SCHOOLPLAN Gymnasium Juvenaat 2014 - 2018
Hoofdstuk: Inhoudsopgave
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
1
Inhoudsopgave Inhoudsopgave .................................................................................................................................. 2 Voorwoord .......................................................................................................................................... 4 Het Gymnasium Juvenaat............................................................................................................... 5 Karakterisering van de school ............................................................................................................. 5
SKVOBe.o. ............................................................................................................................................ 7 Ontwikkelingen ................................................................................................................................. 9 Landelijke ontwikkelingen ................................................................................................................... 9 Regionale ontwikkelingen ................................................................................................................. 10 Interne ontwikkelingen ...................................................................................................................... 10
SWOT-analyse Gymnasium Juvenaat ...................................................................................... 12 Onderwijskundig beleid .............................................................................................................. 15 Inleiding ............................................................................................................................................. 15 De school als inspirerende leeromgeving .......................................................................................... 15 Kansen bieden op gymnasiaal onderwijs in deze regio ..................................................................... 17 Lessentabel / z-band / kwt-uren ........................................................................................................ 17 Het zorgprofiel van het Gymnasium Juvenaat .................................................................................. 18 Een lerende organisatie ..................................................................................................................... 18 Verantwoordelijkheid nemen, verantwoording afleggen ................................................................. 18 Klassieke talen en cultuur .................................................................................................................. 19
Personeel en organisatie ............................................................................................................ 20
Kwaliteitsbeleid ............................................................................................................................. 23 Inleiding ............................................................................................................................................. 23 Interne kwaliteitszorg ........................................................................................................................ 23 Kwaliteitszorg via input van externen .............................................................................................. 23
Communicatie en participatie: pijlers voor onderwijskwaliteit .................................. 25 Inleiding ............................................................................................................................................. 25 Communicatie.................................................................................................................................... 25
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
Hoofdstuk: Inhoudsopgave
Inleiding ............................................................................................................................................. 20 Werken in afdelingen ........................................................................................................................ 20 Gesprekscyclus................................................................................................................................... 20 Scholing ............................................................................................................................................. 20 Taakbeleid ......................................................................................................................................... 21 Functiemix ......................................................................................................................................... 21 Werving en selectie van nieuw personeel ......................................................................................... 21 Nieuw benoemde docenten op het Gymnasium Juvenaat ................................................................ 21 Financiën ........................................................................................................................................... 22 Formatiebeleid .................................................................................................................................. 22 Gebouw en infrastructuur ................................................................................................................. 22
2
Participatie ........................................................................................................................................ 26
Bijlage 1: activiteitenmatrix ...................................................................................................... 27
Hoofdstuk:
Bijlage 2: Schoolgegevens ........................................................................................................... 31
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
3
Voorwoord Homeros laat Odysseus na zijn overwinning in de Trojaanse oorlog tien jaar zwerven vooraleer hij terugkeert op Ithaka en zijn geliefde Penelope in de armen kan nemen. Volgens verschillende interpretaties staat de reis van Odysseus symbool voor de zoektocht van de mens naar zichzelf. Het lijkt een beetje op de eerste vraag van de oude catechismus waartoe zijn wij op aarde? Op die vraag zijn in de loop der tijden verschillende antwoorden gegeven. Met deze twee reverences aan de wortels van onze school – klassieke oudheid en katholieke traditie – wordt dit schoolplan 2014-2018 van het Gymnasium Juvenaat ingeleid. Het schoolplan wil antwoord geven op de vraag wie wij zijn en vooral welke weg wij gaan, uitgedrukt in twee klassieke uitspraken γνωϑι σεαυτόν – ken u zelf – en quo vadis – waar ga je heen. Als basis dienen de strategische uitspraken die de Bestuursraad van de SKVOB e.o. recent heeft gedaan als voorbereiding op het Strategisch Beleidsplan 2014-2018 en het identiteitsbewijs van het Gymnasium Juvenaat zoals dat in 2011 is opgesteld. Na een verkenning van de omgevingsfactoren en een analyse van onze eigen mogelijkheden en onmogelijkheden, onze uitdagingen en risico’s worden de aandachtsgebieden onderwijs, personeel en organisatie, kwaliteit en communicatie en participatie beschreven en worden telkens keuzes gemaakt. Het schoolplan sluit af met een activiteitenmatrix waarin de hiervoor genoemde keuzes in de tijd worden uitgezet. Met dit schoolplan 2014-2018 en vooral met de realisering ervan hopen wij bij te dragen aan het motto van de school cogita corde, conduce mundum – denk met je hart, leid de wereld.
Hoofdstuk: Voorwoord
Geert A.M. Derkse BA, BEd rector van het Gymnasium Juvenaat
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
4
Het Gymnasium Juvenaat Het Gymnasium Juvenaat biedt in een kleinschalige omgeving categoriaal gymnasiale vorming aan alle leerlingen uit de regio Bergen op Zoom. De school telt zo’n 460 leerlingen en 60 personeelsleden. De Stichting Katholiek Voortgezet Onderwijs in Breda en omgeving (SKVOB e.o.) vormt het bevoegd gezag (het bestuur) van de school. De zusterscholen van het Gymnasium Juvenaat zijn gevestigd in Breda en directe omgeving. Na de start in 1900 in de binnenstad van Bergen op Zoom als kleinseminarie van de Congregatie van de Priesters van het Heilig Hart werd het Juvenaat in 1953 officieel erkend als gymnasium. Tegenwoordig is de school gehuisvest in een modern gebouw aan de Pater Dehonlaan dat sinds de bouw in 1988 nog tweemaal uitgebreid is.
Karakterisering van de school Het Gymnasium Juvenaat is een katholieke school waar leerlingen gedegen onderwijs volgen geschoeid op een moderne leest. Het onderwijs op het Gymnasium Juvenaat richt zich op leerlingen met talent en verantwoordelijkheid. Het Gymnasium Juvenaat ziet het als haar taak om leerlingen niet alleen cognitief beter te maken, maar hen ook te helpen om te gaan met de verantwoordelijkheid die hun talent met zich meebrengt. Op het Gymnasium Juvenaat volgen alle leerlingen gymnasium: vwo met Latijn en/of Grieks. De leerlingen zijn aan elkaar gewaagd en stimuleren elkaar. Het Gymnasium Juvenaat biedt uitdagingen en kansen aan op zowel cognitief, cultureel en sociaal gebied. Het Gymnasium Juvenaat is een kleinschalige gemeenschap, waarin docenten en leerlingen elkaar gemakkelijk weten te vinden. Het Gymnasium Juvenaat vervult een regiofunctie; het dichtstbijzijnde categoriaal gymnasium is te vinden in Breda, waar er in Zeeland geen enkel categoriaal gymnasium is.
Belofte/visie Het motto van het Gymnasium Juvenaat luidt: Cogita corde, conduce mundum – denk met je hart, leid de wereld
De school leert leerlingen samen met anderen het verschil te maken. De school leert leerlingen leiding te nemen over de eigen persoonlijke ontwikkeling. Leerlingen zien de kansen om met hun talenten het verschil te maken in de samenleving en leren deze kansen te benutten. Leerlingen van het Gymnasium Juvenaat verdienen hun sporen en laten hun sporen na.
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
Hoofdstuk: Het Gymnasium Juvenaat
Dit motto komt naar voren in de belofte die de school doet:
5
Kernwaarden Op het Gymnasium Juvenaat wordt leerlingen geleerd om te staan voor wie ze zijn en op te komen voor waar zij in geloven. Soms is er moed voor nodig om de veiligheid van het vertrouwde los te laten en voorop te lopen, ook als niemand je nog volgt. Juist dan komt de leerling tot de ontdekking dat een afwijkende mening het begin kan zijn van een nieuw inzicht. Deze verschillen worden gekoesterd en er wordt voor gezorgd dat verschillen geen tegenstellingen worden maar aanvullingen. Elk persoonlijk talent krijgt de ruimte zonder dat de norm van één de belemmering van de ander wordt. Op het Gymnasium Juvenaat leren de leerlingen dat zij, de docenten en de school alle onderdeel zijn van de maatschappij en dat zij daar dus gezamenlijk verantwoordelijkheid voor leren dragen. Daarvoor is het nodig het beste uit elkaar en zichzelf te halen en talenten maximaal te benutten. Leerlingen hoeven niet op hun tenen te lopen, maar wordt wel geleerd boven zichzelf uit te stijgen. Zo leren leerlingen samen met anderen het verschil te maken door de regisseur te worden van hun persoonlijke ontwikkeling. Tijdens dit hele traject spelen de navolgende kernwaarden een belangrijke rol zowel binnen, als buiten het reguliere lesprogramma.
Hoofdstuk: Het Gymnasium Juvenaat
Onverschrokken: Juvenaters zijn mensen met moed. Moed om te staan voor wie je zelf bent en te staan voor datgene waar je in gelooft. Moed om op te staan als je hart je dat ingeeft. Baanbrekend: Soms is het nodig dat een nieuw inzicht alles op zijn kop zet. Op het Gymnasium Juvenaat wordt dat begrepen en worden dergelijke momenten op gezette tijden opgezocht. Opeens blijkt het middelpunt van het heelal anders dan gedacht. Onderscheidend: Een veelheid van invalshoeken zorgt voor een compleet beeld. Alleen als alle facetten verschillend georiënteerd zijn schittert een diamant. En een afwijkende visie kan het begin zijn van een veelbelovend nieuw pad. Betrokken: De leerlingen en personeelsleden van het Gymnasium Juvenaat zijn actief betrokken bij elkaar, bij de school en bij de maatschappij. Binnen het Gymnasium Juvenaat is er nooit een reden om niet te delen van je talent en je kracht. Uitmuntend: Op het Gymnasium Juvenaat is voldoende geen maatstaf. Pas het volledig benutten van alle potentie stemt tot tevredenheid. Dat betekent dat leerlingen uitgedaagd worden het beste uit zichzelf te halen en leren alle potentie in materie of anderen te zien.
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
6
SKVOBe.o. De strategische uitspraken die de Bestuursraad van de SKVOB e.o. recent heeft gedaan als voorbereiding op het Strategisch Beleidsplan 2014-2018 geven de kaders aan waarbinnen de missie en visie van het Gymnasium Juvenaat geformuleerd worden. In dit Strategisch Beleidsplan heeft de SKVOB e.o. haar uitgangspunt als volgt verwoord: Samen organiseren en geven we onderwijs aan leerlingen die het verschil gaan maken. De basisfilosofie van de SKVOB e.o. is: organiseren vanuit vertrouwen in vrijheid. Daardoor nemen mensen de verantwoordelijkheid en daarover legt men verantwoording af. De scholen van de SKVOB e.o. hebben zich voor de komende jaren de volgende vijf strategische opgaven gesteld: meer financiële ruimte creëren – slimmer innoveren met educatieve technologie – moderner personeelsbeleid voeren – krachtiger collectief leiderschap ontwikkelen – betere samenwerking met de omgeving. Meer financiële ruimte De SKVOB e.o. heeft zich tot doel gesteld toe te groeien naar een organisatie met minder management en naar een verbeterde kwaliteit en een hogere kwantiteit van het middenkader. Zij wil zich pro-actief opstellen door op voorhand te bedenken wat te doen als er meer moet met minder. Slimmer innoveren met educatieve technologie (ET) Leerlingen worden voorbereid op hun digitale wereld: wat zijn de technische mogelijkheden. Ook worden zij begeleid in hun omgaan met de digitale wereld: welke regels en afspraken zijn er om onnodige risico’s te vermijden. Het onderwijsleerproces willen we organiseren rondom de leerlingen. Iedere leerling dient persoonlijke feedback te krijgen op zijn leren. Leren zal steeds minder plaats- en tijdgebonden gaan plaatsvinden.
Krachtiger collectief leiderschap Binnen de SKVOB e.o. kunnen we van elkaar leren via het intern scholingsinstituut: de Academie. Voor ad hoc problemen worden expertgroepen geformeerd op projectbasis. De leidinggevenden van de scholen van de stichting zullen periodiek intercollegiaal overleg voeren. In het kwaliteitszorgsysteem zal de externe audit beoordelingsgericht te zijn en de interne audit ontwikkelingsgericht. Betere samenwerking met de omgeving De SKVOB streeft naar een betere samenwerking zowel met ouders en leerlingen (als extra kwaliteitsinstrument), als met de onderwijsomgeving (PO tot WO, andere scholen en besturen (pro-
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
Hoofdstuk: SKVOBe.o.
Moderner personeelsbeleid Flexibilisering en professionalisering zijn belangrijke focuspunten binnen een moderner personeelsbeleid. Netwerken en ketenpartners nemen een prominentere plaats in: de scholen dienen zich meer extern te gaan richten en de samenleving dient meer de school in te komen.
7
Hoofdstuk: SKVOBe.o.
actief op innovatie), PABO, Lerarenopleiding en Universiteiten. Aandachtspunten zijn ook de contacten met het bedrijfsleven en de samenwerking met de ketenpartners in de leerlingenzorg.
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
8
Ontwikkelingen Landelijke ontwikkelingen De VO-raad en het ministerie van OCW hebben in het Bestuursakkoord 2012 – 20151 de gezamenlijke ambitie uitgesproken om de kwaliteit van het onderwijs te versterken en hogere prestaties van alle leerlingen te bevorderen. Die gezamenlijke ambitie laat zich als volgt samenvatten: 1. Leerlingen behalen goede prestaties op de kernvakken én worden breed gevormd. 2. Scholen werken systematisch aan het maximaliseren van prestaties van leerlingen, dat wil zeggen ze werken opbrengstgericht. 3. Leraren signaleren verschillen tussen leerlingen – niet alleen de gemiddelde leerlingen, maar ook de cognitief zwakkere en sterkere leerlingen – en gaan hier op een adequate wijze mee om. 4. Op scholen is sprake van een ambitieuze leercultuur waar excellentie wordt gestimuleerd en hoogbegaafdheid wordt ondersteund. 5. Op scholen is sprake van een lerende cultuur waarin het niet alleen draait om het leren van leerlingen, maar ook om het leren van leraren en schoolleiders. Goed HRM2-beleid is daarvoor een voorwaarde. Vanaf 1 augustus 2011 zijn er aangescherpte exameneisen3 voor het vo gefaseerd ingevoerd. De eerste twee eisen zijn inmiddels van kracht. Voor de kernvakken Nederlands, Engels en wiskunde mag maximaal één vijf behaald worden Het gemiddeld centraal examencijfer moet een 5,5 of hoger zijn Deelname aan de rekentoets is verplicht, het cijfer komt op de lijst te staan4, maar pas vanaf 2015 – 2016 zal de toets ook onderdeel zijn van de uitslagregeling De leerlingpopulatie op een gymnasium lijkt homogeen, maar kent ook een zekere mate van heterogeniteit. Van de populatie bestaat grofweg 20% uit deels hoogbegaafde (soms ook onderpresterende) leerlingen. De landelijke organisatie van categoriale gymnasia SHZG5 speelt in op het stimuleren van excellentie en het ondersteunen van hoogbegaafdheid door het ontwikkelen van een honoursprogramma6 waarin leerlingen gestimuleerd worden zich te ontwikkelen in zowel cognitieve vaardigheden als andere vaardigheden zoals samenwerken, projectmatig werken en onderzoek doen. Het honoursprogramma heeft mede ten doel plaatsing te garanderen bij decentrale selectie aan Universiteiten. Tevens maakt de SHZG zich sterk voor het toekennen van het predicaat ‘cum laude’ voor die leerlingen die het gymnasium met hoge cijfers afronden.
Zie Bestuursakkoord 2012-2015 VO- OCW. Convenant 2012-2015. Human Resource Management 3 Zie https://www.cve.nl/nieuws/20110728/aangescherpte_exameneisen _voortgezet_onderwijs 4 Stand van zaken dd 14-11-2013: Cijfer komt niet op de lijst te staan. Er komt een apart certificaat. 5 Stichting het Zelfstandig Gymnasium 6 Zie http://www.gymnasia.nl/uploads/files/conferenties-overige/HPG_de_basis.pdf 7 Rapport ‘ Samen leren: tieners en sociale media’ Stichting Mijn Kind Online en Kennisnet juli 2013.
Hoofdstuk: Ontwikkelingen
De huidige leerlingen groeien op in een digitale wereld. Zij hebben meer mogelijkheden om toegang tot informatie te krijgen die bovendien voortdurend up-to-date is. Onderzoek7 heeft uitgewezen dat
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
9
1 2
60% van de jongeren sociale media gebruikt voor school. Zij stellen elkaar vragen over het huiswerk, maken oefentoetsen of zoeken extra informatie op. Het onderwijs staat voor de uitdaging om het onderwijs beter en aantrekkelijker te maken. Educatieve technologie biedt goede mogelijkheden om dat te realiseren. Vanaf 2014 komt er een nieuw stelsel voor passend onderwijs. Dit verplicht scholen een passende onderwijsplek te bieden aan leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben
Regionale ontwikkelingen Aansluitend bij de landelijke ontwikkelingen rondom passend onderwijs vraagt het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Bergen op Zoom e.o. alle scholen in de regio hun zorgprofiel voor te leggen. Waar nog leemtes zijn in het dekkend systeem van ondersteuning dienen de scholen in onderling overleg deze op te vullen. Analyse van de basisschoolpopulatie laat zien dat er een krimp is in aantallen leerlingen. Tegelijkertijd is het verzorgingsgebied klein voor het aantal scholen. Er is een convenant gesloten waarin de bestuurders van de scholen en de gemeenten Bergen op Zoom, Steenbergen, Tholen en Woensdrecht de uitdagingen onderkennen en zich gezamenlijk verantwoordelijk verklaard hebben voor de aanpak van de onvermijdelijke krimp.
Interne ontwikkelingen In gesprekken met School aan Zet (SaZ)8 heeft het Gymnasium Juvenaat haar doelstelling bepaald: een lerende organisatie zijn. Een organisatie die in staat is het beste in elke leerling naar boven te halen en die zich continu verbetert om doelen te bereiken. Een organisatie die zich voortdurend vragen stelt zoals: ‘Hoe kunnen leraren omgaan met de niveauverschillen in hun klassen?’ Of: ‘Hoe kan de school efficiënt gebruikmaken van gegevens over leerlingprestaties?’, ‘Hoe begeleiden we startende leraren op een goede manier?‘, ‘Hoe is professionalisering te verbinden aan de leerbehoefte van de leraren en de schoolambities?’ In het Toezichtkader 2013 beschrijft de onderwijsinspectie hoe zij erop toeziet dat scholen voldoen aan de basiseisen voor kwaliteit en dat zij streven naar betere kwaliteit. Via onderlinge visitaties waarbij de activiteitenplannen en de evaluatie van deze plannen jaarlijks worden besproken, werken de scholen van de SKVOB e.o. aan een verbetering van het onderwijs. Vanuit de SHZG worden onderlinge visitaties van de zelfstandige gymnasia opgezet om zo een bijdrage te leveren aan de gymnasiale kwaliteiten van de scholen. Voor kwaliteitsmetingen maken we verder nog gebruik van de rapporten van Kwaliteitscholen9 op basis van de vragenlijsten uitgezet onder leerlingen, ouders en personeel.
School aan Zet staat scholen bij in hun ontwikkeling van goed naar beter en draagt zo bij verbetering van de onderwijskwaliteit. School aan Zet wordt uitgevoerd in opdracht van het ministerie van OCW. 9 www.kwaliteitscholen.nl
Hoofdstuk: Ontwikkelingen
De hedendaagse informatie- en communicatietechnologie biedt vele mogelijkheden voor onderwijsontwikkelingen. De technologie maakt het onderwijs flexibeler, maakt interactiemogelijk. In plaats van ict wordt in het onderwijs daarom de term educatieve technologie gebruikt. Zowel in vorm als inhoud biedt het gebruik van ET nieuwe mogelijkheden in de les. Wij zoeken naar manieren om leerlingen te helpen hun talenten te benutten. We willen door differentiatie in tempo, niveau,
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
10
8
leerstijl en lesstof én de leerlingen motiveren én ook de excellente leerlingen uitdagen. Een herbezinning op leermiddelen en didactiek is noodzakelijk in de snel veranderende it-omgeving. ET biedt mogelijkheden om leren meer tijd- en plaats-onafhankelijk te maken.
Hoofdstuk: Ontwikkelingen
Zo willen we recht doen aan de uitspraak in ons identiteitsbewijs: “ Je (de leerling) ziet kansen om met jouw talenten het verschil te maken in de samenleving. En … je benut ze.”
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
11
SWOT-analyse Gymnasium Juvenaat De vertaalslag van ambitie, visie en kernwaarden van het Gymnasium Juvenaat naar een activiteitenplan, kan niet zonder een duidelijk beeld van zaken die eerder genoemde ambities beïnvloeden. Aan de hand van een sterkte-zwakte-analyse wordt het kader gecreëerd waarbij invulling van ambities en voornemens plaats zouden moeten vinden.
Sterkten
Zwakten
kleinschalig en veilig door betrokkenheid en goede sociaalemotionele begeleiding krijgen leerlingen kansen goede voorbereiding op vervolgopleiding
het is de ambitie van de school de potentie van leerlingen en docenten te benutten
kwetsbaarheid door expertise bij één werknemer
gymnasiaal onderwijs is door alle extra’s en door de kleinschaligheid relatief duur onderwijs
interne communicatie
Bedreigingen
Kansen
uitbreiden zorg voor hoogbegaafden en goede leerlingen draagvlakken binnen de school vergroten passend onderwijs (lange termijn) ICT en social media enige categoriale gymnasium in de regio de lerende organisatie (leren van elkaar)
krimp in het aantal schoolverlaters met daarbij een hoge onderwijsdichtheid in Bergen op Zoom tekort aan gekwalificeerd personeel (niveau, bevoegdheid en didactische mogelijkheden, ICT en social media, passend onderwijs) beleid ministerie (financiële ruimte, schoolboeken, tegemoetkoming personele kosten, etc.) tegenvallende examenresultaten en relatief hoge uitstroom
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
Hoofdstuk: SWOT-analyse Gymnasium Juvenaat
onderwijsrendement bij aantal vakken gemiddeld of laag zowel pedagogisch-didactische aanpak als ambitieniveau van de docenten lopen sterk uiteen
12
Uit de SWOT-analyse vloeit een aantal opdrachten voort die de basis vormen voor het beleid van de komende jaren. Hoe stelt een sterkte ons in staat om een kans te benutten? De school heeft de ambitie en de potentie om goed onderwijs te bieden aan alle leerlingen in de regio met het juiste advies. Het kleinschalige karakter, de betrokkenheid en diversiteit van de medewerkers alsook de goede sociaal-emotionele begeleiding bieden mogelijkheden om de zorg voor hoogbegaafden en goede leerlingen verder uit te breiden. Het kleinschalige karakter, het kansen geven aan leerlingen en de goede sociaal-emotionele begeleiding en de veilige omgeving bieden kansen waar het gaat om het goed invullen en vormgeven van het passend onderwijs. Hierover valt in dit schoolplan meer te lezen binnen het onderdeel “Onderwijskundig beleid”. Hoe verhindert een zwakte ons om een kans te benutten? Het feit dat het onderwijsrendement gemiddeld of laag is voor een aantal vakken, zorgt ervoor dat een tweetal kansen mogelijk niet benut kan worden. Het passend onderwijs alsook de extra zorg voor hoogbegaafden en goede leerlingen komt in het gedrang wanneer de basis van de les nog onvoldoende is. Het verschil in ambitieniveau van het personeel en het feit dat expertise vaak bij één werknemer ligt, maakt het lastig om de kansen als bijvoorbeeld het ontwikkelen van ICT-mogelijkheden en ook het omgaan met ICT en social media te verzilveren. Binnen het onderdeel “Personeel en Organisatie” van dit schoolplan valt meer te lezen over mogelijkheden om bovenstaande zwaktes om te buigen.
Omdat het Gymnasium Juvenaat het enige categoriale gymnasium in de regio is, zou dit een mogelijkheid kunnen zijn om terugloop in leerlingenaantal door de krimp van het aantal basisschoolverlaters tegen te gaan. Mogelijkheden kunnen gezocht worden binnen Bergen op Zoom en omgeving, maar ook door het wervingsgebied te vergroten. Het specifieke karakter en het hoge niveau van onderwijs zijn dermate specifiek dat dit leerlingen moet kunnen blijven trekken. Binnen de medewerkers van het Gymnasium Juvenaat is er voldoende potentie aanwezig om van elkaar te kunnen leren waar het gaat om de didactische mogelijkheden. De onderlinge lesbezoeken en de afdelingsbijeenkomsten zijn hier een goed voorbeeld van. Het leren van elkaar en het werken in afdelingen valt terug te vinden onder “Personeel en Organisatie” en “Onderwijsbeleid”.
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
Hoofdstuk: SWOT-analyse Gymnasium Juvenaat
Hoe stelt een sterkte ons in staat om een bedreiging om te zetten in een kans?
13
Hoe verhindert een zwakte ons om een bedreiging af te weren?
Hoofdstuk: SWOT-analyse Gymnasium Juvenaat
Een aantal bedreigingen kunnen we, via scholing van het personeel bijvoorbeeld, ombuigen. Maar een aantal bedreigingen, zoals het landelijk beleid en de krimp in de regio, liggen minder in de invloedsfeer van de school. Met de beperkingen die dat oplevert, willen we als school de uitdaging aangaan om onze ambitie waar te maken: goed onderwijs bieden aan alle leerlingen in de regio met het juiste advies, ook binnen het nieuwe stelsel van passend onderwijs.
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
14
Onderwijskundig beleid Inleiding Op het Gymnasium Juvenaat worden leerlingen zowel kansen als ook uitdagingen geboden op cognitief, cultureel en sociaal gebied. Om dat te realiseren is een veilig, op leren gericht schoolklimaat nodig, waarin iedereen zichzelf kan zijn. Elk persoonlijk talent dient de ruimte te krijgen zonder dat de norm van de één de belemmering van de ander wordt. De lessen zullen zowel qua inhoud als ook pedagogisch / didactisch leerlingen er toe aan moeten zetten het beste uit zichzelf te halen. Ook in het aanbod buiten de lessen om biedt de school een inspirerende (leer)omgeving en vormt op die manier een wezenlijke bijdrage aan de persoonlijke ontplooiing en zo aan het realiseren van onze kernwaarden. Dat resulteert in de periode die dit schoolplan beslaat in een aantal aandachtspunten die hieronder beschreven worden. De secties van de school wordt gevraagd in hun vakwerkplannen actie 1.1 het onderwijskundig beleid te concretiseren: hoe denken zij vorm te geven aan kwaliteitsborging of aan differentiatie binnen de lessen? Welke kernverbeteringen gaan zij jaarlijks aanpakken actie 1.2? De school als inspirerende leeromgeving Om de belofte die de school doet in haar motto waar te maken, is de belangrijkste voorwaarde dat zij goed onderwijs aanbiedt. Een zo optimaal mogelijke vorm van onderwijs zien we als een mix van de bestaande, meer klassikale vormen met allerlei nieuwe vormen van leren. De docent moet daartoe naast het beschikken over vakkennis ook vaardig zijn in het toepassen van vele werkvormen. Hieronder beschrijven we welke accenten we de komende jaren leggen in ons onderwijs om te zorgen dat dit onderwijs via didactische en stofinhoudelijke keuzes een sterke prikkel vormt die leerlingen kan motiveren deel te nemen aan het leerproces.
“Vanaf het moment dat hij (de hedendaagse leerling) opstaat is hij in de weer met zijn smartphone. Zodra hij op school aankomt, moet hij het moderne ding weg doen om zich te kunnen concentreren op zijn schoolboeken. Eenmaal thuis stapt hij weer de 21e eeuw in en gaat online.”10 Het gebruik van ET leidt tot een meer activerende didactiek. Digitale leerhulpmiddelen leveren een toegevoegde waarde die het onderwijs eigentijds en interessanter maken voor leerlingen. Het werken met ET maakt het mogelijk de didactiek meer af te stemmen op de individuele leerling, leerlingen met elkaar in groepsverband makkelijker te laten samenwerken, en makkelijker werk van 10
Paul Rosenmöller in de Volkskrant dd 29-11-2013
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
Hoofdstuk: Onderwijskundig beleid
In alle klassen en alle leerjaren wordt een grote diversiteit ervaren. Op cognitief gebied zijn er grote verschillen tussen leerlingen. Ook qua motivatie en werkhouding lopen leerlingen sterk uiteen. Leerlingen geven aan dat zij behoefte hebben aan lessen die hen inspireren en waarin zij uitgedaagd worden. Docenten dienen daarom over een uitgebreider repertoire aan onderwijsvaardigheden te beschikken. Ter vergroting van het didactisch palet komt er een werkbijeenkomst ADSL (activerende didactiek en samenwerkend leren) actie 2.1. Via de afdelingen actie 2.2 en door onderling lesbezoek actie 2.3 willen we de ervaringen met activerende didactiek en samenwerkend leren borgen en verder uitbouwen.
15
leerlingen te gebruiken ter aanvulling op door de docent ingebracht lesmateriaal. Het didactisch principe van centrale en individuele aansturing kan veel dynamischer gebruikt worden. Een goed gevulde en heldere ELO11 actie 3.1 kan daar een forse bijdrage aan leveren, maar is slechts een middel om de regie in de klas ‘anders’ te voeren. De komende jaren zullen we docenten meer kennis moeten laten nemen van en vaardig moeten maken in het gebruik van geschikte digitale leerhulpmiddelen actie 3.2 . Daartoe behoort zeker ook digitaal toetsen actie 3.3. Tegelijkertijd moeten we de juiste balans zien te vinden tussen het meer traditionele onderwijs en de nieuwe onderwijsvormen. Vanaf 2005 hebben we, na de vernieuwingen in de Basisvorming, projecten georganiseerd om te komen tot meer samenhang in het onderwijs. Doel was ook de motivatie van leerlingen te verhogen en de samenwerking tussen leerlingen te verbeteren. Er is geëxperimenteerd met projectweken en projectdagen. Verschillende projectvormen zijn uitgeprobeerd met o.a. een toenemende zelfstandigheid van leerlingen. Een van de grote struikelblokken vormde steeds meer de organisatie van projectweken. De komende jaren gaan we gebruiken om onderzoek te doen naar de inhoudelijke en organisatorische aspecten van projecten actie 4.1. Wanneer we komen tot een positief besluit m.b.t. projecten, zal er aandacht geschonken moeten worden aan het ontwikkelen van (nieuwe) projecten actie 4.2. In het schooljaar 2012-2013 is aan de MR een concept beleidsplan (hoog)begaafden voorgelegd. Niet alleen de (erkende) hoogbegaafde leerlingen, maar ook de (meer) begaafde leerlingen willen we een uitdaging bieden via een gedifferentieerde aanpak actie 5.1 binnen de lessen of via een aanbod van activiteiten buiten de lessen om zoals het Thalesprogramma12; actie 5.2 in de onderbouw. Een werkgroep, bestaande uit docenten, leerlingen en ouders, gaat het concept beleidsplan verder uitbouwen actie 5.3. De werkgroep zal haar aandacht vooral richten op de volgende vragen: -
(Hoe) is een doorlopende lijn vanuit het Thalesprogramma naar de bovenbouw te realiseren? actie 5.4 Welke rol kan het Honoursprogramma van de SHZG hierin spelen? actie 5.5 Hoe kunnen we zorgen voor een goede implementatie van het beleid binnen het docententeam? Biedt het voordelen aan te sluiten bij de BegaafheidsProfielScholen? actie 5.6
Elektronische Leer Omgeving Het Thalesprogramma biedt goede leerlingen de mogelijkheid gedurende een aantal lessen per week onderzoek te doen naar een onderwerp naar keuze.
Hoofdstuk: Onderwijskundig beleid
Voor kinderen met een meer dan normale intelligentie is het belangrijk dat zij al vroeg een uitdaging aangeboden krijgen. Wij denken dat we als Gymnasium Juvenaat deze kinderen opdrachten kunnen bieden die passen bij hun aanleg en hun talenten. In de komende jaren willen we onderzoeken of er behoefte is aan een vorm van een pré-gymnasium en welke ondersteuning wij daarin kunnen bieden actie 5.7 . Daarnaast zorgen we voor een aanbod aan lessen en activiteiten voor alle leerlingen dat het hen mogelijk maakt zich breed te ontwikkelen actie 6.1. We stimuleren leerlingen meer dan het verplichte aantal lessen te volgen. Het programma van Cambridge Engels heeft inmiddels een stevige positie ingenomen binnen school. Dat moeten we borgen. Ook Delf junior trekt een steeds groter aantal leerlingen. Naast de gezamenlijke activiteiten zoals excursies en reizen, is er een keuze-aanbod in culturele activiteiten of in deelname aan wedstrijden, zoals vak-Olympiades, First Lego League en
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
16
11 12
INESPO13. We zoeken voortdurend naar een evenwicht tussen de structuur die zorgt voor de noodzakelijke rust voor leerlingen en docenten, en de flexibiliteit die andersoortige activiteiten met zich mee brengt. Kansen bieden op gymnasiaal onderwijs in deze regio Tot nu toe is het aannamebeleid van het Gymnasium Juvenaat dat leerlingen met minimaal een havo/vwo-advies vanuit de basisschool, de kans geboden wordt gymnasiaal onderwijs te volgen. De afname van een centrale eindtoets en de verschuiving van de afname naar medio april zal voorlopig geen verandering brengen in het aannamebeleid. Wanneer er een discrepantie is tussen het advies van de basisschool en de uitslag van de eindtoets volgde en volgt er ook nu een gesprek met basisschool, kind en ouders. De komende jaren wordt geëvalueerd of het aannamebeleid, ook na de verschuiving van de eindtoets, te handhaven is actie 7.1. Belangrijk element van de evaluatie zullen de IDU-gegevens (instroom, doorstroom, uitstroom) zijn. Onze leerlingen komen van erg veel verschillende basisscholen. Om hun kennis en vaardigheden, met name in de kernvakken Nederlands, Engels en wiskunde te meten, nemen we in het eerste kwartaal een entreetoets (toets 0 van het Cito leerlingvolgsysteem voortgezet onderwijs) af actie 7.2. De docenten van de drie vakken is gevraagd op grond van de resultaten een gedifferentieerd, remediërend ondersteuningsaanbod te ontwikkelen actie 7.3. Wanneer een leerling minder goede resultaten behaalt bij een toets, maakt de docent in overleg met de leerling een plan van aanpak (zie actie 11.1). Het systematisch analyseren voor en door de individuele leerling moet een vast onderdeel van het onderwijsleerproces worden. In de komende jaren zal het voortdurend onderwerp van gesprek moeten zijn binnen de sectie (zie actie 11.2) en bij het functioneringsgesprek met de individuele docent.
INESPO: the international Environment and Sustainability Olympiad Een lesuur waarin leerlingen ofwel herhaling krijgen voor een bepaald vak, werken aan verrijkingsopdrachten of aan de slag gaan met hun huiswerk. 15 Algemene NatuurWetenschappen en Klassieke Culturele Vorming
Hoofdstuk: Onderwijskundig beleid
Lessentabel / z-band / kwt-uren In de onderbouw draait 1 uur per week de z-band14. Het rendement van de z-band is minder groot dan gewenst. De groepen voor herhaling zijn vaak te groot. De leerlingen die zelfstandig aan het werk gaan (huiswerk maken) gebruiken dit uur weinig efficiënt. Organisatorische problemen kunnen mogelijk opgelost worden door over te gaan op een digitale inschrijving. Ook de keuze-werktijd-uren (kwt-uren) in de bovenbouw kennen hun sterke en zwakke kanten. Enerzijds vindt er ondersteuning plaats vanuit school voor leerlingen die extra hulp kunnen gebruiken bij bepaalde vakken. Anderzijds ervaren veel leerlingen kwt-uren als uren waar ze verplicht aan huiswerk moeten werken. Tegelijkertijd loopt er een discussie over het urenaantal voor een aantal vakken. Met name voor klassieke talen is al geconstateerd dat er, vergeleken met andere gymnasia, betrekkelijk weinig uren gegeven worden. Landelijk is de discussie over ANW15 en KCV15 gaande. Met de MR is daarom afgesproken een uitgebreid onderzoek naar de lessentabel actie 8.1 te doen. Eventuele wijzigingen die uit het onderzoek voortvloeien moeten vóór 1 januari 2015 door de MR vastgesteld worden. In dit onderzoek zouden meegenomen moeten worden:
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
17
13 14
o o o o o o o
Lengte van de lessen Uitkomsten onderzoek z-band en evaluatie pilot digitale inschrijving Evaluatie kwt in gewijzigde vorm Evaluatie muziek (blokuur in lj 2) Landelijke ontwikkelingen zoals KCV en ANW Grammatica-onderwijs m.n. in lj 1 Economie onderbouw
Het zorgprofiel van het Gymnasium Juvenaat Binnen het SamenWerkingsVerband Bergen op Zoom e.o. zijn in het kader van passend onderwijs afspraken gemaakt over het niveau van de basis- en breedteondersteuning waaraan elke school moet voldoen16. Daarnaast dient in onderling overleg met de andere vo-scholen in de regio gerealiseerd te worden dat er een (zo passend mogelijk) onderwijsaanbod is voor elk kind binnen het reguliere of het speciale onderwijs. Voor het Gymnasium Juvenaat betekent dat dat we denken leerlingen met een relatief lichte problematiek zoals bepaalde vormen van ADHD of autisme, eetstoornissen, faalangst of dyslexie te kunnen opvangen.17 Gezien het intellectuele karakter van ons onderwijsaanbod horen hoogbegaafde leerlingen zeker thuis op onze school. Aandacht voor hoogbegaafde leerlingen brengt automatisch met zich mee dat je ook aandacht hebt voor hoogbegaafde onderpresterende leerlingen. Na de vaststelling van het ondersteuningsprofiel actie 9.1 zal gekeken moeten worden hoe de handelingsbekwaamheid en de competenties van het personeel op de betreffende terreinen vergroot kunnen worden actie 9.2. Een lerende organisatie In het ambitiegesprek met School aan Zet hebben we als ontwikkelingsthema gekozen voor ‘de lerende organisatie’. Een organisatie die zich continu wil verbeteren; waar alle medewerkers samen leren en samenwerken en een bijdrage leveren aan de schoolontwikkeling. Een organisatie die het beste in elke leerling naar boven weet te halen.
Zie Ondersteuningsplan 2014-2016 van het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Voortgezet Onderwijs Bergen op Zoom e.o. 17 Zie Onderwijsondersteuningsprofiel voortgezet onderwijs voor het Gymnasium Juvenaat 18 Leerlingen evalueren docenten
Hoofdstuk: Onderwijskundig beleid
Zowel in het afdelingsoverleg als ook binnen de secties worden onderwijsontwikkelingen besproken; worden good-practices uitgewisseld (zie actie 2.2) Door bij elkaar op lesbezoek te gaan (actie 2.3), delen docenten met elkaar ervaringen en geven elkaar feedback bijvoorbeeld over vormen van activerende didactiek. De leerlingen spreken zich uit over de lessen in de leerlingenpanels en in de LED’s18. In de gesprekscyclus wordt gesproken over en worden afspraken gemaakt over de ontwikkeling van de docent in het kader van de schoolontwikkeling actie 10.1.
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
18
Verantwoordelijkheid nemen, verantwoording afleggen We erkennen de autonome professionaliteit van onze medewerkers. De schoolleiding zal daarom meer verantwoordelijkheid leggen bij de medewerkers door te sturen op het wat en in mindere mate op het hoe. Professionele autonomie houdt echter ook in dat ieder zijn verantwoordelijkheid neemt voor zijn eigen motivatie en professionalisering en verantwoording aflegt.
16
In het tijdsbestek van dit schoolplan willen we in dit verband er een aantal onderwerpen uit lichten, waarbij we ‘verantwoording afleggen’ vooral interpreteren als ‘kritisch kijken naar’:
-
-
-
-
Vaardigheid ontwikkelen in het toepassen van vele (digitale) werkvormen: bij het onderwerp ‘ de school als inspirerende leeromgeving’ is dit uitvoerig beschreven. Toepassen van de PDCA-cyclus19 en maken van een Plan van Aanpak: Wanneer een leerling minder goede resultaten behaalt bij een toets, maakt de docent in overleg met de leerling een plan van aanpak (PvA). Evaluatie van het PvA moet duidelijk maken wat het voor de leerling heeft opgeleverd en of het bijgesteld moet worden actie 11.1. Toetsresultaten: in het toetsbeleid20zijn afspraken gemaakt over welke resultaten we aanvaardbaar vinden. Wanneer de resultaten niet van een aanvaardbaar niveau zijn, neemt de vakdocent het initiatief tot een gesprek met de afdelings-coördinator. De docent en / of de sectie onderzoekt welke oorzaken er zijn aan te wijzen en op welke wijze dit kan worden hersteld dan wel in de toekomst kan worden voorkomen actie 11.2. Maatregelen kunnen zijn: laten staan van de resultaten met herhaling van de stof in de daaropvolgende periode foutenanalyse laten maken door de leerlingen aanpassing van de normering herkansing na bespreking van de toets met de leerlingen ongeldig verklaren van het proefwerk. Validering van toetsen: alle toetsen worden, samen met het voorgestelde beoordelingsmodel, voorafgaand aan de afname gevalideerd door minimaal één vakcollega, binnen of buiten de school actie 11.3. Monitoring van de toets procedures: steekproefsgewijs zal er een monitoring zijn onder leerlingen m.b.t. constructie en afname toetsen actie 11.4.
Klassieke talen en cultuur Een gymnasium bestaat niet zonder het aanbod van klassieke talen en klassieke cultuur. Tegelijkertijd constateren we dat leerlingen vaak kiezen voor het Gymnasium Juvenaat vanwege het hoge opleidingsniveau enerzijds en vanwege de kleinschaligheid anderzijds. Klassieke talen zijn niet het belangrijkste keuzecriterium. Ook constateren we dat de examenresultaten zowel voor Latijn als voor Grieks de laatste jaren regelmatig onder het gemiddelde van de zelfstandige gymnasia lagen. Er ligt een uitdaging voor de school om de positie van de klassieke talen te versterken actie 12.1. In haar vakwerkplan zal de sectie duidelijk moeten maken welke mogelijkheden zij ziet om met inzet van andere werkvormen en digitaal materiaal leerlingen enthousiast te maken voor de klassieke talen en de klassieke cultuur actie 12.2 en 12.3. Versterking van de positie wordt ook bewerkstelligd wanneer bij andere vakken de Latijnse en Griekse taal en cultuur terug te zien is actie 12.4. De Klassieken moeten een vanzelfsprekendheid worden binnen de school.
19 20
Plan-Do-Check-Act Zie Toetsen en cijfers 2013-2014 (Toetsbeleid Gymnasium Juvenaat)
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
Hoofdstuk: Onderwijskundig beleid
-
19
Personeel en organisatie Inleiding Het personeelsbeleid zoals gevoerd op het Gymnasium Juvenaat wordt opgenomen in het schoolplan voor zover direct van invloed op het onderwijskundig beleid. De werknemer is de spil in de school, dé kritische succesfactor voor het slagen van de school in haar missie. Het personeelsbeleid van het Gymnasium Juvenaat is ingericht om het welbevinden en het succes van de docent te bevorderen en te waarborgen. De hierbij passende kernwaarde betrokken komt tot uiting in het personeelsbeleid zoals hieronder beschreven aan de hand van de punten werving en selectie, nieuw aangestelde docenten, gesprekscyclus, scholing, formatiebeleid en taakbeleid. Werken in afdelingen Een docent maakt deel uit van een afdeling. Er zijn binnen het Gymnasium Juvenaat drie afdelingen, te weten afdeling klas 1, afdeling klas 2 en 3 en afdeling klas 4, 5 en 6. De mentoren van de betreffende jaarlagen zitten altijd in die afdeling aangevuld met docenten die veel lesgeven in die afdeling. De afdelingscoördinator is de direct leidinggevende van de docenten in de desbetreffende afdeling. Elke afdeling heeft per jaar een vast aantal bijeenkomsten. Tijdens deze bijeenkomsten wordt er nagedacht, gesproken en gewerkt aan inhoudelijke invulling van belangrijke onderwijskundige thema’s actie 13.1. Deze thema’s zijn schoolspecifiek, afkomstig uit de afdelingen of van de leerlingen. Daarnaast worden ontwikkelingen voor wat betreft leerlingzaken besproken tijdens deze bijeenkomsten.
Scholing Binnen de gesprekscyclus is er aandacht voor persoonlijke scholing. Deze scholing wordt deels gestuurd door de individuele werknemer, deels door de schoolleiding (zie actie 2.1) op grond van voor het Gymnasium Juvenaat belangrijke schoolontwikkelingen21. In de nabije toekomst kan hierbij gedacht worden aan scholing n.a.v. de verschuiving van hardcopy naar digitale leermiddelen actie 15.1. De scholing kan daarnaast aangewend worden om de vastgestelde bekwaamheidseisen, conform de wet BIO22, voor zover van toepassing voor schoolleiding, OP en OOP, te onderhouden of om de verbetering van de onderwijskwaliteit door kennis en competentie van de medewerkers te vergroten
21 22
Zie Scholingsplan 2012-2013 van het Gymnasium Juvenaat Wet op de beroepen in het onderwijs
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
Hoofdstuk: Personeel en organisatie
Gesprekscyclus Het Gymnasium Juvenaat kent een 3-jarige gesprekscyclus zoals ingevoerd op alle scholen binnen de SVKOB e.o. waarbij de gesprekken worden gevoerd door de werknemer en de direct leidinggevende. Deze cyclus geldt voor zowel onderwijzend personeel (OP) als onderwijsondersteunend personeel (OOP). Het doel van deze gesprekscyclus is het verbeteren van de kwaliteit van de organisatie en de lessen en de groei van de individuele docent actie 14.1. Belangrijke onderdelen binnen deze gesprekkencyclus zijn de functiebeschrijvingen, LED’s actie 14.2 en 14.3, lesbezoeken, taak-, functioneringsen beoordelingsgesprekken gevoerd door de leidinggevende, afspraken t.a.v. scholing, etc. Bovenstaande elementen zijn onderdeel van of passen bij de lerende organisatie.
20
en te versterken (zie ook actie 9.2 ). De SKVOB-academie, een scholingsinitiatief opgezet en aangeboden door de SKVOB e.o., speelt hierin een, steeds belangrijker wordende, rol. Taakbeleid De taakverdeling binnen de school is altijd onderdeel van de gesprekken tussen werknemers en hun direct leidinggevende. De werknemer kan aangeven waar de voorkeur naar uitgaat bij de indeling van de taken voor het volgende schooljaar actie 16.1. De sterke en minder sterke kanten van een leraar zijn medebepalend voor de inzet van de werknemer. Bij de lessenverdeling wordt gestuurd op een evenwichtige verdeling van sterke en minder sterke, ervaren en minder ervaren docenten. Het heeft de voorkeur om een jaarlaag door minimaal twee leden van een sectie les te laten geven. Het uitgangspunt van 36 lesweken zal nader bekeken moeten worden nu de nieuwe vakantieregeling vanuit de overheid van kracht gaat worden. Het systeem van taakverdeling zal binnen het arbeidsvoorwaardelijk beleid van de SKVOB e.o. daaraan aangepast moeten worden actie 16.2. Functiemix In het kader van de functiemix liggen er voor het Gymnasium Juvenaat streefgetallen vast om aan te voldoen. Deze doelstellingen zullen naar verwachting in 2014 gehaald worden. Op dit moment geldt op het Gymnasium Juvenaat een bevordering van LB23-functie naar LC-functie wanneer de docent vier jaar aan school is verbonden en voldoet aan de criteria gesteld aan een docent LC. Bij een LDvacature dienen docenten te solliciteren naar deze betrekking. Het promotiebeleid zal, gezien het feit dat de financiering vanuit de overheid achter blijft, heroverwogen worden actie 17.1.
Nieuw benoemde docenten op het Gymnasium Juvenaat Nieuw benoemde docenten worden begeleid in hun eerste periode op het Gymnasium Juvenaat. Het doel van deze begeleiding is het soepel instromen in het Gymnasium Juvenaat, het bekend raken met de organisatie van en regelgeving op het Gymnasium Juvenaat en de maximale ontplooiing van de nieuw aangestelde docent. Nieuw aangestelde docenten krijgen daarom een coach toegewezen die hen betrokken en pro-actief begeleidt op pedagogisch-didactisch gebied. Vanuit de sectie wordt een collega toegewezen om de nieuwe docent vakmatig bij te staan. Beide vormen van begeleiding
23
Loonschalen waarbij de letters het niveau van de functie aanduiden
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
Hoofdstuk: Personeel en organisatie
Werving en selectie van nieuw personeel Op het Gymnasium Juvenaat worden werving en selectie verzorgd door het Management Team (MT). Wanneer er tot werving wordt besloten, wordt er een beschrijving van de vacature opgesteld die afgestemd is op de missie, visie en kernwaarden van het Gymnasium Juvenaat en de SKVOB e.o. . Tijdens gesprekken met kandidaten bestaat het gezelschap naast de kandidaat uit het MT-lid onderwijs (namens de rector), een docent uit de betrokken sectie en de coördinator van de afdeling waar de vacature (voor het grootste gedeelte) vervuld moet worden. Het Gymnasium Juvenaat zoekt naar kandidaten die met passie, volgens de laatste onderwijsontwikkelingen lesgeven, waarbij zij de behoeften van de leerling in het oog weten te houden en op die manier aansluiten bij de visie, ambitie en kernwaarden van het Gymnasium Juvenaat. Bij werving en selectie wordt gestreefd naar benoeming van louter bevoegde docenten. Er zal nagedacht moeten worden over manieren waarop actief gezocht kan worden naar geschikte, bevoegde kandidaten actie 18.1. Binnen de SKVOB e.o. wordt momenteel gewerkt aan een format voor werving en selectie. Het huidige beleid van het Gymnasium Juvenaat zal daarmee in overeenstemming gebracht worden.
21
worden aangewend om het maximale uit de docent te halen. Deze vorm van begeleiding is succesvol en wordt als prettig ervaren. De begeleiding wordt daarom op deze manier gecontinueerd actie 18.2. Financiën Financieel-materieel beleid dient binnen de reikwijdte van dit schoolplan zodanig vormgegeven te worden dat het een ondersteuning en versterking kan zijn voor de ontwikkelingen op onderwijskundig gebied. Tegelijkertijd leggen de financiële kaders zoals die door de overheid ons gesteld worden ons beperkingen op waardoor het noodzakelijk is onze ambities daarop af te stemmen. Zaken als doordecentralisatie door de gemeente Bergen op Zoom met beperkte mogelijkheden tot investering in gebouw of inventaris, centralisatie van IT-diensten, gezamenlijke aanbesteding van contracten, het uitblijven van inflatiecorrectie op de materiële bekostiging en het uitblijven van de personele bekostiging van de functiemix zijn van grote invloed op aspecten binnen dit schoolplan. Formatiebeleid Bij het opstellen van het formatiebeleid door het MT-lid Financiën en Beheer zal rekening moeten worden gehouden met het aantal fte’s, aantal leerlingen, aantal nieuwe inschrijvingen, rapportprognoses, groepsgroottes en personele ontwikkelingen. Het Gymnasium Juvenaat biedt geen uitbreidingen aan en handelt hiermee conform de afspraken binnen de SKVOB e.o. De krimp in het aantal basisschoolverlatersactie 19.1 en 19.2 maakt het aannemelijk dat de school niet verder zal groeien. De kans is aanwezig dat er boventalligheid ontstaat. Om financiële risico’s te beperken, ligt verkleining van formatieve inzet voor de hand. Binnen de komende vier jaar zal een aantal collega’s vanwege pensionering de school verlaten. Investering in scholing richting 1e-graadsbevoegdheden actie 20.1 en 20.2 of sturing hiervan binnen het aanname beleid actie 20.3 is noodzakelijk.
Hoofdstuk: Personeel en organisatie
Gebouw en infrastructuur Een goed schoolgebouw draagt bij aan een inspirerende leer- en werkomgeving. De lasten voor afschrijvingen gebouwen, het onderhoud, de hypotheeklasten en heffingen zijn door de decentralisatieovereenkomst met de gemeente Bergen op Zoom voor de komende jaren afgedekt. Wel is er slechts zeer beperkte ruimte voor investeringen. De ontwikkeling van hardcopy naar digitaal materiaal in combinatie met het besluit van de SKVOB e.o. om “in the cloud” te gaan werken en het kabinetsbesluit om per volgend schooljaar de vergoeding voor de aanschaf leermiddelen structureel te verlagen, vragen om investeringen op IT-gebied. Er zal onderzoek gedaan moeten worden welke investeringen er met beperkte middelen gedaan kunnen worden actie 21.1.
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
22
Kwaliteitsbeleid Inleiding Beleid kan mooi beschreven worden, maar het moet natuurlijk ook uitgevoerd worden. Daarom wordt in dit schoolplan beschreven op welke wijze er naar gestreefd wordt een hoge kwaliteit van het onderwijs te realiseren. In de activiteitenmatrix staan de stappen per jaar om te komen tot verhoging van de kwaliteit van het onderwijs. Bij het realiseren van kwaliteit gaat het om de volgende vragen: - Doen we de goede dingen? - Doen we de dingen goed? - Hoe kunnen we dat controleren? - Vinden anderen dat ook? - Wat doen we met deze antwoorden? Kwaliteit wordt gerealiseerd en verbeterd als er doelgericht gewerkt wordt en daarbij systematisch en cyclisch de PDCA-cirkel24 doorlopen wordt. Waar mogelijk zijn de doelen in de activiteitenplannen SMART25 geformuleerd en worden de processen gemonitord met prestatie- en resultaatindicatoren. Interne kwaliteitszorg Voor de interne kwaliteitszorg wordt er jaarlijks (cijfer)informatie over de resultaten - rapportcijfers, verschil cijfers schoolexamen (SE) – centraal examen (CE), cijfers CE, analyse CE (Wolf) - verzameld en besproken met alle betrokkenen actie 22.1. De individuele docent en de sectie wordt gevraagd de resultaten van elke toets kritisch te bekijken en bij onvoldoende resultaten de analyse te bespreken met de afdelingscoördinator. De docent en / of de sectie onderzoekt welke oorzaken er zijn aan te wijzen en op welke wijze dit kan worden hersteld dan wel in de toekomst kan worden voorkomen. Naar aanleiding van de examenresultaten en de rapportcijfers worden er gesprekken gevoerd met secties. Maar ook wordt personeel, leerlingen en ouders gevraagd door middel van tevredenheidsonderzoeken de school te spiegelen wat goed is en wat verbeterd moet worden actie 22.2. Instrumenten die hiervoor ingezet worden zijn de gesprekscyclus onder het personeel, leerlingenpanels en leerlingenraad (LR), de ouderraad (OR) en de medezeggenschapsraad ( MR) en de tevredenheidsonderzoeken van Vensters voor Verantwoording en van Kwaliteitscholen.nl.
Kwaliteitszorg via input van externen Extern vindt er een visitatie vanuit de SKVOB e.o. plaats waarbij het schoolplan en de daaruit voortvloeiende jaarlijkse activiteitenplannen worden geëvalueerd. actie 23.1 Ook de gymnasia van de SHZG hebben in 2012 besloten te starten met een cyclus van collegiale visitatie. Met deze visitaties hebben de gymnasia o.a. de volgende doelstellingen voor ogen: Het systematisch onderzoeken van de kwaliteit van het gymnasiale karakter; Scholen handvatten bieden om het gymnasiale karakter te versterken; Het aanwakkeren van de kwaliteitscultuur binnen de scholen en het betrekken van medewerkers en leerlingen bij deze cultuur. Pas na onderzoek in 2014 of de collegiale visitatie (naast de visitatie door de SKVOBe.o.) een meerwaarde biedt, besluiten we of we deel zullen nemen aan de visitaties van de zelfstandige 24 25
Plan-Do-Check-Act (of Adjust) Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdgebonden
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
Hoofdstuk: Kwaliteitsbeleid
Naast cijferinformatie zijn natuurlijk het onderwijsleerproces, het schoolklimaat, de leerlingenzorg en begeleiding onderwerp van gesprek in leerlingenpanels, LR, OR en MR.
23
gymnasia actie 24.1 en 24.2. Naar de toeleverende basisscholen in de regio vindt er een terugkoppeling plaats over hun oudleerlingen actie 25.1 en 25.2. Is de manier waarop de leerling functioneert, zowel sociaal-emotioneel als ook wat betreft zijn resultaten, zoals zij verwacht hadden? Als dit niet het geval is, welke oorzaken zijn daarvoor aan te wijzen? Welke verbeterpunten liggen er bij de basisschool of bij de huidige school? Daarnaast zijn ook de gegevens van in- door- en uitstroom, de kwaliteitskaart van de inspectie en de rapportages in Vensters voor Verantwoording instrumenten om de kwaliteit vast te stellen.
Hoofdstuk: Kwaliteitsbeleid
De zorgcoördinator evalueert jaarlijks de gemaakte zorgplannen (van bijvoorbeeld de rugzakleerlingen) en de begeleiding door externen. In het Zorg-Advies-Team (ZAT) wordt met de externe partners de intensiteit en de soort begeleiding regelmatig besproken: bieden wij de juiste begeleiding? Is het vangnet voor leerlingen die zorg behoeven toereikend? Voor welke problematiek heeft de school zelf voldoende expertise in huis? Wanneer is hulp of kennis van buiten nodig?
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
24
Communicatie en participatie: pijlers voor onderwijskwaliteit
Communicatie Bij het onderwijskundig beleid is als een van de aandachtspunten geformuleerd: “verantwoordelijkheid nemen, verantwoording afleggen”. Om de verantwoordelijkheid te kunnen nemen, moet een medewerker geïnformeerd zijn zodat taken met de daarbij behorende verantwoordelijkheden op de juiste manier ingevuld kunnen worden. Een transparante communicatie behelst bespreken – aanspreken - uitspreken. - Wat wordt verwacht van de medewerker? - Hoe informeert de medewerker de schoolleiding (SL) over de voortgang? - Hoe worden knelpunten besproken? - Wat verwacht de medewerker van de SL? In de gesprekken in het kader van de gesprekscyclus zullen taken steeds geëvalueerd moeten worden op transparante communicatie actie 26.1. Houden we ons aan het bespreken van zaken, het aanspreken van medewerkers en het uitspreken van waarderende of kritische opmerkingen? De schoolleiding zal haar verantwoordelijkheid moeten nemen door, waar nodig, beslissingen te nemen. Tegelijkertijd vormen we een leefgemeenschap waarin we, ieder vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid, het “ samen” moeten doen. Waarin we allemaal hetzelfde doel voor ogen hebben: een prettige (werk)sfeer creëren en goed onderwijs bieden aan onze leerlingen. Een heldere communicatie tussen alle geledingen is daarbij belangrijk. Met de PMR wordt bekeken op welke manier personeelsleden op een aantal fronten sneller en beter geïnformeerd kunnen worden en hoe op een goede manier input verkregen kan worden van allen bij beleidsvoorbereidingenactie 26.2. Bij het goedkeuren van de beleidsplannen van de school speelt de MR een belangrijke rol. De MR kan eveneens actief zijn bij het bewaken van de voortgang en het evalueren van het eindresultaat. Maar omdat de verschillende geledingen in de MR vanuit een ander perspectief kijken naar onderwerpen, is het wenselijk al in een vroeg stadium de MR mee te laten denken over het te voeren beleid en de te maken keuzes. De ouderraad speelt een intermediaire rol bij het doorspelen en beantwoorden van vragen van andere ouders. Daarnaast kan de ouderraad ook ingezet worden als klankbordgroep, een goede manier om meer ouders te betrekken bij vorderingen in het ontwikkelproces.
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
Hoofdstuk: Communicatie en participatie: pijlers voor onderwijskwaliteit
Inleiding Duidelijke en transparante communicatie betrekt medewerkers, leerlingen en ouders bij het proces van onderwijsontwikkelingen en deze betrokkenheid draagt bij aan verbetering van de onderwijskwaliteit. Het delen van informatie met medewerkers zorgt ervoor dat men van elkaar weet waar iedereen mee bezig is en bevordert het samenwerken. Om communicatie en participatie als pijlers voor onderwijskwaliteit te laten fungeren is het belangrijk dat communicatie een prominente plek in alle fasen van het traject krijgt.
25
Hoofdstuk: Communicatie en participatie: pijlers voor onderwijskwaliteit
Participatie Door leerlingen een actieve rol te geven bij de veranderingen voelen zij zich mede-eigenaar van de plannen. Leerlingen hebben vaak goede praktische ideeën en weten de vinger op de zere plek te leggen. Ze zien niet alleen de knelpunten, maar ook oplossingen, en door hun positie in de school merken zij zaken op die voor de school wel, maar voor de leerling niet altijd vanzelfsprekend zijn. De komende jaren willen we de participatie van leerlingen, anders dan via LR of leerlingenpanels, meer gestalte geven. We willen duidelijk maken dat we belang hechten aan de inbreng van leerlingen bij beleidszaken . Met de LR overleggen we welke vormen van leerlingparticipatie mogelijk en wenselijk zijn actie 27.1. Waar mogelijk zullen leerlingen bijvoorbeeld uitgenodigd worden deel te nemen aan studie(mid)dagen actie 27.2.
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
26
Bijlage 1: activiteitenmatrix Betekenis kleuren in ontwikkeling (na ontwikkeling) vast onderdeel; jaarlijks terugkerend afronding; daarna ofwel vast onderdeel ofwel geen specifieke plaats meer ? afhankelijk van evaluatie of planning Aangezien het schoolplan eind 2013 en begin 2014 geschreven is, staan in de matrix ook activiteiten in 2013-2014 opgenomen.
Onderwerp
Actie
blz
1314
Onderwijskundig beleid Vakwerkplannen 1.1
15
√
1.2
15
2.1 2.2 2.3
3.1
3.2
3.3
4.1
4.2
5.1 5.2
5.3
Schrijven van de vakwerkplannen Aangeven door de sectie met welke kernverbetering ze aan de slag gaan Inspirerende leeromgeving activerende didactiek Werkmiddagen ADSL houden door CPS Thema laten zijn in elk afdelingsoverleg Thema laten zijn van onderling lesbezoek gebruik van ET Meer en beter gebruik maken van de mogelijkheden die de Elo van Magister biedt Onderzoek doen naar toepassing van digitale, interactieve leerhulpmiddelen Mogelijkheden van digitale toetsing onderzoeken projectdagen/-weken Onderzoek doen naar inhoudelijke en organisatorische aspecten Ontwikkelen projecten? (afh van onderzoek) hoog- en meerbegaafde leerlingen Differentiatie binnen lessen realiseren Thalesprogramma: ontwikkelen matrix vergelijkbaar Honoursprogramma (Werkgroep) verder
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
1415
1516
1617
1718
√
√
√
√
√
15
√
15
√
√
√
√
√
15
√
√
√
√
√
16
√
√
√
√
√
16
√
√
√
√
√
16
√
√
?
?
16
√
?
?
?
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
16
16
√
16
16
√
Hoofdstuk: Bijlage 1: activiteitenmatrix
Nr
27
ontwikkelen en implementeren begaafdenbeleid Doorlopende lijn ontwikkelen van Thalesprogramma naar programma bovenbouw Honoursprogramma: Mogelijkheden onderzoeken hoe deel te nemen Onderzoek doen naar mogelijkheden BPS Onderzoek naar mogelijkheden van en behoefte aan een prégymnasium
5.4
5.5
5.6 5.7
16
16
16
√
√
√
16
√
√
√
√
√
√
?
?
?
?
√
√
?
?
breed aanbod lessen en activiteiten Maken overzicht van 16 extracurriculaire activiteiten voor leerlingen kansen bieden op gymnasiaal onderwijs in de regio Aannamebeleid evalueren 7.1 17 Evaluatie houden van gebruik 7.2 17 Cito toets-0 Op grond van Cito toets-0 7.3 17 gedifferentieerd en remediërend materiaal Ne-Enwi ontwikkelen Lessentabel / z-band / kwt-uren Onderzoek doen naar de 8.1 17 lessentabel / z-band / kwturen het zorgprofiel ondersteuningsprofiel Vaststellen 9.1 18 Handelingsbekwaamheid en 9.2 18 competenties docenten vergroten lerende organisatie (zie ook inspirerende leeromgeving) onderwijsontwikkelingen Als vast onderwerp opnemen 10.1 18 in gesprekscyclus verantwoordelijkheid nemen, verantwoording afleggen toetsing Ontwikkelen van 11.1 19 feedbackmogelijkheden en plan van aanpak nav tegenvallende toetsresultaten (PDCA) Analyse maken van 11.2 19 toetsresultaten door
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
√
√ √ √
√
√
√
?
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
Hoofdstuk: Bijlage 1: activiteitenmatrix
6.1
28
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
19
√
√
√
√
√
19
√
√
√
√
√
19
√
√
√
√
√
19
√
√
√
√
√
√
19 19
√
√
√
√
√
20
√
√
√
√
√
20
√
√
√
√
√
20
√
20
√
?
?
?
20
√
√
√
√
√
√
21
√
21
√
21
√
21 22
√ √
√
Hoofdstuk: Bijlage 1: activiteitenmatrix
docent/sectie en gesprek afd.co Implementeren van validering 11.3 toetsen Monitoren toetsprocedures 11.4 klassieke talen en cultuur aandacht voor (examen)resultaten Analyse maken van 12.1 (examen)resultaten en resultaten benchmarken via SHZG ontwikkelen visie mbt vak Ontwikkelen vakwerkplan 12.2 klassieke cultuur binnen school Plannen ontwikkelen voor een 12.3 klassieke dag Ideeën ontwikkelen voor uiting 12.4 van klassiek (taal en) cultuur bij andere vakken Personeel en organisatie werken in afdelingen Institutionaliseren als platform 13.1 voor onderwijsontwikkelingen gesprekscyclus Institutionaliseren als platform 14.1 voor onderwijs- en persoonlijke ontwikkelingen LED: afnemen bij alle docenten 14.2 1x per cyclus Evaluatie houden mbt 14.3 organisatie + inhoud LED’s scholing Scholing tav ET realiseren 15.1 taakbeleid Tijdspad vaststellen toedelen 16.1 taken Opnieuw bekijken nav aan 16.2 nieuwe vakantieregeling functiemix Heroverwegen beleid 17.1 functiemix tav kleine betrekkingsomvang nieuw personeel Actieve werving realiseren 18.1 Protocol schrijven begeleiding 18.2 en beoordeling anticiperen op krimp in de regio
29
19.1 19.2
Rectorenoverleg houden Wervingsactiviteiten houden
22 22
√ √
√ √
√ √
? √
? √
Overzicht maken van te verwachten data uitstroom 1e graders Personeel actief benaderen voor scholing Actief wervingsbeleid voeren indien noodzakelijk
22
√
22
√
√
√
√
22
?
?
?
?
Onderzoeken welke mogelijkheden er zijn in samenhang met ontwikkelingen en wensen
22
√
√
√
√
√
Resultaten analyseren door secties Tevredenheidsonderzoeken afnemen in cyclus personeel / leerlingen / ouders
23
√
√
√
√
√
23
√
√
√
√
√
Evalueren en vaststellen (nieuw) activiteitenplan
23
√
√
√
√
√
Onderzoek naar deelname aan collegiale visitatie Deelnemen aan collegiale visitatie (deelname 1x per 5 jaar)
24
√
√ ?
?
?
Terugkoppelen schoolloopbaan en resultaten Bezoeken basisscholen: elke school minimaal 1x per 4 jaar
24
√
√
√
√
√
24
√
√
√
√
√
25
√
√
√
√
√
25
√
√
√
√
√
26
√
√
√
√
√
26
√
√
√
√
√
anticiperen op uitstroom 1e graders 20.1
20.2 20.3 infrastructuur 21.1
Kwaliteitsbeleid interne kwaliteitszorg 22.1 22.2
visitatie SKVOBe.o. 23.1 collegiale visitatie SHZG 24.1 24.2
24
25.1 25.2
Communicatie en participatie Communicatie Evalueren taken op 26.1 transparante communicatie Overleg met PMR over interne 26.2 communicatie Participatie Overleg voeren met LR over 27.1 mogelijkheden van participatie Deelname aan 27.2 studie(mid)dagen vergroten
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
Hoofdstuk: Bijlage 1: activiteitenmatrix
contacten basisscholen
30
Bijlage 2: Schoolgegevens R.K. Gymnasium Juvenaat H. Hart Pater Dehonlaan 63, 4614 DC Bergen op Zoom 0164 243650 0164 257454
[email protected] 16QN
Hoofdstuk: Bijlage 2: Schoolgegevens
Naam Adres Telefoon Fax E-mail Brin
SCHOOLPLAN 2014 – 2018 GYMNASIUM JUVENAAT
31