Stein Gemeenteblad 2003, no. Agendapunt Bijlagen
15 april 2003 Afdeling A 35 6 div.
Aan Betreft
De Raad Beleidsverslag Abw, Ioaw, Ioaz en Wvg 2002.
Inleiding Volgens artikel 118 van de Algemene bijstandswet dient het college jaarlijks een beleidsverslag op te stellen ter verantwoording van de sociale zekerheidswetten, zoals die op de afdeling Sociale Zaken worden uitgevoerd. Tevens dient de gemeente in het kader van Single Audit jaarlijks een verslag over de uitvoering van de Abw, Ioaw en Ioaz uit te brengen. Voor het eerst moet over 2002 ook verantwoording afgelegd worden over de uitvoering van de Wet inschakeling Werkzoekenden in een separaat verslag over de uitvoering Wiw. Dit jaar is het beleidsverslag dan ook opgebouwd uit drie delen. Deel I is het Verslag over de uitvoering Abw, Ioaw en Ioaz, met hierin voornamelijk veel cijfermateriaal over de productieresultaten en een oordeel over de tijdigheid en rechtmatigheid van de uitvoering van de bijstandswet. Deel II beoordeelt de rechtmatige uitvoering van de Wiw en geeft kengetallen over de dienstbetrekkingen, werkervaringsplaatsen en scholings- en activeringstrajecten. Deel III gaat dieper in op de beleidsmatige aspecten van sociale zaken en bevat de verantwoording over de overige verplichte onderdelen van het beleidsverslag. Argumentatie Deel I Het verslag over de uitvoering Abw, Ioaw en Ioaz 2002 heeft een vaste format. De teksten in de kaders zijn de uitkomsten en commentaren op de uitgevoerde controles op de voorgeschreven punten. De tijdigheid en rechtmatigheid zijn in 2002 verbeterd ten opzichte van 2001. Er is een aanzienlijke kwaliteitsverbetering gerealiseerd op alle onderdelen van de verantwoording. Er zijn geen tekortkomingen geconstateerd waarvoor het ministerie een (financiële) maatregel kan opleggen. Er zijn wel enkele afwijkingen geconstateerd maar de afwijkingspercentages zijn te laag (<15%) om daarvoor een maatregel van het ministerie op te lopen. Het algemeen beeld naar aanleiding van de onderzoeken is zeer positief. Het jaar na jaar bouwen aan kwaliteitsverbetering en bewustwording werpt verifieerbare vruchten af. In onderdeel C (hoofdstuk 4) wordt aangegeven dat op het budget, dat bedoeld is voor het betalen van de uitkeringen, geen overschot is. Mocht dit wel zo zijn dan had het college in dit onderdeel moeten aangeven hoe zij dat zou gaan besteden.
Deel II Het verslag over de uitvoering van de Wet Inschakeling Werkzoekenden kent ook weer een vaste format met een aantal verplichte onderdelen die ook allemaal ingevuld zijn. De facultatieve gedeeltes zijn ingevuld voor zover de betreffende cijfers direct voorhanden waren. Omdat in 2002 geen REA-instrumenten zijn ingezet, niet te verwarren met REA-trajecten, is dit gedeelte niet ingevuld. In deze format geven de tekstgedeeltes die vet zijn gemaakt weer wat de uitkomsten van de controles en de commentaren hierop zijn. De uitvoering van de WIW kent dit jaar geen tekortkomingen. Wel is aan de voorwaarde, dat de inkoop van reïntegratietrajecten volgens een transparante inkoopprocedure tot stand moet komen, niet volledig voldaan. Voor 2002 is besloten om het contract voor 2001, waarin nog ruimte was, te verlengen tot en met 2002. Dit heeft echter geen financiële consequenties. Over de besteding van het scholings- en activeringsbudget wordt u in deel III van het beleidsverslag ook nog nader geïnformeerd. Deel III De beleidsactiepunten uit 2002 zijn op, een enkele na, allen uitgevoerd danwel nog steeds in uitvoering. Een nota over kostenbeheersing bij de Wvg is eind 2002 van dergelijke importantie geworden dat begin 2003 hier toch al een voorzet voor gegeven is. Dit actiepunt ziet u ongetwijfeld in 2003 terug op de agenda komen. Ook het project van het instituut Mageli zullen we in 2003 eindelijk financieel afronden. Gelet op de ontwikkelingen binnen het CWI is de vraag of het verstandig is om de knip in het werkproces te verleggen niet aan de orde geweest. In het begin van 2002 werd namelijk nog overwogen gedurende 2002 het CWI ook te mandateren om hersteltermijnen te geven. Op dit moment zijn wij daar ook geen voorstander van, mede ook vanwege de economische ontwikkelingen. Een beleidsactiepunt dat veel meer impact heeft gehad dan vooraf werd ingeschat is de keuze voor de bedrijven die in 2003 onze reïntegratie- en activeringstrajecten gaan uitvoeren. Hiervoor is een uitgebreide Europese aanbestedingsprocedure gevolg. Door regionale samenwerking hierin heeft de selectie van de aanbieders voor 2003 wel tijdig kunnen plaatsvinden. Voor het overige verwijzen wij u naar de analyses in het beleidsverslag. Financiële onderbouwing Het beleidsverslag bevat per project een financiële onderbouwing en verantwoording van de besteding. Advies commissie De Commissie Inwonerszaken heeft op 13 mei 2003 omtrent dit voorstel advies uitgebracht. De commissie stemt unaniem in met het voorliggende voorstel. Het verslag van de commissievergadering ligt ter inzage. Voorstel Het beleidsverslag Abw, Ioaw, Ioaz, en Wvg 2002 conform vaststellen. Burgemeester en Wethouders de Secretaris,
de Burgemeester,
drs. S.G.F. Heijing,
ir. H.P.N. Govers lb.
Dict. AC
2
Beleidsverslag 2002 Algemene Bijstandswet / IOAW / IOAZ / Wvg
STEIN, april 2003
3
VOORWOORD Voor u ligt het beleidsverslag 2002 in het kader van de uitvoering van de Algemene bijstandswet (Abw). De Abw draagt in artikel 118 het gemeentebestuur op jaarlijks voor een beleidsplan en een beleidsverslag, als bedoeld in artikel 110 van de Gemeentewet, te verzorgen. Het beleidsplan is volgens de toelichting gericht op een planmatige vastlegging van de hoofdpunten van het lokale bijstandsbeleid in het komend jaar. In het beleidsverslag moet vervolgens verantwoording van het eerder vastgestelde lokale bijstandsbeleid en de effectiviteit van voorgenomen doelstellingen worden afgelegd. Het beleidsverslag bestaat dit jaar uit drie onderdelen. Het eerste onderdeel geeft een beschrijving van de rechtmatigheid van de uitvoering van de Algemene bijstandswet, de IOAW en de IOAZ . Het tweede deel gaat in op de uitvoering van de Wet inschakeling werkzoekenden in al zijn aspecten. Vervolgens gaat het laatste deel in op de overige verplichte onderdelen van het beleidsverslag, te weten: − Onderzoek naar arbeidsmarktperspectief − Gegevensuitwisseling met derden − Controle op naleving verplichtingen − Afdoening geconstateerde fraude − Samenwerking inzake uitstroom met CWI en UWV − Cliëntenparticipatie
4
BELEIDSVERSLAG 2002 ALGEMENE BIJSTANDSWET/IOAW/IOAZ/Wvg
Deel I
Verslag over de uitvoering gemeente Stein Abw, Ioaw, Ioaz
Deel II
Verslag over de uitvoering gemeente Stein WIW
Deel II
Verslag over de uitvoering gemeente Stein Beleid Abw, IOAW, IOAZ, Wvg
Inhoudsopgave Afkortingen
INHOUDSOPGAVE 3 4
Hoofdstuk 1 Ontwikkelingen op de afdeling Sociale Zaken
5
Hoofdstuk 2 2.1. 2.1.1. 2.1.2. 2.2. 2.3
Uitstroom De Wet Inschakeling Werkzoekenden (WIW) WIW-dienstbetrekking en -werkervaringsplaats WIW scholings- en activeringsactiviteiten Overige activiteiten gericht op uitstroom Activering niet-uitkeringsgerechtigden
6 7 7 7 8 9
Hoofdstuk 3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5
Minimabeleid en bijzondere bijstand Bevordering van participatie Inkomensondersteuning Bevordering rondkomen/beperking vaste lasten Stimulering van het gebruik van voorzieningen Bijzondere bijstand
11 11 11 11 12 12
Hoofdstuk 4 Fraudepreventie/handhaving
14
Hoofdstuk 5 Cliëntenparticipatie
16
Hoofdstuk 6 Voorlichting
16
Hoofdstuk 7 8.1. 8.2. 8.3. 8.4. 8.5.
17 17 17 17 18 18
Wet voorziening gehandicapten Vervoersvoorzieningen Rolstoelen en hulpmiddelen Woningaanpassingen Externe advisering Cliëntenbestand en productieoverzicht
Bijlagen: 1. Overzicht realisatie beleidsactiepunten 2002 2. Verantwoording besteding scholings- en activeringsbudget 2002
19 20
5
Afkortingen: ¾ ¾ ¾ ¾ ¾ ¾ ¾
Abw Anw Bbz CVV CWI ESF IOAW
¾ IOAZ ¾ ¾ ¾ ¾ ¾ ¾ ¾ ¾ ¾ ¾ ¾
IRV KWINT OM REA RIO SNO VVTV VWS Wbm WIW Wvg
Algemene bijstandswet Algemene nabestaandenwet Bijstandsbesluit zelfstandigen Collectief Vraagafhankelijk Vervoer Centrum voor Werk en Inkomen Europees Sociaal Fonds Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemers Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen Instituut voor Revalidatie Vraagstukken Kwalificerende Intake Openbaar Ministerie Reïntegratie Arbeidsgehandicapten Regionaal Indicatie Orgaan Service Niveau Overeenkomst Voorlopige vergunning tot verblijf (Ministerie van) Volksgezondheid, Welzijn en Sport Wet Boeten, maatregelen terug en invordering Wet inschakeling Werkzoekenden Wet voorzieningen gehandicapten
6
HOOFDSTUK 1.
Ontwikkelingen op de afdeling Sociale Zaken
Organisatorisch In 2002 heeft de afdeling Sociale Zaken het groene licht voor haar reorganisatie gekregen. In maart 2002 zijn alle medewerkers in hun nieuwe functies benoemd. Geconstateerd mag worden dat de nieuwe organisatiestructuur geslaagd is. Door de invoering van klantmanagement eind 2002 zal de functie-inhoud van de consulenten en kwaliteitsbeheerder nader geconcretiseerd worden. Welke klantcontacten en taken behoren tot de core-business van de klantmanager is dus op papier zeer duidelijk maar wordt in de praktijk verschillend geïnterpreteerd. De onder-steuning van de klantmanager middels automatiseringstoepassingen is een belangrijke voorwaarde om je eigen klantengroep goed in beeld te hebben. De aanschaf van een klantvolgsysteem en een digitaal handboek zijn dan ook op de agenda gezet voor 2003. Beleidsmatig Beleidsmatig begon het jaar 2002 met de start van het Centrum voor Werk en Inkomen. Nu na één jaar kunnen we concluderen dat een grote slag gemaakt is om het werkproces binnen het CWI zo effectief en efficiënt mogelijk vorm te geven. In mei 2002 namen alle portefeuillehouders het besluit om gegeven de nieuwe voorschriften de inkoop van reïntegratie- en activeringstrajecten gezamenlijk vorm te geven. Dit inkoopproces heeft de rest van het jaar in beslag genomen maar uiteindelijk in december geleid tot een gunningsvoorstel. Deze aanbestedingsprocedure is een voorbeeld geweest van samenwerking in de regio. Die samenwerking zal ook gezocht worden bij de aanpak van de problematiek van de gesubsidieerde arbeid. In september 2002 kwam de beruchte circulaire uit waarin een acute stop op de invulling van WIW- en IDbanen en forse bezuinigingen op de reïntegratiebudgetten werden afgekondigd. Deze is ook uitgevoerd. Echter het is een utopie om op 1 januari 2003 een budgettair neutrale situatie gerealiseerd te hebben. Het college wenst die wel uiterlijk 1 januari 2004 bereikt te hebben en weer plaats te hebben voor nieuwe instroom in gesubsidieerde banen. De verantwoording over de daadwerkelijke uitvoering van de voorgenomen beleidsactiepunten voor 2002 treft u aan in bijlage 1. Bezwaarschriften Over de uitvoering van de sociale zekerheidswetten die binnen de afdeling Sociale Zaken worden uitgevoerd kunt u in deel I alle kengetallen terugvinden. Hieronder willen we op 1 aspect nog nader in gaan, te weten de bezwaarschriften.
Aantallen Gegrond Ongegrond Ingetrokken Nog geen besluit Niet ontvankelijk Verzoek om nadere inlichtingen/toelichting
Abw 2001 2002 21 11 2 5 5 6 1 2
Terugvordering 2001 2002 1 4
2 7 1
2 2
1 1
Wvg 2001 2002 8 9 1 3 1 2 1
3 1 5
Vangnet Totaal 2001 2002 2001 2002 0 0 30 24 3 8 6 8 2 3
2 12 4 5 1
In 2002 is het aantal ingediende bezwaarschriften fors gedaald. In 2001 werden nog 30 bezwaarschriften ingediend, waarvan 21 tegen een Abw-besluit. Een (voorlopig) resultaat van 8% gegronde bezwaarschriften mag goed genoemd worden. Besluiten over verhuiskostenvergoeding/woningaanpassingen blijven het meest bestreden bij de Wvg. Bij de Abw is dit jaar geen tendens in de onderwerpen te onderscheiden. In 2002 heeft een grote terugvorderingszaak gespeeld die tot 2 bezwaren heeft geleid waardoor op het gebied van terugvordering een stijging van 50% is te zien.
7
HOOFDSTUK 2.
UITSTROOM
Inleiding Een van de hoofddoelstellingen van de Abw is het bevorderen van een zelfstandige bestaansvoorziening voor personen die afhankelijk zijn van een uitkering. De uitkeringsperiode dient zo kort mogelijk gehouden te worden. Het uitstroombeleid van de gemeente en de invoering van klantmanagement zijn erop gericht om klanten dié instrumenten aan te reiken die het beste bij die persoon passen maar wel zo snel mogelijk naar werk leiden. Indien het aanvaarden van een reguliere baan geen haalbare optie is, wordt bekeken of het aanvaarden van een gesubsidieerde baan mogelijk is. Voor het bepalen van de afstand tot de arbeidsmarkt en dus het soort instrumenten en mogelijkheden dat ingezet kan worden is het belangrijk te weten in welke fase een klant is ingedeeld. Er bestaan 4 fasen. Deze fases geven de afstand van de cliënt naar de arbeidsmarkt aan. Zo zijn cliënten in fase 1 mensen met goede arbeidsmarktperspectieven die bovendien in staat zijn zelf werk te verkrijgen en hebben cliënten in fase 4a geen arbeidsmarktperspectief (meer). Inmiddels is het uitkeringsbestand zodanig verlaagd, dat de grootste groep die nog een bijstandsuitkering ontvangt fase 4 en 4a klanten zijn. Het moge duidelijk zijn dat de begeleiding hiervan moeizamer verloopt dan van klanten die in de fasen 1 of 2 zijn ingedeeld. Bestandssamenstelling De samenstelling van het bestand aan Abw- IOAW- en IOAZ gerechtigden is op 31 december 2002 als volgt: Fase 1: 10 klanten + 2 partners Fase 2: 12 klanten + 1 partner Fase 3: 44 klanten + 5 partners Fase 4 inclusief 4a: 227 klanten + 62 partners Aantal cliënten die nog niet zijn ingedeeld: 11 klanten + 5 partners Totaal 304 klanten + 75 partners Ten opzichte van 1 januari 2002 is het bestand met slechts 2 klanten gegroeid. De slechte arbeidsmarkt heeft in 2002 nog niet die hoos aan aanvragen gebracht die verwacht werd. Deze heeft zich wel vertaald in een groter aantal fase 1 en 2 klanten. Het aantal fase 3 en 4 klanten is licht gedaald ten opzichte van het begin van het jaar. De taak van het CWI Het CWI vervult niet alleen een rol bij het verzorgen van de intake voor uitkeringsgerechtigden en de juiste fase-indeling door de uitvoering van een KWINT. De beursvloer en het concept “Werk voor inkomen” moeten ertoe leiden dat bij ieder contact met het CWI de cliënt met werk geconfronteerd wordt. Met name fase 1 cliënten worden intensief op het CWI begeleidt en komen pas na een half jaar bij de gemeente terecht voor hulp bij de bemiddeling naar werk. Voor diegenen die niet direct aan het werk komen ontvangt de gemeente een kwint met trajectvoorstel bij de uitkeringsaanvraag. Direct met de aanvraag kan dan ook meteen het trajectplan worden afgehandeld. In het kader van de sluitende aanpak dient dit laatste voor iedereen binnen 1 jaar na de uitkeringsaanvraag gebeurt te zijn. Alle afspraken voor 2002 tussen het CWI en de gezamenlijke gemeenten uit de Westelijke Mijnstreek zijn vastgelegd in een Service Niveau Overeenkomst die in maart 2002 officieel ondertekend is door alle partijen.
8
2.1 De Wet Inschakeling Werkzoekenden (WIW) De WIW is na het uitkomen van de circulaire van het ministerie van SZW een roerig gebied geworden. Een acute stop op het invullen van nieuwe dienstbetrekkingen werd aanbevolen. De nieuwe budgetten gingen er tevens vanuit dat 30% uitstroom jaarlijks werd gerealiseerd en dus werd hierop fors bezuinigd. In deel II kunt u de nodige kengetallen vinden. In de rest van deze paragraaf wordt ingegaan op beleidsmatige aspecten en overige projecten die onder de noemer van de WIW hebben gedraaid. 2.1.1. WIW-dienstbetrekking en -werkervaringsplaats Ook voor 2002 heeft de gemeente Stein weer aan Vixia in Sittard opdracht gegeven om de uitvoering van de WIW-dienstbetrekkingen voor haar te verzorgen. In 2002 is ook voor het eerst een productbegroting opgesteld waarbij het wegvallen van de Wet vermindering Afdracht vanaf 2002 een forse extra kostenpost is geworden. De begroting is medio 2002 afgerond. Vixia dient hier echter nog steeds een overeenkomst aan toe te voegen. Dit is de reden dat de begroting 2002 pas in 2003 vastgesteld wordt. Na het uitkomen van de septembercirculaire zijn reeds vele gesprekken gevoerd over hoe deze bezuinigingsronde op te vangen. De invulling van werkervaringsplaatsen is ook dit jaar weer door Kliq verzorgt. Echter aan dit instrument is eind 2002 een limiet verbonden in het maximaal aantal te realiseren plaatsen. De verlaging van het basisbedrag voor werkervaringsplaatsen, die na 1 oktober 2002 waren gerealiseerd, is gelukkig later weer ingetrokken en op vrijwel hetzelfde niveau als begin 2002 gebracht. (€ 8.000,-- per gerealiseerde plaats). 2.1.2 WIW scholing- en activeringsactiviteiten De verantwoording van de besteding van de middelen uit het WIW scholings- en activeringsbudget is opgenomen in bijlage 2. Een aantal posten zullen wij nader inhoudelijk toelichten. A. Inkoop Kliq De afgesproken aantallen trajecten voor 2001 zijn niet allen gerealiseerd en doorgeschoven naar 2002 en ook dit jaar in rekening gebracht. Daarnaast heeft ook nog aanvullende inkoop plaatsgevonden. In totaal is voor een bedrag van € 128.570,-- aan dienstverlening ingekocht. De ingezette trajecten en de resultaten hiervan zijn in onderstaande tabel weergegeven. Soort traject Fase 2 Fase 3 Fase 4 REA Totaal
Aantal personen aangemeld 2 16 17 7 42
Aantal in traject genomen 1 10 11 5 27
Uitstroom naar Nog openstaande werk trajecten 2 0 3 7 2 7 0 4 7 18
Bij deze tabel moet uiteraard worden toegelicht dat nog trajecten lopen en de uitstroompercentages daardoor nog positief beïnvloed kunnen worden. Voorts moet ook opgemerkt worden dat bij de personen waarbij toch geen traject gestart wordt wel een vervolgactie is ondernomen. Het is niet zo dat deze mensen dan inderdaad nergens meer aan hoeven mee te werken. Als bij de intake de beheersing van de Nederlandse Taal toch te mager is wordt geen traject opgestart maar de klant wel meteen aangemeld voor een cursus Nederlandse Taal. Het moedwillig niet meewerken aan een traject wordt bestraft met een maatregel. In 2003 zijn de consulenten geïnstrueerd om alleen dan een persoon aan te melden voor een traject als deze er ook echt klaar voor is en alle randvoorwaarden zijn geschapen voor een succesvol traject.
B. Product Sociale Activering van PIW In 2002 is nog eens kritisch gekeken naar de uitvoering van dit project, dat beter bekend is onder de naam Werkwinkel voor Minderheden. In 2002 is dit product uiteindelijk niet ingekocht en heeft 9
zelfs een verzoek tot terugbetaling plaatsgevonden. De gemeente was van mening dat een aantal trajecten ten onrechte zijn gedeclareerd en vorderde een bedrag van € 11.890,-- terug. Begin 2003 is overeengekomen dat de helft van dit bedrag zal worden terugontvangen van PIW. C. Pilot Sociale Activering De pilot werd op 1 november 2002, na een looptijd van 1 jaar, inhoudelijk afgehandeld. Eerder hadden de gemeenten al verantwoording afgelegd over de subsidiebesteding ad. € 33.749,--. Deze subsidieverantwoording is overigens begin 2003 door het ministerie goedgekeurd. Na afloop van de pilot hebben eind 2002 nog een aantal evaluatieactiviteiten plaatsgevonden. Deze zijn gebundeld in een eindverslag dat begin 2003 zal worden vastgesteld en ook aan uw commissie Inwonerszaken is aangeboden. Hierin zijn ook de eindresultaten voor Stein opgenomen. - Slechts 13 van de 50 mensen zijn uitgevallen of hebben aangegeven geen interesse te hebben (het kennismakingsgesprek van de pilot was nog op basis van vrijwilligheid); - 1 persoon is zelfs al uitgestroomd naar een reguliere baan, terwijl deze in fase 4 (verre afstand tot de arbeidsmarkt) was ingedeeld; - 16 van de 36 mensen hebben een trajectplan, een persoonlijk actieplan, ondertekend. Met 6 van hun is afgesproken dat voorlopig even een pas op de plaats wordt gemaakt en de andere 10 gaan aan de slag om hun dagelijkse tijdsbesteding aan te pakken. Om een goed oordeel te kunnen vellen over de waarde van een intensieve aanpak van de problematiek van de fase 4 klanten is het belangrijk nog 1 jaar met de huidige groep door te gaan, oordeelde het college. Dan pas zie je of mensen ook echt stappen vooruit zijn gegaan. Het is echter wel de bedoeling dat de klantmanager sociale activering haar kennis gaat overdragen aan de andere klantmanagers en de persoonlijke en individuele benadering een gemeengoed wordt. D. Vrijwilligerswerk Sinds 1999 wordt aan personen die vrijwilligerswerk verrichten een forfaitaire onkostenvergoeding verstrekt, gelijk aan het door de Belastingdienst gehanteerde bedrag. De kosten bedroegen in 2002 € 16.324,-- uitbetaald aan 29 fase 4 cliënten. Binnen de eerder genoemde pilot is vrijwilligerswerk een van de meest voorkomende mogelijkheden om mensen weer een ritme en gewenning in de maatschappij te laten opdoen. Hiermee is ook de stijging ten opzichte van 2001 te verklaren, toen ontvingen maar 18 mensen deze beloning. E. Kosten i.v.m. scholing en werk(ervaring) Van personen die een scholingstraject volgen bij Kliq, CVV of Leeuwenborgh komen de kosten van vervoer, cursusgeld en boeken ook voor rekening van de gemeente. Deze kosten bedroegen in 2002 € 4.878,-- hetgeen fors meer is dan in 2001. Toen werd hieraan maar € 3.300,-uitgegeven. Het merendeel van deze kosten heeft betrekking op het volgen van cursussen Nederlandse Taal bij Leeuwenborgh door allochtonen. F. Leerwerkcentrum Het leerwerkcentrum van Leeuwenborgh is te beschouwen als een voorportaal om vroegtijdige schoolverlaters toch een opleiding aan te bieden waardoor zij niet al op jonge leeftijd in de bijstand zullen instromen. Alle 6 de ingekochte trajecten zijn gebruikt. Met name door de aanwezigheid van Gastenhof in Urmond is dit aantal ook voor volgende jaren noodzakelijk.
10
2.2 Overige activiteiten gericht op uitstroom A. Regeling kinderopvang In het kader van de ministeriële “Regeling kinderopvang en buitenschoolse opvang alleenstaande ouders 2002” heeft de gemeente Stein voor 2002 een budget van € 58.269,-- ontvangen voor de uitvoering van deze regeling. Hieraan hebben in totaal 16 kinderen deelgenomen. Van het toegekende budget is € 53.831,-- benut. Dit instrument is daarmee beter benut dan in 2001 toen 12 kinderen deelnamen voor een bedrag van € 42.300,--. B. Project opvang nieuwkomers In het kader van de Wet Inburgering Nieuwkomers moeten alle nieuwkomers gedurende 600 uren een inburgeringsprogramma, gericht op algemene integratie en de Nederlandse taal, volgen. Aansluitend worden zij via een eveneens verplicht vervolgtraject richting arbeidsmarkt gestuurd. Voor 2001 zijn 16 plaatsen ingekocht en hebben uiteindelijk 18 personen deelgenomen. De Rijksbijdrage Inburgering Nieuwkomers vergoedt de kosten van deze trajecten. Deze bijdrage is voor 2002 vastgesteld op € 124.615,--.
Overzicht nieuwkomers VVTV per 31-12-2001 en 31-12-2002 met de daarbij behorende leefeenheden. 2001 2002 Aantal nieuwkomers 14 20 Aantal leefeenheden 3 6 D. Stichting Starterscentrum Dit is een onderdeel van de Kamer van Koophandel en wordt mede door de gemeente Stein gesubsidieerd overeenkomstig de subsidieverordening Welzijn gemeente Stein. De subsidie voor 2002 is op het niveau van 2001 gebleven en vastgesteld op € 9.592,--. Er zijn vanuit de gemeente Stein in totaal 116 klantcontacten geweest die tot 47 intakegesprekken hebben geleid. Hieruit zijn uiteindelijk 28 nieuwe starters gekomen. In 2002 zijn meer klantcontacten geweest dan in 2001 maar hieruit zijn wel minder starters gekomen (was in 2001 nog 44). Verder hebben 96 mensen het StartersMagazine aangevraagd en zijn 11 mensen naar een Startersbijeenkomst geweest. Van de mensen die op gesprek komen is nog steeds maar een klein deel bijstandsgerechtigd. De meeste klanten willen toch vanuit een loonsituatie werken aan de start van een eigen bedrijf. E. Overlegstructuur Sinti-gemeenschap Het overleg met de stichting Romene Sinti is begin 2002 goed opgepakt in verband met de start van het project. Lopende 2002 is dit verminderd. Eind 2002 zijn de banden weer aangehaald in verband met het verkrijgen van het jaaroverzicht inzake de subsidie 2002. De werkcomponent van het project is om meerdere redenen niet gerealiseerd kunnen worden. Wel zijn er andere activiteiten ontplooid waarbij de integratie van de Sinti-gemeenschap voorop stond. Ook zijn een aantal personen met stage en opleiding begonnen. Uw raad is inhoudelijk reeds separaat op de hoogte gebracht van de exacte voortgang en financiële afhandeling van het project. F. ID-banen (Instroom-/Doorstroombanen) Voor 2002 waren wij voornemens meer ID-banen te vragen bij het ministerie en ook de uitwisseling ofwel niet-benutting van ID-banen bij andere gemeenten te mogen gaan benutten voor Steinse kandidaten. Echter ook hier heeft de circulaire van september roet in het eten gegooid. Een acute stop op de invulling van nieuwe ID-banen werd afgekondigd. Juist op dat moment stonden wij op het punt om een ID-er aan te nemen en was het nog een kwestie van contractondertekening. Dit is ook gebeurd waardoor van de beschikbare 12 fte op 31 december 2002 uiteindelijk 11,1875 fte was ingevuld.
11
G. Project WERK-SAAM (via Mageli) Begin 2002 werd door het ESF-bureau de eindcontrole van dit project afgerond en hierover gerapporteerd. Er werd een goedkeurende verklaring afgelegd waarna het restant van de ESFsubsidie via de gemeente Sittard-Geleen aan Mageli betaald werd. Hierna hebben wij meerdere malen contact gezocht met Mageli voor het maken van een afspraak voor een eindgesprek. De gemeente Stein eist in ieder geval een eindrapportage over de resultaten van de Steinse deelnemers. Dit eindrapport werd voor de kerst toegezegd en is ook uiteindelijk na de kerst ontvangen. Over de verdere afhandeling van dit project bent u reeds separaat geïnformeerd. 2.3 Activering Niet Uitkeringsgerechtigden Vanaf 1 januari 2002 werd de gemeente verantwoordelijk voor de reïntegratieactiviteiten voor een geheel nieuwe doelgroep: de Nuggers. De niet uitkeringsgerechtigden en de mensen met een Anw-uitkering. Wij kennen deze doelgroep niet. Daarom hebben de gemeenten in de Westelijke Mijnstreek veel energie gestoken in het bekendmaken van de mogelijkheden. Lokale media (Schakel, TV, radio) en posters en flyers hebben de aandacht getrokken. Met name de Schakel heeft veel reacties op geleverd. Ongeveer de helft van de 31 reacties heeft geleid tot een informatief gesprek. We kunnen dan ook zeker stellen dat de werving van Nug-ers weliswaar laat maar wel goed op gang is gekomen. In totaal zijn van de 35 ingekochte trajecten 24 ook gestart. Het zijn 5 fase 2 trajecten, 19 fase 3 trajecten en 4 fase 3 REA trajecten. Inmiddels is al 1 persoon uitgestroomd naar een reguliere werkplek. Ultimo 2002 zijn er dus nog 23 trajecten lopend. Er zijn verder 4 trajecten niet gestart na de intake bij Kliq wegens een WIN-traject, werkaanvaarding en therapie. 22 hebben besloten om na het eerste gesprek met de casemanager af te zien van een traject. De redenen hiervoor is dat in die gesprekken bleek dat ze toch niet tot de doelgroep behoorden. Slechts 2 van de 22 personen haakten af wegens gebrek aan interesse. De gemeente ontving voor deze doelgroep een budget van € 142.741,--voor de bekostiging van scholings- en activeringsactiviteiten. In totaal is een bedrag van € 61.483,-- daadwerkelijk besteed bij Kliq, die hiervoor de opdracht had gekregen. De niet bestede middelen moeten terugbetaald worden aan het Ministerie. De uitvoering van de reïntegratie van deze nieuwe doelgroep heeft de Westelijke Mijnstreek ondergebracht bij één gezamenlijke casemanager. De gemeente Stein ontving hiervoor in 2002 een éénmalig budget voor de uitvoeringskosten.
12
HOOFDSTUK 3.
MINIMABELEID EN BIJZONDERE BIJSTAND
Inleiding Het gemeentelijk minimabeleid is vastgelegd in de Nota Minimabeleid 2002 en de Nota Inkomensondersteuning uit 1997. Dit beleid heeft behalve inkomensondersteuning ook tot doel het bevorderen van maatschappelijke participatie door middel van het stimuleren van het gebruik van bepaalde voorzieningen door mensen met een minimuminkomen. Hieronder zullen de verschillende onderdelen van het gemeentelijk minimabeleid nader toegelicht worden. Wij constateren in ieder geval dat het gebruik van de bijzondere bijstand in 2002 is toegenomen maar daarentegen het gebruik van de inkomensondersteunende maatregelen is verminderd. Een oorzaak hiervoor kan zijn dat in de tweede helft van 2001 een communicatiecampagne is uitgevoerd die extra eenmalige aanvragen heeft opgeleverd. Algemene voorwaarde De aanvrager dient minstens een inkomen te hebben op bijstandsniveau. Hieronder wordt verstaan een jaarinkomen inclusief vakantiegeld dat ten hoogste 105% van de bijstandsnorm bedraagt. Deze norm blijft voorlopig gehandhaafd. 3.1. Bevordering van participatie Het doel van het Minimabeleid is het kunnen blijven deelnemen aan maatschappelijke activiteiten ter voorkoming van maatschappelijk isolement en vervreemding. In de vorm van categoriale bijstand wordt een tegemoetkoming verleend voor deelname aan sociale, culturele en sportieve evenementen van € 90,76 per persoon per jaar. Voor 65-plussers bedraagt deze tegemoetkoming € 181,51 per jaar. In 2002 hebben 521 personen deze bijdrage ontvangen, waarmee een totaalbedrag van € 48.834,-- is gemoeid. In 2001 werd hier nog € 54.783,-- aan uitgegeven. 3.2. Inkomensondersteuningen A. Categoriale bijstand voor schoolgaande kinderen Aan personen met schoolgaande kinderen in het voortgezet onderwijs tot 18 jaar wordt een bijdrage in de indirecte schoolkosten toegekend van € 90,76 per kind op jaarbasis. Ten behoeve van kinderen in het basisonderwijs is dit bedrag bepaald op € 45,38 per kind per jaar. Ten behoeve van deze groep is in totaal een bedrag van € 6.762,- verstrekt aan 64 huishoudens. Het totaal aan toekenningen over 2001 bedroeg € 7.169,73 voor 78 huishoudens. B. Duurzame gebruiksgoederen Met betrekking tot de aanschaf van duurzame gebruiksgoederen is het mogelijk een aanvraag in te dienen voor ondersteuning wanneer personen minstens vijf jaar lang op jaarbasis een inkomen genieten op bijstandsniveau. Wel zijn hier de draagkrachtregels zoals opgenomen in het Beleidsplan Abw 2001 op van toepassing. Hiervoor zijn de volgende duurzame gebruiksgoederen aangewezen: gasfornuis, koelkast, wasmachine en stofzuiger. Geconstateerd is dat deze vier vastgestelde gebruiksgoederen de aanvragen voldoende afdekken en geen uitbreiding behoeven. Gebleken is dat in 2002 een bedrag van € 11.213,-- aan duurzame gebruiksgoederen is besteed t.o.v. € 17.087,97 in 2001. In totaal is aan 27 bijstandspartijen een of meerdere witgoedproducten toegekend. Er zijn in totaal 10 ijskasten, 12 wasmachines, 5 gasfornuizen en 13 stofzuigers verstrekt.
13
3.3. Bevordering rondkomen/beperking vaste lasten De mogelijkheden die de gemeente in deze heeft, staan vermeld in het Beleidsplan 2001. In het kader van de Wet schuldsanering natuurlijke personen heeft de gemeente een overeenkomst gesloten met het RIW-Maasland en de Gemeentelijke Kredietbank Maastricht. De bewindvoering ligt bij de Gemeentelijke Kredietbank. In het algemeen is ongeveer 25% van de inwoners die aan schuldhulpverlening deelnemen uitkeringsgerechtigd. Voor de gemeente Stein heeft PIW de volgende activiteiten uitgevoerd. Cliënten overgeschreven van 2001 naar 2002 Aantal aanmeldingen 2002 In behandeling in 2002 Afgesloten in 2002 Voortijdig afgehaakt Intake Betalingsregeling Schuldbemiddeling Schuldsanering Budgetbeheer Budgetbegeleiding WSNP Verwijzingen/samenwerking met bijv. AMW/BSR Andere acties ondernomen Totaal aantal trajecten opgestart t.b.v. cliënten
44 7 51 35 5 12 2 19 29 5 1 7 2 7 84
Daarnaast heeft de gemeente Stein sinds 1 januari 2001 de norm voor het kwijtschelden van belastingen en heffingen verhoogd van 95% naar 100% van de bijstandsnorm. Hierdoor werd het ook mogelijk alle cliënten van de afdeling Sociale zaken gericht aan te schrijven met een verkort aanvraagformulier. Van de 193 aangeschrevenen hebben 142 gereageerd. Via de afdeling Belastingen zijn nog eens 75 verzoeken ontvangen. Uiteindelijk heeft dit geleid tot 182 volledige en 6 gedeeltelijke toekenningen. De 29 afwijzingen hebben allemaal te maken met het feit dat het vermogen of de betalingscapaciteit toch voldoende bleken te zijn om de gemeentelijke belastingen zelf te kunnen voldoen. De opbouw van de belastingderving is als volgt: Afvalstoffenheffing € 20.219,23 Rioolrechten € 80,86 OZB-gebruikers € 14.755,98 OZB-eigenaren € 156,86 Hondenbelasting € 1.904,46 TOTAAL € 37.117,39 Dit is fors meer dan in 2001 toen nog maar € 27.127,-- werd kwijtgescholden. Met name de uitgebreide aanvragen via de afdeling Belastingen zijn gestegen, hetgeen uiteraard een goed teken is.
14
3.4. Stimulering van het gebruik van voorzieningen Een belangrijke, zo niet de belangrijkste doelstelling van het armoedebeleid is het beter bereiken van de doelgroep. Het gaat hierbij om een vereenvoudiging van regelgeving, stroomlijning van uitvoering en gerichte voorlichting. In 2002 hebben we het beleid hierop nog eens onder de loep genomen. Geconstateerd is dat de grens van 105% van de bijstandsnorm als minimumgrens behouden moet blijven. Wel zijn alle zaken die meehelpen aan het bekendmaken van de mogelijkheden van onze regelingen geïnventariseerd en verwoord in een communicatieplan voor 2003 en 2004. Wij streven ernaar om eind 2004 2/3 van de doelgroep bereikt te hebben. We bereiken nu nog maar de helft. Uiteraard voeren de consulenten de inkomensondersteunende regelingen pro-actief uit. Bij iedere bijstandsaanvraag wordt bekeken of ook niet recht bestaat op een van de inkomensondersteunende maatregelen. Daarnaast zijn de seniorenadviseurs en de cliëntenraad omtrent de mogelijkheden en onmogelijkheden geïnformeerd zodat zij hun achterban kunnen informeren en helpen bij de aanvraag. 3.5. Bijzondere bijstand Op grond van het bepaalde in artikel 39, lid 1 en 2, Abw is het mogelijk bijzondere bijstand te verstrekken aan personen die geconfronteerd worden met noodzakelijke, uit bijzondere omstandigheden voortvloeiende bestaanskosten, welke kosten naar oordeel van Burgemeester en Wethouders niet gedekt kunnen worden uit de bijstandsnorm (basisnorm plus eventuele toeslag). Een verdere uitwerking van de bijzondere bijstand dient door de gemeente zelf te worden vastgelegd in o.a. het beleidsplan en interne richtlijnen en beleidsregels. De totaal verstrekte reguliere (excl. de Nota Inkomensondersteuning) bijzondere bijstand over 2002 bedraagt € 97.111,75 t.o.v. € 69.272,92 in 2001. De verminderde uitgaven aan inkomensondersteuning zijn in 2002 dus gecompenseerd door hogere uitgaven aan de overige bijzondere bijstandsaanvragen. De totale uitgaven zijn op het niveau van 2001 gebleven, namelijk € 160.000,--.
15
HOOFDSTUK 4.
FRAUDEPREVENTIE/HANDHAVING
Fraudepreventie, opsporing en vervolging Een belangrijk onderdeel in de fraudepreventie is het efficiënt toepassen van de poortwachterfunctie. De daadwerkelijke opsporings- en vervolgingswerkzaamheden worden door de 3 medewerkers van de sociale recherche uitgevoerd. Hiertoe is per 1 mei 1997 een samenwerkingsverband opgericht tussen de sociale recherche van Beek, Schinnen en Stein. In 2002 is ook het portefeuillehoudersoverleg Sociale Recherche weer gestart. Mede naar aanleiding van het gezamenlijk vaststellen van de nota Handhavingsplan 2002-2004 in oktober 2002. In dit plan wordt nog eens kritisch gekeken naar de succesfactoren van een (preventieve) uitvoering van de taken van de Sociale Recherche. Een nauwere samenwerking met de klantmanager moet in ieder geval tot een betere afhandeling van aangeleverde tips gaan leiden. Ook de aanschaf van het nieuwe frauderegistratieprogramma Liaan draagt hieraan bij. Het genereren van periodieke managementinformatie is nu mogelijk. Sociale recherche In 2002 zijn 19 fraudezaken afgehandeld. Er werden 34 nieuwe zaken opgepakt. Daarnaast staan ultimo 2002 nog 16 zaken in onderzoek waarvan 2 nog uit 2001. 70% van de fraudezaken heeft te maken met verzwegen inkomsten uit arbeid en het verstrekken van onjuiste gegevens. De overige 30% van de zaken heeft betrekking op vermeende samenwoning, de werkelijke verblijfplaats en verzwegen vermogen. In totaal is een (voorlopig) bedrag van € 19.443,72 aan fraude ontdekt. Ten opzichte van 2001 is het fraudebedrag verder gedaald, het bedroeg dat jaar nog € 33.000,--. Het in 2002 voortgezette kentekenonderzoek heeft geleid tot: - 3 onderzoekswaardige fraudezaken, waarbij sprake is van handel in of in verband met voertuigen (deze zaken lopen nog); - meerdere adviezen op grond waarvan een boete of waarschuwing werd opgelegd. Daarnaast heeft de sociaal rechercheur assistentie verleent bij grensoverschrijdende zaken en ook preventieve activiteiten ondernomen. Normaal gesproken informeren wij u in deze rubriek ook over de afhandeling van de belastingsignalen. De belastingsignalen over het jaar 2001 zijn nog niet afgehandeld. Deze zouden met de komst van het Inlichtingenbureau eind 2002 worden aangeleverd. Technische problemen bij het Inlichtingenbureau hebben de uitwisseling vertraagd waardoor pas begin 2003 de eerste samenloopsignalen ontvangen zijn. Dan kan ook de bulk over 2001 afgehandeld gaan worden. De technische voorzieningen in de gemeente Stein waren overigens eind 2002 goed genoeg om de subsidie voor de aansluiting op het Inlichtingenbureau aan te vragen. Wbm In maart 2002 heeft het college het recidivebeleid bij het vaststellen van een boete vastgesteld. Dit betekent dat bij iemand, die binnen 2 jaar na de eerste boetewaardige overtreding wederom boetewaardig gedrag vertoond, het boetebedrag met 50% verhoogd wordt. Hiervan is in 2002 ook tweemaal sprake geweest. Verder is het aantal boeteonderzoeken ten opzichte van 2001 fors gedaald, van 32 in 2001 naar 22 in 2002. Een verklaring voor deze daling hebben wij niet. In 2002 zijn dus 22 boetegesprekken gevoerd door de boeteambtenaar. Hiervan zijn er nog 2 in behandeling. In totaal zijn 10 waarschuwingen uitgedeeld en zijn 8 boetes opgelegd. Het totaalbedrag aan opgelegde boetes bedroeg € 598,-- en is dus ook fors minder dan in 2001 (€ 1.400,--). De toename van het aantal waarschuwingen heeft vooral te maken met het grootscheepse kentekenonderzoek dat in 2002 heeft plaatsgevonden. Het onterecht op naam hebben staan van een of meerdere auto’s is in meerdere gevallen aanleiding geweest voor het geven van een waarschuwing. In twee gevallen is afgezien van het opleggen van een boete en een waarschuwing. Bij de waarschuwing ontbrak de verwijtbaarheid. Bij de boete is afgezien omdat intern onjuiste gegevens zijn verstrekt waardoor het schenden van de inlichtingenplicht niet verwijtbaar is. 16
Bovendien zijn in 2002 34 maatregelen opgelegd. Hierdoor is een bedrag van € 9.825,38 niet uitbetaald. In 2001 was maar voor een bedrag van € 3.240,-- aan maatregelen opgelegd. Het debiteurenbeleid Het college heeft in maart 2002 een nieuw debiteurenbeleid vastgesteld. Hierin zijn alle bevoegdheden van BenW op het gebied van terugvordering, verhaal en incasso ingevuld. De opvolging van dit beleid en de belangrijkste kengetallen met commentaar zijn terug te vinden in deel I van dit beleidsverslag, het verslag over de uitvoering Abw. Wij geven hieronder aan wat de stand van de belangrijkste debiteurenposten is op 31 december 2002 Aantal 30 13 11 71 3 14
Abw leenbijstand Abw krediethypotheek Bbz leenbijstand Abw terugvord. Bijz. bijstand Abw terugvordering Abw verhaal
Bedragen € 73.953,26 € 205.927,58 € 388.999,10 € 2.994,20 € 249.052,83 € 77.810,88
Rente € 898,14 € 7.799,02 € 13.693,20 -
In 2002 is voor wat betreft invordering maar één maal afgezien van verdere actie. Dit omdat er naar de klant toe het vertrouwen was gegeven dat zij dit bedrag terecht ontvangen had. Het ging om een bedrag van € 198,97. Bij verhaal zijn drie vorderingen afgeboekt in 2002, in totaal voor een bedrag van € 12.818,84. Eenmaal omdat er een schikking met het LBIO werd getroffen bij een langlopende zaak en tweemaal omdat de beschikking onvolledig was waardoor geen rechtsgrond voor verdere terugvordering bestond. Het ging hierbij trouwens om twee kleine vorderingen van een paar honderd euro. In 2002 zijn in totaal 89 voorschotten verstrekt voor een bedrag van € 70.350,49. Op 31-12-2002 stonden nog 10 voorschotten open voor een bedrag van € 19.378,90. De controle op de terugbetaling of verrekening van voorschotten, teneinde het uitstaande bedrag zo laag mogelijk te houden is een vast onderdeel van de interne controleprocedure. Deze verloopt naar wens. De periodieke hercontroles Deze dienen jaarlijks te worden gerealiseerd aan de hand van de RAU (Regeling Administratieve Uitvoeringsvoorschriften Abw, Ioaw en Ioaz), tenzij vooraf een heronderzoekplan wordt vastgesteld. Dit debiteurenheronderzoekplan is door de gemeenteraad in december 2001 vastgesteld en geeft daarmee invulling aan de beleidsvrijheid in de RAU. Prestatiegegevens hierover vindt u terug in deel I. Dit debiteurenbeleidsplan is nu voor onbepaalde tijd vastgesteld. De wettelijke verplichting om dit plan jaarlijks vast te stellen is in 2002 komen te vervallen.
17
HOOFDSTUK 5.
CLIËNTENPARTICIPATIE
Inleiding De cliëntenparticipatie is vanaf 1 juli 1999 wettelijk verankerd in artikel 118 Abw. Het is een middel om een goede uitvoering te bevorderen door het luisteren naar de cliëntenorganisatie en zich daardoor te verplaatsen in de gedachtegang en de wensen van de gebruikers. Het is aan de gemeente zelf om te bepalen op welke wijze invulling wordt gegeven aan cliëntenparticipatie. Cliëntenraad gemeente Stein De gemeente Stein heeft begin 2000 de cliëntenraad geïnstalleerd en hiervoor de “Verordening cliëntenraad gemeente Stein 1999” vastgesteld. De cliëntenraad in Stein bestaat uit één onafhankelijk voorzitter, één ambtelijk secretaris, twee leden van maatschappelijke instanties, drie leden van cliëntenvertegenwoordigende (gehandicapten)organisaties en twee leden van de vakbond. De cliëntenraad adviseert de gemeente gevraagd en ongevraagd in uitkeringsaangelegenheden. Zo kijkt zij onder andere kritisch naar de gemaakte beleidsplannen. Zoals ook al in het beleidsplan 2002 is vermeld zal het klanttevredenheidsonderzoek in 2002 gemeentebreed worden opgepakt. Dit was nog een oud gezamenlijk actiepunt uit 2001. Bij het opzetten van het gemeentelijke klanttevredenheidsonderzoek, dat eind 2002 is begonnen, is de cliëntenraad actief betrokken. In 2002 heeft de cliëntenraad 8 maal vergaderd en hierin op verzoek van het college meerdere beleidsstukken besproken, die vroegen om een onafhankelijk advies van de cliëntenraad. In totaal zijn 7 adviezen aangevraagd en uitgebracht. De cliëntenraad heeft zelf 2 ongevraagd advies uitgebracht over het arbeidsmarktbeleidsplan en het nieuwe formulier van het CWI. Voorts heeft de cliëntenraad op haar verzoek nadere voorlichting gehad over het debiteuren-beleid, CWI, klanttevredenheidsonderzoek en sociale activering. Bij het opstellen van het beleidsplan 2003 is de cliëntenraad ook weer in de conceptfase geraadpleegd over vorm en inhoud. De cliëntenraad brengt zelf ook nog een uitgebreid jaarverslag 2002 uit. HOOFDSTUK 6.
VOORLICHTING
Voor wat betreft het jaar 2002 moet worden geconcludeerd dat de algemene voorlichtingsactiviteiten via de Schakel goed werken. Met name de herhaalde publicaties voor de Nuggers hebben hun vruchten afgeworpen. In totaal zijn 15 maal publicaties geplaatst op de gemeentepagina, vanuit de afdeling Sociale Zaken. Onder andere over: - wijzigingen in verordeningen en vaststelling van beleidsnota’s - het CWI - de Omnibuzz - mogelijkheden voor Niet-uitkeringsgerechtigden Eind december is tevens een mailing naar alle inwoners van Meers verzonden. In een brief en folder werd de Omnibuzz aanbevolen als alternatief voor het wegvallen van de reguliere buslijn. Dit was afgestemd met de vervoerder van de Omnibuzz (PZN) en het Gewest. Uiteraard is ook de actieve voorlichting via de ouderenadviseurs en via de consulenten, bij gesprekken met bijstandsgerechtigden in de spreekkamer, gehandhaafd gebleven. Met name de aanvoer van Wvg-aanvragen door tussenkomst van de ouderenadviseurs is overweldigend te noemen. Hierop zullen we in hoofdstuk 7 ook nog nader inzoomen.
HOOFDSTUK 7.
WET VOORZIENINGEN GEHANDICAPTEN 18
Inleiding Het aantal aanvragen voor een voorziening in het kader van de Wvg is in 2002 fors gestegen. Zo hard gestegen dat eind 2002 mensen 2-3 maanden moesten wachten voordat zij een intakegesprek kregen. Dit is mede (in positieve zin) veroorzaakt door de inspanningen van de ouderenadviseurs die vele aanvragers behulpzaam zijn bij het indienen van de aanvraag. 7.1 Vervoersvoorzieningen Vanaf januari 2002 was de feestelijke start van het CVV-vervoer en is vanaf die datum ook de uitgebreide communicatiecampagne ingezet. Ook de gemeente Stein heeft meermaals publicaties over de Omnibuzz geplaatst. Hieronder geven wij u een overzicht van de samenstelling van de Steinse gebruikers van de Omnibuzz. Met de Omnitax wordt het individuele vervoer bedoeld. De toevoeging laag geeft aan dat iemand onder de inkomensgrens zit en daarmee in aanmerking komt voor het lagere Wvg-tarief. Categorie 65+ Omnitax hoog Omnitax laag Wvg hoog Wvg laag Totaal
1-1-2002 268 8 66 29 928 1299
31-12-2002 245 6 71 26 891 1239
In 2002 hebben 24.478 externe klanten als CVV-er van het vervoerssysteem gebruik gemaakt. Het is zeer bemoedigend om te zien dat de deelname aan het CVV-systeem gestegen is in 2002. In het gehele Gewest is echter ook de trend waarneembaar dat het aantal Wvg-gebruikers juist gedaald is en het gebruik van de Omnitax (individueel vervoer) licht stijgende is. De individuele voorziening Omnitax is duurder dan het gezamenlijke vervoer met de busjes maar hier ligt wel altijd een medisch advies aan ten grondslag. De performance van het CVV is in zijn totaliteit duidelijk verbeterd ten opzichte van 2001. De totale bijdrage aan het streekgewest voor het collectief vervoer bedroeg in 2002 € 495.465,-ten opzichte van € 488.509,-- in 2001. De overige kosten voor scootermobielen en (individuele) vervoersvoorzieningen bedroegen in 2002 € 267.197,-- ten opzichte van € 154.558,-- in 2001. Met name het aantal verstrekte scootmobielen is fors gestegen. Daarnaast is in 2002 de raming van de kosten van onderhoud en reparatie naar boven bijgesteld. 7.2. Rolstoelen en hulpmiddelen ca. Eind 2002 is het leverancierscontract geëvalueerd, welk in 2003 wordt getekend. De huidige praktijk van 4 leveranciers blijft daarmee gehandhaafd tot 31 december 2003. In 2002 is in totaal € 189.628,-- uitgegeven aan de koop en terugkoop van handbewogen en elektrische rolstoelen en andere hulpmiddelen. In 2001 betrof dit een bedrag van € 87.778,--. Deze stijging is te verklaren door de toename van nieuw toegekende rolstoelen en de bijraming van onderhoudskosten. 7.3. Woningaanpassingen In 2002 is besloten om de advisering van complexe woningaanpassingen op te dragen aan Bremen Bouwadvies. Dit werd voorheen door de afdeling Bouw- en woningtoezicht gedaan doch hier was capaciteitstekort. Deze uitbesteding betaalt zichzelf terug omdat op de aangeleverde offertes meermaals forse kostenbesparingen gerealiseerd kunnen worden. De eenvoudige aanpassingen blijft de afdeling zelf afdoen. Het aantal gerealiseerde woonvoorzieningen bedroeg 248. De uitgaven (op kasbasis) bedroegen in 2002 in totaal € 512.689,-- (ten opzichte van € 295.140,-- in 2001) en zijn als volgt uit te splitsen: - € 285.165,-- aan woningaanpassingen ten opzichte van € 203.339,-- in het jaar 2001, veroorzaakt door een toename in het aantal aanpassingen van 126 naar 160; - € 62.580,-- aan verhuizing en inrichting ten opzichte van € 29.494,-- in het jaar 2001, veroorzaakt door een toename van het aantal verhuisvergoedingen van 9 naar 28 als gevolg 19
-
van het feit dat de toekenningsbeschikking voor een verhuiskostenvergoeding een voorwaarde van de woningstichting is geworden om een urgentieverklaring af te geven; € 150.626,-- aan roerende woonvoorzieningen ten opzichte van € 61.180,-- in het jaar 2001, veroorzaakt door een toename in het aantal verstrekte trap-/bad-/patiëntenliften en de prijs hiervan; € 14.318,-- aan overige woonvoorzieningen (werkstoel, toiletstoel met spoelinrichting) ten opzichte van € 4.991,-- in het jaar 2001, niet veroorzaakt door meerdere aanvragen maar wel in de prijs die voor deze bijzondere voorzieningen betaald moest worden.
In 2002 zijn in onze gemeente 2 woningaanpassingen boven de € 20.420,11 gerealiseerd. Hiervan heeft de gemeente € 79.551,-- vergoed gekregen middels declaratie bij het Rijk en € 20.000,-- aan eigen bijdrage moeten betalen. 7.4. Externe Advisering De medische en ergonomische advisering is in 2002 uitgevoerd door het RIO, met als onderaannemer het IRV te Hoensbroek. De gemeente is niet tevreden over de inhoud en tijdigheid van de gevraagde adviezen. Hierover wordt met het RIO gesproken. In 2002 is een bedrag van € 6.352,-- besteed aan externe indicatie- en advieskosten. In het kader van de stimuleringsregeling “Robuuste RIO´s” wil het ministerie van VWS de RIO´s aansporen een kwaliteitsslag te maken door het RIO verantwoordelijk te maken voor de advisering van de Wvg. Dit betekent niet automatisch dat de Wvg-advisering dan ook aan het RIO volledig uitbesteed gaat worden. Aan het verkrijgen van een subsidie in het kader van deze stimuleringsregeling is de absolute voorwaarde verbonden dat uiterlijk 31 december 2002 de gemeenteraden in de Westelijke Mijnstreek besloten moeten hebben om de verantwoordelijkheid voor de Wvg-advisering bij het RIO onder te brengen. Inmiddels hebben alle gemeenten via hun gemeenteraad de noodzakelijke besluiten hiertoe genomen en wordt gewerkt aan een implementatieplan. 7.5. Werkvoorraad De stijging in aanvragen en heronderzoeken blijkt duidelijk uit de onderstaande tabel. Aanvragen rolstoel Vervoer Wonen Bezwaar Totaal
2001 103 208 315 6 632
2002 128 217 352 6 703
Van 154 personen moet de aanvraag nog behandeld worden. Zij zitten dus momenteel in een wachtbestand. Heronderzoeken zijn erop gericht om te beoordelen of een toegekende voorziening, wegens verwachte medische ontwikkelingen, wel of niet gehandhaafd moet blijven. Ook deze zijn fors toegenomen blijkens onderstaande tabel. Heronderzoeken Rolstoelen Vervoer Wonen Totaal
2001 35 153 107 295
2002 57 174 108 339
Bijlage 1 Overzicht realisatie beleidsactiepunten 2002 Beleidsactiepunt
Planning
Realisatie
Onderzoek naar verhoging minimumniveau naar 110% van de bijstandsnorm incl. doelgroepanalyse Nieuwe overeenkomst KBL-RIW Maasland
1e kwartaal 2002
Gereed 1e kwartaal maar pas in raad van oktober 2002 Geheel 2002, besluitvorming pas
1e kwartaal 2002
20
Herziening beleid uitvoering Wbm Integratie verantwoordingsverslag met beleidsverslag
1e kwartaal 2002 1e/2e kwartaal 2002
Nota kostenbeheersende maatregelen Wvg
2e kwartaal 2002
Opstellen fraudebeleids-/ fraudepreventieplan Invoering inlichtingenbureau
2e kwartaal 2002
Evaluatie pilot sociale activering en besluitvorming over eventuele voortzetting aanpak sociale activering Keuze reïntegratiebedrijf fase 2, 3 en 4 en REA en maken van prestatie-afspraken met (nieuwe) uitvoerders over inkoop voor 2003 Onderzoek naar uitbreiding taken van het CWI (verleggen knip in werkproces) Verordening loonkostensubsidie wiw-wep 2003 Heronderzoeksplan uitkeringen en debiteuren 2003
3e kwartaal 2002
2e/3e kwartaal 2002
in 2003 1e kwartaal 2002 Gereed 2e kwartaal maar pas door raad vastgesteld in september 2002 Verschoven naar 2003 3e kwartaal 2002 4e kwartaal 2002 (wegens technische problemen) 3e/4e kwartaal 2002
3e/4e kwartaal 2002
3e/4e kwartaal
4e kwartaal 2002
Niet aan de orde geweest 4e kwartaal 2002
4e kwartaal 2002 4e kwartaal 2002
Beleidsplan 2003 4e kwartaal 2002 Project Robuuste RIO´s incl. integratie Wvg- 1e helft 2002 advisering bij RIO Integraal uitstroom- en arbeidsmarktbeleid Geheel 2002 Onderzoek naar bedrijfsverzamelgebouw
Geheel 2002
Intensivering communicatie naar doelgroepen, in het bijzonder over de bijzondere bijstand en het minimabeleid. Optimale toewijzing en benutting ID-banen
Geheel 2002 Geheel 2002
Evaluatie functioneren cliëntenraad 2002 Gemeentebreed klanttevredenheids2002 onderzoek i.s.m. cliëntenraad Sociale Zaken Gewestelijke sociale recherche 2002
Niet noodzakelijk gebleken dit opnieuw vast te stellen 4e kwartaal 2002 Geheel 2002 3e/4e kwartaal 2002 Geen vorderingen in geboekt Verschoven naar 2003 Door bezuinigingen niet aan de orde geweest 2e kwartaal 2002 4e kwartaal 2002 Besprekingen eind 2002 gestart
Bijlage 2 Verantwoording besteding scholings- en activeringsbudget 2002
21
