SSRI-gebruik tijdens de zwangerschap Afdeling gynaecologie
mca.nl
Inhoudsopgave
Zwangerschap en depressie
3
Gevolgen van SSRI-gebruik tijdens de zwangerschap
3
Adviezen - zwangerschap
5
Adviezen - bevalling
5
Uw vragen
6
Notities 7
Colofon Tekst: Deze patiëntenfolder is gebaseerd op de patiëntenfolder zoals opgesteld door de NVOG en is aangepast voor de lokale situatie in het Medisch Centrum Alkmaar. Redactie:
afdeling psychiatrie GGZ NoordHolland Noord, locatie MCA
afdeling gynaecologie MCA
afdeling kindergeneeskunde MCA
afdeling medisch maatschappelijk werk MCA
Opmaak:
Vormgeving MCA
Druk:
Ricoh
Artikelnummer: 177561 / 2015.03 Op alle behandelingen in MCA zijn de algemene voorwaarden van MCA van toepassing, zie www.mca.nl of vraag bij de balie van patiëntenvoorlichting 2
U bent zwanger of u wilt zwanger worden, en u gebruikt een SSRI (selectieve serotonine heropnameremmer). Een SSRI kan gevolgen hebben voor de gezondheid van het kind. In deze folder vindt u hier meer uitleg over. Ook vindt u in deze folder algemene adviezen voor SSRI-gebruik voor, tijdens en na de zwangerschap en bevalling.
Zwangerschap en depressie
Gevolgen van SSRI-gebruik tijdens de zwangerschap
Zo’n 10 tot 20 procent van de vrouwen heeft tijdens de zwangerschap of in de
Als u tijdens de zwangerschap een SSRI
kraamtijd last van een depressie. Bent u
gebruikt, komt er via de moederkoek
voor uw zwangerschap al eens depressief
(placenta) ook wat van het medicijn bij de
geweest? Dan bent u hier tijdens de
baby terecht. Er zijn aanwijzingen dat de
zwangerschap en/of direct na de bevalling
baby daardoor iets minder goed groeit.
extra gevoelig voor. Voor een depressie wordt meestal een SSRI (selectieve
De kans op een aangeboren afwijking
serotonine heropnameremmer)
Als u een SSRI gebruikt, is er een kleine
voorgeschreven. Er zijn verschillende
kans dat de baby geboren wordt met een
SSRI’s, onder andere voor de behandeling
aangeboren afwijking. Er is met name een
van depressies, paniekaanvallen, sociale
kleine kans op een opening in het schot
angststoornissen, diverse soorten fobieën,
tussen de harthelften. 1 tot 1½ procent van
dwangstoornissen en posttraumatische
alle kinderen van moeders die een SSRI
stressstoornis.
gebruiken, wordt met deze hartafwijking geboren. Dat is 3 tot 5 keer vaker dan bij moeders die geen SSRI gebruiken. Behandeling is meestal niet nodig. Als
Kinderwens en SSRI
behandeling wel nodig is, slaagt deze
Moet u een SSRI gaan gebruiken en
meestal goed.
heeft u een kinderwens? Bespreek dit dan altijd met uw huisarts of psychiater.
In hoeverre ook andere aangeboren afwijkingen vaker voorkomen bij kinderen 3
SSRI-gebruik tijdens de zwangerschap
van moeders die een SSRI gebruiken,
vooral als de moeder in de 2e helft van de
is nog niet helemaal duidelijk en niet
zwangerschap een SSRI gebruikt heeft.
wetenschappelijk vastgesteld. In het
De ontwenningsverschijnselen verdwijnen
algemeen heeft 3 tot 5% van alle kinderen
meestal zonder behandeling, na enkele
die in Nederland geboren worden
dagen. Voor zover bekend, houdt het kind
een aangeboren afwijking. De meeste
er niets aan over.
aangeboren afwijkingen zijn op een 20-weken echo goed vast te stellen.
Ademhalingsproblemen Er is een kleine kans, minder dan 1
Er zijn geen aanwijzingen voor een
procent, dat de baby na de geboorte
verhoogde kans op andere complicaties,
ademhalingsproblemen krijgt. Dit komt
een vroeggeboorte bijvoorbeeld.
door een verhoogde bloeddruk in de longen. Omdat dit behandeld moet
Neonatale onttrekkingsverschijnselen
worden, adviseren we u om in het
(ontwenningsverschijnselen)
ziekenhuis te bevallen.
De ongeboren baby raakt gewend aan de medicijnen. 1 op de 3 baby’s
Borstvoeding en SSRI-gebruik
krijgt daardoor na de geboorte last
Voor zover bekend, heeft borstvoeding
van 1 of meerdere van de volgende
op de korte termijn geen gevolgen voor
ontwenningsverschijnselen:
uw baby. Borstvoeding heeft daarom de
• voedingsproblemen, minder goed
voorkeur. Over eventuele effecten op de
drinken
lange termijn is nog niets bekend.
• prikkelbaarheid en meer huilen • trillerig zijn • verhoogde spierspanning • slaapproblemen
Gevolgen van SSRI-gebruik op de
• zeer weinig bewegen en weinig reactief
lange termijn
zijn
Het is nog niet duidelijk of SSRI-
• ondertemperatuur
gebruik tijdens de zwangerschap
• kreunende ademhaling
gevolgen heeft voor het kind op latere leeftijd. Maar daar lijkt het niet op.
Ontwenningsverschijnselen ontstaan 4
Adviezen - zwangerschap
naar een psycholoog noodzakelijk is. De verloskundige of gynaecoloog stelt in
Wilt u zwanger worden en gebruikt u een
overleg met u, en eventueel uw psychiater,
SSRI?
een behandel- en bevalplan op. Behalve
Gebruikt u een SSRI en wilt u zwanger
voor uzelf, is dit plan ook bedoeld
worden? Vraag dan altijd eerst uw
voor alle betrokken zorgverleners en
huisarts of psychiater om een zogenoemd
behandelaars. In het plan staat hoe de
pre-conceptioneel advies. Oftewel een
begeleiding tijdens de zwangerschap, de
advies vóórdat u zwanger wordt. Uw arts
bevalling en de kraamtijd geregeld is. Uw
bespreekt dan de volgende onderwerpen
verloskundige of gynaecoloog doet de
met u:
zwangerschapscontroles. Daarnaast wordt
• de voor- en nadelen van SSRI-gebruik
u begeleid door de huisarts of psychiater
tijdens de zwangerschap voor moeder
die de SSRI voorgeschreven heeft.
en kind • eventuele andere behandelingen
Stop of verander alleen op advies van
die mogelijk beter aansluiten bij uw
uw arts
klachten
In het algemeen geldt dat u tijdens de
• goede voorbereiding op zwangerschap
zwangerschap en kraamtijd het beste kunt doorgaan met uw voorgeschreven
Er kunnen goede redenen zijn om een
medicatie. Stop of verander alleen op
SSRI te blijven gebruiken, ook tijdens
advies van uw arts die de SSRI’s heeft
de zwangerschap. Meestal kunt u dan
voorgeschreven!
gewoon kunt doorgaan met het type SSRI dat u al gebruikt. Uw arts zal dit met u overleggen.
Adviezen - bevalling
Bent u zwanger en gebruikt u een SSRI?
Bevallen: bij voorkeur in het ziekenhuis
U staat tijdens de zwangerschap onder
Bent u onder begeleiding van een
controle van een verloskundige of
verloskundige dan adviseren wij u te
gynaecoloog. Uw verloskundige of
bevallen in het ziekenhuis
gynaecoloog beoordeelt tijdens deze
omdat er een hele kleine kans is op
zwangerschap of eventueel een verwijzing
ademhalingsproblemen na de geboorte. 5
SSRI-gebruik tijdens de zwangerschap
Na de bevalling
de veranderingen door de bevalling
Als alles goed gaat, hoeft u zelf na
en kraamtijd uw stemming al genoeg
de bevalling niet in het ziekenhuis
kunnen beïnvloeden of angst kunnen
te blijven. Om zeker te weten dat uw
veroorzaken. Ook algemene leefregels
baby goed blijft ademhalen, adviseren
zoals rust en regelmaat zijn na de
we dat uw baby wel minimaal 24 uur
bevalling daarom extra belangrijk.
voor observatie in het ziekenhuis blijft. Het spreekt voor zich dat u dan bij uw baby kunt blijven. Na 24 uur komen
Uw vragen
ademhalingsproblemen niet meer voor, maar ontwenningsverschijnselen mogelijk
Heeft u thuis nog vragen? Neem dan
wel. Als u weer thuis bent, kunt u samen
gerust contact op met de verloskundige
met uw kraamverzorgende beoordelen of
of gynaecoloog die u tijdens de bevalling
uw baby nog ontwenningsverschijnselen
en/of het kraambed heeft begeleid.
heeft. Om deze reden is het belangrijk om de kraamzorg op tijd te regelen. Met vragen over de kraamzorg kunt u contact opnemen met uw verloskundige. Het kan natuurlijk zijn dat u na de bevalling om andere medische redenen, die niets met SSRI-gebruik te maken hebben, in het ziekenhuis moet blijven. Ga na de bevalling door met uw medicijnen Het is verstandig om na de bevalling in elk geval door te gaan met de medicatie die u voor de zwangerschap gebruikte. Uw psychiater of huisarts bespreekt dit van tevoren met u en neemt dit ook op in uw behandelplan. Dit is belangrijk omdat 6
Notities ..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
7
Medisch Centrum Alkmaar Wilhelminalaan 12 1815 JD Alkmaar T (072) 548 44 44
mca.nl
