Stichting Ict op School. Jaarverslag 2002

Stichting Ict op School Jaarverslag 2002

3 juni 2003

Jaarverslag 2002 Ict op School

Inhoudsopgave 1.

VOORWOORD ................................................................................................ 4

3. DOELSTELLING EN HOOFDTAKEN ICT OP SCHOOL......................................... 5 Doelstelling..........................................................................................................5 Hoofdtaken ..........................................................................................................6 Voor wie..............................................................................................................6 Werkwijze ...........................................................................................................6 4. BESTUUR, ORGANISATIE EN AFSTEMMING.................................................... 7 Samenstelling en bijeenkomsten bestuur .................................................................7 Personeel ............................................................................................................7 Organisatie ..........................................................................................................7 Afstemming .........................................................................................................8 5.

TERUGBLIK OP DE ACTIVITEITEN VAN 2002 ................................................. 8

5.1. Wat ............................................................................................................... 8 5.2. Hoe ............................................................................................................... 8 5.3. Nut ................................................................................................................ 9 6.

PRIORITEITEN WERKPLAN 2002 ................................................................. 10

6.1. Regionale samenwerking ............................................................................ 10 6.2. Deskundigheidsbevordering ........................................................................ 11 6.3. Kennisuitwisseling ...................................................................................... 11 6.4. Kennisontwikkeling..................................................................................... 11 7.

WERKWIJZE ................................................................................................ 11

7.1. Vraagsturing ............................................................................................... 11 7.2. Doelgroepgerichtheid .................................................................................. 12 7.3. Resultaatgerichtheid ................................................................................... 12 7.4. Productiviteit .............................................................................................. 12 8.

KLANTTEVREDENHEID................................................................................. 13

8.1. Naamsbekendheid....................................................................................... 13

Jaarverslag 2002 - © Ict op School, juni 2003

2

8.2. Imago ......................................................................................................... 13 8.3. Samenwerkingsverbanden .......................................................................... 14 8.4. Schoolbesturen ........................................................................................... 15 8.5. Schoolmanagement / ICT-coördinatoren .................................................... 16 9.

VOORUITBLIK ............................................................................................. 17

BIJLAGEN ............................................................................................................ 19 Bijlage 1: Personeelsbezetting van het bureau van Ict op School per 31 december 2002 ........................................................................................................................ 19 Bijlage 2: Publicaties Ict op School in 2002 ............................................................ 20 Bijlage 3: Overzicht projectresultaten 2002……………………………………………………………………….21


3

1. VOORWOORD Voor u ligt het jaarverslag 2002 van de Stichting Ict op School. Het voorbije jaar was het eerste volledige jaar dat Ict op School als zelfstandige stichting heeft geopereerd. Het is een productief jaar geweest, waarin een ambitieus werkplan is uitgevoerd. Diverse publicaties hebben het licht gezien, het aantal samenwerkingsverbanden is toegenomen en een aantal projecten op het punt van didactisch gebruik van ICT is op de rails gezet. Dit laatste sluit ook aan bij de ontwikkelingen op de scholen. Nu de infrastructuur bij veel scholen min of meer op orde is, komt het nu aan op het didactisch gebruik van ICT en om de vraag wat daar voor nodig is. In het jaar 2002 is in opdracht van stichting voor de eerste maal door het NIPO een zogenaamd klanttevredenheidsonderzoek uitgevoerd. Het bestuur stelt naar aanleiding van dit onderzoek vast dat Ict op School in 2002 voor de scholen een heldere positie heeft ingenomen en dat haar producten en diensten gewaardeerd worden. Deze terugblik laat zien dat de stichting Ict op School zich in het afgelopen met veel inzet heeft ingespannen om de positie van de scholen bij invoering van ICT te versterken en zij zal dat blijven doen. Zij weet zich in haar activiteiten gesteund door veel partijen in en rond het onderwijs: de scholen, ICT-samenwerkingsverbanden, OBD’s, gemeenten en ook door de veldorganisaties. Nu het in economisch opzicht wat minder gaat, is het ook voor de scholen van belang extra aandacht te schenken aan de keuzen voor inzet van mensen en middelen, bijvoorbeeld voor ICT. Juist dan is het van belang dat een organisatie als Ict op School bestaat die de scholen ondersteunt bij het maken van die keuzen. Het bestuur van Stichting Ict op School namens deze, Mr. S.J. Steen (voorzitter)


4

2. INLEIDING De stichting Ict op School is op 19 juli 2001 opgericht door de organisaties voor bestuur en management, verenigd in de Vereniging van Samenwerkende Werkgevers Organisaties (VSWO; bestaande uit VBKO, Besturenraad, VBS en VOS/ABB) met medewerking van de verenigingen van onderwijsmanagers AVS en VVO en de besturenorganisaties Concent en VGS. De Stichting is tot stand gekomen met het oog op de voortgaande ontwikkelingen in het onderwijs op het terrein van de integratie van ICT. In de huidige fase is het essentieel het proces van verandering te stimuleren en te ondersteunen en daar waar mogelijk verbeteringen aan te brengen. In het besluit tot oprichting heeft tevens de autonomievergroting van de scholen – zoals door de rijksoverheid wordt nagestreefd – een voorname rol gespeeld. In het jaar 2002 is een ambitieus werkplan ten uitvoer gebracht. Terugkijkend kan worden vastgesteld dat Ict op School in 2002 inderdaad veel werk heeft verzet om haar ambities waar te maken. Langs de programmalijnen Regionale samenwerking, Deskundigheidsbevordering, Educatieve software/content en Techniek en beheer is een aanzienlijk aantal projecten is geïnitieerd. ` Het stimuleren en ondersteunen van regionale samenwerking heeft in 2002 hoge prioriteit gekregen. Het aantal bij Ict op School bekende samenwerkingsverbanden is in 2002 toegenomen. Een belangrijk communicatiekanaal van de stichting is de website. De site is in 2002 zowel kwalitatief als kwantitatief sterk gegroeid. Het aantal bezoekers neemt verder toe en de waardering voor de op de site geboden informatie is goed. In de hoofdstukken 5 en 6 wordt uitvoeriger ingegaan op de activiteiten van 2002 en een toelichting op de gekozen prioriteiten. Het bij dit plan gevoegde overzicht (bijlage 2) geeft inzicht in de producten die in 2002 voor de scholen ter beschikking zijn gekomen. In het jaar 2002 is in opdracht van stichting voor de eerste maal door het NIPO een zogenaamd klanttevredenheidsonderzoek uitgevoerd. Het onderzoek onder scholen voor PO en VO geeft een goed beeld van de naamsbekendheid, de bekendheid met haar producten en diensten en de waardering van de scholen voor deze producten en diensten. De peiling geeft aan dat in relatief korte tijd een aanzienlijke naamsbekendheid is gerealiseerd, dat een groot deel van het onderwijsveld bekend is met de producten en diensten van de stichting en dat deze producten en diensten gewaardeerd worden. Met het systematisch kwantificeren van de resultaten zal de toetsbaarheid (VBTB) van de doelstellingen worden verbeterd. In hoofdstuk 8 wordt nader ingegaan op het NIPO-onderzoek.

3. DOELSTELLING EN HOOFDTAKEN ICT OP SCHOOL Doelstelling Ict op School zet zich in – als organisatie van en voor de scholen - voor verbetering van ICT-producten en –diensten gericht op integratie van ICT in primair en voortgezet onderwijs. Ict op School helpt scholen bij het effectief inzetten en benutten van ICT door het initiëren en stimuleren van


5

samenwerking en kennisuitwisseling. Daarbij neemt zij de rol op zich van consumentenorganisatie en van procescoördinator.

Hoofdtaken De stichting Ict op School heeft de volgende hoofdtaken op zich genomen: • Het ontsluiten van informatie en kennis over producten en diensten op het gebied van ICT in het onderwijs, zoals inrichting en beheer van ICTvoorzieningen op de scholen. • Het concretiseren en bundelen van de vraag naar producten en diensten op het terrein van ICT in het onderwijs. • Het tot stand brengen van regionale samenwerkingsverbanden tussen scholen, ondersteunende instanties, lokale overheden en bedrijfsleven. • Het doen ontwikkelen van kennis over integratie van ICT in het onderwijs.

Voor wie Ict op School is er voor scholen van Primair Onderwijs (PO) en Voortgezet Onderwijs (VO). Ict op School wil haar doelstellingen bereiken door samen te werken met intermediaire organisaties zoals lokale en regionale overheden, schoolbegeleidingsdiensten, landelijke pedagogische centra, ROC’s, Pabo’s, hogescholen, wetenschappelijk onderwijs en het bedrijfsleven.

Werkwijze De rol van Ict op School laat zich het beste typeren door de aanduidingen procescoördinator en consumentenorganisatie. In de rol van procescoördinator stimuleert Ict op School de totstandkoming van samenwerkingsverbanden. Daarbij initieert Ict op School samenwerking en kennisuitwisseling tussen vragende (scholen) en aanbiedende (bedrijven en onderwijsgelieerde organisaties) partijen met als doel het realiseren van producten en of resultaten die worden gedragen door de betrokken partijen en leiden tot de beoogde effecten in de scholen. In de rol van consumentenorganisatie is Ict op School onafhankelijk van commerciële en niet-commerciële partijen die zich met producten en diensten richten op de onderwijsmarkt, zodat ‘namens’ de scholen een objectief oordeel gegeven kan worden. Ondersteuning van scholen verloopt in beginsel via ICT-samenwerkingsverbanden en via de bestaande kanalen, zoals Landelijke Pedagogische Centra, Schoolbegeleidingsdiensten en Lerarenopleidingen. Producten en diensten komen vooral langs deze lijn beschikbaar voor scholen. De site van de Stichting Ict op School is een platform voor communicatie met scholen en andere samenwerkingspartners. Ict op School creëert en ondersteunt netwerken voor kennisuitwisseling over onderwerpen die van belang zijn voor de integratie van ICT in het onderwijs. Bij al haar activiteiten werkt de stichting consequent vraaggestuurd en interactief. Dat wil zeggen dat gedurende het ontwikkelen van projecten meningen en suggesties van mensen uit de onderwijspraktijk worden gevraagd.


6

4. BESTUUR, ORGANISATIE EN AFSTEMMING Samenstelling en bijeenkomsten bestuur De leden van het bestuur van de stichting zijn afkomstig uit de onderwijssector, de wetenschap en het bedrijfsleven. Het bestuur is tevreden over het feit dat de twee vacatures in 2002 vervuld konden worden door mevrouw S. Doolaard en mevrouw L. Jongeling. Het bestuur van Ict op School Dhr. Mr. S.J. Steen Dhr. A.J.F. Duif Mw. Dr. S. Doolaard Dhr. Mr. F.Th. de Graaf Mw. Drs. L. Jongeling Dhr. Drs. C. Oudshoorn Dhr. Prof. Dr. P.R.J. Simons

is als volgt samengesteld: Voorzitter Penningmeester/Secretaris Lid Lid Lid Lid Lid

Het bestuur is in het jaar 2002 vier keer bijeengekomen in bovenstaande bezetting.

Personeel Vanwege het tijdelijke karakter van de subsidiëring van Ict op School is er bij de aanvang voor gekozen geen eigen personeel in dienst te nemen. De vaste kern van medewerkers van Ict op School bestaat uit gedetacheerden van ministerie, scholen, universiteit en onderwijsorganisaties. Daarnaast zijn er medewerkers ingehuurd op commerciële basis. Het aantal medewerkers op detacheringsbasis is 10 ( ca 5 fte) en 6 medewerkers zijn extern ingehuurd (ca 4,5 fte). Er is plaats geboden aan 3 stagiaires die bij Ict op School hun afstudeeropdracht uitvoeren. Gemiddeld 2 à 3 medewerkers verrichten werkzaamheden in het kader van roulatiefuncties uit de onderwijswereld. Roulatiefuncties zijn functies waarbij medewerkers van ondersteunende instellingen tijdelijk werkzaamheden verrichten bij de stichting Ict op School teneinde over en weer deskundigheid te bevorderen. Een overzicht van de medewerkers per 31 december 2002 is opgenomen in bijlage 1.

Organisatie Ict op School heeft een platte organisatiestructuur. • Directeur, office manager en secretariaat. Er zijn adviseurs op het terrein van: • Communicatie en website • Regionale Samenwerking; • Organisatie en Leerprocessen; • Techniek en Beheer; • Onderzoek en Analyse. Deze adviseurs rapporteren rechtstreeks aan de directeur. Voor de interne communicatie is er een wekelijks programmaoverleg, waaraan alle inhoudelijke medewerkers deelnemen. Het merendeel van de activiteiten van de stichting is projectmatig van karakter, waarbij personen afkomstig van de constituerende organisaties, verzorgingsinstellingen, scholen en bedrijven worden ingeschakeld. In een aantal gevallen wordt bij de ontwikkeling van projecten gebruik gemaakt van stagiaires en studenten die in de fase van afstuderen verkeren. Betrokkenen


7

worden voor de duur van de projecten zoveel als mogelijk in het kantoor van de stichting ondergebracht.

Afstemming Er wordt nadrukkelijk gebruik gemaakt van de kanalen en de expertise van de veldorganisaties (de in de VSWO samenwerkende organisaties voor bestuur en management, de schoolleiderorganisaties AVS en VVO en de besturenorganisaties Concent en VGS) die de initiatiefnemers zijn voor de oprichting van Ict op School. De veldorganisaties hebben in het jaar 2002 de zogenaamde Coördinatiegroep ICT in het leven geroepen. Eens in de twee maanden vindt afstemmingsoverleg plaats met vertegenwoordigers van de Coördinatiegroep ICT. Een goede afstemming met de activiteiten van de directie ICT van het ministerie van OCenW en de stichting Kennisnet vraagt aandacht. Daarom vindt maandelijks afstemming op directieniveau plaats met directie ICT en met kennisnet. Ook op werkniveau vindt regelmatig afstemming plaats met deze organisaties. Periodiek is er 3-partite communicatieoverleg met directie ICT en kennisnet. Het Platform Onderwijs en Informatiesamenleving is ook in 2002 niet goed van de grond gekomen. Ict op School blijft het wenselijk vinden dat een dergelijk platform tot stand komt als haar gesprekspartner namens het bedrijfsleven.

5. TERUGBLIK OP DE ACTIVITEITEN VAN 2002 In dit jaarverslag wordt door Ict op School verantwoording afgelegd langs drie lijnen: • Hebben we gedaan wat we hebben beloofd? • Hebben we dat goed gedaan? • Heeft wat we gedaan hebben nut gehad?

5.1.

Wat Het merendeel van de geplande projecten is in 2002 voltooid. Tijdens het planjaar is een aantal projecten qua fasering beter afgestemd op het ritme van het schooljaar. In 2002 was capaciteit gereserveerd om in de loop van het jaar flexibel en slagvaardig in te kunnen spelen op nieuwe ontwikkelingen. De niet geplande activiteiten lagen vooral op het terrein van belangenbehartiging richting bedrijfsleven (Microsoft, Casema). In samenwerking met Kennisnet zijn plannen gemaakt op het terrein van open source software. In verband daarmee zijn twee andere projecten vervallen. Een toelichting op de gekozen prioriteiten staat in paragraaf 6. De bijlage 2 bij dit jaarverslag bevat een overzicht van opgeleverde producten in het jaar 2002. De capaciteit van het bureau is in belangrijke mate ook ingezet voor het opbouwen en onderhouden van het netwerk met scholen, onderwijsorganisaties en bedrijven/bedrijfsleven.

5.2.

Hoe De vraag of Ict op School haar werk goed gedaan heeft, wordt vanuit twee invalshoeken beantwoord. In de eerste plaats wordt terugblikkend een eigen oordeel gegeven over de belangrijkste aspecten in de werkwijze van Ict op School. In paragraaf 7


8

‘Werkwijze’ komt dit nader aan de orde. In aanvulling hierop zal een onafhankelijk professioneel oordeel gevraagd worden over de aanpak en de kwaliteit van de activiteiten van Ict op School. Naar verwachting kan een “visitatie” over de werkwijze van Ict op School in 2003 worden uitgevoerd. In de tweede plaats is in dit verband de vraag naar de productiviteit aan de orde. Is Ict op School efficiënt met de beschikbare menskracht en financiële middelen omgegaan, of met andere woorden: heeft men waar voor het geld gekregen? Dit wordt nader toegelicht in paragraaf 7.4.

5.3.

Nut In het werkplan 2002 is bij vrijwel alle projecten aangegeven wat het beoogde effect is. Daarbij gaat het om effecten op langere termijn, waarvan niet altijd aangetoond kan worden dat deze uitsluitend bereikt zijn door de interventies van Ict op School. In het algemeen gaat het om een ontwikkeling in het niveau van gebruik van ICT in het onderwijs. Naar de mate scholen effectiever en efficiënter en in onderlinge balans in staat zijn te investeren in de vier aspecten van ICT in het onderwijs zal dat effect hebben voor het gebruik van ICT (Zie Vier in Balans). Als in de beleving van de betrokkenen in de scholen Ict op School een rol heeft gespeeld bij de gemaakte keuzes en een betekenisvolle bijdrage wordt ervaren aan het gebruik van ICT zijn dit indicaties voor het nut van de werkzaamheden die Ict op School heeft verricht. Het mag echter ook duidelijk zijn dat tal van andere factoren en actoren van invloed zijn op deze ontwikkelingen en behaalde resultaten niet eenduidig op het conto van Ict op School geschreven kunnen worden. Alvorens de activiteiten van Ict op School op termijn bijdragen aan effectief en efficiënt gebruik van Ict op School gaat daar aan vooraf dat scholen met de producten en diensten bekend zijn, er gebruik van maken en er waardering voor hebben. Deze directe resultaten zijn in september 2002 door het Nipo in kaart gebracht. In paragraaf 8 worden de belangrijkste resultaten van het Nipo-onderzoek weergegeven. In de komende periode zal een instrumentarium voor het meten van de voortgang bij de langere termijn doelen van Ict op School worden ontwikkeld, zodat daarover aan het eind van 2004 gerapporteerd kan worden. Ict op School ondersteunt het ICT-gebruik op scholen via regionale samenwerking (zie hoofdtaken). In 2002 is een onderzoek (nulmeting) gestart naar de aard en omvang van samenwerkingsverbanden op het terrein van ICT. De onderzoeksresultaten van de eerste peiling zijn begin 2003 beschikbaar gekomen. Deze gegevens zijn een belangrijk ijkpunt bij het meetbaar maken van verdere groei in samenwerking. In onderstaand schema is samengevat hoe Ict op School zich wil verantwoorden over de behaalde resultaten.


9

6. PRIORITEITEN WERKPLAN 2002 In het werkplan 2002 is gekozen voor de hierna volgende prioriteiten. Over het geheel genomen is Ict op School erin geslaagd volgens deze prioriteiten te werken en is het merendeel van de producten redelijk volgens planning afgerond. De voorbereiding voor het project Deskundigheidsbevordering heeft meer tijd gekost dan gepland. Dit is ondermeer het gevolg van nieuwe inzichten en een daarmee verbonden verdere verdieping van het project. Met het oog hierop zal een deel van de activiteiten zal doorlopen in 2003. Voor meer informatie over het waarom van de gekozen prioriteiten wordt verwezen naar het bewuste werkplan. De bijlage 2 bij dit jaarverslag bevat een overzicht van de publicaties en producten die in 2002 zijn opgeleverd.

6.1.

Regionale samenwerking Het stimuleren en ondersteunen van regionale samenwerking heeft in 2002 hoge prioriteit gekregen. De praktijk wijst uit dat de extra inspanning om de vorming van samenwerking te bevorderen nuttig en nodig is geweest. Dit wordt bevestigd door het oordeel van de regionale samenwerkingsverbanden in het NIPO-onderzoek. Het aantal bij Ict op School bekende samenwerkingsverbanden is in 2002 gestegen van 40 samenwerkingsverbanden met ca 2000 scholen naar 62 met ruim 3000 scholen. Dit betekent dat er in de komende jaren volgens de ambitie van Ict op School nog circa 4000 scholen in samenwerkingsverbanden moeten worden opgenomen. Medio 2002 is in opdracht van Ict op School door Oberon een landelijk onderzoek (nulmeting) gestart naar de aard en omvang van samenwerkingsverbanden op het terrein van ICT. De onderwijsbegeleidingsdiensten hebben daarvoor de gegevens verzameld binnen hun eigen regio. Met het periodiek uitvoeren van een dergelijk onderzoek kan op termijn vastgesteld worden of het aantal samenwerkende scholen is toegenomen. De onderzoeksresultaten van deze eerste peiling zijn begin 2003 beschikbaar gekomen. De gegevens vormen het ijkpunt bij het meetbaar maken van verdere groei in samenwerking. Vanuit Ict op School bestaat toenemende belangstelling voor de kwaliteit van de samenwerking. De wijze waarop dit in kaart zal worden gebracht en de manier waarop de samenwerking een kwalitatieve impuls kan krijgen, zal in 2003 nader worden uitgewerkt


10

6.2.

Deskundigheidsbevordering In het werkplan 2002 is een belangrijke plaats ingeruimd voor het project Deskundigheidsbevordering. Daarbij gaat het om de ontwikkeling van één of meer scenario’s voor deskundigheidsbevordering op scholen, al dan niet in het kader van samenwerkingsverbanden en de wederzijdse beïnvloeding van deze scenario’s met veelbelovende praktijkvoorbeelden. Gebleken is dat het hier gaat om een complexe materie. Dit wordt bijvoorbeeld ook bevestigd door het advies van de Onderwijsraad over meer nadruk op professionalisering van leraren en schoolleiders (Onderwijsraad, 2002). Het project van Ict op School heeft enige vertraging opgelopen. In de loop van 2003 zullen de eerste proeven van scenario’s gereed komen en zullen te beschrijven praktijkvoorbeelden geselecteerd zijn.

6.3.

Kennisuitwisseling In 2002 zijn keuzewijzers, informatiebladen, praktijkvoorbeelden en handreikingen over verschillende onderwerpen gepubliceerd. Onderzoeksresultaten zijn gesignaleerd over het effectief gebruik van ICT in het onderwijs. Op 6 februari 2002 heeft onder auspiciën van Ict op School het congres ‘De digitale school in uitvoering’ plaatsgevonden. Daarnaast is veel tijd en energie gestoken in kennisuitwisseling via conferenties, regionale bijeenkomsten, participatie in verschillende uitwisselingsgremia en vele persoonlijke contacten van de medewerkers van het bureau van Ict op School. Ook is Ict op School op 6 locaties in het land aanwezig geweest op de beurs ‘School en Computer’.Langs deze weg heeft Ict op School ook haar netwerk in het onderwijsveld, het bedrijfsleven en bij lokale bestuurders verder uitgebouwd. Blijkens de resultaten van het NIPO-onderzoek heeft deze aanpak succes gehad.

6.4.

Kennisontwikkeling In de rol van “kennisactivist” (zie werkplan 2002) heeft Ict op School bijgedragen aan kennisontwikkeling op het terrein van ICT in het onderwijs. Het gaat hierbij om het genereren van nieuwe kennis en inzichten naar aanleiding van vragen die in de onderwijspraktijk leven. De doorkijkjes van schoolportretten is een voorbeeld van het ontsluiten van praktijkkennis. De tool “4 in balans” en de geplande tool voor de selectie van een elektronische leeromgeving die past bij een specifieke schoolomgeving, zijn voorbeelden van praktijkgerichte kennisontwikkeling. Ook de aanpak van deskundigheidsbevordering (zie hierboven) kan hiertoe gerekend worden. Verder heeft Ict op School bijdragen aan de ontwikkeling van een programmatische aanpak voor kennisontwikkeling in het kader van een BSIK-aanvraag (voorheen ICES/KIS) op het gebied van ict-rijk leren. Tenslotte is het vraagstuk van ict-competenties uitgediept via een afstudeeronderzoek dat binnen Ict op School is uitgevoerd.

7. WERKWIJZE 7.1.

Vraagsturing De werkwijze van Ict op School is in 2002 niet gewijzigd. Dit betekent dat Ict op School zich in haar activiteiten laat leiden door de wensen en behoeften van de scholen. Een goed zicht krijgen op de vraag van het onderwijsveld is essentieel voor haar functioneren; onderzoek is een belangrijk instrument om dit zicht te krijgen. De prioriteiten van behoeften van scholen (top zevens) die zijn vastgesteld op basis van onderzoek door het NIPO, blijven de basis vormen voor de meeste van de activiteiten van de organisatie. Het Nipo-onderzoek van 2001 naar ondersteuningsbehoeften is in 2002 herhaald en laat een verschuiving in


11

de behoefte zien. Kort gezegd komt het neer op: “minder techniek, meer inhoud”. Ook de rechtstreekse contacten met het onderwijsveld zijn een belangrijke bron van informatie. De netwerken van Ict op School worden veelvuldig benut om signalen op te pikken of om tot een nadere precisering van de vraag te komen. Het voornaamste communicatiekanaal van Ict op School is de website. Alle informatie over de projecten, producten, handreikingen, enzovoort vindt in ieder geval via de site zijn weg naar de scholen. Bovendien wordt dit medium steeds vaker interactief gebruikt om een beeld te krijgen van de opvattingen van de scholen ten aanzien van bepaalde aspecten. Vraagsturing betekent ook dat Ict op School steeds alert moet zijn op nieuwe ontwikkelingen in of rond het onderwijs en – als dat wenselijk of noodzakelijk is – op passende wijze op die ontwikkelingen te reageren. In het jaar 2002 heeft zich een aantal van zulke situaties voorgedaan. De meest in het oog springende activiteiten zijn die richting Microsoft en Casema geweest en de activiteiten op het punt van Open Source Sofware.

7.2.

Doelgroepgerichtheid De scholen en haar personeel – leraren, ICT-coördinatoren en management – zijn de primaire doelgroepen van Ict op School. Daar vindt immers het primaire onderwijsproces plaats, waar ICT een plaats in zal moeten krijgen. Een kleine organisatie als Ict op School is natuurlijk niet in staat om de duizenden scholen voor PO en VO afzonderlijke te ondersteunen bij het invoeren van ICT. Daarom is er van meet af voor gekozen om de scholen via de band van de bestaande organisaties in en rond het te ‘bedienen’. Dit betekent dat Ict op School er naar streeft de scholen zo veel als mogelijk is via samenwerkingsverbanden, schoolbegeleidingsdiensten en opleidingsinstituten te bereiken. Op het punt van communicatie met het onderwijs wordt ook actief gebruik gemaakt van de kanalen van de veldorganisaties. Ten opzichte van 2001 is er sprake van een intensivering van deze werkwijze. Met name de schoolbegeleidingsdiensten zijn in 2002 intensiever betrokken geweest bij de werkzaamheden van de stichting.

7.3.

Resultaatgerichtheid Ict op School laat zich in haar keuzen voor activiteiten leiden door de vraag en de prioritering van het onderwijs. De daarop gebaseerde interventies en activiteiten van Ict op School kenmerken zich door een projectmatige aanpak. Voor alle projecten zijn duidelijke projectresultaten vastgesteld en is een beoogd resultaat geformuleerd. Daarmee wordt een directe relatie gelegd met één van de in ‘Vier in Balans’ genoemde voorwaardelijke aspecten voor een succesvolle invoering van ICT. Op deze wijze levert iedere activiteit die de organisatie onderneemt een product op waarvan kan worden vastgesteld of de scholen daarmee een stap vooruit kunnen zetten op de weg naar het geïntegreerd gebruik van ICT in de klas.

7.4.

Productiviteit Het professioneel oordeel over de kwaliteit van de werkzaamheden van Ict op School zal in de komende maanden gegeven worden door een visitatiecommissie. De commissie is inmiddels samengesteld en is in mei 2003 voor het eerst bijeen geweest. De productiviteit van Ict op School, d.w.z. de mate van efficiency waarmee is gewerkt, kan gerelateerd worden aan de besteding van de middelen. • Ca. 20 % van de beschikbare middelen is in 2002 besteed aan apparaatskosten ten behoeve van planvorming, interne afstemming, samenwerking, overhead en financiële verantwoording;


12

•

• •

Ca. 30 % is besteed aan het opbouwen en onderhouden van het netwerk. Daarbij gaat het om de inzet van de medewerkers, maar ook om de kosten van communicatie en de website. Deze kosten kunnen ongeveer 50/50 worden toegerekend aan apparaat en programma. Ca. 50 % van de beschikbare middelen is rechtstreeks besteed aan de uitvoering van de projecten. De in de bijlage gegeven verantwoording van de projectresultaten rechtvaardigt naar het oordeel van Ict op School de stelling dat 2002 een uitermate productief jaar is geweest voor de stichting.

8. KLANTTEVREDENHEID In deze paragraaf worden de belangrijkste resultaten van het Nipo-onderzoek (september 2002) weergegeven. Voor een overzicht van alle resultaten wordt verwezen naar de integrale rapporten. Het Nipo-onderzoek is afgenomen bij samenwerkingsverbanden, schoolmanagement (ICT-coördinatoren) en besturen.

8.1.

Naamsbekendheid In het onderwijsveld is de bekendheid met Ict op School (van naam) en de bekendheid met producten en diensten (meer dan naam) in kaart gebracht. De resultaten laten het volgende zien. • Alle samenwerkingsverbanden zijn bekend met Ict op School. • Ict op School is bij 70% van de schoolbesturen bekend (eind 2001: 60%). In tegenstelling tot het PO ontstaat voor het VO het beeld dat de bestuurlijke aandacht voor ICT gering is en dit vraagstuk op veel scholen volledig wordt overgelaten aan het schoolmanagement. • Ruim zeven op de tien ondervraagde ICT-coördinatoren geven aan bekend te zijn met Ict op School (73% PO, 76% VO).

100 80 60 40 20

o to rv ic tc oo rd in a

ic t-c

meer dan naam

8.2.

oo rd in at or po

o be st uu rv

be st uu rp o

S am en w

er ki

ng sv er ba nd

0

van naam

Imago Wat betreft het imago van Ict op School laten de resultaten het volgende zien.


13

• • •

Ict op School wordt door samenwerkingsverbanden vooral geassocieerd met begrippen als informatief, samenwerking, deskundigheid en betrouwbaar. Ict op School wordt door schoolbesturen vooral geassocieerd met de begrippen informatief, deskundigheid, interactief en klantgericht. Ict op School wordt door schoolmanagers vooral geassocieerd met de begrippen informatief, deskundigheid, praktijkgericht en toegankelijk.

onafhankelijk 5 praktijkgericht

klantgericht 4

toegankelijk

interactief 3

deskundigheid

consumentenorganisatie

informatief

betrouw baar samenw erking

ict-coordinator

8.3.

bestuur

swv

Samenwerkingsverbanden Samenwerkingsverbanden kennen het merendeel van de producten en activiteiten en oordelen daarover tevreden tot zeer tevreden. In de opvatting van het merendeel van de samenwerkingsverbanden staat Ict op School op de eerste plaats als partij die de scholen adequaat ondersteuning biedt. Veel samenwerkingsverbanden zijn van mening dat de ondersteuning door van doorslaggevende betekenis is geweest bij de realisatie van door hen bereikte resultaten.


14

Bekendheid met producten van Ict op School binnen samenwerkingsverbanden

website regiokaart Portretten en doorkijkjes Vier in balans (publ) nieuws bulletin bij Vives cd-rom 'ict op school in uitvoering congres Ict op School in uitvoer ing' bovenschool beheer (publ) kieswijzer

0

25 bekend en gebruikt

50

75

100

alleen bekend

Ondersteuning ervaren door samenwerkingsverbanden

Ict op School Gemeente/provincie Onderwijsbegeleidingsdienst Ministerie OC&W Bedrijfsleven Kennisnet Ander swv ROC

0

8.4.

20

40

60

Schoolbesturen De geënquêteerde schoolbesturen vinden het van belang dat een organisatie zoals Ict op School is opgericht om het onderwijsveld te ondersteunen bij de invoering van ICT. Men is van mening dat de door Ict op School ontwikkelde producten en diensten een belangrijke steun zijn om de rol van schoolbestuur op het terrein van ICT en onderwijs te steunen en te versterken. Evenals het


15

schoolmanagement zijn de schoolbesturen van mening dat Ict op School als een organisatie vooral bijdraagt aan kennisuitwisseling. Samengevat zijn de schoolbesturen in het primair onderwijs en het voortgezet tevreden over het functioneren Ict op School en zijn zij goed te spreken over de aangeboden diensten en de ontwikkelde producten.

8.5.

Schoolmanagement / ICT-coördinatoren De resultaten van het NIPO-onderzoek onder schoolmanagement laten zien dat de ondervraagden Ict op School zien als een organisatie die vooral bijdraagt aan kennisuitwisseling. Men is verder van mening dat Ict op School haar taken op een professionele wijze uitvoert. De waardering bij de ondervraagden voor haar activiteiten is zonder meer positief te noemen, zo blijkt uit het onderzoek. Het schoolmanagement en de ICT-coördinatoren in het primair onderwijs en het voortgezet geven Ict op School een ruime voldoende voor haar diensten en producten. Wat opvalt is dat de ICT-coördinatoren in het basisonderwijs vrijwel over de linie een positiever beeld hebben van Ict op School dan de ICTcoördinatoren in het voortgezet onderwijs. De resultaten laten zien dat kennisnet, obd-en en samenwerkingsverbanden relevante partners zijn om via de band scholen te ondersteunen; het aantal scholen dat zich direct via Ict op School ondersteund voelt, is beperkt. De verklaring hiervoor is het feit dat Ict op School niet tot de eerstelijns ondersteunende organisaties voor de scholen gerekend kan worden. Groepen of instanties die in het afgelopen jaar volgens het schoolmanagement (ICT-coordinatoren) in belangrijk mate ondersteuning hebben geboden op het gebied van computergebruik

kennisnet

44

35

obd

42

3 32 33

samenwerkingsverband OC&W

32

21 20 20

Bedrijfsleven Gemeente/Provincie

19

6 13 13

Ict op School ROC

6

10

2

Andere onderwijsinstellingen

0

13

5

10

15

20

25 VO

30

35

40

45

50

PO


16

9. VOORUITBLIK Ict op School laat zich als organisatie van en voor de scholen sturen door de behoeften in het onderwijsveld. Het rapport “Vier in Balans”, Nipo-enquêtes en een directe interactie met het onderwijsveld vormen daarvoor de basis. Met deze vraagsturing als uitgangspunt is voor 2002 een duidelijke koers uitgezet langs een viertal programmalijnen: • regionale samenwerking • organisatie en leerprocessen • techniek en beheer • onderzoek en kennisontwikkeling De resultaten van het onderzoek naar klanttevredenheid en ondersteuningsbehoeften versterken het beeld om in 2003 op de ingeslagen koers verder te gaan. Dat wil zeggen dat ook in 2003 prioriteit wordt gegeven aan regionale samenwerking en dat daarnaast wordt aangesloten op de wens van de scholen de aandacht te verleggen van “techniek” naar de didactische toepassing van ICT. Naar aanleiding van het hiervoor genoemde onderzoek en eigen bevindingen, zal de bestaande aanpak op onderdelen worden geoptimaliseerd door het leggen van extra accenten. Daarbij gaat het om verdieping van onderwerpen die reeds in 2002 ter hand zijn genomen en het leggen van verbindingen tussen een aantal thema’s die tot nu toe wat meer losstaand van elkaar zijn uitgewerkt. Het afgelopen jaar heeft het accent gelegen bij samenwerking, kennisdeling en vraagarticulatie. Relatief minder aandacht is nog geschonken aan kennisontwikkeling. Uit zowel onderzoek als eigen ervaring en inzichten van Ict op School blijkt dat de behoefte aan verdieping van een aantal thema’s toeneemt. Het gaat daarbij om de ontwikkeling van praktijkkennis over: • Het rendement van het gebruik van ICT in het leerproces; • Bestuurlijke opzet, inrichting en kosteneffectiviteit van samenwerkingsverbanden; • Deskundigheidsbevordering in combinatie met gebruik van ICT in de praktijk; • De implementatie van elektronische leeromgevingen; • Gebruiksmogelijkheden van open source software. In 2003 kunnen daar uiteraard op basis van nieuwe inzichten en vragen vanuit de scholen nog thema’s aan worden toegevoegd. Bij het leggen van verbindingen gaat het in het bijzonder om de volgende thema’s: • Theorie en praktijk; • Synergie tussen de aspecten van “Vier in Balans”; • Vraag en aanbod. Naar verwachting zal er in 2003 sprake zijn van ruim een verdubbeling van het volume van activiteiten van Ict op School. Dit is het gevolg van het verzoek van OCenW om uitvoering te geven aan een tweetal projecten in het kader van de nieuwe internetbasisvoorzieningen voor het onderwijs na 2003, Keurmerk en Advies en ondersteuning. De projecten worden in samenwerking met Kennisnet uitgevoerd. Mede gelet op de looptijd van deze projecten heeft de Minister van OCenW aangegeven de subsidiering van Ict op School te verlengen tot en met 2005.


17

Daarnaast zal er naar verwachting een aanzienlijk bedrag aan aanvullende subsidie ter beschikking komen voor een intensivering van de projecten deskundigheidsbevordering uit het werkplan 2003. Ict op School heeft tezamen met een aantal partners een proposal voor praktijkgericht onderzoek ingediend in het kader van het Besluit Stimulering Investeringen en Kennisinfrastructuur (BSIK), voorheen ICES/KIS. Naar verwachting wordt in de loop van 2003 besloten over het plan.


18

BIJLAGEN Bijlage 1: Personeelsbezetting van het bureau van Ict op School per 31 december 2002 Bij Ict op School zijn de verantwoordelijkheden als volgt verdeeld: Naam Mees van Krimpen

Functie Directeur

Ellen Eilbracht

Secretaresse

Julia van der Veen

Secretaresse

Angelique Knoester

Secretaresse

Ronald Brouwer

Adviseur Schoolbesturen

Alfons ten Brummelhuis

Adviseur Onderzoek & Monitoring

Arno Coenders

Beleidsmedewerker

Marianne Engelen

Adviseur Organisatie & Leerprocessen

Rob van Ingen

Adviseur Techniek & Beheer

Loukie Levert

Adviseur Communicatie

René Nelissen

Adviseur Regionale Samenwerking

John Pieterman

Office Manager

Kees van Rossenberg

Adviseur Webontwikkeling

Guus Schmit

Adviseur Organisatie & Leerprocessen

Sjoerd Spoelstra

Adviseur Techniek & Beheer en webmaster

Raoul Teeuwen

Adviseur Techniek & Beheer en webmaster

Margreet Zeilmaker

Adviseur Communicatie


19

Bijlage 2: Publicaties Ict op School in 2002 Publicaties in 2002 •

ICT-schoolvoorbeelden van 40 scholen (januari 2002)

•

Cd-rom ‘ICT op school in uitvoering’ (januari 2002)

•

NIPO-onderzoek ICT en schoolbesturen (februari 2002)

•

Procesbeschrijving implementatie kennisnet basisscholen Meppel (maart 2002)

•

Bovenschools beheer & de rol van samenwerking (maart 2002)

•

Doorkijk ICT-samenwerkingsverband Meppel (april 2002)

•

Portret van samenwerking in Enschede (mei 2002; i.s.m. Inspectie en OCenW)

•

SLA-tool: Hulpmiddel voor maken afspraken rond beheer netwerk: (mei 2002)

•

Informatiewijzer ‘Open source software’ versie 1 (juni 2002)

•

Informatiewijzer ‘Draadloze lokale netwerken op School’ versie 1.1 (juni 2002)

•

Informatiewijzer ‘Antivirus’ (juli 2002)

•

Ondernemend samenwerken rond ICT (juli 2002; i.s.m. VBS)

•

Informatiewijzer ‘De verzekering van ICT-middelen (augustus 2002)

•

Kies- en koopwijzers van Consumentenbond beschikbaar via de site (september 2002; i.s.m. Consumentenbond)

•

Cd-rom ‘Praktijk in Beeld’ (oktober 2002)

•

NIPO-onderzoek onder samenwerkingsverbanden, schoolbesturen en ICT-coördinatoren (november 2002)

•

Kleurentool; onderwijskundige vergelijking van 7 ELO’s (november 2002)

•

Kennisnet lokaal: hulpmiddel bij aansluiting en gebruik van Kennisnet (december 2002)

Communicatieactiviteiten en -materiaal in 2002 •

Congres De digitale school in uitvoering (februari 2002)

•

Samenwerkingsplein op congres Kennis, Informatie en Communicatie (KIC; april 2002)

•

Stand op de ‘School- en computerbeurs’ (voorjaar 2002; op 6 lokaties)

•

NieuwsBulletin 3 (januari 2002)

•

Nieuwe folder Ict op School (februari 2002)

•

NieuwsBulletin 4 (maart 2002)


20

•

NieuwsBulletin 5 (mei 2002)

•

NieuwsBulletin 6 (september 2002)

•

NieuwsBulletin 7 (november 2002)

•

E-zine nummer 1 (november 2002)

•

E-zine nummer 2 (november 2002)

•

E-zine nummer 3 (december 2002)

•

In 2002 zijn in totaal 11 persberichten uitgebracht


21

Stichting Ict op School. Jaarverslag 2002

Recommend Documents