SIGNALEMENT ALLES IN EIGEN HAND VERHOOGT DE KWALITEIT PETER KRABBENBORG EN GERDA VAN DE BEEK

Periodiek branchemagazine van FHI, federatie van technologiebranches

SIGNALEMENT

ALLES IN EIGEN HAND VERHOOGT DE KWALITEIT PETER KRABBENBORG EN GERDA VAN DE BEEK

2

RICHTSNOEREN SAMENWERKING ONDERNEMINGEN 6 I STICHTING REPRORECHT KRIJGT NIET ALTIJD ALLES VERGOED 7 I SPOOKFACTUREN EN MALAFIDE ADVERTENTIEVERKOPERS 8 I NIEUWE PENSIOENWET 9 FHI BIEDT ZAKENREISVERZEKERING 16 I AFSCHEID EN NIEUWKOMERS 19 NIEUW: STICHTING RTA 24 I SENSE OF CONTACT 2005 33 I MICRO NANO CONFERENTIE 37 I DE CLUSTERS VAN IA 38 I NATIONALE PROFIBUSDAG 2005 40 I KWALITEIT EN KOSTEN VAN MEDISCHE HULPMIDDELEN 44

13e jaargang augustus 2005

Singnalement.indd 1

19-08-2005 12:29:17

FEDERATIE VAN TECHNOLOGIEBRANCHES

■ INTERVIEW MET PETER KRABBENBORG EN GERDA VAN DE BEEK

De Middelburgse vestiging van Varian, Inc. hanteert het motto: van zand tot klant. Daaruit spreekt een heldere visie: houd bij voorkeur alles in eigen hand om zo maximale greep op de kwaliteit van je product te hebben. Lukt dat? Kan een van huis uit Zeeuws bedrijf überhaupt floreren onder een Amerikaans regime? Signalement sprak met Sales Manager Peter Krabbenborg en Human Resources Manager Gerda van de Beek.

“Hightech van de nuchtere Zeeuwse klei” Varian bouwt voort op Chrompack-traditie Varian ontstond in 1948 op de traditionele jongensboekmanier: twee broers Varian die ergens in een garage begonnen met het maken van radar-gerelateerde apparatuur voor defensie. Apparatuur die de komst van de vijand tijdig moest detecteren. Al snel werden de activiteiten uitgebreid naar andere gebieden van instrumentatie, maar tot tien jaar geleden vormde radar nog een business unit binnen Varian. Uiteindelijk is deze activiteit echter afgestoten en voortgezet onder de naam CPI. Tot 1999 gaat het dan over Varian

twee: Varian Medical Systems produceert onder meer bestralingsapparatuur en röntgenbuizen. En Varian Semiconductor Equipment Asscociates maakt apparatuur voor de halfgeleiderindustrie, bijvoorbeeld in gebruik bij Philips in Nijmegen. De Middelburgse vestiging Varian bv maakt deel uit van Varian, Inc., en daar gaan Krabbenborg en Van de Beek dus wat dieper op in. Varian, Inc. bestrijkt de gebieden Scientific Instruments en Vacuüm Technologies.

“De klant weet als geen ander welke kant het uit gaat…”

Associates, dat werd gevormd door drie business units. In dat jaar was er een spin off waarbij deze units werden verzelfstandigd. Ze heten - om hun afkomst niet te verloochenen - nog wel allemaal Varian, te weten Varian, Inc., Varian Medical Systems en Varian Semiconductor Equipment Associates. Eerst iets over de laatste

2

Singnalement.indd 2-3

Er worden onder meer gaschromatografen, massaspectrometers, alle mogelijke spectrofotometers en ook NMR-spectrometers gemaakt. Verder ‘consumables’, waarover in dit artikel meer. En vacuümpompen voor onder meer massaspectrometers. Wereldwijd heeft Varian, Inc. 3.500 werknemers bij een omzet van ruim

700 miljoen dollar. “We zaten al richting 1 miljard”, vergoelijkt Peter, “maar dat cijfer is bijgesteld omdat we de elektronicadivisie hebben verkocht. De vestiging Varian bv in Middelburg richt zich helemaal op Scientific Instruments, meer specifiek op gaschromatografen en consumables.” Hoe komt een grote Amerikaan in de Zeeuwse provinciehoofdstad terecht?

“De link tussen Middelburg en Varian heet Chrompack”, vertelt Gerda, “een familiebedrijf dat in de jaren zestig ontstond toen een werknemer van Dow Chemical besloot voor zichzelf te beginnen.” Het tart de fantasie dat deze pionier, Kees Boodt, samen met zijn vrouw begon met het produceren van glazen kolommen voor gaschromatografen... in de keuken! Zijn initiatief bleek levensvatbaar en groeide uit tot Chrompack, producent van capillaire kolommen, glazen kolommen en HPLC-kolommen, in jargon aangeduid met ‘consumables’. “In 1986 besloot Boodt zich niet alleen meer te concentreren op deze consumables – hij wilde ook de apparatuur waarin ze worden gebruikt zelf gaan maken”, vervolgt Gerda. “Hij acquireerde een deel van Packard Instruments in Delft, waar

signalement augustus 2005

gaschromatografen werden geproduceerd. Helaas overleed Boodt in 1995. De Raad van Commissarissen stelde een interimdirecteur aan, die de opdracht kreeg te zoeken naar samenwerking met andere bedrijven. Deze kwam in contact met de CEO van Varian, wat uiteindelijk resulteerde in een overname. Dat was in 1998.” Voor Varian was de overname puur strategisch. Chrompack had door haar kwalitatief hoogwaardige producten een uitstekende naam. Daar kwam bij dat Zeeland prima expansiemogelijkheden bood – dat was vanaf de eerste kennismakingsgesprekken duidelijk. De complete GC-productie werd overgeheveld van Delft naar Middelburg, later ook, vanuit Walnut Creek, de Amerikaanse GC-productie van Varian.


Voor Chrompack was de overname vooral heilzaam: er kon bijvoorbeeld nu veel meer worden geïnvesteerd in research & development. Namen de Amerikanen hier de boel over, of ging het subtieler?

“Er werd vanuit de VS geen enkele medewerker in Nederland gestationeerd”, benadrukt Gerda. “En het werd aan het bestaande management overgelaten om een en ander hier uit te bouwen. Natuurlijk hebben we hier geregeld Amerikanen over de vloer. Zoiets hangt natuurlijk ook van de situatie af. We hebben veel contact met Amerika. Er zijn verschillende afdelingen die rechtstreeks aan Varian in de VS rapporteren, dat zijn intensieve lijnen. Maar het is dus niet zo dat hier een

Amerikaans management is gestationeerd. Natuurlijk is de cultuur wel veranderd sinds de overname. Maar als we met de juiste argumenten iets op Nederlandse wijze willen handhaven, dan is daar ruimte voor. Alles is internationaler geworden, dat wel, met meer druk op resultaten en op rapportagestructuren. Maar in onze dagelijkse bezigheden zijn we aardig autonoom. En de overname is goed geweest, voor Chrompack en voor Varian – het is een heel goede combinatie.” “Het is een prima ‘match’ met added value voor onze klanten”, valt Peter bij. “Natuurlijk had Varian al veel analytische instrumenten, maar de toegevoegde waarde van Chrompack was met name de knowhow op het gebied van applicaties en de consumables om die instrumenten >>

3

19-08-2005 12:29:31




goed te laten functioneren. Als je al die kennis binnen je eigen muren hebt, van hardware én van consumables, dan kun je de klant een totaaloplossing bieden. Added value is voor een klant tegenwoordig erg belangrijk. En het geeft je de gelegenheid je te onderscheiden van de prijsvechters.” Zijn die er dan?

“Zeker wel”, geeft Peter toe. “We zijn echt niet de enigen in deze branche. Wat we hier in Middelburg kunnen bieden, is weliswaar redelijk uniek, zeker als je het hebt over de capillaire kolommen. Maar kijk je naar standaard GC’s dan zijn er meer aanbieders, waarvan sommige in China produceren en dus lage prijzen kennen.” Jullie hebben geen bescherming vanuit patenten?

“Op sommige deelgebieden van de gaschromatografie worden we inderdaad beschermd door patenten, maar de initiële patenten van de gaschromatograaf zijn – gebruikelijk is een looptijd van twintig jaar – verlopen”, stelt Peter vast. “Een gaschromatograaf is in principe een eenvoudig apparaat – een oventje, populair gezegd. Met aan de ene kant een injector waarmee je een sample kunt inbrengen. En aan de andere kant een detector waarin je het ingebrachte

Zijn er goede en slechte gaschromatografen?

“In alle eerlijkheid: de standaard benchtop modellen doen allemaal wat ze moeten doen. Maar waarin wij ons – en Chrompack in het verleden – onderscheiden, met name in de petrochemische sector, dat zijn dedicated analyzers voor specifieke toepassingen. Niet iedereen kan die maken. Dan heb je het over extra kleppen, andere temperaturen en meerdere detectoren. Wij kunnen een GC vanaf de bodemplaat helemaal custom made opbouwen, precies volgens klantspecificatie.” “De activiteit rond onze gaschromatografen is ook helemaal gecentraliseerd in Middelburg”, legt Gerda uit. “Ontwikkeling, productie, verkoop en service. Daardoor heb je zelf alle invloed op de kwaliteit.” Welk percentage van de omzet steken jullie in R&D?

“Tien procent”, weet Gerda. “Royaal, inderdaad, maar cruciaal omdat de ontwikkelingen steeds sneller gaan. Als je voorop wilt blijven lopen, moet je innovatief zijn. Van de 220 werknemers in Middelburg zijn er 35 werkzaam in de R&D, veelal hbo’ers en academici.” Is het Nederlandse potentieel in dat opzicht voldoende?

“Alleen voor sommige functies hebben we mensen uit het buitenland gehaald,

bent van een laboratorium. Varian is daar goed op ingesprongen: we hebben hier de micro-GC ontwikkeld, overigens in samenwerking met Stanford University in Californië. Alles wat vroeger in zo’n grote GC gebeurde, kunnen we nu met een miniatuurversie die zich in een handig koffertje laat vervoeren. Je kunt die micro-GC ook eenvoudig inbouwen in een explosieveilige behuizing bijvoorbeeld, en zo praktisch inzetten op een plant van Shell of DSM. Daarmee kun je dan bijvoorbeeld automatisch en online om de tien minuten de samenstelling van een bepaald procesmengsel meten, daar komt verder niemand meer aan te pas. Dan hebben we het over microtechnologie: wat eerst in zo’n grote kast was ondergebracht, past nu in een luciferdoosje. Maar het gaat verder – na microtechnologie de nanotechnologie.” Lab-on-a-chip?

“Ik ben ervan overtuigd dat we binnen tien, vijftien jaar zover zijn. Daar gaat het wel naar toe.” Jullie produceren je eigen silica. Wat is daar zo bijzonder aan?

“Silica is een basisproduct voor onze HPLC-kolommen”, memoreert Gerda. “We maken het zelf omdat we alles in eigen hand willen hebben. Het motto wat daarbij hoort: van zand tot klant. Het is eigenlijk ook zand...”

“Tien procent in R&D… als je voorop wilt blijven lopen, moet je innovatief zijn”

sample kunt scheiden in zijn verschillende componenten. Die scheiding vindt plaats met behulp van een kolom die onder een stabiele temperatuur wordt gehouden. Die kolom vormt in feite het hart van de gaschromatograaf en daar is veel van onze knowhow op gericht: nog betere scheiding, nog snellere analysetijden. Onze R&D in Middelburg is gericht op een verdere vervolmaking van de GC en focust op verdere optimalisering van de scheiding in de kolom.”

4


maar in zijn algemeenheid kunnen we de functies goed ‘intern’ opvullen.” Wat is het resultaat van jullie R&Dinspanningen, is daar een voorbeeld van te geven?

“Een goed voorbeeld is de ontwikkeling om GC’s beter in het veld, dus rechtstreeks in de processtroom, online toe te passen om op die manier sneller over analyseresultaten te kunnen beschikken”, aldus Peter. “Zodat je niet meer zo afhankelijk

“Silica is het dragermateriaal waarmee HPLC-kolommen worden gevuld”, haakt Peter daarbij aan. “Die kolommen komen onder hoge druk te staan. Op de silicadeeltjes wordt een actieve laag aangebracht die reageert met de verbinding die je wilt analyseren. Met name heb je het daar over organische verbindingen. Uiteraard kennen we verschillende actieve componenten – heel veel verschillende soorten, afhankelijk van de applicatie van de klant. Heel belangrijk is de zuiverheid van de


gebruikte silica, elke verontreiniging verstoort de meting. Dat hele proces ‘van zand tot klant’ beheersen we nu hier in Middelburg, tot en met het testcertificaat. Bij elke kolom komt zo’n certificaat en de vulling is ook traceable. Bij een klacht kunnen we aan de hand van de barcode terugzoeken welke batch het betreft – in de praktijk een waterdicht systeem.”

En het gaat ook niet meer om features, maar om benefits naar de klant, de added value. De tegenwoordige klant weet heel goed welke kant het uit gaat. Wij kijken vervolgens of we dat kunnen maken met de technologie die er is. Zo niet, dan zou het interessant kunnen zijn om die technologie te kopen, in de vorm van een strategische overname bijvoorbeeld. En

“Met al die applicaties en mogelijkheden zal het duidelijk zijn, dat Varians instrumenten niet zomaar even off the shelf worden verkocht”, vervolgt Peter. “Er wordt gewerkt met technisch geschoolde adviseurs en vertegenwoordigers (van oudsher vaak analytische chemie, tegenwoordig ook vaak life science en biotechnologie). In mijn team heb ik ook

“Het gaat niet meer om features, maar om benefits voor de klant”

Bestaat er een normering waaraan GC’s moeten voldoen?

“De specs worden in feite bepaald door de geldende regelgeving”, legt Peter uit. “Neem de norm voor pesticiden in oppervlaktewater. De toegestane waarde – zoveel microgram per liter – bepaalt de nauwkeurigheid van het te gebruiken instrument. En daar richten wij ons op.” Is er een alternatief voor GC’s waarvoor jullie beducht zouden moeten zijn? Soms wordt een geheide technologie totaal onverwacht door een alternatief ingehaald...

“Er is een duidelijke tendens om steeds meer te willen weten – en daarmee te kunnen meten. De Amerikaanse kreet daarvoor is Information Rich Detection. Je ziet daarom steeds vaker dat een GC wordt gekoppeld aan een massaspectrometer. Laboratoria die vroeger hun analyses met een GC verrichtten, doen diezelfde en meer analyses nu met zo’n MS. Ook op het gebied van vloeistofchromatografie – dus HPLC – wordt steeds vaker de MS ingezet. Varian gaat daarin mee, onze fabriek in Walnut Creek is ‘dedicated’ met massaspectrometers bezig en focust daar sterk op.” “Verder luisteren we heel goed naar onze klanten. Vroeger was dat wel eens anders. Dan bedachten de techneuten in de fabriek iets geweldigs, met prachtige features, en dan moest je dat maar zien te verkopen. De rollen zijn omgedraaid.


dat is precies wat Varian de afgelopen jaren heeft gedaan: overnames die passen in de strategie. Information Rich Detection is daarbij een van de belangrijke speerpunten, naast het steeds doorontwikkelen van onze consumables – die in hun aard immers minder afhankelijk zijn van de economische omstandigheden en vroeg of laat altijd moeten worden vervangen. Dat blijft een interessante business. De marges zijn daar ook hoger, omdat de waarde meer in de toegepaste kennis dan in de gebruikte materialen zit. We streven op den duur naar een 50/50 verdeling: de helft van de omzet bestaat dan uit instrumenten, de andere helft uit consumables.” In Middelburg is Varians productie gericht op GC’s, maar de Middelburgse verkooporganisatie houdt zich dus met veel meer zaken bezig?

“Absoluut. De HPLC’s bijvoorbeeld worden voor een deel in Walnut Creek gemaakt. En onze spectroscopie-instrumenten voor analyses op moleculair of atomair niveau komen onder meer uit Melbourne, Australië. Verder heeft Varian een vacuümdivisie, die onder meer pompen voor massaspectrometrie-apparatuur maakt. Al die producten heeft de Middelburgse verkooporganisatie in haar programma. Haar werkgebied is Europa, MiddenOosten en Afrika, India en Rusland. In alle West-Europese landen heeft Varian overigens eigen vestigingen in de vorm van verkoop- en servicekantoren, ondersteund vanuit Middelburg.”

twee moleculair biologen die op het niveau van de klant kunnen meepraten over de toepassingsgebieden. Zo’n verkoop is ook niet met vijf minuten geregeld, het is een traject. Je praat toch over investeringen van 10.000 tot een half miljoen euro.” Is er een tweehands GC-markt?

“Die is er”, beaamt Peter. “Vooral omdat het de laatste jaren economisch wat minder ging. Mensen moeten zich dan wel eens behelpen en grijpen terug naar een gebruikt instrument. Voor mij is dat natuurlijk geen goede zaak, dat zeg ik heel eerlijk. Weliswaar is de levenscyclus van een GC toch wel zo’n zeven tot tien jaar, even afhankelijk van waar hij gestaan heeft, maar er is technologisch echt heel veel veranderd. Tien jaar geleden had een GC een ingebouwde microprocessor en een eigen keyboard. Als je tegenwoordig zo’n instrument bekijkt, zit er haast niets meer in – steeds meer functies worden overgenomen door firmware en door software in de PC die ernaast staat. Dat is de reden dat die instrumenten ook steeds kleiner en compacter kunnen worden.” “Dat software-aspect wordt steeds belangrijker”, bevestigt Gerda. “Varian heeft in Grenoble een 25-koppig bedrijf overgenomen dat zich alleen met die software bezighoudt.” Zijn er via FHI bedrijven waarmee jullie samenwerken?

“Da Vinci Europe bijvoorbeeld. Dat is een partner waarmee we veel samenwerken.

>>

5

19-08-2005 12:29:38



Overigens werken we ook veel met onze leveranciers samen, omdat we die in de ontwikkelingsfase al bij onze producten willen betrekken.” “Ik ben bestuurslid van de branche Laboratorium Technologie”, vertelt Peter over zijn relatie tot FHI. “Daar ben ik een beetje ingerold door de productstatistieken van FHI. Chrompack deed daar vroeger al aan mee en Varian automatisch ook. Het is voor ons heel belangrijk om de ontwikkelingen in de markt te meten, te zien waar de groei zit, welke strategieën moet je ontwikkelen en welke kant het uit gaat. De rol van FHI is in dat opzicht heel belangrijk, nu ook weer op het gebied van LIMS. Ik vind die informatie uiterst waardevol en ik stuur die ook door naar de fabriek

en alle productmanagers, zodat iedereen ervan weet. Bijvoorbeeld de opkomst van MS wordt vanuit de productstatistieken

“Koppelen van knowhow is een belangrijke rol voor FHI”

duidelijk bevestigd. Productstatistieken zijn in het LT-bestuur dan ook mijn portefeuille geworden, die sprak mij meteen aan. Inmiddels hebben we heel leuke groepen opgezet en diverse nieuwe impulsen kunnen geven. Want het was

■ ARBEIDSMARKT EN REGELGEVING

allemaal een beetje weggezakt – leveranciers die niet meer aan de statistiek wilden meewerken... Samen met Andreas Meijer heb ik daar flink de schouders onder gezet. Nu zie je dat de laatste meeting bijvoorbeeld weer heel succesvol was. Het is heel belangrijk dat de leden zich aangetrokken blijven voelen tot FHI. Ook het koppelen van knowhow van bedrijven als Varian met die van universiteiten en spin offs daarvan is een belangrijke rol voor FHI, niet alleen voor laboratoriumtechnologie, maar ook breder. Ook het Strategieproject vind ik een uitstekende zet. Dan besef je dat FHI heel wat meer doet dan alleen de organisatie van HET Instrument. In tegenstelling tot haar Belgische zusterorganisatie heeft FHI op tijd het roer omgegooid.” <

Richtsnoeren Samenwerking Ondernemingen

De NMa staat positief tegenover samenwerking tussen ondernemingen als zij daardoor in staat zijn efficiënter te werken, meer te innoveren en beter te concurreren. Samenwerkingsverbanden zoals brancheorganisaties kunnen volgens de NMa bij verschillende vormen van samenwerking een nuttige rol vervullen en activiteiten uitvoeren,

6


waartoe individuele ondernemingen zelfstandig niet in staat zijn. Recentelijk publiceerde de NMa nieuwe Richtsnoeren die aangeven hoe de NMa op grond van de Mededingingswet een aantal samenwerkingsvormen in algemene zin beoordeelt. De Richtsnoeren zijn tot stand gekomen in overleg met onder meer de ondernemingsorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland. De Richtsnoeren zijn gepubliceerd in de Staatscourant en

De wetgeving omtrent het grijs kenteken is veranderd. De motorrijtuigenbelasting is met ingang van 1 januari 2005 verhoogd. Vanaf 1 juli 2005 is er ook een BPM-heffing op nieuwe bestelwagens ingesteld. Ondernemers behouden het lage grijskentekentarief voor de wegenbelasting. Ondernemers kunnen de BPM terugkrijgen via de Belastingdienst. (Naast BTW-plichtigen worden ook BTW-vrijgestelden als ondernemer beschouwd). Dat verandert wanneer de grijskentekenauto binnen vijf jaar na de aankoopdatum is verkocht aan een particulier, of als de ondernemer binnen deze periode stopt. In dat geval is een restbedrag aan BPM verschuldigd. Doet hij de bestelauto over aan een andere ondernemer dan blijft de naheffing achterwege. Na vijf jaar mag de wagen aan een particulier worden verkocht, de rest BPMheffing komt dan te vervallen. Ook accessoires zijn vanaf 1 juli 2005 voor het eerst met BPM belast, zoals een cruise control en het navigatiesysteem.


De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) handhaaft de Mededingingswet. Een belangrijk onderdeel van deze wet is het verbod op afspraken die de concurrentie tussen ondernemingen beperken. Voor ondernemingen is het van belang dat duidelijk is welke afspraken wel of niet zijn toegestaan. Veel vormen van samenwerking bevorderen juist de mededinging. Door samen te werken, kunnen ondernemingen in het midden- en kleinbedrijf bijvoorbeeld actief zijn op markten waar dat zonder samenwerking niet mogelijk zou zijn geweest.

GRIJS KENTEKEN IN 2005

in werking getreden op 8 april 2005. Ondernemingen die vragen hebben over de Mededingingswet, kunnen terecht bij de Informatielijn van de NMa. Deze lijn is bereikbaar via het (gratis) telefoonnummer (0800) 023 18 85 en per e-mail via [email protected]. De Richtsnoeren Samenwerking Ondernemingen zijn te downloaden op de website van de NMa: www.nmanet.nl. <


Voor de ondernemer is de wegenbelasting met ingang van 1 januari 2005 omhoog gegaan. Voor het grijze kenteken is de verhoging gemiddeld 76 euro per jaar, per bestelauto. Voor grijskentekenauto’s geldt, net als voor personenauto’s, een forfaitair bijtellingstarief van 22% indien deze auto van de zaak ook privé wordt gebruikt. Tot 1 juli 2005 werd de 22% gerekend over de aanschafprijs inclusief BTW. Maar vanaf deze datum komt de BPM hier nog bovenop. Bron: CBnieuws <


Nieuwe EU-definitie mkb De Europese Unie hanteert vanaf 1 januari 2005 een nieuwe definitie voor middelgrote, kleine en microondernemingen. Dit is van belang omdat tal van steunmaatregelen specifiek zijn gericht op de ontwikkeling van het mkb. De nieuwe definitie luidt: Middelgroot minder dan 250 werknemers, een jaaromzet van hoogstens 50 miljoen euro of een jaarlijks balanstotaal kleiner of gelijk aan 43 miljoen euro. Klein minder dan 50 werknemers, een jaaromzet van hoogstens 10 miljoen euro of een jaarlijks balanstotaal kleiner of gelijk aan 10 miljoen euro.

Micro minder dan 10 werknemers, een jaaromzet van hoogstens 2 miljoen euro of een jaarlijks balanstotaal kleiner of gelijk aan 2 miljoen euro. Eventuele partner- en verbonden ondernemingen van het betrokken bedrijf worden meegeteld. Een onderneming die ‘partner’ of ‘verbonden’ is wordt niet als zelfstandige aangemerkt. Van een partneronderneming is sprake als een kwart of meer van het bedrijf (door middel van kapitaal of stemrechten) gezamenlijk eigendom is van één of meer ondernemingen. Bij een verbonden onderneming heeft een bedrijf onder andere de meerderheid van de stemrechten van de aandeelhouders van een andere onderneming. Bron: NotaBene NVG <

Stichting Reprorecht: geen vergoeding bij bezwaar ‘Bedrijven die geen reprorechtplichtige kopieën maken hoeven geen vergoeding te betalen aan de Stichting Reprorecht’. Dat is de strekking van de reactie van de Stichting Reprorecht aan bedrijven die bezwaar hebben gemaakt tegen de opgelegde aanslag.

maken van kopieën van auteursrechtelijk beschermde werken (Auteurswet 1912, artikelen 16h/16i). Verschillende individuele leden hebben bezwaar gemaakt tegen de aanslag, omdat zij geen reprorechtplichtige kopieën maken. <

Medio vorig jaar informeerde FHI haar leden over het gesloten akkoord tussen de Stichting Reprorecht, VNO-NCW en MKB-Nederland betreffende de sinds 1 februari 2003 voor het bedrijfsleven geldende reprorechtregeling. De regeling gaat uit van een forfaitaire inningsystematiek. Het grootste bezwaar tegen het akkoord is dat het principieel onjuist is dat ondernemingen die geen reprorechtplichtige kopieën maken onder de regeling van het akkoord wel gehouden zijn een vergoeding te betalen. Op grond van de Auteurswet zijn bedrijven slechts een vergoeding verschuldigd voor het

7

19-08-2005 12:29:44




Zwarte lijst voor verzenders spookfacturen

Nieuwe pensioenwet: meer zekerheid en duidelijkheid voor werknemers en gepensioneerden

Regelmatig worden wij geconfronteerd met vragen van leden over facturen met een dubieuze achtergrond. Vaak blijkt het dan te gaan om ‘spookfacturen’ waarbij het advies is om niet te betalen c.q. niet tot ondertekening van de offerte over te gaan. De Kamers van Koophandel publiceren een ‘signaallijst’ op internet, waarop u kunt nakijken of een bedrijf van een door u ontvangen factuur op deze lijst van fraudeurs voorkomt en waar u tevens voorbeeldbrieven kunt vinden om in verweer te gaan tegen deze facturen. Ondanks deze controlemogelijkheid verzoeken wij u om ook FHI in kennis te stellen van dergelijke facturen. Zo kunnen de overige leden worden

gewaarschuwd en een gezamenlijke melding aan de KvK worden gedaan als het een nieuwkomer betreft. < www.kvk.nl/artikel/artikel.asp?artikelID=50254& sectieID=59 Meer informatie: Andreas Meijer (033) 465 75 07 ([email protected])

Werknemers en gepensioneerden krijgen meer zekerheid over de (toekomstige) uitbetaling van hun pensioen. Daarvoor stelt het kabinet eisen aan de omvang van het eigen vermogen van de pensioenfondsen. Ook krijgen pensioendeelnemers een wettelijk recht op goede voorlichting

Hoed u voor FAIR Guide Geregeld hoort FHI van haar leden dat zij worden benaderd door malafide advertentieverkopers die ongevraagd facturen of verkapte aanbiedingen toesturen. Onlangs werd een aantal FHI-leden opnieuw benaderd door het bedrijf FAIR Guide voor het opnemen van de bedrijfsnaam in een gids. De leden kregen meteen een

orderbevestiging onder ogen met het verzoek deze te tekenen. De bedoeling is dat de ondernemer de rekening per ongeluk betaalt als hij even niet oplet. FHI blijft haar leden waarschuwen voor deze praktijken. Het beste is om niet op de aanbiedingen te reageren. <

Pas op voor www.bedrijfsrapport.com Het FHI-bureau heeft verschillende meldingen ontvangen over de website www.bedrijfsrapport.com. Deze site is inmiddels niet meer in de lucht. Bedrijven ontvangen een e-mail afkomstig van een particulier, waarin staat dat er op de site www. bedrijfsrapport.com een financieel risicorapport over hun bedrijf is te zien. Aan de bedrijven wordt gevraagd of deze informatie serieus moet worden genomen. Wanneer u de website bezoekt en u wilt informatie over een bedrijf opvragen, dient u eerst een 0909-tele-

8


foonnummer te bellen. Dit kost u 1,30 euro per gesprek. Hierna dient u op een balkje te klikken om het rapport in te zien. Daarop verschijnt een fictief standaardrapport, of krijgt u helemaal geen informatie te zien. Op de website staan geen contactgegevens van Bedrijfsrapport. Het e-mail adres van de particuliere afzender blijkt niet te bestaan. Ons advies is om alert te zijn wanneer u een dergelijk bericht ontvangt. Ook adviseren wij u om ontvangen berichten door te zenden aan het Steunpunt Acquisitiefraude (SAF) via de website www.fraudemeldpunt.nl. <


over hun pensioen. Verder wil het kabinet dat alle werknemers van 18 jaar en ouder kunnen deelnemen aan pensioenregelingen in hun bedrijf. Dit is de kern van het Wetsvoorstel voor de Pensioenwet. De ministerraad heeft hiermee ingestemd op voorstel van minister De Geus van Sociale Zaken

en Werkgelegenheid. Het wetsvoorstel wordt door minister De Geus voor advies naar de Raad van State gestuurd. Het voorstel wordt openbaar bij indiening in de Tweede Kamer. De minister streeft ernaar dat de Pensioenwet in 2006 wordt ingevoerd. Bron: RVD, 10.06.2005 <

Verpakkingenbeleid na 2005: bedrijven verantwoordelijk Op 28 juni is in het Staatsblad het KB gepubliceerd waarmee het Besluit beheer verpakkingen en papier en karton gedeeltelijk in werking treedt. Publicatie van het KB betekent dat vanaf 1 januari 2006 het bedrijfsleven verantwoordelijk wordt voor het behalen van de recyclingdoelstellingen van verpakkingen en dat zij aan gemeenten de kosten gaan betalen van de inzameling en recycling. Het Convenant Verpakkingen III loopt dan ten einde. De grootste verandering die het Besluit met zich meebrengt, is dat de producent/importeur vanaf


1 januari 2006 verantwoordelijk is voor het huishoudelijk afval en voor de organisatie en financiering van de gescheiden inname of inname en nascheiding van verpakkingen en van papier en karton niet zijnde verpakkingen. Ook maakt het Besluit het mogelijk statiegeld verplicht in te te stellen. Het ziet er naar uit dat de gevolgen voor de meeste deelnemers aan het FHI-cluster beperkt zullen zijn. De verplichting om te rapporteren/ monitoren zal echter blijven bestaan en worden uitgebreid voor bedrijven die nu als ‘onderdrempelig’ gelden (wat inhoudt dat zij minder dan 50.000 kg verpakkingsmateriaal op

de Nederlandse markt brengen óf minder dan vier werknemers hebben). Ook voor de uitvoering van het Besluit geldt dat dit in de praktijk alleen mogelijk is via een collectieve regeling. Hierbij dragen de producenten/ importeurs hun verantwoordelijkheid voor het behalen van de resultaten op het gebied van inzameling en verwerking over aan een uitvoeringsorganisatie. Uitvoeringsinstantie van het Convenant Verpakkingen III, SVM-PACT, werkt aan een voortzetting van het huidige collectief. Uiteraard houden wij u op de hoogte van verdere ontwikkelingen. Voor vragen kunt u contact opnemen met Andreas Meijer op telefoonnummer (033) 465 75 07. <

9

19-08-2005 12:29:56

Advertorial ■ CONJUNCTUUR

GEURT KOK OVER DE TECHNIEK VAN COMMUNICEREN

Conjunctuurbeeld:

GEURT KOK, DIRECTEUR MUNTZ MARKETING COMMUNICATION GROUP:

economie krimpt in eerste kwartaal 2005

‘Vermoei je doelgroepen niet. Boei ze!’ Organisaties in de zakelijke markt communiceren vaak te ingetogen en halen er daardoor niet alles uit wat erin zit. Dat is jammer en onnodig, want effectiviteit bereik je niet door voorzichtigheid, maar door zorgvuldigheid. Geurt Kok, directeur van de MUNTZ Marketing Communication Group, over de do’s en dont’s van effectieve

Het herstel van de Nederlandse

communicatie.

Analyse en onderzoek ‘Succesvol communiceren rust in principe op twee peilers. Een juiste strategische benadering – hoe en langs welke wegen kom ik in contact met mijn prospects en klanten – en een aansprekende creatieve vertaalslag. Maar mind you, zo simpel is dat niet. Want voordat je kunt beginnen aan een strategie, moet je eerst zorgen dat je je markten en concurrentie goed in kaart hebt. En een duidelijk beeld hebben van je doelgroepen. Wat zet ze in beweging? En wat houdt ze tegen? Zijn er bijkomende factoren die van invloed zijn? En hoe zit het met timing, budgetten en verwachtingspatronen?

Valkuilen Een te terughoudende, niet effectieve manier van communiceren is vaak het gevolg van een matige voorbereiding. Voorzichtigheid, angst en aannames regeren dan. Met als gevolg communicatie die niet communiceert. Die te veel wil vertellen, niet prikkelt of geen belofte inhoudt. Hoe waardevol een product of dienst ook is, als je de aandacht van je doelgroep niet kunt pakken, verkoop je maar weinig.

conjunctuur hapert. De economische

En dat lukt dus als je weet met wie je communiceert en langs welke wegen je je doelgroep het beste kunt bereiken. En inderdaad, soms is dat door zacht en ingetogen te fluisteren. Maar dan wel zo dat iedereen, tot in de verste uithoeken van je marktgebied, je hoort. En belangrijker nog, naar je luistert, je gelooft en vervolgens in beweging komt.

groei in het eerste kwartaal van 2005 is uitgekomen op -0,5%. Vorig jaar groeide het bruto binnenlands product nog met gemiddeld 1,7%. De eerste indicaties voor het tweede kwartaal geven een gemengd beeld, maar wijzen per saldo niet op een verdere verslechtering.

Succesvolle commerciële communicatie Effectieve communicatie is het resultaat van creativiteit en intelligentie. Bij Muntz zijn beide talenten ruim vertegenwoordigd. Onze ervaring in business-to-business, onze kennis van alle communicatiedisciplines, zoals reclame, PR en direct marketing, en onze ervaring met de moderne media stellen ons in staat om voor onze klanten in de zakelijke markt meetbaar succesvolle campagnes te ontwikkelen. En op die manier bij te dragen aan hun bedrijfsresultaat. Want uiteindelijk gaat het daar natuurlijk om.’

Luisterend publiek

De MUNTZ Marketing Communication

De aandacht pakken is overigens wat anders dan hard schreeuwen en in een afzender- en ontvangervreemde toon trachten op te vallen. De aandacht pakken is je publiek boeien, regelmatig prikkels uitzenden en zorgen dat men je gaat zien als een interessante partner.

Group bestaat uit twee vestigingen (Amersfoort en Apeldoorn) en een multimedia- en internetbureau, genaamd Revenew. Kijk voor meer informatie op

Satelliet 8, Amersfoort tel. 033-4502020, www.muntz.nl

In de industrie was het volume van de gemiddelde dagproductie in april iets kleiner dan in april 2004, maar de daling is minder dan de vorige maand. Het volume van de uitvoer van goederen was in april, na een globale correctie voor werkdagen, 7% hoger dan in een jaar eerder. Dit groeicijfer ligt iets hoger dan dat van het eerste kwartaal. De binnenlandse consumptie was in april lager dan een jaar eerder, net als in het eerste kwartaal, maar ook hier is de daling in april minder groot dan die in het eerste kwartaal. De ondernemers in de zakelijke dienstverlening verwachten in het tweede kwartaal meer orders en een hogere omzet. De ondernemers in de industrie zijn van mei op juni daarentegen veel pessimistischer geworden. Het consumentenvertrouwen daalde in juni opnieuw. De industriële afzet- en verbruiksprijzen zijn van april op mei dit jaar gedaald.

De laatste keer dat de industriële prijzen afnamen was in december vorig jaar. De inflatie daalde in het tweede kwartaal naar gemiddeld 1,5%. De rente is in juni verder gezakt. De rente van de jongste tienjarige staatslening daalde van gemiddeld 3,3% in mei naar gemiddeld 3,1% in juni. De ontwikkelingen op de arbeidsmarkt wijzen nog niet op een duidelijke verbetering. De voor seizoeninvloeden

gecorrigeerde werkloosheid is in de periode maart–mei 2005 gelijk gebleven. De werkgelegenheid is in het eerste kwartaal verder gekrompen, zij het minder dan in de vier voorafgaande kwartalen. In het eerste kwartaal is het aantal uitzenduren nagenoeg gelijk aan het voorafgaande kwartaal. Wel is het aantal vacatures in het eerste kwartaal verder gestegen. Bron: CBS <

Bruto binnenlands product (BBP) %-volumemutaties 4

1,2

3

0,9

2

0,6

1

0,3

0

0,0

-1

-0,3

-2

-0,6

-3

I

II

III

2002

IV

I

II

III

IV

I

2003

II

III

2004

IV

I

-0,9

2005

T.o.v. zelfde kwartaal vorig jaar (linkeras) T.o.v. vorige kwartaal seizoensgecorrigeerd (rechteras)

www.muntz.nl of www.revenew.nl


Investeringen in de industrie 1

11

x mln euro Singnalement.indd 10-11

9.000 8.500 8.000

19-08-2005 12:30:03

1 0

■ CONJUNCTUUR

I

■ CONJUNCTUUR

II

III

IV

-2

I

II

2

0,6

1

0,3

0

0,0

-0,3 de uitvoer 14% hoger dan een jaar -0,6 geleden. Voor de maand maart noteerde het -0,9 CBS I eerder II I I I de I V maanden I januari I Vnet als voor en februari een stijging van zowel de 2004 2005 import als de export. De uitvoer steeg In het eerste van dit vorig jaar jaar (linkeras) met 6% tot afgerond 24,1 miljard euro. T.o.v. kwartaal zelfde kwartaal groeide zowel de export als de import De invoer steeg ten opzichte van een jaar T.o.v. vorige kwartaal seizoensgecorrigeerd (rechteras) met 8% en daarmee minder hard dan geleden met 5% tot 20,8 miljard euro. in de tweede helft van 2004. Over die periode lag de waarde van de in- en Een deel van de waardestijging komt -1 VOORBURG (ANP) - De buitenlandse -2 handel groeit nog steeds, maar het tempo is aan het afnemen. Dat blijkt -3 I Bureau II III I I I het I I I Centraal IV uit cijfers van voor de Statistiek (CBS). 2003 2002

7.000 6.500 industrie

door hogere in- en uitvoerprijzen. Daar staat tegenover dat maart dit jaar één werkdag minder telde dan in 2004. Het handelsoverschot kwam uit op 3,2 miljard euro. Volgens het CBS sprong vooral de groei van de export naar Tsjechië en Zuid-Korea in het eerste kwartaal eruit. Die lag respectievelijk 65% en 56% hoger dan een jaar geleden. Bron: CBS <

Investeringen in de industrie 1

Producenten veel pessimistischer in juni x mln euro 9.000

De ondernemers in de industrie waren 8.500 in juni veel pessimistischer dan in mei. 8.000 Het producentenvertrouwen is uitge7.500 komen op -1,7. In vergelijking met mei 7.000 is dit een afname met 2,5 punt. Het is 6.500 de grootste daling in een 1995 1996 1997maand 1998 sinds 1999 twee jaar. Het producentenvertrouwen is samengesteld uit drie deelindicatoren: de

verwachte productie in de komende drie maanden, het oordeel van de ondernemers over de voorraden gereed product en het oordeel over de orderpositie. drie 2002 deelindicatoren in juni 2000Alle 2001 2003 2004zijn 2005 2006 lager uitgevallen. Vooral de producenten van halffabrikaten zijn minder positief over de verwachte productie

Producentenvertrouwen saldo % positieve en negatieve antwoorden 6 3 0 -3 -6 -9 -12

2001

2002

2003

2004

2005

III

IV

-0,3

-0,9

I

2004

-0,6

2005

III

I

IV

II

III

IV

-0,9

I

in de komende drie maanden en over hun voorraad gereed product. Over de orderpositie zijn alle producenten negatiever. Een op de negen ondernemers in de industrie verwacht lagere verkoopprijzen, een op de twintig verwacht hogere prijzen. In 2004 overtrof het aantal ondernemers dat verwacht de prijzen te verhogen nog de groep die een prijsdaling verwacht. Een op de zes ondernemers in de industrie verwacht de personeelsomvang in de komende maanden te verminderen. Een op de veertien ondernemers is van plan het personeelsbestand uit te breiden. Sinds begin vorig jaar is deze verhouding vrijwel onveranderd. Bron: CBS <

9.000

In alle bedrijfstakken van de 8.500 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 waren de ondernemers dit voorjaar 8.000 positief over hun voorgenomen 7.500 investeringen voor 2005. Vooral de 7.000 ondernemers in de metaal- en elektro6.500 1995 1996 1997 1998 technische industrie verwachtten Producentenvertrouwen een forse stijging. saldo % positieve en negatieve antwoorden 6 3 0 -3 -6 -9 -12

1)

2003

1999

2004

2000

2005

2001

2006

2002

2003

2004

2006

2005

Producentenvertrouwen

Zakelijke dienstverleners optimistisch over tweede kwartaal 2005 De ondernemers in de zakelijke dienstverlening verwachten in het tweede kwartaal van 2005 een verdere stijging van omzet en orders. Sinds eind 2000 zijn de zakelijke dienstverleners niet meer zo optimistisch geweest over orders en omzet.

saldo % positieve en negatieve antwoorden

6 2002 2003 2004 3 0 -3 -6 Oordeel orderontvangst zakelijke dienstverlening -9 -12 saldo % positieve en negatieve antwoorden

2001

2001

10

2003

2005

2004

0

Oordeel orderontvangst zakelijke dienstverlening

-5 -10

saldo % positieve en negatieve antwoorden

-15

10 5 0 -5 I

De zakelijke dienstverleners zijn in vier jaar niet zo positief geweest over de


2002

2005

5

De conjunctuurtest in de -20 zakelijke dienstverlening (exclusief R&D) betreft een -25 kwartaalonderzoek bij drie -30 branches: leasebedrijven, -35 computerservicebureaus en overige zakelijke dienstverlening (waaronder uitzendbranche, reclamebureaus, schoonmaakbranche, ingenieursbureaus en accountantsen administratiekantoren).

Oordeel orderontvangst zakelijke dienstverlening signalement augustus 2005

2002

1995 tot en met 2004 realisaties, 2005 en 2006 verwachtingen van ondernemers.

II

III

IV -10

1 9 9 9 -15

I

II

III

2000

IV

I

II

III

IV

2001

I

II

2000

III

IV

I

II

2002

-20 werkgelegenheidsontwikkeling in hun branche. Een op de drie ondernemers -25 in de zakelijke dienstverlening wil in -30 het tweede kwartaal van 2005 meer -35 in dienst nemen, terwijl maar mensen I II III IV I II III IV een op de negen verwacht de perso- I 1999

12

II

T.o.v. vorige kwartaal 2(rechteras) 003 2004 2005 2 0seizoensgecorrigeerd 02 De ondernemers in de industrie gaven Met uitspraken over hun investerings17% lager uitkomen dan in 2005. in het voorjaar van 2005 aan dat zij plannen T.o.v. voor zelfde 2006 waren de vorig industriTerughoudendheid over een volgend kwartaal jaar (linkeras) verwachten dit jaar 20% meer te zullen ele ondernemers in het voorjaar van kalenderjaar is gebruikelijk voor de T.o.v. vorige kwartaal seizoensgecorrigeerd (rechteras) investeren dan in 2004. De waarde van 2005 nog erg voorzichtig. De waarde investeringsverwachting die onderne1 Investeringen inin degebruik industrie in gebruik te nemen investeringen in van de te nemen investerinmers in het voorjaar uitspreken. 2005 werd beduidend hoger ingeschat Bron: CBS < x mln euro gen zal in 2006 naar hun verwachting dan een half jaar eerder. Toen dachten 9.000 de ondernemers in de industrie in8.500 2005 Investeringen in de industrie 1 nog 5% meer te gaan investeren 8.000 dan 7.500 in 2004. x mln euro

Bruto binnenlands product (BBP)

0,9

I

I II I II III V T.o.v. zelfde kwartaal vorig jaarI (linkeras)

CBS: groei buitenlandse handel vlakt af 3

IV

2003

-3

1,2

III

Meer investeringen verwacht in 2005 2002

%-volumemutaties 4

0,0

-0,6

-1

-3

0,3

-0,3

0

-2

0,6

0,0

1

-1 FEDERATIE VAN TECHNOLOGIEBRANCHES

0,3

2

II

III

IV

I

2003

II

III

IV

2004

I

II

2005

neelsomvang te verminderen. De computerservicebureaus spannen de kroon. Meer dan de helft verwacht de personeelsomvang uit te breiden. Bron: CBS < III

2001

IV

I

II

III

2002

IV

I

II

III

IV

I

2003

II

III

IV

2004

13

saldo % positieve en negatieve antwoorden 10 Singnalement.indd 12-13

5

19-08-2005 12:30:08

I

II

2005


■ FEDERATIEF

■ FEDERATIEF

FHI gaat exportsubsidieregeling PSB uitvoeren FHI is uitvoerder geworden van de EVD-subsidieregeling PSB (Programma Starters op Buitenlandse markten). De regeling is ingesteld om de export van Nederlandse bedrijven te bevorderen. Het eerste internationaliseringplan van FHI-lid NESS is inmiddels goedgekeurd. NESS, wat staat voor Neuromuscular Electrical Stimulation Systems, is een bedrijf dat zich toelegt op het ontwikkelen en vermarkten van revalidatieproducten. De Subsidieregeling Programma Starters op Buitenlandse markten (PSB) 2004 heeft tot doel mkb-bedrijven, die over geen of weinig exportervaring beschikken, te ondersteunen bij het betreden van een nieuwe of praktisch nieuwe buitenlandse markt. PSB is van toepassing op alle landen in de wereld. Voor FHI-leden betekent dit dat zij in aanmerking kunnen komen voor een subsidie voor: • het laten uitvoeren van een marktverkenning; • het laten selecteren van en contact

•

• • • •

EU MOET BIJ WTO VOORKEURSPOSITIE CLAIMEN VOOR MKB

leggen met potentiële zakenpartners en andere relevante partijen; het met een stand deelnemen aan één of meerdere buitenlandse of internationale vak- of jaarbeurzen, congressen of symposia; het laten ontwikkelen en vervaardigen van presentatiemateriaal; het behalen van een exportrelevant diploma; het inwinnen van handelsgerelateerd, specialistisch juridisch advies; het aanvragen van één of meerdere internationale octrooien.

De Europese Unie moet bij de onderhandelingen over de nieuwe overeenkomst van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) een voorkeurspositie eisen voor het midden- en kleinbedrijf in de lidstaten bij overheidsaanbiedingen. De Verenigde Staten hebben dit tien jaar geleden al geregeld. MKB-Nederland en twintig hightech bedrijven willen dat Europese mkb-ondernemingen dezelfde rechten krijgen.

De subsidie bedraagt 50% van de gefactureerde kosten met een maximum subsidiebedrag van € 11.500,-. De maximale bijdrage per bovengenoemde activiteit is echter € 5.750,-. Bij de uitvoering maakt FHI gebruik van exportconsulent Harry van de Pol. De heer Van de Pol heeft een ruime ervaring en begeleidt leden geheel kosteloos tijdens het gehele subsidietraject. Bedrijven die gebruik willen maken van de PSB-regeling of vragen hebben

kunnen contact opnemen met Andreas Meijer van het FHI-bureau op telefoonnummer (033) 465 75 07. <

ONTSLAGRECHT MAAKT WERKGEVER HUIVERIG VOOR NIEUW PERSONEEL Meer flexibiliteit op arbeidsmarkt dringend nodig. Het huidige ontslagrecht remt de flexibiliteit op de arbeidsmarkt en daarmee de economische ontwikkeling. Werkgevers durven uit angst voor lange en lastige procedures en hoge ontslagvergoedingen geen nieuw personeel aan te nemen. Dit blijkt uit een enquête van TNS-NIPO in opdracht van MKB-Nederland. Voorzitter Loek Hermans presenteerde de uitkomst tijdens de jaarlijkse Zomerborrel in Den Haag op 14 juni 2005.

De mkb-koepel concludeert dat het ontslagrecht op korte termijn moet worden aangepast en doet daartoe een aantal voorstellen. MKB-Nederland stelt voor dat werkgever en werknemer nu in één maand, in plaats van nu twee maanden, uit elkaar kunnen. Dit kan onder meer door de zogenoemde verwijtbaarheidstoets niet meer altijd toe te passen. En door de opzeggingstermijn te verkorten door de dag van de ontslagaanvraag te tellen als de eerste dag van de opzegtermijn.

Ook wil MKB-Nederland af van het automatisme dat werknemers bij procedures via de kantonrechter automatisch een geldbedrag krijgen toegekend. Verder wil MKB-Nederland ook af van het last in first out systeem (lifo) dat geldt bij ontslag om bedrijfseconomische redenen. MKB-Nederland vindt namelijk dat werkgevers zelf hun keus moeten maken. Bovendien moet het principe van onmisbaarheid vaker kunnen worden toegepast. Bron: Kaderinfo <

Dankzij de voorkeurspositie kunnen de overheden van de EU-landen een bepaald deel van de opdrachten reserveren voor het eigen mkb. Dat zo’n maatregel werkt, bewijst de Amerikaanse situatie. De overheid daar besteedt in technologische innovatieve sectoren jaarlijks 40% van de opdrachten bij het mkb. De EU-leden blijven steken op 5%. Om de concurrentiepositie met de VS helemaal gelijk te trekken, moet tegelijkertijd de Amerikaanse markt voor openbare aanbestedingen zich openen voor mkb-bedrijven, vindt MKBNederland. Andersom is dit al het geval. De wereldmarkt moet vrij en wederkerig toegankelijk zijn, aldus de ondernemersorganisatie. Een persconferentie in Nieuwspoort is aangevraagd door FHI, MKBNederland en Sun&Sup, een groep van 20 Europese start-up bedrijven aangesteld door de Europese Commissie. De suggesties van de drie partijen zijn inmiddels overgenomen door minister Brinkhorst van Economische Zaken.

Website FHI krijgt afgeschermd ledengedeelte Vanaf deze zomer beschikt FHI naast haar reguliere website www.fhi.nl ook over een gedeelte dat alleen voor FHI-leden bestemd is leden.fhi.nl. Naast diverse downloads zoals de standaard service overeenkomst (SSO) en het proefplaatsingsconvenant, is er onder andere informatie te vinden over de exportgroep en over diverse HRM-onderwerpen. De FHI-leden worden door middel van een mailing verder geïnformeerd over het afgesloten ledendeel. Het ledendeel is voor FHI een proefproject, alle opmerkingen en suggesties voor verdere optimalisatie van deze website zijn welkom via e-mail. Ingrid van Boxtel houdt zich bezig met webbeheer, haar e-mail adres is [email protected] <

Afvalscheiding achteraf beste voor mileu Overheid en bedrijfsleven moeten investeren in installaties die verpakkingen en andere materialen geautomatiseerd uit het afval halen. Deze aanbeveling heeft SVM-PACT onlangs

gedaan. SVM-PACT voert de afspraken uit van het Convenant Verpakkingen, waar ook FHI en MKB-Nederland partner in zijn. Bron: Kaderinfo, MKB-Nederland <

Bron: Kaderinfo / Persbericht MKB-Nederland<

14




15

19-08-2005 12:30:13


■ FEDERATIEF

■ FEDERATIEF

Collectieve zakenreisverzekering FHI biedt dekking over gehele wereld

Samenwerking Graydon en FHI viert eerste lustrum

Werknemers van FHI-lidbedrijven maken waarschijnlijk regelmatig buitenlandse reizen, hetzij voor zakelijke besprekingen, trainingen en/of seminars. De collectieve zakenreisverzekering van FHI biedt dekking over de hele wereld. Kijk op www.hbr.nl voor meer informatie. De premie bedraagt € 53,70 per medewerker per jaar. Alle medewerkers

Vijf jaar geleden zetten FHI en Graydon de eerste handtekening onder de samenwerking. En inmiddels vieren zij samen het eerste lustrum. Nog elk jaar komen er weer extra voordelen voor de FHI-leden bij.

die naar het buitenland reizen dienen te worden aangemeld. De minimumpremie per polis bedraagt € 100,- per jaar. Voor eventuele vragen of een offerteaanvraag kunt u uiteraard contact opnemen met het FHI-bureau of HBR Branche Verzekeringen B.V. Het telefoonnummer van HBR is (023) 526 07 68. Graag vragen naar onderstaande contactpersonen: de heer Rooker, de heer Salamony of de heer Sewnarain. <

De creditmanagementdiensten van Graydon besparen geld. En een groot deel van de leden maakt tegen een gereduceerd tarief gebruik van de diensten van Graydon, zoals bedrijfsinformatie, monitoring, debiteurenbeheer, incasso, training en detachering. Met name op het gebied van debiteu-

Nieuwe mogelijkheden voor de Arbo-dienstverlening Reeds eerder meldden wij dat per 1 juli 2005 de Arbo-regelgeving is aangepast. De belangrijkste wijzigingen zijn: • Geen verplichte aansluiting meer bij de Arbo-dienst. Met instemming van de personeelsvertegenwoordiging kunt u voor de dienstverlening op het gebied van verzuimbegeleiding en reïntegratie, RI&E, arbeidsgezondheidskundig spreekuur en periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek ook bij andere gecertificeerde deskundigen terecht. Uiteraard blijft u met uw huidige aansluiting bij ArboNed voldoen aan de wettelijke bepalingen op dit gebied. • Aanwijzing van een preventiemedewerker die op het gebied van de RI&E en voorlichting en instructie rond arbo en veiligheid een sleutelrol vervult in uw bedrijf. 16


Voor mkb-bedrijven betreft het hier een deeltaak die u aan één van uw medewerkers kunt opdragen. • Mogelijkheid om door een externe, gecertificeerde deskundige uw RI&E periodiek schriftelijk te laten toetsen. Daarvoor moet u wel de beschikking hebben over een zogenaamde branche-RI&E. Momenteel ontwikkelt ArboNed in opdracht van FHI zo’n instrument, dat naar verwachting na de zomervakantie wordt gepresenteerd.

De Europese Unie moet harde garanties geven dat het midden- en kleinbedrijf 8 miljard euro kan benutten van de onderzoeksbudgetten. Nu is dat maar een schamele 1,4 miljard euro. Binnenkort behandelt het Europees Parlement de voorstellen van de Commissie voor de Kaderprogramma’s 2007-2013. Bron: Kaderinfo, MKB-Nederland <

Ongevallenverzekering wordt belangrijker door nieuwe WAO (Wet Arbeid Ongeschiktheid) Afgelopen 21 juni 2005 heeft de regering besloten om de nieuwe WAO (WIA) door te voeren per 1 januari 2006.

Momenteel vindt er tussen FHI, ArboNed en HBR-Brancheverzekering overleg plaats om de mogelijkheden te bezien voor een nieuwe verzuimverzekering waarin de beschikbaarheid en inzet van de bedrijfsarts is meegefinancierd. Vóór 1 oktober hoort u hierover meer.

Wellicht kan een goede collectieve ongevallenverzekering voor uw personeel een deel van de financiële problemen oplossen, dan wel voor enige jaren uitstellen. De uitkering die men bij blijvende invaliditeit ontvangt, kan worden gebruikt voor een tijdelijke inkomenszekerheid. Met de extra tijd die een werknemer hierdoor krijgt, is het wellicht wel mogelijk om de omscholing en het vinden van een nieuwe baan te realiseren. En hierbij geldt hoe hoger de uitkering, hoe meer inkomenszekerheid. Er zullen later ook

Houd ons op de hoogte van eventuele aanbiedingen die u in dit verband van andere verzekeraars krijgt en legt u zich nog niet definitief vast. Ook ten aanzien van de ondersteuning van uw preventiemedewerker zijn wij in overleg met ArboNed. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Andreas Meijer (033) 465 75 07.< signalement augustus 2005

renbeheer en bedrijfsinformatie volgt Graydon een vooruitstrevende route. Inmiddels is er een compleet systeem voor hoogwaardig debiteurenbeheer ontwikkeld. Dit systeem, Argentis genaamt, verzorgt een verregaand geautomatiseerd debiteurenbeheer. Ook op het gebied van bedrijfsinformatie is er een nieuw systeem ontwikkeld. Graydon Data Services biedt de mogelijkheid om (adressen)bestanden te selecteren, te verrijken, op te schonen en/of te monitoren. Met dit servicesysteem zijn de meest actuele gegevens altijd gegarandeerd. FHI-leden kunnen gebruik maken van de speciale tariefsafspraken met Graydon. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Andreas Meijer, tel: (033) 465 75 07. <

ACHT MILJARD ONDERZOEKSBUDGET EUROPA MOET NAAR MKB


andere verzekeringsmogelijkheden op de markt worden gebracht die specifiek van toepassing zijn op de nieuwe WIA. De dekking is vierentwintig uur per dag van kracht, zowel tijdens als buiten de beroepsuitoefening. Het premiepromillage voor deze verzekering bedraagt bij een deelname: • tot 25 werknemers 0,29% • van 25 tot 100 werknemers 0,25% • boven 100 werknemers 0,22% <

17

19-08-2005 12:30:30


■ FEDERATIEF

■ FEDERATIEF

Flikkerende reclame en irritante pop ups

Hilde Geijtenbeek verlaat FHI na 23 jaar

Twee jaar na de lancering van Instrumentengids.nl plaatste CaTeC bv uit Wateringen op 31 mei 2005 het 1000e persbericht. Dat al na twee jaar duizend artikelen zijn geplaatst is voor het FHI-bureau geen verrassing. Het bereik aan potentiële klanten is groot en divers. Uit de bezoekersgrafiek valt af te leiden dat Instrumentengids.nl per week door meer dan 5.000 bezoekers wordt bezocht. Zakelijk en Informatief

In tegenstelling tot andere commerciële catalogussites worden geen flikkerende reclame of irritante pop ups geplaatst. Omdat Instrumentengids.nl vanuit de vereniging FHI kostenneutraal wordt beheerd, kunnen we het zakelijk en informatief houden. En dat werkt. Persberichten

Gemiddeld twee keer per dag worden er korte berichten geplaatst over uiteenlopende onderwerpen. Het gaat vaak in een paar zinnen over een nieuw product of dienst. Die korte berichten houden de pagina’s lekker leesbaar en dat maakt de doorloopfrequentie hoog, wat de nieuwswaarde weer ten goede komt. Bij het nieuwe ontwerp in 2003 was hier op gehoopt en het is leuk om vast te stellen dat de formule werkt.

18


Hoe ging het plaatsen van berichten ook alweer…

Log in op de onderhoudsmodule van Instrumentengids.nl met uw persoonlijke codes. Ga vervolgens naar de tab ‘ProductNews’ en schrijf of plak de tekst in het daarvoor bestemde tekstvak. Klik op bericht toevoegen. Het artikel staat nu bovenaan in de lijst op de startpagina. Rendement

Dat er interessante contacten worden gelegd blijkt uit de vele informatieaanvragen van bezoekers. Uit de industrie, wetenschap en gezondheidszorg komen veel vragen die automatisch worden doorgestuurd naar de deelnemers. Er is nog genoeg stof voor verbetering en vernieuwing. Gelukkig denken ook verscheidene deelnemers mee over de ontwikkeling van de site. Er is een aantal zeer goede ideeën binnengekomen waar we zeker mee aan het werk gaan. De functionaliteiten moeten beter kunnen en strakker aansluiten op de wensen van de deelnemers en de bezoekers.

FHI WORDT 50 JAAR Op 6 april 1956 was de oprichting van de vereniging Het Instrument een feit. Uiteraard zijn er in de afgelopen 50 jaar behoorlijk wat wijzigingen in de organisatie geweest, maar de oorsprong van de oprichting, de vakbeurs HET Instrument, is na al die jaren nog steeds een bindend element van FHI. Na bijna 50 jaar is er veel meer dat de leden bindt. Maar de basis is gelijk gebleven: de vier branches werden in 1956 al gedefinieerd en de ‘lean & mean’-filosofie op basis van profijtbeginsel stamt ook uit die tijd. Inmiddels kijken we uit naar 6 april 2006, om samen met alle leden en relaties samen het 50-jarig bestaan te vieren. Noteer nu vast de data in uw agenda, zodat ook u van de partij bent. De persoonlijke uitnodiging ontvangt u in het najaar! Kleine vooruitblik: • Donderdag 6 april 2006 FHI bestaat officieel 50 jaar Receptie voor alle relaties van FHI (Jachtslot de Mookerheide) • Vrijdag 7 april 2006 FHI-ledenfeest (Wijnfort te Lent)

Na 23 jaar trouwe dienst heeft Hilde Geijtenbeek-Veenendaal per 1 juli FHI verlaten. Overigens werkte Hilde daarvoor nog vijf jaar als oproepkracht voor FHI. Hilde: “Ik heb altijd met heel veel plezier bij FHI gewerkt, al die jaren zijn dan ook omgevlogen. Ik kijk terug op leuke jaren waarbij goede contacten en relaties met de FHI-leden centraal stonden.” Wat was je functie bij FHI precies?

“Mijn hoofdtaak was de ledenadministratie. Verder hield ik me bezig met het trendonderzoek en vacuümstatistiek en was ik gastvrouw bij alle door FHI georganiseerde beurzen. Bijvoorbeeld zorgde ik voor de ‘bevrouwing’ van international visitors center tijdens HET Instrument. Binnen het kantoor van FHI was ik verantwoordelijk voor de ‘leuke’ dingen van personeelszaken, van het regelen van verjaardags-

‘Oud en nieuw’ van medewerkers bij FHI ‘Oud’ Hilde Geijtenbeek-Veenendaal heeft op 1 juli 2005 na 23 jaar trouwe dienst afscheid genomen van FHI. Hilde’s hoofdtaak van de laatste jaren was de ledenadministratie (zie ook interview in dit Signalement). Annika van de Bovenkamp-Van Baars verlaat FHI eind augustus. Na ruim vier jaar verantwoording voor communicatie & beurzen, gaat zij vanaf 1 september 2005 aan het werk bij TFC in Velp. ‘Nieuw’ Branche Industriële Automatisering

Per 1 maart 2005 heeft Eelco van Harten als branchemanager IA het managementteam van FHI weer op sterkte gebracht. Zijn managementassistente Esther van Ingen is officieel vanaf 6 juni 2005 in dienst gekomen.

Voor meer informatie over www. instrumentengids.nl kunt u contact opnemen met: FHI, Jerry Visser of Bertram Poort, e-mail: [email protected] <



cadeaus tot het verzorgen van de kerstpakketten.” Welke herinnering is je in het bijzonder bijgebleven?

“Tijdens de opbouw van de 22ste editie van HET Instrument in 1998, brak er brand uit in de stand van ABB. Eén van mijn collega’s die bij ons bekend staat als een grappenmaker, belde naar Kees en naar het kantoor. Niemand geloofde hem natuurlijk. Er is toen keihard gewerkt om de schade te herstellen. Gelukkig kon de beurs ’s maandags gewoon open… ABB heeft zelfs nog wat verbrande spullen tentoongesteld.”

mijn hartelijke dank. Mijn huis was één grote bloemenstal.” Wat zijn je plannen voor de toekomst?

“Ik ga samen met mijn man Gé genieten van ons kleinkind. En misschien stort ik me wel op vrijwilligerswerk. Achter de geraniums zitten is dus absoluut niet aan de orde.” Hilde wenst de mensen van FHI en alle lidbedrijven alle goeds voor de toekomst toe. <

Hoe vond je je afscheid?

Hilde: “Mijn afscheid was erg leuk, ik heb ervan genoten. Ik vond het enig dat veel oud-collega’s speciaal voor mij naar het FHI-kantoor zijn gekomen. Het was een soort van reünie ook voor hen. Esther van Gemeren heeft er heel veel werk en tijd ingestoken. Daarvoor nog

Laboratorium Technologie/ Medische Technologie

Remco Siebols is vanaf 6 juni werkzaam als branchemedewerker voor de branches Laboratorium Technologie en Medische Technologie. Sandra van Dusschoten is Liesbeth Kamp per 1 april 2005 opgevolgd als managementassistente voor de Laboratoriumbranche. Liesbeth Kamp blijft managementassistente voor Medische Technologie. Bureauondersteuning/secretariaat

Shirley van Schaarenburg werkt sinds 3 januari 2005 als administratief medewerkster en telefoniste/receptioniste. Ingrid van Boxtel is sinds 1 mei 2005 verantwoordelijk voor webcommunicatie. De uitbreiding van het FHI-bureau heeft te maken met de wens van het federatiebestuur om de dienstverlening aan de leden verder te intensiveren en te professionaliseren, alsmede de groei van het aantal clusters van bedrijven dat zich aansluit bij de federatie van technologiebranches. Daarnaast doet

het overheidsaspect dat zich richt op meer innovatie en de respons van de FHI-leden daarop, een extra beroep op de capaciteit binnen het bureau van de federatie. < Eelco van Harten

Remco Siebols

Esther van Ingen

Ingrid van Boxtel

Shirley van Scharenburg

19

19-08-2005 12:30:48


■ FEDERATIEF

■ FEDERATIEF

Kennismaking met Marieke Heiner, juridische ‘steunpilaar’ voor FHI-leden Leden van de FHI-branches doen steeds vaker een beroep op het bureau van de federatie om ondersteuning bij juridische kwesties. Logisch, want waar de juristerij complexer wordt, kun je het beste daar te rade gaan waar het wiel al eerder is uitgevonden. Veel kwesties hebben een repeterend karakter, maar komen per bedrijf of per algemeen advocatenkantoor sporadisch voor. Mr. Andreas Meijer is binnen het FHI-kantoor de man voor de eerstelijns vragen en erg specifieke branchekwesties. Om vanuit een achtergrond van opgebouwde kennis van de FHI-branches ook te kunnen voldoen aan kosteneffectieve ondersteuning bij juridische kwesties die per kwestie meer begeleiding vragen, is FHI in 2002 een samenwerking aangegaan met mevrouw mr. Marieke Heiner. Inmiddels is zij bij veel lidbedrijven bekend van ‘kwesties’ en steeds kreeg FHI van de betrokken leden positieve respons over haar dienstverlening. Reden voldoende om haar zelf eens aan het woord te laten en te vragen hoe zij één en ander ervaart.

Wie is Marieke Heiner?

“Ik ben zelfstandig advocaat en juridisch adviseur. Na afronding van mijn rechtenstudie in 1988 ben ik de advocatuur in gegaan. Sinds vijf jaar werk ik in Amersfoort. Ik adviseer zo praktisch en efficiënt mogelijk.” Hoe is de samenwerking met FHI tot stand gekomen?

“Het kantoor van FHI en mijn werkplek zijn in hetzelfde gebouw gevestigd. Zo’n drie jaar geleden heeft FHI mij als juridisch adviseur benaderd en is onze samenwerking ontstaan. Die is nog steeds erg plezierig.” Wat doet u voor de FHI-leden?

“Meestal gaat het om juridische advisering. Dat kan een eenmalig advies zijn maar als het noodzakelijk is, begeleid ik een cliënt bij procedures. Het is ook voorgekomen dat ik met één van jullie leden naar de rechtbank moest.” Voor welke zaken wordt u het meest benaderd en is er sprake van een trend?

“De meeste zaken die bij mij terechtkomen, hebben betrekking op arbeidsen contractrecht. Dat zijn zaken die eigenlijk altijd actueel zijn. Daarom kun je moeilijk van éen trend´ spreken.” FHI-leden zijn technologiebedrijven. Hebt u specifieke kennis op dat gebied?

“Vanuit mijn studie en achtergrond heb ik geen kennis op het gebied van technologie. Maar in de loop der jaren heb ik wel een zekere affiniteit met

20


de bedrijven en dus met ´technologie´ opgebouwd. Bedrijfsbezoeken - met soms een rondleiding - hebben daar wel bij geholpen.” Wat is uw ervaring met onze lidbedrijven, zijn het lastige cliënten?

“Nee, absoluut niet. Jullie leden zijn juist heel doelgericht in hun vraagstelling. Bovendien zijn ze ook heel accuraat. Dat blijkt onder meer bij het aanleveren van stukken. We hebben natuurlijk ook eenzelfde doel: samen een probleem op de beste manier oplossen.”

“De samenwerking met FHI en jullie leden verloopt heel plezierig.” Wat zijn de meest gemaakte juridische fouten bij de FHI-leden?

“Ik kan geen specifieke fouten noemen. Over het algemeen vind ik dat de bedrijven goed voorgelicht zijn. Doen zich kwesties voor waarbij meer expertise nodig is dan het bedrijf in huis heeft, dan wordt FHI benaderd. En indien nodig, word ik ingeschakeld. De FHI-leden bereiden zich naar mijn mening ook altijd goed voor.” Hoe snel moet je als ondernemer dreigen met juridische procedures?

“Problemen kunnen meestal minnelijk geschikt worden. Zeker als er commer-

ciële belangen in het spel zijn, probeert men een kwestie zo snel mogelijk op te lossen. Pas als dat echt niet lukt, wordt een procedure aanhangig gemaakt.” Welke juridische kwesties zullen volgens u meer gaan spelen in de toekomst?

“Je merkt dat de verslechterde financieel-economisch situatie in Nederland ertoe leidt dat bedrijven zich harder moeten opstellen. Maar ik kan onmogelijk voorspellen welke juridische vraagstukken in de toekomst vaker gaan spelen. Zeker is in ieder geval dat arbeidszaken en contractrecht belangrijke onderwerpen zullen blijven.” Mochten onze leden naar aanleiding van dit interview juridische vragen hebben, hoe moeten ze dan reageren?

“FHI-lidbedrijven kunnen contact opnemen met jullie eigen jurist Andreas Meijer. Hij beoordeelt in eerste instantie of hij de zaak zelf kan oplossen. Is dat niet het geval dan doet FHI een beroep op mijn expertise. Soms word ik ook wel eens benaderd voor een second opinion in een bepaalde zaak. De onderneming wil dan checken of ze op de goede weg zit. Ook zo’n vraag loopt via Andreas Meijer.” Heeft u ten slotte nog vragen en/of opmerkingen?

“De samenwerking met FHI en jullie leden verloopt heel plezierig. Ik vind het leuk en interessant om voor jullie lidbedrijven te mogen werken.” <


Twee FHI-bestuursleden geridderd April is de maand van de lintjes, dit jaar waren er twee FHI-bestuursleden die in de bloemetjes gezet werden en deze eervolle benoeming in ontvangst mochten nemen. Op 29 april is de voorzitter van de federatie van technologiebranches FHI, ir. Tom Fransen door Koningin Beatrix benoemd tot ridder in de orde van Oranje Nassau. Enkele weken later, op donderdag 12 mei, werd ook de heer W. Jouwsma, bestuurslid van de branche Industriële Elektronica en voorzitter van MinacNed de vereniging voor Microsysteem- en Nanotechnologie, door Hare Majesteit benoemd tot ridder in de orde van Oranje Nassau. Op het stadhuis van Delft speldde burgemeester Verkerk de heer Fransen namens Hare Majesteit de versierselen op. Fransen is sinds 2001 voorzitter van FHI, na een lange voorgeschiedenis als bestuurder in verschillende van de aangesloten branches. De heer Jouwsma ontving uit handen van de burgemeester van de gemeente Berkelland A.Z. Evenhuis-Meppelink zijn speldje. De heer Jouwsma is een van de medeoprichters van Bronkhorst High-Tech. De firma houdt zich bezig

met de ontwikkeling en fabricage van meet- en regelinstrumentatie op basis van elektronische sensoren. Fransen is tot einde van dit jaar voorzitter van FHI, waarna een publiek afscheid volgt tijdens de viering van het

vijftig jarig bestaan van de federatie op 6 en 7 april 2006. De heer Jouwsma zal zich de komende jaren blijven inzetten voor FHI en haar aangesloten lidbedrijven. <

ir. Tom Fransen

de heer W. Jouwsma

DISCUSSIE ‘LANGER WERKEN’ TIEN UITGANGSPUNTEN VAN MKB-NEDERLAND Uit onderzoek is gebleken dat driekwart van de mkb-bedrijven in Nederland voorstander is van ‘langer werken’. Daarom heeft MKB-Nederland tien punten opgesteld die ze als uitgangspunten hanteert in de discussie: • verlenging van de werktijd is een besparing op loonkosten; • geen (her-)invoering van dé standaard 40-urige werkweek, maar


variaties van 35 tot 45 uur; • flexibel kunnen inspelen op productiemogelijkheden; • geleidelijke afbouw van adv-dagen, extra gewerkte uren komen voor rekening van de werkgever, werknemer en overheid; • ontwikkeling naar urencontracten op kwartaal- of jaarbasis; • CAO-afspraken moeten meer raamafspraken worden;

• vergoedingen voor inconveniënte uren en overwerk tegen het licht houden; • gemiddelde arbeidsduur van deeltijdwerkers niet op voorhand verhogen; • slimmer en innovatiever werken, maar ook harder en langer; • contractlonen meer resultaatafhankelijk maken. Bron: Kaderinfo, MKB-Nederland<

21

19-08-2005 12:30:55


■ FEDERATIEF

■ FEDERATIEF

Slaat in als een bom!

Mensenkennis

“FHI-leden kunnen geld verdienen aan middelbaar onderwijs.” Zo’n bericht slaat in als een bom en het is nog waar ook. Dankzij de betrokkenheid van FHI bij het Jet-Net project kunnen leden in het komende schooljaar putten uit een financiële bron van Jet-Net.

Deed u op 5 juni ook mee met KRO’s Nationale Karaktertest? In elk geval hebben bijna een miljoen mensen er interesse voor getoond. De meesten zullen nu ook wel weten of ze als enneagramtype overwegend een baas, perfectionist, helper, bemiddelaar, romanticus, loyalist, waarnemer of levensgenieter zijn.

Wat is Jet-Net ook al weer?

Leren van participanten

Jongeren en Technologie Netwerk Nederland is een samenwerkingsverband tussen bedrijfsleven, onderwijs, intermediaire organisaties en de ministeries van OCW en EZ met het doel het onderwijs in de bèta en technische vakken interessanter te maken voor leerlingen én docenten in het voortgezet onderwijs. Naast FHI zijn de volgende bedrijven participerend: Akzo Nobel, Corus, DOW, DSM, Festo, GTI, IBM, Koninklijke Marine, Océ, Philips, Shell, Siemens, TNO en Unilever.

Op de website www.jet-net.nl is een database toegankelijk gemaakt welke initiatieven door de bedrijven worden uitgevoerd bij voortgezet onderwijs. Zo kunt u in deze database een beeld krijgen van de variatie aan activiteiten en voorbeelden zien van wat er concreet gedaan wordt. Deze informatie toonden de Jet-Net participanten ook op de docentendag van 9 juni 2005. Naast het genoegen om Hans Wijers eens te horen spreken en in een prettig netwerk van bedrijven te zitten, is de grootste stimulans om met docenten mee te denken over technisch onderwijs. Als betrokken bedrijf kunt u meewerken aan de techniek-keuze van de jeugd en wie de jeugd heeft…

Dus dat is ook iets voor ons? Hoe werkt dat dan?

Een bedrijf organiseert een gastles of excursie voor praktijkinbreng in het voortgezet onderwijs. Daarbij wordt materiaal gebruikt en dan hebben we het niet over een presentatie of uitreikstukken, maar concreet materiaal vanuit uw bedrijfspraktijk. Dit initiatief wordt voorgesteld aan Jet-Net en na goedkeuring ontvangt u maximaal 1.000 euro. Voor de FHI-leden is een potje van maximaal 25.000 euro beschikbaar.

Ja! Het is zelfs voorstelbaar, dat het in uw bedrijf zeer eenvoudig te regelen is. Scholen zijn al gebaat bij het kunnen gebruiken van hightech meetapparatuur, wat op een vrijdagmiddag organisatorisch te regelen is. De bestuursleden van de branche Laboratorium Technologie hebben zich het afgelopen jaar actief bezig gehouden met gastlessen op middelbare scholen. U heeft wellicht al allerlei projecten met middelbare scholen, welke op het Jet-Net platform getild kunnen worden. En … u kunt leren van de huidige participanten van Jet-Net.

Meer geld voor toepassing kennis Het ministerie van Economische Zaken moet meer geld uittrekken voor kennistoepassingen dan de schamele 10% van het budget die nu beschikbaar is. Dat zegt MKB-Nederland in reactie op de voorstellen van EZ voor herijking van de verschillende innovatie-(subsidie)regelingen voor ondernemers. Voor meer info kijk op www.mkb.nl

Voor meer informatie: Paul Petersen (033) 465 75 07 ([email protected]) <

NIEUWE HANDELSMISSIES NAAR POLEN EN NOORWEGEN MKB-Nederland organiseert dit najaar weer twee handelsmissies. Polen (16 tot en met 18 oktober) en Noorwegen (30 oktober tot en met 2 november) staan op het programma. Voor meer informatie over deze missies en de wijze van aanmelden surft u naar www.internationaalondernemen.nl Bron: Kaderinfo, MKB-Nederland <

Bron: Kaderinfo, MKB-Nederland

22


< signalement augustus 2005

TIEN TIPS VOOR PRESENTATIES EN INTERVIEWS VAN TINEKE VERBURG

Column Freek Roose Persoonlijkheids- of gedragstesten genieten een toenemende belangstelling. Dat is niet verkeerd. Het is niet alleen maar ‘nice to know’. Er zit meer achter. Wie zichzelf beter kent, zal scherper kunnen zien voor welke activiteiten hij of zij al dan niet geschikt is en zal beslissingen daarover met meer zelfvertrouwen kunnen nemen. Vooral jongeren die keuzes moeten maken voor opleiding of beroep hebben er wat aan. Toch is er ook vanuit het bedrijfsleven steeds meer belangstelling voor het typeren van mensen. Zo is in Amerika de Myers-Briggs Type Indicator, afgekort MBTI, lange tijd erg populair geweest. Op het hoogtepunt van de populariteit liepen in sommige bedrijven zelfs mensen rond met hun type op de borst gespeld. Zo in de geest van “Goh, dat ik nu eindelijk een kan praten met een ISTP-type; zelf ben ik een ENFJ”. Hoe belachelijk dat in onze ogen ook kan zijn, de gedachte erachter om mensen beter en sneller te kunnen peilen, is goed. Mensenkennis en vooral inlevingsvermogen zijn hard nodig in een maatschappij die verhardt en individualistischer wordt. Hoe meer mensenkennis je bezit, hoe beter je met anderen om kunt gaan. Inzicht in mensen kan helpen andermans gedrag objectiever waar te nemen en begrip op te brengen voor het feit dat ‘de ander’ de dingen anders doet of ziet dan jijzelf. Het kan scherper maken waar managers hun medewerkers in kunnen helpen ontwikkelen en duidelijk maken waarom de ene persoon beter geschikt is voor een bepaalde functie dan een


ander. Het kan ook de verkoper helpen zijn klanten beter te leren kennen om daarmee effectiever en kansrijker te communiceren. Nu hoeft u niet iedereen in uw omgeving zo’n test voor te leggen. Dat is overdreven en zeker niet praktisch. Testen doe je als het echt nodig is. Bij het selecteren van kandidaten voor een functie bijvoorbeeld. Om uw inzicht in mensen te vergroten kunt u zich beter verdiepen in wat de bekendste testen eigenlijk meten. Het is dan grappig om te ontdekken dat er slechts vier (MBTI- en DISC-testen) of vijf (Big Five) gedragseigenschappen worden gemeten. Vervolgens worden de meetwaarden gepast in een model, waarna beschrijvende conclusies over het voorkeursgedrag worden gegeven. De DISC-test genereert zelfs een rapport van 25 pagina’s, waarvan de inhoud door de geteste personen voor meer dan 90% als treffend wordt gezien. Ondanks hun eenvoud zit er wel degelijk jarenlang onderzoek achter deze testen. Daarom zult u zeker de testen met een gevalideerde vragenlijst niet gratis op internet vinden. Gratis testen voldoen vrijwel zeker niet aan wetenschappelijke criteria. Evenmin als de Nationale Karaktertest. Een groot voordeel van kennis van al deze modellen is in elk geval, dat als je eenmaal begrijpt hoe het werkt, je vaak niet eens meer een test nodig hebt om het gedrag en de onderliggende persoonlijkheid van anderen beter te kunnen interpreteren. Als u dat kunt, dan is uw mensenkennis al enorm versterkt en heeft u er de rest van uw leven heel veel plezier van. <

Naar aanleiding van de workshops ‘Presentatie- en mediatraining’ die Tineke Verburg dit voorjaar gaf in opdracht van FHI, zijn twee lijstjes met tips opgesteld. Tips voor het houden van een presentatie • Bepaal van te voren het doel van je presentatie. • Probeer mensen te prikkelen met een persoonlijk verhaal. Praat daarom zoveel mogelijk in de ik-vorm. • Maak je presentatie interessant door het gebruik van concrete en aansprekende voorbeelden. • Spreek levendig! Wissel in je presentatie van toonhoogte en intonatie. • Maak gebruik van pauzes in je presentatie. Hulpmiddelen hierbij zijn: in de uitgeschreven tekst duidelijke een punt achter sommige zinnen zetten en het opnemen van veel witregels. • Gebruik non-verbale communicatie om je verhaal kracht bij te zetten. Een open houding en de zaal ‘aankijken’ helpen hierbij. Tips voor een (televisie) interview • Bepaal van te voren welke boodschap je absoluut kwijt wilt. • Beantwoord de eerste vraag kort en prikkelend. Dit kan er voor zorgen dat je de leiding van het interview over kan nemen. • Probeer in elk antwoord altijd je eigen boodschap te verpakken. • Laat je niet intimideren door de sfeer en behandeling in een (televisie)studio. Bedenk namelijk dat men jou nodig heeft voor het interview. <

23

19-08-2005 12:30:59


■ FEDERATIEF

■ FEDERATIEF

Voortgang Strategieproject In het kader van het Strategieproject hebben de taskforces van alle vier de branches inmiddels een stakeholdersanalyse en een trendanalyse uitgevoerd. De methodiek die daarvoor is ontwikkeld, wordt nu ook toegepast in de diverse clusters en vertaald naar activiteiten zoals congresthema’s en de Lagerhuisdiscussies. Tijdens het congresprogramma bij de beurs Electronics & Automation is dit al geëffectueerd, en voor de komende technologiedagen zal dat ook het geval zijn. Voorts wordt voor elk FHI-cluster naar wens een competentiematrix ontwikkeld. In de matrix worden de technologische competenties van een cluster in beeld gebracht, kijkend naar technologie, bedrijfsexpertise, functionaliteit en toepassingsgebieden. De competentiematrix heeft zowel een interne (wie is waar sterk in) als een externe functie (naar klanten toe). De eerste matricen voor de Sensor Technologie Club, de Development Club en MinacNed zijn al gemaakt.

van Amsterdam, Philips en TNO. Bij de ledenmeeting van de branche Industriële Elektronica werden workshops door stakeholders als Dräger Medical, Alcatel en NLR georganiseerd. Vanuit hun marktvisie werd gesproken over de mogelijkheden en bedreigingen voor toeleveranciers uit de branche ledenmeeting van de branche Industriële Elektronica.

120

Stakeholders

Verder zijn op de verschillende ledenmeetings al belangrijke stakeholders aanwezig geweest: DSM, Universiteit

Bij Industriële Automatisering waren weer heel andere stakeholders, daar ging het over de toekomst van de industrie in Nederland. Willem van Kemenade gaf zijn prikkelende visie op het Chinese ‘gevaar’. We hoeven absoluut niet bang te zijn dat China ons technologisch zal inhalen, stelt hij. De mentaliteit is er gewoon niet naar, alles wordt er van bovenaf geregeld, niemand krijgt de kans een venture te ontwikkelen op basis van technologie. Als je als bedrijf succesvol bent, wordt er meteen een noodlijdend bedrijf bij je ondergeschoven waardoor de rem erop gaat. China wil de welvaartsgroei

Stichting RTA Regelt verwerking van afgedankte apparatuur voor FHI-bedrijven en hun klanten

De Stichting RTA, (Stichting Recycling Technologische Apparatuur), door FHI in het leven geroepen, gaat de verplichtingen van de leden overnemen waar het gaat omhet verwerken van professionele afgedankte elektr(on)ische apparatuur. Via een web enabled systeem gaan producenten en importeurs aan VROM aantallen en gewichten rapporteren van hetgeen ze op de markt brengen. Er wordt een logistiek systeem opgezet 24


waarin klanten die hun afgedankte elektronische en elektrische apparaten kwijt moeten, hun leverancier kunnen inlichten. Vervolgens zorgt de stichting dat een en ander terecht komt bij de

in de breedte laten plaatsvinden en niet in de diepte, dat is beleid. In de zaal bleek dat ook relatief kleine Nederlandse bedrijven er in slagen zaken te doen met China. Een ander onderwerp bij de IA-ledenmeeting was de wisselwerking tussen kennis en handel, die veel groter is dan iedereen denkt. Verder ging het bij Industriële Automatisering over de rol van de banken, die weinig bereid blijken hun nek uit te steken en risico’s afwentelen. Een oorzaak is hun gebrek aan technologische kennis. Hoger plan

Overigens wil FHI het Strategieproject naar een niveau hoger tillen. De Haagse Hogeschool is gevraagd er een lector Ondernemen & Innoveren bij te betrekken. Dat wordt mevrouw Harkema. Daarnaast gaan de trends die uit de clusters naar voren komen, volgend voorjaar gebruikt worden bij het brancheonderzoek. Voor meer info over het Strategieproject kunt u contact opnemen met FHI, (033) 465 75 07. <

verwerker waarmee een contract is afgesloten. Die verwerkt het op de voorgeschreven manier. Vaak zal er nog sprake zijn van een zekere restwaarde, maar zeker in de aanloopfase zal de verwerker betaald worden door de stichting, die daartoe een verwijderingsbijdrage ontvangt van de RTA-deelnemers. Afhankelijk van wat er vanuit de restwaarde terugvloeit naar de stichting, kan de verwijderingsbijdrage dan worden bijgesteld of misschien zelfs helemaal afgeschaft. Eind juli hebben de leden een schrijven ontvangen hoe ze hieraan kunnen meedoen. Al zeker 350 bedrijven hebben meegedaan aan een eerste inventarisatie. Daaruit blijkt dat het gaat om 500.000 tot 700.000 producten die jaarlijks nieuw op de markt komen, in totaal 25.000 ton. Voor uitgebreide informatie over RTA kijkt u op www.stichtingrta.nl, vragen kunt u stellen via [email protected].< signalement augustus 2005

HRM-ACTUALITEITENSEMINAR Eerste editie op 26 oktober 2005. Sinds anderhalf jaar is de HRM-werkgroep actief waarin HRM-managers van FHI-leden zitting hebben. De groep komt eens per kwartaal bijeen en volgt alle ontwikkelingen op de voet. Vanuit die groep is een enquête opgesteld, waarop ruim 300 leden hebben gerespondeerd. In de enquête werd gevraagd welke zaken op HRM-gebied actueel zijn voor de leden en op welk gebied zij iets van FHI verwachten. Een van de uitkomsten blijkt de behoefte aan een HRM-actualiteitenseminar, liefst in het najaar zodat werkgevers goed voorbereid het volgende jaar in kunnen. Als locatie is gekozen voor Groot Kievitsdal te Baarn. Sprekers zijn te verwachten uit juridische hoek (advocatenkantoor CMS Derks Star Busmann over arbeidovereenkomsten en ontslagrecht), de verzekeringswereld (via HBR, het bureau dat alle brancheverzekeringen en mantel-

overeenkomsten met FHI verzorgt) en van MKB-Nederland, ArboNed en iScreen (functionerings- en beoordelingsgesprekken). Enkele van de zaken die zeker aan de orde komen, zijn het ziektekostenstelsel, de WIA en RI&E. Van deze Risico Inventarisatie & Evaluatie heeft FHI samen met MKB-Nederland een nieuwe digitale versie ontwikkeld die tijdens het seminar wordt gepresenteerd. Ook de RAO komt aan bod, de raamarbeidsvoorwaardenovereenkomst die geregeld wordt geüpdatet. Doel van het seminar is HRM-verantwoordelijken te informeren over de laatste stand van zaken, oplossingen voor te stellen en voorts praktische tips en instrumenten aan te reiken zoals modelovereenkomsten, reglementen en dergelijke. Voor meer informatie over het HRM-actualiteitenseminar kunt u contact opnemen met Liesbeth Kamp, telefoon (033) 465 10 63. <

Nieuwe

FHI-activiteit: IT Room Infra

Steeds complexer van aard wordt het inrichten van computerruimtes: ESD-vloeren, brandveiligheid, airconditioning, backups van powersystemen, UPS... Daarom is er een aparte branchegroep in oprichting, die zich gaat profileren naar bedrijven en verzekeraars. Een aantal bedrijven klopte bij FHI aan om iets te organiseren over het inrichten van computerruimtes. FHI is daarop al enige tijd bezig om zich wat meer inzicht in deze materie te verschaffen en het ziet ernaar uit dat de branchegroep binnenkort gestalte krijgt. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met FHI, Andrea Boersema (033) 465 75 07. <

Overzicht Internationale Beurzen RICH-MAC 2005 (ww.bias-net.com) Milaan (Italië), 4 t/m 7 oktober 2005

International Biotech (www.internationalbiotech.com) Londen (Engeland) 15 en 16 november 2005

Biotech Forum + Scanlab (www.biotechforum.org) Stockholm (Zweden) 11 t/m 13 oktober 2005

Medica Düsseldorf (www.medica.de) Düsseldorf (Duitsland) 16 t/m 19 november 2005

BioTechnica, (www.biotechnica.de) Hannover (Duitsland) 18 t/m 20 oktober 2005

SPS/IPC/Drives (www.mesago.de) Neurenberg (Duitsland) 22 t/m 24 november 2005

Expoquimia 2005, (www.expoquimia.com) Fira Barcelona (Spanje) 14 t/m18 november 2005

Pollutec 2005 (www.pollutec.fr) Parijs (Frankrijk), 29 november t/m 2 december 2005

Productronica, (www.productronica.de) Messe München (Duitsland) 15 t/m 18 november 2005

PITTCON 2006 (www.pittcon.org) Orlando Florida (USA) 12 t/m 17 maart 2006


Laborama 2006 (www.laborama.be) Louvain-la Neuve, Tennis Club du Parc (België) 21 maart 2006 Gent (België), 28 maart 2006 Interkama 2006 (www.hannovermesse.de) Hannover Messe (Duitsland) 24 t/m 28 april 2006 Analytica 2006 (www.analytica.de) Messe München (Duitsland) 25 t/m 28 april 2006 Achema 2006 (www.achema.de) Frankfurt am Main (Duitsland), 15 t/m 19 mei 2006

Bias 2006 (www.bias.it) Milaan (Italië) 20 t/m 23 september 2006 HET Instrument 2006 (www.hetinstrument.nl) Utrecht, 30 oktober t/m 3 november 2006 Electronica 2006 (www.electronica.de) Messe München (Duitsland) 11 t/m 17 november 2006 Ilmac 2007 (www.ilmac.ch) Basel Messe (Zwitserland), 25 t/m 28 september 2007 <

25

19-08-2005 12:31:05

ELECTRONICS & AUTOMATION 2005

■ VAKBEURS VOOR ELEKTRONICA EN INDUSTRIËLE AUTOMATISERING

■ VAKBEURS VOOR ELEKTRONICA EN INDUSTRIËLE AUTOMATISERING

3T en Indes winnen Mechatronics Trophy 2005

Meer waardering voor beurs E&A Congressen geven evenement sterke hightech status.

De bezoekers van de 2005 editie van de beurs Electronics & Automation waardeerden het evenement beduidend hoger dan twee jaar geleden. Vooral het congresprogramma, de clusterindeling en de Eurocafés scoorden goed, zo blijkt uit de bezoekersenquête. De organiserende FHI-branches voor Industriële Elektronica en Industriële Automatisering waren niet allebei even tevreden over het bezoekersaantal. Met de ruim 5.000 bezoekers die op 9, 10 en 11 maart naar de Jaarbeurs Utrecht kwamen, was de elektronicabranche wel tevreden, maar Industriële Automatisering had op meer gehoopt, temeer daar veel bezoekers van OEM-bedrijven afkomstig waren. Het bestuur van IA beraadt zich nog op de vraag hoe een halt toe te roepen aan de wildgroei van kleinschalige evenementjes die versnipperend werken. Voor de volgende editie van de beurs wordt gestreefd naar een programmering nog iets later in het jaar - verder weg van de andere grote FHI-beurs, HET Instrument. Overigens was de stemming op de beursvloer en in de congreszalen positief; in lijn met de marktgroeicijfers die FHI tijdens de beursweek bekendmaakte. Inhoudelijk werd er vooral tijdens de congressen zoveel nieuws gepresenteerd dat gesproken kon worden van een terugkerende ‘pioniersgeest’.

26


Milieu-seminar overspoeld door belangstellenden

Tijdens het seminar ‘Milieu-uitdaging in de elektronicaproductie’ werden theorie en praktijk van elektronicaproductie getoetst aan de huidige en aanstaande milieuwetgeving. Het gaat in de elektronicaproductie soms om zeer lage percentages schadelijke stoffen. Soms lijkt de vraag gerechtvaardigd of de belasting die voortvloeit uit het terugdringen van bepaalde emissies wel opweegt tegen het voordeel van een schoner milieu. Van alle lood dat vanuit de elektronicaproductie in het milieu geraakt, komt minder dan één procent uit PCB’s. De grote boosdoeners zijn loodaccu’s en beeldbuizen met bijdragen van respectievelijk 41 en 48 procent. Het gaat echter om méér dan loodvrij. De milieu-directieven uit Brussel focussen niet alleen op lood, maar ook op kwik en cadmium en zeswaardig chroom en op de brandvertragers PBB en PBDB. Problematiek

2005 is het jaar dat veel praktijkervaring moet worden opgedaan, was één van de conclusies tijdens het seminar. Chain-management krijgt er dus een extra aandachtspunt bij. Tomorrows Electronics: Hoogleraren klapper

Een andere klapper bleek Tomorrows Electronics waar vier hoogleraren het bedrijfsleven kwamen opzoeken en dat een dag later plaatsvond, met een

De Mechatronics Trophy 2005 werd gewonnen door 3T en Indes met hun ‘Joystick on the Wheel’, een aandrijf- en besturingssysteem voor rolstoelers die niet meer op eigen kracht de wielen van hun rolstoel kunnen laten draaien.

aansprekend programma: geld verdienen met techniek. Teun Klapwijk (over Teraherz-technologie), Dirk van Delft (biografie Kamerlingh Onnes), Albert Polman (photonica, licht op een chip), Miko Elwenspoek (over microsysteemtechnologie), Maarten Boasson (hoe ongestructureerd de meeste softwareontwikkeling nog verloopt en hoezeer de wetenschappelijk onderbouwing ervan ontbreekt – inclusief een opsteker voor Marco Bakker, toen Boasson vertelde er niet van overtuigd te zijn dat diens cruise-control verhaal een slechte smoes is), Egbert Jan Sol (over plastic elektronica) en dan nog de presentaties over Ultra Wide Band Communication, een radiotechnologie zonder draaggolf (door Peter Westerhuijs, Utellus). Echte elektronicabeurs

Over het algemeen kan worden geconcludeerd dat E&A-editie 2005 weer eens een echte elektronicabeurs was – iedereen was er weer, de hele elektronicawereld. Voor wat betreft Industriële Automatisering was dat minder het geval: daarvoor volgde E&A tekort op HET Instrument. Daarom is de gedachte om Industriële Automatisering niet langer te betrekken bij E&A, maar er – in dezelfde week – een apart evenement aan te wijden, misschien ook met een wat zwaarder accent op het congres en wat minder op de beursactiviteit. Tot slot: Elincom won de Marketing Communicatie Cup en traditiegetrouw werd met Gregor Bak het E&A-lied gezongen. <


De zevende editie van de nationale technologieprijs Mechatronics Trophy werd toegekend aan een product dat past in de trend. Joystick on the Wheel speelt in op de vraag naar producten die de mens langer in staat stellen mobiel en onafhankelijk te functioneren – ondanks lichamelijke beperkingen. Simpel

Het winnende systeem is zodanig vormgegeven dat de complexe technologie achter het systeem nauwelijks zichtbaar is en daarmee door de gebruiker als simpel wordt ervaren. Ook dat is een trend. Nog een trend is meer technologisch van aard: Het systeem behelst weliswaar enkele patenten, maar een belangrijk deel van de concurrentievoorsprong is vastgelegd in embedded software, die niet is te patenteren, maar ook niet of nauwelijks is te reproduceren. De ontwikkeling van 3T en Indes heeft een product opgeleverd dat in de vorm van licenties betrekkelijk eenvoudig geld voor Intellectual Property kan opleveren. Al even trendy is het feit, dat de Joystick on the Wheel voortkwam uit een intensief samenwerkingsverband van twee hooggespecialiseerde bedrijven. Uitwisselbaar

De rolstoelhulpaandrijving Joystick on the Wheel is een set aangedreven wielen die op elke willekeurige handbewogen rolstoel kan worden geklikt met behulp van de standaard ‘quick release’ assen. De gebruiker heeft de beschikking over twee hoepels per wiel: de standaard hoepel dient om het wiel handmatig voort te bewegen, met de tweede, kleinere hoepel wordt de elektrische aandrijving bediend.


Deze hoepel werkt als een gashandle, vooruit en achteruit. Het idee erachter ligt voor de hand: gebruikers van een handbewogen rolstoel zullen op enig moment in hun leven een overstap moeten maken naar een elektrische rolstoel. Maar bij de gebruiker leeft een enorme psychologische weerstand tegen die overstap. Met de Joystick on the Wheel kan de gebruiker de vertrouwde rolstoel behouden zonder dat die noemenswaardig van uiterlijk verandert. Omdat 3T en Indes hun technologie hebben gebaseerd op het systeem van de elektrische fiets van Sparta (Accel groep), kunnen de componenten ‘meeliften’ op de bij de fiets behorende grote productieaantallen. Dat zorgt voor een ongekend laag prijsniveau. Onder licentie van Sparta is de techniek nu dus ook beschikbaar voor andere toepassingen. Met het gebruik van de Sparta ION fietsonderdelen komt de marktprijs van een rolstoelhulpaandrijving 1000 euro lager dan gebruikelijk te liggen, met behoud van marge. Het nieuwe systeem is stiller, heeft een betere range (>20 km tegenover de huidige 12 tot 15 km) en biedt beduidend meer gebruiksgemak. Daarnaast ziet het systeem er beter en onopvallender uit. Heeft de Mechatronics Trophy de winnaars nog iets gebracht?

“Niet alleen ons maar ook voor Indes heeft de Trophy veel belangstelling opgeleverd”, vertelt Peter van Orth (3T). “Die zijn ruwweg in twee categorieën onder te verdelen: enerzijds de potentiele gebruikers die met concrete vragen komen waar ze de stoel kunnen kopen, anderzijds heeft zich ook een aantal geïnteresseerde bedrijven gemeld voor het vermarkten van het product.” “Het product dat de Trophy won, is puur een prototype, een studie naar haalbaarheid. Er moet nu nog een stuk worden na-ontwikkeld om er een echt product van te maken. Daar zijn kosten aan verbonden en vooral dat aspect maakt dat het allemaal niet zo vlot

verloopt als wij zouden willen. We zijn er wel mee bezig, maar het zou sneller mogen gaan. We zijn op dit moment met drie partijen in gesprek. Dan gaat het over geld, investeringen, return on investment...” Zijn er nog andere toepassingen te verwachten?

“De toepassing van deze aandrijving voor een rolstoel is een spin-off van de Sparta fiets. Maar andere spin-offs zijn heel goed denkbaar: voor tilliften en ziekenhuisbedden bijvoorbeeld. Ook is er al een rolstoel van movingpeople.net, de Ibis PowerSupport, waarin de aandrijving wordt toegepast. Allemaal in de medische hoek. We hebben het over een standaard hardwareplatform, waar je met software allerlei eigenschappen en modificaties aan kunt toekennen. Omdat wij ook al de software voor de Sparta fiets ontwikkelden, was het voor ons een fluitje van een cent om er andere toepassingen mee te maken.” “Het winnen van de Mechatronics Trophy was voor ons een grote stimulans en ook een vorm van waardering”, concludeert Van Orth, “een bewijs dat we ons onderscheiden, 3T op engineeringsgebied, Indes op vormgevingsgebied. En een leuke stimulans voor verdere samenwerking. Want vormgeven moet er wel nadrukkelijk bij worden betrokken om een succesvol product te krijgen. 3T en Indes zitten gelukkig dicht bij elkaar, voor dit soort projecten vormen we eigenlijk één virtuele firma. Daarnaast werken we overigens ook dingen zelfstandig uit, of in samenwerking met andere firma’s.” <

27

19-08-2005 12:31:17

INDUSTRIËLE ELEKTRONICA

Alle FHI-leden die in 2004 hebben deelgenomen zijn in juli uitgenodigd in te schrijven voor HET Instrument 2006 tegen een speciaal kortingstarief. Het federatiebestuur heeft besloten het positieve financiële resultaat van de beurs van 2004 hiervoor beschikbaar te stellen. De korting van € 10,- per vierkante meter blijkt zodanig gewaardeerd te worden dat veertien maanden voor aanvang van de beurs nu al 75 bedrijven in totaal ruim 3.000 m2 standruimte hebben gereserveerd. VORMGEVING Om HET Instrument 2006 succesvol te kunnen laten verlopen, is het FHIbureau, samen met de tentoonstellingscommissie nu al druk bezig met allerlei voorbereidende werkzaamheden. Als voorproefje in deze editie van een eerste resultaat: de basisvormgeving. Op basis van het beeld en logo die voor de afgelopen twee edities zijn gebruikt, is de nieuwe vormgeving tot stand gekomen. Uitgangspunt hierbij was dat het met name ook de jongere generatie (potentiële) bezoekers moet aanspreken. De tentoonstellingscommissie reageerde enthousiast op het ontwerp van vormgever JWB.

PERSPRESENTATIE EN PUBLICITEIT De eerstvolgende externe uiting in het kader van de voorbereiding zal zijn de presentatie van het beursconcept aan de vakpers, op vrijdag 7 oktober in het technologiemuseum Nemo in Amsterdam. FHI-leden, exposanten die hierbij aanwezig willen zijn, kunnen een uitnodiging aanvragen bij het FHI-bureau. Op die datum zal ook het informatiepakket worden gepresenteerd dat beschikbaar komt voor alle (potentiële) exposanten en hun principalen. In de publiciteitsampagne is ook weer ruimte gemaakt voor een serie

Samen tot scoren komen Onder de titel ‘Samen tot scoren komen’ hield Hans van Breukelen een presentatie tijdens de Algemene Ledenvergadering van de branche Industriële Elektronica. De Europees kampioen van 1988 wist met passie de aanwezigen te boeien. Verschillende verhalen om samen tot scoren te komen passeerden de revue, bijvoorbeeld dat het noodzakelijk is om wél op penalties te oefenen en dat je geluk niet kunt afdwingen. Dat laatste dan weer naar aanleiding van een uitspraak van Marco van Basten, die stelt dat je klasse wél kunt afdwingen en met klasse krijg je het geluk dat je verdient. De hele presentatie was doorspekt met het ‘maakbare succes’.

workshops. Vanuit de vier sleutelgebieden die geformuleerd zijn in het rapport ‘Onderscheidend vermogen’ wilde het ministerie directer in contact komen met bedrijven uit een hightech branche. De presentatie die Mirco Rossi van EZ hield over het specifieke sleutelgebied High Tech Systemen & Materialen, waarbij het ministerie onder andere activiteiten in de mechatronica en de luchtvaartsector in het rapport genoemd heeft. De andere sleutelgebieden zijn Water, Food & Flowers en de Creatieve Industrie. ALV

Tijdens het officiële deel van de Algemene Ledenvergadering werden de financiën en de activiteiten binnen

Eerste 3.000 m2 geboekt voor

HET 2006

‘insiders’ voordeel voor exposanten van voorgaande editie THEMA’S De tentoonstellingscommissie en de besturen van de exposerende branches houden zich op dit moment bezig met het definiëren van actuele thema’s voor het evenement van volgend jaar, zowel voor de beursvloer als voor het congresprogramma en de bezoekerswerving. Vooral ook voor de bezoekerswerving, zal de kreet worden gehanteerd ‘Where Industry Meets Science’.

Voor het congresprogramma is een voorlopige ‘groslijst’ gemaakt van voorstel-thema’s/titels:

radiospots in het kader van de bezoekerswerving in oktober 2006. HET Instrument 2006 is de grote internationale tweejaarlijkse vakbeurs voor de branches Industriële Elektronica, Industriële Automatisering en Laboratorium Technologie en wordt gehouden van 30 oktober tot en met 3 november 2006 in de Jaarbeurs Utrecht.

WATER TECHNOLOGY • ANALYTICAL TECHNOLOGY • NEAR FIELD COMMUNICATION • ROBOTICS IN RESEARCH & PRODUCTION • MICRO FLUIDICS • PLANNING YOUR RESEARCH EXPENDITURES Binnen de verschillende clusters van branches kunnen verdere ideeën en suggesties worden uitgewerkt. Individuele leden/exposanten kunnen via het FHI-bureau ook voorstellen doen. Op de beursvloer zal weer ruimte worden gereserveerd voor de succesvolle thema-/demostands ‘LiveLab’ en ‘Live PIL’ (Production Integration Line).

Workshops

Dat Van Breukelens boodschap overkwam, bleek wel in de workshops na zijn presentatie van ruim een uur. Menigeen onderbouwde zijn statements met het argument, ‘Zoals Hans al zei …’. De workshops werden georganiseerd door Alcatel België, Dräger Medical en het NLR voor respectievelijk de marktgebieden CEM/subcontractors, Medische technologie en Aerospace & defence. Hun korte presentaties over marktontwikkelingen werden gevolgd door een discussie met de aanwezige leden over de ontwikkelingen in de Benelux en de mogelijkheden en bedreigingen voor de toeleveranciers. Twee vertegenwoordigers van het ministerie van Economische Zaken waren eveneens aanwezig bij deze



de branche besproken. Ook werden de aftredende bestuursleden Jos van Hartingsveldt, Tonnie Tuinte en Eric van Schagen hartelijk bedankt voor hun grote bijdrage aan het bestuur van de branche in de afgelopen jaren. Gezamenlijk staan deze heren voor ruim 30 jaar bestuurservaring. Tegelijkertijd werden de nieuwe bestuursleden Jan van den Boom van Tyco electronics en Peter van den Eijnden van JTAG Technologies welkom geheten. Met de nieuwe voorzitter Siebren de Vries van Chess gaat de branche aan de slag om samen tot scoren te komen.

VOORAANKONDIGING HF TECHNOLOGIE Op 13 mei 2004 is het eerste Hoog Frequent seminar georganiseerd. De zeventien deelnemers en de tweehonderd bezoekers hebben dat seminar zeer positief beoordeeld. De locatie was uniek, de titel sprak een brede groep vernieuwende bedrijven aan en het enthousiasme van de deelnemers sprong over naar de bezoekers. Wegens succes is wederom gezocht naar een unieke locatie. Deze is gevonden in ESA/ESTEC in Noordwijk. Hier is meer ruimte voor deelnemers om zich te presenteren aan de bezoekers. Om alle geïnteresseerde bedrijven mee te kunnen laten doen, wordt HF Technologie 2006 nu aangekondigd. Het format zal vergelijkbaar zijn, maar de inhoud wordt natuurlijk met de deelnemers besproken, om een actueel en sprankelend evenement neer te kunnen zetten. In september wordt een mailing naar alle leden van de branche Industriële Elektronica gestuurd. Op 18 oktober vindt het eerste deelnemersoverleg plaats. Dat is de belangrijkste gelegenheid voor FHI-leden om het seminar mede richting te geven. Het seminar vindt plaats in mei 2006. Het enthousiasme en de vernieuwing van de lente willen we iedere keer laten terugkeren in het HF Technologie seminar. Men kan zich aanmelden voor het eerste deelnemersoverleg bij Renée Boerma of Paul Petersen van FHI. Voor meer informatie: Paul Petersen (033) 465 75 07 ([email protected]). <

Voor meer informatie: Paul Petersen (033) 465 75 07 ([email protected]). <

29

19-08-2005 12:31:30

��


Milieu-uitdaging voor alle technologiebedrijven De milieuwetgeving in het kader van RoHS en WEEE is voor veel bedrijven nog steeds niet duidelijk. En soms lijkt het wel of deze bedrijven zelfs nu nog niet helemaal de noodzaak voor actie inzien... In de bijeenkomst die FHI samen met NEVATEMS organiseerde op 2 februari 2005 werd het belang aangestipt door de elektronicaproducenten en componentenleveranciers. In die bijeenkomst lag de nadruk op het verkrijgen van informatie rond de leverbaarheid van componenten die voldoen aan de RoHS-wetgeving. Tijdens Electronics & Automation 2005 werd vervolgens door diverse bedrijven in de elektronicaproductieketen diepgaande aandacht gewijd aan de consequenties van de wetgeving voor de ‘producent’, het proces en de realisatie van de producten. De investeringen, kosten en tijdsinspanning om aan de wetgeving te voldoen zijn lastig in te schatten. De grote respons op beide bijeenkomsten geeft aan dat er concrete behoefte is aan praktische informatie over alle genoemde aspecten van deze problematiek. Een congres zou daar een invulling aan kunnen geven.

��

��

Inhoud van het congres

Op 23 november 2005 wordt daarom het congres ‘de Milieuuitdaging’ geor-

��

30

Signalement.indd Singnalement.indd1 30-31

�� signalement augustus 2005 ��

10-08-2005 14:38:01


ganiseerd samen met elf bedrijven uit de branche Industriële Elektronica. De invulling zou een complete business case kunnen zijn. Een ‘producent’ volgens de wet, een ontwikkelaar of een elektronicaproducent hebben te maken met verschillende onderdelen van de complete business case. Daaruit kan men voor het eigen bedrijf een draaiboek opstellen. Voor de verschillende groepen moet ook het inzicht ontstaan wanneer men moet voldoen aan de wetgeving. Zelfs als er sprake is van uitstel, moet men denken aan leverbaarheid van componenten, re-design van het product, logistiek, beschikbare technologie, voorraden van componenten, voorraden van de eindproducten en budget voor de overgang. Onderwerpen

De onderwerpen die in de business case naar voren moeten komen zijn bediscussieerd met de exposanten op het congres: • Welke producten vallen onder de wetgeving? • Wat wil de markt? • Analyse van proces en product.

• Logistiek (onder meer leverbaarheid van de componenten). • Betrouwbaarheid van de producten. • Design (herdefinitie van het product). • Concrete realisatie. Het format van het congres wordt bepaald door de business case. In het plenaire deel zullen toepassers van elektronica hun ervaringen delen. Gedacht wordt aan sprekers van Philips Medical Systems, Bosch, Océ en DAF. Dit plenaire deel illustreert de business case met voorbeelden. De bezoeker krijgt ‘s middags de mogelijkheid om dieper in te gaan op een van de onderwerpen. De exposanten op het congres organiseren daartoe workshops. Een bezoeker die vragen heeft over de wetgeving en of zijn producten daaronder vallen, kan dan specifiek op een daarvoor ingevulde workshop terecht. Aangezien dit onderwerp een groot deel van de Nederlandse industrie en technische handel raakt, wordt tevens samenwerking gezocht met de Metaalunie en de Nevat. Als het congres het succes van een EO-jongerendag weet te benaderen, is er in elk geval iets gedaan aan de bewustwording van ‘de producent’. Dat is een milieu-uitdaging. Voor meer informatie: Paul Petersen (033) 465 75 07 ([email protected]). <

I 31

19-08-2005 12:31:35


VOORUIT LOPEN OP VERANDERINGEN VOOROP LOPEN IN ELEKTRONICA DESIGN & EMBEDDED SYSTEMS

Het thema van het Design Automation & Embedded Systems event 2005 is proactief. Zowel in de plenaire presentaties als in de technologielezingen van de deelnemers zal extra aandacht gegeven worden aan leading technology. Het D&E event vindt plaats op 27 september 2005 in NH Koningshof te Veldhoven.

De technologielezingen geven de bezoeker een keur aan onderwerpen. De bezoeker kan kiezen uit lezingen over operating systems, GSM/GPRS toepassingen, internet connectivity, ontwerptools en testtools. Voor de software en hardware engineer zijn deze lezingen uitermate interessant. Technisch en algemeen management zal zich ook thuis voelen bij de te kiezen onderwerpen.

IMEC verzorgt een presentatie rond Wireless Autonomous Transducer Solutions, waarmee men momenteel actief is voor het Holst Centre. Easics toont hoe zij met chipontwerp de technologische uitdagingen aangaan. Met presentaties van deze twee Belgische bedrijven wordt de dag gestart. En wordt het beste misschien voor het laatst bewaard? De dag eindigt met een presentatie van IBM over de snelste supercomputer ter wereld die bij de RUG in Groningen staat voor het Lofar-Project van ASTRON.

Er wordt ook ingegaan op veranderingen in de omgeving. Hoe beheers je de kwaliteit van het eindproduct in een samenwerkingsproject? Hoe kan de warmteontwikkeling van processoren beheerst worden? Hoe kan Product Lifecycle Management gebruikt worden in een project? In verschillende toepassingen van embedded systems zijn verbeteringen nodig van allerlei specs. Applicaties in de specialistische machinebouw, de zelfscheppende industrie, data- en telecom, tele-

D&E event 2005

Kwaliteit en samenwerking

metrie, laboratorium technologie, medische technologie, weeginstrumenten, automotive en overige industrie krijgen extra potentie met de technologie die door de deelnemers op het D&E event 2005 wordt gepresenteerd. Twee in een

D&E event 2005 wordt georganiseerd in samenwerking met Bits&Chips. De bezoeker kan kiezen tussen het bijwonen van de technologielezingen òf de 3 uur durende, technisch diepgaande workshops van Bits&Chips. De pauzes tussen lezingen en workshops zijn volledig op elkaar afgestemd. En nog een keer vooruitlopen op de zaken: voor de bezoeker wordt het allemaal wel heel aantrekkelijk gemaakt: op 27 september 2005 kan hij twee events op één dag en op één locatie bezoeken. Voor meer informatie: Paul Petersen (033) 465 75 07 ([email protected]) www.fhi.nl/d&e. <

The Sense of Contact De 7e editie van de sensorconferentie beleeft introductie van PreProjectManagement Fonds Na afloop van de zevende gezamenlijke sensorconferentie van STW en FHI, op 31 maart en 1 april 2005 waren de bezoekers uitermate tevreden over de diepgang en de kwaliteit van de lezingen. Rond de thema’s agriculture, oil and gas, nanotechnology en microtas/micro-fluidics werden presentaties verzorgd. Doordat er nu weer sprake was van een tweedaags evenement, was het ook toepasselijk om een programma voor de avond te arrangeren. De heer Van Strien van de Universiteit Utrecht Holding en UMC Utrecht Participaties vertelde aan de die-hards hoe je als universiteit innovatieve bedrijvigheid kunt ondersteunen. Dat dit goed verloopt, ziet hij vooral terug in de winstgevendheid van de twee holdings. De heer Kampherbeek van Mapper Lithography presenteerde de historie van hun start-up. Als technologisch vernieuwer in een wereldmarkt hadden de oud-studenten van de TU Delft nog meer sores aan hun hoofd dan een gemiddelde starter. Het cowboygehalte van zijn presentatie maakte het wel erg boeiend voor de laat in de avond nog aanwezige bezoekers. PPM fonds Tijdens de eerste dag zijn vier workshops ge-

organiseerd. Er werd gestreefd naar het formuleren van projecten tussen bedrijven en kennisinstellingen. Om de projecten nu verder te helpen dan zo’n eerste formulering, introduceerde FHI het PreProjectManagement Fonds. Van de vier workshops is nu één project opgepakt om in het PPM fonds te participeren. De werkwijze is kort omschreven: • geïnteresseerde organisaties formuleren een conceptproject • met een potentieel

PreProjectManager wordt het concept besproken • de geïnteresseerde organisaties committeren zich aan het PreProject • de PreProjectManager krijgt € 10.000,- uit het fonds om een projectplan te schrijven • dit projectplan beschrijft het project, de rollen van de betrokkenen en de financiering als men beslist om het project echt te starten, storten de deelnemers € 18.000,- terug in het fonds Het PPM fonds is per 1 januari 2005 gestart. Aan de hand van concrete projecten, zoals er nu één in gang is gezet, zal het zijn waarde bewijzen. Verschillende organisaties zoals STW, de Metaalunie en de Kennisalliantie hebben reeds interesse getoond in betrokkenheid. Naar

32




aanleiding van de Sense of Contact 7 is een eerste PPM consortium ontstaan met als titel ‘Clean Water Sensing’. Studie De wens om het aantal bezoekers voor The Sense of Contact uit te breiden heeft ertoe geleid, dat een groep afstudeerders van de Haagse Hogeschool aan de slag is gegaan om te onderzoeken hoe dat zou kunnen. Hun belangrijkste conclusies zijn de wens naar een meer praktijkgerichte insteek en een intensievere voorbereiding van de workshops. Daarnaast wil men vanwege de drukte in de agenda gewoon eerder op de hoogte worden gebracht. Voor The Sense of Contact 8 zullen de workshops meer hands-on worden gemaakt. En om meer praktijkgerichte inhoud aan het programma te geven, zal een lid van de Sensor Technologie Club toetreden in de programmacommissie. De les over vooraankondigingen is meteen opgepakt voor alle events die FHI in het najaar organiseert. Potentiële bezoekers zijn in juni geïnformeerd en in december wordt de vooraankondiging voor The Sense of Contact verstuurd. Voor meer informatie: Paul Petersen (033) 465 75 07 ([email protected]). < 33

19-08-2005 12:31:49

Sensor Technologie Club en leden van MinacNed op bezoek bij IMEC ��

Het managen van complexe systeemontwikkeling ��

��

��

��

Op 27 mei was de Sensor Technologie Club op bezoek bij het spraakmakende onderzoeksinstituut, IMEC in Leuven. De dag werd ingeleid door professor Robert Mertens, die IMEC presenteerde als het ‘centrum voor microsystemen, components & packaging’. Ook was er een rondleiding door de ‘ballroom’ met indrukwekkende ASML-machines die daar kosteloos zijn geplaatst – IMEC ontwikkelt tenslotte procestechnologie voor de Intels van deze wereld en zonder deze machines zou dat onmogelijk zijn. Vanuit MinacNed was onder meer Peter van Stiphout van Cytocentrics aanwezig. Van Stiphout werkte eerder bij Onstream. Bij IMEC kwam hij zowaar ‘zijn’ chip weer tegen, ooit speciaal voor Onstream ontwikkeld. Uitgebreid aan het woord kwam Jo de Boeck van het Holst Centre – een

samenwerking tussen TNO en IMEC met als eerste strategische partner Philips Research. Het Holst Centre is een internationaal open onderzoeksinstituut dat generieke technologieën en technologieplatforms ontwikkelt voor intelligente, sensorgebaseerde microsystemen en systemen-op-folie. Sleutelwoord daarbij is ‘open innovatie’. Overigens blijken de researchprogramma’s van het Holst Centre en DevLab opvallend veel overeenkomsten te vertonen. Een aardig contrast vormde vervolgens de gang met hoogleraar Bob Puers naar ESAT, het Department Elektrotechniek van de Katholieke Universiteit. Daar zijn de cleanrooms en de machines waar IMEC ooit mee begon... Ineens zaten daar studenten nog echt te solderen, wat de mannen van de Sensorclub bijkans in vervoering bracht: “Zo hoort het, zo stimuleer je creativiteit, al die

��

��

�� € ��

�

��€ ��

��

dure apparatuur doodt de inventiviteit maar...” Meeting bij NMi

PLOT-seminar over testen van automotive- en portable producten Op 20 oktober is in het Elektrum de PLOT-dag, die in het teken komt te staan van testtechnologie voor automotive products en portable devices, met als subtitel: ‘Testen als key factor tussen ontwerpen en produceren’. Het is de eerste keer dat PLOT een eigen seminar organiseert. De plenaire sessie wordt verzorgd door Henk Steentjes van Nedap. Daarna



Als een van de eerste clusters die bezig gaan met het Strategieproject is voor de Sensor Technologie Club een stakeholdersanalyse uitgevoerd. De algemene gang van zaken daarbij is, dat de betrokken task force tijdens een brainstormbijeenkomst eerst de stakeholders in kaart brengt: klantengroepen en andere stakeholders dan klanten. Vervolgens worden de trends geïnventariseerd. Tot slot worden de gerelateerde activiteiten op een rijtje gezet. <

De volgende meeting van de Sensor Technologie Club is op 26 oktober bij NMi, het Van Swindenlaboratorium. Daar wordt een belangrijke flow-standaard beheerd. Toen er investeringen nodig waren om de standaard voor het NMi en de wereld te bestendigen, is er ook vanuit FHI nog een stevig lobby richting Tweede Kamer geweest. Zolang immers de standaard in Nederlandse handen is, blijft ook de ontwikkeling in Nederland, is de gedachte. <

��

��

STAKEHOLDERSANALYSE VOOR SENSOR TECHNOLOGIE CLUB

komt er een elektronicaproducent aan het woord. D.A.R.E! houdt een verhaal over EMC-aspecten en ook Maser Engineering verzorgt een presentatie. Voorzitter Dave Corbin van Philips Applied Technologies heeft een verhaal – nu eens niet over elektrisch testen – over valproeven en de slingerschoktester ten behoeve van MP3-spelers. Verder doen Philips scheerapparatenfabriek, Philips Mobile Displays, SonyEricsson

en Eaton Automotive mee. Aan het slot van de dag volgt een discussie met de zaal over welke testeisen aan portable devices nu realistisch zijn. De consumentenbond is uitgenodigd haar visie te geven op testeisen en wat anekdotes te vertellen over wat men in de praktijk tegenkomt. Zie www.plot.nl of bel voor meer info Sandra van Dusschoten, tel (033) 465 75 07. <

35

19-08-2005 12:32:04

DEVELOPMENT CLUB

WEEGINSTRUMENTEN (VLW)

Development Club kiest nieuwe voorzitter Belangrijkste nieuwsfeit bij de Development Club is de op 9 juni in Lemmer gekozen nieuwe voorzitter: Herman Tuininga nam het DC-voorzitterschap daar over van Siebren de Vries, die voorzitter wordt van de branche Industriële Elektronica. Voor Siebren de Vries zat het erop – zijn inzet was te komen tot meer samenwerking en DevLab is een mooi wapenfeit. Tijd nu voor een nieuwe stap: technologiemarketing. De aftrap bestond uit presentaties door een aantal gastsprekers uit andere bran-

ches van FHI, heren die zich doorgaans puur met commercie bezighouden:

DevLab

R&D coöperatie levert eerste resulaten Tijdens de derde ‘DevLab Café’ op 24 juni, waar de voortgang van DevLab wordt afgestemd met de deelnemers en externe belangstellenden, gaven de hbo-groepen hun slotpresentatie. In september gaat een nieuwe lichting studenten aan de slag, weer onder leiding van de lectoren Wim Hendriksen (eerder ASML, tegenwoordig HAN Arnhem) en Theo de Ridder (Saxion, Deventer). Inmiddels zijn er contacten met de TU Delft over het contracteren van

John van Halderen (voorzitter Laboratorium Technologie), Willem van Raalte (bestuurslid Laboratorium Technologie) en Piet de Vries (bestuurslid Industriële Elektronica) lieten in verschillende workshops zien hoe je productmarketing aanpakt, hoe je dienstverlening market en hoe je projectacquisitie onderneemt. Daarna deed Jaap Blaak, een venture capitalist/private investor, uit de doeken hoe je financieel/organisatorisch een onderneming van de grond trekt. Vermeldenswaardig is verder de nieuwe website van de Development Club, de eerste die werd gebouwd met het nieuwe contentmanagementsysteem van FHI, waarbij de leden zelf pagina’s kunnen invullen. De DevClub kreeg nog een nieuw bestuurslid: Jos Oberdorf van NPK. <

een eerste AIO. Bij de tweede AIO die wordt aangeworven is de TU Eindhoven betrokken. Zo wordt langzaamaan een en ander opgeschaald. Een eerste ‘productje’ is een training tijdens ‘summerschool’, waar leden van DevLab leren omgaan met de populaire open source simulatietool ‘Blender’. Het is een poging aan te haken bij de behoefte van hogescholen om docenten bij te scholen. Kenniscirculatie heet dat in het jargon van de hogescholen, extra aantrekkelijk omdat er een subsidie voor staat. Intussen hebben de hogescholen Avans en Windesheim belangstelling voor deelname getoond. <

De eerste lichting hbo-afstudeerders binnen DevLab samen met hun lectoren Wim Hendriksen en Theo de Ridder

36


Schot in de zaak De implementatie van de Europese richtlijn Niet Automatische Weeginstrumenten (NAW) is een langslepend verhaal, maar er zit sinds een jaar of twee schot in de zaak. In 2004 was reeds door het ministerie van VWS aangegeven, dat men de NAW-implementatie aan het doorvoeren was. Na de ledenvergadering van de VLW (Vereniging van leveranciers van Weegwerktuigen) heeft het branchebestuur met vertegenwoordigers van VWS om de tafel gezeten, om de administratieve lasten in te schatten. Bij nieuwe wetgeving eist de politiek dat het Nederlandse bedrijfsleven niet zwaarder wordt belast met regels en onzinnige wetgeving. Ook al is het verzoek meerdere malen vanuit het bedrijfsleven -in dit geval de Vereniging van Leveranciers van Weeginstrumenten gekomen, een ministerie dient zich aan de regels te houden. Na deze afstemming heeft VWS de consequenties voor de administratieve lasten toegelicht in een brief aan de controlerende instantie Actal. Wanneer deze horde is genomen, zal het balletje pas echt gaan rollen. Activiteiten

Waar tevens schot in zit, maar in een hoger tempo, zijn activiteiten voor de vereniging. De statuten zijn gewijzigd en geaccepteerd in de ledenvergadering van maart 2005. De aanpassingen zijn in details door de gehele statuten heen doorgevoerd, maar het komt in algemene lijn neer op de volgende wijzigingen: • Door een wijziging in de organisatiestructuur van FHI, waaronder de VLW ressorteerde als B-lid, wordt er geen onderscheid meer gemaakt in A- en B-leden. • De omschrijving van het lidmaatschap (art. 4.1) is gewijzigd, zodat de term ‘leveren van apparatuur’ die als omschrijving van de activiteit van de leden werd gebruikt niet meer als


dusdanig gehanteerd wordt. Deze is gewijzigd in ‘leveren van apparatuur en verlenen van diensten op weeggebied’. Het ministerie van EZ heeft de vergadering in maart 2005 geïnformeerd, dat de Metrologiewet en de Memorie van Toelichting klaar zijn en aangeboden zijn aan de minister van Economische Zaken ter doorvoering naar de ministerraad. De teksten zullen nu pas weer openbaar zijn als de stukken bij de Tweede Kamer zijn. Vanaf augustus 2005 wordt de nieuwe website voor het VLW gebouwd. In eerste instantie zullen de huidige pagina’s tegen het licht gehouden worden en waar nodig de teksten geactualiseerd worden. Daarnaast wordt een ledengedeelte gebouwd, om de documenten en presentaties uit vergaderingen direct downloadable te maken voor leden. Als belangrijkste punt zal de site beter toegankelijk worden op het nieuwe URL-adres: http://www.weeginstrumenten.nl en hoeft de bezoeker zich dus niet een weg te banen door het oerwoud van internet. De nieuwe website wordt gepresenteerd op de najaarsvergadering van het VLW. <

VLW AGENDA 16 november 2005 Ledenvergadeing VLW, Dordrecht. platform overleg met ministerie van EZ, Verispect en NMi, Dordrecht. 22 november 2005 CECIP werkgroep Wettelijke Metrologie, Frankfurt am Main (D) 26 mei 2006 CECIP General Assembly, Varese (I) Voor meer informatie: Paul Petersen 033 – 4657507 ([email protected]). <


MinacNed Eerste Nationale Micro Nano conferentie

Weer een technologie om geld mee te verdienen Vooral kleine bedrijven blijken snel in staat te zijn hun bestaan te bouwen op microsysteemtechnologie en nanotechnologie. Grote bedrijven, toepassers, doen er veel langer over om de nieuwe technologie te commercialiseren. Het is een van de opvallende conclusies die doorklinken in de lezingen tijdens de eerste Nationale Micro Nano conferentie op 5 oktober in het WICC in Wageningen. De organiserende instanties, SenterNovem, STW en de branchevereniging MinacNed, hebben zich ten doel gesteld in de conferentie te laten zien met welke technologie bedrijven nu al geld verdienen in een aantal toepassingsgebieden: de voedingsmiddelenindustrie, de medische sector en in hightech equipment engineering en complexe machine- en instrumentenbouw. Ondersteund door het FHI-initiatief ‘PPM-fonds’ streeft men er naar om in workshops tijdens de conferentie nieuwe ontwikkelingsprojecten te genereren.

Grote en minder grote namen Tijdens de conferentie voeren sprekers van grote bedrijven als Friesland Foods, Unilever, Philips en DSM het woord. Min of meer commercieel opererende onderzoeksinstituten als NIZO, KIT, SRON, TNO en Mesa+ presenteren er applicatietrajecten. De middelgrote en kleine bedrijven die hun technologie en hun business cases voor het voetlicht brengen zijn ondermeer Aquamarijn, Micronit, Future Diagnostics, Encapson, IMS, C2V en Mecon Engineering. Allemaal nieuwe bedrijven die in de enabling-sfeer met technologie bezig zijn – en er geld mee verdienen. In de projectgeneratie-workshops worden voorstellen gelanceerd voor ontwikkelingen als ‘een chemische fabriek in table top formaat’, ‘inline meting van micro-organismen’, ‘meting aan stresshormonen’, ‘adaptive optica’ en ‘de handheld huisarts’. Dagvoorzitter is Wybren Jouwsma van Bronkhorst High-Tech.

Vereniging voor microsysteem- en nanotechnologie

Voor meer informatie surf naar www.minacned.nl <

37

19-08-2005 12:33:01

INDUSTRIËLE AUTOMATISERING

Gezamenlijke clusters van IA concentreren zich op strategisch management

Industriële Automatisering evenementen wekken brede interesse De FHI-branche Industriële Automatisering organiseert in 2005 drie evenementen: de Food Automation Show, vervolgens Automation in Pharmaceutical Industry en ten slotte de Productie Proces Automatiseringsdagen.

De clusters Industrial Business Solutions (IBS), Industrial System Integrators (ISI) en Control Product Suppliers (CPS) gaan gezamenlijk hun ledenbijeenkomsten organiseren. Door de voorzitters van de clusters is hiervoor inmiddels de eerste stap gezet. Louis Bekker van IBS, René Timmermans van ISI en Nico Peet van CPS hebben de eerste gezamenlijke ledenbijeenkomst gepland op 23 september 2005. Dit zal de eerste bijeenkomst zijn waar de diverse clusterleden uitgebreid de mogelijkheid krijgen om op verschillende niveaus informatie uit te wisselen. De leden van de drie clusters opereren allemaal in dezelfde markt en lopen (ondanks de verschillende invalshoeken) tegen dezelfde vraagstukken aan. De verschillende clusters zullen zeker blijven bestaan en behouden hun eigen ledenbijeenkomsten en identiteit. De bedoeling van de gezamenlijke bijeenkomsten is, zoals gezegd, informatieuitwisseling op strategisch managementniveau. <

Food Automation Show

De Food Automation Show staat genoteerd voor 13 en 14 september, de eerste dag in Wageningen, de tweede in Zwolle. De opzet is breed om de gehele voedingsmiddelenbranche te interesseren. Thema’s zijn de efficiency van de operatie, de beschikbaarheid van het productieproces en de kwaliteit van het product. Het algemene streven om zoveel mogelijk eindklanten van FHI-leden het woord te laten voeren, is ook hier terug te vinden in het lezingenprogramma. Daarin komen we namen tegen als Muyshondt (de grootste aardappel-

in de voedingsmiddelenketen en kent een hoge automatiseringsgraad. Het bedrijf heeft een meerjarige ervaring met RF-ID-technologie en is bereid die kennis te delen met anderen. Weer andere onderwerpen zijn opgehangen aan de General Food Law die per 1 januari 2005 van kracht is. Eén van de eisen daar is traceability. Verkade laat zien wat dat betekende voor de inrichting van EnterpriseOne en verdere software en het MES-systeem. En een duolezing van Universiteit Twente en GTI Industrial Automatisering heeft als onderwerp: Procesoptimalisatie op basis van wiskundige en statistische modellen. MES/Scada-applicaties, koppeling naar ERP-systemen, tracking & tracing, het komt allemaal aan bod. De toegang tot de roadshow is gratis, bezoekers krijgen een lunch aangeboden.

O.E.E. (Overall Equipment Effectivness) en S95 uitgebreid aan bod komen. Productie Proces Automatiseringsdagen in een beproefd format

Het derde evenement betreft de Productie Proces Automatiseringsdagen. Die staan voor 30 november en 1 december in de TU Delft. Voor deze editie wordt teruggegrepen op een reeds bekend format, te weten de Proces Automatiseringsdagen zoals die in 1999 voor het laatst plaatsvonden. Dit format wordt aangevuld met de doelgroep ‘Productie’. Zo worden de doelgroepen Productie Automatisering en Proces Automatisering beide bediend. De tweedaagse conferentie integreert drie andere evenementen: de Flow Show, de Industrial Business Conference en de Automation in Petrochemicals.

De roadshow Automation in Pharmaceutical Industry vindt plaats in Leiden op 13 oktober. Op dit moment is de farmaceutische industrie druk bezig met het selecteren en implementeren

De Productie Proces Automatiseringsdagen zijn het directe antwoord op een vraag uit de markt naar een meer hightech evenement met diepgaander informatie. Tijdens de twee dagen zal vooral worden ingegaan op nieuwe operating systemen en de veiligheid

van LIMS (Laboratorium Informatie Management Systeem) applicaties. In reactie hierop worden tijdens dit evenement lezingen gehouden door Organon, Katwijk Pharma en het Leids Cytologisch en Pathologisch Laboratorium die hun ervaringen gaan delen met de bezoekers aan dit evenement. Naast LIMS zullen onderwerpen als PAT (Process Analytical Technologies), RF-ID,

van industriële netwerken (‘industrial safety’). Een ander onderwerp is wireless voor de proces- en de discrete industrie. De lezingen tijdens de twee dagen zullen op diepgang worden beoordeeld door een aparte commissie. Het gaat dan om een groot aantal lezingen, geheel in de traditie dus van de vroegere Proces Automatiseringsdagen. <

Automation in Pharmaceutical Industry

JAARCONGRES BRANCHE INDUSTRIËLE AUTOMATISERING ROEPT STERKE REACTIES OP Twee onderwerpen op de agenda van het jaarlijkse ledencongres van de FHI-branche Industriële Automatisering zorgden voor gesprekstof. Na de pauze werd middels een forumdiscussie de vraag gesteld wat er nu eigenlijk van de industriebrief is terecht gekomen. Door de inbreng van de heer Willem van Kemenade als China-specialist werd een beeld gegeven over China. In hoeverre dit land als een bedreiging of als kans wordt gezien. Vanuit het publiek werd hierop onder andere gereageerd door de heer Kreijkes van M&C Indumation die al geruime tijd investeert in China 38


en daar productiefaciliteiten heeft en het land dan ook duidelijk betitelde als een kans. De heer Willem Rol van ABN AMRO werd het vuur aan de schenen gelegd met de stelling dat banken overdreven risicomijdend gedrag vertonen door gebrek aan branchekennis. Ook de heer Louis Antonini van de Nederlandse Verbond van de Groothandel kon zijn lol op met de stelling dat Nederland zijn handelsfunctie met name in de technologie aan het verwaarlozen is. Het onderwerp wat de gemoederen nog wat meer verhitte was de WEEEregeling die vanaf 13 augustus 2005

van kracht wordt. Door de onbekendheid met de precieze invulling van deze regeling en de nieuwe sticker die moet worden geplakt, zorgde dit voor een geanimeerde discussie onder de aanwezige leden en gasten. Het gevoelige onderwerp werd op professionele wijze door de heer T. Fransen als voorzitter van FHI afgesloten met de opmerking dat het in ieders belang is dat we deze wereld schoon achterlaten voor de volgende generatie en dat deze regeling waarschijnlijk net als de CE-regeling straks ook een gewoon goed zal zijn voor de branche. <


verdeler van België), Cargill, Redband, Verkade, Bavaria en Mora. De Universiteit Leiden deed in samenwerking met Imtech ICT onderzoek naar Business Intelligence in de Agri- en Foodketen. Op basis van best practices is gekeken waar de inzet van Business Intelligence succesvol is geweest. Of een ander onderwerp: het Belgische Muyshondt is een belangrijke schakel


39

19-08-2005 12:33:07

Ingezonden reactie op Signalement nr 1, maart 2005

PROFIBUS

Duitse automobielfabrikanten ondersteunen PROFINET, maar ook nog steeds CAN en… 05 0 2 r e b m e v o n 0 1 Op 10 november 2005 vindt in Congrescentrum Nimac in Ede de Nationale PROFIBUS Dag plaats. Het jaarlijkse PROFIBUS-evenement voor bestaande, nieuwe en toekomstige gebruikers van PROFIBUS en PROFINET-technologie. De Nationale PROFIBUS Dag bestaat uit een interessante plenaire ‘keynote speech’ aan het begin en het eind. Tussendoor staan er achttien parallelsessies op het programma die uiteenlopende thema’s behandelen. Op deze manier is er voor iedere deelnemer een optimaal programma te volgen. Of de deelnemer nu afkomstig is uit de procesindustrie, uit de machinebouw of systeemintegrator, adviseur of eindgebruiker is, altijd wordt maatwerk geleverd. De sprekers, uit binnen- en buitenland, brengen allen onafhankelijke en objectieve informatie.

paper’ dat de PROFIBUS-organisatie over dit thema heeft uitgewerkt. Een andere sessie gaat in op ‘Identification & Maintenance functions’. De I&Mfunctie geeft de eindgebruiker altijd online gedetailleerde informatie over een desbetreffend apparaat. Bijvoorbeeld: Wie is de leverancier?; Wat is eventueel een vervangend type?; Waar naartoe sturen indien defect?; Wie is de contactpersoon in Nederland?; Wat zijn de specificaties van het apparaat? Wolfgang Stripf, de voorzitter van de PROFIsafe-werkgroep verzorgt een sessie over PROFIsafe. De oplossing van PROFIBUS waarmee veiligheidssystemen kunnen worden opgebouwd tot en met SIL3 en CAT4 wordt bereikt. Ook vindt er een live-demo over PROFIsafe plaats. PROFINET

Sessies

Eén van de parallelsessies gaat in op validatie met PROFIBUS. Dit wordt behandeld door Steffen Himstedt, de voorzitter van de internationale PROFIBUS werkgroep rond dit thema. Hij presenteert onder andere een ‘white-

40


Ook vindt er presentatie plaats over PROFINET. De open industrial Ethernet Standard van de PROFIBUS-organisatie. Hiermee bieden we de PROFIBUS-gebruikers de zekerheid van een optimale en integrale doorgroeimogelijkheid naar de Ethernet-oplossing. PROFINET sluit naadloos aan op PROFIBUS en biedt nu en in de toekomst een verdere optimalisatie van automatiseringsprocessen. Naast deze onderwerpen zijn er nog de volgende onderwerpen: Wat is PROFIBUS?, ontwerpen van PROFIBUSinstallaties, workshop bekabeling, onderhoudstools, assetmanagement, explosieveiligheid en integratietech-

nologie. Ervaringen komen ook aan bod. Een aantal systeemintegratoren presenteert als parallelsessie hun ervaringen met PROFIBUS, PROFIsafe en PROFI NET. Meer informatie, het uitgebreide programma en een inschrijfformulier is te vinden op www.denationaleprofibusdag.nl. <

WATERDAG Op 2 juni heeft de PROFIBUS-waterdag plaatsgevonden. Een kleine honderd afgevaardigden uit de afval- en drinkwater wereld zijn een dag lang geïnformeerd over veldbustechnologie. Op basis van een fictieve waterbehandelingsinstallatie zijn alle voordelen en consequenties van PROFIBUS tijdens ontwerp, engineering, in bedrijf stellen en beheer voorgesteld. Op basis van de vele interacties gedurende de dag en de positieve reacties/waardering uit de evaluatieformulieren mogen we spreken van een succes. De werkgroep water binnen PROFIBUS Nederland heeft besloten deze werkgroep te continueren. Naast de organisatie van de waterdag 2006 gaat men zich ook bezig houden met andere activiteiten om de waterwereld over PROFIBUS te informeren. <


Graag willen we als CANned, de Nederlandse marketingorganisatie voor CAN de PROFIBUS vereniging feliciteren met het behaalde succes voor PROFINET bij de Duitse automobielindustrie. We willen echter hier een kleine aanvulling op het artikel in de vorige uitgave van Signalement geven. Het betreft hier de toepassing binnen de productieomgeving van de automobielindustrie en niet de netwerken binnen de auto zelf. Zoals bij insiders bekend zal zijn, is halverwege de jaren tachtig in de vorige eeuw CAN ontwikkeld voor de automobielindustrie. Dit netwerk wordt door de voltallige Duitse automobielindustrie gedurende de laatste tien tot vijftien jaar succesvol in alle nieuwe modellen geïntegreerd. Ook de komende tien jaar zal dit nog zo blijven. Dit geldt overigens niet alleen voor de Duitse automobielindustrie, maar voor de volledige Europese automobielindustrie. Ook de Amerikaanse en de Japanse/Koreaanse industrieën volgden inmiddels het Europese voorbeeld. Miljarden

Momenteel zijn reeds enkele miljarden CAN-controllers geïntegreerd binnen de automobielen. Er zijn chips verkrijgbaar van niet minder dan 40 verschillende fabrikanten. Vooral geïntegreerde CANmicrocontrollers zijn de laatste jaren zeer populair geworden en zijn door de grote aantallen vaak reeds goedkoper dan de controllers zonder CAN. De belangrijkste reden voor toepassing van CAN binnen de auto is kabelbesparing. Mercedes heeft berekend, dat door toepassing van CAN het gewicht van de auto met 100 kg gereduceerd kon worden. Mercedes had daarvoor een drietal CAN-bussystemen de traditionele kabelbomen laten vervangen. Dit is dan ook meteen de reden waarom CAN hier nooit door een Ethernetalternatief vervangen zal worden. CAN is een tweedraads bussysteem, terwijl


een Ethernet verbinding standaard acht aders telt, die dan ook nog eens in een ster geschakeld dienen te worden. Dus de hoeveelheid kabel neemt dan weer gigantisch toe. Drie soorten netwerken

We kennen binnen de auto drie verschillende soorten netwerken: • Het motormanagementnetwerk: dit zorgt voor een uiterst betrouwbaar systeem voor het rijgedrag van de auto. ABS en dergelijke zijn hierop aangesloten. Het betreft hier meestal slechts enkele deelnemers op de bus et cetera. • Het body elektronicanetwerk: dit betreft de verlichting, bediening van ramen en deuren, et cetera. Minder kritisch dus, maar wel veel meer aansluitpunten. Dit kunnen er wel enkele tientallen zijn. • Het entertainmentnetwerk: dit betreft de besturing van de luxueuze zaken als audio, video, communicatie, et cetera. In alle netwerken zitten wel nieuwe ontwikkelingen. Echter alleen bij type 3 van de netwerken zal voor CAN hierbij in de toekomst weinig meer te halen zijn. CAN wordt hier nu nog wel toegepast, omdat het de standaard voor de auto is. Met name de Duitse automobielindustrie heeft hiervoor het zogenaamde MOST-netwerk ontwikkeld. Dit is volledig geoptimaliseerd voor media-toepassingen. De Amerikaanse industrie ziet hier echter meer in IEEE1394 (Firewire) alternatieven. We zullen zien wat de toekomst gaat bieden. Het body netwerk krijgt aan de onderkant het zogenaamde LINnetwerk erbij. Dit gaat echter altijd vanuit een gateway met CAN. Het is alleen voor intelligente subsystemen, zoals schuifdaken met sensoren voor regen, wind en zon. Het motormanagementnetwerk krijgt er in de toekomst waarschijnlijk ook weer subsystemen bij, waarmee de zogenaamde drive-by-

wire functies geregeld kunnen worden. We vervangen daarbij ook de traditionele mechanische overbrengingen van rem, stuur en acceleratie door elektronische verbindingen. Hiervoor is CAN door de manier van communiceren iets minder geschikt. Ook hier zijn het weer de Duitse automobielfabrikanten, die gezamenlijk al een nieuwe standaard gedefinieerd hebben, te weten Flexray. Ook dit bussysteem is zodanig gedefinieerd, dat het een goede koppeling met de bestaande CANbus-systemen zal hebben. Ik hoop hiermee de Nederlandse toeleveringsbedrijven voor met name de Duitse automobielindustrie gerust te hebben gesteld. Hun investeringen in CAN de afgelopen jaren zijn zeker niet voor niets geweest. Kees Zagers Voorzitter CANned (Nederlandse marketing organisatie CAN in Automation) [email protected] <

PROFIBUS JAARBOEK 2005/2006 Het PROFIBUS Jaarboek 2005/2006 is uit. Ruim zestig pagina’s informatie waaronder PROFIBUS uitgelegd voor ‘leken’, veel applicatieverhalen, een overzicht van welke leden wat leveren, en nieuw dit jaar een katern rond PROFINET, de open industrial Ethernet Standard. <

41

19-08-2005 12:33:12

LABORATORIUM TECHNOLOGIE

ALV Laboratorium Technologie keek naar toekomst Op 13 juni vond op de High Tech Campus in Eindhoven de jaarlijkse ledenmeeting plaats van de branche Laboratorium Technologie. Tijdens deze vergadering, waar ongeveer 75 leden aanwezig waren, kwamen onder meer de wisselingen in het bestuur aan de orde.

– zeer actueel en desondanks bij velen nog onvoldoende bekend – kwam het onderwerp afgedankte elektr(on)ische apparatuur. FHI heeft voor de retourname hiervan Stichting RTA in het leven geroepen. Elders in deze uitgave leest u daar meer over. Toekomst

Alain Vervaecke van Agilent bedankte als lid; Bob Jan Hillen neemt zijn plaats in. Hillen (47) was sales manager en later marketing manager bij IBM Nederland, eveneens partner in de Nederlandse vestiging van MdH Communications Ltd. Amsterdam en commercieel directeur (afgevaardigd bestuurder GBA Antwerpen) bij AFC Ajax Amsterdam nv. Tegenwoordig is Hillen algemeen directeur van Omnilabo International bv. Bestuurslid Hans Lubbers verliet het bedrijf namens welk hij in het bestuur zat. De statuten laten echter toe dat hij nog een periode aanblijft. De voorgenomen activiteiten 2005/2006 stonden hierna op de agenda, met name uiteraard HET Instrument 2006. Ook aan de orde

Na de pauze volgde een themabijeenkomst over de toekomst van Laboratorium Technologie in Nederland. De eerste spreker, Dr. Ir. Gerjan van de Walle, vertelde een en ander over het Open Innovatiebeleid van Philips Research. Een groeiend aantal laboratoriumfaciliteiten en services staan niet langer uitsluitend ter beschikking van Philips-onderzoekers. Ook andere organisaties kunnen er terecht. Verder vertelde Van de Walle over MiPlaza (microsystems plaza), de ‘voedingsbodem voor een R&D ecosysteem rondom microsystemen, nanomaterialen en biotechnologie’. MiPlaza geeft de mogelijkheid het hele traject van ontwerp, procesontwikkeling, test en analyse te ondersteunen en te

Biotech Roadshow 2005: zwaartepunt bij Life Sciences Alle jaren dat er geen beurs HET Instrument wordt georganiseerd, ligt het accent op roadshows en congressen.

De Biotech Roadshow wordt dit jaar georganiseerd op 21, 22 en 23 sep-

42


tember, de eerste dag in Rotterdam (Novotel), de tweede in Amsterdam (AMC), en de derde in Utrecht (Educatorium, De Uithof). Elke dag verzorgen vier sprekers het lezingenprogramma, waaronder William van Dongen (TNO), Monique Slijper (Universiteit Utrecht) en Conny Jimenez (Department of Molecular and Cellular Neurobiology). Het zwaartepunt zal bij Life Sciences liggen: de laatste ontwikkelingen in het traject van research naar productie. Exposanten krijgen tijdens de roadshow weer de gelegenheid zich te presenteren door tabletops met achterwand. <

begeleiden. Peter Schoenmakers, UvA, (Instituut voor Technische Scheikunde) schetste vervolgens de ontwikkelingen binnen de universitaire analytische chemie en keek naar aanknopingspunten met de innoverende industrie. Rob Kirschbaum van DSM V&BD ten slotte gaf een presentatie waarin hij het veranderingsproces binnen DSM uiteenzette, met name het open innovatiemodel en de rol van venturing daarin. Bepaald een eyeopener was het moment waarop hij een foto liet zien van een tiental sjofele hippies – een typisch jaren-zeventig-plaatje – waarna hij de zaal vroeg of er iemand bereid zou zijn geweest in een van de mensen op de foto te investeren. Vervolgens liet hij zien om wie het ging: het bleek Bill Gates als een volstrekt onbeduidende broekemans temidden van het voltallige Microsoft-personeel. Afgesloten werd met een rondleiding over Campus en Cleanroom, alweer door Gerjan van de Walle van Philips Research. <

BRANCHECONGRES

LABANALYSE 2005: EFFICIËNTER VAN MONSTER TOT RESULTAAT Het branchecongres LabAnalyse, dit jaar op 5 oktober in De Kuip in Rotterdam, staat al stevig in de steigers. De lezingen worden verzorgd door eindklanten van de exposerende bedrijven. Dagvoorzitter Peter Schoenmakers (UvA) en Hans-Gerd Janssen (Unilever) praten de lezingen aan elkaar. Sprekers komen onder meer van DSM Resolve (de geheimen van de matrix), Analytico Medinet (Scientific Data Management Systeem in het bioanalytisch laboratorium), Friesland Foods (F-I-T for Cheese) en Unilever Research & Development (Snelheid en efficiency in chromatografische analyses). www.fhi.nl/labanalyse <


Nieuw leven voor LIMS Voor het cluster LIMS (Laboratorium Informatie Management Systemen), ooit begonnen als productstatistiek maar allengs doodgebloed, is gekeken naar de mogelijkheden voor een doorstart. Tijdens een eerste vergadering, waar zes deelnemers acte de présence gaven, werd duidelijk dat er behoefte is aan gezamenlijke activiteiten. De tweede vergadering werd al door vijftien deelnemers bezocht. Besloten is om voor dit cluster in elk geval een competentiematrix te gaan invullen om te publiceren op de website van FHI en op den duur misschien ook in druk

te laten verschijnen. Begin september volgt de derde bijeenkomst, waar de mogelijkheden voor een productstatistiek opnieuw worden bekeken. De reden dat deze in de jaren negentig stukliep, was drieledig: de relevantie stond ter discussie, de betrouwbaarheid van de cijfers werd betwijfeld en er waren te weinig (grote) spelers bij betrokken. Ook een roadshow en andere congresactiviteiten zijn voor het cluster LIMS overwogen. Dit jaar doen enkele LIMS-bedrijven mee aan de roadshow Automation & Research in Pharmaceuticals, die 13 oktober wordt georganiseerd in Leiden. Wellicht zal er een ‘eigen’ LIMS-roadshow volgen... Voor meer info: Andreas Meyer (033) 465 75 07. <

Analytische chemie en het COAST initiatief Dat de toekomst van analytische chemie in Nederland brede aandacht krijgt, blijkt eens temeer uit het COAST-initiatief, dat een drieptraps boost moet geven aan analytische chemie - ter verdieping en ter verbreding. Concreet behelst COAST de programma’s BAR (van Breakthrough Analytical Research), ART (van Applied Research and Technology) en KNOTT (van KNOwledge and Technology Transfer). De complexiteit en de diversiviteit van analytische methoden neemt snel toe. Maar het aantal analytische experts neemt juist af als gevolg van automatisering en accent op efficiency. Ook voor grotere laboratoria wordt het langzamerhand onmogelijk alle benodigde expertise en methoden in eigen huis te hebben. Weliswaar worden aan universiteiten breed toepasbare, hoogwaardige analytische kennis en methoden ontwikkeld, maar de kennisuitwisseling tussen deze instituten en het mkb verloopt moeizaam. Daardoor blijft een deel van de kennis ongebruikt. Het NWO-Chemische Wetenschappen/ACTS-bureau werd benaderd door Wil van Egmont (ATAS International),


Hans-Gerd Janssen (Unilever), Peter Schoenmakers (UvA) en Lutgarde Buydens (KUN, voorzitter van de CWstudiegroep Analytische Chemie) over deze problematiek. De probleemstelling werd niet alleen onderkend door de CW-studiegroep Analytische Chemie, maar ook door een aantal belangrijke Nederlandse bedrijven, zo bleek. Daarop werd dit voorjaar een workshop georganiseerd voor alle betrokken partijen. De gevoerde discussie spitste zich geregeld toe op uitwisseling van kennis, samenwerking (bijvoorbeeld bedrijven die samenwerken in laboratoria van de TUE), open innovation models en facility & knowledge sharing. Meer algemeen werd geconcludeerd dat analyse vaak de drijvende kracht voor onderzoek is. Gewaarschuwd werd om analytische chemie niet als een ondergeschoven kindje te beschouwen. Er volgde een pleidooi voor een roadmap waaruit de positie van analytische chemie over tien, twintig jaar zou moeten zijn. Bedrijven en organisaties die daarbij zullen participeren zijn onder meer: Philips, Akzo, Varian, Shell, TNO, Organon, RIZA, FHI en NWO. Voor meer info: Andreas Meyer (033) 465 75 07. <

TECHNOLOGIELEZINGEN MOETEN KEUZE VOOR TECHNIEK STIMULEREN Nog steeds kiezen middelbare scholieren die na behalen van het diploma een studie aan universiteit of hogeschool willen beginnen, (te) weinig techniek – reden voor allerhande initiatieven, ook van FHIzijde. In de vorm van technologielezingen is begonnen middelbare scholieren te informeren over het profiel Natuur & Techniek. Welke mogelijkheden jongeren hebben met exacte vakken, beseffen zijzelf zelden in volle omvang. Velen vrezen nooit meer uit het laboratorium te zullen geraken als ze eenmaal voor techniek hebben gekozen. In een reeks technologielezingen illustreerden medewerkers van LT-leden hoe juist een exacte opleiding veel meer mogelijkheden biedt dan zij veronderstellen. Op twee scholen vonden de lezingen al plaats: het Goois Lyceum in Bussum en het Holland Accent College in Vlaardingen. Voor de leerlingen was deelname verplicht, al konden zij kiezen welke lezing zij wilden bezoeken. De scholen toonden zich tevreden, de betrokken bedrijven (onder meer Varian, Da Vinci Europe, Dépex, Salm & Kipp) eveneens, al wordt deelname van die zijde als zeer arbeidsintensief ervaren. Bekeken wordt hoe dit initiatief branchebreed kan worden vervolgd. Overwogen wordt of het initiatief wellicht in Jet-Net past. Voor meer info neemt u contact op met FHI. <

43

19-08-2005 12:33:17

MEDISCHE TECHNOLOGIE

Kwaliteit van hulpmiddelen in het nieuws

Kostenstijging Medische Hulpmiddelen Bij het samenstellen van de jaarlijkse begrotingen is het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport tot de conclusie gekomen dat er sprake is van een overschrijding van 23 miljoen euro in het hulpmiddelenbudget.

De deregulering in de zorg die sinds 2001 aan de gang is, heeft negatieve gevolgen voor de kwaliteit van de verstrekte hulpmiddelen in de extramurale markt. Verzekeraars - die de regierol hebben gekregen - kiezen voor de goedkoopste oplossing, en niet voor de beste. Dat blijkt uit het onderzoek ‘Kwaliteitsbeleid Hulpmiddelen’ van MKB-Nederland, cluster Zorg waar FHI bij betrokken is. Formeel mogen aanbieders van hulpmiddelen onderhandelen met zorgverzekeraars. In de praktijk blijkt echter dat ze geen vuist kunnen maken, onder meer vanwege de monopoliepositie en daarmee inkoopmacht die verzekeraars in de regio hebben. Niet alleen sturen verzekeraars aan op het afnemen van een standaardproduct, er wordt evenmin een vergoeding geleverd voor serviceverlening. De innovatie van hulpmiddelen komt ook in het gedrang omdat er niet meer kan worden geïnvesteerd in techniek. In het rapport wordt er op aangedrongen dat alle partijen afspraken maken over verbetering. Er moet meer evenwicht komen in de beschikbaarheid, betaalbaarheid en kwaliteit van de hulpmiddelen. Leveranciers moeten zich kunnen verenigen in verkoopcombinaties, zonder daarbij hun zelfstandigheid te verliezen. Regels uit de Mededingingswet verhinderen dat tot nu toe.

44


Nadat het rapport aan minister Hoogervorst van Volksgezondheid was overhandigd zijn de conclusies van het rapport uitvoerig door de landelijke media belicht.

Omdat de Telegraaf een onzorgvuldige berichtgeving deed over het gebruik van Pacemakers is vanuit het FHIplatform Actieve Implantaten een aanvullend persbericht verzonden waarin de onjuiste berichten uit de media zijn rechtgezet. Duidelijk is dat de conclusies en aanbevelingen uit het onderzoek van het cluster Gezondheidszorg van MKBNederland, waarin ook FHI participeert, een hoop stof hebben doen opwaaien.

Naar aanleiding van het MKB-rapport over Kwaliteit van Medische Hulpmiddelen heeft er eind juni een overleg plaatsgevonden met de DirecteurGeneraal Gezondheidszorg en de Directeur Geneesmiddelen en Medische technologie van VWS. Het gesprek was constructief van aard. Aan de hand van verschillende voorbeelden is aan VWS toegelicht dat de sector zich zorgen maakt over de eenzijdige focus van Zorgverzekeraars op prijsparameters en het gebrek aan aandacht voor kwaliteit. VWS stelde dat, gezien de groei in uitgaven, het Hulpmiddelendossier een

De cijfers van het ministerie geven aan dat een aantal deelmarkten explosief is gegroeid. Vooralsnog kan het ministerie niet aangeven of deze groei voortkomt uit volume of omzetstijgingen. FHI heeft bij het ministerie aangegeven dat zij ernstig twijfelt aan de betrouwbaarheid van deze cijfers. De groeiscenario’s worden niet herkend door de leden van FHI. Voor FHI toont dit eens te meer het belang aan om als sector te beschikken over betrouwbaar cijfermateriaal. Binnen verschillende clusters van FHI zullende komende maanden opnieuw cijferuitvragen worden gedaan die vervolgens vergeleken gaan worden met de cijfers van overheid. zorgenkind voor het ministerie blijft en dat derhalve ook op zorgverzekeraars (politieke) druk wordt uitgeoefend om de kosten in de hand te houden. De recente cijfers gaven volgens VWS aan dat het hulpmiddelenbudget 2004 overschreden was. VWS is echter wel van mening dat de essentiële kwaliteit van producten en diensten niet mag worden aangetast. Er zijn bij VWS geen concrete signalen binnengekomen dat dit momenteel daadwerkelijk het geval zou zijn. Echter, het rapport van MKB en de aangehaalde voorbeelden geven wel aanleiding het onderwerp kwaliteit van medische hulpmiddelen op de agenda te plaatsen. Concreet is afgesproken dat VWS het initiatief zal nemen om alle betrokken partijen (leveranciers, zorgverzekeraars, patiënten, ziekenhuizen) aan tafel te krijgen. <


Uit gesprekken met VWS is gebleken dat veel beleidsmakers de indruk hebben dat de prijzen van medische hulpmiddelen onevenredig stijgen. Deze indruk blijkt met name te ontstaan door eenzijdige focus op prijsstijgingen in de z-index. Dat de daadwerkelijke

marktprijzen een heel ander beeld geven is niet of onvoldoende bekend. Voorts is FHI van mening dat de overheid onvoldoende oog heeft voor een aantal factoren die de kosten in de zorg doet toenemen. De technologie evolueert; door technologische vooruitgang neemt in een toenemend aantal ziektebeelden de mortaliteit af en daarmee de kosten voor behandeling en aanvullende zorg toe. Ook komen er steeds meer medische hulpmiddelen en technieken beschikbaar die de kwaliteit van zorg op een hoger niveau brengen.

DAG VAN DE PACEMAKERTECHNICUS 2005 FHI is door Vithas gevraagd op hun jaarlijkse landelijke symposium een presentatie te geven. Dit symposium vindt plaats op vrijdag 30 september 2005 in het Golden Tulip Hotel te Doorwerth, nabij Arnhem. Het symposium duurt de gehele dag en de onderwerpen die aan bod komen betreffen allerlei zaken die te maken hebben met pacemakers, patiënten, behandel–


methoden, ontwikkelingen, casuïstieken enz. FHI gaat in haar presentatie onder andere in op de in de media verschenen berichten over verouderde pacemakers, en hoe FHI en haar aangesloten leden hier tegenaan kijken. Voor verdere informatie kunt u de website van Vithas raadplegen: www.vithas.nl. <

Daarnaast vergrijst de bevolking en ontwikkelt een aantal ziektebeelden zich explosief, bijvoorbeeld diabetes, met elk jaar 65.000 nieuwe patiënten. Door bovengenoemde ontwikkelingen zullen, naar mening van FHI de kosten in de zorg ook in de toekomst sterk blijven stijgen. De overheid zou dan ook meer aandacht moeten schenken aan het belang en de maatschappelijke effecten van de technologie in de zorg dan aan discussies over ‘platte’ kostenbesparing en remmende maatregelen. <

Productstatistieken MT De clusters Elektro-medische apparatuur, Infuusapparatuur, Ultra-geluid en Operatietafels, operatielampen en pendelsystemen, zijn volop in de weer met productiestatistieken. Door fusies en veranderingen waren alle activiteiten op dit gebied allengs stilgevallen. Met alle betrokkenen is nu tot een herstart besloten. Met terugwerkende kracht wordt begonnen met de inzameling van alle economische cijfers. <

45

19-08-2005 12:33:20


Algemene Ledenvergadering Medische Technologie

Op woensdag 8 juni vond in Groot Kievitsdal te Baarn de Algemene Ledenvergadering plaats van de branche Medische Technologie. De brancheorganisatie kon zich verheugen over de opkomst; ruim zeventig lidbedrijven gaven acte de presence. In het eerste deel van de vergadering is aan de penningmeester decharge verleend over de resultaten van 2004. Tevens is de begroting voor 2006 gepresenteerd. Daarnaast bleek dat de medische branche de laatste jaren sterk toeneemt in ledenaantal (een groei van 88 leden in 2003 naar 119 leden in 2005). Naast de financiën werden presentaties gegeven over belangrijke lopende activiteiten binnen de branche en de status van het strategieproject 2005/2006. Bestuurssamenstelling

De heer Kramer was aftredend en is door de ledenvergadering herkozen. Twee nieuwe bestuursleden zijn voorgedragen en benoemd: de bestuurszetel van Dräger Medical Netherlands wordt vanwege interne wisselingen ingevuld door de heer P. van Altena. De zetel van Toshiba Medical Systems Europe wordt ingevuld door de heer K. Odhner. De heer Kerkkamp nam afscheid van het bestuur en ontving een speciaal woord van dank voor zijn betrokkenheid en inzet gedurende de bestuursperiode.

46


ALV MT over Europese aanbesteding

De presentatie over het onderwerp uitbreiding besluit wit- en bruingoed / richtlijn WEEE zorgde voor verschillende reacties uit de zaal. Inmiddels klinkt het onderwerp bij de meeste leden wel bekend in de oren, maar weet men niet precies wat het voor hun organisatie inhoudt. Hiertoe heeft FHI de stichting RTA (Recycling Technologische Apparatuur) in het leven geroepen. Inmiddels zijn alle FHI-leden hiervan op de hoogte gebracht. De presentatie kunt u inzien op de website van FHI, www.stichtingrta.nl.

Dossier ‘Europees aanbesteding in de zorg’ schuift tussen Ministeries heen en weer Tijdens het tweede deel van deze ALV op 1 juni kwam het Europese aanbestedingsbeleid aan de orde. Lange tijd is er een discussie geweest over de vraag, of de Nederlandse gezondheidszorg in Europees verband nu wel of niet aanbestedingsplichtig is. Vanuit FHI zijn hierover de afgelopen jaren talloze vragen gesteld aan de ministeries van Economische Zaken en Volksgezondheid, Welzijn en Sport. FHI heeft de stellige overtuiging dat het aanbeste-

dingsinstrument ongeschikt is voor de inkoop van medisch specialistische producten en apparatuur. Het ‘Europees aanbesteden in de zorg’ bleek echter een ‘ontheemd dossier’ te zijn, dat voortdurend tussen beide ministeries heen en weer werd geschoven. Pas begin 2005 kwam er wat duidelijkheid, toen de rechter in twee gevallen – het ging om de ziekenhuizen Rivierenland (Tiel) en Amphia (Breda) – oordeelde dat er sprake was van aanbestedingsplicht voor algemene ziekenhuizen. Door deze uitspraak moet elk ziekenhuis dat boven 200.000 euro inkoopt in principe aanbesteden, is thans de conclusie van de rechter. Aanbestedingsadvocaat mr. Nouhuys van Advocatenkantoor De Brauw, Blackstone en Westbroek ging tijdens de ledenvergadering in op de knelpunten binnen de medische sector en deed een aantal handreikingen aan het bedrijfsleven. Afgaande op ervaringen in andere branches voorzag hij nog wel enkele jaren van flinke chaos. De algemene ervaring is helaas, dat de aanbestedingsplicht een hoop administratieve ballast met zich meebrengt, weinig meerwaarde biedt en extra kosten genereert. Voor de eerder genoemde gerechtelijke procedures (Rivierenland/Amphia) is inmiddels hoger beroep aangetekend. Het Gerechtshof in Den Bosch houdt


de uitspraak van het hoger beroep aan tot 6 september 2005. Voor het Ziekenhuis Rivierenland is nog geen uitsluitsel over de vraag of het ziekenhuis als Europees aanbestedende dienst moet worden gezien. Aldus heeft het Arnhemse gerechtshof in deze zaak beoordeeld. Hiermee is echter de zaak enkel procedureel beoordeeld en is er geen uitsluitsel over de inhoud van het conflict.

gegund een ontbindende voorwaarde op te nemen in de inkoopvoorwaarden.

Na de uitspraak in de Amphia-zaak zal die uitkomst ook voor ziekenhuis Rivierenland van groot belang zijn. Daarna zal blijken, of men de laatste mogelijkheid aangrijpt om naar het Europese Hof te stappen. In afwachting van een uitspraak in het hoger beroep heeft de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) haar leden geadviseerd, bij contracten die zonder Europese aanbesteding worden

Inmiddels hebben vele ziekenhuizen de passage ‘Indien het ziekenhuis als gevolg van een in kracht van gewijsde gegane rechterlijke uitspraak gehouden is om de overeenkomst openbaar aan te besteden, dan kan het ziekenhuis deze overeenkomst ontbinden zonder dat het ziekenhuis gehouden is om de daaruit voor de opdrachtnemer voortvloeiende schade te vergoeden’ onverkort over-

Aanbestedingsadvocaat mr. Nouhuys voorziet nog wel enkele jaren van flinke chaos

genomen in de inkoopvoorwaarden. FHI maakt ernstig bezwaar tegen deze toevoeging aan de inkoopvoorwaarden. Deze ontbindende voorwaarde is onredelijk bezwarend, zeer eenzijdig en legt geheel ten onrechte de risico’s van ontbinding bij de medische industrie neer. In praktijk kan het er op neer komen dat een leverancier, al dan niet nagelvaste medische apparatuur aan ziekenhuis levert welke na verloop zonder enige schadevergoeding moet worden teruggenomen. Inmiddels heeft bestuurlijk overleg plaatsgevonden met de NVZ. Uitkomst van dit overleg is dat in eerste instantie uitspraken in hoger beroep worden afgewacht. Mocht dit negatief uitpakken (ziekenhuizen wel aanbestedingsplichtig) dan zal een gezamenlijke FHI/NVZ-werkgroep zich nader buigen over de problematiek teneinde tot een voor alle partijen werkbaar voorstel te komen. <

D B ‘PILOT’ VOOR DBC-STRUCTUUR 10% van alle verrichtingen (operaties) in ziekenhuizen worden momenteel afgerekend via Diagnose Behandeling Combinaties (DBC’s). De ziekenhuizen maken voor de behandelingen een eigen kostprijsberekening en onderhandelden hierover met de Zorgverzekeraar die de verrichtingen voor zijn verzekerde inkoopt. Bij het vaststellen van de DBC-prijs is het erg belangrijk dat er voldoende ruimte blijft bestaan voor de eventuele opname van medische hulpmiddelen/ implantaten die onderdeel uit kunnen maken van de DBC-prijs. Is dit niet of onvoldoende het geval dan kan dat een enorme rem op het gebruik van deze producten zetten. De wijze waarop volledig nieuwe producten/technologieën in de DBCstructuur opgenomen gaan worden lijkt een ingewikkeld traject te gaan worden. Omdat veel leden van FHI


in de toekomst met dergelijke trajecten geconfronteerd gaan worden, is het DBC-traject van strategisch belang voor de sector. Om deze reden zijn vanuit de branche reeds verschillende themasessies over dit onderwerp georganiseerd. In het najaar staan voor FHI-leden tevens enkele DBC-workshops gepland. Vanuit het FHI-cluster Drug Eluted Stents is tevens een DBC-proefproject gestart. Een aantal multinationals vanuit FHI het voortouw genomen heeft om voor het product ‘stents’ (cardiologisch implantaat) de marsroute voor de DBC te gaan volgen. Bij een inventarisatieslag die in de twintig koploperziekenhuizen is gemaakt, is de inzet van de medicamenteus gecoate stent niet als onderdeel van een DBC benoemd. Er zal dus waarschijnlijk een bestaande DBC en/of zorgprofiel gezocht moeten

C worden om het product in op te nemen of er moet een nieuwe DBC en/of zorgprofiel worden gemaakt. Hiervoor moet een traject via de wetenschappelijke vereniging(en) worden opgezet om uiteindelijk te komen tot formele acceptatie. De vorm van deze acceptatie (richtlijn, consensus, standaard) moet de in de kring der beroepsgenoten gebruikelijke behandeling af kunnen dekken. Voor zowel de industrie als ook de wetenschappelijke verenigingen zijn dergelijke trajecten in het kader van DBC geheel nieuw. Vanuit de industrie kan elk bedrijf hiertoe zelf het wiel uitvinden en van start gaan. Echter, voor de daadkracht en eenduidigheid is er een collectief belang om een dergelijk erkenningstraject gemeenschappelijk op te zetten. Daarmee is de stentgroep, onder begeleiding van een extern consultancy bureau, inmiddels gestart. <

47

19-08-2005 12:33:24


Inkoop medische hulpmiddelen in ziekenhuizen

Beslismodel draagbare infuuspompen

Het RIVM heeft in opdracht van de Inspectie Gezondheidszorg een onderzoek uitgevoerd naar kwaliteitsborging bij de aanschaf van medische hulpmiddelen.

Het ZonMw-project voor de ontwikkeling en implementatie van een beslismodel voor draagbare infuuspompen is afgerond.

den (onder andere IGZ, NVILG, FHI, CSC) een bespreking van de resultaten van het onderzoek plaatsgevonden. Hierbij werd geconstateerd dat er met name bij het opstellen van Pakketten van Eisen (PvE’s) nog veel te verbeteren valt.

Nieuwe medische hulpmiddelen blijken zowel in overleg tussen belanghebbenden als zonder overleg aangeschaft te worden via de afdeling inkoop. Tijdens het onderzoek in negen ziekenhuizen is de indruk ontstaan dat de ziekenhuizen vaak bewust voor een bepaald traject kiezen, waarbij de kosten van het inkooptraject worden afgewogen tegen de aard van het hulpmiddel en het gebruik van het hulpmiddel binnen een ziekenhuis. Er zijn voor beide trajecten punten geïdentificeerd waarop verbeteringen mogelijk zijn. In elke instelling bleek het mogelijk om hulpmiddelen aan te schaffen buiten de geldende inkoop-

FHI BEZOEKT BESTUUR NVVC FHI, Medische Technologie, is door het bestuur van de NVVC (Nederlandse Vereniging voor Cardiologie) uitgenodigd tot het geven van een presentatie tijdens de maandelijkse bestuursvergadering van de NVVC. Het cluster Pacemakers is hier nauw bij betrokken en staat zeer positief tegenover het aanhalen van de contacten met de NVVC. De contacten tussen beide verenigingen hebben onder meer als doel optimalisering van informatievoorziening richting beleidsmakers en overheid. <

48


procedures om. De onderzoekers vonden dit een ongewenste situatie, mede doordat de aangeschafte producten niet traceerbaar zouden zijn. Eind mei heeft met de belanghebben-

Rondetafelconferentie VNFKD en FHI Op dinsdag 20 september 2005 vindt een door de VNFKD (Vereniging van Nederlandse Fabrikanten van Kinderen Dieetvoedingsmiddelen) geïnitieerde Rondetafelconferentie plaats. Het thema van de gezamenlijke bijeenkomst is ‘Ontwikkelingen in de zorg; toekomstige positie klinische voeding’. Na enkele presentaties vindt er een discussie plaats tussen sprekers en zaal, onder leiding van dhr. W. Bos (WBZorg). De middag wordt afgesloten met een borrel. Over de deelnamekosten- en voorwaarden worden de betrokken partijen binnenkort geïnformeerd. <

Ziekenhuizen en industrie spreken elkaars taal vaak onvoldoende. Een meer eenduidig format zou daarin verbetering kunnen brengen. Voorts spraken alle aanwezigen aan de Inspectie de zorg uit dat het Europees aanbestedingsbeleid een zware administratieve belasting met zich mee gaat brengen. Ook over het onderwerp inkoopveilingen vond een discussie plaats. De inspectie gaf aan dat een dergelijke vorm van inkoop het risico van eenzijdige prijsfocus met zich meebrengt waardoor belangrijke kwalitatieve aspecten teveel naar de achtergrond zouden kunnen verdwijnen. <

Paviljoen Hollandcollectief op Medica Düsseldorf De branche MT is bezig met het opzetten van een Holland-collectief paviljoen op de Medica 2006 in Düsseldorf. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een subsidieprogramma van de EVD. Omdat de inschrijving al in maart 2006 sluit, worden bedrijven die interesse hebben in participatie nu al opgeroepen zich te melden. De voorbereidingen gaan in oktober 2005 van start. Omdat er een subsidie beschikbaar is gesteld, is deelname aan het Holland-collectief extra aantrekkelijk. <


Dit beslismodel is primair bedoeld voor voorschrijvers/artsen en verpleegkundigen van Medisch Technisch Handelen teams die draagbare infuuspompen in de thuissituatie inzetten als onderdeel van een behandeling. Secundair is de informatie bruikbaar voor zorgverzekeraars, beleidsmakers, hulpmiddelengebruikers en fabrikanten. U kunt dit beslismodel bestellen via www.umcutrecht.nl/thuiszorgtechnologie. Naast dit beslismodel wordt op 6 september een workshop georganiseerd waarbinnen geoefend kan worden

met een digitale uitwerking van het beslismodel. De workshop wordt georganiseerd door de Vereniging Infuus Technologie (VIT). Informatie en aanmelden kan via [email protected]. <

MODELOVEREENKOMST INVESTERINGSGOEDEREN Bij de aanschaf van medische investeringsgoederen en ICT ontstaan met regelmaat langdurige discussies over de inhoud en toepasselijkheid van voorwaarden. Door alle partijen wordt dit als onnodig inefficiënt en kostenverhogend ervaren. Ieders verwachting is dat de introductie van Europees aanbestedingsbeleid de problematiek rondom voorwaarden nog verder op scherp zal zetten.

initiatief genomen om een Modelovereenkomst voor Medische Investeringsgoederen en ICT te ontwikkelen. Enkele jaren geleden heeft de sector goede ervaringen opgedaan met de opzet van een Standaard Service Overeenkomst.

FHI vertegenwoordigers van Philips, Siemens, Toshiba, GE en Dräger zitting hebben genomen. De werkgroep is inmiddels vier keer bijeengeweest en het ziet ernaar uit dat het modelcontract eind 2005, begin 2006 klaar zal zijn.

Belangrijke oorzaak van de conflicten is gelegen in het ontbreken van een goede modelovereenkomst waarin de aandachtspunten voor de aanschaf van medische investeringsgoederen en ICT zijn benoemd en gewaarborgd. De reeds bestaande (NVZ) voorwaarden zijn veelal gericht op de aanschaf van facilitaire zaken of volumegoederen en derhalve vaak ongeschikt voor de aanschaf van medisch specialistische apparatuur en ICT.

In deze overeenkomst zijn alle relevante aspecten voor technische service en onderhoud aan medische apparatuur opgenomen. Dit document heeft sterk bijgedragen aan eenduidigheid en wederzijdse borging van kwaliteit bij service en onderhoud. Doelstelling van nu is dan ook te komen tot een uniform, praktisch document waarin alle belangrijke aspecten rondom de aanschaf van medische apparatuur en ICT zijn benoemd en de belangen van de betrokken partijen goed zijn gewaarborgd. Het streven is dat de modelovereenkomst als landelijke standaard zal gaan fungeren.

Daarnaast is het initiatief ook voorgelegd aan de belangrijkste stakeholders, zoals het ministerie van Volksgezondheid, de Inspectie Gezondheidszorg, de grote zorgverzekeraars en de koepels van ziekenhuizen. Allen reageerden positief, waarmee het vereiste draagvlak gewaarborgd lijkt. <

Om deze reden hebben de NVILG (inkopers in de zorg) en FHI het

Er is een industrie/ziekenhuis werkgroep geformeerd waarin namens


49

19-08-2005 12:35:31


Vanuit de ledenkring Industriële Elektronica Livingston Calibration is volledig geconsolideerd binnen Air Liquide en de naam is gewijzigd naar Trescal Livingston Calibration B.V. Alle overige gegevens blijven ongewijzigd. Rotec B.V.B.A. uit België is volledig geconsolideerd binnen Cookson Electronics Assembly Materials NV te België. Alle gegevens blijven ongewijzigd. Per 7 februari 2005 is WIKA BENELUX verhuisd naar het Industrieterrein De Berk, Newtonweg 12, 6101 WX ECHT. Postadres: Postbus 8, 6100 AA ECHT. Telefoonnummer: 0475-535500, faxnummer: 0475-535446. E-mail: [email protected] internet: www.wika.nl Stork Electronics heeft een naamswijziging ondergaan. Vanaf heden opereren zij binnen de markt onder de naam Neways advanced applications B.V. Alle overige gegevens blijven ongewijzigd! Matsushita Electric Works West B.V. heeft per 1 april 2005 een naamswijziging ondergaan in: Panasonic Electric Works Sales Western Europe B.V. Deze naamswijziging heeft geen enkele invloed op de aangegane contracten en overeenkomsten en deze zullen dan ook zoals voorheen worden afgehandeld. Wel is het centrale e-mailadres gewijzigd in [email protected] en zijn de websites voortaan te vinden onder: www. panasonic-electric-works.nl en www. panasonic-electric-works.be. Alle overige gegevens blijven ongewijzigd. Op vrijdag 22 april 2005 is Sioux verhuisd van Ekkersrijt naar het Embedded Innovation Centre op bedrijventerrein Esp én heeft Sioux haar naam gewijzigd in Sioux Embedded Systems (zoals in België). De nieuwe n.a.w.-gegevens zijn vanaf heden dan ook: Sioux Embedded Systems B.V., Esp 405, 5633 AJ EINDHOVEN, telefoonnummer 040-2677100 en fax: 040-2677101. D.A.R.E!! Consultancy heeft op vrijdag 22 april 2005 een voor Nederland unieke faciliteit geopend. Het nieuwe laboratorium waarvan een grote semi-anechoische ruimte een belangrijk deel uitmaakt is

50


door de loco-burgemeester in een feestelijke ambiance geopend. Met de mogelijkheid grote objecten zoals hele voertuigen en machines met afmetingen tot 4 meter lang, 3 meter breed en 4,2 meter hoog en met een maximaal gewicht van 10 ton, te testen op een draaitafel van 4 meter diameter met veldsterkten tot 300V/m, is dit uniek in Nederland. Multin BV, met vestigingen in Zoetermeer en ’s Gravenzande en Hittech Assembly BV te Delft zullen dit jaar geïntegreerd worden op één locatie onder de naam Multin Hittech BV. Met ingang van 17 juni is het nieuwe adres: Postbus 633, 2600 AP DELFT, Oostsingel 209, 2612 HL DELFT. Telefoonnummer: 015-2150300, faxnummer: 015-2150301. Multin Hittech BV is ook lid van de branches Laboratorium en Medische Technologie.

Alkmaar. De nieuwe n.a.w.-gegevens zijn: ERIKS bv, Saffierstraat 1, 1812 RM ALKMAAR. Wel blijven alle telefoon- en faxnummers én het factuuradres ongewijzigd. Na een management buy out van de divisie industriële automatisering en telecommunicatie van Getronics zijn beide divisies per 11 april 2005 zelfstandig verder gegaan onder de naam Koning & Hartman B.V. Voor velen geen onbekende naam en na enkele jaren van afwezigheid weer terug op de markt van industriële automatisering en telecommunicatie. De nieuwe gegevens van Koning & Hartman B.V. zijn voor het hoofdkantoor: Donauweg 2B, Postbus 416, 1000 AK AMSTERDAM. De vestiging te Delft vindt u op de Energieweg 1, Postbus 5080, 2600 GB DELFT. Ook is er een vestiging in Brussel geopend: Researchpark Zellik, Pontbeeklaan 43, B-1731 ZELLIK. Voor telefoonnummers en overige informatie verwijzen wij u naar de website: www.koningenhartman.com Sen-Tech Sensor Technology is per eind maart 2005 verhuisd naar: Vimmerik 2, 5253 CB NIEUWKUIJk. Het postadres en de overige gegevens blijven ongewijzigd.

Accelonix BV, is verhuisd van Zoeterwoude naar een nieuw adres: Croy 7F, EINDHOVEN, Postbus 7044, 5605 JA EINDHOVEN. Telefoonnummer: 040-7501650, faxnummer: 040-2930722.

Het postbusnummer (115, 1380 AC WEESP) van JUMO Meet- en Regeltechniek B.V. is per 1 juni 2005 vervallen. Het post- als afleveradres blijft: Rijnkade 18, 1382 GT WEESP.

Industriële Automatisering

Per 1 juni is het adres van Flexim Instruments Benelux B.V. gewijzigd in Rodenrijseweg 4a, 2651 BV BERKEL en RODENRIJS. Telefoon- en faxnummers blijven ongewijzigd.

Per 14 februari 2005 is Blanken Controls bv verhuisd naar Hoofdweg 131, 7371 GG LOENEN. Telefoonnummer: 055-5058300, faxnummer: 055-5058333, e-mail: [email protected] en de internetsite: www.blanken.nl Intertec Instrumentation is per eind maart 2005 verhuisd naar een nieuw adres: Einsteinstraat 16C, 6604 BW WIJCHEN, Postbus 235, 6600 AE WIJCHEN, telefoonnummer: 024-6412626, faxnummer: 024-6425661. Het e-mail en het internetadres blijven ongewijzigd. ERIKS Alkmaar is na 65 jaar in het centrum van Alkmaar per april 2005 verhuisd naar een hypermodern pand op het industrieterrein Boekelermeer aan de rand van

Laboratorium Technologie Vanaf maart 2005 heeft hermedico BV nieuwe huisvesting gevonden in Didam. De nieuwe adresgegevens zijn: Hengelderweg 24, 6942 NB Didam, tel: 0316582690 en fax: 0316-582691. Postadres: Postbus 211, 6900 AE Zevenaar, Antwoordnummer 1021, 6900 VB ZEVENAAR. Per 11 maart jongstleden is de naam van Paes Nederland veranderd in: Olympus Nederland B.V. Aangezien Paes Nederland en Olympus al 50 jaar onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn heeft deze


naamswijziging verder geen gevolgen voor het bedrijf. Ocean Optics B.V. is per 1 juni 2005 verhuisd naar: Geograaf 24, 6921 EW DUIVEN. De overige gegevens blijven ongewijzigd. Door recente organisatiewijziging van Biacore International is de structuur, adres en benaming in de Benelux veranderd. De bedrijfsnaam is nu: Biacore AB, gevestigd op Smederijstraat 2, 4814 DB BREDA. Telefoon: 0800-0234220 Faxnummer: 0800-0228552. Voor overige gegevens verwijzen wij u naar de website: www.biacore.com Airtemp Testtechnologie B.V.: Zijn enige weken geleden verhuisd naar: Ambachtsweg 17, 6581 AX MALDEN, tel: 024-3294255 en fax: 024-3583600. Postadres: Postbus 66, 6580 AB MALDEN.

Medische Technologie

NIEUWE LEDEN Na betaling van de entreegelden zijn de onderstaande bedrijven ingeschreven in het ledenregister.

Industriële Elektronica

Industriële Automatisering

Liad-Electronics Breda B.V. Lidnummer: 1391 Takkebeisters 68 4871 BW BREDA

Sommen Automatisering + Elektrotechniek B.V. Lidnummer: 1405 Bernardusstraat 4 5113 TM ULICOTEN

Formit B.V. Lidnummer: 1392 Dragonder 15b 5554 GM VALKENSWAARD TTMS B.V. Lidnummer: 1396 Wegalaan 2 2132 JC HOOFDDORP

Waldmann Medische Techniek b.v. is per februari 2005 verhuisd van de Hoveniersweg 25A naar de Lingewei 19 in Tiel. De nieuwe adresgegevens zijn: Lingewei 19, 4004 LK TIEL, Postbus 45, 4000 AA TIEL. Tel: 0344-631019 en fax: 0344-627856.

Sintecs B.V. Lidnummer: 1397 Lansinkesweg 4 7553 ZE HENGELO

Laerdal BeNeLux bv heeft nu ook een postbusadres: Postbus 174, 5550 AD VALKENSWAARD

APEM Benelux Lidnummer: 1398 Excelsiorlaan 27 B-1930 ZAVENTEM BELGIE

ERBE Benelux heeft een nieuw postadres: Postbus 8, 4250 DA WERKENDAM Per 23 mei 2005 heeft KP Holding een nieuw adres: Duwboot 13, 3991 CD HOUTEN, tel: 030-6345638 Per 8 juni 2005 is Medi Lease B.V. verhuisd. Het nieuwe bezoekadres is: Vughterweg 47C, 5211 CK DEN BOSCH. Postbus 1442, 5200 BL DEN BOSCH. Telefoon- en faxnummer blijven: 073-6578333 en 073-6572375. Medi Lease B.V. is ook lid van Laboratorium Technologie Emro Medical B.V. heeft per 1 juli haar naam gewijzigd in Teleflex Medical B.V. Het postbusnummer en straatadres blijven ongewijzigd. Het e-mail adres is nu: info. nl@teleflexmedical.com; op internet kunt u ze vinden op: www.teleflexmedical.nl <


Quality Products International B.V. Lidnummer: 1409 Zuiddijk 5 5705 CS HELMOND Stature B.V. Lidnummer: 1411 Postbus 72 6580 AB MALDEN Rommens Instrumenten en Apparatenbouw bv Lidnummer: 1439 Oude Moerstraatsebaan 60 4614 RR BERGEN OP ZOOM

Magnetrol International B.V. Lidnummer: 1412 Heikenstraat 6 B-9240 ZELE BELGIE Hoppenbrouwers Elektrotechniek B.V. Lidnummer: 1440 Kreitenmolenstraat 201 5071 ND UDENHOUT

Laboratorium Technologie

Zoll International Holding B.V. Lidnummer: 1394 Postbus 52 6669 ZXH DODEWAARD Medidis Groep B.V. Lidnummer: 1395 Postbus 60078 1320 AB ALMERE Laservision Instruments B.V. Lidnummer: 1399 Oude Rijksweg 255/5 7954 EJ ROUVEEN Heinen + Löwenstein Nederland BV Lidnummer: 1401 Anthonie Fokkerstraat 2 3772 MR BARNEVELD

Cryo Solutions B.V. Lidnummer: 1403 Weerdskampweg 25 5222 BA ‘s-HERTOGENBOSCH

I.H.B. Integrated Health Baambrugge Lidnummer: 1402 Rijksstraatweg 9c 1396 JC BAAMBRUGGE

Delta Instruments B.V. Lidnummer:1406 De Bolder 68 9206 AR DRACHTEN

Sonoview Nederland B.V. Lidnummer: 1404 Sir Winston Churchilllaan 693 2287 AM RIJSWIJK

De Koningh Systems Supplier B.V. Lidnummer: 1410 Postbus 5023 6802 EA ARNHEM

Medische Technologie Vitatron Nederland B.V. Lidnummer: 1393 Postbus 5207 6802 EE ARNHEM

Laerdal BeNeLux B.V. Lidnummer:1407 Dijkstraat 54 5554 PS VALKENSWAARD Ela Medical Lidnummer: 1408 Bastiaan de Zeeuwstraat 8 3227 AC OUDENHOORN <

51

19-08-2005 12:35:37


Lidmaatschap aanvragen De onderstaande bedrijven hebben het lidmaatschap van FHI aangevraagd. Hierop kan schriftelijk bezwaar worden gemaakt. Dit kunt u richten aan de FHI-ledenadministratie.

Industriële Elektronica Rommens Instrumenten en Apparatenbouw B.V. Oude Moerstraatsebaan 60, 4614 RR BERGEN OP ZOOM. Rommens producteert hightech elektronica en verzorgt mechanische bewerkingen, draad- en kabelmontage en assemblage van complete eindproducten. Quality Products International B.V. Zuiddijk 5, 5705 CS HELMOND De firma doet aan PCB-design en levert o.a. flex- en flex-rigid PCB’S

Industriële Automatisering Hoppenbrouwers Elektrotechniek B.V. Kreitenmolenstraat 201 5071 AD UDENHOUT De firma levert een compleet pakket aan diensten op het gebied van industriële automatisering. Zij kan projecten volledig turn-key uitvoeren en heeft kennis en ervaring in/over verschillende segmenten van de branche, zoals bijvoorbeeld de voedingsmiddelenindustrie.

Laboratorium Technologie Cryo Solutions BV Weerdskampweg 25 5222 BA ‘S-HERTOGENBOSCH Cryo Solutions levert vloeibare stikstof apparatuur en concepten met de bijbehorende engineering, service en installatie. Magnetrol International N.V. Heikensstraat 6, B-9240 ZELE - BELGIE Magnetrol fabriceert en verkoopt industriele meetinstrumenten voor niveauen debietmeting van vloeistoffen en stortgoederen. Sommen Automatisering + Elektrotechniek B.V. Bernardusstraat 4, 5113 TM ULICOTEN De firma levert procesbesturingen voor o.a. wegen en doseren en verricht werkzaamheden aan klimaatregelingsapparatuur en elektrotechnische installaties.

Medische Technologie Blokland Medical Supplies B.V. Van Leeuwenhoekweg 5 52


3401 ML IJSSELSTEIN De firma fabriceert en levert farmaceutische verpakkingsmaterialen en medische en farmaceutische instrumenten. Blokland Medical Supplies is al eerder lid geweest van FHI onder de naam Bloklandpack/ Rowa Techniek. Cordis, a Johnson & Johnson Company Computerweg 14, 3821 AB AMERSFOORT De firma levert diagnostische en interventioneel producten t.b.v. bloedvatvernauwing. GrafiMedics B.V. Ambachtsmark 70, 1355 EE ALMERE GrafiMedics levert o.a. langiografen, defibrillatoren, CTG-apparatuur en foetaal systemen. Laerdal Benelux B.V. Dijkstraat 54, 5554 PS VALKENSWAARD De firma koopt, verkoopt en fabriceert systemen voor medische behandelingen en materialen, bestemd voor het onderwijs van de geneeskunde. Sonoview Nederland B.V. Sir Winston Churchilllaan 693 2287 AM RIJSWIJK De firma levert draagbare echografieapparatuur met toebehoren. I.H.B. B.V. (Integrated Healthservices Baambrugge) Rijksstraatweg 9c, 1396 JC BAAMBRUGGE IHB levert pendels (=energieverzorgende/ medische gassen apparatuurdragers). Heinen + Löwenstein Nederland B.V. Anthonie Fokkerstraat 2 3772 MR BARNEVELD Heinen is leverancier van medische apparatuur <

Personeelsbemiddeling Zeer ervaren manager met meer dan 20 jaar directie/ management-ervaring in de laboratoriumbranche zoekt een nieuw uitdaging op freelance-, interim- of contract-basis. Heeft met name veel ervaring op het gebied van laboratoriumapparatuur, zowel op technisch- als commercieelen managementniveau. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met FHI, Dhr. J.C. Groeneveld, tel: (033) 465 75 07. <

AGENDA 2005 25 augustus 2005 FHI Golftournament 13 en 14 september 2005 Food Automation Show 20, 21 en 22 september 2005 Biotech Roadshow 2005 27 september 2005 D&E event 5 oktober 2005 Labanalyse 2005 5 oktober 2005 Nationale Micro Nano Conferentie 13 oktober 2005 Automation in Pharmaceutical Industry 20 oktober 2005 Roadshow Platform Omgevings Technologie 26 oktober 2005 HRM-dag 16 t/m 19 november 2005 MEDICA Düsseldorf 23 november 2005 De milieu-uitdaging 31 november & 1 december 2005 PPA-dagen januari 2006 Progress maart 2006 Sense of Contact 6 – 7 april 2006 50-jarig Lustrum FHI mei 2006 Roadshow HF-technology <

MKB-info FHI ontvangt regelmatig informatie van MKB-Nederland die wellicht voor een aantal leden relevant is. Bijgaand een overzicht van recent ontvangen stukken. Geïnteresseerden kunnen de documenten opvragen bij het FHI-bureau.

18-03-2005

Persbericht MKB NL: ‘MKBNederland en UNIZO presenteren tien puntenmanifest voor Europese Top: Zonder stimulering mkb wordt EU nooit meest concurrerende economie ter wereld’

22-02-2005

StAr concept-nota toekomen inzake gelijke behandeling van tijdelijke werknemers (i.c. werknemers met een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd) 01-03-2005

21-03-2005

Visie/standpunt MKB NL ten aanzien van ‘langer werken’ Uitnodiging vergadering CAOcommissie 31-03-2005 en Klankbordgroep Pensioenen (incl. agenda en stukken)

Notitie MKB NL ‘Rol van de CAO in de sectoren zorg, welzijn, maatschappelijke dienstverlening en jeugdzorg’

Persbericht MKB NL: ‘slechte pensioensituatie ondernemer remt economie’

maart 2005

31-03-2005

Persbericht MKB NL: ‘Kamers van Koophandel vragen om forse aanpak Kabinet’

02-03-2005

04-04-2005

Persbericht MKB NL: ‘verheugd over plan verlenging’ experiment lage BTW tot 2015 11-03-2005

Persbericht: Nieuwe wet Werk en inkomen naar arbeidsvermogen per 1 januari 2006 ingevoerd 11-03-2005

Persbericht MKB NL: ‘verheugd dat Kabinet instapt op mkb-pakket lastenverlichting’ 11-03-2005

Persbericht MKB NL: ‘verheugd over integrale invoering, kritisch op level playing field WIA’ 14-03-2005

Persbericht MKB NL/SZW: ‘Negen branches pakken omgaan met gevaarlijke stoffen aan’ signalement augustus 2005

Persbericht: ‘MKB-Nederland helpt belastingsdienst een zzp-er’ Aanbeveling Stichting van de Arbeid ter bevordering van preventie van werkloosheid en reïntegratie van werkloze werknemers Ontwerpadvies toekomstbestendigheid WW Aandachtspunten inleiding Loek Hermans ter gelegenheid van de vaststelling van het SER advies ‘Toekomstbestendigheid Werkloosheidswet’ Nota ‘Vergunningen en het MKB’

Uitnodiging Themabijeenkomst Arbo (19-04-2005) 05-04-2005

Brief van minister De Geus aan de SER betreffende ‘Ontwerpadvies over de toekomstbestendigheid van de WW’

Liberalisering van de arbodienstverlening; n.a.v. themabijeenkomst Arbo op 19-04-2005 25-05-2005

Brieven minister De Geus aan Stichting van de Arbeid en Voorzitter Tweede Kamer inz. ‘Evaluatie Wet Flexibiliteit en zekerheid’ d.d. 29-04-2005 + brief van de St. v.d. Arbeid aan de Vaste Tweede Kamercie. Voor SZW betreffende WIA/WGA d.d. 20-05-2005 01-06-2005

Persbericht MKB NL: verwerping ‘grondwet’ mag niet leiden tot stagnatie Europa 02-06-2005

29-04-2005

Notitie MKB NL: CAO-overleg 2005: VUT, prepensioen, levensloopregeling

14-03-2005 signalement augustus 2005

Tienpuntenplan langer werken: langer werken; visie en standpunt van MKB NL in een tienpuntenplan

Persbericht MKB NL: Mobiliteitsadvies Nouwen grote stap vooruit; voorbehoud bij delen uitwerking Persbericht MKB NL: Belastingpakket oogt sympathiek; vraagtekens bij economisch effect herschikking April 2005

Praktijkinfo MKB NL: Reïntegratie en verhaal – tijdelijk arbeidscontract

Nota ‘Koes MKB, Vakmanschap onder druk’ 06-06-2005

Uitnodiging Algemeen Bestuur 27-06-2005; gastspreker: staatssecretaris Wijn 09-06-2005

Persbericht: MKB NL wil actieve rol bij ruimtelijke inrichting van Nederland 12-06-2005

MKB NL: vergaderstukken CAO-commissie 16-06-2005

03-05-2005

Uitnodiging werkconferentie ‘Agenda Rotterdam’/ oprichting PPS Social Return Board

Persbericht MKB-Nederland: Agenda/stukken vergadering ‘Karige subsidiepotten EU be- Hoofdbeleidscie. Sociale lemmeren mkb en economie Zaken MKB NL op 19-05-2005 in ontwikkeling’

14-06-2005

ALV MKB NL: agenda + stukken MKB NL notitie: ‘aanpassingen in het ontslagstelsel in mkb-perspectief’

17-05-2005

15-06-2005

MKB NL: leeswijzer voor de Europese Grondwet

TNS NIPO 59e Ondernemerspanel

18-05-2005

16-06-2005

Persbericht MKB-Nederland: ‘nieuw elan in het vmbo is goed, maar scholen moeten wel doorpakken’

MKB NL, Sociaal Beleid: ‘Grondwettelijk Verdrag voor Europa en de betekenis ervan voor sociaal-economisch Nederland’

Persbericht MKB NL: ‘EU-voorstel bescherming werknemers tegen zonlicht absurd’

12-04-2005

19-05-2005

Notitie Ontwerpadvies Toekomstbestendigheid Werkloosheidswet 11-04-2005

21-06-2005

Persbericht: ‘MKB-leerbanenproject zeer succesvol’ 12-04-2005

Persbericht MKB NL: Voorzittersbrief januari – april ‘Europese mkb eist in Genève 2005 dezelfde concurrentiepositie 20-05-2005 als Amerikaans mkb’< 53

19-08-2005 12:35:39

Internetsites In deze nieuwe rubriek zal FHI elk kwartaal enkele voor haar leden bruikbare internetlinks vermelden!

www.arbo.mkb.nl/ Verzuimprotocol

www.loonaangifte2006.nl

COLOFON Redactie Bureau FHI André Weigand, Inkvisible Redactie-adres Postbus 2099 3800 CB Amersfoort Telefoon (033) 46 57 507 Fax (033) 46 16 638 Internet www.fhi.nl E-mail [email protected] Vormgeving MUNTZ Marketing Communication Group Druk Drukkerij Van De Ridder

Wanneer u te maken krijgt met een zieke werknemer, is dat voor alle betrokkenen lastig. Uiteraard voor uw zieke werknemer, maar ook voor u als werkgever. Zeker als uw werknemer langdurig ziek/arbeidsongeschikt is, kan u dat nogal wat geld gaan kosten. Het is dan ook van groot belang om ziekteverzuim in uw organisatie te voorkomen en zo ver mogelijk terug te dringen. Mocht het toch tot ziekte of arbeidsongeschiktheid komen, maak dan gebruik van een verzuimprotocol. In een verzuimprotocol staat precies beschreven wie wat wanneer doet bij ziekte: de procedures voor de ziek- en herstelmeldingen en alle stappen die alle betrokken partijen (werkgever, werknemer, arbodienst, UWV et cetera) op een bepaald moment moeten nemen. Hiermee schept u duidelijkheid voor de betrokkenen. Zij weten dan

Deze site heeft betrekking op ontwikkelingen in de loonaangifte die pas in 2006 ingaan. Per 1 januari 2006 komt er een geheel nieuwe loonaangifte. Op deze site vindt u informatie over de veranderingen die de invoering van deze nieuwe aangifte met zich meebrengt. De site is nog volop in ontwikkeling en wordt zeer regelmatig geactualiseerd.

Deze site noemt zichzelf de meest volledige informatiebron voor werkgevers en werknemers en zegt het antwoord te hebben op ieder personeelsvraagstuk. Het vinden van een antwoord op een vraag kan op vele manieren. U kunt zoeken via de inhoudsopgave, via trefwoorden en via de speciale zoekpagina. De site werkt snel en de verwijzingen naar de specifieke paragrafen verlopen soepel. <

Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kan voor eventuele (druk)fouten en onvolledigheden niet worden ingestaan en aanvaarden de auteurs, redactie en het bureau van FHI geen aansprakelijkheid. <

Handelscontacten

Producent van elektrotechnische componenten zoals transformatoren, voedingsapparaten en dergelijke zoekt handelscontacten. Trafomodern TransformatorenGmbH Industriestr. II/11, A-7053 Hornstein, T. 0043-2689-2744-0, F. 0043-2689-2744-9, E. [email protected], www.trafomodern.com Contactpersoon: de heer Peter Reitgruber

Oostenrijkse producent van elektrische stelaandrijvingen (= actuators) voor krachtinstallaties, gas- en watervoorzieningen, pipelines en raffinaderijen, zoekt verkooppartner. Schiebel Antriebstechnik GmbH Josef Benc Gasse 4, A-1230 Wien, T. 0043-1-66108-0 (-11), F. 0043-1-66108-4, E. [email protected], [email protected], www.schiebel.com/actuators, Contactpersoon: mw. Tamara Eder

Gezocht namens een in Duitsland gevestigde Europese importeur: een onderneming die actief is als groothandel in medische technologie en in de Benelux als importeur wil fungeren van ‘Teleangitron’ voor de doelgroep Schoonheidspecialisten, Dermatologen en Plastisch chirurgen. Deze gepatenteerde apparatuur wordt als alternatief voor lasergebruik toegepast in de esthetische dermatologie bij permanente epilatie en behandeling van rode huidaderen, spiders, angiomen en couperose et cetera Voor meer informatie: drs. M.P. Schor Bedrijfskundig Adviesgroep B.V. Röellstraat 2 NL - 6814 JD Arnhem Tel: +31 (0) 26.352.35.77 [email protected]



wat ze van elkaar kunnen verwachten. Zo voorkomt u dat er belangrijke acties worden vergeten. En des te eerder u begint met de reïntegratie, des te groter is de kans dat uw werknemer weer snel aan de slag kan. Surf voor meer informatie naar deze site!

www.arbeidsrechter.nl

Duitse producent van active en passive LWL-Systemen, zoekt in Nederland een handelspartner of distributeur. eks Elektronik- und Kommunikationssysteme Schützenstrasse 2 D-57482 Wenden-Hillmicke Tel: +49 2762 9313-83 Fax: +49 2762 3016 Internet: www.eks-engel.de <

55

19-08-2005 12:35:44

Singnalement.indd 56

19-08-2005 12:36:04

SIGNALEMENT ALLES IN EIGEN HAND VERHOOGT DE KWALITEIT PETER KRABBENBORG EN GERDA VAN DE BEEK

Recommend Documents