Schoolplan 2011 – 2015
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
INHOUDSOPGAVE SCHOOLPLAN
Inleiding
.......................................................................................................... 2
Hoofdstuk 1 Schoolgegevens ................................................................................ 3
Hoofdstuk 2 School- en bestuursontwikkeling ..................................................... 4 Profiel van de school ....................................................................... 5 Missie en kernkwaliteiten. ............................................................... 5 Visie schoolplan 2011-2015.............................................................. 6
Hoofdstuk 3 Onderwijsbeleid ............................................................................... 9
Hoofdstuk 4 Personeelsbeleid ............................................................................ 22
Hoofdstuk 5 Kwaliteitszorg ................................................................................. 27
Hoofdstuk 6 Financieel beleid ............................................................................. 33
Hoofdstuk 7 Communicatie en PR ......................................................................37
Begrippenlijst ....................................................................................................... 38
1
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
Inleiding Het schoolplan 2011-2015 is het derde schoolplan van het Stedelijk Gymnasium Leiden. De functies van het schoolplan Het schoolplan wordt door onze school gezien als een belangrijk kwaliteitsinstrument met interne en externe consequenties. Extern als middel tot dialoog met onze omgeving. Intern zal dit plan gebruikt worden om: alle betrokkenen in korte tijd inzicht te geven in onze belangrijkste denkbeelden betreffende verschillende beleidsterreinen; de ontwikkelingen in de schoolorganisatie in de komende jaren te kunnen plannen en aan te sturen. Daarbij wordt de nadruk gelegd op draagvlak en betrokkenheid binnen de schoolorganisatie. Het schoolplan wordt door ons ieder jaar vertaald naar een activiteitenplan voor het nieuwe schooljaar en voorzien van een terugblik op het voorbije beleidsjaar. Het schoolplan geeft actueel richting aan de koers van de school. Hoe is het plan tot stand gekomen? De inhoud en opzet van het schoolplan Stedelijk Gymnasium Leiden is op basis van de vorige versie 2006-2010 ontwikkeld door een voorbereidingsgroep bestaande uit: Annemarie Thomassen, Bart Vieveen, Dick Frantzen, Emile Heussen, Frank Zeven, José Tinnevelt, Nicoline van Nieuwkerk, Anjo Roos, Willem Claas, Wouter de Jong, Roos Danse, Ad Moerman, Elise Bouman en Hans Vosse. Voor de inhoud is een groot aantal betrokkenen binnen de school geconsulteerd en is gebruik gemaakt van de documenten die binnen de organisatie ontwikkeld zijn. Toelichting besluitvorming Het schoolplan van het Stedelijk Gymnasium is voorbereid door een groep van medewerkers uit verschillende geledingen en formeel vastgesteld door de directie en goedgekeurd door het bestuur dat het ter instemming heeft voorgelegd aan de MR. Relatie schoolgids en schoolplan De schoolgids en het schoolplan zijn beide wettelijk verplichte documenten. De schoolgids wordt door de school jaarlijks uitgegeven, het schoolplan elke vier jaar.
2
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden 1.
Schoolgegevens
1.1
School
Schoolplan 2011- 2015
Naam: Stedelijk Gymnasium Leiden Schooltype: gymnasium Adressen: Locatie Athena Fruinlaan 15, 2313 EP, Leiden Locatie Socrates, Nieuwe Marnixstraat 90, 2316 ES, Leiden Telefoon: 071 – 512 13 65 Fax: 071 – 514 45 43 Website: www.gymnasiumleiden.nl E-mail:
[email protected] Directie: Mevrouw drs. J.M.H. Thomassen MME, rector Socrates (onder voorbehoud) De heer drs. B. Th. J. Vieveen, rector Athena (onder voorbehoud) De heer drs. D. Frantzen, conrector Organisatie en Beheer (onder voorbehoud) 1.2
Bestuur en Raad van Toezicht
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden Fruinlaan 15, 2313 EP, Leiden College van bestuur: Mevrouw drs. J.M.H. Thomassen MME, voorzitter De heer drs. B.Th. J. Vieveen, lid. Raad van Toezicht: Dhr. drs. R. Bormans (voorzitter), Dhr. prof. drs. F. de Koning, Mevr. drs. S. Lanser, Dhr. drs. S. Blok en dhr. mr. drs. B. Tijdhof. 1.3
Schoolgrootte
Leerlingen Aantal leerlingen: circa 1600 uit Leiden en de Leidse regio. Karakteristiek van de leerling populatie: leerlingen worden toegelaten tot de school met een VWO of gymnasiumadvies en een CITO-score van 542 en hoger of met een HAVO/VWO-advies met een CITOscore van 544 en hoger. Medewerkers Aantal medewerkers: circa 125 docenten en 25 onderwijsondersteunende personeelsleden. In de school zijn vrijwel uitsluitend eerstegraads docenten werkzaam die in alle leerjaren inzetbaar zijn.
3
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden 1.4
Schoolplan 2011- 2015
Organisatie
1.5 Positionering van de school Het Stedelijk Gymnasium is een openbare school, dat wil zeggen dat iedereen, ongeacht geloofs- en levensovertuiging welkom is. Het onderwijs draagt bij aan de ontwikkeling van leerlingen met aandacht voor de levensbeschouwelijke en maatschappelijke waarden zoals die leven in de multiculturele Nederlandse samenleving en met onderkenning van de betekenis van de verscheidenheid van die waarden. In het onderwijs staan respect voor elkaar en elkaars levensbeschouwelijke achtergrond centraal. 1.6
School- en bestuursontwikkeling
Analyse De laatste jaren heeft zich een aantal ontwikkelingen voor gedaan. Met ingang van 1 januari 2010 is het bestuur van de school verzelfstandigd. Deze verandering verliep gelijktijdig met de ingebruikname van de nieuwe locatie Socrates. Deze nieuwe locatie krijgt met ingang van 1 augustus 2011 een eigen BRIN-nummer. Ook is het aantal leerlingen de afgelopen jaren opnieuw toegenomen. Deze ontwikkelingen hebben als gevolg dat de Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden recht heeft op uitbreiding van huisvesting. Beleidsvoornemen: Opstellen strategisch plan Waarom? Groei van de school. Wat? Resultaat Strategisch plan m.b.t. groei, personeel en huisvesting Wie? Aansturen Bestuur Ontvangen Raad van Toezicht, Medezeggenschapsraad Wanneer? Startdatum 1 april 2011 Einddatum 1 augustus 2013
4
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden 2
Schoolplan 2011- 2015
Profiel, missie, kernkwaliteiten en visie
2.1 Profiel van de school Het Stedelijk Gymnasium Leiden is een school met een lange geschiedenis. Als eerste gymnasium in ons land werd het in 1838 opgericht als voortzetting van de Latijnse school, waarvan de oudste vermelding dateert uit 1324. In 1938 verhuisde de school van de Doezastraat naar de Fruinlaan. Daarna volgde een betrekkelijk rustige periode waarin de school gestaag uitgroeide tot het grootste gymnasium van Nederland. Per 1 januari 2010 is de school verzelfstandigd en is de tweede locatie in gebruik genomen. Onder het bestuur van de Stichting Stedelijk Gymnasium vallen dan twee locaties met een volledige gymnasium opleiding: het Stedelijk Gymnasium locatie Athena, gevestigd aan de Fruinlaan in LeidenOost en het Stedelijk Gymnasium locatie Socrates, gevestigd aan de Nieuwe Marnixstraat in LeidenNoord. Per 1 augustus 2011 zijn beide locaties hoofdvestigingen met een eigen BRIN-nummer. In het schooljaar 2011/2012 telt het Stedelijk Gymnasium in Leiden ruim 1600 leerlingen, van wie meer dan de helft uit naburige gemeenten komt. De school heeft dan ook een duidelijke regionale functie. Het Stedelijk Gymnasium Leiden biedt nu op twee locaties, met ieder een eigen voedingsgebied, een modern gymnasium met vele tradities, waar in een veilige leeromgeving recht wordt gedaan aan verschillen, zodat ieder zijn talenten optimaal kan ontwikkelen. 2.2
Kernkwaliteiten en missie van de school
Inhoud en onderwijskwaliteit Het onderwijs op onze school is in eerste instantie gericht op de inhoud. Deze focus wordt weerspiegeld in de samenstelling van het docentenbestand, dat voor het overgrote deel bestaat uit (academisch geschoolde) docenten met een eerstegraads onderwijsbevoegdheid. Het Stedelijk Gymnasium wil onderwijs bieden van een hoge kwaliteit. Wij streven naar effectief onderwijs, waarbij rekening wordt gehouden met verschillen in leertempo, leerstijl en niveau. Wij houden rekening met individuele achterstanden en leermoeilijkheden terwijl leerlingen die meer aankunnen dan het reguliere lesprogramma, moeten kunnen rekenen op extra aanbod en uitdaging. Ambitie en talentontwikkeling Het Stedelijk Gymnasium streeft ernaar een klimaat te scheppen waarin ambitie als kwaliteit wordt gezien, voor zowel leerlingen als personeel. Dit betekent voor ons onderwijs dat wij binnen en buiten de reguliere lessen mogelijkheden aanbieden die verder gaan dan het voorgeschreven curriculum. Hierdoor krijgen leerlingen de kans om hun eigen talenten optimaal tot hun recht te laten komen en uit te blinken op alle mogelijke terreinen. Onze school wil bij de inrichting van het onderwijs de nadruk leggen op de eigen verantwoordelijkheid van de leerlingen. Sociale vorming en samenwerking met anderen staan daarbij hoog in het vaandel. Studie- en huiswerkhulp en coaching van onderbouwleerlingen door bovenbouwleerlingen wordt gestimuleerd. De school hecht aan een goede en ordelijke en veilige werksfeer voor de leerlingen en streeft ernaar ook buiten de lestijden de school open te stellen als studieplek voor huiswerk, verdiepende en remediërende activiteiten van de leerlingen. Attitude, ruimte en respect Een belangrijk op klassieke leest geschoeid vormingsdoel is het ontwikkelen van de forma mentis, het ontwikkelen van een kritische en analytische attitude bij onze leerlingen. Deze instelling is van grote waarde bij alle vakken en activiteiten op school, bij vervolgstudies en in de maatschappij. Wij stimuleren een klimaat van openheid, wederzijds respect en een persoonlijke benadering. Onze school bevordert mondigheid en een kritische zelfstandige houding, waarbij respect voor andere opvattingen centraal staat. Discriminerend of ondermijnend gedrag tolereren we niet. Iedere leerling en medewerker moet zich veilig en gerespecteerd voelen.
5
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
Binding Een grote betrokkenheid van alle geledingen op school is noodzakelijk. Wij vinden het belangrijk dat leerlingen zelf verantwoordelijkheden dragen en serieus genomen worden. De zeer actieve leerlingenvereniging USA organiseert culturele en sportieve activiteiten, feesten en geeft het leerlingenblad (Socius) uit. Leerlingen uit klas 5 zijn hulpmentor voor klas 1, leerlingen uit de bovenbouw geven huiswerkhulp aan leerlingen uit de onderbouw en leerlingen maken deel uit van de Medezeggenschapsraad, gebruikersraad en andere overlegorganen. Ouders leveren een waardevolle bijdrage aan de ontwikkeling van de school door hun betrokkenheid in de ouderraad, de medezeggenschapsraad (MR), als klassenouder of begeleider bij projecten en andere activiteiten. 2.3 Visie schoolplan 2011- 2015: Een excellent leerproces in een passende leeromgeving In 2011 blijkt uit de onderzoeken van Trouw en Elsevier dat het Stedelijk Gymnasium Leiden tot de top van de Nederlandse VWO-scholen behoort. Dat niveau wordt ook in belangrijke mate bepaald door het feit dat we onderwijs mogen verzorgen aan getalenteerde leerlingen. Dat schept verplichtingen. Wij moeten ze uitdagen en dusdanige eisen aan hen stellen, dat ze al hun talenten optimaal benutten. Getalenteerde leerlingen zijn ook zelfstandige en kritische leerlingen, die verder kijken dan hun neus lang is. Het aanbieden van de klassieke talen, ERK-ijking voor de moderne vreemde talen met bijbehorende certificaten, hoogwaardige bètaprogramma’s, internationaliseringsactiviteiten en vele andere buitenlesactiviteiten zijn bij uitstek geschikt om de horizon van onze leerlingen te verbreden, inzichten te verdiepen, vaardigheden te verwerven en voor te bereiden op een wetenschappelijke vervolgstudie. De volgende zes kenmerken kunnen gekoppeld worden aan excellente scholen: 1. een sterke en positieve schoolcultuur; 2. het uitvoeren van evaluaties; 3. gestandaardiseerde en aangepaste curricula en instructie; 4. goed functionerende schoolleiding; 5. professionele en positief ingestelde leraren; 6. betrokken ouders en omgeving. Excellente scholen lijken in ieder geval die kenmerken gemeen te hebben en moeten deze ook zoveel mogelijk naar buiten brengen om zich daarmee duidelijk te profileren. Daarnaast moeten ze hoge doelen stellen aan hun eigen functioneren en resultaten en controleren of deze doelen ook daadwerkelijk behaald worden. Tot slot moet een excellente school gedurende een langere periode stabiel en op een hoog niveau presteren. Een cyclus voor kwaliteitscontrole is hierbij onmisbaar. Excellentie voor de klas Excellente leraren zijn leerkrachten die blijvend uitgedaagd willen worden, zich blijven verdiepen in hun vak, plezier hebben in didactische uitdagingen voor getalenteerde leerlingen en die goede resultaten behalen bij hun (slimme) leerlingen. Dit vraagt om een uitdagende werkomgeving met excellente collega’s. Het Stedelijk Gymnasium participeert in het project Excellentie voor de klas (zie pagina 12). Verborgen talenten Het Stedelijk Gymnasium wil zich komende jaren ook nadrukkelijk blijven bezighouden met het ontwikkelen van ‘verborgen’ talenten. Het SGL is zich er van bewust dat het gymnasiale onderwijs niet vanzelfsprekend gezien wordt als een optie voor leerlingen met een niet-Nederlandse culturele en/of minder kansrijke sociale achtergrond. Het gymnasiale onderwijs biedt echter een extra uitdaging voor álle getalenteerde leerlingen ongeacht hun achtergrond. Het Stedelijk Gymnasium is
6
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
daartoe op zoek naar een effectief beleid dat de toegankelijkheid van de school kan verbreden en de ingestroomde leerlingen succesvol naar een diploma kan leiden. Het Stedelijk Gymnasium heeft zich verbonden aan de Brede School Merenwijk. Dit is een samenwerkingsverband in Leiden-Noord van de vrijwel geheel ‘zwarte’ Merenwijkschool met een aantal maatschappelijk en educatieve instellingen. Leerlingen uit klas 5 helpen bij de leeslessen, spreekbeurten etc. De school wil komende periode onderzoeken of er naast de betrokkenheid bij taalontwikkeling ook bredere cultuuraspecten aandacht kunnen krijgen. Eén school met twee gelijkwaardige locaties: Uno sumus animo! Hoe zeer het monumentale schoolgebouw aan de Fruinlaan en het architectonische hoogstandje van Hertzberger in Leiden-Noord in uiterlijke verschijningsvorm van elkaar verschillen, op beide locaties klopt de ziel van het Stedelijk: een modern gymnasium, rijk aan tradities, dat een veilige leeromgeving biedt die leerlingen uitdaagt al hun talenten optimaal te ontwikkelen en te excelleren. Ook met twee locaties blijven wij één van geest, zoals bezongen in het lied van de leerlingenvereniging USA Uno Sumus Animo. Het Stedelijk Gymnasium heeft op beide locaties, Athena en Socrates, grote toekomstambities. Uitgangspunt voor het onderwijs in beide gebouwen is dat de kwaliteit van het onderwijs voorop staat. Zoals het een gymnasium betaamt, koesteren we het goede, maar streven we naar het allerbeste. Het Stedelijk Gymnasium Leiden streeft ernaar om als één school onder eigen bestuur, ook in de situatie met twee locaties, de kwaliteit van het onderwijs te blijven verbeteren. Uitgangspunt is dat de locaties Athena en Socrates onderwijsinhoudelijk een gelijkwaardig (hoog) kwaliteitsniveau blijven bieden en in samenwerking een verdere verbetering bewerkstelligen. Onze school bevindt zich in een transitiefase. De komende jaren zullen de beide locaties zich verder ontwikkelen. Het streven naar excellentie noopt tot continue verbetering. Voor kwaliteitsborging en –verbetering is een strategisch plan noodzakelijk. Met betrekking tot de onderwijsbeleidsontwikkeling moet niet in stukjes geopereerd worden maar met visie op het geheel. Daarbij geldt als uitgangspunt de continuïteit op lange termijn gaat voor resultaat op korte termijn en dat alle betrokkenen verantwoordelijkheid moeten willen nemen voor een gezamenlijk en continu leer- en groeiproces, waarin processen voortdurend verbeterd, versimpeld en op elkaar afgestemd worden. Daarom vinden wij het belangrijk dat de docenten van de beide locaties elkaar blijven inspireren en ook kritisch blijven volgen. De komende vier jaar willen we nieuwe wegen inslaan om met de secties inhoudelijk te werken aan de kwaliteit van het onderwijs. Secties (of sectiegroepen) zullen zich naast hun functie als regelorgaan ook steeds meer als ontwikkelorgaan gaan profileren. Tijdens de sectievergaderingen zal de nadruk liggen op het uitwisselen van expertise. Om de kwaliteit van het onderwijs op beide locaties zo goed mogelijk te borgen en te kunnen monitoren is informatie over alle aspecten van de leeromgeving essentieel. Het Stedelijk Gymnasium Leiden heeft zich aangesloten bij Kwaliteitsscholen VO, een zeer uitgebreid landelijk netwerk voor kwaliteitszorg op VO-scholen, om een degelijke kwaliteitsvergelijking intern en extern (met andere (gymnasium)scholen) mogelijk te maken. Om de gelijkwaardigheid van de onderwijskwaliteit per locatie te kunnen monitoren en borgen gaan we de komende vier jaar uit van de volgende uitgangspunten:
7
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
Op beide locaties blijven de secties in grote lijnen werken met hetzelfde curriculum en dezelfde lesmethode1; Tijdens de toetsweken werken alle vakken in alle leerjaren met dezelfde toetsen met dezelfde normering; Er wordt naar gestreefd om beide locaties m.b.t. de leermiddelenfacilitering een gelijkwaardige leeromgeving te bieden.
Bij de splitsing van de school speelde de wens naar een kleinschalige sociale leeromgeving een belangrijke rol. Het werken in kleinschalige deelteams nodigt ook uit tot het ontwikkelen van verschillende activiteiten of accenten hierin per locatie. Leerlingenfeesten en andere USA activiteiten kunnen op eigen wijze worden ingevuld. Dit geldt ook voor andere speciale projecten, zoals WET, maar ook buitenles- en internationaliseringsactiviteiten, de Romereis en de Kerstactie.
1
Het leerproces gedijt het best bij een innovatiegerichte cultuur en een steeds kritisch evalueren van de kerndoelen van de school. Om de ontwikkeling op het gebied van onderwijsinhoud en didactiek te stimuleren, worden secties in de gelegenheid gesteld om binnen het vastgestelde curriculum per locatie pilot(deel)projecten met bijbehorende toetsvormen (buiten de toetsweek) per leerjaar te ontwikkelen en uit te voeren, die na positieve evaluatie op grotere schaal en schoolbreed kunnen worden ingevoerd.
8
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden 3.
Schoolplan 2011- 2015
Onderwijsbeleid
3.1. Analyse De school gaat bij het realiseren van de onderwijskundige doelen uit van het wettelijke kader, zoals dat is vastgesteld in de Wet op het Voortgezet Onderwijs, het inrichtingsbesluit vwo, havo en vmbo. Deze doelen staan in het onderwijskundige beleid van de school centraal. Als categoriaal gymnasium bieden we onderwijs aan op hoog niveau: er is meer aanbod in kennis en vaardigheden dan het minimale curriculum. De school probeert om binnen de gestelde financiële en roostertechnische kaders het kiezen van extra vakken in de bovenbouw mogelijk te maken. Meer dan 80% van de leerlingen volgt meer dan de verplichte keuzevakken. Het leren van de klassieke talen levert een bijdrage tot de ontwikkeling van analytisch denken en abstractievermogen bij leerlingen. Het Stedelijk Gymnasium gaat in het aanbieden van gymnasiaal onderwijs verder dan het aanbieden van de twee klassieke talen Latijn en Grieks. De school streeft ernaar om ook bij de andere vakken en in de cultuur van het onderwijs de geest van de klassieken door te laten klinken. De leerlingen komen hierdoor in aanraking met vraagstellingen en methoden die nog altijd geldig zijn. De huidige westerse cultuur en wetenschap zijn voor een belangrijk deel geworteld in de klassieke oudheid. Ook in het onderwijskundige beleid is het ontwikkelen van de forma mentis, het ontwikkelen van een kritische en analytische houding bij onze leerlingen een belangrijke doelstelling. Onze verwachtingen over de prestaties van leerlingen en docenten liggen relatief hoog. Het Stedelijk Gymnasium Leiden staat al jaren in de top-5 van vwo-scholen in Nederland. Inzetten op excellentie bij leerlingen, docenten en de leeromgeving is het belangrijkste speerpunt van het nieuwe schoolplan. Na de splitsing van de school in 2010 zijn twee kleinschalige gebouwen ontstaan. De inrichting van de gebouwen is verschillend, maar met betrekking tot het onderwijsaanbod, de faciliteiten en de onderwijskwaliteit wordt een gelijkwaardig hoog niveau beoogd. 3.2
Sterkte- zwakteanalyse
Sterke punten Hoge meetbare kwaliteit van het onderwijs (doorstroomgegevens en eindexamenresultaten) Breed inzetbare, academisch gevormde docenten Breed aanbod en flexibiliteit in vakkenkeuze Kleinschaligheid en een veilig schoolklimaat Schoolorganisatie Internationaal erkende niveaus (d.m.v. certificaten) bij onderwijs moderne vreemde talen Ambitieuze doelen voor leerlingen én docenten Aansluitingsprojecten met vervolgopleidingen Ontwikkelpunten Aansluiting van onder- en bovenbouw Schoolbrede aanpak differentiatie Onderwijsinnovatie en effectieve inzet leermiddelen Verbetering van de effectiviteit van de leerlingenbespreking Verlengde schooldag Ontwikkeling van professionalisering van de sectie Planning buitenlesactiviteiten Samenhang les en buitenlesactiviteiten Experts leerbeleid: differentiatie, toetsing,
9
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
3.3
Schoolplan 2011- 2015
Beleidsvoornemens
Excellentie voor de klas In samenwerking met het ICLON en de Wolfert van Borselenscholengroep neemt het Stedelijk Gymnasium Leiden deel aan het project Excellentie voor de klas, een project dat gesubsidieerd wordt in het kader van Krachtig Meesterschap. Verlengde schooldag We bieden leerlingen de mogelijkheid om op school na het einde van de lesdag op school te werken. Tijdens de verlengde schooldag kunnen leerlingen onder begeleiding huiswerk maken, maar ook werken aan eigen projecten. Differentiatie Bij het aanbieden van het onderwijs willen we uitgaan van verschillen in capaciteit, leerstijlen, werktempo en interesses. Dit vraagt om een gerichte schoolbrede aanpak van om de mogelijkheden tot differentiatie verder te ontwikkelen. Onderwijsinnovatie facilitering leermiddelen en scholing De start van een nieuwe locatie heeft het gebruik van nieuwe leermiddelen op beide locaties in een enorme stroomversnelling gebracht, vooral op het gebied van de toepassing van ICT. Om een gelijkwaardige hoge onderwijskwaliteit te kunnen bieden op beide locaties worden beide locaties zoveel mogelijk gelijkwaardig gefaciliteerd. Er is een ELO in gebruik genomen, alle lokalen zijn voorzien van smartboards en het aantal leerlingcomputers is fors toegenomen. Het personeel moet gestimuleerd en deels geschoold worden en blijven om de beschikbare (ICT-)middelen te gebruiken. Onderwijsinnovatie moet door de directie worden gestimuleerd en docenten moeten zich geprikkeld voelen om nieuwe experimenten aan te gaan. Met Its Learning als ELO heeft de school de mogelijkheid om een zeer geavanceerde interactieve leeromgeving te ontwikkelen die bij uitstek geschikt is om een groot aantal doelstellingen met betrekking tot de onderwijsdifferentiatie te realiseren. De inrichting en inhoud van de ELO moet daartoe voor een aantal vakken nog wel sterk in kwaliteit verbeteren en op een aantal punten geüniformeerd worden. Secties De splitsing van de school leidt tot een andere werkwijze binnen de secties. De komende vier jaar wordt op beide locaties gewerkt met hetzelfde curriculum en dezelfde lesmethode. Tijdens de toetsweken worden dezelfde toetsen gegeven met dezelfde normering. Het is belangrijk dat de secties op de beide locaties met elkaar verbonden blijven. Als “critical friend” kunnen zij wederzijds de kwaliteit van het vakonderwijs vergroten. Binnen de sectie kunnen de ervaring en expertise van docenten beter worden ingezet. Docenten kunnen zich ontwikkelen als expert op een bepaald deelterrein zoals differentiatie, toetsing of de ontwikkeling van leermiddelen. Toetsbeleid Het toetsbeleid op het Stedelijk Gymnasium dient op een aantal punten geëvalueerd en mogelijk herzien te worden. Om praktische redenen zijn er vier toetsweken voor zowel onderbouw als bovenbouw. Vanuit onderwijskundig perspectief is deze gelijktrekking niet optimaal.
10
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden 3.4
Schoolplan 2011- 2015
Uitgewerkte beleidsvoornemens onderwijskundig beleid
Beleidsvoornemen: Excellentie voor de klas, een project dat gesubsidieerd wordt in het kader van Krachtig Meesterschap Waarom? De projectdeelnemers zijn van mening dat excellente leraren leerkrachten zijn die blijvend uitgedaagd willen worden, zich blijven verdiepen in hun vak, plezier hebben in didactische uitdagingen voor excellente leerlingen en die goede resultaten behalen bij hun (slimme) leerlingen. Dit vraagt om een uitdagende werkomgeving met excellente collega’s. Het programma Excellentie voor de klas richt zich op excellente docenten en op wat deze kunnen betekenen voor excellente leerlingen (meer dan getalenteerd), in het bijzonder op het tweetalige VWO en gymnasia. Wat? Beoogd wordt om: - excellente leraren te behouden voor het onderwijs; - werken in het onderwijs intellectueel uitdagend te houden; - excellentie in het onderwijs bevorderen door excellentie in en voor de klas te verbinden. Binnen vier programmalijnen (‘excelleren in je vak’; ‘omgaan met excellente leerlingen’; ‘ontwikkelen van materialen’ en’ het doen van flankerend onderzoek’) worden drie pilots uitgevoerd. Wie? Aansturen In samenwerking met het ICLON en de Wolfert van Borselenscholengroep neemt het Stedelijk Gymnasium Leiden deel aan het project Excellentie voor de klas, een project dat gesubsidieerd wordt in het kader van Krachtig Meesterschap. Maken Projectteam Wanneer? Startdatum februari 2011 invoerdatum juni 2012 Analyse: Er zijn een aantal (±60) door de school geselecteerde vijfde- en zesdeklassers die tegen een geringe vergoeding extra hulp kunnen bieden bij het leren van woordjes of bij het oefenen met sommen. De begeleiding wordt per uur gegeven, na schooltijd. De hulp kan op school of bij een van de betreffende leerlingen thuis gegeven worden. De leerlingen maken zelf hun afspraken. Daarnaast kan door de school bemiddeld worden voor professionele (externe) huiswerkbegeleiding voor de onderbouw die gegeven wordt binnen de school. Voor de wat ‘zwaardere’ hulp is bijles van een bijlesdocent nodig. De school heeft een lijst met externe bijlesdocenten voor de meeste vakken. Er is behoefte aan meer studiemogelijkheden buiten de lestijden, op grotere schaal georganiseerde huiswerkbegeleiding en meer mogelijkheden om schoolfaciliteiten als muzieklokaal, laboratorium en atelier meer te kunnen benutten. Beleidsvoornemen: Verlengde schooldag Waarom? Leerlingen kunnen ook buiten de lessen om hun talenten optimaal te ontwikkelen Wat? - Kwalitatief onderzoek naar de behoefte aan huiswerkbegeleiding en bijles in aanvulling op het reguliere lesprogramma - Een structureel programma om extra steun te bieden in leren leren - Gebruik maken van de bestaande huiswerkbegeleiding door leerlingen - Schoolfaciliteiten open stellen op minimaal 4 dagen per week tot 18.30 uur onder begeleiding (vb.: grootschaliger organiseren huiswerkhulp; lab/atelier/muzieklokaal) Wie? Aansturen Directie Maken Locatiemanagementteam Wanneer? Startdatum augustus 2011 invoerdatum oktober 2011
11
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
Analyse: Er is onvoldoende onderwijskundig schoolbeleid m.b.t. differentiatie. Differentiatie nu is te afhankelijk van sectie c.q. docent. Differentiatie moet beter gefaciliteerd worden, locaties moeten gelijkwaardig gefaciliteerd worden. Beleidsvoornemen: Onderzoek naar meer differentiatiemogelijkheden binnen de les bij alle vakken: a) Niveaudifferentiatie (verdiepen, verbreden, remediëren) b) Leervoorkeur differentiatie (b.v. Kolb, VAK) c) Differentiatie voor leerlingen met specifieke problemen Waarom? Doel: het maximale halen uit alle leerlingen die we tot onze school toegelaten hebben Wat? Elk vak maakt per leerjaar een plan waarin de trajecten worden beschreven. Tijdens de les wordt zichtbaar gebruik gemaakt van deze plannen. Het onderdeel differentiatie wordt in de enquêtes en onderzoeken van Kwaliteitscholen significant beter beoordeeld dan in peiljaar 2010-2011. Wie? Aansturen Directie Maken Secties Wanneer? Startdatum september 2011: start onderzoek Vanaf schooljaar 2011-2012 gefaseerde invoer en jaarlijkse evaluatie Einddatum Cyclisch met bijstelling na evaluatie Beleidsvoornemen: Hervatten sectiegesprekken Waarom? Wat?
Wie? Wanneer?
, In deze gesprekken zal de onderwijsontwikkelrol nadrukkelijk op de agenda worden gezet - (sectie-overstijgend)expertise- overleg - Herstart sectiegesprekken met directie Aansturen Directie Maken directie en secties Startdatum oktober 2011 invoerdatum september 2012
Analyse In het schooljaar 2009-2010 is besloten om de B-uren af te schaffen en aan secties/docenten gevraagd een andere invulling te geven aan het zelfstandig werken in de bovenbouw. In het derde leerjaar vindt een project plaats dat leerlingen voorbereidt op de bovenbouw. De nieuwe manier van werken moet worden geïnventariseerd en geëvalueerd en het nieuwe project moet worden toegesneden op de keuzes die daarbij worden gemaakt.
12
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
13
Beleidsvoornemen: De inrichting van het onderwijs in de bovenbouw analyseren en realiseren van een plan om in het derde jaar een goede aansluiting van onder- en bovenbouw te realiseren. Waarom? De onderwijskundige invulling van de bovenbouw is sterk aan het veranderen. Het voorbereidende project in het derde leerjaar moet herzien worden. Wat? Resultaat Herziening van het tweede fase project voor alle secties, dat anticipeert op een veranderende bovenbouw, met speciale aandacht voor zelfstandig werken en groepswerk. Aanvullende eis Plan per sectie Doel Betere overgang onderbouw - bovenbouw Wie? Aansturen Directie Maken Coördinatoren klas 3 en klas 4 Ontvangen Secties Wanneer? Startdatum september 2011 Tussentijds Jaarlijkse evaluatie Einddatum april 2015 Beleidsvoornemen: Doorvoeren ministerieel beleid en formuleren schooleigen beleid m.b.t klassieke talen Waarom? Het rapport “Het geheim van de blauwe broer” van de Verkenningscommissie Klassieke Talen dat in november 2010 verscheen, was voor de minister aanleiding tot een beleidswijziging. Aan het centraal examen zelf wordt niets veranderd mede omdat de resultaten van Latijn in 2010 weer sterk verbeterd zijn. Wel is er behoefte aan beperkte vakvernieuwing. Er zal een evaluatie van het centrale examen plaatsvinden door het College voor Examens (CvE) en Cito, zodat kleine technische verbeteringen kunnen worden toegepast zoals de voorschriften voor de te lezen auteurs en het correctievoorschrift. Het bestaande vak Klassieke Culturele Vorming (KCV) wordt samengevoegd met Latijn en Grieks, zo ontstaan twee grote nieuwe vakken: Latijnse Taal en Cultuur (LTC) en Griekse Taal en Cultuur (GTC). Een commissie zal daarom aan de slag gaan met deze samenvoeging met oog voor beperkte vakvernieuwing, zoals een impuls voor verschillende werkvormen en aandacht voor de cultuurcomponent. Naast de wettelijk vastgestelde aanpassingen is er behoefte aan een schooleigen beleid om de motivatie en examenresultaten voor het vak Latijn verder te verbeteren. Wat? Implementeren veranderingen, formuleren schooleigen beleidsplan en vastleggen in het PTA. Wie? Aansturen Directie Maken Sectie klassieke talen Wanneer? Startdatum September 2011 Einddatum Implementeren bij wettelijke invoer Beleidsvoornemen: Herziening toetsbeleid. Waarom? Om praktische redenen zijn er vier toetsweken voor zowel onderbouw als bovenbouw. Vanuit onderwijskundig perspectief is deze gelijktrekking niet optimaal. De toetsweken in de bovenbouw duren langer dan een week. Wat? Een plan met de uitgangspunten en uitvoering van het toetsbeleid in de onderbouw op basis van de resultaten uit de werkgroepen. Een onderzoek naar de mogelijkheden van opbrengstgericht toetsen (gevolg geven aan actieplan “Beter presteren”) Wie? Aansturen Directie Maken werkgroep Wanneer? Startdatum oktober 2011 invoerdatum april 2012
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
Beleidsvoornemen: Inventarisatie en optimalisatie buitenlesactiviteiten Waarom? Het organiseren van te veel activiteiten is uiteindelijk niet goed voor de school. De splitsing van de school over twee gebouwen en de aanscherping van de normen over het minimum aantal lesuren maken herziening en bundeling van de buitenlesactiviteiten noodzakelijk. Voordat er gebundeld kan worden is het echter noodzakelijk om alle activiteiten goed in beeld te krijgen en om alle activiteiten inhoudelijk ook goed te kennen. Wat? - Het totaaloverzicht en de samenhang tussen de activiteiten onderling en tussen de activiteiten en het curriculum in de gaten houden en proberen om daar waar mogelijk activiteiten te bundelen. - Het plannen van de activiteiten in het schooljaar - Het opstellen van een handleiding buitenlesactiviteiten. - Opstellen en communiceren van de criteria op basis waarvan (nieuwe) activiteiten wel of niet georganiseerd mogen worden. - Evalueren van de activiteit aan de vooraf opgestelde criteria. - Secties helpen meedenken in het vinden van oplossingen om creatief om te gaan met hun activiteit om lesuitval zo veel mogelijk te beperken. Wie? Aansturen Directie Maken Werkgroep Wanneer? Startdatum oktober 2011 invoerdatum februari 2012 Leermiddelen en onderwijsinnovatie Analyse Het Stedelijk Gymnasium heeft geen apart ICT-beleidsplan. ICT wordt gezien als middel en niet als doel. Niet de aanschaf van deze leermiddelen werkt innovatief, maar het adequaat gebruik ervan. Er is de afgelopen jaren veel veranderd op het gebied van leermiddelen op het SGL. Er is een ELO in gebruik genomen, alle lokalen zijn voorzien van smartboards, het aantal leerlingpc’s is fors toegenomen, er is een hoofd ICT aangesteld en de ICT&onderwijscoördinator moet zijn aandacht verspreiden over 2 locaties. Het personeel moet gestimuleerd en deels geschoold worden en blijven om de beschikbare (ICT-)middelen te gebruiken. Onderwijsinnovatie moet door de directie worden gestimuleerd en docenten moeten zich geprikkeld voelen om nieuwe experimenten aan te gaan. Met betrekking tot de ELO is de experimenteerfase nu voorbij en wordt het tijd voor het aanbrengen van een eenduidige heldere structuur en toegankelijkheid. Docenten en leerlingen moeten weten waar ze aan toe zijn (waar zet ik mijn studiewijzer?, welke opdrachten krijgt de leerling te zien als hij inlogt?) en het gebruikersgemak en de overzichtelijkheid moeten daarmee verbeteren. De ELO moet een toegankelijke verzamelplaats zijn waar secties hun materiaal plaatsen dat geschikt is om te differentiëren.
14
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
15
Beleidsvoornemen: Streven naar optimale inzet beschikbare middelen en stimuleren onderwijsinnovatie. Waarom? Er is de afgelopen jaren fors geïnvesteerd in nieuwe (ICT-)middelen. Ook is gerichte scholing aangeboden. Een grote groep docenten is enthousiast geworden en gebruikt de middelen. Het gebruik is echter nog lang niet optimaal en onderwijsinnovatie is nog lang niet in alle secties een vanzelfsprekendheid waar systematisch aandacht voor is. Het gebruikersoverleg is nog niet van de grond gekomen. Wat? Resultaat Alle docenten beschikken over kennis en vaardigheden om de beschikbare (ICT-) middelen te gebruiken voor lesdoeleinden en doen dit ook om hun lessen te verbeteren / verlevendigen en de leerlingen meer te activeren. Randvoorwaarden en ondersteuning worden verder geoptimaliseerd met als resultaat een grotere tevredenheid onder het personeel en een afname van de werkdruk. De leerlingen ervaren de lessen op school als afwisselend en uitdagend. (blijkt uit de leerlingenquêtes afgenomen via Kwaliteitscholen) De inzet van moderne middelen voor lesdoeleinden en onderwijsinnovatie zijn vaste onderdelen van de functioneringsgesprekken. Indien gewenst en/of noodzakelijk wordt gerichte scholing aangeboden. De SL straalt uit dat het gebruik van moderne middelen en innovatie speerpunten zijn op het SGL. Dat gebeurt bij de werving van nieuw personeel, in functioneringsgesprekken en d.m.v. het scholingsaanbod. De SL brengt voortrekkers en volgers bij elkaar om ideeën en materiaal te delen en elkaar te stimuleren. Dit zou kunnen op de themawerkmiddagen. Goed functionerend gebruikersoverleg per locatie Wie? Aansturen Werkgroep ICT en SL Ontvangen Alle docenten Wanneer? Startdatum 1 aug 2012 Einddatum 1 aug 2014 Beleidsvoornemen: De ELO wordt een toegankelijke, overzichtelijke verzamelplaats voor lesmateriaal. Docenten zetten de ELO in volgens een geijkte structuur en leerlingen maken er op efficiënte wijze gebruik van. Waarom? De ELO wordt veelvuldig gebruikt, maar er zijn geen duidelijke richtlijnen en daardoor is er een onoverzichtelijk geheel ontstaan voor docenten en leerlingen. Het wordt nu tijd het gebruikersgemak te vergroten en de kwaliteit te verbeteren. De ELO moet voor elk vak en elk leerjaar studiewijzers en materiaal bieden waarmee differentiatie wordt aangeboden. Wat? Resultaat Een eenduidig en helder format voor het posten van studiewijzers en opdrachten Er staat voor elke klas, voor elk vak een studiewijzer op de ELO Voor elk vak staat er (tenminste in de onderbouw) voor elk leerjaar materiaal dat geschikt is en gebruikt wordt om te differentiëren. Een heldere, overzichtelijke ELO die door alle docenten eenduidig en probleemloos ingezet wordt. Aparte mentorles(sen) in klas 1 over het gebruik van nieuwe media. Wie? Aansturen ICT – onderwijscoördinatoren, ICT-gebruikersoverleg Ontvangen secties Startdatum augustus 2011 Wanneer? Einddatum 1 aug 2014 (tussenevaluatie in module 3 van 2012-2013)
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
Leerlingbegeleiding Analyse Mentoren begeleiden een klas als groep en geven aandacht en begeleiding aan de individuele leerlingen. Het mentoraat functioneert naar behoren. Wel worden verschillen geconstateerd in de kwaliteit van de begeleiding door verschillende mentoren. Het mentoraat is nog geen onderdeel van de kwaliteitscyclus. De opbrengst van de leerlingenbesprekingen is niet optimaal en kent geen vaste procedures en de terugkoppeling ontbreekt. Het leerlingvolgsysteem in Magister wordt onvoldoende benut. De begeleiding van leerlingen met een niet-Nederlandse culturele en/of minder kansrijke sociale achtergrond schiet nog te kort. Te veel leerlingen van deze verlaten tussentijds de school of slagen niet voor het eindexamen. Sterke punten Continuïteit in het mentoraat met ervaren mentoren Systeem hulpmentoren Huiswerkhulp door ouderejaars Begeleiding naar ander onderwijs Introductiedagen klas 1 Veilig schoolklimaat Ontwikkelpunten Taakafbakening tussen leerlingbegeleiding en –zorg is niet duidelijk Verbeteren kwaliteit mentoraat (kwaliteitsstandaard mentoraat) Verbeteren kwaliteit leerlingbesprekingen Verder ontwikkelen leerlingvolgsysteem in Magister Uitbreiding (externe) huiswerkbegeleiding Beleid en ondersteuning leerlingen met taal en/of cultuurachterstand Monitoren van leerlingen met een niet-Nederlandse culturele en/of minder kansrijke sociale achtergrond met als doel een beter inzicht te krijgen in het verloop van de schoolbrede onderwijscarrière van deze leerlingen en het signaleren van mogelijke obstakels Aanstellen van een docentcounselor gericht op het begeleiden van leerlingen met een nietNederlandse culturele achtergrond Aanstellen van leerlingcounselors met een niet-Nederlandse culturele achtergrond. Beleid gericht op verschillen tussen jongens en meisjes Analyse Mentoraat In 2010 heeft de commissie Taakafbakening een voorstel gedaan om taken van coördinatoren en mentoren helder te definiëren en op elkaar af te stemmen. De implementatie moet komende schoolplanperiode zijn beslag krijgen. Uit tevredenheidsonderzoek blijkt dat mentoren wisselend beoordeeld worden. In de kwaliteitszorg is nog weinig aandacht voor het mentoraat. Ook deze taak zou door leerlingenenquêtes en tevredenheidsonderzoek systematisch geëvalueerd moeten worden. De scholing van mentoren is een belangrijk aandachtspunt. Hierbij moet gedacht worden aan gespreksvaardigheden en coachingsvaardigheden. Leerlingvolgsysteem in Magister In het schooljaar 2009-2010 is het SGL overgestapt van de administratieve software van @vo naar Magister. De startperikelen zijn nu achter de rug en het programma draait behoorlijk stabiel. Het is
16
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
tijd voor de volgende stap: een efficiënt gebruik van de logboekfunctie door mentoren en coördinatoren. De papieren mentormappen behoren tot het verleden, maar de takenlijst van de mentor stamt nog uit de tijd van die papieren map. Een digitaal LVS biedt andere mogelijkheden en die worden door een aantal mentoren al heel goed benut. Er is echter nog geen sprake van duidelijke richtlijnen en minimumeisen waar de overdracht aan moet voldoen als een leerling overstapt van de ene naar de andere mentor. Het LVS moet de verzamelplaats zijn voor mentor, coördinator, en zorgcoördinatoren waar alle belangrijke informatie over leerlingen op elk gewenst moment te vinden is. Beleidsvoornemen: Kwaliteitsimpuls mentoraat Waarom? Kwaliteit van het mentoraat wordt als wisselend ervaren en maakt niet systematisch deel uit van kwaliteitszorg op school Wat? Resultaat Taak mentor wordt betrokken in gesprekkencyclus en systematisch geëvalueerd met gebruik van takenlijst, leerlingenquêtes en tevredenheidsonderzoeken Kwaliteitscholen. Doel Door betere kwaliteitszorg verder professionaliseren van het mentoraat. Jaarlijkse bijstelling van takenlijst. Minder grote verschillen in beoordeling van het mentoraat bij enquêtes. Wie? Aansturen Directie Maken Coördinatoren en mentoren Ontvangen Mentoren en coördinatoren Wanneer? Startdatum oktober 2011 Einddatum juni 2015 Cyclus Jaarlijks Beleidsvoornemen: Kwaliteitsimpuls leerlingbesprekingen Waarom? De leerlingbesprekingen kunnen aan kwaliteit winnen als: - ze minder intuïtief zouden zijn - alle coördinatoren de gesprekken op dezelfde manier aanpakken - iedere leerling besproken wordt - actiepunten duidelijk geformuleerd worden - actiepunten worden teruggekoppeld in een volgende bespreking - in het voorgesprek tussen coördinator en mentor er een duidelijke analyse gemaakt wordt van: resultaten, vergelijking van vakken, interactie met de verschillende docenten etc. Wat? Resultaat Praktisch model ontwikkelen voor structuur en inhoud leerlingbesprekingen Training coördinatoren en mentoren Wie? Aansturen Directie Ontvangen Alle mentoren, zorgcoördinatoren en MT Wanneer? Startdatum 1 aug 2011 Einddatum 1 okt 2011
17
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
Beleidsvoornemen: Kwaliteitsimpuls gebruik LVS en leerlingbegeleiding Waarom? Kwaliteitsverbetering LVS en leerlingbegeleiding + overdracht Wat? Resultaat - Continuïteit in de begeleiding van de leerling en beschikbaarheid van belangrijke informatie bij de juiste persoon - Vernieuwde takenlijst voor de mentor, voorzien van concrete minimumeisen en richtlijnen - Training gebruik LVS voor mentoren - In functioneringsgesprekken is het gebruik van het LVS door mentoren een vast gespreksonderdeel. Wie? Aansturen Directie en coördinator Ontvangen Alle mentoren, zorgcoördinatoren en MT Wanneer? Startdatum 1 aug 2011 Einddatum 1 aug 2012 (peilmoment (controle door coördinator) begin module 3) Leerlingenzorg Analyse De afgelopen jaren zijn er veel initiatieven genomen op het gebied van leerlingenzorg. Er zijn op beide locaties zorgcoördinatoren aangesteld en er is een zorgplan ontwikkeld waarin specifiek wordt ingegaan op de zorg voor leerlingen met een leerlinggebonden budget (LGF). De afstemming tussen de verschillende facetten van de zorgstructuur behoeft nog de nodige aandacht. Hierbij wordt het interne zorgoverleg node gemist. De communicatie en de afstemming tussen de beide locaties m.b.t. de zorg verloopt niet goed. Het verdient de voorkeur om de leerlingenbegeleiding per locatie te regelen en het algemene beleid t.a.v. leerlingenzorg schoolbreed af te stemmen. Het dyslexiebeleid is in de vorige schoolplanperiode vastgelegd in een dyslexieprotocol. Er is nog geen sprake van een consequente uitvoering van het van het beleid. Met de secties moeten concrete afspraken worden gemaakt over de consequenties van het protocol. Het beleid ten aanzien van de begeleiding van begaafde leerlingen is nog niet voldoende uitgewerkt in een adequate pedagogische en didactische aanpak. De aandacht moet hierbij in het bijzonder uitgaan naar de onderpresterende begaafde leerling en naar het vergroten van de kennis van docenten om deze groep leerlingen adequaat te begeleiden. De rol van de Leerplichtambtenaar is steviger geworden. Er zijn duidelijke afspraken gemaakt over de gevolgen van ongeoorloofd schoolverzuim. Het ongeoorloofde verzuim is afgenomen. Docenten en mentoren weten de weg naar de zorgcoördinatie maar de zorgcoördinatoren worden regelmatig nog te laat ingeschakeld. De school neemt deel aan het Samenwerkingsverband regio Leiden. Beide zorgcoördinatoren nemen deel aan het ZAT. Voor mentor en leerjaarcoördinator duurt het vaak te lang voor de eerstvolgende ZAT-vergadering plaatsvindt. Regelmatig is het nodig om sneller beslissingen te nemen. De gevolgen van de invoering van de nieuwe wet op het Passend Onderwijs en de door het kabinet aangekondigde bezuinigingen zullen tot aanpassingen in het zorgplan en de uitvoering daarvan leiden. De school heeft goede ervaringen met het schoolmaatschappelijk werk dat via het Samenwerkingsverband is ingehuurd. Sterke punten Specifieke zorgactiviteiten (vertrouwensteam, TROEV, enzovoort) Signaleren van dyslectische leerlingen Begeleiding van LGF-leerlingen
18
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
Ontwikkelpunten uitvoering dyslexiebeleid gevolgen bezuinigingen passend onderwijs afstemming en afbakening zorgtaken Begeleiding van begaafde leerlingen, in het bijzonder de onderpresteerders Onderzoek naar keurmerk begaafdheidsprofielschool Beleidsvoornemen: Intern zorgoverleg Waarom? Betere afstemming in de begeleiding van zorgleerlingen Wat? Resultaat Een ingeroosterd overleg tussen zorgcoördinatoren en alle betrokkenen (leerjaarcoördinatoren en mentoren). Aanvullende eis Werkdrukverlaging bij (zorg)coördinatoren Doel Betere afstemming in de begeleiding van zorgleerlingen. Wie? Aansturen Directie Maken Coördinatoren en mentoren Ontvangen Mentoren Wanneer? Startdatum augustus 2011 Tussentijds Jaarlijkse evaluatie Einddatum juni 2015 Beleidsvoornemen: Implementatie en evaluatie van de nieuwe taakomschrijvingen en taakafbakening binnen leerlingenzorg Waarom? Betere afstemming in de leerlingbegeleiding Wat? Resultaat Effectieve en efficiënte taakverdeling tussen mentor, coördinator en andere betrokkenen bij leerlingenzorg. Voorlichting over taakafbakening aan docenten en ouders. Aanvullende eis Werkdrukverlaging bij (zorg)coördinatoren en mentoren Doel Betere afstemming taken Wie? Aansturen Directie Maken Coördinatoren en mentoren Ontvangen Mentoren Wanneer? Startdatum augustus 2011 Tussentijds Jaarlijkse evaluatie Einddatum juni 2015 Beleidsvoornemen: Gevolgen wet passend onderwijs en bezuinigingen onderwijs in kaart brengen en vertalen naar nieuw zorgbeleid van de school Waarom? Wet passend onderwijs wordt ingevoerd en bezuinigende kabinetsmaatregelen dwingen mogelijk tot herziening zorgbeleid. Wat? Resultaat Aangepast zorgplan Aanvullende eis Afstemming op wetgeving en financiering overheid Doel Betere coördinatie tussen de verschillende onderdelen van de leerlingenzorg Wie? Aansturen Directie Maken Zorgcoördinatoren Ontvangen Zorgteam Wanneer? Startdatum augustus 2011 Einddatum januari 2013 Beleidsvoornemen: Begeleiding van begaafde leerlingen.
19
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden Waarom?
Wat?
Wie? Wanneer?
Schoolplan 2011- 2015
20
20% van de leerlingen heeft een meer dan gemiddelde intelligentie en een aantal van deze leerlingen heeft behoefte aan een compact onderwijsaanbod met meer ruimte voor verrijking. De prestaties van een aantal van deze leerlingen blijft onder de maat. Gevolg geven aan het actieplan “ Beter presteren” Resultaat Een plan voor de didactische en pedagogische aanpak van begaafde leerlingen. Minder uitval van onderpresteerders. Aanvullende eis Coaching van onderpresteerders Doel - Benutten van talent - Begeleiden van onderpresteerders Aansturen Directie. Ontvangen Directie en docenten Startdatum augustus 2011 Tussentijds 2011- 2012 Studiemiddag voor docenten Einddatum september 2015
Beleidsvoornemen: Praktisch commitment en uitwerking van alle secties met betrekking tot een consistente en consequente uitvoering dyslexiebeleid zoals vastgelegd in het dyslexieprotocol Waarom? Het dyslexiebeleid van de school in vastgelegd in een dyslexieprotocol. Consequente uitvoering van dit protocol is nog niet gerealiseerd. Uitvoeringsregels moeten geëxpliciteerd. Wat? Resultaat Elke sectie beschrijft uitvoering dyslexiebeleid Doel Heldere uitvoeringsrichtlijnen per sectie van het dyslexiebeleid Wie? Aansturen Directie Maken Zorgcoördinatoren en secties Ontvangen secties Wanneer? Startdatum september 2011 Tussentijds Jaarlijkse bijstelling op grond van evaluatie Einddatum december 2011 Beleidsvoornemen: Onderzoek en nieuw beleid m.b.t. ondersteuning leerlingen met taal en/of cultuurachterstand Waarom? Het SGL is zich er van bewust dat het gymnasiale onderwijs niet vanzelfsprekend gezien wordt als een optie voor leerlingen met een niet-Nederlandse culturele en/of minder kansrijke sociale achtergrond. Het gymnasiale onderwijs biedt echter een extra uitdaging voor álle getalenteerde leerlingen ongeacht hun achtergrond. Het Stedelijk Gymnasium is op zoek naar een effectief beleid dat de toegankelijkheid van de school kan verbreden en de ingestroomde leerlingen succesvol naar een diploma kan Leiden. Gevolg geven aan het actieplan “ Beter presteren”. Wat? Resultaat Drempelverlaging en betere begeleiding moet leiden tot een betere doorstroming en resultaat m.b.t. deze doelgroep Aanvullende eis Goede screening en begeleidingsstructuur Doel Meer succes in toeleiding en schoolcarrière verborgen talenten Wie? Aansturen Directie Maken Zorgcoördinator en en gammasecties Wanneer? Startdatum oktober 2011 Einddatum mei 2012 Cyclus Jaarlijks
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
Decanaat en keuzebegeleiding Analyse Het decanaat is stevig verankerd in de school. De keuzebegeleiding is schoolbreed georganiseerd. Bij de keuzebegeleiding is een duidelijke rol weggelegd voor de mentor in de eerste lijn en de decaan in de tweede lijn. In klas 3 is de wisselwerking tussen decaan en mentoren het meest ontwikkeld. De mentoren verzorgen in dit leerjaar zes profielkeuzelessen in samenwerking met de decanen. Leerlingen in klas 5 zijn verplicht een drietal activiteiten te ondernemen in het kader van de studiekeuze. De decanen hebben een sterke voorkeur voor een ingeroosterd mentoruur in klas vijf. Dit zou de mogelijkheid kunnen bieden een gestructureerd programma voor keuzebegeleiding te ontwikkelen waardoor meer activiteiten kunnen worden ondernomen. In klas 6 ligt de nadruk meer op een individuelere benadering. Verder heeft een beperkt aantal leerlingen behoefte aan keuzetest, hiervoor kunnen externe bureaus worden ingeschakeld. In klas 4 zal in samenwerking met de universiteit Leiden een aantal workshops keuzebegeleiding aangeboden worden. De verwachting is dat in het voorjaar van 2011 meer duidelijkheid zal ontstaan over de voorgestelde wijziging van vier naar twee profielen in de bovenbouw. Een nader onderzoek naar het uitstel van de keuze voor het profiel en bijbehorende vakkenpakket van klas drie naar vier zou in dit kader een keuze kunnen zijn. Sterke punten Gevarieerde aanpak bij keuzebegeleiding in klas 3 LOB-training voor mentoren verzorgd door de decanen Samenwerkingsverband met de universiteit Leiden (workshops keuzebegeleiding) Pre-University en LAP-TOPP voor getalenteerde leerlingen in klas 5 en 6 Proefstuderen van de Universiteit Leiden is opgenomen in de activiteitenagenda Decanen beschikken over een eigen website De Decaan op It’s learning Ontwikkelpunten Actieve discussie in e school over voorkomen van een verkeerde keuze van het profiel en vakkenpakket Optimaliseren van de mogelijkheden van d website De Decaan Voorbereiding ”de week van LOB” in klas 3 Voorbereiding op toelating excellente universiteiten Training mentorgesprekken Beleidsvoornemen: Kwalitatieve verbetering van het keuzeproces in alle klassen Waarom Verbeteren van het keuzeproces in klas 3 t/m 6 met een duidelijke rol voor de mentoren, vakdocenten en de sectie. Resultaat Met ingang van het schooljaar 2011 – 2012 is de “week van LOB” ingevoerd. Mentoren beschikken over technieken en kennis om gesprekken over profiel –en studiekeuze aan te gaan. Tevredenheid van leerlingen en hun ouders over het keuzeproces bij de evaluatie. Aansturen Decanen en coördinatoren klas 3/4 Ontvangen Mentoren en leerlingen klas 3 Startdatum Voorjaar 2011 Einddatum februari 2012 en evaluatie
21
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden 4.
Schoolplan 2011- 2015
Personeelsbeleid
4.1. Visie op personeelsbeleid Onze school is een school waar de organisatie en het personeelsbeleid in overeenstemming zijn met de missie en de kernkwaliteiten. Het personeelsbeleid is er daarbij op gericht een klimaat te bieden waarin het personeel zich gewaardeerd weet en zich gestimuleerd voelt in de eigen ontwikkeling, passend binnen de missie van de school. Hierbij ligt de focus op het verbeteren van kwaliteit. 4.2
Gesprekkencyclus en scholingsbeleid
Analyse Gesprekkencyclus In het schooljaar 2010-2011 is een nieuwe start gemaakt met de gesprekkencyclus. De vragenlijsten van Kwaliteitscholen (360 graden feedback) zullen een belangrijke rol gaan spelen in de gesprekkencyclus voor docenten en leden van het management. In het voorjaar 2011 vindt een herziening plaats van de procedure gesprekscyclus. Met de ingang van het schooljaar 2011 -2012 wordt uitgegaan van de aangepaste procedure. Scholingsbeleid Het scholingsplan wordt ieder jaar besproken met de PMR. De scholing wordt nog te gefragmenteerd ingezet. Een duidelijke visie op de schoolontwikkeling in samenhang met het scholingsplan is onvoldoende ontwikkeld. De komende jaren wordt ingezet op een effectieve en zichtbare inzet van scholing met als doel het vergroten van de vakinhoudelijke en vakdidactische expertise. Het aantal allochtone leerlingen zal de komende jaren toenemen. Een van de speerpunten in het scholingsplan is een betere voorbereiding op een passende didactische en pedagogische aanpak voor de (allochtone) leerlingen met een zwakkere sociaaleconomische achtergrond. Sterke punten procedure voor gesprekkencyclus inzet vragenlijsten Kwaliteitscholen Ontwikkelpunten jaarlijkse voortgangsgesprekken met het personeel duidelijke visie op de schoolontwikkeling in samenhang met het scholingsplan een passende didactische en pedagogische aanpak voor de leerlingen met een niet-Nederlandse culturele en/of minder kansrijke sociale achtergrond digitaal personeelsarchief met verslagen personeelsgesprekken
22
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
Beleidsvoornemen: Effectieve en zichtbare inzet van scholing Waarom? Scholing wordt op dit moment nog niet effectief genoeg ingezet. Er is geen samenhangende visie op datgene wat we met de scholing willen bereiken. Naast de door de individuele docent gewenste scholing is er behoefte aan sturing door de school. De gesprekkencyclus wordt op dit moment niet optimaal genoeg ingezet om te komen tot passende scholing. Wat? Resultaat - Een schoolbrede visie op scholing die past bij de behoeften van onze leerlingen en onze docenten. - In het scholingsplan wordt prioriteit gegeven aan het realiseren van de beleidsdoelstellingen van het Schoolplan 2011 – 2015. - Een aantoonbare verbetering in de waardering van docenten, leerlingen en het management over effectiviteit van de lessen. Wie? Aansturen Directie en coördinatoren (diegenen die de personeelsgesprekken voeren) Ontvangen Personeel Wanneer? Startdatum Schooljaar 2011-2012 Einddatum Schooljaar 2014-1015 4.3
Loopbaanbeleid
Analyse Onze school heeft ieder schooljaar te maken met de instroom van veel nieuwe docenten. Deze docenten worden begeleid door de BOSsen. De kwaliteit van de begeleiding vanuit de sectie verschilt. Ervaren docenten worden in de gelegenheid gesteld om een opleiding tot vakcoach te gaan volgen. Het Stedelijk Gymnasium is opleidingsschool van het ICLON. Bij de werving en selectie richten wij ons, indien mogelijk, op het aanstellen van eerstegraads docenten met een academische achtergrond. Tot op heden heeft de school nog geen problemen met het aanstellen van geschikte docenten. Bij de leeftijdsopbouw van het team heeft een verschuiving plaatsgevonden. Dit is mede een gevolg van het feit dat docenten op latere leeftijd met pensioen gaan dan een aantal jaar geleden. De gemiddelde leeftijd op 31 december 2010 was 46,17 jaar. In de gesprekken met het personeel besteden wij aandacht aan leeftijdsbewust personeelsbeleid. De werkdruk als gevolg van piekbelasting wordt in alle leeftijdscategorieën als hoog ervaren. De school stimuleert het gebruik van de BAPO- en Ouderschapsverlofregeling. We willen investeren in het potentieel dat er op de school is door de mogelijkheid van opleiding/scholing voor managementfuncties ook open te stellen voor docenten, doorgroeimogelijkheden zijn afhankelijk van de situatie. De school voert een actief taakbeleid om medewerkers te faciliteren in verbreding van hun inzetbaarheid. We willen mensen zelf verantwoordelijk maken voor hun eigen loopbaan en bieden faciliteiten als mensen met goede initiatieven komen om hun eigen mogelijkheden voor hun inzet als werknemer te vergroten. Tegelijkertijd zien we dat een aantal vitale deskundigheden gewaarborgd en verder ontwikkeld moeten worden. In het bijzonder gaat het om vakinhoudelijke professionalisering en het gebruik van ICT in het onderwijs. Sterke punten begeleiding van nieuwe docenten door BOSsen en vakcoaches begeleiding van docenten door coaches opleidingsschool van de universitaire docentenopleiding hoge deelname aan BAPO en ouderschapsverlofregeling mogelijkheden tot differentiatie in onderwijstaken: pilotschool Educatieve Minor persoonlijk assistent van de leraar (PAL)
23
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
Ontwikkelpunten maatregelen om werkdruk te verkleinen maatregelen om het verwachte lerarentekort op te lossen optimaliseren ondersteuning personeel op administratief, facilitair en ondersteunend terrein leeftijdsfase gebonden personeelsbeleid optimale verdeling personeel over beide locaties afstemming met het ICLON over de vakinhoudelijke en vakdidactische begeleiding van docenten in opleiding en EM-studenten jaarlijkse evaluatie BOS Beleidsvoornemen: Komen tot levensfase gebonden personeelsbeleid en personeelsbeleid op maat Waarom - Werkdruk als gevolg van piekbelasting wordt door een deel van het personeel nog als te zwaar ervaren - Exacte wensen van het personeel zijn nog onvoldoende in kaart gebracht - Een gevarieerd docentencorps met een leeftijdsopbouw die iets hoger ligt dan het landelijk gemiddelde - Jonge docenten moeten de kans krijgen en gestimuleerd worden zich te ontwikkelen op verschillende terreinen - Ervaren /oudere docenten moeten voldoende uitdaging blijven vinden in hun vak en het ook fysiek kunnen volhouden - Ervaring effectief inzetten voor de ontwikkeling van de sectie - Ook voor het OOP geldt dat er beter kan worden ingespeeld op ieders verschillende kwaliteiten Resultaat - Er zijn medewerkerstevredenheidsonderzoeken gedaan - Een levensfase gerichte inzet van het personeel - Bij de verdeling van het personeel over de beide locaties is gelet op een evenwichtige verdeling van de aanwezige kwaliteit - Taken rouleren in het kader van carrièreplanning - Detacheringsmogelijkheden zijn onderzocht en ingezet - Minder kortdurend ziekteverzuim - Een aantoonbaar grotere tevredenheid onder personeel over takenpakket en ervaren werkdruk Aansturen Directie Ontvangen Personeel Startdatum Schooljaar 2011-2012: medewerkerstevredenheidsonderzoek Einddatum Schooljaar 2014-2015; opnieuw medewerkerstevredenheidsonderzoek waarbij doelen die uit het eerste tevredenheidsonderzoek naar voren zijn gekomen op realisatie getoetst worden 4.4
Formatie- en organisatiebeleid
Formatieplanning Procedureel is de jaarlijkse formatieplanning helder en doorzichtig. De huidige prognosesystematiek is duidelijk. Het formatieplan wordt jaarlijks vastgesteld door de PMR en wordt intern gepubliceerd. Speerpunt is het werven en benoemen van kwalitatief hoogstaand personeel. Sterke punten het bewust streven naar eerstegraads docenten met een academische opleiding geen langdurige vacatures gedegen taakbelasting beleid een goede cijfermatige onderbouwing van zaken met betrekking tot de formatie
24
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
overleg met de (p)mr betreffende het formatieplan
Ontwikkelpunten beleid betreffende blijvende evenwichtige samenstelling personeel qua kwaliteit, leeftijd, ervaring en geslacht per locatie invoering HRM-software pakket ter verbetering van de service aan het personeel anticiperen op een mogelijk docententekort 4.5 Arbeidsvoorwaardenbeleid In het arbeidsvoorwaardenbeleid wordt er naar gestreefd dat iedereen binnen de school zich wel bevindt, zodat men zich optimaal kan inzetten voor leerlingen en andere medewerkers. Een hulp daarbij is een heldere vastlegging van zaken, zodat iedereen weet waarop hij/zij kan rekenen. Analyse In het kader van de functiemix is een aanzienlijk aantal docenten bevorderd naar de functie LD. Het invoeringstraject is als zorgvuldig ervaren en zal worden voortgezet. Het in de cao vermelde entreerecht leidt tot problemen in de formatietoekenning. Sterke punten invoeringstraject functiemix hoge functiemixwaarde ruime mogelijkheden tot deeltijdarbeid Ontwikkelpunten duidelijkheid over het entreerecht in de nieuwe CAO-VO evaluatie van de eerste tranche Functiemix 4.6
Arbeidsomstandighedenbeleid
Veiligheid Elke locatie beschikt over een ontruimingsplan en een voldoende aantal bedrijfshulpverleners. Op beide locaties vindt tweemaal per jaar een ontruimingsoefening plaats. Er is toezicht op leidingen, technische apparatuur en installaties. Het uitvoeren van Arbobeleid is onderdeel van de taak van het hoofd onderwijs ondersteunende dienst, hij vervult tevens de functie van preventiemedewerker. Er is toezicht van het personeel tijdens de pauzes. Er is regelmatig contact met de wijkagent. Bij USAactiviteiten worden er externe surveillanten ingehuurd. Op de website zijn diverse protocollen te vinden. Arbo-zaken kunnen tijdens het locatiegebonden overleg aan de orde komen. Gezondheid Er is een contract met de Arbodienst. Medewerkers kunnen gebruik maken van het preventief gezondheidskundig spreekuur van de Arbodienst. Ook kunnen na overleg in het sociaal medisch team extra interventies worden ingezet, zoals onderzoek of begeleiding door een psycholoog, bedrijfsmaatschappelijk werk en revalidatietherapie. In 2010 is het ziekteverzuimcijfer 4,3%. Sterke punten BHV Ontruimingsplan Protocollen gericht op veiligheid Relatief laag ziekteverzuim
25
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden Ontwikkelpunten Blijvende aandacht voor het leefklimaat
Schoolplan 2011- 2015
26
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden 5.
Schoolplan 2011- 2015
Kwaliteitszorg
Kwaliteitszorg op het Stedelijk Gymnasium is erop gericht om kwaliteiten van het leerproces en de leeromgeving zichtbaar te maken en waar mogelijk te verbeteren. Het Stedelijk Gymnasium wil zich profileren als een permanent lerende organisatie, waarin wordt gestreefd naar continue en systematische kwaliteitsverbetering. Na de splitsing van de school gaat bijzondere aandacht uit naar de kwaliteitsontwikkeling per locatie. Door een systematisch periodiek onderzoek en interne en externe vergelijking (benchmarking) en afstemming moet het juiste evenwicht gevonden worden van twee excellente locaties onder één schoolbestuur. Het kwaliteitszorgsysteem is ontleend aan het INK-model (Instituut voor Nederlandse Kwaliteitszorg). Het is een kwaliteitsinstrument voor de hele organisatie dat integrale kwaliteitsborging en continue verbetering op het oog heeft. Praktisch gaat het model uit van twee belangrijke principes: 1. De voortdurende PDCA-cyclus van verbeteren en vernieuwen
en 2. een integrale beschrijving van de organisatie- en resultaatgebieden en processen
27
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
De aan de verschillende organisatiegebieden gekoppelde processen zijn beschreven in de respectievelijke hoofdstukken van dit schoolplan: A. B. C. D. E.
Missie, beleid en strategie (hoofdstuk 2) Onderwijsbeleid (hoofdstuk 3) Personeelsbeleid: medewerkers en management (hoofdstuk 4) Financiën en middelenmanagement (hoofdstuk 6) Communicatie en Informatie (hoofdstuk 7)
Of de uitgevoerde activiteiten ook daadwerkelijk hebben geleid tot het gewenste doel wordt gemeten door middel van tevredenheidsonderzoeken in de resultaatgebieden. Deze resultaatgebieden zijn: I.
II.
III.
Waardering door personeelsleden: medewerkers zijn het belangrijkste kapitaal in de visie van het INK-model. De koppeling van kwaliteitszorg aan het Integraal Personeels Beleid (zie hoofdstuk 4) staat daarom centraal, in het bijzonder de cyclus van de ontwikkel- en functioneringsgesprekken is hierin een belangrijke pijler. Tevredenheid van leerlingen, ouders, toeleverende scholen, vervolgopleidingen zijn belangrijke indicatoren om de kwaliteit van het Stedelijk Gymnasium en de zichtbaarheid daarvan naar buiten inzichtelijk te maken. Meetbare (eind)resultaten: Raad van toezicht, bestuur en onderwijsinspectie vormen zich een oordeel over de totale prestatie van de organisatie met de nadruk op het behalen van de strategische doelstellingen, het financieel beheer en de kwaliteit van het management.
Niet alleen de absolute maar ook de relatieve waarde van de resultaten is bij kwaliteitsmeting van belang. Externe benchmarking met andere scholen of specifieker met (mogelijk concurrerende) scholen uit de regio met andere zelfstandige gymnasia geeft tastbare informatie over de positionering van de school. Interne benchmarking kan afhankelijk van de gekozen indicatoren belangrijke inzichten blootleggen over verschillen per locatie, per leerjaar, per team, per sectie of per docent.
Onderwijsresultaten: Marktaandeel van de school Rendement van het onderwijs: rendement onderbouw percentage leerlingen dat onvertraagd het diploma behaalt slagingspercentage Gemiddeld examencijfer Verschil schoolexamen en centraal examen De inspectie publiceert op de zogenaamde ‘kwaliteitskaart’ jaarlijks een overzicht van deze rendementscijfers. Ook in de onderzoeken van Elsevier en Trouw zijn deze cijfers bepalend voor de waardering. Ook de VRZG (Vereniging Rectoren Zelfstandige Gymnasia) verzamelt en publiceert de ‘kwaliteitskaartgegevens’ van de aangesloten scholen waardoor een benchmarking met de gymnasia direct voor handen is.
Bedrijfsvoering In de jaarbegroting, resultatenrekening, kadernota met meerjarenprognoses en kwartaalrapportages worden de volgende indicatoren als kengetal gehanteerd:
28
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
De solvabiliteit geeft de verhouding aan tussen het eigen en het vreemd vermogen en duidt aan in hoeverre de school in staat is op lange termijn aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Het weerstandsvermogen is een aanwijzing voor de financiële veerkracht van de onderwijsinstelling. De waarde wordt verkregen door het eigen vermogen c.q. de reserves uit te drukken in een percentage van de schoolexploitatie (totaal van de baten) van het betreffende jaar. Als indicator voor de liquiditeit is de ‘current ratio’ gebruikt. Dit getal geeft aan in hoeverre de school op korte termijn voldoende vlottende bezittingen heeft om aan haar korte termijn (financiële) verplichtingen te kunnen voldoen. De current ratio wordt berekend uit de verhouding tussen de vlottende activa en het kort vreemd vermogen (vlottende activa/vreemd vermogen kort Het werkkapitaal ontstaat door de vlottende bezittingen te verminderen met de kortlopende schulden. Hieruit ontstaat een bedrag in € dat een indicatie is voor de investeringsruimte. De kapitalisatiefactor is het kapitaal minus de gebouwen als percentage van de totale baten.
Kwantitatieve indicatoren personeelsbeleid en procesmanagement In de periodieke managementrapportages worden de volgende personele kengetallen gepresenteerd Managementratio, O(nderwijs)P(ersoneel)-ratio O(nderwijs)O(ndersteunend)P(ersoneel)-ratio, Lesurenbelastingsratio Mobiliteitsratio, Leerling-docentratio, Part-timerratio, Leeftijdsopbouw en gemiddelde leeftijd personeel Man/vrouw-verhouding Verhouding salaris schalen onderwijspersoneel: functiemix
Op de site van OCW Onderwijs in Cijfers worden deze kerncijfers en kwaliteitsindicatoren, van alle VO-scholen in Nederland gepresenteerd.
STERKTE- ZWAKTEANALYSE Sterke punten Benchmarking door deelname Kwaliteitscholen VO Overlegstructuur en participatie (klassen-)ouders Inzicht in kengetallen Ontwikkelpunten verbeteren van beleidscyclus op operationele terreinen en ontwikkeling handboek AO ontwikkelen content Vensters voor verantwoording vastleggen van cyclische kwaliteitsbewaking door secties door middel van een jaarlijks activiteitenplan en evaluatie van dat plan Verder uitwerken systematiek en instrumentarium kwaliteitszorg Analyse Systematische inzet van instrumenten Binnen het Stedelijk Gymnasium zijn we op weg om steeds meer en systematischer onze kwaliteit in kaart te brengen en te meten. De aansluiting bij Kwaliteitscholen VO is een belangrijke stap in de
29
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
professionalisering van de kwaliteitszorg. In het onderwijs bleef tot enkele jaren geleden evaluatie vaak beperkt tot zaken als een andere aanpak van het mentoraat of de nieuwe opzet van de open dag. Wanneer er geen verandering had plaatsgevonden, was evaluatie niet nodig; zo was onze opvatting. Inmiddels zijn we daar anders over gaan denken. Nu worden zaken als resultaten, verzuimgegevens (van leerlingen en personeel), welbevinden van personeel of ontwikkelingen in de samenstelling van de leerlingenpopulatie of personeel op de voet gevolgd. Van een systematische directe en concrete koppeling naar beleidsontwikkeling en verbetering is nog te weinig sprake. Een cultuur van permanent leren De kracht van het Stedelijk Gymnasium is jarenlang geweest dat iedereen precies wist waar we voor stonden. Namelijk: degelijk, kwalitatief goed onderwijs met uitstekende resultaten. Dit heeft jarenlang de toon gezet in de interne en externe communicatie. Inmiddels is duidelijk dat, gezien de transitiefase waarin het Stedelijk Gymnasium zich nu bevindt, een nog duidelijkere profilering noodzakelijk is, die gebaseerd is op toetsbare gegevens. We zullen moeten vaststellen hoe goed we nu eigenlijk zijn, wat anderen daarvan vinden, hoe we ons systematisch kunnen blijven verbeteren en hoe we dat intern en extern kunnen uitdragen. Ook het door de overheid geïnitieerde project Vensters voor Verantwoording daagt onderwijsinstellingen uit hun gemeten kwaliteit voor iedereen inzichtelijk te maken. Een evenwichtige ontwikkeling van beide locaties Uitgangspunt is dat de locaties Athena en Socrates onderwijsinhoudelijk een gelijkwaardig (hoog)kwaliteitsniveau blijven bieden en er in samenwerking naar streven om een verdere verbetering bewerkstelligen. De inhoudelijke uitwerking daarvan wordt in de eerdere hoofdstukken van dit schoolplan beschreven. Door vakcurriculum en toetsing in grote lijnen gelijk te houden kunnen de resultaten ook (deel)trajectgewijs vergeleken worden. Het is van groot belang om in de transitiefase waarin het Stedelijk Gymnasium zich nu bevindt om alle kwantitatieve en kwalitatieve indicatoren van beide locaties te vergelijken om een gefundeerde en positieve kwaliteitsontwikkeling van de school als geheel te kunnen waarborgen.
5.1
Beleidsvoornemens
Beleidsvoornemen: Systematisch beschrijven van de kwaliteitszorg en vastleggen van de cycli Waarom? Verbetering en borging kwaliteit en een evenwichtige ontwikkeling van beide locaties Resultaat Vastgelegd integraal plan kwaliteitszorg Wat? Doel verbeteren van beleidscyclus Aansturen Directie Wie? Maken Directie Ontvangen RvT / MR/ alle betrokkenen Startdatum augustus 2011 Wanneer? Tussentijds Cyclische evaluatie en bijstelling Einddatum juni 2015
30
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
Beleidsvoornemen: Schrijven handboek administratieve organisatie Waarom? Beschrijven, evalueren en verbeteren van de processen op alle operationele terreinen Resultaat Handboek AO Wat? Doel Handvat voor systematische kwaliteitsverbetering op operationele terreinen Aansturen Directie Wie? Maken Hoofd administratie Startdatum September 2011 Wanneer? Einddatum Januari 2012 Beleidsvoornemen: Inrichting inhoud Vensters voor verantwoording Waarom? Gezien de transitiefase waarin de school verkeert, is het noodzakelijk ons nog duidelijker te profileren. Ook het door de overheid geïnitieerde project Venster voor Verantwoording daagt onderwijsinstellingen uit hun gemeten kwaliteit voor iedereen inzichtelijk te maken. Resultaat Kwalitatief hoogwaardige invulling van site Vensters voor Verantwoording. Wat? Aanvullende Informatie beschikbaar en betrouwbaar destilleren uit o.m. rooster- en eis administratieprogramma Doel Verantwoording afleggen en voldoen aan wettelijke verplichting Aansturen Directie Wie? Maken Directie Ontvangen openbaar Startdatum augustus 2011 Wanneer? Tussentijds Januari 2012 Einddatum januari 2013
31
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
Eerste opzet kwaliteitscyclus met kwaliteitscholen.nl op het Stedelijk Gymnasium Naam onderzoek A. Tevredenheidsonderzoeken Leerlingtevredenheid brugklas Schoolindex ~ leerlingtevredenheid algemeen (klas 2 t/m 5) ~ oudertevredenheid Open dag evaluatie Tevredenheidsmeter OOP en OP B. Onderwijs Wiel van de mentor ~ klas 3+5 ~ klas 2+4 ~ klas 1+6 C. Personeel & functioneren CW* schoolleider ~ door collega ~ zelf CW* middenmanager ~ door collega ~ zelf CW* docent ~ door collega/directie ~ door leerling ~ zelf *CW = competentiewaardering
start
cyclus
nov 2010 + mei 2011 2011-2012
jaarlijks vijfjaarlijks
2011-2012 2011-2012
jaarlijks vijfjaarlijks
mrt/april 2011 mrt/april 2011 mrt/april 2011
driejaarlijks
2010-2011
tweejaarlijks
2010-2011
tweejaarlijks
2011-2012
jaarlijks in gesprekcyclus
32
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden 6.
Schoolplan 2011- 2015
Financieel en materieel beleid
6.1. Analyse Per 1 januari 2010 is de verzelfstandiging een feit geworden. Bestuur is verantwoordelijk voor financieel beleid. Met huidige financiële perspectieven noodzakelijk om een meerjarenplanningstermijn te hanteren. Het jaar 2010 markeert niet alleen verzelfstandiging maar ook de splitsing van de school. Vooral die splitsing heeft grote gevolgen voor de schoolexploitatie. Tot 2009 heeft de school een sterke reservepositie kunnen opbouwen zoals is af te lezen uit de volgende grafiek:
Vanaf 2010-2011 worden contouren van de nieuwe exploitatie duidelijk. Op lange termijn blijken ombuigingen noodzakelijk. De sterke reservepositie kan gebruikt worden om de ombuigingen op verantwoorde en haalbare wijze en zoveel mogelijk zonder kwaliteitsverlies van het onderwijs te laten plaatsvinden. De grootte van een mogelijke ombuigingsoperatie is sterk afhankelijk van ontwikkeling van de school waarbij de ontwikkeling van het leerlingaantal een belangrijke rol speelt. Het is mogelijk een beeld te schetsten op basis van een aantal groeimodellen: A) Het scenario 330 dat uitgaat van totaal 330 leerlingen in de eerste klas voor de komende 10 jaar B) Het scenario 270 (idem met 270 ll.) C) Het scenario 300 (idem met 300 ll.) D) Het scenario 360 (idem met 360 ll.)
33
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
Gezien de huidige financiële situatie is het noodzakelijk om de jaarlijkse begroting met een meerjarige kadernota te presenteren. Dit is een dynamisch document om lange- termijnbeleid en keuzes op te baseren. Het dynamisch karakter is van groot belang omdat de bewegingen in het leerlingenaantal zeer beperkt stuurbaar zijn maar wel een cruciale invloed hebben op het exploitatieresultaat. Met betrekking tot de huisvesting heeft het bestuur een volgens de richtlijnen van de VNG opgestelde demografische groeiprognose laten opstellen. Hierin wordt voor beide locaties een groei voorspeld. Op basis hiervan en de toekenning van een apart BRIN-nummer is voor de locatie Socrates bij de gemeente een aanvraag voor permanente uitbreiding gedaan. Voor de locatie Athena is de verwachting dat in 2013 een aanvraag gedaan kan worden voor aanvullende huisvesting. Door de verzelfstandiging per 1 januari 2010 is de school nu zelf verantwoordelijk voor alle financiële processen. Na de loskoppeling van het bureau openbaar onderwijs, werd in 2010 zowel de financiële als de salarisadministratie verzorgd door Onderwijsbureau Hollands Midden. Dit administratiekantoor slaagde er niet in om aan onze wensen met betrekking tot op maat gesneden actuele en gedetailleerde informatievoorziening te voldoen. Daarom is besloten de financiële administratie in eigen beheer te nemen. Gezien de huidige financiële perspectieven is actuele en
34
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
adequate managementinformatie van groot belang. Hiertoe wordt binnen het administratieprogramma AFAS een goede zgn. dashboardfunctie ontwikkeld. STERKTE- ZWAKTEANALYSE Sterke punten Eigen meerjarenbegroting Reservepositie Meerjarenonderhoudsplan voor beide gebouwen Ontwikkelpunten Meerjareninvesteringsplan moet nog ontwikkeld worden Inrichting eigen financiële administratie Managementrapportagemogelijkheden Vastleggen financiële processen en verantwoordelijkheden 6.2.
Beleidsvoornemens
Beleidsvoornemen: Inhoudelijk onderwijsbeleid past binnen meerjareninvesteringsplan Waarom? Koppeling tot stand brengen tussen inhoudelijk onderwijsbeleid en inzet middelen Wat? Resultaat Meerjareninvesteringsplan Doel Planning en Control Wie? Aansturen Directie Maken Stafmedewerker financiën Ontvangen Directie Wanneer? Startdatum September 2011 Einddatum november 2011 Beleidsvoornemen: Inventarisatie (financiële) consequenties mogelijke aanpassing huisvesting Waarom? Geprognotiseerde groei leerlingenaantal noopt op beide locaties tot aanpassing huisvesting, de financiële consequenties daarvan moeten in kaart gebracht worden. Wat? Resultaat Financieel beleidsplan uitbreiding huisvesting Aanvullende Totaal overzicht voor beide gebouwen eis Doel Tijdig anticiperen op financiële consequenties noodzakelijke aanpassing huisvesting Wie? Aansturen bestuur Maken Directie Ontvangen RvT en MR Wanneer? Startdatum september 2011 Einddatum Juni 2012
35
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
Beleidsvoornemen: Vastleggen afspraken en verantwoordelijkheden in handboek AO Waarom? Beschrijven, evalueren en verbeteren van alle financiële processen. M.b.t. verantwoordelijkheden betreffende uitgaven en budgets moeten binnen de school duidelijker afspraken worden gemaakt. Deze en verantwoordelijkheden en werkafspraken binnen de school moeten worden vastgelegd in een te ontwikkelen Handboek Administratieve Organisatie Wat? Resultaat Financiële paragraaf Handboek AO Doel Vastleggen processen en verantwoordelijkheden Wie? Aansturen Directie Maken Financieel stafmedewerker Wanneer? Startdatum September 2011 Einddatum Januari 2012 beleidsvoornemen: Inrichting financiële administratie met actuele managementinformatie Waarom? Gezien de huidige financiële perspectieven is actuele en adequate managementinformatie van groot belang. Hiertoe wordt binnen het administratieprogramma AFAS een goede zgn. dashboardfunctie ontwikkeld. Wat? Resultaat Op maat gesneden inrichting AFAS-administratiepakket Aanvullende Kwartaalrapportage RvT eis Doel Verbetering planning en control Wie? Aansturen Directie Maken Financieel stafmedewerker en consultant AFAS Wanneer? Startdatum Januari 2011 Einddatum Juni 2015
36
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden 7.
Schoolplan 2011- 2015
Communicatie en PR
Analyse De website van de school heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld tot een goed toegankelijke site. Op de site zijn de volgende zaken te vinden: Actuele nieuwsberichten De schoolgids Informatie over het bestuur van de school en de Raad van Toezicht Regelingen en protocollen Jaaragenda Activiteiten Informatie voor ouders en leerlingen van groep 8 Informatie specifiek bedoeld voor leerlingen is te vinden op de elektronische leeromgeving IT’S. De communicatie met ouders loopt in de meeste gevallen via de mentor en de leerjaarcoördinator. Tijdens het schooljaar zijn er meerdere gelegenheden voor ontmoetingen tussen de ouders en het personeel in de vorm van ouderavonden, tafeltjesavonden of thema-avonden. Ouders ontvangen tweemaal per jaar de Pro Parentibus. De behoefte bestaat om de ouders frequenter te voorzien van informatie. Onderzocht wordt of dit kan in de vorm van een digitale nieuwsbrief. Het bestuur is verplicht een jaarverslag te leveren. Een (digitale) publieksversie van dit verslag kan de communicatie vergroten met de verschillende geledingen die betrokken zijn bij de school (basisen voortgezet onderwijs in de regio, gemeente e.d.) STERKTE- ZWAKTEANALYSE Sterke punten De website Schoolgids Oudervereniging en het systeem van de klassenouders Contacten met de media Ontwikkelpunten
Actualiteit berichtgeving aan ouders
Beleidsvoornemens Integratie schoolmedia Leesbaar jaarverslag Optimalisatie communicatie n.a.v. tevredenheidsonderzoeken
beleidsvoornemen: Leesbaar jaarverslag Waarom? De Stichting Stedelijk Gymnasium moet elk jaar een jaarverslag uitbrengen Wat? Resultaat Leesbaar en inhoudelijk jaarverslag Doel Verbetering planning en control Wie? Aansturen Bestuur Maken Bestuur Ontvangen Raad van Toezicht / alle geledingen en belangstellenden Wanneer? Startdatum april 2011 (jaarlijks) Einddatum Augustus 2011 (jaarlijks)
37
Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden
Schoolplan 2011- 2015
Begrippenlijst B-uren:
zelfstudie-uren
BOS:
begeleider van nieuwe docenten
BRIN-nummer:
basisregistratie instellingen, 4-cijferige unieke administratieve code waarmee (de verschillende locaties van) een school wordt aangeduid
ELO:
elektronische leeromgeving
ERK:
internationaal erkende taalniveaus
Functiemix:
afspraken over beloningssysteem voor docenten die voorvloeien uit het Convenant Leerkracht van Nederland
ICLON:
lerarenopleiding van de universiteit Leiden
ICT:
informatietechnologie
Kwaliteitscholen VO:
Kwaliteitsvolgsysteem en netwerk waarbij een groot deel van de VO-scholen in Nederland is aangesloten
LAP-TOPP:
colleges aan de \universiteit Leiden voor getalenteerde leerlingen
LGF:
leerlinggebonden budget voor zorgleerlingen
LOB:
loopbaanoriëntatie
LVS:
leerlingvolgsysteem
Magister:
Schooladministratiesoftwarepakket
MR:
Medezeggenschapsraad bestaande uit een afvaardiging van het personeel, leerlingen en ouders
PMR:
personeelsgeleding van de MR
RvT:
Raad van Toezicht
Vensters voor Verantwoording:
project in de vorm van een website, uitgevoerd door de VOraad, waarmee de verantwoording naar belanghebbenden in en om de school bevorderd wordt
ZAT:
afkorting van zorgadviesteam. Overleg met jeugdzorg, de GGD en de leerplichtambtenaar.
38