Sociale Media Alfa-college Groningen Ger Koenen
Opdrachtgever Veilige Publieke Taak Januari 2013 2 Sociale Media, Alfa-college Groningen
3 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Inleiding Aanleiding In het kader van de Veilige Publieke Taak heeft het ROC Alfa-college subsidie gekregen voor het maken van richtlijnen voor sociale media en het ontwikkelen van lesmateriaal dat geschikt is voor het MBO.
Doelstelling Naast de eisen van de opdrachtgever, proberen we een totaalpakket aan te bieden voor het omgaan met sociale media in het MBO. Om scholen de mogelijkheid te bieden het materiaal aan de eigen situatie aan te passen, presenteren we het pakket in een Word-versie.
Inhoud • Protocollen We hebben richtlijnen voor het gebruik van sociale media ontwikkeld voor personeel en voor deelnemers. Daarnaast hebben we –mede op verzoek van de studentenraad- voor beide doelgroepen een pestprotocol gemaakt.
•
•
•
Lesmateriaal Het lesmateriaal is geschikt voor alle MBO-niveaus. Het is te gebruiken tijdens de introductieperiode voor eerstejaars en binnen lessen LB1 (maatschappijleer). De lessen kunnen worden weggeschreven onder de ‘kwalificatie-eisen loopbaan en burgerschap in het mbo’. De module Sociale Veiligheid is een spel waarbij je zelf de kaartjes moet (laten) snijden. Het is het handigst om daarbij elk onderdeel een aparte kleur te geven.
Studiedagen Sociale Media Het materiaal laat zien hoe het Alfa-college sociale media bij het personeel bespreekbaar heeft gemaakt en een aanzet heeft gegeven om als team te komen tot gedragsregels voor in de klas.
Signaleringssysteem OBI4WAN Met dit gebruiksvriendelijke systeem kun je signaleren wat er over school op internet verschijnt. Omdat je zelf zoekcategorieën kunt invoeren, is het mogelijk gericht naar specifieke bedreigingen te zoeken en daardoor de kans op tijdig ingrijpen te vergroten
•
Incidentenregistratie en Protocol Het protocol is een groeidocument dat in het kader van dit project is uitgebreid met digitaal pesten. Er staat in beschreven hoe het Alfa-college omgaat met de opvang van slachtoffers van (digi)pesten en de sanctionering en rehabilitatie van pesters.
Presentatie van het materiaal Om de gebruiksvriendelijkheid van het materiaal te vergroten, is er voor gekozen de verschillende onderdelen apart te presenteren volgens bovenstaande inhoudsopgave. Door ‘control + klikken’ wordt je naar het betreffende hoofdstuk genavigeerd.
1
LB: Loopbaan, Burgerschap
4 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Sociale Media Protocollen Alfa-college, Groningen Ger Koenen
Opdrachtgever Veilige Publieke Taak
Januari 2013
5 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
Protocollen2 Inhoud Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk
2
1 2 3 4
Richtlijnen voor het gebruik van sociale media (versie personeel) Richtlijnen voor het gebruik van sociale media (versie studenten) Aanpak bij pesten (versie personeel) Aanpak bij pesten (versie studenten)
Voor de richtlijnen hebben we ons laten inspireren door de VNG Sociale Media Richtlijnen; voor de pestprotocollen door ‘Structurele Aanpak bij Pesten’ van de MBO-Raad.
6 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
Hoofdstuk 1
Richtlijnen voor het gebruik van sociale media
-Personeel-
Hoe je online je stem kunt laten horen en een ambassadeur van het Alfa-college kunt zijn.
7 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
Richtlijnen voor het gebruik van social media Participeren in sociale media
Ter introductie Sociale media zijn media die gebruik maken van online-technologieën om sociale interactie te bevorderen. Door gebruikers zelf content te laten produceren in plaats van alleen te consumeren, veranderen sociale media de traditionele informatieverspreiding in sociale media-dialogen. Voorbeelden van social media zijn Facebook, Twitter, blogs, Youtube, slideshare, LinkedIn, Xing, Ning, Hyves, Flickr, Wikipedia enz.
Sociale media zijn een waardevolle toevoeging aan de wijze waarop we communiceren met collega’s, klanten, belanghebbenden en andere relaties. Zo bieden ze talrijke mogelijkheden tot interactie zoals berichten of reacties op nieuwssites, blogs en fora tot veel bezochte netwerksites als Twitter, Facebook en LinkedIn. Het Alfa-college is zich bewust dat veel collega’s, zowel privé als zakelijk, participeren in deze online mogelijkheden. Het is daarom belangrijk dat de kracht en invloed van de sociale media niet worden onderschat en op een verantwoorde wijze worden gebruikt. Want alles wat een medewerker online tot uitdrukking brengt – of het nu in woorden of met beelden is – kan de belangen van het Alfa-college beïnvloeden en, in het verlengde hiervan, ook de belangen van individuele medewerkers, studenten of relaties. Het Alfa-college gelooft en stelt vertrouwen in het vermogen van medewerkers om op een verantwoorde wijze om te gaan met sociale media aan de hand van algemeen beleid en de richtlijnen die in dit document worden gegeven.
Waarom sociale media gebruiken? Sociale media worden gebruikt om verschillende redenen:
•
om een netwerk op te bouwen – je leven is in feite een optelsom van je professionele en persoonlijke netwerken;
Neem contact op met de afdeling Marketing, Communicatie en Voorlichting via <email adres> als je:
•
ter bevordering van communicatie (net als in het verleden mobiele telefoons en email);
• •
vragen hebt over deze richtlijnen;
•
om deel te nemen aan interessante discussies;
•
•
om reputaties van organisaties te verbeteren
social media wilt inzetten voor jouw opleiding, locatie of regio.
•
voor leerlingondersteuning.
twijfels hebt over een reactie, bericht of commentaar op internet;
Dankzij sociale media kun ook jij je stem laten horen en de kernwaarden van het Alfa-college online laten zien.
8 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
Basisprincipes Hieronder staat een overzicht van de basisprincipes die het Alfa-college hanteert voor communicatie via sociale media. 1. Identificeer jezelf Een belangrijk principe is openheid en eerlijkheid. Als je online schrijft over het Alfacollege, gebruik dan je echte naam, geef aan dat je voor het Alfa-college werkt en wat je functie is. Schrijf vanuit jezelf, in de eerste persoon en maak duidelijk dat je niet vanuit het Alfa-college schrijft. Voeg zo nodig een disclaimer toe. Bijvoorbeeld: ‘De hier gepubliceerde uitingen vertegenwoordigen uitsluitend mijn persoonlijke meningen en opvattingen en komen niet noodzakelijkerwijs overeen met die van het Alfa-college.’ 2. Neem de bestaande richtlijnen in acht Zorg ervoor dat jouw online activiteiten niet botsen met de regels van het Alfa-college op het gebied van privacy, vertrouwelijkheid en de richtlijnen voor pers en publiciteit. Onthoud je van berichten die niet in overeenstemming zijn met wetgeving of het beleid van het Alfacollege. 3. Zet je expertise in Zorg ervoor dat je deskundig bent in de onderwerpen waarover je schrijft. Zeker als het te maken heeft met het Alfa-college en de dienstverlening. Baseer je op objectieve en controleerbare feiten. 4. Neem verantwoordelijkheid Elke medewerker is persoonlijk verantwoordelijk voor zijn online gedrag en de content die hij of zij op internet plaatst. Doe dit op een verantwoorde wijze. Schrijf niet negatief over anderen. Als je verwijst naar relevante partijen, plaats dan waar mogelijk een link naar hun website. En indien je over gevoelige of omstreden onderwerpen schrijft, zorg dan dat je hiervoor van tevoren toestemming hebt. 5. Wees kritisch Het Alfa-college beschouwt het niet als zijn taak om alle online bijdragen van medewerkers te controleren. Het is dan ook belangrijk dat je zelf kritisch nadenkt over de mogelijke impact die een online bijdrage kan hebben, niet alleen op jezelf, maar ook op het Alfa-college.
spel zetten. Wel worden online publicaties aangaande het Alfa-college gemonitord. Mochten we daarbij een ongeoorloofde publicatie tegenkomen, dan kan de afdeling Marketing, Communicatie en Voorlichting of je leidinggevende je verzoeken de publicatie van internet te verwijderen of aan te passen. Als het niet mogelijk is een vermelding te plaatsen, dan distantieert het Alfa-college zich van de publicatie. 6. Bronvermelding en rechthebbenden Zorg altijd voor een duidelijke bronvermelding wanneer je naar andere publicaties en/of onderzoeken verwijst. Respecteer auteurs- en portretrechten, trademarks en copyrights op muziek, video, tekst en foto’s e.d. 7. Woordvoerderschap Uitspraken van medewerkers op internet kunnen misbruikt of onjuist geïnterpreteerd worden. Communiceer dan ook uitsluitend op persoonlijke titel en niet als woordvoerder van het Alfa-college, tenzij je hiervoor toestemming hebt. 8. Mediacontacten Er is een mogelijkheid dat je via sociale netwerken in contact komt met journalisten. Voor online mediacontacten gelden dezelfde regels als voor offline perscontacten. Raadpleeg altijd de afdeling Marketing, Communicatie en Voorlichting. 9. Respectvol communiceren Online discussies maken soms emoties los. Blijf altijd fatsoenlijk, professioneel en respecteer andermans mening, cultuur, normen en waarden. Waak voor taalgebruik dat als beledigend of kwetsend kan worden ervaren. Wees voorzichtig met het aangaan van discussies. 10. Vergeet niet: Google onthoudt alles Alles wat je online publiceert blijft lang bestaan. Houd dit in gedachte voordat je iets op internet plaatst.
Waak dan ook voor het doen van uitspraken die de reputatie van het Alfa-college op het
9 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
Richtlijnen voor het gebruik van social media
Do’s
Don’ts
Neem de basisprincipes van het Alfa-college op het gebied van sociale media in acht.
Plaats geen materiaal dat je in verlegenheid zou brengen als je familie of manager het zou lezen.
Wees jezelf. Zeg wie je bent en waar je werkt, zeker als het over het Alfa-college gaat.
Maak niet stelselmatig reclame voor anderen namens het Alfa-college.
Volg de huisstijl als je het logo van het Alfa-college wilt gebruiken. Maak duidelijk dat het om je eigen mening en opvattingen gaat. Schrijf in de ik-vorm. Zorg dat de feiten kloppen en wees eerlijk. Onderbouw je mening met feiten. Vermeld de bron van je informatie. Zorg voor toegevoegde waarde. Denk na voordat je iets online plaatst. Erken je fouten en corrigeer deze snel. Bouw aan goede relaties met je doelgroepen. Toon respect voor andere culturen, normen en waarden.
Spreek niet namens het Alfa-college als je geen woordvoerder bent. (Als je een eigen blog / kanaal hebt, gebruik dan een disclaimer). Breng het logo van het Alfa-college niet in verband met ongepaste content. Vervorm het logo niet. Reageer niet inhoudelijk via social media op negatieve discussies. Reageer eventueel alleen op feitelijke onjuistheden. Plaats geen lasterlijk, grof, obsceen of bedreigend materiaal. Verspreid geen interne of bedrijfsgevoelige informatie. Schrijf niet negatief over anderen. Plaats geen materiaal zonder toestemming van de eigenaar.
Respecteer auteurs- en portretrechten en copyrights. Gebruik geen afbeeldingen zonder toestemming vooraf. Houd je aan geldende wet- en regelgeving. Raadpleeg de afdeling Marketing, Communicatie en Voorlichting bij twijfel over een bericht.
10 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
Reageren op uitlatingen over het Alfa-college
11 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
Hoofdstuk 2 MEDIA
RICHTLIJNEN VOOR HET GEBRUIK VAN SOCIAL
-Studenten-
12 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
Richtlijnen voor het gebruik van social media
Inleiding
Digitaal gedrag
Social media zoals Facebook, Twitter, blogs, Youtube, slideshare, LinkedIn, Hyves, Flickr, Wikipedia enz. zijn niet meer weg te denken in onze maatschappij en dus ook niet in het onderwijs.
Het gedrag via social media wijkt niet af van het real life gedrag binnen de school. Belangrijk is dat, net als in de normale wereld, de gebruikers van social media de fatsoensnormen in acht blijven nemen. Ook hier geldt:
“Behandel een ander zoals jezelf behandeld wilt worden” Neem contact op met je mentor/coach als; Het Alfa-college Het Alfa-college stelt studenten en medewerkers graag in staat om gebruik te maken van social media. Het Alfa-college verwacht een positieve houding van studenten en medewerkers
• •
je vragen hebt over deze richtlijnen je lastig wordt gevallen via internet
(zie op AcTIE: gedragscode inzake het gebruik van en toezicht op informatie- en communicatiesystemen)
13 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
Basisregels Hieronder staat een overzicht van de basisprincipes die het Alfa-college hanteert voor communicatie via social media tijdens school- en lesactiviteiten.
1. Schrijf onder je eigen naam
7. Online-pesten = Pesten
Een belangrijk principe is openheid en eerlijkheid. Als je online schrijft over het Alfa-college, gebruik dan je echte naam.
Er is geen verschil tussen online-pesten en gewoon pesten, het komt op hetzelfde neer: het is pesten! Door social media is dit gedrag meer zichtbaar geworden. Meld pestgedrag bij mentor/coach of de Coördinator Sociale Veiligheid.
2. Let op de bestaande regels Zorg ervoor dat jouw online activiteiten niet botsen met de regels van het Alfacollege op het gebied van privacy en respectvol omgaan met elkaar.
8. Gebruik van mobiele telefoon e.d.
3. Neem verantwoordelijkheid Iedereen is persoonlijk verantwoordelijk voor zijn online gedrag en de berichten die hij of zij op internet plaatst. Schrijf niet negatief over anderen
Tijdens lesactiviteiten mag je geen gebruik maken van apparatuur als mobiele telefoon, iPod, mp3-speler, etc. tenzij hiervoor toestemming is gegeven. Zie ook de locatiegids op AcTIE.
SOCIALE VEILIGHEID Het Alfa-college wil een veilige school zijn voor iedereen! Goede omgangsvormen zijn daarbij belangrijk!
4. Wees kritisch Online publicaties over het Alfa-college worden gecontroleerd. Mochten we daarbij twijfelachtige uitspraken tegenkomen dan kan school je vragen om de tekst van internet te verwijderen of aan te passen. Het is belangrijk dat je zelf kritisch nadenkt over de mogelijke invloed die een online bijdrage kan hebben.
In het protocol Sociale Veiligheid (zie AcTIE) kun je lezen wat de gevolgen zijn van pesten en bedreigen.
5. Respectvol communiceren Online discussies maken soms emoties los. Blijf altijd fatsoenlijk en respecteer andermans mening, cultuur, normen en waarden. Gebruik geen taal die als beledigend of kwetsend kan worden ervaren.
6. Vergeet niet: Google onthoudt alles Alles wat je online publiceert blijft lang bestaan. Houd dit in gedachte voordat je iets op internet plaatst. 14 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
Richtlijnen voor het gebruik van social media
Do’s
Don’ts
Respecteer de basisprincipes van het Alfa-college op het gebied van social media.
Plaats geen materiaal dat je in verlegenheid zou brengen als je moeder of mentor/coach het zou lezen.
Maak duidelijk dat het om je eigen mening en opvattingen gaat. Schrijf in de ik-vorm.
Breng het logo van het Alfa-college niet in verband met ongepaste inhoud.
Denk na voordat je iets online plaatst.
Maak geen ruzie via social media.
Toon respect voor andere culturen, normen en waarden.
Plaats geen grof of bedreigend materiaal.
15 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
Hoofdstuk 3
Aanpak bij pesten, versie personeel
Inhoud 3a Een school waar iedereen elkaar respecteert 3b Een respectvolle omgang in de klas 3c Aanpak bij pesten Bijlage No-blame, methode voor het omgaan met pesten Bijlage Voorbeeldcontract
16 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
Inleiding In 2010 is vanuit het Platform Veiligheid van de MBO Raad een protocol opgesteld om pesten in het mbo structureel aan te pakken3. Dit protocol heeft als leidraad gediend voor het onderhavige stuk. Het protocol benadert respectvolle omgang op drie niveaus 1. niveau van de organisatie 2. niveau van de klas 3. individueel niveau
In bijlage 1 vind je informatie over een methode die je kan helpen bij het omgaan met pesten. In bijlage 2 staat een voorbeeldcontract zoals dat door een groep kán worden gemaakt.
3
“Structurele aanpak bij pesten. Hoe vergroten we de kans op een respectvolle omgang met elkaar in het middelbaar beroepsonderwijs”
17 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
3a
Een school waar iedereen elkaar respecteert
Basisvoorwaarden voor een respectvolle omgang. 1.
Voorbeeldfunctie. Medewerkers hebben zowel in gedrag als in toezichthoudende- en corrigerende taken een voorbeeldfunctie.
2.
Respectvol gedrag instelling breed gedragen. Nieuwe medewerkers en studenten worden geïnformeerd over verwachtingen ten aanzien van respectvolle omgang.
3.
Continue aandacht voor sociale veiligheid bijvoorbeeld: • tijdens portfolio- en loopbaangesprekken; • introductiemodule eerstejaars en module sociale veiligheid • richtlijnen sociale media en workshop(s).
4.
Gedragsregels Iedereen die bij het Alfa-college is betrokken, is verantwoordelijk voor de eigen en andermans veiligheid.4
5.
Handhaving van vastgestelde omgangsvormen Het is belangrijk één lijn te hanteren en elkaar aan te spreken op ongewenst gedrag.
6.
Deskundigheidsbevordering van medewerkers Jaarlijks wordt per locatie een studiedag aangeboden in het kader van sociale veiligheid.
7.
Incidentenregistratie Formulieren worden ingeleverd bij de coördinator sociale veiligheid.
8.
Bekendheid van personen met specifieke taken op het gebied van sociale veiligheid Dit proberen we o.a. te bereiken door: • posters (coördinator veilige school, vertrouwenspersonen en -indien van toepassingbeveiliger) • nieuwsbrieven, informatie in de teams, studiedagen.
9.
Begeleiding en sancties volgens Protocol5
4 5
Regel 1 uit huishoudelijk reglement Zie Protocol en Incidentenregistratie
18 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
3b
Een respectvolle omgang in de klas
1.
Het goede voorbeeld Een docent heeft een voorbeeldfunctie en draagt zorg voor een sfeer van openheid en respect in de groep. Dit kan door aandacht te besteden aan omgangsvormen en groepsafspraken te laten maken waar zo nodig naar verwezen kan worden.
2.
Geweldloze Communicatie6 In onze dagelijkse gesprekken maken we vaak onbewust gebruik van geweld. De uitdaging is om open te zijn en feedback te geven zonder veroordeling of eisen. • http://www.ai-opener.nl • http://geweldloze-communicatie.blogspot.com/ • http://www.cnvc.org/
3.
Coöperatieve spellen In coöperatieve spellen gaat het om een gezamenlijk doel, dat bereikt wordt door creatief te denken en strategische beslissingen te nemen. De spellen stimuleren vaardigheden als samenwerking en overleg. • http://www.zonnespel.nl/ • http://www.earthgames.nl/ • http://www.lichamelijkeopvoeding.nl/groen.htm
4.
Rituelen en herinneringen maken Gedeelde ervaringen en herinneringen vergroten de betrokkenheid op elkaar. Een ‘wijgevoel’ maakt de kans op uitsluiting kleiner.
5.
Leestips • Respect!, 99 tips voor het omgaan met jongeren in de straatcultuur. 21e druk, 2009 – ISBN 90-446-070-62 • Hangjongeren, 99 tips voor buurtbewoners en voorbijgangers. 3e druk, 2008 – ISBN 90446-1151-9
6
‘Levenverrijkend Onderwijs’ – Marshall B. Rosenberg & Marshall Rosenberg (ISBN: 9077770399)
19 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
3c
Aanpak bij pesten
Inleiding Pesten is het systematisch uitoefenen van psychische en/of fysieke mishandeling door een of meerdere individuen, gericht tegen een persoon die niet in staat is zichzelf te verdedigen. Bij pesten is de macht ongelijk verdeeld. Er zijn dus drie cruciale elementen in de definitie van pesten: herhaling, kwetsing en machtsverschil. Pestgedrag beschadigt mensen en leidt tot een onveilig leerklimaat. De gepeste bepaalt de impact van het ongewenste gedrag. Verschil tussen pesten en plagen • bij plagen is er sprake van gelijkwaardigheid terwijl het bij pesten om een machtsverschil gaat; • bij plagen zien de plager en de geplaagde de humor in; de gepeste ziet het pesten als kwetsend; • bij plagen is sprake van wisselende personen, bij pesten gaat het steeds om dezelfde personen; • plagen komt af en toe voor en pesten gebeurt voortdurend tot vaak. Vormen van pesten op het mbo Alle uitingsvormen van pesten komen -net als op het basis- en voortgezet onderwijs- in het mbo voor: uitschelden, roddelen, fysiek geweld, spullen kapot maken of afpakken, digitaal pesten, buitensluiten of negeren. Aanpak bij pesten Er zijn een aantal mogelijkheden: • De No-blame methode, een veel gebruikte methode voor het omgaan met pesten (zie bijlage 1). • De student praat onder begeleiding met de pester(s). In het gesprek kunnen afspraken worden gemaakt over een gewenste omgang. • De student wenst geen inmenging van school. Respecteer deze wens. Wanneer angst voor represailles hieraan ten grondslag ligt, motiveer de student dan om in contact te blijven met een medewerker waar hij vertrouwen in heeft. Je kunt ook een training adviseren. • De docent kan -los van de concrete situatie- een klassengesprek houden over (de gevolgen van) gewenst en ongewenst gedrag en/of het spel sociale veiligheid spelen7. De bestaande groepsafspraken kunnen worden aangescherpt alsmede de gevolgen wanneer iemand zich niet aan de afspraken houdt.
7
Je kunt de kaartjes eruit halen die het meest op de situatie van toepassing zijn.
20 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
Betrekken van het docententeam Stel de docenten die betrokken zijn bij de betreffende student op de hoogte van de onderlinge relaties in de klas zodat adequaat gereageerd kan worden. Informeren en betrekken van ouders/verzorgers Om ook steun bij het thuisfront te mobiliseren, kan de deelnemer gevraagd worden de ouders te informeren en/of uit te nodigen voor een gesprek. Doorverwijzen Onderschat klachten over pesten niet. Gepest worden, nu of in het verleden, heeft vaak een enorme impact op het leven. Uit onderzoek blijkt8 dat gepeste mensen jaren later mentaal minder weerbaar zijn en sociaal minder functioneren dan niet gepeste mensen. Deze gevolgen kunnen beperkt worden als er voldoende sociale steun geboden wordt en als de gepeste zelf de regie over zijn leven terug krijgt. Trainingen assertiviteit, zelfvertrouwen en sociale vaardigheden kunnen veel voor gepeste jongeren (en pesters) betekenen. Indien nodig wordt naar professionele hulp buiten school doorverwezen. Digipesten Cyberpesten of digitaal pesten is pesten via telefoon of computer; via sms, ping, msn, twitter, facebook etc. Het gaat hier om het verspreiden van negatieve berichten of het ongewenst plaatsen van foto’s of video’s. Het Alfa-college heeft richtlijnen voor het omgaan met sociale media en op verschillende manieren wordt geprobeerd deelnemers media-wijs te maken (omgaan met wachtwoorden, persoonlijke gegevens, plaatsen van informatie). Studenten moet worden duidelijk gemaakt dat cyberpesters vaak getraceerd kunnen worden en dat bedreigen of schelden via internet wordt gesanctioneerd. Adviezen voor gepeste deelnemers zijn: reageer niet op cyberpesten en sla alles op, wis niets in verband met bewijslast. Met blokkades en beveiligingen van school- en thuiscomputers bij digitaal geweld kun je veel problemen voorkomen. Uiteraard wordt in geval van (digi)pesten het protocol sociale veiligheid in gang gezet (zie Protocol en Incidentenregistratie).
Leestips voor studenten Verboden voor ouders, Gijs Jansen, ISBN: 9789058716927 Leestips voor medewerkers Pesten op school, Dieter en Gita Krowatschek, ISBN: 9076771731
8
Verhagen, E. ‘De psychologische gevolgen van pesten, 2007
21 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
Bijlage
No-blame, methode voor het omgaan met pesten
Wanneer je te maken krijgt met pesten, kan de No-blame-methode worden ingezet9. Centraal in deze methode staat dat niemand wordt beschuldigd. De ‘No-blame-methode’ bestaat uit een serie gesprekken tussen begeleider en studenten. In 80% van de pestgevallen blijkt deze methode direct succes te hebben, in 14% van de gevallen is er op termijn succes en bij 6% blijft het pesten voortduren10. Docenten besteden vaak veel tijd om de ware toedracht van het pestgedrag te achterhalen. Dit kan voor het slachtoffer zeer beschamend zijn. Om effectief hulp te kunnen bieden hoeft de ware toedracht niet bekend te zijn. 1.
Gesprek met het slachtoffer In het eerste gesprek vertelt de gepeste student zijn verhaal. Hij geeft aan wie de pesters zijn, wie meelopers en van wie steun kan worden verwacht.
2.
Gesprek met de daders Het tweede gesprek is met een groepje van zes tot acht studenten: de pester(s), maar ook meelopers, neutrale leerlingen en sympathisanten. Dit gesprek vindt plaats zonder de gepeste. De begeleider gaat nauwelijks in op het gebeurde, maar stelt de gevoelens van de gepeste student centraal. Er worden geen schuldigen aangewezen. Het doel is begrip te krijgen voor de gevoelens van de gepeste student en tot een oplossing te komen. De deelnemers geven aan wat ze gaan doen, bijvoorbeeld de gepeste student in een studiegroepje vragen, er in de pauze bij gaan zitten enz. De begeleider spreekt over elk voorstel een positieve waardering uit. De studenten hoeven zich niet te rechtvaardigen en delen samen de verantwoordelijkheid dat het slachtoffer zich beter gaat voelen.
3.
Evaluatie Na een week vinden gesprekken met de studenten afzonderlijk plaats. Daarin kunnen zij aangeven aan welke afspraken zij zich hebben gehouden. Zo nodig wordt de cyclus herhaald, eventueel met andere betrokken studenten.
9
ontwikkeld door Robinson en Maines,1997 10 Smith et al.,2003
22 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
Bijlage
Voorbeeldcontract
Met behulp van de richtlijnen sociale media en het pestprotocol kunnen deelnemers tot een groepscontract komen wat betreft het omgaan met sociale media, bijvoorbeeld:
Ik houd mij aan de volgende regels : •
ik respecteer en help een ander;
•
ik kom afspraken na;
•
ik scheld, beledig of bedreig niemand;
•
ik zoek oplossingen voor problemen;
•
ik luister naar de ander;
•
ik meld het als iemand gepest wordt;
Ik, ……………………………………………………………………………………………………………….…………
(naam)
houd me aan bovenstaande regels en help mee aan het respectvol omgaan met elkaar op school.
…………………………………………(handtekening)
23 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
Hoofdstuk 4
Aanpak bij pesten, versie studenten
Inhoud 4a Een school waar iedereen elkaar respecteert 4b Een respectvolle omgang in de klas 4c Aanpak bij pesten Bijlage No-blame, methode bij het omgaan met pesten Bijlage Voorbeeldcontract
24 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
4a
Een school waar iedereen elkaar respecteert
Op het Alfa-college willen we dat iedereen zich veilig voelt. Dit betekent dat we pestgedrag niet accepteren.
Voorwaarden voor een respectvolle omgang. 1. Medewerkers moeten het goede voorbeeld geven. 2. Studenten worden geïnformeerd over wat het Alfa-college van hen verwacht. 3. In de klas wordt aandacht besteed aan sociale veiligheid (bijvoorbeeld in de les en tijdens intake/ portfoliogesprekken). 4. De gedragsregels staan in het huishoudelijk reglement (informatiebrochure en AcTie, veilige school). 5. Het is belangrijk dat docenten één lijn trekken. 6. Zowel docenten als studenten spreken elkaar aan op ongewenst gedrag. 7. Bij ongewenst gedrag (zoals pesten), kan een incidentenregistratieformulier worden ingevuld. Dit wordt ingeleverd bij de coördinator veilige school. 8. Op alle locaties hangen posters met foto’s van de coördinator veilige school, de vertrouwenspersonen en -indien van toepassing- de beveiliger. 9. Op AcTie staat het stuk ‘sociale veiligheid, incidentenregistratie en protocol’. Daarin staat hoe het Alfa-college omgaat met ongewenst gedrag.
25 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
4b
Een respectvolle omgang in de klas
In dit hoofdstuk wordt aandacht besteed aan het respectvol omgaan met deelnemers. 1.
Het goede voorbeeld Een docent heeft een voorbeeldfunctie en probeert te zorgen voor een goede sfeer in de groep waarin iedereen respectvol met elkaar omgaat. Hierover kunnen in de groep afspraken worden gemaakt.
2.
Geweldloze Communicatie11. In ons taalgebruik maken we vaak onbewust gebruik van geweld. Dit kunnen we voorkomen door: • open te zijn • aan te geven welk gevoel bepaald gedrag van een ander oproept • iets te vragen zonder te veroordelen of eisen te stellen.
3.
Samenwerkingsspellen In deze spellen gaat het niet om het winnen, maar om overleg en samenwerking.
4.
Rituelen en herinneringen Gedeelde ervaringen en herinneringen vergroten de betrokkenheid op elkaar. Een ‘wijgevoel’ maakt de kans kleiner dat iemand wordt buitengesloten.
11
‘Levenverrijkend Onderwijs’ – Marshall B. Rosenberg & Marshall Rosenberg (ISBN: 9077770399)
26 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
4c
Aanpak bij pesten
Inleiding Pesten is het uitoefenen van geestelijke en/of lichamelijke mishandeling door een of meerdere personen. Het pesten is gericht tegen een persoon die zich zelf moeilijk kan verdedigen. De macht is ongelijk verdeeld. Er zijn drie kenmerken van pesten: • herhaling • kwetsing • machtsverschil. Pestgedrag beschadigt mensen en leidt tot gevoelens van onveiligheid. De enige die kan bepalen hoe ernstig het pesten is, is degene die wordt gepest. Verschil tussen pesten en plagen • Bij plagen is er sprake van gelijkheid, terwijl het bij pesten om een machtverschil gaat. • Bij plagen zien de plager en de geplaagde de humor in; de gepeste ziet het pesten als kwetsend. • Bij plagen is sprake van wisselende personen; bij pesten gaat het steeds om dezelfde personen. • Plagen komt af en toe voor en pesten gebeurt vaker. Er zijn verschillende manieren van pesten zoals uitschelden, roddelen, lichamelijk geweld, spullen kapot maken of afpakken, digitaal pesten, buitensluiten of negeren.
Wat doet school aan pestgedrag? Gesprekken Er zijn een aantal mogelijkheden: • De No-blame-methode, een veel gebruikte methode voor het omgaan met pesten (zie bijlage 1). • De student praat onder begeleiding van een docent met de pester(s). In het gesprek kunnen afspraken worden gemaakt over een gewenste omgang. • De student wil niet dat school zich ermee bemoeit. Wanneer het gaat om angst voor wraak, dan wordt de gepeste gevraagd om contact te houden met een van de medewerkers waar hij vertrouwen in heeft. Soms wordt ook een training geadviseerd. • De docent kan los van de situatie een gesprek aangaan met de klas en/of het spel sociale veiligheid spelen. Daarna kunnen er (opnieuw) afspraken worden gemaakt in de groep zodat iedereen zich veilig voelt. Betrekken van het docententeam De docenten worden op de hoogte gebracht van wat er in de klas speelt, zodat iedereen het in gaten kan houden. Informeren en betrekken van ouders/verzorgers Om ook door thuis gesteund te worden, kan de deelnemer gevraagd worden de ouders te informeren en/of uit te nodigen voor een gesprek. Doorverwijzen Gepest worden heeft vaak grote gevolgen. Uit onderzoek blijkt dat gepeste mensen jaren na het pesten vaak kwetsbaarder zijn en minder goed functioneren. Wanneer er in de pestperiode voldoende steun is geweest, zijn de gevolgen meestal minder ernstig. Trainingen assertiviteit, zelfvertrouwen en sociale vaardigheden zijn vaak heel zinvol. Als het nodig is, wordt naar hulp buiten school doorverwezen.
27 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
Digipesten Digitaal pesten is pesten via telefoon of computer; via sms, ping, msn, twitter, facebook etc. Het gaat hier om het verspreiden van negatieve berichten of het ongewenst plaatsen van foto’s of video’s. Het Alfa-college heeft richtlijnen voor het omgaan met sociale media en op verschillende manieren wordt geprobeerd deelnemers media-wijs te maken (omgaan met wachtwoorden, persoonlijke gegevens, plaatsen van informatie). Pesters kunnen vaak achterhaald worden en als je iemand bedreigt kun je een strafblad krijgen. Het Alfa-college neemt zelf ook maatregelen tegen pesters (zie AcTie, veilige school, incidentenregistratie en protocol). Adviezen voor gepeste deelnemers: • reageer niet op digipesten • sla alles op • wis niets in verband met bewijslast. • blokkeer gegevens van de pester(s) Leestips voor studenten Verboden voor ouders, Gijs Jansen, ISBN: 9789058716927
28 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
Bijlage: No-blame, methode bij het omgaan met pesten Wanneer je te maken krijgt met pesten, kan de No-blame methode worden gebruikt12. Centraal in deze methode staat dat niemand wordt beschuldigd. In 80% van de gevallen blijkt deze methode direct succes te hebben, in 14% van de gevallen is er wat later succes en in slechts 6% gaat het pesten door13. Docenten besteden vaak veel tijd om er achter te komen wat er allemaal is gebeurd, maar dat is niet nodig om tot een goede oplossing te komen. 1.
Gesprek met het slachtoffer In het eerste gesprek vertelt de gepeste student zijn verhaal. Hij geeft aan wie de pesters zijn, wie meelopers en van wie steun kan worden verwacht.
2.
Gesprek met de daders Het tweede gesprek is met een groepje van zes tot acht studenten: de pester(s), meelopers, ‘gewone’ leerlingen en eventueel vrienden. Dit gesprek vindt plaats zonder de gepeste deelnemer. Er worden geen schuldigen aangewezen. Het doel is dat men begrijpt hoe de gepeste student zich voelt en dat men tot een oplossing komt. De studenten geven aan wat ze voor de gepeste gaan doen, zodat die zich weer beter voelt in de groep.
3.
Evaluatie Na een week vinden gesprekken met de studenten apart plaats. Daarin kunnen zij zeggen aan welke afspraken zij zich hebben gehouden.
12 13
ontwikkeld door Robinson en Maines,1997 Smith et al.,2003
29 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
Bijlage
Voorbeeldcontract
Met behulp van de richtlijnen sociale media en het pestprotocol kunnen deelnemers tot een groepscontract komen wat betreft het omgaan met sociale media, bijvoorbeeld: Ik houd mij aan de volgende regels : •
ik respecteer en help een ander;
•
ik kom afspraken na;
•
ik scheld, beledig of bedreig niemand;
•
ik zoek oplossingen voor problemen;
•
ik luister naar de ander;
•
ik meld het als iemand gepest wordt;
Ik, …………………………………………………………
( naam )
houd me aan bovenstaande regels en help mee aan het respectvol omgaan met elkaar op school.
…………………………………………. ( handtekening )
30 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Protocollen
Sociale Media Lesmateriaal
Alfa-college Groningen Ger Koenen
Opdrachtgever Veilige Publieke Taak
Januari 2013
31 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Lesmateriaal Inhoudsopgave Hoofdstuk 1
Sociale Veiligheid binnen de school, opdracht 6, 7 en 8 Geschikt tijdens introductieperiode van de eerstejaars.
Hoofdstuk 2
Module Sociale Veiligheid, handleiding bij spel
Hoofdstuk 3
Module Sociale Veiligheid, spel Geschikt tijdens introductieperiode, lessen LB14 en in specifieke situaties wanneer veiligheidsgevoel in de groep wordt bedreigd.
Hoofdstuk 4
Solliciteren Geschikt voor LB
Hoofdstuk 5
Brief aan oma Geschikt voor LB, lessen ICT
Hoofdstuk 6
Het zal je maar gebeuren Geschikt tijdens introductieperiode, lessen LB15 en in specifieke situaties wanneer veiligheidsgevoel in de groep wordt bedreigd.
Hoofdstuk 7
Groepscontract Geschikt tijdens introductieperiode, lessen LB en in specifieke situaties wanneer veiligheidsgevoel in de groep wordt bedreigd.
14 15
LB: lessen loopbaan en Burgerschap LB: lessen loopbaan en Burgerschap
32 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Hoofdstuk 1
Sociale Veiligheid binnen de School
Inleiding Onderstaande opdracht wordt op het Alfa-college gebruikt om eerstejaars studenten tijdens de introductie bekend te maken met het beleid rondom sociale Veiligheid. De opdrachten 6, 7 en 8 hebben betrekking op (digi)pesten.
Aanwijzing voor studenten: Opdracht 1 is een individuele opdracht. Als je daarmee klaar bent, ga je hem bespreken met een medeleerling die je niet kent (=opdracht 2). Opdracht 3 doen we met de hele klas. De overige opdrachten doe je weer in tweetallen. Alle vragen moeten worden beantwoord. Deze opdracht en de uitwerking doe je in je portfoliomap. Na afloop of op een later tijdstip worden jullie ervaringen, meningen, antwoorden, besproken. Site: Log in op Wegwijzer AcTie voor deelnemers, klik op Veilige School (rechts onderaan). Hier vind je allerlei bestanden die je straks nodig hebt. Wil je van het ene naar het andere bestand, dan moet je steeds opnieuw inloggen. Vervelend, maar het is even niet anders. Doel: Iedereen voelt zich veilig op het Alfa-college. Jij weet hoe je moet handelen als er een onveilige situatie is.
Opdracht 1 1. Wanneer is er sprake van een sociaal veilige school, naar jouw mening? 2. Wat heb je nodig om je veilig te voelen? 3. Was je vorige school een veilige school? Waarom wel of waarom niet? Bedenk voorbeelden van onacceptabel gedrag bij leerlingen, bij docenten en bij ondersteunend personeel (bijvoorbeeld conciërge, administratie, receptie). Geef per groep steeds 3 verschillende voorbeelden van onacceptabel gedrag. Het belangrijkste voorbeeld zet je bovenaan, het minst belangrijke onderaan.
Opdracht 2 1. Vergelijk jouw antwoorden van opdracht 1 met de antwoorden van een medeleerling. Waarin verschillen jullie van mening? 2. Kun je oorzaken van verschil in mening aangeven?
Opdracht 3 Ga naar “Huishoudelijk reglement” Het reglement geldt voor alle deelnemers en personeelsleden. 1. Bediscussieer met de klas de zin/onzin van deze regels. 2. Het niet naleven van de 5 regels kan leiden tot sancties. Welke (zie 2j) 3. Wat kan de legitimatieplicht inhouden?
33 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
De volgende opdrachten werk je weer in tweetallen uit.
Opdracht 4 Ga naar “ Protocol en incidentenregistratie”. 1. Welke incidenten heb je meegemaakt op je vorige school? 2. Maak een top 5 van de meest ernstige incidenten die je tegenkomt op het incidentenregistratieformulier van het Alfa college. 3. Geef aan op welke wijze de opvang van het slachtoffer geregeld wordt wat betreft begeleiding. 4. Op welke wijze wordt het strafbare gedrag van de dader opgepakt en wat vind je van de sancties? Heb je nog tips ter aanvulling? 5. Indien jij een melding wilt doen van een incident, welk formulier vul je dan in en bij wie geef je dit formulier af?
Opdracht 5 Ga naar “Kluisjescontrole” Geef jullie oordeel over het kluisjesbeleid. 1. Wat heeft het te maken met jullie eigen veiligheid en die van anderen? 2. Welke plicht heeft de deelnemer? Wat vind je hier van?
Opdracht 6 Ga naar Protocol sociale media 1. Kijk bij de ‘do’s’ welke drie punten jij het meest belangrijk vindt en schrijf deze op. 2. Noem van de ‘don’ts’ de 3 punten die je het belangrijkst vindt. 3. Staan er onder de do’s en don’ts ook dingen waar je het niet mee eens bent? Zo ja, waar ben je het niet mee eens en waarom. 4. Staan er onder de basisprincipes (ook) punten waar je het niet mee eens bent? Zo ja, welk(e) en waarom?
Opdracht 7 Ga naar Pestprotocol 1. Wat is het belangrijkste verschil tussen plagen en pesten? 2. School probeert pestgedrag op verschillende manieren aan te pakken. Wat vind jij de beste manier?
Opdracht 8 Ga naar “Informatiebeveiliging Gedragscode voor deelnemers”. 1. Schrijf op wat wel en niet toelaatbaar is. 2. Welke voorbeelden van ontoelaatbaar handelen ben je op een andere school wel eens tegen gekomen. 3. Wat voegt de code toe aan de sociale veiligheid van jezelf en anderen. 4. Welke voorbeelden van misbruik van internet ken je en welke gevolgen kan dit hebben?
34 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Opdracht 9 We zijn als Alfa-college van mening dat ZWIJGEN NIETS OPLOST. Wij willen een Veilige School zijn voor iedereen. Het Alfa-college keurt ongewenst gedrag af. Dit betekent dat wij klachten serieus behandelen en zo nodig optreden. Iedereen hoort respect voor elkaar te hebben. Hier maken we afspraken over. Indien je last krijgt van ongewenst gedrag op school of op je stage, kun je terecht bij verschillende personen. Bij wie kun je terecht?
Opdracht 10
Ga naar “ICE”: Wat kan “In case of Emergency”, afgekort ICE, voor betekenis hebben? Ga je het wel of niet in je mobiele telefoonboek zetten?
35 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Hoofdstuk 2
Module sociale veiligheid, handleiding bij het spel
Inleiding Deze inleiding is bedoeld voor docenten en begeleiders die het agressiespel in groepen willen gebruiken LB16. Over agressie kun je vanuit verschillende invalshoeken praten. Agressie kan worden gezien als een kenmerk van ieder mens. Het is een energie, een emotie, die je kunt aanwenden voor verschillende doelen. Dit kan zowel op een positieve als op een negatieve manier gebeuren. Je gebruikt je agressie positief, wanneer je je schrap zet voor een belangrijke toets. Je hebt het ook nodig als je jezelf oplaadt voor een bepaalde lichamelijke prestatie. Een stukje agressie is eveneens belangrijk wanneer je voor jezelf wilt opkomen. Wanneer je echter gaat slaan, schoppen of schelden op het moment dat er iets mis gaat, wordt de energie negatief gericht en is veelal sprake van negatieve agressie. De meeste mensen hebben geleerd hun agressieve impulsen binnen de perken te houden. Helaas geldt dit niet voor iedereen. Hiervoor zijn meestal tal van oorzaken aan te wijzen. Ondanks dat, is het belangrijk dat jongeren nadenken over en handvatten krijgen voor het omgaan met hun agressie.
Doelstelling van de module Leerlingen zijn zich ervan bewust dat het belangrijk is dat iedereen zich veilig voelt op school. Hierbij denken we aan het voorkómen van allerlei vormen van agressie: fysiek, verbaal en nonverbaal. Deze doelstelling proberen we te bereiken door • leerlingen na te laten denken over sociale veiligheid • het opstellen van een groepscode • het bespreken van de 'schoolgedragscode'. De thermometer Voorafgaande aan de module wordt de thermometer afgenomen. De uitkomsten daarvan zijn een indicatie voor de docent van de mate waarin de leerlingen zich veilig voelen. Bovendien geeft het mogelijkheden om oorzaken voor gevoelens van onveiligheid aan te pakken.
Het spel Doelstelling Doel van het spel is om als klas met elkaar aan de praat te raken over het thema sociale veiligheid. Op deze manier willen we een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van houding en (gezamenlijke) visie met betrekking tot agressie. Het spel kan worden gespeeld aan het begin van het jaar tijdens de introductie, een mentoruur of een les LB. Uitgangspunt De kaartjes bij het spel bevatten vragen, situatieschetsen etc. rond het thema agressie. De bedoeling is om tijdens het spel zo kort en bondig mogelijk antwoord te geven. Indien een vraag voor iemand onduidelijk is, wordt de eigen interpretatie van de betreffende leerling gevolgd. Serieuze antwoorden zijn altijd goed. Spelbenodigdheden • kaartjes met vragen (zorg er voor dat de verschillende categorieën een andere kleur krijgen) • dobbelsteen.
16
) De inleiding is een vrije vertaling van: ‘Agressiespel’. Specifieke deskundigheidsbevordering, Uitgave Schuur & Gispen Groningen.
36 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Spelregels Het aantal ogen van de dobbelsteen verwijst naar het nummer van de categorie. Er zijn vijf soorten kaarten 1. praktijkvoorbeelden 2. algemene uitspraken over agressie 3. eigen houding t.a.v. agressie 4. positieve kanten van agressie 5. stellingen 6. vrije kaart Bij een vrije kaart mag de student zelf een categorie kiezen, een vraag aan een ander stellen, of reageren op een eerder gedane uitspraak. Deelnemers mogen niet op elkaar reageren (de spelleider bepaalt wanneer een onderwerp geschikt is voor een korte discussie).
• •
De spelleider • • • •
Geeft aan wanneer er gediscussieerd mag worden. Geeft zo nodig een samenvatting of stimuleert een korte discussie. Moet ervoor waken zelf waardeoordelen uit te spreken. Let er op dat niet ongevraagd / ongewenst op een antwoord wordt gereageerd.
Suggesties voor de spelleider • Neem van tevoren de kaartjes door. • Kaartjes die niet geschikt zijn voor je groep, kun je er beter uithalen. • Als de tekst te moeilijk is voor de leerling of groep, wordt van je verwacht dat je zelf de vertaalslag maakt. • Bij de kaartjes is een aantal blanco exemplaren gevoegd. Deze kun je –eventueel aangepast aan de groep- zelf invullen. • Het is verstandig om te zorgen dat er een collega op de achtergrond is, die je zo nodig kan ondersteunen. Dit kan bijvoorbeeld zijn, wanneer er agressie vrijkomt of wanneer een leerling individueel aandacht nodig heeft.
Het groepscontract Doelstelling De leerlingen ontwikkelen een gedragscode voor in de klas. Methode De docent stuurt het proces door middel van de volgende vragen: • Wat is belangrijk om je in de klas veilig te voelen? • • enz. • Welke drie punten zijn voor jou het meest belangrijk? Vervolgens worden de 7 meest genoemde punten geïnventariseerd. Deze worden opgeschreven en komen in de klas te hangen. Leerlingen en docenten ondertekenen het contract. NB: Het is belangrijk dat alle contractpunten door de hele klas worden gedragen, zodat men elkaar hierop kan aanspreken.
37 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Het schoolcontract Doelstelling Het bespreken van de gedragscode van de locatie. • De docent deelt de gedragscode van de locatie uit. • Korte bespreking van de inhoud van de gedragscode. • De klas wordt verdeeld in 4 groepen. • Elke groep werkt één van de gedragsregels uit in de vorm van slogans, strips, tekeningen, teksten enz.
Een selectie hieruit komt in de school te hangen.
38 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Hoofdstuk 3
Module Sociale Veiligheid, spel
1 Praktijkvoorbeelden op school
Je zit met je klasgenoot Dorien een verslag te schrijven in de kantine. Verderop zit iemand anders op jullie te vitten. Jullie zijn vuile krengen etc. Dorien loopt erheen en zegt: "Ik vind het heel vervelend dat je zo zit te schelden".
Je hebt Piet, een klasgenoot, er vriendelijk op gewezen dat hij zijn IPod niet zo hard moet aanzetten in de kantine omdat je er last van hebt. Piet zet de IPod uit. Wat doe je als hij na 10 minuten de IPod weer hard aanzet?
Hoe vind je dit?
Je weet dat Manuela geld heeft gejat. Wat zeg je tegen de rest van de klas?
Er wordt behoorlijk gekibbeld in de klas. Wat eerst een ruzie lijkt tussen twee, wordt een zaak van nog drie anderen. Je mentor zegt hier niets van. Wat vind je hiervan?
Je weet dat je klasgenoot Anja ’s avonds regelmatig met je mentor zit te mailen. Wat vind je hiervan?
Jan en Carolien lopen hand in hand door de gang. Wat vind je daarvan? Is het anders voor je als Carla en Saskia hand in hand lopen? En wanneer Theo en Rudolf dat doen?
Mohamed wordt witheet van woede. Er ontstaat een dreigende sfeer. Jan is het niet met Mohamed eens, maar toont alle begrip. Hij benadert Mohamed heel begrijpend. Wat vind jij hiervan?
39 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Je vertelt een serieus verhaal over jezelf in de klas. Iedereen zit er doorheen te praten. De docent zegt hier niets van.
Ina vraagt in de klas het woord en legt uit dat ze lesbisch is. Denk je dat je je anders tegenover Ina gaat gedragen?
Er is een fiets gejat. Je docent komt de klas in en vraagt of iemand iets heeft gezien. Mecha roept boos: “Ja hoor, wij worden weer verdacht”.
Wat doe je?
En als Marcel zegt dat hij homo is, is dat voor jou dan hetzelfde?
Waarom denk je dat ze zo reageert?
Teun zit de hele tijd aan je. Hier ben je niet blij mee.
Je ziet op Facebook dat een klasgenoot je leraar te pakken wil nemen.
Nel beschuldigt jou er onterecht van dat jij haar pen hebt kwijt gemaakt.
Wat doe je?
Hoe voel je je?
Ans wordt kwaad en valt Melissa aan. Melissa vlucht weg. Wat vind jij hiervan?
Hans heeft de schurft aan homo’s. Hoe vind je het dat Hans bij jou in de klas zit?
Wat doe je hiermee?
40 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Je hebt een klap in je gezicht gekregen van Peter. Wat voor steun verwacht je van de klas?
Ali is wat anders dan de rest van de klas. Er wordt steeds wat lacherig op hem gereageerd. Hij lijkt het niet in de gaten te hebben.
Een jongen uit je klas wordt agressief. Een meisje uit je klas wordt agressief. Met wie heb je de meeste moeite?
Wat doe je hiermee?
Elke dag gebeurt er op het schoolplein wel wat met Jaap. Eergisteren werd zijn tas in een plas water gegooid. Gisteren gooiden ze in een groepje zijn pet over en vandaag heeft Jaap zich ziek gemeld. Stel dat het jou zou overkomen, hoe zou je je voelen?
Volgende week gaat het in het mentoruur over pesten. Sommigen vinden het maar gezeur. Wat vind jij?
Karlijn was vroeger een jongen, maar is nu een meisje. Ze ziet er uit als de andere meisjes. Ze zit bij jou in de klas. Zou Karlijn een vriendin van je kunnen zijn? En Otto? Hij was vroeger een meisje en nu een jongen. Zou hij een vriend kunnen zijn?
Je leraar beschuldigt jou ervan dat je hebt gespiekt. Je ontkent het, want je hebt het echt niet gedaan. De leraar raakt behoorlijk geïrriteerd. Hoe reageer je?
In de kantine hangt een opgefokte, agressieve sfeer. Wie is er verantwoordelijk voor dat de sfeer weer goed wordt?
41 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Julia ruikt niet fris. De hele klas kletst er over. Niemand zegt het tegen haar. Wat doe je hiermee?
Stef ziet er nogal meisjesachtig uit: lang haar, opgemaakte ogen, gelakte nagels. Hij zit in je klas. Zou Stef een vriend van je kunnen zijn? En de stoere Marie? Ze voetbalt en ziet eruit als een jongen. Zou zij een vriendin kunnen zijn?
Een klasgenoot maakt op school met zijn mobiel foto’s van jou en plaatst ze zonder te vragen op Facebook.
Wat doe je als je weet dat er in jouw klas iemand is, die met een mes rondloopt? Leg je antwoord uit.
Vind je dat dit kan?
Je hebt een docent met wie jij regelmatig conflicten hebt. Wat doe je?
Een docent is erg boos omdat jullie al de hele les niks doen en zitten te klieren. Joshua neemt de uitbarsting op en zet het op internet.
Van wie verwacht je ondersteuning als je last hebt van agressief gedrag op school? -klasgenoten -docent -mentor/coach -vertrouwenspersoon -DLE -kantinemedewerker -directeur -niemand
Noem voorbeelden waardoor agressie binnen school in de hand wordt gewerkt.
Wat vind je hiervan?
42 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Kun je een voorbeeld geven van agressie op jouw vorige school.
We hebben op school een protocol over het omgaan met sociale media. Geef een voorbeeld van een situatie waarin je zeker weet dat iemand zich niet aan dat protocol houdt.
Je begrijpt een opdracht niet en vraagt je docent hoe je verder moet. Hij reageert met: “Dat heb ik al twee keer uitgelegd”. Hoe voel je je?
Een docent maakt je uit voor achterlijke gladiool. Mag je terugschelden?
Hoe moet school hier mee omgaan?
Je hebt ruzie met Piet. Piet zegt dat hij je na schooltijd met een hele groep opwacht.
Jij kijkt gewoon naar Henderik. Hendrik kijkt je agressief aan en snauwt: “wat moet je?”
Sommige leerlingen zijn bang voor Jonas. Hij loopt steeds net even tegen je aan als je hem tegenkomt.
Ga je je mentor inschakelen?
Wat zeg jij?
Wat doe je?
Op Facebook schrijft een klasgenoot dat hij op school mensen gaat neerknallen. Vind je dat je verplicht bent dit te melden?
43 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Hoe voel je je als je weet dat er klasgenoten zijn die op school met een mes rondlopen?
Tijdens het mentoruur is je portemonnee gejat. Het moet iemand van de klas zijn geweest.
Je klasgenoot vraagt aan een docent of hij getrouwd is. Hij vertelt dat hij getrouwd is met een man.
Je geeft antwoord op een vraag van de docent. Je krijgt de indruk dat ze je antwoord maar dom vindt.
Je weet dat een klasgenoot digitaal wordt gepest.
Wat vind je ervan dat hij dit vertelt?
Wat doe je?
Wat doe jij hier aan?
Je bent hartstikke kwaad omdat je werkstuk is afgekeurd. Je bent ervan overtuigd dat de docent je niet mag. Wat kun je zelf doen om niet een agressieve sfeer in de klas te krijgen?
’s Avonds zit je op Facebook en wil je je boosheid kwijt.
Wat verwacht je van de docent? Wat ga je schrijven (denk goed na wat nu en ook later goed voor je is)
Raoul zit tijdens de les steeds met zijn pen te knippen. Jij vraagt hem daarmee op te houden. Hij houdt op, maar begint na 5 minuten weer. Hoe voel je je?
44 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Er komt een nieuwe leerling in de klas. Je hebt gehoord dat het iemand is die behoorlijk agressief kan zijn. Hoe reageer je op je nieuwe klasgenoot?
Jet wordt steeds uitgelachen in de klas. Als ze iets zegt, dan wordt er niet op gereageerd. Jij vindt Jet ook niet zo aardig. Wat doe je en waarom?
Er is weer wat gebeurd........ Met elkaar heb je weer iets om over te kletsen.
Welk gedrag van leraren roept bij jou agressie op?
Doe je hieraan mee?
Pascal zit in je klas en vertelt dat hij met mannen en vrouwen vrijt. Wat vind je daarvan? En als Petra met mannen en vrouwen vrijt?
Een klasgenoot van je zit voor de lol steeds te stompen. Moet de docent hier iets van zeggen?
45 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
2 Algemeenheden over agressie
Waarom is het gemakkelijker een ander te kwetsen via sociale media dan wanneer je er tegenover staat?
‘Homo’ wordt vaak als scheldwoord gebruikt. Hoe is dit voor homo’s, denk je?
Vind je dat je iemand die een ander bedreigt kunt zeggen dat hij 'normaal' moet doen?
Wat is hiervan het gevolg?
Piet zegt: 'Ik ram je in elkaar'. Moet zoiets worden bestraft? Leg uit waarom wel / niet.
Jozef dreigt Jeroen: “Ik krijg je nog wel. Ik wacht je straks wel op”. Je snapt ontzettend goed waarom Jozef zo kwaad is.
Iemand gaat dreigend voor je staan. Hoe kun je jezelf beschermen?
Waarom vinden mensen het leuk om iemand te pesten denk je?
Vind jij dat Jozef dat zo mag zeggen?
46 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Je buurjongen Sjaak raakt zijn agressie kwijt door bushokjes af te breken. Vind je dit een goede manier van omgaan met agressie of adviseer je hem iets anders?
In het groepje waar jij bij hoort, wordt heel veel geroddeld. Doe jij hier ook aan mee? Waarom wel / niet?
Vaak worden dezelfde mensen gepest. Wat voor gevolgen kan dat voor de gepeste hebben?
Een agent die een jongere bekeurt, wordt regelmatig uitgescholden voor homo. Vind je dat dit moet worden bestraft?
Niet reageren kan een vorm van agressie zijn. Geef hier een voorbeeld van.
Op straat wordt een meisje geslagen door een groepje jongens. Wat doe je?
Iemand zit steeds naar je te kijken. Je vindt dat vervelend.
In de disco voel je een hand op je billen.
Wat doe je hiermee?
Hoe voel je je?
47 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Je merkt duidelijk dat er een paar mensen over je zitten te roddelen.
Hoe komt het dat pesters altijd anderen meekrijgen in hun gepest?
Wat doe je hiermee?
Iemand reageert ontzettend kwaad op iets wat jij hebt gezegd. Je had het helemaal niet zo bedoeld. Wat doe je hiermee?
Je weet dat Piet, een aardige jongen bij jou uit de straat, betrokken is geweest bij een gewapende overval. Er zijn een paar gewonden. De politie weet nog niet dat Piet het gedaan heeft. Wat doe jij?…. Een dag later hoor je dat de vader van je vriend één van de gewonden is. Wat doe je nu?
Men zegt dat iemand bij jou in de straat gezeten heeft voor pedofilie. De laatste tijd zie je daar vaak jongetjes van een jaar of 10. Wat moet de buurt hiermee?
Je fietst in de stad en neemt de bocht te ruim. Een auto moet voor je uitwijken. De bestuurder stapt uit en begint je uit te schelden.
Je zit in de bioscoop. Achter je zitten mensen constant te ouwehoeren
Sociale media maken het gemakkelijker om met anderen in contact te komen. Er zitten ook gevaren aan.
Wat doe je? Welke?
Wat zeg je?
48 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Met welke vormen van agressie heb je de meeste moeite: negeren stiekem knijpen dreigen slaan uitschelden roddelen
Op straat fluit iemand je na. Hoe reageer je hierop?
Je vriend Henk heeft een hekel aan homo’s. Hij zegt dat het allemaal mietjes zijn, dat ze zich moeten aanpassen en gewoon normaal moeten doen.
Er worden in steden regelmatig mensen in elkaar geslagen. Kun je begrijpen waarom dat gebeurt?
Hoe reageer jij hier op?
49 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
3 Over je eigen agressie
Wat doe je als een vriendin wéér niet komt, terwijl je samen naar de stad zou gaan?
Wat roept bij jou agressie op?
Een vroegere vriend heeft op Facebook gezet dat jij een enorme klootzak/trut bent. Hoe reageer je hier op?
Je baalt, omdat je het gevoel hebt dat je niet serieus wordt genomen. Hoe kun je dit op een goede manier aan de orde stellen?
Je kunt erg goed opschieten met de vader van Peter. Op een dag zegt Peter dat zijn vader vrouw is geworden.
Wat is voor jou een goede manier om met pesten om te gaan?
Wanneer ga jij schelden?
Hoe reageer je hier op?
50 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Je praktijkbegeleider geeft je een onvoldoende voor je stage. Geef een voorbeeld: wanneer ben jij niet goed omgegaan met je eigen agressie?
Heb je zelf wel eens agressie uitgelokt? (Wil je dit uitleggen?)
Wat zou beter zijn geweest?
Je broer vertelt dat hij homo is. Hoe reageer je daar op? En als je zus vertelt dat ze lesbisch is?
Je vindt het belachelijk: dan had ze het eerder moeten zeggen.
Hoe ervaar jij een constante sfeer van spanning en dreiging?
Wat kun je hiervan op Facebook zetten (situatie? stageadres? Naam/adres praktijkbegeleider?)
Je verslag is afgekeurd terwijl je ontzettend je best hebt gedaan en er zelf heel tevreden over bent. Je vindt die leraar maar niks en eigenlijk kan de hele school je gestolen worden.
Wat moet jij leren om beter met je eigen agressie om te kunnen gaan?
Hoe reageer jij je frustraties af?
Vind je dat je dit op twitter kunt zetten? Wat wel/niet?
51 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Een goede vriendin heeft in de klas iets gezegd wat je haar in vertrouwen hebt verteld. Je hebt hard voor een proefwerk geleerd. Je haalt weer een onvoldoende. Wat doe je?
In het begin ben je er verdrietig over en zeg je niets, maar ’s avonds, als je achter je computer zit, merk je dat je hartstikke kwaad bent.
Wanneer ga jij slaan?
Agressie als overlevingsstrategie. Kun jij je hier iets bij voorstellen? Wat dan?
Wat doe je? Stel je bent werkgever. Je hebt een sollicitatiebrief gekregen van (naam betreffende student). Je gaat bij de meest gebruikte sociale media onderzoeken wat je van deze sollicitant kunt vinden. Zou jij als werkgever (naam betreffende student) voor een gesprek uitnodigen?
Wanneer doe jij mee aan roddelen?
Een goede vriendin vertelt dat ze lesbisch is. Verandert de vriendschap hierdoor? En wanneer een goede vriend vertelt dat hij homo is?
Je weet dat je buiten de groep valt als je niet meedoet met een rotgeintje. Je doet dus mee. Jij krijgt als enige de schuld. Wat doe je hiermee?
Waarom wel/niet
52 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Beschrijf je gevoel, nadat je op een goede manier met een agressieve situatie bent omgegaan?
53 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
4 De positieve kanten van agressie
Kun je een voorbeeld geven van positieve agressie
Peter zijn vader loopt als vrouw gekleed door de stad. Hij vindt dat mensen het maar moeten accepteren dat hij het prettig vindt als vrouw gekleed te gaan.
Waarom kan het voor jou goed zijn een stuk agressie te laten zien?
Hoe vind je het dat Peters vader dit doet?
Agressie laten zien kan op verschillende manieren. Welke vormen zijn goed?
Gebeurt er iets positiefs met je, als je agressie laat zien?
Kun je sporten verzinnen die goed zijn om je agressie kwijt te raken?
Kun je zonder agressie top-sporter zijn?
54 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Stel dat je helemaal geen agressie in je had. Wat zou je dan missen?
Noem iets belangrijks dat je hebt bereikt door positieve agressie.
Je hebt de stageplek gekregen die echt niemand wil hebben. Natuurlijk, je had niet anders verwacht: die docent heeft een bloedhekel aan je. Je besluit de docent een mail te sturen en vraagt om een afspraak. Wat vind je van deze reactie?
Vroeger moesten zwarte slaven voor rijke blanken werken . Dankzij de slavenopstanden is dat voorbij. Wat heeft de homobeweging voor homoseksuele jongeren bereikt?
55 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
5 Stellingen
Een homo vindt elke man aantrekkelijk
Een bedreiging op sociale media hoef je nooit serieus te nemen
Je agressief gedragen is een goede manier om te voorkomen dat een ander macht over je krijgt.
Als jij ongelijk hebt, kun je beter maar gewoon toegeven.
Digitaal pesten gebeurt meestal buiten school. Daar moet school zich dus niet mee bemoeien
Als iemand een grote bek heeft tegen jou, kun je het beste een grote mond teruggeven.
Als je je onzeker voelt, kun je je het beste zo stoer mogelijk gedragen.
56 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Als je merkt dat je agressief reageert, is dat voor jou een teken dat je iets met je problemen moet doen.
Het is belangrijk dat het Alfacollege berichten over school volgt die via Social Media worden verspreid
Schelden doet geen pijn
Een docent mag nooit agressief reageren.
Steun van klasgenoten is noodzakelijk om je veilig te voelen in geval van agressief gedrag.
Als er iets goed mis gaat, is het terecht dat je je agressief gaat gedragen.
Ieder mens heeft het recht te zijn zoals hij zich voelt.
Tot je 18e zijn je ouders verantwoordelijk voor jouw gedrag.
57 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Als je nog geen 25 vrienden op Facebook hebt, ben je eenzaam
Een docent moet een leerling altijd proberen te begrijpen, hoe dan ook!
Een homo is een mislukte vrouw
Facebook-vrienden zijn geen echte vrienden
Iemand belachelijk maken is geen vorm van agressie.
Een docent moet accepteren dat leerlingen af en toe een grote bek hebben.
Een docent is uiteindelijk verantwoordelijk voor het gedrag van de leerling in de klas.
Agressie hoort nu eenmaal bij het leven. Je hebt het maar te nemen.
58 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Jongens die over hun gevoel praten, zijn softies.
Je mag best homo zijn, als je het maar niet laat merken
Je kunt het beste maar luchtig reageren als iemand je bedreigt.
Als een meisje met een kort rokje op straat loopt, is het logisch dat ze wordt nagefloten.
Een arm om je schouder is altijd positief bedoeld.
Als je je anders kleedt dan een ander, is het logisch dat je commentaar krijgt.
Pesten via sociale media moet worden bestraft
Als je je agressief gedraagt, is dat een teken voor de ander dat er iets moet veranderen.
59 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Een klasgenoot pest je niet, maar een leraar moet er tegen kunnen
De agressie van meisjes is minder bedreigend dan de agressie van jongens.
Zonder agressie komen er nooit veranderingen.
Tijdens de les moeten mobiele telefoons uit staan
Een docent moet ervoor zorgen dat zij de baas blijft.
Ik mag zijn zoals ik ben, ook al vind jij dat niet leuk
Je kunt agressie verminderen door frustraties te voorkomen
Meisjes vinden het stiekem best leuk als een jongen zonder vervelende bedoelingen een arm om hen heen slaat.
60 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Als mannen met elkaar vrijen krijgen ze aids
Op het moment dat mensen niet meer agressief reageren, zijn ze pas echt suf.
Het is belangrijk om rustig te zeggen dat agressief gedrag van een ander je niet aanstaat.
Homoseksuele docenten mogen niet voor de klas staan
Je moet nooit laten zien dat je bang bent.
Een tikje tegen je billen is geen agressie.
61 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Hoofdstuk 4
Solliciteren
Doel Studenten zijn zich bewust van hun online imago en het mogelijke effect daarvan op een toekomstige baan.
Werkwijze 1. 2. 3.
4.
5.
17
Studenten lezen de tekst ‘Wat doet Google met jouw gegevens’ (bijlage 2) (Bijlage 1 is achtergrondinformatie voor de docent). Klassengesprek nav ‘Wat doet Google met jouw gegevens’. In tweetallen onderzoeken wat men van elkaar op internet vindt. Daarna wordt het sollicitatieformulier ingevuld dat een werkgever zou kunnen gebruiken bij het maken van een keuze (bijlage 3)17. De opdracht wordt in de tweetallen nabesproken. Je geeft terug hoe de informatie bij jou (en dus mogelijk ook bij anderen) over komt. Het gaat zowel over feiten (wát staat er) als meningen (hoe komt de informatie bij je over). Klassikale nabespreking: • Wat heb je ontdekt door de opdracht? • Verandert dit je toekomstig internetgebruik? Mogelijkheid bieden om met behulp van wieowie (bijlage 3) de eigen informatie op internet aan te passen.
Studenten die aan deze opdracht weigeren deel te nemen, doen de opdracht voor zichzelf.
62 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Bijlage 1
Achtergrondinformatie voor de docent 7.
Afbeelding gebaseerd op The Planet Data Center van The Planet (licentie: CC BY-SA 2.0) Privacybeleid Google in strijd met de wet – maar het komt er toch 9 februari 2012 10:52 Door Janneke Slöetjes Google is nog steeds vastbesloten om haar nieuwe privacybeleid per 1 maart in te voeren, ondanks het feit dat uit onderzoek blijkt dat het beleid in strijd is met Europese regels. We schreven eerder al wat Googles nieuwe privacybeleid inhoudt en wat de gevolgen voor gebruikers zijn: de persoonsgegevens die Google verwerkt doordat jij gebruik maakt van verschillende Googlediensten (Search, Youtube, Gmail, Google Calendar) worden door Google aan elkaar gekoppeld, zodat uitgebreidere profielen van gebruikers ontstaan. De Europese privacytoezichthouders hebben begin februari aangekondigd het privacybeleid te gaan onderzoeken, en inmiddels heeft de Franse toezichthouder (CNIL) een voorlopige uitkomst van haar onderzoek gepubliceerd. De CNIL komt tot de conclusie dat de informatie die Google aan haar gebruikers verstrekt te vaag is en niet duidelijk genoeg omschrijft voor welke doelen Google jouw persoonlijke informatie gaat gebruiken. Daarmee voldoet het beleid niet aan de Europese privacyrichtlijn. Daarnaast stelt de CNIL dat het koppelen van informatie verkregen uit verschillende diensten en het gebruik van cookies daarbij niet lijkt te voldoen aan de eisen van eerlijk en rechtmatig verwerken van gegevens. Ook het feit dat Google cookies gebruikt bij het verzamelen van gegevens over verschillende diensten is een probleem, omdat Google daarbij zal moeten voldoen aan de cookiebepaling (artikel 5(3) van de e-Privacyrichtlijn) en dus toestemming van haar gebruikers nodig heeft. Eén van de grootste bezwaren tegen Googles nieuwe privacybeleid is dat je je niet kunt verzetten tegen het koppelen van je gegevens. Google biedt geen opt-out van het koppelen en stelt zich op het standpunt dat het, door alle gebruikers uitgebreid te informeren, aan haar verplichtingen voldoet. Deze ‘take it or leave it’ benadering is in strijd met de wet en schendt het vertrouwen van gebruikers. Gebruikers hebben hun persoonsgegevens aan Google ter beschikking gesteld onder bepaalde voorwaarden. Nu besluit Google deze voorwaarden te wijzigen. En als het je niet bevalt moet je Google maar niet meer gebruiken. Dat uitgangspunt is onredelijk: het feit dat gebruikers wéten dat Google hun persoonsgegevens in strijd met de wet verwerkt, betekent immers niet dat het Google vrij staat om de privacyregels te overtreden. De CNIL heeft aangekondigd haar onderzoek naar Google voort te zetten en heeft Google dwingend verzocht om de invoering van haar privacybeleid uit te stellen tot na afronding van het onderzoek. Google heeft aangegeven dat de regels gewoon per 1 maart zullen worden ingevoerd. Hiermee solliciteert Google naar een flinke boete – maar dat heeft ze natuurlijk zelf ook al bedacht.
63 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Bijlage 2
Wat doet Google met jouw gegevens
Alle informatie die jij op internet zet, wordt door Google aan elkaar gekoppeld. Daardoor krijgt men een nauwkeurig beeld van wat jij belangrijk vindt. Dit wordt bijvoorbeeld gebruikt voor reclame die op jou is afgestemd. Behalve dat Google en andere bedrijven van alles over je opslaan, zetten internetgebruikers zelf ook vaak hun hele hebben en houden op internet zoals tweets, Facebook enz. Sommige posts zijn op het moment van plaatsen wel grappig, leuk, cool, maar later.... Wie ben jij eigenlijk online? Stel je gaat solliciteren en de personeelsfunctionaris van het bedrijf waar je solliciteert zoekt jou op via internet. Welk beeld krijgt die van jou? Heb je nog kans op die baan als ze alles hebben gezien wat er op internet over jou te vinden is?
64 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Bijlage 3
Beoordelingsformulier voor sollicitatie
Wat is je eerste indruk van deze persoon? Wat doet hij/zij in het dagelijks leven? Denk bijvoorbeeld aan werk, hobby’s, vrijetijd Wat voor idee krijg je als je de foto’s ziet? Als er geen foto’s zijn, kun je deze vraag overslaan Hoe gaat hij/zij met vrienden om? Denk aan stoer, begripvol, ondersteunend, rekening houdend met de ander Hoe praat hij/zij over anderen? Denk bijvoorbeeld aan ondersteunen, roddelen, pesten Waar maakt hij/zij zich druk om? Wat is belangrijk om nog van deze persoon te vertellen? Je hebt deze persoon nog nooit gezien. Zou jij hem/haar uitnodigen voor een sollicitatiegesprek? Komt de indruk die je zelf van deze persoon hebt, overeen met de manier waarop hij/zij zich op internet presenteert? Wat is hetzelfde en wat is anders?
65 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Bijlage 4
Wie o wie
http://wieowie.nl Waarom registreren? Er zijn mogelijk veel (privé-)gegevens over jou op het internet te vinden en dit kan schadelijk zijn voor je reputatie. Met wieowie kun je deze gegevens vinden en beheren. • Maak een persoonlijk profiel • Verbeter misleidende of onjuiste gegevens • Ontvang een alert zodra we nieuwe persoonlijke info vinden • Regelmatige zoekopdrachten opslaan • Check je WOW factor Gratis registreren
66 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Hoofdstuk 5
Brief aan oma
Doel Studenten zijn zich bewust van de risico’s van sociale media
Werkwijze 1. 2. 3.
Studenten lezen de tekst ‘Vragen en twijfels van oma’ Groepsopdracht: wat ga je oma adviseren? Klassikaal: welke adviezen zijn naar oma gestuurd en waarom juist deze?
Vragen en twijfels van oma Je oma (of iemand anders van die leeftijd) heeft van haar dochter een laptop gekregen. In het begin is ze erg enthousiast, maar ze hoort steeds vaker dat ze moet uitkijken voor alle gevaren die sociale media met zich meebrengen. Dat verwart haar en ze zit met de volgende vragen: 1. Mijn geheugen gaat achteruit en ik ben bang dat ik alle codes vergeet om bijvoorbeeld in de computer te komen. 2. Ze zeggen dat het veiliger is om te internetbankieren. Is dat wel zo? En moet ik nog ergens op letten? 3. Ik heb een geheimpje -vertel het niet tegen je pa en ma- maar je weet dat opa een paar jaar geleden is overleden. Ik heb iets gehoord over datingsites. Waar vind je die.… en…. hoe doe je dat eigenlijk…. En kan ik daar opzetten dat ik een nieuwe man zoek…. En wie komt dat allemaal te weten? 4. Een van mijn kleinkinderen woont in Australie en daar wil ik graag mee mailen. Waar moet ik op letten, want ik wil niet dat zo meteen iedereen het kan lezen. 5. Ik ben ontzettend boos op het bedrijf dat een nieuwe houten vloer in de kamer heeft gelegd. De vloer hobbelt en bobbelt en ik val over de omhoog gekomen planken. Vorige week heb ik onder druk van een vriendin een Facebook-pagina laten aanmaken. Kan ik straks met haar lekker op Facebook kankeren over die rot-vloer en dat bedrijf, zonder dat ze met een honkbal-knuppel voor mijn deur staan? Dit zijn wat vragen waar je oma zich mee bezig houdt. Je bent erg dol op haar, maar de komende maanden heb je helaas geen tijd om een dagje naar haar toe te gaan. Daarom besluit je een brief te sturen met een aantal adviezen, zodat ze geen dingen gaat doen waar ze later spijt van krijgt. Wat zijn de drie belangrijkste adviezen die je oma gaat geven om ervoor te zorgen dat ze niet in de problemen komt?
67 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Hoofdstuk 6
Het zal je maar gebeuren
Doel Studenten zijn zich ervan bewust wat de gevolgen van (digitaal) pesten kunnen zijn en van hun eigen mogelijkheden om pesten een halt toe te roepen.
Werkwijze Korte inleiding van de docent Iedereen beseft dat pesten onacceptabel is. Het maakt niet uit of het op school, op stage of tijdens de sport gebeurt. Het maakt niet uit of je kind, jongere of volwassen bent. Het kan zelfs het leven van mensen in een verzorgingshuis ver’pesten’. Studenten krijgen de bijlage ‘Het zal je maar gebeuren’ Klassengesprek waarbij de volgende vragen aan de orde kúnnen komen: Stel je voor dat Tim of het meisje een klasgenoot van je was. o Hoe zou je je na het lezen van deze berichten hebben gevoeld? Had je zelf een van de pesters kunnen zijn? Zou je Tim en/of het meisje duidelijk hebben gesteund? Bovenstaande vragen zijn bedoeld ter overdenking en minder om een antwoord te krijgen) •
• • •
Beschrijf een voor jou bekende situatie (school, vrienden, werk) waarin sprake is (geweest) van pesten. o Heb je weleens iemand gesteund in een dergelijke situatie? Hoe deed je dat? Wat was de reactie van de gepeste en anderen? Wat gebeurt er als de groep duidelijk de gepeste steunt in plaats van de pester. Denk je dat het pesten dan gewoon door gaat? Wat kun je als klas afspreken om pesten te voorkomen?
Achtergrondinformatie De docent is op de hoogte van het beleid ten aanzien van pesten binnen de eigen instelling.
68 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Het zal je maar gebeuren Op 1 november 2012 stapt de 20-jarige Tim Ribberink uit het leven. Het pesten is hem te veel geworden.
Hieronder staat een gedicht van een meisje dat op de basisschool is getreiterd en bang is dat ze ook op de middelbare school mikpunt zal zijn. Ik had er genoeg van het zat me tot hier. Nu ben ik daar weg met heel veel plezier. Diep van binnen ben ik bang want straks herhaalt het zich weer dan voel ik die pijn weer en dat wil ik nooit meer Ook voor dit meisje is de pijn te veel geweest.
69 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Hoofdstuk 7
Groepscontract Sociale Media
1.
Studenten bestuderen de Richtlijnen Sociale Media en het Pestprotocol (bijlagen).
2.
Klassengesprek: welke afspraken zijn belangrijk voor het omgaan met sociale media.
3.
Schrijf de 3 punten op die voor jou het meest belangrijk zijn.
4.
Inventariseren van de 7 meest genoemde punten.
Deze worden in de klas opgehangen en ondertekend door docenten en deelnemers. Het is belangrijk dat alle punten door de hele groep worden gedragen, zodat men elkaar er op kan aanspreken.
70 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Lesmateriaal
Sociale Media Studiedagen
Alfa-college Groningen Ger Koenen
Opdrachtgever Veilige Publieke Taak
Januari 2013
71 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Studiedagen
Studiedagen sociale media Inhoud Hoofdstuk 1 Uitnodiging Themamiddag “Veilige School” Hoofdstuk 2 Stellingen voor het Lagerhuis debat Hoofdstuk 3 Opdracht teams
72 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Studiedagen
Hoofdstuk 1
Uitnodiging Themamiddag “Veilige School”
Beste collega’s, Hierbij nodigen wij jullie uit voor de 3de themamiddag Sociale Veiligheid op onze locatie op dinsdag 14 februari van 13.00 tot 17.30 uur. Het motto voor deze middag is
Social Media een kans of een kwaal? Social Media is een medium waar we steeds vaker iets van horen of mee te maken krijgen. Dat kan op een positieve manier maar met enige regelmaat horen we hier ook negatieve kanten van. Social Media en onderwijs kunnen we dan ook niet meer los zien: het is er gewoon. Op deze middag proberen we helder te krijgen • Wat is Social Media nou precies, waar hebben we het dan over? • Hoe willen we er mee omgaan, als individu, collega’s, naar leerlingen toe? • Waar liggen grenzen en wat doen we als het over een grens gaat? Wat gaan we doen? 13.00 uur Opening themamiddag door Marion Arends in de kantine 13.10 uur Inleiding door Annemarie Arnoud de Calavon, functionaris informatiebeveiliging bedrijfsvoering Alfa-College 13.25 uur Lagerhuis debat onder leiding van Riks Ytsma 14.40 uur Pauze 15.00 uur Onder leiding van je opleidingsmanager ga je met je team in gesprek over: hoe willen we met Social Media omgaan, als collega’s en naar leerlingen toe en waar liggen grenzen. Wat doen we als het over een grens gaat? Doel is om in je team te komen tot afspraken “hoe om te gaan met Social Media”. 16.30 uur Terugkoppeling per team onder het genot van een hapje en een drankje
We verwachten een interessante middag!!
73 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Studiedagen
Hoofdstuk 2
Stellingen voor het Lagerhuis debat
1.
Social Media tasten het gezag van de docent aan. De docent raakt de grip op de groep kwijt door alle zaken die leerlingen plaatsen op Facebook, Hyves, Twitter, MSN etc.
2.
Laat op de avond namens het Alfa-college online met een leerling, is vragen om moeilijkheden.
3.
Social Media geven elke medewerker van het Alfa-college een unieke kans om de wereld van de deelnemer te leren kennen.
4.
Medewerkers van het Alfa College moeten hun privé account afschermen. Een privé account is alleen voor vrienden.
5.
Elke medewerker van het Alfa College weet zelf wel hoe hij verstandig om moet gaan met Social Media. Het gedrag in real life wijkt immers niet af van het gedrag op Social Media
Aan het Lagerhuis debat nemen zowel docenten als studenten deel.
74 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Studiedagen
Hoofdstuk 3
Opdracht teams
Bekijk of de vragen voor alle niveaus zijn te beantwoorden. Geef eventuele verschillen per niveau aan. Het team splitsen kan ook een optie zijn. Elk team bespreekt: 1. Hoe gebruik je (of kun je gebruiken) Social Media in je werk? 2.
Heb je onveilige situaties (voor deelnemers of docenten) ervaren op het gebied van Social Media? Zo ja, welke?
3.
Welke uitgangspunten hanteert het team t.a.v. Social Media? Bijvoorbeeld: Alfa-college dient het gebruik van Social Media te stimuleren; ons team is terughoudend bij het gebruik van Social Media.
4.
Welke basisafspraken willen jullie binnen het team? Bijvoorbeeld over telefoongebruik,(on)gewenst internetgedrag, regels online contact collega’s met deelnemers.
5.
Op welke wijze gaan we binnen het team afspraken handhaven? Bijvoorbeeld wijze van controleren, checken internetverkeer, aanspreken.
6.
Welke maatregelen/sancties moeten er in het team komen? Bijvoorbeeld gesprek, verslag, invordering telefoon, schorsing.
7.
Welke punten moeten worden opgenomen in het protocol Social Media van het Alfa-college?
8.
Geef in 1 zin aan wat je als team het meest interessant vindt van de teamdiscussie. Dit wisselen we uit tijdens de borrel!
Graag voor afsluiting teamgedeelte de antwoorden op bovenstaande vragen mailen naar X
75 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Studiedagen
Sociale Media Signaleringssysteem OBI4WAN
Alfa-college Groningen Opdrachtgever Veilige Publieke Taak
Januari 2013
76 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Signaleringssysteem OBI4WAN
Signalering van dreigementen Webcare via OBI4WAN Gezien de enorme toename van social media, is het Alfa-college in 2012 gestart met het monitoren van berichtgeving over het Alfa-college. Via Hootsuite hebben we een goede indruk gekregen van de hoeveelheid berichten over het Alfa-college. De mogelijkheden met Hootsuite zijn echter beperkt. De afdeling Marketing, Communicatie en Voorlichting heeft daarom diverse systemen bekeken en met elkaar vergeleken. Met behulp van een bijdrage van de subsidie Veilige Publieke Taak hebben we van mei t/m juli 2012 een pilot kunnen draaien met OBI4wan. Dit systeem blijkt te voldoen aan de volgende voorwaarden: een signalerende rol in het webcare-proces het toekennen van rollen binnen het webcare-proces de hoeveelheid bronnen die gescand worden het uitvoeren van een sentimentenanalyse het weergeven van een tagcloud. Twee keer per dag wordt gemonitord wat er in de sociale media over het Alfa-college wordt gezegd. Merendeels zijn het opmerkingen in de trant van ‘ik zit in de bus en ben onderweg naar het Alfacollege’. Inmiddels krijgen we ook vragen zoals ‘hoeveel kost een kapper set’. Interessanter in het kader van Sociale Veiligheid zijn mogelijke incidenten die we via dit systeem vroegtijdig kunnen signaleren. Zo zijn er in de maand september twee keer bedreigingen richting school via Twitter rondgestuurd. De betreffende studenten zijn nog diezelfde dag opgespoord en ter verantwoording geroepen.
77 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Signaleringssysteem OBI4WAN
Sociale Media Incidentenregistratie en protocol
Alfa-college Groningen Ger Koenen
Opdrachtgever Veilige Publieke Taak
Januari 2013
78 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
Incidentenregistratie en Protocol
Inhoud Inleiding Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk
1 2 3 4 5
Opvang slachtoffers toelichting Sancties daders, toelichting Rehabilitatie en herstelecht daders, toelichting Rehabilitatie en herstelrecht, opdrachten Registratieformulier incident
79 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
Inleiding Wanneer melding wordt gedaan van een incident, wordt een incidentregistratieformulier ingevuld (zie blz. 99). Dit formulier gaat naar de Coördinator Sociale Veiligheid. Deze bewaakt de in het protocol genoemde acties richting slachtoffer en dader en koppelt de gevolgde route terug naar slachtoffer en melder. In principe heeft de coördinator zelf geen contact met slachtoffers of daders. Het protocol is een richtlijn hoe te handelen in geval van incidenten. Wanneer van het protocol wordt afgeweken, gebeurt dit in overleg met de opleidingsmanager. We gaan uit van een drie-sporenbeleid: • opvang slachtoffer • sanctie dader • rehabilitatie en herstelrecht dader Begeleiding mentor en Deelnemer Loopbaan Expertise (DLE) De mentor en de DLE hebben zowel een functie in de opvang van slachtoffers (op vrijwillige basis) als in de begeleiding van daders (verplicht). We gaan ervan uit dat daders hulp nodig hebben omdat ze niet voor niets tot dadergedrag vervallen. Wanneer een deelnemer van school wordt verwijderd, vindt begeleiding altijd plaats via DLE. Deze ondersteuning kan uiteraard niet worden afgedwongen. De DLE-medewerker zal echter de grootst mogelijke inspanning leveren om te zorgen dat de deelnemer het Alfa-college zonder rancune verlaat.
80 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
Hoofdstuk 1
Opvang slachtoffers, toelichting
Bij een aantal incidenten op de volgende pagina is niets ingevuld. Hier is in principe geen sprake van slachtoffers. Wanneer iemand bijvoorbeeld wordt bedreigd door een dronken klasgenoot, is men in de eerste plaats slachtoffer van bedreiging. De mentor en de Deelnemer Loopbaan Expertise (DLE) De mentor is verantwoordelijk voor de eerste opvang en leidt in principe het klassengesprek. Indien van toepassing en wanneer de student het wenselijk vindt, wordt doorverwezen naar DLE. Deze biedt verdere begeleiding, ondersteunt bij het doen van aangifte en verwijst zo nodig door naar externe hulpverlening. Het doen van aangifte Uiteraard is er alleen sprake van hulp bij aangifte, wanneer het slachtoffer dat zelf wil. Bij strafbare feiten wordt het doen van aangifte expliciet aan de orde gesteld. Als het slachtoffer in die gevallen geen aangifte wil/kan doen, wordt de aangifte vanuit het Alfa-college gedaan (zie sanctie daders). In geval van hulp bij aangifte is het belangrijk dat het slachtoffer op de hoogte is van de (on)mogelijkheid dat er iets met de aangifte wordt gedaan. Wanneer er bijvoorbeeld geen getuigen en geen tastbare bewijzen zijn, zal het niet tot een juridische procedure leiden. Het klassengesprek Bij een klassengesprek kan het gebruik van de module sociale veiligheid (op te vragen bij de Coördinator Sociale Veiligheid) zinvol zijn. In deze module worden gedragsregels in spelvorm aan de orde gesteld. Daarnaast wordt door de groep een gedragscode ontwikkeld en worden de gedragsregels van het Alfa-college (zie posters) besproken.
81 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
aanzet tot prostitutie (loverboys) afpersing alcoholgebruik brandstichten buurtoverlast chantage diefstal diefstal met bedreiging of geweld (digi)pesten discriminatie / racisme dreigen met fysiek geweld dreigen met woorden drugsbezit softdrugs drugsgebruik sofdrugs drugs harddrugs(bezit, gebruik, verkoop) hacken (ongeoorloofd) iemand licht verwonden of pijn doen inbraak met diefstal roddelen ruimte vervuilen ruzie zoeken/schelden seksueel geweld seksuele intimidatie uitsluiten (van anderen) vechten (gepland) vechten (spontaan) vernielen vuurwerkbezit vuurwerkgebruik en/of handel wapenbezit/nepwapens wapengebruik zwaar verwonden/ mishandelen gepland) zwaar verwonden/ mishandelen (spontaan)
x x
x x
x x x x x x x
x x (x) (x) (x)
x
indien gewenst: hulp bij aangifte
bedrijfshulpverlening
DLE
Mentor
Incident
klassengesprek
Opvang slachtoffers18
x x
x x x x
x x (x) (x)
x x
x x x x x x x x x x x x
(x)
x (x)
x x x
x x
x x
x x
x x
x
x
x
x
x x x x (x)
x x x
(x)
x x
1) * Wanneer een personeelslid slachtoffer is, is de opleidingsmanager c.q. regiodirectie verantwoordelijk voor een goede opvang. * Bij (x) is actie afhankelijk van de wens van het slachtoffer.
82 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
Hoofdstuk 2
Sanctie daders, toelichting
Waarschuwing Het betreft een schriftelijke waarschuwing, waarvan een afschrift naar de ouders/verzorgers gaat. Wanneer een deelnemer ouder is dan 18 jaar of zelfstandig woont, gaat de brief in principe alleen naar de deelnemer. Schorsing- en verwijderingprocedure: zie artikel 7 en 8 van de Algemene voorwaarden van het OER (onderwijs- en examenreglement). In geval van schorsing of verwijdering wordt uitgegaan van het belang van het slachtoffer en/of de ernst van het incident. Softdrugs Wanneer iemand meer dan de wettelijk toegestane hoeveelheid softdrugs (meer dan 5 gram voor 18+) bij zich heeft, volgt aangifte bij justitie. In dat geval krijgt iemand niet eerst een waarschuwing, maar treedt de schorsing- of verwijderingprocedure in werking. Voor 18- deelnemers wordt deze procedure meteen in gang gezet.
Alle sancties (waarschuwing, schorsing en verwijdering) lopen formeel via de opleidingsmanager.
Niet alles is in een protocol vast te leggen. Bij twijfel beslist de opleidingsmanager over de te nemen stappen.
83 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
aanzet tot prostitutie (loverboys) afpersing alcoholgebruik brandstichten buurtoverlast21 chantage diefstal diefstal met bedreiging of geweld (digi)pesten discriminatie / racisme dreigen met fysiek geweld dreigen met woorden drugsbezit softdrugs drugsgebruik sofdrugs drugs harddrugs (bezit, gebruik, verkoop) hacken (ongeoorloofd) inbraak met diefstal roddelen ruimte vervuilen ruzie zoeken/schelden seksueel geweld seksuele intimidatie uitsluiten (van anderen) vechten (gepland) vechten (spontaan) vernielen vuurwerkbezit vuurwerkgebruik en/of handel wapenbezit/nepwapens wapengebruik zwaar verwonden/ mishandelen gepland) zwaar verwonden/ mishandelen (spontaan)
19
20
21
x
x
x x
x
x
meldpunt discriminatie
aangifte justitie20
x
x x
directe verwijdering
schorsing- of verwijdering-procedure
Incident
waarschuwing
Gesprek mentor (randvoor-waarde)
Sanctie daders19
x
x x x x x
x x x x x
x x x x x x x x x
(x) (x) x (x) x (x) (x)
x
x x x
x x x
x x x x x
(x) x
x x
x
x x
x x x
x x x x x x x
x
x
x
(x)
x x
(x) (x) x x x
x
x x
Hiervan kan in overleg met de opleidingsmanager worden afgeweken. Materiële schade wordt rechtstreeks op de dader verhaald. Wanneer school aangifte doet, wordt het adres van het slachtoffer niet bekend gemaakt. Vόόrdat aangifte wordt gedaan moeten de ouders (18-)op de hoogte van de aangifte worden gebracht. Zie rehabilitatie herstelrecht.
84 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
Hoofdstuk 3 toelichting
Rehabilitatie en herstelrecht daders,
Het Alfa-college zet zich –naast sancties- in voor rehabilitatie van de dader. De begeleiding wordt gegeven door de mentor, DLE of externen. Doel • herstel van de relatie met het slachtoffer en/of de omgeving; • herstel van de aangerichte schade; • rehabilitatie van de dader. Verwijdering Wanneer een deelnemer van school wordt verwijderd, heeft de DLE22 een inspanningsverplichting om de schade voor de deelnemer en/of zijn omgeving zoveel mogelijk te beperken met als doel • Voorkomen van VSV, bijvoorbeeld door realisering van plaatsing op een andere school. Wanneer de deelnemer in de eindfase van de opleiding zit, kán worden gezocht naar een interne oplossing om toch een diploma te laten halen. • Rehabilitatie bijvoorbeeld in contact met het slachtoffer (denk aan Eigen Kracht Conferentie), of door warme overdracht naar een andere school. Het geeft de dader de mogelijkheid om verantwoordelijkheid te nemen voor zijn gedrag. • Vermijden van AMOK doordat de deelnemer niet blijft zitten met wraak en/of haatgevoelens tegenover (deelnemers of personeel van) het Alfa-college.
Warme overdracht naar andere school Bij een warme overdracht kun je denken aan: • Deelnemer ondersteunen bij het vinden van een andere school • Deelnemer ondersteunen om op nieuwe school openheid van zaken te geven, waarbij hij verantwoordelijkheid neemt voor zijn gedrag. De Eigen Kracht Conferenties (EKC)23 De Eigen Kracht-conferentie is gebaseerd op de Family Group Conference uit Nieuw-Zeeland en de principes van herstelgericht werken. Een EKC wordt door een onafhankelijke coördinator georganiseerd. Deze informeert alle betrokkenen over doel, werkwijze, mogelijkheden en verantwoordelijkheden. De coördinator zorgt dat iedereen veilig kan deelnemen. Uitgangspunt EKC: • Een overtreding wordt gezien als slecht voor de persoon zelf en de samenleving. • Een EKC richt zich op de oplossing van het probleem of herstel van de schade. • De rechten en behoeften van het slachtoffer worden ondersteund, het slachtoffer kan zijn gevoelens uiten en speelt een rol bij het vinden van een oplossing. • De dader wordt aangemoedigd verantwoordelijkheid te nemen voor de consequenties van zijn gedrag. • De conferentie helpt daders met de schaamte iets positiefs te doen en het stigma weg te halen, door uitvoering van het gemaakte plan tijdens de conferentie. • Direct betrokkenen worden aangemoedigd mee te doen. Voorwaarden: 22
Orthopedagogen en psychologen worden bij voorkeur niet bij het uitvoeren van sancties betrokken (rolconflict tussen zorg verlenen en sanctioneren). Uiteraard kan men wel een belangrijke rol vervullen bij het verlenen van nazorg, wanneer het besluit tot verwijdering al is genomen.
23
Informatie Eigen kracht Centrale (www.eigen-kracht.nl, tel 038-422 25 26). Regioverantwoordelijke Groningen: Alinda Hegger (06 1007 77 04)
85 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
• • • •
er moet behoefte zijn aan herstel; het feit of incident moet duidelijk zijn; de dader moet verantwoordelijkheid nemen voor het gebeurde; alle betrokkenen moeten de mogelijkheid krijgen om veilig aan de conferentie deel te nemen.
Werkwijze De coördinator bereidt deelnemers voor op de conferentie. Hier wordt een plan gemaakt door de betrokkenen, waarbij de regie in handen blijft van de persoon of personen om wie het gaat. De no-blame methode (bij pesten) De no-blame aanpak bestaat uit de volgende stappen en aandachtspunten: 1. Gesprek met het slachtoffer. Wie is/zijn de pester(s)? Wie nemen het voortouw? wie zijn de volgers? Wat zijn de gevolgen? Feitelijkheden zijn minder belangrijk. 2. Gesprek met de betrokken deelnemers (bij voorkeur 6 tot 8). De groep bestaat zowel uit pesters, meelopers als leerlingen met een positieve groepsinvloed. Het slachtoffer is hier niet bij. 3. Uitleg van het probleem. Hoe voelt het slachtoffer zich. De begeleider treedt niet in details en laat zich niet tot discussie verleiden rond incidenten of beweerde feiten. Niemand wordt beschuldigd of bestraft, het gaat om een klasgenoot die zich niet gelukkig voelt. 4. Gezamenlijke verantwoordelijkheid: in een groep is iedereen medeverantwoordelijk voor hoe anderen zich voelen. 5. Ideeën waardoor betreffende deelnemer zich beter gaat voelen. Daarna wordt gevraagd wat de deelnemers zelf kunnen en willen doen. 6. De groep gaat met het probleem aan de slag. Er wordt een nieuwe afspraak gemaakt en de deelnemers worden bedankt voor het meedenken en meehelpen. 7. Evaluatie. Wat is er verbeterd? Pathologische pesters Het kan voorkomen dat jongeren vanuit schade die zij hebben opgelopen pathologische pesters zijn die niet aanspreekbaar zijn op hun gedrag. Voor hen is de no-blame-methode niet geschikt. Deze pesters moeten op een andere manier geholpen worden en anderen moeten tegen hen worden beschermd. Pathologische slachtoffers Sommige deelnemers hebben zulke gebrekkige sociale vaardigheden of zijn zo beschadigd dat ze weerstand bij anderen oproepen. Zij hebben (ook) andere hulp nodig, maar dit ontneemt de klas niet van haar verantwoordelijkheid.
86 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
aanzet tot prostitutie (loverboys) afpersing alcoholgebruik brandstichten buurtoverlast chantage diefstal diefstal met bedreiging of geweld (digi)pesten discriminatie / racisme dreigen met fysiek geweld dreigen met woorden drugsbezit softdrugs drugsgebruik sofdrugs drugs harddrugs (bezit,gebruik, verkoop) hacken (ongeoorloofd) iemand licht verwonden of pijn doen inbraak met diefstal roddelen ruimte vervuilen ruzie zoeken/schelden seksueel geweld seksuele intimidatie uitsluiten (van anderen) vechten (gepland) vechten (spontaan) vernielen vuurwerkbezit vuurwerkgebruik en/of handel wapenbezit/nepwapens wapengebruik zwaar verwonden/ mishandelen gepland) zwaar verwonden/mishandelen (spontaan)
x
x x x
x x x x x x x x x x
x x
x x
x x x
x x x
x x x x x x
x x x x x x x
x x x
x
x
begeleiding DLE25
x
x x
In beslagname
opdracht
Incident
Gesprek mentor
Rehabilitatie en herstelrecht daders24
x x (x) x x
x x x
x (x) (x) x (x) (x) (x) x (x) (x) x
x (x) (x)
x x
x x x x x
24
Bij (x) is actie afhankelijk van de ernst van het incident. In ernstige gevallen valt de begeleiding onder verantwoordelijkheid van DLE; in minder ernstige gevallen is de mentor verantwoordelijk voor de gesprekken en een goede afwikkeling van de opdracht. De coördinator bepaalt wie de taak oppakt. De coachingsvaardigheden van de mentor kunnen van invloed zijn op deze keuze. Van het protocol kan in overleg met de opleidingsmanager worden afgeweken. 25 Orthopedagogen en psychologen worden bij voorkeur niet bij het uitvoeren van sancties betrokken. Ze kunnen wel een belangrijke rol vervullen bij de nazorg.
87 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
Hoofdstuk 4 4a
Rehabilitatie en herstelrecht, opdrachten
Mogelijke opdrachten
In dit hoofdstuk staan suggesties voor opdrachten. Uiteraard kan men deze aanpassen aan de gegeven situatie. Wanneer een dader weigert een opdracht uit te voeren, dan volgt de schorsing- of verwijdering procedure. Aanzetten tot prostitutie (loverboys) * warme overdracht naar andere school * zoeken naar interne oplossing binnen het Alfa-college om de deelnemer alsnog zijn diploma te laten behalen Afpersing * werkstuk (zie § b-d) * excuusbrief Alcoholgebruik * werkstuk (zie § b-d) * spreekbeurt over de gevolgen van alcohol voor jezelf en je omgeving (zie opdracht werkstuk) Brandstichten * warme overdracht naar andere school * zoeken naar interne oplossing binnen het Alfa-college om de deelnemer alsnog zijn diploma te laten behalen Buurtoverlast * werkstuk (zie § b-d) * excuusbrief * mondeling excuus (coördinator onderzoekt van tevoren of dit geaccepteerd zal worden) * plan bedenken en uitvoeren voor leefbaarheid buurt * mediation Chantage * werkstuk (zie § b-d) * inzetten Eigen Kracht Conferentie (wanneer slachtoffer hier voor open staat) (zie hfdst4) Diefstal * werkstuk (zie § b-d) * excuusbrief * bezoek aan gevangenis * teruggeven/ betalen schade Diefstal met bedreiging of geweld * werkstuk (zie § b-d) * excuusbrief (Digi)pesten * werkstuk (zie § b-d) * excuusbrief * digitaal excuses aanbieden * 3 interviews met volwassenen in je eigen omgeving over de gevolgen van pesten * inzetten Eigen Kracht Conferentie (wanneer slachtoffer hier voor open staat) (zie hfdst3) * no-blame coaching (zie hfdst3)
88 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
Discriminatie/racisme * werkstuk (zie § b-d) * excuusbrief * spreekbeurt (zie opdracht werkstuk) * inzetten Eigen Kracht Conferentie (wanneer slachtoffer hier voor open staat) (zie hfdst3) Dreigen met fysiek geweld * werkstuk (zie § b-d) * excuusbrief Dreigen met woorden * werkstuk (zie § b-d) * excuusbrief Drugsbezit of -gebruik softdrugs * werkstuk (zie § b-d) * spreekbeurt over de gevolgen van drugs voor jezelf en je omgeving (zie opdracht werkstuk) * bezoek drugskliniek met verslag * verplichte hulpverlening VNN Drugsbezit of gebruik harddrugs * warme overdracht naar andere school * zoeken naar interne oplossing binnen het Alfa-college om de deelnemer alsnog zijn diploma te laten behalen Hacken * werkstuk * schrijven beleidsstuk hoe school ongeoorloofd hacken kan tegengaan Iemand licht verwonden of pijn doen * werkstuk (zie § b-d) * excuusbrief * vertel de ander wat jouw aandeel is in de vechtpartij en hoe je het had kunnen voorkomen Inbraak met diefstal * werkstuk (zie § b-d) * betalen schade Pesten * werkstuk (zie § b-d) * excuusbrief Roddelen * werkstuk (zie § b-d) * excuusbrief Ruimte vervuilen * werkstuk (zie § b-d) * Een week zorgen dat de klas er helemaal netjes uitziet * Een week kantinedienst en de rotzooi van anderen opruimen Ruzie zoeken/schelden * werkstuk (zie § b-d) * excuusbrief
89 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
Seksueel geweld * warme overdracht naar andere school * zoeken naar interne oplossing binnen het Alfa-college om de deelnemer alsnog zijn diploma te laten behalen Seksuele intimidatie * werkstuk (zie § b-d) * excuusbrief * inzetten Eigen Kracht Conferentie (wanneer slachtoffer hier voor open staat) (zie hfdst3) Uitsluiten (van anderen) * werkstuk (zie § b-d) * excuusbrief Vechten (gepland) * werkstuk (zie § b-d) * bezoek aan de gevangenis * Rots en water * inzetten Eigen Kracht Conferentie (wanneer slachtoffer hier voor open staat) (zie hfdst3) Vechten (spontaan) * werkstuk (zie § b-d) * Rots en Water Vernielen * werkstuk (zie § b-d) * schade betalen * klussen bij onderhoudspersoneel of conciërge Vuurwerkbezit * werkstuk (zie § b-d) Vuurwerkgebruik en/of handel * werkstuk (zie § b-d) Wapenbezit/nepwapens * warme overdracht naar andere school * zoeken naar interne oplossing binnen het Alfa-college om de deelnemer alsnog zijn diploma te laten behalen Wapengebruik * warme overdracht naar andere school * zoeken naar interne oplossing binnen het Alfa-college om de deelnemer alsnog zijn diploma te laten behalen Zwaar verwonden/ mishandelen gepland) * warme overdracht naar andere school * zoeken naar interne oplossing binnen het Alfa-college om de deelnemer alsnog zijn diploma te laten behalen Zwaar verwonden/ mishandelen (spontaan) * werkstuk (zie § b-d) * excuusbrief
90 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
4b
Het werkstuk
Doel van de opdrachten De werkstukopdrachten zijn bedoeld om de deelnemer na te laten denken over (de oorzaken van) het eigen gedrag en de gevolgen voor zichzelf en voor anderen. Dit proberen we o.a. te bereiken door het laten maken van een werkstuk. Het werkstuk wordt begeleid en gecontroleerd door de mentor of DLE. Uiteraard kan de opdracht aan de omstandigheden worden aangepast.
4c
Richtlijnen voor het schrijven van een werkstuk
Op dit A4-tje staat precies vermeld, hoe het verslag dat je gaat maken, er uit moet zien. Maak er iets moois van! Voorkant Maak een creatieve voorkant. Voor de lezer moet het uitnodigend zijn. Inleiding • Begin op een nieuwe pagina. • Maak de inleiding niet te lang. Tien zinnen is meer dan genoeg. Je schrijft in de inleiding in ieder geval: • waar het verslag over gaat; • waarom je het verslag schrijft; • waar je de informatie vandaan hebt. Inhoudsopgave In de inhoudsopgave staat de hoofdstukindeling en de samenvatting. Doe het zo: Blz. 3 5 enz.
Titel van hoofdstuk 1 Titel van hoofdstuk 2
Hoofdstukindeling Elk hoofdstuk begint op een nieuwe pagina. De hoofdstukken bepaal je natuurlijk helemaal zelf. Bedenk wel dat je een hoofdstuk logisch moet opbouwen. Dit betekent dat er in ieder hoofdstuk een inleiding, een middenstuk en een eind moet zitten. Inleiding: * Waar gaat het hoofdstuk over * Wat zijn de punten die je in dit hoofdstuk gaat behandelen. Middenstuk: * Je werkt de punten die je gaat behandelen één voor één uit. Conclusie: * Je geeft een korte samenvatting van de belangrijkste punten van dit hoofdstuk.
91 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
Samenvatting In de samenvatting beschrijf je wat de belangrijkste conclusies zijn van het verslag en wat je van het maken van het verslag hebt geleerd. Werk vooral dat laatste punt goed uit! Met alleen: ‘ik heb er héééél veel van geleerd’ of ‘ik zal het noooooit meer doen’, gaan we niet akkoord. Geef goede redenen!!!! Denk ook aan de paginanummering onder de bladzijden.
92 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
4d
Opdrachten voor werkstukken naar aanleiding van incidenten
Aanzetten tot prostitutie (loverboys) Geen werkstuk Alcoholgebruik • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk? • Wat betekent alcohol voor jou? • Wat zijn de gevolgen voor je omgeving (mededeelnemers en klas)? • Wat zijn de gevolgen voor je schoolprestaties? • Wanneer wordt het gébruik mísbruik? • Wat ga je precies doen om gebruik op school te voorkomen? • Schrijf een advies voor de school: hoe moet men deelnemers aanpakken die zich schuldig maken aan alcoholgebruik. • Gebruik o.a. folders van het CAD. Brandstichten Geen werkstuk Buurtoverlast • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk? • Beschrijf uitgebreid wat je hebt gedaan. • Waarom heb je het gedaan? • Wat betekent je gedrag voor de buurt? • Zou je het op die manier ook bij je ouders doen? o Beschrijf uitgebreid waarom wel/niet • Wat ga je doen om het vervelende gevoel in de buurt weg te nemen? Chantage • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk • Noem vijf redenen waarom mensen iemand chanteren?. • Beschrijf drie situaties waarin je zelf bent gechanteerd: o Wat gebeurde er precies? o Wat voelde je in die 3 situaties? • Hoe denk je dat jouw slachtoffer zich heeft gevoeld? • Wat moet er in jouw situatie veranderen om niemand meer te chanteren? o Schrijf een uitgebreid stappenplan. • Welke stappen ga je naar het slachtoffer zetten: o Wat ga je zeggen of doen en wanneer. Diefstal • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk? • Wat betekent het voor jou om te stelen? • Welke gevolgen kan diefstal voor een ander hebben? • Hoe is het voor jou om bestolen te worden? • Wat moet er in jouw situatie veranderen om niet meer te stelen? • Schrijf een advies voor de school: hoe moeten ze deelnemers aanpakken die zich schuldig maken aan diefstal. • Gebruik o.a. folders van Bureau Slachtofferhulp en de politie.
93 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
Diefstal met bedreiging of geweld • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk • Noem vijf redenen waarom mensen zich schuldig maken aan diefstal met bedreiging of geweld • Beschrijf drie situaties waarin je zelf op die manier bent behandeld: o Wat gebeurde er precies? o Wat voelde je in die 3 situaties? • Hoe denk je dat jouw slachtoffer zich heeft gevoeld? • Wat moet er in jouw situatie veranderen om niemand meer te bestelen? o Schrijf een uitgebreid stappenplan. • Welke stappen ga je naar het slachtoffer zetten? (Digi)pesten • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk? • Noem vijf redenen waarom mensen zich schuldig maken aan pesten. • Waarom zijn het vaak zelf onzekere mensen die anderen pesten? • Waarom worden vooral mensen gepest die zich zelf ook niet al te zeker voelen? • Waarom pest jij? • Beschrijf drie situaties waarin je iemand hebt gepest: o Beschrijf wat je hebt gedaan in die situaties. o Wat voor gevoel gaf het jou? o Hoe denk je dat de ander zich heeft gevoeld in die situaties? • Waaraan heb je dat gemerkt? • Beschrijf drie situaties waarin je zelf bent gepest. o Wat voor gevoel gaf dat jou? • Schrijf in de conclusie: o Welke redenen had jij om te pesten? o Welke redenen heb je om dat niet meer te doen? o Welke stappen ga je naar het slachtoffer zetten? • Wat ga je zeggen of doen en wanneer? • Schrijf een advies voor de school: hoe moet men deelnemers aanpakken die zich schuldig maken aan (digi)pesten Zie ev ook opdrachten bij roddelen en buitensluiten
94 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
Discriminatie / racisme • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk? • Wat is discriminatie? • Wat zijn vooroordelen? • Beschrijf drie voorbeelden van situaties waarin jij hebt gediscrimineerd. • Hoe denk je dat degene die gediscrimineerd is, zich zal voelen? • Waarom discrimineren mensen? • Waarom discrimineer jij? Extra vragen (zie hieronder). • Houd een interview met iemand die wel eens is gediscrimineerd en maak daarvan een verslag. • Schrijf een advies voor de school: hoe moeten ze deelnemers aanpakken die zich schuldig maken aan discriminatie. Extra vragen voor racisme: • Wat is racisme? • Noem een aantal redenen waarom mensen vanuit een ander land naar Nederland komen. • Welke redenen zijn voor jou acceptabel, leg uit waarom. • Welke redenen zijn voor jou niet acceptabel, leg uit waarom niet. Extra vragen voor discriminatie homo’s: • Stel dat je broer, zus of goede vriend(in) homo zou blijken te zijn, hoe zou je daar dan mee omgaan? • Wanneer je homoseksuele broer/zus/vriend/vriendin door anderen zou worden gediscrimineerd, hoe zou je daar dan op reageren? Dreigen met fysiek geweld • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk? • Beschrijf drie situaties waarin je iemand hebt bedreigd: o Beschrijf wat je hebt gedaan in die drie situaties. o Wat voor gevoel gaf dat jou? o Hoe denk je dat de ander zich heeft gevoeld in die situaties? Waaraan heb je dat gemerkt? • Wat is de reden voor mensen om iemand te bedreigen? • Waarom gebruiken mensen geweld? • Noem een aantal gevolgen voor mensen die worden bedreigd. • Wat is jou reden om te bedreigen? • Welke andere manieren zijn er om met je frustraties om te gaan? • Hoe is het voor jou om zelf te worden bedreigd? • Wat ga je doen om in de toekomst te voorkomen dat je iemand bedreigt? • Schrijf een advies voor de school: hoe moet men deelnemers aanpakken die dreigen met geweld. • Gebruik folders van Bureau Slachtofferhulp en politie.
95 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
Dreigen met woorden • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk? • Beschrijf drie situaties waarin je iemand hebt bedreigd: o Beschrijf wat je hebt gedaan in die drie situaties. o Wat voor gevoel gaf dat jou? o Hoe denk je dat de ander zich heeft gevoeld in die situaties? Waaraan heb je dat gemerkt? • Wat is de reden voor mensen om iemand te bedreigen? • Waarom gebruiken mensen geweld? • Noem een aantal gevolgen voor mensen die worden bedreigd. • Wat is jou reden om te bedreigen? • Welke andere manieren zijn er om met je frustraties om te gaan? • Hoe is het voor jou om zelf te worden bedreigd? • Wat ga je doen om in de toekomst te voorkomen dat je iemand bedreigt? • Schrijf een advies voor de school: hoe moet men deelnemers aanpakken die dreigen met geweld. • Gebruik folders van Bureau Slachtofferhulp en politie. Drugsbezit of -gebruik softdrugs • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk? • Wat betekenen drugs voor jou? • Wat zijn de gevolgen voor je omgeving (mededeelnemers en klas)? • Wat zijn de gevolgen voor je schoolprestaties? • Wanneer wordt het gébruik mísbruik? • Wat ga je precies doen om gebruik op school te voorkomen? • Schrijf een advies voor de school: hoe moet men deelnemers aanpakken die zich schuldig maken aan drugsgebruik. • Gebruik o.a. folders van het CAD. Drugs harddrugs (bezit,gebruik, verkoop) Geen werkstuk Hacken (ongeoorloofd) • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk? • Beschrijf wat je hebt gedaan. • Geef aan waarom je het hebt gedaan. • Wat voor gevoel geeft hacken jou? • Waarom is ongeoorloofd hacken voor school niet acceptabel? • Wat kunnen gevolgen zijn van ongeoorloofd hacken: o mogelijke gevolgen voor een persoon o mogelijke gevolgen voor de school o mogelijke gevolgen voor de samenleving o mogelijke gevolgen voor jezelf • Op welke manier kun je jouw kwaliteiten beter inzetten? o maak hiervoor een Plan van Aanpak • Schrijf een advies voor de school: wat kan school doen om ongeoorloofd hacken te voorkomen?
96 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
Inbraak met diefstal • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk • Noem vijf redenen waarom mensen zich schuldig maken aan inbraak. • Is er bij jou of je ouders wel eens ingebroken? o Zo ja: wat is er gebeurd en hoe voelden je ouders zich? o Zo nee: hoe zouden je ouders zich voelen? • Wat betekent een inbraak voor school? • Wat moet er in jouw situatie veranderen om niet meer in te breken? o Schrijf een uitgebreid stappenplan. • Schrijf een advies voor de school: hoe moet men inbrekers aanpakken? Roddelen • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk • Noem vijf redenen waarom mensen roddelen. • Waarom zijn het vaak zelf onzekere mensen die over anderen roddelen? • Waarom roddel jij? • Beschrijf drie situaties waarin je over iemand hebt geroddeld: o Beschrijf wat je hebt gedaan in die drie situaties? o Wat voor gevoel gaf het jou? o Hoe denk je dat degene over wie je hebt geroddeld zich heeft gevoeld in die situaties? Waaraan heb je dat gemerkt? • Beschrijf drie situaties waarin over jou is geroddeld. o Wat voor gevoel gaf dat jou? • Schrijf in de conclusie: o Welke redenen had jij om te roddelen? o Welke redenen heb je om dat niet meer te doen? o Welke stappen ga je naar het slachtoffer zetten: • Wat ga je zeggen of doen en wanneer. • Schrijf een advies voor de school: hoe moet men deelnemers aanpakken die zich schuldig maken aan roddelen. Ruimte vervuilen • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk? • Waarom is het voor school belangrijk dat alles er netjes uitziet? • Wat gebeurt er als iedereen er een zooitje van maakt? • Noem vijf redenen waarom mensen de ruimte vervuilen? • Waarom doe jij het? • Als je dit bij een vriend of vriendin doet, hoe wordt daar op gereageerd? • En wat zeg jij als iemand dit op jouw kamer doet? • Schrijf in de conclusie: o Welke redenen had jij om de ruimte te vervuilen? o Welke redenen heb je om dat niet meer te doen? o Op welke manier ga je voorkomen dat het nog gebeurd? • Bedenk voor jezelf een taak om te zorgen dat het op school netjes is.
97 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
Ruzie zoeken/schelden • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk? • Noem vijf redenen waarom mensen ruzie zoeken? • Waarom zoek jij ruzie? • Beschrijf drie situaties waarin je ruzie hebt gezocht. o Wat voor gevoel geeft het jou om ruzie te maken? o Hoe denk je dat de ander zich heeft gevoeld in die drie situaties? Waaraan heb je dat gemerkt? • Beschrijf drie situaties waarin iemand ruzie met jou zocht: o Wat voor gevoel gaf dat jou? • Bedenk drie manieren waarop je ruzie kunt voorkomen. • Schrijf in de conclusie: o Welke redenen had jij om ruzie te zoeken? o Welke redenen heb je om geen ruzie meer te maken? o Op welke manier ga je voorkomen dat je ruzie zoekt? • Schrijf een advies voor de school: hoe moet men ruziezoekers aanpakken. Seksuele intimidatie • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk? • Wat is seksuele intimidatie? • Beschrijf zo precies mogelijk wat er is gebeurd. o Wat voor gevoel had jij op dat moment? o Hoe denk je dat de ander zich heeft gevoeld? • Waarom maken mensen zich schuldig aan seksuele intimidatie? • Noem drie voorbeelden van seksuele intimidatie en werk die uit. • Wat doet seksuele intimidatie met de ander. Stel je voor dat het met je zus of een vriendin gebeurt. • Waarom maak jij je schuldig aan seksuele intimidatie? • Ben je wel eens geïntimideerd op een of andere manier? o Hoe is het voor jou om geïntimideerd te worden? • Als je zelf nog nooit geïntimideerd bent, hoe denk je dat je je zou voelen? • Welke stappen ga je naar het slachtoffer zetten: o Wat ga je zeggen of doen en wanneer? • Schrijf een advies voor de school: hoe moet men deelnemers aanpakken die zich schuldig maken aan seksuele intimidatie. o Gebruik folders van Bureau Slachtofferhulp en de politie. Uitsluiten (van anderen) • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk? • Noem vijf redenen waarom mensen iemand buitensluiten? • Waarom doe jij het? • Beschrijf drie situaties waarin je iemand hebt buitengesloten. o Wat voor gevoel geeft het jou om dat te doen? o Hoe denk je dat de ander zich heeft gevoeld in die drie situaties? Waaraan heb je dat gemerkt? • Beschrijf drie situaties waarin iemand jou buitensloot: o Wat voor gevoel gaf dat jou? • Schrijf in de conclusie: o Welke redenen had jij om iemand buiten te sluiten? o Welke redenen heb je om niemand meer buiten te sluiten? o Op welke manier ga je voorkomen dat je een ander buitensluit? • Schrijf een advies voor de school: hoe moet men deelnemers die anderen buitensluiten, aanpakken.
98 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
Vechten • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk? • Waarom vechten mensen? • Wat zijn de overeenkomsten tussen vechten en oorlog? • Wat was voor jou de reden om te vechten? o Beschrijf wat er precies is gebeurd. o Hoe had jij de vechtpartij kunnen voorkomen? • Welke andere manieren zijn er om problemen op te lossen? • Beschrijf het verhaal nog een keer, geef aan op welke momenten je andere dingen had kunnen doen. o Geef aan wat je dan precies had moeten doen. • Wat ga je doen om vechtpartijen in de toekomst te voorkomen? • Geef een voorbeeld waarin je zelf slachtoffer bent geworden van een vechtpartij: o Beschrijf wat er precies gebeurde. o Hoe voelde je je daarbij? • Wat zijn de mogelijke gevolgen van een vechtpartij voor het slachtoffer? • Welke stappen ga je naar het slachtoffer zetten: o Wat ga je zeggen of doen en wanneer? • Schrijf een advies voor de school: hoe moet men vechtende deelnemers aanpakken. o Gebruik folders van Bureau Slachtofferhulp en de politie. Vernielen • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk? • Waarom vernielen mensen? • Waarom is het vervelend voor school als dingen worden vernield? • Wat gebeurt er als iedereen de zaak gaat vernielen? • Noem vijf redenen waarom mensen overgaan tot vernieling. • Waarom doe jij het? • Als je dit bij een vriend of vriendin doet, hoe wordt daar op gereageerd? • En wat zeg jij als iemand dit op jouw kamer doet? • Schrijf in de conclusie: o Welke redenen had jij om de zaak te vernielen? o Welke redenen heb je om dat niet meer te doen? o Op welke manier ga je voorkomen dat het nog gebeurd? o Vraag aan de conciërge een taak van minstens 3 uur. Vuurwerkbezit • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk? • Waarom hebben mensen vuurwerk bij zich? • waarom heb jij het bij je? • Waarom denk je dat het op school verboden is? o Noem minstens twee redenen • Wat zou er gebeuren als iedereen vuurwerk bij zich had? • Schrijf een advies voor de school: hoe moet men deelnemers aanpakken die vuurwerk bij zich hebben. Vuurwerkgebruik en/of handel Geen werkstuk Wapenbezit/nepwapens Geen werkstuk Wapengebruik Geen werkstuk
99 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
Zwaar verwonden/ mishandelen (gepland) Geen werkstuk Zwaar verwonden/mishandelen (spontaan) • Wat is de precieze aanleiding voor dit werkstuk? • Waarom vechten mensen? • Wat zijn de overeenkomsten tussen vechten en oorlog? • Wat was voor jou de reden om te vechten? o Beschrijf wat er precies is gebeurd. o Hoe had jij de vechtpartij kunnen voorkomen? • Welke andere manieren zijn er om problemen op te lossen? • Beschrijf het verhaal nog een keer, geef aan op welke momenten je andere dingen had kunnen doen. o Geef aan wat je dan precies had moeten doen. • Wat ga je doen om vechtpartijen in de toekomst te voorkomen? • Geef een voorbeeld waarin je zelf slachtoffer bent geworden van een vechtpartij: o Beschrijf wat er precies gebeurde. o Hoe voelde je je daarbij? • Wat zijn de mogelijke gevolgen van een vechtpartij voor het slachtoffer? • Welke stappen ga je naar het slachtoffer zetten: o Wat ga je zeggen of doen en wanneer? • Schrijf een advies voor de school: hoe moet men vechtende deelnemers aanpakken. o Gebruik folders van Bureau Slachtofferhulp en de politie.
100 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
Hoofdstuk 5
Registratieformulier incident
Datum incident
_____________________________
Naam en functie melder
___________________________________________
Naam, klas en tel.nr slachtoffer
___________________________________________
Om wat voor incident gaat het? Er kunnen meerdere categorieën van toepassing zijn. Vul de zwaarste categorie in. Bijvoorbeeld: wanneer een deelnemer via de mail wordt bedreigd, dan gaat het om bedreiging en niet om digipesten. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
aanzet tot prostitutie (loverboys) afpersing alcoholgebruik brandstichten buurtoverlast chantage diefstal diefstal met bedreiging of geweld (digi)pesten discriminatie, racisme dreiging met fysiek geweld dreigen met woorden drugsbezit: softdrugs drugsgebruik: softdrugs drugs: harddrugs (bezit, gebruik, verkoop hacken (ongeoorloofd) spontaan iemand licht verwonden of pijn doen
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
inbraak met diefstal roddelen ruimte vervuilen ruzie zoeken/ schelden seksueel geweld seksuele intimidatie uitsluiten (van anderen) vechten (gepland) vechten (spontaan) vernielen vuurwerkbezit vuurwerkgebruik en/of handel wapenbezit/nepwapens wapen gebruik zwaar verwonden/ mishandelen gepland zwaar verwonden/ mishandelen anders, nl
Wanneer vond het voorval plaats? 0 voor schooltijd 0 tijdens de les 0 tijdens de pauze 0 na schooltijd Waar vond het incident plaats? __________________________________________________________ Ben je zelf slachtoffer of alleen melder van het incident? 0 slachtoffer 0 alleen melder Schrijf zo uitvoerig mogelijk op wat er is gebeurd. Gebruik eventueel de achterkant.
Afhandeling incident (in te vullen door de Coördinator Veilige School)
101 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol
102 Sociale Media, Alfa-college Groningen
Incidentenregistratie en protocol