Start van project collegiale visitatie

CVOpen 2 Jaargang 6 Februari 2006

Start van project collegiale visitatie

• Uitzetting asielzoekerskinderen voortaan in schoolvakantie • CVO-scholen verkleinen de kloof tussen leren en werken • Meer ruimte nodig voor kennis?

Colofon

In dit nummer

1

Uitzetting voortaan in schoolvakantie

2

Leren werken

4

Samenscholing.nu

5

Trouw en kwaliteit?

6

‘Doorstroomdocument verbetert aansluiting op mbo’

7

Training voor Bijzondere Buurtgenoten

8

Scholen kijken in elkaars keuken

10

Succes voor ‘Een pot met goud op Zuid’

11

www.farelcollege.nl

12

De week van Sonay van Brandwijk

14

Jan van Pelt slaat vleugels uit in het zuiden

16

De (CVO)pen aan een gast: Marleen Barth

17

De stelling: Meer ruimte nodig voor kennis

Postbus 22421, 3003 DK Rotterdam

18

Voor het eerst een aula!

Eindredactie

19

Nieuws van de scholen

22

Duale student Anton Nieuwkoop

23

Personalia

24

De hobby van Dennis van der Lugt

CVOpen is het huisorgaan van de Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs te Rotterdam en omgeving (CVO). Het verschijnt vier keer per jaar en wordt toegestuurd aan alle 2.200 medewerkers van CVO en aan relaties. Uitgever Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs te Rotterdam en omgeving (CVO) Goudsesingel 14a, 3011 KA Rotterdam Postbus 22421, 3003 DK Rotterdam Tel. (010 ) 217 13 99 Fax (010 ) 411 42 78 E-mail [email protected] Internet www.cvo.nl Redactie Robert van Atten, Albert Bosma, Lennaert van der Hoeven, Ad van Schelven, Anja de Zeeuw en Talitha Zondag. Redactieadres Verenigingsbureau CVO, t.a.v. redactie CVOpen,

Communicatieadviesbureau Anja de Zeeuw, Gouda Ontwerp hAAi, Rotterdam Beeld Martijn van de Griendt, hAAi, Lennaert van der Hoeven, Enno Keurentjes, Rick Keus, Michelle Muus, Rob Niemantsverdriet, Arie Wapenaar Coverfoto Martijn van de Griendt Druk

2

12

14

18

Quantes, Rijswijk Aan dit nummer werkten mee: Marleen Barth (Onderwijsbond CNV), De Nieuwe Lijn tekst & communicatie, Lennaert van der Hoeven (PENTA college CSG), Ad van Schelven (CSG Calvijn), Damla Toga (Melanchthon Kralingen), Communicatieadviesbureau Anja de Zeeuw en Talitha Zondag (bureau CVO).

Actueel

Uitzetting voortaan in schoolvakantie Weinig politieke winst, maar wel politieke aandacht. Dat is de conclusie van CVO-bestuursmanager Wim Littooij als hij de balans opmaakt van een paar maanden actievoeren tegen onverhoedse uitzetting van schoolgaande kinderen van uitgeprocedeerde asielzoekers.

voor de Rechten van het Kind ondertekend

slotte een delegatie van de ondertekenaars,

en dient zich daaraan te houden. Onderwijs­

onder wie Piet Mout, rector van Jacob van

breed verspreidde de groep een manifest

Liesveldt, en Wim Littooij. Wim vertelt:

met als motto: ‘Kinderen van asielzoekers

‘De minister heeft uitgelegd dat het

mogen schooljaar in Nederland voltooien.’

procedureel en wet- en regeltechnisch iets ingewikkelder ligt dan we meestal hoorden.

Algemeen directeur Henk Fledderus van PENTA college CSG (rechts) overhandigt de adhesiebetuigingen aan de Vaste Kamercommissie voor Justitie.

Veel bijval

De vreemdelingenwet verzet zich ertegen

Het manifest kreeg veel bijval: uiteindelijk

dat de kinderen van afgewezen asielzoekers

werd het ondertekend door 310 school­

hun opleiding afmaken, want daarvoor

directies en -besturen, zo’n 1.500 docenten,

moeten hun ouders mogen blijven.

andere personeelsleden, ouders en

De minister heeft ons verder duidelijk

overigen, en een paar duizend leerlingen.

gemaakt dat elk dossier dat schrijnend kan

Organisaties als Schoolleiders VO het

zijn, door haar persoonlijk bekeken wordt.

Werkgeversverbond VO, en de besturen-

En met “persoonlijk” bedoelde zij: op haar

De actie begon bij de PENTA-vestiging Jacob

organisaties Besturenraad, VOS/ABB en VBS

kamer, op haar bureau. Zij heeft toegezegd

van Liesveldt in Hellevoetsluis. Twee Azer-

ondersteunden de protestactie ook.

dat als een schooldirecteur in afwijking van

beidzjaanse broers die daar in 5-gymnasium

De media besteedden er uitgebreid aandacht

de procedures onderbouwd duidelijk kan

en 4-vwo zaten, werden midden in de

aan. Op 22 november werden de adhesiebe-

maken dat er sprake is van een schrijnend

toets­week van juni door de politie van hun

tuigingen overhandigd aan de Vaste Kamer-

geval, en als de ouders van het kind de

bed gelicht, en met hun ouders, broertje

commissie voor Justitie. Eind november nam

schooldirecteur machtigen, zij het dossier

en zusje naar uitzetcentrum Zestienhoven

de Tweede Kamer bij de behandeling van de

nog eens kritisch bekijkt en het “schrijnende”

gebracht. Niet alleen in Hellevoetsluis,

Justitiebegroting een LPF-motie aan om

zal meewegen. En “schrijnend” is het niet

maar ook in Apeldoorn, Nijmegen,

asielzoekerskinderen te laten uitzetten in

als alles volgens de standaardregelgeving is

Groningen, Veenendaal, Wageningen,

de eerstvolgende schoolvakantie.

verlopen.’

Oosterwolde en Heerenveen was er sprake

Andere moties van D66 om de kinderen het

Wim Littooij ziet weinig mogelijkheden om

van uitzetting van kinderen midden in een

schooljaar of – door plaatsing in pleeggezin-

verder actie te voeren. ‘We hebben iedereen

schooljaar. Een groep mensen uit het

nen – de opleiding te laten afmaken, konden

gehad: de media, de Kamer, de ministers

voortgezet onderwijs besloot tot actie en

niet rekenen op een Kamermeerderheid.

van Onderwijs en Vreemdelingenzaken,

recente schendingen van de rechten van

Gesprek met minister Verdonk

Maar we komen er niet doorheen.

het kind. Want, redeneerde de groep, ook

Op 14 december ontving minister Verdonk

De politiek draagt het huidige beleid.’

Nederland heeft het Internationale Verdrag

van Vreemdelingenzaken en Integratie ten

(AZ)

zelfs de minister-president heeft me gebeld.

stelde een ‘zwartboek’ op over de meest







C VOpen

Februari 2006

Praktijk en theorie in balans Voortijdige schooluitval, vooral in het beroepsonderwijs, is een maatschappelijk probleem. Voor (ex-)leerlingen, maar ook voor het bedrijfsleven en de samenleving. De druk op een rimpelloze overgang van diploma naar arbeidscontract wordt vanuit ‘Den Haag’ én vanuit het bedrijfsleven opgevoerd. De onderwijswereld moet mee. CVO-scholen ontplooien verschillende initiatieven om de kloof tussen leren en werken te verkleinen. CVOpen deed een kleine greep…

Leren werken Eisen

Op de vestiging Maarten Luther van CSG Calvijn wordt het plan voor een Business school uitgewerkt. De Business school is

De Business school, die volgens plan op 1 augustus 2006 van start

gericht op leerlingen van 3-vmbo, 4-vmbo, 4-havo en 5-havo.

gaat, stelt wél de nodige eisen aan leerlingen. Motivatie is één.

Het voorkomen van uitval is volgens vestigingsdirecteur Peter van

Peter: ‘Ze moeten bovendien ondernemend en representatief zijn.

Olst niet eens de belangrijkste reden om de Business school op te

Hetzelfde geldt overigens voor de docenten, die ik binnen Calvijn

zetten. ‘We zien dat nogal wat schoolverlaters een commerciële

wil gaan werven. Die hebben bij voorkeur ook kennis van en

onderneming starten en vrij snel mislukken. Uit onderzoek is

contacten met vervolgopleidingen en het bedrijfsleven.’

gebleken dat de combinatie van de juiste theoretische en praktische

Om de Business school zo goed mogelijk te laten starten, worden

kennis ontbreekt. Met de Business school willen we een select

er diverse werkgroepen ingesteld. Peter: ‘We zijn bij mijn weten

groepje leerlingen de juiste bagage meegeven door de fysieke

de eerste school die op deze manier en voor deze doelgroep een

leeromgeving zoveel mogelijk te laten aansluiten bij de praktijk.

Business school opzet. We hebben dus geen referentiekader,

Daarvoor worden leerplekken op school ingericht en zullen

maar wel een goed plan. We bereiden het heel degelijk voor.’

leerlingen meelopen bij bedrijven in de regio. We hebben daarvoor ook goede samenwerking met mbo- en hbo-scholen. Die zien ons plan helemaal zitten.’

Uitval minimaliseren Het Farelcollege in Ridderkerk is een jaar of vier terug gestart met leerwerktrajecten (LWT). Het was daarmee een van de voorlopers in Nederland. In nauwe samenwerking met de landelijke kenniscentra en het regionale bedrijfsleven zijn leerroutes ontwikkeld voor leerlingen uit 4-vmbo, waarin ze per week drie dagen naar school gaan en twee dagen werken. Het vakkenpakket ‘beperkt’ zich tot Nederlands, een beroepsgericht vak en – eventueel – Engels. Gaat dat volgens de gestelde eisen, dan krijgen de leerlingen een diploma voor de basisberoepsgerichte leerweg en kunnen ze aan de slag óf doorstromen naar niveau 2 van het mbo. ‘Het leerwerktraject is bedoeld voor leerlingen die geen schoolbankzitvlees hebben; leerlingen die meer “doener” dan theoreticus zijn’, verklaart LWT-coördinator Rita van Ferneij. ‘Ze moeten bovendien gemotiveerd zijn, afspraken nakomen en kunnen samenwerken. Het is niet iets dat je doet omdat het leuker is dan klassikaal onderwijs, het is iets dat je doet omdat je anders buiten

Rita van Ferneij (Farelcollege)

de boot dreigt te vallen. We willen de kans op uitval minimaliseren,

Peter van Olst (CSG Calvijn)

het doel is om deze leerlingen een startkwalificatie mee te geven.’







C VOpen

Februari 2006

Linda Hooijmeijer bezig op De Metronoom: ‘Beter dan in de schoolbanken zitten.’

Logische aanvulling

Ik wil werken! Alle dagen naar school is niet goed voor me, dat weet

Rita ziet het LWT als een logische aanvulling op de snuffelstages

ik. Ondertussen leer ik hier net zoveel als op school. Het werk is

die vmbo-3-leerlingen van het Farelcollege lopen. ‘Daar leren

leuk, het contact met de collega’s is erg prettig en ik werk toe naar

leerlingen al een beetje wat nodig is om in “hun” branche aan de

een betaalde baan die ik ook graag wil. Een prima kans, dus.

slag te kunnen. In dat jaar geven we aan leerlingen en ouders ook

Ieder­een wil fluitend naar z’n werk. Nou, ik ga hier fluitend naartoe…’

informatie over het LWT. Als het verstandiger lijkt om ze in de praktijk te laten leren, dan kunnen leerlingen een LWT doorlopen.

Maatwerk

Leerlingen en ouders kunnen zelf aangeven of ze een LWT willen,

‘Leren en werken is een ijzersterke combinatie om je voor te

maar de school selecteert uiteindelijk.’

bereiden op de arbeidsmarkt’, weet Arie Kooyman, directeur van Accent Praktijkonderwijs, uit ervaring. De Accentscholen zijn al

Contract

meer dan vijfentwintig jaar (!) actief met het aanbieden van

Leerwerktrajecten vinden plaats bij bedrijven die daarvoor open­-

varianten op ‘duaal leren’. Accent heeft drie scholen voor praktijk-

staan. Zo’n leerwerkbedrijf is ‘erkend’ en heeft een gekwalificeer-

onderwijs, waar leerlingen de week verdelen over een aantal dagen

de praktijkbegeleider in dienst. De leerlingen ontwikkelen op de

stage (praktijk) en een aantal dagen school (theorie). Arie: ‘Het gaat

werkvloer competenties die bij de beroepsuitoefening horen,

om leerlingen in de laatste fase van de opleiding, die moeite hebben

terwijl ze in de schoolbanken praktische les krijgen in een

met vijf dagen school. Daar bekijken we per leerling wat de

beroepsvak en Nederlands. Ook het schrijven van sollicitatie-

mogelijkheden zijn om te leren in de praktijk.’

en bedankbrieven hoort daarbij.

Dat betekent maatwerk. Arie: ‘We moeten steeds heel zorgvuldig te

Het Farelcollege heeft vorig jaar besloten om de LWT’s vooraf te

werk gaan; per leerling bekijken wat de beste omgeving is om zich

laten gaan door de gezamenlijke ondertekening van een heus

te ontwikkelen. En we kijken hoe het met – vooral – de vaardig-

contract. Rita: ‘We merken dat leerlingen vaak – terecht – trots

heden en het gedrag van de leerling gesteld is. Ze moeten echt aan

zijn op hun prestaties tijdens een LWT. Zo’n contractonder-

de bak, want we willen de kans dat het misgaat zo klein mogelijk

tekening, met alle partijen en omgeven door publiciteit, is dan

houden.’

alvast een mooi begin.’

Netwerk

Fluitend naar je werk

Accent heeft inmiddels een groot netwerk van meewerkende

Het multifunctioneel centrum voor kinderopvang De Metronoom

bedrijven opgebouwd. Dat netwerk moet zich verder uitbreiden,

ligt op een (flinke) steenworp afstand van het Farelcollege.

vindt Arie. ‘We werken op stedelijk niveau aan de inrichting van een

Daar doorloopt Linda Hooijmeijer (17) een LWT bij de buiten-

Centrum LerenWerken. Dat doen we in samenwerking met het

schoolse opvang (op woensdagmiddag) en de kinderopvang (op

midden- en kleinbedrijf (MKB) en de gemeente Rotter­dam. Op die

donderdag). ‘Ik kijk elke week naar deze dagen uit’, zegt ze.

manier willen we de verschillende partijen nog dichter bij elkaar

‘Tijdens m’n snuffelstage was al duidelijk dat ik deze kant op wilde

brengen.’

en dit LWT is veel beter voor me dan in de schoolbanken zitten.

(DNL)







C VOpen

Februari 2006

Een duale lerarenopleiding voor docenten nieuwe stijl Het voortgezet onderwijs in Rotterdam heeft dringend behoefte aan nieuwe aanwas van het docentencorps. Niet alleen om een dreigend tekort aan leerkrachten over vijf jaar op te vangen, maar ook om de gewenste onderwijsvernieuwing een stevige impuls te geven. Het project Samenscholing.nu is een nieuwe, duale lerarenopleiding voor het onderwijs van de toekomst.

Samenscholing.nu Nu al bestaat er een tekort aan tweedegraads docenten en de prognoses stemmen niet optimistisch. ‘Wij moeten als schoolbestuur anticiperen op de nijpende situatie in de toekomst’, zegt José Hofman, beleidsmedewerker bij CVO. ‘Uit onderzoek blijkt dat veel jonge docenten huiverig zijn om in Rotterdam hun

Magda Huijzer en Bas Oldemans

José Hofman

loopbaan te starten. Ze missen de ervaring om te werken in de dynamische en complexe onderwijspraktijk van een grote stad.’ een actieve, zelfstandige houding. Ze stippelen hun eigen leer-

Praktijkervaring

proces uit. Ze worden dus opgeleid volgens inzichten en methoden

Met Samenscholing.nu worden de nieuwe docenten beter toe-

die ze straks zelf moeten toepassen in de klas.’

gerust voor de praktijk. De studenten volgen een duaal opleidingstraject (leren en werken) en brengen vanaf het eerste jaar een groot

Acht studenten op Comenius

deel van hun tijd in de school door. Een van de vijf deelnemende

Magda Huijzer, hoofd P&O van Comenius: ‘Samenscholing.nu past

scholen is het Comenius College. Directeur onderwijs Bas Oldemans

goed bij onze algemene onderwijsvisie dat “doen” de beste manier

van het Comenius: ‘Door al doende te leren, ervaren de studenten

van leren is. We hebben hier acht studenten die twee dagen per

aan den lijve wat er allemaal bij het vak van docent komt kijken en

week al werkend leren. Ze hebben een parttime arbeidscontract

welke vaardigheden je daarvoor nodig hebt. Je krijgt de gelegenheid

en krijgen salaris. Daar staat tegenover dat zij zich verplichten om

om die te ontwikkelen tijdens je opleiding.

hier – na het behalen van hun bevoegdheid – nog een aantal jaren

Daarbij komt dat we met dit project onze eigen docenten de kans

les te geven.’

bieden om zich verder te bekwamen. Het coachen van studenten

(DNL)

in de praktijk voegt een nieuw aspect toe aan het vak van docent. En het is voor de eigen school gunstig als collega’s gaan nadenken

Meer informatie: www.samenscholing.nu

over wat ze doen en waarom.’

Andere rol voor docent

Volgend jaar 60 studenten

‘Het is de bedoeling dat Samenscholing.nu de onderwijsvernieuwing

Samenscholing.nu is een initiatief van drie Rotterdamse schoolbe-

een stevige impuls geeft’, vervolgt José. Bij die onderwijsver-

sturen: BOOR, CVO en LMC en de tweedegraads-lerarenopleiding

nieuwing draait het allemaal om het ‘actieve leren’ en een didactiek

van de Hogeschool Rotterdam.

die vooral gericht is op het vergroten van de zelfstandigheid van

Dit jaar zijn in totaal 30 studenten gestart op vijf scholen:

leerlingen. Leerlingen moeten niet passief lessen volgen, maar

het Comenius College, Nieuw Rotterdam, het Zuiderparkcollege,

actief aan hun ontwikkeling werken. De rol van de docent wordt

Thorbecke VO en Nieuw Zuid. Vanaf volgend jaar doen er twaalf

daarbij wezenlijk anders. Bas: ‘De studenten van Samenscholing.

scholen mee en kunnen jaarlijks 60 studenten starten.

nu komen niet in een gespreid bedje. Ook van hen verwachten we







C VOpen

Februari 2006

Littooij

Trouw en kwaliteit?

Wim P. Littooij is bestuursmanager van de Vereniging voor CVO te Rotterdam en omgeving.

Kwaliteit is geen absoluut begrip. Kwaliteit

Het tweede aandachtspunt vind ik belang-

Enerzijds maken politiek, samenleving en

wordt vooral bepaald door die aspecten van

rijker. Als iemand zich niet optimaal heeft

media zich bezorgd over de ontwikkeling

een onderwerp die je wilt meten en door de

kunnen ontplooien en vervolgens onder zijn

van onze jongeren naar verantwoordelijke

normen die je bij de meting hanteert.

niveau moet functioneren, kan dat forse

burgers. Anderzijds loopt iedereen achter

Begin december hebben wij in Rotterdam

gevoelens van onbehagen met zich mee­

een volstrekt verkeerde benadering van het

weer pijnlijk mogen ervaren dat een genuan­-

brengen. Als dit voor grotere groepen

begrip ‘kwaliteit in het onderwijs’ aan.

ceerde benadering van kwaliteit voor media

mensen in onze samenleving gaat gelden,

Dat is onbegrijpelijk. De EO-reporter van

en politiek te ingewikkeld is. Toen verscheen

dan neemt de maatschappij een fors risico.

het tv-programma Netwerk bleef maar

namelijk ‘Schoolprestaties 2005’, de jaar­-

Allochtone leerlingen en leerlingen uit de

herhalen dat in Rotterdam wel de helft van

lijkse kwaliteitsmeting van scholen voor

lagere sociale lagen beginnen hun school-

de vo-scholen in ‘Schoolprestaties 2005’

voortgezet onderwijs (vo) door dagblad

loopbaan vaak met een forse achterstand.

onder het gemiddelde scoort. Hij legde niet

Trouw. Trouw meet voornamelijk hoeveel

Deze leerlingen krijgen zowel in hun

éénmaal de verbinding met de interculturele

leerlingen zonder vertraging een diploma

thuissituatie als in hun straatcultuur niet

en sociale problematiek van de regio. Het is

halen. Daarnaast telt voor de beoordeling

de goede elementen mee voor een optimale

makkelijk scoren met zo’n ongenuanceerde

van de onderbouw het advies vanuit de

ontwikkeling.

benadering.

twee indicatoren de kwaliteitsnorm waar

Scholen kunnen een cruciale rol vervullen bij

Mijns inziens is het dringend gewenst dat de

onze samenleving op zit te wachten? ‘Ja’,

het aanpakken van achterstand en integratie.

overheid voor eens en voor altijd aangeeft

denk je als je ziet hoe serieus politiek en

Dit wordt ook voortdurend benadrukt door

wat onder ‘kwaliteit van onderwijs’ verstaan

media dit onderzoek nemen. ‘Nee’ luidt het

politiek en samenleving. Zo snel mogelijk

moet worden. Dat is niet eenvoudig, maar

antwoord als het onderwijs zich ten doel

naar een diploma is daarvoor niet de juiste

wel van groot belang voor onze samenleving.

stelt om leerlingen zich opti­maal te laten

benadering. Optimale ontplooiing vraagt

De huidige frictie tussen de ethisch-juiste en

ontplooien tot zelfbewuste burgers.

wellicht zo nu en dan een jaartje meer in

kwalitatief hoogstaande taakopvatting van

basisschool mee als indicator. Vormen deze

plaats van bij de eerste de beste hapering

onze docenten en de ongenuanceerde

Een korte analyse. Ten eerste is het basis-

een leerling doorverwijzen naar een ‘lager’

benadering in de publieke opinie zorgen voor

schooladvies een bruikbaar maar niet

schooltype. Dat geldt voor alle leerlingen,

frustratie en demotivatie van onze docenten.

spijkerhard gegeven voor plaatsing in het

van vmbo tot gymnasium. Minister De Geus

Het zijn diezelfde docenten die momenteel

juiste schooltype van het vo. Redenen hier-

uitte vorig jaar terecht de zorg dat Nederland

bij bijna elk maatschappelijk probleem

voor zijn de verschillen tussen basisschool

in de toekomst twee miljoen werklozen kan

te horen krijgen dat onderwijs een hoofdrol

en voortgezet onderwijs in onderwijskundige

gaan tellen. Als wij niet investeren in de

moet vervullen in de aanpak hiervan.

benadering, invloed van de ouders en de

ontplooiing van grote groepen medeburgers,

gedragsverandering die de puberteit met

krijgt hij zeker gelijk.

zich meebrengt.







C VOpen

Februari 2006

Unitdirecteur Comenius College Martin van Tienhoven:

‘Doorstroomdocument verbetert aansluiting op mbo’ Het percentage voortijdige schoolverlaters ligt hoog in de Randstad. En dus ook in Rotterdam en omstreken. Jongeren vallen vooral uit in de bovenbouw van het vmbo en in de eerste twee jaren van het mbo. Overal ontstaan initiatieven om de leerlingen binnenboord te houden en om de doorstroming naar het regionaal opleidingencentrum (roc) te bevorderen. Een van die initiatieven betreft het ‘digitaal doorstroomdocument’ (DDD). Martin van Tienhoven, directeur van de unit Pelikaanweg van het Comenius College en voorzitter van de ontwikkelgroep Samenhang in Doorstroming, legt uit waarom iedereen ermee zou moeten werken. van de basisgegevens van een leerling.

En we zullen het formulier natuurlijk

Martin verduidelijkt: ‘In het DDD staat wat de

voortdurend verbeteren.’

leerling kan, wat hij wil en wat zijn competenties zijn. Er is ook plaats voor allerlei

Gunstig bijeffect

aantekeningen. Zijn er bijvoorbeeld specifieke

Dat continu verbeteren geldt ook voor het

belemmeringen waarmee rekening moet

onderwijs zelf, vindt de unitdirecteur.

worden gehouden? Als een leerling zich

‘De samenleving is in beweging. Leerlingen

aanmeldt, zijn er al gegevens beschikbaar.

veranderen, hun mentaliteit en de straat-

Zo is veel beter en sneller vast te stellen of

cultuur veranderen ook. Het onderwijs moet

de opleiding past bij het profiel van de leer-

meeveranderen. We moeten openstaan voor

ling en is zijn loopbaan beter te stroomlijnen.’

andere pedagogische en didactische visies. Niet alleen beoordelen op cijfers, maar ook

Enthousiaste reacties

kijken wat de oorzaak is van een laag cijfer.

De grootte van het project is uniek voor

Door het DDD zetten we het onderwijs nog

Rotterdam. ‘We zitten met vijf forse partijen

meer in beweging. We gaan in de richting

Een doelmatiger en zorgvuldiger informatie-

aan tafel. Het is de bedoeling dat zoveel

van competentiegericht onderwijs. Het DDD,

overdracht tussen vmbo en mbo kan het aan­-

mogelijk vmbo’s het formulier gaan gebruiken

dat ook het C-formulier (loopbaancompeten-

sluitingsprobleem tussen beide opleiding­en

en dat roc’s erom vragen als een nieuwe

ties) omvat, zorgt ervoor dat leerlingen

aanzienlijk verkleinen, vindt Martin van

leerling zich aanmeldt. We hebben nu een

vragen stellen over hoe zij hun competenties

Tien­hoven. ‘Binnen het project Samenhang

communicatieplan opgesteld om het DDD

kunnen ontwikkelen. Dat is een gunstig

in Doorstroming werken we aan concrete en

te “verkopen”. Dat is lastig omdat we zowel

bijeffect van het doorstroomformulier.’

praktische instrumenten om dit aansluitings-

directies als mentoren en leraren moeten

Het is nog te vroeg om de resultaten van het

probleem te verkleinen. Een werkgroep met

bereiken. Een aantal scholen werkt er al

DDD te vermelden. Over een jaar of twee

vertegenwoordigers van CVO-scholen, BOOR,

mee en is zeer enthousiast. Toegegeven,

verwacht Martin daar meer over te kunnen

LMC, het roc Zadkine en het Albeda College

het is een extra administratieve handeling.

zeggen.

heeft het DDD ontwikkeld.’

Maar het is niet zo dat de mentor het per se

(DNL)

Stroomlijnen

moet invullen. Dat kan hij of zij ook gedeeltelijk aan de administratie of zelfs aan de

Meer informatie: www.doorstroomdocument.nl en

Het digitaal doorstroomdocument is een

leerling zelf overlaten. Als je het nut ervan

www.samenhangindoorstroming.nl

formulier dat verder gaat dan het vermelden

inziet, loont het absoluut de moeite.







C VOpen

Februari 2006

Training voor Bijzondere Buurtgenoten De Rotterdamse Avondschool (RAS) start eind januari met een nieuw project: Bijzondere Buurtgenoten. Twee groepen van elk dertien mensen met een verstandelijke beperking krijgen vaardigheidstrainingen, gericht op zelfstandigheid. Daarna kunnen ze zelfstandig gaan wonen. Zodoende worden ze ‘bijzondere buurtgenoten’. De RAS wil in de buurt een buddysysteem opzetten, met buurt­bewoners en studenten die bereid zijn een oogje in het zeil te houden. Wel of niet brandbaar?

‘Ieder mens heeft het recht om zelf keuzes

Hond uitlaten

Op een tafel staat een onbrandbare schaal.

te maken’, zegt avondschooldirecteur

Na de cursus kunnen de deelnemers

De docent demonstreert de verschillen in

Gerben Lems. ‘En mensen met een verstan-

zelfstandig gaan wonen. Op hun nieuwe

brandbaarheid door voorwerpen van diverse

delijke beperking hebben evenveel recht op

adres blijven ze professionele begeleiding

materialen (stof, papier, plastic, hout, steen)

een eigen woning als ieder ander, maar

ontvangen. De resultaten van de cursus

in de schaal te leggen en aan te steken. Alle

blijkbaar missen ze daar de competenties

vormen de basis voor nader overleg tussen

deelnemers krijgen daarna een vel papier

voor. Met de cursus willen we hen basis­

begeleiders en bijvoorbeeld familieleden.

met foto’s (een krant, gordijnen, een bank,

vaardigheden bijbrengen, zodat ze zelf

Daarnaast gaat er een uniek ‘buddysysteem’

een televisie). De deelnemers moeten per

kunnen kiezen of ze begeleid willen wonen,

van start. Hiervoor wil de RAS in samenwer-

voorwerp aangeven of ze denken dat het erg,

in een groepje of alleen.’ Het accent van de

king met de Maaskringgroep buurtbewoners,

een beetje of niet brandbaar is. Als iedereen

cursus ligt op het zelfstandig runnen van een

studenten en vrijwilligers werven. Ook op

klaar is, worden alle voorwerpen plenair

huishouden. Daarnaast wordt aandacht

mensen uit de naaste omgeving van de cursist

besproken.

besteed aan zelfstandig reizen, alleen-zijn

wordt een beroep gedaan. ‘Onze cursisten

(vrijetijds-besteding), assertiviteit en sociale

krijgen hulp bij de dagelijkse bezigheden’,

integratie. Het cursusprogramma bestrijkt

vertelt Gerben. ‘Maar het gevaar is aanwezig

vier thema’s: veiligheid, hygiëne, voeding en

dat ze in een sociaal isolement terecht komen.

contactuele vaardigheden. De vorderingen

Daarom zoeken we mensen uit de buurt die

van de cursist worden bijgehouden in een

bereid zijn om op structurele basis naar deze

persoonlijk dossier. Toetsing vindt gaande-

mensen om te kijken. Ze krijgen er veel

weg plaats. Cursusonderdelen worden thuis

warmte voor terug, maar ook praktische hulp:

met de persoonlijk begeleider herhaald, om

de cursist kan bijvoorbeeld de hond uitlaten.’

de vaardigheid verder in te slijpen. Als een

Als de opzet slaagt, gaan verstandelijk

cursist een bepaalde vaardigheid zelfs na

gehandicapten echt deel uitmaken van de

herhaald oefenen niet (voldoende) onder de

maatschappij en is de RAS tevreden.

knie krijgt, dan heeft dit consequenties.

(TZ)

Uit de module ‘Brandmeester’

Een cursist die niet met een fornuis overweg kan, krijgt geen fornuis in zijn keuken. En een cursist die niet kan onderscheiden Kan de cursist met een fornuis overweg?

welke levensmiddelen over de datum zijn, krijgt wekelijks een koelkastinspectie.







C VOpen

Februari 2006

Start project collegiale visitatie ‘Synergie in de spiegel’ CVO en SCO Lucas, een groot interconfessioneel schoolbestuur in de regio Haaglanden, starten dit halfjaar met collegiale visitatie. In de periode tot de meivakantie krijgen 8 (vestigingen van) scholen van CVO en SCO Lucas bezoek van een visitatiecommissie. Met het rapport van de visitatiecommissie kan de bezochte school aan de slag om haar kwaliteit te verbeteren.

Scholen kijken in elkaars keuken Het initiatief voor de collegiale visitatie ligt bij SCO Lucas. Beleidsmedewerker Adri van der Meij is bij SCO Lucas de trekker van projecten op het gebied van kwaliteitszorg. Adri: ‘Ons interne kwaliteitszorgtraject “Synergie” liep na twee jaar af. Onze scholen gaan daar zelf mee verder. Bestuurlijk trekken we het traject nu door in het collegiale-visitatietraject met CVO. Onze filosofie is namelijk dat scholen zelf verantwoordelijk zijn voor hun kwaliteit en kwaliteitszorg én dat het lerende organisaties zijn. Maar omdat we het nog niet helemaal zelf kunnen, is collegiale visitatie een geschikt instrument – je kijkt dan namelijk bij elkaar in de keuken. We hebben het visitatieproject dan ook “Synergie in de spiegel” genoemd, vanuit het idee dat scholen bij elkaar in de keuken kijken en elkaar een spiegel voorhouden.’ Dat SCO Lucas hiervoor samenwerkt met CVO ligt voor de hand: de twee besturen onderhouden de laatste jaren nauw contact. Ze zijn beide verantwoordelijk voor vo-scholen in grote steden en hebben te maken met dezelfde problemen. SCO Lucas en CVO werken constructief samen in de G4, het platform van 4 grote steden dat met minister Van der Hoeven issues bespreekt die in grote steden spelen. Adri: ‘Het klikt tussen onze besturen. We hebben allebei ambitie, we willen de handen uit de mouwen steken en nieuwe dingen aanpakken.’ Adri licht toe waar de visitatie zich op richt: ‘Het uitgangspunt is het laatste Periodiek Kwaliteitsonderzoek van de Onderwijsinspectie. We vragen de school: wat heb je je op basis hiervan voorgenomen, wat is ervan terechtgekomen en wat kun je daarvan leren? Het gaat bij visitatie niet om een beoordeling, maar om het

Tante Truus

vormen van een beeld van de ontwikkelingen.’ De Onderwijsinspectie is overigens nauw betrokken bij het collegiale-visitatie-

Jan Kweekel, algemeen rector van Melanchthon, was namens CVO

traject van SCO Lucas en CVO; het past bij veranderingen in het

betrokken bij de opzet van het traject voor de collegiale visitatie.

toezicht door de inspectie op scholen. ‘Hoe beter het interne

‘Er zullen Melanchthon- en Calvijnvestigingen meedoen aan de

toezicht of de kwaliteitszorg van de school, hoe minder extern

eerste serie visitatiebezoeken. Daarna evalueren we en moeten

toezicht van de Inspectie’, staat in ‘O’, het externe blad van het

CVO en SCO Lucas besluiten om verder te gaan. Als we verder-

ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

gaan, komen alle scholen van CVO en SCO Lucas aan de beurt.’





 8

C VOpen

Februari 2006

Jan ziet mogelijkheden voor kwaliteitswinst: ‘Collegiale visitatie is een manier om mensen van buiten een rol te laten spelen bij

Hoe gaat een visitatie globaal in z’n werk?

je kwaliteitszorg. Vergelijk het met het bezoek van tante Truus,

- Een school geeft een opdracht voor een collegiale visitatie.

die uit een andere streek in Nederland één keer in het jaar je gezin

De school bepaalt het thema en de focus van de visitatie,

bezoekt en tegen je zoon zegt: “Gôh, wat ben jij groot geworden.”

en kan een specifiek eigen onderwerp aandragen.

Zo zal het ook gaan bij de collegiale visitatie: mensen uit een

- Er vindt een voorgesprek plaats tussen de opdrachtgever

andere organisatie kunnen andere dingen op je school zien dan

en de voorzitter en secretaris van de visitatiecommissie.

jijzelf. Dat is heel waardevol. We gebruiken in dit traject dus de

- De school schrijft een zelfevaluatie en stelt een schoolportfolio

kwaliteit van anderen om onze eigen kwaliteit zichtbaar te maken.’

samen. - De visitatiecommissie bestudeert de zelfevaluatie en het

Gezag?

schoolportfolio en bereidt zich verder voor.

De visitatiecommissie wisselt per bezoek van samenstelling.

- De school stelt panels samen van leerlingen, docenten,

Het aantal leden is maximaal vijf. In ieder geval maken enkele

onderwijsondersteunend personeel en ouders die tijdens het

schoolleiders er deel vanuit. Een vast lid is de secretaris of

visitatiebezoek vragen kunnen beantwoorden.

kwaliteitsfunctionaris – voor CVO is dat beleidsmedewerker

- Op de afgesproken dag bezoekt de visitatiecommissie de school.

José Hofman, voor SCO Lucas Adri van der Meij. De voorzitter is

Tussen 9 en 16.30 uur voert zij vijf panelgesprekken en

telkens een schoolleider van het andere schoolbestuur. Zullen de

presenteert de voorlopige conclusies.

conclusies van de commissie gezag hebben bij de school die de

- De school krijgt ongeveer anderhalve maand na het bezoek

opdracht gaf? Jan: ‘Ik geloof dat zeker. Het zijn de bevindingen

het definitieve rapport. Het rapport gaat ter informatie naar

van mensen uit onze eigen kring, uit ons eigen werk, die ons

de Onderwijsinspectie.

met de beste bedoelingen een spiegel voorhouden.

- De voorzitter van de commissie bespreekt een paar maanden later met de schoolleiding de ontvangst van het rapport in de

< Een advies aan een ander werkt als een

school en het effect ervan.

beroep op jezelf. > Wat mensen die zelf afkomstig zijn uit het onderwijs zeggen, heeft meer gezag dan wat de bakker op de hoek vertelt.’

Welke scholen en wanneer bezoek?

Overigens maakt Jan duidelijk dat de visitatiecommissie geen

Aan het visitatietraject doen 3 vestigingen van CVO-scholen mee,

lessen zal bezoeken; ze beperkt zich tot het bestuderen van

en 5 (vestigingen van) scholen van SCO Lucas. Op 6 februari

documenten en het praten met betrokkenen bij de school.

bezoekt de visitatiecommissie het IMC in Rijswijk. Daarna zijn

‘Scholen zetten zelf systemen voor onderling lesbezoek op;

aan de beurt: op 9 februari het Hofstad Lyceum in Den Haag,

de visitatiecommissie kijkt wel naar dit soort systemen.’

op 16 februari de IMC-vestiging Henriëtte Roland Holstlaan in Rijswijk, op 9 maart Melanchthon-Schiebroek, op 16 maart het

Op gang helpen

ISW in ‘s-Gravenzande, op 23 maart het Overbosch College in

De Besturenraad in Voorburg, ‘de organisatie van het christelijk

Den Haag, op 5 april Calvijnvestiging Vreewijk en op 20 april

onderwijs’, ondersteunt SCO Lucas en CVO bij het project.

Via Melanchthon.

Harm Klifman, adviseur van de Besturenraad, zal de visitaties op gang helpen door twee keer als onafhankelijk voorzitter van de visitatiecommissie te fungeren. Harm is eerder bij collegiale visitaties betrokken geweest, namelijk van de 13 scholen die samen de Veluwse Interne Arbeidsmarkt (VIA) vormen.

Meer informatie

Harm: ‘Deze scholen hebben het protocol voor de visitaties

Collegiale visitatie is bedoeld als ‘een opgewekte, opbouwende

beschikbaar gesteld. De visitaties hebben daar goed gewerkt.

en open ervaring die energie geeft en betrokkenen verder helpt’.

Wat ze bijvoorbeeld geleerd hebben is dat een advies aan een

Dat staat in de brochure ‘Synergie in de spiegel’ die bedoeld is

ander psychologisch werkt als een beroep op jezelf.’

voor leden van de visitatiecommissies en locatiedirecties van de

Harm is een warm pleitbezorger van deze vorm van toezicht op

scholen. De brochure geeft een duidelijk beeld van de plek van

kwaliteitszorg: ‘Juist omdat je dit als collega’s opzet, stimuleert de

collegiale visitatie binnen de kwaliteitszorg, de uitgangspunten,

gezamenlijke verantwoordelijkheid. Je koopt het niet in, maar je

gang van zaken, en het nut ervan. Er is ook een flyer beschikbaar

deelt het met elkaar en je voelt verantwoordelijkheid voor elkaar.

voor leden van de panels en overige betrokkenen en belangstel-

Het grappige van dit project is verder dat iedere schoolleider beide

lenden in de scholen. De brochure en flyer zijn op te vragen bij

rollen een keer vervult: opdracht-gever en opdrachtnemer. Het is

José Hofman, beleidsmedewerker van CVO.

spannend om die rollen goed te spelen; hij of zij leert in beide

E-mail: [email protected]

rollen iets over schoolleiderschap.’ (AZ)





 9

C VOpen

Februari 2006

Succes voor ‘Een pot met goud op Zuid’ Bij de start van het Rotterdamse project ‘Een pot met goud op Zuid’ kon niemand bevroeden dat dit zo snel een succes zou worden. Rector Diny Roodvoets van de ‘nieuwe’ CSG Calvijn wist binnen korte tijd ambassadeurs en sponsors te vinden en alle scholen op Zuid enthousiast te maken voor het idee, inclusief de instituten voor mbo en hbo.

Van het een kwam het ander – steeds meer instanties schoven aan,

Zij zijn ook in september aan de slag gegaan als stagiaires en

en op het symposium van 29 oktober 2004 in de Laurenskerk werd

zullen tot eind juni voor het project werken. De studenten gaan

het plan officieel gelanceerd.

voornamelijk het veld in om jongeren te werven. Ook organiseren

Op 21 januari 2005 konden in het Maasgebouw bij de Rotterdamse

zij de activiteiten. Zij zorgen ervoor dat alles goed verloopt, van

Kuip onder grote belangstelling de handtekeningen worden gezet.

begeleiding tijdens de activiteiten tot het ontvangen van de

Daarmee ging de stichting ‘Een pot met goud op Zuid’ officieel van

beloningen.

start.

Promotiestand op scholen

‘Een pot met goud op Zuid’ draait om vrijwillige activiteiten van jongeren en de beloning in gouden munten die ze daarmee

Er zijn folders gedrukt, en de werving en bemiddeling van jongeren

kunnen verdienen. Een aantal gouden munten kunnen ze inwis­

is begonnen. Op dertien locaties voor voortgezet onderwijs wordt

selen voor bijvoorbeeld een bioscoopkaartje. Er wordt erg leuk

op bepaalde tijden één keer per week actief geworven.

op gereageerd door de jongeren. De diversiteit van het aanbod

Twee studenten staan met een promotiestand in de school en

is groot waardoor er voor iedere jongere een passende activiteit

kunnen ter plekke leerlingen inschrijven of informeren over de

en beloning te vinden is.

activiteiten die aangeboden worden. Door gebruik te maken van openbare ruimtes in de school en de

Projectleider en hbo-stagiaires

pauzes treffen ze de jongeren waar ze samenkomen. Zo bereikt de

‘Pot met Goud’ wordt ook goed ontvangen door diverse organi-

‘Pot met Goud’ een grote groep tegelijk in een informele sfeer.

saties die hun medewerking verlenen. De stichting kreeg van de

Door de wekelijkse presentatie krijgt ‘Pot met Goud’ een ­vertrouwd

gemeente Rotterdam een startsubsidie. Verschillende fondsen

gezicht binnen de school. De drempel zal voor leerlingen steeds

hebben een financiële bijdrage toegezegd en een aantal bedrijven

lager worden om erop af te stappen. De stagiaires van ‘Pot met

heeft een schenking gedaan in de vorm van toegangskaarten die

Goud’ zijn op bezoek gegaan bij meerdere scholen voor voortgezet

als beloning kunnen worden aangeboden.

onderwijs in Rotterdam-Zuid. Daar hebben ze voorlichting gegeven

Na de voorbereidingen van de projectgroep van Inholland

over de vele mogelijkheden van het project.

‘Het Jonge Noorden’ en een tussentijdse miniconferentie op

Er is sinds kort ook een eigen website voor het project waarop de

8 juni 2005, werd Lenie van den Bulk per 1 september aangesteld

activiteiten staan die leerlingen kunnen uitvoeren. Ook vermeldt

als projectleider.

de site wat daar tegenover staat.

Er zijn verder acht derdejaars studenten hbo-pedagogiek

(AS)

aangenomen om ‘Pot met Goud’ van de grond te krijgen.

Meer informatie: www.potmetgoudopzuid.nl





10

C VOpen

Februari 2006

CVO-website onder de loep

www.farelcollege.nl Farelcollege?

Veel foto’s van leerlingen. De openingstijden van

Een brede scholengemeenschap in Ridderkerk. Onderwijssoorten

het schoolrestaurant. Links naar websites van

van lwoo tot en met vwo. 1.650 leerlingen, 175 medewerkers. De school bestaat uit een grote hoofdvestiging en een dependance.

twee creatieve docenten. Ingescande kranten-

Het Farelcollege biedt onder andere tweetalig vwo aan en heeft een sportklas.

artikelen. De mogelijkheid om folders als pdf

Startpagina?

te downloaden. Heel veel foto’s van activiteiten.

Bovenaan de pagina een zwart-witfoto van een groep leerlingen met de naam Farelcollege in het groot en de kop ‘Samen werken

Welkom op de website van het Farelcollege.

aan je toekomst’. Daaronder een horizontale balk met negen hoofdmenu-items. Het grootste deel van de pagina wordt in beslag

In de rubriek met recensies van websites

genomen door een foto van het schoolgebouw met links daarnaast de op stapel staande activiteiten.

van CVO-scholen is dit keer de site van het

Doelgroep?

Farel-college aan de beurt.

Op de startpagina staat een bericht voor toekomstige leerlingen. Ook is er voor basisschoolleerlingen een aparte knop in het

De site is onlangs vernieuwd.

hoofdmenu met informatie over voorlichtingsbijeenkomsten en de schoolgids. Heel duidelijk allemaal. Wel vreemd dat de schoolgids alleen in het deel voor de basisschoolleerlingen terug te vinden is. Vanuit andere doelgroepen bekeken niet echt een logische plaats.

Actueel? Zeker. Geplande open dagen, recente informatieboekjes, recente foto’s. Actuele nieuwsberichten ontbreken, dus hoe de activiteiten zijn verlopen blijft voor de bezoeker onduidelijk. Van de meeste activiteiten zijn wel foto’s te zien op de site, maar zonder bijschrift.

Navigatie? De hoofdmenustructuur die op veel – helaas niet op alle – pagina’s zichtbaar blijft, is zeer duidelijk. Kom je in het hoofdstuk ‘Onderwijs’ terecht, dan schiet je naar de oude site van het Farelcollege. De vormgeving van de nieuwe website inclusief de menubalk is verdwenen. Jammer.

Conclusie? Deze website is zeker de moeite van het bezoeken waard! En dat geldt zeker ook voor de website www.asrsport.nl, een speciale website voor het bewegingsonderwijs. Met foto’s, filmpjes en

www.asrsport.nl

handelingsopdrachten. (TZ)





11

C VOpen

Februari 2006

Het OOP in de spotlights

De week van Sonay van Brandwijk Sonay van Brandwijk (30) begon in september 2002 als maatschappelijk werker bij MEE Rotterdam (Stichting R’go). Sinds maart 2003 werkt ze op detacheringsbasis als school­ maatschappelijk werker bij Accent Praktijkonderwijs, locatie Vijverhofstraat. MEE Rotterdam biedt informatie en advies, ondersteuning en belangenbehartiging aan mensen met een beperking in de regio Rotterdam.

Dinsdag

Donderdag

‘Samen met een collega van MEE Rotterdam geef ik les in

‘Op donderdagochtend heb ik samen met de zorgcoördinator en de

seksuele vorming aan de meisjes uit het tweede leerjaar.

orthopedagoog een overleg: de zogeheten zorgteamvergadering.

Deze lessen zijn een initiatief dat valt onder het domein van

Alle zorgleerlingen worden op zo’n zorgteamvergadering besproken,

“opvoedingsondersteuning” dat door de wethouder Onderwijs in

hierna kijken we per leerling welke stappen gewenst zijn.

Rotterdam, Leonard Geluk, in het leven is geroepen. We zorgen

We bespreken met z’n drieën wie met welke leerling en/of gezin

dat er van alles aan bod komt tijdens de lessen: naast seksuele

contact op zal nemen. Het is handig dat ik voor MEE Rotterdam

voorlichting ook weerbaarheid en sociale vaardigheden.

werk, zo kan ik wanneer nodig de leerling aanmelden bij onze

We merken dat de lessen seksuele vorming veel teweeg brengen

stichting. Hierdoor kan de leerling naast hulp op onderwijsniveau

bij de meisjes van de Accentschool. Ook de jongens begonnen te

ook begeleiding krijgen in de gezinssituatie.

roepen: “Wanneer krijgen wij nou die lessen, de meisjes krijgen

Na het bespreken van de leerlingen ben ik samen met de zorg-

altijd alles!” Gelukkig zijn we in januari ook gestart met de lessen

coördinator op huisbezoek gegaan bij een leerling, bij wie de

voor de jongens. Vandaag hadden we een extra les ingeroosterd

thuissituatie verontrustend is. Tijdens dit huisbezoek zijn we in

om de afgelopen vier lessen samen te vatten en een certificaat uit

gesprek gegaan met de ouders en de leerling over de noodzakelijke

te delen. Een geslaagd project dus en zeker voor herhaling

hulp voor haar. Gelukkig stonden de ouders er positief tegenover

vatbaar. Het is een heel leuke les om te geven en het is ook nog

zodat ik samen met ouders de juiste aanvraag kan doen.

eens ontzettend belangrijk dat wij er als school iets mee doen,

Hierna ga ik op bezoek bij een buitenschoolse opvang. Dit doe ik

zeker nu seksualiteit en de omgang daarmee door tieners in de

samen met een oud-leerling die nu op een zmlk-school zit.

Randstad zo in het nieuws is.

We gaan samen met haar moeder, broer en oma kijken of de

Sinds kort kan ik op Accent ook inloggen op het netwerk van MEE

naschoolse opvang geschikt is voor haar. Er is voor deze cliënt een

Rotterdam. Hierdoor kan ik vandaag ook administratie doen.

indicatie afgegeven voor naschoolse dagopvang. Ik ondersteun het

Dat betekent vooral urenregistratie, e-mail beantwoorden,

gezin om een geschikte zorgaanbieder te vinden. De bedoeling is

mijn agenda updaten en telefoneren. Tussen de bedrijven door

dat ze na school opgevangen wordt en na het eten weer naar huis

komen er vaak allerlei collega’s en leerlingen vragen stellen.

gaat. Zo heeft het gezin wat meer rust, maar hoeven ze elkaar niet

Alle ruimte die tussen de vaste afspraken overblijft, wordt hierdoor

lang te missen.’

ingenomen. Ik ben blij dat ze me weten te vinden, daar ben ik voor!’





12

C VOpen

Februari 2006

Vrijdag ‘Vandaag ben ik op het kantoor van MEE Rotterdam. Eindelijk kan ik nu flink wat administratief werk verrichten. Ik moet na een week van huisbezoeken vaak veel indicaties uitwerken, verslagen maken, post doornemen, et cetera. Op zo’n dag heb ik ook veel telefonisch contact met de zorgcoördinatoren van de beide locaties. Vanmiddag heb ik nog twee afspraken… De eerste afspraak is een huisbezoek bij een leerling, met wie het op school niet goed gaat. We hopen dat ze naar Accent onderwijsopvang kan gaan in de Berberisstraat. De aanmelding hiervoor loopt via school en ik moet de indicatieaanvraag doen.

< Het is ontzettend belangrijk dat wij iets doen aan seksuele vorming. Zeker nu seksualiteit en de omgang daarmee door tieners in de Randstad zo in het nieuws is. > Accent onderwijsopvang is bedoeld voor leerlingen in het praktijkonderwijs. Als ze op hun huidige school gedragsproblemen vertonen waardoor ze het gevaar lopen van school gestuurd te worden, kunnen ze aangemeld worden op Accent onderwijsopvang. Die is als time-out bedoeld; de plaatsing daar duurt in de meeste gevallen drie maanden en kan verlengd worden tot zes maanden. De bedoeling is terugkeer naar de huidige school. Plaatsing bij de onderwijsopvang kan ook preventief werken. Daarna is het tijd voor de laatste afspraak van de week. Ik ga op huisbezoek bij een leerling die ook een cliënt van MEE Rotterdam is. Zij en haar alleenstaande moeder zitten in een lastige situatie. Het gaat voornamelijk niet goed in de thuissituatie. Er wordt afgesproken om vervolgstappen te nemen richting intensieve gezinsbegeleiding. Ik zal het gezin ondersteunen bij het aanvragen van een indicatie voor de noodzakelijke zorg.’ (LH) Meer informatie over MEE Rotterdam op www.handiweb.info

Sonay van Brandwijk: ‘Na huisbezoeken moet ik vaak veel indicaties uitwerken.’





13

C VOpen

Februari 2006

Bekende CVO’er vertrok naar collega-bestuur Jan van Pelt, rector van Penta-vestiging Blaise Pascal in Spijkenisse, is op 1 januari 2006 algemeen directeur geworden van de OMO Scholengroep De Langstraat in Waalwijk, een scholengemeenschap van Ons Middelbaar Onderwijs (OMO) in Noord-Brabant. Met Jan verlaat een bekend gezicht de kring van CVO – hij werkte er 31 jaar.

Jan van Pelt slaat vleugels uit in het zuiden Jan begon zijn loopbaan bij CVO als leraar Nederlands op Angelus

van Nederland mijn vleugels uit te slaan. Ik ben geboren in

Merula. Hij stapte later over naar Blaise Pascal en werd daar

Geervliet, en na mijn studie ging ik in Spijkenisse wonen en

achtereenvolgens coördinator, conrector en – in 1994 – rector.

werken. Een andere regio trok me langzamerhand wel.’

Hij kreeg in al deze functies veel contacten binnen CVO, vooral

Lachend erkent Jan dat hij begin februari met zijn neus in de

toen hij drie jaar geleden toetrad tot de werkgroep op CVO-niveau

boter valt; dan breekt de carnavalstijd aan in zuidelijk Nederland.

die zich bezighoudt met de implementatie van het schooladmini-

‘Ik ga me erin storten, en zal een foto mailen naar mijn vroegere

stratiesysteem @VO. Bij zijn afscheid begin december had Jan dan

collega’s in mijn carnavalsoutfit. Dan zien ze dat ik echt gedaan

ook het gevoel dat hij (bijna) iedereen bij CVO kende.

heb wat ik zei.’

CVO Academy

Nieuwbouw uitdaging

Jans deelname aan de eerste lichting van de CVO Academy,

Van een school met 1.400 leerlingen en 120 medewerkers – Blaise

de eigen leergang voor (potentiële) schoolleiders van CVO, was

Pascal – gaat Jan nu naar een scholengroep met 3.500 leerlingen

ook belangrijk voor zijn netwerk. Door die leergang werd het Jan

en tussen de 300 en 400 medewerkers. De scholengroep bestaat

duidelijk dat hij aan zichzelf kon blijven werken. ‘De CVO Academy

uit drie scholen met eigen nevenvestigingen; er wordt onderwijs

maakte bij mij los dat ik meer kon en meer wilde, en dat ik serieus

gegeven dat varieert van gymnasium tot beroepsonderwijs. Jan en

moest blijven kijken naar mogelijkheden die langskwamen. Ik zag

de directeuren van de drie scholen vormen de kerndirectie van de

begin vorig jaar in NRC Handelsblad de advertentie voor de functie

scholengroep. De scholen staan in Kaatsheuvel, Drunen, Waalwijk

bij OMO, en besloot te solliciteren. Net voor de zomervakantie

en Vlijmen. ‘Dit gebied wordt ook wel “de Langstraat” genoemd.

hoorde ik de uitslag dat ik benoemd zou worden. Omdat ik de

In dit gebied werden vroeger de schoenen gemaakt.’

zaken op Blaise Pascal en PENTA goed verzorgd wilde achterlaten,

Jan ziet het als een uitdaging om onder andere zijn steentje bij

heb ik gevraagd of ik begin 2006 naar Waalwijk mocht overstappen.

te dragen aan de nieuwbouw van twee van de scholen die in 2008

Dat kon.’

moet starten. ‘Dat is een enorm ambitieus traject, waarvoor ik wel

Jan solliciteerde naar de functie omdat hij graag eindverantwoor-

ideeën heb. Een nieuw gebouw neerzetten is ook een enorme

delijk schoolleider wilde zijn, en het directe overleg met het

stimulans voor onderwijskundige vernieuwing. Daarnaast is er

bestuur een interessant nieuw aspect vond. Hij had bovendien al

veel op komst, zoals de herziening van de basisvorming. Ik vind het

jaren bewondering voor OMO, het grootste schoolbestuur voor

aantrekkelijk om daar vanuit mijn nieuwe positie invloed op uit te

voortgezet onderwijs in Nederland. Jan had nog een reden voor de

oefenen en zo de medewerkers te ondersteunen en te stimuleren’,

verandering: ‘Ik vind het ook heerlijk om eens in een ander deel

zegt Jan.





14

C VOpen

Februari 2006

‘In het onderwijs werk je met interessante mensen en boeiende kinderen.’

Communicatie

Verknocht aan het onderwijs

Hoe kijkt Jan terug op zijn tijd bij CVO? ‘Met veel dankbaarheid.

Ooit heeft Jan de verleiding gevoeld om zijn loopbaan in het

Ik vind dat ik enorm de ruimte heb gekregen, zowel van de mensen

bedrijfsleven voort te zetten. Hij studeerde namelijk begin jaren

die op Blaise werken, als van de mensen boven mij. Ik kon me

negentig van de vorige eeuw af als jurist, met intellectuele

ontwikkelen, ik kreeg waardering. Uiteindelijk is Blaise Pascal nu

eigendom als afstudeerspecialisatie. Jan voerde zelfs sollicitatie-

ineens de school in Spijkenisse met het grootste aantal leerlingen.

gesprekken buiten het onderwijs, toen hij ontdekte er toch wel

Maar belangrijker is dat leerlingen regelmatig zeggen: “Het lijkt

erg aan verknocht te zijn.

wel of de leraren hier vrienden van elkaar zijn.” Ik ben er trots op

‘Wat me in het onderwijs boeit, is dat elke dag inderdaad anders is.

dat ik daaraan mee kon bouwen. Een van mijn doelstellingen toen

Je verveelt je geen dag, omdat je met zulke interessante mensen

ik aantrad was de communicatie helemaal open krijgen. Daarmee

en – niet in de laatste plaats – boeiende kinderen werkt. Al sta ik

bedoel ik vooral de communicatie tussen mensen. Een belangrijke

niet meer voor de klas, ik ben toch altijd direct of indirect bezig

bijdrage daaraan was de borrel die we op vrijdagmiddag hielden,

met zaken die te maken hebben met kinderen. De grootste kick is

om de week met elkaar uit te luiden. Ik heb het ook als mijn taak

aan het eind van het jaar de blije gezichten te zien bij een diploma-

gezien om een open relatie met ouders te bewerkstelligen.

of rapportuitreiking. Of tussendoor, bij het halen van mooie cijfers.

Ik betrok de ouders er graag bij, en gaf openheid van zaken.

Daarbij kan een 6 voor sommige kinderen net zo belangrijk zijn als

Soms ook vertrouwelijk, om begrip en draagvlak te kweken.

een 9 voor een ander kind. In je denken moet je altijd maatwerk

Daarmee heb ik niet alle ouders bereikt, maar wel de ouders

blijven leveren.’

die er behoefte aan hadden.’

Wie Jan duidelijk inspireerde, was de bekende hoogleraar orthopedagogiek Luc Stevens. ‘Ik heb eens de mogelijkheid gehad

< Eerst komt de pedagogische relatie, daarna

een coachingsgesprek met Stevens aan te vragen. Ik voerde toen twee uur lang een gesprek met hem onder vier ogen. Van dit

de kennisoverdracht. >

inspirerende gesprek leerde ik: “geen prestatie zonder relatie”. Dat moeten we ons steeds voor ogen houden in het onderwijs.

Jan is ook trots op de goede naam die Blaise heeft verworven in

De pedagogische relatie komt eerst, daarna komt de kennisover-

Spijkenisse. ‘Blaise Pascal staat nu niet alleen meer bekend om

dracht. Die is pas zinvol, als de kinderen zich ervoor openstellen.

haar prestatiegerichtheid, maar ook om haar goede begeleiding

En dat gebeurt als ze de man of vrouw voor de klas zien als

van leerlingen. In het laatste inspectierapport kreeg de leerling-

iemand die hen serieus neemt en respecteert. Want respect

begeleiding het maximale aantal punten. Daarmee is een imago

geven is respect krijgen, is mijn overtuiging.’

uit het verleden geslecht; het beeld is gekanteld.’

(AZ)





15

C VOpen

Februari 2006

De (CVO)pen aan een gast

Geef leraren hun vak terug! Marleen Barth, voorzitter Onderwijsbond CNV

Er is van alles aan de hand met het leraarschap in het voortgezet

Onderwijsmethoden schrijven gedetailleerd voor wat wanneer

onderwijs. Helaas niet alleen maar positief. Zo dreigt er een enorm

behandeld moet zijn in de klas. Of er worden door de school deskun-

tekort aan leraren. De komende tien jaar zal ruim 60 procent van de

digen ingehuurd die leraren gaan uitleggen hoe ze les moeten geven.

docenten met (pre)pensioen gaan; in totaal zo’n 60.000 mensen.

Zo wordt de ziel van het leraarsvak er langzaam maar zeker

Het ziet er niet naar uit dat al die vacatures gevuld kunnen worden

uitgeknepen.

met bevoegde collega’s. Daarvoor studeren er simpelweg te weinig

Ons pleidooi: verminder het aantal uren voor de klas naar 18 klok­-

jonge mensen af aan de lerarenopleidingen.

uren per week. Vervang dure schoolboeken door digitale halffabri­ katen. Laat leraren de vrijgekomen tijd benutten om van

Als Onderwijsbond CNV zouden wij kunnen zeggen: ‘Niet ons

die confectie zelf een maatpak te maken voor hun eigen leerlingen.

probleem. We behartigen de belangen van onze leden, en daarmee

Op die manier wordt het vak weer inspirerend. De creativiteit en

basta.’ Maar dan zouden we met de rug naar de werkelijkheid gaan

ondernemingszin van leraren wordt erdoor aangesproken, en ze

staan. Daarom zijn we gaan nadenken over de vraag hoe het voort­

worden niet langer gedegradeerd tot uitvoerders van de onderwijs-

gezet onderwijs een aantrekkelijker sector kan worden om in te

methode. De werkdruk gaat omlaag, het plezier in het werk omhoog.

werken. Onze ideeën hebben we geschetst in onze kersverse Visienota Collectieve Belangenbehartiging 2006-2010. De kern van

Zeker, het zal een bereklus zijn om meer leraren te vinden die de

het verhaal: geef leraren hun vak terug. Sommigen denken dat dat

vrijvallende uren opvangen. En het kost veel geld: minstens 500

betekent: laat me maar lekker met mijn vakgebied bezig zijn.

miljoen euro. Maar het is de moeite waard. De kwaliteit van ons

Dat bedoelen we dus niet. Het hart van het leraarsvak is meer dan

onderwijs gaat ervan omhoog. En wordt er niet heel snel in de

dat. Het gaat ook om het overbrengen van de eigen kennis naar de

aantrekkelijkheid van het voortgezet onderwijs geïnvesteerd,

leerlingen. Wat moeten jongeren weten, en hoe breng je dat het

dan zullen vakken als economie, natuurkunde, Duits en biologie

beste over? Het antwoord op die vraag, dát verstaan wij onder het vak

op sommige scholen gaan verdwijnen. Stomweg omdat er niemand

van de leraar. Helaas hebben leraren steeds minder ruimte en

meer is om ze te doceren. Welke ambitieuze kenniseconomie kan

energie om zich op die vraag te bezinnen. Nederlandse leraren

zich dat nu permitteren?

draaien het hoogste aantal uren voor de klas van alle westerse landen.

Meer informatie op www.ocnv.nl





16

C VOpen

Februari 2006

De stelling

Meer ruimte nodig voor kennis Docenten uit het hoger onderwijs klaagden in een evaluatie van de tweede fase over het dalende kennisniveau van eerstejaars studenten. Universiteiten werken inmiddels met bijspijkercursussen voor wiskunde en Nederlands. Ook minister Van der Hoeven gaf in een Volkskrantinterview toe dat de tweede fase heeft geleid tot minder kennis bij middelbare scholieren. Daarom legde CVOpen de volgende Minister Van der Hoeven

stelling voor aan docenten en leerlingen op het Farelcollege.

Minister Van der Hoeven heeft groot gelijk dat ze meer ruimte in de tweede fase wil voor kennisoverdracht. Romy Meyer, leerlinge 6-vwo, profiel Cultuur en Maatschappij:

Heleen van Dijk, docente Frans: Ik ben het met de minister eens. Ik geef zelf Frans en heb te

Ik vind dat minister Van der Hoeven gelijk heeft. Want op dit

maken met deelvakken. Met name Frans 1 heeft heel weinig

moment hebben wij veel vakken, maar je weet van alles maar een

diepgang. Atheneumleerlingen krijgen dan alleen leesvaardigheid;

klein beetje. Ik denk dat je daar niet veel mee opschiet. Het is beter

op de havo krijgen de leerlingen luisteren en spreken. Ik vind dat

als er minder vakken komen, maar dat er dieper op ingegaan wordt.

je bij een taal alle vaardigheden moet aanbieden: luisteren,

Als je minder vakken hebt, raak je een beetje gespecialiseerd.

spreken, lezen, schrijven en literatuur. De leerlingen die Frans

Dan moet de school leerlingen in de derde klas wel beter helpen

kiezen, moeten meer uren Frans krijgen per week.

bij de profielkeuze. Ik heb nu bijvoorbeeld geen economie gekozen,

Daardoor krijgen ze meer kennis, en kennis is de basis voor

maar achteraf blijkt dat ik dat vak voor bepaalde vervolgstudies

vaardigheden. Je kunt geen taal leren spreken als je nooit woordjes

wel nodig heb. Alleen dacht ik daar in de derde nog niet aan.

en grammatica geleerd hebt. Roel van Toorn, leerling 5-vwo, profiel Natuur en Techniek: René van Leeuwen, docent natuur- en wiskunde:

Ik ben het niet met de minister eens. Ik vind dat de balans tussen

Eigenlijk heeft de minister gelijk. Ik zat zelf in de jaren tachtig van

kennisoverdracht en vaardigheden wel goed is, want ik merk bij

de vorige eeuw op de middelbare school. Ik kan me herinneren dat

practica dat het in praktijk brengen van de stof moeilijker is dan ik

ik maar zeven vakken had. Ik ging veel dieper op de stof in. We doen

verwachtte. Als de focus meer op kennisoverdracht komt, zullen

nu veel projecten naast de traditionele manier van lesgeven. Dat is

vaardigheden achterblijven. Pas met praktische opdrachten kun je

heel leuk voor leerlingen – de projecten plaatsen het onderwijs in

de link leggen tussen wat je in je boek leest en wat je in het echt

een maatschappelijke context. Maar leerlingen kunnen niet meer

moet doen. Ik heb verder op internet en tijdens voorlichtingsdagen

iets uitdiepen, iets uitrekenen of doorrekenen. De tweede fase is

over een scheikundestudie de indruk gekregen van eerstejaars

synoniem met ‘veel verslagen schrijven’. Leerlingen worden

studenten dat je prima uit de voeten kunt met wat er nu aan­-

getraind om dingen op te zoeken en een goed verslag te schrijven,

geboden wordt in het middelbaar onderwijs.

maar niet om ergens heel goed over na te denken.

(AZ)





17

C VOpen

Februari 2006

Calvijn Juliana al negen maanden één grote bouwput Calvijn Juliana, de ‘thuiswerkvrije’ school, zit al negen maanden in een verbouwing. Nieuwbouw, renovatie, de school één grote bouwput, verhuizen van en naar de noodhuisvesting: verslag van een school waar ‘tijdens de verbouwing de verkoop gewoon doorgaat’.

Voor het eerst een aula! Woensdagochtend, half elf. Op Calvijn Juliana in de Rotterdamse

Die is hier zo klein dat we de materialen in kleine hoeveelheden

Talingstraat is de pauze net afgelopen. Alle leerlingen hebben de

laten komen.’ Jan kent het lesrooster inmiddels uit zijn hoofd.

pauze buiten doorgebracht: de aula is nog niet klaar voor gebruik.

‘Er gaat hier elk uur een bel hè, daar word ik stapelgek van!’

De leerlingen zijn het gewend, want de school heeft nooit een aula gehad. De conciërge houdt hen in het gareel. Van de ene leerling

Informatieavond voor de buurt

krijgt hij een kerstkaart, van de tweede een compliment over de

Aannemingmaatschappij Van Waning had ook een rol bij het

kerstverlichting in de conciërgeloge (‘Het wordt hier nog eens

informeren van de buurtbewoners. Begin 2005 werd er een

gezellig, meneer’) en de derde leerling maant hij op te schieten.

informatieavond voor de buurt gehouden. ‘We zitten hier met vijf

Het is deze vestiging van Calvijn die al negen maanden in een

scholen op een klein oppervlak’, vertelt Arie. Dat vraagt om

ingrijpend renovatie- en nieuwbouwtraject zit.

overleg met buurtbewoners. Gelukkig is het contact de laatste jaren verbeterd.’ De buurt werd geïnformeerd over de plannen van

Praktijklokalen nodig

de school, de beperkte bouwplaats en de mogelijke verkeershinder

Vestigingsdirecteur Arie Boom: ‘Na onze fusie met Calvijn gingen

en geluidsoverlast. Ook mochten de buurtbewoners het ontwerp

we hier de gemengde leerweg van Handel & Administratie en van

bekijken. Arie: ‘Mede dankzij de flexibiliteit van Van Waning hebben

Zorg & Welzijn aanbieden. Daarvoor waren praktijklokalen nodig.

we nog weinig klachten gehad.’ Calvijn Juliana hoopt de renovatie

Daarnaast groeide onze vestiging, waardoor we ruimte tekort

op 1 juli te hebben afgerond.

kwamen.’

(TZ)

In 2000 werden er vijf noodlokalen neergezet en begonnen de besprekingen voor renovatie en nieuwbouw. De besprekingen kwamen stil te liggen en werden in 2003 weer opgepakt door de huidige vestigingsdirecteur. In november 2004 vond de aanbesteding plaats. Sindsdien is er een ware stoelendans bezig. Er hebben al twee interne verhuizingen plaatsgevonden en de derde staat gepland voor half februari.

Geen radio aan De renovatie en nieuwbouw worden gedaan door de Koninklijke aannemingmaatschappij Van Waning. Arie lacht: ‘Jan Post, de uitvoerder, hoort inmiddels bij de inventaris.’ Is er verschil tussen Calvijn en andere opdrachtgevers? Jan Post: ‘We houden altijd rekening met de opdrachtgever. Logistiek is het een hoop plannen. De verschillen? Boren doen we alleen ’s ochtends vroeg, voor de lessen beginnen. Normaal hebben alle bouwvakkers een radio aan, dat is hier ten strengste verboden. En de bouwplaats, hè.





18

Tijdens de verbouwing op Calvijn Juliana ‘gaat de verkoop gewoon door’.

C VOpen

Februari 2006

Nieuws van de scholen

Leerlingen Meerpaal versierden stationstunnel De tunnel onder station Rotterdam Alexander wordt sinds enige tijd gesierd door wandschilderingen, gemaakt door leerlingen van Calvijnvestiging Meerpaal. De leerlingen maakten hiervoor zelf ontwerpen, selecteerden er een aantal en voerden de ontwerpen uit.

Oproep!

De verschillende wandschilderingen zijn in ‘treinramen’ geschilderd. Met elkaar vormen de tekeningen een voorstelling met als rode

Op de achterzijde van dit nummer staat een strip die getekend is

draad romantiek.

door Damla Toga, leerlinge van Melanchthon Kralingen. De redactie

Het ‘tunnelproject’ maakt deel uit van een groter project om het

van CVOpen vindt dit een leuke ontwikkeling. We komen graag in

station Rotterdam Alexander en de stationsomgeving veiliger en

contact met docenten tekenen of ckv die les geven aan getalenteerde

aantrekkelijker te maken. Aan dit project werken ook de NS, de RET,

amateur-striptekenaars die bereid zijn voor CVOpen een strip te

politie en deelgemeente mee. Het tunneltje was toe aan een flinke

maken. Leerlingen waarvan de strip wordt geplaatst, ontvangen als

opknapbeurt en heeft die dankzij de Meerpaalleerlingen ook

dank een cadeaubon. Meer informatie bij Talitha Zondag,

gekregen.

telefoon (010) 217 13 18, e-mail [email protected].





19

C VOpen

Februari 2006

Nieuws van de scholen

Studiebezoek Melanchthon aan Kaapverdië

Ook ontmoette de delegatie verschillende autoriteiten, onder wie de minister van Onderwijs, mevrouw Filomena Martins. Uit de evaluatie van het studiebezoek blijkt dat het doel bereikt is: inzicht geven in het reilen en zeilen van onderwijs en opvoeding in Kaapverdië. Een van de deelnemers had al profijt van de trip: ‘Ik heb direct na thuiskomst een ruzie tussen een Marokkaanse jongen en een Kaapverdisch meisje opgelost. Het geeft mij veel extra power dat ik beide landen heb bezocht.’ In januari zijn plannen voor de hulp aan het Kaapverdische onderwijs gepresenteerd aan sleutelfiguren uit de gemeenschap van Kaapverdianen in Rotterdam. Ook waren ouders en leerlingen uit dit land te gast op een bijeenkomst op school waar een film over de reis werd vertoond. De docenten van Melanchthonvestigingen die Kaapverdische leerlingen in de klas hebben, konden zich dankzij de film, een powerpointpresentatie, uitgebreid verslag en schriftelijke

De delegatie bezocht een horecavakschool-in-oprichting op het eiland Sal.

evaluatie ook op de hoogte stellen van het afgewerkte reisprogramma en de resultaten. Meer informatie op www.melanchthon.nl/?node=729

Een delegatie van Melanchthon maakte in de laatste week van november een onderwijskundige studiereis naar Kaapverdië. Het doel van de reis was meer te weten te komen over het onderwijs en de waarden, normen en culturele patronen die een rol spelen in dit land. Ook wilden de deelnemers aan de reis nagaan of ze iets zouden kunnen doen voor de ontwikkeling van het Kaapverdische voortgezet onderwijs. De delegatie bestond uit twintig mensen, onder wie rector Jan Kweekel en de directeuren van de Rotterdamse Melanchthonvestigingen met Kaapverdische leerlingen: Henegouwerplein, Laanslootseweg, Kralingen en Prinses Irene. Ook de schoolkontaktpersonen van Melanchthon, de schoolmaat-

Reünie Jacob van Liesveldt

schappelijk werksters en een aantal vertegenwoordigers van organisaties voor onderwijs, schoolmaatschappelijk werk en jeugdzorg en een journaliste maakten deel uit van de groep.

Op 1 augustus 1981 ging in Hellevoetsluis de zelfstandige mavo van

Een van de schoolkontaktpersonen, Ariana Moniz Ortet – speciaal

start die zou uitgroeien tot het PENTA college CSG Jacob van

aangesteld voor het contact tussen Melanchthon en de

Liesveldt. 1 augustus 2006 is dus het moment waarop de school

Kaapverdische leerlingen en ouders –, stafmedewerker p.r. en

officieel 25 jaar bestaat. Op zaterdag 18 november 2006 zal er een

interculturalisering Gerard van Hooff en Kees Kromhout, directeur

reünie worden gehouden voor oud-leerlingen en oud-personeelsleden.

van Melanchthon-Kralingen, bereidden samen met Hugo van den

Ruim vijfhonderd oud-leerlingen en oud-medewerkers hebben

Broek van het Centrum Educatieve Dienstverlening (CED) het

inmiddels aangegeven dat ze berichten over de komende reünie op

studiebezoek voor.

prijs stellen. Maar velen hebben nog niet gereageerd. De school

Van de tien eilanden waaruit de archipel Kaapverdië bestaat,

waardeert het dan ook als het bericht over de reünie aan zoveel

bezocht het gezelschap er drie: Santiago, São Vicente en Sal.

mogelijk oud-leerlingen en oud-medewerkers wordt doorgegeven.

Op het programma stonden onder andere bezoeken aan scholen

Wie op de hoogte gehouden wil worden van het programma en het

voor voortgezet onderwijs, een pabo, een horecavakschool-in-

tijdstip van de reünie, kan een berichtje sturen via de website

oprichting, een basisschool en een gezondheidscentrum.

www.jl.penta.nl (formulier onder de knop ‘reünie’). Het is ook mogelijk een mailtje te sturen naar [email protected], of een briefje naar PENTA college CSG Jacob van Liesveldt, Postbus 119, 3220 AC Hellevoetsluis.





20

C VOpen

Februari 2006

Comenius College heeft royaal science-lab Op 10 februari wordt het nieuwe science-lab van de unit Lijstersingel 18 van het Comenius College in Capelle officieel geopend. Het science-lab is een grote ruimte waar 24 leerlingen zelfstandig experimenten kunnen doen voor natuurkunde, scheikunde en biologie. Unitdirecteur Johan van Dam over de voordelen van deze nieuwe ruimte: ‘Theorie en praktijk horen in de science-vakken hand in hand te gaan. Met de nieuwe ruimte komen de science-vakken voor de leerlingen dichter bij elkaar. Ze kunnen kortom krachtiger leren doordat ze zelf onderzoek doen en er ruimte is om te experimenteren. De kleinschalige praktijklokalen die we voorheen hadden stonden

Leerlingen gaan op een expertisedag onder andere kennismaken met science.

dat niet toe. Nu kunnen we experimenten van verschillende vakken

Marnix start met ‘gymnasium-plus’

integreren en dus de vakinhouden beter op elkaar afstemmen.‘ Jan de Schipper, docent natuurkunde en algemene natuurwetenschappen, vult aan: ‘Leerlingen kunnen nu op afspraak proeven

Het Marnix Gymnasium wil in het cursusjaar 2006-2007 versterkt

doen; ze zetten de proef zelf in de agenda van de technisch

talenonderwijs Engels aanbieden. Dit is een optie voor de nieuwe

onderwijsassistent.

leerlingen van klas 1 na de kerstvakantie, als ze al enigszins gewend

Dat is een belangrijke omslag. Op termijn moeten er meer proeven

zijn aan het voortgezet onderwijs. Het versterkt talenonderwijs krijgt

gedaan worden waarbij de leerlingen hun spullen kunnen laten

vorm in een extra lesuur op het weekrooster.

staan. We komen zo ook losser van het 50-minutenstramien.’

Het versterkt Engels wordt in leerjaar 2 en 3 voortgezet. In leerjaar

De inrichting van het lab roept de sfeer op van een volwassen

4 of 5 wil het Marnix Gymnasium het laten afronden met officiële

klinisch laboratorium, met ijsblauwe kleuren en veel glas. Er zijn

examens van Anglia of Cambridge Engels, waarvoor leerlingen een

futuristische meubels geplaatst en strakke kasten. Rondom het lab

certificaat krijgen. Met dit certificaat hebben ze makkelijker toegang

liggen drie nieuwe vaklokalen, voor natuurkunde, scheikunde en

tot een Engelstalige universiteit.

biologie. Ook is er een open leercentrum (OLC) gemaakt voor de

Ook Spaans wordt volgend cursusjaar vanaf leerjaar 2 facultatief

science-vakken. Vanuit deze vaklokalen of het OLC kunnen leerlingen

aangeboden. Leerlingen die het kiezen kunnen het in leerjaar 6 ook

makkelijk oversteken naar het lab. De toa’s van de unit zorgen

met een examen afsluiten.

ervoor dat de ruimte altijd bemenst is, waardoor leerlingen altijd

Het versterkt talenonderwijs is een invulling van het ‘gymnasium-

meteen aan de slag kunnen. De reacties van de leerlingen zijn

plus’ waarmee het Marnix start. Gymnasium-plus is een extra

enthousiast, vertelt Johan. ‘Ze voelen zich meer serieus genomen.

mogelijkheid voor leerlingen die meer willen en kunnen. Het extra

“Is dit voor ons?”, vragen ze soms.’ De collega’s zijn ook verbaasd,

aanbod moet hen uitdagen om ook meer te doen.

zegt Jan de Schipper. ‘Iedereen vindt het erg mooi. Mogen wij daar

Om het gewone gymnasiumaanbod te verrijken gaat het Marnix

werken?, is het gevoel dat ook ik wel heb. Nu zoeken we naar een

modules aanbieden vanaf leerjaar 2 tot en met 6. Deze zijn facultatief.

goede werkwijze om deze investering ook volop te benutten.’

Het is de bedoeling dat leerlingen op vier dagen verspreid door het jaar kennismaken met vier expertisegebieden: talen, science, mens & maatschappij en kunst & cultuur. De modules zijn vakoverstijgend, en de werkvormen die ervoor gekozen worden lenen zich voor variatie. Nieuwe leerlingen maken allemaal kennis met deze vier expertisegebieden op vier verschillende expertisedagen. Zo ervaren zij al hoe het Marnix het module-onderwijs invult waarmee ze in leerjaar 2 tot en met 6 verder te maken krijgen. Ontwikkelgroepen presenteerden na de kerstvakantie de plannen voor de expertisedagen, het versterkte talenonderwijs en de modules. De school gaf er ook al informatie over op de voorlichtingsavond, de open dag en onderwijsmarkten.

Leerlingen doen zelf onderzoek in het nieuwe science-lab van Comenius aan de Lijstersingel.





21

C VOpen

Februari 2006

De duale student

‘Stage lopen moet ik toch’ Nu ook duale studenten op Comenius Na het PENTA college CSG is het Comenius College de tweede CVO-school die duale studenten heeft binnengehaald. In dit nummer een interview met een kersverse, uit Brabant afkomstige student-docent: Anton Nieuwkoop.

Anton Nieuwkoop is 21 jaar en komt uit Klundert, Noord-Brabant.

Contract voor 7 jaar

Naar eigen zeggen heeft hij een vrij turbulent schoolverleden.

De duale opleiding leek hem wel wat. ‘Ik dacht: stage lopen moet

‘Na de mavo op het Markland College in Oudenbosch ben ik de havo

ik toch.’ Het Comenius College werd hem vanuit de leraren-

gaan doen’, vertelt Anton. ‘Dat bleek te hoog gegrepen. Na twee

opleiding aan de Hogeschool Rotterdam toegewezen. Het arbeids-

maanden ben ik overgestapt op de laboratoriumschool, maar dat

contract is nog in de maak. Anton: ‘Ik krijg een CVO-contract.

was het ook niet.’ Uiteindelijk rondde Anton een ICT-opleiding af

Het wordt een contract voor 7 jaar, de 4 jaar die de opleiding duurt

en ging daarna aan de slag bij de Mediamarkt. Anton: ‘Ik vond het

en 3 jaar erna.’ Het mes snijdt aan twee kanten: CVO is ervan

contact met mensen leuk, maar niet dat het altijd maar draaide

verzekerd dat Anton nog 3 jaar behouden blijft voor de organisatie

om geld.’ Anton besloot geschiedenisleraar te worden.

en Anton is na zijn afstuderen nog 3 jaar verzekerd van werk. Anton behoort op het Comenius College tot de eerste lichting duale studenten.

‘Leerlingen zijn heel direct, dat is even wennen.’





22

C VOpen

Februari 2006

Personalia

Merkt hij daar nog wat van? Anton: ‘Dat valt eigenlijk reuze mee.

Per 1 december 2005 is Mark

Vanuit Comenius is alles goed geregeld. Op mijn eerste dag kreeg

bureaudirecteur. In deze functie is hij op het verenigingsbureau van

Somers (43) benoemd tot

ik meteen een postvak, een e-mailadres en een rondleiding.

CVO verantwoordelijk voor de ontwikkeling en uitvoering van een

De communicatie tussen het Comenius en de hogeschool loopt

optimale en efficiënte dienstverlening aan de CVO-scholen en het

helaas minder soepel.’ Anton koos voor het vak geschiedenis uit

bestuur, en de aansturing van het verenigingsbureau. Mark is

interesse. Hoe is het om daar nu les in te geven? Anton: ‘Voor mijn

afkomstig van het Kenniscentrum Grote Steden, waar hij werkte

vak is de Pelikaanweg een lastige locatie. Praktijk is belangrijk

in de functie van manager backoffice. Daarvoor vervulde hij

voor de leerlingen – het is moeilijk om diep op de stof in te gaan.

verschillende managementfuncties bij diverse onderwijsbureaus.

Ik denk dat voor deze leerlingen vraaggestuurd onderwijs nog het beste werkt. Dan kunnen de leerlingen zelf met de stof aan de slag in plaats van dat ik het hen aanreik.’

“Mooie ogen” Gevraagd naar de verschillen tussen Noord-Brabant en de regio Rotterdam antwoordt Anton clichématig dat alles in Brabant wat gemoedelijker gaat. ‘Hier is alles wat gehaaster, mensen zijn ook eerder op hun teentjes getrapt. Het is even wennen, maar ik heb er geen moeite mee. Leerlingen zijn heel direct, dat is ook wennen.

Johan van Dam (41) is per 1 januari 2006 benoemd tot

Op een van de eerste dagen kwam ik samen met een andere

directeur van de bovenbouwunit Lijstersingel 18 (havo/vwo) van het

docent een lokaal binnen waar gevulde speculaas werd gemaakt.

Comenius College. Hij vervulde deze functie al ad interim sinds

Ik stond met een paar leerlingen te praten toen er een meisje naar

september 2005. De afgelopen drie jaar was Johan unitdirecteur van

me toekwam en zei: “Ik bedoel er verder niks mee hoor, maar u

de unit Rotterdam-Alexander van het Comenius College. Johan volgt

hebt hele mooie ogen!”. Grappig vond ik dat. Leerlingen vragen

hiermee Peter van Tol op.

ook gerust wie ik ben en wat ik kom doen. Dat directe spreekt me wel aan. Ja, het wordt steeds leuker.’ (TZ)

Kees den Ouden (54) is benoemd tot beleidsmedewerker op het verenigingsbureau van CVO. Hij krijgt als specifieke taak de beleidsmatige en inhoudelijke ondersteuning van de bestuursmanager. Kees studeerde sociologie en journalistiek en heeft een onderwijsbevoegdheid. Hij was onder andere directeur van Colo (Vereniging kenniscentra beroepsonderwijs bedrijfsleven) en Schoolmanagers_VO. De laatste twee jaar was hij projectleider internationalisering bij Schoolmanagers_VO. Kees begint op 1 februari.





23

C VOpen

Februari 2006

De hobby van…

Dennis van der Lugt docent economische vakken en mens & maatschappij, Comeniusunit Pelikaanweg

Gemeenteraadslid-zijn Zorgen dat dingen die snel kúnnen ook snel gedaan worden: dat is mijn persoonlijke drive in de gemeentepolitiek. Het plaatsen van een bordje mag geen vijf weken duren. Van huis uit ben ik vrij rood opgevoed. In de politiek ben ik begonnen bij Stadsbelangen, een kleine lokale partij in Vlaardingen. In 2001 ben ik lid geworden van de Partij van de Arbeid. Ik was niet actief binnen de partij, maar toch kreeg ik al snel een brief waarin werd gevraagd of ik me verkiesbaar wilde stellen voor de gemeenteraad. Dat heb ik gedaan en in september 2001 kwam ik op plaats 9 van de lijst terecht. Bij de eerstvolgende verkiezingen haalden we 8 zetels. Daardoor werd ik eerste opvolger en fractieassistent. Vanwege het vertrek van een collega ben ik in april 2005 in de gemeenteraad benoemd. Voor de komende gemeenteraadsverkiezingen sta ik op plaats 5, dus het lijkt erop dat ik in de raad blijf. Maar je weet het natuurlijk nooit. Gemeentepolitiek gaat vaak over stoeptegels, kleine dingen die grote ergernissen veroorzaken. Je moet het leuk vinden om dat soort zaken op te lossen. Ik kijk met spanning uit naar de gemeente­raadsverkiezingen in maart. Het motiveert om te laten zien wat je de afgelopen vier jaar hebt gedaan. De burgers rekenen met je af. Daarnaast is het een stukje folklore met al die posters, petjes en folders. Het is onzeker en tegelijkertijd geeft het een kick. Mijn portefeuille bestaat uit onderwijs, jeugd en verkeer. Van deze drie vind ik onderwijs verreweg het leukste. Het mede vormgeven van het onderwijsachterstandenbeleid hoort daarbij, maar ook richting geven aan de brede school en het bestrijden van schooluitval. Als Partij van de Arbeid wilden we daarvoor een tweede leerplichtambtenaar in Vlaardingen en die is er nu. Zo leveren we een bijdrage aan de verbetering van onze stad. Weet je wat ik zo leuk vind aan politiek? Iedereen heeft ermee te maken, en de meningen erover zijn altijd zeer verdeeld. (TZ)





24

C VOpen

Februari 2006

De CVO-scholen

Accent Praktijkonderwijs

CVO

Marnix Gymnasium

CVO bestuurt tien scholen voor voortgezet onderwijs in Rotterdam

Weegschaalhof 33

Essenburgsingel 58

en omgeving. Met ruim 20.000 leerlingen zijn we één van de grootste

Postbus 84017

3022 EA Rotterdam

schoolbesturen in Nederland. De meeste CVO-scholen zijn brede

3009 CA Rotterdam

Tel. (010) 244 50 44

scholengemeenschappen. Ze verzorgen onderwijs op alle niveaus,

Tel. (010) 209 99 26

Fax (010) 478 08 46

van gymnasium tot praktijkonderwijs, op 40 verschillende locaties.

Fax (010) 209 56 40

[email protected]

CVO is werkgever voor zo’n 2.200 mensen. CVO streeft kwalitatief

[email protected]

www.marnixgymnasium.nl

hoogstaand onderwijs na, waarin de christelijke identiteit goed verankerd is en de zorg voor de leerling centraal staat. CVO streeft

www.cvoaccent.nl

naar actieve betrokkenheid bij onderwijs- en jeugdbeleid op lokaal, regionaal en landelijk niveau.

Christelijke Scholen­gemeenschap Calvijn

Melanchthon

Verenigingsbureau

Henegouwerplein 14-16

CVO heeft een eigen verenigingsbureau waar ongeveer vijfendertig

Grift 30

3021 PM Rotterdam

mensen werken. De medewerkers ondersteunen het bestuur,

3075 SB Rotterdam

Tel. (010) 476 73 00

het managementteam en de scholen van CVO. Ze houden zich bezig

Tel. (010) 419 00 77

Fax (010) 478 08 50

met onderwijsbeleid, personeelsbeleid, huisvestingsbeleid, com-

Fax (010) 432 45 99

[email protected]

municatiebeleid, boekhouding, personeels- en salarisadministratie

[email protected]

www.melanchthon.nl

en systeembeheer / ICT.

www.calvijn.nl

Missie CVO staat midden in de samenleving. De vereniging is geworteld in het Evangelie en handelt vanuit een christelijke inspiratie met oog Comenius College

PENTA college CSG

en respect voor haar vele verschijningsvormen. CVO biedt jonge

Lijstersingel 10

J.A. Heijwegenlaan 4

mensen stimulerend onderwijs en een brede vorming. We houden

Postbus 797

Postbus 220

daarbij zoveel mogelijk rekening met de individuele mogelijkheden

2900 AT Capelle aan den IJssel

3200 AE Spijkenisse

van de leerlingen. Vanuit een open houding werken we samen met

Tel. (010) 459 59 70

Tel. (0181) 600 200

vele verschillende partners. Om ons onderwijs op een zo hoog

Fax (010) 451 62 74

Fax (0181) 697 523

mogelijk peil te brengen en te houden.

[email protected]

[email protected]

www.comenius.nl

www.penta.nl

Farelcollege Kastanjelaan 50 Postbus 163 2980 AD Ridderkerk Tel. (0180) 411 777 Fax (0180) 418 904 [email protected] www.farelcollege.nl

Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs te Rotterdam en omgeving

CVO Goudsesingel 14a 3011 KA Rotterdam Postbus 22421 3003 DK Rotterdam T [010] 217 13 99 F [010] 411 42 78 www.cvo.nl

Cartoon van Damla Toga, klas 3c Melanchthon Kralingen