SESSIE 1 DE BASIS VAN EEN GEZONDE VOEDING & GEZELLIG SAMEN AAN TAFEL. 1. Inleiding: thema s en doelstellingen 30

D R A A I B O E K R ATAT O U I L L E | 2 9

SESSIE 1 DE BASIS VAN EEN GEZONDE VOEDING & GEZELLIG SAMEN AAN TAFEL 1.

Inleiding: thema’s en doelstellingen



1.1

Thema voedingsluik: de basiselementen van een gezonde voeding

30



1.2

Thema opvoedingsluik: gezellig samen aan tafel

30



1.3

Programma sessie 1: de basis van een gezonde voeding & gezellig samen aan tafel

31

30

2.

Verloop van de sessie 32

2.1 Het onthaal: een eerste kennismaking 32

2.2

Het voedingsluik: de basis van een gezonde voeding

2.2.1 Koken

33



33





2.2.2 Voedingsinformatie















33





2.2.3 Maaltijd

















33





2.2.4 Ervaringen en tips

















35



2.3 Opvoedingsluik: gezellig samen aan tafel 38 2.3.1 Vorming 38



2.2.2 Ervaringen en tips

















39

2.4 Afronding 40

Sessie 1

De basis van een gezonde voeding & gezellig samen aan tafel

1. INLEIDING: THEMA’S EN DOELSTELLINGEN

1.1 thema voedingsluik: de basiselementen van een gezonde voeding

Aan de hand van de actieve voedingsdriehoek bespreken we de basiselementen van een gezonde voeding: wat zou je dagelijks moeten eten om de juiste en voldoende voedingsstoffen in te nemen?

1.2 thema opvoedingsluik: gezellig samen aan tafel

We bespreken het belang van een goede sfeer aan tafel tijdens het eten. Veel moeilijkheden kunnen vermeden worden door het gezellig te maken aan tafel.

Een goede sfeer aan tafel: het is vaak

een eerste belangrijke stap om een

aantal problemen rond eetsituaties te

vermijden. 1u15

5. Gezellig samen aan tafel

6. Afronding

30 min

4. Maaltijd

30 min

1u

3. Voedingsinformatie: De actieve voedingsdriehoek

2. Koken: Lasagne en fruityoghurt

45 min

1. Eerste kennismaking

MODULES

30 min

TIJDSVERLOOP

Interactieve les

Afwas

Inkopen volgende sessie onderverdelen

AFRONDING

De ouders kunnen de algemene richtlijnen toepassen in dagdagelijkse situaties aan tafel

Mondelinge uitwisseling

De ouders kennen een aantal algemene richtlijnen die de goede sfeer aan tafel bevorderen Rollenspel

De ouders zijn zich bewust van het belang van een goede sfeer aan tafel en de voorbeeldrol die ze hierin kunnen spelen

OPVOEDINGSLUIK

Gerechten proeven en samen evalueren

Portiegroottes tonen

Een leuk moment om verder kennis te maken.

Gerechten proeven en samen evalueren

Portiegroottes tonen

Een leuk moment om verder kennis te maken.

De ouders zijn zich bewust van het belang van een gezonde, evenwichtige voeding

De ouders kunnen werken met de actieve voedingsdriehoek en de voedingsmiddelen in de juiste groep plaatsen en kunnen de principes toepassen om een evenwichtige maaltijd samenstellen

De ouders maken kennis met de groepen en de principes van de actieve voedingsdriehoek

VOEDINGSLUIK

Huisreglement: tijd, hygiëne, werken in groep

Inkoopbriefje

Poster 2

Poster 1

Magnetischedriehoek + voedingsmiddelen kaartjes

Poster voeding/beweging

Poster Actieve Voedingsdriehoek

Aanwezigheidslijst en naamkaartjes

Koffie, thee, gedroogd fruit of koekjes

Bespreking van de thema’s van de workshops

MATERIAAL Wereldkaart en duimspijkers Mondelinge uitwisseling

WERKVORM Kennismaking met de deelnemers en animatoren

ONTHAAL

DOELSTELLING

1.3 programma sessie 1: de basis van een gezonde voeding & gezellig samen aan tafel

3 0 | D R A A I B O E K R ATAT O U I L L E D R A A I B O E K R ATAT O U I L L E | 3 1

3 2 | D R A A I B O E K R ATAT O U I L L E

D R A A I B O E K R ATAT O U I L L E | 3 3

2. VERLOOP VAN DE SESSIE

Tip: Je kunt het reglement ook samen opstellen door met

2.1 het onthaal: een eerste kennismaking De volgende weken ga je in groep samenwerken. Het is belangrijk dat er een gemoedelijke en vertrouwelijke sfeer heerst waarin goed samen gewerkt kan worden. Maak van het eerste onthaalmoment dan ook een leuke kennismaking: laat iedereen zichzelf voorstellen aan de hand van een paar originele of ludieke vragen. Om het ijs te breken kan je aan elk van de ouders vragen hoeveel kinderen ze hebben en hoe oud ze zijn. Dat is tenslotte een van de elementen die de mama’s en papa’s gemeen hebben en waar ze allemaal fier op zijn.

de deelnemers te

Je kunt iedereen ook even laten vertellen waarom ze deze sessies willen volgen en wat hun verwachtingen zijn. Voorzie naamkaartjes voor alle deelnemers en vergeet niet jezelf voor te stellen.

bespreken wat belangrijk is bij het

Overloop kort welke thema’s in de verschillende sessies aan bod zullen komen. Ouders krijgen een idee van wat hen te wachten staat en kunnen specifieke vragen bewaren tot de sessie waarin het onderwerp aan bod zal komen. Neem even de tijd om het huisreglement door te nemen. Duidelijke afspraken met betrekking tot de organisatie van de sessies en het werken in groep en hygiënische richtlijnen zijn belangrijk voor het goede verloop van de workshops.

werken in groep.

• neem er een wereldkaart bij en laat de deelnemers met pinnetjes of stickertjes de landen aanduiden van waar ze afkomstig zijn; • laat de ouders toelichten waar hun voornaam vandaan komt en welke betekenis deze heeft; • vraag naar specifieke voedingsgewoonten.

Als dessert tonen we verschillende mogelijkheden om zelf pudding te maken met natuurlijke basisingrediënten zoals fruit, compote of confituur. Ook dit gerechtje is makkelijk klaar te maken en een beter en bovendien goedkoper alternatief voor de in de supermarkt aangeboden pudding die doorgaans teveel suikers, kleurstoffen en bewaarmiddelen bevat.

Tip: Je kunt dit

2.2 het voedingsluik: de basis van een gezonde voeding

gerechtje trouwens

2.2.1 Koken

gemakkelijk samen

We starten het voedingsluik met de bereiding van twee gezonde en gemakkelijk te bereiden gerechten (voor de recepten, zie bijlage 1).

Een aantal tips voor als je werkt met een cultureel gemengde groep:

2.2.2 Voedingsinformatie

Als hoofdgerecht bereiden we lasagne. Lasagne is het lievelingsgerecht van veel kinderen en wordt dan ook door heel veel ouders klaar gemaakt. Vaak gebruiken ze echter zeer weinig groenten of kiezen voor kant-en-klaar verpakte lasagne uit de supermarkt. Vandaag maken we een gezonde lasagne die even lekker smaakt en even makkelijk te bereiden is.

met de kinderen maken. Ze kunnen helpen bij het wassen, snijden en het mengen van het fruit.

Doelstellingen 1. De ouders maken kennis met de actieve voedingsdriehoek.

• De ouders kennen de verschillende groepen van de driehoek, kennen de voedingsstoffen van elke groep en de rol die ze spelen en kennen de voedingsmiddelen uit elke groep.



• De ouders kennen de principes van de actieve voedingsdriehoek: evenwicht, variatie en gematigdheid.



• De ouders krijgen een idee van de hoeveelheden die nodig zijn uit elke groep.

Terwijl de lasagne in de oven staat bespreken we de theoretische basis van een gezonde voeding. De ouders leren aan de hand van de actieve voedingsdriehoek de essentiële voedingsstoffen kennen die onmisbaar zijn voor het lichaam en dagelijks opgenomen moeten worden. DE 9 GROEPEN VAN DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK De actieve voedingsdriehoek is opgebouwd uit 9 groepen: 7 essentiële groepen met voedingsmiddelen, een beweeggroep en de restgroep Naast gezonde voeding is voldoende bewegen minstens even belangrijk! De voedingsmiddelen worden in groepen verdeeld volgens de voedingsstoffen die ze leveren. De actieve voedingsdriehoek is een visueel hulpmiddel dat je een idee geeft van wat je dagelijks zou moeten eten om voldoende essentiële voedingsstoffen in te nemen. Toon een afbeelding of poster* van de actieve voedingsdriehoek en bespreek de 9 groepen kort met de groep. Geef voor elke groep aan welke voedingsmiddelen ze bevatten, welke voedingsmiddelen er in passen en welke hoeveelheden dagelijks aanbevolen worden. Let op: we moeten ons er voortdurend van bewust zijn dat de aanbevolen hoeveelheden niet voor iedereen altijd even makkelijk haalbaar zijn. We hanteren de aanbevelingen dan ook heel soepel en geven ze mee opdat ouders een idee krijgen van de hoeveelheden en verhoudingen. Voor elke groep van de actieve voedingsdriehoek kan je ook wat handige en praktische tips meegeven (zie bijlage 2).

2. De ouders kunnen werken met de actieve voedingsdriehoek en de voedingsmiddelen in de juiste groep plaatsen en kunnen de principes toepassen om een evenwichtige maaltijd samenstellen. 3. De ouders zijn zich bewust van het belang van een gezonde, evenwichtige voeding.

* Je kan een poster van de actieve voedingsdriehoek bestellen bij het VIGeZ.

3 4 | D R A A I B O E K R ATAT O U I L L E

D R A A I B O E K R ATAT O U I L L E | 3 5

Tip: In het Huis der Gezinnen gebruiken we een magnetische voedingsdriehoek. Verschillende afbeeldingen van voedingsmiddelen kunnen met behulp van magneetjes door de deelnemers op de juiste plaats in de actieve voedingsdriehoek aangebracht worden. Een aantal vaak terugkerende fouten:

• Voor moeders die niet hebben leren fietsen, of voor wie de kledingsdracht een obstakel is, kan een hometrainer een oplossing zijn • Veel mama’s dansen heel graag, eventueel met de kinderen. Ook dit is bewegen! • Organiseer een sportdag met activiteiten voor de ouders en kinderen samen.

frietjes worden bij de vetten geklasseerd,

‘Mijn kinderen lopen

kikkererwten bij de melkproducten, aardappels

de hele tijd rond. Als

bij groenten, appelsiensap bij dranken en

je zegt dat ze niet

chocolade ontbijtgranen of chocoladekoeken bij

voldoende bewegen,

graanproducten.

dan begrijp ik jou niet. Ik zou eigenlijk willen dat ze wat rustiger

DE DRIE PRINCIPES VAN DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK Bespreek de drie principes van de actieve voedingsdriehoek: evenwicht, variatie en matigheid. 1. Evenwicht

Tip: Naast de traditionele actieve voedingsdriehoek zijn er ook twee driehoeken ontwikkeld die zich specifiek richten op een Marokkaans en Turks publiek.* * Eveneens te bestellen bij het VIGeZ

De actieve voedingsdriehoek heeft niet zomaar de vorm van een driehoek. De voedingsmiddelen waarvan je in verhouding meer mag eten, bevinden zich onderaan in de driehoek in de grotere vakken. De voedingsmiddelen waarvan je met een kleine portie al genoeg hebt, behoren tot de kleinere vakken bovenaan de actieve voedingsdriehoek. De driehoek geeft dus de aangewezen verhouding weer van de verschillende voedingsmiddelen in een gezonde voeding. 2. Variatie Voor een evenwichtige voeding moet je dagelijks uit elke groep een voedingsmiddel eten, geen enkel voedingsmiddel bevat immers alle noodzakelijke voedingsstoffen.

werden.’

2.2.3 Maaltijd Verder is het ook noodzakelijk om binnen elke groep te variëren: niet alle voedingsmiddelen uit eenzelfde groep bevatten namelijk dezelfde soorten en hoeveelheden voedingsstoffen. Elke groep bevat gelukkig een enorme keuze aan voedingsmiddelen. 3. Matigheid Probeer te streven naar de aanbevolen hoeveelheden binnen de verschillende groepen PRAKTISCHE OEFENING Na de eerder theoretische uiteenzetting kan je de deelnemers de actieve voedingsdriehoek met een praktische oefening beter laten kennen en leren gebruiken. Vraag bijvoorbeeld aan enkele deelnemers om een aantal courante voedingsmiddelen in de juiste voedingsgroep te plaatsen: kikkererwten, fruitsap, aardappelen, choco, rijst, croissant, gesuikerde ontbijtgranen, koek, frietjes, groente, melk.

Ondertussen is het tijd geworden om aan te schuiven aan tafel. Dit is het ideaal moment om de deelnemers te laten ervaren dat een gezonde(re) voeding ook erg lekker kan zijn. Maak van het opscheppen van de maaltijd ook even gebruik om ouders aan te tonen wat een gemiddelde portie is en geef zo een idee wat de behoeften van volwassenen en kinderen zijn. Een kind heeft niet evenveel nodig als een volwassene. Doorgaans scheppen we teveel op het bord. Geef deelnemers tijdens de maaltijd de kans om in een ontspannen sfeer vragen te stellen, ervaringen uit te wisselen of dieper in te gaan op een bepaald onderwerp, al dan niet in kleinere groepjes.

sneller gaat slaan, je ademhaling sneller gaat dan normaal en waarbij je licht zweet. Vaak zijn er, zeker voor allochtone mama’s, heel wat drempels te overwinnen om te sporten.

‘Wij moeders doen al

Kinderen uit onze doelgroep groeien vaak op in kleine appartementen waar weinig parken in de buurt zijn. Op straat spelen is vaak gevaarlijk door het drukke verkeer. De kinderen brengen veel tijd voor achter de PC of voor de TV.

heel veel. Ik ben de hele dag bezig. Ik doe

‘Mijn kind speelt op

de afwas, kook, kuis

zijn kamer. Is het dan

het appartement, hou

aan het bewegen?’

mij met de kinderen bezig. Bewegen doe ik zeker voldoende.’

2.2.4 Ervaringen en tips BEWEGEN

Tips:

De lichamelijke activiteit tijdens dagelijkse bezigheden is vaak onvoldoende. Benadruk dat het moet gaan om inspanningen waarbij je hart iets

• Informeer of sportcentra en zwembaden in de buurt aparte uren voorzien voor vrouwen.

Tips: • Zoek informatie over leuke en goedkope sportkampen in de buurt. • Ga vaker naar het park en laat de kinderen lopen en spelen tot ze er genoeg van hebben. • Speel mee met de kinderen in het park. • Ga ‘ns zwemmen met je kinderen. • Haal je kind uit de kinderwagen en laat het stappen. Neem hiervoor de tijd!

3 6 | D R A A I B O E K R ATAT O U I L L E

D R A A I B O E K R ATAT O U I L L E | 3 7

WATER

Tips:

Water is onmisbaar in een gezonde voeding. Grote hoeveelheden koffie, thee, frisdrank of chocolademelk kunnen door een teveel aan cafeïne zorgen voor stress, angstgevoelens, nervositeit, gejaagdheid.

• Voeg fruit toe in de ontbijtgranen of muesli. • Geef een aantal ideeën om fruit mee te geven in de lunchbox. • Geef zelf het goede voorbeeld: wanneer mama’s voor zichzelf fruit schillen komen kinderen vaak een stuk vragen. • Sommige Afrikaanse ouders kennen de groente- en fruit soorten van bij ons nauwelijks. In sessie 5 komen er dan ook heel wat soorten aan bod. • Heel wat kinderen eten graag bananen: lekker en makkelijk te schillen.

Onze deelnemers

Tips:

drinken vaak veel

• Dring aan op het belang van water drinken. • Benoem de onaangename gemoedstoestanden die je kan hebben door een overmaat aan koffie, thee of frisdrank (cafeïne) te drinken. • Probeer de hoeveelheid suiker in koffie en thee te verminderen.

koffie en (munt) thee, en onvoldoende water. In sommige gezinnen staat frisdrank dagelijks op tafel. Ook fruitsap, light frisdrank of grenadine zijn populair.

In sommige gezinnen staat frisdrank dagelijks op tafel. Wanneer mensen vermoeden dat dit niet gezond is vanwege de hoeveelheid suiker, grijpen ze vaak terug naar alternatieven als fruitsap, ‘light’ frisdrank, gearomatiseerd water of grenadine. Ook deze alternatieven zijn echter niet aan te raden: kinderen ontwikkelen een afhankelijkheid aan de zoete smaak. Probeer de consumptie ervan dan ook te beperken. Geef aan dat de grote hoeveelheid suiker in frisdrank de eetlust doet verminderen waardoor kinderen geen trek meer hebben in de maaltijd. GROENTEN EN FRUIT

‘Fruit en groenten zijn duur’. ‘Fruit en groenten van hier (België) hebben geen smaak!’ Voor ervaringen en tips met betrekking tot groenten, zie sessie 5.

De dagelijkse portie fruit wordt vaak vervangen door fruitsap. - Toon aan dat fruitsap meer suiker en minder vezels bevat: 1 appel = 2 suikerklontjes, 2,3 g vezels 1 fruitsap = 4 suikerklontjes, 0 g vezels GRAANPRODUCTEN AARDAPPELEN

EN

Zie sessie 2 (het ontbijt) en 3 (de lunchbox). Leg hier het accent op volkoren (ongeraffineerde) producten zoals volkoren of bruin brood, havervlokken, muesli. ZUIVELPRODUCTEN Halfvolle melk bevat minder vet (1,5g vet) dan volle melk (3,6g vet) en minder vitamine D en A, maar bevat wel evenveel calcium. Een kind tot 4 jaar heeft meer vet nodig, daarom geef je het volle melk. Na 4 jaar geef je halfvolle melk zoals voor de rest van de familie. Magere melk is enkel nodig in een vermageringsdieet.

‘In halfvolle melk, blijft er alleen water over. Alles is weg.’

NIDO instant melkpoeder en gezoete gecondenseerde melk zijn zeer populair in Afrika, Zuid-Amerika en Azië, zowel bij kinderen als volwassenen, o.a. door de goedkope prijs en bewaarbaarheid. Nido melkpoeder wordt echter gemaakt op basis van koemelk en kan daarom enkel gedronken worden door kinderen ouder dan één jaar. Het bevat niet de nodige voedingsstoffen voor een zuigeling. Gecondenseerde melk is zeer suikerrijk en zeker niet aan te raden ter vervanging van melk of melkproducten. VLEES, VIS, EIEREN EN VERVANGPRODUCTEN

Vlees wordt vaak gezien als een teken van welvaart. Traditionele gerechten, bijvoorbeeld Afrikaanse schotels, worden hier met een grotere hoeveelheid vlees en olie gekookt. Vaak wordt de hoeveelheid vlees als een teken van welvaart gezien. Dit zorgt er wel voor dat de gerechten minder gezond worden, zeker in combinatie met de meer sedentaire Westerse levensstijl. Ook de porties voor zuigelingen en kinderen zijn veel te groot. Peulvruchten (linzen, bonen, kikkererwten) en aardappelen worden vaak beschouwd als een groente. Peulvruchten worden bovendien zeer vaak verwerkt in de maaltijd, wat zorgt voor een te kleine groenteconsumptie. Peulvruchten hebben als eiwitbron (proteïne) dezelfde voedingskwaliteiten als vlees of vis. Eieren zijn een goedkoop en voedzaam product dat veel gegeten wordt door Marokkanen, Turken en Afrikanen, bijvoorbeeld een omelet of een gebakken eitje met olijfolie en brood als ontbijt, vaak zelfs elke dag.

VETTEN

RESTGROEP

Marokkanen, Turken en mensen afkomstig van andere landen die olijven kweken, zijn fier op hun olijfolie. Ze gebruiken het voor de keuken, maar ook als natuurlijk geneesmiddel . Ze zijn dan altijd enorm enthousiast als ze horen dat het gezond is, en zijn opgelucht dat ze niet moeten beginnen koken met Westerse margarines.

Kinderen lusten graag frietjes, chips, koeken en snoep. In sommige gezinnen komen frietjes meerdere keren per week op tafel. Als het kind iets niet lust, gebeurt het wel eens dat de moeder snel frietjes bakt.

Olijfolie wordt gebruikt in stoofschotels zoals bijvoorbeeld tajine en couscous en ook in vinaigrettesausen. De goedkopere en zachter smakende arachideolie, sojaolie, maïsolie en zonnebloemolie worden gebruikt om gebak te maken en te frituren. Boter wordt nog veel gebruikt omwille van de lekkere smaak, voorbeelden: omelet of spiegelei, koeken, pannenkoeken en broodbeleg. Afrikanen gebruiken voor traditionele gerechten vaak palmolie. Die olie is rijk aan verzadigde vetten wat een negatieve invloed zou hebben op cholesterolwaarden, anderzijds is het rijk aan vitamine A, wat in Afrika zelden aanwezig is in andere voedingsmiddelen. Voor andere gerechten gebruiken ze vooral arachideolie en maïsolie. Belangrijk om te weten is dat Afrikanen vele gerechten frituren: kip (bijna altijd), vis, igname, maniok, bakbananen.

Veel van onze deelnemers zijn vaak fier op ‘hun’ olijfolie. Vaak koken ze echter met teveel olie. We merken op dat er vaak met veel te veel olie wordt gekookt. Regel: 1 eetlepel olie per persoon per dag

‘Frietjes zijn gemakkelijk en vlug klaar te maken en mijn kind lust het graag.’ Koeken, chocomelk en andere gesuikerde melkproducten en fruitsap worden standaard meegegeven in de lunchbox of als 10-uurtje. De ouders denken dat dit gezond is en noodzakelijk voor kinderen. Tips: • Probeer frietjes en frituren te beperken tot maximum eenmaal per week. • Geef alternatieven mee als tussendoortje (zie sessie 3) en beperk de gesuikerde dranken tot 1 stuk per dag.

3 8 | D R A A I B O E K R ATAT O U I L L E

D R A A I B O E K R ATAT O U I L L E | 3 9

2.3 opvoedingsluik: gezellig samen aan tafel

De mama richt zich naar ‘het publiek’ en vraagt of iemand haar kan helpen. Laat de ouders een aantal tips geven om deze concrete situatie op te lossen.

2.3.1 Vorming Tijdens de maaltijd hebben de deelnemers al aan de lijve kunnen ondervinden dat een gemoedelijke en aangename sfeer aan tafel uitnodigt om te eten. Regelmatig horen we van de ouders dat het thuis zelden gebeurt dat er in een ontspannen en aangename sfeer echt van de maaltijd genoten kan worden. Na de maaltijd gaan we dieper in op het belang van een goede sfeer aan tafel: het is vaak een eerste belangrijke stap om een aantal problemen rond eetsituaties te vermijden. Aan de hand van concrete situaties bespreken we een aantal tips die de goede sfeer aan tafel bevorderen.

ROLLENSPEL Om het onderwerp aan te vatten, beginnen we met een rollenspel waarin een alledaags en zeer herkenbaar gezinstafereel wordt uitgebeeld door de begeleiders.

De mama vertelt dat ze het erg belangrijk vindt dat haar kind goed eet opdat het flink en sterk zou worden. Ze roept haar kind aan tafel en geeft het een bord met vlees en groenten. Het kind zit alleen aan tafel. Mama zal later eten en papa eet een bord spaghetti voor de televisie. Het kind treuzelt en lijkt niet veel zin te hebben om te eten. De mama loopt rond in de keuken en dringt voortdurend aan dat het kind moet

Het rollenspel kan nog even verder gezet worden. Je kan de ‘acteurs’ vanuit hun rol laten reageren op de tips van de ouders, of aan de deelnemers vragen om de rol van de vader of de moeder in te nemen.

Papa: ‘waarom moet ik mee aan tafel zitten? Waarom moet ik de tv uitzetten?’ Mama: ‘waarom moet ik mee-eten, ik eet toch later? Ik moet toch eerst de afwas doen? Waarom zouden we allemaal samen aan tafel zitten? Waarover moeten we babbelen?’

De stress begint op te lopen. Het kind en zegt dat ze hetzelfde wil als hem. Daarna kijkt ze mee naar televisie.

Op een poster wordt het tafereel uit het rollenspel nog eens in beeld gebracht. Laat de ouders discussiëren wat er allemaal ‘misliep’ en overloop samen de tips die aan bod kwamen tijdens het rollenspel. Het is belangrijk om de ouders hier onderling ideeën en tips te laten uitwisselen over hoe zij deze situaties dagelijks proberen aan te pakken. Ga als begeleider dieper in op de positieve ervaringen die de ouders naar voor brengen en probeer deze te versterken. Vat tenslotte de belangrijkste tips nog eens samen aan de hand van onderstaand schema. Probeer de tips die de ouders zelf naar voor brachten hierin een plaats te geven. Vraag ook aan de ouders of ze deze tips haalbaar achten. Opnieuw kan een uitwisseling van positieve ervaringen met de andere ouders nuttig zijn. 1. Zien eten doet eten. Kinderen leren door te imiteren. Geef dan ook zelf het goede voorbeeld op het vlak van eetgewoonten en tafelmanieren! 2. Neem rustig de tijd aan tafel. Neem je tijd. Zorg voor een rustige, aangename sfeer. Maar houd de kinderen ook niet onnodig lang aan tafel! 3. Eet allemaal gezellig samen aan tafel. Ook voor wat jongere kinderen kan het leuk zijn om met het hele gezin gezellig samen aan tafel te zitten. Leuk en aangepast eetgerei kan zeer stimulerend zijn voor de kinderen.

eten en voort maken.

eet bijna niets. Ze kijkt naar haar papa

CONCLUSIE

Doelstellingen 1. De ouders zijn zich bewust van het belang van een goede sfeer aan tafel en de voorbeeldrol die ze hierin kunnen spelen. 2. De ouders kennen een aantal algemene richtlijnen die de goede sfeer aan tafel bevorderen. 3. De ouders kunnen de algemene richtlijnen toepassen in dagdagelijkse situaties aan tafel.

4. Eet allemaal hetzelfde. 5. Maak van de maaltijd een fijn familiegebeuren. Samen aan tafel kan het ideale moment zijn om tijd te maken voor elkaar. Laat je kinderen vertellen wat ze vandaag hebben gedaan. 2.2.2 Ervaringen en tips

‘De TV eet mee’ Heel wat ouders hebben het moeilijk om de TV tijdens het eten uit de zetten. In sommige families staat de TV de ganse dag op, van bij het ontbijt. Het is duidelijk dat de algemene richtlijnen uit deze sessie niet altijd even gemakkelijk in de praktijk om te zetten zijn. Sommige ouders geven aan dat ze de TV aanzetten om de kinderen te motiveren om aan tafel te komen en te blijven zitten. Dit is geen goede gewoonte: de kinderen hebben hierdoor geen aandacht voor de smaak of hun verzadigingsgevoel. Bovendien is het niet echt bevorderlijk voor een gezellige sfeer aan tafel. Samen aan tafel eten vindt iedereen ideaal, maar niet gemakkelijk. Een aantal deelnemers heeft graag een propere keuken (afwas) voor ze beginnen eten. Voor anderen is dit geen probleem omdat de kinderen en de man helpen bij de afwas, ofwel doen ze het als de kinderen in bed zijn.

4 0 | D R A A I B O E K R ATAT O U I L L E

Een aantal mama’s vertelt hoe ze zelf het goede voorbeeld gaven.

D R A A I B O E K R ATAT O U I L L E | 4 1

Een Congolese moeder merkt

Sinds het motto aan tafel niet

op dat haar dochter sedert

langer ‘eten en zwijgen’ is, eet

enkele weken niet meer goed

dochterlief steeds beter.

eet. Ze vraagt zich af waarom en realiseert zich dat ze zelf, omwille van haar zwangerschapsmisselijkheid, minder kan eten dan gewoonlijk. Ze

De 9 maanden oude dochter

geeft aan dat wanneer ze

van een Thaïse mama, weigerde

mee-eet met haar dochter, het

worteltjes te eten omdat haar

veel beter gaat, ze pikt zelfs in

vader dat ook niet at. Nadat zij

het bord van haar mama.

haar man had aangespoord om moeite te doen en worteltjes te eten, is hun dochter dat ook beginnen eten.

Blessing vertelt haar zoontje ’s avonds wat hij de volgende dag gaat doen. Ze merkt dat hij hierdoor ’s morgens met

Sofia probeert met de kinderen

veel plezier opstaat.

te praten tijdens het eten en de tv beetje bij beetje achterwege te laten. Ze laat de afwas nu ook staan tot na het eten.

2.4 afronding Bedank de deelnemers voor hun actieve deelname. Moedig de ouders aan de dingen die ze tijdens de sessie van vandaag geleerd hebben de komende week thuis uit te proberen. Bij aanvang van de volgende sessie zullen alle ouders gevraagd worden hun ervaringen met elkaar uit te wisselen: konden de elementen en tips uit de eerste sessie thuis vlot toegepast worden? Wat verliep minder vlot?