ARCHITECTUUR I Katrien Depoorter
Stijlvol én energiezuinig wonen, het kan. De tijd dat energiezuinig wonen vooral iets voor groene jongens was, ligt definitief achter ons.
Een riante villa staat niet langer garant voor een hoge energiefactuur, integendeel. “Voor wie bereid is te investeren in betere toestellen, materialen en technieken, zullen wij op termijn misschien zelfs nulenergiewoningen kunnen bouwen. 54 I PROMENADEMAGAZINE I februari 2012
ARCHITECTUUR I Katrien Depoorter
De fabrikant wijst er ons op dat de Audi Q3 niet eens 1.500 kg op de weegschaal brengt.
Wij willen bewijzen dat dat kan zonder aan esthetiek in te boeten”, zeggen Guy Speltdooren en Pascal Outters van de firma Bouw-ID in Sint-Martens-Latem. Guy Speltdooren en Pascal Outters -bei-
het segment van de betere woningen. Guy Speltdooren heeft 20 jaar ervaring met het bouwen van klassevilla’s en neemt alles wat met het uitvoeren van de projecten te maken heeft voor zijn
Gemiddeld ligt de prijs voor een energielaag huis 10 à 15% hoger de gefocust op kwaliteit met een grote K- stampten Bouw-ID uit de grond met als doel mensen optimaal te begeleiden tijdens de verwezenlijking van hun droomhuis. “Van bouwen krijg je sowieso grijze haren, maar dankzij onze aanpak een stuk minder”, vat Pascal Outters de sterke troeven van zijn firma samen. Het totaalaannemersbedrijf mikt op
56 I PROMENADEMAGAZINE I februari 2012
rekening. Zijn vennoot Pascal Outters die ook actief is in de reclamewereld, is verantwoordelijk voor het financiële beleid. Een tandem vooraan in het peloton van de totaalaannemers. Dat bewijzen de talrijke projecten die Bouw-ID sinds haar ontstaan heeft gerealiseerd. Een stokpaardje van de firma is energielaag wonen. Wie naar de website surft, merkt
al snel hoe Speltdooren en Outters erop hameren dat stijlvol en energiezuinig perfect met elkaar te verzoenen zijn. Een en-en-verhaal dus. De energieprijzen stijgen en dat is voor alle lagen van de bevolking voelbaar. Merken jullie een toenemende bezorgdheid bij jullie toch wel kapitaalkrachtige doelgroep? Guy Speltdooren: Wij merken een bewustwording bij de hele bevolking. Zowat 90% van onze klanten wil een energiezuinig huis. Niet alleen om financiële redenen, maar ook omdat ze milieubewust zijn. Pascal Outters: Het begint een natuurlijke reflex te worden. Onze klanten zijn bereid meer te betalen voor een energiezuinigere woning. Ze beseffen dat ze hun
ARCHITECTUUR I Katrien Depoorter
investeringen met de jaren terugverdienen. Toch doen ze dat niet zonder te rekenen. Ook wie een groot budget heeft, wil dat zo goed mogelijk besteden. Met welke meerprijs moeten de mensen rekening houden? Speltdooren: Gemiddeld ligt de prijs voor een energielaag huis 10 à 15% hoger. Wie enkel goed wil isoleren zal 5% meer
Passieve en energielage woningen worden wel eens geassocieerd met alternatieve bouwtechnieken en minder voor de hand liggende materialen zoals leem en stro. Is dat voor jullie weggelegd? Speltdooren: Dat is niet nodig om tot een goed resultaat te komen. Wij werken op de traditionele manier. Binnenmuren in baksteen, isolatie en dan een buiten-
TOT 150 METER DIEP BOREN Welke ingrepen doen jullie dan zoal om het energieverbruik naar omlaag te krijgen? Outters: De muren, het dak en de vloer optimaal isoleren, ramen met hoogrendementsglas plaatsen, een goed ventilatiesysteem installeren en indien de klant voldoende budget heeft plaatsen we een geothermische warmtepomp
Een nieuwe techniek wordt altijd eerst grondig geëvalueerd: hoeveel energie kunnen we besparen en welke kostprijs staat daartegenover? betalen. Wie er heel ver in wil gaan, mag rekenen op 15%. Wij gaan ervan uit dat die investering zeker binnen de 15 jaar terug te verdienen is. Dat is berekend op basis van de huidige energieprijzen. Stel dat die fors stijgen, dan kan je je geld zelfs al na 8 jaar terug zien. Outters: Onlangs zijn we erin geslaagd een villa met een bewoonbare oppervlakte van 700 ² te bouwen met een maandelijkse energiefactuur van nauwelijks 200 euro per maand. Dat is minder dan een vijfde van de kosten die je betaalt wanneer je in een oude verbouwde woning met dezelfde oppervlakte woont. Zelfs al is die laatste relatief goed geïsoleerd.
58 I PROMENADEMAGAZINE I februari 2012
muur in bakstenen, crepi of planchetten. Onze ervaring leert ons dat wie opteert voor een grote villa veelal bakstenen verkiest. Aan onze woningen is op het eerste zicht helmaal niet te zien dat ze energiezuinig zijn. Enkel tijdens de winter. Dan blijft het sneeuw langer op de daken liggen. Outters: Toen ik jong was, trokken nieuwe technieken mij wel aan. Maar met ouder worden heb ik ingezien dat onze traditionele manier van bouwen er niet zomaar gekomen is. Elke techniek heeft zijn voor- en nadelen, maar wij kiezen bewust en overtuigd voor de traditionele bouw.
in combinatie met vloerverwarming. De geothermische warmtepomp dient om energie en warmte aan de grond te onttrekken. Er bestaan twee manieren om dat te doen: de horizontale en de verticale. Bij de eerste lopen de leidingen door de tuin, op een diepte van ongeveer één meter. Bij de tweede manier boren we tot 150 meter diep om de leidingen te plaatsen. Als de klant akkoord gaat, kiezen wij voor het verticale systeem. Het is veel duurder maar wel efficiënter. Het boren kost heel veel en niet iedereen heeft dat ervoor over. Warmtepompen kunnen ook in averechtse zin werken. Tijdens de zomer kan je koelte uit de
grond gebruiken om de temperatuur van de vloer te doen zakken naar 20° waardoor de omgevingstemperatuur ook verlaagt. Speltdooren: Ventilatie wordt niet meteen met energie besparen geassocieerd, maar is ook wel heel belangrijk. Wanneer je een huis danig isoleert, dan kan er geen lucht meer van buiten naar binnen en vice versa. Zonder ventilatie zou de woning beginnen te rotten. Er bestaan natuurlijk diverse systemen. Hoe duurder, hoe beter ze zijn en hoe stiller. Dat laatste is toch geen overbodige luxe, als je ’t mij vraagt. In de toekomst zullen we luchtdichtheidstests doen. Daarbij wordt de woning blootgesteld aan over- en/of onderdruk. Het volume lucht dat dan nog ontsnapt of binnenkomt is een maat voor de luchtdichtheid. Hoe beter die is, hoe minder sterk de ongecontroleerde ventilatie want die leidt tot onnodig warmteverlies. Aan de hand van een warmtebeeldcamera en/of rookstiften zullen we kunnen aangeven op welke plaatsen nog verbeteringen mogelijk zijn. De markt evolueert constant. Hoe slagen jullie erin alle nieuwigheden bij te houden? Outters: De leveranciers waarmee we
werken houden ons op de hoogte van de zaken waar ze mee bezig zijn. Een nieuwe techniek wordt altijd eerst grondig geëvalueerd: hoeveel energie kunnen we
eigen vakgebied. Onze klanten zijn soms argwanend in het begin, maar bij de oplevering geven ze toe dat twee projectleiders hebben alleen maar voordelen
Ze moeten niet alleen investeren in een energiezuinige woning om van subsidies te kunnen genieten, maar ook voor de meerwaarde van hun pand. besparen en welke kostprijs staat daartegenover? En dan volgt de vraag of we die prijs zullen kunnen doorrekenen aan de klant. Wellicht is het nu al mogelijk om energieneutraal te bouwen, maar als het te duur blijft voor de mensen, dan is er geen toegevoegde waarde. We moeten realistisch blijven. Speltdooren: Wat ons anders maakt dan andere totaalaannemers is dat wij voor elk project twee projectleiders hebben. De ene is verantwoordelijk voor de ruwbouw, de andere voor de technieken en de afwerking. De technologie evolueert zo snel dat het moeilijk is voor één persoon om dat allemaal bij te houden. Ons antwoord op dat kluwen is het opsplitsen van de verantwoordelijkheden zodat elke projectleider zich kan focussen op zijn
heeft. Uiteraard is overleg en een goede dossieroverdracht onontbeerlijk om die manier van werken te kunnen doen slagen. Outters: Ook opleiding is belangrijk. Doordat we zoveel projecten aannemen, kunnen we daarin investeren. Elke projectleider schoolt zich bij voor zaken die voor hem van belang zijn. KWALITEITSVERGADERING Jullie geloven heel sterk in wat jullie doen. Lukt het om onderaannemers en andere medewerkers mee te krijgen in dat verhaal? Speltdooren: Dat is niet gemakkelijk. Denken op lange termijn, dat is waar we onze mensen toe pushen. Het is beter er om je tijd te nemen om een taak goed
PROMENADEMAGAZINE I februari 2012 I 59
ARCHITECTUUR I Katrien Depoorter
af te werken dan het haastig te doen en nadien te moeten terugkeren. Niet iedereen is daarvan overtuigd, korte termijnvisies zijn er in de bouwsector stevig ingebakken. Ik denk bijvoorbeeld aan het isoleren van de muren. Wij werken met twee lagen isolatie van 5 tot 12 centimeter. Ik ben ervan overtuigd dat het beter is de isolatieplaten te schranken en de ruimte tussen twee platen goed af te tapen. Daar ben ik al vaak mee uit-
we naar bij elke stap van het bouwproces: de mensen die we tewerkstellen, de materialen die we gebruiken, de leveranciers waarmee we samenwerken. Iedereen die we inschakelen moet kwaliteit leveren, voor minder gaan we niet. Om de 14 dagen houden we een kwaliteitsvergadering met een groot deel van onze mensen. We nodigen dan externe experts uit om hen nieuwe, betere bouwtechnieken aan te leren.
Tegen 2021 moeten alle nieuwbouwwoningen energieneutraal zijn voor verwarming en sanitair. Ik sluit niet uit dat wij dat eerder kunnen bereiken gelachen en toch zijn het die kleine dingen die het verschil maken. Nog minder lucht die kan ontsnappen betekent nog minder energieverbruik. Outters: Het is niet evident om de juiste mensen te vinden. We hebben het geluk drie metsersploegen te hebben die enkel voor ons werken. Zij rekenen op opdrachten van ons en in ruil vragen wij van hen de beste kwaliteit. Want dat is onze bestaansreden en daar streven
60 I PROMENADEMAGAZINE I februari 2012
De nieuwe regering heeft een aantal besparingsmaatregelen doorgevoerd waar jullie wellicht ook de gevolgen van ondervinden. Hoe belangrijk zijn belastingsvoordelen en premies voor een welstellende bouwheer? Outters: Naar onze mening is er toch te veel gesnoeid. De bedoeling van dergelijke maatregelen is net om mensen te stimuleren energiezuiniger te bouwen.
Door de subsidies te schrappen, geeft de overheid nu eigenlijk een fout signaal. Dat duwtje in de rug is voor iedereen van belang, ook voor wie voldoende geld heeft. Tenslotte is elk budget ooit op, ook een groot budget. We zitten al met de 21% btw-maatregel voor nieuwbouw. Dat is enorm veel geld op zo’n grote som. Elke steunmaatregel, hoe klein ook, is daarom meer dan welkom. Speltdooren: Ik probeer onze klanten anders naar de zaken te doen kijken. Ze moeten niet alleen investeren in een energiezuinige woning om van subsidies te kunnen genieten, maar ook voor de meerwaarde van hun pand. Dergelijke investeringen doet de waarde van je huis aanzienlijk stijgen. Outters: Wat ik nog het meeste betreur is het verdwijnen van de 6% btw voor sloop en heropbouw. Dat heeft echt een boost teweeggebracht in de bouwsector: mensen durfden het aan oude huizen te kopen, af te breken en er een nieuwe op te plaatsen. Als je weet dat slopen al gauw 30 000 euro kost, hoeft het niet te verbazen dat veel oude woningen staan te verkommeren omdat niemand zin heeft om er iets mee aan te vangen. Wij hebben veel extra klanten gekregen op die manier, maar nu de maatregel enkel nog van toepassing is in grote steden, blijven de mensen weg. Er waren alleen maar voordelen aan: energiezuinigere en dus milieuvriendelijkere huizen, extra tewerkstelling, meer kansen om de Kyoto-norm te halen… Ik hoop dat die maatregel ooit heringevoerd wordt. GERESTAUREERDE HOEVE Tot slot een blik op de toekomst. Hoe ziet die eruit voor Bouw-ID en bij uitbreiding voor bouwen in het algemeen? Speltdooren: Dit jaar laat de overheid geen nieuwbouwwoningen meer toe met een energiepeil die hoger is dan E70. Dat cijfer zal elk jaar zakken. Tegen 2021 moeten alle nieuwbouwwoningen energieneutraal zijn voor verwarming en sanitair. Ik sluit niet uit dat wij dat eerder kunnen bereiken. We zitten nu al aan E50. Outters: Voor 2013 plannen wij de bouw van een energielage kijkwoning in
Merelbeke. We plakken er geen term op zoals ‘passief’ of ‘energieneutraal’. De bedoeling is het ‘optimale huis’ te tonen dat enerzijds zo weinig mogelijk energie verbruikt en anderzijds betaalbaar blijft. In 2012 focussen we op de voorbereidingen. Er is een studiebureau dat voor ons alle mogelijke energiebesparende technieken en technologieën bestudeert, evalueert en berekent zodat we de beste kunnen selecteren om in de kijkwoning te gebruiken. De knowhow die we hierdoor verkrijgen, kunnen we dan weer aanwenden voor onze toekomstige projecten. Speltdooren: Of dit het huis van de toekomst wordt, laten wij in het midden. Dat is ook niet onze bedoeling. Wat we in de eerste plaats willen aantonen met onze kijkwoning is dat architectuur niet per sé bepalend is voor het energieverbruik. Mensen associëren een energiezuinige woning algauw met een blokwoning. Daar moeten we van af. Ons project zal eruit zien als een oude gerestaureerde hoeve. Een mooie, energiezuinige woning naar ieders smaak is dus perfect mogelijk. Je zal wel zien. Info: www.bouw-ID.be
PROMENADEMAGAZINE I februari 2012 I 61