6 "n$%iste*+*onvolledige*1laims*in de*Splitsingsdis1%ssie
!
"Splitsing leidt tot een gelijk speelveld 2level playing 5ield67
!nj$ist( )e f-sieke markt (Noordwest7E$ropa) blijft hier b$iten bescho$wing( !p E$ropees nivea$ ontstaat door splitsing An Nederland j$ist een ongelijk speelveld, tenzij materiDle splitsing in alle E$ropese landen !"#"$%&' zo$ worden ingevoerd( )it is nAet het geval En het staat nergens in die landen op de agenda(
2
"Splitsing leidt tot meer concurrentie’
CnDuistB Eet pro:es van s:-aalvergroting en :onsolidatie G'usiegol'H treedt on(iddelliDk in werking6 waardoor oligopolievor(ing toenee(t en :on:urrentie a'nee(tB Jn .ieuw12eeland werd -et beoogde e''e:t van eigendo(ssplitsing -ierdoor binnen KKn Daar tenietgedaanB Eet voorbeeld van .ieuw12eeland is in de Lweede Ma(er (eer(aals ter navolging aange-aaldB Nat betekent dat er o'wel sprake is van gebrek aan kennis o'wel van (isleidingB
!oor in'or(atie over -et .ieuw12eelandvoorbeeld6 7ie 8!n economic anal+sis of ownership unbundling in 6ew 7ealand86 9ri:e;ater-ouse=oopers6 (ei ?@@AB
3
‘Splitsing leidt tot lagere prijzen’
Omdat ele)t*iciteitsma*)ten van natu*e oligopolistisc4 5ijn7 volgt na splitsing onmiddellij) een p*oces van sc4aalve*g*oting en consolidatie8 de concu**entie neemt a9 en de p*ij5en gaan om4oog: ;* is geen en)el <e=ijs voo* de ve*=ac4ting dat de ene*giep*ij5en ooit nog 5ullen dalen:
4
‘Splitsing leidt ertoe dat kruissubsidiëring wegvalt’ De idee is dat opbrengsten uit de netten worden gebruikt voor investeringen in de commerciële delen van de sector (handel, productie) of voor overnames. Het gevolg daarvan zou onvoldoende onderhoud aan de netten zijn, met stroomstoringen als gevolg. Dit is bangmakerij: netwerkonderhoud is onlosmakelijk verbonden met geïntegreerde bedrijfsvoering.
5
‘Splitsing leidt tot netten van hoge(re) kwaliteit’
Dit is niet onmogelijk, maar eigendomssplitsing is niet de noodzakelijke methode om tot betere netten te komen. Eenzelfde effect wordt bereikt door juridische splitsing, zoals de EU-richtlijn voorschrijft. Dit wordt bevestigd door het feit dat Nederland netten heeft die kwalitatief tot de beste ter wereld behoren. ‘Er zijn op dit moment geen betrouwbare netten in Nederland’ Dit is stemmingmakerij. Het Nederlandse stroomnet is een van de betrouwbaarste en fijnmazigste van de Europese Unie. Alle partijen hebben gelijke toegang tot een net dat volgens EnergieNed het betrouwbaarste van de EU is!(Energie in Nederland, EnergieNed, 2006: minste stroomuitval).
6
‘Splitsing leidt tot meer transparantie’
Splitsing versnelt het proces richting oligopolie: overname is gemakkelijker als er goedkope want ‘uitgeklede’ bedrijven op de markt zijn. De markt wordt daardoor juist níet transparanter
7
‘Splitsing leidt tot een beter investeringsklimaat’ Bedrieglijke claim. Splitsing leidt inderdaad tot een uitstekend investeringsklimaat voor buitenlandse energiebedrijven die op het overnamepad zijn. Andere bedrijven zien juist het tegendeel: Nederland is riskant om in te investeren - zie deze wet die neerkomt op onteigening en het achterwege blijven van industriepolitiek. Voor de Nederlandse energiebedrijven verslechtert het investeringsklimaat. Nederland verliest zijn greep op energie-Research & Development vanwege overnames van Nederlandse bedrijven door buitenlandse partijen. Zo ondervindt Kema dat de in Nederland actieve buitenlandse energiebedrijven R&D uitbesteden in het moederland. Dit heeft negatieve effecten op de gewenste Nederlandse kenniseconomie, op hoogwaardige werkgelegenheid én op de verduurzaming van de Nederlandse energievoorziening en de gekozen transitietrajecten.
8
‘Het creëren van een nationale kampioen leidt tot monopolievorming in Nederland’ Dit is wat Marten Toonder in zijn Bommelstrips als kleinkijken bestempelde: Europees spreken en Nederlands kijken. Men mist daardoor het speelveld én de internationale ontwikkelingen. De werkelijke markt is de Noordwest-Europese. Het Nederlandse monopolieprobleem bestaat niet op Europese schaal. Het is bevreemdend te moeten constateren dat bij het ijveren voor een Europese markt maatstaven worden toegepast die zijn gebaseerd op een verdwijnende nationale markt. Opmerkelijk is dat het Deense bedrijf Dong, het Zweedse Vattenfal, het Oostenrijkse Verbund en vele andere Europese energiebedrijven van hun nationale regeringen alle ruimte krijgen om zich tot nationale kampioenen te ontwikkelen.
9
‘Na splitsing wordt Nederland een eiland van efficiency en duurzaamheid’ De overnemende buitenlandse partijen (EdF, E.on, Electrabel, RWE) kennen andere dan de Nederlandse maatstaven qua verduurzaming, zoals we die onder meer terugvinden in de rapporten van de AER, AIV, VROM-Raad en Taskforce Energietransitie. Na splitsing zullen deze partijen bepalen wat voor type centrales er worden gebouwd (al dan niet met CO2-afvang) en waar R&D-gelden naartoe gaan (duurzame innovatie, kolencentrales of kernenergie). Het slagen van het door Nederland gewenste duurzaamheidsbeleid wordt afhankelijk van de wensen van Parijs en Berlijn en niet van Den Haag. Voor het totstandbrengen van een efficiency-eiland geldt hetzelfde. Nederland heeft het na splitsing niet meer in eigen hand, omdat het de zeggenschap over de energieproductie kwijt is.
10
"De inkomstenstroom uit de netten wordt door de bedrijven meegenomen in hun strategiebepaling, wat inherent risico;s met zich meebrengt== !o#ens'aand ci'aa' ge'uig' #an weinig 0ennis #an energie2a0en3 4e' 2ou be'e0enen da' de ele0'rici'ei's#oor2iening in de gehele 89 erns'ig in ge#aar is3 8ch'er: een bedri;f 2onder ne''en =een niet%#er'icaal ge>n'egreerd bedri;f? 0an nie' of nauweli;0s in#es'eren in produc'iecapaci'ei' en de #oor2ienings2e0erheid derhal#e nie' garanderen3 An bo#ens'aand ci'aa' gaa' men alleen ui' #an 'ranspor' #an energie =de ne''en?: maar he' gaa' #ooral om ele0'ronen =produc'ie en 'oegang 'o' gronds'offen?3 &ietC#er'icaal ge>n'egreerd bedri;#en hebben on#oldoende 0redie'ruim'e #oor de in#es'eringen die nodig 2i;n in nieuwe produc'iecapaci'ei' =de afschri;fC 'ermi;n #oor dergeli;0e in#es'eringen bedraag' DE 'o' FE ;aar?G oo0 0unnen 2i; #eel minder #oordelig lenen dan bedri;#en die wel #er'icaal ge>n'egreerd 2i;n3
!!
#$e inkomstenstroom uit de netten wordt door de bedrijven meegenomen in hun strategiebepaling, wat inherent risico<s met zich meebrengt> - vervolg Deze bewering is voor 99% onjuist. Er is immers wetgeving die het net veiligstelt bij het financieel omvallen van een energiebedrijf, en de risico's daarvoor zijn bij splitsing waarschijnlijk groter. Dit wordt ondersteund door het Kivi-rapport (Zantinge, 2004): ‘Door de liberalisering worden moeizaam bereikte verworvenheden overboord gegooid die voor de betrouwbaarheid essentieel zijn, respectievelijk de betaalbaarheid zeer ten goede komen, zoals: • landelijk dirigerende bevoegdheid van het bewakingscentrum van het koppelnet bij grote storingen, ook ten aanzien van het opwekken van blindvermogen door specifiek aan te wijzen centrales alsmede bevoegdheid van dit centrum tot het geven van opdracht tot onmiddellijk handmatig afschakelen van verbruikers bij grote overbelasting van het net door voorgaande storingen • uniforme en op elkaar afgestemde technische voorschriften voor productiemiddelen en netten, met name om nodeloze doch zeer hinderlijke uitval door domino-effecten als gevolg van de het eerst optredende storing te voorkomen.’
!"
#$ie'and ,eeft e/ 0at aan als ,et li3,t niet aangaat te/0ijl ,et 6ed/ijf in $ede/landse ,anden is7 !ovenstaand citaat getuigt opnieuw van weinig kennis van energiezaken en is gebaseerd op de onzin dat het licht blijft branden als de netten maar in overheidshanden zijn. Energiebeleid moet zich zeker ook baseren op de toegang tot en de beschikking over grondstoffen voor energie. De netten zorgen voor transport van elektriciteit (elektronen) en garanderen niet dat ze in voldoende mate worden geproduceerd, noch van welke aard ze zijn. @et het splitsen van de energiebedrijven verliest de Nederlandse overheid greep op toegang tot en beschikking over de te gebruiken grondstoffen, alsmede op de mogelijkheid om het vurig gewenste duurzame energiebeleid te sturen en vorm te geven. Bonder eigen energiebedrijven verdwijnt de marktmacht, de kenniseconomie en een groot deel van de werkgelegenheid op dit vlak naar het buitenland.
!"
#$%lit)i*g,elekt/i0iteit)1e2/ij4e* 55k,i*,/e)t,678 !e $% is (e)ig de ,-gespro1en 3uridisc6e splitsing door te 9oeren: !e ;ederl,ndse <ens d,t eigendomssplitsing $%>(reed
o- m,teri@le splitsing:
!"
