkels en appartementen. Gemeentelijk programma


Initiatiefnemer

Gemeente Langedijk

Betrokken partijen

Gemeente Langedijk

Planfase en status

Ontwerpfase


Medio 2012: start stedenbouwkundig plan

Rol gemeente

Actief: De gemeente is verantwoordelijk voor het planologisch regime en wil in de toekomst afspraken maken met derden over de realisatie.

Financieel kader

Grondexploitatie

81

11. Wijkcentrum Noord-Scharwoude Projectomschrijving

Ontwikkeling van een wijkcentrum in Noord-Scharwoude aan de Dr. Wilminkstraat. In het wijkcentrum worden verschillende verenigingen gehuisvest. Gemeentelijk programma


Initiatiefnemer

Gemeente Langedijk

Betrokken partijen

Gemeente Langedijk, huidige gebruikers De Overbrugging, toekomstige gebruikers wijkcentrum.

Planfase en status

Ontwerpfase


Medio 2012 start voorbereidingsfase en begin 2013 start bouw.

Rol gemeente

Actief: Gemeente Langedijk is verantwoordelijk voor de grondexploitatie en het planologisch regime.

Financieel kader

Grondexploitatie wijkcentrum

82

12. Wijkcentrum Oudkarspel Projectomschrijving

Ontwikkeling van drie complexen in het dorpscentrum van Oudkarspel, te weten een brede school, wijksteunpunt en woon-zorgcomplex. Gemeentelijk programma

Maatschappelijke Ondersteuning

Initiatiefnemer

Gemeente Langedijk

Betrokken partijen

Inwoners Oudkarspel, gebruikers huidige locaties, omwonenden, dorpsplatform OK en gemeente Langedijk.

Planfase en status

Ontwerpfase


Medio 2012 start voorbereidingsfase en begin 2013 start bouw.

Rol gemeente

Actief: Gemeente Langedijk is verantwoordelijk voor de grondexploitatie en het planologisch regime.

Financieel kader

Investeringskrediet nog aan te vragen

83

13. Verbinding Nauertogt – Zuiderdel – BOL Projectomschrijving

Gemeentelijk programma

Fysieke Infrastructuur

Initiatiefnemer

Gemeente Langedijk

Betrokken partijen

Gemeente Langedijk

Planfase en status

Studiefase


2012 - 2020

Rol gemeente

Actief

Financieel kader

Aangekondigd in gemeentebegroting

III.

Projecten na 2020: Inbreidingslocaties t.b.v. eenpersoonshuishoudens in/aan centrale lint Rodeoterrein

IV.

Planvorming vanaf 2012; Verkenningen, uitwerkingen, onderzoeken A. Herstructurering/vernieuwing naoorlogse wijken B. Haventerrein Broek op Langedijk C. Verkenningsstudie autoluw/autovrij maken centrale lint en Bovenweg D. Vernieuwing/transformatie bestaande bedrijventerreinen E. Maatschappelijk medegebruik kerkgebouwen F. Verkeersstudie naar verbinding Langedijk (BOL/Sint Pancras) – HHW G. Oostrand Noord-Scharwoude; uitwerking Blauwe Loper

84

8.2.

Instrumentarium De Wro (Wet ruimtelijke ordening) van 1 juli 2008 geeft gemeenten nieuwe instrumenten om afspraken te maken over de verdeling van kosten van algemene voorzieningen, nutsvoorzieningen en de inrichting van de openbare ruimte. De nieuwe wet onderscheidt een tweetal sporen ten aanzien van het kostenverhaal bij ruimtelijke ontwikkelingen: 1. Privaatrechtelijke spoor Het sluiten van een anterieure overeenkomst heeft met artikel 6.24 Wro een wettelijke grondslag gekregen en is het uitgangspunt van de Wro. De overheid sluit met de particuliere partij een anterieure overeenkomst waarin het kostenverhaal is verzekerd en maakt afspraken over locatie-eisen, woningbouwprogramma, fasering en dergelijk. Het privaatrechtelijk spoor geeft de gemeente meer vrijheid in het maken van afspraken dan het publiekrechtelijk spoor. 2. Publiekrechtelijke spoor Indien de gemeente niet tot een overeenkomst is gekomen, of kan komen, met een private partij heeft de gemeente met de Wro een nieuw instrument voor handen, te weten het exploitatieplan. Met toepassing van het exploitatieplan wordt het kostenverhaal verzekerd voor de gemeente en is het tevens mogelijk om locatie-eisen te stellen aan een ruimtelijke ontwikkeling. De wet gaat er vanuit dat gemeenten eerst proberen kosten te verhalen via het privaatrechtelijke spoor (anterieure overeenkomst). Als dat niet lukt, kunnen gemeenten met een exploitatieplan kosten verhalen via het publiekrechtelijke spoor. Kostenverhaal De structuurvisie geeft een beschrijving van de projecten die in de komende jaren zijn voorzien om tot uitvoering te worden gebracht. Daarbij kan onderscheid worden gemaakt in: a. voorzieningen buiten exploitatiegebieden (voorzieningen die geld kosten en waar geen opbrengsten tegenover staan zoals nieuwe ontsluitingswegen, recreatieve groenstructuren, ecologische verbindingszones, waterpartijen, pleinen etc.) b. exploitaties of exploitatiegebieden waarbij zowel voorzieningen worden aangelegd alsook opbrengsten worden gegenereerd. Voorbeelden van exploitatiegebieden zijn uitbreidingslocaties voor woningbouw of bedrijventerreinen, herstructureringsgebieden en herontwikkel- en transformatielocaties voor woningen en/of bedrijven. Naast de gemeente kunnen ook particulieren een beroep doen op zelfrealisatie voor projecten. In de praktijk betreft het veelal verzoeken tot medewerking voor nieuwe woningbouwontwikkelingen. De kosten die de gemeente hiervoor maakt zal zij via een overeenkomst of via het exploitatieplan op de initiatiefnemer verhalen. c. Plan/visievorming en/of nader onderzoek t.b.v. mogelijke projecten/exploitaties in de toekomst. Kostenverhaal van voorzieningen Op basis van een exploitatieplan kunnen kosten uit de kostensoortenlijst (art. 6.2.4 Bro) afdwingbaar worden verhaald. Bij het verhalen van kosten dient te worden voldaan aan drie criteria:

85

1. profijt; de locatie moet nut ondervinden van de te treffen werken, maatregelen of voorzieningen 2. toerekenbaarheid; er moet een causaal verband bestaan tussen de gebiedsontwikkeling en de kosten van de voorziening 3. proportionaliteit; indien meerdere gebieden profijt hebben van een werk, maatregel of voorziening moeten de kosten van de betreffende voorziening naar evenredigheid worden verdeeld.

Bij kostenverhaal kan onderscheid gemaakt worden tussen: a. kosten van bovenwijkse voorzieningen; b. binnenplanse verevening van kosten; c. bovenplanse verevening van kosten; d. financiële bijdragen in ruimtelijke ontwikkelingen. Ad a) Bovenwijkse voorzieningen Bovenwijkse verevening ziet toe op het toerekenen van kosten van bovenwijkse voorzieningen (bijv. hoofdinfrastructuur, rotondes, e.d.) over de (exploitatie)gebieden en projecten die ook daadwerkelijk gebaat zijn bij deze voorzieningen. De gemeente Langedijk beschikt over een Nota Bovenwijkse Voorzieningen. Ad b) Binnenplanse verevening van kosten Het is gebruikelijk om binnen één exploitatiegebied kosten om te slaan volgens een methode waarbij rekening wordt gehouden met bestaande verschillen tussen de bouwpercelen in uitgifteprijzen en inbrengwaarden (binnenplanse verevening). De structuurvisie hoeft op dit punt geen voorwaarden te formuleren om deze methodiek te kunnen toepassen. In exploitatieplannen en contracten wordt binnenplanse verevening toegepast en tot uitdrukking gebracht in de exploitatiebijdrage. Ad c)

Bovenplanse verevening van kosten Bovenplanse verevening is gericht op een bijdrage vanuit exploitatiegebieden met een exploitatieoverschot naar andere exploitatiegebieden met een exploitatietekort. Voor de toepassing hiervan dient de structuurvisie aanwijzingen te geven. De Wro bepaalt dat bovenplanse kosten in meerdere exploitatiegebieden kunnen worden doorbelast in de vorm van een fondsbijdrage. In de structuurvisie moet sprake zijn van een ruimtelijke en functionele samenhang tussen de gebieden.

Ad d) Financiële bijdragen in ruimtelijke ontwikkelingen De Wro biedt de mogelijkheid om, naast de exploitatiebijdrage, in de exploitatieovereenkomst met een particuliere exploitant een afzonderlijke financiële bijdrage aan de gemeente overeen te komen. Deze extra bijdrage ‘aan de ruimtelijke ontwikkeling’ van de gemeente wordt gebaseerd op ruimtelijke ontwikkelingen die in de structuurvisie zijn beschreven.

86

De mogelijkheden van kostenverhaal op een rij Voorgaande categorieën voorzieningen en de toerekening van de kosten naar een exploitatiegebied zijn in onderstaande tabel uiteengezet. Het maken van onderscheid tussen de categorieën is van belang, aangezien het kostenverhaal per categorie verschillend is. Tabel 1. Onderscheid in toerekenbaarheid van voorzieningen

Categorie 1

Voorzieningen binnen een exploitatiegebied en alleen ten dienste van dat exploitatiegebied.

100% toerekenbaar aan exploitatiegebied

Categorie 2

Voorzieningen buiten een exploitatiegebied, maar alleen ten dienste van dat exploitatiegebied.

100% toerekenbaar aan exploitatiegebied

Categorie 3

Voorzieningen binnen of buiten een exploitatiegebied die ten dienste zijn voor dat exploitatiegebied en een of meer exploitatiegebieden en / of bestaand gebied.

Bovenwijkse voorzieningen waarvan de toerekening aan de hand profijt, toerekenbaarheid en proportionaliteit plaatsvindt

Categorie 4

Voorzieningen buiten een exploitatiegebied, waarvan de kosten alleen via een bijdrage kunnen worden verkregen op grond van een structuurvisie

Bijdrage ruimtelijke ontwikkeling die alleen in de anterieure fase kan worden overeengekomen

87

Aanwijzingen voor de private initiatiefnemer vanuit de Structuurvisie: Een private initiatiefnemer bezit grond op een potentiële bouwlocatie van de gemeente en overweegt zelf de door gemeente voorgenomen activiteit en functie te realiseren. Het huidige bestemmingsplan dient daartoe te worden aangepast. De nieuwe Wro biedt meer dan voorheen mogelijkheden om het te realiseren bouwprogramma dwingend voor te schrijven. De Wro biedt de mogelijkheid aan gemeenten om kosten die de gemeente maakt en die voortkomen uit de (bouw)activiteit, optimaal te verhalen op de initiatiefnemer. De structuurvisie moet hiervoor ‘aanwijzingen’ geven aan de initiatiefnemer.

Schematische weergave voor private initiatieven

Initiatief voor Exploitatie

Te wijzigen Bestemmingsplan

Binnen huidige bestemmingsplan

Private grondeigenaar realiseert zelf op eigen grond

Gemeente realiseert zelf op gemeentegrond

Private partij gaat in gesprek met gemeente met als kader de binnen de Structuurvisie gestelde randvoorwaarden t.a.v. kostenverhaal: Structuurvisie 2012-2030 Woonvisie (meest recent) Nota Bovenwijkse Voorzieningen

Gemeente sluit met private exploitant een anterieure overeenkomst

Gemeente past bestemmingsplan aan t.b.v. private realisatie

Private exploitant realiseert plan o.b.v. anterieure overeenkomst

Gemeente stelt ontwerpbestemmingsplan op met exploitatieplan waarin opgenomen de wettelijke verplichtingen voor kostenverhaal o.b.v. Kostensoortenlijst Profijt Toerekenbaarheid Proportionaliteit

Een exploitant realiseert binnen de randvoorwaarden van bestemmingsplan en exploitatieplan

88

Waterfonds Water vormt van oudsher een belangrijk structurerend element in de ruimtelijke opbouw van Langedijk. Daarmee is water een belangrijk onderdeel van de identiteit van Langedijk. Water levert een belangrijke bijdrage aan de kwaliteit en aantrekkelijkheid van de gemeente en biedt economische en recreatieve mogelijkheden. De beleidsdoelstellingen van de gemeente Langedijk zijn: Herstel van water en waterverbindingen conform de Nota Ontwikkelingsvisie Doorvaarbaarheid. Versterken vorm en betekenis van water in de structuur van het centrale lint, met name met betrekking tot Achterburggracht. Behouden en versterken van de voor Langedijk kenmerkende eilandenstructuur. Om voor de ambities op het thema ‘water’ middelen vrij te maken kan een Waterfonds ingesteld worden. Dit fonds is gebaseerd op de uitgangspunten zoals omschreven.

Groenfonds Doelen en Ambities Evenwichtige balans tussen rood en groen. Samenhang tussen groenstructuur, landschap en cultuurhistorie. Samenhang tussen groenstructuur, ecologisch netwerk en ecologische hoofdstructuur, van kleine naar grote schaal. Duurzame ontwikkeling van stedelijk en landelijk gebied. Als voorbeeld kan genoemd worden het openhouden van de groene ruimte tussen St. Pancras en Broek op Langedijk, groen, water- en natuurrijk met recreatief medegebruik. Om voor de groene ambities middelen vrij te maken kan een Groenfonds ingesteld worden. Dit groenfonds is gebaseerd op de uitgangspunten zoals omschreven.

Fonds Sociale Woningbouw Doel van dit fonds is eventuele tekorten die ontstaan bij realisatie van sociale woningen op te vangen. E.e.a. hangt samen met de toekomstige ontwikkelingen die toezien op kleinschalige (particuliere) inbreiding/binnenstedelijk projecten. Het realiseren van sociale woningbouw is doorgaans niet mogelijk (vanuit financieel dan wel stedenbouwkundig oogpunt). Het doel is dat de initiatiefnemer het niet kunnen realiseren van sociale woningbouw 'afkoopt’. Voor het bepalen van de bijdrage zijn verschillende mogelijkheden. Het geld uit het Fonds kan worden ingezet op de projecten waar de sociale woningbouw wordt gerealiseerd.

89

90

BIJLAGE:

Nota Zienswijzen concept-structuurvisie Langedijk 2012-2030

INHOUDSOPGAVE: 1. Inleiding 2. Schematisch overzicht met zienswijzen op hoofdlijnen, beantwoording en verwerking in tekst structuurvisie

91

1. INLEIDING De gemeente Langedijk heeft de concept-structuurvisie Langedijk 2012-2030 voor een ieder ter inzage gelegd van 22 februari t/m 4 april 2012. Het document kon gedownload worden vanaf de gemeentesite www.gemeentelangedijk.nl. Papieren exemplaren konden worden ingezien in de hal van het gemeentehuis, in de bibliotheek van Zuid-Scharwoude, in het Dorpshuis de Geist in Sint Pancras en in Het Behouden Huis in Oudkarspel. Op 22 februari is, bij de aanvang van de periode van terinzagelegging en in een oplage van 11.700 stuks, huis aan huis in de gemeente Langedijk een aparte themakrant van ‘Langedijk Informeert’ verspreid over het thema Structuurvisie. In acht pagina’s werd in de themakrant de inhoud van de structuurvisie uiteengezet. Op donderdag 1 maart en op maandag 19 maart 2012 werden er informatieavonden over de structuurvisie georganiseerd in het gemeentehuis van Langedijk. Op 1 maart maakten ca 10 personen van deze gelegenheid gebruik en op 19 maart waren ca 20 personen aanwezig op de avond. In de periode van terinzagelegging zijn in totaal acht zienswijzen ingediend bij de gemeente Langedijk over de concept-structuurvisie 2012-2030. In volgorde van ontvangst gaat het daarbij om de volgende personen en instanties: 1.

5-3-2012

Bewoner De Swaan 20, Zuid-Scharwoude

2.

21-3-2012

Bewoner Dorpsstraat 899

3.

23-3-2012

Zuurkool Kramer

4.

27-3-2012

Hart & Co B.V.

5.

29-3-2012

LTO Noord

6.

4-4-2012

Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier

7.

5-4-2012

Langedijk Waterrijk

8.

5-4-2012

Rotteveel vastgoedontwikkeling

92

2. SCHEMATISCH OVERZICHT ZIENSWIJZEN inclusief originele brieven

Ingekomen reactie

Gemeentelijk commentaar

Aanpassing plan

1. Mist sprankeling en ambitie en proeft teveel berusting. Crisis zal ooit afgelopen zijn en omslaan in economische groei. Langedijk moet genoeg te bieden blijven houden voor jeugd en jongeren.

Ambitie betreft vooral het tegemoetkomen aan de eisen en wensen van de toekomstige bevolking en ambitie betreft om de omslag te maken van kwantiteit naar kwaliteit.

Geen aanpassing

2. Afwisseling in centrale lint moet blijven en inbreiden moet niet ten koste gaan van open plekken en openbaar groen. Niet doorslaan met bouw van teveel clusters voor ouderenzorg en proberen om nieuwe bedrijven/bedrijfjes aan te trekken op de plaats van vrijgekomen bedrijfslocaties. Het lint moet ook voor gezinnen met kinderen aantrekkelijk blijven om zo het lint levendig te houden. Pleit ervoor om aan de westkant van Langedijk reserveringen te houden voor woningbouw in de verre toekomst.

Inhoudelijk eens met doelen voor centrale lint. Ook met de bouw van meer eenpersoonshuishoudens voor ouderen èn jongeren zal er in het centrale lint voldoende ruimte en mogelijkheden blijven voor jongeren en voor gezinnen met kinderen.

Geen aanpassing

Aan de hand van de huidige ontwikkelingen en prognoses m.b.t. demografie is er geen reden om aan de westzijde van Langedijk reserveringen te blijven houden voor woningbouw tot 2030.

Geen aanpassing

3.

Eens met keuze Breekland te ontwikkelen tot agropark. Daarbij ook denken aan kwekerijen op het gebied van insecten, vis en taugé alsmede aan verwerking van agrarische producten. Langedijk profileren als Foodvalley binnen de SeedValley.

Dank voor suggesties m.b.t. ontwikkelingrichtingen agribusiness. Waar mogelijk worden suggesties meegenomen bij verdere ontwikkeling Breekland ihkv agribusiness.

Geen aanpassing

4.

M.b.t. bevaarbaarheid wordt gepleit voor goede OostWestverbinding tussen Museum Broekerveiling en Camping Molengroet.

Voorstel is reeds opgenomen in Ontwikkelingsvisie Doorvaarbaarheid welke integraal als bouwsteen geldt voor de structuurvisie.

Zowel op de kaart (met zgn. ‘ontwikkelpijlen’) als in de tekst aanpassen

Ad 1. Bewoner De Swaan 20 Zuid-Scharwoude

93

Ingekomen reactie


Aanpassing plan

Wijst erop dat in de kerk van Oudkarspel geen maatschappelijke voorzieningen thuishoren, waarbij aantrekking van auto’s ontstaat inclusief parkeeroverlast.

De gemeente wil nadrukkelijk de combinatie stimuleren van enerzijds voor Langedijk betekenisvolle kerkgebouwen op cruciale en betekenisvolle plekken in het centrale lint met een overschot aan ruimte op diverse tijdstippen gedurende de week en anderzijds maatschappelijke functies welke met steeds moeite door de overheid in stand kunnen worden gehouden.

Geen aanpassing.

Wijst eveneens op mogelijke hinder voor omwonenden indien lichte horeca wordt toegestaan. Vraagt zich af of lichte horeca wel thuishoort in een kerk.

Bij lichte horeca wordt gedacht aan een ontmoetingruimte voor jong en oud, gekoppeld aan overige voorzieningen ter plekke. Lichte horeca in een kerkgebouw is een paracommerciele activiteit waar uitsluitend niet-alcoholische dranken worden geschonken. In de recent door de gemeenteraad vastgestelde Horecavisie wordt e.e.a. nader uitgewerkt en verwoord

Geen aanpassing

Wijst op dreiging parkeerproblemen wanneer Dorpsstraat autoluw wordt gemaakt. Wijst andermaal op dreigende parkeeroverlast wanneer geen adequate extra parkeervoorzieningen worden gerealiseerd.

De gemeente wil genoemde combinaties louter stimuleren en faciliteren. Van enige verplichting hiertoe kan en zal geen sprake zijn en de beoogde combinaties kunnen slechts gerealiseerd worden op vrijwillige basis.

Geen aanpassing

Complimenteert de gemeente voor de wijze waarop bewoners worden betrokken bij de totstandkoming van de structuurvisie

Bij veranderingen in ruimtegebruik waarbij parkeeroverlast dreigt, zal de gemeente reeds in het stadium van planvorming aandacht schenken aan te voorziene parkeerproblemen met het doen van voorstellen voor adequate oplossingen.

Geen aanpassing

Ad 2. Bewoner Dorpsstraat 899 Oudkarspel

94

Ingekomen reactie


Aanpassing plan

Het gemeentebestuur heeft kennisgenomen van de wensen van G. Kramer & ZN BV. De structuurvisie 2012-2030 kent geen reserveringen of beperkingen voor de gronden van het bedrijf G. Kramer & Zonen B.V..

Geen aanpassing.

Ad 3. Zuurkool Kramer “Wij hechten eraan te vermelden dat voor zo ver dat aan de orde zou zijn in de structuurvisie 2012-2030, wij de continuïteit van onze onderneming gewaarborgd willen zien. Met andere woorden, de in ons bezit zijnde agrarische grond, en ons industrieterrein hebben wij nodig voor zonering, geur verwaaiing en uitbreiding van ons bedrijf. Tevens gaan wij ervan uit dat ons bedrijf goed bereikbaar blijft. Wij gaan ervan uit dat dit in de structuurvisie 2012-2030 wordt gewaarborgd.” Tevens ingesloten kopiebrief dd 9 februari 2000.

95

Ingekomen reactie


Aanpassing plan

Het gemeentebestuur heeft kennisgenomen van de wensen van Hart & Co BV. De structuurvisie 2012-2030 kent geen reserveringen of beperkingen voor de gronden van het bedrijf Hart & Co B.V..

Geen aanpassing.

Ad 4. Hart & Co BV “Wij hechten eraan te vermelden dat voor zo ver dat aan de orde zou zijn in de structuurvisie 2012-2030, wij de continuïteit van onze onderneming gewaarborgd willen zien. Met andere woorden, de in ons bezit zijnde agrarische grond, en ons industrieterrein hebben wij nodig voor zonering, geur verwaaiing en uitbreiding van ons bedrijf. Tevens gaan wij ervan uit dat ons bedrijf goed bereikbaar blijft. Wij gaan ervan uit dat dit in de structuurvisie 2012-2030 wordt gewaarborgd.”

96

Ingekomen reactie


Aanpassing plan

Eens met voorstel LTO.

Op pag. 35 aan einde 2 alinea en pag. 66 toevoegen de zin: “Het agrarisch productiegebied van de gemeente Langedijk maakt onderdeel uit van het zogenaamde ‘gebied voor grootschalige landbouw’. Binnen het grootschalige agrarische productiegebied staat een economisch duurzame ontwikkeling van de agrarische sector centraal, zoals ook opgenomen in de Provinciale Ruimtelijke Verordening Structuurvisie”.

Ruimte voor Ruimte LTO-Noord verzoekt de gemeente Langedijk om in de structuurvisie 2012-2030 de uitwerking van het provinciaal Beleidskader Ruimte voor Ruimte, inclusief een ‘compensatielocatie ruimte voor ruimte’, in de ruimtelijke koers van de gemeente op te nemen.

De gemeente Langedijk heeft in 2010 beleid vastgesteld voor de Ruimte voor Ruimte regeling welke in lijn is met het provinciaal beleid dienaangaande. In het Ruimte voor Ruimte beleid van de gemeente Langedijk zijn geen compensatielocaties vooraf aangewezen. Wel zijn spelregels opgenomen met betrekking tot het toepassen van compensatie in geval van de Ruimte voor Ruimte regeling.

Geen aanpassing.

EHS en weidevogelleefgebieden De implementatie van de EHS en de uitwerking van het weidevogelbeleid zijn vastgelegd in de provinciale Structuurvisie Noord-Holland 2040 en de Provinciale Ruimtelijke Verordening Structuurvisie. Implementatie van EHS in landelijk gebied vindt plaats op basis van vrijwilligheid. Afspraak geldt dat bij realisatie van de EHS

Gemeente respecteert provinciaal beleid en gemaakte afspraken m.b.t. realisering EHS.

Geen aanpassing

Ad 5. LTO-Noord Fonteinlaan 5 2012 JG Haarlem Landbouwparagraaf LTO-Noord onderschrijft de ruimtelijke koers in de structuurvisie t.a.v. economisch duurzame ontwikkeling bestaande agrarische bedrijven en versterking innovatieve agribusiness op Breekland. LTO-Noord is van mening dat bij uitwerking van de ruimtelijke koers cf. structuurvisie een koppeling zou moeten worden gelegd met de landbouwparagraaf in de provinciale structuurvisie Noord-Holland 2040.

e

97

de bestemming het eigendom volgt. LTO-Noord verzoekt de gemeente om bij de uitwerking van de gemeentelijke ambitie voor wat betreft de EHS en het weidevogelbeleid het provinciaal beleid te respecteren.

98

Ingekomen reactie


Aanpassing plan

Voor kennisgeving aangenomen.

Geen aanpassing.

Ad. 6 Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Bevelandseweg 1 1703 AZ Heerhugowaard “De visie op het watersysteem die in het waterplan is samengesteld, bijvoorbeeld met betrekking tot verbetering van waterkwaliteit/doorstroming en doorvaarbaarheid, is op positieve wijze in de structuurvisie verwerkt. Wij hebben dan ook geen nadere opmerkingen op de inhoud van de structuurvisie”. Het Hoogheemraadschap blijft graag betrokken bij de verdere uitwerking van de structuurvisie en bij nieuwe ontwikkelingen welke hieruit voortvloeien.

99

Ingekomen reactie


Aanpassing plan

2. Verzoekt om de ambitie om de Achterburggracht, cf. de Nota Doorvaarbaarheid, weer doorvaarbaar te maken, harder en stelliger te verwoorden in het projectenoverzicht op blz. 68.

De structuurvisie geeft de ruimtelijke koers weer. In een op te stellen Meerjaren Uitvoerings Programma, als vervolg op de structuurvisie, dient de prioritering van uitvoeringsprojecten tot uitdrukking te komen, e.e.a. afhankelijk van de beschikbare middelen.

Geen aanpassing

3. Verzoekt om aandacht in de structuurvisie voor aanleg en herstel overige vaarverbindingen cf. Ontwikkelingsvisie Doorvaarbaarheid en Masterplan Doorvaarbaarheid.

Op kaart en in tekst zullen de voorgenomen vaarverbindingen indicatief worden weergegeven.

Opnemen op kaart en in tekst

4. Verzoekt om de waarde te benoemen van het varend erfgoed en van scheepswerf De Wit.

Akkoord

In tekst op pag. 28 zullen genoemde elementen in tekst worden opgenomen.

5. Verzoekt om bij kwaliteitsopgave m.b.t. Waterrijk Langedijk, naast het Waterplan tevens te benoemen de Ontwikkelingsvisie Doorvaarbaarheid en Masterplan Doorvaarbaarheid.

Akkoord

In tekst op pag. 29 worden Ontwikkelingsvisie en Masterplan Doorvaarbaarheid opgenomen.

6. Onderschrijft de noodzaak tot herinrichting van havengebied Broek op Langedijk.

Akkoord

Geen aanpassing

7. Verzoekt om bij de Ontwikkelgebieden en Verkenningen waar mogelijk de verbinding te zoeken met doorvaarbaar water.

Akkoord om m.n. bij de Verkenningen de mogelijkheden voor vaarverbindingen waar mogelijk en integraal op te nemen.

Bij tekstonderdelen m.b.t. Verkenningen passages opnemen m.b.t. wenselijkheid van herstellen doorvaarbaarheid.

Ad 7. Stichting Langedijk Waterrijk Postbus 47 1723 ZG Noord-Scharwoude 1. In algemene zijn is Langedijk Waterrijk tevreden met de voorgestelde ruimtelijke koers.

8. Zijn benieuwd naar uitwerking en ontwikkelingen m.b.t. Waterfonds op blz. 86.

Geen aanpassing

100

Ingekomen reactie


Aanpassing plan

In mei 2005 is de Ontwikkelingsvisie Uitbreiding Geestmerambacht (verder Ontwikkelingsvisie genoemd) vastgesteld door de Bestuurscommissie voor de uitbreiding Geestmerambacht. De gemeente Langedijk is in deze Bestuurscommissie vertegenwoordigd. In de Ontwikkelingsvisie staan de hoofdlijnen van de uitbreiding van het recreatiegebied beschreven. De Ontwikkelingsvisie is een fundament en toetsingskader voor de verdere uitwerking. Voor deelgebied Diepsmeer, waar uw verzoek binnen valt, geldt het volgende: ‘Diepsmeer’ is volgens de Ontwikkelingsvisie een relatief grootschalig gebied met lanen en velden. Het gebied ligt wat verder van de stedelijke gebieden af. Met de auto is het goed bereikbaar. De grootschaligheid, de bereikbaarheid en de afstand tot de woongebieden maken de Diepsmeer geschikt voor grootschalige recreatieve functies van het type ‘sommige, soms’. De rol van de natuur is er nevengeschikt. Mogelijke recreatieve functies vanuit de ontwikkelingsvisie: - Manege/paardenweides; - mogelijkheid gecombineerde drafbaan/ evenemententerrein/ horeca; - koeien en schapen weides.

Geen aanpassing

Ad 8. Rotteveel Vastgoedontwikkeling Robijnstraat 30 1812 RB Alkmaar In opdracht van Fam. Hessing wordt gepleit voor een grotere ambitie m.b.t. verblijfsrecreatie in het Geestmerambacht; zodat er mogelijkheden ontstaan om nieuwe vormen van verblijfsrecreatie in het Geestmerambacht te ontwikkelen, die een meerwaarde betekenen voor het bestaande aanbod in het gebied.

In overeenstemming met het huidige beleid van de gemeente is en blijft er in het Geestmerambacht geen verblijfsrecreatie mogelijk.

101

102

103

104

Structuurvisie Langedijk

Recommend Documents