BULGARIA. Brussels Press. supplement distributed with

BULGARIA

supplement distributed with ★

★

★★

★★★★★★★★

★

★

★

★

★★★★★

★

Brussels Press

www.brusselspress.com

Inhoud/Contents

European Bank for Reconstruction and Development (EBRD)

■ European Bank for Reconstruction and Development (EBRD)

3

■ Ministry of Foreign Affairs

4

■ Invest Bulgaria

5

Finance & Investments

6

■ Bulgarian National Bank

6

■ ING

7

■ EuroIns

8

■ Piraeus Bank

10

■ MKB Unionbank

12

■ International Asset Bank (IAB)

14

■ ISI Emerging Markets

16

Trade & Industry

18

■ Bulgarian Chamber of Commerce and Industry

18

■ Chimimport

19

■ Ficosota-Syntez

22

■ Zora

24

■ Mondi Packaging

26

Energy

28

■ Maritsa East

29

■ Kozloduy Nuclear Power Plant 30 ■ KCM 2000

32

■ Nadin

34

Pharmaceuticals

36

■ Ministry of Health

36

■ Association of Bulgarian Pharmaceuticals Manufacturers (ABPhM) 37 ■ Sopharma

38

Construction & Infrastructure 40 ■ Lindner

41

■ Evrokamion

42

■ Holding Company Roads PLC 44 ■ Useful Addresses Bulgaria

46

Tourism

47

■ ProMobile Bulgaria

48

■ Sofia Auto

50

■ Moto-Pfohe

51

Brussels Press is responsible for the contents of this report. Brussels Press is a division of Europress Surveys.

Goed voor ongeëvenaarde ondersteuning en knowhow e European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) blijft bijdragen tot de ontwikkeling en de ondersteuning van het Bulgaarse convergentieproces na de toetreding tot de EU. Tot dusver investeerde ze 1,4 miljard euro in 105 verschillende projecten, gaande van elektriciteit en energie tot landbouw, infrastructuur, industrie en toerisme. Dit leidde op zijn beurt tot het genereren van bijkomende fondsen vanuit andere bronnen. In totaal konden deze 105 projecten hun voordeel doen met een investering van 5,5 miljard euro. Country director voor Bulgarije, James Hyslop, verklaart dat de EBRD zich in 2007 zal blijven richten op essentiële

D

nationale transport- en stedelijke infrastructuren, op elektriciteitsproductie en -distributie, en op energie-efficiëntie en hernieuwbare energieën. “We ijveren voor een betere veiligstelling van de Bulgaarse energievoorziening en van zijn positie als energiecentrum binnen de regio,” verduideJames Hyslop country director

lijkt hij. In de ondernemingssector zal de EBRD zich concentreren op de versterking van de lokale bedrijfscompetitiviteit,

op investeringen in vernieuwing en op de blijvende bevordering van hoge normen voor bedrijfsbeheer. Op het vlak van infrastructuren is de EBRD klaar om meer geld te lenen aan gemeenten voor water en afvalwater, stedelijk transport, vast afval en stadsverwarming. De uitdagingen voor investeerders zijn volgens James Hyslop de fysieke infrastructurele noden van het land. Toch geeft hij aan dat Bulgarije op dit vlak een totaal andere reputatie heeft gekregen sinds het begin van de jaren 1990, met een merkbare imagoverbetering op terreinen zoals onroerend goed. Bijgevolg kopen veel Europeanen, voornamelijk uit het VK, vandaag vastgoed in Bulgarije.

Providing unrivalled support and expertise

T

he European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) continues to help promote and support Bulgaria’s post-accession convergence process. To date it has invested €1.4 billion in 105 different projects, ranging from power and energy to agribusiness, infrastructure, manufacturing and tourism. This in turn has helped to generate additional funds from other sources. In total, these 105 projects have benefited from €5.5 billion in investment. Country director for Bulgaria James Hyslop says that for 2007 the EBRD will continue to focus on key national transport and municipal infrastructure, power generation and transmission, energy efficiency and renewable energy. “We are keen to help strengthen Bulgaria’s energy security and its position as an energy hub in this region,” he points out. In the enterprise sector, the EBRD will focus on enhancing local business competitiveness, investment in innovation and will continue promoting high standards for business conduct. In terms of infrastructure, the EBRD is ready to expand its lending to municipalities for water and waste water, urban transport, solid waste and district heating. The challenges for investors, according to James Hyslop, are the country’s physical infrastructure needs. However he indicates that Bulgaria has completely altered its reputation since the early 1990’s, improving its image in markets such as real estate. Consequently many Europeans, particularly from the UK, are now buying property in Bulgaria.

Bulgaria - 3

Ministry of Foreign Affairs

Bulgarije – het toonbeeld van stabiliteit in ZuidoostEuropa ulgarije kan de laatste vijf jaar een duurzame groei voorleggen. Daarbovenop heeft het zijn werkloosheid onder controle en is het erin geslaagd om steeds meer buitenlandse investeringen aan te trekken. Ivailo Kalfin, vicepremier en minister van buitenlandse zaken, legt uit dat Bulgarije op lange termijn een vervolg wil breien aan dit succesverhaal. “We mikken vooral op een duurzame ontwikkeling en we willen het huidige tempo van hervormingen aanhouden. Op die manier zorgen we voor een vruchtbare businessomgeving in heel

B

Bulgarije,” aldus Ivailo Kalfin. Bulgarije heeft heel wat mooie troeven voor buitenlandse investeerders dankzij zijn ligging op het kruispunt tussen Europa en Azië, de uitgebreide talenkennis van de Bulgaren, de lage businesskosten en de speciale financiële stimuli voor investeerders uit de andere EU-lidstaten. “In 2006 Ivailo Kalfin vicepremier en minister van buitenlandse zaken

heeft Bulgarije heel wat directe buitenlandse investeringen ontvangen. De internationale gemeenschap ziet dus in dat

Sofia

reasing foreign investments. Ivailo Kalfin, Deputy Prime Minister

Bulgarije niet alleen veel potentieel heeft als handelspartner, maar ook dat het geografisch gezien ideaal gelegen is,” zegt Ivailo Kalfin.

and Minister of Foreign Affairs, explains that Bulgaria is now focusing on maintaining this success story over the long term. “Our main goal is to ensure sustainable development and maintain the

Naast zijn economische ontwikkeling neemt Bulgarije stilaan ook de rol op van stabiliserende factor in de Zwarte Zeeregio en

pace of reform, which will improve the business environment in Bulgaria on lasting basis,” he says.

in heel Zuidoost-Europa. “Bulgarije is een toonbeeld van stabili-

Bulgaria offers outstanding potential for foreign investors

teit, dat de hele regio zal helpen bij het behalen van de internationale standaarden,” beweert Ivailo Kalfin. Er blijven nog een paar uitdagingen voor de toekomst: moderniseren van de infrastructuur, investeren in menselijk kapitaal en opdrijven van de arbeidsproductiviteit. “Maar Bulgarije mag vooral het ontwikkelingstempo niet laten zakken,” zegt Ivailo Kalfin. De energiesector krijgt de absolute prioriteit, want de kerncentrale in Kozloduy moest gesloten worden. Op dit moment bouwen we energiecentrales om het verlies van de twee

thanks to its location at the crossroads of Europe and Asia, its multilingual workforce, its attractive costs of doing business and special incentives for investors from EU Member States. “Foreign direct investment in Bulgaria was very high in 2006 and shows that the international community realizes our potential not only as a trade partner but also as an ideal location,” Ivailo Kalfin says. Along with its economic development, Bulgaria is also establishing a role as a force for stability in the Black Sea region and in Southeastern Europe in general. “Bulgaria is an anchor of stability

reactoren van Kozloduy op te vangen. Algemeen gesproken werkt de Bulgaarse regering hard om het imago van het land op te poetsen. Ivailo Kalfin zegt: “We

and will help the region achieve international standards,” Ivailo Kalfin believes. Challenges for the future include upgrading infrastructure, in-

hadden geen goed imago, maar we pakken de corruptie nu veel harder aan en we zorgen ervoor dat we de Europese standaarden op alle vlakken halen. Wanneer investeerders ons land be-

vesting in human capital and increasing labour productivity. Most of all, “Bulgaria should not slacken the pace of development, ” Ivailo Kalfin says. The energy sector is a top priority as well, espe-

zoeken, zullen ze zien dat Bulgarije heel wat troeven heeft.”

cially as Bulgaria constructs facilities to replace two units of the Kozloduy nuclear power plant that had to be closed. Overall, the government is working to boost Bulgaria’s image.

Bulgaria – an anchor of stability in Southeastern Europe

B

ulgaria has achieved sustainable growth for five years in a row while reducing its unemployment rate and attracting inc-

4 - Bulgaria

Ivailo Kalfin says, “Our past image was not very positive, but we have been stressing the fight against corruption and we are also making sure we reach European standards in all areas. Investors should visit us, and they will realize all the opportunities Bulgaria has to offer.”

Invest Bulgaria

Promotie van Bulgarije in de wereld nvest Bulgaria, het overheidsagentschap dat verantwoordelijk is voor het aantrekken van investeringen, werkt nauw samen met binnenlandse en buitenlandse partners. In de voorbije drie jaar ondersteunde het projecten ter waarde van 3,2 miljard euro, die in totaal 15.000 jobs zullen creëren. Daaronder vallen zowat 35 projecten ter waarde van meer dan 35 miljoen euro. Als one-stop-shop voor investeerders vervult Invest Bulgaria een aantal functies. Het kan bureaucratische en administratieve assistentie verlenen, onderhandelen

I

over de aankoop van grond voor investeerders, en infrastructurele ondersteuning bieden voor industriezones of verschillenStoyan Stalev president

de gemeenten. President Stoyan Stalev stelt dat de be-

toe. “We vormen een kruispunt tussen de Balkan, Turkije, het Midden-Oosten, Rusland en de naburige Zwarte Zeeregio. Dit is een voordeel voor buitenlandse investeerders uit de EU en uit het oosten.” Invest Bulgaria is voorstander van een samenwerking tussen overheid, reclameadviesbureaus en privébedrijven om het land te promoten. Stoyan Stalev zou ook de 1,3 miljoen goed opgeleide jongeren willen terughalen die Bulgarije hebben verlaten om te gaan werken of studeren in de EU. “We moeten het geloof van investeerders in Bulgarije versterken en we moeten opnieuw het vertrouwen wekken van Bulgaren die in het buitenland studeren of werken,” voegt hij eraan toe. “We willen reclame maken voor Bulgarije als een prima plek voor investeringen, zodat onze populariteit in heel de wereld toeneemt.”

Promoting Bulgaria to the world

I

nvest Bulgaria, the government agency responsible for attracting investment, works closely with both domestic and foreign

langrijkste investeerders in Bulgarije steeds afkomstig zijn geweest uit de EU en de VS, hoewel er een groeiende belangstelling is vanuit Rusland,

partners. Over the past three-year period, it has supported projects worth €3.2 billion, which will create a total of 15,000 jobs. Of these, around 35 projects are worth more than €35 million.

Turkije, China en Japan. “In het licht van de educatieve belangen van Bulgarije is het voor ons interessant om investeringen binnen te halen uit EU-landen,” vertelt Stoyan Stalev. “We willen

As a one-stop shop for investors, Invest Bulgaria has a number of functions. It can provide bureaucratic and administrative assis-

graag de Europese bedrijfsprincipes en -gewoonten leren kennen.” Hij omschrijft Bulgarije als een toplocatie in de regio op het

tance, negotiate the acquisition of land for investors, and provide infrastructure support for industrial zones or different municipalities.

vlak van transport, energiecorridors en handelsfaciliteiten. “We vormen de zuidoostelijke grens van de Europese Unie,” licht hij

President Stoyan Stalev points out that major investors in Bulgaria have always come from the EU and the US, although there is growing interest from Russia, Turkey, China and Japan. “Our interest in terms of educational purposes for Bulgaria is to bring in investment from EU countries,” says Stoyan Stalev. “We are keen to learn European business morals and habits.” He describes Bulgaria as having a top location in the region in terms of transportation, energy corridors and trade facilitation. “We are the southeast border of the European Union,” he comments. “We are at the crossroads of the Balkans, Turkey, the Middle East, Russia and the neighbouring Black Sea region. This is an advantage for foreign investors from the EU and from the east.” Invest Bulgaria is keen for the government, promotional agencies and private businesses to work together to promote the country. Stoyan Stalev would also like to attract back the 1.3 million well-educated young people who have left Bulgaria to work or study in the EU.

Building of the National Assembly

“We need to increase the confidence of investors in Bulgaria, and attract the trust of Bulgarians who are studying or living abroad,” he comments. “We should advertise Bulgaria as a good place for investment, to increase our popularity globally.”

Bulgaria - 5


Financiën & Investeringen

Bulgarian National Bank

Centrale bank promoot transparantie en internationale normen De Bulgaarse Nationale Bank (BNB) speelt een kapitale rol in de pogingen van Bulgarije om een productieve EU-lidstaat te worden. Zoals Ivan Iskrov, de gouverneur van de bank, verklaart: “De doelstellingen van de centrale bank bestaan erin Bulgarije binnen de eurozone te brengen en transparantie en internationale normen te promoten.” Deze strategie is, samen met de supervisie door het IMF over de financiële sector van het land, heel geruststellend gebleken voor buitenlandse investeerders en belangrijke handelspartners, waaronder Duitsland, België, Frankrijk en het VK.

ben trots op onze verwezenlijkingen, en Bulgarije behoort vandaag tot de snelst groeiende landen in de EU. Het zal nog even duren, maar we zijn op de goede weg.”

Central Bank promotes transparency and international standards

T

he Bulgarian National Bank (BNB) is playing a key role in hel-

ping Bulgaria to become a productive EU member. As Ivan Iskrov, the bank’s governor, explains, “The central bank’s goals are to bring Bulgaria into the euro zone and to promote transparency

e taken van de BNB omvatten ook de supervisie van de banksector en de bank heeft hard gewerkt om de

D

and international standards.” This strategy, along with the IMF’s supervision of the country’s financial sector, has been very reassu-

sector op het niveau van de EU-normen te tillen. “We

ring for foreign investors and main trade partners, which include

moesten de mensen opvoeden inzake de nieuwe normen. Vandaag behoort dit land tot de best gereguleerde ter wereld, dankzij de steun van onze grote internationale partners en de uitwisseling van knowhow met hen,” vertelt Ivan Iskrov. Hij voegt eraan toe dat de BNB een wekelijks rapport uitbrengt over haar balans; ze is daarmee de enige centrale bank ter wereld die dat doet. De Bulgaarse banksector, die nu volledig is geprivatiseerd, is gezond en doet het erg goed. “Bulgarije heeft ge-

Germany, Belgium, France and the UK. The BNB’s tasks also include supervision of the banking sector, and the bank has been working hard to bring the sector up to EU standards. “We had to educate people about the new standards, and now this country is among the best regulated in the world, thanks to the support from and exchange of knowledge with our major international partners,” Ivan Iskrov says. He adds that the BNB publishes a weekly report on its balance sheet, the only central bank in the world to do so.

durende meerdere jaren voldaan aan vier van de vijf Maastricht-criteria en we hebben een voortdurend dalende verhouding tussen schulden en vermogen gekend,” stelt

Bulgaria’s banking sector, which is now fully privatized, is sound and thriving. “Bulgaria has met four out of five Maastricht criteria for several years, and we have had a constantly decreas-

Ivan Iskrov. Hij voegt eraan toe dat privébanken, waaronder Unicredit, BNP Paribas en ING, behulpzaam zijn geweest bij het bewerkstelligen van het succes van de sector. Tot de uitdagingen voor de banksector in de toekomst behoren de interestvoeten op lange termijn, de inflatie en externe factoren zoals de stijgende olieprijzen.

ing debts-to-equity ratio,” Ivan Iskrov points out. He adds that private banks, including Unicredit, BNP Paribas and ING, have been instrumental in bringing about the sector’s prosperity. Challenges

Wat de langetermijnstrategieën van Bulgarije betreft, zegt Ivan Iskrov: “We zijn vertrokken van nul en in één generatie tijd zijn we gekomen tot een complete omvorming van de Bulgaarse economie. Ons grootste probleem is er een van perceptie. We moeten ons land beter verkopen. Ik

“We started from zero, and in one generation we completed the entire transformation of Bulgaria’s economy. Our main problem is perception. We need to sell our country better. I am proud of our

6 - Bulgaria

for the banking sector in the future include long-term interest rates, inflation, and external factors like rising oil prices. Concerning Bulgaria’s long-term strategies, Ivan Iskrov says,

achievement, and Bulgaria is now among the fastest-growing countries in the EU. It will take time but we are on the right path.”

Jan Willem Overwater country manager Bulgaria

ING ontwikkelt nog meer diensten voor zakelijke klanten e wereldwijde groep ING begon in 1994 met het aanbieden van financiële diensten in Bulgarije. In 2001 bood ze haar eerste Bulgaarse pensioenfonds aan en in 2006 werd het aanbod uitgebreid met levensverzekeringen. Vandaag behoort ING tot de top van de financiële dienstverleners in

D

Bulgarije. Jan Willem Overwater, country manager van ING voor Bulgarije, licht toe dat de lokale financiële dienstensector na de

ING developing even more services for corporate clients

privatisering snel volwassen geworden is en dat ING mee evolueert met de veranderingen op de markt. “Enkele jaren geleden

G

was er in Bulgarije geen sprake van diversificatie en toegevoegde waarde, maar nu zijn wij klaar voor een respectabele markt met respectabele klanten,” zegt hij.

and began to offer life insurance services in 2006. Today, ING is ranked among the top financial services firms in the country. Jan Willem Overwater, ING’s country manager for Bulgaria,

Een van ING's belangrijkste strategieën is de ontwikkeling van internationale partnerschappen. Het is in die context dat het bedrijf een partnerschap aangegaan is met Piraeus Bank. De

explains that the local financial services sector matured rapidly following privatization and that ING is evolving to reflect market changes. “Diversification and added value did not make sense a

dienstverlening aan ING's particuliere bankklanten in Bulgarije zal verlopen via Piraeus Bank Bulgarije, terwijl Piraeus de levensverzekerings- en pensioenproducten van ING zal distribu-

couple of years ago in Bulgaria, but now we are ready to have a serious market for serious clients,” he says. One of ING’s key strategies is to develop international

eren via zijn eigen filialennetwerk. Dankzij deze overeenkomst kan ING zich meer concentreren

partnerships, and the firm has formed a partnership with Piraeus Bank through which ING’s retail banking clients in

lobal group ING entered the Bulgarian financial-services market in 1994, offered its first Bulgarian pension fund in 2001

op zijn dienstverlening aan ondernemingen en overheidsorga-

Bulgaria will be served by Piraeus Bank Bulgaria while Piraeus

nen ('wholesale banking') en kan het nog meer producten en diensten ontwikkelen, met name producten en diensten die verband houden met bedrijfsfinanciën, beursintroducties (IPO's) en beleggingen. Het filiaal van ING Bank in de Bulgaarse hoofdstad Sofia is gespecialiseerd in dienstverlening aan grotere zakelijke klanten in plaats van kleine en middelgrote ondernemingen. Het klantenbestand van het filiaal omvat multinationals en grotere lokale bedrijven. Jan W. Overwater voegt er aan toe dat hij ING's activiteiten al

will distribute ING’s life-insurance and pension products through its own branch network. The agreement allows ING to focus more fully on its wholesale banking activities and to develop even more products and services, particularly concerning corporate finance, IPOs and investments. ING Bank Sofia Branch Bulgaria specializes in serving larger corporate clients rather than small and medium-sized enterprises, and its client list includes multinationals and larger local firms.

heeft geherstructureerd om de productiviteit en efficiëntie op te voeren en de kosten te verlagen, en dat ING zich blijft focussen op klanttevredenheid. “Het is door onze klantendienst dat wij

Jan W Overwater adds that he has already restructured ING’s operations to boost productivity and efficiency while lowering costs, and that the company continues to focus on satisfying its clients. “We differentiate ourselves from our competitors through our customer service,” he says. ING is positioning itself to serve foreign investors entering the market

ons van onze concurrenten onderscheiden,” zegt hij. Momenteel positioneert ING zichzelf om diensten te verlenen aan buitenlandse investeerders die zich op de markt begeven in gerichte sectoren, waaronder deze die betrokken zijn bij grote infrastructuurprojecten. ING heeft een langetermijnengagement tegenover Bulgarije en steunt een aantal lokale initiatieven, zoals het ambitieuze Perperikon-project om een historische site die verband houdt met Alexander de Grote te promoten. ING heeft zelfs een websi-

in targeted sectors, including those involved in major infrastructure projects. ING has made a long-term commitment to Bulgaria and supports a number of local initiatives, including the ambitious Perperikon project to promote a historic site associated with Alexander the Great. ING developed and maintains a web site

te over Perperikon gemaakt. “Dit project kan enorm bijdragen tot het cultuurtoerisme in Bulgarije,” aldus Jan W. Overwater.

on Perperikon. “This project has huge potential for cultural tourism in Bulgaria,” Jan W Overwater believes.

Bulgaria - 7


EuroIns

Dynamische leider uit verzekeringssector verwelkomt internationale partnerships uroIns, een van de eerste ondernemingen die een licentie verwierven voor het aanbieden van verzekeringsdiensten in Bulgarije, blijft marktleider op zijn terrein dankzij vernieuwende strategieën en een toegewijd team dat reeds aan het hoofd van de onderneming staat sinds de oprichting in 1998. EuroIns staat bekend om zijn transparantie en zijn betrouwbare dienstverlening. De onderneming realiseerde een jaarlijkse groei van 37%, met een groei van 20% in het eerste kwartaal van 2007 ten opzichte van het eerste kwartaal van 2006.

E

Zoals Kiril Boshov, voorzitter van de raad van bestuur van de EuroHold-groep en van EuroIns, het stelt: “EuroIns valt op als een van de meest dynamische verzekeringsmaatschappijen in de algemene verzekeringssector.” EuroIns onderscheidt zichzelf met uiteenlopende aanbiedingen – zijn portfolio bevat ongeveer 40 producten – en met zijn bereidheid om de uitdagingen van de EU-markt aan te gaan, door zowel in eigen land als in het buitenland uit te breiden. EuroIns distilleert synergie en potentieel uit zijn inkapseling in de EuroHold-groep, die verder EuroFinance (een van de grootste makelaars/dealers in Bulgarije met een ruime toegang tot buitenlandse kapitaalmarkten en FX-trading), EuroLease Auto (autoleasing, waaronder de Budget-franchise) en activiteiten op het vlak van ziekteverzekeringen omvat. Dankzij de overname door de holding van diverse populaire autoverdelers van bekende merken steekt EuroIns boven de concurrentie uit met zijn one-stop-shop autoservices – kopen, leasen en verzekeren van auto’s. EuroIns werkt reeds samen met tal van Europese ondernemingen, waaronder luchtvaartmaatschappijen betreffende reisverzekeringen, alsook banken en vastgoedmaatschappijen. De onderneming verwelkomt ook nieuwe vennootschappen, zoals gezamenlijke reclame- en marketingactiviteiten. Kiril Boshov voegt eraan toe: “We zoeken EU-verzekeringsmakelaars die ons kunnen vertegenwoordigen en we zouden graag partners vin-

Kiril Boshov voorzitter van de raad van bestuur

Wat de toekomst betreft, besluit Kiril Boshov: “Bulgarije moet trots zijn op wat we hebben bereikt. We moeten nu maar eens grotere doelen gaan vooropstellen, als land én als onderneming.” Kiril Boshov, CEO EuroHold – Bulgarije [email protected]

den die ons kunnen helpen bij de ontwikkeling van onze IT-infrastructuur.” EuroIns verwelkomt ook een samenwerking met internationale adviesbureaus met het oog op een verdere verbetering van zijn operaties. EuroIns zal binnenkort verzekeringsdiensten aanbieden in Griekenland, Roemenië, Spanje, Italië, België, Oostenrijk, Duitsland en Frankrijk. Kiril Boshov zegt daarover: “Wil een Bulgaarse verzekeringsmaatschappij succes kennen in het buitenland, dan moet ze

Dynamic insurance sector leader welcomes international partnerships

E

een behoorlijk actief vermogen bezitten, naast een solide ondersteuning vanwege de wetgevende overheidsinstanties, de nodige licenties om in het buitenland actief te zijn, goede contacten en

uroIns, one of the first companies licensed to offer insurance services in Bulgaria, remains a leader in its field thanks to innovative strategies and a dedicated team that has headed the company since its founding in 1998. EuroIns is known for transparency and reliable service, and has been achieving annual

een ervaren team. Wij hebben het allemaal. Ons team vormt in feite onze grootste competitieve troef.”

growth of 37%, with 20% growth in the first quarter of 2007 compared to first-quarter 2006.

8 - Bulgaria

As Kiril Boshov, chairman of the board of the EuroHold group and of EuroIns, points out, “EuroIns stands out as one of the most dynamic insurance companies in the general insurance sector.” EuroIns distinguishes itself with the diversity of its offerings – its portfolio includes around 40 products – and its willingness to embrace the challenges of the EU market by expanding both at home and abroad. EuroIns derives synergy and breadth through being part of the EuroHold group, which includes EuroFinance (one of the largest brokers/dealers in Bulgaria along with broad access to foreign capital markets and FX trading), EuroLease Auto (auto leasing, including the Budget franchise) and health-insurance operations. Thanks to the Holding’s acquisition of several popular and premium-brand auto dealerships EuroIns stands out from the competition for its one-stop-shop auto services – buying, leasing and insuring cars. Having partnered with many European companies, including airlines concerning travel insurance, as well as banks and real estate firms, EuroIns welcomes new partnerships, like joint advertising and marketing efforts. Kiril Boshov adds, “We are also looking for EU insurance brokers to represent us, and we would like to find partners to help us advance our information technology infrastructure.” EuroIns also welcomes cooperation with in-

ternational consulting firms to help the company further improve its operations. EuroIns will soon be offering insurance services in Greece, Romania, Spain, Italy, Belgium, Austria, Germany and France. As Kiril Boshov points out, “For a Bulgarian insurance company to succeed abroad, it must have strong equity capital, strong support from the government regulatory bodies, the license to operate abroad, good contacts and an experienced team. We have all this. Our team, in fact, is our competitive edge.” As for the future, Kiril Boshov concludes, “Bulgaria needs to be proud of what we have accomplished, and we need to have bigger targets as a country as well as for our company.” Kiril Boshov, CEO EuroHold – Bulgaria [email protected]

Bulgaria - 9


Piraeus Bank

Leider banksector breidt kantorennetwerk uit iraeus Bank, de belangrijkste Griekse bank, zette in 1994 de eerste stappen op de Bulgaarse markt via het in 1999 overgenomen Xiosbank. In 2006 rondde de bank een fusie met Eurobank af en breidde zo haar Bulgaarse netwerk uit. Onder de vlag van Piraeus Bank Bulgaria zet de bank haar uitbreiding voort. Met haar netwerk van 71 kantoren in Bulgarije heeft de bank een stevige reputatie opgebouwd in bedrijfs- en particuliere dienstverlening en in speciale diensten voor kleine en middelgrote ondernemingen (KMO's).

P

Athanasios Koutsopoulos, CEO en vicevoorzitter: “We willen ons netwerk de komende twee à drie jaar uitbreiden tot 120 à 130 kantoren en 10% van de markt veroveren. Het is ons doel om een uni-

Athanasios Koutsopoulos CEO en vicevoorzitter

versele bank te zijn die een ruime waaier van producten biedt aan bedrijfs-, KMOen particuliere klanten.”

Piraeus Bank heeft Duitse, Italiaanse, Britse, Griekse en Bulgaarse klanten. De bank verwacht de komende vijf jaar een sterke groei in haar activiteiten in de vastgoedsector en plant de oprichting van een speciale afdeling die zich zal toeleggen op financiële diensten voor bedrijven en producten voor het verhandelen van aandelen.

Banking sector leader expanding branch network

G

reek banking-sector leader Piraeus Bank entered the

Bulgarian market in 1994 through Xiosbank, which it acquired in 1999, and in 2006 the bank finalised a merger with

De Bulgaarse banksector is ervaren en wordt gedomineerd

Eurobank to expand its network in Bulgaria. Now operating as

door buitenlandse banken. Athanasios Koutsopoulos licht toe hoe Piraeus Bank er in geslaagd is om haar stevige positie in deze concurrentiële markt te verwerven: “We zijn de concurrentie steeds een stap voor. We hadden al jarenlang ervaring in Griekenland en in andere landen, en we zijn erin geslaagd om ons aan te passen aan de Bulgaarse markt. We hebben inzicht in de behoeften van onze Bulgaarse klanten, zijn zeer flexibel en kunnen snel beslissen, op elk niveau.”

Piraeus Bank Bulgaria, the bank plans continued expansion. With a network of 71 branches throughout the country, the bank has established a strong reputation for its corporate and retail services and for its special services for small and medium-sized enterprises (SMEs).

Athanasios Koutsopoulos is ervan overtuigd dat de Bulgaarse markt nog veel potentieel heeft. Als reden voor het langetermijn-engagement van de Piraeus Bank in Bulgarije haalt hij enkele factoren aan, zoals de gestage economische groei, de stabiele regering en de aantrekkelijke investeringsimpulsen zoals belastingvoordelen. “De Bulgaarse markt is klein, maar ze biedt veel investeringskansen,” zegt hij. In de toekomst wil de bank nog meer naambekendheid in de regio en in de rest van de wereld. “Vier jaar geleden hadden ze in Bulgarije nog nooit van Piraeus Bank gehoord. Vandaag zijn we hier een van de bekendste banken. Nu is het ons doel om wereldwijd nog bekender te worden,” aldus Athanasios Koutsopoulos.

10 - Bulgaria

Athanasios Koutsopoulos, CEO and vice chairman, explains, “We plan to expand our network to 120 to 130 branches over the next two to three years, and to have a 10% market share. We aim to be a universal bank that offers all types of products to our corporate, SME and retail clients.” Piraeus Bank serves clients from Germany, Italy, the UK and Greece as well as the local market. It anticipates strong growth in its activities in the real estate sector over the next five years and plans to establish a special division devoted to corporate banking and products related to IPOs. The Bulgarian banking sector is mature and dominated by foreign banking interests. Explaining how Piraeus Bank has achieved its success in this competitive market, Athanasios Koutsopoulos says, “We are a step ahead. We have had extensive experience in Greece and other countries in the region,

and we have been able to adapt to the local market in Bulgaria. We understand the needs of our clients here, and we have very high flexibility to make fast decisions on every level.”

Piraeus Bank has made a long-term commitment to Bulgaria. “Bulgaria is a good opportunity for investment even though it is a small market,” he says.

Athanasios Koutsopoulos is very positive about the potential of the Bulgarian market. He cites the country’s continued

As for the future, the bank wants to become better known regionally and worldwide. “Four years ago, no one in Bulgaria knew what Piraeus Bank was. Today, Piraeus Bank is one of

economic expansion, stable government, and attractive investment incentives, including tax breaks, as reasons why

the best-known banks here. We aim to have a stronger global presence in the future,” Athanasios Koutsopoulos concludes.

Bulgaria - 11


MKB Unionbank

Klantgerichte bank plant belangrijke uitbreiding KB Unionbank, opgericht in 1994, geniet een sterke reputatie dankzij zijn uitmuntende service. In mei 2006 kocht de MKB Bank, een deel van de Bayerische Landesbank Group, 60% van het aandelenkapitaal van de voormalige Unionbank. Nu bezit de EBRD 6%. De bank specialiseert zich in de ondersteuning van kleine en middelgrote ondernemingen (KMO’s), de sterkst groeiende sector in de Bulgaarse economie. De MKB Unionbank maakt deel

M

Het cliënteel van de Bank bestaat uit internationale en grote nationale bedrijven, institutionele en particuliere beleggers, de overheid, gemeenten en leasebedrijven. Vorig jaar werd het zoveelste succesjaar voor de MKB Unionbank. De jaarlijkse groei van de totale activa was 27,5% in vergelijking met 2005. De Bank is er trots op een nettogroei van 28,2% op de kredietportefeuille te kunnen aankondigen. De deposito’s stegen met meer dan 55,5%. De MKB Unionbank streeft ernaar zijn middelen en marktaandeel te verdriedubbelen tegen eind 2008. Maria llieva prijst haar personeel en zegt: “We zijn ervan overtuigd dat de professionele expertise van ons enthousiaste team de sleutel is tot ons aanbod van meest kwaliteitsvolle service. We willen verder uitbreiden en ons productengamma ver-

uit van een netwerk van meer dan 600 banken in ongeveer 100 landen. Zo kunnen hun klanten op een makkelijke

beteren voor zowel de bedrijven als de particulieren, samen met onze vennoot EBRD.”

wijze overal ter wereld betalingen verzenden en ontvangen.

De hoofdaandeelhouder van de MKB Unionbank, de Hongaarse MKB Bank, is marktleider in bedrijfsleningen

Volgens directeur Maria Ilieva wordt de MKB Unionbank in Bulgarije gezien als een Duitse bank en is ze vooral ge-

met totale activa van 6,5 miljard euro. De Bayerische Landesbank is een vooraanstaande bankgroep in Duitsland die optreedt als centrale bank voor de Beierse

Maria Ilieva directeur

liefd bij Duitse beleggers. “Duitse beleggers willen een plaatselijke partner, we staan tot hun beschikking,” zegt ze. Ze benadrukt de competitieve aard van de bank en

Spaarbanken en voor de vrije staat Beieren.

zegt: “Onze combinatie van onbeperkte middelen, hoogopgeleid personeel, uitmuntende service, aangepaste producten en belangrijke leningen kan niet zo makkelijk voor-

Customer-focused bank plans significant expansion

gelegd worden door andere banken.” In de toekomst wil de MKB Unionbank uitbreiden tot een netwerk van ongeveer 100 filialen waaronder 50 nieuwe kantoren die retail services zullen aanbieden terwijl ze toch hun persoonlijke klantenservice zullen behouden. Zoals de nieuwe reclamecampagne benadrukt, de MKB Unionbank is er “speciaal voor u”, de klant.

M

KB Unionbank, established in 1994, enjoys a strong reputation for its world-class service. In May 2006

MKB Bank, a part of Bayerische Landesbank Group, bought 60% of the shareholder capital of former Unionbank. Now owned 6% by the EBRD, the bank specialises in support to small and medium-sized enterprises (SMEs), the fastestgrowing sector in the Bulgarian economy. MKB Unionbank is part of a network of more than 600 banks in around 100 countries, allowing its clients to send and receive payments easily throughout the world. In Bulgaria, according to CEO Maria Ilieva, MKB Unionbank is perceived as a German bank and is particularly popular among German investors. “German investors want a local partner, and here we are,” she explains. Defining the bank’s competitive edge, she adds, “Our combination of unlimited resources, well-trained staff, worldclass service, tailor-made products and significant loans cannot easily be proposed by other banks.”

Credit line for €25 million of MKB Unionbank financing onlent retailer Plus (Maria Ilieva and Rainer Wendelberger - Manager of Plus)

12 - Bulgaria

In the future, MKB Unionbank aims to expand its network to some 100 branches, including 50 new offices that will provide retail services, while maintaining its personalised customer service. As its new advertising campaign highlights, MKB Unionbank is “especially for you”, the client.

Contract between Deutsche Leasing (Georg Hasnsjuergens - General Manager) and MKB Unionbank

Customers of the Bank are international and large domestic companies, institutional and private Investors, government, municipalities, leasing companies.

Ilieva comments, “We believe that the professional expertise of our enthusiastic team is the key to providing the highest-quality services. We will continue to expand and improve our range of products for both companies and individuals together with our partner EBRD.”

For MKB Unionbank last year was another successful year. The annual growth of the total assets was 27.5%, compared with 2005. The Bank is proud to declare a 28.2% net growth of the credit portfolio. The deposits grew more

The main shareholder of MKB Unionbank - Hungarian MKB Bank is a market leader in corporate lending with total assets €6.5 billion. Bayerische Landesbank is a leading bank group in

than 55.5%. MKB Unionbank aims to triple its assets and market share by the end of 2008. Praising her staff, Maria

Germany, acting as central bank for Bavarian Savings Banks and for the Free State of Bavaria.

Bulgaria - 13


International Asset Bank (IAB)

Dynamische lokale bank zoekt Europese partners e International Asset Bank (IAB) vormt een illustratie van het ‘small is beautiful’-principe. Anders dan grotere lokale banken concentreert IAB zich op het snel verwerken van verzoeken en het garanderen van een uitzonderlijke persoonlijke dienstverlening. Zoals Elen Georgiev, chairman en chief executive officer, het stelt: “Onze benadering is persoonlijk en individueel. We hebben een aanzienlijke groei laten optekenen inzake activa en winst omdat tal van cliënten van andere banken er-

D

voor hebben gekozen naar ons over te stappen. Wij hebben minder administratieve lasten te verwerken dan grotere Elen Georgiev chairman en CEO

banken en we kunnen een krediet toekennen in maximaal zeven dagen.”

dere ontwikkeling van haar dienstverlening voor privébankieren. IAB werkt met de EU-pretoetredingsfondsen ISPA, PHARE en SAPARD en heeft een Europrogram-team opgericht om lokale gemeentebesturen bij te staan in hun voorbereiding op de EU-toetreding. “Wij vormen een one-stop shop voor EU-projecten,” verklaart Elen Georgiev. Na de uitbouw van een solide lokaal bestand kijkt IAB momenteel naar het buitenland voor partnerships die de bank kunnen helpen bij het realiseren van nieuwe doelen. Elen Georgiev licht dit toe: “We zoeken partners, vooral in West-Europa. We hebben reeds een gesyndiceerde lening opgestart met Raffaissen Bank en we zouden graag relaties aanknopen met Russische banken, omdat de Russische markt erg belangrijk is voor Bulgarije.”

IAB is gespecialiseerd in het bedienen van bedrijven, vooral de kleine en middelgrote ondernemingen

IAB maakt vandaag een sterke groeifase door. De bank zou ook graag partners vinden die financiële steun kunnen bieden voor haar plan om haar technologische voorzieningen te upgra-

die de lokale bedrijfswereld domineren. Bovendien telt de bank diverse grotere ondernemingen en onder meer 16 lokale gemeenten onder haar cliënten. De bank streeft ook naar een ver-

den, met inbegrip van de software. De bank streeft verder naar het inzetten van een gespecialiseerd team dat moet bijdragen tot haar merkbekendheid en promotie.

14 - Bulgaria

IAB heeft uitstekende vooruitzichten voor de toekomst. Elen Georgiev verwacht dat de bank tussen nu en 2010 haar nettowinsten zal opdrijven met 30% per jaar en haar activa met 25% per jaar. Hij besluit: “We hebben inmiddels een reputatie gevestigd als dynamische, snelle en flexibele instelling. Ons doel bestaat erin duurzame relaties tot stand te brengen met onze cliënten en onze partners.”

Dynamic local bank seeks European partners

I

nternational Asset Bank (IAB) illustrates the ‘small is beautiful’ principle. Unlike larger local banks, IAB focuses on processing requests quickly and providing exceptional personal service. As Elen Georgiev, chairman and chief executive officer, points out, “Our approach is personal and individual. We have registered a significant growth in assets and profits because many clients of other banks have chosen to come to us. We have less red tape to deal with than larger banks do, and we can provide credit in a maximum of seven days.”

private banking services. IAB is working with the EU pre-accession funds ISPA, PHARE and SAPARD, and has created a Europrogram team to help local municipalities prepare for EU accession. “We are a one-stop shop for EU projects,” Elen Georgiev points out. Having established a strong local base, IAB is now looking abroad for partnerships to help it achieve new goals. Elen Georgiev explains, “We are looking for partners, particularly in western Europe. We have already launched a syndicated loan with Raffaissen Bank and are looking to establish relationships with Russian banks, because the Russian market is very important for Bulgaria.” Now in a strong growth phase, IAB would also like to find partners to provide financial support for its plan to upgrade its technologies, including its software. The bank also aims to employ an expert team to help with branding and promotion. IAB has outstanding prospects for the future. Elen

The bank specialises in serving corporate clients, particularly

Georgiev anticipates that the bank will expand its net profits by 30% per year and its assets by 25% per year between now and 2010. He concludes, “We have established

the small and medium-sized enterprises that dominate the local business sector. In addition, IAB serves larger firms and 16 local municipalities, among others, and is looking into developing its

a reputation for being dynamic, fast and flexible. Our goal is to create relationships built to last with our clients and partners.”

Bulgaria - 15


ISI Emerging Markets

Lokale informatie. Internationaal voordeel. Een ‘Euromoney – Institutional Investor’-onderneming oewel overgangseconomieën - zoals in Bulgarije en andere landen in Zuidoost-Europa - zowel buitenlandse als binnenlandse investeerders steeds vaker aantrekkelijke investerings- en uitbreidingskansen bieden, zijn velen onder hen tot voor kort de kat uit de boom blijven kijken. Vaker wel dan niet was dit te wijten aan het ontbreken van elk inzicht in, maar ook aan een ernstig gebrek aan transparantie van de lokale markten zelf, wat resulteerde in een beperkte toegang tot informatie over ondernemingen en sectoronderzoek, risico’s verbonden aan onderontwikkel-

Daarnaast publiceert ISI ook een maandelijks rapport voor heel Bulgarije en verschillende kwartaalrapporten voor de belangrijkste industriesectoren van het land.

de, relatief kleinschalige en soms gefragmenteerde markteconomieën en een zwakke controle op de naleving van wetten en voorschriften.

relevante meerwaarde bieden –, ISI zelf ook haar steentje tot een grotere markttransparantie bijdraagt.

H

Marco Bosman, de regionale manager van ISI voor Zuidoost-Europa met thuisbasis in Sofia, zegt dat door het vergaren van informatie, die op de lokale markten moeilijk te verkrijgen, maar niettemin cruciaal voor het nemen van belangrijke beslissingen – de onderneming kan haar klanten op een ‘gouden schoteltje’ gegevens aanreiken die hen een

Het zal dan ook niemand verwonderen als ik hier zeg dat

“Naar de toekomst toe willen we vooral onze eigen dekking nog verder uitbreiden, ons aanbod aan informatie over

een van de belangrijkste barrières voor het investeren in ontluikende markten, de inconsequente beschikbaarheid en wisselende kwaliteit van zelfs de meest rudimentaire infor-

de belangrijkste ondernemingen en sectoren nog verder verbeteren, ons op onze uitstekende relatie met onze klanten blijven concentreren, voor een nog betere integratie van

matie voor tal van deze markten is. Dat is iets waar ISI Emerging Markets sinds haar oprichting 10 jaar geleden iets aan heeft willen doen, een opzet waarin de onderneming

onze kernservice in het werkschema van onze klanten zorgen, nieuwe aanverwante producten (zoals ‘Compliance’) blijven lanceren en willen we onze activiteiten op het ‘time-

overigens ondertussen ook met verve geslaagd is.

series data’-marktsegment nog verder ontplooien. Voor het overige zullen we ook blijven uitkijken naar nieuwe overnamekansen die de verwezenlijking van de hierboven vermel-

Met haar vestigingen in meer dan 20 landen over de hele wereld, die 70 snelgroeiende overgangseconomieën op de voet opvolgen, is ISI ondertussen immers uitgegroeid tot

de strategische doelstellingen kunnen bevorderen.”

een erkende toonaangevende provider van financiële en bedrijfsinformatie voor ontluikende markten. Naar haar met prijzen bekroonde ‘Emerging Markets Information Service’ werd trouwens in het verleden al verwezen als de ‘Rolls Royce van alle informatiebronnen over ontluikende markten’ en de service zelf voorziet meer dan 10.000 professionele gebruikers in ongeveer 3.000 klantenvestigingen over de hele wereld van jaarverslagen van bedrijven, informatie over specifieke transacties, analyses van industriesectoren en ‘time-series data’. Met het opvolgen van de evolutie van de Bulgaarse markt zelf begon ISI in 1996 al. Een jaar later opende de onderneming een vestiging in Sofia. Na de overname van een plaatselijk informatieagentschap in 2000 heeft de onderneming ondertussen 30 werknemers in Bulgarije die bedrijfs-, sectoren macro-economische informatie over 6 markten uit de Balkanregio verzamelen, controleren en analyseren en deze informatie vervolgens in een internetdatabase met een gemakkelijk te navigeren gebruikersinterface invoeren. Vandaag biedt ISI dan ook een profielschets van 1.000 Bulgaarse ondernemingen aan, terwijl de volledig toegankelijke database financiële gegevens voor meer dan 20.000 entiteiten bevat.

16 - Bulgaria

Local intelligence. Global advantage. A Euromoney – Institutional Investor company

W

hile transition economies, like in Bulgaria and in other Southeastern European countries, offer increasingly attractive investment and expansion opportunities for both foreign and domestic investors, many have until recently remained hesitant to participate. More often than not, this is due not only to a lack of understanding but also a serious lack of transparency of the local markets, resulting in restricted access to corporate information and sector research, risks associated with underdeveloped, relatively small-sized and sometimes fragmented market economies and weak enforcement of laws and regulations. It is hardly surprising then, that one of the most important barriers to investing in emerging markets is the inconsistent availability and variable quality even of basic business information in many of the markets. This is an issue that ISI Emerging Markets has been trying to address successfully ever since its launch over 10 years ago.

With offices in more than 20 countries worldwide, covering 70 fast-developing transition economies, ISI is the recognised leading provider of emerging markets’ finance and busi-

Our strategy for going forward is to expand our proprietary coverage, enhance our core company and industry information, continue to focus on excellent customer relations,

ness information.

embed our core service into our customers’ workflow, continue to launch new related products (such as Compliance), and

Its award-winning Emerging Markets Information Service

move further into the time-series data segment of the mar-

has been referred to as the ‘Rolls Royce of Emerging Market Information Resources’ and provides well over 10,000 professional users in about 3,000 customer sites all over the globe with company financial statements, corporate actions, industry sector analysis and time-series data.

ket. In addition, we will continue to seek new acquisitions opportunities to enhance our strategic push described above.

ISI started coverage of the Bulgarian market in 1996 and opened an office in Sofia a year later. After the acquisition of a local information agency in 2000, the company now employs 30 staff in Bulgaria, who compile, verify and analyze corporate, sector and macroeconomic business information sourced from 6 markets in the Balkan Region, making it accessible in an internet-based database with an easy-to-navigate user interface. Today, ISI profiles 1,000 Bulgarian companies, while the fully searchable database contains financial data for over 20,000 entities. ISI also updates a monthly Bulgaria country report and several quarterly key Bulgarian industry sector overviews. Marco Bosman, ISI’s regional manager for Southeast Europe based in Sofia, says that by collecting hard-to-get key decision support information from the local markets, enabling it to provide its customers with relevant value added data on a ‘silver platter’, ISI is helping to add transparency to the market.

ISI Emerging Markets - a Euromoney Institutional Investor company 45 Elin Pelin Str., 3rd fl. - 1164 Sofia, Bulgaria T +359 2 8160404 - F +359 2 8160400 www.securities.com

Bulgaria - 17

Trade & Industry

Handel & Industrie

Bulgarian Chamber of Commerce and Industry

Belangrijke informatiebron voor investeerders De Bulgaarse Kamer van Handel en Nijverheid (BCCI) is de grootste en oudste organisatie van haar soort in het land. Ze telt 47.000 ondernemingen als lid, verspreid over 28 regionale kamers. Samen zijn haar leden goed voor 44,35% van het Bulgaarse BNP en 54% van het aandeel van de privésector in het BNP. De helft van de lokale beroepsbevolking wordt tewerkgesteld door een lid van de BCCI.

deze veranderingen sneller tot stand komen. In de voorbije 17 jaar hebben we in Bulgarije onze normen verlegd. We hopen moderner te kunnen worden dan sommige andere Europese landen.”

Key information resource for investors

T

he Bulgarian Chamber of Commerce and Industry (BCCI) is the largest and oldest organisation of its kind in the nati-

e BCCI speelt ook een grote rol als informatiebron. “Elke dag worden er 500

on. It has 47,000 corporate members across 28 regional chambers. Collectively its members generate 44.35% of Bulgaria’s GDP and 54% from the part of the private sector

bezoeken gebracht aan de kamer,” verklaart president Bojidar Bojinov. “We verrichten

of Bulgaria’s GDP, and half of the domestic workforce is employed by a BCCI member. Crucially, the BCCI is also an information resource. “We have

research voor hen en we kunnen aannemers vinden, het wetge-

500 visits to the chamber on a daily basis,” explains president Bojidar Bojinov. “We provide research for them and can provide

D

vende kader verduidelijken, case

contractors, explain the legislative framework, show them case

studies voorleggen en in bemidBojidar Bojinov deling voorzien.” president Hij voegt eraan toe dat er ongeveer 9.000 buitenlandse ondernemingen zijn geregistreerd in Bulgarije, waaronder 87 uit België. De meerderheid van de buitenlandse bedrijven is afkomstig van Griekenland en Turkije, omdat ze geografisch in de buurt liggen, hoewel de grotere internationale ondernemingen over het algemeen meer blijken te investeren. Met zijn positie in het hart van het schiereiland van de

studies, and provide mediation services.” He adds that there are around 9,000 foreign companies registered in Bulgaria, including 87 from Belgium. The majority of foreign firms are from Greece and Turkey because they are geographically close, although in general it are larger international companies that tend to invest more. Located in the centre of the Balkan peninsula, with its EU status and cooperation agreements with neighbouring countries, Bulgaria is attractive for investors. “Gas and oil pipeli-

Balkan, met zijn EU-status en met zijn samenwerkingsakkoorden met de buurlanden is Bulgarije erg aantrekkelijk voor investeerders. “Er moeten gas- en oliepijpleidingen, bruggen, snelwegen

nes, bridges, highways and airports need to be built,” says Bojidar Bojinov. “We are already members of the EU and are located in the corridor between Europe and Asia.”

en luchthavens worden gebouwd,” vertelt Bojidar Bojinov. “We zijn reeds een lidstaat van de EU en we situeren ons in de corridor tussen Europa en Azië.”

Bojidar Bojinov acknowledges that bureaucracy and corruption do exist, but points out that nonetheless the climate for foreign direct investment is very favourable. The private sector

Bojidar Bojinov erkent dat bureaucratie en corruptie aanwezig zijn, maar stelt dat het klimaat voor buitenlandse rechtstreekse investeringen niettemin erg gunstig is. De privésector is reeds goed voor 70,1% van het BNP en dat cijfer blijft toenemen. “Het economische succes van Bulgarije is te danken aan de privébedrijven,” legt hij uit. “We proberen met onze economische

already accounts for 70.1% of GDP, and that figure is rising. “Bulgaria’s economic success is due to private businesses,” he comments. “We are trying to show with our econo-

groei aan te tonen dat we net hetzelfde zijn als elk ander Europees land. Aangezien we een kleiner land zijn, kunnen deze groei en

changed our standards in Bulgaria and hope to be more modern than some other European countries.”

18 - Bulgaria

mic growth that we are just like other European countries. Since we are a smaller country, this growth and these changes can happen faster. In the last 17 years, we have

Chimimport

Bulgaarse economie in hogere versnelling et 60 jaar succesvolle transacties op zijn naam, richt Chimimport LTD zich op het verwerven van aandelen, het herstructureren en beheren van bedrijven in diverse sectoren en het oprichten van nieuwe bedrijven. Chimimport doet ook strategische investeringen en financiert bedrijven waarin het aandelen heeft.

M

De onderneming staat sinds 2006 op de Bulgaarse beurs genoteerd en tot de aandeelhouders behoren Bank of Austria Creditanstalt, Raiffeissen Zentralbank Osterreich, Erste Bank - Vien, EFG Eurobank, Danske capital,

naar bedrijven in sectoren die van strategisch belang zijn voor de economische ontwikkeling van Bulgarije.” Een succesvol overnameverhaal is dat van de Central Cooperative Bank, een kleine bank die vijf jaar geleden door Chimimport werd overgenomen. Met een groeicijfer van 700% is de bank nu een van de 10 grootste van Bulgarije.

Scandinavian Enskilda Banken en andere bedrijven en particulieren in Bulgarije en elders in Europa. Hun vertrouwen in Chimimport werd intussen al ruimschoots beloond.

Met het oog op overnames in strategische sectoren had Chimimport natuurlijk interesse in de Bulgaarse nationale luchtvaartmaatschappij. Alexandar Kerezov licht toe: “Chimimport is eigenaar van Hemus Air, die 11 vliegtuigen heeft, waarvan 9 eigen vliegtuigen en technische faciliteiten in Sofia Airport, en VTC. We zijn van plan ‘Bulgaria Air’ en ‘Hemus Air’ te fuseren en

De onderneming richt zich op financiële diensten en de

zo een sterke en competitieve Bulgaarse luchtvaartmaatschappij te vormen. Beide bedrijven hebben 19 toestellen, negen in

transportsector, maar is ook actief in de olie- en gasbusiness, de petrochemie, de graan- en zaadverwerking, de chemische sector, de sector van de meststoffen en de

eigen bezit. De groei kan dus een hoge vlucht nemen.” Over de toekomst zegt Alexandar Kerezov: “Chimimport heeft producten in ruim 80 landen over de hele wereld,

luchtvaart. Dhr. Tzvetan Botev, voorzitter van de raad, benadrukt dat Chimimport vooral streeft naar een synergie tussen alle bedrijven binnen de groep. “In elke sector

maar strategisch gezien willen we eerst onze bedrijven in Bulgarije op weg helpen naar een stabiele en continue groei vóór we uitbreiden naar het buitenland.” Chimimport

waarin we actief zijn, willen we een totaalpakket van diensten aanbieden,” zegt hij.

is sterk blijven presteren, ondanks alle evoluties en crisissen die Bulgarije de voorbije decennia heeft doorgemaakt. En het zal ook blijven groeien dankzij zijn grondige lokale

Dhr. Alexandar Kerezov, lid van de raad, zegt dat Chimimport zwaar geïnvesteerd heeft in de rivier- en luchttransportsector in

knowhow en expertise.

Bulgarije en in 2006 onder meer Bulgaria Air, de nationale lucht-

De managers en personeelsleden van Chimimport zijn gedreven om de economische ontwikkeling van Bulgarije vooruit te stuwen. “We willen het imago van Bulgarije in de hele wereld verbeteren,” besluit Alexander Kerezov.

vaartmaatschappij, heeft overgenomen. Hij vertelt: “We laten ons leiden door twee principes. Ten eerste gaan we op zoek naar kleine bedrijven die nog kunnen groeien. Ten tweede kijken we

Bulgaria - 19

Boosting Bulgaria’s economic performance

C

hing new companies, making strategic investments and financing companies of which it is a shareholder. The company was listed on the Bulgarian stock exchange in 2006, and its shareholders include Bank Austria Creditanstalt,

himimport’ LTD, with a 60-year history of successful operations, focuses on acquiring shares, restructuring and

Raiffeissen Zentralbank Osterreich, Erste Bank - Vien, EFG Eurobank, Danske capital, Scandinavian Enskilda Banken and

managing companies in a range of sectors, as well as establis-

other companies and individuals in Bulgaria and elsewhere in

‘

Europe, all of whom have profited significantly from their trust in Chimimport. The company focuses on the financial services and transportation sectors but is also involved in oil and gas, petrochemicals, grain and seed processing, chemicals and fertilisers, and aviation. Mr. Tzvetan Botev, chairman of the board, points out that Chimimport places a priority on synergies among all the companies within its group. “In every sector in which we operate, we want to offer a complete package of services,” he says. Mr. Alexandar Kerezov, member of the board, says that Chimimport has made particularly important investments in Bulgaria’s river and air transport sectors, including acquiring Bulgaria Air, the national carrier, in 2006. He says, “We are guided by two principles. The first is to target small companies that have the potential to grow. The second is to target companies in sectors that have strategic importance for Bulgaria’s economic development.” One of the company’s successful acquisitions is Central Cooperative Bank, a small bank when Chimimport acquired it five years ago that has achieved 700% growth and is now ranked one of Bulgaria’s top 10 banks. Concerning acquisitions in strategic sectors, Chimimport

20 - Bulgaria

was naturally interested in Bulgaria’s national carrier. Alexandar Kerezov explains: ‘Chimimport’ is owner of Hemus Air which has 11 airplanes, including 9 own airplanes and technical facilities at Sofia Airport, and VTC. We plan to merge ‘Bulgaria Air’ and ‘Hemus Air’ to create one strong and competitive air carrier. Both companies have 19 airplanes, including 9 own airplanes, so there is a very good possibility for development.” As for the future, Alexandar Kerezov says, “Chimimport has products in more than 80 countries around the world, but our strategy is to achieve stable and constant growth of our companies in Bulgaria before we expand abroad.” Through all the changes and crises that Bulgaria has experienced over the past few decades, Chimimport has remained strong and will continue to grow thanks to its in-depth local experience and expertise. Chimimport’s managers and staff are strongly committed to promoting Bulgaria’s economic development. “We aim to enhance the image of Bulgaria around the world,” Alexander Kerezov concludes.

Bulgaria - 21

Trade & Industry

Ficosota-Syntez

Lokale producent in persoonlijke verzorgingsproducten groeit 50% per jaar icosota-Syntez is een mooi voorbeeld van de dynamische Bulgaarse economie. De onderneming behoort tot de Ficosota Holding, die in 1990 opgericht werd door twee broers, en ontwerpt, ontwikkelt en verdeelt huishoud- en persoonlijke verzorgingsproducten. Het andere grote bedrijf van de groep, Ficosota (recent herdoopt tot

F

Tesy), is gespecialiseerd in verwarmingstoestellen voor huishoudelijk gebruik. Ficosota-Syntez is marktleider in Bulgarije, met 40% van de markt voor huishoud- en persoonlijke verzorgingsproducten. De onderneming levert ook meer dan 30% van alle bleekmiddelen in Oekraïne. Volgens Krasen Kyurchiev, voorzitter van Ficosota Holding en general manager van Ficosota-Syntez, haalt Ficosota-Syntez ongeveer 55% van zijn inkomsten uit zijn Bulgaarse activiteiten en wordt er dit jaar een verkoopstijging van 30 tot 40% verwacht, dankzij de groeiende koopkracht van de Bulgaarse bevolking en de algemene economische welvaart in Bulgarije. Als reden Ficosota-Syntez der

Krasen Kyurchiev voorzitter van Ficosota Holding en general manager van Ficosota-Syntez

blijft,

waarom marktlei-

haalt

jaar verwacht hij 50 miljoen euro inkomsten, inclusief 10 miljoen euro aan sales in Roemenië. Ficosota-Syntez investeert circa 20 miljoen euro in nieuwe productiefaciliteiten in Bulgarije en Oekraïne die in 2008 klaar moeten zijn, en opent dit jaar nog nieuwe productielijnen.

Krasen

Kyurchiev de solide financiële basis van de onderneming en de moderne aanpak van zijn merkenportfolio aan. “We hebben een aantal zeer populaire merken in huis en we doen er alles aan om hun ijzersterke marktpositie te be-

houden. Wij functioneren zoals een West-Europese onderneming. We benaderen de markt helemaal anders dan onze lokale concurrenten en dat is onze sterkte,” aldus Kyurchiev. Ficosota-Syntez werd recent als enige OostEuropese onderneming uitgenodigd voor een project om milieuvriendelijker wasproducten te ontwikkelen, naast Procter & Gamble, Unilever en andere internationale groepen. Ficosota-Syntez heeft een jaarlijkse groei van 40 tot 50% en heeft ambitieuze plannen voor de komende vijf jaar. Krasen Kyurchiev wil uitbreiden naar Roemenië, Oekraïne, Servië, Macedonië, Albanië, Bosnië en Kosovo en wil nieu-

22 - Bulgaria

we producten, zoals cosmetica en hygiënische doekjes, toevoegen aan de merkenportfolio van de onderneming. Dit

“De volgende jaren willen we een van de grootste producenten van verbruiksgoederen worden in Oost-Europa,” zegt Krasen Kyurchiev. Hij voegt er nog aan toe: “Onze onderneming is een voorbeeld voor de rest van de Bulgaarse ondernemers.”

Local personal-care products firm growing by 50% annually

F

icosota-Syntez reflects the dynamism of Bulgaria’s economy. Part of Ficosota Holding, founded by two brothers in

1990, Ficosota-Syntez designs, develops and distributes household and personal-care products, while the other big company in the group, Ficosota (recently renamed to Tesy), specialises in producing household heating appliances. Ficosota-Syntez is Bulgaria’s market leader, with a 40% share of the household and personal-care products market. The company also supplies more than 30% of the bleach sold in the Ukraine. Krasen Kyurchiev, chairman of Ficosota Holdings and general manager of Ficosota-Syntez, explains that Ficosota-

Commenting on how Ficosota-Syntez maintains its market-leading position, Krasen Kyurchiev cites the company’s solid financial base and its very modern approach to its brand portfolio. “We offer some very popular brands and we are very focused on keeping each of them a market leader. We are like a Western European company, with a completely different approach to the market than our local competitors, and that is our strength,” he points out. Ficosota-Syntez was the only company based in Eastern Europe to be invited to participate in a recent project to develop more environmentally friendly laundry products along with Procter & Gamble, Unilever and other international groups. Ficosota-Syntez has already been growing by 40 to 50% per year and has ambitious plans for the next five years. Krasen Kyurchiev aims to expand into Romania, Ukraine, Serbia, Macedonia, Albania, Bosnia and Kosovo as well as add new products, including cosmetics and tissue products, to the company’s portfolio. This year he anticipates the company’s revenues to reach €50 million, including €10 million in sales in Romania. Ficosota-Syntez is investing around €20 million in new production facilities in Bulgaria and Ukraine, to be completed by 2008, and will open new production lines this year. Syntez earns about 55% of its revenues from operations in Bulgaria and expects a 30 to 40% increase in sales this year

“Our goal in the next few years is to become one of the biggest consumer-goods firms in Eastern Europe,” Krasen

thanks to the growing purchasing power of Bulgarians and the country’s economic prosperity.

Kyurchiev says, adding, “Our company serves as an example of what can be done in Bulgaria.”

Bulgaria - 23

Trade & Industry

ZORA

Bulgaarse privéonderneming in elektrische huishoudapparaten behaalt uitzonderlijke successen ora is een familiebedrijf dat werd opgericht in 1991. Het bedrijf was een van de eerste Bulgaarse invoerders van elektrische huishoudapparaten en behoort nu tot de topbedrijven van het land. In 2006 vergrootte Zora zijn omzet in één jaar tijd met 35% tot meer dan 60 miljoen euro. Voor 2007 voorspelt de onderneming een verdere groei van ongeveer 25-35%.

Z

De onderneming werkt met een aantal gevestigde internationale merken, waaronder Whirlpool, Vestel, Sony, Vestfrost, Indesit, Sanyo, Ariston en andere. Zora biedt op de Bulgaarse markt ook zijn eigen Crown-handelsmerk aan. Zora heeft een netwerk van 28 winkels uitgebouwd in het Georgi Milushev executive associate

hele land en beschikt over een opslagplaats van 40.000 vierkante meter in Sofia.

awards gewonnen voor haar uitmuntende dienstverlening aan de klant. Zora heeft zijn actieterrein ook uitgebreid met initiatieven op het vlak van trading en beleggingen, en is de grootste aandeelhouder van Intertrade 3000, actief in de sectoren van leasing en restaurants. Bij wijze van commentaar op het succes van Zora stelt executive associate Georgi Milushev: “Wij werken met erg gekende internationale merken omdat we hun vertrouwen en hun loyaliteit wisten te verdienen dankzij onze stabiele reputatie en ons engagement ten aanzien van onze partners. Ons doel is onze klanten producten van de beste kwaliteit te bieden. We zijn al die jaren onafhankelijk gebleven en we menen dat de weg die we hebben gekozen, de juiste was. We staan financieel sterk, we genieten een erg hoge kredietwaardigheid en we beschikken over getrainde en erg competente medewerkers.” Dankzij zijn gevestigde reputatie op het gebied van hoog-

De firma biedt diverse formules voor consumentenkrediet en kaartbetalingen aan die gunstig zijn voor de klant. Ze voorziet in

kwalitatieve producten en een uitzonderlijke klantenservice, mag Zora een blijvende sterke groei verwachten, zelfs met de toegenomen concurrentie die de toetreding van Bulgarije tot de

gratis levering van de aangekochte elektrische apparaten en hanteert flexibele tarieven om een optimaal evenwicht te creëren tussen “de kwaliteit en de prijs van de aangekochte goede-

EU zal meebrengen. “Goede service is voor mij onze grootste troef. Ik wil dat mijn verkoopmedewerkers erg goed op de hoogte zijn van alle producten en dat ze nieuwe ontwikkelingen op

ren en diensten”. Zora beschikt over vermaarde professionals en specialisten op commercieel, juridisch en financieel gebied. Op

de voet volgen. Daarom investeren we heel veel in training zodat we onze mensen kunnen informeren over technische ont-

basis daarvan heeft de onderneming een aantal prestigieuze

wikkelingen, nieuwe merken en modellen, en betere manieren

24 - Bulgaria

om de klanten te bedienen,” vertelt Georgi Milushev. Hij voegt eraan toe dat één recente klant alle toestellen voor haar woning kocht bij Zora, en zo tevreden was over de service dat ze hem belde om hem persoonlijk te bedanken. “Dit was voor mij een

an optimum balance between “quality and price of purchased goods and services”. Zora has renowned professionals and experts in the spheres of trade, law and finances. On that basis, the company has won a number of prestigious awards for its excel-

heel mooie prestatie,” zegt hij. Om ervoor te zorgen dat het succes blijft duren, plant Zora de

lent customer service, Zora has also branched out into trading and investment initiatives and is the main shareholder of Intertrade 3000, active in the lease sales and restaurant sectors.

opening van vijf of zes nieuwe winkels in 2007. Wat de toekomst betreft, kreeg Zora tal van overnameaanbiedingen van buitenlandse investeerders. Elke nieuwe opportuniteit voor de onder-

Commenting on Zora’s success, the executive associate Georgi Milushev says, “We work with very well known international

neming wordt zorgvuldig bestudeerd. Georgi Milushev besluit: “Ons logo is een ononderbroken cirkel, die een nieuwe start symboliseert. De toetreding tot de EU vormt een nieuwe start

brands because we have succeeded in earning their trust and loyalty thanks to our stable reputation and our commitment to our partners. Our goal is to offer our clients the best quality products.

voor Bulgarije, en Zora is – net als Bulgarije – klaar voor elke nieuwe uitdaging.”

We have remained independent throughout the years and we believe the route we chose to take was the right one. We are financially strong with a very good credit rating, and we have a trained and very competent staff.”

Bulgarian private household electrical appliances company achieves exceptional success

Z

ora is a family-owned company established in 1991. It was one of Bulgaria’s first importers of household electrical appliances and is now ranked one of the country’s leading enterprises. Zora increased its sales by 35% in 2006 alone to reach over €60 million euros and anticipates further growth of around 25-35% in 2007. The company works with a number of leading international brands, including Whirlpool, Vestel, Sony, Vestfrost, Indesit, Sanyo, Ariston and others. Zora also offers on the Bulgarian market its own trade brand of Crown. Zora has established a network of 28 shops throughout the country, and has a 40,000 sq m warehouse in Sofia. The company offers diverse and client-beneficial consumer credit schemes and card payments. It provides free transport of purchased electrical appliances and maintains flexible prices as

Thanks to its well established reputation for high quality products and exceptional customer service, Zora anticipates continued strong growth even with the added competition that Bulgaria’s E.U. entry will bring. “Good service is the most important value for me. I want my salespeople to be very well informed about all products and be aware of any new developments. Therefore, we invest significantly in training to keep our staff aware of technical developments, new brands and models, and better ways of serving customers,” Georgi Milushev says. He adds that one recent customer bought all the appliances for her home at Zora, and was so happy with the service that she called him to thank him personally. “For me, this was a great achievement,” he says. To help continue its successful performance, Zora plans to open five or six new stores in 2007. As for the future, Zora has received many acquisition offers from foreign investors and carefully considers any new opportunity for the company. Georgi Milushev concludes, “Our logo is an interrupted circle, which represents a new beginning. E.U. entry is a new beginning for Bulgaria, and Zora – like Bulgaria – is ready for any new challenge.”

Bulgaria - 25

Trade & Industry

Mondi Packaging

Investeren in Bulgarije en zijn mensen e Oostenrijkse multinational Mondi kocht vorig jaar de papierfabriek Stambolijski op. De onderneming heet vandaag Mondi Packaging Stambolijski en is nu een onderdeel van een van de grootste papiergroepen met activiteiten in de hele wereld.

D

Mondi Packaging Stambolijski`s belangrijkste product is kraftpapier. De capaciteit van de faongeveer briek bedraagt 110.000 ton. De onderneming is ook gespecialiseerd in de fabricage van geribbeld papier en speciale papieren zakken voor de cementindustrie, met momenteel een productie van 40 miljoen stuks per jaar. Zacht hout is de grondstof voor kraftpapier, wat maakt dat de firma op zich de grootste afnemer van hout is in Bulgarije.

Alexander Krickler managing director

Volgens executive managing director Alexander Krickler komt bijna 98% van het aangekochte hout rechtstreeks uit Bulgarije: “De bouwsector kent een sterke groei, vooral in Oost-Europa en in Azië. Onze grootste markten liggen in Zuid-Europa, de Balkan, Turkije, Noord-Afrika en Azië. We willen een doorgang naar het oosten vormen.”

Mondi’s beleid bestaat erin alleen producten van topkwaliteit te verkopen. Het permanente contact met de klanten versterkt het belang van deze strenge kwaliteitsnormen. “De naam Mondi is synoniem met kwaliteit,” vertelt Alexander Krickler. “We geloven in onze producten. Mondi is de grootste fabrikant van kraftpapier in de hele wereld.” Mondi wil ook graag een goede ambassadeur zijn voor buitenlandse ondernemingen die naar Bulgarije komen en investeren in de lokale beroepsbevolking. In 2006 waren er 1.600 trainingsdagen voor Mondiwerknemers, wat in 2007 zal oplopen tot meer dan 4.100 dagen. De werknemers krijgen onder meer taaltrainingen om te kunnen communiceren met andere papierfabrieken binnen de groep. Ze krijgen ook de gelegenheid om zusterondernemingen in het buitenland te bezoeken om hun kwalificaties te vergroten. “Het is belangrijk dat we onze medewerkers tonen dat we hier veel investeren in de toekomst en dat we willen blijven op lange termijn,” verklaart Alexander Krickler. “We moeten hen duidelijk maken dat we se-

26 - Bulgaria

rieuze investeerders zijn en dat we ons willen engageren voor Bulgarije. Het is belangrijk om niet enkel in machines en uitrustingen te investeren, maar ook in mensen. Het investeren in mensen zou op de eerste plaats moeten komen.” Mondi Packaging Stambolijski heeft reeds een grootschalig investeringsprogramma opgestart voor de komende

Mondi’s policy is to sell only premium quality products, and constant contact with customers reinforces the importance of these strict quality standards. “The name Mondi equals quality,” says Alexander Krickler. “We believe in our products. Mondi is the biggest kraft paper producer worldwide.” twee jaar dat bij benadering 24 miljoen euro zal bedragen. De klemtoon ligt op energiebezuiniging en op milieubescherming.

Mondi is also keen to be a good ambassador for foreign companies coming to Bulgaria, and invest in the local workforce. In

De onderneming geniet een vrijstelling van belasting op bedrijfsinkomsten van 2005 tot en met 2009. Dit omwille van de

2006 there were 1,600 training days for Mondi employees, rising to more than 4,100 days in 2007. Employees receive - amongst others - language training to communicate with other paper mills

Bulgaarse belastingwetgeving die ondernemingen steunt die investeren in regio’s met een werkloosheidsgraad van meer dan

in the group, and they have the opportunity to visit sister companies abroad to increase their qualification.

50% in vergelijking met het landelijke gemiddelde.

Investing in Bulgaria and its people

A

ustrian multinational Mondi bought out Paper Factory Stambolijski last year. Now called Mondi Packaging Stambolijski, the company has become part of one of the largest paper groups with operations all over the world. Mondi Packaging Stambolijski`s main product is kraft paper. The capacity of the mill is around 110,000 tons kraft paper. The company also specialises in the manufacture of fluting paper as well as paper sacks especially for the cement industry, producing currently 40 million each year. Soft wood is the raw material for the kraft paper, making the firm the single largest wood

“It is important to show our employees that we are investing money here for the future, and that we are staying on the longterm,” explains Alexander Krickler. “We have to communicate to them that we are serious investors, and committed to Bulgaria. It is important to invest not only in machines and equipment, but also in people. Investing in people should come first.” Mondi Packaging Stambolijski has already started a large scale investment program for the next two years that will reach approximately €24 million. Main focus is on energy savings as well as environmental protection. The company enjoys a corporate income tax holiday from 2005 until 2009 inclusive. This is due to Bulgarian tax legislation that supports companies investing in regions with unemployment rate higher than 50 % compared to the country average.

consumer in Bulgaria. According to executive managing director Alexander Krickler, “Almost 98% of the wood we buy comes directly from Bulgaria. The construction industry is growing especially in Eastern Europe and Asia. Our main markets are in Southern Europe, the Balkan region, Turkey, North Africa and Asia. We want to be a gateway to the east.”

Bulgaria - 27

Energy

Energie

Energiesector heeft veel exportpotentieel Aangezien Bulgarije beperkte reserves aan exploiteerbare steenkool, olie en gas heeft, neemt het zijn toevlucht tot kernenergie, thermische energie en waterkrachtenergie. Op die manier heeft Bulgarije een sterke energiesector opgebouwd die heel belangrijk is voor het land zelf, maar ook voor enkele landen in de regio, en dan vooral voor Griekenland, Albanië, Macedonië en Roemenië. De Bulgaarse energiesector biedt internationale investeerders een heel gamma aan aantrekkelijke opportuniteiten.

thermische en waterkrachtcentrales of de overname ervan door privatisering, ontwikkelen van gasverdelingsprojecten voor de particuliere verbruiker, en de overname van geprivatiseerde faciliteiten voor elektriciteitsopwekking.

Energy sector offers significant export potential

W

ith limited reserves of exploitable coal, oil and gas, Bulgaria has focused on nuclear, thermal power and hydropower and has developed a thriving energy sector that has crucial importan-

ulgarije heeft een koolvoorraad van 4,6 miljard ton ligniet, 800 miljoen ton bruinkool en 1,2 miljard ton

ce not only for the domestic market but also for the region, particularly Greece, Albania, Macedonia and Romania. For international investors, Bulgaria’s energy sector offers a wide range of

antraciet. Meer dan 95% van deze voorraad ligt in het Dobruja koolbekken, op een niet-exploiteerbare diepte van

high-potential opportunities. Bulgaria’s coal deposits include 4.5 billion tons of lignite, 800

1,5 km. Vroeger deed Bulgarije voor zijn energievoorziening een beroep op de kerncentrale van Kozloduy, met zes reactoren. Vier daarvan werden stopgezet om te voldoen aan de toetredingsvoorwaarden van de EU. De twee overgebleven reactoren hebben samen een capaciteit van 3.760 MW, voldoende om te voorzien in circa 40% van de Bulgaarse energiebehoeften. NEC, de nationale energieleverancier in Bulgarije, onderhandelt nu met elektriciteitsbedrijven en grote financiële in-

million tons of brown coal and 1.2 billion tons of anthracite, more

stellingen over de bouw van een tweede grote elektriciteitscentrale in Belene, met twee reactoren van elk 1.000 MW en een budget van circa 4-5 miljard euro. De eerste reactor moet functioneel zijn in 2013, de tweede een jaar later. Voorlopig dragen de door steenkool aangedreven elektriciteitscentrales van Maritza East bij om aan de

tions with utility companies and major financing institutions to construct a second power plant at Belene with two reactors of 1,000 MW each for an overall budget of around €4-5 billion. The first reactor is set to begin operating in 2013 with the second going into service the following year. Coal-fired power stations at Maritza East are helping to supply the country’s energy needs at

Bulgaarse energiebehoeften te voldoen. Wanneer de reactoren in Belene operationeel zijn, zullen de centrales van Maritza East vooral gebruikt worden voor de export van

present and will help boost export totals once the Belene reactors go into service. Opportunities for investors include financing energy projects,

elektriciteit. Er zijn heel wat kansen voor investeerders: financieren van energieprojecten, moderniseren van bestaande facilitei-

modernizing existing facilities, establishing greenfield windpower and other alternative-energy projects, constructing new hydropower or thermal-power plants or taking over existing ones

ten, opbouwen van windmolenparken en andere alternatieve vormen van energieopwekking, bouwen van nieuwe

through privatization, developing gas retail distribution projects and taking over privatized electricity-generation operations.

B

28 - Bulgaria

than 95% of which is found in the Dobruja Coal Basin at unexploitable depths of some 1.5 km. To supply its energy needs, Bulgaria formerly depended mainly on its nuclear power plant at Kozloduy, which had six reactors. Four of these were shut down as a requirement of Bulgaria’s EU accession. The two remaining reactors have a combined capacity of 3,760 MW, which covers about 40% of the country’s energy needs. Bulgaria’s national energy company, NEC, is now in negotia-

Maritsa East

Mijnbouwbedrijf moderniseert en breidt uit door stijgende vraag ini Maritsa Iztok EAD beheert de Maritsa East (Maritsa Iztok) bruinkoolmijn in Zuid-Bulgarije, met een ontginningsgebied van circa 240 km2. De onderneming telt bijna 7.600 werknemers en neemt 85% van de nationale koolontginning voor haar rekening. De mijn is de hoofdactiviteit van Maritsa, de grootste energieproducent van Bulgarije. Ivan Markov, directeur, zegt: “Begin 2006 beschikte Maritsa East over bruinkoolreserves van 2,14 miljard ton, waarvan 1,19 miljard ton

M

beschouwd wordt als bewezen reserves.” Binnen een straal van 15 km rond de mijn bevinden zich drie energiecentrales: Maritsa East II, staatseigendom; Maritsa East III, van de Italiaanse energiegroep Enel; en

stedingsdossier op stapel staan voor de bouw van een door bruinkool aangedreven energiecentrale van 700 MW. Deze centrale, die op bruinkool van Mini Maritsa Iztok EAD zal draaien, kan misschien in 2009 in gebruik worden genomen. Mini Maritsa Iztok EAD heeft circa 150 miljoen euro uitgetrokken om de komende drie jaar te investeren in de modernisering van materieel en om de capaciteit met ongeveer 60% op te drijven, tot 35 miljoen ton. De volgende tien jaar wil het bedrijf 30-35 miljoen euro per jaar investeren in modernisering. Er wordt de komende jaren ook een verkoopstijging van 50 à 60% verwacht. Het bedrijf is enorm betrokken in een aantal lokale projecten rond gemeenschapsdienst. Ivan Markov besluit: “We zijn er trots op dat we kunnen bijdragen tot de economische en sociale ontwikkeling van ons land.”

Mining complex upgrading and expanding to meet rising demand

M

ini Maritsa Iztok EAD operates the Maritsa East (Maritsa

Brikel, een lokale thermische energiecentrale en koolbriketproducent. De centrales halen hun voorraden rechtstreeks uit Mini

Iztok) lignite coalfield in southern Bulgaria with productive area of around 240 sq km. It employs almost 7,600 people and accounts for 85% of the country’s coal extraction. The mine is the

Maritsa Iztok. Op die manier kunnen ze efficiënt en kosteneffectief werken. De drie door bruinkool aangedreven centrales leveren

heart of Maritsa complex, Bulgaria’s largest energy producer. Ivan Markov, executive director, says, “As of early 2006, the workable lignite reserves of the Maritsa East complex amounted to 2.14 bil-

30% van de elektriciteit in Bulgarije. Nu Bulgarije toegetreden is tot de EU, moet Mini Maritsa Iztok EAD een aantal uitdagingen aangaan. Het bedrijf doet het uiterste

lion tons, out of which 1.19 tons are considered as proven reserves.” Three power plants operate within 15 km of the mines: state-

om die uitdagingen het hoofd te bieden. Ten eerste heeft het bedrijf zwaar geïnvesteerd in milieubeschermingsystemen om de

owned Maritsa East II, Maritsa East III, owned by the Italian energy group Enel, and Brikel, a local thermal power plant and coal-

uitstoot van zwaveldioxide en stof te beperken en zo onder de

briquette producer. Supplies to the power plants come directly

Europese limieten te blijven. Ten tweede heeft het de capaciteit opgedreven om het verlies van de stilgelegde kernenergiecentrale van Kolzoduy te compenseren. De sluiting van die centrale was een van de voorwaarden voor de toetreding van Bulgarije tot de EU. Het ministerie van economie en energie heeft nu een aanbe-

from Mini Maritsa Iztok and guarantee efficient, cost-effective operations. These three coal-fired power plants generate 30% of Bulgaria’s electricity. Bulgaria’s entry into the EU has created challenges for Mini Maritsa Iztok EAD that the company is working hard to meet. Firstly, the company has been making significant investments in environmental-protection systems to reduce its sulphur dioxide and dust emissions to meet EU standards, and secondly it has been boosting its capacity to compensate for the units decommissioned at

Ivan Markov directeur

Kolzoduy Nuclear Power Plant, whose closure was one of the requirements for Bulgaria’s E.U. accession. The ministry of economy and energy is preparing to launch a tender for the construction of a new 700 MW coal-fired power plant that might begin operating in 2009 and burn coal, extracted by Mini Maritsa Iztok EAD. Mini Maritsa Iztok EAD has budgeted around €150 million to be invested over the next two years in equipment upgrades and in increasing capacity by around 60% to reach 35 million tons. Over the coming decade, the company aims to invest some €3035 million per year to upgrade its operations still further, and anticipates a sales increase of 50-60% for the next couple of years. The company is very involved in a number of local community service projects. As Ivan Markov concludes, “We are proud to contribute to Bulgaria’s economic and social development.”

Bulgaria - 29

Energy

Kozloduy Nuclear Power Plant

Sluiting van units in kerncentrale ongegrond bevonden

orig jaar leverde Kozloduy, de enige kernenergiecentrale in Bulgarije, 44% van de energie die het land verbruikt. Vorig jaar was het de vierde grootste energie-uitvoerder van Europa met een export van ongeveer 7,8 miljoen kilowatt elektriciteit. De productie van de centrale werd echter aanzienlijk verminderd na de sluiting van twee kernunits in december 2006 als voorwaarde voor de toetreding van Bulgarije tot de EU.

V

Ivan Genov, bestuurder/directeur van Kozloduy, zegt dat de twee units in kwestie effectief beantwoordden aan de hoogste, internationale veiligheidsnormen en dat de sluiIvan Genov bestuurder/directeur

ting ervan niet gegrond is. Bovendien betekent deze sluiting een bedreiging voor de

energievoorziening van Bulgarije, een prijsstijging voor de consument en een daling van de energie-uitvoer van het land, wat tot aanzienlijke problemen leidt in het hele gebied. De laatste 13 jaar kreeg de centrale 25 technische controles van het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA), de World

Association of Nuclear Operators (WANO) en de Atomic Questions Group (AQG), een team van experts aangeduid door de Europese Commissie. Om te voldoen aan de aanbevelingen van deze groepen, investeerde de centrale ongeveer 350 miljoen dollar in de modernisering van units één tot vier. Bovendien investeerde de centrale ongeveer 500 miljoen euro in een upgrade van de twee resterende units van 1.000 megawatt.

Kwaliteitsnormen gewaarborgd door internationale organisaties Het IAEA, de WANO en de AQG besloten na deze modernisering alle drie dat de centrale nu beantwoordt aan de internationale normen. De AQG stelde zelfs: “Het bewijs was er dat alle aanbevelingen, gevraagd door de AQG, adequaat werden aangepakt. De AQG oordeelde dat verder toezicht niet nodig was.” Ondanks deze beoordelingen besliste de Europese Commissie dat de twee units dicht moeten. De units zijn qua activiteitennormen echter vergelijkbaar met units in Hongarije en Finland. Deze twee landen kondigden plannen aan om hun kernreactoren langer operationeel te houden. Om te bewijzen dat de sluiting van beide units ongegrond is, is de centrale momenteel bezig met een verslag over de werking ervan. Daarbij zullen een EU-parlementslid en vertegenwoordigers van internationale agentschappen worden geïnterviewd. De kerncentrale van Kozloduy scoort voortreffelijk op de verschillende criteria die gebruikt worden om de veiligheid van werkzaamheden in kerncentrales te beoordelen – waaronder de jaarlijkse individuele stralingsdosis of snelle reactoruitschakeling. Ivan Genov wijst erop “dat er in de wereld maar een centrale is met betere scores op het vlak van snelle reactoruitschakeling. Dat zijn prestaties waarop elke kerncentrale in de wereld trots zou zijn.” Ivan Genov steunt de inspanningen in Bulgarije om alternatieve energiebronnen aan te wenden, maar hij denkt dat ze nooit aan alle energiebehoeften van het land kunnen voldoen en dat een sluiting van de twee units in Kozloduy aanzienlijke problemen zal meebrengen voor Bulgarije en het gebied. Zijn mening wordt gedeeld door plaatselijke leiders. De Europese Unie kende 450 miljoen euro schadevergoeding toe voor de sluiting van de units, maar slechts 120 miljoen daarvan is bestemd voor ontmantelingactiviteiten. De totale kost voor de ontmanteling wordt eigenlijk op meer dan 1 miljard euro geschat. Ivan Genov merkt hierbij op: “Het toegekende bedrag kan de verliezen voor Bulgarije nooit compenseren. Bovendien zal de vergoeding worden betaald door Europese belastingbetalers, dus zullen mensen betalen voor iets dat niet had moeten gebeuren.”

30 - Bulgaria

Closing units at nuclear power plant deemed unjustified

L

ast year, the Kozloduy Nuclear Power Plant, Bulgaria’s only nuclear power facility, supplied 44% of the energy used in Bulgaria. Last year, the country was ranked Europe’s fourth-largest energy exporter, exporting some 7.8 billion kilowatts of electricity. The plant’s production has been significantly cut however, after two of its power units were shut down in December 2006 as a condition of Bulgaria’s accession to the EU.

Ivan Genov, Kozloduy’s executive director, explains that the two units in question have actually met the highest international safety standards and that their closure is unjustified. Moreover, this closure threatens Bulgaria’s energy supply, raises prices for consumers and will reduce Bulgaria’s energy exports to significantly causing difficulties throughout the region. In fact, over the past 13 years, the plant has undergone 25 technical checks by the International Atomic Energy Agency (IAEA), the World Association of Nuclear Operators (WANO) and the Atomic Questions Group (AQG), a team of experts appointed by the European Commission. To comply with recommendations made by these groups, the plant invested around US$ 350 million in modernising units one through four. Furthermore, the plant invested some €500 million in upgrading its remaining two units of 1,000 megawatts.

Quality standards assured by international organisations Following this modernisation, IAEA, WANO and AQG all concluded that the plant now meets the international standards. The AQG even commented, “There was evidence that all the AQG recommendations have been addressed adequately. The AQG does not consider further monitoring activity on the recommendations of the AQG to be necessary.” In spite of these assessments, the European Commission determined that the two units should be shut down, yet these units are comparable in their operating standards to units in Hungary and Finland. These two countries announced plans to extend operational lifetime of their nuclear reactors. To prove that closing the two units is not justified, the plant is currently preparing a documentary about its operations in which members of the EU parliament and representatives from international agencies will be interviewed.

When judged by various criteria used in evaluating the safety of operations at nuclear power plants – including the annual individual radiation dose or reactor trips – Kozloduy Power Plant has an excellent track record. Ivan Genov points out, “There is only one plant in the world that has a better reactor trip record. These are key achievements that any power plant in the world would be proud of.” While Ivan Genov supports efforts in Bulgaria to employ alternative energy sources, he believes that these can never satisfy all the country’s energy needs and that closing the two units at Kozloduy will create significant problems for Bulgaria and for the region, an opinion shared by regional leaders. The European Union granted €450 million to compensate Bulgaria for the units’ closure, yet only €120 million are designated for decommissioning activities. In fact, the final cost of decommissioning is estimated to exceed €1 billion. Commenting on this fact, Ivan Genov says, “The designated sum cannot cover the losses that will affect Bulgaria. Moreover, the compensation will be paid by European taxpayers, so people will pay for something which did not need to happen.”

Bulgaria - 31

Energy

KCM 2000

Dynamische producent van non-ferrometalen investeert in recyclage e Bulgaarse smelterij van non-ferrometalen (KCM 2000), geprivatiseerd in 2000, heeft 40 jaar ervaring in haar gebied en is gepositioneerd als de grootste producent van non-ferrometalen, lood en zinklegeringen in Centraal- en Oost-Europa. Deze toekomstgerichte onderneming, strategisch gesitueerd tussen Plovdiv en Assenovgrad, heeft de bedoeling haar productgamma blijvend te diversifiëren en nieuwe kansen na te streven.

D

KCM bedient ondernemingen in Bulgarije en daarbuiten, en kende vorig jaar een erg succesvol jaar, waarin een productiecapaciteit van 100% werd gehaald. Nikola Dobrev, CEO, verklaart: “Ons concurrentievoordeel is het resultaat van onze competitieve producten

De onderneming vatte ook de bouw aan van een nieuwe, geavanceerde smeltoven, die in 2010 van start zal gaan en die de efficiëntie zal opdrijven. Deze smeltoven zal functio-

en onze productieve vennootschappen met tal van spelers. Uiteindelijk waren onze mensen en ons managementteam

neren in overeenstemming met de strengste criteria op het vlak van milieubescherming. In augustus van dit jaar zal KCM een operatie opstarten voor de recyclage van batterijen

de drijvende krachten achter het succes van ons bedrijf. Ons doel is nu nog efficiënter te worden mét behoud van dezelfde capaciteit.”

door middel van de nieuwste technologieën, alweer een nieuwe inspanning die moet bijdragen tot de vrijwaring van het milieu.

Nikola Dobrev CEO

Wat de toekomst betreft, plant KCM aanzienlijke investe-

KCM heeft reeds succesvolle vennootschappen tot stand

ringen in recyclageprocessen en in het naleven van de inter-

gebracht met ondernemingen in Duitsland, de VS, Spanje,

nationale regels op het vlak van milieubescherming. Nikola Dobrev ziet het als volgt: “De toekomst van non-ferrometalen in Europa ligt in recyclage.” KCM plant een investering van meer dan 100 miljoen euro in nieuwe processen voor de recyclage van zink en lood.

Turkije, Griekenland en Luxemburg, en werkt samen met de stad Kuklen aan de bouw van een nieuw industriepark. KCM verwelkomt nog meer vennootschappen. “We hebben de nodige ervaring inzake joint ventures, we zijn transparant, we hebben bewezen dat we met het nodige succes de overstap kunnen maken van een staatsbedrijf naar een privéonderneming, en we zijn erin geslaagd te diversifiëren. Wij zijn dus een goede speler, en samen met andere goede spelers kun je een mooie wedstrijd spelen,” vertelt Nikola Dobrev. Hij besluit: “In de internationale gemeenschap is er slechts één naam voor zink in Bulgarije en dat is KCM.”

Dynamic non-ferrous metals producer investing in recycling

B

ulgaria’s Non-Ferrous Metals Smelter (KCM 2000), privatised in 2000, has 40 years of experience in its field and is ranked the biggest producer of non-ferrous metals, lead and zinc alloys in Central and Eastern Europe. The forward-thinking company, strategically based between Plovdiv and Assenovgrad, aims to continue to diversify its portfolio of products and to seek out new opportunities.

32 - Bulgaria

KCM serves companies in Bulgaria and abroad and had a very successful year last year, reaching 100% production capacity. Nikola Dobrev, CEO, explains, “Our competitive advantage is the result of our competitive products and our productive partnerships with many players. Finally, our people and management team have been instrumental in the company’s success. Our target now is to be more efficient while maintaining the same capacity.” Looking to the future, KCM plans significant investments in recycling processes and in meeting international environmental protection regulations. As Nikola Dobrev points out, “The future of non-ferrous metals in Europe is in recycling.” KCM plans to invest more than €100 million in new processes to recycle zinc and lead. The company has begun construction of a new, state-of-the-art smelter to go into operation in 2010 that will boost efficiency and operate according to stringent environmental-protection criteria. In August this year, KCM will launch an operation to recycle batteries using the latest technologies, another of its efforts to help protect the environment. KCM has already established successful partnerships with companies in Germany, the US, Spain, Turkey, Greece and Luxembourg and is working with the city of Kuklen to build a new industrial park. KCM welcomes more partnerships. “We have experience in joint ventures, we are transparent, we have proved we can make the shift from a state-owned to a private company and remain successful, and we have managed to diversify. We are a good player, and with other good players, you can play the game well,” Nikola Dobrev says. He concludes, “In the international community, there is only one name for Zinc metal in Bulgaria, and that is KCM.”

Bulgaria - 33

NADIN N ew A ims D irectly I mproving N atural environment

Vooraanstaande recyclespecialist past EU-normen toe adin, een bedrijf dat in 1991 werd opgericht om ferro- en non-ferroschroot te verzamelen, op te slaan en te verhandelen, is door de jaren heen uitgegroeid tot een bedrijf met acht moderne recyclagecentra die voldoen aan de EU-normen.

N

De Nadin Group is sinds 2003 een holding met dochterondernemingen die gespecialiseerd zijn in de verschillende aspecten van recyclage. Nadin kan nu de recyclage van verscheidene andere materialen aan, naast de ‘klassieke’ ferro- en non-ferrometalen. Vanaf eind 2007 komt daar ook nog de recyclage van gevaarlijke stoffen (zoals freon en kwik), auto’s, elektrische toestellen, plastic, etc. bij. De Nadin Group heeft circa 16 miljoen euro aan activa, bezit 200.000 m 2 land en is gespecialiseerd in recyclagemateriaal. Het bedrijf Nadin behandelt 35% van al het metaal dat elk jaar in Bulgarije verzameld en gerecycleerd wordt (circa 80.000 ton) en 20% van al het non-ferrometaal. Nadin focust zijn activiteiten op recycleren en draagt dus bij aan het ontzien van de natuurlijke reserves. Hrayr Vahram, oprichter en general manager van Nadin: “Bulgarije heeft weinig natuurlijke rijkdommen. Daarom beseffen we bij Nadin perfect dat het voor een land als het onze cruciaal is dat we recycleren en dat we ons milieu zo veel mogelijk vrijwaren.” 34 - Bulgaria

Nadin biedt hogekwaliteitsdiensten tegen aantrekkelijke prijzen aan Bulgaarse klanten en is steeds bereid om te praten met buitenlandse bedrijven. Hrayr Vahram verduidelijkt: “Nadin werkt samen met de belangrijkste Bulgaarse bedrijven, zoals Alcomet en Kremikovski. We hebben de technologie, het materiaal en de kennis om een succesvol partnership uit te bouwen met elk bedrijf dat een beroep wil doen op onze diensten.” Om de groei te bestendigen, heeft Nadin ruim 7,5 miljoen euro geïnvesteerd in een state-of-the-art nieuwe centrale, die dit jaar moet opengaan. De centrale zal gespecialiseerd zijn in elektronisch schroot en wordt meteen de grootste in haar soort in heel Europa. Nadin stelt ook plannen in het vooruitzicht om grootschalig te investeren in de modernisatie van de huidige centrales en van het materiaal. Hrayr Vahram ziet de toekomst van zijn bedrijf en van Bulgarije in het algemeen erg rooskleurig in. Hij zegt: “Ik ben 70 jaar oud en weet al lang dat Bulgarije zijn reputatie tegen heeft. Als ik kijk naar wat we al verwezenlijkt hebben, kan ik alleen maar besluiten dat het nog niet te laat is en dat Nadin een mooi voorbeeld is van wat er bereikt kan worden in Bulgarije.”

NADIN Leading recycling specialist employs E.U. standards

adin, established in 1991 to collect, store and trade ferrous and non-ferrous scrap metals, has grown rapidly over the years and now operates eight modern recycling centers that adhere to E.U. standards.

N

Transformed into a holding company in 2003, the Nadin Group includes daughter companies specializing in different aspects of recycling. Nadin can now handle the recycling of a wide range of products in addition to ferrous and non-ferrous metals, and starting at the end of this year, services will also include hazardous materials (like freon and mercury), cars, appliances, plastics and more. With some €16 million in assets, the Nadin Group owns around 200,000 sq meters of land as well as specialized recycling equipment. Nadin handles 35% of all metal collected and recycled in Bulgaria per year (some 80,000 tons) and 20% of the non-ferrous metal.

In fact, Nadin’s focus is on recycling and thus helping to conserve resources. As Hrayr Vahram, Nadin’s founder and general manager, explains, “For a country like Bulgaria, with limited natural resources, recycling and environmental protection are of crucial importance and we, at Nadin, perfectly understand that.” Nadin offers competitively priced, high-quality services to clients within and beyond Bulgaria and welcomes contacts with foreign companies. Hrayr Vahram points out, “Nadin works with all of Bulgaria’s top companies, including Alcomet and Kremikovski. We have the technology, the equipment and the knowledge to partner with any company that requires our services.” To continue to expand, Nadin has invested more than €7.5 million in a state-of-the-art new plant set to open later this year specialized in electronic scrap, the biggest of its kind in Europe, and also plans major investments in upgrading its current facilities and equipment. Hrayr Vahram is very confident about the future of his company and of Bulgaria. He says, “I am 70 years old and I realized a long time ago that Bulgaria’s image has been our limitation. Seeing what we have achieved shows me that it is not too late and that Nadin is a great example of what can be accomplished in Bulgaria.”

Bulgaria- 35

Pharmaceuticals

Farmaceutica Ministry of Health

Gezondheidszorgsector klaar voor nieuwe markten De gezondheidszorgsector in Bulgarije valt onder de bevoegdheid van het ministerie voor gezondheidszorg en is de laatste jaren structureel verbeterd dankzij grote financiële steun van de Wereldbank (met 63 miljoen euro aan subsidies) en andere instellingen. De sector biedt aantrekkelijke mogelijkheden voor buitenlandse investeerders en levert betrouwbare gezondheidszorg aan de Bulgaarse bevolking.

adoslav Gaydarski, minister voor gezondheidszorg, zegt: “Vooral de farmaceutische sector doet het goed: sinds de

R

intrede van Bulgarije in de EU hebben we extra exportpotentieel. Voor buitenlandse investeerders is het handig om te weten dat wij hoogopgeleide gezondheidszorgexperts en lage

Health-care sector ready to reach new markets

B

ulgaria’s health-care sector, under the supervision of the Ministry of Health, has been steadily improved over the past few years thanks to significant financial support from the World Bank (source of €63 million in funding) and other institutions. The sector offers attractive possibilities for foreign investors and provides reliable care for residents of Bulgaria.

De farmaceutische sector heeft al een ijzersterke reputatie

As Radoslav Gaydarski, minister of health, points out, “Bulgaria’s pharmaceuticals sector in particular is very successful, with huge export potential especially now that Bulgaria has

opgebouwd in Bulgarije en de andere landen in de regio. Nu is

joined the EU. Foreign investors should be aware that we have qualified and well-trained health-care professionals as well as

het de bedoeling om nog meer te

low labor costs.”

gaan uitvoeren. Radoslav Gaydarski legt uit: “De landen van de voormalige Sovjet-Unie zijn belangrijke afzetmarkten voor Bulgaarse farmaceutica en er is ook interesse van enkele Aziatische landen, zoals China en Vietnam. Dat zijn reusachtige

The pharmaceuticals sector has already established a strong reputation both domestically and regionally and aims to boost its exports. Radoslav Gaydarski explains, “The former Soviet Union countries are significant markets for Bulgarian pharmaceuticals, and some Asian countries have shown interest in our pharmaceuticals industry, including China and Vietnam. These are huge markets.” As for health care in general, Bulgaria has established a system of high-quality hospitals and health centers staffed by well

loonkosten hebben.”

Radoslav Gaydarski minister voor gezondheidszorg

Radoslav Gaydarski heeft nog een laatste boodschap voor potentiële investeerders: “Het ministerie voor Gezondheidszorg is een betrouwbare partner voor buitenlandse investeerders. Wij bieden volledige transparantie en mijden corruptie. Onze gezondheidszorgsector heeft enorm veel potentieel.”

markten.” Wat de gezondheidszorg in het algemeen betreft, heeft Bulgarije een systeem opgezet van hogekwaliteitsziekenhuizen en gezondheidscentra met hoogopgeleid personeel. Een nieuwe gezondheidszorgstrategie van het ministerie voorziet in een mogelijke privatisering van gemeenteziekenhuizen, naargelang de behoeftes van de lokale autoriteiten, op voorwaarde dat die zie-

trained professionals. A new health-care strategy developed by the ministry of health calls for the potential privatization of municipal hospitals, according to the wishes of local authorities, but these institutions are to remain as functioning hospitals. Other hospitals and health centers around the country are to remain state-owned and will be steadily upgraded by the min-

kenhuizen open blijven. Andere ziekenhuizen en gezondheidscentra moeten staatseigendom blijven en zullen geleidelijk gemoderniseerd worden in

istry. “We want to improve the health care in Bulgaria and offer doctors and nurses higher salaries so that they will not go abroad to work,” Radoslav Gaydarski explains.

opdracht van het ministerie. “We willen de gezondheidszorg in Bulgarije naar een hoger niveau tillen en onze artsen en het verplegend personeel beter betalen, zodat ze niet naar het buiten-

To potential investors in Bulgaria’s health-care sector, Radoslav Gaydarski concludes, “Foreign investors should think of the ministry of health as their reliable partner in Bulgaria. We

land trekken om daar te gaan werken,” aldus Radoslav Gaydarski.

offer full transparency with no tolerance of corruption, and the health-care sector has great potential.”

36 - Bulgaria

Association of Bulgarian Pharmaceuticals Manufacturers (ABPhM)

Lokale farmaceuticaproducenten halen EU-normen e Bulgaarse farmaceuticasector heeft de nodige aanpassingen doorgevoerd om te voldoen aan de EUnormen. Ondertussen heeft hij een stevige reputatie opgebouwd, dankzij zijn hogekwaliteitsproducten.

D

Volgens Rossen Kazakov, uitvoerend bestuurder van de Association of Bulgarian Pharmaceuticals Manufacturers (ABPhM), een dynamische professionele organisatie die de farmaceutische sector ondersteunt, is het de hoofdprioriteit van de lokale farmaceutische sector om de regelgeving in de sector gelijk te schakelen met de EU-normen.

Sofia

Local pharmaceuticals firms meeting EU standards

B

ulgaria’s pharmaceuticals sector has been adapting to meet EU standards and has already established a strong reputation for its high-quality products.

De farmaceutische sector levert de vijfde grootste bij-

According to Rossen Kazakov, executive director of the

drage aan het BBP. De meest bekende producenten zijn Sopharma, Unipharm en Actavis Bulgaria, die samen met 12 andere ondernemingen lid zijn van de ABPhM. Volgens

Association of Bulgarian Pharmaceuticals Manufacturers (ABPhM), a dynamic professional organization dedicated to supporting the pharmaceuticals sector, the main priority for the local

Rossen Kazakov zijn de Bulgaarse farmaceuticaproducenten algemeen gesproken goed voorbereid op de toetreding van het land tot de EU. Ze hebben in totaal al circa 200 mil-

pharmaceuticals sector at present is to ensure that Bulgaria’s regulations concerning the sector are brought up to EU standards.

joen euro geïnvesteerd in aanpassingen om te voldoen aan de internationale productiestandaarden op het vlak van good practice.

The pharmaceuticals sector is now the country’s fifth-biggest contributor to GDP, and includes leading firms Sopharma, Unipharm and Actavis Bulgaria, all of which are among the 15

Voor buitenlandse investeerders biedt de Bulgaarse far-

members of the ABPhM. Overall, according to Rossen Kazakov, Bulgaria’s pharmaceuticals companies are well prepared for the

maceutische sector niet alleen investeringsopportuniteiten in het land zelf, met acht miljoen consumenten, maar ook in de ruimere regio, waarvoor Bulgarije dan een soort toegangspoort kan zijn. “Investeerders hebben genoeg redenen om de Bulgaarse markt zeker niet over te slaan: lage kosten, een aantrekkelijk fiscaal regime en een groot aantal hoogopgeleide professionals in de farmacie en scheikunde,” aldus Rossen Kazakov. Hij voegt er nog aan toe: “Het aantrekken van buitenlandse investeerders is een van de hoofddoelstellingen van de ABPhM.” Hij benadrukt ook dat de sector erbij gebaat zou zijn als buitenlandse investeerders lokale ondernemingen zouden helpen bij het behalen van de internationale normen. De ABPhM organiseert regelmatig evenementen waarop het potentieel van de Bulgaarse gezondheidszorgsector in de schijnwerpers wordt geplaatst. Het doel: de hoge kwaliteit van de Bulgaarse farmaceutische producten onder de aandacht brengen van een internationaal publiek. De groep komt ook op voor de rechten van haar leden en promoot het gebruik van generische farmaceutische producten. “Generische producten zijn goedkoper en dus meer geschikt voor de gezondheidszorg in Bulgarije,” aldus Rossen Kazakov.

country’s EU accession, having already invested a total of around €200 million in matching international good-practice manufacturing standards. Foreign investors are welcome in Bulgaria’s pharmaceuticals sector, which offers opportunities not only in the domestic market of around eight million people but also in the broader regional market, for which Bulgaria can serve as a gateway. “Advantages for investors in the pharmaceuticals sector here are Bulgaria’s low costs, good tax regime and many skilled workers who are highly educated in pharmacy and chemistry,” Rossen Kazakov points out, adding, “Attracting foreign investors is one of the ABPhM’s main goals.” He explains that the sector would benefit from the assistance foreign investors could provide in helping local companies adapt to international standards. The ABPhM regularly organizes events to promote awareness of the potential of Bulgaria’s health-care sector in an effort to make the high quality of Bulgarian pharmaceuticals products better known worldwide. Goals for the group include continuing to defend the rights of its members and promoting the use of generic pharmaceuticals products. “Generic products are cheaper and thus more relevant for Bulgaria’s health system,” Rossen Kazakov believes.

Bulgaria - 37

Pharmaceuticals

Sopharma

Leider in de farmaceutische sector verwelkomt internationale vennootschappen l meer dan 70 jaar is Sopharma het nummer één in de farmaceutische sector in Bulgarije. Na de privatisering van de onderneming in 2000 is zij verder blijven uitbreiden door haar farmaceutische knowhow te koppelen aan haar grondige kennis van de lokale markt. Sopharma voldoet aan de hoogste internationale normen en heeft vennootschappen afgesloten met de wereldleiders GSK, Novartis en Janssen-Cilag.

Dr. Ognian Donev, een van de oprichters van de Vereniging van Bulgaarse Farmaceuticaproducenten, juicht het Bulgaarse lidmaatschap van de EU toe. Hij hoopt Europese investeerders aan te trekken die van de gelegenheid gebruik willen maken om voort te bouwen op de ervaring en knowhow van Sopharma en uit te breiden op de lokale en regionale markt. Sopharma geeft blijk van goed bestuur, bv. door de oprichting van Sopharma Trading, een groothandelsonderneming die in Bulgarije momenteel de snelst groeiende on-

Volgens dr. Ognian Donev, voorzitter en directeur, voldoet Sopharma nu al aan de Europese normen. “De farmaceutische industrie in Bulgarije in haar geheel en de productievestigingen van

derneming in zijn soort is. “Wij hebben zelf gediversifieerd om onze stabiliteit te behouden,” aldus dr. Ognian Donev.

Sopharma in het bijzonder voldoen aan alle vereisten van de EU, ook al is dat nog niet geval voor de overheid,” zegt hij.

ondernemingen. “Wij kunnen de ondernemingen helpen hun intrede te doen op de binnenlandse markt. Zo hebben wij de beste opslagplaats van het land en heeft Novo

A

Dr. Ognian Donev voorzitter en directeur

Dr. Ognian Donev meent dat partnerships met Sopharma uitstekende kansen bieden voor buitenlandse

Nordisk ons gekozen als verdeler van hun insulineproducten omdat zij opslagvoorzieningen van topkwaliteit nodig hebben. Onze partners helpen ons te groeien en wij kunnen bewijzen dat onze normen aan hun verwachtingen voldoen!” En hij besluit: “De concurrentie is hevig, maar wij zijn de beste plaatselijke speler. Wij produceren producten van hoge kwaliteit tegen een betaalbare prijs.”

Pharmaceuticals leader welcomes international partnerships

S

opharma has been a leader in Bulgaria’s pharmaceuticals sector for more than 70 years. Following its privatisation in 2000, the company has continued to expand through combining its expertise in pharmaceuticals with its in-depth knowledge of the local market. Sopharma focuses on meeting the highest international standards, and has formed partnerships with global leaders GSK, Novartis and Janssen-Cilag. According to Dr. Ognian Donev, chairman and managing director, Sopharma already operates according to EU standards. He says, “Bulgaria’s pharmaceuticals industry as a whole and Sopharma’s production sites in particular meet all the requirements of the EU even if the administration does not.” Dr. Ognian Donev, who was one of the founders of the Association of Bulgarian Pharmaceutical Manufacturers,

38 - Bulgaria

welcomes Bulgaria’s EU membership. He hopes to attract

products as they need top-quality storage facilities. Our partners

European investors who will take advantage of the opportunity of building on Sopharma’s experience and expertise to expand in the local and regional market.

are helping us grow, and we can prove that our standards match their expectations!” He concludes, “Competition is strong, but we are the best local player. We produce high quality products at an affordable price.”

Sopharma has shown proof of good management, for example through establishing a wholesale operation, Sopharma Trading, which is now the fastest-growing company of its kind in Bulgaria. “We diversified on our own to maintain our stability,” Dr. Ognian Donev explains. Dr. Ognian Donev believes that partnerships with Sopharma present outstanding opportunities for foreign companies. He says, “We can help companies entering the domestic market. For example, we have the best warehouse in the country and have been chosen by Novo Nordisk as the distributor of their insulin

Bulgaria - 39

Construction & Infrastructure

Bouw & Infrastuctuur

Partnerships overheid-privé trekken buitenlandse investeerders aan Bulgarije wist vorig jaar een recordbedrag van 3 miljard euro aan greenfield-investeringen aan te trekken, met infrastructuur en bouw als de grootste twee investeringsdoelen van het land, volgens Asen Gagauzov, minister van regionale ontwikkeling en openbare werken.

Public-private partnerships attracting foreign investors

B

ulgaria attracted a record €3 billion last year in greenfield in-

ieuwe investeringsincentives, waaronder een geüpgradede infrastructuur en een belastingbeleid dat een van de

vestments, with infrastructure and construction, the country’s top two investment targets, according to Asen Gagauzov, minister of regional development and public works. New investment in-

meest investeringsvriendelijke in Europa is, zullen de buitenlandse rechtstreekse investeringen in Bulgarije ongetwijfeld nog meer stimuleren.

centives, including upgraded infrastructure and a tax policy that is one of the most investor-friendly in Europe, will no doubt stimulate even more foreign direct investment in Bulgaria.

N

Het ministerie heeft een aantal doelen vooropgesteld die het wil realiseren met de hulp van nagenoeg 1,4 miljard euro aan ondersteuning vanwege de EU vóór 2013. De verbetering van het openbaar vervoer, de aanleg van meer snelwegen en de lancering van programma’s die zich richten op milieubescherming en afvalbeheer, behoren tot de huidige prioriteiten van het ministerie. Veel van deze projecten zullen worden uitgevoerd door buitenlandse ondernemingen. Bulgarije promoot partnerships tussen overheid en privé die zowel de overheid als de privé-investeerders vrijwaren. De staat betaalt de helft van de kostprijs van dergelijke projecten, deelt de verantwoordelijkheid met de privé-investeerder en is eigenaar van de voltooide projecten. De offerteprocedures voor dergelijke projecten worden rigoureus beheerd volgens Asen Gagauzov, en buitenlandse bedrijven zijn welkom om eraan deel te nemen. Wat de toekomst betreft, ijvert het ministerie ervoor om Bulgarije opnieuw de positie te bezorgen die het land 25 jaar geleden bekleedde als een van de meest ontwikkelde landen in de regio. Bulgarije is goed op weg om deze doelstelling waar te maken. Het land heeft opnieuw stevige handelsrelaties aangeknoopt met partners in Europa, waaronder Duitsland, dat nu de belangrijkste handelspartner is van het land. Asen Gagauzov besluit: “Er moet nog veel gebeuren om het internationale imago van Bulgarije te veranderen. Maar als onze grote infrastructuurprojecten over vijf of zes jaar zullen voltooid zijn, zal de wereld nog beter kunnen zien wat Bulgarije tot stand heeft gebracht!”

40 - Bulgaria

The ministry has set a number of goals that it plans to realise with the help of some €1.4 billion in support from the EU before 2013. Upgrading public transport systems, creating more highways and launching programs that focus on environmental protection and waste management are among the ministry’s current priorities. Many of these projects will be undertaken by foreign companies. Bulgaria is promoting public-private partnerships that protect both the state and private investors. The state pays half of the cost of such projects, shares responsibility with the private investor and owns the completed projects. Tender procedures for such projects are very strictly managed, according to Asen Gagauzov, and foreign companies are welcome to participate. As for the future, the Ministry is working to help Bulgaria regain the position it had 25 years ago as one of the most developed countries in the region. Bulgaria is well on the way to reaching this goal, having re-established strong trade ties with partners in Europe, including in Germany, which is now the country’s top trade partner. Asen Gagauzov concludes, “There is still more to be done to change the image of Bulgaria internationally, but when our major infrastructure projects are completed in five or six years, the world will see even more clearly what Bulgaria has achieved!”

Lindner

Lokaal filiaal van Duitse koploper in de bouwsector verdubbelt omzet in 2006 indner Bulgaria – het Bulgaarse filiaal van de bekende Duitse groep die actief is in Europa, de VS en China – is een van de snelst groeiende bouwfirma’s in Bulgarije. Het bedrijf biedt een hele waaier aan diensten en is gespecialiseerd in koelen verwarmingssystemen en hoogtechnologische droogbouwsystemen voor plafonds, wanden en montagevloeren. Ze worden een voor een door Lindner AG in Duitsland ontwikkeld, gesteund door de meest recente technologieën.

L

Bulgarije bleek een winstgevende markt te zijn voor Lindner. Werner Hoffman, general manager, licht toe: “De Bulgaarse bouwsector zit in de lift, en daar heeft Lindner volop van geprofiteerd. We hebben drie bouwbedrijven in Werner Hoffman general manager

Bulgarije, die vorig jaar een totale omzet van 42 miljoen euro boekten. In 2005 bedroeg die omzet nog 26,4 miljoen euro.”

Local branch of German construction leader doubles turnover in 2006

L

indner Bulgaria, the Bulgarian branch of the well known German group that is active in Europe, the US and China, is now ranked one of the fastest-growing construction firms in Bulgaria. Lindner Bulgaria offers a full range of services and also specialises in cooling and heating systems and state-of-the-art dry construction systems for ceilings, partitions and raised floors, all developed by Lindner AG in Germany using the latest technologies. Bulgaria has proved to be a profitable market for Lindner. Werner Hoffman, general manager, comments, “The Bulgarian construction sector is booming, and Lindner has been growing rapidly along with it. We have three construction companies here and their total turnover last year was €42 million, compared to €26.4 million in 2005.”

Lindner realiseerde heel wat prestigieuze projecten in Bulgarije, waaronder het Hotel Metropol in Varna, een winkelcentrum in Sofia,

Lindner has completed a wide range of high-profile projects in Bulgaria, including Hotel Metropol in Varna, Mall of Sofia, Residential Park Sofia, Business Park Sofia, the Sofia Gardens

het residentiële park Sofia, het bedrijvenpark Sofia, de Sofia Gardens-residenties en verschillende kantoorcomplexen, industriële faciliteiten en commerciële gebouwen. Met zijn grondige kennis

residential development, and various office complexes, industrial facilities and commercial buildings. With its in-depth knowledge of the local market, highly qualified team and one-

van de plaatselijke markt, zijn uiterst bekwame team en allesomvattende diensten groeide Lindner Bulgaria uit tot de uitgelezen

stop services, Lindner Bulgaria has become a partner of choice for international investors with projects in Bulgaria. As Werner

partner voor internationale investeerders met projecten in Bulgarije.

Hoffman says, “We can offer services in every aspect of con-

“We bieden diensten voor elk onderdeel van de bouw, van ontwerp tot projectbeheer,” aldus Werner Hoffman.

struction, from design to project management.”

Voor de toekomst verwacht Werner Hoffman een forse groei voor Lindner wat betreft projecten voor winkelcentra, kantoorgebouwen en residentiële wijken. “We hanteren Europese en Duitse normen. Lindner kan bogen op meer dan 13 jaar ervaring in Bulgarije, iets waar geen enkel ander bedrijf prat op kan gaan. Voor ons telt maar één ding: de tevredenheid van onze klanten,”

As for the future, Werner Hoffman foresees particularly strong growth for Lindner in projects to create shopping centers, office buildings and residential developments. Defining his company’s competitive edge, he says, “We operate according to European and German standards. Lindner has the experience of 13 years in Bulgaria and there is no other company in the industry with such a background. The most im-

voegt hij er nog aan toe.

portant aspect for us is satisfying our clients.”

Potentiële investeerders in Bulgarije heeft hij het volgende te vertellen: “Bulgarije is een winstgevende markt voor Lindner en een geweldig land voor investeringen.”

To potential investors in Bulgaria, Werner Hoffman adds, “Bulgaria is a profitable market for Lindner and a great country for investments.”

Bulgaria - 41


Evrokamion

Dynamische marktleider in logistieke sector zoekt Europese partners vrokamion Ltd, geregistreerd in 2001, is de officiële vertegenwoordiger in Bulgarije voor MAN Nutzfahrzeuge AG en biedt een compleet gamma van MAN-vrachtvoertuigen naast hoogkwalitatieve onderhouds- en logistieke diensten. Evrokamion heeft een geweldige groei doorgemaakt sinds zijn oprichting en behaalde vorig jaar een omzet van 25 miljoen euro (exclusief BTW). In 2007 verwacht de onderneming een omzet van 32 à 33 miljoen euro.

E

Dr. Radoslav Karaboikov voorzitter

Dr. Radoslav Karaboikov, voorzitter, vertelt dat hij zich met de onderneming richt op een duurzame groei op lange termijn. Hij geeft de volgende uitleg: “We zijn bezig met de ontwikkeling van onze groei-

strategieën. Ons plan bestaat uit de uitbouw van een netwerk van hoogkwalitatieve servicecentra in heel het land en uit de aanbieding van een waaier van diensten, die stuk voor stuk voldoen aan de EU-normen. Veel van onze klanten zijn multinationals die een dienstverlening op het hoogste Europese niveau vragen.” Evrokamion staat open voor het aangaan van een partnership met een Europese onderneming en wil fungeren als lo-

EU-lidmaatschap zal ons tot een heel nieuw niveau brengen. We zullen nieuwe logistieke centra nodig hebben buiten

gistieke partner voor Europese firma’s die zich op de Bulgaarse markt willen begeven. “Voor dergelijke onderne-

Sofia. Als partner zijn we erg betrouwbaar, transparant, flexibel en hardwerkend.”

mingen zijn wij de juiste mensen op het juiste moment,” meent Radoslav Karaboikov.

Dynamic logistics-sector leader seeking European partners

Onze uitdaging voor de onderneming bestaat erin te garanderen dat alle medewerkers in staat zijn om te presteren op het niveau van de Europese normen zodat we een hoogkwalitatieve dienstverlening kunnen aanbieden. “We moeten betrouwbaar zijn en voorbereid op elke situatie. We moeten ons overtreffen op het vlak van de kwaliteit. We voorzien reeds in een serviceondersteuning voor al onze klanten, met inzet van voertuigen

vrokamion Ltd, registered in 2001, is Bulgaria’s official representative for MAN Nutzfahrzeuge AG and offers a full range of MAN commercial vehicles as well as high-quality maintenance and logistics services. Evrokamion has seen outstanding growth since its founding and achieved €25 million in turnover (excluding VAT) last

voor mobiele dienstverlening,” vertelt Radoslav Karaboikov.

year. In 2007, the company anticipates €32-33 million in turnover.

Evrokamion plant een investering van ongeveer 20 miljoen euro in nieuwe accommodaties in de komende drie tot vijf jaar en wil daarmee een compleet netwerk van centra in heel Bulgarije bestrijken. Daarnaast biedt Evrokamion trainingspro-

Dr. Radoslav Karaboikov, president, says that he aims for the company to achieve sustainable growth over the long term. He explains, “We are developing our growth strategies. Our plan is to establish a network of high-quality service centers throughout the

gramma’s die ook inhouden dat medewerkers naar het buitenland worden gestuurd om nieuwe technieken aan te leren. Om haar doelen waar te maken, zoekt de onderneming partners die

country and to offer a range of services, always meeting EU standards. Many of our clients are multinationals who demand services at the highest European level.”

ondersteuning op financieel, leasing- en verzekeringsvlak kunnen bieden. Zowel Bulgarije als Evrokamion kent een uitzonderlijk groeipotentieel volgens Radoslav Karaboikov. Hij stelt: “Het Bulgaarse

42 - Bulgaria

E

Evrokamion is open to forming a partnership with a European company and to serving as a logistics partner for European firms entering the Bulgarian market. “For such companies, we are the right people at the right time,” Radoslav Karaboikov believes.

One challenge for the company is to ensure that all its staff members are capable of performing at the European-standard level in order to provide high-quality service. “We must be reliable and prepared for every situation, and go to the next level concerning quality. We already offer service support for all our clients, including operating mobile service vehicles,” Radoslav Karaboikov says. Evrokamion plans to invest around €20 million over the next three to five years in new facilities to cover an entire network of centres all over Bulgaria. In addition, Evrokamion offers training programs that include sending its staff abroad to learn new techniques. To achieve its goals, the company is looking for partners that can offer financial, leasing and insurance support. Both Bulgaria and Evrokamion offer exceptional growth potential, Radoslav Karaboikov believes. He says, “Bulgaria’s EU membership will bring us to a whole new level, and we will need new logistics centers outside Sofia. As a partner, we are very reliable, transparent, flexible and hard-working.”

A super modern specialized service-station, administrative and educational center, show room, accessory and spare parts store is build on an area of 23 000 sq.m. The project meets the highest European standards in the service of heavy trucks and buses with MAN and Neoman brand. It will also be adjusted to provide service of all other truck brands.

Bulgaria - 43


HOLDING COMPANY ROADS PLC

De Bulgaarse leider in infrastructuur OLDING COMPANY ROADS PLC, met Orlin Hadzhiyankov als voorzitter van de beheerraad, is de belangrijkste Bulgaarse onderneming die gespecialiseerd is in de constructie van wegen- en spoorwegeninfrastructuur. De ondernemingen die deel uitmaken van de holding voeren projecten in het hele land uit en profiteren nu van de 68 jaar ervaring op de lokale markt.

komsten uit spoorwegenprojecten en andere infrastructuurwerken zullen halen.”

Volgens Orlin Hadzhiyankov zal Bulgarije in de komende acht jaar heel wat EU-subsidies ontvangen om zijn infrastructuur voor de constructie van een

Orlin Hadzhiyankov ziet de toekomst van de holding rooskleurig in. Hij zegt: “Financieel staan we sterk, want we werken samen met UBS, een van de grootste Europese banken, en met vijf grote Bulgaarse banken. Onze activa

wegen- en spoorwegennetwerk, een zuiveringsstation, watervoorziening, ri-

zijn verdubbeld en onze winst is verdrievoudigd, dus we zijn op goede weg. Op termijn willen we ook genoteerd

olering, etc. te verbeteren. Hij hoopt dat de ondernemingen van de HOLDING COMPANY ROADS PLC een aantal van

staan op de London Stock Exchange. Wij werken graag samen met Europese bedrijven en zijn niet afkerig van partnerschappen. Als bewijs hiervan hebben we recent een

deze infrastructuurprojecten zullen kunnen uitvoeren.

algemene samenwerkingsovereenkomst getekend met ThyssenKrupp, een wereldbekend Duits bedrijf. Hadzhiyankov besluit: “De Bulgaarse economie groeit snel

De onderneming wil graag meewerken aan de constructie van een aantal snelwegen: Hemus, Maritsa, Struma, Cherno, en andere, aan het uitvoeren van de tweede fase van de

en is aantrekkelijk geworden voor potentiële Europese partners.”

H

Orlin Hadzhiyankov voorzitter van de beheerraad

elektrificatie van de spoorwegverbinding tussen Plovdiv en Svilengrad en aan de upgrade van Corridor IV en IX. Op dit moment onderhandelt de onderneming met een aantal Europese bedrijven om een joint venture op te richten. In 2006 besliste de groep rond de HOLDING COMPANY ROADS PLC om te diversifiëren en te investeren in spoorwegeninfrastructuur: een fabriek voor verstevigde betonconstructies en elementen LTD – Svishtov, RVP Koehne JSC – Sofia, National Institute of Transport and Research LTDSofia, Locomotive en Van Works JSC, Rousse. Op dit moment hebben we de groep versterkt met Patni Stroeji SA – Plovdiv en Moststroy JSC – Sofia. Patni stroeji SA – Plovdiv voert nu constructiewerken uit op de Maritsa snelweg. Moststroy JSC werkt met hogekwaliteitsbeton en had het monopolie op bruggenbouw in Bulgarije. Een jaar geleden werd een joint venture opgericht tussen de onderneming, de Bulgaarse spoorwegen en Skoda om alle Skoda locomotieven in Bulgarije te herstellen en moderniseren. Orlin Hadzhiyankov legt uit: “Als grote speler op deze markt mikken we op grote wegen- en spoorwegenprojecten. We verwachten dan ook dat we circa 30% van onze in-

44 - Bulgaria

HOLDING COMPANY ROADS PLC heeft onlangs een investeringsprogramma goedgekeurd en geïmplementeerd ter waarde van 42 miljoen euro in de vorm van contracten met Europese en andere leveranciers om de uitrusting van de holding te vernieuwen.

The Bulgarian infrastructure leader

H

OLDING COMPANY ROADS PLC, whose chairman of the board of directors is Orlin Hadzhiyankov, is Bulgaria’s leading company, specialising in construction of road and railway infrastructure. Companies in the structure of the Holding execute projects throughout the country and had strengthened their experience on the local market with more than a 68year history.

“In the next eight years Bulgaria will receive significant EU funding for improving its infrastructure for the construction of a road and railway network, purifier station, ecology, water supply, sewerage, etc.,” explains Orlin Hadzhiyankov. He hopes the companies in the structure of the HOLDING COMPANY ROADS PLC will undertake a part of the future infrastructure projects in Bulgaria. The company takes interest in participation in construction of some of the future highways: Hemus, Maritsa, Struma, Cherno and more, as well as to take part in the second phase of the project Plovdiv-Svilengrad railway electrification and upgrading of Corridor IV and IX. In this connection, the company is currently negotiating with some European companies to establish a Joint Venture.

In 2006 the economy group around the HOLDING COMPANY ROADS PLC decided to diversify, investing in railway infrastructure: Plant for reinforced concrete constructions and elements LTD–Svishtov, RVP Koehne JSC–Sofia, National Institute of Transport and Research LTD-Sofia, Locomotive and Van Works JSC, Rousse. At this stage we also incorporated Patni Stroeji SA – Plovdiv and Moststroy PLC – Sofia. At the moment Patni stroeji SA – Plovdiv constructs the Maritsa Highway. Moststroy PLC

ects, so we expect about 30% of revenues to come from railways and other non-road infrastructure projects.” Recently HOLDING COMPANY ROADS PLC approved and realised an investment program for a total of €42 million, concluding contracts with European and world suppliers to refurbish the equipment of the companies in the structure.

is a company working with high quality concrete. The company monopolised the construction of bridge constructions in Bulgaria.

Orlin Hadzhiyankov is positive about the company ‘s future. He says: “We are financially strong, working with one of the biggest Western European bank – UBS, and with five leading banks in Bulgaria. We have doubled our assets and tripled our

A year ago a joint venture was signed between the com-

profit, which suggests we are on the right track. We intend to list on the London Stock Exchange in time. We are agreeing to

pany, Bulgarian Railways Company and Skoda to carry out repair and modernisation of all Skoda locomotives used in Bulgaria.

work with and look for partnerships with European companies. Proof of this is a recently signed general agreement for work and cooperation with the world famous German compa-

Orlin Hadzhiyankov explains: “As a major structure in this business, we strive to undertake main road and railway proj-

ny ThyssenKrupp. Mr. Hadzhiyankov concludes: “Bulgaria has had high growth and became attractive for business partnerships with European companies.”

Bulgaria - 45

USEFUL ADDRESSES BULGARIA:

Embassy of the Republic of Bulgaria Avenue Hamoir 58 1180 Uccle , Bruxelles Tel: +359 2 374 59 63, 2 374 08 66, 2 375 70 81 Fax: +359 2 375 84 94 E-mail: [email protected] Working hours: Monday - Friday : 9:00 - 18:00 Consular Section : Monday - Friday : 10:00 AM - 12:00 Noon

Embassy of Belgium in Sofia Veltchova Zavera, 1 1164 Sofia Tel: + 359 2 988 72 90, +359 2 988 72 80 Fax: + 359 2 963 36 38, +359 2 963 19 45 E-mail: [email protected] Opening hours: Monday to Friday 9:30 AM to 12:00 otherwise by appointment only

Bulgarian National Bank 1, Alexander Battenberg Sq., Sofia-1000, Bulgaria Tel: +359 2 91 459 Fax: +359 2 980 24 25, +359 2 980 64 93 E-mail: [email protected]

46 - Bulgaria

Bulgarian State Agency For Tourism 1, Sveta Nedelya Sqr. 1040 Sofia, Bulgaria Tel:+359 2 933 58 45, +359 2 933 58 11 Fax: +359 2 989 69 39 [email protected] Bulgarian Chamber of Commerce and Industry 1058 Sofia, 9 Iskar Str. Tel: +359 2 811 74 00, 987 26 31/35 Fax: +359 2 987 32 09 E-mail: [email protected]

Tourism

Toerisme

Veel bezienswaardigheden en aantrekkelijke prijzen Bulgarije gooit zijn natuurlijke en culturele troeven in de strijd om het toerisme nog aantrekkelijker te maken. Sinds de privatisering in 2000 trekt deze sector meer en meer buitenlandse investeerders aan en elk jaar bezoeken meer dan 3 miljoen toeristen het land. Dat zorgt ervoor dat de toeristische sector het snelst groeit en dat ze goed is voor 13% van het Bulgaarse BNP.

Varied attractions and attractive prices

B

ulgaria is building on its natural and cultural attractions to

create a thriving tourism sector that has been attracting increasing international investment since the sector was privatised in 2000. Bulgaria now has more than three million vi-

biedt grootsteden, pittoreske dorpjes, bergen, stranden, historische bezienswaardigheden die de lange geschiedenis van het land weerspiegelen en gevarieerde landschappen

sitors each year and tourism has become the country’s fastest-growing sector, accounting for over 13% of Bulgaria’s GDP. Easily reached from western Europe, Bulgaria offers cosmpolitan cities, picturesque villages, mountains, beaches, historic landmarks that reflect the country’s long history and var-

die vooral in trek zijn bij natuurliefhebbers. Voor cultuurliefhebbers heeft Bulgarije een groot aantal his-

ied landscapes that appeal to nature-lovers. For visitors in search of cultural attractions, Bulgaria has a

torische sites, zoals de eeuwenoude grafmonumenten in

wealth of historic sites, including the ancient tombs at

Kazanluk en Sveshtari, die beide als Werelderfgoedsites geklasseerd zijn door UNESCO. Heel het jaar door zijn er ook verschillende culturele festivals, en shoppers kunnen hun hartje ophalen aan de traditionele ambachtelijke producten. De Bulgaren houden ook van sport: in het hele land kunnen allerlei sporten uitgeoefend worden. En dankzij de economische boom en de daaruit volgende buitenlandse investeringen, worden de congresfaciliteiten en accommodaties voor zakenreizigers in een hoog tempo gemoderniseerd. ’s Winters trekken de skigebieden van Samokov, Borovets, Bansko en Pamporovo veel Bulgaarse en Europese wintersporters aan, onder wie een groeiend aantal Britse en Ierse toeris-

Kazanluk and Sveshtari, which are both classified as UNESCO World Heritage sites. Bulgarians celebrate their culture with festivals throughout the year, and shoppers can bring home traditional Bulgarian handcrafts. A sports-loving nation, Bulgaria offers many opportunities to practice sports of all kinds. In addition, as the country’s economy continues to develop and attract more international investment, facilities for conference-goers and business travellers are being upgraded throughout the country.

ulgarije is gemakkelijk te bereiken vanuit West-Europa en

B

ten. In de zomermaanden zijn de vakantiebestemmingen aan de Zwarte Zee dan weer heel populair bij Duitse, Russische, Scandinavische en Britse zonnekloppers. Het hele jaar door trek-

In winter, the ski resorts at Samokov, Borovets, Bansko and Pamporovo are very popular among locals and European visitors, including growing numbers of British and Irish tourists. In summer, a number of resorts along the Black Sea draw many visitors from Germany, Russia, Scandinavia and the UK. Throughout the year, Bulgaria’s many spa resorts at-

ken de vele Bulgaarse kuuroorden toeristen aan die op zoek zijn naar hogekwaliteitsdiensten tegen een zeer aantrekkelijke prijs. Dankzij zijn uitstekende faciliteiten, vele bezienswaardigheden,

tract travellers looking for high-quality facilities at very reasonable prices. In fact, as a tourism destination for European travellers,

goede ligging en lage prijzen heeft Bulgarije dus heel wat troeven in huis om Europese toeristen te overtuigen. De Bulgaarse toerismesector biedt mooie opportuniteiten voor buitenlandse investeerders die

Bulgaria has the winning combination of excellent facilities, varied attractions, easy access and low prices. Bulgaria’s tourism sector offers high-potential opportunities for foreign

bijvoorbeeld willen bijdragen aan de uitbouw van nieuwe vakantiecomplexen, gespecialiseerd ecotoerisme of culturele reizen.

investors, for example in new resort facilities and specialised eco-tourism and cultural tours.

Bulgaria - 47

Tourism

ProMobile Bulgaria

Autoverhuurdiensten van topkwaliteit tegen discountprijzen e dynamische onderneming ProMobile Bulgaria startte ongeveer drie jaar geleden met haar autoverhuuractiviteiten en wist in die korte tijd al een trouw klantenbestand van individuele reizigers en ondernemingen te vergaren. ProMobile CarRent biedt dan ook een service van wereldklasse, een uitgebreid aanbod aan nieuwe voertuigen en een professionele dienstverlening aan. De onderneming werkt bovendien ook samen met de Britse kamer van koophandel, de Bulgaars-Duitse

D

handelsvereniging, de Holland Business Club en andere internationale organisaties en heeft daarnaast ook tal van samenwerkingsovereenkomsten met plaatselijke hotels.

Atanas Genov eigenaar

onze klanten aan om hen daar op te pikken,” aldus Josefina Jossifova. Daarnaast weet de onderneming ook klanten te overtuigen door haar persoonlijke service, haar efficiënt onlinereservatiesysteem, haar omvangrijke verzekeringsdekking en haar uitgebreid aanbod aan huur- of leasewagens. “We bieden dan ook net hetzelfde aan als de grote ondernemingen,” aldus nog Josefina Jossifova. Wat de toekomst betreft, streeft CarRent ernaar om haar vloot verder uit te breiden en tegen de zomer van 2007 ook een aantal nieuwe vestigingen te openen. Op dit ogenblik is de onderneming actief in Sofia en Bourgas en overweegt ze om een agentschap in Varna te openen.

Josefina Jossifova, directeur, vertelt ons

Met haar activiteiten levert CarRent ten slotte ook een belangrijke bijdrage aan de promotie van het toerisme naar Bulgarije. Zo geeft CarRent bv. gedetailleerde informatie over het rijden in Bulgarije mee aan reizigers die het land voor het eerst

dat de meeste klanten van de onderneming uit Europa afkomstig zijn en dat CarRent zelf erg veel ervaring heeft met het verzorgen

bezoeken. “Dat is onze manier om mensen zich veiliger en comfortabeler te laten voelen om naar Bulgarije te komen,” vertelt Josefina Jossifova ons en voegt daar nog aan toe: “Bulgarije was

van de dienstverlening waar Europese reizigers naar op zoek zijn. “Zelf,” zegt ze, “heb ik voor Hertz en Europcar gewerkt. Beide on-

vroeger een echte toeristische trekpleister en er is geen enkele reden waarom dat in de toekomst niet opnieuw het geval zou kunnen zijn.”

dernemingen gebruiken we ook als benchmark voor onze eigen onderneming. Ik weet dan ook wat klanten willen wanneer ze een

wagen huren en dat is dan ook de reden waarom we alleen nieuwe wagens aanbieden.”

Top-quality car-rental services at discount prices Dynamic firm ProMobile Bulgaria created its car-rental divi-

Daarbij slaagt CarRent erin om concurrerend te blijven door dezelfde diensten als beter bekende ondernemingen aan te bieden, maar dan wel tegen erg aantrekkelijke prijzen die doorgaans 20 tot 30% lager liggen dan die van haar grote internationale concurrenten. “We kunnen het ons immers veroorloven om goedkoper te zijn dan internationale ondernemingen, omdat zij heel wat meer moeten betalen voor hun naam en vestigingen, bv. om aanwezig te kunnen zijn op de luchthaven. Zelf bevinden we ons op ongeveer 5 minuten van de luchthaven en bieden we

sion three years ago and has already developed a loyal following among individual travellers and corporate clients. ProMobile CarRent offers world-class service, an extensive fleet of new vehicles and professional staff. The company works with the British Chamber of Commerce, the Bulgarian-Germany Commercial Association, the Holland Business Club and other international organisations, and also partners with local hotels. Josefina Jossifova, director, explains that most of the company’s clients are from Europe, and that CarRent is very experienced at providing European travellers with the services they demand. She says, “I have worked for Hertz and Europcar, and we benchmark against them. I know what clients want when renting a car, and that is why we offer only new cars.” CarRent stays competitive through providing the same services as better known firms but at very attractive prices, generally 20 to 30% less than those of the big-name international companies. As Josefina Jossifova explains, “We can allow ourselves to be cheaper than international companies because they have to pay a lot more for their name and locations, such as being present at the airport. We are five minutes away from the airport and we can meet our clients there.”

48 - Bulgaria

The company also attracts clients through its personalised service, efficient online reservations system, comprehensive insurance coverage and choice of rental or lease vehicles. “We don’t offer

CarRent is playing an important role in promoting Bulgaria’s tourism industry. For travellers who are making their first visit to the country, for example, CarRent provides detailed instructions

anything less than the big companies do,” Josefina Jossifova says. As for the future, CarRent aims to expand its fleet and to open

about driving in Bulgaria. “This is our way of helping people feel safer, more comfortable, and not afraid to come to Bulgaria,” Josefina Jossifova says, adding, “Bulgaria was a top tourism des-

new locations by summer 2007. At present, the company operates in Sofia and Bourgas and is considering opening an agency in Varna.

tination in the past, and there is no reason it will not be one again in the future.”

Bulgaria - 49

Tourism

Sofia Auto

One-stop-shop autofirma biedt alle merken ofia Auto heeft een uitstekende reputatie opgebouwd dankzij een ruim aanbod aan betrouwbare autoservices. Het is een van de topdealers van General Motors voertuigen in Zuidoost-Europa en de eerste Bulgaarse autofirma met meerdere merken. Het aanbod van de firma omvat verkoop en afstelling van nieuwe en tweedehandswagens en vrachtwagens, autoverhuur, dienst na verkoop, leasing, verzekering, jaarlijks onderhoud en verkoop van onderdelen en accessoires. Sofia Auto levert ook voertuigen voor speciaal transport, zoals koelwagens, ziekenwagens en gepantserde voertuigen. De firma kan een

S

multi-brand auto company in Bulgaria. Its services include sales and tuning of used as well as new cars and trucks, car rental, after-sales support, leasing, insurance, annual checkups, sales of used as well as new cars and trucks, and sales of parts and accessories. Sofia Auto can also provide specialised vehicles, including refrigerated trucks, ambulances and armored vehicles. The com-

jaarlijkse groei van 50% voorleggen. Iliyan Popov, voorzitter van de raad van bestuur, zegt: “Ons kernprincipe is

pany has been growing by 50% per year. Iliyan Popov, chairman of board of directors, explains, “Our guiding principle is to offer a comprehensive set of services 24/7 to each and every client, for any type or brand of vehicle. We are

dat we een ruime waaier aan services bieden, de klok rond, aan elke klant en

a one-stop shop that focuses on satisfying our clients.” Having achieved success in Sofia and Blagoevgrad, Sofia Auto is planning

voor elk merk of type. Wij zijn een onestop shop die zich richt op klantentevredenheid.” Na het succes van de vesti-

to open branches in Plovdiv and Varna and to expand its imports of luxury vehicles. Sofia Auto has a 14,000 sq m service center in Sofia where it

gingen in Sofia en Blagoevgrad, is Sofia Auto nu van plan om uit te breiden naar Plovdiv en Varna en om meer

can handle repairs on up to 50 vehicles at a time, it owns a large parts and accessories warehouse, and has established partnerships with parts dealers throughout the world so that it can al-

luxevoertuigen te gaan importeren.

ways acquire parts as quickly as possible. “Our policy has always been to service any type of vehicle, including Mercedes, BMW, Peugeot, VW, Toyota, etc.,” Iliyan Popov says.

Iliyan Popov en Mihail Georgiev partners en eigenaars

2

Sofia Auto heeft een autowerkplaats van 14.000 m in Sofia waar ze tot 50 voertuigen ter zelfdertijd kan repareren. De firma bezit ook een grote opslagplaats voor onderdelen en accessoires

The company, which began with a staff of 40 and now has 250 employees, stresses staff training and has adopted an inter-

en heeft vennootschappen met onderdelenleveranciers wereld-

nationally certified management system. Iliyan Popov welcomes

wijd, waardoor ze zeer snel de hand kan leggen op onderdelen. Iliyan Popov: “Wij maken er een erezaak van dat we alle voertuigtypes, zoals Mercedes, BMW, Peugeot, VW, Toyota, etc. kunnen onderhouden en herstellen.” De firma begon met 40 werknemers maar heeft ondertussen 250 mensen in dienst. De nadruk ligt op personeelstraining en er is nu ook een gecertificeerd managementsysteem. Iliyan Popov staat open voor vennootschappen met Europese bedrijven voor wat betreft trainingsprogramma’s, milieubeleid, introductie van

partnerships with European companies, for example concerning training programs, environmental protection, introduction of new technologies, etc. Sofia Auto has positioned itself as an ideal partner for European companies and individual investors in Bulgaria. Iliyan Popov concludes, “We aim to be a reliable partner to any client, large or small. We welcome investors to Bulgaria. If they come here, they will like what they see and they will be happy with what they see.”

nieuwe technologieën, etc. Sofia Auto is een ideale partner voor Europese bedrijven en individuele investeerders in Bulgarije. Iliyan Popov besluit: “We willen een betrouwbare partner zijn voor al onze klanten. We verwelkomen investeerders in Bulgarije. Wie wil investeren, zal onder de indruk zijn van het potentieel dat we bieden en zal achteraf geen spijt hebben van zijn beslissing!”

One-stop-shop auto firm services all brands

S

ofia Auto has established a name for itself thanks to its wide range of reliable auto services. It is one of the top dealers of General Motors vehicles in southeastern Europe and the first

50 - Bulgaria

1517 Sofia, 239 'Botevgradsko shosse' Blvd. Tel.: +359 2 816 36 36 - Email: [email protected] 1715 Sofia, 'Mladost' IV, Business Park Sofia, Building 11A Tel.: +359 2 489 91 91 Email: [email protected] 2700 Blagoevgrad 61, Vasil Levski St. Tel.: +359 73 889 30 00, Email: [email protected] www.sofiaauto.bg

Moto-Pfohe

Lokale autofirma biedt one-stop-shop diensten oto-Pfohe werd 16 jaar geleden opgericht en is gestaag gegroeid. Op dit moment is de firma een grote speler in haar sector in Bulgarije. Moto-Pfohe heeft nu 500 werknemers en is de officiële verdeler van een aantal topmerken zoals Ford, Jaguar, Land Rover en Volvo. Ze is in handen van een onderneming uit Hamburg maar heeft volledige autonomie in Bulgarije dankzij het inzicht in en ervaring met de lokale markt. “Voor de vier merken die we vertegenwoordigen, doen we de promotie, productlanceringen, selecteren en trainen we de dealers en controleren we hun kwali-

M

Local auto firm provides one-stopshop services

M

teitsniveau,” zegt Dimo Nikolov, algemeen directeur. Hij voegt eraan toe dat Moto-Pfohe een van de beste verkoopcijfers van Ford voertuigen kan voorleggen in heel Europa.

oto-Pfohe, founded 16 years ago, has grown steadily to become a leader in its sector in Bulgaria. The company, which now employs a staff of 500, is the official representative for a number of top car brands, including Ford, Jaguar, Land Rover and Volvo. Moto-Pfohe is owned by a firm in Hamburg but has complete autonomy in Bulgaria, building on its in-depth understan-

De firma heeft een kantorennetwerk in

ding of the local market. “For the four brands we represent, we handle promotion and product launches as well as selecting, trai-

heel Bulgarije, onder andere in de grootste acht steden. Verder biedt Moto-Pfohe ook verzekeringen, financiering en autoverhuur

ning and monitoring the standards of dealers,” explains Dimo Nikolov, managing director. He adds that Moto-Pfohe’s sales of Ford vehicles are among the highest in Europe.

aan om de klanten een ruim dienstenpakket te kunnen bieden. “Wij zijn een onestop shop,” aldus Dimo Nikolov.

The company has built up a network of branches throughout the country, including in Bulgaria’s eight largest cities, and has

Deze diensten geven Moto-Pfohe zelfs een streepje voor op de concurrentie. “Er is

also created its own insurance brokerage, financing and rental-car operations to provide a complete range of services for its clients. “We are a one-stop shop,” Dimo Nikolov points out.

Dimo Nikolov algemeen directeur

veel concurrentie op de Bulgaarse automarkt. Daarom is klantentevredenheid zo belangrijk voor ons: die helpt ons om het

In fact, customer service helps distinguish Moto-Pfohe from its

verschil te maken. Klanten verwachten steeds meer, en wij

competitors. “The car business in Bulgaria is very competitive,

kunnen voldoen aan die verwachtingen,” zegt Dimo Nikolo.

and we are focusing on providing customer satisfaction to help us stand out from the rest. Customers’ expectations are growing and we are keeping up with those expectations,” Dimo Nikolov says.

Moto-Pfohe steunt de Bulgaarse nationale voetbalcompetitie, het Olympische comité, de nationale opera en het nationale theater. Moto-Pfohe zet zich ook in voor de lokale gemeenschap en is heel positief over de toekomst van het land. “Er is een enorm zakenpotentieel in Bulgarije en wij zijn een betrouwbare partner voor buitenlandse ondernemingen en voor Bulgaarse partners,” besluit Dimo Nikolov.

A supporter of Bulgaria’s national football league, Olympic Games committee, national opera and national theatre, MotoPfohe is committed to the local community and is very positive about Bulgaria’s future. “There is huge potential for doing business in Bulgaria, and we are a reliable partner for foreign companies and individuals here,” Dimo Nikolov concludes.

Moto-Pfohe wil in de toekomst de financierings- en back-officediensten, autoverhuur, hersteldiensten en verkooppunten uitbreiden. Dimo Nikolov ziet het zo: “MotoPfohe is een toonbeeld van het potentieel van de Bulgaarse economie.”

As for the future, Moto-Pfohe plans to expand its financial services, back-office services, car-rental operation and workshop services as well as its network of outlets. As Dimo Nikolov points out, “Moto-Pfohe is a positive example of Bulgaria’s potential.”

Bulgaria - 51

BULGARIA. Brussels Press. supplement distributed with

Recommend Documents