Stichting Ict op School Maart 2005

Stichting Ict op School Jaarverslag 2004

Stichting Ict op School Maart 2005

Jaarverslag 2004 - © Ict op School, maart 2005

2

Jaarverslag 2004 - Ict op School Inhoudsopgave 1.

Voorwoord .................................................................................................... 5

2.

Inleiding ....................................................................................................... 6

3.

Doelstelling en hoofdtaken Ict op school ...................................................... 8 Doelstelling .......................................................................................................8 Hoofdtaken .......................................................................................................8 Voor wie ...........................................................................................................8 Rol en werkwijze................................................................................................8

4.

Bestuur, organisatie en afstemming............................................................ 10 Samenstelling en bijeenkomsten bestuur............................................................. 10 Personeel........................................................................................................ 10 Organisatie ..................................................................................................... 10 Afstemming .................................................................................................... 11

5. 5.1. 5.2. 5.3. 5.4. 5.5. 5.6. 6. 6.1. 6.2. 6.3. 6.4. 6.5. 6.6. 6.7. 6.8.

Terugblik op de activiteiten van 2004 ......................................................... 12 Wat ....................................................................................................... 12 Hoe ....................................................................................................... 13 Nut: Resultaten en effecten....................................................................... 13 Streefcijfers en realisatie VBTB-doelen 2004................................................ 14 Index voor resultaten ............................................................................... 17 Toenemende verantwoordingslast .............................................................. 17 Uitvoering werkplan 2004 en Additionele activiteiten ................................. 18 Regionale samenwerking .......................................................................... 18 Organisatie en Leerprocessen .................................................................... 19 Techniek en Beheer ................................................................................. 20 Onderzoek en Kennisontwikkeling .............................................................. 20 Communicatie ......................................................................................... 21 Kwaliteitsbewaking en toegankelijkheid van internetvoorzieningen voor scholen22 ISPwijzer: advies voor het onderwijs .......................................................... 23 Kennisrotonde ......................................................................................... 23

7.

Werkwijze ................................................................................................... 26

8.

Klanttevredenheid....................................................................................... 27

8.1. 8.2. 8.3. 8.4. 8.5. 8.6. 8.7. 8.8. 9.

Naamsbekendheid ................................................................................... 27 Imago .................................................................................................... 28 Tevredenheid over dienstverlening ............................................................. 29 Samenwerkingsverbanden ........................................................................ 30 Schoolbesturen ....................................................................................... 31 ICT-schoolmanagement ............................................................................ 33 Ondersteuning via de band ....................................................................... 34 Bekendheid en relevantie website .............................................................. 35 Vooruitblik .................................................................................................. 36


3

10.

Bijlagen....................................................................................................... 38 Bijlage 1: Personeelsbezetting van het bureau van Ict op School per 31 december 2004 ..................................................................................................................... 38 Bijlage 2: Publicaties Ict op School in 2004.......................................................... 39 Bijlage 3: Publicaties Internetbasisvoorzieningen voor scholen na 2003 ................... 40 Producties Kwaliteitsbewaking ........................................................................... 41 Bijlage 4: Samenhang hoofdtaken en programmalijnen ......................................... 42 Bijlage 5: Overzicht projectresultaten 2004 ......................................................... 43 Regionale samenwerking................................................................................... 43 Organisatie en Leerprocessen ............................................................................ 45 Techniek en Beheer.......................................................................................... 46 Onderzoek en kennisontwikkeling....................................................................... 48 ISPwijzer: Advies voor het onderwijs .................................................................. 48 Kwaliteitsbewaking en toegankelijkheid van internetvoorzieningen voor scholen........ 50 Communicatie en Website ................................................................................. 51


4

1. VOORWOORD Het gaat goed met het onderwijs! Ik durf deze stelling gerust aan omdat ik ontwikkelingen, bewegingen in het onderwijs zelf waarneem die mij optimistisch stemmen. Ik zie scholen waar de individuele leraren en schooldirecties vol overgave en engagement werken aan goed onderwijs voor hun leerlingen. Op heel veel plaatsen in het primair onderwijs en het voortgezet onderwijs bloeien vernieuwende initiatieven op. De innovatie-initiatieven schieten werkelijk uit de grond. Kortom, er is sprake van veel dynamiek in het onderwijs. Uit internationaal vergelijkend onderzoek blijkt dat het Nederlandse onderwijs met relatief beperkte middelen een hoog rendement haalt. Dat is niet te danken aan de overheid - die naar mijn mening te veel met de hand op de knip zit - en ook niet direct aan de organisaties rond het onderwijs. Deze verbluffende prestatie komt in mijn ogen goeddeels voor rekening van de scholen zelf. Zij blijken in staat om, ondanks soms gebrekkige randvoorwaarden, steeds weer dat stapje extra te zetten. Een mentaliteit die mij aanspreekt. Er vallen mij bij deze ontwikkelingen twee zaken op die ook nog eens met elkaar verband houden. Ten eerste gaat de discussie in het onderwijs meer dan voorheen over de kwaliteit van het onderwijs; daar moet het mijns inziens ook nadrukkelijk over gaan. In de tweede plaats is er het toenemende besef dat ICT een belangrijke rol kan spelen bij het realiseren van ‘beter’ en meer ‘eigentijds’ onderwijs. Tweederde van de managers in het PO en het VO kent de hoogste prioriteit toe aan kwaliteitsverbetering van het onderwijs door middel van het gebruik van ICT, blijkt uit onderzoek. Bij vrijwel alle innovatieve projecten in het onderwijs speelt het gebruik van ICT een vooraanstaande rol. Er lijkt mij dus alle reden om ICT de plek te blijven geven die het verdient: een krachtig instrument om de vraagstukken van het onderwijs dichter bij een oplossing te brengen. Stichting Ict op School heeft de rendementsvraag nadrukkelijk op de agenda gezet. Met het stimuleren van processen gericht op versterking van de vraag van de scholen, kennisdeling en kennisverspreiding, worden de scholen geholpen bij het vergroten van de opbrengst van het onderwijs. De processen worden ondersteund door een inmiddels aanzienlijk pakket publicaties, hulpmiddelen en handreikingen. De stichting Ict op School heeft in 2004 de Kennisrotonde uitgewerkt; een ‘knooppunt’ van bestaande netwerken met raakvlakken naar onderwijs, kennisontwikkeling en ICT’. Daarmee is een belangrijke stap gezet in het productief maken van kennis op het gebied van ICT voor het oplossen van onderwijsvraagstukken. Voor het komende jaar legt Ict op School onder het motto ´De leerling centraal, met oog voor verschillen´ de nadruk op effectief en aantrekkelijk leren met behulp van ICT. Het is een veelbelovend programma, dat voortborduurt op de resultaten van de afgelopen jaren. Er wordt krachtig ingezet op het versterken van de netwerken met innovatieve scholen en samenwerkingsverbanden. Met de Kennisrotonde wordt een nieuwe weg ingeslagen om kennis te delen en te ontwikkelen. En met realisatie van het platform B4schools lijkt de samenwerking tussen scholen en bedrijfsleven nu werkelijk óp stoom´ te komen. Het bestuur meent dat 2004 een productief jaar is geweest en dat scholen en samenwerkingsverbanden adequaat zijn ondersteund bij het effectief en efficiënt gebruik van ICT. Het bestuur van Stichting Ict op School, Namens deze, Mr. S.J. Steen (voorzitter)


5

2. INLEIDING Met dit Jaarverslag 2004 legt de stichting Ict op School verantwoording af over de uitvoering van het werkplan 2004. In samenhang met de Jaarrekening 2004 en het Bestuursverslag 2004, vormt dit het sluitstuk van de verantwoordingscyclus over 2004 aan de subsidieverstrekker, maar zeker ook aan de doelgroep: het onderwijsveld van Primair en Voorgezet Onderwijs. Het Jaarverslag geeft inzicht in het volgende: • de uitgevoerde projecten en de overige werkzaamheden van de stichting; • de projectresultaten en de effecten van activiteiten; • de klanttevredenheid onder de doelgroepen. De additionele activiteiten, zoals de Kennisrotonde, B4Schools, de Kwaliteitsregeling en ISPwijzer maken deel uit van het verslag. Het motto van het werkplan 2004 luidde: ‘ICT werkt voor de scholen’. In dat kader is ondermeer gewerkt aan: • het vergroten van het rendement en de kwaliteit van samenwerking; • het vergroten van de bekendheid van de producten en diensten van Ict op School en van het daadwerkelijke gebruik daarvan; • het versterken en uitbreiden van de netwerken van Ict op School; • het in een interactief proces vergaren van praktisch bruikbare kennis en het ontwikkelen van bruikbare gereedschappen voor de scholen. Uit het jaarverslag blijkt dat er veel projecten ter hand zijn genomen en dat het merendeel van de projecten volgens de planning is uitgevoerd. Een deel van de – deels omvangrijke en complexe – activiteiten loopt door in het jaar 2005. Dit betreft bijvoorbeeld de Kennisrotonde, ISPwijzer en activiteiten gericht op deskundigheidsbevordering. Terugkijkend op het afgelopen jaar is de conclusie dat Ict op School met relatief beperkte middelen veel en kwalitatief goede resultaten heeft geboekt. Uit het Klanttevredenheidsonderzoek 2004 dat is uitgevoerd door TNS NIPO blijkt dat samenwerkingsverbanden, scholen en schoolbesturen meer dan tevreden zijn over de producten en diensten van Ict op School en baat hiervan hebben bij de verdere inbedding van ICT in het onderwijs. De voornaamste uitkomsten van het Klanttevredenheidsonderzoek 2004 worden gepresenteerd in hoofdstuk 8. Dit positieve beeld wordt bevestigd door het in 2004 in opdracht van OCW uitgevoerde evaluatieonderzoek naar de stichting. In het onderzoek wordt vastgesteld dat de stichting daadwerkelijk heeft bijgedragen aan – versnelling van – de integratie van ICT in het onderwijs. Het aantal samenwerkingsverbanden en de daarin participerende scholen neemt gestaag toe. In 2004 heeft een accentverschuiving plaatsgevonden naar meer onderwijsinhoudelijke thema’s in relatie tot ICT en naar een verdere bestuurlijke en organisatorische professionalisering van de samenwerkingsverbanden. Verder wordt nu meer dan voorheen ingezoomd op het voortgezet onderwijs en de voordelen van samenwerking op het gebied van ICT binnen die sector. In 2004 heeft Ict op School op verzoek van OCW het concept van de Kennisrotonde uitgewerkt. Eind 2004 is een aanvang gemaakt met het verdiepen van de eerste vraagstukken die een plaats hebben gekregen op de Kennisrotonde. Voorts is goed vooruitgang geboekt op het gebied van deskundigheidsbevordering en bij het onder de aandacht brengen bij scholen van het alternatief van Open Source. De inspanningen van ISPwijzer hebben in een


6

ruime behoefte voorzien en hebben mee bijgedragen aan een relatief soepele en geruisloze migratie van veel scholen naar een nieuwe ISP. In lijn met de voornemens heeft Ict op School in 2004 veel tijd en menskracht geïnvesteerd om relevante samenwerkingspartners in en rond het onderwijs te zoeken en de netwerken uit te breiden, dan wel bestaande samenwerking te verdiepen. Interessante ontwikkelingen zijn de totstandkoming van B4Schools en de initiatieven rond breedbandinternet. Ict op School legt verantwoording op basis van de resultaten langs de volgende lijnen: • Hebben we gedaan wat we hebben beloofd? • Hebben we dat goed gedaan? • Heeft wat we gedaan hebben nut gehad? Met andere woorden: hebben de scholen profijt van onze producten en diensten. De verantwoording langs deze lijnen wordt gepresenteerd in paragraaf 5.


7

3. DOELSTELLING EN HOOFDTAKEN ICT OP SCHOOL Doelstelling Ict op School zet zich in – als organisatie van en voor de scholen - voor verbetering van ICT-producten en –diensten gericht op integratie van ICT in primair en voortgezet onderwijs. Ict op School helpt scholen bij het effectief inzetten en benutten van ICT door het initiëren en stimuleren van samenwerking en kennisuitwisseling. Daarbij neemt zij de rol op zich van consumentenorganisatie en van procescoördinator.

Hoofdtaken De stichting Ict op School heeft de volgende hoofdtaken op zich genomen: • Het ontsluiten van informatie en kennis over producten en diensten op het gebied van ICT in het onderwijs, zoals inrichting en beheer van ICTvoorzieningen op de scholen. • Het concretiseren en bundelen van de vraag naar producten en diensten op het terrein van ICT in het onderwijs. • Het tot stand brengen van regionale samenwerkingsverbanden tussen scholen, ondersteunende instanties, lokale overheden en bedrijfsleven. • Het doen ontwikkelen van kennis over integratie van ICT in het onderwijs.

Voor wie Ict op School is er voor scholen van Primair Onderwijs (PO) en Voortgezet Onderwijs (VO). Ict op School wil haar doelstellingen bereiken door samen te werken met intermediaire organisaties zoals lokale en regionale overheden, schoolbegeleidingsdiensten, landelijke pedagogische centra, ROC’s, Pabo’s, hogescholen, wetenschappelijk onderwijs en het bedrijfsleven.

Rol en werkwijze De rol van Ict op School laat zich het beste typeren door de aanduidingen procescoördinator en consumentenorganisatie. In de rol van procescoördinator stimuleert Ict op School de totstandkoming van samenwerkingsverbanden. Daarbij initieert Ict op School samenwerking en kennisuitwisseling tussen vragende (scholen) en aanbiedende (bedrijven en onderwijsgelieerde organisaties) partijen met als doel het realiseren van producten en of resultaten die worden gedragen door de betrokken partijen en leiden tot de beoogde effecten in de scholen. In de rol van consumentenorganisatie is Ict op School onafhankelijk van commerciële en niet-commerciële partijen die zich met producten en diensten richten op de onderwijsmarkt, zodat ‘namens’ de scholen een objectief oordeel gegeven kan worden. Ondersteuning van scholen verloopt in beginsel via ICT-samenwerkingsverbanden en via de bestaande kanalen, zoals Landelijke Pedagogische Centra, Schoolbegeleidingsdiensten en Lerarenopleidingen. Producten en diensten komen vooral langs deze lijn beschikbaar voor scholen. De site van de Stichting Ict op School is een platform voor communicatie met scholen en andere samenwerkingspartners.


8

Ict op School creëert en ondersteunt netwerken voor kennisuitwisseling over onderwerpen die van belang zijn voor de integratie van ICT in het onderwijs. Bij al haar activiteiten werkt de stichting consequent vraaggestuurd en interactief. Dat wil zeggen dat gedurende het ontwikkelen van projecten meningen en suggesties van mensen uit de onderwijspraktijk worden gevraagd.


9

4. BESTUUR, ORGANISATIE EN AFSTEMMING Samenstelling en bijeenkomsten bestuur De leden van het bestuur van de stichting zijn afkomstig uit de onderwijssector, de wetenschap en het bedrijfsleven. In 2004 is binnen het bestuur een nieuw lid toegetreden. Mevrouw R.P.J. Hulsbergen-Paanakker heeft de functie van mevrouw L. Jongeling overgenomen als lid van het bestuur (september 2004). Het bestuur van Ict op School is in 2004 als volgt samengesteld: Dhr. Mr. S.J. Steen Voorzitter Dhr. A.J.F. Duif Penningmeester Mw. Dr. S. Doolaard Lid Dhr. Mr. F.Th. de Graaf Lid, Secretaris Mw. drs. R.P.J. Hulsbergen-Paanakker Lid Dhr. Drs. C. Oudshoorn Lid Dhr. Prof. Dr. P.R.J. Simons Lid Het bestuur is in het jaar 2004 vijf keer bijeengekomen.

Personeel In 2004 is er voor gekozen ook eigen personeel in dienst te nemen. De vaste kern van medewerkers van Ict op School bestaat daardoor uit personeel in vaste dienst en gedetacheerden van ministerie, scholen, universiteit en onderwijsorganisaties. Daarnaast zijn er medewerkers ingehuurd van commerciële organisaties met welke een raamovereenkomst is aangegaan naar aanleiding van een Europese aanbestedingsprocedure. Het aantal externe personen dat voor de stichting werkzaam is, fluctueert al naar gelang het aantal projecten dat wordt uitgevoerd en de ‘pieken’ en ‘dalen’ die daarbij verspreid over het jaar optreden. Het aantal medewerkers met een vast dienstverband en op basis van detachering is in 2004 gemiddeld 15 (ca. 12 FTE). Gemiddeld zijn 7 medewerkers (ca. 3,5 FTE) extern ingehuurd. De activiteiten die verband houden met de Kennisrotonde hebben tot een aanzienlijke toename van het aantal medewerkers geleid. Dit jaar heeft er één medewerker werkzaamheden in het kader van de roulatiefuncties uit het onderwijsveld verricht. Roulatiefuncties zijn functies waarbij medewerkers van ondersteunende instellingen tijdelijk werkzaamheden verrichten bij de stichting Ict op School teneinde over en weer deskundigheid te bevorderen. Een overzicht van de vaste kern van medewerkers van het bureau per 31 december 2004 is opgenomen in bijlage 1. Voor het project ‘Internetbasisvoorzieningen voor scholen na 2003’ (Kwaliteitsregeling en ISPwijzer) zijn in 2004 gemiddeld 20 medewerkers werkzaam geweest (ca. 10 FTE).

Organisatie Ict op School heeft een platte organisatiestructuur. • Directeur, hoofd bedrijfsvoering en secretariaat. Er zijn programmamanagers en adviseurs op het terrein van: • Communicatie en website • Regionale Samenwerking; • Organisatie en Leerprocessen; • Techniek en Beheer; • Onderzoek & Kennisontwikkeling. • Kennisrotonde Deze programmamanagers rapporteren rechtstreeks aan de directeur.


10

Voor de interne communicatie is er een wekelijks programmaoverleg, waaraan alle inhoudelijke medewerkers deelnemen. Het merendeel van de activiteiten van de stichting is projectmatig van karakter, waarbij personen afkomstig van de constituerende organisaties, verzorgingsinstellingen, scholen en bedrijven worden ingeschakeld. In een aantal gevallen wordt bij de ontwikkeling van projecten gebruik gemaakt van stagiaires en studenten die in de fase van afstuderen verkeren. Tevens is er een AIO-klasje geformeerd die gevraagd wordt te reflecteren op projecten en processen van Ict op School. Betrokkenen worden voor de duur van de projecten zoveel als mogelijk in het kantoor van de stichting ondergebracht.

Afstemming Er wordt nadrukkelijk gebruik gemaakt van de kanalen en de expertise van de veldorganisaties (de in de VSWO samenwerkende organisaties voor bestuur en management, de schoolleiderorganisaties AVS en Schoolmanagers_VO en de besturenorganisaties Concent en VGS) die het initiatief hebben genomen voor de oprichting van Ict op School. In dat verband wordt ook het netwerk van innovatieve scholen van de dragende organisaties benut. Regelmatig vindt afstemmingsoverleg plaats met vertegenwoordigers van de Coördinatiegroep ICT van de veldorganisaties. Afstemming met de activiteiten van de directie ICT van het ministerie van OCW en de stichting Kennisnet is van belang en vraagt aandacht. Daarom vindt maandelijks afstemming op directieniveau plaats met directie ICT en met Kennisnet. Ook op operationeel niveau vindt regelmatig afstemming plaats met deze organisaties. In 2004 is goede voortgang gemaakt met het van de grond tillen van B4Schools samen met Stichting Samenleving & Bedrijf. De eerste bijeenkomsten hebben inmiddels plaatsgevonden en enkele communicatieve uitingen zijn ingezet. In het kader van de Kennisrotonde is de Programmaraad i.o. in december 2004 voor het eerst bijeengekomen.


11

5. TERUGBLIK OP DE ACTIVITEITEN VAN 2004 Met dit jaarverslag over 2004 wordt door Ict op School verantwoording afgelegd langs drie lijnen: • Hebben we gedaan wat we hebben beloofd? • Hebben we dat goed gedaan? • Heeft wat we gedaan hebben nut gehad? In 2004 is een nieuw meet- en verantwoordingsinstrument ontwikkeld met de naam Kwaliteitsindex. Hiermee kan in één oogopslag worden vastgesteld of de stichting in het afgelopen jaar naar het oordeel van het onderwijsveld voldoende heeft gepresteerd. In het slothoofdstuk van deze paragraaf wordt hier nader op ingegaan.

5.1. Wat Ict op School heeft in het jaar 2004 nog meer dan voorheen geïnvesteerd in het stimuleren van processen en het opbouwen en onderhouden van het netwerk. De rechtstreekse contacten met samenwerkingsverbanden, scholen, bedrijfsleven en overige aan het onderwijs verwante organisaties zijn van vitaal belang voor het functioneren van de stichting en voor het welslagen van de missie. Het zoeken naar mogelijkheden van samenwerking en het delen van kennis staan daarbij centraal. Dit alles met het belang van de scholen voor ogen. Er is veel energie gestoken in het betrekken van een brede waaier van strategische partners bij de verschillende onderwijsvraagstukken. Deze activiteiten - die soms niet rechtstreeks aan een project te koppelen zijn – beslaan een aanzienlijk deel van de personele capaciteit van de stichting. In het voorbije jaar is door het bureau van de stichting Ict op School een groot aantal projecten in uitvoering genomen. In totaal zijn zesenzestig projecten gestart en bij vijfenvijftig van deze activiteiten heeft dit tot directe projectresultaten geleid. De elf overige projecten lopen vrijwel allemaal en om uiteenlopende redenen door in het jaar 2005 (zie bijlage 4). Dit betekent dat de meeste projecten die deel uitmaakten van het werkplan 2004 ook dit jaar zijn gerealiseerd. In het jaar 2004 zijn enkele projecten uitgevoerd, die met aanvullende subsidies zijn gefinancierd. Zo is een aanvang gemaakt met de inrichting van de Kennisrotonde, waarmee een belangrijke stap is gezet in het productief maken van kennis op het gebied van ICT voor het oplossen van onderwijsvraagstukken. In het kader van de deskundigheidsbevordering zijn de instrumenten voor professionalisering van ´Samen deskundig´ in de praktijk van een samenwerkingsverband uitgetest. In het kader van de ‘Internetbasisvoorziening voor het onderwijs na 2003’ zijn de twee betreffende projecten uit 2003 gecontinueerd. Het bureau ‘ISPwijzer’ (een samenwerking met Kennisnet) heeft de scholen van advies voorzien op het gebied van de keuze van een ISP. De uitvoering van de in 2003 ontwikkelde kwaliteitsregeling voor ISP’s is ondergebracht bij een nieuwe stichting. Er is met ´B4Schoolséen kansrijke start gemaakt op het gebied van samenwerking tussen het onderwijs en het bedrijfsleven. Bijlage 2 van dit jaarverslag bevat een overzicht van de dit jaar gerealiseerde producten en diensten. De bijlage 4 bestaat uit een statusoverzicht van de projecten die in het 2004 ter hand zijn genomen.


12

5.2. Hoe De vraag of Ict op School haar werk goed gedaan heeft, wordt beantwoord op basis van het jaarlijkse Klanttevredenheidsonderzoek en tevens op basis van het in 2004 uitgevoerde evaluatieonderzoek. Ict op School laat jaarlijks door middel van een zogenaamd Klanttevredenheidsonderzoek peilen wat het oordeel van de scholen is over het functioneren van de stichting. Samengevat zijn er de volgende conclusies. De tevredenheid van samenwerkingsverbanden en schoolbesturen over het geheel aan producten en diensten van Ict op School is in het afgelopen jaar verder toegenomen. Het overgrote deel (75%) van de schoolbesturen en samenwerkingsverbanden is (zeer) tevreden over de dienstverlening van Ict op School. Directies van scholen zijn tevreden over het functioneren van de stichting en hebben de meeste waardering voor de verspreiding van informatie en kennis op het gebied van ICT in het onderwijs. Het blijkt dat samenwerkingsverbanden (de voornaamste doelgroep van Ict op school) Ict op School ziet als de belangrijkste partij die hen ondersteuning biedt. Het volledige rapport van het Klanttevredenheidsonderzoek is toegankelijk via de website van Ict op School. De voornaamste conclusie van het evaluatieonderzoek luiden als volgt. Stichting Ict op School heeft een omvangrijke en deels innovatieve productie geleverd, mede ook in het licht van de bescheiden financiële speelruimte. De stichting heeft daadwerkelijk bijgedragen aan – versnelling van – de integratie van ICT in het onderwijs via versterking van organisatorische verbanden in het onderwijsveld, het ontwikkelen en beschikbaar stellen van kennis in samenhang via de diverse programmalijnen en door het optreden als consumentenorganisatie. Los van de effectiviteitvraag wordt vastgesteld dat Ict op School door het veld erg gewaardeerd wordt en een positief imago heeft. Met name de vraaggerichtheid wordt positief ervaren alsmede het feit dat de stichting haar producten en diensten nauw afstemt op vragen uit het veld. Het eindoordeel van het evaluatieonderzoek over het functioneren en over de producten en diensten van Stichting Ict op School is positief.

5.3. Nut: Resultaten en effecten Voor de beoordeling van de resultaten en effecten van de inspanningen van Ict op School, is inzicht nodig in de directe projectresultaten en in de effecten op de langere termijn. Alle projecten van het werkplan 2004 en ook de additionele projecten bevatten doelstellingen. Deze doelstellingen geven het beoogde resultaat op de korte termijn van de afzonderlijke projecten weer. Naast deze projectresultaten is er sprake van effecten op langere termijn. Deze effecten zijn de som van de bijdragen die het geheel aan projecten van Ict op School en de interventies van andere organisaties leveren aan een effectieve en efficiënte inzet van ICT in het onderwijs. Het is lastig aan te tonen welke effecten rechtstreeks aan de interventies van Ict op School zijn toe te schrijven. In de verantwoording van resultaten onderscheiden we twee componenten: a. het directe projectresultaat: is opgeleverd wat volgens projectplan is toegezegd? Een overzicht van deze resultaten is te vinden in bijlage 5 (statusoverzicht projecten). b. effecten op de langere termijn: Dragen projectresultaten bij aan de missie van Ict op School? Hier kan meer zicht op worden verkregen op basis van ondermeer het jaarlijkse Klanttevredenheidsonderzoek, het evaluatieonderzoek in 2004 en op basis van eigen onderzoek.


13

In het kader van het Klanttevredenheidsonderzoek van 2004 is de bekendheid en de ervaren relevantie van een aantal projectresultaten in kaart gebracht. Het onderzoek geeft aan dat scholen, schoolbesturen en samenwerkingsverbanden de producten en diensten van Ict op School kennen en daar over tevreden zijn. Zij ervaren de producten en diensten als nuttig en de gemiddelde waardering ligt ruim boven de zeven ( 7,3 op een schaal van 1 tot 10). Verder zijn negen van de tien samenwerkingsverbanden (zeer) tevreden over de activiteiten van Ict op School. Dit is een hoge score van klanttevredenheid die ook wordt ondersteund door andere gegevens uit het TNS NIPO-onderzoek. Paragraaf 8 bevat een overzicht van de belangrijkste resultaten uit het TNS NIPOonderzoek. Het in 2004 uitgevoerde evaluatieonderzoek geeft aan dat Ict op school haar rol waarmaakt en dat haar interventies een positief effect hebben op het gebruik van ICT in de scholen. Vastgesteld wordt dat de stichting daadwerkelijk heeft bijgedragen aan – versnelling van – de integratie van ICT in het onderwijs. Uit eigen onderzoek (‘Dynamiek in samenwerking’, Oberon; 2004) blijkt dat de samenwerkingsverbanden zich meer willen gaan richten op de onderwijsinhoudelijke ondersteuning van de deelnemende scholen. De activiteiten van Ict op School gericht op een betere toerusting van de samenwerkingsverbanden, is hier mede van invloed op.

5.4. Streefcijfers en realisatie VBTB-doelen 2004 In het werkplan 2004 (oktober 2003) zijn voor het eerst – mede in het kader van VBTB – per programmalijn concrete, meetbare doelstellingen opgenomen. De TNS NIPO-enquête vormt de voornaamste bron voor het meten van de doelstellingen. De resultaten van de enquête worden gepresenteerd in paragraaf 8 van dit jaarverslag. Bekendheid van Ict op school bij de doelgroepen en de tevredenheid van hen met de producten en diensten zijn de ijkpunten. Het algemene beeld op het punt van bekendheid en tevredenheid kan goed worden geduid aan de hand van de producten ‘website’ en Vier in Balans’ zoals weergegeven in onderstaande tabel. Streefcijfers en realisatie bekendheid en tevredenheid website in % Website Streefcijfer 2004 Bekendheid Tevredenheid Onder samenwerkingsverbanden 85 75 Onder schoolbesturen PO 75 75 Onder schoolbesturen VO 75 75 Onder ict-management PO 80 75 Onder ict-management VO -

Realisatie 2004 Bekendheid 87 62 58 50 47

Tevredenheid 99 85 84 85 82

Streefcijfers en realisatie en bekendheid en tevredenheid Publicatie Vier in Balans in % Publicatie Vier in Balans Streefcijfer 2004 Realisatie 2004 Bekendheid Tevredenheid Bekendheid 60 75 Onder samenwerkingsverbanden 39 Niet 50 Onder schoolbesturen PO 28 opgenomen in 30 Onder schoolbesturen VO 18 werkplan 2004 50 Onder ict-management PO 7 Onder ict-management VO

Tevredenheid 89 89 87 86 93


14

Uit bovenstaande tabel blijkt het volgende: • Het verwerven van naamsbekendheid kost meer tijd dan verwacht. Bij de opstelling van het Werkplan 2004 is een te optimistische inschatting gemaakt van de mogelijkheid om de naamsbekendheid van bepaalde producten te vergroten. • De tevredenheid van het onderwijsveld over de producten en diensten van Ict op School overtreft de streefcijfers ruim. • Ondanks de positieve trend in naamsbekendheid van zowel Ict op School als specifieke producten en diensten blijft de bekendheid op onderdelen achter bij de streefcijfers. Het werkplan 2005 voorziet in extra investeringen voor het bereiken van grotere naamsbekendheid. Naar verwachting zullen de streefcijfers voor 2004 met een jaar vertraging in 2005 worden gerealiseerd. Daarbij moet rekening worden gehouden met het mogelijke effect dat bij een grotere bekendheid de gemiddelde waardering kan afvlakken. Ten aanzien van de programmalijnen zijn de volgende streefcijfers in het werkplan 2004 opgenomen. Vervolgens is realisatie vermeld. Samenwerking Doelstellingen: • Eind 2004 werken minimaal 5000 scholen samen op het terrein van ICT. Daarbij dient het merendeel van de samenwerkende scholen het belang van samenwerking te onderschrijven, ongeacht de waardering voor het eigen samenwerkingsverband; • Samenwerkingsverbanden van scholen maken goed gebruik van de producten en diensten van Ict op School en geven daar een positieve waardering aan; • De leden van het platformoverleg van samenwerkingsverbanden zijn tevreden over de resultaten van het platform en waarderen de rol van Ict op School daarbij. De overige samenwerkingsverbanden geven aan baat te hebben bij de activiteiten van het platform. Resultaten: • Eind 2004 werken inderdaad circa 5000 scholen samen op het terrein van ICT. Daarmee is de kwantitatieve doelstelling gehaald. Uit onderzoek blijkt dat de samenwerkende scholen het belang van samenwerking nadrukkelijk onderschrijven. • Uit het Klanttevredenheidsonderzoek blijkt dat samenwerkingsverbanden Ict op School zien als belangrijkste ondersteunende partij. Daarnaast blijkt uit onderzoek (Oberon, Dynamiek in samenwerking) dat scholen zeer tevreden zijn over de dienstverlening van samenwerkingsverbanden aan individuele scholen. • De leden van het Platform hebben aangegeven het Platform zinvol te vinden en dit te willen continueren. De platformbijeenkomsten worden altijd goed bezocht. Een betekenisvolle ontwikkeling is dat de samenwerkingsverbanden in toenemende mate zelf het initiatief nemen voor activiteiten en projecten. Organisatie en Leerprocessen Doelstellingen: • Samenwerkingverbanden zijn bekend met de hulpmiddelen uit “Samen deskundig”; • 25 % van de samenwerkingverbanden gebruikt en waardeert de hulpmiddelen uit Samen Deskundig positief; • 60 % van het management van deze scholen meent dat “Samen deskundig” heeft bijgedragen aan het zetten van vervolgstappen bij het didactische gebruik van ICT in de klas.


15

Resultaten: • Onderstaande tabel laat zien dat meer dan 25% van de samenwerkingsverbanden bekend is met producten die medio 2004 behoorden tot Samen Deskundig (medio 2004 waren nog niet alle producten van Samen Deskundig operationeel). • Elk van deze producten wordt door de samenwerkingsverbanden gewaardeerd als relevant. De relevantiescore varieert van 6,7 tot 7,5. De doelstellingen voor Organisatie en Leerprocessen zoals hierboven in de eerste twee bullets geformuleerd, zijn daarmee in 2004 gerealiseerd. • De doelstelling van de derde bullet betreft de relatie tussen het gebruik van de hulpmiddelen uit ‘Samen Deskundig’ en de waardering van scholen die tot de betreffende samenwerkingsverbanden behoren. Deze gegevens zijn om redenen van kosteneffectiviteit niet in het TNS NIPOonderzoek verzameld. Wel laten de gegevens van TNS NIPO zien dat de bekendheid van de tools uit Samen Deskundig nog beperkt is op het niveau van het management en aangenomen wordt dat de derde doelstelling niet is gerealiseerd. Hierbij moet worden vermeld dat de producten van Samen Deskundig ten tijde van de meting nog maar korte tijd voor de samenwerkingsverbanden en scholen beschikbaar waren. Overzicht bekendheid en waardering producten ‘Samen Deskundig’ Samenwerkingsver-

ICT-management PO

ICT-management VO

banden

Product ICT-boom (release september 2003) Assessementtool (release december 2003) Verwante producten cd-rom ‘Praktijk in Beeld’

B 38

W 7,3

B 17

W 6,3

B 7

W o.g

33

7,5

7

o.g

4

o.g

59

7,4

n.b.

n.b.

n.b.

n.b.

MES-toolkit

43

6,7

n.b.

n.b.

n.b.

n.b.

Vier in Balans plus 60 7,5 18 6,8 7 o.g. Verklaring afkortingen: B = Bekendheid bij doelgroep in procenten W = Waarderingscijfer op een schaal van 0 -10 o.g = onvoldoende gegevens beschikbaar (<10% bekend) voor waarderingsindicatie n.b. = niet bevraagd bij doelgroep in TNS NIPO-enquête 2004 Techniek en Beheer Doelstellingen: • 75 procent van alle respondenten kent of heeft gehoord van een of meer producten en/of diensten van Techniek en Beheer, zoals de kwaliteitsregelingen voor ICT-leveranciers en voor ISP’s, de Online Tools voor TotaalOplossingen en voor ISP Selectie, en ISPwijzer; • 25 procent van alle respondenten heeft een of meer producten en/of diensten van Techniek en Beheer gebruikt; • 25 procent van alle respondenten waardeert een of meer producten en/of diensten van Techniek en Beheer met een zeven of hoger.


16

Resultaten: • In het TNS NIPO-onderzoek is de bekendheid en relevantie van twee Techniek en Beheer producten in kaart gebracht. Dit zijn de kwaliteitsregeling voor ISP’s en kieswijzers. In totaal is 75% van de samenwerkingsverbanden bekend met één of beide van deze producten. • Beide producten worden door meer 30% van alle samenwerkingsverbanden gewaardeerd met een zeven of hoger. • Dit betekent dat de hierboven genoemde doelstellingen voor Techniek en Beheer in 2004 zijn gerealiseerd.

5.5. Index voor resultaten Het Klanttevredenheidsonderzoek geeft jaarlijks inzicht in de bereikte resultaten in termen van bekendheid en relevantie voor de doelgroep. Deze systematiek voldoet op zich goed om de resultaten op afzonderlijke producten en diensten te meten, maar verschaft onvoldoende inzicht in de meerwaarde en kwaliteit die Ict op School in de loop der tijd over de volle breedte van haar activiteiten het onderwijsveld biedt. Met de kwaliteitsindex wordt voorzien in de behoefte aan een prestatie-indicator die op basis van één getal inzicht geeft in het functioneren van een organisatie zoals Ict op School als geheel. De gegevens die ten grondslag liggen aan de jaarlijks vast te stellen index zijn openbaar en worden gepubliceerd via de website van Ict op School. De berekeningswijze voor de index blijft over de jaren gelijk; de onderliggende indicatoren kunnen jaarlijks verschillen. Hiermee wordt tevens een oplossing geboden voor het bestuurlijke dilemma dat OCW streefwaarden vaststelt voordat het desbetreffende werkplan is goedgekeurd. De kwaliteitsindex is inmiddels door het ministerie als verantwoordingsinstrument geaccepteerd. In 2005 zal de index voor het eerst in gebruik worden genomen.

5.6. Toenemende verantwoordingslast Ict op School wordt over de jaren heen geconfronteerd met een toenemende vraag om verantwoording vanuit de subsidiegever. Dit heeft tot gevolg dat er voor dat doel een toenemend (en relatief groot) beslag wordt gelegd op de capaciteit van de organisatie. Het betekent - bij een gelijk blijvende basissubsidie – een afname van het volume dat ingezet kan worden voor de programma´s. Ict op School meent dat dit een ongewenste ontwikkeling is, die ten koste gaat van de scholen. De door Ict op School ontwikkelde kwaliteitsindex (zie 5.5) is mede bedoeld om te voorzien in de behoefte aan transparante verantwoording. In overleg met de subsidiegever zal onderzocht moeten worden hoe de verantwoordingsdruk tot redelijke proporties teruggebracht kan worden.


17

6. UITVOERING WERKPLAN 2004 EN ADDITIONELE ACTIVITEITEN De uitvoering van het werkplan 2004 is grotendeels verlopen zoals gepland. Een klein aantal projecten is echter vertraagd of niet tot uitvoering gekomen. De additionele activiteiten rond de Kennisrotonde, ISPwijzer, Kwaliteitsbewaking en toegankelijkheid en B4Schools maken deel uit van dit jaarverslag. In de bijlage 4 bij dit jaarverslag treft u aan een matrix waarin de projecten in samenhang met hoofdtaken en programmalijnen worden gepresenteerd. Bijlage 5 bevat een overzicht van alle afzonderlijke projecten en de daarbij behaalde resultaten.

6.1. Regionale samenwerking Het aantal samenwerkende scholen is in 2004 verder gestegen tot naar schatting 4.900 scholen. Deze toename is vooral toe te schrijven aan verbreding van bestaande samenwerking en het ontstaan van nieuwe initiatieven van samenwerking door en met ondersteuning van bestaande samenwerkingsverbanden. In die processen heeft Ict op School vaak een rol gespeeld als stimulator, bemiddelaar en procescoördinator. In het verlengde van het voorgaande is de regiokaart van Ict op School inmiddels geactualiseerd. In 2004 is een onderzoek gestart naar samenwerking tussen scholen op het terrein van ICT in de sector VO. Gedurende de uitvoering van dit onderzoek zijn de contacten van Ict op School met betekenisvolle initiatieven op het terrein van ICT in de sector VO verbreed en versterkt. De resultaten van het onderzoek komen in de vorm van een brochure eind maart 2005 beschikbaar. Aan de hand van deze resultaten zal de aanpak voor het stimuleren van samenwerking in de sector VO worden aangescherpt. Er is verder intensief gewerkt aan het verbreden en versterken van netwerken tussen samenwerkingsverbanden. Het landelijke platform van samenwerkingsverbanden - dat door Ict op School georganiseerd wordt en in 2004 zeven keer bij elkaar is geweest - speelt daarbij een belangrijke rol. Over de band van dit platform zijn samenwerkingsverbanden nauw betrokken geweest bij: • De intensivering en verbreding van de kennisdeling en samenwerking tussen samenwerkingsverbanden; • Het ontwikkelen, beproeven, verspreiden en gebruiken van instrumenten en tools van Ict op School; • Het leveren van bijdragen aan diverse presentaties, bijeenkomsten en workshops op het terrein van onderwijs en ICT. In 2004 is er onder regie van Ict op School een initiatiefgroep van deskundigen op het terrein van samenwerking opgericht, voortkomende uit het al eerder genoemde platform. Deze initiatiefgroep, die ca. 15 keer bij elkaar is geweest in 2004, adviseert Ict op School en de samenwerkingsverbanden op de volgende terreinen: • Verbeteren van de vraagactivering en vraagarticulatie binnen samenwerkingsverbanden; • Het versterken van de regionale structuur van samenwerking tussen scholen onderling en tussen scholen en andere partijen. Dit heeft in 2004 bijvoorbeeld geresulteerd in een brede samenwerking tussen scholen en gemeenten in de regio Parkstad (Limburg) op het terrein van leerlingzorg;


18

•

Vraagbundeling tussen samenwerkingsverbanden om aansluiting te vinden bij landelijke initiatieven. In 2004 heeft dit o.a. geleid tot deelname van samenwerkingsverbanden aan initiatieven op het terrein van breedband.

Uit divers onderzoek is gebleken dat zowel scholen als samenwerkingsverbanden tevreden zijn over de kwalitatieve ontwikkeling van samenwerkingsverbanden. Daarbij komt naar voren dat Ict op School daar langs de hiervoor genoemde en andere initiatieven een belangrijke bijdrage aan levert.

6.2. Organisatie en Leerprocessen De uitvoering van het plan ‘Samen deskundig’ (gefinancierd met de Bonkegelden) is in de eerste helft van 2004 afgerond. Het plan heeft een gevulde gereedschapskist met tools en handreikingen op het gebied van deskundigheidsbevordering voor scholen en samenwerkingsverbanden opgeleverd. In 2004 is vervolgens hard gewerkt om de bekendheid met, en het gebruik van, deze gereedschappen te vergroten, o.a. door gerichte communicatie via NieuwsBulletin en website. Daarnaast zijn presentaties gehouden op verschillende locaties en voor verschillende doelgroepen door het gehele land. Het resultaat is dat: • De assessmenttool inmiddels meer dan 4000 keer is ingevuld. • In de programmamatrix meer dan 1500 gebruikerservaringen educatieve software zijn opgenomen en het gebruik daarvan gestaag toeneemt. • Van de cd-rom Praktijk in Beeld ca. 4500 exemplaren zijn verspreid. In Hoogezand-Sappemeer is het door Ict op School ontwikkelde concept voor een integrale aanpak van deskundigheidsbevordering op maat “Samen deskundig” in de praktijk bij dit samenwerkingsverband, met in totaal 19 scholen, getest. Hierbij is door Ict op School een forse inspanning gepleegd. Door deze inspanning heeft het samenwerkingsverband een stevige stap voorwaarts kunnen zetten. Andere samenwerkingsverbanden kunnen daar kennis van nemen en hun voordeel mee doen. Gebleken is verder dat het samenwerkingsverband door dit initiatief in staat is gebleken de opgedane ervaringen om te zetten in nieuwe initiatieven. De opgedane ervaringen en de geleerde lessen vormen voor Ict op School belangrijke input voor de activiteiten op het gebied van deskundigheidsbevordering in het komende jaar. De verkenning naar de mogelijkheden van ICT in het speciaal onderwijs is afgerond. De verkenning biedt goede perspectieven om in samenspraak met het scholenveld tot een vervolgactiviteit te komen. De eerste acties daartoe zijn begin 2005 ingezet. Het project ‘Slimme software voor ondernemende scholen’ dat te maken heeft met het slimme gebruik van ICT op het snijvlak van primair en secundair proces, is van start gegaan. Het heeft een grote variatie aan ideeën opgeleverd. In het komend jaar zal door inzet van de Kennisrotonde worden gekeken langs welke weg deze ontwikkeling van een extra impuls kan worden voorzien. Vanuit programmalijn Organisatie en Leerprocessen zijn in 2004 in totaal 16 presentaties en workshops verzorgd over o.a. de ICT-boom, HoogezandSappemeer, educatieve software in relatie tot de ICT-boom etc. Het aantal deelnemers varieerde van 15 tot 200 deelnemers.


19

6.3. Techniek en Beheer Met de programmalijn Techniek en Beheer worden de scholen en de samenwerkingsverbanden ondersteund bij het op orde brengen en houden van de ICT-infrastructuur. Het aspect ‘veiligheid’ (in de ruime betekenis van het woord) bij het gebruik van ICT en van internet maakt deel uit van deze programmalijn. Techniek en beheer op orde is een voorwaarde voor succesvol gebruik van ICT in de klas. De programmalijn heeft daar in 2004 een substantiële bijdrage aan geleverd. In 2004 is relatief veel tijd geïnvesteerd in communicatie rond het thema. Het project ‘Open Source Software en Open Standaarden’ (OSS) heeft in 2004 tot diverse publicaties in de media geleid en er is een 'informatiepakket’ rond Open Source en Open Standaarden opgeleverd, waar veel belangstelling voor bleek te bestaan (2400 aanvragen). In het kader van OSS zijn ongeveer 5 presentaties en workshops verzorgd tijdens congressen. De ‘Kwaliteitsregeling ICT-bedrijf voor het Onderwijs’ is gelanceerd en voor beheer en exploitatie overgedragen aan Nederland~ICT. De regeling moet de kans op problemen verkleinen bij het zakendoen van scholen met ICTleveranciers. De actieve deelname aan een kenniskring van 250 ICT-coördinatoren heeft naast andere informatiebronnen - een belangrijke bijdrage geleverd aan ons beeld van wat er speelt 'in het veld' op dit terrein. Bovendien zijn via dit kanaal de producten en diensten van Ict op School onder de aandacht van een grote groep scholen gebracht. Via e-mail zijn veel vragen op gebied van Techniek en Beheer binnengekomen en zijn scholen geholpen. De op de website gepubliceerde artikelen en ‘nieuwtjes’ rond het aanschafproces van techniek en op het gebied van beveiliging worden in hoge mate door de scholen gewaardeerd. Op het punt van veiligheid is er bijgedragen aan zowel de realisatie en de pilot van het Diploma Veilig Internet, als aan richtlijnen voor chatrooms in het KWINT-project Veilig Internet Voor Kinderen (VIVK). In het kader van belangenbehartiging is met commerciële aanbieders onderhandeld over de licenties voor het onderwijs. Een aantal projecten zijn later gestart en de resultaten zijn pas in 2005 beschikbaar gekomen. Het leeuwendeel van het werk voor de leasewijzer, de ethical hack en de informatiewijzer 'gezond computeren' heeft in 2004 plaatsgevonden, maar publicatie heeft begin 2005 plaatsgevonden. Er zijn drie oorzaken aan te wijzen waarom de planning van enkele projecten van de programmalijn Techniek en Beheer niet (helemaal) gehaald is. Ten eerste is tijdens de uitvoering gebleken dat de projecten in deze programmalijn complexer van aard waren dan bij de opstelling van het Werkplan 2004 was voorzien. Om de voor de projecten benodigde expertise en kennis bijeen te brengen zijn veel onderhandelingen nodig geweest met een groot aantal externe partijen. Dit heeft een flink beslag gelegd op de capaciteit van de betrokken medewerkers. Ten tweede is er in 2004 meer dan voorheen geïnvesteerd in de communicatie rond het thema Techniek en Beheer. Bovenstaande beschrijving van de activiteiten binnen de programmalijn geeft hier een beeld van. Ten derde is er sprake geweest van personeelswisselingen binnen de programmalijn Techniek en Beheer en dit heeft gevolgen gehad voor het open doorstarten van diverse projecten.

6.4. Onderzoek en Kennisontwikkeling Vanuit Onderzoek en Kennisontwikkeling is in het afgelopen jaar in samenwerking met de andere programmalijnen de praktijktheorie ‘Vier in


20

Balans’ geactualiseerd. Dit heeft geresulteerd in de notitie ‘Vier in Balans Plus’, waarin het belang van leiderschap en samenwerking zijn geaccentueerd. Gegevens uit internationaal onderzoek over de meerwaarde en opbrengsten van ICT in het onderwijs zijn bij elkaar gebracht op de website en samengevat in een ‘Rendementsnotitie’. In de notitie wordt gepleit voor onderzoek naar rendement van ICT binnen de Nederlandse context en de ontwikkeling van kwaliteitseisen voor dit soort onderzoek. De conceptuele inzichten die in 2003 zijn verwoord in de publicatie ‘Compileren van kennis voor ICT-rijk leren’ zijn in 2004 geconcretiseerd in de Kennisrotonde. Daarmee is een belangrijke stap gezet in het productief maken van kennis op het gebied van ICT voor het oplossen van onderwijsvraagstukken. De programmalijn Onderzoek en Kennisontwikkeling heeft veel kennis en menskracht geïnvesteerd in het concept en de verdere uitwerking van de Kennisrotonde.

6.5. Communicatie Als netwerkorganisatie van en voor de scholen investeert Ict op School veel capaciteit in het op-, uitbouwen en onderhouden van haar relaties binnen en rond het onderwijs. Dit relatienetwerk is het fundament waarop Ict op School rust en waaraan zij haar bestaansrecht ontleent. In februari 2004 is door Ict op School een goed bezochte conferentie ‘ICT en de aantrekkelijke school’ georganiseerd (380 bezoekers) waarin interactiviteit met de deelnemers een grote rol speelde. Uit de enquête die onder de bezoekers is gehouden, bleek dat de conferentie aan de verwachtingen heeft voldaan (gemiddeld cijfer een 7,1); er is veel kennis opgedaan en verspreid. In dit jaar is onderscheid gemaakt tussen de eigen taken van communicatie (PR, organisatie en evaluatie van communicatiemedia) en ondersteunende taken ten behoeve van projecten. Ook is meer aandacht besteed aan doelgroepgerichtheid, timing en effectmeeting. Dat heeft geleid tot gerichte communicatieacties met meetbare targets die inspelen op de informatiebehoeften van de verschillende doelgroepen. Er zijn enkele grote mailingen verzonden aan de scholen in het primair en voortgezet onderwijs (totaal ong. 7600 adressen) om hun actief te laten reageren op projecten en diensten (OSS-Infopakket, Kubus met tools, met daaraan een wedstrijd verbonden). Wanneer nodig zijn persberichten (7 persberichten) uitgegeven en hebben (vak)tijdschriften en kranten – nog meer dan voorheen - artikelen van en/of over Ict op School gepubliceerd. Ook is vanuit diverse redacties van kranten en (vak)bladen gevraagd aan Ict op School te reageren op publicaties en stellingen van andere organisaties. De website is meer dan voorheen één van de belangrijkste communicatieinstrumenten van Ict op School. De vernieuwing van de website in 2003 heeft ervoor gezorgd dat de toegankelijkheid en navigatie van de site verder is verbeterd. De interactie met de scholen is hierdoor ook aanzienlijk gestimuleerd. De website wordt intensief gebruikt door het onderwijs en wordt goed gewaardeerd. De website-gegevens – zoals het aantal bezoekers, pageviews etc. - kunnen sinds 27 februari 2004 bijgehouden worden via SiteStat. In 2004 (vanaf 27 februari – 31 december) zijn er 129.407 bezoekers geweest op de website (met in totaal 592.232 pageviews).


21

Dit jaar is een start gemaakt voor systematische evaluatie van wensen, waardering en bereik van de verschillende communicatiemiddelen van Ict op School. Zo hebben - in de eerste helft van 2004 - studenten van de Universiteit Twente onderzoek gedaan naar het gebruik en de bekendheid van het e-Zine. Hieruit zijn enkele verbeterpunten gekomen, die zijn verwerkt in de volgende eZines. De voorbereidingen voor de organisatie van de NOT2005 (januari) zijn in juni 2004 begonnen.

6.6. Kwaliteitsbewaking en toegankelijkheid van internetvoorzieningen voor scholen Ict op School heeft de Kwaliteitsregeling voor ISP’s ontwikkeld. De regeling omvat een set kwaliteitscriteria en een reglement voor toetsing, geschillenoplossing, sanctionering en besturing. Via allerhande communicatiekanalen informeert de stichting scholen over de regeling en het nut ervan. Om de Kwaliteitsregeling te beheren heeft ze Stichting Beheerorganisatie Kwaliteitsregeling Internetvoorzieningen Onderwijs (BKIO) opgericht, ingericht en van een eigen website voorzien. Het beheren van een kwaliteitsregeling behoort immers niet tot de hoofdtaken van Ict op School. De stichting heeft zich ingespannen om het beheer voor 1 januari 2005 over te dragen aan één of meer branche- of belangenorganisaties. Diverse organisaties hebben wel interesse getoond in het overnemen van het beheer, maar nog geen concrete voorstellen gedaan. Namens Stichting BKIO zijn inmiddels elf ISP’s getoetst. Tien van hen nemen deel aan de Kwaliteitsregeling; nl.tree heeft per eind november haar deelname opgezegd, omdat zij per 1 januari 2005 al haar activiteiten zal staken. Diverse andere ISP’s hebben hun interesse in deelname aan de regeling getoond. Over de kwaliteitsregeling is vlak na de feestelijke uitreiking van de eerste zeven bewijzen van deelname, veel media-aandacht geweest. Ict op School heeft veel gecommuniceerd over de regeling, opdat scholen in hun contacten met ISP’s de regeling actief en ten volle zullen gebruiken. Ict op School heeft voor scholen de kwaliteit van internetvoorzieningen, diensten en contracten bewaakt. Daarvoor heeft ze onder andere haar Kwaliteitsregeling gebruikt. Met deze regeling als referentie, heeft ze ook de markt geanalyseerd en scholen over die markt en aanbiedingen voor het onderwijs geïnformeerd. Om scholen te helpen hun contracten en service level agreements (SLA’s) te begrijpen en beheren, heeft Ict op School diverse informatiewijzers over het onderwerp op de website gepubliceerd. Een Gebruikersgroep Contracten en SLA’s Internetvoorzieningen kan het gremium worden waarin kennis en ervaringen tussen scholen, samenwerkingsverbanden en andere betrokkenen gedeeld worden. Ict op School heeft alle 184 scholen in de onrendabele gebieden gevraagd of zij behoefte hebben aan hulp bij het bundelen van de vraag naar breedbandverbindingen met het internet. Gezien de zeer snelle uitrol van breedbandverbindingen, bleek het rendement van een vraagbundelingsactie nihil te zijn. Ict op School heeft wel de vragers in contact gebracht met de aanbieders.


22

6.7. ISPwijzer: advies voor het onderwijs ISPwijzer helpt scholen met het ontwikkelen van een visie op internet op school, het stellen van doelen, specificeren, selecteren, contracteren, migreren en beheren van internetvoorzieningen. Ze doet dat via haar website, kenniskringen, helpdesk en andere communicatiekanalen. De activiteiten van ISPwijzer – een gezamenlijk project van Stichting Ict op School en Stichting Kennisnet - hebben in een ruime behoefte voorzien. De website – het primaire communicatiekanaal – is continu actueel gehouden. De website is ook verrijkt met nieuwe content. Er zijn nieuwe informatiewijzers over migreren, beheren en beveiligen van internetvoorzieningen en glasvezel, en voorbeelden van scholen en samenwerkingsverbanden die internetvoorzieningen hebben gekozen. De voorbeelden worden niet alleen gepresenteerd in de vorm van uitgewerkte interviews, maar ook in een toegankelijke vorm door middel van videoportretten. De nieuwe content omvat ook ervaringen van scholen en samenwerkingsverbanden met internetvoorzieningen in onrendabele gebieden en van scholen voor speciaal onderwijs met internetvoorzieningen voor leerlingen met (onderwijs)beperkingen. Voorts is de Online Tool voor ISP Selectie (OTIS) verder verbeterd. Daarnaast is de Workshop Generator ontwikkeld, die scholen kan helpen hun visie op het gebruik van het internet op school uit te werken tot doelen. Vooral met verwijzing naar nieuws en content op de website heeft ISPwijzer dit jaar weer diverse ISP-zines gemaakt en verstuurd, advertenties geplaatst en artikelen gepubliceerd. In het begin van het nieuwe schooljaar heeft ISPwijzer alle ca. 11 duizend schoolvestigingen ook een fysieke mailing gestuurd met een informatieve brief, een ISP-zine, een brochure en een kleine attentie. Eind 2003 speelden zich in de turbulente markt van internetvoorzieningen voor scholen diverse onvoorziene ontwikkelingen af die voor ISPwijzer onvoorzien extra veel inzet vergde. In september van dat jaar heeft KPN scholen aangeboden om internetvoorzieningen gratis te leveren. Een rechter heeft dat aanbod in november verboden. In reactie op het KPN-aanbod heeft nl.tree weer haar aanbod aan scholen aangepast. Om deze marktontwikkelingen te volgen, te analyseren en te communiceren was het noodzakelijk om een deel van de activiteiten voor ISPwijzer die gepland waren voor het derde kwartaal van 2003 uit te stellen tot het eerste kwartaal van 2004. In het laatstgenoemde kwartaal is het resterende budget volledig besteed aan geplande activiteiten, zoals beschreven in het plan van aanpak “Internetbasisvoorzieningen voor het onderwijs na 2003”. De maandelijkse rapportages aan OCW geven een gedetailleerd inzicht in de verrichte werkzaamheden over die periode. De conclusie is dat ISPwijzer de scholen op adequate wijze heeft ondersteund en heeft bijgedragen aan de relatief soepele overstap van veel instellingen naar een nieuwe provider.

6.8. Kennisrotonde De stichting Ict op School heeft op verzoek van het ministerie van OCW een ‘ICT- kennisplatform’ uitgewerkt; een ‘knooppunt van bestaande netwerken met raakvlakken naar onderwijs, kennisontwikkeling en ICT’. De bedoeling hiervan is om ICT beter te benutten bij het oplossen van de innovatievraagstukken van scholen in het primair en voortgezet onderwijs.


23

Veel scholen hebben ambities om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren en te vernieuwen. Onderwijsvernieuwing wordt vaak theoretisch, visionair en top-down benaderd. Scholen herkennen zich niet in de geformuleerde beleidsaanbevelingen en hebben soms onvoldoende kennis en ervaring om de vernieuwingsambities in de praktijk vorm te geven. De al wel aanwezige kennis over onderwijsinnovatie en ICT circuleert nog onvoldoende. Toch werken veel scholen bijvoorbeeld aan: • verbetering van leerlingbegeleiding; • verbetering van leerprestaties; • efficiëntere schoolorganisatie; • vermindering van vroegtijdig schoolverlaten; • maatwerk, leerling gestuurd onderwijs. Vaak zoekt men naar slim gebruik van ICT om de ambities te verwezenlijken. Daarbij is het voor scholen niet altijd duidelijk welke mogelijkheden ICT biedt. Hierbij spelen verschillende vragen: • Is er al ervaring of kennis rond het gebruik van ICT op het gebied van het vraagstuk dat de school bezighoudt? • Sluit die ervaring of kennis aan op de eigen schoolsituatie? • Moet en kan er nieuwe kennis worden ontwikkeld? Om scholen te helpen bij deze vragen heeft Ict op School een programma gestart onder de naam Kennisrotonde. De stichting Ict op School ontvangt van het ministerie van OCW subsidie voor de uitvoering van het project. De Kennisrotonde faciliteert scholen in het leggen van verbindingen tussen hun ambities en de mogelijkheden van ICT. De kennisrotonde wil scholen op een vraaggestuurde, praktische manier verder helpen op het pad van onderwijsvernieuwing. Scholen kunnen worden geholpen bij samenwerking met kennisinstellingen. Ict op School kan in bepaalde gevallen een stimuleringsbijdrage toekennen aan kennisontwikkelingsprojecten. Begin 2004 is een eerste plan van aanpak voor de Kennisrotonde opgeleverd door Ict op School. Na het fiat van OCW voor de aanvankelijke opzet is een kwartiermakerschap ingericht om de rotonde verder uit te werken. De kwartiermakerfase heeft in de loop van 2004 de volgende producten opgeleverd: • Tussenrapportage van de kwartiermaker; • Instelling van een Klankbordgroep Kennisrotonde, met vertegenwoordigers vanuit de wetenschap, besturenorganisaties en OCW, ingericht voor de begeleiding tijdens de kwartiermakerfase; • Rapportage over de procesinrichting van de Kennisrotonde, met een uitwerking van de verschillende werkprocessen en activiteiten; • Een definitief plan van aanpak voor de start van de Kennisrotonde (oktober 2004). Na het akkoord van OCW op het definitieve plan van aanpak in november 2004 is Ict op School daadwerkelijk gestart met de inrichting van de Kennisrotonde. Deze fase heeft de volgende producten opgeleverd: • Inrichting van de organisatie en het team van de Kennisrotonde (uiteindelijk 6 FTE in 2005); • Uitwerking van een regeling voor Kennisontwikkelingsprojecten; • Oprichten van een Programmaraad Kennisrotonde, Voorbereiding van de website van de Kennisrotonde (www.kennisrotonde.nl is online vanaf eind 2004); • Gericht ‘ophalen’ van de eerste vraagstukken vanuit het onderwijs, onder andere via de samenwerkingsverbanden;


24

•

Gerichte communicatie over de Kennisrotonde via workshops, nieuwsbrieven, kennismakingsgesprekken met verschillende organisaties et cetera.

De opbouw van het team van de Kennisrotonde verloopt eind 2004 naar wens. De Programmaraad is ingesteld. De Raad is met name bedoeld voor advisering rond kennisontwikkelingsprojecten. Voorts nemen de leden een krachtig netwerk mee om de Kennisrotonde bij haar activiteiten te ondersteunen. De Programmaraad is in december 2004 voor het eerst bijeen geweest. De Kennisrotonde is in december gestart met een aantal voorbeeldprojecten om de verschillende werkprocessen te testen. Dit verloopt bevredigend. Op basis van gesprekken met vertegenwoordigers vanuit het onderwijs, de wetenschap, het bedrijfsleven, begeleidingsinstellingen, samenwerkingsverbanden, et cetera blijkt dat er een groot draagvlak is voor de Kennisrotonde. Aan het einde van 2004 staan alle lichten op groen om een vliegende start te maken met de Kennisrotonde. De officiële lancering van de rotonde is voorzien op 1 april 2005.


25

7. WERKWIJZE In voorgaande jaarverslagen is de wijze van opereren van de stichting uitvoerig beschreven. Deze werkwijze rust op de volgende drie pijlers: Vraagsturing De prioriteiten van behoeften van de scholen zijn leidend in de activiteiten van Ict op School. Onderzoek is een belangrijk instrument om dit zicht te krijgen. Rechtstreekse contacten met het onderwijsveld en de netwerken van de stichting zijn belangrijke bronnen van informatie. Doelgroepgerichtheid De scholen en haar personeel – leraren, ICT-coördinatoren en management – zijn de primaire doelgroepen van Ict op School. Ict op School bereikt de scholen zo veel als mogelijk is via samenwerkingsverbanden, schoolbegeleidingsdiensten en opleidingsinstituten. Op het punt van communicatie met het onderwijs wordt ook actief gebruik gemaakt van de kanalen van de veldorganisaties. In 2004 heeft Ict op School meer aandacht besteed aan het gebruik van producten en diensten door nog meer dan voorheen externe optredens te verzorgen over de tools van Ict op School. Resultaatgerichtheid De interventies en activiteiten van Ict op School kenmerken zich door een projectmatige aanpak. Voor alle projecten zijn duidelijke projectresultaten vastgesteld en is een beoogd resultaat geformuleerd. Er wordt op verzoek van de subsidiegever aangesloten bij de door de rijksoverheid gehanteerde VBTBsystematiek. Ict op School stelt zich jaarlijks de vraag of de aanpak nog voldoet en op welke punten eventueel ‘fine-tuning’ nodig is. Op basis van de ervaringen van de afgelopen jaren, het oordeel van het onderwijsveld (jaarlijks onderzoek van TNS NIPO) en het evaluatierapport is er geen aanleiding om de werkwijze op dit moment aan te passen.


26

8. KLANTTEVREDENHEID Deze paragraaf bevat de belangrijkste resultaten van het TNS NIPO-onderzoek over klanttevredenheid, naamsbekendheid en imago. De onderstaande gegevens zijn gebaseerd op de voorlopige resultaten. Een volledig overzicht van de resultaten is beschikbaar in de integrale rapporten die in november 2004 zijn verschenen. Het TNS NIPO-onderzoek is uitgevoerd in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs. Over klanttevredenheid, naamsbekendheid en imago zijn gegevens verzameld bij samenwerkingsverbanden, schoolbesturen en ICTschoolmanagement (ICT-coördinatoren).

8.1. Naamsbekendheid De bekendheid van Ict op School is in het afgelopen bij alle doelgroepen substantieel toegenomen. Bij elke doelgroep is Ict op School bij meer dan 80% bekend van naam en ruim de helft is bekend met producten en diensten van Ict op School. Figuur 1 bevat een overzicht van de ontwikkeling in naamsbekendheid in de periode 2002-2004. De figuur laat zien dat bij gelijkblijvende toename in naamsbekendheid Ict op School naar verwachting binnen 1-2 jaar bekend zal zijn bij elke school en ieder schoolbestuur voor PO en VO. Dit stadium is inmiddels bereikt bij de samenwerkingsverbanden.


27

samenwerkingsverbanden 2004 samenwerkingsverbanden 2003 samenwerkingsverbanden 2002

bestuur 2004 bestuur vo 2003 bestuur vo 2002

meer dan naam bestuur po 2004

van naam

bestuur po 2003 bestuur po 2002

management po 2004 management po 2003 management po 2002

management vo 2004 management vo 2003 management vo 2002

0

20

40

60

80

100

Figuur 1: Naamsbekendheid.

8.2. Imago Bezien over de afgelopen drie jaren is het imago van Ict op School stabiel. Verschillende doelgroepen geven systematisch aan dat zij Ict op School het meest associëren met de begrippen: • informatief • deskundig • onafhankelijk Het imago is per doelgroep weergegeven in figuur 2. Deze figuur laat ook zien dat Ict op School wordt geassocieerd met consumentenorganisatie, netwerkorganisatie en een organisatie van en voor de scholen. Het ICTmanagement ziet Ict op School in mindere mate als een netwerkorganisatie dan samenwerkingsverbanden en besturen. Een ander verschil tussen doelgroepen over het imago van Ict op School betreft de uitstraling ‘van en voor scholen’. Schoolbesturen en ICT-management vinden dit kenmerk overtuigend aanwezig terwijl samenwerkingsverbanden met dat beeld in iets mindere mate mee eens zijn.


28

informatief 5

van en voor scholen

4

deskundig

3

netwerkorganisatie

swv best man

onafhankelijk

consumentorganisatie Figuur 2 Imago 2004

8.3. Tevredenheid over dienstverlening De tevredenheid van samenwerkingsverbanden en schoolbesturen over het geheel aan producten en diensten van Ict op School is in het afgelopen jaar verder toegenomen. Ruim driekwart van de schoolbesturen en samenwerkingsverbanden is (zeer) tevreden over de dienstverlening van Ict op School (figuur 3). De volgende paragrafen bevatten voor verschillende doelgroepen een nadere uitwerking van tevredenheid over producten en diensten.


29

besturen vo 2004 besturen vo 2003

zeer tevreden besturen po 2004

tevreden ontevreden weet niet

besturen po 2003

samenwerkingsverbanden 2004 samenwerkingsverbanden 2003

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Figuur 3: Tevredenheid over dienstverlening Ict op School.

8.4. Samenwerkingsverbanden Samenwerkingsverbanden zijn het meest bekend met de website en het NieuwsBulletin van Ict op School. De meeste waardering hebben de samenwerkingsverbanden voor Vier in Balans, de assessmenttool, praktijk in beeld, de ICT-boom en de bijeenkomsten die Ict op School voor de samenwerkingsverbanden organiseert. De samenwerkingsverbanden waarderen het gehele portfolio aan producten en diensten van Ict op School met een zeer ruime voldoende. Deze waardering ligt in 2004 iets boven die van 2003.


30

100

89

85 75

80

73

68 60

60

% bekend met product

40

relevantie voor doelgroep (0-100)

20

oo rd ee l To ta al

Vi

er in

w

eb

si

Ba la ns

te

0

Figuur 4: Samenwerkingsverbanden: Bekendheid en relevantie producten en diensten Ict op School.

8.5. Schoolbesturen De schoolbesturen hechten waarde aan Ict op School en vinden het vooral belangrijk dat op het gebied van ICT de volgende activiteiten worden uitgevoerd: • verspreiden van informatie en kennis (po90% - vo 88%) • advies geven over ICT (po 88% - vo 79%) • in kaart brengen van de vraag van scholen naar ICT producten en diensten (po 79% - vo 75%) • handreiking voor het maken van keuzes uit het aanbod van ICT producten en diensten (po 70% - vo 76%) • ondersteunen van samenwerking (po 61% vo 41%) • belangenbehartiging ter verbetering van ICT producten en diensten voor scholen (po 53% vo 69%) Het totaaloordeel van besturen over de producten en diensten van Ict op School is ten opzichte van 2003 gestegen.


31

100 80

71

71 70

62 60


60 39

40


20

To ta al oo rd ee l

Vi er in

w

Ba

eb

la

si

ns

te

0

Figuur 5: Schoolbesturen PO: Bekendheid en relevantie producten en diensten Ict op School.

100 80

68

67 66

58 57

60


40


28

20

To ta al oo rd ee l

la Ba Vi er in

w

eb

si

ns

te

0

Figuur 6: Schoolbesturen VO: Bekendheid en relevantie producten en diensten Ict op School.


32

8.6. ICT-schoolmanagement Het aantal scholen dat bekend is met producten en diensten van Ict op School is het afgelopen jaar gestegen. Het schoolmanagement waardeert het meest de verspreiding van informatie en kennis op het gebied van ICT in het onderwijs. Verder stellen scholen prijs op advies, handreikingen en het in kaart brengen van de vragen en behoeften op het gebied van ICT. De bekendheid en waardering liggen in het basisonderwijs hoger dan in het voortgezet onderwijs.

100 80

71

68

64

59

60


48 relevantie voor doelgroep (0-100)

40 18

20

Vi

oo rd ee l To ta al

er in

w

eb

si

Ba la ns

te

0

Figuur 7: ICT-management PO: Bekendheid en relevantie producten en diensten Ict op School.

100 80

68 57

60

55


48 45 relevantie voor doelgroep (0-100)

40 20

7

oo rd ee l To ta al

er in Vi

w

eb

si

Ba la ns

te

0

Figuur 8: ICT-management VO: Bekendheid en relevantie producten en diensten Ict op School.


33

8.7. Ondersteuning via de band Ict op School ondersteunt scholen zoveel mogelijk via de band van bestaande organisaties. Figuren 9 en 10 illustreren deze aanpak. Allereerst laat figuur 9 zien dat Ict op School door de samenwerkingsverbanden het meest worden genoemd als de belangrijkste partij die hen ondersteuning biedt. Verder laat figuur 9 zien dat samenwerkingsverbanden ook onderling voor elkaar van belang zijn. Samenwerkingsverbanden ondersteunen niet alleen scholen maar ook elkaar. In welke mate samenwerkingsverbanden van belang zijn voor de scholen is weergegeven in figuur 10. Uit de resultaten is af te lezen dat de samenwerkingsverbanden vooral voor de PO-scholen van belang zijn en in iets mindere mate een rol vervullen in het voortgezet onderwijs.

80

% samenwerkingsverbanden

60 40 20

bo pa

v ge

//p

ro

w

sw de

re

is nn

oc

v

t ne

d sb ke

an

Ic

to

p

Sc h

oo l

0

Figuur 9: Groepen en instanties die samenwerkingsverbanden in het afgelopen jaar in belangrijke mate hebben ondersteund.


34

80

% samenwerkingsverbanden

60 40 20

oo l

Ic

to

p

m

/p

Sc h

ro

v

w ge

sl ijf dr

oc

n ev e

d sb be

ke

nn

is

sw

ne

v

t

0

Figuur 10: Groepen en instanties die scholen in het afgelopen jaar zodanig hebben ondersteund dat het computergebruik er momenteel aanzienlijk anders zou hebben uitgezien wanneer deze ondersteuning er niet zou zijn geweest.

8.8. Bekendheid en relevantie website De website is het voornaamste communicatiemedium van Ict op School. Uit een vergelijking van de realisatiecijfers in 2003 en 2004 blijkt dat er zich fluctuaties voordoen bij zowel de bekendheid als bij de relevantie van de website bij alle doelgroepen. Het is niet duidelijk welke factoren van invloed zijn op deze schommelingen. Uit de cijfers blijkt ook dat de relevantie van de website voor een aantal doelgroepen achterblijft bij de verwachtingen. Dit geldt met name voor de doelgroep van managers in het PO en in het VO. Een sluitende verklaring hiervoor ontbreekt. Ict op School zal in 2005 door middel van nader onderzoek proberen te achterhalen welke mechanismen van doorslaggevende invloed zijn op bekendheid en waardering van de website.


35

9. VOORUITBLIK In het komende jaar staan voor Ict op School weer een aantal uitdagende, kansrijke activiteiten óp de rol´. De voornaamste daarvan worden hieronder genoemd. Voor gedetailleerde informatie over de activiteiten voor 2005, wordt verwezen naar het Werkplan 2005. Werkplan 2005 Met het voor het werkplan 2005 gekozen motto ‘De leerling centraal met oog voor verschillen’ wil Ict op School tot uitdrukking brengen dat ICT niet meer als een losstaand onderwerp in het onderwijs wordt beschouwd, maar steeds meer wordt gezien als randvoorwaardelijk voor effectief en aantrekkelijk leren en als middel bij het oplossen van manifeste onderwijsvraagstukken. Bij de uitwerking van projecten binnen de diverse programmalijnen in het kader van het werkplan 2005 zal dit motto steeds als uitgangspunt dienen. Accenten bij regionale samenwerking In 2005 zal de aandacht sterker dan tot nu toe zich richten op samenwerking en netwerkvorming tussen scholen in het voortgezet onderwijs. De behoefte bij de samenwerkingsverbanden spitst zich toe op het versterken van de vraaggerichtheid van de samenwerking en een verbreding en intensivering van de onderlinge kennisuitwisseling tussen samenwerkingsverbanden rond de inzet van ICT bij het aantrekkelijker maken van het onderwijs, leerlingbegeleiding en leerlingenzorg; thema’s die naadloos aansluiten op het motto van het werkplan 2005. Gelet op de ambities van en de ontwikkelingen binnen de samenwerkingsverbanden zal de nadruk op de kwaliteit van samenwerking gecontinueerd worden in 2005. Kennisrotonde Met de Kennisrotonde is een ‘knooppunt’ gerealiseerd van bestaande netwerken met raakvlakken naar onderwijs, kennisontwikkeling en ICT’. De innovatieve conceptuele inzichten die ten grondslag liggen aan de Kennisrotonde zijn te vinden in de publicatie ‘Compileren van kennis voor ICT-rijk leren’ uit 2003. De Kennisrotonde zal naar verwachting een belangrijke speler worden op het snijvlak van onderwijsinnovatie en vernieuwing door middel van de inzet van ICT. Door het aangaan van slimme verbintenissen met expertisecentra en het combineren van praktische kennis en wetenschappelijk kennis, zullen de – soms hardnekkige – onderwijsvraagstukken in andere, innovatieve en oplossingsgerichte banen worden geleid. De trefwoorden bij het opereren van de rotonde zijn: kennisverspreiding, kennisproductie, verbindingen leggen en allianties aangaan. Met de Kennisrotonde is een belangrijke stap gezet in het productief maken van kennis op het gebied van ICT voor het oplossen van onderwijsvraagstukken. Aan het einde van 2004 is een begin gemaakt met de personele invulling van de Kennisrotonde en zijn de eerste vraagstukken van ondermeer enkele samenwerkingsverbanden in behandeling genomen. Samen deskundiger Op dit moment zijn de voorbereidingen in volle gang (en vrijwel afgerond) om met 5 samenwerkingsverbanden een arrangement tot stand te brengen op het gebied van deskundigheidsbevordering. Dit relatief grote project bouwt voort op de ervaringen en verworvenheden van de in 2003 en 2004 uitgevoerde activiteiten in het kader van Samen Deskundig. De tools, handreikingen, kennis en ervaringen die dit project hebben opgeleverd zijn via de website van Ict op school beschikbaar gesteld aan het scholenveld. Zij vormen het startpunt voor de arrangementen in de 5 samenwerkingsverbanden. De arrangementen zullen door Ict op School worden ondersteund ondermeer door een parallel lopend


36

onderzoek naar kansrijke vormen van ondersteuning van ICT in de klassenpraktijk. Bij het ter perse van dit jaarverslag zal vermoedelijk het de selectie van het eerste samenwerkingsverband hebben plaatsgevonden en het onderzoek aanbesteed zijn. Doorstart Internetvoorziening voor het onderwijs Met de programma´s ISPwijzer en de kwaliteitsregeling is in het afgelopen jaar alert, adequaat en kundig ingespeeld op de behoeften van de instellingen op het terrein van de keuze voor een Internet Service Provider (ISP). Het actuele beeld is dat de overgrote meerderheid van de scholen een keuze voor een (nieuwe) ISP heeft gemaakt. ISPwijzer heeft hen daarbij geholpen een weloverwogen keuze te maken. De hausse op dit gebied – onvoorziene omstandigheden daargelaten – is wel voorbij. Maar de scholen zullen ook in 2005 en verdere jaren op het gebied van kiezen en beoordelen van het aanbod van ISP´s een behoefte aan informatie en ondersteuning hebben. Daarom is door Ict op School voorzien in een ´doorstart´ van de ISPwijzer; in afgeslankte vorm zullen de activiteiten worden gecontinueerd. Ook de Kwaliteitsregeling voor ISP´s blijft het komende jaar aandacht vragen. B4Schools In 2004 is op initiatief van Ict op School het gespreksplatform voor onderwijs en bedrijfsleven tot stand gekomen. Dit heeft in het vierde kwartaal van 2004 zijn beslag gekregen in de oprichting van B4Schools. In de stichting Samenleving en Bedrijf heeft Ict op School een enthousiaste, creatieve en betrouwbare partner gevonden om de samenwerking tussen scholen en bedrijfsleven een impuls te geven. Er is in dit kader een aantal bijeenkomsten geweest om de wederzijdse behoeften en belangstelling te peilen. In 2005 zullen naar verwachting via B4Schools een aantal concrete projecten worden opgepakt. Samenwerking met strategische partners Ict op School heeft zich in 2004 ingespannen om meer organisaties als strategisch partner te betrekken bij het uitwerken van onderwijsvraagstukken. De volgende organisaties – naast vele andere - zijn inmiddels belangrijke partners in de netwerken van Ict op School: • Surfnet/Kennisnet (toegang tot Surfnet voor scholen PO en VO); • ICTU en Kennisnet (Open Source en standaarden in het Onderwijs); • Samenleving & Bedrijf (Het project B4Schools); • Ministerie EZ (breedband internetverbindingen en Diploma Veilig Internet). Ict op School is voornemens deze lijn in 2005 onverminderd door te trekken. Conferentie 2005 In het jaar 2005 zal Ict op school weer een conferentie voor schoolbesturen, samenwerkingsverbanden, schoolmanagement en andere betrokkenen uit het onderwijs organiseren. De voorbereidingen van de conferentie lopen inmiddels. Onderzocht wordt of de conferentie kan worden georganiseerd met een partnerorganisatie uit het onderwijs. Evaluatie van Ict op School In 2004 is in opdracht van het ministerie van OCW de stichting Ict op School tezamen met de stichting Kennisnet geëvalueerd. Het rapport van het evaluatieonderzoek, voorzien van opties voor de toekomst, is in december 2004 opgeleverd. Momenteel bevindt het evaluatieproces zich in een fase waarin de onderwijsorganisaties in de gelegenheid zijn gesteld om de staatssecretaris van advies te dienen. De verwachting is dat er in het voorjaar van 2005 door de staatssecretaris een beslissing wordt genomen. De beslissing kan gevolgen hebben voor de positie, de financiering en/of het bestaan van Ict op School. Dit brengt een spannende en onzekere tijd voor het bureau van Ict op School met zich mee.


37

10. BIJLAGEN Bijlage 1: Personeelsbezetting van het bureau van Ict op School per 31 december 2004 Bij Ict op School zijn de verantwoordelijkheden als volgt verdeeld: Naam Mees van Krimpen

Functie Directeur

Ellen Eilbracht

Secretaresse

Denise Jansen

Secretaresse/administrateur

Julia van der Veen

Secretaresse

Erica van der Vegt

Administratief medewerker

Angelique Knoester

Junior office manager

Hanneke Ackermann

Programmamanager Kennisrotonde

Gabor Baeten

Webmaster

Ronald Brouwer

Adviseur Schoolbesturen

Alfons ten Brummelhuis

Adviseur Onderzoek & Kennisontwikkeling

Merel Eilander

Adviseur Communicatie Kennisrotonde

Marianne Engelen

Adviseur Organisatie & Leerprocessen

Ramon Hagedoorn

Beleidsadviseur Kennisrotonde

Rob van Ingen

Programmamanager Kwaliteitsregeling en ISPwijzer

Loukie Levert

Hoofd Communicatie

Jeroen Meij

Adviseur Techniek & Beheer

Alexandra Myk

Adviseur Communicatie Regionale Samenwerking en Organisatie & Leerprocessen

René Nelissen

Programmamanager Regionale Samenwerking en Organisatie & Leerprocessen

John Pieterman

Hoofd Bedrijfsvoering

Kees van Rossenberg

Adviseur Project- en Webontwikkeling

Guus Schmit


Albert Schot


Raoul Teeuwen

programmamanager Techniek & Beheer

Paul Veringa

Projectleider Deskundigheidsbevordering

Annemiek Wijnker

Eindredacteur Websites

Margreet Zeilmaker

Adviseur Communicatie


38

Bijlage 2: Publicaties Ict op School in 2004 Publicaties in 2004 • TNS NIPO-onderzoeken onder samenwerkingsverbanden, schoolbesturen en ICT-coördinatoren en leraren (januari 2004) • Vier in Balans Plus (februari 2004) • Brochure Lokale Overheid (februari 2004) • Portret samenwerkingsverbanden Agora en AllemAAL (februari 2004) • Dynamiek in Samenwerking (april 2004) • Verkenning Speciaal Onderwijs (mei 2004) • Rendementsnotitie (augustus 2004) • Infopakket Open Source (september 2004) Periodieken in 2004 • NieuwsBulletin 13 (januari 2004) • NieuwsBulletin 14 (maart 2004) • NieuwsBulletin 15 (mei 2004) • NieuwsBulletin 16 (september 2004) • NieuwsBulletin 17 (november 2004) • E-zines nummer 25 - 50 (januari 2004 – december 2004) • E-zines samenwerkingverbanden 1 – 3 (januari 2004 – december 2004) Communicatieactiviteiten • ICT en de Aantrekkelijke school: eigen congres, gehouden op 4 februari 2004 • Onwijs Expo Goeree-Overflakkee (sept. 2004): plenaire presentatie “Kleur bekennen” en kleine stand aanwezig • Direct mail naar alle scholen PO en VO met Open Source-vakantiekaart (mei 2004) • Direct mail naar alle scholen PO en VO met “Kubus” met tools (september 2004) • OWG Softwaresymposium (nov. 2004): presentaties over deskundigheidsbevordering en Open Source en stand aanwezig • ICT Beheer & Techniek-manifestatie (nov. 2004): workshops Kwaliteitsregelingen en Open Source en grote stand aanwezig • Netwerk Nieuw Onderwijs (nov. 2004): presentatie over Innovatie en School en stand aanwezig. • I&I-congres (nov. 2004): presentaties over deskundigheidsbevordering en Open Source. Tools • •

Vier in Balans Teamtest (februari 2004) Site ‘Samen Deskundig’ (december 2004)

Persberichten • Persuitnodiging Congres ICT en de Aantrekkelijke School (januari 2004) • Docenten willen computerprogramma’s voor zelfstandig werken (januari 2004) • Scholen willen meer weten over open source (april 2004) • Scholen bundelen krachten richting ICT-bedrijven (april 2004) • Internetdienstverlening transparant voor scholen (mei 2004) • Scholen laten communicatiekansen liggen (december 2004) • KPN en XS4ALL nemen deel aan Kwaliteitsregeling Internetdiensten Onderwijs (december 2004)


39

Bijlage 3: Publicaties Internetbasisvoorzieningen voor scholen na 2003 Deze bijlage geeft een overzicht van alle gerealiseerde producten op het terrein Van de Kwaliteitsregeling voor ISP’s en Advies en ondersteuning van scholen (ISPwijzer - www.ispwijzer.nl). Publicaties • • • • •

op website Diverse interviews: PICTO, HAAL. Lege template – onderdeel informatiewijzer Selecteren (oktober 2004). Diverse voorbeelden: Bloemendaalse Schoolvereniging, ADSL-winkel Migratieflowchart 2004 van ICT Onderwijs Haarlem" (november 2004). Diverse voorbeelden bij etalage glas: Tilburg, Eindhoven, Den Haag etc. (november - december 2004) • Videoportretten (juli 2004) Periodieken • ISP-zine nr. 16 – 27 (januari 2004 – december 2004 Communicatieactiviteiten • Deelname School & Computer Manifestatie (november 2004). • Advertenties in vakbladen en onderwijsbladen (januari 2004 – december 2004) • Artikel SBM "ISPwijzer helpt bij keuze nieuwe provider" (oktober 2004). • Artikel VBSchrift "Op tijd kiezen voor nieuwe ISP" (oktober 2004). • Artikel VBSchrift "Vraag en antwoord" (oktober 2004). • Artikel Vives "Samen snel op glas?" (november 2004). • Flyer t.b.v. mailing (September 2004). • Mailing naar po-scholen en vo-scholen (september 2004). • Magneten ISPwijzer t.b.v. mailing (september 2004). Tools op website • Beheren – Logboek internettoegang en –diensten (januari 2004). • Doelen stellen – Informatiewijzer (augustus 2004). • Contracteren – Informatiewijzer contractvoorwaarden (september 2004). • Contracteren – Contractvoorwaarden in het kort (september 2004). • Specificeren – Informatiewijzer (oktober 2004). • Specificeren – Bandbreedtewijzer (oktober 2004). • Specificeren – Beschrijving internetdiensten en specificaties. (oktober 2004). • Selecteren – Aanvullende diensten op KPN-aanbod. (oktober 2004). • Contracteren – SLA (oktober 2004). • Workshop Generator (oktober 2004). • Contracteren – Checklist Europees aanbesteden (oktober 2004). • Migreren – Stel u verandert van ISP. Wat komt er allemaal op u af? (oktober 2004). • Contracteren – Informatiewijzer (november 2004). • Beheren – Informatiewijzer (november 2004). • Migreren – Informatiewijzer (november 2004). • Selecteren – OTIS 2 (oktober 2004). • Selecteren – OTIS Light (oktober 2004). • Selecteren – Informatiewijzer (december 2004). • Selecteren – Aanbodmatrix (december 2004). • Selecteren – Voorbeeldbrief (december 2004). • Contracteren – Tips voor onderhandelen (december 2004). • Contracteren – Tips voor onderhandelen (december 2004).


40

Persberichten • "Scholenmarkt open voor internetaanbieders, verschuiving van kabel naar ADSL" (februari 2004). • "Scholen kiezen voor gratis internet" (februari 2005). Producties Kwaliteitsbewaking • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

Nieuwe deelnemers: 4D IN VISION, Aramiska, BIT, Utelisys, VIA Networks, XB Networks, Multikabel, XS4ALL, KPN en Town QSP. nl.tree is in 2004 ook deelnemer geweest (2004). A4 flyer (april 2004). Persbericht "Internetdienstverlening transparant voor scholen" (mei 2004). Persconferentie bij uitreiking van deelnamebewijzen (mei 2005). Nieuwsbericht over sessie "Transparameters" van Ministerie van EZ (augustus 2004). Aanpassing "Kwaliteitscriteria" (september 2004). Flyer gemaakt voor mailing ISPwijzer (september 2004). Onder "Deelnemers/Onderwijsvisie deelnemers" staan . onderwijsvisies van 4D IN VISION, Aramiska, Utelisys, VIANetworks en XBNetworks (oktober 2004). Nieuwe tekst "Homepage" (oktober 2004). Nieuwe button "Nieuws" op "Homepage" (oktober 2004). Nieuwe button "Persberichten" op "Homepage". (oktober 2004). Nieuwe button "Onderwijsvisie deelnemers" op pagina "Deelnemerslijst" (oktober 2004). Persbericht "Multikabel deelnemer Kwaliteitsregeling" (oktober 2004). Nieuwsbericht artikel in VIVES "Na 5 jaar ICT: hoe ziet de toekomst eruit?" (oktober 2004). Nieuwsbericht over de onderwijsvisies van de deelnemers (oktober 2004). Deelname School & Computer Manifestatie (november 2004). ISP-beoordelingstool (december 2004). Persbericht "KPN en XS4ALL nemen deel aan Kwaliteitsregeling Internetdiensten Onderwijs" (december 2004). Persbericht "Town QSP nieuwe deelnemer Kwaliteitsregeling Internetdiensten Onderwijs" (december 2004). Advertentie in VIVES (december 2004).


41

Bijlage 4: Samenhang hoofdtaken en programmalijnen

MISSIE/HOOFDTAKEN

Kennisuitwisseling

Kennisontwikkeling

Vraagarticulatie

Versterken Regionale samenwerking

Techniek en Beheer: • Techniek op scholen is op orde

ISP-wijzer: • Online informatie over Internet na 2003 • OSS-Infopakket • Beoordeel uw internetprovider

• •

SLA-tool OSS-infopakket

•

•

Kwaliteitsregeling ICTbedrijf

Organisatie en Leerprocessen: • Docenten maken gebruik van ICT in onderwijs • Docenten zijn in staat de content te vinden die past bij hun lessituatie

•

Gebruikerservaringen educatieve software Praktijk in Beeld Toolkit MES Verkenning SO Kubus met tools

• • • •

ICT-assessmenttool Routes deskundigheidsbev. ICT-boom Verkenning SO

• • •

Praktijkvoorbeelden Site Samen Deskundig Testbed HoogezandSappemeer

Onderzoek en Kennisontwikkeling • Scholen weten wat werkt bij het gebruik van ICT

• •

Onderzoekspublicaties Publicatie Vier in Balans Plus Rendementsnotitie

•

Onderzoekspublicaties

• •

TNS NIPO • Vier in Balans teamtest

Oberon (Dynamiek in..) Brochure lokale overheid Initiatiefgroep Portret Agora en AAL Testbed HoogezandSappemeer

•

Oberon VO

•

DISKOS

PROGRAMMALIJNEN

• • • •

•

Stimuleren regionale samenwerking • Scholen kiezen voor samenwerking

• • • • •

Kwaliteitsregeling ICTbedrijf • 0-meting OSS ISP-wijzer: • Diverse tools en checklists om vraag t.a.v. ISP nader te specificeren • Opstaptool • Testbed HoogezandSappemeer


• • • •

Oberon VO

Platform Desk. bevordering Initiatiefgroep Nieuwe Regiokaart

42

Bijlage 5: Overzicht projectresultaten 2004

Regionale samenwerking Projectnaam

Projectresultaat in 2004

Doorlopend in 2005

Bijzonderheden

Onderzoek Samenwerking Aanvullend onderzoek naar samenwerking

Ja

Onderzoek naar samenwerking VO Eénmeting samenwerking PO

Ja nee

Ja Ja

Praktijkvoorbeelden en kennisuitwisseling Uitbreiding functies regiokaart

Ja

Ja

Een geactualiseerde regiokaart is beschikbaar op de website. In 2005 zal aandacht worden gegeven aan het stimuleren van het gebruik van de regiokaart en een verbetering van de beheeromgeving. Afgerond. Resultaten vastgelegd in brochure “Samenwerken met ICT: een scholeninitiatief”. Resultaten vastgelegd in brochure “ICT-impuls in het basisonderwijs”. Afhankelijk van de resultaten van de éénmeting samenwerking PO zullen eventuele verdere initiatieven in de richting van gemeenten worden vastgesteld. Is vertraagd. Naar aanleiding en afhankelijk van de eindrapportage over samenwerking in de sector VO zal in 2005 invulling worden gegeven aan de realisatie van één of enkele nieuwe initiatieven op het terrein van samenwerking VO.

Miniportretjes Hardinxveld-Giessendam en Agora Publicatie over rol gemeenten bij onderwijs en ICT

Ja Ja

Ja

Testbed samenwerking VO

nee

Ja

Stimuleren samenwerking Stimuleren witte vlekken

Ja

Ja

Stimuleren betrokkenheid Lokale Overheden

Ja

Ja

Stimuleren coöperatiemodel

Ja

Ja

Bevorderen regionale steunpunten

Ja

Ja

Afgerond. Resultaten vastgelegd in brochure “Dynamiek in Samenwerking”. Beschikbaar in zowel gebundelde vorm als op de website. Tussentijdse rapportage beschikbaar. Eindrapportage eerste kwartaal 2005. Uitgesteld. Wordt later in 2005, en gecombineerd met een kwaliteitstoets van samenwerkingsverbanden, uitgevoerd.

Door bemiddeling en advisering zijn bestaande samenwerkingsverbanden uitgebreid en nieuwe initiatieven op gang gekomen door ondersteuning van bestaande samenwerkingsverbanden. De betrokkenheid van lokale overheden bij onderwijs en ICT neemt, door bemiddeling en advisering, in sommige regio’s van het land toe. Meer landelijke acties stagneren, o.a. door matige interesse van VNG. Op basis van éénmeting zal opnieuw worden bepaald of hieraan nog prioriteit moet worden gegeven. Langs diverse wegen worden samenwerkingsverbanden geattendeerd op de mogelijkheden van de coöperatie als vorm voor samenwerking. Hoewel de interesse bij een aantal grote samenwerkingsverbanden groot is, heeft dat nog niet geleid tot concrete acties. In 2004 is wel aangevangen met de uitvoering van een verkenning naar de mogelijkheden om met o.a. enkele samenwerkingsverbanden een coöperatie op te zetten voor “open source” ontwikkelingen in het onderwijs. Door bemiddeling en advisering wordt een bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van zogenaamde regionale steunpunten. Inmiddels zijn er meerdere SWV’en die hun diensten verbreden naar andere samenwerkingsverbanden en schoolbesturen. Verder is er sprake van enige specialisatie van diverse samenwerkingsverbanden. Dit resulteert in een levendige uitwisseling van producten tussen samenwerkingsverbanden en zelfs onderlinge uitbesteding van bepaalde dienstverlening. De aandacht voor een verdere professionalisering van regionale steunpunten zal in 2005 worden gecontinueerd. Jaarverslag 2004 - © Ict op School, maart 2005

43

Ondersteunen samenwerking Kostenmodel (DISKOS)

Platform samenwerkingsverbanden en initiatiefgroep

Ja

Ja

Ja

Ja

Publicatie ICT steunpunt

Ja

Ontwikkelmethodiek voor SWV’en Kwaliteitsregeling voor SWV’en

Ja Ja

Er is een verkenning uitgevoerd naar draagvlak en richting voor verdere ontwikkeling van dit instrument. Daarbij is gebleken dat er vooral behoefte bestaat aan een instrument dat een goede besturing en beheersing van (de ontwikkeling) van samenwerkingsverbanden ondersteunt. De eindrapportage is een intern stuk. In lijn daarmee zal DISKOS in 2005 verder worden ontwikkeld. Het platform is dit jaar 6 keer bijeen geweest. Kennisuitwisseling en samenwerking tussen de leden van het platform is in 2004 geïntensiveerd en versterkt. Een aanvang is gemaakt met het verbreden van de acties vanuit het platform naar de andere samenwerkingsverbanden. Deze lijn wordt in 2005 stevig doorgetrokken en krijgt daarbij een wat meer thematisch karakter. In 2004 is een initiatiefgroep opgericht die Ict op School en de samenwerkingsverbanden zal adviseren op het terrein van kwaliteitsverbetering van samenwerkingsverbanden. Aan diverse initiatieven, zoals op het terrein van breedband, wordt door de initiatiefgroep actief meegewerkt. Tevens is een aanvang gemaakt met het uitwerken van diverse initiatiefvoorstellen om inhoud en rendement van samenwerking te verbeteren. De initiatiefgroep gaat door in 2005. Accent zal daarbij liggen bij de onderwerpen vraagactivering en –articulatie, kennisontwikkeling en vraagbundeling tussen samenwerkingsverbanden. Wordt, in combinatie met de ontwikkeling van een architectuur voor een regionale onderwijs infrastructuur, doorgeschoven naar 2005. Wordt, in combinatie met de verdere ontwikkeling van DISKOS, doorgeschoven naar 2005. Wordt, in combinatie met de ontwikkeling van een vraagarticulatie tool, doorgeschoven naar 2005.


44

Organisatie en Leerprocessen

Ict op School parade

Projectres ultaat in 2004 Ja

Doorlopend in 2005 Ja

Optimaliseren toolkit Samen deskundig

Ja

Ja

Content

Ja

Ja

Innovatieve toepassingen

Nee

Ja

Speciaal Onderwijs

Ja

Ja

VMBO ICT in primaire en secundaire processen

Nee Ja

Ja Ja

Projectnaam

Bijzonderheden

Een groot aantal presentaties deskundigheidsbevordering met een bereik van meer dan 100 samenwerkingsverbanden en circa 1000 scholen, voorts diverse publicaties (o.a. toolspecial en kubus). Assessmenttool is meer dan 4000 keer ingevuld. Inmiddels zijn er gesprekken met het landelijk overleg lerarenopleidingen basisonderwijs om de tool qua beheer over te dragen aan de Pabo’s en verder te vullen met handreikingen. Kieswijzer educatieve software. Onderzoek naar de Kieswijzer is in uitvoering. Van de cd-roms Praktijk in Beeld zijn inmiddels ca. 4500 exemplaren door scholen besteld. De website ‘Samen deskundig’ is in de lucht. Tool gebruikerservaringen educatieve software gerealiseerd. Inmiddels ca. 1500 gebruikerservaringen in de programmamatrix opgenomen. Tool ICT-boom gerealiseerd. De ICT-boom stelt leraren in staat aan de hand van onderwijskundige contexten hun visie te bepalen t.a.v. ICT gebruik in de klas. De tool biedt een kader waarin in toenemende mate uitgevers van educatieve software geïnteresseerd zijn. Eerste verkenningen en literatuurstudie uitgevoerd. Mogelijke partners voor samenwerking opgespoord. Beschrijvingskaders van praktijkvoorbeelden en het gebruik hiervan met oog op kennisuitwisseling in overleg met kennisrotonde. Rapport verkenning speciaal onderwijs opgeleverd. Gepubliceerd op website Ict op School. Hardcopy verzonden in oktober 2004. Organisatie van werkconferentie in voorbereiding. Door naar 2005: voorstel: onderbrenging bij plannen VO en Innovatie. Onderzoek naar de relatie tussen primaire en secundaire processen loopt. Op een 7-tal scholen voor VO wordt het onderzoek uitgevoerd. Vraagarticulatie is uitgangspunt en levert vraagstukken op die door samenwerking beantwoord gaan worden (schooladministratie, leeromgevingen).


45

Techniek en Beheer Projectresultaat in 2004 Ja


Onderzoek voor het onderwijs geschikte lokale netwerkconfiguraties op school

Nee

Nee

Beheer en onderhoud van producten van Techniek en Beheer Handreikingen

Nee

Ja

Ja, deelresulta ten.

Ja

Projectnaam

Open Source en open standaarden in het onderwijs

Bijzonderheden

Er is een 0-meting uitgevoerd door TNS NIPO, er zijn publicaties geweest in de Vives en er is een informatiepakket samengesteld welke in september al door ca 2.000 ICT-coördinatoren was aangevraagd (eind dec. 2004 2.400 pakketten). Awareness over de mogelijkheden zal ook in 2005 aandacht behoeven. Voor open standaarden is in 2004 is een eerste inventarisatie uitgevoerd. Via een ‘beauty-contest’ is een beeld gevormd van tools waarmee een inventarisatie mogelijk is van lokale netwerkconfiguraties. Er is een tool geselecteerd waarmee scholen relatief eenvoudig en met ‘één druk op de knop’ kunnen achterhalen welke pc-configuraties zich in hun netwerk bevinden. Dit onderzoek is overgedragen aan het project ‘Kwaliteitsbewaking en toegankelijkheid van internetvoorzieningen voor scholen” (ISPwijzer). Aan producten die voor 2004 zijn opgeleverd is geen onderhoud uitgevoerd. Dit moet echter wel gebeuren, om te voorkomen dat gedateerde of onjuiste informatie wordt verstrekt aan de doelgroep. Doordat er in 2004 geen afspraak meer was met een externe partij (a la Consumentenbond) voor aanlevering van tests en informatiewijzers, is het aantal publicaties over 2004 aanzienlijk lager dan in 2003. Er is een publicatie gerealiseerd (publicatie in begin 2005) die scholen wijst op het belang van aandacht voor beveiliging van hun ICT-omgeving. Voor de publicatie wordt een aantal ‘ethical hacks’ uitgevoerd. Er is een publicatie gerealiseerd (publicatie in begin 2005) over ergonomie, gericht op scholen. Er is veel informatie over ergonomie, maar nauwelijks toegespitst op scholen. Wat is een goede werkhouding voor kinderen? Wat is goed meubilair? Zijn laptops in relatie tot RSI goed of slecht? De publicatie beoogt scholen informatie te geven zodat men, net als aandacht voor een goede schrijfhouding, ook aandacht kan geven aan een goede werkhouding met ICT-middelen.

Groeimodel voor ontwikkeling van professionele beheerorganisaties Kortingsregelingen voor scholen en leraren

Nee.

Mogelijk

Nee.

Ja

‘Kwaliteitsregeling ICT-bedrijf voor het Onderwijs’

Ja

Mogelijk

School & ICT-veiligheid

Ja

Ja

Er is een publicatie gerealiseerd (publicatie in begin 2005) over ‘leasing’. Scholen kunnen door de manier van bekostiging vaak niet eenvoudig grote (vervangings)investeringen doen, ook niet op gebied van ICT. Diverse leveranciers springen daarop in en bieden hun producten en diensten via leasing-constructies aan. Scholen zijn vaak niet bekend met leasing-constructies. De publicatie moet zorgen dat scholen leasing-constructies goed kunnen beoordelen. Er bestaat nog geen duidelijk beeld van wat ontwikkeld moet worden. In 2005 wordt verkend wat mogelijk en wenselijk is; afhankelijk van het resultaat wordt het groeimodel wel of niet ontwikkeld. Dit project heeft in 2004 geen prioriteit gehad. Er is overleg geweest met de AVS op dit gebied, maar dit heeft nog niet tot resultaat geleid. De regeling is gelanceerd en voor beheer en exploitatie overgedragen aan Nederland~ICT. De regeling moet de kans op problemen verkleinen bij het zakendoen van scholen met ICT-leveranciers. De vraag is of Nederland~ICT voldoende aandacht aan exploitatie besteedt; mogelijk vereist dit inspanning van Ict op School. Ict op School wordt in toenemende mate gezien als partij waarmee kan worden gesproken over school en veiligheid, voor zover het te maken heeft met ICT en internet. Dit heeft er ondermeer toe geleid dat EPN verzoekt tot deelname in forums, VOO ons betrekt bij initiatieven rond veilig internet en dat Jaarverslag 2004 - © Ict op School, maart 2005

46

Beheerverlagende maatregelen

Ja

Mogelijk

Belangenbehartiging & licenties

Ja

Ja

EZ is betrokken bij het Diploma Veilig Internet. Begin 2004 is met GovCert, de beveiligingsdienst van de overheid, een brief gestuurd naar alle scholen, met daarbij een kaart met tips voor veilig gebruik van ICT. Na uitnodiging van een scholengroep in Brabant is een set informatie gemaakt met praktische tips om beheer van ICT-omgevingen zo goed en goedkoop mogelijk uit te voeren. Publicatie van de informatie op de site zal in 2005 gebeuren. De informatie is al wel in het BIC-netwerk van APS verspreid. Er is overleg gevoerd met de onderhandelingspartijen die tot een nieuwe overeenkomst rond gebruik van software van Microsoft trachten te komen. Er dreigde een ‘tijdsklem’: het moment waarop duidelijkheid zou zijn over de voorwaarden en prijzen zou scholen nauwelijks tijd gunnen om eventueel op een alternatief over te stappen. Ict op School heeft de partijen hierop gewezen. Er bleek niet op tijd overeenstemming bereikt te worden over nieuwe voorwaarden en prijzen; de lopende overeenkomst is daarop in september met een jaar verlengd. Diverse scholen hebben problemen gemeld met een aanbieder van totaaloplossing. Op een remediërende manier is bemiddeld tussen de partijen.


47

Onderzoek en kennisontwikkeling

Vraagarticulatie en evaluatie

Projectresultaat in 2004 Ja


Monitoring en rendement

Ja

Ja

Ontwikkeling, kristallisatie en verspreiding kennis

Ja

Ja

Projectnaam

Bijzonderheden

-

Rapportage door TNS NIPO tbv keuze en aanscherping overige projecten. Teamversie 4inB beschikbaar op cd-rom en website Kwaliteitsindex Bijdragen aan ontwikkeling Diploma Veilig Internet Update gegevens 4inB op basis van gegevens TNS NIPO Rendementsnotitie Resultaten verspreid via website, NieuwsBulletin, presentaties, interviews, artikelen. Publicatie Vier in Balans Plus Conceptueel ontwerp Kennisrotonde Deelname div. commissies voor beoordeling en begeleiding van onderzoek Symposium Onderwijs Research Dagen Inspectiesymposium Link up: ICT and organisational change. Resultaten verspreid via website, Nieuwsbrief, presentaties, interviews, artikelen

ISPwijzer: Advies voor het onderwijs Projectresultaat in 2004 Ja.

Doorlopend in 2005 Ja.

Content beheren

Ja.

Ja.

Nieuwe content ontwikkelen

Ja.

Ja.

Good practices beschrijven

Ja.

Ja.

Projectnaam

Exploitatie en beheer van techniek van website

Bijzonderheden (zie ook uitgebreide maandelijkse rapportage vanuit beide projecten) ISPwijzer.nl is het informatieve centrum van ISPwijzer. De website dient te allen tijden goed en vlot toegankelijk te zijn. Daarom is de onderliggende techniek verbeterd en beheerd, bijv. door het content management systeem te verbeteren en de website naar een krachtiger server te verhuizen. Daarnaast zijn additionele functies toegevoegd, bijv. een statistiekapplicatie en een streaming video-functie. ISPwijzer.nl biedt scholen de informatie die zij nodig hebben bij het ontwikkelen van een visie op internet op school, het stellen van doelen, specificeren, selecteren, contracteren, migreren en beheren van internetvoorzieningen. Die informatie is beheerd. Daarbij is de presentatie van de informatie verbeterd. Door de informatie aantrekkelijker te presenteren is de toegankelijkheid verbeterd. Zie de productielijst voor de resultaten. ISPwijzer.nl bood al veel informatie die scholen helpt bij het kiezen en kopen van internetvoorzieningen. Het onderwijsveld wilde daarbij informatie over het migreren en beheren van die voorzieningen. Om in onder andere die behoefte te voorzien zijn aanvullende informatiewijzers, checklist en voorbeelden ontwikkeld. Zie de productielijst voor de resultaten. Scholen maken veel gebruik van de informatie van ISPwijzer. Zij wilden echter nog meer informatie over de ervaringen die andere scholen hebben met het ontwikkelen van een visie op internet op school, het Jaarverslag 2004 - © Ict op School, maart 2005

48

stellen van doelen, specificeren, selecteren, contracteren, migreren en beheren van internetvoorzieningen. Die ervaringen zijn vastgelegd op video en gepubliceerd.

OTIS verbeteren en beheren

Ja.

Ja.

Marketing en communicatie

Ja.

Ja.

Zie de productielijst voor de resultaten. OTIS is in 2003 door scholen regelmatig gebruikt bij het selecteren van een ISP voor de internetvoorzieningen na 2003. Omdat OTIS veel vragen stelt waarop een school niet altijd het antwoord paraat heeft, bleek het volledige karakter van OTIS voor diverse scholen een obstakel te zijn om de tool te benutten. Om hen tegemoet te komen, is van OTIS ook een light-versie gemaakt die weliswaar kwalitatief minder nauwkeurige resultaten zal bieden, maar wel makkelijker zal zijn in het gebruik. Daarnaast is OTIS verbeterd; dat heeft geresulteerd in OTIS 2. Als onderdeel van die multichannel-benadering van ISPwijzer, is ook in 2004 een communicatiecampagne gevoerd. De campagne was erop gericht om informatie bij scholen en samenwerkingverbanden te halen en om er informatie naartoe te brengen. De informatie die bij het veld gehaald werd had primair het karakter van marketinginformatie. De informatie gaf ISPwijzer inzicht in de behoeften van het onderwijsveld en in de appreciatie van de activiteiten en resultaten van ISPwijzer. De informatie die naar het onderwijsveld gebracht werd, was een mix van inhoudelijke informatie en marketinginformatie. De inhoudelijke informatie was een bloemlezing uit de content van de website. De marketinginformatie bestond uit verwijzingen naar de website en nieuws over internetvoorzieningen voor het onderwijs.

Evaluaties van processen en tools

Ja.

Dienstverlening van helpdesk beheren

Nee.

Zie de productielijst voor de resultaten. Scholen hebben inmiddels ervaring met de tools van ISPwijzer en met het ontwikkelen van een visie op internet op school, het stellen van doelen, specificeren, selecteren, contracteren, migreren en beheren van internetvoorzieningen. In samenwerking met de kenniskringen voor PO, VO en SO heeft ISPwijzer die ervaringen geëvalueerd. De evaluaties zijn gebruikt worden om andere scholen te informeren en om de portfolio van producten en diensten van ISPwijzer te verbeteren. Zie de productielijst voor de resultaten. De scholen hebben gebruik gemaakt van het gratis informatienummer 0800 ISPwijzer. De helpdesk van ISPwijzer was uitbesteed aan een call-center. Daarmee was gegarandeerd dat scholen op professionele ondersteuning van ISPwijzer konden rekenen. Omdat scholen slechts sporadisch gebruik maakte van de helpdesk, is die eind 2004 in een stand-by-stand gezet.


49

Kwaliteitsbewaking en toegankelijkheid van internetvoorzieningen voor scholen Projectnaam

Regeling en organisatie voor beheer van kwaliteitsregeling inrichten en overdragen

Communicatie van kwaliteitsregeling en analyse van markt

Projectresultaat in 2004 Ja.

Doorlopend in 2005 Ja.

Ja.

Ja.

Bijzonderheden (zie ook uitgebreide maandelijkse rapportage vanuit beide projecten) In 2004 heeft Ict op School het beheer van de kwaliteitsregeling verder ingericht. Het beheer is beschreven in een regeling die uitgevoerd is door een beheer-organisatie. Die heeft onder andere de aanmelding van ISP’s behandeld, hun aanbod getoetst en toezicht gehouden op de geschillencommissie. Ict op School heeft geprobeerd het beheer en de beheerorganisatie over te dragen aan de ISP-branche. De branche heeft dat nog niet gedaan. Zie de productielijst voor de resultaten. Ict op School heeft in 2004 uitgebreid met scholen over de kwaliteitsregeling gecommuniceerd, zodat zij in hun contacten met ISP’s de regeling actief en ten volle zouden gebruiken. Daarnaast heeft de kwaliteitsregeling als leidraad gediend voor de analyse van de ISP-markt, om scholen wegwijs te maken in deze grote, dynamische en complexe markt. Scholen zijn onder andere uitgebreid geïnformeerd over het gratis KPN-aanbod en de beëindiging van nl.tree.

SLA-tool voor ISP-diensten ontwikkelen en beheren

Ja.

Ja.

Bewaking van contracten en SLA's

Ja.

Ja.

Onrendabele gebieden helpen

Ja.

Nee.

Beoordelingstools ISP’s

Ja

Mogelijk

Zie de productielijst voor de resultaten. Scholen hadden de wens geuit om een tool voor het beheer van contracten en SLA’s ter beschikking te krijgen. Die tool wilden zij, in aanvulling op de huidige instrumenten, gebruiken om ISP-diensten te beheren. Ict op School heeft die tool in 2004 gerealiseerd. Zie de productielijst voor de resultaten. Scholen hebben inmiddels ervaring met eigen ISP’s en internetvoorzieningen. In samenwerking met vertegenwoordigers heeft Ict op School de nakoming van contracten en SLA’s bewaakt. De resultaten van die activiteiten zijn gebruikt om andere scholen te informeren en om de portfolio van producten en diensten van ISP’s te verbeteren. Enkele honderden scholen stonden in 2003 en 2004 nog in voor ISP’s onrendabele gebieden, waar geen breedbandige internetverbindingen tegen reguliere prijzen geleverd werden. Ict op School heeft die scholen geholpen door het bundelen van de vraag naar internetvoorzieningen. Er is een tool gemaakt waarmee scholen hun tevredenheid over hun ISP kunnen melden. De informatie kan leveranciers bewegen tot betere dienstverlening, en is vooral informatief bedoeld voor andere scholen die een ISP zoeken. Afhankelijk van het gebruik zal in 2005 een verbeterde versie worden gemaakt.


50

Communicatie en Website Projectnaam

Bekendheid en Imago Direct mail - producten Huisstijl

Projectresultaat in 2004

Doorlopend in 2005

Bijzonderheden

ja ja

Ja Ja

Uitzetten brochures, etc via direct-mail: samenwerkingsbrochures. Meer nadruk op uniformiteit huisstijl - huisstijlgids verder ontwikkeld – stijlgids website is in productie gegaan Kubus met tools en handreikingen deskundigheidsbevordering, vakantiekaart, OSS-Infopakket

PR-materiaal Publicaties en interactieve media NieuwsBulletin

ja

Ja

ja

Ja

Verzend - print

ja

e-Zine Pers(berichten)

ja ja

Ja Ja

Publicaties bij anderen

ja

Ja

Interactieve media Website

ja

Ja

ja

Ja

Het onderzoeken welke toepassingen noodzakelijk zijn om meer interactiviteit te genereren is doorlopend aan de orde geweest en inmiddels door enkele acties beproefd (OSS-Infopakket, Kubuswedstrijd). zie thema's

ja

Ja

Teamtest Vier in Balans, herdruk Praktijk in Beeld

Ict op School-webtools en doe-het-zelftesten Video / CD-rom Evenementen ICT en de aantrekkelijke school Manifestatie ICT Beheer & Techniek On’wijs Expo Goeree-Overflakkee OWG-softwaresymposium Persoonlijke contacten

ja ja Ja ja Ja

NieuwsBulletin nrs. 13 tot en met 16 zijn verschenen. Nr. 17 verschijnt in november. Nieuwe vormgeving is voortgezet. Meer themagericht. Verzenden NieuwsBulletin, brochures (regionale) samenwerking en acties zoals bij PR-materiaal aan relaties. 2 wekelijks verzonden (in vakantie minder frequent) Aantal interviews voor vakbladen en kranten. Structurele contacten met veldorganisaties over publicaties en persberichten is voortgezet (soms rechtstreeks, soms via ICT-Coördinatiegroep) en werkt visa-versa; Ict op School biedt onderwerpen en artikelen aan, veldorganisaties vragen Ict op School om bijdragen en commentaar. Besturenorganisaties en vaktijdschriften nemen regelmatig artikelen van Ict op School op in hun bladen en op hun websites. RSS-feed Ons-nieuws-op-uw-website werkt goed.

Afgerond, heeft plaatsgevonden op 4 februari 2004. Twee workshops en grote stand Ict op School aanwezig. Bijdrage in de vorm van plenaire presentatie en kleine stand Bijdragen in de vorm van presentaties en stand Met Kennisnet hebben gezamenlijke bijeenkomsten plaatsgevonden in het kader van synergie en afstemming. Ook zijn structurele bilaterale overleggen voortgezet met o.a. Kennisnet en Directie ICT.


51

Stichting Ict op School Maart 2005

Recommend Documents