STAGE+CULTUUR=OM DE HOEK. Maatschappelijke stages in de amateurkunst en kunsteducatie

STAGE+CULTUUR=OM DE HOEK

Maatschappelijke stages in de amateurkunst en kunsteducatie

STAGE+CULTUUR=OM DE HOEK 1. STAGE+ Kansen om de hoek ...............................................................................................................04 Stage bij een vereniging voor amateurkunst of een centrum voor de kunsten .........06 Voorbeelden ...........................................................................................................................07 Genoeg te ontdekken ............................................................................................................07 Organisaties die zich met maatschappelijke stages bezighouden ...............................09 2. Ervaringen op stage Andere jongeren bereiken.................................................................................................... 10 Die dirigent is echt een leuke vent...................................................................................... 12 Dat leerlingen iets ondernemen dat er toe doet............................................................... 14 Muziek en Brabantse gezelligheid....................................................................................... 18 Tentje bouwen, stage doen................................................................................................... 20 Praktijkvoorbeelden van stageopdrachten in de amateurkunst................................... 22

COLOFON Dit is een uitgave van Kunstfactor en Kunstconnectie Coördinatie: Plannenbureau voor de Kunstensector Tekst Irene Bloemink Ontwerp Autobahn Fotografie Daan Paans Drukwerk Platform P

Kunstfactor is het landelijk sectorinstituut voor de amateurkunst. Kunstconnectie is de branchevereniging voor kunsteducatie en kunstbeoefening.

September 2011

2

3

KANSEN OM DE HOEK ‘Ik heb meegedaan aan de musical Alice in Wonderland. Ik heb gedanst en toneelgespeeld en voor het optreden hielp ik twee weken lang met kostuums en decors. En een klasgenootje mocht komen kijken. Echt leuk!’

Shannon Mollink (VMBO) over haar maatschappelijke stage bij Flevolandse Theatervereniging JTL Een muziekkamp begeleiden, rappen op het marktplein, helpen bij de publiciteit van een concert of tentoonstelling, met een band voor de buurt spelen, of gasten ontvangen in een theater, de leukste maatschappelijke stages zitten vaak gewoon om de hoek: bij verenigingen in de amateurkunst en centra voor de kunsten. Kijkje De stagiairs leren wat er allemaal bij een productie komt kijken. Ze krijgen een kijkje in de keuken van een wereld die ze misschien wel heel graag willen leren kennen. En waar ze hun talenten kunnen ontdekken. Dan gaat het niet alleen over zang, dans of beeldende kunst, maar ook over de organisatie: hoe zorg je voor publiciteit, ontvang je gasten, zet je spullen klaar voor op het toneel, regel je optredens voor de band, zorg je dat alles op tijd begint, organiseer je een tentoonstelling, of doe je onderzoek naar een specifiek onderwerp. De scholieren kunnen goede ervaring opdoen en een leuke tijd hebben in een informele sfeer.

4

Dichtbij Centra voor de kunsten, orkesten, bands, theatergroepen, of muziekfestivals, verenigingen organiseren veel activiteiten in de buurt. Lekker dichtbij dus. Heeft een leerling een goede ervaring met de muziekschool in de wijk? Dan kan een gesprek met de stagebegeleider daar handig zijn. Wie weet kunnen er ieder jaar weer nieuwe leerlingen een inspirerende stage doen.

‘De jongeren krijgen een kijkje in een wereld die ze misschien nog niet kennen’

Deze brochure In deze brochure vindt u, als stagemakelaar of Coördinator maatschappelijke stages, mogelijkheden voor stages in de amateurskunst en kunsteducatie. Welke stages zijn er in de amateurkunst mogelijk? Bij welke instellingen bijvoorbeeld? Hoe vindt u de stages? Is er een verschil met professionele kunstinstellingen? Waar moet u op letten bij het organiseren van de stage? Kunstfactor en Kunstconnectie hebben het voor u op een rijtje gezet. Met veel inspirerende voorbeelden.

5

STAGE BIJ EEN VERENIGING VOOR AMATEURKUNST OF EEN CENTRUM VOOR DE KUNSTEN

GENOEG TE ONTDEKKEN

In Nederland zijn er zo’n 30.000 organisaties en verenigingen in de amateurkunst en ongeveer 200 instellingen voor kunsteducatie. Mogelijkheden genoeg, ook bij u in de buurt.

Op het podium of juist back stage, verenigingen voor amateurkunsten kunnen jongeren op de meest uiteenlopende plekken inzetten. Een ding is zeker: saai wordt het nooit.

Stage lopen bij een amateurkunstvereniging of een kunstencentrum is in veel opzichten hetzelfde als bij een professionele instelling. Maar de stages zijn niet helemaal vergelijkbaar. Er werken veel vrijwilligers, wat de sfeer vaak informeler maakt. Voor jongeren kan dat de drempel verlagen om juist daar stage te gaan lopen. Ook krijgen zij sneller verantwoordelijkheid dan bij een professionele organisatie en eerder de kans om echt iets bij te dragen. Veel verenigingen en organisaties zijn actief in de buurt. Dat biedt scholen en stagemakelaars de gelegenheid langlopende contacten op te bouwen. Voor scholieren is het een kwestie van even bellen of langs gaan. Het is eenvoudig geregeld als het dichtbij is. Zo leer je elkaar goed kennen en is een goede match snel gemaakt. Bij instellingen voor kunsteducatie werken professionals. De mensen bij instellingen voor amateurkunsten zijn vrijwilligers. Zij beginnen de maatschappelijke stages te ontdekken. Een actieve houding van de stagemakelaar en persoonlijke ontmoetingen werken bij hen het beste: een bezoekje aan een musicalschool kan u zo een aantal stageplekken opleveren. 6

‘Belangrijk is dat leerlingen er van tevoren goed over nagedacht hebben: wat vind ik leuk?’ Ervaring Vrijwilligers hebben niet altijd ervaring met het organiseren van een stage. Sommigen pakken het voortvarend aan, maar anderen zijn minder zeker en doen sneller een beroep op stagemakelaars. Ze hebben bijvoorbeeld ondersteuning nodig bij het formuleren van een stage omschrijving. Of bij het uitvinden waar zij binnen hun organisatie de stagiairs het beste kunnen inzetten. Sommige instellingen hebben behoefte aan tips over het begeleiden van leerlingen. De stagemakelaar kan hierin een rol spelen. Belangrijk is dat leerlingen er van tevoren goed over nagedacht hebben. Wat vind ik leuk? Wil ik deze wereld leren kennen? Dan vinden ze makkelijker een plek die ze leuk vinden. Of die ze verrast!

+ D ecor en kostuums

Dat geldt ook voor de meer creatieve werkzaamheden, zoals het decor schilderen, vitrines inrichten of kostuums maken. Voor wie lekker creatief bezig wil zijn, is dit de perfecte stageplek.

+ Z elf uitvoeren, exposeren

of opvoeren Zelf op een podium staan is het leukste dat er is. Dat zeggen jongeren die er tijdens hun maatschappelijke stage aan geroken hebben. Voor hen kan het de eerste stap zijn om te gaan schilderen, zingen, of in een band te spelen. Niet alle activiteiten zijn geschikt voor een stagiair om aan deel te nemen. Toch hebben sommigen tijdens hun maatschappelijke stage in musicals gespeeld of met een band voor de buurt opgetreden. Anderen hebben gerapt op het plaatselijke marktplein. Of iets heel anders: met een beeldend kunstenaar afval op straat gezocht en daarvan zelf kunst gemaakt. Dit soort ervaringen zijn blijvende herinneringen! + Opbouwen en afbreken

Een beetje sjouwen, podia, tentoonstelligen of decors timmeren en in elkaar zetten. Voor veel jongeren is dit een prettige stage die ze meteen een kijkje in de keuken van kunst geeft. Bovendien leveren ze een wezenlijke bijdrage aan de voorstelling, expositie of het concert.

+ Techniek bedienen

Voor wie al gewend is om aan knoppen te draaien, schuiven op en neer te laten gaan of met snoeren in de weer te zijn, is licht en geluid bedienen een geschikte stage. + H elpen met de publiciteit

Op kantoor of op straat, jongeren kunnen een grote hulp zijn met de publiciteit van een voorstelling of expositie. Dat kan door het bijhouden van de site, Facebook of Hyves. Lekker droog op kantoor. Of met f lyeren op straat en op die manier anderen informeren en enthousiast maken over een uitvoering, opening of de vereniging in zijn geheel. + G asten ontvangen

Hoe spreek je mensen aan die binnenkomen bij een voorstelling? Dat kunnen leerlingen leren tijdens een stage als ze publiek ontvangen of artiesten naar hun kleedkamer begeleiden.

7

+ Verslag doen

Schrijven, fotograferen of filmen, op verschillende manieren kunnen leerlingen reportages maken van een uitvoering of expositie. Voor de site, door het schrijven van een rapport, jaarboek, of via social media. Sommige verenigingen laten leerlingen toe bij hun repetities, om achter hun mening te komen over de activiteit van de vereniging. Prima ervaring voor toekomstige verslaggevers!

VRAGEN? Op www.kunstfactor.nl/mas vindt u algemene informatie, praktijk voorbeelden en veel gestelde vragen over maatschappelijke stages. Is uw vraag nog niet beantwoord? Neem dan contact op met Kunstfactor via maatschappelijkestages @kunstfactor.nl of via [email protected]

8

9

STAGE+ MUZIEK SCHOOL WATERLAND

‘Andere jongeren bereiken’ + Esther Dam, Muziekschool Waterland, Purmerend en Björn Tolboom, havo 3

Sinds het begin van de maatschappelijke stages creëert de Muziekschool Waterland regelmatig stageplekken. ‘De jongeren zien hoe de muziekschool werkt en worden enthousiast. Met hun inzet wordt de muziekschool bekender onder de doelgroep die we willen bereiken.’ ‘Vroeger had ik hier gitaarles, ik kende de muziekschool dus al. En mijn moeder werkt hier ook. Dus het contact was zo gelegd.’ Björn Tolboom houdt een uurtje in de week de Hyvespagina van de muziekschool bij. ‘Makkelijk.’ Hij laat het even zien. ‘Je haalt gewoon wat van de agenda van de site en zet het op Hyves.’ Moeiteloos schakelt hij tussen de pagina’s. ‘En natuurlijk maak ik het leuker. Ik stop er smilies bij en andere tags en pas de tekst wat aan. Want het moet wel leuk zijn voor mijn klasgenoten.’

10

Gericht op jongeren ‘Dat is precies waarom we hier een maatschappelijke stageplek hebben gecreëerd’, reageert begeleider Esther Dam. Ze doet personeel en organisatie bij de muziekschool en een dag in de week de pr. ‘Ik houd de site bij, maar Hyves is een ander verhaal. Dat is zo gericht op jongeren. Die laten we dus door een jongere aanpassen. Die weet veel beter wat werkt en wat niet. Je moet goed weten waar je de jongeren voor inzet.’ Klik-klak ‘Het is sowieso deel van onze filosofie. We willen in de samenleving staan. We doen ook community-art-projecten of maken muziek met verstandelijk gehandicapten. Dus toen de maatschappelijke stages kwamen, zijn we daar meteen op ingesprongen. Bijvoorbeeld door de scholieren in te zetten bij de kunst- en cultuurmarkt. Dan kan je achter je stand blijven staan, maar je kunt ook jongeren de straat op sturen om te folderen. Onze koren hebben als thema kikkers, dus we hadden de jongeren van die klik-klakkikkers meegegeven om uit te delen. De hele middag hoorde je dat geklik in het centrum.’ Open dag ‘Bij een Open Dag heb ik ook geholpen’, vult Björn aan. ‘Dan komen mensen kijken welk instrument ze leuk vinden, workshops volgen

en zo. Wij moesten mensen de juiste ruimte wijzen en folders geven. Daar leer je best wel wat van. Zoals dat je mensen niet moet dwingen zo’n folder aan te nemen, maar juist vrijwillig laten accepteren. Dat soort dingen. Eigenlijk leer je het gewoon door het te doen’, zegt hij relaxed. Drumstel ‘En als de leerlingen een drumstel of een gitaar zien, willen ze die ook wel eens uitproberen’, vult Esther aan. ‘Op zo’n dag mag dat natuurlijk.’ Ondertussen lopen er nu zo’n tien scholieren hun maatschappelijke stage bij muziekschool Waterland. Björn zit al lang aan zijn uren, maar hij blijft nog wel even helpen, knikt hij. ‘Het is leuk werk en lekker rustig, zo achter de pc.’ Vrijwilligerscentrale En wat gebeurt er als Björn ermee ophoudt? ‘Dan gaan we gewoon weer naar de vrijwilligerscentrale en zetten we daar een vacature uit’, vertelt Esther. ‘De centrale benadert de scholen en wij krijgen altijd wel reacties. Ik heb daar ook een cursus gevolgd over hoe je zo’n stage goed invult. Heel handig. Soms melden leerlingen zich uit zichzelf, zoals Björn. Dat is prettig, want dan weten we zeker dat ze gemotiveerd zijn.’ Heeft ze misschien nog tips voor andere organisaties? ‘Als je met grote groepen werkt, begeleid ze dan goed. Dat voorkomt klieren. En aan de scholen zou ik willen zeggen: zorg dat de leerlingen van tevoren nadenken over wat ze leuk vinden. Dat levert meer op, voor iedereen.’ Ondertussen spaart Björn voor een elektrische gitaar. Wie weet speelt hij over een tijdje in de Popfabriek. Van de muziekschool natuurlijk. www.muziekschoolwaterland.nl 11

STAGE+ KUNST&ZO

‘De dirigent is echt een leuke vent’ + Janneke Kramer van Kunst&Zo met Sterre van Riel, 4 atheneum en Ali Parweaz, 4 havo

Op verzoek van het Zwolse Kunst&Zo maakten Sterre van Riel en Ali Parweaz tijdens de Week van de Amateurkunst (WAK) reportages van een orkest en twee koren. Om tips te geven om jongeren aan te trekken. ‘Ik dacht dat het heel saai was, maar het ene koor was heel gezellig.’ Begeleider Janneke Kramer van Kunst&Zo glimlacht. ‘Dat is een van de doelen van de maatschappelijke stages. Dat jongeren kennis maken met amateurkunst en hun mening vormen. Het begon met vragen van koren en een orkest: hoe ze aantrekkelijker konden worden voor jongeren. Wat vindt de jeugd van ons? Die vragen hebben we gekoppeld aan stages. Samen met de vrijwilligerscentrale hebben we vacatures opgesteld. Met de stagiairs ging het eigenlijk heel soepel.’ Rappen voor amateurkunst ‘Op de MaS-stagemarkt van de vrijwilligerscentrale kwam ik deze vacature tegen. Het leek me wel leuk,’ zegt Ali. ‘Heel gevarieerd.

12

‘Met deze stage heb ik echt iets anders gedaan, iets nieuws’ Ik heb het WAK-lied gerapt, hier op het Grote Kerkplein. Natuurlijk durfde ik dat. Maar het meeste werk was het maken van de reportages van de koren en het orkest.’ Gelachen ‘Klopt, zegt Sterre. ‘We gingen langs bij repetities en maakten aantekeningen over wat we zagen en wat we ervan vonden. Alsof we het aan vrienden uitlegden.’ En het viel ze allebei mee. ‘Dat ene koor, Multiple Voice, was echt heel leuk. En Swingshift ook. Die zongen popliedjes, die wij ook kennen. Bij het liedje van Adele kreeg ik kippenvel.’ Ali: ’Van tevoren had ik gedacht dat het heel saai zou zijn. Maar Multiple Voice was goed. En dat orkest ook. Toen ik bij Multiple Voice binnenliep, kwamen ze meteen naar me toe, gaven me iets te drinken. We hebben gelachen, daar achterin. Als ik kon zingen had ik me opgegeven. Kijk, je kunt ook bij een bejaardentehuis stagelopen, maar dat is saai. Tijdens deze stage heb ik echt iets anders gedaan, iets nieuws.’ Leuke man Over een ander koor waren de rapporteurs minder te spreken.’Die waren allemaal boven de veertig,’ zegt Sterre met een oubollig gezicht. ‘Ze zijn heel eerlijk in hun verslagen’, reageert Janneke Kramer. ‘Als ze iets goed of

slecht vinden, leuk of niet leuk, ze zeggen het. “Die dirigent is echt een leuke man” bijvoorbeeld.’ Voorbereid De begeleiding oogstte lof. ‘Toen we binnenkwamen, legde Janneke uit wat we gingen doen’, zegt Sterre. ‘We moesten van tevoren onderzoek doen naar de koren en het orkest en aan Janneke mailen. We kregen een vragenlijst mee. Dat is heel anders dan die stage in het verpleegtehuis, waar alles over de mail ging.’ Ali knikt. ‘We kregen een blocnote en een pen. Aan Janneke kon je altijd een vraag stellen. Je kunt met haar praten, bijna alsof ze een vriendin is. Dan wordt de stage meteen leuk.’

‘Dit is een kans om bij de nieuwe generatie in beeld te komen’ Tijd ‘Begeleiden kost tijd’, beaamt Janneke. ‘Maar de koren en het orkest weten meteen hoe jongeren over ze denken. Veel amateurkunstverenigingen kunnen steeds moeilijker vrijwilligers krijgen. De jongere generatie neemt het niet vanzelf over. Dit is een kans om bij die generatie in beeld te komen. Volgend jaar doen we het weer.’ 13

‘Laat leerlingen iets ondernemen dat ertoe doet’ STAGE+ MATCHPOINT

‘Je investeert in de stagiairs, maar dan kun je ze for life krijgen’

+ Wilma Huijskes – stagemakelaar in Amersfoort

Koppelen is hun vak. Vorig jaar hielpen de mensen van Matchpoint maar liefst 1400 Amersfoortse scholieren aan een maatschappelijke stage. ‘Ik ben tevreden als ze met een glimlach weggaan.’ ‘Bij ons komen de Amersfoortse scholen stageplekken zoeken’, vertelt Wilma Huijskes. ‘Als een vacature aantrekkelijk is opgeschreven, reageren jongeren sneller. Daar begint het mee. Leerlingen vinden veel dingen leuk. Afvalbakken beschilderen. Of samen met een kunstenares afval verzamelen en daar kunstwerken van maken, compleet met expositie in het buurthuis. Dan zijn ze trots op wat ze gedaan hebben. Ze kunnen echt iets laten zien.’ Betrokken ‘Scholieren raken betrokken bij jouw organisatie of project als ze ervaren dat hun bijdrage er echt toe doet. Zoals het voorbereiden van een theatervoorstelling of op de avond zelf gasten ontvangen. Dan zien ze meteen wat er allemaal achter de schermen gebeurt. Ze ontdekken een nieuw stukje wereld en nieuwe dingen over zichzelf. Bijvoorbeeld dat hun eigen houding bepaalt 14

hoe anderen op hen reageren. Sommigen zijn nog steeds vrijwilliger bij het project waar ze stage liepen.’ Deel van de groep Hoe vergroot je die betrokkenheid? ‘Ontvang de stagiair de eerste keer met zorg. Leg uit wat ze gaan doen en wat de meerwaarde ervan is. En maak ze deel van de groep. Geef ze een T-shirt als iedereen dat draagt, een werkplek, een eigen e-mailadres, noem maar op. Als ze het naar hun zin hebben, zetten ze berichtjes of filmpjes op Facebook. Daarmee scoor jij als organisatie meteen ook! Je investeert in de stagiairs, maar dan kun je ze for life krijgen.’ ‘En vraag de stagiair naar zijn mening over je project of activiteit. Dat levert altijd wat op. Wij vroegen scholieren een filmverslag te maken van hun project. Dat hebben ze prachtig gedaan, met poppetjes van klei. Het filmpje staat op www. keigoeiestage.nl. Ze gingen met een glimlach weg. Kijk, dan ben ik tevreden.’

15

16

17

STAGE+ Sophia’s Vereeniging

‘Muziek en Brabantse gezelligheid’ + Bernadette Essers, Koninklijke Harmonie Sophia’s Vereeniging en Benno Sonnemans, 3 havo en Annemiek Leemans, 3 havo

Annemiek en Benno kenden het harmonieorkest Sophia’s Vereeniging en de Muziekopleiding Loon op Zand al. Ze spelen er zelf, de een trompet en de ander slagwerk. Door de maatschappelijke stage leerden ze de organisatie erachter beter kennen, van het begeleiden van kinderen tot stage manager. ‘Je moet ze wel iets leuks bieden.’

‘Ze waren super oké’, vertelt Bernadette Essers enthousiast. ‘Annemiek en Benno vullen elkaar perfect aan. Ik kende ze alle twee al, dus ik wist wie ik in huis haalde.’ Benno is er eigenlijk een beetje ingerold. ‘Ik moest zelf mijn stage regelen - nu doet de vrijwilligerscentrale dat - en Bernadette had nog genoeg werk, dus...’ Annemiek kwam er een jaar later bij, via Benno. Instrument ‘We hebben programmaboekjes gemaakt, ook met beeld erbij en zo, een stukje geschreven voor het verenigingsblad en meegelopen met de Basisscholenprojectdag. Dat was geweldig. Op zo’n eerste dag laten we de kinderen zien welke instrumenten er zijn en dan krijgen ze drie weken lang les op het instrument dat ze kiezen, met op het eind een opvoering.’ Rammen ‘Ik stond in het begin bij de trompet en dan kwamen ze in groepjes langs. Ze willen het allemaal proberen. Het is zo leuk om ze enthousiast te maken en te zien dat zij het dan ook worden.’ ‘Ja,’ glimlacht Benno. ‘Echt geweldig. Alleen bij het slagwerk wilden ze natuurlijk allemaal even rammen. Daar werd je wel gek van.’ Sfeer ‘We doen veel moeite om jonge mensen geïnteresseerd te krijgen’, legt Bernadette Essers uit. Want als ze eenmaal binnen zijn, blijven ze. Benno en Annemiek lachen. ‘De sfeer is niet bepaald het slechtste onderdeel van de vereniging.’ Die heeft nu zo’n 160 leden. Bernadette Essers: ‘Ze hielpen niet alleen op de dag zelf, maar ook van tevoren met de organisatie ervan. Hoe pakken we het aan, wat doen we moet de versiering, dat soort dingen. Dan zien ze wat erbij komt kijken.’

18

Muziekje op ‘Het blijft altijd gezellig’, zegt Annemiek. ‘Daar zorgt Bernadette wel voor. Heel belangrijk bij een stage.’ Benno: ‘Samen met Bernadette heb ik een dagje het archief bijgehouden. Dan zet ze een muziekje op en haalt ze wat lekkers. Zo wordt het leuk. Uiteindelijk doe ik vooral dingen die ik leuk vind. Zoals bij de komende Muzikale Ontmoetingsdag in oktober. Ik ben dan stage manager. Ik zorg ervoor dat de overgangen tussen de bands zo snel mogelijk verlopen: opbouwen, afbreken, dat soort dingen.’ Annemiek is gastvrouw voor de muzikanten op die dag, maar speelt ook met haar eigen bandje mee. Ondertussen zijn Annemiek en Benno al lang over hun stage-uren heen. Oppikken ‘Je moet een beetje naar de persoon kijken, wat ze leuk vinden’, zegt Bernadette. ‘Als ze plezier hebben, doen ze het ook goed. En ik leer ook van de ideeën van de jongeren. Zoals met de Basisscholendag. Toen zeiden Annemiek en Benno meteen al: “Het moet niet te lang worden.” En uiteindelijk zag je dat het toch veel optredens waren met veel wisselingen. Dan verslapt de aandacht. Daar doe ik iets mee voor volgend jaar. Misschien één groter stuk in plaats van meer kleinere. Zo pik je weer wat van ze op.’ Site Maatschappelijke stage is voor herhaling vatbaar, wat haar betreft. ‘Ik vraag of ze er een stukje over willen schrijven voor de site en het verenigingsblad. Als er iemand van de vereniging nog stage moet lopen, hoeft die niet te zoeken. Die kan gewoon bij ons terecht.’

19

STAGE+ VUUROL

‘Tentje bouwen, stage doen’

‘Hoe concreter hoe beter’

+ Jeannette Groenewoud en Mieke Bouhuijs, Theaterie/interactief theater en Valentijn van der Burg, havo 3

Wat Vuurol precies was, wist Valentijn van der Burg niet, maar wel dat hij er stage wilde lopen. Het beviel goed, van beide kanten. ‘Het is een manier om bekend te raken bij jongeren in de omgeving.’ ‘We kwamen aanlopen en zagen niks anders dan bomen. Het was in the middle of nowhere.’ Valentijn en zijn vriend moesten wel even wennen aan theater op locatie, maar dat ging snel. ‘Jeannette gaf ons goede uitleg, eerst bij haar thuis. Het was meteen duidelijk wanneer we wat moesten doen: de techniek van de voorstelling. Leuk, vooral omdat we met z’n tweeën waren.’ Enthousiastelingen ‘Het was voor het eerst dat we met maatschappelijke stagiairs werkten’, vertelt Mieke Bouhuijs. ‘Met de vrijwilligerscentrale heb ik besproken wat de jongeren bij Vuurol konden doen: publieksontvangst, opbouw en techniek. De centrale heeft de vacatures bij de jongeren uitgezet. Maar liefst dertig jongeren meldden zich aan. Uiteindelijk bleven er vijf enthousiaste knullen over, die allemaal meer uren hebben gedraaid dan nodig voor hun stage. Geweldig!’ 20

Toneel ‘Vanaf november konden we al een maatschappelijke stage kiezen, maar ik had het een beetje uitgesteld’, legt Valentijn. Ik keek op www. stagerage.nl en zag deze stageplek. Je hoefde het alleen maar aan te klikken en de docent moest even toestemming geven. Ik had zelf al toneel gespeeld bij theatergroep Marmelijn, ik speel in een band en ben dj, dus ik was al bekend met het wereldje. En de techniek was niet heel ingewikkeld, het was maar een schuifje. Dat had ik wel vaker gedaan.’ Tentje Toch kwamen de twee voor een onverwachte situatie. ‘Tijdens de generale bleek opeens dat we achter het publiek stonden en niet konden zien wat er precies gebeurde. En het regende. Toen hebben we een tentje gebouwd op een heuvel. Zo konden we het goed zien en bleef de apparatuur droog.’ Zelfstandig ‘Dat konden we gewoon aan de twee jongens overgelaten,’ vertelt Jeannette Groenewoud. ‘Ze waren heel zelfstandig. En flexibel. In het

begin hadden we alleen maar een cd-speler en er moest nog van alles veranderd worden. Daar reageerden ze heel goed op. Ze lieten het over zich heen komen. En tijdens de voorstelling zagen ze bijvoorbeeld dat er een scene overgeslagen was. Dat pikten ze prima op. We waren echt blij met ze.’ ‘Ja, reageert Mieke, ‘een biertje hier, een mopje daar, ze hadden het wel naar hun zin.’ Volgend ‘Het was lachen met z’n tweeën in dat tentje’, vertelt Valentijn. ‘We deden een hoed en een zonnebril op, terwijl het regende.’ Op zijn iphone laat hij de foto’s zien. ‘Deze hebben we ook op school laten zien, op een paar borden in de aula, voor de tweedeklassers. Die moeten volgend jaar namelijk. We hadden dat hele bord vol!’ Opbouwen ‘Volgend jaar gaan we weer MaS-stagiairs inzetten. Dat gaat ons minder tijd kosten dan nu. We weten nu dat we niet meer achter ze aan moeten gaan, als jongeren niet reageren. Dat scheelt. En je moet de stage precies formuleren. Dus niet “stage bij theater” maar “techniek bij theatervoorstelling” of “opbouwen bij theater”. ‘Ja’, zegt Jeannette Groenewoud, ‘hoe concreter hoe beter.’ 21

PRAKTIJKVOORBEELDEN VAN STAGEOPDRACHTEN IN DE AMATEURKUNST F levolandse Theatervereniging JTL, Lelystad

World Culture Parade, Roermond

Jongerenfestival Up2You, Zeist

Stichting Rolantino’s, Schiedam

 Decors schilderen, kostuums maken en rekwisieten verzamelen, grimeren, voorstelling opbouwen, flyers ontwerpen.

Leerlingen van de klas ‘tweetalig onderwijs’ begeleiden artiesten, filmopnames maken en monteren, opzetten van social media en versieren van de binnenstad.

Verspreiden van het promotiemateriaal, catering, op- en afbouw van het festivalterrein.

Ondersteunen van de muzikale leiding bij een muziekgroep van mensen met een beperking, aanwijzen muziek en opruimen instrumenten.

Special Arts, Amersfoort

My Stage, Rijswijk

Promoten van het werk van Special Arts bij nieuwe doelgroepen en het bedrijfsleven.

Productiehuis De Siberische Bruiloft, Alkmaar Ondersteunen van PR, techniek, organisatie, horeca en vormgeving.

Nationaal concours voor Jeugdsymfonieorkesten, Rotterdam Kaartjes controleren, mensen de weg wijzen, bloemen uitreiken.

Lesgeven, interviewen en teksten schrijven.

Stichting Amateur Muziek Toneel Zang Schiedam

Organiseren van een open podium/talentenjacht, samenwerken met culturele instellingen uit de buurt.

YMCA, Scheveningen

Bezoeken van scholen, het aanmaken en onderhouden hyves, twitter en website.

Culturele Kring, Hoeksche Waard

Omroep Best

Tijdens de Cultuurweken assisteren in de organisatie en opbouw, begeleiden artiesten. Tijdens de Parkdagen Oud-Beijerland schrijven en versturen van persberichten, uitnodigen van sponsoren, maken van enquête en inkoop van materialen.

Voorbereiden en presenteren van een eigen programma, helpen bij techniek.

Grimeren, garderobe bewaken, algemene assistentie bij productie. 22

Onder begeleiding verzorgen van licht en geluid tijdens muziekoptredens.

Tweetakt Festival, Utrecht

Sjouk.nl, Ermelo Assisteren bij radioprogramma’s voor jongeren.

Zaalwacht en barmedewerkers tijdens het festival.

Opleidingsorkesten Koninklijke Harmonie Sophia’s Vereeniging, Nieuwe Wetering Bijwerken van het archief.

De Zonnebloem, landelijk HOF, Den Haag

Stichting PA, Alphen aan de Rijn

CircusKunst, Oosterhout

Organiseren van het eindfeest van de basisschool, helpen opruimen.

Musical instuderen en uitvoeren in een verzorgingstehuis, en de organisatie daarvan.

Het Nieuwe Lyceum Bilthoven Organiseren van een dansmarathon voor het goede doel en zoeken naar sponsorgeld.

23