Snel en effec(ef lezen Annemarie van der Zeeuw www.focusoptekst.nl
Programma • •
Kennismaking / leerwensen Leesquiz
Snellezen • De nulme(ng • Oogbeweging: (snellezen & concentreren) • Oogfixa(es, snelheid maken, vocaliseren, regressie
Vervolg programma Efficiënt lezen • Skimmen en scannen • Het leesproces • Leesstrategieën: oriënterend, globaal, grondig • Signalen in de tekst • De mindmap
Doelen van de training Leestempo verhogen Resultaat: :jdwinst, beter mo:va:e, meer concentra:e
Doelgericht lezen Resultaat: :jdwinst, beter inzicht in hoofd-‐ en bijzaken
Tekstkennis vergroten Resultaat: beter reproduceren, onthouden & beoordelen
Leessnelheid Wat stress doet met je brein (2275 woorden) MINUTEN
LEESSNELHEID WRD PER MINUUT
3
758
4
568
5
455
6
379
7
325
8
284
9
252
10
227
11
206
12
189
13
175
14
162
15
151
Snellezen is…. Ø Werk voor ogen + hersenen Ø Zoeken naar relevante informa(e Ø Weten waar je naar zoekt Ø Weten hoe te zoeken Ø Concentreren
SLECHTE LEESGEWOONTEN
Slechte leesgewoonten § § § §
Regressie Te vaak fixeren per regel Elk woord lezen Vocaliseren
Snelle lezers zijn goede lezers….
Het woord als plaatje Vlgones een oznrdeeok op een Eglnese uvinretsiet mkaat het
neit uit in wlkee vloogdre de l`eers in een wrood saatn, het einge wat blegnaijrk is, is dat de eretse en de ltaatse l`eer op de jiutse patals saatn. De rset van de l`eers mgoen wllikueirg gpletaast wdoren en je knut vrelvogens gwoeon lzeen wat er saa`. Dit kmot odmat we neit ekle l`eer op zcih lzeen maar het wrood als gheeel. Noiot meer zroegn om je slpeuboen!
De zin als plaatje • Snellezen is makkelijk als je hebt een doel. • Voor verbetering oefenen de beste weg is. • Jij al bent met vakan(e geweest dit jaar?
Leessnelheid versnellen • • • •
Gebruik een pacer Gebruik denkbeeldige fixa(elijnen Lees met je ogen, niet met je (innerlijke) stem Neem afstand van de tekst: pak tekstblokken met je blik
Skimmen en scannen
§ SKIMMEN: is deze tekst interessant voor mij? Geei de tekst antwoord op interessante vragen? § SCANNEN: gericht zoeken naar antwoorden in een tekst
HET LEESPROCES
Stel je leesdoel vast • Weet waar je naar zoekt: waarom lees ik dit? • Wat zijn mijn vragen? • Waar staan de antwoorden?
LEESSTRATEGIEËN
Het leesproces Oriënterend lezen
Lezen / herlezen
Leesdoel bepalen
Leesstrategie bepalen
Oriënterend lezen § Hoe zit de tekst in elkaar? § Waar gaat de tekst over? § Doelen: -‐ bepalen of je de tekst wilt lezen -‐ bepalen hoe je de tekst gaat lezen -‐ Bepalen wat je uit de tekst wilt halen
Hoe zit de tekst in elkaar? § Waar staan (tels en sub(tels? § Waar staan inleidingen? § Waar staan samenvalngen? § Hoe is de leesbaarheid? § Signalen in de tekst?
Waar gaat de tekst over? § Lees de (tels en sub(tels § Lees de begindelen § Lees de afsluitende delen § Let op sleutelwoorden en markeer alvast (mindmap)
Globaal lezen Doel: hoofdlijn uit de tekst halen -‐ Alle eerste en laatste alinea’s en zinnen lezen -‐ Inleiding, slot en samenvalng lezen
Globaal lezen met de diagonaal Ga bij globaal lezen zigzaggend door de tekst djsahfkjdsfkjdshgfjkdsakjfgkj dsgfkgdafgdksfjksdfjsdfdsgfk dsgfkjdshfjhdsjkfdskjfgjdsgfj kdsfjdshfkjdsfjkdsgfkjdkjfhjds hfjshfjhjfhdjfdsjgfjkdfjkdhfkds fjdkjfdkjsgfdhfdkjahfjahfkjahfj kkjfakfajgfkjahfjdafjagfjafakfaf kfahdfhdhfjdhfjdhfjdhfjhdjfdaf hdshfdhsjfdshfhdajfhjaDhfjda hfjkdahfjdahjfhdajhfjdahfjadhf jdahfjahfjeiwurio3qiepskadl;s JDjsaLdklsajdiowudposadasj dlkSdsadlkjsadowqierowidfjfk AJfkaJfkjakjfkajaJFKjjekaufpe jfdkjflkkfdljfkajfljafjdkjfdjfkdjfj
Grondig of intensief lezen
Lees grondig met je leesdoel in je achterhoofd: Wat ga ik met deze informa9e doen? Op welke vragen biedt deze informa9e antwoord?
Een efficiënte leesaanpak Oriënterend lezen: is deze tekst interessant of noodzakelijk voor mij??
Ja Leesdoel bepalen
Nee STOP! Tijdwinst
Globaal lezen heb ik nu nog vragen?
Ja Intensief lezen Zoek en lees de relevante passages
Eigen maken
Nee STOP! Tijdwinst
DOEL à een indruk krijgen METHODE oriënterend lezen globaal lezen
grondig lezen samenva`en
X
hoofdzaken hoofdzaken hoofdzaken opnemen en en details details onthouden opnemen X
X
X
X
X
X
X
X
X
Wat moet ik nu met deze tekst? Tip: orden je leesstapel
Interessant
Niet interessant
Urgent
Niet urgent
Direct lezen
Plannen
Direct lezen
Weggooien
De piramide kern toelichting, argumentatie achtergronden, details, verdere onderbouwing
De trechter achtergronden, voorgeschiedenis, inleiding toelichting, argumentatie kern
De diabolo Risicoanalyse is noodzakelijk. De risicoanalist moet zich daarbij baseren op ervaringen uit het verleden. Het is echter duidelijk dat de toekomst er heel anders kan uitzien. Ervaringen met nieuwe technieken zijn ook vaak heel beperkt, ondanks intensieve testen. Een risicoanalist kan daarom nooit een nauwkeurige schalng maken. Wat daar ook aan bijdraagt, is dat de analist al(jd vele gebeurtenissen moet verwaarlozen die tot ongelukken zouden kunnen leiden om zijn studie hanteerbaar te houden.
Kern voorop: de piramide Risicoanalyse is noodzakelijk. Nauwkeurige schalngen zijn voor de risicoanalist echter onmogelijk. Allereerst baseert de risicoanalist zich op ervaringen uit het verleden -‐ en de toekomst kan er heel anders uitzien. Daar komt bij dat ervaringen met nieuwe technieken vaak heel beperkt zijn, ondanks intensieve testen. Ten slo`e moet de analist al(jd vele gebeurtenissen verwaarlozen die tot ongelukken zouden kunnen leiden om zijn studie hanteerbaar te houden.
Kern aan het einde: de trechter Risicoanalyse is noodzakelijk. Maar hoe betrouwbaar zijn risicoschalngen eigenlijk? Een risicoanalist baseert zich al(jd op ervaringen uit het verleden en de toekomst kan er heel anders uitzien. Daar komt bij dat ervaringen met nieuwe technieken vaak heel beperkt zijn, ondanks inten-‐ sieve testen. Ten slo`e moet de risicoanalist al(jd veel gebeurtenissen verwaarlozen die tot ongelukken zouden kunnen leiden om zijn studie enigszins hanteerbaar te houden. Uit deze factoren blijkt duidelijk dat nauwkeu-‐rige schalngen voor de risicoanalist onmogelijk zijn.
Structuuraanduiders ten tweede, 1., 2., 3., a. b. c., ook, bovendien, daarbij • ten eerste,
opsommend
tegenstellend tijdsverband argumentatief
komt, tevens, daarnaast, vervolgens
• enerzijds, anderzijds, toch, echter, maar
• voordat, nadat, vroeger, nu
• want, omdat, dus, daarom, daaruit volgt, derhalve, namelijk,mijn standpunt is, de conclusie luidt dan ook
toelichtend
• bijvoorbeeld, ter toelichting, als illustratie hiervan, dit blijkt uit het volgende voorbeeld
oorzakelijk
• zodat, waardoor, doordat, oorzaak hiervan is
Ac(e • Mijn probleem is ……. • Dus ik ga: …….