Relatie en Intimiteit Ivonne van Deursen-Oomen AnneMarie Kuijs
Wat hoop je vandaag mee te nemen, te horen en/of te leren?
Wat is communicatie Communicatie is een proces tussen zender en ontvanger De boodschap wordt door de ander waargenomen, geïnterpreteerd en geëvalueerd
Wat is intimiteit? • Niet eenvoudig….. • Van Dale: vertrouwelijkheid • Wikipedia: Intimiteit is een vorm van verbondenheid tussen twee of meer personen. Deze verbondenheid kan lichamelijk, emotioneel of spiritueel zijn.
Wat is seksualiteit? • Niet eenvoudig….. • Van Dale: alles wat het geslachtsverkeer betreft • Wikipedia: Seksualiteit is van belang voor de voortplanting, voor bevestiging van een relatie tussen personen, en niet in de laatste plaats voor het beleven van genot, bijvoorbeeld bij vrijen. •
Gianotten: intimiteit en seksualiteit is een onmiskenbaar gegeven in ieders leven, ook als er sprake is van ziekte, beperking of handicap. Seksualiteit is iets wat mensen ‘in zich’ hebben. Net als intelligentie en temperament is seksualiteit deels vastliggend, in aanleg gegeven, deels variabel en daarmee afhankelijk van omgevingsfactoren.
Basisregels van communicatie • Je kunt niet – niet communiceren • Alle gedrag is communicatie • Communicatie komt nooit voor 100% over zoals je het bedoelt • Communicatie gaat voor 30% met woorden en met 70% met lichaamstaal • De 50 / 50 regel, zender en ontvanger zijn beide verantwoordelijk voor gesprek
Valkuilen bij communiceren • • • •
Een voorval herleiden tot een algemeenheid Ervan uit gaan dat je duidelijk en volledig bent Jouw interpretatie zien als de interpretatie Denken te weten wat de ander denkt , voelt of weet • Er van uit gaan dat de ander weet wat je bedoelt • Vinden dat maar 1 mening de juiste kan zijn (de jouwe)
Verschillen in communicatie
Verschillen in communicatie • Vrouwen zijn meer relatie gericht, mannen prestatiegericht • Mannen zijn geïnteresseerd in de oplossing, vrouwen in gevoelens • Mannen bedoelen exact wat ze zeggen, vrouwen bedoelen meer dan ze zeggen • Mannen focussen op hoofdpunten, vrouwen op details • Vrouwen verwerken met anderen, mannen alleen • Vrouwen hebben meer behoefte aan bevestiging dan mannen
•
• •
Is er met u wel eens gesproken over intimiteit in de relatie? Komt de rolverandering binnen de relatie wel eens ter sprake? Wat zou u willen bespreken omtrent dit onderwerp?
Belang van intimiteit in de relatie • • • • • • • • •
Contact maken Liefde tonen Voortplanting Herstellen verstoorde intimiteit Kan ontspannen Kan pijn verminderen (endorfine effect) Kan troosten Kan eigenwaarde als mens verhogen Verhoogt de waarde/gevoel van man/vrouw zijn
Stellingen: • Patiënt moet zelf onderwerp intimiteit in de relatie
ter sprake brengen als hij/zij problemen ervaart
• Als je ziek bent heb je geen behoefte aan intimiteit. • De partners van de chronisch zieke patiënt lopen een groot risico op overbelasting en burn-out.
• Patiënten en partners waarderen het als professionals de onderwerpen intimiteit en seksualiteit ter sprake brengen
Psychologische aspecten • • • • • • • • •
Vermoeidheid Onzekerheid en faalangst Spanningen en stress in het dagelijks leven. Opstelling partner Depressie Verdriet Prestatiedrang Leven met veranderd toekomstbeeld Schuldgevoel, U heeft niet ’gekozen’ voor uw ziekte, en dus bent u ook niet verantwoordelijk voor de gevolgen hiervan
Lichamelijke aspecten • Chronische vermoeidheid. • Bijverschijnselen van de medicatie: kramp, jeuk, misselijkheid, duizeligheid of hoofdpijn. • Veranderingen in de hormonen: waardoor u minder zin heeft in vrijen krijgt of juist meer. • Erectie problemen of droogheid slijmvliezen. • Orgasme problemen.
Vragen patiënten / partners •
•
•
Wat is de impact van de diagnose en uw behandeling op de beleving van uw relatie en intimiteit? Wat zijn de ervaringen en wensen ten aanzien van het bespreken van seksualiteit en intimiteit met gezondheidszorgprofessionals? Wat is de impact van uw ziek zijn op u partner en is hier aandacht voor?
Hoe praat je nu over intimiteit en je wensen?
Tips • Ga er niet meteen van uit dat je partner je begrijpt • Blijf nieuwsgierig naar je partner • Ga uit van goede intenties • Spreek je waardering uit voor de ander • Denk na voordat je iets zegt
Wat kan een consulent seksuologie doen? • Bespreekbaar maken van de problematiek • Ontrafelen wat het probleem tot een probleem maakt en voor wie • Informeren • Oefeningen aanbieden om in verbinding te komen met jezelf en de ander • Het begeleiden van angsten, twijfels, relatie perikelen in de context van ziek zijn maar vooral ook … kijken naar wat nog wel kan en is.
Take home messages • Als je praat over intimiteit in de relatie laat dan alles los waarvan je denkt dat het zo hoort • Geen seks wil niet zeggen dat mensen niet veel van elkaar houden • Intimiteit heeft voor iedereen een eigen betekenis • Intimiteit is voor samen en voor jezelf
Intimiteit werkt het beste met een leeg hoofd en een vol hart
