★
★
★ ★★
★★★★★★
★★
★
★
★
★★★★★
★
SERBIA
Brussels Press
supplement distributed with
www.brusselspress.com
- Crown corks and Metal boxes - Preforms 11000 Beograd v v v Dzordza Vasingtona 6/V Tel.: +381 11/3230-271 Fax: +381 11/3230-316 E-mail:
[email protected] www.dontrade.com
Beogradske Pijace Serbia, 11000 Belgrade, Zivka Karabiberovica 3 Phone: (+38111)2422991, 2403384, 2422566 Fax: (+38111) 2401928 www.bgpijace.co.yu
Serbia
2
Trade & Industry
Inhoud Contents
Plaatselijke Kamer is ideaal contact voor investeerders
A Trade & Industry 3
■ Chamber of Commerce ■ Minister of Trade, Tourism
4
and Services ■ Beogradske Pijace
5
■ Don Trade
6
■ Monus
7
■ Luxor
8
Finance ■ CSD and Clearing house
11
Telecommunications ■ Tele - Tehnika
l meer dan 140 jaar promoot de Kamer van Koophandel en Industrie van Servië de handelssector van Servië en ondersteunt ze plaatselijke bedrijven en buitenlandse investeerders. De Kamer is een onafhankelijke, niet-gouvernementele organisatie met leden uit alle soorten bedrijven in alle sectoren. De Kamer heeft zichzelf ook opgeworpen als het ideale eerste contactpunt voor buitenlandse investeerders die het investeringpotentieel van Servië willen onderzoeken. Of zoals Slobodan Milosavljevic, president van de Kamer van Koophandel en Industrie van Servië, het uitlegt: “De Kamer van Koophandel is zo gestructureerd dat ze fungeert als een niet-bureaucratische instelling, die snelle en gerichte communicatie tussen buitenlandse investeerders en Servische bedrijven mogelijk maakt. Wij hebben samenwerkingsovereenkomsten met meer dan 30 kamers van koophandel over de hele wereld en met vele handelsverenigingen en internationale handelscommissies.” Net als zijn tegenhangers over de hele wereld biedt de Kamer een breed aanbod van diensten aan, zoals: optreden als contactpersoon tussen de handelssector en de regering; de ontwikkelingsstrategieën van Servië helpen plannen; dienst doen als ontmoetingspunt voor plaatselijke en buitenlandse zakenleiders; bedrijven helpen bij het op de markt brengen van hun producten, zowel in eigen land als in het buitenland; en consultancy, wettelijk advies en officiële documenten verstrekken. Slobodan Milosavljevic voegt daaraan toe dat de Kamer ook een hoge prioriteit geeft aan het promoten van hoge internationale normen en goede handelsmoraal. Slobodan Milosavljevic spoort investeerders aan om de mogelijkheden in Servië te onderzoeken. Hij zegt: “Belgische investeerders zouden zich op de Servische markt moeten richten. Met een rentevoet van 10% op winsten van vennootschappen biedt Servië vandaag de dag enorme mogelijkheden en alternatieven op zakelijk vlak. Een groot aantal sectoren staat immers al klaar om rechtstreekse buitenlandse investeringen te verwerken.
12
Local chamber ideal contact for investors Agriculture
T
■ Minister of Agriculture,
Forestry and Water Management
14
■ Res Trade
15
■ Srbija Sume
16
■ Vetfarm
17
Tourism ■ Minister of Trade, Tourism
and Services
20
■ Best Western Hotel
Sumadija ■ Ineco Brussels Press is responsible for the contents of this report. Brussels Press is a division of Europress Surveys.
21 22
he Chamber of Commerce and Industry of Serbia has been promoting Serbia's business sector and assisting local enterprises and foreign investors for more than 140 years. The Chamber is an independent, non-governmental organization whose members include all types of enterprises in all sectors. The Chamber has also positioned itself as the ideal first point of contact for foreign investors interested in exploring Serbia's investment potential. As Slobodan Milosavljevic, President of The Serbian Chamber of Commerce, explains, “The Chamber of Commerce is structured in such a way that it acts as a non-bureaucratic institution facilitating rapid and focused communication between foreign investors and Serbian companies. We have cooperation agreements with more than 30 chambers of commerce all over the world, and with many business associations and international trade committees.” Like its counterparts throughout the world, the Chamber provides a variety of services, including acting as a liaison between the business sector and the government; helping to plan Serbia's development strategies; serving as a meeting point for business leaders, both local and foreign; helping companies market their products at home and abroad; and providing consulting services, legal advice and official documents. Slobodan Milosavljevic adds that the Chamber also places a high priority on promoting high international standards and good business ethics. Slobodan Milosavljevic urges investors to investigate opportunities in Serbia. He says, “Belgian investors should orient themselves towards the Serbian market. With a 10% corporate profit tax rate, Serbia nowadays unveils a huge range of business opportunities and alternatives, with a variety of sectors already prepared to absorb foreign direct investment.”
3
Serbia
Trade & Industry
Ideale locatie voor handelsactiviteiten Ministerie van Handel, Toerisme en Diensten Servië biedt uitstekend potentieel voor beleggers in handelsactiviteiten dankzij de strategische plaats van het land in het hart van Europa. Het heeft gemakkelijk toegang tot belangrijke EU- en CIS-markten en heeft hoogopgeleide werknemers, een uitgebreide infrastructuur, lage arbeids- en bedrijfskosten, een gestaag privatiseringsprogramma en een snel groeiende binnenlandse economie. Servië streeft het lidmaatschap van de Wereldhandelsorganisatie sterk na, wat een extra voordeel biedt voor beleggers.
productie, informatietechnologie, textiel, hout en meubilair en geneesmiddelen. Dimitrijevic spoort potentiële beleggers aan om alles te bestuderen wat Servië te bieden heeft.
Ideally placed for trade-oriented activities
S
B
ojan Dimitrijevic, Minister van Handel, Toerisme en
erbia offers excellent potential for investors in trade-oriented activities thanks to the country's strategic location in the heart of Europe with easy access to top EU and CIS markets, along with its pool of highly trained workers, well-developed infrastructure, low labor and business costs, on-going privatization program and fast-
Diensten van Servië, verklaart: “Servië heeft enkele incentives gecreëerd om de investeringen te stimuleren. Het belastingregime in Servië is het voordeligste van de regio. Enkele kenmerken zijn bijvoorbeeld het laagste belastingtarief op bedrijfswin-
growing domestic economy. Serbia is adding to its attractions for investors through strongly pursuing World Trade Organization membership. As Bojan Dimitrijevic, Serbia's Minister of Trade, Tourism and Services, explains, Serbia has created a number of incentives to stimulate investment. He says, “The tax regime in Serbia is the most favorable in the region. Some of its features include the lowest corporate profit tax rate in Europe, set at 10%, as well as tax credits for in-
sten in Europa, vastgesteld op 10%, en belastingvermindering tot 80% van het beleggingsbe-
Bojan Dimitrijevic Minister van Handel, Toerisme en Diensten
drag als men investeert in vaste activa, een belastingvrijstelling van 10 jaar voor beleggingen van meer dan 7,5 miljoen euro, subsidies voor nieuwe werkgelegenheid, en nog vele andere incentives.” De Servische economie is sterk gegroeid en ZuidoostEuropa in het algemeen groeit sterker dan elk andere Europese
vesting in fixed assets of up to 80% of the invested amount, a 10-year tax holiday for investments over € 7.5 million, subsidies for new employment, tax exemptions, and the variety of other incentives.” Serbia's econony has been growing strongly and southeast Europe in general is achieving the highest growth rates of any European region. Serbia lies in the heart of the Southeast European Free-Trade Area, offering dutyfree access to a potential market of 55 million people, and in
regio. Servië ligt in het hart van de vrijhandelszone van ZuidoostEuropa en biedt zo een belas-
addition Serbia and neighboring Montenegro are the only non-CIS countries that enjoy a free-trade agreement with the
tingvrije toegang tot een potentiële markt met 55 miljoen mensen. Hier komt nog bij dat Servië
CIS, with its market of 150 million people. By operating in Serbia, a company can fully
en buurland Montenegro de enige landen zijn die niet tot de GOS behoren en die een vrijhan-
benefit from having production outside the EU, while easily accessing EU markets. Serbia is
delsovereenkomst hebben met de GOS, met een markt van 150 miljoen mensen. Werken vanuit Servië is zeer voordelig voor een bedrijf doordat het kan produceren buiten de EU en toch makkelijk toegang heeft tot de EU-markten. Servië is ook gelegen op het kruispunt van de twee belangrijkste routes die West-Europa en het Midden-Oosten met elkaar verbinden. Sectoren met hoofdzakelijk sterk investeringspotentieel voor handelszaken zijn de landbouwindustrie, energie, de auto- en onderdelen-
Serbia
4
also located at the intersection of the two most important transportation corridors connecting Western Europe and the Middle East. Sectors with particularly strong investment potential for tradeoriented enterprises include agribusiness, energy, automotive and components production, information technology, textiles, wood and furniture, and pharmaceuticals. Dimitrijevic urges potential investors to investigate everything Serbia has to offer.
Trade & Industry
Goed geleid winstgevend bedrijf Beogradske Pijace Beogradske Pijace is een van de meest winstgevende ondernemingen in Servië. Het is eigendom van de gemeente Belgrado en maakt een essentieel deel uit van het leven in Servië. “Pijaca” betekent “marktplaats” en traditioneel is dit een arena voor de verkoop van landbouwgoederen.
heeft. Wij bieden een uitstekende kennis van de Servische markt en we weten precies hoe we met Belgisch financieel kapitaal de beste winst kunnen maken.”
Well-managed profit-making enterprise
M
arktplaatsen zijn eigen aan de Balkan- en de OostEuropese regio, en hebben zich
B
samen met de groei van deze naties ontwikkeld. De marktplaats stelde nieuwe goede-
ditionally an arena for the sale of agricultural goods. Market places are specific to the Balkan and Eastern European region, and developed along with the growth of these
ren, uitrustingen en infrastructuur ten toon. De marktplaatsen in Servië bestaan al sinds de negentiende eeuw. Gordana Matijasevic is lid van de DSS, de democratische Gordana Matijasevic general director Servische partij. Volgens haar is de “pijaca” uniek. Het is een ongelofelijke mengeling van socio-
nations. The market place has showcased new goods, equipment and infrastructure. Market places in Serbia date back to the nineteenth century. Gordana Matijasevic is a member of the DSS, the Democratic Party of Serbia. She says, “The “pijaca” is unique. It is an amazing mix of socio-economic need and tradition, embodying a strong element of Serbian culture. It is the main provider of agricultural products in Serbia.”
economische behoefte en traditie, die een sterk element uit de Servische cultuur belichaamt. Het is de belangrijkste leverancier van landbouwproducten in Servië.”
Beogradske Pijace develops and manages market places, as well as renting market space for the sale of agricultural products. It also builds and renovates existing market places, and compiles
Beogradske Pijace ontwikkelt en leidt marktplaatsen en verhuurt marktruimte voor de verkoop van landbouwproducten. Ze bouwt en renoveert ook bestaande marktplaatsen en stelt statistieken op van de verkoop van landbouwgoederen. Beogradske Pijace bezit meer dan 300.000 vierkante meter aan marktruimte, die bestaat uit 33 marktplaatsen. De marktruimte omvat 30 “groene” (vooral fruit en groenten) handelsmarkten, 2
statistics on the sale of agricultural goods. Beogradske Pijace owns more than 300,000 square meters of market space, comprising 33 market places. These include 30 “green” (mainly fruit and vegetables) trade markets, 2 non“green” trade markets and one large producer’s market. It has a capacity of 1,080 market spaces available to rent, spreading across an area of more than 30,000 square meters. In total it has
“niet-groene” handelsmarkten en één grote producentenmarkt. Het bedrijf heeft een capaciteit van 1.080 te huren marktruimtes, verspreid over een gebied van 30.000 vierkante meter. In totaal heeft
11,751 trading spots and 382 spaces for products that need to be stored below zero degrees Celsius. The largest market place owned by Beogradske Pijace is Kvantaska Pijaca, which has 125,600 square meters of market space. It focuses wholly on the sale of agricultural goods. During the spring and summer, this market place produces sales of 100-
eogradske Pijace is one of the most profitable companies in Serbia. Owned by the municipality of Belgrade, it is an essential part of Serbian life. “Pijaca” means “market place” and is tra-
het 11.751 handelsplaatsen en 382 plaatsen voor producten die bij een temperatuur onder het vriespunt bewaard moeten worden. De grootste marktplaats van Beogradske Pijace is Kvantaska Pijaca, met 125.600 vierkante meter aan marktruimte. Deze marktplaats richt zich volledig op de verkoop van landbouwgoederen. Tijdens de lente en de zomer wordt op deze marktplaats 100-150 ton aan landbouwproducten verkocht en ze is één van de belangrijkste voedselleveranciers voor de bevolking van Belgrado. Gordana Matijasevic meent dat Belgische investeerders vlug moeten handelen om op de Servische landbouwmarkt te komen en hun investering iets moois te laten opbrengen. “Er is nu een uitgesproken behoefte aan grote handelscentra en markten waar de meeste uitgestalde producten voedingswaren zijn,” verklaart ze. Belgische investeerders moeten die kansen om te investeren grijpen, vooral omdat België zo’n uitgebreide voedingsindustrie
5
150 tons of agricultural products, and is one of the most important food providers for the population of Belgrade. Gordana Matijasevic believes Belgian investors should act fast to enter the Serbian agricultural market for a good return on investment. “There is now a pronounced need for big trading centers and markets, where most of the products on display are food,” she explains. “Belgian investors should seize these investment opportunities, especially as the food industry is so developed in Belgium. We provide excellent knowledge of the Serbian market, and know exactly how to make the best profit with Belgian financial capital.”
Serbia
Trade & Industry
Succesvolle groei sinds oprichting Don Trade Company Don Trade Company heeft een vijftien jaar lange succesvolle uitbreiding naar nieuwe markten. De oprichter Milan Mitrovic heeft de zaak uitgebouwd tot drie succesvolle fabrieken, met een export over heel de regio.
I
n 1995 ging Milan Mitrovic een joint venture aan met de Italiaanse business partner New Box. Hun Servische kroonkurkfabriek voert zijn producten mo-
on Trade Company has a 15-year history, with a strong track record of expansion into new markets. Founder Milan Mitrovic has built the business up to three successful factories, with exports across the region.
menteel uit naar alle landen van de ex-Joegoslavische Republiek. Milan Mitrovic zegt, “We zijn van
In 1995 Milan Mitrovic entered into a joint venture with Italian business partner New Box. Their Serbian crown cork factory now ex-
plan de leiders te worden in deze republieken, als ook in Albanië.”
ports its products across the republics of the former Yugoslavia. Milan Mitrovic says, “It is our plan and programme to become leaders in these republics, as well as Albania.”
Track record of successful growth
D
Milan Mitrovic general manager
In 2004 werd Don Trade de exclusieve eigenaar van de fabriek, en kocht hij een werkplaats voor het vernissen van en het drukken op blik. De huidige jaarlijkse capaciteit voor deze werkzaamheden bedraagt 12.000 tot 15.000 ton, en voor de productie van kroonkurken ongeveer
In 2004 Don Trade became sole owner of this factory, and bought a tin plate varnishing and printing workshop. The factory’s current annual capacity for tin plate printing and varnishing is 12-15,000 tons, and for crown cork production approximately 1.5 billion.
1,5 miljard. De volgende grote mijlpaal voor het bedrijf was de joint venture met
The next major milestone for the company was signing a joint venture agreement with another Italian partner. This led to the estab-
een andere Italiaanse partner. Dit leidde tot de oprichting van een bedrijf in Servië dat complexe metalen verpakkingen produceert.
lishment of a factory in Serbia manufacturing sophisticated metal packages.
In 2005 begon Don Trade met het produceren van preforms voor de dranken- en de chemische industrieën. Deze nieuwe fabriek heeft een jaarlijkse productiecapaciteit van rond de 240 miljoen stuks, hoewel de jaarlijkse vraag van deze preforms in Servië rond 800 miljoen tot één
In 2005, Don Trade began manufacturing preforms for the beverage and chemical industries. This new factory has an annual production capacity of around 240 million pieces, although there is demand in Serbia for around 800 million to one billion of these preforms every
miljard ligt. In de buurlanden Macedonië, Albanië, Kroatië en Bosnië Herzegovina is de vraag ongeveer even groot.
year, and a similar level of demand in neighbouring Macedonia, Albania, Croatia and Bosnia Herzegovina.
Milan Mitrovic wijst op het feit dat Don Trade in deze sector geen grote concurrentie heeft in de regio. Hij schat dat Don Trade binnen vijf jaar 800 miljoen tot 1,2 miljard preforms zal kunnen produceren en verkopen en daarmee marktleider wordt in deze landen.
Milan Mitrovic indicates that Don Trade has no major competitors in this sector, anywhere in the region. He estimates that within five years, Don Trade could produce and sell a market-leading 800 million to 1.2 billion preforms in these countries.
Don Trade is het enige bedrijf in Servië dat preforms voor glazen flessen produceert en levert, en houdt zich tevens ook bezig met distributie van dranken. Don Trade is momenteel het grootste distributiecentrum in Servië, met een jaarlijkse omzet van € 30 miljoen.
As well as being the only factory in Serbia to make preforms, it is also involved in beverage distribution and delivery to buyers who are the suppliers, as well. Don Trade is currently Serbia’s largest distribution business, with an annual turnover of € 30 million.
Don Trade is momenteel op zoek naar investeerders om het bedrijf hogerop te brengen –leider op het Balkanschiereiland. Milan Mitrovic zou graag met partners samenwerken om de groei in zowel in- en uitvoer, als ook productie te financieren. “We gaan samen voor de overwinning,” geeft hij aan.
Don Trade is now seeking investors to take the company to the next level – leader on the Balkan Peninsula. Milan Mitrovic would like to work with partners to fund growth in both factories (crown caps production and production of preforms for plastic bottles) and import-export. “We go together to win,” he indicates.
Serbia
6
Trade & Industry
Uitbouw van een succesvolle internationale productportfolio Monus Monus is één van Serviës topbedrijven, en de reden daarvoor is haar populaire sigarettenmerk Fast. Het merk werd gelanceerd in 2001 en Fast is nu een heus begrip geworden. Managing director Dejan Stankovic legt uit dat het bedrijf erop doelde een sigaret te produceren die samen met de bekendste wereldmerken aan de top zou staan wat kwaliteit en ontwerp betreft.
F
deert dat de fabriek voor haar tabaksproductie afbreekbare chemicaliën gebruikt. In 2004 stond Monus in The Economist op de 13de plaats in de lijst van Serviës 300 meest winstgevende bedrijven.
Building a successful international product portfolio
ast sigaretten combineren kwaliteit en een lage prijs en zijn ontworpen om een bredere markt te bereiken, zegt hij. “Om
onus is one of Serbia’s top companies, and the reason is its popular cigarette brand Fast. Launched in 2001, Fast cigarettes have become a household name. Managing Director Dejan Stankovic
deze sigaretten te maken gebruiken we materialen van de beste kwaliteit, gecombineerd met de nieuwste technologie en we hebben de hoeveelheid teer in elke sigaret aanzienlijk verminderd.” Het nieuwe merk van het be-
explains that the firm’s intention was to produce a cigarette which would rank alongside the best-known global brands in quality and design terms. “Fast cigarettes combine quality and a low price, designed to reach a larger market,” he says. “We’ve used the best quality materials, combined with the latest technology to make these cigarettes, and we have significantly reduced the quantity of tar in each cigarette.” The firm’s new brand Fast Supreme is the result of years of re-
M
Dejan Stankovic managing director
drijf Fast Supreme is het resultaat van jarenlang onderzoek, overeenkomstig de EU-normen, door een team van Monus-experten en verschillende binnen- en buitenlandse wetenschappelijke instellingen. Dejan
search by a team of experts from Monus and various domestic and foreign scientific institutions, made in line with EU standards. Dejan Stankovic explains, “The whole concept of smoking a Fast Supreme
Stankovic legt uit, “Het hele idee achter het roken van Fast Supreme is dat je sterk in evenwicht bent door de combinatie van aroma, smaak en textuur, wat zelfs de meest veeleisende consumenten tevreden stelt.” Een ander succesvol goedkoper merk van Monus is Floyd. Tegen het eind van 2006 wil Monus haar marktaandeel in totaal met 20% verhogen. Dejan
brings you to a high level of harmony combining aroma, taste and texture, satisfying even the most demanding consumers.” Floyd is another successful lower-priced Monus cigarette brand. Monus wants to gain a 20% market share overall increase by the end of 2006. Dejan Stankovic says, “We plan on building an international brand, and we
Stankovic zegt, “We zijn van plan een internationaal merk uit te bouwen, en met de middelen en
are equipped with the tools and products fully capable of achieving this.” Dejan Stankovic believes Monus cigarettes cost less and taste better. “Now we need a
producten waarmee we uitgerust zijn kunnen we hier ongetwijfeld in slagen.” Dejan Stankovic meent dat Monus sigaretten minder kosten en beter smaken. “Nu hebben we een strategische partner nodig die ons helpt met de distributie en ons toegang verleent tot andere markten,” zegt hij. Monus heeft 70 miljoen euro in haar fabriek in de Servische regio Indjija geïnvesteerd en de fabriek uitgerust met de nieuwste machines en technologie. Zes geautomatiseerde productielijnen hebben een productie- en verpakkingscapaciteit van 4.000 kilogram per uur, of 11.000 ton per jaar. De fabriek voorziet duurzame tewerkstelling en training voor de lokale werkkrachten. Monus heeft ook veel aandacht besteed aan het milieu, en garan-
7
strategic partner to help us with distribution and to give us access to other markets,” he says. Monus has invested euro 70 million in its factory in the Indjija region of Serbia, equipping it with the latest machinery and technology. Six automated production lines have a production and packing capacity of 4,000 kilograms an hour, or 11,000 tons per annum. The factory provides valuable employment and training to the local workforce. Monus has also paid great attention to the environment, and ensures the factory uses biologically degradable chemicals for its tobacco manufacturing. In 2004 The Economist magazine ranked Monus 13th in a list of Serbia’s 300 most profitable companies.
Serbia
Trade & Industry
Constante ontwikkeling van producten van wereldklasse
Luxor Luxor is een bedrijf dat werd opgericht met de bedoeling om producten voor kinderen te ontwikkelen. Vandaag is Luxor de voornaamste producent van sticker albums en stickers in het hele Balkangebied.
Continually developing world-class products
L
iteraard is aan deze producten een aanvullend productassortiment verbonden, zoals zoetigheid, papierwaren en plastic speeltjes. Luxor’s volledige opbrengst is gebaseerd
uxor is a company that was founded with the intention of developing products for children. Today Luxor is the leading manufacturer of sticker albums and stickers in the entire Balkan territory. Naturally, these products come with an additional assortment of goods, such as confectionary, paper products and plastic toys. Luxor’s entire output is based on characters from popular children’s television shows and sports players who participate in important local or international competitions. The company has, up until now, worked on brand characters from the shows Teletubbies, Pokemon, Ninja
op personages van populaire televisieprogramma’s voor kinderen en sporters die deelne-
Turtles, Yugioh and others. Meanwhile, Luxor has published the authorized albums FC Red Star and FC Partizan as part of the Total Sport edition, as well as Total
men aan belangrijke lokale en internationale wedstrijden. Tot Ratomir Kutlesic president dusver heeft het bedrijf gewerkt aan merkpersoonlijkheden van de programma’s Teletubbies, Pokemon, Ninja Turtles, Yugioh en anderen. Intussen heeft Luxor de officiële albums FC Red Star en FC Partizan gepubliceerd, als een deel van de Total Sport editie, als ook Total Football, NBA en Football Fan 2006. Daarnaast is het belangrijk
Football, NBA and Football Fan 2006. Apart from this, it is important to emphasize that Luxor created Machor, the official mascot of the European Basketball Championship in 2005 in Belgrade. This mascot was the main protagonist in an interactive TV game that was broadcast every day for three months on channel one of Serbian national television. To be capable of achieving all this, Luxor had to develop a corporate structure that could provide the acquisition of television and
om te benadrukken dat Luxor Machor gecreëerd heeft, de officiële mascotte van het Europese basketbalkampioenschap in 2005 in Belgrado. Deze mascotte was de belangrijkste hoofdfiguur in een in-
merchandising rights for the newest children’s television shows and good synchronization of these shows. It also had to enable the design and production of other products from merchandising programs
teractief Tv-spel dat gedurende drie maanden dagelijks werd uitgezonden op kanaal één van Servië. Om dit alles te kunnen bereiken moest Luxor een bedrijfsstructuur ontwikkelen waarmee ze de televisie- en merchandisingrechten van de nieuwste kinderprogramma’s, als ook een goede synchronisatie van deze programma’s kon verkrijgen. Die bedrijfsstructuur moet het ook mogelijk maken andere merchandising van kinderprogramma’s te
and efficient distribution within the country and abroad. Luxor is, therefore, a very active company in the international market for television, video and merchandising rights. It is a company that owns the most up-to-date studio in the country for computer animation and the processing of electronic pictures and sound.
U
ontwerpen en te vervaardigen en die op een efficiënte manier te verdelen in binnen- en buitenland. Luxor is daarom erg actief op de internationale markt voor televisie-, video- en merchandising rechten. Het bedrijf bezit de meest geavanceerde studio in het land wat betreft computeranimatie en de verwerking van elektronische foto’s en geluid. Luxor is ook een bedrijf dat, met de hulp van moderne productiecapaciteiten – een drukkerij en de productie van een snoepgamma – haar eigen distributiekanalen heeft ontwikkeld die het mogelijk maken meer dan 8.000 detailhandels in het gebied Servië en Montenegro te bevoorraden. Haar plannen om nieuwe markten te betreden realiseert Luxor op haar traditionele dynamische manier. Vandaag vindt men de Luxor producten in alle republieken van ExJoegoslavië en worden ze ook uitgevoerd naar Turkije, Roemenië, Slovakije en een paar andere Europese landen. Zo’n dynamische ontwikkeling van het bedrijf zou niet mogelijk zijn zonder constante verbetering en ontwikkeling van het productassortiment dat deel uitmaakt van Luxor’s portfolio.
Serbia
8
Trade & Industry
Luxor
Luxor is also a company that has, with the help of modern production capacities – a printing house and production of the confectionary program – developed its own distribution channels that enable it to supply over 8,000 retail trade objects in the territory of Serbia and Montenegro. Luxor realizes its plans to enter new markets according to an established dynamic. Today Luxor’s products are present in all the republics of the former Yugoslavia, and are also exported to Turkey, Romania, Slovakia and some other European countries. Such dynamic development of
De ontwikkeling van nieuwe producten gebeurt via verschillende segmenten van het bedrijf. De studio is een nieuw kinderprogramma met computeranimatie en verschillende interactieve televisiespelletjes aan het maken en daarnaast werkt ze aan een stripverhalenreeks. De uitgeverijsector, die het populairste maandelijkse kindermagazine Boomerang (met 25.000 verkochte exemplaren per maand) uitgeeft, is ook bezig met de voorbereiding van een reeks kinderliteratuur. En last but not least werd er in september 2006 een fabriek voor fruitdrankjes werkzaam die wat betreft de ontwikkeling van nieuwe producten aan de top zal komen te staan. Luxor zal het eerste en enige bedrijf in de wereld zijn dat fruitdrankjes met speelgoed voor jonge consu-
the company would not be possible without constant improvement and development of the assortment of products that make up Luxor’s portfolio.
menten ontwerpt, patenteert en produceert. Fruitdrankjes met speeltjes zullen onder de naam Popi op de markt verschijnen met de slogan “Drink en geniet!” De naam Popi werd geko-
The development of new products is located across several segments of the firm. The studio is making a new computer animation children’s TV show, several interactive games for television, and they are also working on a comic book series. The publishing sector, which issues the most popular monthly children’s magazine Boomerang (with 25,000 sold copies per month) is also preparing a set of children’s literature editions. And last but not least, a factory for fruit beverages that started
zen omwille van haar gelijkenis met het Servische woord popij, wat drank betekent.
operating in September 2006 certainly takes the crown among activities towards the development of new products. Luxor will be the first and only firm in the world that has designed, patented and manufactured fruit beverages with toys for young consumers. Fruit beverages with toys will appear on the market under the name Popi and with the slogan “Drink and enjoy!” The name Popi has been chosen for its similarity to the Serbian word popij, which means drink.
Luxor Brace Jerkovic 117v 11000 Belgrade Serbia Tel./ Fax: +381 11 397 65 57 +381 11 397 65 59 +381 11 397 65 69
9
Serbia
Trade & Industry
CENTRAL SECURITIES Depository and Clearing House
CSD and Clearing House Decanska 14 – 11000 Belgrade Serbia Phone: 381 11 3331-380 Fax: 381 11 3331-381 www.csdccp.com
Aleksandra Dubceka 3, Zemun - Serbia Tel/Fax: +381(0)11 316 0469 +381(0)11 316 0476 +381(0)11 316 0429 www.fast-tobacco.co.yu
Serbia
10
Finance
Moderne en doeltreffende verrekenkamer CSD and Clearing House Servië heeft de laatste jaren zijn financieel systeem gemoderniseerd om het op één lijn te brengen met het systeem dat in Europa het meeste succes oogst.
I
n 2001 richtte het “the Central Securities Depository and Clearing House, bekend als CSD („Centrale Effectenbewaarinstelling en Verrekenkamer“) op – als hoeksteen van een efficiënte dienst voor de overdracht en vereffening van effecten. Het introduceren van het CSD was een mijlpaal in de Servische financiële dienstverleningssector. Dankzij dit orgaan kan men door middel van de nieuwste technologie gelijktijdig eigen-
daarom staan Serviërs erg open voor buitenlandse toeristen en zakenmensen,” zegt ze. “Het CSD is een voorbeeld van hoe het goed zaken doen is in Servië.” Kom naar Servië zodat u kunt zien wat voor mogelijkheden dit land te bieden heeft.”
dom en kapitaal overdragen. Het nieuwe clearing- en vereffeningsplatform is actief sinds januari 2003. Het CSD was oorspronkelijk een deel van de Nationale Bank Vida Uzelac CEO van Joegoslavië. In december 2003 werd het orgaan volledig onafhankelijk van de Servische Nationale
the cornerstone of an efficient transfer and settlement service. The introduction of the CSD was a milestone in the Serbian financial services industry. It allows for the simultaneous transfer of ownership and funds using the latest technology. The new clearing and settlement platform went live in January 2003. Originally part of the National Bank of Yugoslavia, the CSD gained full independence from the National Bank of Serbia in December 2003. While still a state-owned body, it retains full auton-
Bank. Hoewel deze bank nog steeds een overheidsorgaan is, blijft ze volledig autonoom in het nemen van beslissingen. Ze is ook lid van de Internationale Organisatie voor het CSD.
omy in decision-making. It is also a member of the International Organisation for CSD. CSD’s remit includes shares and bonds issued by companies or
Het CSD is verantwoordelijk voor aandelen en obligaties, uitgegeven door bedrijven of banken, schatkistpromessen van de Servische Republiek, wissels van de Nationale Servische Bank, en staatsobligaties in vreemde valuta. Momenteel telt het CSD meer dan 100 leden – voornamelijk banken en makelaarskantoren – die transacties mogen verrichten. CEO Vida Uzelac zegt: “Wij bieden hulp aan alle investeerders die Servische aandelen en effecten willen kopen. In de praktijk vormen wij
banks, Republic of Serbia T-bills, National Bank of Serbia bills, and federal foreign currency bonds. There are currently more than 100 CSD members – mainly banks and brokerage houses – licensed to transact trades. According to CEO Vida Uzelac, “We provide assistance to all the investors that want to buy Serbian stocks and securities. We are in practice the necessary step that has to be taken by foreign investors
de noodzakelijke stap die buitenlandse investeerders moeten zetten als ze naar Servië willen komen om te investeren.” Vida Uzelac is opgetogen dat het CSD klanten uit het buitenland aan-
if they want to come to Serbia and invest.” Vida Uzelac is delighted that the CSD is attracting clients from abroad. While these may still only be multinationals intent on expan-
trekt. Hoewel het voorlopig waarschijnlijk enkel gaat om multinationals die naar Servië willen uitbreiden, ziet ze deze interesse toch als een stap in de goede richting. Ook zou ze graag willen dat er meer Belgisch geld
sion into Serbia, she sees this interest as a positive step. She would also like to see more Belgian money invested into Serbia. Vida Uzelac has a background in the IT sector, and recognises
in Servië geïnvesteerd werd. Met een achtergrond in de IT sector erkent Vida Uzelac het belang van technologie. Vorig jaar investeerde het CSD fors in nieuw IT materi-
the importance of technology. Last year the CSD made a significant investment in new IT equipment. “We have greatly developed our IT department, and at the moment we are even electronically connect-
aal. “We hebben onze IT afdeling enorm uitgebreid en momenteel staan we zelfs elektronisch in verbinding met het ANNA (ASB) (Association of National Numbering Agencies ) in New York,” beklemtoont ze. Voor het CSD is het van het grootste belang zich aan de EU-normen aan te passen, verklaart Vida Uzelac. “Dit wil duidelijk zeggen dat Servië lid wil worden van de EU.” Ondanks het feit dat Servië de laatste tien jaar in de media in het buitenland slecht uit de verf komt, zegt Vida Uzelac dat het er in de realiteit heel anders aan toegaat. “We willen dichter bij Europa komen en
ed to ANNA (ASB) in New York,” she points out. A major priority for the CSD is to adapt to EU standards, Vida Uzelac explains. “This clearly means that Serbia wants to join the EU.” Despite Serbia’s poor image abroad in media coverage over the last decade, Vida Uzelac says the reality is very different. “We want to be closer to Europe, and that’s why Serbians are very open to foreign tourists and businesspeople,” she says. “CSD is an example of how business can be done well in Serbia. Come to visit Serbia, and see the opportunities that this country has to offer.”
11
Modern and efficient clearing house
I
n recent years Serbia has modernised its financial system to bring it in line with European best practice. In 2001 it established the Central Securities Depository and Clearing House – known as CSD – as
Serbia
Telecommunications
Een snel groeiende, toekomstgerichte onderneming Tele-Tehnika Tele-Tehnika ontstaat in 1993 uit de fusie van twee bedrijven, Ehord en Pupin. In 1997 verhuist de onderneming haar hoofdzetel van Backi Jarak naar Novi Sad. Dragan Radenovic, oprichter en enige eigenaar, blijft zijn onderneming ondertussen uitbouwen en breidt haar telefonieactiviteiten met een nieuwe afdeling aluminiumsystemen uit.
T
ele-Tehnika is gespecialiseerd in de installatie van lokale telefoonnetwerken en -aansluitingen, kabeldistributienetwerken en telefoonpunten voor kanto-
ren en woongebouwen. Het bedrijf beschikt ook over een consultancyafdeling en laat alle installaties door een eigen team van ingenieurs uitvoeren. Op dit ogenblik heeft Tele- Dragan Radenovic CEO Tehnika 8 ervaren ingenieurs in dienst, die in allerlei soorten complexe bekabeling – zelfs glasvezel – ge-
Dragan Radenovic zegt dat zijn hoofddoel op dit ogenblik het uitbreiden van de afdeling aluminiumsystemen is en hij daarbij nog meer in zou willen voeren en misschien zelfs zelf zou willen produceren in Servië. “Ik zou graag meer goederen hier in Servië willen produceren en ze in het buitenland verkopen, omdat we hier over de nodige vakmensen beschikken en het de prijzen een stuk zou drukken,” licht hij toe. “Het spreekt voor zich dat dit niet iets is, wat we alleen kunnen verwezenlijken. Daarvoor zou ik een West-Europese partner nodig hebben en
specialiseerd zijn. Daarnaast beschikt de onderneming ook over 27 voertuigen om om het even welke bestemming te kunnen bereiken, evenals moderne boor- en baggerinstallaties die voor de uitvoering van grote
waarom geen Belgische partner?” Dragan Radenovic benadrukt dat Tele-Tehnika een goede partner voor een joint venture zou zijn, omdat de onderneming al over een uit-
werken nodig zijn. Tele-Tehnika heeft in Vojvodina, Montenegro en West-Slavonija meer dan 220 kilometer communicatiepaden en meer dan 600 kilometer lokale netwerken aangelegd. “We zijn een erg bekende onderneming in Servië en hebben ook vestigingen elders in het land. De meeste van onze
gebreid netwerk in heel Servië beschikt. “Om die reden zouden we dan ook een erg goede partner zijn voor buitenlandse ondernemingen die ook in de Balkan actief zouden willen worden,” zegt hij. “We beschikken over voldoende voorraad, machines en uitrusting en hebben ook kapitaal om te investeren.” Dragan Radenovic voegt daar nog aan toe dat in tegenstelling tot vele andere ondernemingen in Servië, de winst en het
activiteiten situeren zich echter in Vojvodina, waar ook het merendeel van onze klanten geves-
markaandeel van Tele-Tehnika nog altijd blijven toenemen. De onderneming is dan ook volledig onafhankelijk en creëert zelf nieuwe kansen. Het succes van het bedrijf is volgens hem ook
tigd is,” aldus Dragan Radenovic. De belangrijkste telefonieklant van de onderneming is
louter te danken aan hard werk. Daarnaast wijst hij ook op de bekwaamheid van zijn werknemers, zowel van degene die deel uitmaken van het toegewijde team van ingenieurs, als van de-
Telekom Srbija. De nauwe samenwerking met Telekom Srbija heeft beide partijen geen windeieren gelegd. Onze samenwerking met hen “geeft ons een zeker imago en prestige,” aldus Dragan Radenovic. Hoewel de onderneming met haar telefonieactiviteiten ondertussen een sterke marktpositie uit heeft weten te bouwen, biedt ook de recentere afdeling aluminiumsystemen heel wat potentieel. Sinds 2001 koopt en voert Tele-Tehnika aluminium en PVC uit Duitsland en Griekenland in en wil de onderneming haar invoer uit andere landen nog verder uitbreiden. Zo voert het bedrijf o.a. muskietenschermen, deurpanelen en aluminiumprofielen voor algemeen gebruik in. Onlangs begon de onderneming ook met het poedercoaten van aluminium.
Serbia
12
gene die in de financiële en marketingafdelingen actief zijn. Op korte termijn zou Dragan Radenovic graag de bouw van de nieuwe locaties voor zijn activiteiten, bedoeld om de opslag- en invoercapaciteit van de onderneming te vergroten, tot een goed einde brengen. Het vinden van een partner met de nodige financiële steun voor nieuwe projecten en de uitbouw van de afdeling aluminiumsystemen zijn daarbij zijn volgende doelstellingen. Dragan Radenovic heeft een duidelijke visie, is erg gemotiveerd en zou graag contacten leggen met investeerders uit West-Europa. “We zijn harde werkers, beschikken over investeringskapitaal en hebben ook een duidelijk productiepotentieel,” zegt hij. “Waarom dan niet samenwerken met Tele-Tehnika?”
Telecommunications
Tele-Tehnika
Fast-growing business, looking to the future
T
ele-Tehnika was formed in 1993 from the merger of two businesses, Ehord and Pupin. Previously headquartered in Backi Jarak, the company moved to Novi Sad in 1997. Founder and sole owner Dragan Radenovic continues to build the business, expanding from telephony to include a new aluminium systems division.
of Powder coating of Aluminium. Dragan Radenovic says his main goal right now is to expand this aluminium systems division, importing even more and perhaps even manufacturing it in Serbia. “I would like to produce more goods here in
Tele-Tehnika specialises in the installation of local telephone networks and connections, cable distribution networks and telephone points for business and residential buildings. It offers a consultancy
Serbia and sell them abroad, because we have a skilled workforce and the prices would be cheaper,” he comments. “Obviously this cannot be achieved alone because I would need a partner from Western Europe,
service, and has its own team of engineers to carry out installations. Currently there are 8 skilled engineers working for Tele-Tehnika, with expertise in all sorts of complex cabling, even optical fibres. The company also has 27 vehicles to reach any destination, and modern equipment for all the drilling and dredging required for major works. Tele-Tehnika has laid more than 220 kilometres of connecting paths and over 600 kilometres of local networks in Vojvodina, Montenegro and Western Slavonija.
and why not a Belgian one?” Dragan Radenovic points out that Tele-Tehnika would make a good joint venture partner because it already has a business network right across Serbia. “For this reason we would be a very good partner for foreign companies aiming to expand in the Balkan region,” he says. “We have enough stock, machines and equipment and we have capital to invest.” Dragan Radenovic adds that unlike many other companies in Serbia,
According to Dragan Radenovic, “We are well known around Serbia, and we also have other offices spread around the country. Most of our business is focused in the territory of Vojvodina, where the majority of our
Tele-Tehnika is constantly growing its profit and market share. Totally independent and creating its own opportunities, the firm continues to grow through hard work alone, he believes. He also highlights the skill of his
clients are located.” The firm’s main telephony client is Telekom Srbija. A close relationship with Telekom Srbija has proved beneficial for both sides. Working with them “gives us image and prestige,” explains Dragan Radenovic. While the telephony business is already well established, the newer aluminium systems division also shows great potential. Since 2001 TeleTehnika has been importing and selling aluminium and PVC materials
employees, a committed team from engineers to the finance and marketing departments. In the short term Dragan Radenovic would like to finish building new premises for the business, to increase its storage and import capacities. Finding a partner to provide financial support for new projects, along with growing the aluminium systems division, are his other objectives. Dragan Radenovic has vision and drive, and would like to make con-
from Germany and Greece, and would like to increase its imports from other countries. These imports include mosquito screens, door panels and aluminium profiles for general use. Recently they started with the process
tact with investors from Western Europe. “We are hard-working and we have capital to invest and potential for production,” he says. “Join Tele-Tehnika.”
13
Serbia
Agriculture
Brussels Press - June 2003
Landbouwsector biedt uitmuntend investeringspotentieel Ministerie van Landbouw, Bosbouw en Watermanagement Servië heeft een opmerkelijke vooruitgang geboekt door zijn landbouwsector in lijn te brengen met de EU-standaarden en door het creëren van nieuwe investeringsmogelijkheden.
I
opmerkelijke vooruitgang was gedurende de laatste vijf jaar. Door middel van de nieuwe ontwikkelingsstrategie vertegenwoordigt de Servische agrarische sector een veilige en stabiele investering en Belgische beleggers worden sterk aangemoedigd om hier voordeel uit te halen.”
vana Dulic-Markovic, voormalig Minister van Landbouw, Bosbouw en Watermanagement en huidig Vice Minister verklaart: “Na 50 jaar planeconomie, 10 jaar isolatie, jaren van economi-
S
sche onzekerheid en intense beraadslaging over de ontwikkeling van de agrarische sector, heeft Servië in 2004 een strategisch ontwikkelingsplan afgerond waarmee het een stap dichter stond tot EU-integratie.” De aandachtspunten van het
Markovic, former Minister of Agriculture, Forestry and Water Management, and Acting Deputy Prime Minister explains, “After 50 years of planned economy, 10 years of isolation, years of economic uncertainty, and intense debate on how to develop the agricultural sector, in 2004 Serbia finalized a strategic development plan that brought it one step closer to EU integration.” The new plan's key points are the transformation of the agricultural sector from a socialist model to one based on free-market principles, and
Agriculture Sector Offers Outstanding Investment Potential erbia has made remarkable progress in bringing its agricultural sector up to EU standards and creating opportunities for investors. Ivana Dulic-
Ivana Dulic-Markovic Voormalig Minister van Landbouw, Bosbouw en Watermanagement
nieuwe plan zijn de transformatie van de landbouwsector van een socialistisch model naar een model gebaseerd op vrijemarktprincipes en de drastische reconstructie en modernisering van de sector om deze in
the radical reconstruction and modernization of the sector to bring it in line with EU standards and policies. This outstanding achievement parallels the ministry's impressive ac-
overeenstemming te brengen met de EU-standaarden en principes. Deze schitterende prestatie loopt evenwijdig met de indrukwekkende resultaten van het ministerie, zoals een volledige herstructurering van het ministerie zelf, het opbouwen van een goede relatie met de Europese Commissie, het vaststellen van nieuwe voor-
complishments, which have included completely restructuring the ministry itself, building a good relationship with the European Commission, enacting new regulations in line with EU policies, and registering some 140,000 farmers. As Ivana DulicMarkovic, points out, “The ministry is working hard to make agriculture a more competitive
schriften conform het EU-beleid en de registratie van 140.000 landbouwers. Ivana Dulic-Markovic ver-
sector, and thus improve our agricultural products’ competitiveness at the international
klaart: “Het ministerie werkt hard om van de landbouw een competitieve sector te maken en zo het
level.” The ministry's activities include developing an EU market for Serbian sugar, one of the
concurrentievermogen van de agrarische producten op internationaal niveau te versterken.” Eén van de activiteiten van het ministerie is de ontwikkeling van een markt in de EU voor Servische suiker, één van de beste exportartikelen van het land. Ivana Dulic-Markovic somt een aantal interessante opportuniteiten op voor Belgische investeerders in de Servische landbouwsector zoals agro-processing. Ze zegt: “Met de steun van de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling hebben we een studie bewerkstelligd naar het concurrentievermogen van de agro-processingindustrie in Servië. Deze sector kent een enorm potentieel en zou één van onze hoofdprioriteiten moeten zijn voor Belgische investeerders.” Ze besluit: “De economische indicatoren tonen aan dat er een
Serbia
14
country's top exports. Ivana Dulic-Markovic cites a number of high-potential opportunities for Belgian investors in Serbia's agriculture sector, including agro-processing. She says, “With the support of the European Bank for Reconstruction and Development, we have realized a study on the competitiveness of the agro-processing industry in Serbia. This sector has enormous potential, and it should be one of the main priorities of Belgian investors.” She concludes, “Within the last five years, progress has been remarkable, as economic indicators show. With the new development strategy, the Serbian agricultural sector represents a safe and secure investment target, and Belgian investors are strongly encouraged to take advantage of it.”
Agriculture
Lange kwaliteitstraditie Res Trade Res Trade heeft meer dan 20 jaar ervaring in de verkoop en de distributie en richt zich in het bijzonder op landbouwproducten. Het bedrijf werd opgericht door Milenko Popovic, tevens de bedrijfsleider. Het biedt een professionele service en bezit de exclusieve distributierechten voor een aantal belangrijke internationale merken.
was, bezoekt regelmatig Europese handelsbeurzen en sinds 2001 heeft John Deere Res Trade ook opgenomen in zijn bedrijfsblad in Duitsland. Milenko Popovic zegt, “Wij hebben de beste vennootschap in Servië.”
Long tradition of quality
M
ilenko Popovic zegt, “Wij verdelen landbouwmachines, dieselbrandstoffen voor auto’s en tractors en we verkopen ook tractors. Gelukkig voor ons is de
R
Servische economie vooral gericht op de landbouw. Dat betekent dat we veel klanten op de nationale markt en in de buur-
According to Milenko Popovic, “We distribute agricultural machinery, oils for cars and tractors, and we also sell tractors. Luckily for us the Serbian economy is mainly focused on agriculture. That means
landen hebben.” Milenko Popovic Res Trade concentreert zich voornamebedrijfsleider lijk op tractors, en is de enige verdeler van John Deere landbouwmachines. Het bedrijf verkoopt Comma dieselbrandstoffen uit Nederland, en Gedore, Bosch en ABA gereedschap. “Van elk van deze bedrijven hebben we een kwaliteitscertificaat. Hierdoor worden we erkend als de exclusieve verdeler van hun producten in de regio. Tevens geeft dit ons aanzien, zodat we ook in de toekomst succes
we have many clients here in the national market and the surrounding countries.” Res Trade mainly focuses on tractors, and is the sole distributor for John Deere agricultural machinery. It sells Comma oils from the Netherlands, and tools from Gedore, Bosch and ABA. Milenko Popovic points out, “From each of these companies we have a certificate of quality recognising us as the exclusive distributor of their products in the region. This also gives us prestige, for our future success.”
zullen boeken,” merkt Milenko Popovic op. De verbondenheid met zulke prestigieuze merken, vooral met John Deere dat wereldwijd faam geniet, ziet hij als een grote prestatie.
He regards it as a great achievement to be involved with these prestigious brands, particularly John Deere with its global reputation. “Considering that agriculture is the main source of business in Serbia,
“Aangezien de landbouw de belangrijkste handelsactiviteit in Servië is, willen de mensen in deze sector het beste voor hun productie,” legt hij uit. “Daarom komen ze onze producten kopen, gewoon omdat zij de beste op de markt zijn.” Res Trade staat niet alleen bekend om zijn merken, maar ook om zijn onberispelijke dienstverlening. Milenko Popovic meent dat Res Trade wordt gekenmerkt door kwaliteit, de bekwaamheid van zijn personeel,
people in this sector want the best for their production,” he explains. “For this reason they come to buy our products, simply because they are the best available.” Res Trade is not only known for its brands, but also its service ethic. Milenko Popovic believes the Res Trade difference is a tradition of quality, the skill of its employees, on-time delivery and a professional service. He says that while other companies in Serbia may well
de tijdige levering en een professionele service. Bij sommige Servische bedrijven ontbreken deze kenmerken misschien, maar Res Trade heeft ze allemaal, zegt hij.
be missing some of these qualities, Res Trade has all of them. Another difference is his flat management style, which is inclusive rather than authoritative, and which Milenko Popovic describes as flexi-
Een ander verschil is de manier waarop het bedrijf geleid wordt, met een vast management dat op gelijke voet staat met de rest van het bedrijf i.p.v. een autoritaire rol te vervullen, wat Milenko Popovic als flexibel omschrijft. Dit maakt van Res Trade één van de modernere bedrijven in Servië, en deze manier van leiding geven laat toe snel te beslissen en de klanten een betere service aan te bieden.
ble. This marks out Res Trade as one of Serbia’s more modern companies, and allows for fast decision-making and better customer service. Milenko Popovic is keen to stress that Serbia has much more to
Milenko Popovic wil graag benadrukken dat Servië veel meer te bieden heeft dan het negatieve beeld dat men vaak in de media te zien krijgt. Hij gelooft vooral in het feit dat de uitbreiding van het aantal joint ventures en de vennootschappen tussen buitenlandse zakenmensen en Serviërs het bewijs zijn van wat hier verwezenlijkt kan worden. Milenko Popovic plant een opwindende nieuwe onderneming voor de toekomst, een showroom met tweedehands voertuigen uit Europa. Intussen blijven de reputatie en de marketing van het bedrijf succesvol. Res Trade, dat een hoofdsponsor van de 73ste Landbouwbeurs in Novi Sad
what can be accomplished here. For the future, Milenko Popovic plans an exciting new venture, a car showroom with used vehicles from Europe. Meanwhile the company’s reputation and marketing continue to go from strength to strength. Res Trade, who was a General sponsor of the 73rd Agricultural Fair in Novi Sad, makes regular visits to European trade fairs, and since 2001 John Deere has also included Res Trade in its company magazine in Germany. Milenko Popovic says, “We have the best partnership in Serbia.”
es Trade has more than 20 years’ experience in sales and distribution, with a particular focus on agricultural products. Set up and run by Milenko Popovic, it offers a professional service and has the exclusive distribution rights for a number of key international brands.
15
offer than the negative portrayal often seen in the media. In particular he believes the increasing numbers of joint ventures and partnerships between foreign businesspeople and Serbians is evidence of
Serbia
Agriculture
Succesvol bosbeheer en bescherming van het bos Srbijasume Servië is een mooi land met uitgestrekte bossen en wilde fauna. Wouden en bossen beslaan 2.429.577 hectare land in Servië - dat is 27,3% van het grondgebied van het land – en iets meer dan de helft van dit woud en bosgebied is in handen van overheidsorganen. De Boswet van 1991 zorgde voor de oprichting van de Staatsonderneming voor Bosbeheer, beter gekend als Srbijasume, een overheidsorgaan dat een belangrijke rol heeft.
turele, opvoedkundige of recreatieve betekenis. Volgens de Wet ter Bescherming van het Milieu van 1991 omvatten deze gebieden onder andere nationale parken, natuurreservaten en -parken en natuurlijke bezienswaardigheden. Srbijasume beheert 97 beschermde natuurgebieden met een totale oppervlakte van 242.560 hectare. Dat is 40% van alle beschermde gebieden in Servië. Op dit moment is 6,59% van het grondgebied van Servië beschermd, maar er zijn plannen om vóór 2010 te evolueren naar 10%. Een ander gebied dat voor Srbijasume van kapitaal belang is, is het be-
S
rbijasume is verantwoordelijk voor de ontginning, bescherming, het onderhoud en de groei van de wouden en bosgebieden. Het orgaan produceert boszaden en voorraad voor de boomkwekerijen, onderhoudt
heer van 45 gebieden die speciaal aangewezen zijn voor de jacht. Het controleert zeldzame en bedreigde soorten wild en zorgt voor de modernisering en de ontwikkeling van de faciliteiten voor het jachttoerisme.
recreatiegebieden en is verantwoordelijk voor de jacht en het kweken van wild. Het houdt ook toezicht op een aantal winstgevende ondernemingen met betrekking tot het toerisme en uit hout gemaakte producten. Algemeen directeur Jesa Ercic doet dit werk nog geen jaar, maar toch heeft hij al een meer dynamisch en flexibeler beleid geïntroduceerd. Hij is erop gebrand
Bebouwing van bomen, planning van het bosbeheer en professionele diensten met betrekking tot het hakken van bossen in privébezit maken ook deel uit van zijn opdrachten. Als deel van zijn winstgevende activiteiten is Srbijasume actief in groothandel en kleinhandel. “Wij verwerken hout en verdelen het onder de belangrijkste Servische bedrijven die koopwaar produceren waarin hout verwerkt is,” legt Jesa Ercic uit. De Servische bossen kunnen potentieel 113 miljoen m3 hout opleveren. Dat is 101,6 m3 per hectare. Op dit moment
om de rentabiliteit en het succes van deze staatsonderneming te verhogen. “De belangrijkste doe-
bedraagt het jaarlijks geleverde volume aan hout 6,2 miljoen m3, ofwel 2,67 m3 per hectare. Srbijasume heeft een gemiddeld jaarlijks volume aan gehakte bomen
len die ik wil bereiken, zijn dat we de meest gerespecteerde onderneming van Servië willen worden op het vlak van betrouwbaarheid Jesa Ercic algemeen directeur en kwaliteit van onze dienstverlening, en dat we ons imago willen verbeteren,” licht hij toe. Jesa Ercic erkent de waarde van de natuurlijke troeven van Servië, en
van bijna 1,8 miljoen m3. Dat volume bestaat uit vademhout (met name hout voor pulp, brandhout en planken) en stammen. Bij de houtproducten die Srbijasume levert vinden we hout van breedbladige bomen en coniferen, maar ook eik, populier, beuk, den, brandhout en cellulosehout. Doordat de capaciteit veel hoger ligt dan momenteel gebruikt wordt, bestaat er een mogelijkheid voor investeerders om samen te werken met Srbijasume. “Dit is een markt met een hoog potentieel voor investeerders
Srbijasume concentreert zich hoofdzakelijk op ecologie. Zo hoopt het deze erfenis te kunnen beschermen voor de toekomstige generaties. Tegelijkertijd beheert het deze middelen ten voordele van de hele
die interesse hebben voor onze houtproducten en andere producten uit het bos,” legt Jesa Ercic uit. “Belgische investeerders kunnen voor ons erg interessant zijn. Servië heeft heel wat te bieden, van cultuur tot toerisme en
Servische bevolking. “De onschatbare waarde van onze bossen is de belangrijkste bron van winst, niet alleen voor onze onderneming, maar voor heel Servië,” aldus
van zaken tot natuur, met daar bovenop een hooggeschoolde beroepsbevolking.” Het woud brengt ook een aantal producten voort die door Srbijasume in
Ercic. “Daarom willen we zorg dragen voor ons juweeltje. We houden onze bossen constant in de gaten met de hulp van onze 17 afdelingen en profit centers die over heel Servië verspreid zijn.”
het klein verkocht worden. Het verkoopt boleten en cantharellen, geneeskrachtige kruidenthee, honing, appelazijn, siropen en compotes en walnoten. Jesa Ercic zou deze producten graag op grotere schaal uitvoeren.
Srbijasume volgt een duurzaam beleid inzake de ontwikkeling van de bossen, waarbij de natuurlijke ecosystemen en biodiversiteit behouden blijven. In de Servische bossen vind je ongeveer 205 soorten bomen en struiken. Srbijasume beheert 175 zaadbronnen, waaronder zaden van fruitbomen en zaailingen zoals wilde appels en peren, walnoten, hazelnoten, tamme kastanjes en moerbei. Het houdt toezicht over 24 boomkwekerijen, die elk jaar gemiddeld 25 miljoen zaailingen produceren. Srbijasume is eveneens verantwoordelijk voor het beheer van beschermde gebieden met een speciale ecologische, wetenschappelijke, cul-
Een ander gebied waarin Srbijasume gespecialiseerd is, is toerisme en recreatiebeheer. Het baat al een berghut uit in Golijska Reka, en flats op een hoogte van 1.500 meter op de Kopaonikberg. Het bezit een boswachterswoning die plaats biedt aan 20 personen op de Rudnikberg, en het Kosutnjak-restaurant met business club in Belgrado. Jesa Ercic: “We zijn van plan om zes bijkomende skioorden te openen om zo meer toeristen naar Servië te lokken. We beschikken over gebieden van erg hoge kwaliteit waar we deze skioorden kunnen ontwikkelen.” Srbijasume is onder het nieuwe management volop aan het moderni-
Serbia
16
Agriculture
Srbijasume
seren, met een groot aantal interessante opportuniteiten tot gevolg. Jesa Ercic zegt: “Servië is een open land dat klaarstaat om toeristen en buitenlandse investeerders te verwelkomen, ongeacht waar ze vandaan komen.”
Successful forest management and protection
S
erbia is a beautiful country with extensive forests and wildlife. Forests and woods cover 2,429,577 hectares in Serbia – or 27.3% of the nation’s territory – and just over half of this forest and woodland is publicly owned. The 1991 Forest Law established the State Enterprise for Forest Management, known as Srbijasume, a govern-
rally occurring rarities. Srbijasume manages 97 protected natural areas covering 242,560 hectares, which is 40% of the total protected areas in Serbia. Currently 6.59% of Serbia’s land is protected, with plans to make that 10% by the year 2010. Another key area for Srbijasume is the management of 45 areas specially designated for hunting. It monitors rare and threatened game species, as well as modernising and developing hunting tourism facilities. Tree cultivation, forest management planning and professional felling services in privately owned woodland are also under its remit. Among its profit-making activities, Srbijasume is active in
ment body with an important role. Srbijasume is responsible for forest and woodland cultivation, protection, maintenance and growth. It produces forest seeds and nursery stock, maintains recreational spaces, and is in charge of hunting and game breeding. It also oversees a number of profitmaking ventures in tourism and wood products. General Manager Jesa Ercic has been in the job less than a year, and introduced a more dynamic, flexible management
wholesale and retail trade. “We process wood, and distribute it to the main companies in Serbia that produce goods with wood,” explains Jesa Ercic. Serbian forests have a potential timber supply of 113 million m3, or 101.6 m3 per hectare. Currently the total volume of timber supplied per annum is 6.2 million m3, or 2.67 m3 per hectare. Srbijasume has an average annual felling volume of almost 1.8 million m3. This is made up of cordwood (including pulpwood, firewood and wood-based boards) and logs. Among the wood products
style. He is keen to increase profitability and success at this state-run enterprise. “The main goals I would like to achieve are to be the most respected company in Serbia – concerning reliabil-
Srbijasume supplies are wood from broadleaf trees and conifers, as well as oak, poplar, beech, pine, firewood and cellulose wood. With much larger capacity than is currently being utilised, there
ity and quality of services – and to improve our image,” he comments. Jesa Ercic recognises the value of Serbia’s natural assets, and Srbijasume focuses heavily on ecology to protect this legacy for future generations. At the same time, it manages these resources for the benefit of the entire population. “The precious value of our forests is the main source of prof-
is an opportunity for investors to work with Srbijasume. “This is a high-potential market for investors that are interested in our wood product and other forest products,” explains Jesa Ercic. “Belgian investors could be very interesting for us. Serbia has a lot to offer, from culture to tourism, and from business to nature, as well as a highly skilled workforce.” The forest also yields a number of goods that Srbijasume re-
it, not only for our company but for the whole of Serbia,” he points out. “For this reason we want to take care of our jewel. We continuously monitor our forests thanks to our 17 branches
tails. It sells boletus and chanterelle mushrooms, medicinal herbal teas, honey, apple vinegar, syrups and compotes and walnuts. Jesa Ercic is interested in increasing the exports of these goods.
and profit centres spread all over Serbia.” Srbijasume follows sustainable forestry development policies, conserving natural ecosystems and biodiversity. Serbian
Another area of expertise for Srbijasume is tourism and recreational management. It already runs a mountain lodge at Golijska Reka, and apartments at an altitude of 1500 metres on Mount
forests have approximately 205 species of trees and shrubs. Srbijasume manages 175 seed sources including fruit tree seeds and seedlings like wild apple and pear, walnut, hazel, sweet
Kopaonik. It has a 20-person forester’s house on Mount Rudnik, and the Kosutnjak business club restaurant in Belgrade. According to Jesa Ercic, “We are planning to open six more ski
chestnut and mulberry. It oversees 24 nurseries producing an average of 25 million seedlings every year. Srbijasume is also responsible for the management of protected land, which has special ecological, scientific, cultural, educational or recreational significance. Under the 1991 Environmental Protection Law, these areas include national parks, nature reserves and parks, and natu-
resorts, to increase the number of tourists that visit Serbia. We have very high quality lands to develop these resorts.” Under its new management Srbijasume is modernising, with a number of interesting opportuSrbijasume nities. Jesa Ercic says, “Serbia is Serbia - 11070 Belgrade an open country, ready to welMihaila Pupina 113 come tourists and foreign inTel.: (+381 11) 3115027 (+381 11) 3115028 vestors no matter where they Fax: (+381 11) 3115029 come from.” www.srbijasume.co.yu
17
Serbia
Pharmaceuticals
Modern opslag- en verdeelsysteem Vetfarm Het bedrijf Vetfarm is één van de oudste bedrijven in Servië dat zich als groot- en kleinhandelaar bezighoudt met de verdeling van farmaceutische producten en medische instrumenten.
H
et werd in het midden van de vorige eeuw opgericht en het is een van de eerste bedrijven die geprivatiseerd werden. Vetfarm doet al meer dan tien jaar zaken als aandeelhou-
Vetfarm heeft het ISO 9001 certificaat, duidelijk een kwaliteitslabel. Handelsruimten voor de opslag van medicatie en instrumenten worden gebouwd volgens strenge wereldnormen (een goede handelspraktijk van de fabrikanten) inclusief gecontroleerde temperaturen en de scheiding van medicijnen zoals bepaald door de producenten, als ook een systeem van opvolging van producent naar eindklant. Tot slot nodigt Mihailo Tomic ons uit: “Kom naar Servië, investeer in haar bedrijven en maak winst!”
Modern warehousing and distribution system
dersvennootschap. Werknemers en ex-werknemers zijn voor 80% eigenaar van de Vetfarm
T
aandelen. Het management en de werknemers hebben een Mihailo Tomic general manager meerderheid en het bedrijf biedt werknemers de mogelijkheid hun aandelenopties te verhogen. De nationale strategische partner is Concern Hemofarm met een aandeel van 15%. Vetfarm is een modern aandeelhoudersvennootschap met haar eigen vergadering en een Managing en Executive Board dat bestaat uit hoogopgeleiden en ervaren managers. Dit bedrijf wordt al
he Company of Vetfarm is one of the oldest enterprises in Serbia into the business of distribution of pharmaceutical products and medical devices as a wholesaler and retailer. It was established mid last century and is among the first ones to be privatized. It has been doing business as a shareholding company for more than a decade. 80% of Vetfarm's shares are being owned by employees and ex-employees. Management and employees have a majority and offer employees a possibility of increasing share options.
30 jaar succesvol geleid door General Manager Mihailo Tomic. Vetfarm heeft meer dan 240 werknemers en 25% heeft een universitaire graad in een medisch domein. Het bedrijf kende een constante groei in het onrustige Balkangebied, hoewel het belangrijke markten verloren heeft door de breuk met het land Montenegro. Via het gemeenschappelijk EuroVetfarm bedrijf in Pristine is Vetfarm geslaagd in een succesvolle terugkeer naar de markten van Bosnië en Herzegovina en Kosmet. Vetfarm heeft in Servië meer dan 3.000 klanten: apotheken, klinieken, ziekenhuizen, medische en gezondheidscentra en anderen. Het
National strategic partner is Concern Hemofarm with a 15% share. The enterprise is a modern shareholding company with its own Assembly, Managing and Executive Board made of highly educated and
bedrijf heeft een totale opslagcapaciteit van meer dan 15.000 vierkante meter in 6 bijkantoren. Elke klant is maximaal 120 kilometer verwijderd van het bijkantoor waarmee hij samenwerkt.
of Bosnia and Herzegovina and Kosmet through the joint company of EuroVetfarm in Pristine. In Serbia, Vetfarm has over 3,000 customers: pharmacies, clinics, hospitals, medical and health centers and others. It has a total storage capacity of over 15,000 square meters in 6 branch offices. Each customer is not further than 120 kilometers from the branch office it is working
Vetfarm heeft ook geïnvesteerd in efficiënte logistieke oplossingen, evenals oplossingen voor het transport naar de klant. De voertuigen kunnnen 70 ton goederen transporteren en leveren aan 600-800 klanten. Een modern IT systeem (Information Technology) maakt het gemakkelijker om op elk moment inzicht in de bedrijfszaken te hebben. De ervaren algemeen directeur van het bedrijf geeft de indruk elk business aspect te kennen. Hij is trots op het erfgoed van het bedrijf en hij concentreert zich op de klanten als een noodzakelijke voorwaarde voor een succesvolle ontwikkeling. “Om onze business te kunnen uitbreiden hebben we voortdurend meer internationale partners nodig, zoals multinationals die geneesmiddelen produceren in de gezondheidssector, zodat wij deze kunnen verdelen,” zegt hij. Hij legt vooral de nadruk op lokale partners, geneesmiddelenproducenten met een lange traditie in Servië.
Serbia
18
experienced managers. General manager Mihailo Tomic has been leading this company successfully for 30 years. Vetfarm has over 240 employees, 25% of which have university qualification of some branch of medicine. The company has had a constant growth at the unrest territory of Balkans although it has been losing significant markets with the break of the formal country. It has managed to successfully return to the markets
with. Vetfarm has also invested in efficient logistic and transport to customer solutions. Its vehicles can transport 70 tons of goods and are capable of delivering for 600 – 800 customers. A modern IT system (Information Technology) facilitates any moment insight into the companies business. Experienced General Manager of the company leaves the impression of knowing every aspect of the business. He is proud of the tradition of the company and he focuses his attention to customers as an important prerequisite to successful development. He says: “In order to expand the business we continuously need more international partners, especially multinational medicines manufacturers in the health sector, so
Pharmaceuticals
that we can distribute them.” He especially emphasizes local partners, medication manufacturers that have a long tradition in Serbia. Vetfarm has ISO 9001 certification, a clear mark of quality. Business spaces for storing medication and devices are built under strict World’s standards (a good manufacturers – trading practice) including controlled
temperatures, separation of medications determined by the manufacturers; as well as the system to track the goods from manufacturer to final customer. At the end Mihailo Tomic invites: “Come to Serbia, invest in its companies, you will profit and be magnified!”
Useful addresses: Serbian Chamber of Commerce Resavska 13-15, 11000 Belgrade Serbia Tel: +381 11 3300900 Fax: +381 11 3230949,+381 11 3239009 e-mail.
[email protected]
The Embassy of Belgium in Serbia Krunska, 18 11000 Belgrade Serbia Tel: + 381 11 323 00 18 Fax: +381 11 324 43 94
[email protected]
National Tourism Organisation of Serbia Decanska 8a/V 11000 Belgrade Serbia Tel: +381 11 3342 521, 3232 586 Fax:+381 11 322 1068
[email protected] www.serbia-tourism.org
The Embassy of Serbia in Belgium Avenue Emile de Mot 11 1000 Brussels Belgium Phone +32 2 647-57-81, 647-26-52, 647-26-51 Fax: +32 2 647-29-41 E-mail:
[email protected]
19
Serbia
Tourism
Overvloed aan toeristische bezienswaardigheden Ministerie van Handel, Toerisme en Diensten Servië biedt een overvloed aan toeristische bezienswaardigheden en uitstekende opportuniteiten voor beleggers in de toeristische sector. Zoals Bojan Dimitrijevic, Minister van Handel, Toerisme and Diensten toelicht: “Als we praten over toerisme in Servië, praten we over een onaangetast potentieel. Binnen het huidige stabiele investeringsklimaat, belicht het stijgende aantal toeristen dat Servië bezoekt de onmiskenbare nood aan beleggingen in de hotelindustrie.”
begon, is 70% van de bedrijven opgekocht door 69 buitenlandse kopers. De totale opbrengst van de privatisering bedraagt ongeveer 39 miljoen euro. Op dit moment wachten er ongeveer 40 toeristische faciliteiten om geprivatiseerd te worden door middel van veilingen, nog eens 27 andere bedrijven zullen verkocht worden.
Wide Variety of Tourism Attractions
S
D
e bekoring van Servië omvat een onaangetaste natuurlij-
erbia offers a wealth of tourism attractions – and outstanding opportunities for investors in the tourism sector. As Bojan Dimitrijevic, Minister of Trade, Tourism and Services, points out, “When we talk about investing in tourism in Serbia, we talk about
ke schoonheid, kansen om een ruim aanbod sporten te beoefenen (van jagen en vissen tot skiën op het Kopaonik-massief, één van de hoogste Europese bergen), veel badplaatsen, het dynamische en mooie Belgrado, sites naast de Danube en cultu-
untapped potential. Within the actual stable investment climate, rising numbers of tourists visiting Serbia clearly highlight the need of investment within the hotel industry.” Serbia's attractions include oustanding unspoiled natural beauty, opportunities to practice a variety of sports (from hunting and fishing to skiing on Mount Kopaonik, one of Europe's highest mountains), many spas, dynamic and beautiful Belgrade, sites along the Danube and cultural attractions that include the delicious local cuisine, traditional festivals, hand-
rele attracties zoals de overheerlijke plaatselijk keuken, traditionele festivals, ambachten en
Bojan Dimitrijevic Minister van Handel, Toerisme en Diensten
meer. Reizigers ontdekken snel wat Servië te bieden heeft. Het aantal toeristen dat Servië bezocht van januari tot mei 2005 ligt 19% hoger dan in dezelfde periode in 2004, de opbrengst van 101 miljoen dollar lag 30 miljoen dollar hoger dan het jaar daarvoor. Voor beleggers biedt Servië
showed a 19% increase over the same period in 2004 and generated revenues of USD 101 million, USD 30 million more than the previous year. For investors, Serbia offers Europe's lowest tax rate (10%), tax credit for investing in fixed assets (up to 80% of the investment), a 10-year tax holiday for investments over € 7.5 million, subsidies for job creation, many ready-tobuild-on greenfield sites, low operating costs, skilled workers, and well-developed infrastructure. As Bojan Dimitrijevic points out, Serbia is an ideal year-round tourism destination
het laagste Europese belastingtarief (10%), belastingtegoed voor investeringen in vaste activa (tot 80% van de belegging), een tax holiday gedurende 10 jaar voor investeringen groter dan 7,5 miljoen euro, subsidies voor het creëren van werkgelegenheid, veel ongerepte sites
easily reached from top European capitals, and there are still established tourism-re-
die klaar zijn om te bebouwen, lage werkingskosten, vakmanschap en een uitgebreide infrastructuur. Zoals Bojan Dimitrijevic verklaart, is Servië het hele jaar door een ideale vakantiebestemming die makkelijk bereikbaar is vanaf de belangrijkste Europese hoofdsteden. Er zijn nog steeds toerismegerelateerde bedrijven te verwerven en het privatiseringsproces gaat voort. Hij zegt: “Sinds de privatisering van de toeristische sector in mei 2002
Serbia
icrafts and more. Travellers are rapidly discovering what Serbia has to offer. The number of foreign tourists who visited Serbia from January to May 2005
20
lated operations to acquire as the privatization process continues. He says, “Since May 2002 when the tourism sector began to be privatized, 70% of companies have been purchased by 69 foreign buyers. Total privatization revenues in the sector have reached around € 39 million. At the moment, around 40 tourist facilities are still waiting to be privatized through auctions, and 27 other companies are yet to be sold.”
Tourism
Attent personeel op een rustige locatie Best Western Hotel Sumadija In 2005 werd het Best Western Hotel Sumadija volledig gerenoveerd. Zowel zakenmensen als toeristen kunnen nu genieten van een smaakvol hotel met professionele meertalige medewerkers.
H
et hotel bevindt zich op 5 kilometer van het stadscentrum van Belgrado, en op 22 kilometer van de internationale luchthaven. Het ligt tevens slechts twee kilometer van de beurs vandaan, vlakbij de groene omgeving van het Ada Ciganlija meer en het Kosutnjak bos. Wat locatie betreft, combineert het hotel Sumadija dus het beste van alle werelden.
Attentive staff in a quiet location
T
he Best Western Hotel Sumadija was completely renovated in 2005. Both business and leisure guests can now enjoy an elegant hotel with professional, multilingual employees.
Volgens general manager Njegomir Kilibarda is Belgrado een hectische lawaaierige
The hotel is located 5 kilometres from Belgrade city centre, and 22 kilometres from the international airport. Close to the green spaces of Lake Ada Ciganlija and the Kosutnjak forest, it
stad. “Het belangrijkste voordeel van dit hotel is de locatie in een mooi rustig gebied, maar toch slechts 15 minuten met de auto van het stadscentrum.” Het hotel biedt de internationale bezoeker alles wat hij
is also just two kilometres from Belgrade Fair. In terms of location, the Best Western Hotel Sumadija combines the best of all worlds. According to general manager Njegomir Kilibarda, “Belgrade is a hectic, loud city. So this hotel’s main advantage is its location, in a quiet, nice area but only 15 minutes by car from the city centre.” The hotel offers everything an international visitor could
Njegomir Kilibarda general manager
nodig heeft en dit alles onder één dak. Er is een restaurant met een buitenterras, een business centrum, conferentie- en vergaderfaciliteiten, een reisbureau en een
need, all under one roof. There is a restaurant with an outdoor terrace, a business centre, several conference and meeting rooms, a travel agency, and a snack bar. The hotel also offers a
snackbar. Het hotel biedt ook elke ochtend een gratis continentaal ontbijt aan. De comfortabele kamers en suites zijn ontworpen met het oog op werk en ontspanning en zijn voorzien van een snelle internetverbinding. Elke kamer en suite is volledig uitgerust met airconditioning en kabeltelevisie. Njegomir Kilibarda meent dat, met slechts 98 kamers en zes ap-
complimentary continental breakfast every morning. The comfortable guest rooms and suites have been designed with work or relaxation in mind and feature high-speed internet access. Every room and suite is fully air-conditioned and has cable television. Njegomir Kilibarda believes that with just 98 rooms and six apartments, the hotel is welcoming and friendly. He says,
partementen, het hotel uitnodigend en vriendelijk oogt. Hij zegt, “het Best Western Hotel vervangt geen thuis, maar is eerder een tweede thuis, aangezien het veel gezelliger en comfortabeler is dan
“Being much cosier and more comfortable than big hotels, the Best Western Sumadija is not a replacement home, but rather a second home.”
de grote hotels.” Reeds sinds zijn opening verwelkomt het hotel Belgische gasten en het personeel spreekt Engels, Servisch, Duits, Italiaans en
The hotel has welcomed Belgian guests ever since it opened, and the staff can speak English, Serbian, German, Italian and Russian. “The employees undergo constant training to ensure that guests are as comfortable as possible here,” explains Njegomir Kilibarda. The new wave of economic change in Serbia has brought
Russisch. “De werknemers worden voortdurend bijgeschoold om het de gasten zo comfortabel mogelijk te kunnen maken,” verklaart Njegomir Kilibarda. De nieuwe golf van economische veranderingen in Servië heeft verschillende voordelen met zich meegebracht. Sinds 2001 is het gemiddelde aantal overnachtingen in de hotels in Belgrado gestegen vergeleken met andere hoofdsteden in de streek, beklemtoont Njegomir Killibarda. “Aangezien het toerisme in Servië erop vooruit gaat en de economie een nieuw hoogtepunt bereikt, komen meer en meer investeerders naar Belgrado,” zegt hij. “Ze kunnen kiezen uit verschillende hotels, maar het Best Western Hotel Sumadija is veruit het beste.”
21
multiple benefits. Since 2001 the average overnight stay in Belgrade hotels has increased compared to other capital cities across the region, Njegomir Kilibarda points out. “As tourism improves in Serbia and the economy scales new heights, more and more investors are arriving in Belgrade,” he says. “There are several hotels they can choose from, but the Best Western Hotel Sumadija is by far the best one.”
Serbia
Tourism
Eerste autoverhuurbedrijf naar Europese normen Ineco Ineco’s geschiedenis in de autoverhuur gaat terug tot in 1991. Sinds 2004 heeft het bedrijf de prestigieuze lokale franchise van Sixt Car Rental, één van de bekendste namen in de industrie, in handen.
M
ilorad Eskic, directeur van Ineco, is trots dat hij een associatie vormt met een dergelijk gerespecteerd merk.
“De partner waarmee we samenwerken, is zo bekend en belangrijk dat je een duidelijk beeld krijgt van wat voor een goede reputatie ons bedrijf eigenlijk heeft,” legt hij uit. “Sinds 2004 zijn Sixt en wij een associatie, en er moet duidelijk een reden zijn dat ze naar Servië kwamen en ons als lokale partner kozen,” verklaart hij. Ineco heeft 40 autoverhuurkantoren verspreid over Servië en Montenegro met een wagenpark van rond de 200 auto’s, voornamelijk Skoda Fabia, Felicia en Octavia modellen. De associatie met Sixt bepaalt dat er in het wagenpark nog eens 100 auto’s moeten bijkomen. Hier zal men dit jaar mee starten. De groei van de lokale economie betekent meer Duitse en Italiaanse zakenreizigers en daar haalt Ineco zijn voordeel uit. Milorad Eskic merkt op dat hij, terwijl de economie erop blijft vooruitgaan, nog meer internationale klanten hoopt te verwerven. We hebben een kantoor op de luchthaven om alle buitenlandse klanten te verwelkomen die een privéauto nodig hebben om zaken te doen,” zegt Milorad Eskic. Hij blijft zich erg concentreren op de Europese zakenwereld door regelmatig Duitsland en België te bezoeken. Hij kwam voor het eerst met Sixt in contact tijdens een tentoonstelling op een zakenbeurs in Duitsland en dit leidde tot de uiteindelijke franchise overeenkomst.
Premier car rental firm with European standards
I
neco has a history in the car rental business stretching back to 1991. Since 2004 it has held the prestigious local franchise for Sixt Car Rental, one of the best-known names in the industry. Ineco director Milorad Eskic is proud to be in partnership with such a respected brand. He explains, “The partner working with us is so famous and important that you can get a clear idea of how reputable our company is. Since 2004 we have been in partnership with Sixt, and clearly there has to be a reason they came to Serbia and chose us as a local partner.” Ineco has 40 car rental offices spread across Serbia and Montenegro with a fleet of around 200 cars, mainly Skoda Fabia, Felicia and Octavia models. The partnership with Sixt stipulates increasing the size of the fleet by another 100 cars, which will begin this year. With the growth in the local economy, Ineco has benefited from more German and Italian business travellers. Milorad Eskic comments that he hopes to gain even more international clients as the economy continues to improve. “We have an office at the airport to welcome all the foreign customers who need a private car to use for their business,” says Milorad Eskic. He remains very focused on European business, making regular visits to Germany and Belgium. Exhibiting at a business fair in Germany brought his first contact with Sixt, leading to the eventual franchise arrangement.
Ineco biedt huurauto’s aan aan competitieve prijzen, € 50 of € 60 voor een Skoda Octavia. Deze zijn ideaal voor buitenlandse bezoekers, maar liggen niet binnen het bereik van de meeste Serviërs. Daarom biedt Ineco ook goedkopere Yugo auto’s die gericht zijn op de lokale
Ineco offers competitively priced rentals, at € 50 or € 60 for a Skoda Octavia. These are ideal for foreign visitors, but out of reach of most Serbians. As a result Ineco also offers cheaper Yugo cars aimed
markt, aan de prijs van € 33.
at the local market, priced at € 33.
Milorad Eskic gelooft sterk in integriteit en een goede klantenservice. Hij beschouwt Ineco als de firma met de beste reputatie onder de autoverhuurbedrijven in Servië, aangezien Ineco onder zijn concurrenten het enige grote, volledig particulier bedrijf is. “We hebben ook een zeer goede ligging – zowel aan de luchthaven als in het centrum van Belgrado – en beschikken over zeer vakbekwaam personeel,” voegt hij eraan toe.
Milorad Eskic believes strongly in integrity and good customer service. He considers Ineco to have the best reputation among car rental firms in Serbia, because it is the only one among its competitors to be both large and totally privately owned. He adds, “We also have a very good location – both at the airport and in the centre of Belgrade – and very qualified personnel.”
Milorad Eskic meent dat een auto huren van een bedrijf met een goede naam de beste manier is om Servië te ontdekken. “Kom naar Servië,” zegt hij, “en Ineco voert je door het hele land.”
Milorad Eskic believes that hiring a car from a reputable firm is the best way to discover Serbia. “Come to Serbia,” he says, “and Ineco will drive you all over the country.”
Serbia
22
Tourism
Hotel Sumadija ad Sumadijski trg 8 11000 Belgrade, Serbia Phone: +381/11/3054-100, +381/11/355-42-55 Fax: +381/11/355-43-68 E-mail:
[email protected] Website: www.hotelsumadija.com
thespiritofmobility www.e-sixt.com
WORLDWIDE
Toplicin Venac 17 Beograd, Serbia Tel.: +381 11 639 319, 638 522 Fax: +381 11 637 382
23
Serbia
RES TRADE Blvd. Vojvode Stepe 22, 21000 Novi Sad, SERBIA Phone: +381 21 480 33 33 Fax: +381 21 480 33 70 e-mail:
[email protected]
