Standard Operating Procedures

1

Standard Operating Procedures Nutritional Assessment UMC Utrecht afdeling Diëtetiek Meting lichaamssamenstelling middels bio-elektrische impedantie (Bodystat® QuadScan 4000)

© Afdeling Diëtetiek U MC Utrech t SOP Meting licha amssamens telling middel bio - elektris che im pedan tie a pril 2015

2

Inhoud 1. Doel 2. Termen en afkortingen 3. Verantwoordelijkheden 4. Werkwijze 4.1 Exclusie van patiënten 4.2 Voorbereiding van patiënten 4.3 Benodigde materialen 4.4 Uitvoering van de meting 4.5 Registratie en rapportage van gegevens 5. Literatuur 6. Bijlagen 6.1 Bijlage 1 Achtergrondinformatie BIA meting 6.2 Bijlage 2a Schoonmaak locatie Bijlage 2b Onderhoud Bodystat QuadScan 4000 6.3 Bijlage 3 Handleiding Bodystat QuadScan 4000 6.4 Bijlage 4 Registratieformulier BIA meting 6.5 Bijlage 5 Formules berekening vetvrije massa 6.6 Bijlage 6 Referentiewaarden voor vetmassa, vetvrije massa en vetvrije massa index.


3

1.Doel Het meten van de lichaamssamenstelling met behulp van bio-elektrische impedantie geeft informatie over de hoeveelheid vetmassa (vetweefsel) en vetvrije massa van het lichaam. Deze gegevens worden gebruikt bij het bepalen van de voedingstoestand van een patiënt. De Bodystat QuadScan 4000 meet zogenaamde ruwe data; impedantie (Z), resistance (R), reactance (Xc) en phase angle (PhA) (zie ook bijlage 1). Met behulp van een formule kan de lichaamssamenstelling bepaald worden. Er wordt onderscheid gemaakt in vetmassa, vetvrije massa, totaal lichaamsvocht, intra- en extra cellulair vocht (Kyle et al. 2004, part I). 2. Termen en afkortingen BIA :Bio elektrische impedantie CGSM :Continuous glucose monitoring system CI :Cochleair implantaat ECW :Extracellulair vocht ICD :Implantable Cardioverter Defibrillator ICW :Intracellulair vocht LBM :Lean Body Mass LVAD :Left Ventricular Assist Device MF-BIA :Multi-frequentie bio elektrische impedantie PhA :Phase angle R :Resistance TBW :Totaal lichaamsvocht VM :Vetmassa VVM :Vetvrije massa Xc :Reactance Z :Impedantie 3. Verantwoordelijkheden 3.1 Schoonmaak locatie De Bodystat QuadScan 4000 staat opgesteld in ruimte G01.114. Deze ruimte wordt gereinigd volgens afspraak; zie bijlage 2a. 3.2 Onderhoud apparaat Het onderhoud van de Bodystat QuadScan 4000 vindt jaarlijks plaats; zie bijlage 2b.


4

4. Werkwijze

4.1 Exclusie van patiënten De volgende patiënten kunnen/mogen niet gemeten worden met behulp van bio-elektrische impedantie (Kyle et al. 2004, part II): -patiënten met elektrische implantaten zoals een pacemaker, LVAD, ICD -patiënten met een biosensor zoals CGMS (glucosemeter) -patiënten die zwanger zijn (geen betrouwbare referenties) -patiënten met koorts (>39 graden) -patiënten met brandwonden -patiënten met een abnormale hydratiestatus (bv. perifeer oedeem, ascites) -patiënten die niet nuchter (kunnen) zijn. -patiënten die fysiek actief zijn geweest. 4.2 Voorbereiding van patiënten Informeer bij een poliklinische meting de patiënt ongeveer 1 week van te voren schriftelijk over de meting. Gebruik hiervoor de patiëntenbrochure ; ‘Het meten van uw lichaamssamenstelling”, zie schijf (Zie; G:\Dietetiek\alleenlezen\werkmethoden\Nutritional Assessment\Brochures). De patiënt krijgt de brochure meegestuurd met de afspraakbevestiging.

4.3 Benodigde materialen - Bodystat QuadScan 4000 - 4 lange wegwerp elektroden - Onderzoekstafel met papierenrol en kussen - Meetlat (Seca 402 stadiometer) en weegschaal (Seca 701) - Handdesinfectiemiddel (Sterillium) en tissues voor het ontvetten van voeten en handen - Handleiding Bodystat QuadScan 4000 (bijlage 3) - Registratieformulier voor noteren uitkomst (bijlage 4)


5

Aanvraag

Plan de patient in voor meting

Is de patient zwanger en/of draagt de patient een elektrisch implantaat en/of draagt de patient een biosensor? heeft de patient koorts (39 °C) en/of brandwonden en/of abnormale hydratie

ja

Nee Informeer patient schriftelijk

Weeg en meet patient

Voer geen meting uit

Is meting links mogelijk?

nee

nee

Is meting rechts mogelijk?

ja

ja

Voer meting links uit

Voer meting rechtsuit

Vul registratieformulier in

Kies juiste formule (zie bijlage 4)

Vergelijk met referentiewaardes (zie bijlage 5)

Verwerking in Ezis (EDD)

Eventuele aanvullende metingen NA lab

Interpretatie

Documenteer uitslagen in Excel bestand

Rapportage verwijzer


Voer geen meting uit

6

Figuur 1 stroomschema aanmelding, selectie, meting patiënt en gegevensverwerking

4.4 Uitvoering van de meting Voorbereiding -informeer de patiënt mondeling over de meting, -controleer of de patiënt nog vragen heeft voorafgaand aan de meting, -controleer of de patiënt geen elektrische implantaat heeft, -controleer of de patiënt geen biosensor bij zich draagt, -controleer of de patiënt zwanger is, -vraag na of de patiënt koorts heeft, -controleer of de patiënt nuchter is. De patiënt dient 8 uur nuchter te zijn van eten en alcohol en 2 uur van drinken, -controleer of de patiënt tenminste 8 uur niet fysiek actief is geweest, -bij herhaalde metingen, zorg dat de metingen op het zelfde moment van de dag wordt uitgevoerd en aan dezelfde kant (links/rechts) zodat resultaten vergeleken kunnen worden, -vraag of de patiënt implantaten heeft (bijv. kunstknie, kunstheup etc.), noteer dit op het registratieformulier en meet de niet aangedane kant, -vraag of de patiënt voor de meting geürineerd heeft (in de 30 minuten voorafgaand aan het onderzoek), is dit niet het geval, laat de patiënt naar het toilet gaan om de blaas te legen, -de patiënt mag niet in contact komen met metalen voorwerpen (denk hierbij aan: geen direct contact met de onderzoekstafel, laat de patiënt sieraden af doen etc.). Meting -meet de lengte van de patiënt (rond af op hele cm) met behulp van de Seca stadiometer type 402 en noteer dit op het registratieformulier, -weeg de patiënt (0.1 kg nauwkeurig) met de Seca 701 en noteer dit op het registratieformulier, -de Bodystat QuadScan 4000 kalibreert zichzelf. De gene die de meting verricht kan controleren of de Bodystat QuadScan 4000 nog goed gekalibreerd is met behulp van de Bodystat Calibrator (Bijlage 3, Handleiding pagina 45). Bij frequente metingen wordt aangeraden dit wekelijks te controleren. -vraag de patiënt rustig te gaan liggen op de onderzoekstafel voor tenminste 5 minuten voor de meting start en maximaal 15 minuten voor de meting start, -zet de Bodystat Quadscan 4000 één minuut voor de meting aan. Voer de gegevens in: -geslacht (man/vrouw) -leeftijd (j) -lengte (cm) -gewicht (kg) -activiteiten (Very Low invullen, de default waarden, dit heeft geen invloed op de meting) © Afdeling Diëtetiek U MC Utrech t SOP Meting licha amssamens telling middel bio - elektris che im pedan tie a pril 2015

7

-waist (85 cm, de default waarde, dit heeft geen invloed op de meting) -hip (90 cm, de default waarde, dit heeft geen invloed op de meting) -controleer de houding: de armen in een hoek van 30o t.o.v. de romp, de benen in een hoek van 45o. Indien sprake is van overgewicht en de armen de romp raken en de benen elkaar raken, kan isolerend materiaal (bv. kussen, deken) geplaats worden tussen de ledematen, -desinfecteer en ontvet de huid van de rechter hand en voet met een tissue met handdesinfectiemiddel (Sterillium), -controleer de houdbaarheidsdatum van de lange wegwerp elektroden, -plaats de lange wegwerp elektroden (zie figuur 2) op 5 cm afstand t.o.v. elkaar met de tabs (waaraan de knijpers bevestigd worden) in de richting waarvan de stroom komt (richting apparaat). Indien te weinig ruimte op de hand of voet is, mogen de proximale elektroden iets dichter op elkaar geplaatst worden. De lange wegwerp elektroden moeten op een intacte huid geplakt worden (niet op moedervlekken, littekens, brandwonden, beharing); -hand: plaats de proximale lange wegwerp elektrode op de pols, achter de polsknobbels. Plaats de distale lange wegwerp elektrode boven de middelvinger in rechte lijn met de andere lange wegwerp elektrode, -voet: plaats de proximale lange wegwerp elektrode tussen de enkelknobbels. Plaats de distale lange wegwerp elektrode op ongeveer 1 cm boven de tweede teen in rechte lijn met de andere lange wegwerp elektrode,

Figuur 2. Locatie lange wegwerp elektroden

-controleer of de lange wegwerp elektroden volledig in contact zijn met de huid, -bevestig de knijpers aan de tabs van de lange wegwerp elektroden, -zwart: proximaal (pols/enkel), -rood: distaal (vingers/tenen), -verwijder de lange wegwerp elektroden na de meting. 4.5 Registratie en rapportage van gegevens - lees de resultaten (Z bij 5-50-100-200 kHz, Xc bij 50 kHz, R bij 50 kHz, PhA bij 50 kHz) uit en noteer de gegevens op het daarvoor bestemde registratieformulier (Bijlage 4), - noteer de gegevens in het Excel bestand en kies de geschikte formule (bijlage 5) om de vetmassa en vetvrije massa te bepalen (Zie; G:\Dietetiek\alleenlezen\werkmethoden\Nutritional Assessment\BerekenenVMVVM), © Afdeling Diëtetiek U MC Utrech t SOP Meting licha amssamens telling middel bio - elektris che im pedan tie a pril 2015

8

-vergelijk de resultaten met eerdere metingen en/of met de referentiewaardes (Bijlage 6), -verschoon de onderzoekstafel met nieuw papier, -verwerk de gegevens in Diëtetiek dossier in Ezis, - verzorg de rapportage naar de verwijzer, gebruik hiervoor in Document tekstblok DIE NA REE BIA HKK in Ezis. Vul bij het genereren van de poliklinische brief als Onderwerp Nutritional Assessment (nr 113) in.

4.6 Terughalen gegevens uit Bodystat QuadScan 4000 -houdt de “enter” knop (midden) gelijktijdig ingedrukt met de aan/uit knop terwijl de Bodystat Quadscan 4000 aangaat. Je ziet nu “recall data” op het scherm. Selecteer het gewenste testnummer met de pijltjes toetsen, druk vervolgens op “enter”, doorloop met de pijltjestoetsen de uitslagen van de patiënt met dit testnummer (zie bijlage 3, Handleiding Bodystat QuadScan 4000 pagina 33).

4.7 Data metingen overzetten van Bodytat QuadScan 4000 naar bijbehorende software -iedere eerste dinsdag van de maand wordt de data overgezet van de Bodystat QuadScan 4000 naar de computer. -zet de computer aan en start de software op via Programma’s >Bodystat Ltd >BIAS Platinum. -zet de Bodystat Quadscan 4000 aan. -kies “Download data” en vervolgens “Assign download”, -selecteer de meting(en) welke je wilt exporteren naar de software d.m.v het aanvinken van het juiste hokje in de kolom “Select”, -indien de meting is uitgevoerd bij een patiënt waarvan er al testresultaten aanwezig zijn in de software, zoek dan in het hokje “Search subjects” op naam van de patiënt. -indien de meting is uitgevoerd bij een nieuwe patiënt klik dan op “New subject”en voer vervolgens patiëntgegevens als naam, geboortedatum, patiëntennummer en eventuele bijzonderheden in (in vrije tekst evt. patiëntengroep vermelden bv CF, buismaag etc) -klik op “Assign Tests”. -nu kunnen de uitslagen van de meting worden uitgelezen in de software. Zie ook “Platinum Software Handleiding Bodystat Quadscan mrt 2015” op G:\Dietetiek\alleenlezen\materialen\apparatuur\Platiunum Software Handleiding Bodystat Quadscan mrt 2015.


9

5. Literatuur Kyle, U. G., Bosaeus, I., De Lorenzo, A. D., Deurenberg, P., Elia, M., Gomez, J. M., Composition of the, E. W. G. (2004). Bioelectrical impedance analysis--part I: review of principles and methods. Clin Nutr, 23(5), 1226-1243. Kyle, U. G., Bosaeus, I., De Lorenzo, A. D., Deurenberg, P., Elia, M., Manuel Gomez, J., Espen. (2004). Bioelectrical impedance analysis-part II: utilization in clinical practice. Clin Nutr, 23(6), 1430-1453.


10

6. Bijlagen Bijlage 1 Achtergrondinformatie BIA meting Bij een BIA meting wordt er vanuit gegaan dat verschillende lichaamsweefsels, verschillende weerstanden (R = resistance) hebben bij een wisselstroom. Deze weerstand (R) is afhankelijk van de samenstelling van het weefsel/ lichaamssamenstelling (Kyle et al., 2004 Part I; Allison et al., 2011). Bij gezonde personen is de hoeveelheid vocht (73%) in de vetvrije massa (VVM) vrij constant en geeft een lage weerstand. De vet massa (VM) bevat relatief weinig vocht en heeft dus een hoge weerstand (R) (Allison et al.,2011). De geleiding van een elektrische stroom is afhankelijk van de frequentie van de stroom. Een lage frequentie gaat door het lichaam via de extracellulaire ruimte, een hoge frequentie (≥50kHz) gaat door zowel de intracellulaire als de extracellulaire ruimte (Kyle et al., 2004 Part I). Impedantie (Z) bestaat uit 2 componenten (Allison et al., 2011): -Resistance (R): weerstand van stroom bij passage via de extracellulaire ruimte -Reactance (Xc): de vertraagde weerstand bij passage door de intracellulaire ruimte en het celmembraan Figuur 1. toont de invloed van de frequentie op R en Xc. Bij lage frequenties is R (resistance) hoog en Xc (reactance) te verwaarlozen. Bij frequenties hoger dan 100-200 kHz, gaat de stroom door de celmembranen, de Xc (reactance) stijgt en de R (resistance) daalt.

Figuur 1. Relatie tussen reactance (Xc) en resistance (R).

Om deze methode beter te kunnen begrijpen volgt nu een korte beschrijving: in een cilinder (figuur 2) waarin zich een oplossing van water en elektrolyten bevindt, zal de Z (impedantie) die gemeten wordt evenredig zijn met de lengte, de dwarsdoorsnede en het watergehalte van de cilinder. Indien de helft van het water met elektrolyten vervangen wordt door een olie, dan zal de R (resistance) verdubbelen, omdat vet slecht geleidt. De Z (impedantie) zal groter zijn indien de cilinder langer is en een kleinere diameter heeft.


11

Figuur 2. Cilinder.

V = p * L2/R V= volume ; p= is een constante en staat voor de specifieke weerstand van een bepaalde stof; L= lengte tussen elektroden; R= weerstand Multi Frequency-BIA (MF-BIA): meet weerstanden bij meerdere frequenties, de Bodystat ® QuadScan 4000 meet met 4 frequenties (5, 50, 100, 200 kHz). Meestal worden lage frequenties (<50kHz) gebruikt voor het berekenen van extracellulair vocht (ECW) en hoge frequenties (>100kHz) voor het berekenen van totaal lichaamsvocht (TBW). Bij deze methode worden empirische regressie formules gebruikt voor het berekenen van de compartimenten, en zijn populatie specifiek. Bij deze methode kan er dus onderscheid gemaakt worden in intracellulair vocht (ICW), extracellulair vocht (ECW), totaal lichaamsvocht (TBW) en er kan een schatting gemaakt worden van de vet vrije massa (VVM/LBM) (Allison et al., 2011; Kyle et al., 2004 Part I).

Figuur 3. Lichaamssamenstelling © Afdeling Diëtetiek U MC Utrech t SOP Meting licha amssamens telling middel bio - elektris che im pedan tie a pril 2015

12

De ruwe data hebben een sterke voorspellende waarde voor voedingstoestand en klinische uitkomsten (Haverkort et al., Ott et al., Schwenk et al., Maggiore et al, Fein et al., Selberg and Selberg). Een lage PhA hangt bijvoorbeeld samen met screeningstools voor ondervoeding nl: NRS-2002 en de SGA (Kyle et al, 2012). PhA is onder andere gerelateerd met overleving bij patiënten met HIV (Ott et al. 1995). Er zijn nog geen referentiewaardes voor deze ruwe data waarbij het risico verhoogd is.


13

Literatuur bij bijlage 1 Allison SP, Forbes A, Ljungqvist O, Meier RF, Pertkiewicz M, Soeters PB. Basics in clinical nutrition. Fourth Edition 2011. ISBN 978-80-7262-821-6. Fein PA, Gundumalla G, Jorden A, Matza B, Chattopadhyay J, Avram MM. Usefulness of bioelectrical impedance analysis in monitoring nutrition status and survival of peritoneal dialysis patients. Adv Perit Dial 2002;18:195–9. Kyle UG, Soundar EP, Genton L, Pichard C. Can phase angle determined by bioelectrical impedance analysis assess nutritional risk? A comparison between healthy and hospitalized subjects. Clinical Nutrition (2012) 31, 875-881. Kyle UG, Bosaeus I, de Lorenzo AD, Deurenberg P, Elia M, Gómez JM, Heitmann BL, KentSmith L, Melchior J, Pirlich M, Scharfetter H, Schols AMWJ, Pichard. Bioelectrical impedance analysis – part I: review of principles and methods. Clinical Nutrition (2004) 23, 1226-1243. Maggiore Q, Nigrelli S, Ciccarelli C, Grimaldi C, Rossi GA, Michelassi C. Nutritional and prognostic correlates of bioimpedance indexes in hemodialysis patients. Kidney Int 1996;50:2103–8. Ott M, Fischer H, Polat H, et al. Bioelectrical impedance analysis as a predictor of survival in patients with human immunodeficiency virus infection. J Acquir Immune Defic Syndr Hum Retrovirol 1995;9:20–5. Haverkort E.B., Reijven P.L.M., Binnekade J.M., van Bokhorst-de van der Schueren M.A.E., Earthman C.P., Gouma D.J., de Haan R.J. Bioelectrical impedance analysis to estimate body composition in surgical and oncological patients: a systematic review. In press Selberg O, Selberg D. Norms and correlates of bioimpedance phase angle in healthy human subjects, hospitalized patients, and patients with liver cirrhosis. Eur J Appl Physiol 2002;86:509–16. Schwenk A, Beisenherz A, Ro¨mer K, Kremer G, Salzberger B, Elia M. Phase angle from bioelectrical impedance analysis remains an independent predictive marker in HIV-infected patients in the era of highly active antiretroviral treatment. Am J Clin Nutr 2000;72:496–501.


14

Bijlage 2a Schoonmaak locatie

De Nutritional Assessment ruimte, G01.114, wordt schoongemaakt volgens de Hygiënecode Nutritional Assessment ruimte en materialen. (Zie; G:\Dietetiek\mededelingen\WG A&E\energiehuishouding\Praktische zaken metingen) Bijlage 2b Onderhoud Bodystat QuadScan 4000 Het onderhoud van de Cosmed Quark RMR vindt jaarlijks plaats.


15

Bijlage 3 Handleiding Bodystat QuadScan 4000 De handleiding van de BodyStat QuadScan 4000 is te vinden bij de apparatuur van de BodyStat QuadScan 4000 (en digitaal te lezen via; G:\Dietetiek\alleenlezen\werkmethoden\Nutritional Assessment\Handleiding Bodystat QuadScan 4000).

Een instructiefilm van de Bodystat Quadscan 4000 is te zien via: https://www.youtube.com/watch?v=Ipc66CBPSaE


16

Bijlage 4: Registratieformulier BIA Algemene gegevens: Naam patiënt:

Meting: Uitvoerder: __________________________________________ Registratienummer patiënt in Bodystat ® QuadScan 4000:

_______________________________________________________ Patiëntennummer: |___|___|___|___|___|___|___| |__| man |__| vrouw Geboorte datum (dd/mm/jjjj): ______- ______-____________ Datum meting (dd/mm/jjjj): ______- ______-____________ Pacemaker*: |__| ja |__| nee Zwanger*: |__| ja |__| nee * Alcohol <8 uur : |__| ja |__| nee Eten < 8 uur*: |__| ja |__| nee Drinken < 2 uur*: |__| ja |__| nee * Fysiek actief < 8 uur : |__| ja |__| nee Implantaten: |__| ja |__| nee Soort implantaat (bv. knieprothese en links/rechts): ______________________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________ Eerdere meting: Indien eerder meting:

|__|ja |__| links

|__| nee |__| rechts

*bij één of meer keer met ja beantwoord, geen meting mogelijk of onbetrouwbare meting


_______________________________________________________ |__| links |__| rechts Toelichting (links/rechts): ______________________________________________________ Lengte: ___________ cm Gewicht: ________,__ kg Impedantie (Z) 5kHz: ____________________________ Impedantie (Z) 50kHz: ____________________________ Impedantie (Z) 100kHz: ____________________________ Impedantie (Z) 200kHz: ____________________________ Resistance (R) 50 kHz: Reactance (Xc) 50 kHz: Phase Angle (PhA) 50 KHz:

____________________________ ____________________________ ____________________________

VVM (kg – uitslag Bodystat ®QuadScan) ______________________________________________________ VVM (% - uitslag Bodystat ® QuadScan) ______________________________________________________ VM (kg – uitslag Bodystat ® QuadScan) ______________________________________________________ VM (% - uitslag Bodystat ® QuadScan) ______________________________________________________

17

Bijlage 5 Formules berekening van vetvrije massa Gebruik zoveel als mogelijk populatie-specifieke formules. Er komen steeds weer nieuwe formules bij. Controleer altijd vooraf of er een populatie-specifieke formule beschikbaar is. Indien geen populatie-specifieke formule voorhanden is, wordt in de literatuur het meest gekozen voor de formule van Kyle et al. (2001). Rapporteer altijd de ruwe data, indien er geen ziekte specifieke formule voorhanden is. De nu beschikbare formules: Tabel 1. Formules voor de berekening van de vet vrije massa (VVM) Referentie Formule Kyle et al. (2001) VVM (kg) = -4.104 + (0.518 X lengte (m)2/Resistance50) + (0.231 x gezonde personen gewicht) + (0.130 x Reactance) + (4.229 x geslacht (0 = vrouw; 1 tussen de 18-94 j =man)) Rutten et al (2010) VVM (kg)= -11.81 + (0.245 x gewicht) + (0.298 x (lengte2 COPD (cm))/Impedantie)) + (0.148 x lengte (cm)) + (5.284 x geslacht (0 = vrouw; 1 = man)) Literatuur Kyle, U. G., Genton, L., Karsegard, L., Slosman, D. O., & Pichard, C. (2001). Single prediction equation for bioelectrical impedance analysis in adults aged 20-94 years. Nutrition, 17(3), 248-253. Rutten, E.P.A., Spruit, M.A., Wouters, E.F.M. (2010). Critical view on diagnosing muscle wasting by single-frequency bio-electrical impedance in COPD. Respiratory Medicine 104 :91-98.


18

Bijlage 6: Referentie waarden voor vet massa, vet vrijemassa en vet vrijemassa index Voor de ruwe data en phase angle zijn erop dit moment nog geen referentie waardes (Haverkort et al.) om te vergelijken, maar zal zich in de toekomst verder ontwikkelen. Gemeten waardes kunnen vergeleken worden met referentiewaardes van vet vrije massa (kg), vet massa (%) vet massa index en vet vrije massa index. Er zijn referentiewaardes voor vet vrije massa (kg) en vet massa (%) van Kyle et al, 2001. en van Pichard et al., 2000. De referentiewaardes van Kyle zijn gebaseerd op een grotere groep volwassenen t.o.v. Pichard en er zijn gegevens beschikbaar van volwassenen > 65 jaar. Daarom gaat de voorkeur uit naar de referentiewaardes van Kyle et al., 2001. De referentiewaardes voor volwassenen > 85 jaarmoeten met voorzichtigheid geïnterpreteerd worden omdat deze groep relatief klein is Kyle et al., 2001. Schut et al., 2002 heeft referentiewaardes gepubliceerd van de vet massa index en vet vrije massa index. De vet (vrije) massa index zegt iets over de verhouding vet (vrije) massa t.o.v. de lengte. Een gemeten waarde boven de P95 wordt gezien als verhoogd vet (vrije) massa en een waarde onder de P5 wordt gezien als een verlaagd vet (vrije) massa. Tabel 1. Referentiewaardes vet massa (%), Kyle et al., 2001 Percentielen voor vet massa (%) m.b.v. 50 kHz BIA bij gezonde, blanke, volwassenen Leeftijd N Gem±SD Percentielen P5 P10 P25 P50 P75 P90 P95 Mannen Alle 2735 19.7±5.6 10.9 12.6 15.7 19.2 23.5 27.0 29.2 15-24 424 16.2±4.5 9.3 10.7 13.1 16.0 18.7 22.1 24.4 25-34 656 18.5±4.8 11.0 12.4 15.2 18.2 21.9 25.0 26.8 35-44 694 19.7±5.3 11.0 13.0 16.1 19.5 23.2 26.3 28.1 45-54 449 20.3±5.1 11.8 14.1 16.5 20.3 23.8 27.0 28.7 55-64 227 22.1±6.0 12.0 13.8 17.7 22.8 26.4 29.1 30.6 65-74 162 24.0±5.2 14.6 17.2 19.8 24.2 27.6 30.7 32.6 75-84 91 24.7±5.0 15.5 18.0 21.1 25.2 28.0 30.3 31.2 >85 32 27.9±4.7 17.1 19.8 25.9 28.6 31.4 32.7 33.4 Leeftijd N Gem±SD Percentielen P5 P10 P25 P50 P75 P90 P95 Vrouwen Alle 2490 28.5±6.6 18.5 20.8 23.8 28.1 32.6 37.5 40.5 15-24 488 26.4±4.8 19.0 20.4 23.0 26.3 29.7 32.4 34.9 25-34 561 26.4±5.4 17.7 19.5 22.8 26.5 29.8 33.1 35.4 35-44 500 26.6±5.6 17.8 19.4 22.7 26.4 29.9 34.1 35.9 45-54 378 27.7±6.0 18.0 20.8 23.3 27.9 32.0 35.3 36.5 55-64 168 32.1±5.8 21.4 24.4 28.3 32.5 36.0 39.4 40.5 65-74 183 35.3±6.1 24.4 27.3 31.4 36.0 39.9 42.4 44.4 75-84 160 36.4±5.9 25.9 29.1 32.8 36.9 40.4 44.2 45.2 >85 52 36.2±7.8 22.6 24.3 31.2 36.6 42.5 45.5 46.9


19

Tabel 2. Referentiewaardes vetvrije massa (kg), Kyle et al., 2001 Percentielen voor vetvrije massa (kg) m.b.v. 50 kHz BIA bij gezonde, blanke, volwassenen Leeftijd N Gem±SD Percentielen P5 P10 P25 P50 P75 P90 P95 Mannen Alle 2735 59.1±5.7 50.3 51.9 55.1 59.0 62.7 66.4 68.8 15-24 424 58.5±5.4 49.4 51.6 54.7 58.6 62.4 65.4 67.5 25-34 656 60.2±5.5 51.3 52.9 56.5 60.3 63.6 67.4 69.2 35-44 694 60.3±5.8 51.4 53.0 56.3 59.8 63.7 68.0 70.7 45-54 449 58.6±5.1 51.4 52.4 55.3 58.1 61.6 65.0 67.7 55-64 227 58.2±5.5 50.4 51.8 54.0 58.1 61.6 65.9 67.7 65-74 162 57.3±5.8 48.9 50.4 53.2 56.9 61.1 64.7 66.4 75-84 91 54.4±5.5 46.5 47.8 50.5 54.0 58.2 61.7 62.9 >85 32 51.4±5.0 46.4 46.9 48.5 51.1 53.3 58.0 60.9 Leeftijd N Gem±SD Percentielen P5 P10 P25 P50 P75 P90 P95 Vrouwen Alle 2490 41.4±4.5 35.6 37.0 39.4 42.3 45.2 48.0 49.8 15-24 488 42.6±4.1 36.2 37.5 39.9 42.4 45.0 48.2 49.9 25-34 561 42.9±4.1 36.9 38.0 39.9 42.6 45.5 48.2 49.6 35-44 500 42.8±4.0 36.3 37.9 40.0 42.6 45.4 47.7 49.5 45-54 378 43.3±4.7 36.2 37.6 40.2 43.2 45.7 48.2 50.7 55-64 168 42.3±4.6 35.7 37.2 38.7 42.2 44.8 48.2 50.8 65-74 183 41.9±5.1 34.0 35.7 38.4 42.3 45.5 48.2 49.8 75-84 160 39.5±4.5 33.0 34.1 36.2 39.3 42.2 44.8 47.0 >85 52 37.1±5.0 27.7 30.2 33.6 37.4 40.0 43.7 46.5 Tabel 3. Referentiewaardes vet massa index (VMI), Schutz et al., 2002 Percentielen voor vet massa index (kg) m.b.v. 50 kHz BIA bij gezonde, blanke, volwassenen Leeftijd N Gem±SD Percentielen P5 P10 P25 P50 P75 P90 P95 Mannen 18-34 1088 4.2±1.5 2.2 2.5 3.2 4.0 5.0 6.1 7.0 35-54 1323 1.9±1.7 2.5 2.9 3.7 4.8 6.0 7.2 7.9 55-74 448 5.9±2.1 2.8 3.4 4.3 5.7 7.2 8.4 9.3 >75 127 6.5±1.9 3.7 4.3 5.2 6.4 7.6 9.0 10.1 Leeftijd N Gem±SD Percentielen P5 P10 P25 P50 P75 P90 P95 Vrouwen 18-34 1019 5.8±1.7 3.5 3.9 4.6 5.5 6.6 7.8 8.7 35-54 1033 6.2±2.1 3.4 3.9 4.8 5.9 7.3 8.8 9.9 55-74 386 8.5±2.7 4.5 5.4 6.5 8.3 10.3 12.0 13.5 >75 211 9.4±3.0 4.9 5.6 7.5 9.3 11.4 13.5 14.3


20

Tabel 4. Referentiewaardes vet vrije massa index (VVMI), Schutz et al., 2002 Percentielen voor vetvrije massa index (kg/m2) m.b.v. 50 kHz BIA bij gezonde, blanke, volwassenen Leeftijd N Gem±SD Percentielen P5 P10 P25 P50 P75 P90 Mannen 18-34 1088 18.9±1.3 16.8 17.2 18.0 18.9 19.8 20.5 35-54 1323 19.3±1.4 17.2 17.6 18.3 19.2 20.1 21.1 55-74 448 19.4±1.5 17.0 17.6 18.4 19.4 20.3 21.1 >75 127 18.7±1.6 16.6 16.9 17.6 18.5 19.4 20.9 Leeftijd N Gem±SD Percentielen P5 P10 P25 P50 P75 P90 Vrouwen 18-34 1019 15.5±1.2 13.8 14.1 14.7 15.4 16.2 17.1 35-54 1033 16.1±1.2 14.4 14.7 15.3 15.9 16.7 17.5 55-74 386 16.4±1.5 14.1 14.6 15.4 16.2 17.4 18.4 >75 211 15.9±1.8 12.9 13.7 14.7 15.9 17.0 18.1

P95 21.1 21.7 22.1 21.2 P95 17.6 18.0 19.0 18.7

Literatuur Haverkort E.B., Reijven P.L.M., Binnekade J.M., van Bokhorst-de van der Schueren M.A.E., Earthman C.P., Gouma D.J., de Haan R.J. Bioelectrical impedance analysis to estimate body composition in surgical and oncological patients: a systematic review. In press Kyle, U.G., Genton, L. Slosman D.O., Pichard, C. (2001). Fat-free and fat mass percentiles in 5225 healthy subjects aged 15-98 years. Nutrition 17:534-541. Schutz, Y., Kyle, U.U.G., Pichard, C.(2002). Fat-free mass index and fat mass index percentiles in Caucasians aged 19-98 y. International Journal of Obesity 26:953-960.


Standard Operating Procedures

Recommend Documents