SCHOOLGIDS

SCHOOLGIDS 2015-2016

Inhoud Schoolgids ‘Breda College’. ..................................................................................................................... 4 Voorwoord ............................................................................................................................................... 4 Naar één school voor voortgezet speciaal onderwijs. .................................................................... 4 Onze school.............................................................................................................................................. 6 missie / visie van school........................................................................................................................... 6 doelgroepen / voedingsgebied ................................................................................................................ 6 Toelaatbaarheidsverklaring .................................................................................................................... 7 Doelgroepen en Leerroutes ..................................................................................................................... 8 Leerroute 1: vervolgonderwijs VMBO-TL ........................................................................................ 9 Leerroute 2: vervolgonderwijs VMBO-B/K .................................................................................... 12 Leerroute 3: Arbeid (binnen reguliere arbeidssetting) ................................................................. 15 Leerroute 4 : Arbeid (beschutte werkomgeving) .......................................................................... 18 Leerroute 5 .................................................................................................................................... 22 Leerroute 6 .................................................................................................................................... 25 De zorgstructuur/ondersteuningsstructuur binnen het VSO ................................................................. 28 Aanmeldprocedure........................................................................................................................ 28 De cyclische leerlingenzorg ........................................................................................................... 29 Schoolverlating .............................................................................................................................. 29 Nazorg ........................................................................................................................................... 30 Passend onderwijs ................................................................................................................................. 30 Ouders ................................................................................................................................................... 31 Ouderbijdragen plus overeenkomst.............................................................................................. 31 Drinkgeld ....................................................................................................................................... 31 Eetgeld ........................................................................................................................................... 31 Kampgeld ....................................................................................................................................... 31 Medezeggenschapsraad........................................................................................................................ 31 Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) .................................................................. 31 Algemene info, Praktische informatie ................................................................................................... 32 Kalender ........................................................................................................................................ 32 schooltijden ................................................................................................................................... 32 klachtenregeling / vertrouwenspersoon ....................................................................................... 32 Contacten ...................................................................................................................................... 34 Schoolorganisatie .......................................................................................................................... 35

Breda College maakt deel uit van Stichting INOS

1

Beschikbare deskundigheid ........................................................................................................... 37 Ondersteuningsvoorzieningen ...................................................................................................... 37 Ontwikkelagenda ........................................................................................................................... 37 INOS ............................................................................................................................................... 37 Grenzeloos Leren ........................................................................................................................... 38 Medische check up ................................................................................................................................ 40 Medische handelingen en toediening medicijnen voor VSO ................................................................. 40 Transitieplan .......................................................................................................................................... 41 Schema vakgebieden VSO ..................................................................................................................... 42 De website ............................................................................................................................................. 42 Gym- en zwemkleding ........................................................................................................................... 42 Ziektemelding/verzuim .......................................................................................................................... 42 Verlof buiten schoolvakanties ............................................................................................................... 43 Vervangingen bij zieke of afwezigheid personeel.................................................................................. 44 Matchpoint de Vervangingsorganisatie van INOS ................................................................................ 44 Verzekering ............................................................................................................................................ 44 Specialistische hulp door derden ........................................................................................................... 44 Sponsoring ............................................................................................................................................. 45 Schoolkamp ........................................................................................................................................... 45 Actiefburgerschap en integratie ............................................................................................................ 45 Toelating, time-out, schorsing en verwijdering ..................................................................................... 46 Roken, alcohol en middelengebruik....................................................................................................... 47 Schoolfotograaf ..................................................................................................................................... 47 Beeldmateriaal en leerlingenwerk......................................................................................................... 47 Gedragscode personeel ......................................................................................................................... 47 Inleiding ......................................................................................................................................... 47 Seksuele intimidatie ...................................................................................................................... 48 Pesten ............................................................................................................................................ 48 Racisme en discriminatie ............................................................................................................... 48 Lichamelijk geweld ........................................................................................................................ 49 Privacy ........................................................................................................................................... 49 Kleding ........................................................................................................................................... 50 Mediaprotocol ............................................................................................................................... 51 Internet .......................................................................................................................................... 51


2

Risico’s en bescherming ................................................................................................................ 51 Aanpak ........................................................................................................................................... 51 Gebruik van (digitale) media en internet ...................................................................................... 52 Media, privacy en veiligheid .......................................................................................................... 52 Voorzieningen en beschikbaarheid ............................................................................................... 52 Aankomst, vertrek en vervoer van leerlingen........................................................................................ 52 Informatievoorziening aan gescheiden ouders ..................................................................................... 53 Pauzes en BSO ....................................................................................................................................... 53 Veiligheid en arbo .................................................................................................................................. 54 Lijst van gebruikte afkortingen .............................................................................................................. 57


3

Schoolgids ‘Breda College’. Voorwoord Hierbij presenteer ik u de schoolgids van: ‘Het Breda College’. Sinds 1 augustus van dit jaar ben ik aangesteld als directeur van deze VSO school. Voor de meesten van u ben ik waarschijnlijk geen onbekende. Ik ben drie jaar lang als algemeen directeur (V)SO actief geweest om de fusie tussen de scholen voor Speciaal Onderwijs van INOS vorm te geven. Er is in die tijd veel werk verzet en heel veel overleg geweest. Nu gaan we daadwerkelijk aan de slag met één VSO. Dat zal in begin zeker wennen zijn voor u, maar ook voor ons. Naar één school voor voortgezet speciaal onderwijs. Op 1 augustus 2015 gaan de Liduinaschool en de Schalm voor wat betreft het voortgezet speciaal onderwijs, verder als één school voor voortgezet speciaal onderwijs (vso). Dit stedelijk vso met een nieuwe naam krijgt drie uitstroomprofielen: vervolgonderwijs, arbeid en dagbesteding. Er is een aantal zaken die ik de komende jaren prioriteit zou willen geven. In de samenleving is een tendens ontstaan waarbij we meer uitgaan van de eigen kracht van mensen. Geen zorgen voor, maar zorgen dat. Voor onze eigen leerlingen betekent dit, dat ze meer regisseur moeten worden van hun eigen leerproces, hun eigen ontwikkeling en dat wij, als professionals, ze daarbij coachen of ondersteunen. Van steeds groter belang is het sociale netwerk om de leerling heen: ouders, vrienden, leeftijdgenoten en anderen. ‘Regisseur worden’ geldt voor mij voor alle leerlingen op alle niveaus. Uiteraard is er een verschil tussen leerlingen die een keus moeten maken op de arbeidsmarkt, of leerlingen die een keus moeten maken tussen een boterham met kaas of met hagelslag. Bij die laatste leerling gaat het dan vooral om het versterken van de zelfstandigheid. Een onderwijsopdracht waar we op alle niveaus en met iedere medewerker (van directeur tot assistent) de komende jaren in het vso mee aan de slag kunnen. Het is voor mij ook heel belangrijk om ouders en leerlingen mee te nemen in dit veranderingsproces en ze daarbij nadrukkelijk uit te nodigen om te participeren. Dat kan door middel van een leerlingenconferentie maar ook door aan ouders te vragen wat hun aandeel is binnen het ontwikkelingsperspectief van hun zoon of dochter. Nieuwe ontwikkelingen zoals ‘person driven planning’ kunnen een mooie bijdrage leveren. Al enige tijd zijn we aan het bekijken hoe het nieuwe gebouw voor ons stedelijk vso, in samenwerking met het Driespan, vormgegeven kan worden. Ik denk dat het belangrijk is om niet van de traditionele vaklokalen (hout, metaal, horeca) uit te gaan maar met werkgevers, UWV en anderen te bekijken waar de komende jaren de werkgelegenheid is of ontstaat en flexibeler gebruik te maken van mensen en middelen. Je organiseert geen laslokaal omdat je toevallig een docent lassen in huis hebt! We kijken heel goed naar de ondersteuningsvragen van leerlingen, naar het toekomstperspectief van leerlingen en richten het gebouw daarop in. Volgens mij geven we met deze drie zaken richting aan de koers van ons vso de komende jaren en zij kunnen als basis dienen voor ons meerjaren strategisch beleid. Waarbij ik iedere medewerker nadrukkelijk uitnodig om zijn of haar visie te geven op deze plannen en op de uitvoering daarvan. Volgens mij heeft iedereen daar een mening of ideeën over.


4

In de koers die ik voor ogen heb, houd ik er van om het aantal doelstellingen te beperken; eigenlijk zou iedere medewerker de komende jaren moeten kunnen vertellen waar me met z’n allen naar toe werken en dat geldt ook voor leerlingen en ouders. Toch blijven er meer zaken die nadrukkelijk onze aandacht vragen en waarin we verplicht stappen moeten maken. Volgend voorjaar komt de inspectie langs om te kijken of we de zaken op orde hebben. Het is mijn eer te na om er voor te zorgen dat we ons onderwijs op orde hebben. Dit wordt ook een nadrukkelijke opdracht voor afdelingsleiders en staf. Een ander heikel punt is de communicatie in zo’n grote organisatie met verschillende locaties. Ook hier ligt een opdracht voor het management om met een helder communicatieplan te komen. De fusie zal nog de nodige effecten hebben waar we goed en transparant op moeten reageren. Mensen die mij kennen, weten dat ik (evenals de directeur van de SO-school) groot belang hecht aan het recht op onderwijs voor iedere leerling. Ik doel daarbij op de mogelijkheid om een leerling met een ernstige meervoudige beperking op onze scholen te plaatsen. Uiteraard moet er nog wel het een en ander gebeuren om dit te realiseren en is het goed om naar dit streven kritisch te kijken, maar ouders die een emb-leerling bij ons willen plaatsen, kunnen met ons het gesprek aangaan. We hoeven dit niet alleen te doen! Maar het komt allemaal goed! Een vaste overtuiging waar ik wel ieders hulp bij nodig heb om te realiseren waar we uiteindelijk voor staan: een stedelijk VSO waar leerlingen leren om de regie in eigen hand te nemen. Ton Metselaar


5

Onze school Het ‘Breda College’ is een nieuwe school voor Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO). Op 1 augustus 2015 is deze school ontstaan uit een fusie tussen VSO Liduinaschool en VSO Mytlyschool de Schalm. Het Breda College is één van de 26 scholen van de INOS Stichting Katholiek Onderwijs Breda. Op onze school zitten vooralsnog leerlingen met een enkelvoudige of meervoudige beperking, leerlingen met een verstandelijke beperking en langdurig zieke leerlingen. Wij bieden onderwijs en zorg aan leerlingen en jongvolwassenen in de leeftijd van twaalf tot ca. twintig jaar. Alle leerlingen zijn in het bezit van een Toelaatbaarheids Verklaring (TLV) die het samenwerkingsverband VO afgeeft. Op dit moment bestaat de school nog uit vier vestigingen: een gebouw aan de Brabantlaan, twee gebouwen aan de Wolvenring en één gebouw aan de Landheining te Breda. Er zijn plannen om VSO scholen uit de regio te bundelen en onder te brengen in één, nieuw gebouw.

missie / visie van school 



Onze missie: Leerlingen zo goed mogelijk voor te bereiden op hun positie in de maatschappij. Wij willen talenten van leerlingen ontdekken en ontwikkelen en hen begeleiden in hun ontwikkeling tot zelfbewuste en verantwoordelijke mensen die in een steeds veranderende wereld willen blijven leren. Onze visie: ‘Regie in eigen hand’. Voor onze leerlingen betekent dit, dat ze meer regisseur moeten worden van hun eigen leerproces en hun eigen ontwikkeling. Regisseur worden geldt voor alle leerlingen. Wij nemen ouders en leerlingen mee in dit veranderingsproces en nodigen ze uit om te participeren. We willen dit realiseren in een nieuw gebouw, in samenwerking met het Driespan. We gaan daarbij niet uit van de traditionele vaklokalen (hout, metaal, horeca) spelen in op de wensen van werkgevers, UWV en anderen en bekijken waar de komende jaren de werkgelegenheid is of ontstaat.

doelgroepen / voedingsgebied De school maakt deel uit van het Samenwerkingsverband (SWV) 3003. Het SWV bedient leerlingen, met een toelaatbaarheidsverklaring uit de gemeentes: Alphen-Chaam (m.u.v. postcode 5131), Breda, Dongen, Drimmelen (m.u.v. postcodes 4926 en 4927), Etten-leur, Geertruidenberg, Gilze, Rijen en Oosterhout. zie ook: http://www.rsvbreda.nl De meeste leerlingen komen uit de gemeenten: Breda Etten-Leur Oosterhout Zundert Drimmelen

40% 10% 7% 6% 5%

Dit jaar bezoeken ca. 345 leerlingen onze school. 58 leerlingen komen uit een ander samenwerkingsverband dan VO 3003 naar onze school.


6

Bron: www.scholenopdekaart.nl Door de verandering in wetgeving verwachten wij dat dit aantal in de toekomst afneemt. Het samenwerkingsverband waarin het kind woont, moet immers een passend onderwijs- en zorgarrangement aanbieden.

Toelaatbaarheidsverklaring Oriëntatie en aanmelding: Aanmelding van leerlingen kan in principe gedurende het gehele schooljaar plaatsvinden. Het is belangrijk dat ouders en eventueel de leerling eerst een bezoek brengen aan de school voor een kennismakingsgesprek en een rondleiding. Zij kunnen zo een beeld krijgen van het onderwijs op school. Hiervoor maken ouders via de administratie een afspraak met de gedragsdeskundige. Wanneer de leerling over een geldige toelaatbaarheidsverklaring beschikt kan de leerling aangemeld worden op school en vullen ouders het aanmeldingsformulier in. Aanvraag toelaatbaarheidsverklaring voor leerlingen die onderwijs volgen: Wanneer ouders besluiten hun kind aan te melden voor de school vragen ouders samen met de verwijzende school een toelaatbaarheidsverklaring aan bij het samenwerkingsverband. Aanvraag toelaatbaarheidsverklaring voor leerlingen die nog geen onderwijs volgen: Wanneer de leerling nog geen school bezoekt begeleidt de gedragsdeskundige van school de ouders bij de aanvraag van een toelaatbaarheidsverklaring (TLV). Bij het aanvragen van een toelaatbaarheidsverklaring en in het bijzonder het samenstellen van het benodigde dossier worden ouders ondersteund door de gedragsdeskundige van de afdeling. Het dossier wordt opgestuurd naar de Commissie voor Toelaatbaarheidsverklaringen van het samenwerkingsverband, een onafhankelijke commissie die op basis van het dossier bepaalt of een leerling in aanmerking komt voor plaatsing binnen het speciaal onderwijs. Aanvraag verlenging toelaatbaarheidsverklaring: De toelaatbaarheidsverklaring voor speciaal onderwijs heeft een beperkte geldigheidsduur. Aan het einde van deze geldigheidsduur wordt bekeken of het aanvragen van een nieuwe toelaatbaarheidsverklaring gewenst is. Zo ja, dan wordt opnieuw een aanvraagprocedure opgestart door de gedragsdeskundige van de school. Hiervoor ontvangen ouders aan het begin van het schooljaar waarin de toelaatbaarheidsverklaring afloopt thuis schriftelijk bericht. De gedragsdeskundige coördineert verder de aanvraagprocedure.


7

Doelgroepen en Leerroutes Bij het beschrijven van de leerlingenpopulatie binnen het VSO in de vorm van doelgroepen/leerroutes is gekozen om nadrukkelijk uit te gaan van het uitstroomperspectief. Niet het stoornismodel (IQ, leerproblemen, motorische problemen, gedrags- of sociaal-emotionele problemen) is leidend; primair gaat het om de vraag wat nodig is om te realiseren dat de leerling optimaal zijn mogelijkheden kan ontwikkelen; de ondersteuningsbehoeften van een leerling. Om tot een gemeenschappelijk onderwijsaanbod te komen, kiezen we voor het beschrijven van doelgroepen op basis van onderwijsbehoeften. Aan deze leerroutes zijn vervolgens de leerarrangementen en het leerstofaanbod gekoppeld. Het onderwijsaanbod van de leerlingen van het VSO kan worden verdeeld in zes leerroutes:  Leerroute 1. Vervolgonderwijs VMBO-TL  Leerroute 2. Vervolgonderwijs VMBO-B/K (alleen onderbouw)  Leerroute 3. Arbeid (binnen reguliere arbeidssetting)  Leerroute 4: Arbeid (binnen beschutte omgeving)  Leerroute 5. Taakgerichte dagbesteding  Leerroute 6: Activititeitsgerichte dagbesteding Bij het bepalen van ondersteuningsbehoeften c.q. leerroute wordt gekeken naar de volgende indicatoren:  intelligentie;  Nederlands;  rekenen/wiskunde;  Engels (alleen in leerroute 1 en 2 en 3)  sociaal-emotionele vaardigheden;  arbeids-/dagbestedingscompetenties;  mobiliteit en praktische redzaamheid;  communicatieve redzaamheid;  leren leren/studievaardigheden; Deze indicatoren worden gezien als het meest bepalend voor het ontwikkelingsperspectief. Ten aanzien van de indicatoren wordt per leerroute vastgelegd op welk niveau leerlingen bij uitstroom functioneren of in welke mate leerlingen een vaardigheid beheersen. Het uitgangspunt van een leerroute is dat 75% van de deelnemende leerlingen vanuit het basisarrangement het vooraf aangegeven eindniveau gaat behalen. Voor de overige 25% van de leerlingen geldt dat zij een beroep kunnen doen op een verdiept of intensief arrangement. De leerlingen die in één bepaalde leerroute werken, beschouwen we als een doelgroep. Hieronder een beschrijving van de doelgroepen en bijbehorende leerroutes:


8

Leerroute 1: vervolgonderwijs VMBO-TL Korte omschrijving van de doelgroep Leerlingen die onderwijs volgen in leerroute 1 zijn minimaal gemiddeld intelligent maar hebben vanwege motorische, neurologische of (psycho-)somatische problemen moeite met leren. Tevens kan er sprake zijn van bijkomende problematieken, zoals ADHD, NLD en ASS. Deze problemen kunnen resulteren in belemmeringen om aan reguler onderwijs deel te nemen, een zeer geringe educatieve en/of motorische zelfredzaamheid, informatieverwerkings-problemen, een traag werktempo, ruimtelijk-visuele problemen of sociaal- emotionele problemen, zoals problemen met handicapverwerking. Instroomniveau van de doelgroep Het instroomniveau van de leerlingen is wat betreft de didactische vaardigheden (lezen, spelling, rekenen/wiskunde) gemiddeld minimaal midden groep 8-niveau en wat betreft de communicatieve, praktische redzaamheid en de vaardigheden op het gebied van leren leren gemiddeld minimaal midden groep 7-niveau van het regulier basisonderwijs. Voor uitval op didactische onderdelen verklaard vanuit (meervoudige c.q. secundaire) dyslexie of dyscalculie wordt gecompenseerd. De leerling is in staat groepsgewijze instructie op te volgen, zelfstandig te werken en zelfstandig huiswerk te maken. Op gebied van de sociaal emotionele ontwikkeling bevinden deze leerlingen zich in de 2e socialisatiefase, wat overeenkomt met een kalenderleeftijd van > 11 jaar. Uitstroomniveau van de doelgroep De ambitie is dat deze leerlingen na de onderbouw uitstromen naar regulier of specifiek VMBO – onderwijs. Zij starten dan in het reguliere 3e leerjaar. Leerlingen dienen dan aan eind van de onderbouw de kerndoelen VO en de doelen uit de leerlijnen van het Breda College te hebben behaald. Om dit te bewerkstelligen is de leerstof van de onderbouw van het VMBO verdeeld over drie leerjaren en krijgen de leerlingen in deze drie jaar extra aanbod gericht op studievaardigheid (leren, leren), sociaal emotionele ontwikkeling en communicatie (SOVA) en praktische vaardigheid/ arbeidsoriëntatie (HEFT). Indien het voor een leerling niet mogelijk is na drie jaar uit te stromen naar regulier VMBO onderwijs, bestaat de mogelijkheid door middel van staatexamens deelcertificaten of een volledig diploma op het niveau van VMBO-TL te behalen. Uitstroombestemming van de doelgroep in het perspectief van onderwijs, werken, wonen en vrijetijdsbesteding Onderwijs Wat betreft de uitstroombestemming wordt gestreefd naar uitstroom naar vervolgonderwijs MBO , voortgezet onderwijs HAVO of Speciaal MBO REA-college. Indien mogelijk kunnen leerlingen na de onderbouw fase op het Breda College ook doorstromen naar het derde leerjaar van het reguliere onderwijs. Werken Wat betreft arbeid kunnen deze leerlingen op termijn uitstromen naar loonvormende arbeid.


9

Wonen Op het gebied van wonen is de leerling op termijn in staat zelfstandig, al dan niet met ADL-hulp, te wonen. Vrijetijdsbesteding Op het gebied van vrije tijd kunnen deze leerlingen deelnemen aan zelfstandige en georganiseerde vormen van vrijetijdsbesteding, al dan niet aangepast. Instructie- en ondersteuningsbehoefte De leerlingen krijgen naar behoefte ondersteuning. Op de eerste plaats is er sprake van een geïntegreerd aanbod van onderwijs en revalidatie, zogenaamd één kind, één plan, afgestemd op de hulpvragen van de leerling, op basis van de pijlers onderwijs, behandeling en verzorging. Didactische ondersteuning  Doordat de leerstof van de onderbouw over drie leerjaren is verspreid, hebben de leerlingen één jaar extra om zich verder te ontwikkelen op de gebieden waar zij een achterstand op hebben  Leerproblemen worden ondervangen met behulp van o.a. e-pack methodes (digitale lesmethodes), daisyspeler, laptop, opzoekboekjes en rekenmachine. Nadruk van het onderwijs ligt op compensatie. Bij leerlingen met ruimtelijk-visuele problemen worden aanpassingen gedaan in de vorm van verbalisatie of gebruik van concreet visueel materiaal. Informatieverwerkingsproblemen of problemen met het werktempo worden ondervangen met extra tijd voor het verwerken van de leerstof.  In de les wordt directe instructie geboden, waarna een groep zelfstandig aan de slag kan. Van hieruit wordt bekeken welke leerlingen nog een verlengde instructie nodig hebben.  De leerlingen worden, zeker in het begin, intensief begeleid met het gebruik van de agenda, het leren leren en het leren gebruiken van de verschillende methodes die zij krijgen aangeboden.  Leerlingen wordt geleerd gebruik te maken van leer- en werkstructuren die het best bij hen past (=zelfinstructie). De mentor coacht dit proces  Structuur wordt geboden door lessen in een vast stamlokaal aan te bieden (m.u.v. expressie, gym, muziek en biologie) Sociaal-emotionele- en gedragsondersteuning  Er wordt ingestoken op het vergroten van het zelfvertrouwen en zelfverantwoordelijkheid, het vergroten van sociale vaardigheden en weerbaarheid, het omgaan met ziekte/beperking en handicapacceptatie door middel van coaching gesprekken met de mentor, SOVA-lessen en evt. weerbaarheidstraining Rots en Water. Uitgangspunt is dat sociale structuren moeten worden aangeleerd en niet als vanzelfsprekend kunnen worden gezien  Extra ondersteuning wordt geboden middels een veilig pedagogisch klimaat, waarbij het opdoen van succeservaringen en het durven fouten te maken voor op staat’ Fysiek en medische ondersteuning en ondersteuning ten aanzien van communicatie  Therapieën, zoals fysiotherapie, ergotherapie en logopedie vinden onder schooltijd plaats  Zelfstandigheid en zelfredzaamheid worden ondersteund door fysieke en communicatieve aanpassingen, zoals aangepast meubilair, solo-apparatuur en andere hulpmiddelen


10

De school beschikt over verzorgingsruimten en alle zorgassistenten zijn geautoriseerd om de noodzakelijk medische- en verzorgende handelingen bij leerlingen te verrichten


11

Leerroute 2: vervolgonderwijs VMBO-B/K Korte omschrijving van de doelgroep Leerlingen die onderwijs volgen in leerroute 2 beschikken over capaciteiten op minimaal een moeilijk lerend niveau en worden daarnaast door motorische, neurologische of (psycho-) somatische problemen in het onderwijs belemmerd. Tevens kan er sprake zijn van bijkomende problematiek, zoals ADHD, NLD en ASS. Deze problemen kunnen resulteren in een zeer geringe educatieve en/of motorische zelfredzaamheid, leerproblemen, en/of sociaal- emotionele problemen, zoals internaliserende gedragsproblemen. Instroomniveau van de doelgroep Het instroomniveau van de leerlingen is wat betreft de didactische vaardigheden (lezen, spelling, rekenen/wiskunde) gemiddeld minimaal eind groep 5-niveau en maximaal gemiddeld midden groep 8 niveau, van het regulier basisonderwijs. Voor uitval op didactische onderdelen verklaard vanuit (meervoudige c.q. secundaire) dyslexie of dyscalculie wordt gecompenseerd. Voor wat betreft de communicatieve, praktische redzaamheid en de vaardigheden op het gebied van leren leren is het instroomniveau gemiddeld minimaal eind groep 5-niveau en maximaal gemiddeld midden groep 7niveau, van het regulier basisonderwijs. De leerling is in staat groepsgewijze instructie op te volgen en zelfstandig te werken. Op gebied van de sociaal emotionele ontwikkeling bevinden deze leerlingen zich in de realiteit- bewustwordingsfase, wat overeenkomt met een kalenderleeftijd tussen 8- en 12 jaar. Uitstroomniveau van de doelgroep Omdat de school niet voorziet in een aanbod VMBO-B/K bovenbouw, kan het onderwijs in de beroepskadergerichte leerweg van het Breda College niet worden afgesloten met een volledig diploma. Het doel is dat deze leerlingen na de onderbouw uitstromen naar regulier of specifiek VMBO – onderwijs. Zij starten dan in het reguliere 3e leerjaar. Leerlingen dienen dan aan eind van de onderbouw de kerndoelen VO en de doelen uit de leerlijnen van het Breda College te hebben behaald. Om dit te bewerkstelligen is de leerstof van de onderbouw van het VMBO verdeeld over drie leerjaren en krijgen de leerlingen in deze drie jaar extra aanbod gericht op studievaardigheid (leren, leren), sociaal emotionele ontwikkeling en communicatie (SOVA) en praktische vaardigheid/ arbeidsoriëntatie (HEFT). Uitstroombestemming van de doelgroep in het perspectief van onderwijs, werken, wonen en vrijetijdsbesteding Onderwijs Na de onderbouw op het VSO stromen zo veel mogelijk leerlingen door naar het 3 e leerjaar van het regulier of specifiek VMBO in de basis- of kaderberoepsgerichte leerweg. De uiteindelijke uitstroombestemming is vervolgonderwijs, MBO. Indien het voor een leerling niet mogelijk is na drie leerjaren door te stromen naar regulier VMBO onderwijs, dan zijn er momenteel drie mogelijkheden: 1) uitstromen naar een andere VSO school, die de bovenbouw van VMBO B/K wel aanbiedt 2) via leerroute 3 uitstromen naar arbeid. 3) MBO entree


12

Echter, blijft het Breda College op zoek naar samenwerking met andere scholen om ook voor deze leerlingen het behalen van een diploma mogelijk te maken. Werken Wat betreft arbeid kunnen deze leerlingen op termijn uitstromen naar loonvormende arbeid. Wonen Op het gebied van wonen is de leerling op termijn in staat zelfstandig, al dan niet met ADL-hulp, te wonen. Vrijetijdsbesteding Op het gebied van vrije tijd kunnen deze leerlingen deelnemen aan zelfstandige en georganiseerde vormen van vrijetijdsbesteding, al dan niet aangepast. Instructie- en ondersteuningsbehoefte De leerlingen krijgen naar behoefte ondersteuning. Op de eerste plaats is er sprake van een geïntegreerd aanbod van onderwijs en revalidatie, zogenaamd één kind, één plan, afgestemd op de hulpvragen van de leerling, op basis van de pijlers onderwijs, behandeling en verzorging. Didactische ondersteuning  Doordat de leerstof van de onderbouw over drie leerjaren is verspreid, krijgen de leerlingen in deze drie jaar extra aanbod gericht op studievaardigheid (leren, leren), sociaal emotionele ontwikkeling en communicatie (SOVA) en praktische vaardigheid/ arbeidsoriëntatie (HEFT).  Nadruk van het onderwijs ligt op compensatie. Leerproblemen worden ondervangen met behulp van o.a. e-pack methodes (digitale lesmethodes), daisyspeler, laptop, opzoekboekjes en rekenmachine. Bij leerlingen met ruimtelijk-visuele problemen worden aanpassingen gedaan in de vorm van verbalisatie of gebruik van concreet visueel materiaal. Informatieverwerkingsproblemen of problemen met het werktempo worden ondervangen met extra tijd voor het verwerken van de leerstof en controle of instructie wordt begrepen.  In de les wordt directe instructie geboden, waarna een groep zelfstandig aan de slag kan. Van hieruit wordt bekeken welke leerlingen nog verlengde instructie of ondersteunende hulpmiddelen nodig hebben.  Opdrachten worden kort, duidelijk en stapsgewijs aangeboden.  De lessen zijn voorspelbaar opgebouwd;  Per les wordt een beperkte hoeveelheid informatie aangeboden;  De leerlingen worden, zeker in het begin, intensief begeleid met het gebruik van de agenda, het leren leren en het leren gebruiken van de verschillende methodes die zij krijgen aangeboden.  Van leerlingen wordt een (re)productieve leerstijl verwacht.  Leerlingen wordt geleerd gebruik te maken van leer- en werkstructuren die het best bij hen past (=zelfinstructie). De mentor coacht dit proces.  Structuur wordt geboden door lessen in een vast stamlokaal aan te bieden (m.u.v. expressie, gym, muziek en biologie).


13

Sociaal-emotionele- en gedragsondersteuning  Er wordt ingestoken op het vergroten van het zelfvertrouwen en zelfverantwoordelijkheid, het vergroten van sociale vaardigheden en weerbaarheid, het omgaan met ziekte/beperking en handicapacceptatie door middel van coachinggesprekken met de mentor, SOVA-lessen en evt. weerbaarheidstraining Rots en Water. Uitgangspunt is dat sociale structuren moeten worden aangeleerd en niet als vanzelfsprekend kunnen worden gezien.  Extra ondersteuning wordt geboden middels een veilig pedagogisch klimaat, waarbij het opdoen van succeservaringen en het durven fouten te maken voor op staat’. Fysiek en medische ondersteuning en ondersteuning ten aanzien van communicatie   

Therapieën, zoals fysiotherapie, ergotherapie en logopedie onder schooltijd plaats. Zelfstandigheid en zelfredzaamheid worden ondersteund door fysieke en communicatieve aanpassingen, zoals aangepast meubilair, solo-apparatuur en andere hulpmiddelen. De school beschikt over verzorgingsruimten en alle zorgassistenten zijn geautoriseerd om de noodzakelijk medische- en verzorgende handelingen bij leerlingen te verrichten.


14

Leerroute 3: Arbeid (binnen reguliere arbeidssetting) Korte omschrijving van de doelgroep Een leerling binnen leerroute 3 is bekend met een licht verstandelijke beperking ( IQ tussen de 65 en 75) en mogelijk bijkomende problematieken (ADHD, ASS, een gedragsprobleem, motorische, neurologische of somatische problemen of sociaal-emotionele kwetsbaarheid). Instroomniveau van de doelgroep Het instroomniveau van deze doelgroep kenmerkt zich door een range tussen het niveau M5 en E6. In algemeenheid komen deze leerlingen vanuit de eigen SO-afdelingen. Daarnaast zien we ook in toenemende mate leerlingen die vanuit andere scholen worden aangemeld zoals SBO-scholen, andere SO-scholen en scholen voor regulier basisonderwijs. De leerlingen worden qua vaardigheidsniveau ingeschaald op de niveaus 12 tot 13 van de herziene leerlijnen VSO van het CED. Als indicatie kunnen we deze vaardigheidsniveaus wat betreft vakken als Nederlandse taal en rekenen vergelijken met het niveau tussen M5 en E6. We kunnen dit zien als een grove indicatie. De praktijk leert dat er een grote spreiding is: dit zowel naar de leerlingen alsook binnen de leerlijnen. Uitstroomniveau van de doelgroep In algemene zin functioneert de leerling binnen doelgroep 3 aan het einde van de leerroute binnen de herziene VSO-leerlijnen CED op een gemiddeld niveau van 14 of op niveau 1F om door te stromen naar het MBO. Uitstroombestemming van de doelgroep in het perspectief van onderwijs, werken, wonen, en vrijetijdsbesteding Onderwijs Leerlingen in doelgroep 3 die in het onderwijsprogramma de bijbehorende leerroute volgen zijn in staat groepsinstructie te kunnen volgen. Waar mogelijk zal echter ook ruimte moeten zijn voor individuele uitleg. Ook op het gebied van werkhouding zijn zij in staat gedurende een korte tijd zelfstandig te kunnen werken. Het werken in niveaugroepen een gewenste didactische werkvorm om tegemoet te komen aan eventuele niveauverschillen. Het klassenprogramma wordt primair door een groepsleerkracht onderwezen en eventueel ondersteund door een parttime assistent. Voor de verschillende praktijkvakken zijn er vakleerkrachten en vakassistenten om de leerlingen zo goed mogelijk voor te bereiden op de praktijk. Zeker voor de praktijkvakken is het van belang dat het onderwijs wordt onderwezen in levensechte en bedrijfsmatige context. Werken Aan het eind van leerroute 3 stroomt de leerling uit naar een betaalde arbeidsplaats binnen een regulier bedrijf. Ook zullen er leerlingen binnen deze leerroute zijn die kunnen uitstromen naar een entree-opleiding binnen het MBO. Wonen Op termijn is de leerling in staat om zelfstandig te wonen. Een lichte vorm van begeleiding zou de leerling kunnen ondersteunen.


15

Vrijetijdsbesteding Het zelfstandig kunnen vormgeven van vrijetijdsbesteding en deelname in clubverband aan ontspanningsactiviteiten is een doel waar naar toegewerkt wordt. Instructie- en ondersteuningsbehoefte Didactische ondersteuning  Een praktijkgerichte leeromgeving waarin leerlingen kunnen wennen aan een arbeidsmatige aanpak  Verbale groepsinstructie eventueel met visuele ondersteuning  Een onderwijsklimaat waarin de leerling de eigen competenties leert ervaren; ga hierbij uit van de mogelijkheden en niet van de beperkingen.  Bied informatie en instructie helder en concreet aan en betrek de leerling direct bij de eigen doelen  De leerling leert met eigen verantwoordelijkheid om te gaan  Richt het onderwijs dusdanig in dat leerlingen leren met elkaar in groepen samen te werken  Binnen de planning het onderwijsaanbod wordt uitgegaan van een opbouw in praktijk aangevuld met didactische vaardigheden  Er wordt een leerstijl gehanteerd waarin de leerling zo veel als mogelijk betrokken en verantwoordelijk is voor zijn eigen leerdoelen  De leeromgeving dient een weerspiegeling te zijn van de uitstroombestemming; de praktijkvakken worden op een bedrijfsmatige en realistische wijze aangeboden  De leerling maakt gebruik van een portfolio waarin de beheerste vaardigheden zijn beslag krijgen; de leerling wordt hier optimaal bij betrokken  De school beschikt over een stagebureau en uitgebreid netwerk van stageplaatsen van waaruit leerlingen praktijkervaring kunnen opdoen Sociaal- emotionele en gedragsondersteuning De emotionele leeftijd in deze fase zal uitkomen boven de 7 jaar. Rekening gehouden wordt met onderstaande begeleidingsbehoefte. In de fase boven de 7 jaar komt meer inzicht in oorzaak en gevolgrelaties. Daardoor gaat de leerling rekening houden met reële situaties. In deze periode gaat de leerling zich meten aan anderen op het gebied van lichamelijke capaciteiten. Een gevoel van competitie dient zich aan. Het wordt belangrijk om gewaardeerd te worden door leeftijdsgenoten. De gewetensvorming wordt verder voltooid. Sociale regels worden verinnerlijkt. 





Het stimuleren van zelfstandigheid en zelfvertrouwen. Begeleiding en ondersteuning op, steunend en voorwaardenscheppend voor maximale zelfverantwoordelijkheid, maar niet betuttelend Opdoen van positieve leerervaringen. Begeleiding dient ook te ondersteunen in de interpretaties die de leerling maakt en soms dingen anders of genuanceerder labelen voor de leerling Inzicht gevend, vanuit vertrouwensrelatie positieve feedback geven, helpen bij het maken van existentiële keuzes, loyaliteitsconflicten


16





 







Leerlingen zijn meer gericht op de buitenwereld. De wereld om hen heen wordt groter en ze wegen de meningen van anderen ten opzichte van de begeleider af. Een controlerende en belerende houding werkt averechts Leerlingen hebben de mogelijkheden om het waarom van bepaalde zaken te bespreken. Weigering is over het algemeen een inhoudelijke discussie vragen vanuit een beter besef van de eigen mogelijkheden en beperkingen Regels, afspraken en meningen worden getoetst bij anderen dan de directe begeleiding Een groepsgerichte benadering met het oog op sociaal leren is in deze fase nog steeds aan de orde. Een uitnodigende (uitdagende), stimulerende benadering waarbij groepsregels een algemeen kader aangeven is belangrijk Bij stressvolle of nieuwe situaties wordt tijdelijk individuele ondersteuning geboden. Confrontatie met sociaal gedrag kan plaatsvinden binnen de groep, terwijl meer inzicht gevende of persoonlijke confrontatie individueel gebeurt Een vertrouwensrelatie is een voorwaarde voor het sociaal leerproces. Verantwoordelijkheid leren dragen is een centrale doelstelling (op basis van succeservaringen). Het accent in de begeleiding in deze fase is stimuleren tot zelf doen en zelf oplossingen bedenken De mate van structuur, toezicht en nabijheid dient in toenemende mate een weerspiegeling te zijn van de werkelijkheid binnen een setting van betaalde arbeid

Fysiek en medische ondersteuning en ondersteuning ten aanzien van communicatie  De school beschikt over verzorgingsruimten en kan gebruik maken van aangepaste therapieruimten (fysiotherapie, ergotherapie, SI ondersteuning)  Er is een schoolverpleegkundige aanwezig  Waar nodig wordt gebruik gemaakt van aangepast meubilair en andere hulpmiddelen  Er is ruimte aanwezig voor logopedische ondersteuning  Er is ruimte aanwezig voor remedial teaching (RT). Leerroute-overstijgende voorwaarden  Contacten en samenwerking met externe instanties  Intensieve contacten met de thuissituatie  Medicatiegebruik


17

Leerroute 4 : Arbeid (beschutte werkomgeving) Korte omschrijving van de doelgroep In deze doelgroep zitten leerlingen die bekend zijn met een lichte verstandelijke beperking (IQ tussen de 55 en 65) al dan niet in combinatie met mogelijk bijkomende problematieken zoals motorische, neurologische, somatische of sociaal-emotionele problemen. Instroomniveau van de doelgroep Het instroomniveau van deze doelgroep kenmerkt zich door een range tussen het niveau E3 en M5. In algemeenheid komen deze leerlingen vanuit de eigen SO-afdelingen. Daarnaast zien we ook in toenemende mate leerlingen die vanuit andere scholen worden aangemeld zoals SBO-scholen en scholen voor regulier basisonderwijs. De leerlingen worden qua vaardigheidsniveau ingeschaald op de niveaus 8 tot 12 van de herziene VSO leerlijnen CED. Als indicatie kunnen we deze vaardigheidsniveaus wat vakken als Nederlandse taal en rekenen vergelijken met het niveau tussen E3 en M5. We kunnen dit zien als een grove indicatie. De praktijk leert dat er een grote spreiding is: dit zowel naar de leerlingen alsook binnen de leerlijnen. Uitstroomniveau van de doelgroep In algemene zin functioneert de leerling binnen doelgroep 4 aan het einde van de VSO-periode binnen de herziene VSO-leerlijnen CED op de niveaus van 11 tot en met 12. Als we dit wat betreft de meer cognitieve domeinen vergelijken met het niveau op de basisschool komen we uit op een niveau tussen E4 en E5. Belangrijk hierbij is te vermelden dat het hier slechts gaat om grove indicatoren en de uitstroomniveau uit elkaar kunnen liggen. Zeker in leerroute 4 is het van belang steeds uit te gaan van de vaardigheidsniveaus met betrekking tot de praktische vaardigheden. Uitstroombestemming van de doelgroep in het perspectief van onderwijs, werken, wonen en vrijetijdsbesteding Onderwijs Het is van belang dat het onderwijs wordt onderwezen in levensechte en bedrijfsmatige context. Daarnaast geldt ook dat de meer cognitieve domeinen in een praktisch kader dienen aangeboden te worden. Werken Het uitstroomperspectief van doelgroep 4 is (loonvormende) arbeid in een beschutte omgeving, geschikt voor leerlingen met een beperking die de motivatie en vaardigheden hebben om een zekere mate van arbeid te verrichten. Er kan onderscheid gemaakt worden tussen hogere en lagere eisen die gesteld worden aan de deelnemers betreffende de productie-eisen. Vanuit de voorziening mogen de volgende omgevings- en ondersteuningsvoorwaarden worden verwacht: 

Binnen het bedrijf is kennis aanwezig met betrekking tot het begeleiden van de betreffende doelgroep


18

  

Er is ondersteuning in de directe omgeving; de begeleider is in de nabijheid Er is ruimte voor aansturing en planning voor de individuele deelnemer De omgeving is veilig en vertrouwd

Wonen Op termijn zullen deze leerlingen zijn aangewezen op een vorm van begeleid of zelfstandig wonen. Vrijetijdsbesteding Vormen van vrijetijdsbesteding hebben leerlingen zich eigengemaakt. Deelname in clubverband (regulier of in G-teamverband) is mogelijk, daar waar de interesses liggen. Stimulans hiertoe blijft van belang. Instructie- en ondersteuningsbehoefte Leerlingen in doelgroep 4 die in het onderwijsprogramma de bijbehorende leerroute volgen zijn in staat groepsinstructie te kunnen volgen. Er zal ook ruimte moeten zijn voor individuele uitleg. Ook op het gebied van werkhouding zijn zij in staat gedurende een korte tijd zelfstandig te kunnen werken. Wel is het werken in niveaugroepen een gewenste didactische werkvorm. Het klassenprogramma wordt primair door een groepsleerkracht onderwezen en zo nodig ondersteund door een assistent. Voor de praktijkvakken zijn er vakleerkrachten en praktijkassistenten. Didactische ondersteuning  Richt een praktijkgerichte leeromgeving in waarin leerlingen kunnen wennen aan een arbeidsmatige aanpak  Verbale instructie is mogelijk, maar visuele ondersteuning is daarbij wenselijk en vaak zelfs noodzakelijk  Opdrachten dienen gefaseerd te worden aangeboden waarbij voldoende ruimte is voor herhaling  Creëer een onderwijsklimaat waarin de leerling de eigen competenties leert ervaren; ga hierbij uit van de mogelijkheden en niet van de beperkingen  Bied informatie en instructie helder en concreet aan en betrek de leerling direct bij de eigen doelen  Bied de leerlingen de ruimte om eigen verantwoordelijkheid te kunnen dragen  Richt het onderwijs zo in dat leerlingen leren met elkaar in kleine groepen samen te werken  Binnen de planning van het onderwijsaanbod wordt uitgegaan van een opbouw naar de praktijk  Er wordt een leerstijl gehanteerd waarin de leerling betrokken en verantwoordelijk is voor zijn eigen leerdoelen  De leeromgeving dient een weerspiegeling te zijn van de uitstroombestemming; de praktijkvakken worden op een bedrijfsmatige en realistische wijze aangeboden  De leerling maakt gebruik van een portfolio waarin de beheerste vaardigheden zijn beslag krijgen; de leerling wordt hier optimaal bij betrokken  De school beschikt over een stagebureau en uitgebreid netwerk van stageplaatsen van waaruit leerlingen praktijkervaring kunnen opdoen


19

Sociaal- emotionele en gedragsondersteuning  De emotionele leeftijd in deze fase zal variëren van 3 tot 7 jaar met daarnaast een aantal leerlingen die hier bovenuit stijgt. Beide fasen zijn daarom uitgewerkt. In deze periode is het denken statisch, logische denkstrategieën ontbreken nog. De leerling kan een probleem maar vanuit één invalshoek bekijken. Daarom lijken aspecten die niets met elkaar te maken hebben met elkaar verbonden, of oorzaak-gevolgrelaties worden juist niet als zodanig herkend. Fantasie en werkelijkheid wordt in deze fase door elkaar gehaald. Kenmerkend voor het denken in deze periode is het egocentrisme, oftewel het denken vanuit het eigen perspectief. 

 

          

Er is sprake van ego vorming. De leerling neemt regels van sociaal gedrag over en een beginnende gewetensvorming ontstaat. Dit geweten wordt nog gecontroleerd door angst voor straf. Het eigen lichaam is het centrum van de wereld en de leerling voelt zich almachtig. Het stimuleren van initiatief name, op het leren dragen van verantwoordelijkheid (op basis van succeservaringen) en op het vormen van identiteit De leerling is afhankelijk van belangrijke anderen wat betreft het bijbrengen en corrigeren van zijn gedrag en zijn denken. Dit kan hij nog niet zelf. Alleen jouw boosheid bij afkeuring op dat moment wordt vervelend gevonden. Dit houdt in dat jouw aanwezigheid en begeleiding (correcties) in het gedrag steeds nodig zijn, elke dag weer De impulsiviteit aan het begin van deze fase is met wat afleiding vaak wel op een ander spoor te brengen Uitleg wordt, naarmate de fase vordert, steeds belangrijker Het voordoen van gewenst gedrag is belangrijk. Sociaal leren staat centraal Nabijheid zonder betutteling of over bescherming Bied ruimte voor fantasie. Corrigeer alleen als de fantasieverhalen die een gevoel van onveiligheid geven De leerling leert rekening te houden met anderen door ingrijpen van de begeleider, door te benoemen wat er niet goed is en waarom niet Een groepsgerichte benadering met het oog op sociaal leren is in deze fase aan de orde Een uitnodigende (uitdagende), stimulerende benadering waarbij groepsregels een algemeen kader aangeven is belangrijk Bij stressvolle of nieuwe situaties wordt tijdelijk individuele ondersteuning geboden. Confrontatie met sociaal gedrag kan plaatsvinden binnen de groep, terwijl meer inzicht gevende of persoonlijke confrontatie individueel gebeurt Het accent in de begeleiding verschuift in deze fase steeds meer van samen doen naar stimuleren tot zelf doen en zelf oplossingen bedenken

Wanneer de sociaal-emotionele leeftijd boven de 7 jaar uitkomt dienen we rekening te houden met onderstaande begeleidingsbehoefte. In de fase boven de 7 jaar komt meer inzicht in oorzaak en gevolgrelaties. Daardoor gaat de leerling rekening houden met reële situaties. In deze periode gaat de leerling zich meten aan anderen op het gebied van lichamelijke capaciteiten. Een gevoel van competitie dient zich aan. Het wordt belangrijk om gewaardeerd te worden door leeftijdsgenoten. De gewetensvorming wordt verder voltooid. Sociale regels worden verinnerlijkt.


20





 



 







Het stimuleren van zelfstandigheid en zelfvertrouwen. Begeleiding en ondersteuning op, steunend en voorwaardenscheppend voor maximale zelfverantwoordelijkheid, maar niet betuttelend Opdoen van positieve leerervaringen. Begeleiding dient ook te ondersteunen in de interpretaties die de leerling maakt en soms dingen anders of genuanceerder labelen voor de leerling Inzicht gevend, vanuit vertrouwensrelatie positieve feedback geven, helpen bij het maken van existentiële keuzes, loyaliteitsconflicten Leerlingen zijn meer gericht op de buitenwereld. De wereld om hen heen wordt groter en ze wegen de meningen van anderen ten opzichte van de begeleider af. Een controlerende en belerende houding werkt averechts Leerlingen hebben de mogelijkheden om het waarom van bepaalde zaken te bespreken. Weigering is over het algemeen een inhoudelijke discussie vragen vanuit een beter besef van de eigen mogelijkheden en beperkingen Regels, afspraken en meningen worden getoetst bij anderen dan de directe begeleiding Een groepsgerichte benadering met het oog op sociaal leren is in deze fase nog steeds aan de orde. Een uitnodigende (uitdagende), stimulerende benadering waarbij groepsregels een algemeen kader aangeven is belangrijk Bij stressvolle of nieuwe situaties wordt tijdelijk individuele ondersteuning geboden. Confrontatie met sociaal gedrag kan plaatsvinden binnen de groep, terwijl meer inzicht gevende of persoonlijke confrontatie individueel gebeurt Een vertrouwensrelatie is een voorwaarde voor het sociaal leerproces. Verantwoordelijkheid leren dragen is een centrale doelstelling (op basis van succeservaringen). Het accent in de begeleiding in deze fase is stimuleren tot zelf doen en zelf oplossingen bedenken De mate van structuur, toezicht en nabijheid dient in toenemende mate een weerspiegeling te zijn van de werkelijkheid binnen een setting van betaalde arbeid

Fysiek en medische ondersteuning en ondersteuning ten aanzien van communicatie  De school beschikt over verzorgingsruimten en kan gebruik maken van aangepaste therapieruimten (fysiotherapie, ergotherapie, SI ondersteuning)  Er is een schoolverpleegkundige aanwezig  Waar nodig wordt gebruik gemaakt van aangepast meubilair en andere hulpmiddelen  Er is ruimte aanwezig voor logopedische ondersteuning  Er is ruimte aanwezig voor remedial teaching (RT) Leerroute-overstijgende voorwaarden  Contacten en samenwerking met externe instanties  Intensieve contacten met de thuissituatie  Medicatiegebruik


21

Leerroute 5 Korte omschrijving van de doelgroep Leerlingen die onderwijs volgen in leerroute 5 zijn veelal bekend met een matige verstandelijke beperking (IQ tussen de 35 en 55) en worden in het onderwijs al dan niet belemmerd door bijkomende problematieken zoals, motorische, neurologische, (psycho-) somatische problemen, ontwikkelingsstoornissen en/of sociaal-emotionele kwetsbaarheid. De emotionele leeftijd van deze leerlingen ligt grofweg op een vergelijkbaar leeftijdsniveau van 3 tot 6 jaar. Instroomniveau van de doelgroep Het instroomniveau van de leerlingen ligt wat betreft de leergebied overstijgende, praktische en didactische redzaamheid gemiddeld op niveau 6 tot 8 op de CED-lijnen. Dit is vergelijkbaar met een basisschoolniveau van ongeveer midden groep 2 tot eind groep 3. Uitstroomniveau van de doelgroep Bij uitstroom vanuit leerroute 5 functioneert een leerling op een gemiddeld niveau van 8 tot 10 op de CED-lijnen. Uitstroombestemming van de doelgroep in het perspectief van onderwijs, werken, wonen en vrijetijdsbesteding Onderwijs Het doel van het onderwijs aan deze leerlingen is de zelfredzaamheid vergroten, de communicatieve vaardigheden verbeteren, het vergroten van de werknemersvaardigheden (concentratie en werkhouding) en het sociaal-emotioneel functioneren optimaliseren. Werken Aan het eind van leerroute 5 stroomt de leerling uit naar een “taakgerichte dagbesteding”. Vanuit de voorziening mogen de volgende omgevings- en ondersteuningsvoorwaarden worden verwacht:  De omgeving is veilig en vertrouwd.  Er is professionele ondersteuning in de directe omgeving; de begeleider is in de nabijheid.  De ondersteuning vindt veelal groepsgewijs plaats.  Er is ruimte voor aansturing en planning voor de individuele deelnemer. Wonen Op termijn zullen deze leerlingen zijn aangewezen op een vorm van beschermd wonen op basis van een WLZ-of WMO-indicatie. Vrijetijdsbesteding De leerling kan deelnemen aan georganiseerde en begeleide vormen van vrijetijdsbesteding die veelal in grote mate zijn gericht op deze doelgroep. Instructie- en ondersteuningsbehoefte Per individu kunnen aanpassingen mogelijk zijn, deze aanvullingen staan in het groeidocument van de leerling vermeld. De algemeen noodzakelijke ondersteuning staat hieronder genoemd:


22

Didactische ondersteuning      

Geef korte groepsgewijze instructie. De informatie en instructie wordt enkelvoudig en concreet aangeboden, de leerling wordt direct bij de eigen doelen betrokken. Herhaling is noodzakelijk. Verbale instructie is mogelijk, visuele ondersteuning is daarbij wenselijk en vaak zelfs noodzakelijk. De leerling is in staat om gedurende 15 min tot 45 minuten zelfstandig te werken. In het programma is voldoende ruimte voor meer ontspannende activiteiten. De praktijkvakken worden aangeboden in een praktisch, concrete en realistische context. De overige vakken vinden plaats in een eigen stamlokaal. Het onderwijs wordt dusdanig aangeboden dat leerlingen in toenemende mate leren om met elkaar in kleine groepen samen te werken.

Sociaal-emotionele- en gedragsondersteuning  De leerling heeft een veilige en vertrouwde leef- en leeromgeving nodig.  Hij moet altijd kunnen terugvallen op zijn eigen vaste groepsleiding.  De leerkracht hanteert een inspirerende, positieve en enthousiaste leerstijl.  De begeleiding is gericht op het stimuleren van initiatief name en het dragen van verantwoordelijkheid (op basis van succeservaringen)  Het voordoen en benoemen van gewenst gedrag is belangrijk.  Er is sprake van een nabije begeleiding zonder dat daarbij onnodige betutteling wordt ervaren.  Hulp bieden is belangrijk. Leg de verantwoordelijkheid bij jezelf. Boos worden helpt niet, uit de situatie halen of de handeling onderbreken is een betere optie. Het is belangrijk dat het gedrag actief veranderd wordt; je moet zelf optreden.  Tijdens momenten van begeleiding op afstand kan er ervaring opgedaan worden met meer zelfstandig functioneren.  De kunst is om de eigen wil van de leerling in banen te leiden. Pak het diplomatiek aan, leid af.  Er is nog geen sprake van een intern geweten. De aanwezigheid van de begeleider en de begeleiding van het gedrag blijven daarom nodig, elke dag weer opnieuw. (Het weten dat iets niet mag, verandert langzaam door herhaling, in ‘ik heb het eerder gehoord, ik heb het geweten’. )  Er kunnen nog geen oplossingen of alternatieven bedacht worden. Doe dat samen.  Je bent voorspelbaar en betrouwbaar waardoor de ander zich veilig voelt.  Bij duidelijkheid hoort ook dat je geen verzet oproept door het vragen van een handeling. Bijvoorbeeld “kom we gaan” in plaats van “ga je mee?” of “kom, we gaan eten”.  Geef gedoseerde verantwoordelijkheid.  Benoem kort dát iets niet mag en waarom niet: “Niet slaan, dat doet pijn”. Formuleer kort het alternatief: “Ga maar vragen of je het hebben mag” en voer samen de handeling uit. Niet te veel confronteren met gedrag.


23

Voor de emotioneel hogere functionerende leerlingen geldt ook:  Een groepsgerichte benadering met het oog op sociaal leren is in deze fase aan de orde, zoals rekening houden met elkaar. Een uitnodigende (uitdagende), stimulerende benadering waarbij groepsregels een algemeen kader aangeven is belangrijk. Bij stressvolle of nieuwe situaties wordt tijdelijk individuele ondersteuning geboden. Confrontatie met sociaal gedrag kan plaatsvinden binnen de groep, terwijl meer inzichtgevende of persoonlijke confrontatie individueel gebeurt.  Affectiviteit in de relatie is enerzijds een voorwaarde voor het sociaal leerproces, anderzijds is het belangrijk deze relatie professioneel te hanteren (losmakingproces).  Verantwoordelijkheid leren dragen is een centrale doelstelling (op basis van succeservaringen).  Het accent in de begeleiding verschuift in deze fase steeds meer van samen doen naar stimuleren tot zelf doen en zelf oplossingen bedenken. Fysiek en medische ondersteuning en ondersteuning ten aanzien van communicatie  Therapieën, zoals fysiotherapie, ergotherapie, logopedie, MRT en sensorische integratie kunnen onder schooltijd plaats vinden.  Zelfstandigheid en zelfredzaamheid worden ondersteund door fysieke en communicatieve aanpassingen, zoals aangepast meubilair, solo-apparatuur en andere hulpmiddelen.  Totale communicatie (Nederlands met gebaren, visuele ondersteuning) is essentieel.  Het taalgebruik is kort en concreet; de opdracht is helder en duidelijk waarbij benoemd wordt welke handeling gewenst is.  De leerling alert maken middels het noemen van de naam alvorens je de opdracht overbrengt, is belangrijk.  Coaching van logopedist is nodig ivm gebruik van picto’s en gebaren.  De school beschikt over verzorgingsruimten en over onderwijsassistenten die geautoriseerd zijn om de noodzakelijk medische- en verzorgende handelingen bij leerlingen te verrichten


24

Leerroute 6 Korte omschrijving van de doelgroep Leerlingen die onderwijs volgen in leerroute 6 zijn bekend met een matige tot ernstige verstandelijke beperking (IQ lager dan 40) en worden in het onderwijs al dan niet belemmerd door bijkomende problematieken zoals, motorische, neurologische, (psycho-) somatische problemen, ontwikkelingsstoornissen en/of sociaal-emotionele kwetsbaarheid. De emotionele leeftijd zal grofweg liggen op een vergelijkbare leeftijd van anderhalf à 3 jaar. Dikwijls zien we dat de belemmerende factoren bij gebrek aan voldoende compensatiemogelijkheden extra negatief inwerken op de ontwikkelingsmogelijkheden. Deze leerlingen zijn in hun onderwijsproces in grote mate afhankelijk blijven van ondersteuning en activering. Instroomniveau van de doelgroep Het instroomniveau van de leerlingen ligt wat betreft de leergebied overstijgende, praktische en didactische redzaamheid gemiddeld op niveau 2 tot 3 op de CED-lijnen. Uitstroomniveau van de doelgroep Bij uitstroom vanuit leerroute 6 functioneert een leerling op een gemiddeld niveau van 3 tot 5 op de CED-lijnen. Uitstroombestemming van de doelgroep in het perspectief van onderwijs, werken, wonen en vrijetijdsbesteding Onderwijs Het doel van het onderwijs aan deze leerlingen is de zelfredzaamheid vergroten, de communicatieve vaardigheden verbeteren en het sociaal-emotioneel functioneren optimaliseren. Er is volop aandacht voor creatieve vakken. De leerlingen hebben een korte spanningsboog waardoor inspanning afgewisseld wordt met ontspanning. Werken Aan het eind van leerroute 6 stroomt de leerling uit naar een “activiteitgerichte dagbesteding”. Vanuit de voorziening mogen de volgende omgevings- en ondersteunings-voorwaarden worden verwacht:  De mate van beschutting en ondersteuning is zeer intensief.  De omgeving is een zorginstelling, die volledig is ingericht op de ondersteuningsvraag.  De deelnemer beschikt over permanente professionele ondersteuning  De ondersteuning is individueel en voortdurend aanwezig.  In- en ontspanningsactiviteiten worden afwisselend aangeboden.  Er worden geen productie-eisen gesteld. Wonen Op termijn zullen deze leerlingen zijn aangewezen op een intensieve vorm van beschermd wonen op basis van een WLZ-of WMO-indicatie. Vrijetijdsbesteding De leerling kan deelnemen aan georganiseerde en begeleide vormen van vrijetijdsbesteding die veelal in grote mate zijn gericht op deze doelgroep.


25

Instructie- en ondersteuningsbehoefte Per individu kunnen aanpassingen mogelijk zijn, deze aanvullingen staan in het groeidocument van de leerling vermeld. De algemene noodzakelijk ondersteuning staat hieronder genoemd: Didactische ondersteuning  De leerlingen leren op een handelende wijze, er dient veel herhaling te zijn.  Er wordt visuele ondersteuning geboden bij het aanleren van kennis en vaardigheden.  Leerlingen hebben vaak moeite met het opslaan en verwerken van louter verbale informatie. Het is belangrijk om auditieve, visuele en sensomotorische ondersteuning te integreren in instructie.  De lessen zien er afwisselend uit en bevatten actieve werkvormen.  Er wordt zo min mogelijk met werkbladen gewerkt, maar meer doe-opdrachten in een praktische setting met concreet materiaal.  Er is sprake van een grote structuurbehoefte, er is een voorspelbaar en overzichtelijk dagrooster; verheldering wordt gegeven in tijd, ruimte, activiteit, materiaal en persoon.  De leeromgeving is prikkelarm en overzichtelijk.  Er is sprake van een juiste afstemming tussen in- en ontspannende activiteiten. Sociaal-emotionele- en gedragsondersteuning  De leerling ervaart de nabijheid en bescherming van zijn begeleiders.  De begeleiding is gericht op het vergroten van de autonomie.  Creëer hiervoor duidelijke grenzen en hanteer een overzichtelijke structuur.  Veelal is er sprake van een individueel gerichte aanpak, maar hanteer daarbij bewust gekozen leermomenten in de groep.  De sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerling nog sterk ik-gericht.  Uitgangspunt is om de werkhouding van de leerlingen in de nabijheid van anderen te ontwikkelen.  Er is sprake van een nabije begeleiding zonder dat daarbij betutteling wordt ervaren.  Hanteer een positieve, inspirerende en activerende leerstijl waarbij de bejegening is gebaseerd op voorspelbaarheid en betrouwbaarheid.  Confrontatie met het eigen (ongewenste) gedrag wordt nog steeds weinig gebruikt. Het woordje “nee” wordt wel begrepen maar kan nog niet worden uitgevoerd. Dat betekent dat je nog niet de verantwoordelijkheid bij de leerling kan neerleggen voor zijn doen en laten. Hulp bieden is belangrijk. Leg de verantwoordelijkheid bij jezelf. Boos worden helpt niet, uit de situatie halen of de handeling onderbreken is een betere optie. Het is belangrijk dat het gedrag actief veranderd wordt; je moet zelf optreden.  Tijdens momenten van begeleiding op afstand kan er ervaring opgedaan worden met meer zelfstandig functioneren.  De kunst is om de eigen wil in banen te leiden. De strijd aangaan en op je strepen staan als begeleider heeft vaak een averechts effect. Dit betekent niet dat je alles maar moet laten.  Pak het diplomatiek aan, leid af.  Er is nog geen sprake van een intern geweten. De aanwezigheid van de begeleider en de begeleiding van het gedrag blijven daarom nodig, elke dag weer opnieuw.


26

(Het weten dat iets niet mag, verandert langzaam door herhaling, in ‘ik heb het eerder gehoord, ik heb het geweten’. )  De leerling kan nog geen oplossingen of alternatieven bedacht worden. Doe dat samen.  Ben voorspelbaar en betrouwbaar waardoor de ander zich veilig voelt.  Bij duidelijkheid hoort ook dat je geen verzet oproept door een handeling te vragen als je wilt dat het gebeurt. Bijvoorbeeld “kom we gaan” in plaats van “ga je mee?” of “kom, we gaan eten” .  Geef gedoseerde verantwoordelijkheid.  Benoem kort dát het niet mag en waarom niet: “Niet slaan, dat doet pijn”. Formuleer kort het alternatief: “Ga maar vragen of je het hebben mag” en voer samen de handeling uit. Niet te veel confronteren met gedrag. Fysiek en medische ondersteuning en ondersteuning ten aanzien van communicatie  Totale communicatie (Nederlands met gebaren, visuele ondersteuning) is essentieel.  Het taalgebruik is kort en concreet; de opdracht is helder en duidelijk waarbij benoemd wordt welke handeling gewenst is.  De communicatie bestaat uit lichaamstaal en korte zinnen (twee-, drie- woordszinnen)  De leerling alert maken middels het noemen van de naam, aanraken en/of oogcontact maken alvorens je de opdracht overbrengt, is belangrijk.  Indien nodig, wordt gebruik gemaakt van hulpmiddelen zoals een spraakcomputer  Coaching van logopedist is hierbij nodig i.v.m. gebruik van picto’s en gebaren.


27

De zorgstructuur/ondersteuningsstructuur binnen het VSO Inleiding: Het VSO vindt het belangrijk dat er een transparante en continue zorgstructuur aanwezig is waarin de leerlingen gedurende hun VSO-schoolloopbaan worden gevolgd en gestuurd in hun leerprestaties en hun sociaal-emotionele ontwikkeling. Daarnaast geldt het uitgangspunt dat de leerling in toenemende mate hierin zijn eigen regisseursschap kan gaan vervullen. Het schooljaar 2015-2016 zal worden gebruikt om de zorgstructuur/ondersteuningsstructuur zoals die werd gehanteerd binnen de voormalige Liduinaschool en de Schalm, samen te voegen tot één format waarin zeker ook de taken van alle betrokkenen nader moeten worden gepreciseerd. Evenwel kan echter nu reeds worden uitgegaan van de navolgende zaken: Aan de basis ligt het ontwikkelingsperspectief (OP). Op basis van verschillende leerlingkenmerken, ondersteuningsbehoeften, omgevingskenmerken en de mogelijkheden van het soort onderwijs waarvoor de leerling is toegelaten, wordt op het moment van aanname een ambitieuze doch realistische uitspraak gedaan over de vervolgmogelijkheden rondom vervolgonderwijs, arbeid en dagbesteding van deze leerling als hij de school heeft verlaten. Dit wordt vastgelegd in het ontwikkelingsperspectief (OP). Door het instroomniveau en het verwachte uitstroomniveau te verbinden ontstaat de ontwikkelingslijn. Het ontwikkelingsperspectief (OP) kan voor een leerling in de loop van de tijd bijgesteld worden. Dit gebeurt op basis van op dat moment nieuwe feiten en/of omstandigheden die positief of negatief van invloed zijn op de ontwikkeling van de leerling. Het OP is de basis voor het ontwikkelingsperspectiefplan (OPP)/groeidocument. Het onderhouden en uitvoeren van een juiste zorgstructuur is een thema waarin verschillende geledingen binnen het VSO hun eigen verantwoordelijkheid dragen naar inhoud en uitvoering hiervan. Er is sprake van een samenhangende verantwoordelijkheid van alle betrokkenen (directieCVB-onderwijsgevenden) op basis van een transparante en duidelijke taakomschrijving.

Aanmeldprocedure Voor aanmeldingen geldt dat in eerste instantie een oriëntatiegesprek zal plaatsvinden. De belangrijkste doelstelling van dit gesprek is om vast te stellen of er daadwerkelijk een concrete aanmelding voor de school zal gaan plaatsvinden. In dit gesprek worden de mogelijkheden van de leerlingen afgezet tegen de voorzieningen van de school. Daar waar de aanmelding evident is (dit kan met name gelden voor leerlingen uit de SO-afdeling), kan deze stap worden overgeslagen. Als er een daadwerkelijke aanmelding plaatsvindt, zal er een groeidocument worden opgesteld. Dit groeidocument heeft een tweeledige doelstelling: enerzijds dient dit document ervoor om een toelaatbaarheidsverklaring (TLV) vanuit het regionaal samenwerkingsverband (RSV) te verkrijgen; anderzijds dient dit document als de eerste inschatting van de leerroute die de leerling binnen het VSO gaat volgen waarbij ook de specifieke begeleidings- en ondersteuningsbehoeften in kaart worden gebracht. Een TLV wordt aangevraagd op basis van de aanwezige verslagen van de verwijzende school.


28

In alle gevallen geldt dat er zes weken na definitieve plaatsing een plaatsingsgesprek zal worden gehouden waarbij de uiteindelijke toewijzing van de leerroute wordt vastgelegd. Op dat moment wordt ook het definitieve OPP opgesteld. De cyclische leerlingenzorg Kernpunt van de cyclische leerlingenzorg is dat het OPP, zoals elke leerling dat heeft, tenminste één keer per jaar onder verantwoordelijkheid van de CVB met de betrokken onderwijsgevenden, de ouders en de leerling (waar deze handelingsbekwaam is) wordt geëvalueerd. Vanuit deze evaluatie kán het OPP worden bijgesteld. Deze zorgstructuur is cyclisch van aard en loopt door, gedurende de jaren dat de leerling het VSO bezoekt. De pedagogische en didactische ontwikkeling van de leerling wordt gevolgd in een samenhangend geheel van verschillende observatie- en toetsinstrumenten. Een belangrijk instrument om de vorderingen van de leerling te volgen in het perspectief van het OPP zijn de streefniveaus per vakgebied en per leerroute. Per fase en per leerroute is een schematisch overzicht ontwikkeld waarin de functioneringsniveaus per ontwikkelingsdomein (streefniveaus per vak en per leerlijn) zijn aangeven. In het OPP wordt aangegeven binnen welke leerroute de leerling het onderwijs gaat krijgen. Binnen de leerroute wordt aangeven op welke niveaus de leerlingen het komende schooljaar gaan werken in de verschillende domeinen. Hiernaast wordt in het OPP aangegeven wat de praktische implicaties zijn voor de leerling van onder andere de didactische, medische, opvoedkundige en maatschappelijke gegevens. Het betreft hier dus daadwerkelijke concrete zaken waarmee de onderwijsgevenden rekening moeten houden. Ook wordt in het OPP aangegeven welk arrangement wordt toegewezen aan de leerling binnen de toegekende leerroute. In de meeste gevallen zal dit een basisarrangement zijn. Dit betekent dat deze leerling kan werken aan de doelstellingen die horen bij deze leerroute op het niveau van de betreffende onderwijsfase. Binnen de cyclische leerlingenzorg vindt op het VSO ook aanvullende leerlingenzorg plaats. Onder deze vorm van leerlingenzorg verstaan we díe zorg die geleverd moet worden en waarvoor er binnen de reguliere structuur van de cyclische zorg geen ruimte is. Deze zorgvragen kunnen zowel een didactische, medische, psychologische als sociaal-maatschappelijke karakter hebben en zullen vaak gevolgd worden door een directe interventie. Dergelijke vragen worden besproken tijdens de CVB-bijeenkomsten die volgens een vast patroon per leerroute worden belegd. Jaarlijks wordt een schema opgesteld waarop de data staan vermeld wanneer de CVB bijeen komt. Op die manier is ieder in staat om agendapunten in te dienen via het betrokken CVB-lid. Schoolverlating Indien een leerling op reguliere wijze de school verlaat, is het schoolverlaterstraject van kracht. Binnen de cyclus van de bovengenoemde leerlingenzorg wordt in dit traject een individuele transitieplan (ITP) opgesteld. Hierin wordt vastgelegd hoe het schoolverlaterstraject nader wordt geconcretiseerd en hoe hierin de verschillende verantwoordelijkheden worden waargemaakt. Vanzelfsprekend spelen hierbij de leerling en de ouders een grote rol.


29

Nazorg Het VSO- adviseert in voorkomende gevallen tot twee jaar nadat de leerling de school heeft verlaten, de leerling, de werkgever of het vervolgonderwijs op diens verzoek, over het uitoefenen van een functie op de arbeidsmarkt en het functioneren in een vorm van dagbesteding. Daarnaast wordt een lijst opgesteld door de CVB waarin de bestendigingsgegevens worden vastgelegd.

Passend onderwijs Passend onderwijs op de school van uw kind. Wat betekent dat? Onze school maakt, net zoals alle andere scholen voor voorgezet en voortgezet speciaal onderwijs in de regio, deel uit van het regionaal samenwerkingsverband passend onderwijs. Deze scholen hebben samen de volgende afspraken gemaakt: -

-

-

-

-

Alle scholen werken samen om de best passende plaats voor uw kind te garanderen. Als er extra ondersteuning nodig is voor uw kind, wordt dat met u besproken. Er wordt dan een zogenoemd ontwikkelingsperspectief opgesteld. Dat wordt opgenomen in een groeidocument, waarin wordt vastgelegd welke acties u en de school ondernemen om de schoolprestaties te optimaliseren. Er is specifieke expertise op diverse gebieden aanwezig op school of door de school direct oproepbaar. We zorgen voor professionele ontwikkeling van leraren zodat deze beschikken over de juiste competenties om de ondersteuningsvragen van hun leerlingen op een effectieve manier te beantwoorden. We zorgen voor een goede communicatie met u als ouders/verzorgers om gebruik te kunnen maken van uw ervaringsdeskundigheid bij het zoeken naar handelingsgerichte oplossingen. We hebben aandacht voor signalering en preventie van onderwijsbelemmeringen. We werken zo veel mogelijk vraaggestuurd. Op school is een professional uit de jeugdhulp aanwezig om, indien nodig, ons ondersteuningsteam te adviseren en eventueel toeleiding naar externe instanties goed in te regelen. Er is een ondersteuningsplanraad die als medezeggenschapsraad voor het samenwerkingsverband functioneert.

Klachten? Met een klacht gaat u in eerste instantie naar de school/het bestuur. Is er een klacht over de taken van het samenwerkingsverband, dan kunt u contact opnemen met het RSV Breda e.o.: 076-5607777. Meer info? Via de website www.rsvbreda.nl kunt u kennis nemen van alle beleidsontwikkelingen binnen ons samenwerkingsverband. Op deze site vindt u ook de vergaderdata van de ondersteuningsplanraad (opr) en het meest recente vastgestelde verslag van die opr. Via het twitter-account (@RSVBredaeo) informeren wij geïnteresseerden over zowel landelijke als regionale beleidsontwikkelingen op het gebied van passend onderwijs.


30

Ouders Goede contacten tussen ouders en school zijn belangrijk voor het schoolsucces en het welbevinden van de leerlingen. De school ziet de ouders als partners in onderwijs en opvoeding en wil ouders zoveel mogelijk betrekken bij de school. Voorheen had ook het VSO een oudervereniging. Met ingang van schooljaar 2015-2016 bestaat er geen oudervereniging meer. Dit past ook beter bij de nieuwe visie van het Breda College: ‘Regie in eigen hand’. Dit duidt op meer zelfstandigheid en initiatief van de leerlingen. Wel is er sinds kort een klankbordgroep van ouders. Met deze groep van ouders komt de directie twee maal per jaar bijeen. Deze klankbordgroep fungeert als spreekbuis voor alle ouders en verwoordt tijdens deze bijeenkomsten wat er speelt en formuleert in samenspraak met de directie verbeterplannen Ouderbijdragen plus overeenkomst De vrijwillige ouderbijdrage bedraagt € 27,50 per jaar. Deze bijdrage is bedoeld voor: excursies, uitstapjes en culturele activiteiten. De overeenkomst kunt u vinden op de website van de school: www.bredacollege.nl Drinkgeld Een aantal leerlingen krijgt een beker halfvolle melk, karnemelk, appelsap of één kop koffie per dag. Thee of ranja tijdens de lunch is gratis. Ouders betalen hier € 45,00 per jaar voor. Eetgeld Een aantal leerlingen krijgt op grond van pedagogisch / didactische redenen hun lunch van school. Omgerekend betekent dit € 1,00 per dag x 4 dagen = € 4,00 per week. Uitgaande van 40 schoolweken (de rekenkundige norm) betaalt u hier € 160,00 per schooljaar voor. Kampgeld Het bedrag is afhankelijk van de duur / locatie en accommodatie. Afdelingsleiders maken hier een begroting voor en communiceren de bedragen voor het kamp met de ouders.

Medezeggenschapsraad In het onderwijs kennen we geen ondernemingsraden, maar is de medezeggenschap op scholen geregeld in de Wet Medezeggenschapsraad (WMS). Hierin participeren ouders, medewerkers en afhankelijk van de soort onderwijs, ook leerlingen. De MR heeft een adviserende taak naar directie/ bestuur voor specifieke beleidszaken. Daarnaast heeft de MR instemmingsrecht met betrekking tot onderwijsinhoudelijke zaken en tal van zaken van organisatorische aard. Meer informatie, alsmede de samenstelling van de Medezeggenschapsraad, kunt u vinden op de vernieuwde website van de school. Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) Waar de Medezeggenschapsraad in overleg treedt met de directie van een school, treedt de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad in overleg met het bevoegd gezag van de stichting. De GMR bestaat evenals bij de MR uit afvaardiging van ouders en personeel van de scholen van INOS en wordt gekozen door de leden van de afzonderlijke medezeggenschapsraden. Een lid van de GMR hoeft niet tegelijkertijd ook lid van de MR te zijn. De taken en bevoegdheden van de GMR zijn geregeld in het door het bestuur vastgestelde Gemeenschappelijk Medezeggenschapsreglement.


31

Algemene info, Praktische informatie Kalender Deze staat op de website: www.bredacollege.nl schooltijden De lestijden van het Breda College zijn: Maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag van 8.45 uur tot 15.30 uur. Op woensdag van 8.45 uur tot 12.15 uur. klachtenregeling / vertrouwenspersoon Hebt u een klacht? Op scholen werken mensen. Waar mensen werken, gaat wel eens wat mis. Dat willen we graag oplossen en we willen daarvan leren. Er zijn afspraken gemaakt over de manier waarop we op school omgaan met een klacht. Deze afspraken zijn vastgelegd in de Klachtenregeling INOS die op school aanwezig is. In het kort zijn er de volgende mogelijkheden: 1) Eerst een gesprek met de leerkracht of de betrokken medewerker en/of de coördinator sociale veiligheid (nieuw in schooljaar 2015-2016). In de praktijk zal dit de vertrouwenspersoon zijn. Een goed gesprek kan veel problemen oplossen. Vertel wat u zelf hebt gedaan om het probleem op te lossen. Vertel ook wat u van de leerkracht (of medewerker) verwacht. In de meeste gevallen lukt het om er samen uit te komen. De coördinator zal, volgens de nieuwe wet, in de loop van het schooljaar en na scholing het eerste aanspreekpunt worden. 2) De directeur/afdelingsleider van de school Als het niet lukt om een goede oplossing te vinden, kunt u praten met de directeur/afdelingsleider van de school. Hij is verantwoordelijk voor de school. De directeur kan een beslissing nemen in een conflict. Op deze school is de heer Ton Metselaar de directeur. 3) De school heeft een schoolvertrouwenspersoon Elke school van INOS heeft een schoolvertrouwenspersoon. Als u dat wilt, kan de schoolvertrouwenspersoon meedenken in het oplossen van een klacht. Het is meestal een leerkracht die de regels goed kent. Zij kunnen u helpen in het zoeken van een manier om uw klacht te bespreken. Op deze school zijn de vertrouwenspersonen: Hans Kruitwagen, Beatrijs van der Mee, Carla Norbart en Jelda Rodermond 4) Het College van Bestuur Als het op school niet lukt om een goede oplossing te vinden (ook niet met de directeur), kunt u een brief sturen aan het College van Bestuur van INOS (Postbus 3513, 4800 DM Breda). In die brief vertelt u wat uw klacht is en wat u al hebt gedaan om de klacht op te lossen. Het College van Bestuur kan een gesprek met u aangaan. Ook kan het College van Bestuur de interne klachtencommissie van INOS vragen een advies te geven over de klacht. Het College van Bestuur neemt een beslissing. 5) De landelijke klachtencommissie Als het helemaal niet lukt om tot een goede oplossing te komen, kunt u een brief sturen aan de landelijke klachtencommissie katholiek onderwijs (Postbus 82324, 2508 EH Den Haag). Hoe dat moet, staat beschreven in de klachtenregeling. Het staat ook beschreven op de gezamenlijke website van de geschillencommissies in het bijzonder onderwijs (www.gcbo.nl). Zijn er nog meer mogelijkheden om uw klacht te bespreken? Er zijn nog een paar extra mogelijkheden om uw klacht te bespreken. De medezeggenschapsraad of klankbordgroep van ouders


32

De medezeggenschapsraad, of klankbordgroep van ouders bespreekt geen klachten over personen. Klachten over het beleid van de school kunnen wel worden besproken. De externe vertrouwenspersoon INOS heeft ook een vertrouwenspersoon die niet op een school werkt. Dit is de heer Toine van Dorst van de Arbo-Unie (06-52501975). Hij heeft een beroepsgeheim. Dat is belangrijk als u met iemand in vertrouwen wilt praten over erg moeilijke persoonlijke situaties. De inspectie van het onderwijs U kunt uw klacht ook melden bij de inspectie van het onderwijs (Voor ouders: 0800-8051. Het postadres is Postbus 88, 5000 AB te Tilburg, of www.onderwijsinspectie.nl). De inspectie geeft een signaal af aan de school, maar lost de klacht niet op. Daarvoor moet u in gesprek gaan met de school zelf. Zijn er bijzondere afspraken bij (seksuele) intimidatie, (seksueel) misbruik en geweld? Als een klacht te maken heeft met (seksuele) intimidatie, misbruik, of geweld, kunt u daarvoor de gewone klachtenprocedure doorlopen. Let erop dat alle INOS-medewerkers verplicht zijn aangifte te doen bij de politie in dit soort situaties. Als u een klacht over intimidatie, misbruik of geweld wilt bespreken, maar (nog) geen aangifte wilt doen, kunt u contact opnemen met de externe vertrouwenspersoon (de heer Toine van Dorst van de Arbo-Unie: 06-52501975) of de vertrouwensinspecteur van de inspectie van het onderwijs (0900-1113111). Wel zullen deze mensen u vragen zelf aangifte te doen bij de politie. Als leerlingen ergens mee zitten … Leerlingen kunnen met vragen en problemen zitten die ze niet thuis, of met de eigen leerkracht kunnen (of willen) bespreken. In die gevallen kunnen zij terecht bij de schoolvertrouwenspersoon (op onze school zijn: Hans Kruitwagen, Beatrijs van der Mee, Carla Norbart en Jelda Rodermond) Zij wijzen eventueel de weg naar externe personen of instanties voor verdere hulp.


33

Nieuwsbrieven Tijdens het schooljaar ontvangt u regelmatig een nieuwsbrief waarin allerlei interessant en belangrijk nieuws staat. Verder gebruiken de groepsleerkrachten (en ook andere medewerkers) Safeschool, of e-mail om berichtjes met de ouders uit te wisselen. Tijdens de eerste algemene ouderavond zullen de leerkrachten u hun e-mailadres van de school geven. Voor bijzonder urgente mededelingen in de vakantieperiodes kunt u het bestuurskantoor van INOS bellen: 076-5611688. Contacten Directie: Ton Metselaar Afdelingsleiders Etske Lauwerijsen Irma Hartmans Berry Koevoets

leerroute onderwijs leerroute arbeid leerroute dagbesteding

Schoolbestuur INOS Stichting Katholiek Onderwijs Breda Postbus 3513 4800 DM Breda

Bezoekadres: Annastede Haagweg 1 4814 GA Breda

Tel. 076 - 561 16 88 Fax 076 - 564 04 42 www.inos.nl [email protected]

Medezeggenschapsraad [email protected] Inspectie van het Onderwijs [email protected] www.onderwijsinspectie.nl vragen over onderwijs Tel. 0800 - 80 51 (gratis) Meldpunt vertrouwensinspecteurs Tel. 0900 - 111 31 11 Locaties De school heeft vier leslocaties en een zorgboerderij. Landheining 6 4817 DM Breda Tel. 076 – 5223222 Brabantlaan 3 4817 JW Breda Tel. 076 - 5223222

Wolvenring 32 4817 GD Breda Tel. 076 – 5223222 Wolvenring 34 4817 GD Breda


34

Tel. 076 – 5223222

Tel. 076 – 5223222

‘t Berkske zorgboerderij J.F. Kellyweg 14 4851 SX Ulvenhout Postadres: Postbus 9412 4801 LK Breda [email protected] Schoolorganisatie Afdeling VSO De afkorting VSO staat voor: Voortgezet Speciaal Onderwijs. De leeftijd van de leerlingen loopt uiteen van 12 tot 20 jaar. Basis Wettelijk profiel

Leerroute

Profiel Vervolgonderwijs

1 >90 Kerndoelen en leerlijnen VO

Uitstroom VSO

IQ / ontw. leeftijd Einde onderbouw Regulier VO jaar 3 VSO TL leerjaar 3 HAVO MBO 3-4 REA

Profiel Arbeidsmarktgericht

Profiel Dagbesteding

2 75 - 90 Kerndoelen en leerlijnen VO

Regulier BK jaar 3 VSO route 3, jaar 4

3 CED VSO

65 - 75

(Loonvormende) arbeid Entree-opleiding

4 CED VSO

55 - 65

(Loonvormende) arbeid in een beschutte omgeving

5 CED VSO BV

45 - 55

Dagbesteding Taakgericht (eisend)

6 CED VSO BV

35 - 45

Dagbesteding Activiteitsgericht


35

Het schoolondersteuningsprofiel In het kader van Passend Onderwijs heeft onze school een ondersteuningsprofiel opgesteld. Dit document geeft informatie over de kwaliteit van de basisondersteuning en over wat onze school verder aan ondersteuning biedt. Het legt vast waar onze school voor staat. De schoolondersteuningsprofielen van alle scholen van ons samenwerkingsverband tezamen, moeten ‘dekkend’ zijn voor alle vormen van ondersteuning in de regio. Op deze manier is er voor alle leerlingen een plaats om onderwijs en ondersteuning te krijgen die zij nodig hebben. Ons ondersteuningsprofiel bestaat uit de volgende onderdelen: De kwaliteit van onze basisondersteuning De basisondersteuning bestaat uit de volgende vier domeinen: onderwijs, begeleiding, beleid en organisatie. Onderwijs Wij zijn tevreden over het domein ‘onderwijs’. Wij zijn positief over onze onderwijskwaliteit. Wij bieden een veilige leeromgeving voor onze leerlingen. Wij werken toekomstgericht. Dat wil zeggen dat wij rekening houden met de onderwijsbehoeften en het toekomstperspectief van onze leerlingen. Als het nodig is bieden wij extra ondersteuning. Wij zijn goed in staat om rekening te houden met verschillen tussen jongeren, zowel op het gebied van aanbod, tijd en instructie. Wij analyseren de resultaten van onze leerlingen regelmatig en bespreken deze teambreed. Het gaat daarbij niet alleen om de leerresultaten, maar ook over het welbevinden van de leerling. Op basis van de analyses worden groepsplannen aangepast. Wij gebruiken een samenhangend leerlingvolgsysteem. Er is de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in het verbeteren van de kwaliteit van onze basisondersteuning. Beleid Wij zijn tevreden over het domein ‘beleid’. Onze procedures zijn vastgelegd en wij beschikken over een heldere visie op leerlingenzorg. Jaarlijks evalueren wij onze ondersteuning aan de leerlingen en stellen indien nodig verbeterpunten op. Organisatie Ook over het domein ‘organisatie’ van onze ondersteuning zijn wij tevreden. Wij beschikken over een goed functionerende commissie van begeleiding. Besprekingen worden samen met ouders gevoerd. De commissie van begeleiding is de belangrijke schakel in onze ondersteuningsstructuur. Begeleiding Het domein ‘begeleiding’ vraagt de komende tijd de meeste aandacht. Onze school werkt voor alle leerlingen met een ontwikkelingsperspectief. De overdracht binnen onze school tussen de leerjaren is goed op orde, net als de overdracht naar de volgende school. Hierover zijn duidelijke procedures vastgelegd. De overdracht van (de voorschoolse opvang) SO naar VSO binnen onze school is goed geregeld. Wij vinden goede contacten met ouders erg belangrijk en zien ouders als partner.


36

Beschikbare deskundigheid Voor leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben, beschikt onze school over specifieke deskundigheid. Het gaat hierbij om de deskundigheid die wij als school structureel zelf beschikbaar hebben. Wij zetten die in daar waar het nodig is. Het gaat hierbij om deskundigheid van de orthopedagoog, psycholoog, schoolmaatschappelijk werker, logopedist, specialisten in taal en rekenen, sociale vaardigheden, gedragsspecialist, specialist in autisme en Remedial Teaching en Motorische Remedial Teaching. Daarnaast maken we gebruik van kennis en deskundigheid van andere instanties zoals stichting MEE, VISIO, jeugdzorg, gezondheidszorg, afdeling leerplicht gemeente, scholen voor V(S)O. Ondersteuningsvoorzieningen Onze school heeft voldoende aangepaste voorzieningen voor de doelgroepen. Ontwikkelagenda Voor het verbeteren van onze kwaliteit van de basisondersteuning gaan we ons verder bekwamen in het werken met leerlijnen, groepsplannen en het werken met een OPP. We gaan ons verder bekwamen in de registratie van de ontwikkeling van de leerlingen middels een nieuw leerlingvolgsysteem, Parnassys/SOMToday INOS INOS geeft je ontwikkeling kleur Onze school is onderdeel van INOS Stichting Katholiek Onderwijs Breda. Wie wij zijn INOS is een vernieuwende, ambitieuze stichting voor Katholiek Onderwijs in de gemeente Breda (Breda, Effen, Prinsenbeek, Teteringen en Ulvenhout). INOS kent 25 basisscholen, 1 school voor Speciaal BasisOnderwijs en met ingang van 1 augustus 2015 1 school voor Speciaal Onderwijs en 1 school voor Voortgezet Speciaal Onderwijs. Ongeveer 1200 medewerkers verzorgen onderwijs aan ruim 10.000 leerlingen. De organisatie wordt aangestuurd door een College van Bestuur en ondersteund door een eigen bestuurskantoor. Hier staan wij voor Als katholieke organisatie met een maatschappelijke opdracht beseffen we hoe belangrijk het is om woorden betekenis te geven. Daarom zijn de volgende kernwaarden voor INOS van bijzondere betekenis: INOS is Verbindend INOS wil verbindingen mogelijk maken op meerdere terreinen. Binnen en buiten de klas, binnen en buiten de school. De tijd waarin we leven vraagt om afstemming tussen allerlei belangen en een voortdurende check of we elkaar goed zien, begrijpen en elkaar betrekken. Alles is in beweging en veel gebeurtenissen en processen hangen met elkaar samen. Zeker als je spreekt over leren en talent. Vaardigheden en inzichten die je opdoet in het ene gebied zijn vaak overdraagbaar op een ander gebied. Een verbindende school neemt verantwoordelijkheid voor leren en ontwikkelen binnen en buiten de school en zoekt actief contact met partners. Door kwaliteiten aan elkaar te koppelen, kun je meer waarde realiseren voor jezelf en de ander. Ook in de lerende netwerken tussen de scholen krijgt deze (meer)waarde vorm. Breda College maakt deel uit van Stichting INOS

37

INOS is Verantwoordelijk Verantwoordelijkheid kent meerdere facetten. Verantwoordelijkheid neem je, krijg je en leg je af. In de eerste betekenis gaat het om regie nemen en eigen initiatief tonen. Je zou dat zelfverantwoordelijkheid kunnen noemen. Als ik me verantwoordelijk voel, ben ik eigenaar van de oplossing en besef ik dat mijn persoonlijk belang samenhangt met een groter belang, op het niveau van de school en op het niveau van INOS. Ik voel me betrokken en ben ook zelf verantwoordelijk voor mijn welbevinden en ontwikkeling. In de tweede betekenis, verantwoordelijkheid krijgen, gaat het over ruimte en vertrouwen en om aanspreekbaar zijn. Ik heb de morele verplichting mijn maximale mogelijkheden in te zetten. Als iemand verantwoordelijkheid krijgt, is er ook iemand die verantwoordelijkheid geeft. ‘Ik haal de zijwieltjes eraf, maar dan moet je het wel zelf doen.’ Tot slot is er de betekenis van verantwoording afleggen. INOS wil zich voortdurend verantwoorden naar de belanghebbenden in de samenleving. Het gaat dan om verantwoording die wettelijk vereist is (ministerie, inspectie), maar ook om verantwoording op eigen initiatief (naar ouders, collega schoolbesturen, maatschappelijke organisaties, opleidingsinstituten, gemeentepolitiek, etc.). INOS wil zich voortdurend legitimeren naar en in de samenleving en verantwoordt zich daarom naar anderen. INOS is Authentiek Authentieke mensen gaan voor het hoger doel met hart en ziel. Niet omdat het moet, maar omdat ze het willen. Je bent je eigen maatstaf, je kent je eigen uitdagingen en valkuilen. Als we zeggen dat INOS authentiek is, dan bedoelen we ook dat we allemaal anders zijn en dat we dat toejuichen. Verschillen mogen er zijn. Je eigen persoonlijkheid voegt iets toe aan het geheel, versterkt wat een ander tekort komt. Als je niet te veel vastzit in plichten en normen, kun je kiezen voor wat echt belangrijk voor je is, kun je je verwonderen over het onverwachte en je laten beïnvloeden om er sterker van te worden. En wie dichtbij zichzelf kan blijven en in zijn kracht staat, maakt effectieve verbindingen. Dan haal je het beste in elkaar naar boven en bereik je waar je samen voor wil gaan. Grenzeloos Leren De wereld om ons heen verandert snel. Het traditionele onderwijssysteem sluit niet meer aan bij de eisen die de hedendaagse maatschappij aan ons stelt. We willen leerlingen de kans geven actief te leren, niet dwingen om passief te luisteren. Dit vereist een nieuwe pedagogische en didactische aanpak, waarbij wederzijds ontdekken, samen creëren en gebruikmaken van kennis en talent centraal komen te staan. Wij zijn er van overtuigd dat ‘Grenzeloos Leren’ het antwoord is op deze snelle verandering. Dit is dan ook een speerpunt van beleid geworden op alle INOS scholen. Wat is Grenzeloos Leren? Met Grenzeloos Leren hebben we het over:  leerlingen die willen blijven leren  het bieden van passende ondersteuning waar nodig  het stimuleren van een brede ontwikkeling van leerlingen  het geven van verantwoordelijkheid aan leerlingen over hun eigen leren  het weghalen van de grens tussen leren thuis en leren op school


38

  

het weghalen van de grenzen die we soms ervaren door de onderwijsmethodes die we gekozen hebben Het weghalen van de grenzen tussen jaarklassen en –groepen of soms ook letterlijk tussen klaslokalen het anticiperen op maatschappelijke ontwikkelingen, waarbij INOS vanuit haar visie bewuste keuzes maakt op het gebied van ICT, sociale media, wetenschap en techniek en andere onderwijsinnovaties.

Grenzeloos Leren staat voor een onderwijsproces, waarbij leerlingen (inter)actief construerend, sociaal en reflecterend leren. Hiermee verandert zowel de rol van de leerling als de rol van de leerkracht. De rol van de leerling verschuift van die van ‘kennisconsument’ naar die van ‘kennisproducent’. Dat heeft consequenties voor het leerproces van de leerlingen. De rol van de leerkracht wisselt tussen die van ‘instructiegever’ naar ‘begeleider’ en ‘coach’ van leerlingen die hun leerproces vormgeven. De leerkracht gaat samen met de leerlingen op ontdekkingstocht. Hierbij is het belangrijk dat er een onderlinge relatie van vertrouwen is, er aandacht voor de interesses en aspiraties van leerlingen is, en er ruimte is voor ‘leren leren’ en leren van elkaar. Alle scholen binnen INOS zijn op weg naar Grenzeloos Leren. Elke school volgt hierbij zijn eigen weg. Er zullen accentverschillen zijn met betrekking tot de verschillende aspecten zoals deze in de missie van INOS zijn verwoord: talenten, begeleiden, zelfbewust en verantwoordelijk, en willen blijven leren.


39

Medische check up In het kader van het cyclisch proces van de leerlingenzorg worden binnen de CvB, dus samen met de jeugdarts, alle leerlingen elk schooljaar vanuit medisch oogpunt kort besproken. Uitgangspunt is dat de jeugdarts, naar aanleiding van vragen van ouders, leerkracht en OOP, informatie/advies kan geven over medische zaken die invloed hebben op het geven/volgen van het onderwijs. Ouders ontvangen vooraf een bericht hierover en op welke manier zij hun vragen kenbaar kunnen maken.

Medische handelingen en toediening medicijnen voor VSO De schoolverpleegkundige en de geautoriseerde onderwijsassistenten verplegen leerlingen. De verpleegkundige geeft voorlichting en instructie aan leerlingen, ouders en medewerkers van de school over (verpleegkundige) verzorging. Zij heeft werkzaamheden als  Het verrichten van voorbehouden medische handelingen bijv. katheteriseren, het spuiten van insuline.  Het verrichten van niet-voorbehouden handelingen zoals sondevoeding geven via peg-sonde, bloedsuikers prikken, toedienen van medicatie etc.  Het begeleiden van leerlingen bij de verzorging  Het begeleiden van leerlingen bij de acceptatie van het ziek-zijn.  Het begeleiden van leerlingen naar zelfstandigheid.  Het handelend optreden bij spoedgevallen en het verlenen van EHBO  Het opstellen van medische- en zorgprotocollen  Het administreren en beheren van medische documenten  Het beheren van verpleegkundige voorzieningen in de school  Verzorgen van EHBO lessen aan een bovenbouwgroep  Zij beslist onder verantwoordelijkheid van de schooldirectie over de organisatie en werkwijze van de verpleegkundige en verzorgende handelingen. Verder heeft zij contacten met artsen, paramedisch personeel e.d. over medische en verpleegkundige aangelegenheden. Tevens heeft zij contacten met ouders/verzorgers over verpleging en verzorging thuis en op school. De verzorging van leerlingen is in principe een taak van de onderwijsassistenten. Op onze school komen drie vormen van verzorging voor: 1. de standaard zorg 2. de niet-voorbehouden handelingen 3. de voorbehouden handelingen Onder de standaardzorg verstaan wij de verzorging op het gebied van sanitair (toiletgang, wassen, verschonen en voeding. Niet-voorbehouden handelingen zijn (verpleegkundige) handelingen die de onderwijsassistenten uitvoeren volgens een algemeen of individueel protocol. Via scholing en instructie, door de verpleegkundige, worden de onderwijsassistenten geschoold in de handeling. De verpleegkundige controleert de uitvoering. Bij afwijkingen van het protocol moet een verpleegkundige of de ouders de zorg overnemen of houdt de verpleegkundige toezicht op de (vrijwillige) uitvoering door een onderwijsassistente.


40

Voorbehouden handelingen zijn door de Wet BIG aangemerkte verpleegkundige handelingen. Deze handelingen worden dus alleen uitgevoerd door de verpleegkundige en door geautoriseerde onderwijsassistenten. In de schoolpraktijk zijn onderstaande handelingen te noemen:  Het katheteriseren van meisjes en jongens  Het injecteren van Insuline Algemeen protocol medicijnen toedienen onder schooltijd Als een leerling onder schooltijd medicijnen nodig heeft, dan melden de ouders dit (schriftelijk) aan de school. Ook dient elke wijziging van medicatie gedurende het schooljaar hierin vermeld te worden. Na ondertekening wordt het formulier afgeleverd op school. Op de intakelijst, die aan het begin van het schooljaar wordt meegegeven, staat het volledige medicijngebruik en dus ook het medicijngebruik buiten de schooluren .  De ouders zijn verantwoordelijk voor een correcte, schriftelijke melding van het medicijngebruik van hun kind.  Het toedienen van de medicijnen dient te gebeuren volgens het voorschrift van de arts en volgens de aanwijzingen op de bijsluiter. De originele verpakking met bijsluiter moet op school aanwezig zijn. Het tijdstip en de manier van toediening moet vermeld worden op het wijzigingsformulier medicatie.  Controleer de houdbaarheidsdatum op de verpakking.  Iedere fundamentele wijziging, schrijven ouders op het wijzigingsformulier en leveren dit, ondertekend voor akkoord, in bij de leerkracht of verpleegkundige.  Wanneer de leerling het medicijn heeft ingenomen wordt dit door leerkracht of verpleegkundige afgetekend op een individuele aftekenlijst.  Bij de ontwikkeling naar zelfverantwoordelijkheid kan de groepsleerkracht/verpleegkundige, in overleg met de ouders, de leerling zelf geleidelijk verantwoordelijk maken voor het innemen van zijn medicijn. Dit vermelden wij op het wijzigingsformulier. De ouders tekenen voor akkoord.  Tevens hebben wij de afspraak de medicijnen centraal bij de verpleegkundige of in de klas op een veilige plaats te bewaren.

Transitieplan In het schooljaar wordt voor alle leerlingen rondom hun 18e verjaardag een individueel transitieplan (ITP) opgesteld. In dit document wordt aangegeven welke stappen er moeten worden gezet om de naderende schoolverlating zo optimaal mogelijk te laten verlopen. Daarnaast leert de ervaring dat het ITP een goed overgangsdocument is dat gebruikt kan worden bij het overleg met de gemeente. Een naadloze overgang van school naar toekomstige werkplek is zeer belangrijk. In dit perspectief wordt in het ITP aangegeven naar welke perspectieven wordt toegewerkt in de richting van wonen, werken en vrijetijdsbesteding en welke begeleidingsvoorwaarden hierbij zijn. Tevens wordt vastgelegd welke concrete stappen hiertoe moeten worden gezet: invulling van stages, aanvragen van noodzakelijke indicaties en specifieke leerdoelen in het onderwijsprogramma zijn hiervan slechts voorbeelden. Waar noodzakelijk zal zorg gedragen worden voor een actueel psychologisch verslag. Het ITP wordt besproken en vastgesteld na bespreking met de ouders en (indien mogelijk) de leerling


41

Schema vakgebieden VSO Leergebiedoverstijgende zelfredzaamheid 1. Sociaal emotionele vaardigheden 2. Werknemersvaardigheden (competenties) 3. Leren leren Praktische redzaamheid 1. Communicatieve redzaamheid 2. Praktische vaardigheden Didactische redzaamheid 1. Nederlands 2. Rekenen Op grond van het OPP wordt elke leerling in een bepaalde leerroute geplaatst. Elk jaar opnieuw wordt onder verantwoordelijkheid van de Commissie van Begeleiding (CvB) geëvalueerd of deze leerroute nog aansluit bij de ontwikkeling van de leerling. Waar nodig kan dan ook worden bijgesteld. Belangrijk hierbij is dat deze evaluatie is gebaseerd op de behaalde niveaus van de leerlingen per vakgebied per leerjaar. In dit opzicht hanteren we per leerjaar per leerroute streefniveaus binnen alle vakgebieden. Op deze wijze kan worden vastgesteld of de leerling zich op een juiste wijze ontwikkelt om aan het eind van de VSO-periode de doelstellingen in relatie tot de uitstroombestemming te halen.

De website Onze school heeft een website die te vinden is onder de naam: www.bredacollege.nl U treft op de website algemene informatie, de schoolgids en informatie betreffende de leerroutes aan

Gym- en zwemkleding Gym- en zwemkleding Voor gymnastiek is de volgende kleding gewenst:  een t-shirt met sportbroek en stevige gymschoenen, met veters of klittenband en zonder gekleurde zolen (die veroorzaken strepen op de vloer!). Voor het zwemmen  zwempak/zwembroek en handdoek  badmuts voor leerlingen met epilepsie (deze leerlingen zijn verplicht een badmuts te dragen tijdens het zwemmen). Wilt u ervoor zorgen dat uw kind gymkleding en een handdoek mee naar school brengt

Ziektemelding/verzuim Het is van belang dat, als leerlingen moeten verzuimen, de school én het taxibedrijf tijdig op de hoogte gebracht worden van dit verzuim. U dient uw kind voor negen uur op het centrale nummer van de school (076-5223222) ziek of afwezig te melden en indien van toepassing, ook op het stageadres. Het afbellen van de taxi kunt u het beste doen door de busmaatschappij te bellen. Als uw kind weer naar school kan komen, moet u dit ook zelf kenbaar maken aan de vervoerder.


42

Als een leerling niet afwezig gemeld is wordt diezelfde ochtend nog contact opgenomen met de ouder(s)/verzorger(s) door de leerkracht. De school hanteert een verzuimregistratie. De klassenleerkracht is verplicht het schoolverzuim bij te houden. Bij ongeoorloofd verzuim is de school verplicht de leerplichtambtenaar van de gemeente in te schakelen. Ook het onterecht ziek melden wordt gezien als ongeoorloofd verzuim. Het steeds te laat komen of de weigering deel te nemen aan de lessen wordt gezien als ongeoorloofd verzuim. Wanneer uw kind op school in die mate ziek wordt dat deelname aan het onderwijsprogramma niet meer mogelijk is, zullen wij contact opnemen met de ouders/verzorgende. Wij verwachten dan dat uw kind wordt opgehaald. In deze context verzoeken wij ook nadrukkelijk uw kind niet naar school te sturen als het ziek is . Hierbij denken we aan koorts, oorontstekingen, braken e.d. De reden is de kans op besmetting van andere leerlingen en/of personeel. Bovendien heeft een zieke leerling weinig baat bij schoolbezoek en zal het herstel langer duren.

Verlof buiten schoolvakanties Ouders/verzorgers zijn er voor verantwoordelijk dat hun leerlingen de school bezoeken. De leerplichtwet biedt de directeur van de school beperkte ruimte om leerlingen verlof te geven. Allereerst kunnen ouders verlof vragen om gewichtige omstandigheden. Dat kan bijvoorbeeld de gouden bruiloft van de grootouders zijn, een religieus feest of de doop van een broertje of zusje, maar ook minder prettige gebeurtenissen zoals een sterfgeval of ernstige ziekte in de naaste familie. Soms zijn er, door het werk van de ouders of verzorgers, belemmeringen om met de leerlingen op vakantie te gaan in de geroosterde schoolvakanties. Dan kunnen de ouders/verzorgers extra vakantieverlof vragen. U moet dan bij die aanvraag een werkgeversverklaring toevoegen. De directeur overlegt daarover met de leerplichtambtenaar. Het gaat meestal over zeer uitzonderlijke omstandigheden. Verlof vragen de ouders aan door het invullen van een verlofaanvraag. Daarvoor hebben wij een speciaal formulier op school. Formeel moet u dit formulier acht weken van tevoren bij de directeur inleveren. Bij onverwachte omstandigheden (sterfgeval) kan het ook later. De directeur van de school mag ten hoogste tien dagen verlof in een schooljaar toestaan. In alle andere gevallen besluit de leerplichtambtenaar van uw gemeente, in overleg met de directeur, over uw aanvraag. Wanneer krijgt u, bijvoorbeeld, geen verlof voor uw kind? Niet in de eerste twee weken van het schooljaar (leerplichtwet) en in de laatste twee weken van het schooljaar (beleid gemeente en school). Om een dag eerder op vakantie te kunnen gaan of een dag langer weg te kunnen blijven. Omdat grootouders een feest vieren door het aanbieden van een lang weekend aan hun leerlingen en kleinleerlingen en u al op vrijdag de drukte voor wilt zijn. Omdat u niet in de zomervakantie weg kunt, maar wel in de kerstvakantie. Omdat u een midweek in een vakantiepark hebt gewonnen. Omdat u toe bent aan een adempauze. Kortom, het gaat altijd om zeer gewichtige omstandigheden en gebeurtenissen. Houdt u daar rekening mee, dat voorkomt teleurstelling. De leerplichtambtenaar en de directeur moeten zich aan de wet houden en moeten daarom streng oordelen over uw verzoek. Zie ook: www.leerplichtwet.nl


43

Vervangingen bij zieke of afwezigheid personeel In geval van ziekte of afwezigheid van personeelsleden zal er steeds geprobeerd worden de lessen voor de betrokken leerlingen door te laten gaan. Zo veel als mogelijk wordt hierbij gestreefd naar het inzetten van invalkrachten. Ook kan het voor komen dat slechts de groepsleerkracht of de onderwijsassistent de klas alleen heeft. Een enkele maal zullen de leerlingen worden verdeeld over andere groepen, dit komt echter zelden voor.

Matchpoint de Vervangingsorganisatie van INOS Indien een leerkracht of onderwijsassistent (plotseling) afwezig is, zorgt Matchpoint direct voor een adequate vervanging. Matchpoint heeft de beschikking over een grote groep enthousiaste en competente waarnemers zodat, indien de leerkracht of assistent (tijdelijk) moet worden vervangen, de leerlingen in goede handen zijn. De invallers worden vooraf gescreend op bevoegdheid, opleiding en competentie. U mag er op vertrouwen dat de waarnemers binnen INOS goede kwaliteit onderwijs leveren. Matchpoint wordt georganiseerd vanuit het bestuurskantoor van INOS, Haagweg 1 in Breda [email protected]

Verzekering Voor alle scholen (en leerlingen) binnen onze stichting is een collectieve verzekering afgesloten via het bevoegd gezag. Ook ouder(s)/verzorger(s) en vrijwilligers die in schoolverband hun medewerking aan activiteiten geven, zijn verzekerd. De polisvoorwaarden lopen via het bevoegd gezag. De verzekering heeft betrekking op lichamelijk letsel. De school als organisatie is niet aansprakelijk voor schade aan eigendommen van leerlingen, ouder(s)/verzorger(s) en medewerkers. In geval van moedwillige vernieling of opzet kan de veroorzaker aansprakelijk gesteld worden. De W.A.-verzekering van de betrokkene voorziet hierin. Onderlinge schade veroorzaakt door leerlingen dienen de ouder(s)/ verzorger(s) onderling te regelen met betrekking tot de eigen verzekering. De school heeft hiermee geen bemoeienis; hooguit een bemiddelende rol. Bij reizen naar het buitenland sluit de school hier een aparte verzekering voor af.

Specialistische hulp door derden In toenemende mate worden scholen geconfronteerd met verzoeken van ouder(s)/verzorger(s) om extra zorg (waaronder remedial teaching) voor hun leerlingen te organiseren, waarbij ouders op eigen initiatief en voor eigen rekening externe hulp inschakelen. De school gaat bij het beslissen op een dergelijk verzoek uit van het wettelijke gegeven dat onderwijstijd besteed moet worden aan onderwijs (en niet aan andere zaken). Daarom staat de school in beginsel afwijzend tegenover verzoeken tot het (laten) verrichten van hulp (waaronder Remedial Teaching) door externe hulpverleners onder schooltijd (binnen of buiten het schoolgebouw). Zorg en begeleiding die op initiatief van ouders wordt aangevraagd en bekostigd, dient buiten schooltijd te worden verzorgd. Het is immers geen onderdeel van het onderwijsprogramma voor deze leerling.


44

Indien er sprake is van een medische indicatie* of indien er kan worden aangetoond dat de te verlenen hulp een onmisbare schakel in het leer-/hulpverleningsproces is, wordt hierop een uitzondering gemaakt. Ouders vragen in samenspraak met de directeur een ontheffing aan bij de leerplichtambtenaar. De directeur van de school beoordeelt deze situatie. Wel dienen hierbij goede afspraken gemaakt te worden over het beperken van het schoolverzuim dat hierdoor ontstaat. Dit betreft bijvoorbeeld afspraken over de frequentie en de tijdsduur van de hulp en de wijze waarop overleg met school plaatsvindt. * Een door de ziektekostenverzekeraars erkende dyslexie-verklaring wordt hierbij gezien als medische indicatie.

Sponsoring Het convenant ‘Scholen voor primair en voortgezet onderwijs en sponsoring’ geldt voor de periode 2015-2018. INOS voelt zich aan deze overeenkomst gebonden. Voor het convenant en toelichting zie: www.rijksoverheid.nl (zoek op ‘sponsoring in het primair onderwijs’). Relevante achtergrondinformatie: Bij sponsoring gaat het om geld, goederen of diensten die door de sponsor worden verstrekt aan een bevoegd gezag, directie, leraren, niet-onderwijzend personeel of leerlingen, waarvoor door de sponsor een tegenprestatie wordt verlangd. Als er geen tegenprestatie is, is er sprake van een schenking. De gehele medezeggenschapsraad heeft een instemmingsbevoegdheid over het aanvaarden van materiële bijdragen of geldelijke bijdragen, indien daarbij verplichtingen worden aangegaan waarmee leerlingen worden geconfronteerd. Voor een beslissing over sponsoring dient binnen de schoolorganisatie en bij betrokken personen buiten de school draagvlak te zijn. Het moet altijd en voor iedereen duidelijk zijn dat er sprake is van sponsoring. Sponsoring in het onderwijs moet verenigbaar zijn met de pedagogische en onderwijskundige taak en doelstelling van de school. Sponsoring mag dus niet de onderwijsinhoud beïnvloeden. De vermelding van beeldmerken en (korte) reclameteksten op door de school gebruikte materialen, zijn geen sponsoring. Dit betreft bijvoorbeeld het logo van het computermerk op de PC’s in de klas, of de reclameslogan van de schoolboekenproducent in het lesboek. Een klacht over de wijze waarop de school omgaat met reclame of sponsoring, kan volgens de klachtenregeling van INOS worden behandeld. Zie hiervoor elders in deze schoolgids.

Schoolkamp Er vinden schoolkampen plaats op onze school. Er zal tijdig met ouders worden gecommuniceerd over datum, locatie en kosten.

Actiefburgerschap en integratie Scholen zijn wettelijk verplicht aandacht te besteden aan actief burgerschap en sociale integratie. Burgerschapsvorming brengt onze leerlingen basiskennis, vaardigheden en houding bij die nodig zijn om een actieve rol te kunnen spelen in de eigen leefomgeving en in de samenleving. Er staan drie domeinen centraal:


45

  

Democratie: kennis over de democratische rechtstaat en politieke besluitvorming; democratisch handelen en de maatschappelijke basiswaarden Participatie: kennis over de basiswaarden en mogelijkheden voor inspraak en vaardigheden en houdingen die nodig zijn om op school en in de samenleving actief mee te kunnen doen Identiteit: verkennen van de eigen identiteit en die van anderen; voor welke (levensbeschouwelijke) waarden sta ik en hoe maak ik die waar?

Ons programma heeft in het aanbod voldoende aanknopingspunten en voldoende tijd en aandacht voor dit thema. Vooral in ons programma sociaal-emotionele vorming besteden wij expliciet aandacht aan vaardigheden als samen regels afspreken en handhaven, elkaar respectvol aanspreken, goed kunnen omgaan met kritiek en conflicten oplossen. Binnen taal en wereldoriëntatie. Bij geschiedenis en aardrijkskunde, leren de leerlingen over onze staatsvorm, de grondrechten van alle burgers en wat dat betekent voor ons gedrag. Binnen ons aanbod levensbeschouwelijke vorming hebben wij gekozen voor filosoferen met leerlingen. Uiteraard komen hier ook facetten van actief burgerschap en integratie aan bod. Wij besteden aandacht aan aspecten van een multiculturele samenleving en wij brengen onze leerlingen in aanraking met andere religieuze opvattingen. Dit is noodzakelijk omdat maar een beperkt aantal van onze leerlingen de rooms-katholieke traditie uitdraagt. Ook leerlingen met andere religieuze opvattingen bevolken onze school.

Toelating, time-out, schorsing en verwijdering Sinds 1 augustus 2014 zijn er nieuwe regels over toelating, schorsing en verwijdering. Volgens de wet Passend Onderwijs geldt nu het volgende: Het ‘Breda College’ volgt het beleid van INOS: Toelating: Nieuw is dat het bestuur de zorgplicht heeft om voor aangemelde leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben een zo passend mogelijk onderwijsaanbod te doen. Een school die het aanmeldformulier als eerste school ontvangt, moet een zo passend mogelijk aanbod doen. Er moet een plek gevonden worden op een school waar de leerling ook daadwerkelijk geplaatst kan worden. Indien een school een leerling die extra ondersteuning nodig heeft weigert, is zij verplicht ervoor te zorgen dat deze leerling op een andere school terecht kan. Time-out: Een ernstig incident leidt tot een time-out met onmiddellijke ingang. Hierbij gelden de volgende voorwaarden: 1. In geval van een time-out wordt de leerling voor de rest van de dag de toegang tot de groep of de school ontzegd. In geval van ontzegging van de toegang tot de groep zal de leerling onder toezicht binnen de school geplaatst worden. 2. Tenzij redelijke gronden zich daartegen verzetten worden de ouders/verzorgers onmiddellijk van het incident en de time-out gemotiveerd op de hoogte gebracht (zie noot 1). 3. De time-out maatregel kan eenmaal worden verlengd met één dag. Daarna kan de leerling worden geschorst voor maximaal één week. In beide gevallen dient de school vooraf of – indien dat niet mogelijk is – zo spoedig mogelijk na het effectueren van de maatregel contact op te nemen met de ouders. 4. De ouders/verzorgers worden op school uitgenodigd voor een gesprek. Hierbij zijn de groepsleerkracht en de bouwcoördinator van de school aanwezig. Van het incident en het gesprek


46

met de ouders wordt een verslag gemaakt. Dit verslag wordt door de ouders voor gezien getekend en in het leerlingendossier opgeslagen. (zie noot 2) 5. De time-out maatregel kan alleen worden toegepast na goedkeuring door de directie van de school. 6. De time-out maatregel wordt na toepassing schriftelijk gemeld aan het bevoegd gezag. Schorsing: Schorsing was tot 1 augustus 2014 niet wettelijk geregeld. Sinds 1 augustus gelden dezelfde regels als in het voortgezet onderwijs. Het bestuur kan, met opgave van redenen, een leerling voor een periode van ten hoogste één week kan schorsen. Het besluit tot schorsing wordt schriftelijk aan de ouders bekendgemaakt. Indien sprake is van een schorsing voor een periode van langer dan één dag, brengt het bestuur de onderwijsinspectie hiervan schriftelijk en met opgave van redenen op de hoogte. Verwijdering: Definitieve verwijdering van een leerling kan alleen wanneer het bestuur ervoor heeft gezorgd dat een andere school bereid is de leerling toe te laten. De inspanningsverplichting om 8 weken naar een andere school te zoeken voordat besloten wordt te verwijderen, is komen te vervallen. Nieuw is ook hier de resultaatsverplichting om een andere school te vinden, voordat een leerling verwijderd kan worden. Geschillencommissie passend onderwijs: Aan deze commissie kunnen ouders geschillen voorleggen over de weigering tot toelating van een kind dat extra ondersteuning nodig heeft, de vaststelling of wijziging van het ontwikkelingsperspectief en de verwijdering van elke leerling.

Roken, alcohol en middelengebruik Op alle locaties van onze school geldt voor alle aanwezigen een rookverbod. Ook het gebruik van alcohol of drugs wordt op school niet toegestaan.

Schoolfotograaf Eén keer per jaar komt er een schoolfotograaf die van elke leerling een foto maakt. Tevens wordt een foto gemaakt van de hele groep. De fotograaf komt altijd nog een keer terug om foto’s te maken van de leerlingen die ziek waren of van wie de foto’s mislukt zijn. U kunt deze foto’s tegen een tevoren vastgestelde prijs aanschaffen.

Beeldmateriaal en leerlingenwerk Ouders geven bij aanmelding toestemming voor intern gebruik van foto- en filmmateriaal. De school kan foto’s en werk van leerlingen gebruiken ter publicatie, in schoolgids, schoolkrant, het weekbericht en andere door school uitgegeven materiaal. In de klas kunnen video opnames gemaakt worden om de interactie tussen leerkracht en leerlingen vast te leggen. Nadat de opnames besproken zijn, worden deze gewist. Foto’s en video’s worden alleen aan derden getoond met toestemming van de verantwoordelijke ouder.

Gedragscode personeel Inleiding Richtlijnen en afspraken over het leef-/werkklimaat, waarin je elkaar als team van de school probeert te vinden, zijn nodig. Ze zijn bedoeld voor leerlingen èn medewerkers. Deze afspraken moeten in het


47

verlengde liggen van, en ondergeschikt zijn aan het pedagogisch klimaat en de doelstelling van de school (zie schoolgids-schoolplan). Door het opstellen van deze afsprakenlijst willen we duidelijkheid scheppen naar elkaar en houvast geven aan de leerlingen. Seksuele intimidatie  Schoolcultuur / pedagogisch klimaat. Medewerkers onthouden zich van seksistisch taalgebruik, seksueel getinte grappen, toespelingen en die wijze van aanspreken, die door leerlingen en/of andere bij de school betrokkenen als seksistisch kunnen worden ervaren. Medewerkers zien er tevens op toe, dat het bovenstaande niet gebezigd wordt in de relatie leerling-leerling. Medewerkers onthouden zich van seksistisch getinte gedragingen of gedragingen die door leerlingen en/of andere bij de school betrokkenen als zodanig kunnen worden ervaren en zien er tevens op toe dat dergelijke gedragingen niet voorkomen in de relatie leerling-leerling. Medewerkers dragen er zorg voor, dat binnen de school geen seksueel getinte affiches, tekeningen, artikelen in bladen e.d. worden gebruikt of opgehangen, die kwetsend kunnen zijn voor een bepaalde sekse.  Eén op één contacten: leerkracht-leerling. Leerlingen worden buiten schooltijd niet langer dan een half uur alleen op school gehouden. Bij uitzonderingen worden de ouders op de hoogte gebracht. Zonder medeweten van de ouders worden leerlingen niet bij personeelsleden thuis uitgenodigd. In voorkomende gevallen worden redenen en tijdsduur aangegeven.  Belonen, feliciteren e.d. in de schoolsituatie. Leerlingen hebben het recht aan te geven wat zij prettig of niet prettig vinden. Spontane reacties bij troosten / belonen blijven mogelijk, ook in de hogere klassen, mits de rechten van de leerling gerespecteerd worden. Felicitaties moeten een spontaan gebeuren blijven. In alle groepen volgt de groepsleerkracht in principe de eigen gewoonten in deze, rekening houdend met wat de leerlingen als normaal ervaren. Pesten Pesten is een ingewikkeld probleem, dat serieus moet worden aangepakt. Een eerste vereiste is dat alle betrokkenen, leerkrachten – ouders – leerlingen, pesten als een bedreiging zien en bereid zijn het te voorkomen of te bestrijden. Bij de aanpak van pesten gaan we uit van de vijfsporenaanpak: hulp aan de gepeste hulp aan de pester hulp aan de zwijgende middengroep hulp aan de leerkracht hulp aan de ouders Uitgangspunt is dat signalen over pesten doorgeven niets te maken heeft met klikken, maar juist met opkomen voor elkaar. Bij constatering van pestgedrag maken wij duidelijk dat we dit gedrag niet tolereren. De klassenleerkracht bespreekt met alle betrokkenen (vijfsporenaanpak) hoe we dit een volgende keer voorkomen. Racisme en discriminatie Binnen INOS onthouden wij ons van enige vorm van discriminatie op grond van geloof, uiterlijk, afkomst, sekse, geaardheid of politieke overtuiging. Daarom verwachten wij van alle leerkrachten het volgende:  De leerkracht behandelt alle leerlingen en hun ouders gelijkwaardig.  De leerkracht gebruikt geen racistische en/of discriminerende taal.


48

 



De leerkracht draagt er zorg voor dat er in zijn/haar lokaal geen racistische of discriminerende teksten en/of afbeeldingen voorkomen op posters, in schoolkrant, te gebruiken boeken e.d. De leerkracht ziet er op toe dat leerlingen en ouders ten opzichte van medeleerlingen en hun ouders geen racistische of discriminerende houding aannemen in taal en gedrag (binnen de school). De leerkracht neemt duidelijk afstand van racistisch / discriminerend gedrag van collega's, ouders en andere volwassenen binnen de school. Hij/zij maakt dit ook kenbaar.

Lichamelijk geweld Bij dit onderwerp hanteren we de regel dat binnen de schoolpoorten iedere vorm van lichamelijk geweld, zowel door volwassenen als door leerlingen zoveel mogelijk wordt voorkomen en niet wordt getolereerd. In de relatie leerkracht-leerling:  Bij overtreding van bovenstaande regel door een emotionele reactie deelt de leerkracht dit mee aan de directie en neemt de leerkracht zo snel mogelijk contact op met de ouders om het uit te leggen.  Als de ouders van de leerling een klacht indienen bij de directie komt er een gesprek tussen de ouders en de directie.  Komt er geen bevredigende oplossing, dan kan de klager gebruik maken van de klachtenregeling.  In de relatie overige volwassenen - leerling op school:  Bij lichamelijk geweld door een volwassen persoon, niet zijnde een leerkracht, toegebracht aan een leerling, volgt melding bij directeur.  Die tracht te bemiddelen tussen betrokken partijen. Bij ernstige situaties schakelt de directie de politie in.  Indien nodig legt men de klacht neer bij CvB of de klachtencommissie. In de relatie leerling-leerling:  Zie bij pesten. Als de veiligheid van medewerkers en/of leerlingen door het gedrag van ouders en/of leerlingen niet langer gegarandeerd kan worden, kan dit reden zijn tot schorsing en mogelijk ook verwijdering van het kind (of meerdere leerlingen) van de desbetreffende ouders en/of kan ouders de toegang tot het schoolterrein worden ontzegd. Bij herhaaldelijk gebruik van fysiek geweld tussen leerlingen is schorsing en/of verwijdering eveneens niet uitgesloten. Privacy Gegevens over thuissituatie, medische informatie, gegevens van hulpverlenende instanties e.d. beschouwen wij als privacygegevens. Dit geldt ook voor uitslagen van tests e.d. We kennen de volgende afspraken: Relatie leerkracht-kind/ouder:  Privacygegevens (zoals hierboven omschreven) die van belang zijn voor de aanpak/begeleiding van een leerling en die vrijwillig door ouders bekend zijn gemaakt aan groepsleerkracht of directie worden alleen met toestemming van de ouders bewaard in het leerlingdossier.  Privacygegevens, die niet relevant zijn voor aanpak en begeleiding van het kind, maar desondanks toch spontaan door ouders bekend zijn gemaakt, neemt men niet op in het leerlingdossier.


49



  

Uitslagen van testen en onderzoeken worden alleen met toestemming van de ouders en/of betrokken instanties doorgegeven aan derden en uitsluitend dan als het voor de verdere begeleiding van het kind van belang is. Gegevens die ouders of instanties aan de leerkracht in strikt vertrouwen melden, bespreekt men niet met collega’s. Gegevens, die instanties kunnen opvragen, zonder medeweten van het kind en/of ouders, vallen onder het begrip privacy. We verstrekken deze gegevens met de grootste terughoudendheid. Iedere leerkracht respecteert het recht van ouders privacygegevens niet beschikbaar te stellen aan school of hulpverlenende instanties.

Relatie directie-leerkracht:  Gegevens die door ouders en/of instanties bekend worden gemaakt aan de directie en een strikt vertrouwelijk karakter hebben, worden zonder toestemming van de ouders en/of instanties niet doorgegeven aan de overige leerkrachten.  Gegevens die door een kind in strikt vertrouwen aan de directie worden bekend gemaakt, worden niet doorgegeven aan anderen, tenzij dit in strijd is met het draaiboek (seksuele) kindermishandeling.  Relatie leerkracht- leerkracht:  In formele en informele sfeer respecteren wij de privacy van ouders en leerlingen.  Privacygegevens worden alleen besproken voor zover ze relevant zijn bij de uitoefening van het werk.  Leerlinggegevens worden niet besproken in bijzijn van derden (bijv. andere ouders). Kleding Voor de leerlingen geldt: De kleding moet veilig zijn, mag geen risico’s veroorzaken (denk hierbij aan de hoofddoek tijdens de gymles, loshangende kleding bij handvaardigheid enz.). Op schoolniveau maakt men afspraken over de grenzen van uitdagende of aanstootgevende kleding, het gebruik van make-up door leerlingen en lichaamsversieringen van uiteenlopende aard. Deze afspraken moeten passen bij de heersende schoolcultuur en kunnen daardoor per school variëren. Het dragen van hoofddeksels in de klas is niet toegestaan. Een uitzondering wordt gemaakt voor hoofdbedekking om levensbeschouwelijke redenen. INOS respecteert de wens van leerlingen om een hoofddoek of ander hoofddeksel te dragen om zo hun levensovertuiging uit te dragen. Dit geldt niet voor gezicht bedekkende kleding. Voor directieleden, onderwijzend en onderwijsondersteunend personeel geldt: De kleding moet veilig zijn. De kleding moet passen in de schoolcultuur. Omdat binnen INOS hierin een grote variëteit bestaat, dient op schoolniveau aandacht besteed te worden aan wat als passend in de schoolcultuur wordt ervaren. Volwassenen dienen zich te allen tijde te realiseren dat ze een voorbeeldfunctie hebben voor de leerlingen. Ook in kleding, gebruik van make-up en andere lichaamsversieringen dient dit herkenbaar te zijn. Met betrekking tot het gebruik van hoofdbedekking of andere kleding door medewerkers op levensbeschouwelijke gronden neemt INOS een standpunt in dat afwijkt van hetgeen voor de leerlingen is geformuleerd. Het aannamebeleid van leerlingen kent geen beperkingen van levensbeschouwelijke aard. Het wervings- en selectiebeleid van onderwijsgevend personeel kent die beperking wel. Onderwijsgevende medewerkers worden geacht niet alleen de katholieke grondslag van de school te onderschrijven, maar deze ook actief mee vorm te geven. Uitingen in de kleding,


50

zoals het dragen van o.a. hoofdbedekking, gezicht bedekkende kleding of andere kleding, die een andere levensbeschouwing uitdragen, passen hier niet bij. Bij werving en selectie van nieuwe leerkrachten dient hieraan uitdrukkelijk aandacht besteed te worden. Afspraken hierover kunnen in een bijlage bij de akte van benoeming worden vastgelegd. Mediaprotocol Met de komst van nieuwe media wordt de school geconfronteerd met nieuwe manieren van communiceren. Deze media brengen vele mogelijkheden met zich mee: positieve, maar ook negatieve. Internet Het internet is de naam voor het wereldwijde netwerk dat miljoenen computers met elkaar verbindt. Het netwerk biedt de mogelijkheid informatie uit te wisselen. Dat kan op verschillende manieren. De meest gebruikte manieren zijn: 1. het ‘world-wide-web’ (het bekijken van speciaal voor dit doel gemaakte websites) 2. e-mail (het versturen van berichten als brief) via het internet 3. instant-messengers (MSN, ICQ, voor direct communiceren tussen bekende gebruikers) 4. chatten in chatrooms (anoniem communiceren met anderen) 5. ‘social media’: Facebook, Twitter, Linkedin, Flickr, Instagram Risico’s en bescherming Leerlingen en personeelsleden kunnen internet, e-mail, digitale camera en mobiele telefoon gebruiken om anderen te pesten of lastig te vallen. Nu het gebruik van internet en andere digitale communicatiemiddelen niet meer uit onze samenleving is weg te denken, komen bij PPSI (Project Preventie Seksuele Intimidatie van het APS) meldingen binnen van ongewenst gedrag en misbruik van deze nieuwe media: 1. leerlingen sturen elkaar hate-mail via de schoolcomputer 2. leerlingen en personeel surfen naar pornosites of komen per ongeluk op deze sites 3. leerlingen en personeel verspreiden porno via e-mail 4. digitale foto’s van leerlingen en personeelsleden worden gemanipuleerd en rondgezonden 5. leerlingen pesten via hun gsm door te bellen, sms-jes te sturen of compromitterende foto’s te maken Als het gaat om het internetten binnen onze school, dan rijst de vraag: Moet (en kun) je gebruikers (volledig) afschermen voor de gevaren van het internet óf is het bieden van begeleiding / opvoeding in het gebruik ervan onze taak? Aanpak Als school staan we voor een dubbele opdracht: We moeten de leerlingen in ieder wijzen op omgaan met zaken waar ze op eigen kracht nog niet tegen opgewassen zijn. Daarnaast moeten wij een bijdrage leveren aan het leren toepassen van digitale media. Duidelijkheid, begrip en structuur zijn de basis voor onze aanpak, zoals vastgelegd in het volgende hoofdstuk. Daarnaast zijn de computers en het netwerk voorzien van anti-virussoftware en een fire-wall. De netwerkbeheerders kunnen via het systeem ‘Klas.nu’ rechten beheren en het pc-gebruik controleren.


51

Gebruik van (digitale) media en internet Het ‘Breda College’ heeft verschillende (digitale) media. Zij hebben tot doel het onderwijs op de ‘Breda College’ te ondersteunen: 1. Op onderwijskundig gebied: software en websites met een educatief karakter verbreden, verdiepen of herhalen de aangeboden leerstof. 2. Op administratief gebied: er wordt informatie verzameld en/of vastgelegd (bijvoorbeeld tekstverwerking, leerlingvolgsysteem, schooladministratie,……). 3. Op communicatief gebied: software en netwerk worden gebruikt om intern en extern te communiceren (bijvoorbeeld via de website, e-mail, ……) Het personeelslid dat de media inzet, is primair verantwoordelijk voor het verantwoord gebruik ervan. Voordat een personeelslid leerlingen laat werken met (digitale) media controleert het personeelslid de software of de internetpagina’s die gebruikt moeten worden. Media, privacy en veiligheid Als media worden ingezet voor communicatie onderling of met derden, dan moet rekening worden gehouden met privacybescherming: 1. Er mag zonder toestemming van de betrokkene geen persoonlijke informatie openbaar worden gemaakt, anders dan openlijk beschikbare informatie (bijvoorbeeld wel namen van personeelsleden, maar geen pasfoto’s). 2. Beeldmateriaal wordt in externe media (bijvoorbeeld foto’s op de website en in brochures) alleen toegepast om een beeld te geven van de activiteiten van de ‘Breda College’. Hierbij werken wij terughoudend met beeldmateriaal waar leerlingen en personeelsleden nadrukkelijk herkenbaar zijn. 3. Bij aanmelding (op het aanmeldingsformulier) wordt ouders toestemming gevraagd voor het gebruik van beeldmateriaal (met daarop hun kind) voor bovenstaand doel op bovenstaande voorwaarden. 4. De ict-er heeft als beheerder van het netwerk de beschikking over alle informatie. De ict-er heeft geen recht informatie in te zien die niet voor de ict-er bedoeld is, tenzij met uitdrukkelijke toestemming (en in het bijzijn) van de rechtmatige gebruiker. Voorzieningen en beschikbaarheid 1. De beschikbare media (bijvoorbeeld computers, digitale camera’s, printer, netwerk, videocamera) zijn onder werktijd beschikbaar voor de gebruikers, inzetbaar voor bovenstaand doel. 2. De computers en het netwerk zijn afgeschermd door middel van gebruikersgroepen, -namen en wachtwoorden (bijvoorbeeld: management, personeel, leerlingen en systeembeheer).

Aankomst, vertrek en vervoer van leerlingen 1. Om 8.30 uur gaan de deuren open en kunnen de leerlingen naar de aula. De medewerkers surveilleren (08.30uur – 08.45 uur) en om 8.45 uur gaan de leerlingen naar de klaslokalen. 2. Fietsen staan in de stalling of in de rekken. De fietsenstalling is géén speelplaats. 3. De leerkrachten sturen de leerlingen na schooltijd naar de taxi's en bussen. Als het nodig is, begeleiden zij hun leerlingen. De school blijft verantwoordelijk totdat de leerlingen vervoerd worden, ook als de leerlingen de bus missen. In dit geval lossen de surveillanten en/of de eigen leerkracht het vervoersprobleem op.


52

Informatievoorziening aan gescheiden ouders Indien de ouders van een leerling gescheiden zijn, is het belangrijk dat er duidelijkheid is over de manier waarop de communicatie en consultatie over de vorderingen van de leerling verloopt. Volgens de wet is de school verplicht te rapporteren over de vorderingen van de leerlingen aan hun ouders, voogden of verzorgers. Deze verplichting blijft na (echt)scheiding bestaan en geldt ook voor de informatieverstrekking aan de ouder zonder ouderlijk gezag. Ook wanneer de ouders nooit gehuwd zijn geweest of als er geen omgangsregeling is, hebben ouders hier recht op. Beide ouders zijn gezamenlijk welkom bij de ouderavonden en bij oudergesprekken. In overleg met de directeur kan daarvan worden afgeweken. Als ouder kunt u het beste zo snel mogelijk contact opnemen met de school om afspraken te maken over de informatieverstrekking indien u geen informatie en uitnodigingen vanuit school ontvangt. Verdere informatie vindt u in het protocol dat via de administratie van de school te verkrijgen is.

Pauzes en BSO De school bepaalt hoe het lesrooster en de pauzetijden eruit zien. De pauzes moeten een onderbreking van de schooldag zijn. Ze moeten voorkomen dat leerlingen aan één stuk bezig zijn met de lessen. Onder de pauzes wordt er toezicht gehouden, zowel op het schoolplein als in de klassen (bij slecht weer). SOVAK biedt voor bepaalde leerroutes naschoolse opvang binnen de aan leerlingen uit het speciaal onderwijs met de bedoeling het gezin te ontlasten, terwijl het kind zelf een leuke vrije tijdsbesteding heeft. Zij zijn samen met leeftijdgenoten in een kindvriendelijke omgeving. De opvang wordt geboden aan de Wolvenring 34a. Twee professionele begeleiders per groep bieden gevarieerde activiteiten in een gezellige, vrije spelsituatie. Natuurlijk worden spelenderwijs ook sociale vaardigheden geoefend. In vakanties en studiedagen wordt ook opvang aangeboden. Om gebruik te kunnen maken van de naschoolse opvang dient uw kind te beschikken over een geldige CIZ-indicatie. Met behulp van zorg in natura of PGB kan uw kind aan deze vorm van opvang deelnemen. De kosten van het vervoer kunnen gedeclareerd worden bij SOVAK, mits u voor uw kind een medische vervoersindicatie hebt. Voor meer informatie kunt u terecht bij: SOVAK Afdeling communicatie en relatiebeheer Tel. 076 – 59 378 23 Buiten vragen omtrent de naschoolse opvang kunt u hier ook terecht voor ander zorgvragen zoals bijvoorbeeld logeeropvang, dagbesteding of thuiszorg. Bezoek tevens website van Sovak: www.sovak.nl


53

Veiligheid en arbo Veiligheid op school moet hoog op de agenda te staan. Er is sprake van een aantal wettelijke kaders dat scholen (en schoolbesturen) voorschrijft veiligheidsbeleid te voeren. Denk hierbij aan de Wet op het Primair Onderwijs, de Arbowet en de wet Sociale Veiligheid. Deze wetgeving stelt kaders aan zowel de fysieke veiligheid in een gebouw, als aan de sociale veiligheid van leerlingen en volwassenen die met elkaar leren en werken. Veiligheidsplan Scholen moeten een veiligheidsplan hebben. Hieronder kan ook een pestprotocol vallen. In een veiligheidsplan staat bijvoorbeeld dat wapenbezit op school verboden is en hoe men dit controleert. In een pestprotocol staat wat de school onder pesten verstaat, en hoe zij pesten probeert te voorkomen en hiertegen optreedt. Verklaring Omtrent het Gedrag voor onderwijspersoneel Scholen zijn verplicht om aan onderwijspersoneel een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) te vragen voordat zij in dienst treden. Uit de VOG blijkt of er belemmeringen zijn om in de nieuwe functie aan de slag te gaan. De nieuwe wet Sociale Veiligheid (juni 2015) Scholen zijn wettelijk verplicht om te zorgen voor een sociaal veilige omgeving. Een onderdeel van de wet is de aanstelling van een coördinator, die zich bezig houdt met het bijbehorende beleid en het eerste aanspreekpunt wordt. De directeur bespreekt dit met het team. In veel gevallen zal de Vertrouwenspersoon en/of de Interne Begeleider deze rol op zich kunnen nemen. Reeds in een eerder stadium heeft het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCenW), samen met de Kinderombudsman, een plan van aanpak tegen pesten opgesteld. Hierin staat het volgende: Alle scholen in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs worden opgeroepen om samen met de ouders blijvende aandacht te hebben voor het bestrijden van (cyber)pesten. Vinden gepeste leerlingen en hun ouders op school geen gehoor? Dan kunnen zij in het uiterste geval terecht bij de Kinderombudsman. Met behulp van de “checklist voor een veilige school” van het landelijke kwaliteitsteam veiligheid is het INOS-brede veiligheidsbeleid geformuleerd. Daardoor is er sprake van een heldere taakverdeling tussen wat de individuele scholen doen op het gebied van veiligheid en wat op bestuursniveau voor de gezamenlijke scholen van INOS wordt gedaan. Enkele relevante elementen uit het INOS-brede veiligheidsbeleid: Voldoende, geschoolde bedrijfshulpverleners op scholen Een medezeggenschapsraad op elke school Minimaal één schoolvertrouwenspersoon op elke school en een coördinator sociale veiligheid Een klachtenregeling Een door de brandweer afgegeven gebruiksvergunning voor elk schoolgebouw Een actief netwerk met maatschappelijke zorginstellingen rondom de school Alle INOS-scholen zijn aangesloten bij het signaleringssysteem Zorg voor Jeugd. In dit systeem kan melding worden gedaan van zorgen om de leef- en leersituatie van een kind. (Voor meer informatie zie: www.zorgvoorjeugd.nu)


54

Een gedragscode voor alle bij INOS betrokken personen Een meldcode voor signalering van Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Alle medewerkers hebben een Verklaring Omtrent het Gedrag Het gebruik van een methode voor Sociaal Emotionele Ontwikkeling op alle scholen Een gestructureerd plan voor onderhoud van schoolgebouwen op het gebied van veiligheid Het stimuleren van het verkeersveiligheidslabel voor scholen. De scholen vullen deze INOS-brede activiteiten aan op een manier die past bij de eigen specifieke situatie. Daarbij is de Medezeggenschapsraad de gesprekspartner van de directie van de school. Het welbevinden van leerlingen is dé basis voor het leren. Een veilige leeromgeving, zowel in als rond de school is voor alle leerlingen van groot belang. De veiligheid op school gaat niet alleen om de fysieke veiligheid in een gebouw en op de werkplek, maar ook om de sociale veiligheid van volwassenen en leerlingen die met elkaar tot leren willen komen. Daarom heeft de school een veiligheidsbeleid ontwikkeld, om zo de veiligheid in en rond de school te kunnen waarborgen en verbeteren. De school beschikt over een aantal medewerkers die zich hebben geschoold in bedrijfshulpverlening en als zodanig zijn gecertificeerd. Door jaarlijkse vervolgcursussen blijven de kennis en vaardigheden van deze mensen up to date. De speeltoestellen buiten en de gymtoestellen binnen worden een keer per jaar gecontroleerd door een onafhankelijk bureau. Op school is een calamiteitenplan aanwezig. In dit plan wordt duidelijk beschreven hoe er gehandeld moet worden door medewerkers van de school bij een calamiteit (bijvoorbeeld bij brand of een ernstig ongeval). Regelmatig controleren de gemeente en brandweer de voorschriften. Jaarlijks wordt het plan doorgenomen binnen de afzonderlijke afdelingen van de school en worden ontruimingsoefeningen gehouden. Binnen de hele school is brandblusapparatuur aanwezig, dat één keer per jaar gecontroleerd wordt. De school probeert daarnaast door goed toezicht vóór aanvang van de lessen, tijdens speeltijden, in de middagpauzes en na afloop van de schooldag, een goed en veilig speelklimaat voor de leerlingen te bieden. Aankomst en vertrek van leerlingen gebeurt steeds onder toezicht van het personeel van de school. Veiligheid en Ontruimingsoefeningen: In ieder gebouw kunnen situaties ontstaan die het noodzakelijk maken het gebouw zo snel mogelijk te ontruimen, omdat acuut gevaar bestaat voor de aanwezige personen. Deze situaties kunnen een gevolg zijn van bijvoorbeeld: - Brand; - Bommelding; - Wateroverlast; - Stroomstoring; - Overige calamiteiten. Op school zijn personeelsleden opgeleid tot BHV-er (BedrijfsHulpVerlener) en wordt er gewerkt aan verdere vormgeving van het ARBO beleid zoals veiligheid en calamiteitenplannen. Om paniek te voorkomen proberen we drie keer per jaar een ontruimingsoefening te houden op onze school. Door deze oefeningen weten onze leerlingen en het personeel hoe ze de school moeten verlaten, indien


55

dit nodig is. Deze oefeningen worden te allen tijde aan u doorgegeven zij het vooraf maar ook op de dag zelf, als de oefening al geweest is, omdat we ze niet altijd van tevoren aankondigen. Naast de fysieke veiligheid is er ook aandacht voor de pedagogische sfeer, onder andere voor de onderlinge tolerantie.


56

Lijst van gebruikte afkortingen AB

Ambulante begeleiding

AC

Activiteitencentrum

ADL

Algemene dagelijkse levensverrichtingen

ALO

Academie voor Lichamelijke Opvoeding

Arbo

Arbeidsomstandigheden

BOSK

Vereniging van motorisch gehandicapten en hun ouders

CIOS

Centraal Instituut opleiding sportleiders

CVB

Commissie van begeleiding

GGD

Gemeentelijke geneeskundige dienst

GGZ

Geestelijke gezondheidszorg

GMR

Gemeenschappelijke medezeggenschapsraad

GP

Groepsplan

ICT

Informatie communicatie technologie

INK

Instituut Nederlandse Kwaliteit

LECSO

Landelijk Expertise Centrum Speciaal Onderwijs (cluster 3 en 4)

LG

Lichamelijk gehandicapt

LVS

Leerlingvolgsysteem

LWOO

Leerweg Ondersteunend Onderwijs

LZ

Langdurig zieken

MBO

Middelbaar Beroepsonderwijs

MG

Meervoudig gehandicapt

MR

Medezeggenschapsraad

NSWAC

Ned. Stichting woon-en activiteitencentra voor lichamelijk beperkten

OLP

Onderijsleerpakket

OOP

Onderwijs Ondersteunend Personeel

OP

Onderwijzend Personeel

OPDC

Orthopedagogisch Dagbehandelings Centrum

OPP

Ontwikkelings Perspectief Plan


57

PABO

Pedagogische Academie Basis Onderwijs

PGB

Persoons Gebonden Budget

PO

Primair Onderwijs

PRO

Praktijk Onderwijs

RBU

Revalidatie Behandel Uur

REA

Re-burgerschap arbeidsgehandicapten

ROC

Regionaal Opleidings Centrum

RSV

Regionaal Samenwerkings Verband

SBO

Speciaal Basis Onderwijs

SLO

Stichting Leerplan Ontwikkeling

SO

Speciaal Onderwijs

SOP

School Ondersteunings Profiel

SW

Sociale Werkvoorziening

TL

Theoretische Leerweg

TOG

Therapeutische Ontwikkelgroep

UWV

Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen

VMBO

Voorbereidend Middelbaar Beroeps Onderwijs

VSO

Voortgezet Speciaal Onderwijs

WLZ

Wet Langdurige Zorg

WMO

Wet Maatschappelijke Ondersteuning

WOT

Wet op het Onderwijs Toezicht

ZML

Zeer moeilijk Lerend

ZZP

Zorg Zwaarte Pakket


58

SCHOOLGIDS

Recommend Documents