Stichting Cliënten Initiatieven Achterhoek
JAARVERSLAG 2014
1
Inhoud 5. Activiteitenoverzicht 16 5.1 Klankbordgroep Raak! 16 5.2 Ervaringswijzer.nl 17 5.3 Supportgroep Eigen Regie 17 5.4 Bureau Cliëntondersteuning 18 5.5 Kunst en Creatief 19 5.6 Participatie in zicht 19 5.7 Www.hetthuishonk.nl 20 5.8 Rommelmarkt 20 5.9 Open voor werk 20 5.10 Lunchmeeting gemeente 21 5.11 Wandelgroep 22 5.12 Inloop SCI 23 5.13 (K)ook Samen! 23 5.14 Activiteiten 25 5.15 Workshops Bewustwording 25 5.16 Organisatie 26 5.17 Presentatie voor buurtcoaches 27 5.18 Kledingproject 28 5.19 Werkplaats 29 5.20 PR-groep 29 5.21 Werkgroep procesondersteuning 30 Colofon 31
1. Voorwoord 3 2. Organisatie 4 2.1 Missie 4 2.2 Visie 4 2.3 Bestuur 5 2.4 Omschrijving betrokkenen SCI 7 2.5 Samenwerking 8 3. SCI in aantallen 10 3.1 Overzicht aantal deelnemers/vrijwilligers 10 3.2 Uitstroom en overige aantallen 10 3.3 Financiën 11 4. De projecten 12 4.1 Werkwijze SCI 12 4.2 Kwaliteits Management Systeem 12 4.3 Pilot Gemeente Doetinchem 13
Gedicht
2
1. Voorwoord Kansen De werkwijze van Stichting Cliënten Initiatieven (SCI) staat in het teken van kansen, kansen voor een (psychisch) kwetsbare burger om deel te nemen, te participeren. De organisatie en werkwijze van SCI zijn al geheel afgestemd op de nieuwe vormen van zorg en welzijn die momenteel in het kader van de decentralisaties en bezuinigingen nog volop worden ontwikkeld. De decentralisatie biedt daarmee kansen. Ook samenwerking biedt kansen, het legt verbindingen, mensen ontmoeten elkaar. Bij SCI op de werkvloer, binnen het werkveld, met gemeenten, met andere organisaties. Het jaar 2014 heeft daarmee in het teken gestaan van kansen en herkenning en ook waardering.
Tijdens het verzamelen en schrijven van het verslag realiseerde ik mij dat er zo veel gebeurd is afgelopen jaar, dat kan alleen als het ook echt van de mensen zelf uit komt. Ik nodig u dan ook van harte uit tot het lezen van het jaarverslag. De activiteiten zijn veelal beschreven door een betrokkene uit het project zelf. Dat geeft inzicht in wat we doen, maar ook in het plezier en enthousiasme dat mensen hebben in meedoen! Everdien Boesveld Coördinator Stichting Cliënten Initiatieven
Bloei Wij vragen mensen: ‘Wil jij ook groeien?...Groei dan met ons mee!’ Om mensen te laten groeien bieden wij een aantal producten, projecten en/of activiteiten aan ontstaan vanuit de behoefte en initiatieven van mensen zelf. Het jaar 2014 is een jaar geweest van bloei. Bloei in mensen, in contacten, in organisatie, in samenwerking, in mee (mogen) doen, in zijn, in projecten, in werken met, door en voor elkaar! Begrenzingen De werkwijze van de Stichting levert individueel en in groepsverband veel op, het levert echter ook spanningsvelden op. Zelfsturing van mensen laat een continue golfbeweging zien, maakt de organisatie daarmee kwetsbaar. Inzet van een professionele coach is onontbeerlijk, de financiële mogelijkheden van SCI waren in 2014 in verhouding tot de vraag niet voldoende. Inzet van vrijwilligers heeft veel kunnen opvangen echter uitstroom is daarmee ook een belemmering geweest om te voldoen aan de vraag van de kwetsbare burger. We hebben in 2014 hard gewerkt om te kunnen bouwen aan een gefundeerd huis om aan de vraag te blijven voldoen.
3
2. Organisatie 2.1 Missie Mensen met een psychische kwetsbaarheid zijn prima in staat om deel te nemen in de maatschappij. Daarin onderscheiden ze zich niet van andere mensen. Stichting Cliënten Initiatieven (SCI) is een non-profitorganisatie die mensen met een psychische kwetsbaarheid de gelegenheid biedt initiatieven en ideeën te bedenken, vorm te geven en uit te voeren ter bevordering van hun welzijn, welbevinden en zelfredzaamheid. De activiteiten zijn gericht op versterking van het maatschappelijke, economische en/of sociale leven in de Achterhoekse gemeenschap. Wij vragen mensen: ‘Wil jij ook groeien?... Groei dan met ons mee!’ 2.2 Visie Om mensen te laten groeien bieden wij een aantal producten, projecten en/of activiteiten. Deelname in deze projecten zijn (mede door onze werkwijze) nooit een doel op zich maar een middel om andere doelen als empowerment, sociaal participeren, deelname aan het maatschappelijk verkeer, activering richting werk en zelfredzaamheid te bevorderen. Participatie binnen onze stichting heeft als gevolg dat mensen naar verwachting minder beroep doen op duurdere professionele hulpverlening en dat mensen zoveel mogelijk mensen (weer) deelnemen en/of een betaalde baan krijgen. Mensen(her)pakken regie op hun eigen leven. Doelstellingen van SCI zijn o.a.: - Participeren in de maatschappij - Bevorderen doorbreken stigmatisering rondom psychische kwetsbaarheden - Activeren richting werk - Bevorderen (ervarings-)deskundigheid en zinvolle daginvulling - Mensen de kans geven hun stem te laten horen.
4
2.3 Bestuur Het bestuur van de Stichting Cliënten Initiatieven bestaat uit een Algemeen Bestuur en een Dagelijks Bestuur. Het Algemeen Bestuur behandelt de hoofdzaken/beleidszaken. Het Dagelijks bestuur is belast met de voorbereiding en de uitvoering van de besluiten van het algemeen bestuur. Tevens is het Dagelijks bestuur belast met de dagelijkse gang van zaken van de stichting. Het Algemeen Bestuur bestaat uit 7 personen en het Dagelijks bestuur uit 3 personen te weten de voorzitter, de secretaris en de penningmeester. Het Dagelijks Bestuur maakt deel uit van het Algemeen Bestuur. Conform de statuten is 55 procent van de leden van het Algemeen Bestuur ervaringsdeskundigen. In 2014 namen wij afscheid van 2 bestuursleden en verwelkomden wij 2 nieuwe bestuursleden.
- Samenwerking met de Stichting Stadskamer. - Plan “Organisatie SCI ”Vervanging ICT infrastructuur” en het beschikbaar stellen van de financiële middelen hiervoor - Ontwikkeling/samenwerking met de gemeente Doetinchem - “SCI in beeld” - Mantelzorgbeleid S.C.I. - Beleidsplan 2014-2016 - Projectplan “Participatie In Zicht” - Projectplan “Participerende dagbesteding” - Projectplan Keramiekgroep “Uitbreiding Kunst en Cliënt”en het beschikbaar tellen van de financiële middelen voor de aanschaf van een keramiekoven etc. - Procesondersteuning 2015 - Sponsoring - Kwaliteitshandboek - Kwaliteitsmanagementsysteem - Vaststelling van het programma voor het bezoek van het college van burgemeester en wethouders en de raad van de gemeente Doetinchem aan ons op 28 maart 2014 - Jaarrekening 2013 - Productbegroting 2015 - Financiële verantwoording over de jaren 2013 en 2014 aan Skanfonds - Vervolgaanvraag Project Inloop “Trefpunt SCI” bij het Skanfonds - Aanvragen voor financiële ondersteuning bij de volgende fondsen: a. Dokter Wittenberg Stichting b. Noaberfonds (Doetinchemde Uitdaging) c. Prins Bernhard Cultuurfonds - Aanbesteding Ondersteunend en Kortdurend Verblijf Gemeenten Achterhoek bij de gemeente Doetinchem - Raamovereenkomst Maatvoorzieningen WMO 2015 - Subsidie aanvraag bij de gemeente Doetinchem voor het jaar 2015 - Prijswijzigingen catering - Samenwerking met de gemeente Oost Gelre betreffende de inloopvoorzieningen in deze gemeente - Kledingproject
Het Algemeen Bestuur bestaat ultimo december 2014 uit de volgende personen: de dames: R. Maas wonende te Winterswijk; H. te Grotenhuis wonende te Winterswijk en de heren: H. Lensink, voorzitter, wonende te Vorden; S. van Asperen, penningmeester, wonende te Brummen; M. Bakker, secretaris, wonende te Geesteren; J. Veltkamp wonende te Doetinchem en N. Limbeek wonende te Doetinchem. De vergaderingen van zowel het Algemeen Bestuur als het Dagelijks Bestuur worden bijgewoond door onze coördinator mevrouw E. Boesveld. Het Algemeen Bestuur kwam in 2014 5 maal in vergadering bijeen. Het Dagelijks Bestuur kwam in 2014 6 maal in vergadering bijeen. Aan de orde kwamen o.a. de volgende onderwerpen in willekeurige volgorde: - Samenwerking met de Stichting Villa Eigen Bedreivigheid - Stadskamer in bedrijf 2014-2015
5
De voorzitter is namens het bestuur het aanspreekpunt voor onze coördinator mevrouw E. Boesveld. De financiële situatie en de groei van de stichting heeft veel tijd en inzet van zowel onze coördinator als ons bestuur in 2014 gevergd om voor 2015 en volgende jaren ons werk te kunnen blijven doen. Dit heeft te maken met de decentralisatie en de daarmee gepaard gaande bezuinigingen maar wij merken vooral toename van mensen vanwege onze participerende werkwijze en de politieke keuzes die in het verleden gemaakt zijn. Deze keuzes zorgen voor toename aan vrijwilligers / deelnemers, mensen die vanwege de bezuiniging op duurdere zorg elders niet terecht kunnen of willen (zorgmijders). Onze werkwijze past in de participatiesamenleving, mensen die mee willen doen, elders (nog) geen aansluiting vinden, weten ons steeds meer te vinden. En daar zijn wij best wel trots op. Herman Lensink, voorzitter
6
2.4 Omschrijving betrokkenen SCI Er zijn veel mensen betrokken bij SCI. Ieder op zijn/haar eigen wijze en met een eigen invulling. Hieronder worden de verschillende betrokkenen in hun rollen en/of functies omschreven. Er zijn ook mensen die meerdere rollen en/of functie(s) vervullen. Basis is gelijkwaardigheid, een betaald medewerker bijvoorbeeld is in de organisatie net zo belangrijk als een vrijwillig medewerker of deelnemer. Binnen SCI participeren mensen met verschillende achtergronden. Om te kunnen participeren moet er een veilige omgeving zijn. Men ontmoet elkaar, praat met elkaar, waardoor er gevoel en empathie voor een ander ontstaat. Dat is de basis voor een netwerk. SCI is een prettige samenleving, een nulde / eerstelijnsvoorziening waar mensen met elkaar en voor elkaar dingen doen.
Stagiair: Studenten op MBO en HBO niveau verrichten inhoudelijke en werkgerelateerde ondersteuning aan (vrijwillige)medewerkers op zijn/haar niveau. Coach: professionele (betaalde of onbetaalde) krachten die ondersteuning / begeleiding geven in de vorm van coaching aan de vrijwillige medewerkers en deelnemers. Bestuur: Het bestuur bestaat uit een dagelijks bestuur (voorzitter, penningmeester, secretaris) en een algemeen bestuur (bestuursleden). Coördinator: De coördinator draagt zorg voor voorstellen en realisatie van het beleid van de Stichting, stimuleert en helpt mee met het opzetten van initiatieven/projecten en legt hierover verantwoordelijkheid af aan het bestuur van de SCI.
Vrijwillig medewerker: mensen die uit vrije wil (onbetaald) werkzaamheden verrichten.
Vertrouwenspersoon Deelnemers en werknemers van S.C.I. Achterhoek kunnen sinds 2014 terecht bij een vertrouwenspersoon, Mirjam van den Eerenbeemt. Zij is op de donderdagen aanwezig en via mail of secretariaat bereikbaar. Onpartijdigheid en privacy, worden steeds benoemd en bewaakt. Als mensen met klachten over het functioneren van personen of processen binnen S.C.I. het gevoel hebben dat een andere interne weg niet goed mogelijk is, probeert de vertrouwenspersoon met hen tot een oplossing te komen. Dit verloopt via probleemverheldering, onderzoek naar mogelijke stappen en eventueel informeren of consulteren van betrokkenen, controle en terugkoppeling. De paar personen die dergelijke problemen hebben besproken, wilden het echter enkel uiten en samen op een rijtje zetten en vonden dat afdoende. Als deelnemers ook buiten S.C.I. met elkaar om gaan, geeft dit steun en gezelligheid, maar naar blijkt ook wel eens ongemakkelijke situaties. Daarnaast kunnen mensen die daar behoefte aan hebben, een persoonlijk gesprek aan gaan, dat buiten de taak van de coachen valt, als zij zich belemmerd voelen in de omgang
Participant: mensen die in de bijstand zitten en van de gemeente -tijdelijk- niet hoeven te solliciteren vanwege hun psychische kwetsbaarheid en hun grote afstand tot de arbeidsmarkt. Deelnemer: deelnemers zijn mensen die gebruik maken van een project / activiteiten van SCI, bijvoorbeeld mensen die de inloop bezoeken, schilderen bij Kunst en Creatief of komen eten bij (K)ook Samen! Klant: klanten zijn mensen die gebruik maken van Bureau Cliënt Ondersteuning of een aankoop doen bij de winkel (kleding, sieraden, kunstwerken). Afnemer: Via onze websites en websites waar we bij aangesloten zijn wordt er flink veel informatie verkregen. Verder nemen doen WMO-raden, beleidsmedewerkers, politici, direct en indirect een beroep op de klankbordgroep Raak! Daarmee nemen zij ook informatie af.
7
met anderen en in het eigen welzijn. anderen en in het eigen welzijn. Er wordt aangegeven dat het geen therapie is en er geen pasklare adviezen worden gegeven. Voor praktische vragen wordt men doorverwezen naar kantoor. Er is als dat nodig was, ook een paar keer overleg geweest met betreffende coachen en hulpverlenende instanties. Het blijkt dat men regelmatig de ervaring heeft niet goed bij hulpverleners terecht te kunnen. Er hebben met ongeveer 10 personen, zo’n 70 gesprekken plaats gevonden. De meeste gesprekken met iemand waren 1 a 3 keer en met 3 personen 5 of meer keren. Meestal werd men door verwezen door een bezorgde medewerker of deelnemer. Inhoudelijk betrof het met name zorgen, verdriet, onmacht, onzekerheid, eenzaamheid, angst, afstand en nabijheid. Het voorziet in een behoefte en naar eigen inschatting zijn mensen ook tevreden met het contact met de vertrouwenspersoon. Mirjam van den Eerenbeemt 2.5 Samenwerking Het jaar 2014 stond in teken van samenwerking en ontschotting. Samenwerking tussen mensen binnen SCI, samenwerking met gemeenten, met buurtcoaches, hulpverleners en andere organisaties. In 2014 is nauw samengewerkt met Stichting Eigen Bedreivigheid (De Villa). Samen is een creatieve hal in Wedeo in gebruik genomen om te kijken of er raakvlakken zijn tussen beide organisaties. Hoe kunnen we elkaar versterken, op welke wijze, en kunnen de doelgroepen samen dingen ondernemen? Het bleek dat er raakvlakken zijn, op beleidsmatig niveau, uitvoerend en vooral tussen mensen. Halverwege 2014 is een is er een aanzet gedaan voor het in gebruik nemen van een gezamenlijke (hout)werkplaats. De ontwikkelingen met betrekking tot die werkplaats zijn zo snel gegaan dat deze in 2015 veel breder en in samenwerking met meer partijen (de Stadskamer) zal plaatsvinden. Verder is er vanuit gemeente Oost Gelre een vraag geweest om actief mee te denken over inloopvoorzieningen in hun gemeente. De coördinator heeft vanuit zitting gehad in de stuurgroep, een ervaringsdeskundige vrijwilliger in de werkgroep.
8
Stadskamer Eind 2013 ontmoetten Everdien Boesveld (Stichting Cliënten Initiatieven), Ine Spuls (Stichting Eigen Bedreivigheid) en Janneke Rijks (GGNet) elkaar. Met een passie voor het vak en een visie op dagbesteding. Al snel ontdekten we dat deze visies mooi op elkaar aansloten en we een bijzondere uitdaging zagen als het ging om het organiseren van een belangeloze voordeur. Waarin we het zo organiseren en faciliteren dat participatie tot volle bloei kan komen. In 2014 is er hard gewerkt om tot de verbinding die de samenwerking vertegenwoordigd te komen. Op 4 december 2014 is stichting de Stadskamer opgericht waarmee we trachten een stap te zetten richting een inclusieve samenleving. Meer over de stadskamer leest u op www.stadskamer.com.
9
3. SCI in aantallen 3.1 Overzicht aantal deelnemers/vrijwilligers in het jaar 2014 in cijfers per gemeente Betrokkenen als beschreven in paragraaf 2.4 met uitzondering van klant, afnemer of coördinator, die overigens wel klant of afnemer kunnen zijn. Meer dan 75% van de mensen uit het overzicht zijn bij 2 of meerdere projecten betrokken. Ongeveer 75% van de mensen heeft op enigerlei wijze ervaringskennis vanuit de (O)GGz. Gemeente Aalten Arnhem Berkelland Bronckhorst Brummen Doesburg Doetinchem Duiven Montferland Oude IJsselstreek Rees (Duitsland) Rheden Vlagtwedde Winterswijk Zevenaar Zutphen Totaal
3.2 Uitstroom en overige aantallen In 2014 zijn uitgestroomd richting een betaalde baan 6 personen. Twee op secretarieel gebied, 1 richting projectmanagement, 1 richting groenvoorziening, 1 persoon heeft een eigen bedrijf opgestart en 1 heeft een baan als WMO-consulent aanvaard. Naast uitstroom richting betaald werk, zijn er ook 2 personen gestopt wegens verhuizing, drie mensen zijn doorgestroomd naar ander vrijwilligerswerk. Vijf personen zijn uitgevallen wegens ziekte, privéredenen of te zwaar en 1 persoon is gestopt wegens pensioen. Daarnaast zijn er twee mensen die gestopt zijn omdat SCI niet bij hen past, men ontevreden is over een aantal dingen en/of mensen andere verwachtingen hebben. Wij hebben gemerkt dat deze zaken vooral liggen in onze gekantelde manier van werken. Bij SCI vragen we ongeacht wat je hebt meegemaakt (laagdrempelig) mee te doen etc. Dat kan wat ongestructureerd overkomen, je wordt niet bij de hand genomen, uiteindelijk moet je het zelf doen. Niet iedereen kan zich nog vinden in deze manier van participatie, dat zie je ook terug in de maatschappij. Dat is het proces wat we met elkaar doormaken de komende jaren.
Aantal deelnemers/vrijwilligers 4 2 3 9 1 1 85 1 7 16 1 1 1 4 2 1 139
Een 100-tal klanten hebben in 2014 gebruik gemaakt van Bureau Cliënt Ondersteuning, het aantal “gewone” klanten in de winkel worden niet bijgehouden. Het aantal klanten die gebruik maken van de winkel zijnde kledingbank (dat betreft mensen die net niet in aanmerking komen voor de voedselkledingbank ed. maar toch een dusdanig laag inkomen hebben dat zij via ons Bureau Cliënt Ondersteuning gebruik maken van) is 12. De kledingwinkel is in september van start gegaan.
10
3.3 Financiën Onze activiteiten werden in 2014 gefinancierd door een subsidie en pilot vanuit de Gemeente Doetinchem, eigen bijdrages en opbrengsten en uit verschillende fondsen (fondsenwerving) zoals Skanfonds, Dokter Wittenberg Stichting, Noaberfonds (Doetinchemse Uitdaging) en Prins Bernhard Cultuurfonds en uit de reserve van SCI. In 2014 heeft SCI voor het eerst sinds jaren weer een beroep gedaan op een subsidie van de gemeente Doetichem. Er is een stukje subsidie toegekend geweest vanuit OGGz- gelden en daarnaast een pilot met gelden die betrekking hebben tot participatie vanuit W&I. De pilot wordt onder projecten in paragraaf 4.3 beschreven. Helaas is het verwachtte aantal participanten niet gerealiseerd, waarmee SCI het jaar 2014 met verlies heeft moeten afsluiten. De financiële situatie en groei van de stichting heeft veel tijd en inzet van de coördinator en bestuur gevraagd in 2014 om voor 2015 en verder haar werk te kunnen blijven doen. Dit heeft te maken met decentralisatie en daarmee gepaard gaande bezuinigingen, maar SCI merkt vooral toename van mensen vanwege onze participerende werkwijze en de politieke keuzes die in het verleden gemaakt zijn. Deze keuzes zorgen voor een toename aan vrijwilligers/deelnemers, mensen die vanwege de bezuiniging op duurdere zorg elders niet terecht kunnen of willen (zorgmijders). Onze werkwijze past in de participatiesamenleving, mensen die mee willen doen, elders (nog) geen aansluiting vinden weten ons steeds meer te vinden. Dat betekent dat voor 2015 een hogere subsidie aangevraagd is bij de gemeente, daarnaast is ingeschreven op de aanbesteding dagbesteding. Om in de toekomst efficiënt te kunnen blijven werken is er in 2014 veel aandacht geweest en tijd geïnvesteerd in samenwerking. In eerste instantie met de Stichting Eigen Bedreivigheid en daarnaast de Stadskamer.
11
4. De projecten 4.1 Werkwijze SCI De projecten en/of activiteiten die SCI aanbiedt zijn een middel om doelen zoals empowerment, sociaal participeren, deelname aan het maatschappelijk verkeer, activering richting werk en zelfredzaamheid te bevorderen. Er wordt niet gevraagd wat iemand heeft, maar gezocht naar waar iemand blij van wordt en waar beleef je plezier aan om te doen. De projecten worden niet begeleid maar gecoacht, mensen gaan zelf aan de slag. Bepalend voor de succesvolle werkwijze zijn: zelfsturende teams, de ervaringsdeskundige en de professional als coach.
4.2 Kwaliteitsmanagement Systeem De stichting heeft de afgelopen jaren een sterke groei door gemaakt waardoor de communicatielijnen onderling langer worden. Dit vergroot de kans op miscommunicatie en fouten. De organisatie had behoefte aan meer ‘inzichtelijkheid, body en structuur’, inzicht betreffende de activiteiten en werkwijzen binnen de Stichting. Daarnaast was er behoefte om de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden duidelijk op papier zetten. Daarom heeft de Stichting besloten om te gaan werken met een kwaliteitsmanagement systeem. Waarmee we kunnen blijven voldoen aan het initiëren en faciliteren van participatie initiatieven/projecten. Dit Kwaliteits Management Systeem moet de werkwijze van onderop ondersteunen als handvat, deze is niet bedoeld om volgens strenge protocollen te gaan werken.
Doel van SCI is dat zoveel mogelijk mensen (weer) deelnemen en/of een betaalde baan krijgen. Dus mensen (her) pakken regie op hun eigen leven. De activiteiten hebben een positief effect op de sociaalemotionele ontwikkeling van de deelnemer en deze bouwt door begrip, ruimte voor ideeën, gezelligheid, acceptatie, werkervaring en eigen inbreng, zelfvertrouwen op. Er wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van elkaars kracht, waarbij oog is voor elkaars kwaliteiten en beperkingen. Sociale contacten worden bevorderd door het samenwerken in een veilige omgeving, hierdoor groeien mensen door, waarna ze na verloop van tijd binnen SCI de uitdaging aangaan om iets nieuws te ondernemen of de SCI verlaten voor een uitdaging buiten de Stichting.
De bijdrage van het Naoberfonds heeft het mogelijk gemaakt een kwaliteitsmanagement systeem (KMS) op te zetten. Wij hebben door de bijdrage van het Naoberfonds een 4e jaars HBO student bedrijfskunde van de HAN Nijmegen kunnen aan trekken die het KMS heeft opgezet. Mede door het KMS is het mogelijk om continuïteit en kwaliteit te -blijven- bieden binnen de Stichting Cliënten Initiatieven aan mensen met een psychische kwetsbaarheid om op onderscheidende wijze vanuit eigen kracht te participeren in de gemeente Doetinchem.
12
4.3 Pilot gemeente Doetinchem In 2014 hebben de gemeente Doetinchem en SCI een pilot gevoerd voor een groep kwetsbare mensen die vanuit de afdeling Werk en Inkomen zouden worden aangemeld voor participatie. Per individueel traject wordt € 500,- euro betaald met een maximum van € 20.000 voor het jaar 2014. Daartoe is een convenant opgesteld die als doel heeft om “nadrukkelijk het werk en de potentie van uw organisatie in beeld te brengen. Verder zullen de mogelijkheden van dagbesteding en sociale activering door vrijwilligers worden gemonitord. De wijkgerichte benadering voor de kwetsbare GGZ-doelgroep zal worden onderzocht en er wordt geëxperimenteerd met integrale financiering.”
Door middel van een soort van speeddating zijn de klantmanagers in gesprek gegaan met de doelgroep. Er waren ruim 30 mensen aanwezig vanuit de doelgroep, zij zaten in groepjes en de klantmanagers wisselden van tafel. Een manier om elkaar te ontmoeten en in gesprek te gaan. Hoe participeer je? Wat betekent dat voor iemand persoonlijk, wat is de werkwijze? Al dat soort zaken kwamen aan bod. Een geslaagde meeting van beide kanten. In maart is de coördinator aangeschoven bij een brood op schoot overleg van de consulenten WMO. Daar heeft zij een presentatie gegeven over SCI, haar werkwijze, kortom de mogelijkheden tot participatie. Met de buurtcoaches was al contact geweest in 2013 om te kijken hoe we elkaar kunnen versterken. Dat heeft geresulteerd in een bijeenkomst op 17 juni bij “De Daele” in aanwezigheid van 11 buurtcoaches. Daar is de intentie uitgesproken verder kennis te maken en samen te werken als de buurtcoachstructuur is opgezet voor de gehele gemeente Doetinchem. Deze ontmoeting is gepland in maart 2015. Een nadere omschrijving van de gehouden bijeenkomst kunt u lezen in paragraaf 5.17.
Startfase De aanvang van de pilot verliep moeizaam. Er zijn in eerste instantie een aantal gesprekken gevoerd tussen (beleids) medewerkers van Werk en Inkomen en de coördinator. Er is gesproken over de invulling van de trajecten, hoe dat dan moet gaan, welke voorwaarden etc. De werkdruk bij de medewerkers van de gemeente is hoog door de decentralisaties. Daarnaast heeft het heel lang geduurd voordat SCI in het systeem stond van de gemeente waardoor het pas vanaf halverwege het jaar 2014 mogelijk was om echt te starten. Zonder in dat systeem te staan is het niet mogelijk een traject te starten. In augustus 2014 hebben wij zelf als SCI een 9-tal mensen aangemeld die op dat moment (enige tijd) actief waren bij SCI. Gedurende het jaar 2014 hebben wij nog 2 mensen aangemeld. Eén vanuit doorverwijzing van een buurtcoach. Vanuit Werk en Inkomen is geen enkele persoonlijke aanmelding geweest gedurende het gehele pilotjaar. In de gesprekken en tussentijdse evaluaties zijn deze zaken aan orde geweest. Het eerste half jaar heeft SCI vooral ingezet op een nadere kennismaking van klantmanagers van Werk en Inkomen, consulenten WMO, buurtcoaches en SCI. Op 16 januari hebben we alle klantmanagers uitgenodigd bij SCI voor een lunch en kennismaking.
13
Monitoring In eerste instantie werd afgesproken om per kwartaal een rapportage aan te leveren. In de praktijk bleek dit niet mogelijk vanwege het niet tot stand komen in eerste instantie van trajecten. Daarna vanwege de werkdruk en belasting bij de coaches SCI. In 2014 is er vanwege beperkte financiële middelen met een minimum aan betaalde professionals gewerkt. Gelukkig zijn er een aantal vrijwillige professionele coaches actief binnen SCI, maar de belasting van deze mensen is groot. Er wordt veel van hen gevraagd. In 2015 hopen wij over voldoende financiële middelen te beschikken om deze zeer kwetsbare situatie te veranderen, om daarmee de kwaliteit en participatie van mensen te kunnen waarborgen. Daarnaast bleek in de praktijk dat de gevraagde monitoring en de daarbij behorende hoeveelheid werk en tijd zoals in eerste instantie was besproken niet in verhouding staat tot de opbrengsten van een traject. In september is de coördinator samen met een aantal mensen vanuit de gemeente op werkbezoek geweest bij de gemeente Apeldoorn. Zij werken al langere tijd met dergelijke participatieplaatsen. Hetgeen wij doen in de pilot lijkt erg op dat wat ze in Apeldoorn doen. Apeldoorn vraagt voor de plaatsing van een persoon bij een organisatie geen verantwoording achteraf, zij zeggen dat ze dat niet kunnen verwachten voor 500 euro. In november is dit onderwerp besproken en is afgesproken dat alleen na afloop van het jaar er een summiere rapportage komt per cliënt met een evaluatie m.b.t. doelstellingen en het verloop van het traject. De mensen die vanuit Werk en Inkomen participeren draaien mee in het geheel van SCI. De officiële evaluatie per traject wordt in januari/februari 2015 gehouden met de betreffende cliënten, en zo snel mogelijk terug gekoppeld aan Werk en Inkomen.
Werkgroep actieve benadering vanuit ervaringsdeskundigheid In november is ook besproken dat er tot op dat moment nog geen enkele aanmelding vanuit Werk en Inkomen was gekomen. In Apeldoorn werkt men niet met aanmelding vanuit de gemeente, de gemeente levert daar een lijst met namen aan betreffende organisaties aan die daarop zelf de mensen uitnodigen. De coördinator heeft het voorstel gedaan om deze wijze van benadering uit te proberen. Daartoe heeft Werk en Inkomen een lijst met tien personen opgesteld om dit met elkaar uit te proberen. Onderstaand staan de bevindingen van de werkgroep die zich binnen SCI met deze benadering hebben gewerkt. Bevindingen werkgroep De gemeente heeft de SCI in november 2014 een lijst met tien personen aangeleverd. Om te proberen deze mensen uit te nodigen en hen hier bij de SCI te laten participeren vanuit de bijstand. Allereerst hebben we de mensen telefonisch benaderd. Met drie mensen kregen we contact en alvast wat informatie gegeven over de brief en de bedoeling hiervan. Eén keer hebben we voicemail ingesproken. Met de andere zes personen was geen telefonisch contact mogelijk, zij waren afgesloten. Vervolgens hebben wij naar alle tien personen een brief gestuurd, waarin ze uitgenodigd werden om binnen te lopen bij de Inloop van de SCI. We hebben een folder van de SCI toegevoegd en een soepbon, om deze mensen alvast te informeren over onze Stichting en een kop soep aan te bieden. De week na deze brief is één persoon binnengelopen. Hij is ontvangen door de ontmoetingsmedewerker en zij hebben een kennismakingsgesprek gevoerd. In dit gesprek werd duidelijk dat hij al vrijwilligerswerk deed bij Stichting Actief. Op dat moment was er geen behoefte aan nog meer activiteiten. Wel heeft hij een beeld gekregen van de SCI en weet hij dat hij binnen kan lopen als hij daar behoefte aan heeft.
Managementrapportage heeft in 2014 plaats gevonden in de overleggen tussen beleidsmedewerker(s) en coördinator. Er hebben in totaal een 7-tal overleggen plaats gevonden. Daarnaast is er tussentijds nog meerdere keren contact geweest tussen administratie SCI en de gemeente.
14
De andere negen personen hebben we middels een huisbezoek proberen te bereiken. Van hen hebben we vier thuis aangetroffen en persoonlijk gesproken. Bij de anderen hebben we een tweede brief op de mat laten vallen, waarin stond dat we langs zijn geweest. We hebben ze nogmaals uitgenodigd en het belang van participeren omschreven. Hierop heeft er nog een persoon telefonisch contact opgenomen. Bij een van de personen was al een buurtcoach betrokken.
Wijkgerichte aanpak Wij zien in de praktijk dat SCI een mooie stedelijke voorziening is voor die mensen die het (nog) niet prettig vinden of waarvoor de drempel te hoog is om in de wijk te participeren. Daarnaast speelt ervaringsdeskundigheid en lotgenotencontact een grote rol in het wél kunnen en willen participeren binnen SCI t.o.v. een wijkcentrum. In 2015 hopen wij dat met de samenwerking en verbinding in en met de Stadskamer de vindbaarheid en meedoen voor onze doelgroep makkelijker wordt. Met het kennismaken en delen van ervaringen met de buurtcoaches is een start gemaakt om de wijkgerichte aanpak te verkennen. Wij zien hier zeker mogelijkheden, aan een vervolg wordt reeds gewerkt. De bevindingen van de werkgroep actieve benadering vanuit ervaringsdeskundigheid sluit hier op aan.
Wat we constateren is dat de helft van deze mensen niet in beeld is gekomen. Van de andere helft kunnen we zeggen dat er contact is geweest en een gesprek heeft plaatsgevonden. Wij zijn van mening dat deze groep goed past bij de doelstelling van de SCI. Wij willen hier zeker op blijven inzetten. Wel denken we dat een nauwe samenwerking met de buurtcoaches hierbij een belangrijke voorwaarde is om de mensen ook echt over de drempel te krijgen. Wij zien hier genoeg mogelijkheden toe en zijn bereid te zoeken naar wegen om dit te laten slagen.
Conclusie De pilot is echt een verkenning geweest tussen twee werelden en werkwijzen. Er is een prettige samenwerking geweest met een luisterend oor aan beide zijden. De moeizame start, het ontbreken van doorverwijzingen, bereikbaarheid van de doelgroep en afstand tot deelname aan activiteiten van de kwetsbare burger waar het om gaat heeft het lastig gemaakt om een hoger aantal dan 11 personen in 2014 vanuit Werk en Inkomen te laten participeren. Voor SCI was de afhankelijkheid in de doorverwijzing vanwege de directe financiële consequenties niet prettig, dit heeft mede geleid tot een verlies in het boekjaar 2014. Met de komst van de buurtcoaches in heel Doetinchem en de komst van de Stadskamer als verbinding zien wij zeker perspectief om door te gaan. Samenwerking tussen betrokken partijen, het in beeld hebben van de kwetsbare burger kan (ver)leiden tot meedoen.
15
5. Activiteitenoverzicht ervaringsdeskundigen met nieuwe ideeën. Er bestaat nu een vaste groep van mensen die trouw de vergaderingen bezoeken meestal vergaderen we dan met ongeveer 8 a 10 ervaringsdeskundigen.
De activiteiten die op dit moment plaats vinden binnen de SCI zijn initiatieven die ontwikkeld zijn in de loop der jaren van, door en voor de doelgroep. Al deze activiteiten/producten vormen gezamenlijk het cliëntgestuurde aanbod dat hieronder beschreven wordt. De projecten en/of activiteiten zijn nooit een doel op zich maar een middel om andere doelen als empowerment, sociaal participeren, deelname aan het maatschappelijk verkeer en zelfredzaamheid te bevorderen. Er is altijd ruimte voor nieuwe initiatieven, met elkaar wordt gekeken, of, hoe, op welke manier, binnen welke context / financiële middelen deze met elkaar opgezet en uitgevoerd kunnen worden. Op dit moment zijn er naast onderstaande projecten ook plannen om o.a. een hardloopgroep, een fotografiegroep, verkoop van eigen gemaakte producten en nog veel meer op te richten. De meeste projecten zijn door een betrokkene uit het project zelf beschreven.
Initiatieven In de loop der tijden zijn er verschillende initiatieven door ons naar voren gebracht in de SR. Zoals aandringen op deskundigheidsbevordering ggz voor uitvoerende ambtenaren van de gemeente. Ook werd door ons aangedrongen op deskundigheidsbevordering en gebruik van ervaringsdeskundigheid ggz door buurtcoaches. Verder is er vanuit onze groep initiatief gekomen om de gemeente een loket op locatie te laten starten speciaal voor ggz-cliënten. Op deze gebieden zijn door onze inmenging een aantal processen op gang gebracht die zich nog steeds ontwikkelen. Een ander initiatief was het bespreken van de ggz binnen de AWBZ-transitie naar WMO. Andere recente onderwerpen waarin wij hebben meegepraat zijn bv. de beleidsregels bijzondere bijstand en meedoenarrangement. We hebben het niet alleen over onderwerpen die de GGZ betreffen maar ook behandelen wij onderwerpen die zgn. dwarsverbanden hebben met dit gebied. Iedereen zal begrijpen dat als het over vrijwilligerswerk gaat dit ook van belang is voor ggz-cliënten die vrijwilligerswerk doen. Op deze manier komt een rijk geschakeerd palet van onderwerpen voorbij.
5.1 Klankbordgroep Raak! De klankbordgroep doet aan belangen-behartiging voor de doelgroep en fungeert als achterban in deze naar de sociale raad (SR)/WMO-raad. Binnen de SR zijn er 2 vertegenwoordigers voor de groep OGGz, met ieder hun aandachtsgebied. De klankbordgroep vergadert een paar dagen voordat de SR bijeenkomt zodat vragen en opmerkingen uit de klankbordgroep naar voren gebracht kunnen worden in de vergadering van de SR. Dit gebeurt ongeveer 10 keer per jaar.
Johan van de Werf
Ervaringsdeskundigheid De sociale raad bestaat voor een groot gedeelte uit ervaringsdeskundigen en dit is een bewuste opzet vanwege de gemeente Doetinchem. Dit houdt in dat ook de leden van onze klankbordgroep ervaringsdeskundigen zijn in ons geval dus mensen met een ggz-achtergrond. Toepassen van ervaringsdeskundigheid is ook een speerpunt van onze inbreng in de SR. Wij zijn altijd op zoek naar nieuwe
16
5.2 Ervaringswijzer.nl Is een website die dient als een informatiebron voor mensen met GGZ-achtergrond en overige geïnteresseerden. Ervaringswijzer belicht verschillende kanten van belangrijke levensvragen vanuit cliëntenperspectief. Niet de ziekte zelf maar de levensvragen die om de hoek komen kijken bij iemand die psychische klachten heeft (gehad) staan er centraal. In het team ervaringswijzer krijgen de deelnemers de mogelijkheid om verschillende vaardigheden te oefenen die zeer bruikbaar zijn in het dagelijks leven. Denk bijvoorbeeld aan het ontmoeten van nieuwe mensen, afstappen op onbekende voorzieningen, afspraken maken en nakomen, luisteren, vragen stellen en schrijven van eksten, computervaardigheden, samenwerken, etc. In het jaar 2014 is er niet veel productiviteit geweest binnen het project. Er zijn 2 betrokkenen actief geweest. Doordat er in 2014 te weinig coachuren beschikbaar waren is dit wat blijven liggen. De bedoeling is in 2015 een actieve doorstart te maken met dit project zodra er coachuren en belangstellenden beschikbaar zijn.
5.3 Supportgroep Eigen Regie Het afgelopen jaar is SCI Achterhoek een samenwerkingsverband aangegaan met Zorgbelang Gelderland en met AnyYou. Samen willen we een supportgroep Eigen Regie starten, om onze doelgroep tussen hulpverlening en op eigen benen staan op weg te helpen om meer grip te krijgen op het eigen leven. De supportgroep is bedoeld voor kwetsbare mensen uit de Achterhoek met een (ex-)GGZ-achtergrond, die open staan voor groei. De werkgroep bestaande uit 5 betrokkenen heeft regelmatig overleg gehad. Er is gewerkt aan een projectplan, ter onderbouwing en voorbereiding van de supportgroepsbijeenkomsten, dat binnenkort gebruikt wordt om fondsen aan te schrijven. Er is in oktober een bijeenkomst geweest waar het initiatief met open armen is ontvangen en met mogelijke deelnemers in kaart is gebracht waar precies behoefte aan is. Zij zullen begin 2015 ook betrokken worden bij de invulling van het programma van de 10 bijeenkomsten. De begeleiding ligt in handen van ervaringsdeskundige professionals. Er zal gezamenlijk gewerkt worden aan het bevorderen van het groepsproces en het vergroten van zelfinzicht. Onderling begrip, waardering en verwerking krijgen een plek in het delen van ervaringen en belemmeringen. Centraal staat om tot doelen te komen en kansen te krijgen de eigen kwaliteiten te benutten met respect voor elkaars kwetsbaarheden. Mirjam van den Eerenbeemt
17
5.4 Bureau Cliëntondersteuning Dit sociaal juridisch bureau is informatief. Het ondersteunt mensen met een psychische kwetsbaarheid op allerlei gebied. Vragen als “kan ik vrijwilligerswerk doen”, “ik heb problemen met mijn uitkering, hoe kan ik dit oplossen tot “hoe dien ik bezwaar in” horen wij met grote regelmaat. Ervaringsdeskundig, laagdrempelig en betrokken zijn hier de sleutelwoorden. De ervaring heeft na drie jaar geleerd dat deze aanpak aantoonbaar effectief is wanneer het gaat om maatschappelijke participatie en arbeidstoeleiding van (ex)ggz-cliënten. Hulp vragen is voor niemand eenvoudig als er zaken mislopen. Voor mensen met een psychische kwetsbaarheid is het vaak nog lastiger om bij reguliere zorginstellingen aan te kloppen of de juiste hulp te vinden. Hierdoor wordt er vaak pas veel te laat om hulp gevraagd en kan de dan verkregen. Informatie kan soms erg verwarrend en overweldigend zijn. Het is niet eenvoudig om die informatie eruit te halen die iemand zoekt. Bureau Cliëntondersteuning is een laagdrempelige voorziening, gericht op het verstrekken van informatie, advies en cliëntondersteuning. Bij Bureau Cliëntondersteuning werken ervaringsdeskundige professionals die ervaring hebben met psychische en psychiatrische problematiek.
De speciaal opgeleide ervaringsdeskundigen hebben zelf ervaring als cliënt in de Geestelijke Gezondheidszorg (GGz) en hebben geleerd om deze ervaringen in te zetten voor anderen. Bij Bureau Cliëntondersteuning werken ervaringsdeskundige professionals die ervaring hebben met psychische en psychiatrische problematiek. De speciaal opgeleide ervaringsdeskundigen hebben zelf ervaring als cliënt in de Geestelijke Gezondheidszorg (GGz) en hebben geleerd om deze ervaringen in te zetten voor anderen. Inmiddels worden er per week zo’n 10 cliënten geholpen. Dit varieert van een korte vraag tot een begeleidingstraject van soms wel enkele jaren. De laagdrempeligheid en de manier van omgang met de clienten zorgt ervoor dat het inmiddels niet meer beperkt is tot clienten van onze eigen stichting. Door verwijzingen van andere ggz-instellingen en dienstverlenende instanties hebben er voor gezorgd dat het druk is op buro clientondersteunig. De 20 uur per week die het op dit moment bezet is per week is niet meer genoeg. Ik zelf vind dit een groot succes, zeker omdat ik merk dat mensen steeds makkelijke binnenlopen met hun vragen en dat deze hulpvraag dan ook ruim op tijd is. Bij bureau cliënt ondersteuning draait de deur niet naar binnen, hij staat gewoon altijd open! Sylvia van den Hoek
18
5.5 Kunst en Creatief Bij Kunst en Creatief wordt aan mensen met een psychische kwetsbaarheid de mogelijkheid geboden om in een veilige omgeving andere mensen te ontmoeten en creatief bezig te zijn. Deze activiteit wordt begeleid door een aantal enthousiaste, ervaringsdeskundige vrijwilligers. Er wordt vooral veel getekend en geschilderd waarbij deelnemers elkaar stimuleren en inspireren. Door een goede sfeer en onderlinge verhoudingen worden deelnemers door elkaar gemotiveerd om te komen, juist als het even wat minder gaat.
5.6 Participatie in zicht In dit project is in 2014 gezamenlijk gewerkt door een aantal personen aan het realiseren van een boek “Participatie in Zicht”. Met dit document komt goed in woord en beeld tot uiting dat de zich presenterende deelnemende personen hun doelen en resultaten hebben bereikt door zich te richten op hun mogelijkheden. Onlangs hebben de organisaties SCI Achterhoek, Villa Bedreivigheid en DaAr hun krachten gebundeld in de Stadskamer, gevestigd in het centrum van Doetinchem. Om de mensen die actief zijn binnen 1 van deze organisaties Stadskamer naar buiten te presenteren en een visitekaartje af te leveren, wordt het project Participatie in Zicht in 2015 breder getrokken dan alleen SCI. Binnen dit project wordt gewerkt aan een boekwerk, maar daarin foto’s en verhalen van vrijwilligers en deelnemers die binnen de genoemde organisaties, dus binnen de Stadskamer, actief zijn of waren. Door de portretten in het boekwerk tonen we de kracht van de betrokken mensen en maken we duidelijk welke rol de Stadskamer met haar onderdelen kan spelen in het leven van betrokkenen. Ook proberen we middels dit project de diversiteit binnen de onderdelen aan te tonen en een bijdrage te leveren aan de bestrijding van vooroordelen jegens mensen met een GGZ-achtergrond. Het boekwerk wordt professioneel vervaardigd en gepresenteerd op een nader te noemen locatie.
In januari bestond de groep uit 6 á 7 deelnemers waarvan één met PGB. Aan het einde van het jaar zijn er 11 á 12 personen die zeer regelmatig deelnemen aan de activiteit. Voor één vaste deelnemer was een PGB aangevraagd wat in november is toegekend, waarmee het totaal aantal deelnemers met PGB op twee komt. De verhuizing naar de ruimte van Villa eigen bedrijvigheid zorgde voor veel onrust onduidelijk - en onzekerheden rondom deze veranderingen. In 2015 zal Kunst en Creatief haar intrek nemen in hal 10. Gezien de onrust bij de vorige verhuizing zullen de deelnemers nauwer betrokken worden bij de inrichting en aankleding van de nieuwe ruimte. Inmiddels is de huidige locatie van een magazijn in een atelier veranderd, deelnemers voelen zich thuis en men noemt het wel “ons stekkie”. Door de groei in het deelnemersaantal en de uitbreiding van de activiteiten blijkt deze ruimte nu al te klein, de nieuwe locatie komt dus als geroepen.
Tom Scheers
De hele groep, deelnemers en begeleiders sluit het jaar af met een zeer positief gevoel. Door de goede, gezellige sfeer is er meer continuïteit in deelname en we willen deze lijn in 2015 voortzetten. Ook hebben we met z’n allen besloten een succes van hal 10 te maken. We verheugen ons enorm op de vele mogelijkheden die hal 10 ons te bieden heeft en ook van deze ruimte maken we “ons stekkie”. Hanneke Roes
19
5.7 Www.hetthuishonk.nl Op deze site kan iedereen terecht die actuele en onafhankelijke informatie zoekt over de geestelijke gezondheidszorg. Bij Het Thuishonk kan iedereen terecht die actuele en onafhankelijke informatie zoekt over de geestelijke gezondheid. De informatie is niet alleen bedoeld voor cliënten maar juist ook voor hun directe omgeving. Op de website www.hetthuishonk.nl is actuele informatie te vinden over wet- en regelgeving, regionale- en landelijke informatiebijeenkomsten, gespreksgroepen en links naar interessante websites. De site wordt beheerd door ervaringsdeskundigen en heeft meer dan 10000 bezoekers per jaar. Relevante tijdschriften, folders en brochures zijn beschikbaar op het SCI kantoor. Iedereen is van harte welkom om hiervan gebruik te maken. Er zijn gemiddeld 2 vrijwilligers actief met het beheer van deze site.
5.9 Open voor werk Dit project gaat uit van het landelijk platform GGZ en wordt in de Achterhoek uitgevoerd door Stichting Cliënten Initiatieven in de gemeenten Doetinchem, Oude IJsselstreek, Winterswijk en Montferland. Doelstelling van het onderzoek open voor werk is stigma van ggz-cliënten tegen te gaan en dan met name op de arbeidsmarkt. Het onderzoek wil in kaart brengen wat de situatie nu is en tot aanbevelingen komen om de situatie te verbeteren, m.b.t. ondersteuning naar en in al dan niet betaald werk.De vraag is of door het landelijk platform opgestelde kwaliteitscriteria aansluiten op de bevindingen in de praktijk. De uitvoering betrof twee taken: Een werkgroep hield zich bezig met afnemen van enquêtes bij betreffende cliënten. De andere werkgroep interviewde beleidsambtenaren van de vier sociale diensten en gemeenten in de Achterhoek. De eerste groep heeft uiteindelijk 41 mensen de, door het landelijk platform opgestelde, enquête laten in vullen, m.n. uit Doetinchem. Het cliëntperspectief staat centraal bij de ervaringen met re-integratiebureaus, hulpverleners, e.d.. Het groepsgewijs onder begeleiding invullen bleek niet haalbaar. Er is veel moeite gestoken in het benaderen van deelnemers. Ook zijn organisaties benaderd, die met een soortgelijke doelgroep werken. Het was moeilijk om, met alle huidige ontwikkelingen, medewerking te krijgen. Vanuit DaAr in Doetinchem is ook een grote bijdrage geleverd.
5.8 Rommelmarkt Het initiatief van de SCI rommelmarkt is gestart in april 2014. Christy, een deelnemer kwam helaas te overlijden. Christy was altijd een groot liefhebber van rommelmarkten. Haar huis stond ook vol met spullen. Na het overlijden moest haar huis worden leeg gehaald. Als eerbetoon ontstond het SCI rommelmarkt idee. De uitvaartverzekering van Christy kon niet alle kosten dekken. Tijdens Pinksteren is er bij SCI 2 dagen lang een grote rommelmarkt georganiseerd en met succes is er voor 1000 euro verkocht zodat deze mooie uitvaart betaald kon worden.
De tweede groep heeft, aan de hand van een gegeven lijst met onderwerpen, vier prettige gesprekken gevoerd met beleidsambtenaren in de regio en daar verslag van gedaan. Vanuit het secretariaat is hard gewerkt om de verzamelde gegevens in te voeren. Alle resultaten zijn doorgegeven aan het landelijk platform die uiteindelijk een rapport zal schrijven, zodat praktische aanbevelingen kunnen worden gedaan en terugkoppeling kan plaatsvinden.
Brigitte Koenders
Mirjam van den Eerenbeemt & Johan van de Werf
20
5.10 Lunchmeeting gemeente Een warm welkom kregen ze, de beleidsmedewerkers van de gemeente Doetinchem, die op donderdag 3 april op de uitnodiging van SCI en Stichting Villa Bedreivigheid afgekomen waren op de Lunchmeeting. Deze lunchmeeting, voorbereidt door een werkgroep van 5 personen, bleek een mooie gelegenheid voor een direct contact tussen ambtenaren en een voor haar belangrijke doelgroep.
Onder het genot van een heerlijke lunch, bereid door vrijwilligers van het SCI, kon er naar het spetterende toneelwerk gekeken worden van de toneelgroep van de Villa Bedreivigheid. Het toneelspel, naar voorbeeld van Kanniewaarzijn was een zeer geslaagd intermezzo van de levendige discussie tussen mensen van de gemeente en de ervaringsdeskundigen van ‘Villa Bedreivigheid’ en de SCI. De problemen tussen mensen, die afhankelijk zijn van de bijstand en toeziende ambtenaren werden op een leuke en voor de deelnemers vaak herkenbare wijze weergegeven. Het geheel bracht een ontspannen sfeer, bij de toch serieus gevoerde discussies over twee thema’s, die voor zowel de Villa, als SCI een belangrijke rol spelen, namelijk onderlinge ‘communicatie’ en ‘bejegening’. Men kon na het zien van dit toneelspel niet meer om deze boodschap heen en uiteraard kregen de ambtenaren gelegenheid om hierover het gesprek aan te gaan met de betrokken uit hun doelgroep. Stigma en vooroordelen, betutteling en bejegening zijn struikelblokken voor de ‘kwetsbaren’ die afhankelijk zijn van voorzieningen die de gemeente biedt. Tijdens deze bijeenkomst kregen niet alleen de beleidsmedewerkers kans om in gesprek te komen met hun doelgroep, maar was het ook vice versa. Het was voor de ervaringsdeskundigen van beide stichtingen interessant om eens verder te komen dan de antwoorden en vragen die ze krijgen aan het gemeentelijke loket. Met oog op de komende veranderingen die de participatiewet met zich meebrengt is het erg goed om met elkaar in gesprek te komen. Dat bleek zeker bij deze Lunchmeeting, die vast nog wel een vervolg gaat krijgen. Roelof Lubbinge
21
5.11 Wandelgroep Met dit verslag, geschreven vanuit mijn perspectief, wil ik jullie op de hoogte brengen van de wandelingen die elke maandag plaatsvonden en nog steeds, ook in 2015 gaan plaatsvinden.
gemiddeld 6 -8 personen. Wanneer de wandeling werd gecombineerd met bijv. de jaarlijkse kunstroute of musea bezoek was de groep aanzienlijk groter. Bepalen waar we naar toe gaan vind ik altijd een mooi moment omdat de meeste wandelaars al blij zijn dat er samen gelopen wordt. Maar mensen hebben voorkeuren en de groep geeft ieder mens de gelegenheid om zijn voorkeur voor dat moment uit te spreken en die bepaalde route te gaan lopen. Het wordt elkaar gegund wat voor een prettige sfeer zorgt.
Er was een moment dat ik meer wilde bewegen dan ik deed. Wandelen was voor mij de manier om dat te doen. Ik maakte kennis met Rianne Maas die het initiatief had om wandelaars bij elkaar te laten zijn, elkaar te ontmoeten en samen te bewegen. M.b.v. SCI-Achterhoek, die als basis/verzamel/ vertrek punt fungeert. SCI-Achterhoek, met zijn diverse en zeer kleurrijke mensen, jong en oud, man en vrouw, mensen die willen geven en nemen en heel vaak beide. Deze mensen met ieder zijn eigen kwaliteiten inclusief hun netwerk waar men gebruik van kan maken. Gebruik makende van deze kwaliteiten hebben de initiatiefnemers van de wandelgroep een flyer gemaakt om mensen op de hoogte te brengen van de mogelijkheid om mensen te ontmoeten en te bewegen. Ook waren er mensen bereid om de wandelgroep op de kaart te zetten door op de vrijwilligersmarkt reclame te maken. Een derde manier was en is om potentiële wandelaars op te zoeken. We zijn op bezoek geweest bij mensen thuis, waarvan we wisten dat ze eventueel mee zouden willen doen, om ze persoonlijk uit te nodigen voor ontmoeting en beweging.
Deelnemers van de wandeling ervaren niet alleen de fysieke voordelen van bewegen d.m.v. wandelen maar ook de mentale voordelen. Wandelen/bewegen heeft ook voordelen voor de geest. Voor, tijdens en na het wandelen ervaar je gemoedelijkheid, rust, saamhorigheid, wederzijds respect voor elkaar, ritme en een bepaalde vorm van zekerheid. Vanuit deze prettige manier van samen zijn met je medemens ervaar ik in ieder geval een o zo welkome blijdschap. Het gevolg is ook dat er soms vriendschappen ontstaan. Nadat men elkaar steeds beter leert kennen wordt er ook wel eens, los van de wandeling, onderling wat ondernomen. De wandeling, voor mij een mooie start van de week. Bij deze ben jij uitgenodigd!
Het afgelopen jaar hebben veel mensen ervoor gekozen om mee te wandelen op de maandag. Geheel vrijblijvend en ieder met zijn eigen motivatie. Elke maandag verzamelde we tussen 13:00-13:30 uur bij de SCI. Onder het genot van een kop koffie of thee overlegden wij met elkaar waar we zouden gaan wandelen. Hoe meer auto’s we tot onze beschikking hadden hoe groter de mogelijkheden waren om bijvoorbeeld de bossen rondom Doetinchem te bezoeken of andere routes buiten Doetinchem. Bijv. routes langs de Oude IJssel, Bielheimerbeek of de Slinge. De Achterhoek heeft veel diversiteit te bieden als het gaat om wandelroutes. Wanneer er geen of te weinig auto’s waren liepen we ons zogenaamde basisrondje. Over het hele jaar gezien liepen we met
Met vriendelijke groet, Erik
22
5.12 Inloop SCI De inloop is een ‘te gekke’ plek waar men zichzelf mag zijn. Een plek om vrienden te maken of gewoon stil te zijn. Het is een onafhankelijke ontmoetingsplek waar mensen vrijblijvend kunnen binnenlopen om (andere) mensen te ontmoeten, voor gezelligheid, een kopje koffie of thee, een kopje soep, een spelletje of gewoon voor het starten van de dag. De inloop is geen doel op zich maar een middel om mensen te verleiden deel te nemen aan andere activiteiten en -meer- te participeren. De inloop is mogelijk gemaakt en wordt (ook in 2015) gefinancierd door het Skanfonds.
5.13 (K)ook Samen! Gedurende het jaar is de catering organisatorisch meer betrokken geraakt bij de inloop. Ze hebben een grote rol gespeeld in het “thuis voelen” van de deelnemers. Elke dag wordt er verse soep geserveerd en zijn er diverse broodjes verkrijgbaar. Ook is het mogelijk om zelf eens iets lekkers te bereiden. Zo zijn we gefêteerd op appeltaart, cup cakes en allerlei oosterse snacks. Elke laatste donderdag van de maand is er een drie gangen menu in het kader van (k)ook samen. Steeds een andere deelnemer wordt gevraagd het menu naar zijn/haar keuze te maken. Zo hebben we b.v. Grieks, Turks en vegetarisch gegeten. Sinds oktober wordt er ook op de vrijdag een warme maaltijd bereid. Er is een menulijst gemaakt en op datum aangekondigd. We gaan deze service uitbreiden door deze maaltijden “transportabel” te maken zodat ze thuis ingevroren kunnen worden en ook ze zelf in te vriezen zodat ze later ingevroren gekocht kunnen worden. Halverwege het jaar heeft de catering een grootse BBQ georganiseerd en aan het eind van het jaar een kerstdiner voor alle deelnemers en vrijwilligers.
Per 1 januari 2014 officieel van start gegaan. Vastgelegd in een beleidsplan, materieel en personeelsmatig voorbereid en aangekondigd als een “goede plek om te zijn”. De eerste aandacht was gericht op sfeer en verzorging. De deelnemers moesten zich welkom voelen en dusdanig op hun gemak dat ze hun “ding” konden doen. De medewerkers zijn vooral eerst getraind op de ontvangst en warme bejegening van de deelnemers. Nu, na een jaar, kunnen we constateren dat we een goed team betrokken medewerkers hebben en met z’n allen een sfeer hebben weten te creëren die aanvoelt als een “warm bad”. Zowel deelnemers als medewerkers kunnen er zijn zoals ze er willen zijn, in een sfeer van onderlinge en wederzijdse acceptatie en respect. Daarin zijn zowel hilarische als spannende gebeurtenissen geweest, maar die hebben steeds geleid tot een groter onderlinge verbondenheid. Deelnemers, die het spannend vonden om in elkaars nabijheid te zijn, hebben zich veilig genoeg gewaand zodat een ieder nog welkom is. En ook het stil staan bij het moment van overlijden van een ex-deelnemer, heeft het gevoel van onderlinge verbonden gesterkt.
23
24
5.15 Workshops Bewustwording Opzet: het oorspronkelijke idee was spontane gesprekken over zingeving. Aan de basis van deze gesprekken liggen existentiële vragen zoals ‘Wie ben je?’ en ‘Wat doe je hier?’ Deze groepsgesprekken zijn uitgegroeid tot workshops in de vorm van openhartige, diepe gesprekken over levensvragen.
5.14 Activiteiten De activiteitencommissie heeft een sterk wisselende ontwikkeling doorgemaakt dit jaar. Het lukte niet om een vast team van mensen samen te stellen om de activiteiten te programmeren en te organiseren. Door het jaar zijn wel verschillende activiteiten geweest, zoals een voetbalquiz tijdens de WK voetbal, bezoek aan stadsmuseum, sinterklaas bingo en kerstversieringen maken. Maar het geplande aantal van twee keer in de maand een activiteit is niet gehaald. Nu is er een begin van een vast team dat al een aantal activiteiten heeft gedaan en een planning gemaakt voor de eerste vijf maanden van 2015. We blijven op zoek naar vaste medewerkers om een continuüm te vinden.
Iedere week is er een ander onderwerp of er wordt in spelvorm willekeurig kaarten met vragen getrokken zoals bv.: het bordspel Een steekje los?, Ja-maarkaarten, Positiviteits-kaarten, enz.,... Niets is verplicht; er is geen voorbereiding voor nodig, mensen mogen deelnemen, alleen luisteren en gaan wanneer ze dat willen. Deze ongedwongen open sfeer geven de workshops een natuurlijk verloop. Er worden persoonlijke dingen verteld, omdat er toch een veiligheid is gecreëerd. De persoonlijke ontwikkeling van mensen in de gesprekken is hierin opvallend; mensen die bv. eerst niets durfden te zeggen gaan na een aantal keer alleen geluisterd te hebben zelf ook meepraten.
André Baak
Het aantal deelnemers varieert tussen de 3 en 10 personen per gesprek. De gespreksleiders nemen zelf ook deel aan het gesprek. De deelnemers en gespreksleiders ervaren de groepsgesprekken als positief en opbouwend. Jennifer Elshof
25
5.16 Organisatie Ook de organisatie van de Stichting is een product op zich. De bedrijfsmatige kant wordt grotendeels door vrijwillige medewerkers uitgevoerd en ondersteund. Werkzaamheden op het gebied van (financiële) administratie, secretarieel werk, kwaliteitszorg, inkoop, schoonmaak, PR, bij- en onderhouden website en netwerken biedt doelgerichte coaching en training van arbeidsvaardigheden aan mensen binnen een beschermde en veilige werkomgeving.
Kansen op Werk In mei zijn wij met een groep vrijwilligers van SCI gestart met het project Kansen op Werk door Brigitte de Kinderen van PROK Projectmanagement. Wij hebben de pilot van de eerste in company verzorgde training. Het zijn intensieve bijeenkomsten die veel losmaken en stof tot nadenken geven. De bijeenkomsten vinden maandelijks plaats met steeds een ander thema. De ene keer als training de volgende keer als coaching. Begin maart hebben we de laatste bijeenkomst. Gedurende het traject zijn er drie deelnemers uitgestroomd naar een betaalde baan en één deelnemer is na de eerste keer afgehaakt. Er zijn twee medewerkers van het secretariaat wat later gestart. Totaal bestaat de groep nu uit zes personen.
Secretariaat Direct bij de ingang van het pand vindt u het kloppend hart van de stichting… het secretariaat. Kon eerder nog wel eens iemand ongezien de ruimte binnen komen nu lukt dat (bijna) niet meer. En dat is een van de taken van ons team een vriendelijk gezicht en een groet bij binnenkomst. Begin 2014 zijn wij met de het secretariaat verhuisd naar de ruimte bij de ingang van de centrale ruimte. Daardoor hebben wij drie ruime werkplekken kunnen creëren en de bezetting per dagdeel uitgebreid naar twee personen. Naast de algemene secretariële werkzaamheden stimuleren wij onze vrijwilligers om ook te participeren in de diverse werkgroepen zoals communicatie & pr en de activiteiten werkgroep. Daarnaast hebben we de verschillende taken verdeeld zodat een ieder zijn/haar verantwoordelijkheid heeft voor dat deel van de uitvoering. Tevens levert het secretariaat notulisten voor de diverse vergaderingen. Als afdeling komen we één keer per maand bij elkaar voor overleg.
Persoonlijke ervaring van deelnemers Kansen op Werk Monique: In een aantal bijeenkomsten worden onderwerpen behandeld die van toepassing zijn op de werksituatie. Te denken valt aan concentratie, competenties, leerdoelen, timemanagement, communicatie. Tijdens de training is er een open sfeer, gemakken en ongemakken kunnen besproken worden. Iedereen wordt in zijn waarde gelaten. Diverse onderwerpen worden uitgediept om meer inzicht te krijgen. Bij de training zijn er opdrachtjes, deze worden in 2 of 3 tallen geoefend en vervolgens in groepsverband besproken. Ook wordt er gewerkt aan de hand van praktijkvoorbeelden. Iedereen heeft inbreng, daardoor leren we van elkaar en kunnen we elkaar, waar nodig, aanvullende training heeft zeker toegevoegde waarde; je leert, je leert nieuwe vaardigheden, ieder heeft persoonlijke leerdoelen en kan daardoor groeien,
Verloop van bezetting:
Kwartaal 1 Kwartaal 2 Kwartaal 3 Kwartaal 4
Bezetting Instroom Uitstroom
Reden uitstroom
8 8 9 9
werk te zwaar betaalde baan - ziekte UWV traject - werk niet geschikt doorgegroeid naar functie van managementassistent en ander vrijwilligerswerk
1 3 2 1
1 2 2 2
26
5.17 Presentatie voor buurtcoaches Medio november 2013 is binnen de Klankbordgroep de mogelijkheid besproken om de rol van ervaringsdeskundigheid / ervaringsdeskundigen bij buurtcoaches onder de aandacht te brengen. Met als doel om te onderzoeken in hoeverre ervaringsdeskundigheid een zinvolle bijdrage kan leveren aan het werk van buurtcoaches. Tijdens het open en constructieve overleg van ervaringsdeskundigen van de SCI met enkele buurtcoaches in wijkcentrum ‘De Daele’ in Overstegen is het plan ontstaan om een bijeenkomst over ervaringsdeskundigheid en de rol van de SCI daarin te organiseren. Een SCI stagiaire van de HBO opleiding ‘Ervaringsdeskundigheid in de Zorg’ aan de Hanzehogeschool in Groningen heeft deze bijeenkomst vervolgens voorbereid en vorm gegeven. Hierin begeleidt door enkele coaches van de SCI.
je leert ook je collega’s beter kennen in de zin van persoon maar ook de sterke en minder sterke punten. De minder sterke punten kunnen gebruikt worden om samen sterke punten van te maken. Kortom je groeit als persoon maar ook als groepje / team. Herma: een heel nuttige training om inzicht te krijgen in je eigen mogelijkheden en valkuilen. Er wordt zowel training als coaching gegeven, daarnaast leren we ook van elkaars problemen en leerdoelen. Communicatie en werkoverdracht Omdat we als secretariaatsteam maar één keer per maand voltallig bij elkaar zijn tijdens het afdelingsoverleg hebben we in Excel een digitaal logboek opgezet. Hierin leggen we gebeurtenissen die onze aandacht vragen of bepaalde nog uit te voeren taken vast. De computer opent met het logboek.
Op 17 juni vond de bijeenkomst plaats in ‘De Daele’ in aanwezigheid van 11 buurtcoaches uit de twee pilotprojecten in de wijken Overstegen en De Huet. Namens de SCI waren, naast de coördinator en twee coaches, ook verschillende deelnemers aanwezig. Besproken onderwerpen waren de historische ontwikkeling en belang van ervaringsdeskundigheid en de positie van (ex-)cliënten daarin. Daarnaast werd er aandacht besteed aan o.a. beeldvorming rond de ggz, (zelf)stigmatisering en herstel en empowerment. De bijeenkomst werd afgesloten met een levendige discussie over o.a. nut en noodzaak van ervaringsdeskundigheid. Samenvattend heeft deze boeiende en interessante bijeenkomst de rol en positie van ervaringsdeskundigheid en de SCI goed onder de aandacht gebracht. Met als gevolg dat een tweede bijeenkomst gepland wordt voor maart 2015 om een verdere samenwerking vorm te geven.
Thea van de Zand
John ten Have
27
5.18 Kledingproject Begin 2014 kwam het initiatief van deelnemers binnen onze stichting, om een kledingwinkel op te zetten. Het doel van deze kledingwinkel is dat personen welke net niet in aanmerking komen bij een gemeentelijke voedsel- en kledingbank hier gratis kleding kunnen halen, op doorverwijzing via bijvoorbeeld hulpverlenende instanties als GGNet, IJsselkring of Bureau Cliënt Ondersteuning. Wij vragen daarvoor een vrijwillige bijdrage. Maar ook dat het publiek tegen een kleine vergoeding kleding kunnen kopen. De opbrengst is dan voor het SCI en komt in de centrale kas en daar kunnen we dan weer spullen voor aanschaffen die nodig zijn voor verschillende activiteiten.
Het idee werd uitgewerkt en vrijwilligers en deelnemers brachten kleding binnen. Na alles gesorteerd te hebben in dames- heren- en kinderkleding , tassen en schoenen etc. zijn we een deel van SCI gaan inrichten. Stichting DaAr heeft voor ons 2 grote kledingrekken gemaakt en wij hebben “ons winkeltje” in kunnen richten naar eigen idee. In juli 2014 zijn we van start gegaan met de verkoop. Deze wordt aangestuurd door de coach en deelnemers samen met vrijwilligers runnen het. We zijn blij dat er steeds meer kleding komt en we meer mensen kunnen voorzien van kleding. Dat betekent dat we in 2015 de ruimte moeten uitbreiden. Wij zien dit als een positieve ontwikkeling. In praktijk kan dat betekenen dat we 2015 meer openingstijden creëren en meer mensen nodig hebben dit te gaan runnen. Op dit moment werken we met 2 deelnemers, 2 vrijwilligers en 1 coach. Deze hebben allen een vaste dag en tijd met wisselende dagen. De openingstijden zijn maandagmiddag, dinsdags en donderdags. Anna Eijzenga
28
5.20 PR-groep We willen iedereen buiten SCI laten weten wat SCI precies inhoudt. Zo zijn deelnemers bij begeleid wonen van GGnet geweest om te vertellen over de mogelijkheden binnen SCI. Bij de gemeente veranderd de zorg in 2015. Door middel van flyers uitdelen en netwerken hebben wij meer bekendheid gekregen bij medewerkers en klanten/cliënten van buurtcoaches, buurtzorg, MEE, woningbouw consulenten, GGNet, DAAR en wijkverpleegkundigen.
5.19 Werkplaats Vanaf september 2014 is SCI samen met Stichting Villa Eigen Bedreivigheid een gezamenlijke werkplaats aan het inrichten. Bedoeling was in eerste instantie er een echte houtwerkplaats van te maken. Echter door de vele ontwikkelingen en samenwerking met DaAr/GGnet en de Stadskamer, wordt deze werkplaats meer multifunctioneel ingericht. Waarmee dubbeling in werkplaatsen wordt weggenomen, samenwerking wordt bevorderd. In het laatste kwartaal 2014 hebben een 12- tal betrokkenen op enigerlei wijze hun inbreng gehad in, rond of bij de werkplaats. In 2015 wordt deze verder ingericht en wordt er gewerkt.
Ook de zorg in en rondom het SCI pand was voor de PR groep belangrijk. In 2014 is er een start gemaakt voor een concept om duidelijke belettering aan te brengen op de ramen buiten SCI. Dit wordt hopelijk midden 2015 gerealiseerd. Online is in 2014 een start gemaakt met een vernieuwde en nog meer informatieve website van SCI-Achterhoek. Deze zal in februari ongeveer online komen. Ook op social media zijn er meer activiteiten via onze nieuwe Facebook ‘vind ik leuk’ pagina. We hebben op de jaarlijkse vrijwilligersmarkt gestaan in schouwburg Amphion te Doetinchem. Veel positieve reacties van verwijzers en eventuele deelnemers. Ook zijn er voorbereidingen gemaakt voor de samenwerking met Daar, GGNet en Villa Bedreivigheid voor de oprichting van Stadskamer in het centrum van Doetinchem. De opening hiervan zal in februari 2015 zijn. Door veel verloop binnen de PR groep en gezondheidsredenen van de deelnemers heeft het even geduurd voor een goede totstandkoming van de PR groep. Eind 2014 kunnen we concluderen dat er een hoop werk is verzet en mooie resultaten zijn geboekt door de deelnemers. Niels Limbeek
29
5.21 Werkgroep procesondersteuning In het laatste kwartaal van 2014 is er binnen de SCI een werkgroep Procesondersteuning ontstaan. Deze werkgroep is zich bezig gaan houden met de vraag hoe zij de mensen die naar de SCI komen kunnen ondersteunen in hun levensproces. Met als doel: een mens naar een staat van zijn coachen, en/of ondersteunen waarin hij/zij kan zeggen dat hij/zij er blij van wordt en er tevreden mee is. Het (weer) kunnen participeren speelt in dit proces een grote rol. De werkgroep bestaat uit vier personen, waaronder ook ervaringsdeskundigen die hun eigen kwaliteit en ervaringen hebben in o.a. de gezondheidssector. Pluspunt voor het maken van beleid in deze is de ervaringsdeskundigheid. De zorg kennen als werknemer en als cliënt maakt dat je als geen ander weet hoe je als mens benaderd wilt worden. Je weet door de ervaring wat werkt en wat niet. In de eerste twee maanden hebben we wekelijks bijeenkomsten gehad. We hebben onze gedachten gedeeld met elkaar en zijn tot een schets gekomen van hoe de procesondersteuning er uit dient te komen te zien in de praktijk. Voor bevestiging en verdere aanvulling zijn wij op werkbezoek naar AanZet in Leeuwarden gegaan. Hier is een burgerinitiatief succesvol uitgevoerd en door onze Koning beloond met een Gouden appel. Dit bezoek is een inspiratie voor ons geweest. In december 2014 hebben we ons plan verder concreet gemaakt, gepresenteerd en tot ons genoegen goedgekeurd zien worden. Voor mij persoonlijk levert meedoen aan deze werkgroep een heerlijk gevoel op. Namens de werkgroep Procesondersteuning: Erik
30
Colofon Tekst Everdien Boesveld Herman Lensink Johan van de Werf Mirjam van den Eerenbeemt Sylvia van den Hoek Hanneke Roes Tom Scheers Brigitte Koenders Roelof Lubbinge Erik Brouwer André Baak Jennifer Elshof Thea van de Zand John ten Have Anna Eijzenga Niels Limbeek Pascal Hüve Ontwerp en lay-out Jennifer Elshof Fotografie Johan Kuhlemeier
31
Ik geniet van een ieder die ik zie, bij SCI. Ieder met zijn eigen rugzak en verhaal, maar in menig opzicht spreken we dezelfde taal. Begrijpen we elkaar in woord en gebaar, en dat doet goed reken maar. Het samen zijn en samen doen, gewoon voor en met elkaar uit goed fatsoen. Gebruik maken van elkaars vaardigheden, kennis en kracht, soms is het voldoende als er iemand gewoon vriendelijk naar je lacht. Gewoon die kleine dingen die soms niet zo gewoon meer zijn, die je hier kunt vinden is meer dan fijn. Pascal 32
