Stichting Haagse Nutsscholen
Jaarrapport 2011
Inhoudsopgave
Kerncijfers Bestuursverslag Begroting Verslag Raad van Toezicht
3 4 8 9
Jaarrekening
Balans per 31 december 2011 Staat van baten en lasten over 2011 Kasstroomoverzicht over 2011 Toelichting behorende tot de jaarrekening 2011 Honoraria van de accountant Bezoldiging van bestuurders en toezichthouders Overzicht verbonden partijen (model E) Bijlage: overzicht geoormerkte doelsubsidies OCW
12 13 14 15 33 34 35 36
Overige gegevens Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Statutaire bepalingen inzake resultaatbestemming Gebeurtenissen na balansdatum
39 40 40
2
Kerncijfers
2011
2010
7.692 8.633 -941 -960
8.112 8.578 -467 -470
-1.172 1.613 -15,2% 20,5% -73% -12,5% 86% 74% 26%
-188 1.660 -2,3% 20,0% -11% -5,8% 86% 80% 20%
PO Totaal
5.740 5.740
5.538 5.538
Personele lasten per leerling (x €) PO Totaal
4.240 4.240
4.457 4.457
Materiële lasten per leerling (x €) PO Totaal
1.500 1.500
1.081 1.081
Leerlingen (per 1 oktober) PO Totaal
1.504 1.504
1.549 1.549
Totale baten (x € 1.000) Totale lasten (x € 1.000) Saldo baten en lasten (x € 1.000) Exploitatieresultaat (x € 1.000) Eigen vermogen (x € 1.000) Balanstotaal (x € 1.000) Weerstandsvermogen - totaal vermogen Kapitalisatiefactor - totaal vermogen Solvabiliteitsratio Rentabiliteitsratio Rijksbijdragen / totale baten Personele lasten / totale lasten Materiële lasten / totale lasten Totale lasten per leerling (x €)
Personeel (31-12-2011) Totaal man werkzaam in PO Totaal vrouw werkzaam in PO Totaal personeel PO
34 114 148
23,0% 77,0% 100,0%
* Vergelijkende cijfers zijn aangepast aan de nieuwe verslaggevingsvoorschriften
3
Bestuursverslag Algemene informatie Dit verslag gaat over 2011 en beschrijft voor zeven maanden over de scholen die vielen onder de vereniging “Departement ’s-Gravenhage der Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen” en voor vijf maanden over dezelfde scholen die vielen onder de “Stichting Haagse Nutsscholen”. Eind 2010 was al duidelijk dat de Haagse Nutsscholen in liquiditeitsproblemen kwamen doordat er de jaren daarvoor te veel was ingeteerd op het eigen vermogen door een structureel te hoge personeelslast. Dit had al geresulteerd in het achterwege blijven gedurende enige jaren van investeringen in zowel personeel als materieel. Een faillissement leek onafwendbaar doordat er niet meer voldaan kon worden aan de verplichtingen. In maart 2011 is door het bestuur van de zeven scholen van de vereniging toenadering gezocht tot het bestuur van Lucas Onderwijs, wegens de aanhoudende financiële problemen. De Nutsscholen beschikten over een grote potentie ten aanzien van leerlingen en personeel binnen redelijk goed gesitueerde gebouwen. Het was duidelijk dat dit niet verloren kon en mocht gaan. Na veel gesprekken en inzet van betrokkenen (medewerkers van het bureau Lucas Onderwijs, Ministerie, directies en bestuursleden Nutsscholen, gemeente Den Haag en vakbonden) hebben de leden van de vereniging ingestemd met de overgang naar een nieuwe stichting en het opheffen van de vereniging. In september 2011 is de stichting HNS opgericht, met als bestuursleden het College van Bestuur van Lucas Onderwijs en twee voormalig bestuursleden van de vereniging. Deze bestuursvorm moet worden gezien als een overgangsfase. Er is een projectorganisatie opgericht, waarbij het einddoel is, dat de Nutsscholen voor 1 januari 2013 als reguliere Lucasscholen kunnen worden opgenomen in de bestaande Lucasorganisatie. Stichting Haagse Nutsscholen is een stichting met zeven scholen in Den Haag. Dit zijn Nutshage, Morgenstond, Boldingh, Laan van Poot, Bezuidenhout, Zorgvliet en Wooonstede. De scholen worden bezocht door 1504 leerlingen en er werken 148 medewerkers. De scholen zijn relatief autonoom en hebben integraal verantwoordelijke schoolleiders. De scholen worden, conform de werkwijze van Lucas Onderwijs, aangestuurd door een clusterdirecteur die overlegt met het College van Bestuur en daar ook verantwoording aflegt. De scholen zijn divers qua populatie, omgeving en onderwijskundig concept. De (meerjaren) plannen op stichtings-, instellings- en schoolniveau geven de kaders aan waarbinnen scholen het onderwijs ontwikkelen dat het beste aansluit bij de leerlingen. Het bestuur van de vereniging bestond uit de heer van Nouhuys (voorzitter), mevrouw Mout (secretaris), de heer Kortekaas (penningmeester) en mevrouw Palmen (lid). Het College van Bestuur van de stichting Haagse Nutsscholen bestaat uit de heer Van Blijswijk (voorzitter), de heer Van Asseldonk (vicevoorzitter), mevrouw Palmen (lid) en de heer Van Nouhuys (lid), Dit bestuur is verantwoordelijk voor de scholen en fungeert als werkgever. Het bestuur stelt de strategie vast en faciliteert en stimuleert scholen. Het bestuur, de clusterdirecteuren en de schooldirecteuren worden ondersteund door een stichtingsbureau. De Stichting Haagse Nutsscholen is lid van de PO-Raad en onderschrijft de Code Goed Bestuur Primair Onderwijs van de PO-Raad. De stichting voldoet aan de bepalingen van deze codes. Het jaar 2011 heeft voor de Nutsscholen, naast alle aandacht die uitging naar het traject van de financiële problemen bij de Nutsscholen en het overgaan naar een nieuwe bestuurlijke omgeving, in het teken gestaan van het werken aan de verschillende thema’s. Dit zijn de maatschappelijke opdracht van het onderwijs, maatwerk voor leerlingen, onderwijskwaliteit, schoolontwikkeling en kwaliteit van medewerkers. Missie Iedereen verbonden aan de stichting Lucas Onderwijs werkt vanuit de missie, de visie en de waarden zoals verwoord in ‘De Grondslag Verdiept‘. De vijf kernwaarden in dat document zijn respect, naastenliefde, genade, ontwikkeling en bezieling. Samen met de statuten van de stichting vormt dit het fundament waarop wij gezamenlijk ons onderwijs en (de onderdelen van) onze organisatie grondvesten. De stichting stelt zijn scholen in staat en stimuleert hen het best denkbare onderwijs te bieden, opdat iedere leerling zich kan ontwikkelen tot een zelfbewuste, verantwoordelijke en kansrijke burger. Het bestuur wil dat vormgeven door samen te werken: vanuit waarden, in oorsprong ontleend aan de traditie van de christelijke geloofsgemeenschap; aan aantrekkelijk onderwijs dat zich onderscheidt door ontwikkeling, aandacht voor kwaliteit, goede zorg voor de medewerkers en solidariteit met kansarmen; in actief partnerschap met de maatschappelijke omgeving; met ruimte voor diversiteit van de scholen.
4
Visie Bij het bieden van het best denkbare onderwijs kijkt Stichting Haagse Nutsscholen naar de jeugd van twee tot en met veertien jaar en de wereld waarin deze groep zich ontwikkelt. We laten ons bij ons werk mede leiden door het Verdrag inzake de Rechten van het Kind. De verbinding tussen school, thuis en de (leef)omgeving van leerlingen is van essentieel belang om leerlingen zich te kunnen laten ontwikkelen tot zelfbewuste, verantwoordelijke en kansrijke burgers. Plan van aanpak problemen Nutsscholen Vanwege de eerder genoemde problemen is een integraal plan van aanpak opgesteld. Dit plan was vooral gericht op de operationele activiteiten van de scholen voor de leerlingen en de aandacht voor de medewerkers van de scholen. Daarnaast was er speciale aandacht voor de risico’s, die in detail waren voorzien van een concrete aanpak. Ook is voor de verschillende activiteiten een extra bedrag begroot om de problemen aan te pakken en op te lossen. Het sociaal plan is voortvarend aangepakt en met de juiste aandacht voor de specifieke medewerkers uitgevoerd. De kosten die hiermee waren gemoeid waren conform de verwachtingen. Voor de huisvestingszaken is het gesprek met de gemeente gaande en verwacht het bestuur een goed vervolg voor de nieuwbouwactiviteiten van de Bolding en van Woonstede. De meerjarenonderhoudsplannen worden in 2012 opgesteld, nadat er is geschouwd en conform de inschatting is een voorziening voor het meerjarenonderhoud opgenomen. Voor de overige verplichtingen zijn nu alle problematieken met de verschillende partijen aangepakt en tot een vergelijk gekomen. Ook deze kosten bleven binnen de destijds gemaakte inschatting. Er zijn verschillende risico’s benoemd, zoals risico’s met betrekking tot personeel, huisvesting, onderwijskwaliteit en verplichtingen aan personen en organisaties. De belangrijkste aspecten: Personeel Uit de opgestelde begrotingen bleek dat op personeelsgebied een aantal kwantitatieve en kwalitatieve problemen naar voren kwamen. In overleg met de vakbonden is een sociaal plan opgesteld om deze personeelsproblemen op te lossen. Onmiddellijk na het besluit in april 2011 om de scholen van de Vereniging Haagse Nutsscholen in een aparte stichting over te dragen aan Lucas Onderwijs zijn de besprekingen geopend met de vakorganisaties voor het opstellen van een sociaal plan. Er was sprake van een structureel te hoge personeelslast en een onevenwichtige verhouding tussen onderwijsgevend en onderwijsondersteunend personeel ten nadele van het Onderwijzend Personeel. Daarnaast was een groep medewerkers hoger ingeschaald dan de bij actuele functie behorende salarisschaal. In goed overleg met de vakbonden werd een sociaal plan opgesteld dat resulteerde in het verminderen van 14fte. De medewerkers die lid van een vakbond zijn, hebben hier positief mee ingestemd. Op den duur moet dit resulteren in een besparing van € 450.000. De maatregelen van het in mei afgesloten sociaal plan bestonden uit: Directe algehele vacaturestop; Beëindiging van alle tijdelijke contracten uiterlijk per 31-07-2011; Beëindiging van alle bovenschoolse functies; Afvloeiing van personeel op basis van individuele schoolbegrotingen; Activering -en stimuleringsmaatregelen van werk naar werk. Accent op het primaire proces. Uiteindelijk zijn 15 medewerkers, 10,8 fte, in het sociaal plan opgenomen. Direct in mei is gestart met de uitvoering van de ondersteuningsmaatregelen voor de medewerkers die zijn opgenomen in het sociaal plan. Voor alle medewerkers is een individueel plan van aanpak opgesteld. Afhankelijk van de wensen en mogelijkheden van de individuele medewerkers zijn vervolgafspraken gemaakt voor verdere ondersteuning. Het is mogelijk geweest gebruik te maken van de inzet van Focus Nederland, een organisatie voor loopbaanbegeleiding en outplacement. Er waren mogelijkheden voor de inschakeling van specialisten in loopbaanadvies (sollicitatietraining, sollicitatiebegeleiding, persoonlijk ontwikkelplan, coaching). Alle medewerkers hebben een aanbod ontvangen voor een vrijblijvend, oriënterend en vertrouwelijk intakegesprek bij Focus. Resultaten Sociaal Plan Totaal fte in sociaal plan Fte herplaatst Fte bemiddeld uitkering of anders
10,8 (15 medewerkers) 3,6 (6 medewerkers) 7,2 (9 medewerkers)
Flankerend aan de uitvoering van het sociaal plan zijn er activiteiten gestart om het personeelsbeleid in lijn te brengen met het beleid van Lucas Onderwijs. Functies zijn in overeenstemming gebracht met bijbehorende salarisschalen. Er is een planning en een start gemaakt met het invoeren van LB-schalen tot op het verplichte niveau. De kaderregelingen voor de gesprekscyclus en het taakbeleid zijn opnieuw vastgesteld. 5
Huisvesting Bij twee scholen waren nieuwbouwplannen en deze plannen zijn in overleg met de gemeente besproken en deels aangepast. Er waren geen meerjarenonderhoudsplannen en onderhoudsvoorzieningen aanwezig. Om risico’s voor de toekomst in beeld te krijgen zijn alle gebouwen geschouwd, die niet voor vervanging in aanmerking kwamen. Bij deze schouwingen zijn geen grote (financiële) risico’s naar voren gekomen. Onderwijskwaliteit De onderwijskwaliteit stond bij enkele scholen onder druk. Bij Morgenstond heeft de inspectie de school wederom als zwak beoordeeld. Door extra inzet van medewerkers en een externe instantie wordt deze specifieke problematiek aangepakt. De opgelopen achterstanden op het gebied van investeringen in leermiddelen, ICT en opleiding van medewerkers zijn begroot en opgenomen in de jaar- en meerjarenbegrotingen. Overige verplichtingen Vanwege verschillende problemen op bestuurlijk en organisatorisch gebied bleken verschillende verplichtingen niet juist of volledig opgenomen in de administratie. Deze verplichtingen zijn nu aangepakt en is met de verschillende partijen tot een vergelijk gekomen. Ook deze kosten bleven binnen de destijds gemaakte inschatting. Financieel De vergelijkende cijfers over het jaar 2010 en de situatie per 31 december 2010 betreffen de vereniging van de Nutsscholen, geconsolideerd met de steunstichting van de Nutsscholen, omdat deze beide zijn opgenomen in de nieuwe Stichting Haagse Nutsscholen. In de begroting van 2011 werd uitgegaan van een negatief resultaat van € 298.000. Uit de bijgaande jaarrekening blijkt een negatief resultaat van € 960.000. Het resultaat over 2010 bedroeg negatief € 470.000. In de eerste maanden van 2011 was duidelijk geworden dat de vereniging uiterlijk in mei 2011 de salarissen niet meer zou kunnen betalen. Alle mogelijkheden om financiering te verkrijgen waren ingezet (een lening bij het Ministerie, uitstel van betaling bij de belastingdienst, laat betalen aan crediteuren en de banktegoeden van de steunstichting). Na overleg met het bestuur en medewerkers van Lucas Onderwijs zijn veel activiteiten door Lucas Onderwijs en de Nutsscholen ontplooid om in kaart te brengen wat de mogelijkheden en de risico’s waren. Tevens zijn deze inhoudelijke zaken vertaald naar begrotingen. Dankzij het breed gedragen besluit van Lucas Onderwijs om haar maatschappelijke opdracht op te pakken ten gunste van de Haagse Nutsscholen werd een faillissement afgewend. Het resultaat in 2011 is dan ook fors beïnvloed door de extra kosten vanwege het sociaal plan, de verwerking van een aantal oudere posten en de aanpassingen vanwege waarderingsgrondslagen, zoals het opvoeren van een voorziening voor groot onderhoud. Als deze aanpassingen niet waren uitgevoerd, waren de operationele kosten hoger dan begroot en was de begroting operationeel overschreden. Door een aantal ingrepen zoals hiervoor beschreven zijn de eenmalige kosten ongeveer € 800.000. De financiële positie van de Stichting Haagse Nutsscholen is niet goed. Lucas Onderwijs heeft het voornemen om de Nutsscholen per 1 januari 2013 in de Stichting Lucas Onderwijs op te nemen. De opgestelde meerjarenbegroting van de Nutsscholen ziet er gezond uit en op termijn (ongeveer 8 jaar) zijn de negatieve reserves afgebouwd. Op de balans per ultimo 2010 had het Ministerie een lening verschaft die in 2011 is afgelost. Bij de overdracht van de bezittingen van de Stichting Steunfonds aan de nieuwe Stichting Haagse Nutsscholen is afgesproken dat de Stichting Steunfonds nieuwe activiteiten ontwikkelt om de Nutsscholen nu en in de toekomst extra te ondersteunen. Om dit goed op te starten heeft het bestuur besloten de Stichting Steunfonds € 25.000 ter beschikking te stellen om deze activiteiten op te starten. De overige voorzieningen bestaan uit de voorziening voor onderhoudskosten. De voorziening voor onderhoudskosten wordt gevormd voor periodiek groot onderhoud dat dient te worden verricht op de gebouwen. De voorziening voor onderhoudskosten is langlopend. De toevoegingen aan deze voorziening zijn bepaald op basis van het geschatte bedrag van het groot onderhoud en de periode die telkens tussen de werkzaamheden voor groot onderhoud verloopt. Op het moment van opstellen van de balans is nog geen meerjarenonderhoudsplan aanwezig. Dit plan zal in 2012 worden opgesteld en dotaties op basis van dit plan worden toegevoegd aan de voorziening en geplande uitgaven worden onttrokken. Rekening courant Lucas Onderwijs Lucas Onderwijs heeft middelen ter beschikking gesteld aan de stichting (€ 1.520.000). Daardoor was het mogelijk om financiële verplichtingen te voldoen conform de afspraken die waren gemaakt met crediteuren, belastingdienst en het Ministerie.
6
Treasury Management De stichting heeft financiering nodig om te kunnen functioneren en op termijn deze financiering te beperken. Lucas Onderwijs heeft deze financiering georganiseerd voor de stichting. De stichting heeft geen eigen treasury statuut, maar volgt het statuut en de afspraken zoals die zijn opgesteld voor Lucas Onderwijs. Stichting Haagse Nutsscholen voldoet aan de voorwaarden die zijn beschreven in de Regeling beleggen en belenen door instellingen voor onderwijs en onderzoek 2010. Toekomst De basiskwaliteit van de scholen moet op orde zijn. Daarbij is aandacht voor de brede vorming van de leerling belangrijk. De Stichting Haagse Nutsscholen ondersteunt haar scholen bij innovaties en bij noodzakelijke verbetertrajecten. Dat betekent blijvende aandacht voor het versterken van zwakke scholen en planmatig werken aan schoolontwikkeling via de cyclus jaarplan / jaarverslag. Daarnaast wil de stichting meer gaan doen met ICT en de verbetering van de scholing op dit terrein. Dit kan helpen om het werk slimmer en beter te doen. Voor alle medewerkers op de scholen, zowel onderwijzend personeel als directie en ondersteunend personeel is scholing noodzakelijk zodat een ieder voldoende kundig blijft en wordt om de nieuwe uitdagingen aan te kunnen. Ten slotte wordt het komende jaar veel aandacht en tijd besteed aan een nieuw strategisch beleidsplan. Voor de Haagse Nutsscholen is dit de gelegenheid te participeren in de ontwikkeling van een strategisch beleidsplan. Veel projecten vanuit het huidige strategisch beleidsplan zijn de afgelopen 4 jaar in het primair onderwijs van Lucas Onderwijs uitgevoerd. Voor de Haagse Nutsscholen blijken veel van die projecten aan te sluiten op de ontwikkelingen binnen de Haagse Nutsscholen; zeker na de incorporatieperiode mei 2011 t/m december 2012 In 2012 zal bekeken worden welke activiteiten prioriteit krijgen. Met niet minder enthousiasme en ambities zullen diverse plannen die in het nieuwe strategisch beleidsplan opgenomen worden, opgezet en gestart gaan worden. Ondanks de aankomende bezuinigingen zullen deze nieuwe uitdagingen op deskundige wijze worden ingezet. Bij deze activiteiten worden nadrukkelijk ouders en de samenleving rondom de scholen betrokken. De stichting stimuleert dit proces ook al gaat dit op veel scholen al erg goed. Er zijn veel ouders die meedraaien en meehelpen met de activiteiten die op scholen plaatsvinden alsmede actieve MR-ouders en ouderraadleden die met de schoolleiding over het gevoerde beleid spreken. De ontwikkeling van de brede buurtschool ligt op koers maar wordt de komende jaren nog verder uitgebreid. Een activiteit die de relatie tussen school en samenleving versterkt. Dit aspect heeft een belangrijke plaats ingenomen in de doelstellingen van de stichting en zal de komende periode zeker verder worden uitgebouwd.
7
Begroting 2012 Staat van baten en lasten
Begroting 2012 EUR EUR
3.1 3.2 3.3
Baten Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen en -subsidies Overige baten
6.798.226 217.581 499.125
Totaal baten
4.1 4.2 4.3 4.4
Lasten Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten
7.514.932
6.067.487 174.124 769.425 650.480
Totaal lasten
7.661.516
Saldo baten en lasten
5
Financiële baten en lasten scholen Financiële baten en lasten stichting
-146.584
-
Nettoresultaat
-146.584
Den Haag, 25 mei 2012 College van Bestuur Stichting Haagse Nutsscholen
De heer H.W.M. van Blijswijk Voorzitter
8
Verslag Raad van Toezicht De Raad van Toezicht van de Stichting Haagse Nutsscholen bestaat uit dezelfde leden die de Raad van Toezicht van Lucas Onderwijs vormen. De Raad heeft onder meer tot taak om toezicht te houden op het realiseren van de doelstelling van de Stichting Haagse Nutsscholen sinds de oprichting van de stichting op 1 augustus 2011. Dit doet hij onder meer door het bewaken van de integriteit van de besluitvorming rond materiële en de immateriële eigendommen, het nagaan of het bestuur zorgvuldig handelt naar, in en vanuit het belang van Lucas Onderwijs en de Haagse Nutsscholen, het vragen van verantwoording door het bestuur en het toezien op een doelmatige en doeltreffende aanwending van de middelen. Deze taak wordt uitgevoerd door te spreken met het bestuur van de stichting over de behaalde resultaten op basis van verantwoordingsdocumenten, de besluitvorming van het bestuur te toetsen en gevraagd en ongevraagd te adviseren aan het bestuur, één en ander conform statuten en reglementen. Op 7 juli 2011 is de Stichting Haagse Nutsscholen opgericht. Tijdens de vergaderingen van de Raad van Toezicht worden zaken van de Stichting Lucas Onderwijs en de Stichting Haagse Nutsscholen besproken. Dit verslag gaat over beide stichtingen. Lucas Onderwijs is lid van de PO-Raad en van de VO-Raad. Lucas onderschrijft de code Goed Bestuur Primair Onderwijs van de PO-Raad en de Code Goed onderwijsbestuur van de VO-Raad. De structuur van toezicht en bestuur is door Lucas Onderwijs in 2004 reeds gekozen. Lucas voldoet ook aan de andere bepalingen in deze codes. De Raad van Toezicht is in 2011 als volgt samengesteld: De heer mr. M.A.P. van Haersma Buma (voorzitter) Mevrouw mr. T.J.T. Raas MBA Mevrouw mr. I.Y. Tan Mevrouw J.I. van Werkhoven MA ed De heer drs. M.C. Boon RC De heer drs. F.H. Lemmink MBA De heer dr. F.J. de Wuffel (vicevoorzitter)
aangetreden per 01-01-2008 01-06-2008 01-11-2008 01-07-2010 01-07-2010 01-07-2010 01-06-2008
af te treden per 01-01-2012 01-06-2012 01-11-2012 01-07-2014 01-07-2014 01-07-2014 01-06-2012
herbenoembaar ja ja ja ja ja ja ja
De heer van Haersma Buma is door de Raad van Toezicht herbenoemd. De Raad van Toezicht is in 2011 vijf keer bijeenkomen. Dit betreffen drie keer een reguliere vergadering en één Koersdag. Daarnaast heeft de Raad een vergadering gehouden met speciale aandacht over de situatie rondom de Nutsscholen. Bij de vergaderingen van de Raad van Toezicht zijn tevens aanwezig de leden van het College van Bestuur, de stichtingscontroller en de secretaris/directeur. Waar nodig is de externe accountant bij de vergadering aanwezig. De Raad van Toezicht vergadert minimaal een keer per jaar zonder het College van Bestuur. Tijdens de vergaderingen zijn onder meer de volgende onderwerpen aan de orde gekomen: Actieplan Leerkracht; Strategisch beleidsplan; Resultaten van de inspectie in het Primair- en Voortgezet Onderwijs; Eigen risicodragerschap WGA/WIA; Maatschappelijke opdracht; Management Letter van de externe accountant en de opvolging van de daaruit voortvloeiende acties; Jaarrapport, waarin opgenomen de Jaarrekening 2010; Begroting 2012; Integratie / segregatie; Stichting Glaslokaal; Instandhouding van de Nutsscholen; In de vergadering van maart 2011 werd de Raad van Toezicht door het College van Bestuur op de hoogte gebracht over het verzoek dat Lucas was gedaan om te helpen om de Nutsscholen in stand te houden. De vereniging waar deze scholen toe behoorden, ging bijna failliet. In een extra uitgeschreven vergadering in april is uitgebreid met het College gesproken over de risico’s die deze overname met zich mee zouden brengen maar ook over de mogelijkheden die dit voor beide partijen zou opleveren. Er is uitvoerig gesproken over de financiële risico’s alsmede de belangrijkste activiteiten die de instandhouding van de Nutsscholen met zich meebrachten. Na een gedegen onderzoek is de Stichting Haagse Nutsscholen opgericht, waar de Nutsscholen in onder zijn gebracht. Het bestuur van deze stichting is hetzelfde bestuur als Lucas Onderwijs en is aangevuld met enkele leden uit het bestuur van de vereniging van de Nutsscholen. Het doel is om deze scholen met ingang van 1 januari 2013 binnen Lucas Onderwijs te laten opereren, op dezelfde wijze als de overige scholen van Lucas. Gedurende het resterende gedeelte van het verslagjaar heeft het CvB de leden van de Raad voortdurend op de hoogte gehouden over de ontwikkelingen en de voortgang rondom deze overname en omtrent de afbouw van de vereniging en de start van de Stichting Haagse Nutsscholen. Gebleken is dat de overname van deze groep scholen Lucas Onderwijs veel goodwill heeft opgeleverd in het onderwijsveld. In juni 2011 is gesproken over het jaarrapport 2010 in aanwezigheid van de externe accountant. In de vergadering van de Financiële Commissie van de Raad van Toezicht wordt uitgebreid op de inhoud en het proces van het jaarrapport ingegaan. Mede op basis van het advies van de Financiële Commissie en de bevindingen van de externe accountant, wordt dit rapport op hoofdlijnen doorgenomen in de vergadering van de Raad. De Raad van Toezicht heeft in deze vergadering het jaarrapport 2010 goedgekeurd na een positief advies van de Financiële Commissie. 9
In diezelfde vergadering heeft de accountant de Management Letter 2010 en het accountantsverslag toegelicht en zijn de daaruit voortvloeiende acties voor het Stichtingsbureau besproken. Tijdens de Koersdag op 1 oktober is gesproken over de kwaliteit van het onderwijs op de Lucasscholen. Het bestuur heeft hierover een duidelijke visie: de kwaliteit van taal en rekenen moet op iedere school op orde zijn. Daarnaast kiest Lucas Onderwijs voor een brede kwaliteitsbenadering. Dit staat verwoord in het Strategisch Beleids Plan. Hierbij gaat het om de complete ontwikkeling van het kind: cognitief, sociaal-emotioneel, fysiek en moreel. Daarbij zijn het pedagogisch klimaat binnen de school, het leggen van verbinding tussen school, thuis en samenleving, multiculturaliteit, cultureel erfgoed en wereldburgerschap van groot belang. Het afmeten van de kwaliteit alleen aan de hand van de cito-scores is naar mening van het bestuur en de Raad te weinig; het gaat om meer dan dat. De Raad van Toezicht heeft meegedacht met het bestuur en voor de brede invulling van de kwaliteit een aantal trefwoorden geformuleerd. Het besluit van het College van Bestuur om in 2011 eigen risicodragerschap WGA/WIA te worden, heeft voor een uitgebreide discussie gezorgd in enkele vergaderingen. Ook in de vergaderingen van de Financiële Commissie is daar uitvoerig over gesproken. Door verschillende scenario’s op te stellen bleek dat het op langere termijn gunstig is voor de stichting om eigen risicodrager te worden. In eerste instantie moet een voorziening worden gevormd, die de komende jaren wordt “terugverdiend”. De Financiële Commissie heeft de Raad positief geadviseerd over het besluit om eigen risicodrager voor de WGA/WIA te worden. Eind 2011 heeft Lucas Onderwijs het treasurystatuut vernieuwd. De leden van de Financiële Commissie hebben daarover eerst met het bestuur en de stichtingscontroller gesproken. Op basis van een aantal door het bestuur gekozen uitgangspunten is een statuut opgesteld. In december heeft de Raad van Toezicht dit statuut vastgesteld. Gedurende het jaar is diverse keren gesproken over de financiering van de Stichting Glaslokaal. Deze Stichting, die van groot belang is voor de ICT-voorzieningen van de scholen van Lucas Onderwijs, kwam in liquiditeitsproblemen en heeft een businessplan opgesteld voor de komende jaren. Lucas Onderwijs heeft, onder verschillende voorwaarden, ingestemd om de financiering de komende jaren te verzorgen. De Raad van Toezicht heeft deze ontwikkeling nauwgezet gevolgd en zich continu laten informeren over de mogelijke (financiële) risico’s. In december is de begroting 2012 besproken. Na een inhoudelijke bespreking is de door het College van Bestuur vastgestelde begroting 2012 van alle sectoren met een positief advies van de Financiële Commissie naar de Raad van Toezicht gezonden. De meerjarenbegroting van het Voortgezet Onderwijs is door het College van Bestuur niet vastgesteld. De door het bestuur vastgestelde meerjarenbegrotingen van het Primair Onderwijs en het bureau zijn door de Financiële Commissie wel met een positief advies om goed te keuren naar de Raad van Toezicht gestuurd en in de vergadering van de Raad van Toezicht zijn deze ook goedgekeurd. De Raad heeft het bestuur verzocht om medio 2012 een herziene meerjarenbegroting VO te presenteren. Gedurende het verslagjaar heeft de Raad van Toezicht zich laten informeren door het CvB over de aanstaande bezuinigingen op Passend Onderwijs en welke consequenties dit voor betreffende Lucasscholen zou hebben. De Raad van Toezicht vindt het belangrijk om contact te houden met de scholen. Zo worden er minimaal eenmaal per jaar gesprekken gepland met de cluster- en instellingsdirecteuren. In het verslagjaar is dit gesprek in de vergadering van maart georganiseerd. Er is een uiteenzetting gepresenteerd over het Actieplan Leerkracht binnen het PO. De instellingsdirecteuren hebben een presentatie gehouden over diverse onderwerpen zoals de functiemix en het ziekteverzuim. Daarna is gediscussieerd over deze onderwerpen. Dit contact met de scholen wordt versterkt doordat de leden van de Raad van Toezicht per jaar een aantal schoolbezoeken afleggen. Onder andere op deze wijze wordt een beter beeld te krijgen van de sfeer, cultuur en actuele situatie op de scholen verkregen. Tevens worden er vergaderingen bezocht van zowel GMR PO als GMR VO. In 2011 heeft de Raad van Toezicht een zelfevaluatie uitgevoerd. Doel hiervan is om te komen tot inzichten die het functioneren van de Raad van Toezicht beïnvloeden of waarover een nadere mening moet worden gevormd. Voor het uitvoeren van deze evaluatie is een externe adviseur ingeschakeld, die met alle leden individuele gesprekken heeft gevoerd. De bevindingen zijn vastgelegd in een rapport dat in 2012 wordt besproken. Op basis hiervan worden waar mogelijk nadere acties geformuleerd om het functioneren van de Raad van Toezicht te verbeteren. In februari 2012 werd duidelijk dat de resultaten over 2011 onverwachts fors afweken ten opzichte van zowel de vastgestelde begroting als de tijdens het jaar uitgegeven forecasts. Dit is in eerste instantie besproken in de Financiële Commissie en later in de Raad van Toezicht zelf. Besloten is een externe partij, Conqueastor, in opdracht van de voorzitter van de Raad van Toezicht en de voorzitter van de Financiële Commissie te laten onderzoeken wat de onderliggende oorzaken van deze problematiek zijn en hoe robuust de organisatie, processen, systemen en competenties van het (financiële) bedrijfsvoeringproces zijn. De Raad van Toezicht zal de analyse in het tweede kwartaal bespreken en aan de hand daarvan met het College van Bestuur interventies afspreken die op afzienbare termijn moeten leiden tot een robuuste inrichting van de (financiële) bedrijfsvoering. 10
Financiële commissie van de Raad van Toezicht De onderwerpen die gaan over financiën of daar raakvlakken mee hebben, worden voorbereid tijdens de vergaderingen van de Financiële Commissie. Tijdens deze vergaderingen worden onderwerpen uitvoerig besproken en uitgediept. Zodoende kan de Financiële Commissie een gedegen advies geven aan de Raad van Toezicht. Ook adviseert de Financiële Commissie het College van Bestuur en de Raad van Toezicht over mogelijke risico’s, ontwikkelingen en aandachtspunten. Twee leden vanuit de Raad hebben zitting in de Financiële Commissie. Dit zijn de heren Boon en Lemmink. Zij spreken tijdens de vergadering met de voorzitter van het College van Bestuur en de stichtingscontroller. Zo nodig wordt het hoofd van de afdeling F&A en de externe accountant uitgenodigd. In 2011 is de Financiële Commissie zeven keer bij elkaar geweest. Twee vergaderingen in april 2011 zijn extra ingepland vanwege de overname van de Nutsscholen. In de extra vergaderingen zijn de financiële risico’s en mogelijkheden doorgenomen alsmede de belangrijkste activiteiten die de instandhouding van de Nutsscholen met zich meebrachten. In oktober 2011 had de Financiële Commissie een gesprek met de accountant om te spreken over het controleplan. De controle van de accountant is erop gericht om processen en de uitvoering daarvan scherper in beeld te krijgen. Remuneratiecommissie van de Raad van Toezicht Ieder jaar hebben de leden van het CvB een beoordelingsgesprek met de remuneratiecommissie. Die commissie bestaat uit 2 leden van de Raad te weten de voorzitter en de vicevoorzitter van de Raad van Toezicht. In die gesprekken wordt teruggekeken naar de resultaten van het afgelopen jaar en de (persoonlijke) doelen voor het komende jaar afgesproken. Tevens heeft de Raad gesproken over de honorering van de bestuurders. Eind 2011 is voor het eerst een cao voor bestuurders in het voortgezet onderwijs afgesloten. De Raad heeft besloten dat de bestuurders zich aan deze cao dienen te houden. Het salaris van de bestuurders valt binnen de grenzen van deze cao. Het maximum van het in de cao opgenomen salariëring blijft binnen de grenzen die de Minister van OCW heeft aangegeven. Een deel van de vergoedingen voor de Raad van Toezicht-leden is besteed aan een interactieve rekenmethode op de basisschool De Paschalis. Dit niet-opgevraagde deel bedraagt in 2011 € 7.083. Op pagina 51 is een overzicht van de uitgekeerde beloningen opgenomen. Raad van Toezicht Stichting Lucas Onderwijs en Stichting Haagse Nutsscholen
De heer mr. M.A.P van Haersma Buma Voorzitter
11
Jaarrekening Balans per 31 december 2011 (na resultaatbestemming)
2010
2011 EUR
1.2 1.3
Vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa
EUR
EUR
908.711 -
821.668 -
908.711
821.668
1.5 1.7
Vlottende activa Vorderingen Liquide middelen
2.1
Eigen Vermogen
2.2
Voorzieningen
2.4
Kortlopende schulden
EUR
494.221 257.224
348.882 441.972 790.854
751.445
1.612.522
1.660.156
-1.172.444
-187.720
400.895
58.467
2.384.071
1.789.409
1.612.522
1.660.156
12
Staat van baten en lasten over 2011
2011
2010
Begroting 2011 EUR EUR
EUR
6.604.518
6.880.354
6.982.980
260.720 826.488
77.185 542.413
272.792 855.886
EUR
EUR
EUR
Baten 3.1 3.2
3.3
Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen en subsidies Overige baten Totaal baten
7.691.726
8.111.658
7.499.952
Lasten 4.1 4.2 4.3 4.4
Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten Totaal lasten Saldo baten en lasten
5
Financiële baten en lasten scholen Operationeel resultaat
Financiële baten en lasten stichting Nettoresultaat
6.376.428 142.800 818.015 1.295.463
6.904.140 147.232 552.827 974.050
6.416.138 156.093 457.250 763.237 8.632.706
7.792.718
8.578.249
-940.980
-292.766
-466.591
-18.744
-5.650
-3.420
-959.724
-298.416
-470.011
-
-
-
-959.724
-298.416
-470.011
13
Kasstroomoverzicht over 2011
2010
2011 EUR Kasstroom uit operationele activiteiten Nettoresultaat Gecorrigeerd voor: · Afschrijvingen 2011 · Mutatie voorzieningen
EUR
EUR
-470.011
-959.724 147.232 -951
142.800 342.428
146.281
485.228 Veranderingen in vlottende middelen · Vorderingen · Onttrekking liquiditeiten steunstichting · Schulden
Kasstroom uit investerings-activiteiten (Des-)Investeringen in materiële vaste activa
91.544 325.102
145.341 -25.000 594.662
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten
EUR
715.003
416.646
240.507
92.916
-90.259
-55.758
Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten
-55.758
-90.259
Mutatie liquide middelen
184.749
2.657
Beginstand liquide middelen Eindstand liquide middelen Mutatie liquide middelen
254.566 257.223
257.223 441.972 184.749
2.657
14
Toelichting behorende tot de jaarrekening 2011 Algemeen Juridische vorm en voornaamste activiteiten De organisatie is een stichting; de voornaamste activiteiten van Stichting Haagse Nutsscholen bestaan uit het verzorgen van primair onderwijs in het westelijk deel van de Randstad. Toegepaste standaarden De jaarrekening is opgesteld volgens de Regeling jaarverslaggeving onderwijs. In deze regeling is bepaald dat de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving (in het bijzonder RJ 660 Onderwijsinstellingen) van toepassing zijn en met inachtneming van de daarin aangeduide uitzonderingen. Grondslagen algemeen De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten, met uitzondering van de financiële instrumenten. Voor zover niet anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar de organisatie zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. De jaarrekening is opgesteld in euro’s, de functionele valuta van de organisatie. De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijk resultaten, uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft. De vergelijkende cijfers over het jaar 2010 en de situatie per 31 december 2010 betreffen de vereniging van de Nutsscholen, geconsolideerd met de steunstichting van de Nutsscholen, omdat deze beide zijn opgenomen in de nieuwe Stichting Haagse Nutsscholen. De rekening-courant van Lucas Onderwijs dient ter financiering en is rente dragend (marktconform). Lucas Onderwijs heeft niet de intentie deze rekening-courant op korte termijn op te eisen. Lucas is voornemens de stichting Haagse Nutsscholen per 1 januari 2013 te laten fuseren met stichting Lucas. Het College van Bestuur is op basis van de voornoemde maatregelen, ervan overtuigd dat er voldoende waarborgen zijn om de continuïteit van de activiteiten van de stichting Haagse Nutsscholen te garanderen. Financiële instrumenten Financiële instrumenten omvatten investeringen in effecten, handels- en overige vorderingen, geldmiddelen, leningen en overige financieringsverplichtingen, handelsschulden en overige te betalen posten. Materiële vaste activa De gebouwen en terreinen, inventaris en apparatuur, andere vaste bedrijfsmiddelen, materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs verminderd met de cumulatieve afschrijvingen. Investeringssubsidies worden zichtbaar in mindering gebracht op de materiële vaste activa. De afschrijvingen worden berekend als een percentage over de aanschafprijs volgens de lineaire methode op basis van de economische levensduur. Op terreinen, materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa wordt niet afgeschreven. De volgende afschrijvingspercentages worden hierbij gehanteerd: Gebouwen : 2-5% Inventaris en apparatuur : 5-33% Andere vaste bedrijfsmiddelen : 8-33%
15
Bijzondere waardeverminderingen of vervreemding van vaste activa Vaste activa met een lange levensduur dienen te worden beoordeeld op bijzondere waardeverminderingen wanneer wijzigingen of omstandigheden zich voordoen die doen vermoeden dat de boekwaarde van een actief niet terugverdiend zal worden. De terugverdienmogelijkheid van activa die in gebruik zijn, wordt bepaald door de boekwaarde van een actief te vergelijken met de toekomstige netto-kasstromen die het actief naar verwachting zal genereren. Wanneer de boekwaarde van een actief hoger is dan de geschatte toekomstige kasstroom, wordt een bedrag voor impairment ten laste van het resultaat geboekt voor het verschil tussen de boekwaarde en de actuele waarde van het actief. Voor verkoop beschikbare activa worden gewaardeerd tegen boekwaarde of lagere actuele waarde, onder aftrek van verkoopkosten. Vorderingen Zie de toelichting onder financiële instrumenten. Liquide middelen De liquide middelen staan ter vrije beschikking van de stichting tenzij anders vermeld. Zie verder de toelichting onder financiële instrumenten. Eigen vermogen Onder het eigen vermogen worden de algemene reserves, de bestemmingsreserves en de bestemmingsfondsen gepresenteerd. De algemene reserve bestaat uit de reserves die ter vrije beschikking staan van het Bestuur. Indien een beperktere bestedingsmogelijkheid door de organisatie is aangebracht, dan is het aldus afgezonderde deel van het eigen vermogen aangeduid als bestemmingsreserve. Indien de beperktere bestedingsmogelijkheid door derden is aangebracht, dan wordt dit deel aangemerkt als bestemmingsfonds. Voorts is binnen het eigen vermogen een onderscheid gemaakt naar publieke en private middelen. Voorzieningen Onder de voorzieningen worden de personele voorzieningen en de overige voorzieningen gepresenteerd. Tenzij anders aangegeven worden de voorzieningen opgenomen tegen de nominale waarde. De personeelsvoorzieningen zijn opgenomen tegen contante waarde; bij de berekening van de contante waarde is er van uitgegaan dat het renteniveau ultimo boekjaar, waarmee de berekening van de contante waarde is gedaan, gelijk is aan de te verwachten indexering van de personeelslasten de komende jaren. Toevoegingen aan voorzieningen vinden plaats ten laste van de staat van baten en lasten. Uitgaven vinden rechtstreeks plaats ten laste van de voorzieningen. Een voorziening wordt in de balans opgenomen, wanneer sprake is van: een in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting die een gevolg is van een gebeurtenis in het verleden; en waarvan een voldoende betrouwbare schatting kan worden gemaakt; en het waarschijnlijk is dat voor de afwikkeling van die verplichting een uitstroom van middelen nodig is. Uitzondering op voorgaande voorwaarden betreft de egalisatievoorziening voor groot onderhoud. De toevoegingen aan deze voorziening zijn bepaald op basis van het geschatte bedrag van het groot onderhoud en de periode die telkens tussen de werkzaamheden voor groot onderhoud verloopt. Op het moment van opstellen van de balans is nog geen meerjarenonderhoudsplan aanwezig. Dit plan zal in 2012 worden opgesteld en dotaties op basis van dit plan worden toegevoegd aan de voorziening en geplande uitgaven worden onttrokken. Personeelsbeloningen/pensioenen Uitgangspunt is dat de in de verslagperiode te verwerken pensioenlast gelijk is aan de over die periode aan het pensioenfonds verschuldigde pensioenpremies. Voor zover de verschuldigde premies op balansdatum nog niet zijn voldaan, wordt hiervoor een verplichting opgenomen. Als de op balansdatum reeds betaalde premies de verschuldigde premies overtreffen, wordt een overlopende actiefpost opgenomen voor zover sprake zal zijn van terugbetaling door het fonds of van verrekening met in de toekomst verschuldigde premies. Verder wordt op balansdatum een voorziening opgenomen voor bestaande additionele verplichtingen ten opzichte van het fonds en de werknemers, indien het waarschijnlijk is dat voor de afwikkeling van die verplichtingen een uitstroom van middelen zal plaatsvinden en de omvang van de verplichtingen betrouwbaar kan worden geschat. Het al dan niet bestaan van additionele verplichtingen wordt beoordeeld aan de hand van de uitvoeringsovereenkomst met het fonds, de pensioenovereenkomst met de werknemers en andere (expliciete of impliciete) toezeggingen aan de werknemers. De voorziening wordt gewaardeerd tegen de beste schatting van de contante waarde van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen op balansdatum af te wikkelen. Voor een op balansdatum bestaand overschot bij het pensioenfonds wordt een vordering opgenomen als Lucas Onderwijs de beschikkingsmacht heeft over dit overschot, het waarschijnlijk is dat het overschot naar Lucas Onderwijs zal toevloeien en de vordering betrouwbaar kan worden vastgesteld.
16
Schulden Schulden met een resterende looptijd van meer dan één jaar worden aangeduid als langlopend. Schulden met een op balansdatum resterende looptijd van ten hoogste één jaar worden aangeduid als kortlopend. Schulden worden niet gesaldeerd met activa. Zie verder de toelichting onder financiële instrumenten. Opbrengstverantwoording Rijksbijdragen, overige overheidsbijdragen en -subsidies Rijksbijdragen, overige overheidsbijdragen en -subsidies uit hoofde van de basisbekostiging worden in het jaar waarop de toekenning betrekking heeft, volledig verwerkt als baten in de staat van baten en lasten. Indien deze opbrengsten betrekking hebben op een specifiek doel, dan worden deze naar rato van de verrichte werkzaamheden als baten verantwoord. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode. Kasstromen in buitenlandse valuta’s zijn herleid naar euro’s met gebruikmaking van de gewogen gemiddelde omrekeningskoersen voor de betreffende periodes.
17
1.2 Materiële vaste activa Het verloop van de materiële vaste activa is als volgt weer te geven:
1.2.1 Gebouwen en terreinen EUR Stand per 1 januari 2011: Aanschafprijs Cumulatieve afschrijvingen en waardeverminderingen
1.2.2 1.2.3 Inventaris en Andere vaste apparatuur bedrijfsmiddelen EUR EUR
1.2.4 MVA in uitvoering
Totaal
EUR
EUR
45.450
1.252.684
766.401
2.064.535
-4.065
-581.172
-570.588
-1.155.825
41.385
671.512
195.813
41.332
14.426
55.758
-3.016
-103.439
-36.345
-142.800
-3.016
-62.107
-21.919
-
-87.042
Aanschafprijs Cumulatieve afschrijvingen en waardeverminderingen
45.450
1.294.016
780.827
-
2.120.293
-7.081
-684.611
-606.933
-
-1.298.625
Boekwaarde
38.369
609.405
173.894
-
821.668
Boekwaarde
Mutaties in de boekwaarde: Correctie voorgaande jaren verkrijgingsprijs Investeringen Desinvesteringen Correctie voorgaande jaren afschrijvingen Afschrijvingen Afschrijving desinvesteringen
Saldo
-
908.711
Stand per 31 december 2011:
18
1.5 Vorderingen
2010
2011 EUR
1.5. 1.5.6
Ministerie Overige overheden
1.5.7
Overige vorderingen · Overige
1.5.8
Overlopende activa
EUR
EUR
EUR
356.515 42.935
25.936
61.988
296.762 296.762
61.988
26.184
32.783
348.882
494.221
Ministerie Per ultimo 2010 had het Ministerie een lening verschaft die in 2011 is afgelost. Debiteuren In de debiteuren is geen bedrag opgenomen met een resterende looptijd langer dan 1 jaar. Overige overheden In de overige overheden zijn vorderingen opgenomen op de verschillende gemeenten inzake nieuwbouw en eerste inrichtingen.. Overige vorderingen In de overige vorderingen is geen bedrag opgenomen met een resterende looptijd langer dan 1 jaar. Overlopende activa In de overlopende activa is geen bedrag opgenomen met een resterende looptijd langer dan 1 jaar.
19
1.7 Liquide middelen
1.7.1 1.7.2 1.7.3
Kasmiddelen Tegoeden op bank- en girorekeningen Deposito’s (ter vrije beschiking)
2011 EUR
2010 EUR
441.670 302
2.011 254.951 262
441.972
257.224
20
2.1 Eigen vermogen
Stand per 1 januari 2011 EUR EUR
Resultaat EUR
Overige mutaties EUR
Stand per 31 december 2011 EUR EUR
2.1.1 Algemene reserve (privaat) Vrij besteedbaar vermogen Stichting Nutsscholen
726.125
-25.000
701.125
2.1.2 Bestemmingsreserve (publiek) Exploitatiereserve scholen
-913.845
-959.724
-1.873.569 -
-913.845
-187.720
-1.873.569
-959.724
-25.000
-1.172.444
Bij de overdracht van de bezittingen van de Stichting Steunfonds aan de nieuwe Stichting Haagse Nutsscholen is afgesproken dat de Stichting Steunfonds nieuwe activiteiten ontwikkelt om de Nutsscholen nu en in de toekomst extra te ondersteunen. Om dit goed op te starten heeft het bestuur besloten de Stichting Steunfonds € 25.000 ter beschikking te stellen om deze activiteiten op te starten.
21
2.2 Voorzieningen Het verloop van de voorzieningen kan als volgt worden weergegeven:
Stand per 1 januari 2011
Totaal
2.2.1 Personeelsvoorzieningen
2.2.3 Overige voorzieningen
EUR 58.467
EUR
EUR 58.467
350.000
350.000 -7.572
350.000
400.895
Dotaties Onttrekkingen / Vrijval Mutatie
-7.572
Stand per 31 december 2011
50.895
Overige voorzieningen De overige voorzieningen bestaan uit de voorziening voor onderhoudskosten. De voorziening voor onderhoudskosten wordt gevormd voor periodiek groot onderhoud dat dient te worden verricht op de gebouwen. De voorziening voor onderhoudskosten is langlopend.
22
2.4 Kortlopende schulden
2010
2011 EUR
2.4.3 2.4.4 2.4.6
Crediteuren Schuld aan OCW Schulden aan kredietinstellingen · Loonheffing · Omzetbelasting · Premies sociale verzekeringen
2.4.7 2.4.8
Belastingen en premies sociale verzekeringen Schulden terzake van pensioenen
2.4.9
Overige kortlopende schulden · Vooruit ontvangen subsidies OCW geoormerkt · Vooruit ontvangen subsidies OCW niet-geoormerkt · Vooruit ontvangen (investerings)subsidies · R/C Lucas Onderwijs · Vakantiegeld en -dagen · Overige
2.4.10 Overlopende passiva
EUR
EUR
EUR
455.474 500 250.000
69.648 27.103 115.461
400.944
78.258
101.855 193.719 75.898
502.799 84.821
15.006 13.996 8.800
13.801 72.748 1.520.277 135.782 70.982
210.704 189.065 1.813.590
437.571
204.113
58.244
2.384.071
1.789.409
Schuld aan OCW Dit betreft voor € 2.500 aan geoormerkte subsidies die niet zijn besteed en aflopend zijn en € 24.603 te verrekenen ZW-uitkeringen. Schulden aan kredietinstellingen Per eind 2010 was er gebruik gemaakt van de faciliteit om te “schatkistbankieren” ter hoogte van € 250.000. Loonheffing Per eind 2010 was er een betalingsregeling met de belastingdienst afgesproken om belastingen later te betalen. R/C Lucas Onderwijs Lucas Onderwijs heeft middelen ter beschikking gesteld aan de stichting. Daardoor was het mogelijk om financiële verplichtingen te voldoen conform de afspraken die waren gemaakt met crediteuren, belastingdienst en het Ministerie. De rekening-courant van Lucas Onderwijs is rente dragend (marktconform). Lucas Onderwijs heeft niet de intentie deze rekening-courant op korte termijn op te eisen. Lucas is voornemens de stichting Haagse Nutsscholen per 1 januari 2013 te laten fuseren met stichting Lucas. Het College van Bestuur is op basis van de voornoemde maatregelen, ervan overtuigd dat er voldoende waarborgen zijn om de continuïteit van de activiteiten van de stichting Haagse Nutsscholen te garanderen. Vakantiegeld De verplichting vakantiegeld per eind 2011 is lager dan per eind 2010 vanwege het feit dat de medewerkers per 1 augustus 2011 in de nieuwe stichting werkzaam zijn en per 31 juli alle verplichtingen, waaronder de afrekening van de vakantiegelden, zijn afgerekend.
23
Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Terreinen en gebouwen De terreinen en gebouwen die alleen in juridisch eigendom zijn dienen na beëindiging van het geven van onderwijs om niet te worden overgedragen aan de betreffende gemeente cq. het Ministerie van OCW.
24
3.1 Rijksbijdragen
2011 EUR Rijksbijdrage sector PO
5.659.360
Niet-geoormerkte OCW subsidies 3.1.2 Overige subsidies OCW
EUR
6.012.646
6.132.257
5.659.360
3.1.1 Rijksbijdrage OCW Geoormerkte OCW subsidies
EUR
2010
Begroting 2011 EUR EUR
EUR
6.132.257
6.012.646
18.446
15.099
21.097
926.712
852.609
829.626
945.158
867.708
850.723
6.604.518
6.880.354
6.982.980
25
3.2 Overige overheidsbijdragen en subsidies
2011 EUR 3.2
Overige gemeentelijke bijdragen en subsidies
EUR
260.720
Begroting 2011 EUR EUR
EUR
272.792
77.185 260.720
2010 EUR
77.185
272.792
In deze jaarrekening is dit jaar ook voor het eerst een aparte G-bijlage toegevoegd voor de Onderwijs Subsidies van de Gemeente Den Haag.
26
3.5 Overige baten
2011 EUR
3.5.1 3.5.2 3.5.5 3.5.6 3.5.6
Verhuur Detachering personeel Ouderbijdragen Samenwerkingsverbanden Overige baten
Begroting 2011 EUR
2010 EUR
24.155 112.754 495.248 120.238 74.093
20.505 89.741 272.500 125.360 34.307
31.056 67.761 547.225 120.455 89.389
826.488
542.413
855.886
27
4.1 Personeelslasten
2011 EUR Brutolonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies 4.1.1
Begroting 2011 EUR EUR
5.129.588
951.477 612.011
980.471 631.865 6.419.562
6.306.260
4.1.2
6.741.924
115.995
54.169
189.914
109.878
Overige personele lasten 211.428
4.1.3
EUR
-4.485 161.744
4.1.2.d Overige
2010 EUR
4.856.074
Lonen en salarissen
4.1.2.a Dotatie personele voorzieningen 4.1.2.b Onttrekking personele voorzieningen 4.1.2.c Personeel niet in loondienst
EUR
Af: uitkeringen
109.878
305.909 -143.693
-254.562 6.376.428
6.416.138
6.904.140
Personeelsbestand
2011
2010
Personeel Totaal man werkzaam in PO Totaal vrouw werkzaam in PO Totaal personeel PO
Totaal FTE in PO Totaal FTE
34 114 148
97 97
115 115
28
4.2 Afschrijvingen op materiële vaste activa
2011 EUR
4.2.2 4.2.3 4.2.4
Verbouwingen Inventaris / ICT Methoden
Begroting 2011 EUR
2010 EUR
3.016 103.439 36.345
2.408 113.201 40.484
2.698 103.789 40.745
142.800
156.093
147.232
29
4.3 Huisvestingslasten
2011 EUR 4.3.1 4.3.2 4.3.3 4.3.4 4.3.5 4.3.6 4.3.7 4.3.9
Huur Verzekeringen Onderhoud Onttrekkingen overige voorzieningen Energie en water Schoonmaakkosten Heffingen Dotatie overige voorzieningen Overige
Begroting 2011 EUR
2010 EUR
18.447
19.700
26.225
46.831
89.650
129.307
192.317 185.894 7.330 350.000 17.196
162.500 138.600 46.800
173.483 189.210 32.453
818.015
457.250
2.149 552.827
30
4.4 Overige lasten
2011 EUR 4.4.1 4.4.2 4.4.4
Administratie- en beheerskosten Inventaris, apparatuur en leermiddelen Lasten projectsubsidies Kosten ICT Kosten leerlingactiviteiten Overige
Begroting 2011 EUR
2010 EUR
223.014 200.679 254.679 111.748 353.449 151.894
155.800 160.448 20.072 122.200 148.848 155.869
192.040 144.417 104.947 127.293 141.460 263.893
1.295.463
763.237
974.050
31
5. Financiële baten en lasten
2011 EUR 5.1 5.2
Rentebaten en koersresultaten Rentelasten
Begroting 2011 EUR
2010 EUR
780 -19.524
-5.650
2.094 -5.514
-18.744
-5.650
-3.420
32
Honoraria van de accountant De volgende honoraria (inclusief btw) van de accountants zijn ten laste gebracht van de de Haagse Nutsscholen, een en ander zoals bedoeld in artikel 2:382a BW.
2011 EUR Onderzoek van de jaarrekening Andere controleopdrachten
2010 EUR 12.412
9.456
12.412
9.456
33
Bezoldiging van bestuurders en toezichthouders Dit overzicht geeft het totaal aan van de bezoldiging van de bestuurders en de vergoeding voor de toezichthouders van beide stichtingen waar activiteiten voor worden verricht. Het betreft dus het totaaloverzicht voor de Stichting Haagse Nutsscholen en Stichting Lucas Onderwijs. 2011 EU R
2010 EUR
130.000 122.775
128.773 121.619
de heer mr. M.A.P. v an Haers ma Buma de heer J.P.G. J örning m evrouw m r. T.J.T. R aas m evrouw m r. I.Y. Tan de heer dr. F.J. de W uffel de heer mr.Ing. W .G.J .M . van de C amp de heer drs. E.M.J . Sc hoenmak er m evrouw J .L. v an W erk hov en de heer drs. M.C. Bo on de heer drs. F .H . Lemm ink
3.000
4.481 4.481 0 25.405
3.500 1.200 4.429 4.429 4.429 2.815 2.815 2.815 2.815 0 29.247
niet op gevraagde vergoeding
7.083
8.080
totaal
32.488
37.327
Bruto s alaris C ollege v an Bes tuur · H.W .M . van Blijsw ijk · H.A.J . van As seldonk Vergoedi ng R aad v an T oezic ht · 7 le den
4.481 4.481 4.481
D e niet o pgevraagde vergoeding is toegekend aan basis sc hool De Pas cha lis. D e s chool is in het sc hooljaar 2011-2012 begonnen aan een volle dig gedigitalis eerde m ethode vo or rek enen/w isk unde voor de groepen 1 t/m 5. M et deze methode krijgen de k inderen niet alleen een verantwoord rekenaan bod op alle ni veaus , maar worden z ij ook u itgedaagd tot c reatief denken en het vergroten v an intrins ieke motivatie.
Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT) In 2011 zijn geen (ex-)personeelsleden werkzaam die boven de grens vallen zoals aangegeven binnen de WOPT.
34
Overzicht verbonden partijen (model E)
Naam
Juridische vorm
Statutaire zetel
Code activiteiten
Eigen vermogen Resultaat 31-12-2011 jaar 2011 EUR
Lucas Onderwijs
Stichting
Den Haag
4)
EUR
29.921.091 -3.159.273
Code activiteiten: 1. contractonderwijs, 2. contractonderzoek, 3. onroerende zaken, 4. Overige
35
Kortlopende schulden Vooruitontvangen subsidies OCW/LNV geoormerkt OCW geoormerkt en aflopend
Cultuureducatie 2010-2011 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2010-2011 Verlofsubsidie 2010-2011 Cultuureducatie 2010-2011 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2010-2011 Cultuureducatie 2010-2011 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2010-2011 Cultuureducatie 2010-2011 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2010-2011 Cultuureducatie 2010-2011 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2010-2011 Cultuureducatie 2010-2011 Cultuureducatie 2010-2011 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2011-2012
Totaal geoormerkt:
Brinnr.
Beschikking
Toegewezen
Ontvangen
besteding
Saldo 31-12
Ontvangen
Besteding
Saldo 31-12
(kenmerk/ datum)
bedrag
t/m 2010
t/m 2010
2010
2011
exploitatie subsidies 2011
2011
€
€
€
€
€
€
€
07CQ
290419-1
2.147
895
895-
-
1.253
1.253-
-
07CQ 07CQ Totaal 07CQ 19SG
314906-1 275475-1
500 4.241 6.888 2.191
500 4.241 5.636 913
4.2415.136913-
500 500 -
1.253 1.278
1.2531.278-
500 500 -
500 500 2.398
500 1.413 999
913999-
500 500 -
1.278 1.399
1.2781.399-
500 500 -
500 2.898 2.616
500 1.499 1.090
5001.4991.090-
-
1.399 1.526
1.3991.526-
-
500 3.116 2.485
500 1.590 1.036
1.0901.036-
500 500
1.526 1.450
1.5261.450-
500 500 -
500 2.985 2.562 2.562 2.474
500 1.536 1.067 1.067 1.031
5001.5361.0671.0671.031-
-
1.450 1.494 1.494 1.443
1.4501.4941.4941.443-
-
500 2.974 24.114
500 1.531 14.272
1.03112.272-
500 500 2.000
1.443 9.843
1.4439.843-
24.114
14.272
12.272-
2.000
9.843
9.843-
290847-1
19SG Totaal 19SG 19TM
314302-1
19TM Totaal 19TM 19UJ
315367-1
19UJ Totaal 19UJ 19VA 19VA Totaal 19VA 19VL Totaal 19VL 19VU 19VU Totaal 19VU Eindtotaal
293095-1
293847-1 315032-1 293083-1 314466-1 294299-1 289320-1 313520-1
500 500 2.000
2.000
36
Kortlopende schulden Vooruitontvangen subsidies OCW/LNV geoormerkt OCW geoormerkt en doorlopend
Brinnr.
Beschikking
Toegewezen
(kenmerk/ datum)
bedrag
Ontvangen besteding t/m 2010
t/m 2010
Saldo 31-12
Ontvangen
Besteding
Saldo 31-12
2010
2011
exploitatie
2011
subsidies 2011
€ Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2011-2012 Verlofsubsidie 2011 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2011-2012 Verlofsubsidie 2011 Verlofsubsidie 2011 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2011-2012
Totaal geoormerkt:
07CQ 07CQ Totaal 07CQ
390525-1 387799-1
19TM 19TM Totaal 19TM 19UJ Totaal 19UJ
390277-1 395165-1
19VU Totaal 19VU Eindtotaal
386650-1
389158-1
€
€
€
€
500 5.386 5.886
-
-
-
-
-
-
500 4.039 4.539 4.208 4.208
-
-
-
500 500 15.132
-
-
15.132
-
-
500 5.386 5.886
€
€ -
-
500 4.039 4.539 4.208 4.208
415415916916-
-
500 500 15.132
1.331-
-
15.132
1.331-
500 5.386 5.886 85 4.039 4.124 3.291 3.291 500 500 13.801
13.801
37
G Bijlage Totaal Gemeentelijke subsidies Den Haag OCW geoormerkt en aflopend
Toegekend Bedrag bedrag
Verantwoordingsformat bij jaarrekening
Kenmerk Subsidie
Thema
OCW/2010.7556
Subthema
2 2.3.1 Actieve ouders Meer kansen met ouders Totaal 2.3.1 Actieve ouders Meer kansen met ouders 2 2.3.1 Actieve ouders Meer kansen met ouders Maatwerk Totaal 2.3.1 Actieve ouders Meer kansen met ouders Maatwerk 2 2.3.2 Actieve ouders A. Ouder en School Totaal 2.3.2 Actieve ouders A. Ouder en School 3 3.2.13 De brede school als spil in de wijk Ontmoetingsprojecten 3 3.2.13 De brede school als spil in de wijk Ontmoetingsprojecten Totaal 3.2.13 De brede school als spil in de wijk Ontmoetingsprojecten 3 3.2.21 De brede school als spil in de wijk Schoolsportcoordinator 3 3.2.21 De brede school als spil in de wijk Schoolsportcoordinator Totaal 3.2.21 De brede school als spil in de wijk Schoolsportcoordinator 3 3.2.2 De brede school als spil in de wijk Naschoolse activiteiten 3 3.2.2 De brede school als spil in de wijk Naschoolse activiteiten 3 3.2.2 De brede school als spil in de wijk Naschoolse activiteiten 3 3.2.2 De brede school als spil in de wijk Naschoolse activiteiten 3 3.2.2 De brede school als spil in de wijk Naschoolse activiteiten Totaal 3.2.7 De brede school als spil in de wijk Naschoolse activiteiten 3 3.2.7 De brede school als spil in de wijk Verlengde Schooldag Totaal 3.2.13 De brede school als spil in de wijk Verlengde Schooldag 3 3.5.6. Zorg voor leerlingen Schoolmaatschapeliik Werk 3 3.5.6. Zorg voor leerlingen Schoolmaatschapeliik Werk 3 3.5.6. Zorg voor leerlingen Schoolmaatschapeliik Werk 3 3.5.6. Zorg voor leerlingen Schoolmaatschapeliik Werk 3 3.5.6. Zorg voor leerlingen Schoolmaatschapeliik Werk 3 3.5.6. Zorg voor leerlingen Schoolmaatschapeliik Werk 3 3.5.6. Zorg voor leerlingen Schoolmaatschapeliik Werk Totaal 3.5.6. Zorg voor leerlingen Schoolmaatschapeliik Werk Amendement Taal en opvoedingondersteuning 2010-2011 Amendement Taal en opvoedingondersteuning 2010-2011 Totaal Amendement Taal en opvoedingondersteuning 2010-2011
OCW/2010.7556 OCW/2010.7556 OCW/2010.7556 OCW/2010.7556 OCW/2010.7556 OCW/2010.7556 OCW/2011.404 OCW/2011.404 OCW/2011.404 OCW/2011.404 OCW/2011.404 OCW/2010.7556 OCW/2010.7556 OCW/2010.7556 OCW/2010.7556 OCW/2010.7556 OCW/2010.7556 OCW/2010.7556 OCW/2010.7556 OCW/2010.6978 OCW/2010.6978
Brinnr. 19SG 19SG 19SG 19SG 19UJ 19SG 19VU 19VA 19TM 19UJ 07CQ 19VL 19SG 19VA 19TM 19UJ 19SG 07CQ 19VU 19VL 19SG 19VU
Eindtotaal
OCW/2011.7768 OCW/2011.7768
Ontvangen Realisatie € €
5.697 5.697 2.500 2.500 11.000 11.000 5.000 5.000 10.000 4.272 11.392 15.665 5.501 5.494 5.701 5.165 5.588 27.449 1.135 1.135 6.872 6.862 7.122 7.037 6.447 7.665 6.980 48.985 11.000 11.000 22.000
5.697 5.697 2.500 2.500 11.000 11.000 5.000 5.000 10.000 4.272 11.392 15.665 0 0 0 0 0 0 1.135 1.135 6.872 6.862 7.122 7.037 6.447 7.665 6.980 48.985 11.000 11.000 22.000
0 0 0 0 0 0 -5.134 -5.000 -10.134 -4.272 -11.392 -15.665 -5.823 -7.989 -5.979 -5.587 -559 -25.937 -1.249 -1.249 -6.671 -8.280 -6.526 -7.729 -7.440 -6.943 -7.440 -51.029 -11.000 -11.059 -22.059
144.430
116.982
-126.072
Toegekend Bedrag bedrag
Verantwoordingsformat bij jaarrekening
Kenmerk Subsidie
€
Thema
Subthema Subsidie Kwaliteitsverbetering Subsidie Kwaliteitsverbetering Totaal Subsidie Kwaliteitsverbetering
Ontvangen Realisatie Totaal Totaal € €
Brinnr.
€
19SG 07CQ
20.000 20.000
20.000 20.000
0 -2.650
40.000
40.000
-2.650
38
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan de Raad van Toezicht en het College van Bestuur van Stichting Lucas Onderwijs
Accountantsverklaring volgt later.
Den Haag, 25 mei 2012
KPMG ACCOUNTANTS N.V. W.A. Touw RA
39
Statutaire bepalingen inzake resultaatbestemming Ingevolge de Wet op het primair onderwijs wordt het resultaat van het verslagjaar verrekend met de reserve van de instelling. Het negatieve resultaat van het verslagjaar ad € 959.724 wordt onttrokken aan het eigen vermogen. Gebeurtenissen na balansdatum Er zijn geen gebeurtenissen na balansdatum te noemen.
40
