Sectoraal Examenprofiel
Zorg, Welzijn en Sport
Sector:
GDW(S)
Status:
Vastgesteld
Vaststellingsdatum: 30 mei 2011
Het onderstaande sectorale examenprofiel is geldig voor de volgende crebonummers/kwalificatiedossiers: Crebonummer
Kwalificatiedossier
92640
Helpende Zorg en Welzijn
93500
Onderwijsassistent
92650
Maatschappelijke Zorg
92620
Pedagogisch werk
91370
Sociaal-cultureel werker
92670
Sociaal-maatschappelijk dienstverlener
90350
Praktijkopleider
91420
Zorghulp
95530
Verzorgende-IG
95520
MBO-Verpleegkundige
91310
Doktersassistent
91410
Tandartsassistent
91300
Apothekersassistent
95300
Sport- en bewegingsbegeleider
95280/95290
Sport- en bewegen Niveau 3/4
2
Thema 1 Betrokkenheid van het beroepenveld Het georganiseerde bedrijfsleven is op de volgende manieren betrokken bij de processen van examinering: Het MBO werkt de taken en verantwoordelijkheden van het beroepenveld uit (dit kunnen zowel regionale vertegenwoordigers van brancheorganisaties zijn als representatieve individuele instellingen). Hieronder zijn de verantwoordelijkheden en taken van het beroepenveld bij het examineringproces opgenomen: Adviserende Niet Betrokkenheid bedrijfsleven Mede Op basis van verantwoordelijk rol1 betrokken regionale afspraken Processen examinering Opstellen en vaststellen kaders Constructie van examens Vaststellen van examens x Uitvoeren van examens Beoordelen van examens x2 Vaststellen resultaten x Diplomeren Evalueren De constructeur en de vaststeller zijn niet dezelfde persoon.
x x x
x x
Toelichting: Vaststellen resultaten Bij geen overeenstemming in beoordeling tussen MBO en beroepenveld neemt de examencommissie een besluit, na de betrokkenen gehoord te hebben. Bij bezwaarprocedures, naar aanleiding van het besluit van de examencommissie, heeft het beroepenveld een gelijkwaardige inbreng, indien van toepassing. Voor definities van begrippen wordt verwezen naar de landelijke begrippenlijst. Voor een toelichting op processen wordt verwezen naar de procesarchitectuur. Het vaststellen van resultaten heeft uitsluitend betrekking op examinering in de BPV. Thema 2 Inhoud en dekking Onderwijs en georganiseerd bedrijfsleven hebben de volgende afspraken gemaakt over de inhoud & de dekking van de examinering en de afnamecondities waaronder de examinering plaatsvindt: De kerntaken worden geëxamineerd met een mix van beoordelingsinstrumenten. De examinering dekt de kerntaken, werkprocessen en competenties op het vereiste niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar. Dit wordt inzichtelijk gemaakt door het MBO in een overzicht (bv examenplan). Uitgangspunt hierbij is: Alle kerntaken en werkprocessen moeten beoordeeld zijn, waarbij kennis, vaardigheden en houding in samenhang beoordeeld worden De beoordelingswijze(n)/-instrumenten moeten met het regionale beroepenveld besproken worden De beroepsspecifieke onderdelen van Nederlands en rekenen (en Engels indien van toepassing) worden indien mogelijk geïntegreerd getoetst in de beroepscontext Zie tevens het toetsingskader van de Inspectie van Onderwijs. Onderwijs en beroepenveld hebben de intentie om te zoeken naar mogelijkheden om te komen tot gezamenlijke examenproducten. Examinering van het kwalificatiedossier uitsluitend in simulatie is niet toegestaan. De examinering van de kerntaken en werkprocessen vindt overwegend plaats in de beroepscontext3, bij voorkeur in de BPV. Tenminste de volgende kerntaken of werkprocessen worden in de beroepscontext4 geëxamineerd, (bij voorkeur in de beroepspraktijk): zie bijlage.
1
De adviseur kan gevraagd en ongevraagd advies geven; het MBO bepaalt wat er met het advies gedaan wordt. Voorlopig ligt de eindverantwoordelijkheid nog bij het MBO; in de toekomst kan, op basis van de uitwerking van de intentieverklaring, het beroepenveld een andere verantwoordelijkheid krijgen. 3 Onder beroepscontext wordt BPV of simulatie verstaan. 4 Onder beroepscontext wordt BPV of simulatie verstaan. 2
3
De examinering in de beroepscontext vindt plaats in de voor het kwalificatiedossier relevante beroepscontext (branche). Leidend principe: Hierbij gaat het om de essentiële kerntaken of werkprocessen die betrekking hebben op het primaire proces c.q. de directe relatie met de cliënt(en). In verband met het onderscheid tussen niveau 3 en 4 zijn op niveau 4 tevens aan het primaire proces gelieerde werkprocessen opgenomen.
Thema 3 Kwaliteitsontwikkeling en professionalisering Onderwijs en georganiseerd bedrijfsleven hebben de volgende afspraken gemaakt over de deskundigheid van betrokkenen bij de examinering: Beroepenveld en MBO zijn samen verantwoordelijk voor beschikbaarheid van voldoende deskundige beoordelaars. Het MBO heeft samen met het beroepenveld en Calibris een sectoraal competentieprofiel ontwikkeld voor kwalificerend beoordelaars in de BPV. Op regionaal niveau worden afspraken gemaakt tussen MBO en beroepenveld. Het streven is dat alle kwalificerend beoordelaars in de BPV voldoen aan dit profiel. De onderwijsinstelling heeft de cyclische kwaliteitsontwikkeling, het onderzoek, de evaluatie en de verbetering van de examinering als volgt geborgd: Op regionaal niveau worden over de borging van de cyclische kwaliteitsontwikkeling, onderzoek, evaluatie en verbetering van de examinering afspraken gemaakt tussen MBO en beroepenveld. De onderwijsinstelling heeft er als volgt voor gezorgd dat de processen van examinering eenduidig en begrijpelijk beschreven zijn en gecommuniceerd zijn met alle betrokkenen: Op regionaal niveau worden over de communicatie van de processen van examinering afspraken gemaakt tussen MBO en beroepenveld. Zie tevens procesarchitectuur voor beschrijving en toelichting examenprocessen.
4
Bijlage Verschillende werkgroepen in wisselende samenstelling, bestaande uit onderwijs-, werkgevers, en werknemerspartijen zijn o.l.v. de werkgroepleider en het kenniscentrum Calibris, bezig geweest om het examenprofiel voor de hierboven genoemde kwalificaties te ontwikkelen. Er is één examenprofiel voor Zorg, Welzijn en Sport ontstaan; alleen in thema 2 ten aanzien van de afnamecondities, blijken er verschillen te zitten tussen de kwalificaties. Deze verschillen in afspraken zijn in ‘toelichting thema 2’ opgenomen en vormen een onlosmakelijk geheel met dit examenprofiel. Toelichting en aandachtspunten bij het lezen: Een landelijke begrippenlijst examinering wordt door de landelijke projectgroep met inbreng vanuit alle sectoren tot stand gebracht en is derhalve geen specifieke sectorale aangelegenheid. Het examenprofiel richt zich alleen op de onderwerpen binnen de reikwijdte van het format van het examenprofiel; dit betekent dat een aantal vraagstukken die niet primair onder de 3 thema’s vallen, inmiddels elders geadresseerd zijn of worden. Dit examenprofiel wordt gezien als startpunt van een verdergaande en nauwere samenwerking ten aanzien van examinering tussen werkgeverspartijen, onderwijs en KBB, met name ten aanzien van examenproducten. Hierover worden nadere procesafspraken gemaakt. Deze ontwikkeling maakt dat de invulling van rolverdelingen in de context van dit examenprofiel in de toekomst kan gaan verschuiven. Zowel het onderwijsveld als ook vanuit sociale partners geven aan dat het examenprofiel niet mag leiden tot verdere werklast dan wel financiële verzwaring voor beide partijen. Via het landelijk project examenprofiel, als ook via het BoZ convenant, wordt hiertoe verder samen opgetrokken in het agenderen, dan wel adresseren van dit punt van belang. De afspraken van dit examenprofiel passen binnen de inspectiestandaarden zoals die gelden voor het mbo. Zie voor deze standaarden: www.cfi.nl of www.onderwijsinspectie.nl. Deze betreffen: 1. Vertrouwen van het beroepenveld 2. Deskundigheid 3. Exameninhoud; Dekkingsgraad en cesuur 4. Exameninstrumenten; Informatie deelnemer, afnamecondities en beoordelingsvoorschrift 5. Examenprocessen; Afname, beoordeling, Diplomering en/of certificering 6. Borging examenkwaliteit 7. Naleving wettelijke vereisten m.b.t. informatie over het examen en de commissie van beroep examens De volgende actoren kunnen, afhankelijk van de regio, worden betrokken bij examinering, waarbij gestreefd wordt naar zo groot mogelijk draagvlak: Vertegenwoordigers van georganiseerde beroepenveld Vertegenwoordigers van regionale beroepenveld Opleidingscoördinatoren Praktijkleermeesters/praktijkopleiders enz. Toelichting thema 2 Hieronder zijn de specifieke afspraken uit thema 2 per kwalificatie opgenomen. De volgende kerntaken of werkprocessen worden ten minste in de beroepscontext geëxamineerd (bij voorkeur in de beroepspraktijk). Onderwijsassistent (93500) Kerntaak 1: Assisteren bij het uitvoeren van onderdelen van het primaire proces. 5
Helpende Zorg en Welzijn (92640) Werkproces 1.2 Ondersteunt bij huishouden en de woon- of verblijfsomgeving of opvangsituatie Werkproces 1.3 Ondersteunt bij persoonlijke verzorging/ADL Werkproces 1.4 Ondersteunt bij (sociale) activiteiten en recreëren Werkproces 1.5 Handelt in onvoorziene situaties Medewerker Maatschappelijke zorg (92650) Kerntaak 2: Bieden van ondersteunende, activerende begeleiding en zorg Persoonlijk begeleider Gehandicaptenzorg (92661) Kerntaak 2: Bieden van ondersteunende, activerende begeleiding en zorg Werkproces 3.4 Voert coördinerende taken uit Werkproces 3.5 Voert beheertaken uit Persoonlijk begeleider Specifieke doelgroepen (92662 ) Kerntaak 2: Bieden van ondersteunende, activerende begeleiding en zorg Werkproces 3.4 Voert coördinerende taken uit Pedagogisch medewerker 3 kinderopvang (92620) Kerntaak 2: Opvoeden en ontwikkelen van het kind/de jongere Gespecialiseerd pedagogisch medewerker 4 kinderopvang (92632) Kerntaak 2: Opvoeden en ontwikkelen van het kind/de jongere Werkproces 3.4 Voert coördinerende taken uit Werkproces 3.5 Onderhoudt een netwerk Werkproces 3.6 Voert beleidsmatige taken uit Werkproces 3.7 Voert beheertaken uit Pedagogisch medewerker 4 jeugdzorg (92631) Kerntaak 2:Opvoeden en ontwikkelen van het kind/de jongere Sociaal-cultureel werker (91370) Kerntaak 2:Uitvoeren van projecten en activiteiten Werkproces 3.3 Voert coördinerende taken uit Werkproces 3.4 Voert beleidsmatige taken uit Werkproces 3.5 Voert beheertaken uit Sociaal-maatschappelijk dienstverlener (92670) Kerntaak 2: Ondersteunen van de cliënt(en) Werkproces 3.4 Verricht administratieve werkzaamheden en beheert dossiers Praktijkopleider (90350) Kerntaak 2: Organiseren, coördineren en bewaken van het leertraject van de deelnemer Kerntaak 3: Ondersteunen van de werkbegeleiders bij hun BPV-taken Zorghulp (91420) Werkproces 1.2 Assisteert bij huishouden en wonen Werkproces 1.3 Assisteert bij dagelijkse bezigheden Verzorgende-IG (95530) Werkproces 1.1 Stelt (mede) het zorgplan op Werkproces 1.2 Biedt persoonlijke verzorging en observeert gezondheid en welbevinden Werkproces 1.3 Voert verpleegtechnische handelingen uit Werkproces 1.4 Voert partusassistentie uit (alleen brancheverbijzondering Kraamzorg) Werkproces 1.5 Begeleidt een zorgvrager 6
Werkproces 1.6 Begeleidt een groep zorgvragers (niet voor brancheverbijzondering Kraamzorg) Werkproces 1.7 Ondersteunt bij wonen en huishouden Werkproces 1.8 Geeft voorlichting, advies en instructie MBO-Verpleegkundige (95520) Werkproces 1.1 Stelt verpleegkundige diagnose en stelt het verpleegplan op Werkproces 1.2 Biedt persoonlijke verzorging, observeert en monitort gezondheid en welbevinden Werkproces 1.3 Voert verpleegtechnische handelingen uit Werkproces 1.4 Begeleidt een zorgvrager Werkproces 1.5 Begeleidt een groep zorgvragers (niet voor brancheverbijzondering ziekenhuizen) Werkproces 1.6 Geeft voorlichting, advies en instructie Werkproces 1.8 Coördineert de zorgverlening Doktersassistent (91310) Kerntaak 1: Zorg dragen voor intake, voorlichting en advies Kerntaak 2: Bijdragen aan medische zorg Tandartsassistent (91410) Kerntaak 1: Zorg dragen voor intake, voorlichting en advies Kerntaak 2: Bijdragen aan tandheelkundige zorg Apothekersassistent (91300) Kerntaak 1: Bieden van farmaceutische patiëntenzorg Werkproces 3.3 Voert beheertaken uit Sport- en bewegingsbegeleider (95300) Werkproces 1.3 Begeleidt SB-deelnemers Werkproces 1.4 Voert (delen van) SB-activiteiten uit Werkproces 1.5 Houdt toezicht bij SB-activiteiten Werkproces 2.3 Verricht onderhoudstaken Werkproces 2.5 Neemt deel aan intern overleg Sport- en bewegen Niveau 3 /4 (containernummer: 95280 en 95290) SB leider (95280) SB coördinator (95290) SB coördinator/Agoog (95291) SB coördinator/ BOS (95292) SB coördinator/Operationeel manager (95293) SB coördinator/trainercoach (95294) Werkproces 1.3 Voert SB-activiteiten uit Werkproces 1.4 Coacht en begeleidt SB-deelnemers Werkproces 2.3 Voert een wedstrijd, toernooi of evenement uit Werkproces 3.1 Stemt de werkzaamheden af Werkproces 3.3 Verricht beheer- en onderhoudstaken Werkproces 3.5 Onderhoudt contacten met relevante personen en organisaties Werkproces 3.8 Voert beleidsmatige taken uit Werkproces 3.9 Evalueert de (SB-)werkzaamheden Kerntaak 4: Coördineren en uitvoeren van SB-projecten Kerntaak 5: Aanbieden van SB-activiteiten aan specifieke (groepen) SB-deelnemers Werkproces 6.1 Geeft leiding aan personeel Werkproces 6.2 Beheert accommodatie en faciliteiten
7