SCHOOLGIDS 2014 - 2015
www.aremberg.nl
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
2
INHOUD Een woord vooraf..............................................................................................................................5 1
2
3
De school ...................................................................................................................................6 1.1
De naam............................................................................................................................6
1.2 1.3
Het schoolgebouw / lokatie ...............................................................................................6 De leerlingen / leraren.......................................................................................................7
1.4
Openbaar onderwijs ..........................................................................................................7
1.5
De directie .........................................................................................................................7
Waar de school voor staat........................................................................................................8 2.1 2.2
Uitgangspunten en opvoedingsdoel..................................................................................8 Pedagogisch klimaat .........................................................................................................9
2.3 2.4
Burgerschap ......................................................................................................................9 De gedragslijn .................................................................................................................10
De organisatie van ons onderwijs .........................................................................................11 3.1 3.2
De organisatie van de school..........................................................................................11 Het school team ..............................................................................................................12
3.3 3.4
De omvang van het onderwijs.........................................................................................12 De leeractiviteiten voor de kinderen................................................................................13
3.5 3.6
De inhoud van ons onderwijs ..........................................................................................15 Taakwerken (zelfstandig werken) ...................................................................................22
3.7
Techniekonderwijs ..........................................................................................................23
3.8 3.9
Speciale voorzieningen ...................................................................................................23 Huiswerk..........................................................................................................................24
3.10 Zorg voor boeken / materialen ........................................................................................24 4
5
De zorg voor de kinderen .......................................................................................................25 4.1 4.2
De plaatsing van een kind op school ..............................................................................25 Het volgen van de ontwikkeling van het kind ..................................................................26
4.3
Speciale zorg / leerlingenzorg.........................................................................................27
4.4 4.5
Begeleiding naar het voortgezet onderwijs .....................................................................29 Extra pedagogische activiteiten ......................................................................................30
4.6 4.7
Pestprotocol ....................................................................................................................30 Activiteiten van en door kinderen ....................................................................................31
4.8 4.9
De Gezonde school.........................................................................................................32 Gezonde voeding ............................................................................................................33
De leraren .................................................................................................................................35 5.1 5.2
Groepsleerkrachten.........................................................................................................35 Stagiaires ........................................................................................................................35
5.3
Scholing van de leerkrachten..........................................................................................36
3
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
6
7
8
9
10
De ouders .................................................................................................................................37 6.1 6.2
Het belang van de ouderbetrokkenheid ..........................................................................37 Communicatiebeleid........................................................................................................37
6.3 6.4
Contacten ouders – leerkrachten (zie ook Klachtenregeling 9.4) ..................................39 Inspraak...........................................................................................................................39
6.5
Extra informatie voor de ouders ......................................................................................40
De ontwikkeling van het onderwijs in school.......................................................................44 7.1
Activiteiten ter verbetering...............................................................................................44
7.2 7.3
Samenwerking met andere scholen................................................................................46 Samenwerking met andere instanties .............................................................................46
De resultaten van het onderwijs ............................................................................................49 8.1
Wat zijn resultaten?.........................................................................................................49
8.2 8.3
Overzicht extra hulpverlening aan individuele leerlingen................................................50 De verwijzing naar het voortgezet onderwijs ..................................................................50
8.4
Evaluatie van ons onderwijs............................................................................................51
8.5
In- en uitstroom van leerlingen - kengetallen ..................................................................52
Wettelijke regelingen ..............................................................................................................55 9.1 9.2
Vakanties.........................................................................................................................55 Verlof ...............................................................................................................................55
9.3 9.4
Extra vrij ..........................................................................................................................55 Klachtenregeling / vertrouwenspersoon..........................................................................56
9.5
Ouderbijdrage..................................................................................................................57
9.6 9.7
Foto’s en video’s van leerlingen......................................................................................57 Regels voor schorsing en verwijdering van leerlingen....................................................58
9.8
Buitenschoolse opvang (BSO) ........................................................................................60
Informatie voor 2014 - 2015 ....................................................................................................61 10.1 Vakanties 2014 - 2015 ....................................................................................................61 10.2 Het schoolbestuur ...........................................................................................................62 10.3 Het schooltoezicht ...........................................................................................................62 10.4 Samenstelling Medezeggenschapsraad .........................................................................62 10.5 Samenstelling ouderraad ................................................................................................63 10.6 Groepsleerkrachten.........................................................................................................63 10.7 Onderwijs Ondersteunend Personeel (o.o.p.).................................................................64 10.8 Vakleerkrachten ..............................................................................................................64 10.9 Namen externe personen................................................................................................65 10.10 Schooltijden.....................................................................................................................65
11
4
Register ....................................................................................................................................66
Een woord vooraf Waarom een schoolgids voor de ouders? Wij vinden het heel belangrijk dat ouders op de hoogte zijn van het werken en leven in de school. Daarom hebben wij een ‘nieuwsbrief’ die iedere week op de website te vinden is en die zorgt voor de wekelijkse informatieverstrekking. De schoolgids geldt daarnaast als uitgebreide informatiebron. Via deze gids krijgt u informatie over: 1. 2.
Onze visie op het onderwijs Wat wij van ouders verwachten en wat zij van ons kunnen verwachten
3.
De doelen van ons onderwijs
4. 5.
Werkwijze om deze doelen te bereiken De zorg die we besteden aan kinderen met leermoeilijkheden
6. 7.
De ontwikkelingen en resultaten van ons onderwijs De samenwerking met ander scholen en instellingen
8.
Vakanties / wettelijke regelingen en overzicht bestuur / personeel / or en mr
De schoolgids wordt jaarlijks gemaakt door de directeur van de school. Hoe deze schoolgids te raadplegen: Wanneer u iets vlot wilt opzoeken in deze schoolgids, raadpleegt u de inhoudsopgave voor in en of het trefwoordenregister achter in deze gids.
5
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
1
De school
1.1 De naam De openbare school te Zwartsluis stond bij de oprichting aan de Schoolstraat. Toen heette de school “De Openbare School.” In 1958 werd een nieuw gebouw betrokken aan de Arembergerstraat. Van 1958 tot 1996 is de school gehuisvest geweest in dat gebouw. In 1979 kreeg de school de naam Arembergschool, genoemd naar de graaf van Aremberg. Aremberg is de naam van een adellijke familie die haar naam ontleend heeft aan het dorp Aremberg, gelegen aan de rivier de Ahr in Duitsland. Als bestuurder van de noordelijke gewesten heeft deze graaf er voor gezorgd, dat er in Noord-West Overijssel diverse waterwerken werden aangelegd. Met het oog op verplichting tot integratie tussen lager onderwijs en kleuterschool werd de kleuterschool “Het Vogelnest” in 1983 in de school aan de Arembergerstraat gehuisvest. In 1996 heeft er een schoolgebouwenwisseling in Zwartsluis plaats gevonden. De school is vanaf april 1996 gehuisvest in een modern gebouw aan de Julianastraat 2 en wordt in de volksmond Arembergschool genoemd. De officiële naam is: OBS Aremberg Adres:
Julianastraat 2, 8064 CD Zwartsluis Tel. 038 3867520 E-mail:
[email protected] Website: www.aremberg.nl
1.2 Het schoolgebouw / lokatie De O.B.S. Aremberg behoort tot de groep scholen van gemiddelde grootte. De school is gehuisvest in een modern gebouw met heldere kleuren (1976) en is in 1995 volledig vernieuwd. De school heeft 9 leslokalen, een ruime hal en een gym- en speellokaal. De royale centrale hal is voorzien van een vast podium. Aanpassingen en uitbreidingen hebben plaats gevonden in respectievelijk de jaren 2000 en 2004 (1 leslokaal) en in 2007 (2 leslokalen) en in 2008 met de uitbreiding van de BSO aan de school. Het ruime schoolplein is ingedeeld in twee stukken. Eén gedeelte is voor de kleuters met speel – klauter – en klimattributen. Op het andere gedeelte spelen de oudere kinderen. Het zwembad is op 2 minuten loopafstand. De gymnastieklessen worden gegeven in de gymnastiekzaal van het nieuwe gebouw van het ‘Agnieten College’ (school voor Voortgezet Onderwijs), op loopafstand van onze school.
6
1.3 De leerlingen / leraren De kinderen die onze school bezoeken, zijn in de leeftijd van 4 t/m 12 jaar. Ze komen uit alle lagen van de bevolking van Zwartsluis. Zowel de kleuters als de grotere kinderen zitten samen in één gebouw, dus is er een goed contact tussen alle leeftijden onderling. Onze school is een dorpsschool met ruim 200 leerlingen. Aan de school werken 17 groepsleerkrachten; vier vakleerkrachten respectievelijk voor gymnastiek, muziek, humanistisch vormingsonderwijs en godsdienstonderwijs; een onderwijsassistente; een administratief medewerkster en er is een schoolschoonmaakster.
1.4 Openbaar onderwijs Onze school is een openbare school, dus: • is toegankelijk voor alle kinderen zonder onderscheid van godsdienst of levensbeschouwing; • geeft onderwijs met eerbiediging van de mens in al zijn verscheidenheid; • biedt onderdak aan diegenen die kiezen voor ontmoetingen met andere mensen; • moet ook ten dienste staan van diegenen die liever een eigen, bijzondere school zouden willen stichten, maar voor wie dat niet haalbaar is; • is dus een ontmoetingsplaats, waar respect is voor elkaars mening; • stelt de leerlingen in staat godsdienstonderwijs en humanistisch vormingsonderwijs te volgen. Het openbaar onderwijs: •
bereidt kinderen voor op een leven in een open en veelvormige samenleving;
•
kweekt begrip voor andere opvattingen;
•
voedt op tot verdraagzaamheid en eerbied voor de mening van een ander.
Het motto “NIET APART, MAAR SAMEN” geeft dan ook richting aan de eigen identiteit van ons onderwijs.
1.5 De directie Directeur
Bij afwezigheid van de directeur kunt u zich wenden tot:
Rita Montizaan Stationsweg 6 7941 HD Meppel
Lia Menger (tel. thuis: 038 3865690) of Rik Mondria (tel. thuis: 0521 852224)
Tel. thuis: 0522 256688 Bevoegd gezag: Stichting Op Kop, openbaar onderwijs Postadres: Postbus 2225, 8355 ZJ Giethoorn Bezoekadres: Eendrachtsplein 1, 8355 DL Giethoorn, Tel. 0521 362520
7
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
2
Waar de school voor staat
2.1 Uitgangspunten en opvoedingsdoel Het onderwijs op de Arembergschool gaat uit van de gelijkwaardigheid van alle geloofs- en/of levensbeschouwingen in die zin, dat de leerling een persoonlijke levensbeschouwing kan opbouwen en zijn bijdrage kan leveren aan de samenleving met respect en begrip voor de denkwijze van anderen. Dit is het kenmerk van het openbaar onderwijs: Niet Apart, Maar Samen in een school. Op die manier leren alle kinderen elkaar kennen en respecteren, ook al hebben ze een andere kleur of een ander geloof. 2.1.1
Visie op het kind en zijn ontwikkeling
Als het kind op de basisschool komt is het vier jaar. Het heeft al heel veel dingen geleerd en kan al redelijk goed praten. Geen enkel kind is gelijk. Er is altijd verschil in spreekvaardigheid, motoriek (bewegingsvaardigheid), tempo en intelligentie tussen de kinderen. Ze nemen allemaal hun eigen unieke “leventje” mee naar school. Maar kinderen zijn ook groepsleden, worden door de groep gevormd en zijn van de groep afhankelijk. Het is belangrijk dat kinderen elkaar respecteren, leren samenwerken en elkaar helpen (coöperatief leren). 2.1.2
Visie op het onderwijs van het schoolteam
We willen voor het kind een school zijn waarin het kan spelen en leren en waarin het op allerlei manieren de mogelijkheid heeft de wereld te verkennen. De Arembergschool is een school waar ouders, leerkrachten en kinderen samen werken aan de eigentijdse ontwikkeling van de school en het onderwijs afgestemd is op de ontwikkeling van de kinderen. Onze visie is:
ONZE MISSIE Schep een z o r g zaam
Wij vinden het belangrijk dat de school een plaats is waar elk kind zich veilig en geaccepteerd voelt en waar kinderen leren respect voor elkaar te hebben en leren samenwerken.
en uitdagend leerklimaat! Zorg staat hier voor:
Zelfstandigheid, Ontwikkeling, Relatie en Geborgenheid
8
Door het kind positief te benaderen, proberen we het vertrouwen en zelfkennis van het kind te vergroten. De leerlingen voelen zich met de leerkrachten verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken. Het leerklimaat is uitdagend en komt tegemoet aan de mogelijkheden van ieder kind, bevordert het zelfstandig werken, de zelfontplooiing en de voorbereiding op het voortgezet onderwijs en de maatschappij.
2.2 Pedagogisch klimaat Niet alleen het leren is belangrijk, maar ook het omgaan met elkaar. Respect voor elkaar, elkaars eigendommen zijn waardevolle aspecten van de opvoeding. De ander accepteren zoals hij / zij is, vinden wij belangrijk. Daaruit vloeit voort dat je tegenover je naaste (de ander) verdraagzaam en zorgzaam hoort te zijn. We willen graag dat de kinderen zich bij ons op school ontwikkelen in een houding van zelfvertrouwen, zelfkennis en sociaal positief gedrag (autonomie).
De computer, een belangrijk hulpmiddel in onze school
De leerkracht probeert het kind positief te benaderen en bij het kind de aandacht te richten op zijn / haar sterke kanten. Door het positieve gedrag en ook de capaciteiten te belonen krijgt een kind een positief zelfbeeld en zal het zich daarnaar gedragen (competentie). De samenwerking binnen de schoolgemeenschap berust op principes van respect, wederzijdse hulp, eerlijkheid, openheid, vertrouwen, veiligheid en het jezelf mogen zijn (relatie). De school probeert een zorgzame leeromgeving voor het kind te creëren.
2.3 Burgerschap Onze democratische samenleving heeft behoefte aan actieve en betrokken burgers. Een samenleving waaraan iedereen deelneemt. Hoe leren kinderen aan deze samenleving mee te doen? Welke kennis, houding en vaardigheden hebben ze daarbij nodig? Het moet eigenlijk al zichtbaar zijn in de manier waarop we ons pedagogisch klimaat dagelijks gestalte geven. Op het niveau van de interne relaties binnen school. Het gaat dan over regels, afspraken, normen en waarden. Men noemt dit “burgerschap”. Burgerschapskunde, waarbij aandacht wordt besteed aan democratie, actieve participatie en identiteit, zal in ieder geval aandacht krijgen tijdens: a. b.
de vakgebieden die behoren bij wereldoriëntatie zoals geschiedenis en aardrijkskunde; ook bij de godsdienstige- en humanistische vorming, de lessen sociaal-emotionele vorming en het bezig zijn met normen en waarden komen onderdelen van burgerschapskunde aan
c.
bod; daarvoor verwijzen we op de Aremberg ook naar onze visie en het gedragsprotocol, die in iedere klas en hal zijn opgehangen. Het betekent dat niet alleen alle kinderen daaraan gehoor geven maar ook leerkrachten en anderen die in onze school komen.
Burgerschapskunde is bijna iedere dag aan de orde: wat zijn leefregels, waarom zijn er leefregels, en waarom is het zo belangrijk om je aan regels te houden: vrijheid betekent dat je een ander niet in zijn vrijheid en veiligheid belemmert en dat je vriendelijk met elkaar omgaat. Weten dat iedereen
9
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
anders is en daarvoor waardering hebben is een groot goed. Weten dat je niet zomaar alles kunt zeggen, maar dat je zorgvuldig je woorden kiest. We willen dat burgerschap aansluit bij de zorg van de leerkrachten, leerlingen en ouders van onze school door te stimuleren om een gezamenlijke cultuur uit te dragen van waarden en normen. De zorg voor de omgeving We vinden het belangrijk dat de kinderen zich verantwoordelijk gaan voelen voor de dagelijkse gang van zaken binnen de school en de omgeving. Met name van de oudere kinderen verwachten we dat. We stimuleren de taken die voor kinderen geschikt zijn om uit te voeren. In de groep worden een aantal taken door de kinderen volgens een wisselend rooster uitgevoerd (klassendienst). Ook algemene taken als assisteren bij het schoonhouden van de tuin rondom de school, vuilnis verzamelen, etc. worden veelal door kinderen gedaan.
2.4 De gedragslijn Op de Aremberg bestaat een gedragslijn. Dit is een soort schoolreglement dat vrij neutraal is; op alle kinderen van toepassing is; positief gesteld is en in alle klassen en in de hal op een goed zichtbare plek is opgehangen. Als het nodig is, kunnen we de kinderen er onmiddellijk attent op maken en vragen zich er aan te houden. Het zijn eigenlijk geen regels, het is een gedragslijn op school waarop we kinderen willen en kunnen aanspreken (en ook anderen). Mocht het zo zijn dat bij herhaling de algemene gedragslijn wordt overtreden, dan praten we er eerst met het kind over. Als dat geen resultaat oplevert, worden ouders in kennis gesteld via een brief en gevraagd om er met hun kind over te spreken en/of voor een gesprek op school uitgenodigd. Hieronder staat de ‘gedragslijn’ in 10 positieve gedragsuitingen beschreven.
Kinderen van de Arembergschool 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
10
zijn vriendelijk zijn eerlijk luisteren naar elkaar zorgen goed voor de schoolspullen maken hun huiswerk gebruiken fatsoenlijke taal lopen rustig in school slaan en schoppen niet helpen elkaar doen wat ze gezegd wordt
3
De organisatie van ons onderwijs
3.1 De organisatie van de school 3.1.1
Schoolgrootte
Onze school telt ruim 200 leerlingen. We werken met acht tot negen vrij homogeen samengestelde groepen in een leerstof-jaarklassen-systeem. Dat betekent dat kinderen van ongeveer dezelfde leeftijd bij elkaar in een groep zitten en dat per jaar vaststaat welke leerstof in elke groep aangeboden wordt. Wij vinden het belangrijk dat kinderen zelfstandig leren werken en wij bevorderen de zelfverantwoordelijkheid van onze kinderen. Doordat de groepen niet al te groot zijn, hebben wij de mogelijkheid voor extra begeleiding van zwakkere leerlingen en voor leerlingen die meer uitdaging in het werk nodig hebben. 3.1.2
Groepering
Het samenstellen van de groepen gebeurt op grond van leeftijd en sociale, didactische en pedagogische motieven. Wij formeren elk jaar 2 of 3 kleutergroepen (afhankelijk van het aantal kleuters) en plaatsen de kinderen op grond van de leeftijd en het ontwikkelingsniveau in één van de groepen: sluit de leerstof aan bij de capaciteiten van het kind? Hoe zelfstandig is het kind? 3.1.3
Inschrijving
Per 1 februari 2006 zijn basisscholen wettelijk verplicht bij inschrijving van nieuwe leerlingen naar het burgerservicenummer te vragen. Samen met het inschrijfformulier wordt een kopie gevraagd van de brief waarin het burgerservicenummer staat vermeld. Deze brief krijgen alle ouders van de gemeente na de geboorte van hun kind. Ook op de zorgpas staat het burgerservicenummer vermeld. Bij de inschrijving vragen we ook naar het opleidingsniveau van de ouders. Dat is bepalend voor het vaststellen van het wettelijk toegekende “gewicht” van leerlingen. Hierdoor worden beschikbare middelen beter verdeeld om onderwijsachterstanden te bestrijden. Soms vragen wij u daarom een ouderverklaring in te vullen. Alle formulieren worden bewaard in de leerlingenadministratie en de privacy is gewaarborgd. 3.1.4
Veiligheidsbeleid
We willen een veilige school zijn voor de leerlingen, ouders en personeel. In het veiligheidsplan van het openbaar primair onderwijs ‘Op Kop ’ staan duidelijke afspraken over preventief en incident beleid. Daarnaast zijn afspraken gemaakt over de registratie en evaluatie. In de bijlagen van het veiligheidsplan zijn protocollen opgenomen over bijvoorbeeld agressie en geweld, pesten, gebruik van internet en e-mail. Dit beleid, de afspraken en de protocollen gelden voor alle scholen van de Stichting ‘ Op Kop’. Het veiligheidsplan ligt op school ter inzage en is vastgesteld door het bestuur en de GMR.
11
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
3.1.5
Eigendommen
Soms nemen kinderen spullen van huis mee naar school, bijvoorbeeld voor een project. Dit is dan voor eigen risico. Als kinderen een ongelukje in de klas hebben met bijvoorbeeld verf in de kleding, dan is daar geen verzekering voor. Zakmessen en andere voorwerpen die kunnen verwonden zijn ten strengste verboden op onze school 3.1.6
Organisatie van de zorg voor de kinderen met leermoeilijkheden
Geprobeerd wordt de kinderen zoveel mogelijk te helpen in de eigen leeromgeving, dus in de eigen groep in de klas. Als dat niet lukt schakelen we onze Remedial Teacher (RT’er) en Interne Begeleidster (IB’er) in om te kijken wat er aan de hand is en om daarna eventueel een hulpprogramma (handelingsplan) op te stellen. Zie verder hoofdstuk 4.3: Speciale zorg / leerlingenzorg.
3.2 Het school team Bij het inzetten van de leerkrachten houden we rekening met wensen en capaciteiten. We proberen het mogelijk te maken dat er door de leerkrachten van groep gewisseld kan worden, zodat er een zekere mobiliteit in de school blijft en ook nieuwe uitdagingen ontstaan. De onderwijskundige ontwikkelingen en vernieuwingen worden vormgegeven door het schoolteam. Om daarin goed de weg te kunnen vinden, is her- en bijscholing van de leerkrachten van belang. De verdeling van de groepsleerkrachten over de verschillende groepen vindt u in een schema weergegeven onder hoofdstuk 10.7 van deze gids.
3.3 De omvang van het onderwijs Het onderwijs is zo ingericht dat wij aan onze wettelijke verplichtingen wat betreft het aantal uren voldoen. Groep 1 t/m 4
minimaal 3520 uur samen in een jaar
Groep 5 t/m 8
minimaal 4000 uur samen in een jaar
Sinds 1 augustus 2006 hoeven we in de verschillende groepen geen verschil meer te maken in het te geven aantal lesuren per week. Per week gaan de kinderen als volgt naar school:
12
Groep 1 en 2:
21.45 uur
Groep 3 en 4: Groep 5 t/m 8:
23.45 uur 25.45 uur
De beschikbare tijd wordt globaal als volgt verdeeld: groep
1 en 2
Bewegingsonderwijs
35%
Reken- / Taalactiviteiten / Wereldoriëntatie
30%
Expressie spel, tekenen, muziek, handvaardigheid, mondelinge taal
35%
groep
3 en 4
5 en 6
7 en 8
Bewegingsonderwijs
16%
12%
8%
Taalactiviteiten
35%
35%
37%
Rekenen / wiskunde
17%
22%
22%
Wereldoriëntatie
15%
20%
22%
Expressie
17%
11%
11%
3.4 De leeractiviteiten voor de kinderen Als we het onderwijs van nu vergelijken met dat van vroeger zijn er veel verschillen. De wereld om ons heen is de laatste jaren erg veranderd. De kinderen worden anders opgevoed, ze weten van veel dingen meer dan vroeger, door de invloed van de televisie en ook internet is de wereld van het kind nu heel anders dan 10 jaar geleden. Kinderen zijn veel mondiger dan vroeger. Dat vraagt dus ook een andere benadering van het kind. De school dient met het bovenstaande rekening te houden. Verder is het aantal “vakken” toegenomen door de ontwikkelingen in de samenleving. Nieuwe vakgebieden, zoals informatiekunde en techniek zijn aan de orde. Met ingang van 20112012 geven we schoolbreed Engels. In dit gedeelte beschrijven we in het kort wat we zoal in school doen. 3.4.1
De onderbouw
Kinderen leren al doende tijdens het spel. Wij spelen daarop in door te zorgen dat er veel materiaal is om mee te spelen. Door te spelen met dit ontwikkelingsmateriaal leren de kinderen heel veel begrippen en vaardigheden. Verder praten wij met hen over allerlei onderwerpen, zodat ze veel woorden leren spreken en begrijpen. Er worden allerlei begrippen aangeleerd die van belang zijn voor het leren lezen en rekenen. Bewegingsactiviteiten zijn ook belangrijk voor het jonge kind. De kleuters krijgen elke dag de keuze om te werken met ontwikkelingsmaterialen en ontdekkingsspelen. Dit doen ze op verschillende manieren, zoals:
13
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
• arbeid naar keuze, waarbij de kinderen naar eigen inzicht en in eigen tempo werken met ontwikkelingsmateriaal; • het werken in materiaalgroepen, om eenzijdige materiaalkeuze en oppervlakkig gebruik van het materiaal tegen te gaan; • groepslesjes; binnen een kleine groep worden materiaal en technieklessen aangeboden; • het werken rondom belangstellingskernen (projecten en thema’s). Al naar gelang de ontwikkelingsfase en de belangstelling werken de kinderen aan een bepaald onderwerp. Wij werken in de kleutergroepen met het programma ‘Kleuterplein’. Dit sluit aan bij het programma dat ook op de peuterspeelzaal wordt gebruikt en er worden onderling ervaringen uitgewisseld in het kader van voorschoolse en vroege educatie. In deze methode worden de kleuters op een speelse en moderne wijze al bekend gemaakt met cijfers, letters en lezen. 3.4.2
Activiteiten van de andere groepen
In de overige groepen hanteren we veelal klassikale momenten op het gebied van informatie, instructie en werkbesprekingen. Dit geeft een gevoel van samenzijn en samenwerken. De leerkrachten geven na de instructie verwerkingsopdrachten. De meeste kinderen werken met de groep mee, maar voor kinderen voor wie deze opdrachten te gemakkelijk of te moeilijk zijn, zoekt de leerkracht gepast werk. Leerkrachten stellen het beginniveau vast door observaties, controles en toetsen om zodoende zo goed mogelijk aan te kunnen sluiten bij het kind met hun aanpak en leerstof. Daarnaast hanteert de leerkracht ook werkvormen waarbinnen de kinderen individueel, in tweetallen of in groepjes werkzaam zijn. Wij onderscheiden daarbij drie vormen: De leerkrachten zorgen ervoor dat dit alles gepaard gaat met de nodige uitdaging, waardering en correctie. Ze functioneren dan meer als begeleider dan als leider. Het motiveren van de kinderen gebeurt door: • gebruik te maken van de natuurlijke belangstelling van kinderen; • het opwekken van de interesse; • het inzichtelijk maken van de gestelde doelen of eisen. We zijn een niet al te grote school, daarom is het mogelijk om te werken aan verschillende activiteiten door de hele school heen, zoals: • het werken aan een gezamenlijk project; • gezamenlijke vieringen en feesten.
14
3.5 De inhoud van ons onderwijs Het onderwijs aan kinderen van 4 t/m 12 jaar gaat uit van een natuurlijk ontwikkelingsproces. De vak-, vormings- en ontwikkelingsgebieden waaraan wij werken zijn: a. b.
de sociaal-emotionele ontwikkeling; de taal / lees ontwikkeling;
c. d.
de reken- en wiskundige ontwikkeling; de wereldoriëntatie;
e. f.
de creativiteitsontwikkeling (expressie); bewegingsonderwijs: grove motoriek en fijne motoriek;
g.
de zintuiglijke ontwikkeling.
De bovengenoemde ontwikkelingsgebieden zijn eigenlijk niet te scheiden, zij vormen een totaliteit. Hieronder geven we een overzicht van de leer- en vormingsgebieden apart, omdat ze meestal ook gescheiden worden aangeboden. 3.5.1
De sociaal-emotionele ontwikkeling
De sociaal-emotionele ontwikkeling is het kunnen omgaan met de ander; het leren ervaren en omgaan met de gevoelens van zichzelf en die van anderen. Hierbij proberen we het kind te helpen bij: • het kunnen samenwerken - rekening houdend met elkaar; • het ontwikkelen van de behulpzaamheid en de zorgzaamheid voor anderen; • het ontwikkelen van de gevoeligheid voor ‘spelregels’ en het bevorderen van de naleving hiervan; • het bevorderen van waardering voor elkaars handelen, elkaars werk en elkaars capaciteiten; • het kunnen delen van het materiaal; • het ontwikkelen van een zekere mate van ordelijkheid; • het bevorderen van de onafhankelijkheid - redzaamheid. Wij hopen kinderen respect voor elkaar bij te brengen door ze samen te laten werken samen te laten spelen en door in kringgesprekken aandacht te besteden aan sociaal-emotionele onderwerpen. We gebruiken de methode: ‘Beter omgaan met jezelf en de anderen‘ met een frequentie van 2 x per maand. Daarnaast zetten wij ‘coöperatief leren’ in alle groepen in. Dit is een didactische werkvorm die samenwerking tussen de leerlingen stimuleert en daarmee de sociaal-emotionele ontwikkeling.
15
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
ONTWIKKELING VAN DE REDZAAMHEID, VERANTWOORDELIJKHEID EN ZELFSTANDIGHEID Redzaamheid en zelfstandigheid wil voor ons zeggen dat kinderen zelf wegen kunnen kiezen om een door zichzelf of door anderen gesteld doel te bereiken, onafhankelijk en zonder hulp van volwassenen. De kinderen leren zichzelf te redden en te verzorgen, steeds meer handelend op te treden; ze leren ook steeds meer bij het ouder worden, zelfstandig taken en opdrachten uit te voeren en daarvoor verantwoordelijk te zijn. De leerkracht leidt en begeleidt hierbij. Enkele pedagogische aspecten daarbij zijn: • opvoeden tot zelfstandigheid; • bevorderen van het zelfvertrouwen; • bevorderen van het eigen kritisch denkvermogen; • bevorderen van het ontwikkelen van eigen oplossingsstrategieën; • bevorderen van het maken van eigen keuzes; • bevorderen van een juist gebruik van de materialen; • bevorderen van de eigen taakstelling en verantwoordelijkheid.
ZELFSTANDIG WERKEN Elke dag is er een moment waarop kinderen gelegenheid krijgen om zelfstandig te werken met een taakbrief of een takenbord, bijvoorbeeld het verwerken van taal- en rekentaken, het verwerken van opdrachten die horen bij de wereldoriëntatie, het voorbereiden van een spreekbeurt of het maken van een werkstuk door middel van het documentatiecentrum. Van de kinderen wordt verwacht dat ze: • zelf keuzes maken; • de opdrachten die ze moeten doen of kiezen ook voltooien; • zelf de benodigde materialen pakken; • de opdrachten zonder hulp van de leerkracht proberen op te lossen. Heb je hulp nodig? • lees eerst de opdracht nog eens door! • vraag daarna het kind dat naast je zit! Kan hij / zij niet helpen? • vraag het dan aan één van de kinderen aan de groepstafel. Geen resultaat? • vraag het de groepsleerkracht! De organisatie van het zelfstandig werken: • de leerkracht geeft informatie over de opdrachten; • als alles duidelijk is, kunnen de kinderen de opdrachten maken / uitvoeren / kiezen op hun eigen werkplek; • de kinderen werken en houden de vorderingen bij via het takenbord of taakbrief; • kinderen corrigeren eventueel zelf of samen met de leerkracht; • de leerkracht evalueert na afloop de les met de kinderen.
16
• Voor jongere kinderen (groep 3, 4 en 5) is het van belang dat ze de taakopdracht kunnen overzien en aan het einde van een dagdeel het gevoel hebben dat ze klaar zijn met hun werk. • De oudere leerlingen ( groepen 6, 7 en 8 ) kunnen een wat uitgebreidere taak opgedragen krijgen (dagtaak of 2 dagen taak).
Deze foto is genomen tijdens de grote rekendag! Dit was een praktische rekenles, dus even geen gymkleding.
MEERPRESTEERDERS Onze school houdt rekening met leerlingen die meer aankunnen dan anderen. Onze nieuwe taalen rekenmethode bieden al verschillende differentiatiemogelijkheden in de vorm van een ‘3sterren’ aanbod en ‘pluswerk’. Daarnaast gebruiken alle groepsleerkrachten aan het begin van het schooljaar een signaleringslijst (het SDI protocol) om te zien of we de kinderen die meer uitdaging aan kunnen ook goed in beeld hebben. Deze leerlingen krijgen vervolgens uitbreiding van de leerstof bestaande uit de ‘Levelboxen’ of ander verrijkingsmateriaal. De leerkracht stelt samen met de IB’er en eventueel de bouw-collega’s vast welke kinderen voor extra aanbod in aanmerking komen. Hierbij spelen meerdere factoren een rol. Deze kinderen krijgen wekelijks extra begeleiding buiten de groep. 3.5.2
Taal- en leesontwikkeling
De belangstelling voor het lezen wordt gewekt in groep 1 en 2. Dat gebeurt vooral door voorlezen, prentenboeken bekijken, poppenkastspelen enz. Allerlei lees- en schrijfactiviteiten vinden plaats naar aanleiding van thema’s die voor de kinderen herkenbaar zijn, zoals: knuffels, dieren, kleuren, ziek zijn bijvoorbeeld. In de groepen 1 en 2 lezen de kinderen in een leeshoek. Verder worden tijdens diverse taalmomenten begrippen aangeleerd die van belang zijn voor het leren lezen. De methode ‘Kleuterplein’ biedt de kinderen vele ontwikkelingsmogelijkheden. De kinderen leren het lezen in groep 3 volgens de methode “Veilig leren lezen”, waarbij een computerprogramma gebruikt wordt. De methode gaat uit van de belangstelling van het kind. Het leesproces wordt voortgezet in de volgende groepen d.m.v. van de methode ‘Estafette’. Ook in de groepen 3 t/m 8 lezen de kinderen verhalen en gedichten over thema’s. De verhalen zijn meestal overgenomen uit goede kinderboeken. Het samen beleven van de leesteksten ervaren wij als positief. Naast het samen lezen, krijgen de kinderen ook tijd om individueel te lezen in de bibliotheekboeken. Het accent van het taalonderwijs ligt meer dan vroeger op het spreken / luisteren en het zich kunnen uitdrukken in de taal (taalexpressie - poëzie en toneel). Heel belangrijk vinden we: het
17
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
maken van teksten (verhalen / gedichten), het maken van werkstukjes over een onderwerp, het houden van spreekbeurten, een boek navertellen. De vernieuwde methode “Taal actief” voor de groepen 3 t/m 8 die we gebruiken is modern van opzet en beantwoordt o.a. aan dit doel (2012). Spelling is een belangrijk onderdeel binnen het taalaanbod. In groep 3 worden vooral de klankzuivere woorden aangeleerd halverwege groep 4 komen de moeilijker woorden aan de orde. In de groepen 7 en 8 wordt heel specifiek aandacht besteed aan de werkwoordsvorming. De methode begint al in groep 5 met het leren onderscheiden van de structuur in de zin (ontleden) In de lessen creatief stellen (opstelletjes maken) verwachten we van de kinderen dat ze de spellingsregels zo goed mogelijk toepassen. We proberen ze een goede spellingsattitude aan te leren. Daarnaast blijft het creatieve element van groot belang evenals de uitdrukkingsvaardigheid van de kinderen. Voor wat betreft het begrijpend en studerend lezen maken we gebruik van de methode ‘Tekstverwerken’.
ENGELSE TAAL SCHOOLBREED Engels is een wereldtaal, waarvan de invloed op ons dagelijkse leven duidelijk zichtbaar en aanwijsbaar is. Kinderen horen dagelijks Engelse taal op de radio en/of televisie. De kinderen krijgen de Engelse les aangeboden via thema’s over o.a. het kennismaken, inkopen doen, klok kijken, de weg wijzen etc. Kortom, allerlei dagelijkse situaties komen aan de orde. Er is veel aandacht voor het spreken en verstaan (luisteren) van de taal. Daarom wordt er veel geoefend met spreken in tweetallen of in groepjes. Er wordt in elke groep wekelijks een uur aandacht aan Engels besteed, daarvoor gebruiken we iPockets in groep 1 t/m 4 en Backpack in groep 5 t/m 8. Engels is zichtbaar in alle lokalen. De leerkrachten gebruiken Engels als spreektaal in de Engelse les. We gebruiken bij de Engelse les coöperatieve werkvormen. Wij hebben een groeiende bibliotheek met Engelse materialen, zoals prentenboeken, leesboeken, gedichtenbundels en spelletjes. e
In het schooljaar 2014 - 2015 geven wij voor het 4 jaar Engels aan alle groepen. 3.5.3
Rekenen / wiskunde
Het rekenen bestond vroeger uit het eindeloos maken van staartdelingen, keersommen, breuken enz. Dit is ook nu nog wel belangrijk. Toch is het rekenonderwijs anders geworden. Het gaat nu veel meer om het oplossen van praktische problemen (toepassend rekenen). De kinderen leren tabellen maken, grafieken lezen, enz. De kleuters werken met diverse ontwikkelingsmaterialen, zoals puzzels, kralensnoeren, logiblokken. De bouwhoek en de zand/watertafel hebben een functie bij het omgaan met maten en vergelijkingen. Daarnaast worden rekenbegrippen gestimuleerd door telverhalen en liedjes. De methode ‘Kleuterplein’ biedt diverse ontwikkelingsmogelijkheden omtrent tellen en getalbegrip voor de kinderen van de groepen 1 en 2. In groep 3 wordt een overgang gemaakt van deze manier van werken naar het werken uit de reken- en werkboeken van de vernieuwde rekenmethode “Pluspunt” (2011-2012). Deze methode is een moderne, realistische rekenmethode, wat betekent dat het rekenen en de wiskunde in de
18
wereld om ons heen plaatsvindt. De verschillende onderdelen zoals optellen, aftrekken, delen en vermenigvuldigen worden vanuit de praktijk benaderd. 3.5.4
Wereldoriëntatie
Weten wat er om je heen gebeurt, hoe dingen ontstaan, weten waarom mensen bepaalde dingen wel of niet doen is belangrijk. Daarom oriënteren wij ons voortdurend op de samenleving. Bij wereldoriëntatie denken we vooral aan de vakgebieden aardrijkskunde, geschiedenis, natuuronderwijs, verkeer, gezond gedrag, techniek, geestelijke stromingen, sociale redzaamheid. Bovendien wordt er ook aandacht geschonken aan o.a. milieu educatie en de rechten van mensen en kinderen. Tot en met groep 4 werken de leerkrachten thematisch en ook vanuit de belevingswereld van de kinderen. Naarmate de kinderen ouder worden, bieden we de leerstof meer vakgericht aan, en werken we vanuit een methode. Aardrijkskunde
We willen zorgen dat de kinderen Nederland, Europa en de werelddelen kennen. Naast de topografie is het leven en werken van de mensen een belangrijk aspect. Methode: “Geobas”
Geschiedenis
We leren aspecten van de geschiedenis van ons land en onze eigen provincie en ons eigen leven (+ familie). Methode: “Wijzer door de tijd”
Verkeer
We leren de leerlingen hoe je je moet gedragen in het verkeer en wat de belangrijkste verkeersregels zijn. Methode: “Klaar over” / Groep 7 verkeersexamen
Natuuronderwijs
Naast de feitelijke kennis, willen we de kinderen ook liefde voor de natuur bijbrengen, waarbij de zorg voor het milieu een onderdeel is. Methode: “Leefwereld”
Geestelijke Stromingen
Dit leerstofonderdeel wordt bijna altijd in combinatie gegeven met geschiedenis, aardrijkskunde, de godsdienstles of humanistisch vormingsonderwijs. We leren de kinderen over christendom, islam, hindoeïsme, boeddhisme en Jodendom. Het bevordert het inzicht dat onze maatschappij multicultureel is (burgerschapsvorming). (zie ook godsdienstige en humanistische vorming)
Maatschappelijke
Kinderen leven in onze maatschappij in allerlei groepen waaraan ze een
verhoudingen
bijdrage kunnen en mogen geven. Om dit te kunnen zullen ze een zeker zelfbewustzijn moeten ontwikkelen en over bepaalde vaardigheden in de communicatie met anderen moeten kunnen beschikken. De kinderen moeten inzicht krijgen in ons staatsbestel. Dit leerstofonderdeel vinden we terug bij aardrijkskunde en geschiedenis. (burgerschap zie 2.3)
3.5.5
De creativiteitsontwikkeling
Creativiteit is het vermogen om uit ervaringen, gevoelens en gedachten, nieuwe combinaties, ideeën of producten te vormen. Kinderen groeien hierdoor in hun ontwikkeling door een meer
19
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
bewuste waarneming van hun omgeving. Deze lessen zijn geen “toegift” op de “serieuze“ lessen. Ze komen wekelijks aan bod en worden gegeven volgens een vastomlijnd plan. Leerkrachten stimuleren, observeren, helpen en evalueren het werkproces en het resultaat. Daarnaast maken we gebruik van het aanbod van het platform Kunst en cultuureducatie van de gemeente Zwartewaterland. Het aanbod bestaat uit 5 boxen te weten: beeldend, voorstellingen, erfgoed, muzikale vorming en literatuur (kinderboeken). Onder de creativiteitsontwikkeling vallen: • de beeldende vorming; • de dramatische vorming; • de muzikale en dansante vorming; • audio-visuele vorming.
BEELDENDE VORMING Dat is de verzamelnaam voor tekenen, handenarbeid en textiele werkvormen. Wij willen de kinderen de basistechnieken meegeven, zodat zij bij het in praktijk brengen van hun ideeën de techniek beheersen. Er wordt veel aandacht besteed aan handenarbeid, tekenen en textiel (zowel voor jongens als meisjes). Kinderen krijgen les in diverse technieken en ze mogen experimenteren met materialen. Daarnaast speelt de creativiteit een grote rol. Om dit te bevorderen, wordt het werk van de kinderen samen besproken. De manier waarop kinderen bezig zijn geweest met het materiaal, met het onderwerp, met de techniek of met de creativiteit krijgt daarbij de aandacht. De leidraad voor de beeldende vorming is de methode : ‘Moet je doen‘.
DRAMATISCHE VORMING Hierbij staat het uitbeelden van gevoelens, gebeurtenissen, ervaringen en ideeën door gespeelde handelingen centraal. Kinderen moeten zichzelf verstaanbaar maken aan anderen; bovendien leren ze de uitingen van anderen ook te begrijpen. We werken o.a. met de materialen uit de “Drama-kist”.
MUZIKALE VORMING We streven naar een goede muzikale vorming van de kinderen. Muzikale vorming is de wijze, waarop kinderen muziek ervaren en waarop ze bezig zijn met muziek. De kinderen van de groepen 5 t/m 8 krijgen allen gedurende een periode van het jaar muzieklessen van een vakdocent. Na een lessenserie verzorgen de kinderen een voorstelling voor de ouders waarin zij het geleerde ten tonele brengen. • beluisteren van muziek; • maken van muziek (zingen en het gebruik van instrumenten); • spreken over muziek; • waarderen en vastleggen daarvan.
20
AUDIOVISUELE VORMING Dit is een verzamelnaam voor een aantal activiteiten die een gemeenschappelijke noemer hebben: het omgaan met beeld en geluid. In deze maatschappij komen de kinderen veelvuldig in aanraking met audiovisuele media. Anders gezegd, ze hebben tegenwoordig deze middelen nodig om informatie in te winnen of te verzamelen en ook om gegevens te verwerken. We maken gebruik van televisie voor de schooltelevisielessen; dvd; cd speler bij zang en dans; computer voor educatieve programma’s. 3.5.6
Bewegingsonderwijs
ZWEMMEN Wij vinden het erg belangrijk dat de kinderen in de groepen 3 en 4 blijven (school)zwemmen na het behalen van hun zwemdiploma’s, om de zwemtechniek te oefenen en daardoor goed te blijven beheersen. Dit draagt zeker bij tot de veiligheid van onze kinderen in het waterrijke Zwartsluis. Het zwemonderwijs vindt plaats in zwembad “De Kragge” o.l.v. het zwembadpersoneel. De kinderen kunnen de A en B diploma’s halen.
GYMNASTIEK De 4-6 jarigen krijgen elke dag bewegingsonderwijs. Dit kan buiten zijn of in de speelzaal binnen de school. De leerkrachten creëren uitnodigende situaties, waarbij kinderen zelf uitproberen en ontdekken, ook gerichte opdrachten hebben hun plek. Leerkrachten observeren de motorische ontwikkeling van de kinderen en leggen die vast. Enkele keren per week staat het groot klimmateriaal uit. Andere keren doen ze ren - tik - of balspelletjes. De groepen 1 en 2 gebruiken het speellokaal voor bewegingsonderwijs. Omdat er regelmatig kleutergymnastiek wordt gegeven, is het prettig dat u voor uw kind een paar gymschoenen of balletschoenen aanschaft, liefst met rubberzool. De gymschoenen, voorzien van naam, worden in een stoffen zakje met een koordje aan de kapstok gehangen en blijven op school. De oudere kinderen (groep 3 t/m 8) gymmen in de gymzaal in het nieuwe gebouw van de school voor Voortgezet Onderwijs het ‘Agnieten College’, op loopafstand van de school. Bij mooi weer wordt er door verschillende groepen vaak op het sportveld voor de school gesport. Kleding: meisjes: turnpakje of broekje + shirt + gymschoenen voor de zaal jongens: 3.5.7
sportbroekje + shirt + gymschoenen voor de zaal
Fijne motoriek
In de groepen 1 en 2 wordt al begonnen met de voorbereiding op het schrijven. Er is veel aandacht voor arm-, hand- en polsbewegingen. Ook tijdens de lessen handenarbeid en tekenen.
21
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
De ontwikkeling van de fijne motoriek begint met tekenen, krijten, schilderen op grote vlakken. In de loop van de jaren wordt dit steeds meer verfijnd. Hoewel we in het computertijdperk leven, vinden we een goed handschrift belangrijk. We verwachten van de kinderen dat ze duidelijk schrijven. In groep 3 wordt het schrijfonderwijs gericht op het oefenen van lettervormen en het schrijven van cijfers. In deze fase worden de schrijfletters op verschillende manieren geoefend: door liedjes, door bewegingen van groot naar klein, zonder en met schrijfmaterialen. In groep vier worden de hoofdletters aangeleerd en de eerder geleerde letters en letterverbindingen toegepast in woorden en zinnen. De verschillende vormen van liniering in de schrijfschriften zijn een belangrijke steun. Dit proces gaat door in groep 5. In de groepen 6, 7 en 8 komt het voortgezet schrijven aan de beurt. 3.5.8
Zintuiglijke ontwikkeling
Dit is het ontwikkelen van de zintuiglijke organen waardoor de kinderen gewaarwordingen uit de buitenwereld krijgen. We onderscheiden: • visuele waarneming
- het zien / kijken
• auditieve waarneming
- het horen / luisteren
• tastzin
- het voelen
• reuk- en smaakzin - het ruiken en proeven Met name in de kleutergroepen wordt hier veel aandacht aan besteed. Om deze functies te ontwikkelen, werken kleuters o.a. met: • • • • • •
diverse lotto’s, sorteerwerkjes, puzzles diverse geometrische vormen en figuren zowel in kleur als naturel diverse stoffelijke materialen van verschillende kwaliteiten mozaïek-, inleg-, insteek- en kralenmateriaal; kleurenmateriaal diverse natuurproducten die weer aansluiten bij de belevingswereld van het kind muziekinstrumenten
3.6 Taakwerken (zelfstandig werken) Enkele keren per week gaan de leerlingen taakwerken / zelfstandig werken. De leerstof is door de leerkracht zodanig ingericht, dat alle noodzakelijke leerstof aan bod komt. De inhoudelijke instructie van de leerkracht moet kort van te voren duidelijk worden gegeven. De leerling kiest zelf de volgorde uit van de te maken opdrachten. Is de taak af, dan kijkt de leerkracht na of de leerling zelf en laat het vervolgens door de leerkracht controleren. Deze werkwijze houdt rekening met verschillen tussen de kinderen (zie ook blz. 10 onder zelfstandig werken): a. het kind moet leren keuzes te maken;
22
b. c.
aanpassing bij het tempo, belangstelling en niveau van het kind (differentiatie); verantwoordelijkheid voor je eigen werk - kiezen en afmaken van je taak;
d. e.
zelfstandig werken - zelf nadenken - zelf maken - zelf corrigeren; de leerling kan een eigen leerstijl ontwikkelen;
Ook hier gelden de principes die al bij hoofdstuk 3.5.1.2. vermeld staan.
3.7
Techniekonderwijs
De laatste jaren staat techniekonderwijs nogal in de belangstelling. Diverse materialen zijn in school aanwezig en worden gebruikt tijdens de handenarbeid lessen en lessen natuurkunde. Er zijn techniekkasten voor onder-, midden- en bovenbouwgroepen in school met materialen die erop gericht zijn technisch inzicht te ontwikkelen op allerlei terrein, zoals hydrauliek, magnetisme, constructie, elektriciteit, etc.
3.8 Speciale voorzieningen Gemeenschappelijke hal met podium
Deze hal wordt vooral gebruikt voor handvaardigheid, voorstellingen, TV- uitzendingen, enz.
Mediatheek
Hier staan o.a. veel boeken die door de kinderen gebruikt worden bij het maken van werkstukken en spreekbeurten De documentatie is verrijdbaar, dus te gebruiken in ieder lokaal en in iedere vleugel. Voor de Engelse boeken en materialen is er een aparte kar ingericht.
Orthotheek
Daarnaast zijn er boeken en spellen om kinderen met gedragsproblemen en/of sociaal emotionele problemen te kunnen begeleiden.
Computernetwerk
De negen leslokalen zijn aangesloten op ons intern netwerk van zo'n 40 multimedia computers. In elk lokaal staan er 2, 4 of 6 computers, die allemaal voorzien zijn van onderwijsondersteunende software, internet en e-mail mogelijkheden.
Orthotheek
De orthotheek is een “ruimte” waarin veel boeken en extra materiaal staan om kinderen met reken- en taalproblemen te helpen.
Speellokaal
Dit grote lokaal wordt gebruikt voor het bewegingsonderwijs voor de groepen 1 en 2 het is ingericht als gymlokaal voor de groepen 1, 2 en 3.
TV/filmzaal
Door goede verduistering is de hal geschikt voor het kijken naar televisie en film.
23
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
3.9 Huiswerk In de loop van het schooljaar wordt er in de groepen vanaf groep 4 huiswerk meegegeven. Naarmate de kinderen ouder worden krijgen ze iets meer huiswerk. Dit huiswerk kan bestaan uit het leren van dictees, tafels, repetities, wereldoriëntatie of het maken van een taak. Natuurlijk zal een bepaalde achterstand, veroorzaakt door bijzondere omstandigheden, thuis moeten kunnen worden ingehaald. Huiswerk dient eveneens ter ondersteuning van de dagelijkse lessen en tenslotte is het maken van het werk thuis een goede voorbereiding op de gang naar het voortgezet onderwijs. Normaal gesproken houdt uw kind echter genoeg tijd over om te spelen, hetgeen voor zijn of haar ontwikkeling ook erg belangrijk is.
3.10 Zorg voor boeken / materialen Het komt nogal eens voor, dat de kinderen boeken en andere materialen meekrijgen van school. Wij zien graag dat deze spullen onbeschadigd blijven. Daarom vragen wij u erop toe te zien, dat de schoolmaterialen netjes vervoerd (in een stevige tas) en gebruikt worden. Op school proberen we de kinderen eenzelfde houding bij te brengen.
24
4
De zorg voor de kinderen
4.1 De plaatsing van een kind op school 4.1.1
Kinderen van 4 jaar
Er zijn verwachtingen die aan iedere vierjarige gesteld mogen worden als ze de leeftijd van vier jaar hebben bereikt. Dat betekent dat het kind: • zindelijk moet zijn en zelfstandig het toilet moet kunnen bezoeken; • zich zelfstandig kan aan- en uitkleden (bijvoorbeeld voor de gymles); • om moet kunnen gaan met uitgestelde aandacht; • zich aan eenvoudige groepsregels moet kunnen houden; • met zijn belevingswereld aansluiting kan vinden bij groepsgenoten en mee kan komen in het spel; • voldoende weerbaar is in de groep; • voldoende geestelijk niveau moet hebben om deel te kunnen nemen aan de leer- en spelactiviteiten van groep 1 van de basisschool; in overleg met peuterspeelzaal; • in een heel enkel geval zal er overleg zijn met medisch kinderdagverblijf (MKD). Vanaf de dag dat uw kind vier wordt, mag het iedere dag naar school. Vóór de vierde verjaardag mogen deze kinderen vijf gewenningsdagen op school doorbrengen. In overleg met de kleuterjuf kunnen deze dagen gepland worden. Wanneer er in een bepaalde periode meer kinderen zijn die vier jaar worden, dan volgt er overleg met de ouders om betreffende kinderen gelijktijdig naar school te laten gaan. De leerkracht kan dan meer aandacht aan dit groepje kinderen geven. Er worden met de ouders afspraken gemaakt over: a. Wanneer komt uw kind naar school? b.
4.1.2
Wanneer komt uw kind enkele dagen kennismaken? (In de praktijk komt dit meestal neer op 10 ochtenden) Andere kinderen
Wanneer er tussentijds een leerling wordt aangemeld, volgt er altijd eerst een gesprek met de ouders en het kind. Indien aanwezig worden het onderwijskundig verslag en het rapport van de vorige school besproken.
25
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
4.2 Het volgen van de ontwikkeling van het kind Heel belangrijk is het dat de leerkracht en de ouders op de hoogte zijn van de ontwikkelingen van het kind. Daarvoor zijn er verschillende mogelijkheden: 4.2.1
Door observaties
De leerkracht volgt het kind bij diverse activiteiten. Bij de kleuters observeren de leerkrachten de sociaal-emotionele ontwikkeling en de ontwikkeling van de vormingsgebieden twee maal per jaar. Ze noteren de bevindingen in hun klassenmap. Hierdoor zijn we in staat het kind goed te begeleiden in pedagogisch / didactisch opzicht. 4.2.2
Dagelijkse controle van het gemaakte werk
DOOR TOETSING De gebruikte methodes bij rekenen en taal hebben steeds na enkele weken een tussentoets. De leerkracht is dus steeds op de hoogte van wat een kind wel of niet beheerst. De kinderen krijgen regelmatig repetities voor taal (dictees), tafels, aardrijkskunde, geschiedenis en biologie. Aan de hand van de scores van deze toetsen hebben we een vrij goed inzicht in het ontwikkelingsniveau van het kind. Tijdens de regelmatige leerling besprekingen worden de resultaten van de kinderen bekeken. De resultaten van de toetsen worden verwerkt in het rapport. Die resultaten worden tijdens het gesprek over het rapport met de ouders besproken. Daarnaast gebruiken we Viseon en het door Cito ontwikkelde LVS-systeem met als onderdelen: groep 1 t/m 2:
groep 3 t/m 8:
ordenen
spelling
begrippentoets taal voor kleuters
rekenen begrijpend lezen woordenschat AVI / DMT – voor lezen
Van iedere leerling wordt een dossier bijgehouden. Daarin worden gegevens opgenomen over het gezin, de leerlingenbesprekingen, gesprekken met ouders, handelingsplannen, speciale onderzoeken, toets- en rapportagegegevens van de verschillende jaren.
26
4.3 Speciale zorg / leerlingenzorg 4.3.1
De speciale zorg voor kinderen met specifieke behoeften
1 Augustus 2014 is de wet Passend Onderwijs van kracht. Op de website van Stichting Op Kop vindt u informatie over de wettelijke zorgplicht van de school bij de aanmelding van nieuwe leerlingen. Ook wordt er op de website gelinkt naar het ondersteuningsplan van het Samenwerkingsverband waartoe onze school behoort. Als school verzorgen we natuurlijk ook Passend Onderwijs. Uw kind krijgt het aanbod wat hij of zij nodig heeft. Wanneer er zorgen over kinderen zijn, wordt er extra naar gekeken. In eerste instantie door de eigen leerkracht met hulp van de intern begeleider van de school. Ook begaafde of meerbegaafde (hoogbegaafde) leerlingen verdienen deze extra aandacht. 4.3.2
Handelingsgerichte procesdiagnostiek (HGPD)
Mochten de zorgen betreffende een kind zodanig zijn, dat we de hulp van een deskundige nodig hebben, dan wordt het kind, in overleg met de ouders, aangemeld bij een orthopedagoog van Stichting Op Kop. De ouders worden in dit geval uitgenodigd voor een HGPD-gesprek (handelinsgerichte procesdiagnostiek). Bij dit gesprek zijn de intern begeleider van de school, de groepsleerkracht, de orthopedagoog van Op Kop en de ouders aanwezig. Met elkaar wordt oplossingsgericht gesproken om het kind zo goed mogelijk te kunnen begeleiden. 4.3.3
Commissie Arrangeren
Als vanuit de HGPD blijkt dat er voor een leerling meer voorzieningen op school nodig zijn dan wordt het kind, in goed overleg met de ouders, aangemeld bij de Commissie Arrangeren van Stichting Op Kop. Deze commissie van deskundigen bespreekt het dossier en komt tot een uitspraak. Indien extra voorzieningen noodzakelijk zijn dan wordt dit door Stichting Op Kop bekostigd vanuit de gelden voor Passend Onderwijs. De Commissie Arrangeren is bereikbaar via de onderwijskundig beleidsmedewerker van Op Kop, Annemieke Huiskamp (tel. 0521-362520), Eendrachtsplein 1, 8355 DL in Giethoorn. 4.3.4
Speciaal basisonderwijs en speciaal onderwijs (SBO en SO)
Wanneer wij een leerling niet meer in voldoende mate kunnen helpen, wordt er contact gelegd met het speciaal basisonderwijs of het speciaal onderwijs. Dit gebeurt natuurlijk altijd in overleg met de ouders en de school. Deze aanmelding verloopt via de Commissie Toewijzing. De Commissie Toewijzing werkt op regionaal (Samenwerkigsverband)niveau en is bereikbaar via de coördinator van het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs. Voor onze school is dat Leon ’t Hart (tel.0528-233689), de Wielewaal 5, 7905 GX in Hoogeveen of Johan Vlaskamp, dr. Hengeveldweg 2, 8025 AK in Zwolle. Deze Commissie Toewijzing neemt het besluit of een leerling toelaatbaar is voor het speciaal basisonderwijs of speciaal onderwijs.
27
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
4.3.5
Een groep over doen
Tijdens het schooljaar worden bij alle kinderen toetsen afgenomen. Aan de hand van de toetsen, de observaties van de leerkracht en de gesprekken met de ouders wordt een beslissing genomen over het schoolloopbaanvervolg van de kinderen. Uitgangspunt zal altijd zijn dat wij als school, in overleg met de ouders en eventuele deskundigen, een goed besluit nemen ten aanzien van de overgang van uw kind naar een volgende groep. De verantwoordelijkheid en de beslissing of uw kind wel of niet naar de volgende groep gaat ligt uiteindelijk bij de school. Ouders worden tijdig geïnformeerd of hun kind wel of niet naar een volgende groep gaat. Bij eventueel doubleren (zittenblijven) proberen we aan te sluiten bij de kennis die het kind heeft opgebouwd in voorgaand(e) jaar (jaren). Belangrijke toets momenten zijn aan het eind van de groepen 2, 3 en 5. Het kind een jaar langer over een bepaalde groep te laten doen, kan de conclusie zijn van de diverse onderzoeken door leerkracht / IB’er en/of onderwijsbegeleider. Verder verwijzen we naar ons protocol: ‘doorstroming leerlingen ‘, dat op school ter inzage ligt. 4.3.6
Leerlingenzorg in de klas
Alle leerkrachten werken met een klassenmap waarin zij de ontwikkelingen en leerresultaten registreren. De klassenmap wordt ook gebruikt bij het leerlingenoverleg van I.B.’er en de leerkrachten en klassenbezoeken van de directeur. Leerkrachten kunnen naar aanleiding van de toetsresultaten en ook op grond van de eigen bevindingen (observatie) leerlingen die opvallen, signaleren en bespreken in het ‘zorgteam’. Hiervoor worden ook de ouders uitgenodigd. Tijdens de teambespreking kunnen opvallende kinderen ‘aangemeld’ worden voor een uitvoeriger, specialistischer bespreking c.q. onderzoek. De coördinator leerlingenzorg stelt een handelingsplan op samen met de leerkracht. Hieraan kan door de leerling gewerkt worden, bijv. thuis of in de klas. De leerkracht houdt deze organisatie in eigen hand. Na zes weken vindt er een evaluatiegesprek plaats. Door het hele samenstel van activiteiten omtrent de leerlingenzorg zijn we in staat om de meeste kinderen die speciale zorg nodig hebben op de Arembergschool te houden en te begeleiden, al dan niet met een aangepast programma. Daar zijn we best wel een beetje trots op. Dus: Op school proberen wij te voorkomen dat kinderen leer- en ontwikkelingsbelemmeringen oplopen. Daartoe worden de kinderen veelvuldig geobserveerd en getoetst. Hierover zijn duidelijke afspraken gemaakt en ouders worden zoveel mogelijk en zo spoedig mogelijk op de hoogte gesteld van de leerontwikkelingen (o.a. door middel van het rapport –2x per jaar en 5x per jaar de mogelijkheid voor een10 minuten gesprek, waarvan wij 3 gesprekken min of meer noodzakelijk vinden). De organisatie van de leerlingbegeleiding binnen de school in het kort: De coördinator leerlingenzorg. (IB’er) heeft als taken o.a.: • planning maken voor de schooltoetsen; • interpreteren van de uitslagen samen met de leerkrachten; • planning maken van de leerling-besprekingen en besprekingen met leerlingbegeleider; • adviseren van leerkrachten; • op orde houden van de leerling-dossiers;
28
• opzetten en bijhouden van de orthotheek, waarin onderzoeken en materialen die geraadpleegd en gebruikt kunnen worden voor ‘opvallende’ kinderen; • systematisch organiseren van leerlingbespreking (incidentmethode); • voorzitter zijn van het zorgteam. Voor ieder kind is er een eigen leerlingdossier, met daarin: • inschrijfformulier / leerling-kaart; en onderstaande informatie als een leerling een zorgleerling is: • allerlei informatie over relevante historie van het kind; • medische gegevens; • observatieformulieren; • rapportageformulieren; • verslagen van oudergesprekken.
4.4 Begeleiding naar het voortgezet onderwijs De leerlingen gaan na 8 jaar basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs. Wij proberen hen en hun ouders bij die keuze te helpen. Dat gebeurt op verschillende manieren. 1. Tijdens de rapportbesprekingen en de 10 minutengesprekken wordt regelmatig over het verwachte eindniveau van het kind gesproken. Dat doen we o.a. aan de hand van het leerlingvolgsysteem. 2. In januari worden de kinderen van groep 8 op intelligentie onderzocht door het afnemen van de Cito-IQ toets. In de tweede helft van april wordt de Cito eindtoets afgenomen. Deze test onderzoekt de schoolprestaties. 3. Vele scholen voor voortgezet onderwijs organiseren in de maanden januari en februari open dagen. De kinderen worden in de gelegenheid gesteld om deze open dagen te bezoeken. 4. In maart gaat de leerkracht van de groep de resultaten van de onderzoeken met de ouders en het kind bespreken. De ouders nemen uiteindelijk de beslissing bij welke school het kind aangemeld wordt. 5. De resultaten van de toetsen + die van het leerlingvolgsysteem + een onderwijskundig rapport worden na de schoolkeuze door de directeur naar het voortgezet onderwijs gestuurd. Toelating op de scholen voor voortgezet onderwijs vindt in principe altijd plaats wanneer het advies van de basisschool positief is en de toetsen overeenstemmen met de te volgen richting. Bij verschil van mening tussen de ouders en de basisschool vindt overleg plaats tussen hen en de betrokken scholen. De uitstroomgegevens van de kinderen die de school verlaten worden bewaard. Daaraan worden op den duur toegevoegd de resultaten die de kinderen in het voortgezet onderwijs behalen.
29
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
4.5 Extra pedagogische activiteiten 4.5.1
Godsdienstonderwijs / humanistisch vormingsonderwijs
Zoals in hoofdstuk 1 al is vermeld, stellen we de kinderen in staat om godsdienstonderwijs of humanistisch vormingsonderwijs te volgen. Alhoewel de deelname aan een van beide lessen door de kinderen altijd maximaal is, moet bekend zijn dat er ook voor gekozen kan worden om geen gebruik te maken van het aanbod. Godsdienstonderwijs op onze school sluit aan bij het karakter van de openbare basisschool en is meer dan het vertellen van verhalen. Er is ruime aandacht voor wat er bij de kinderen leeft. Door alle media komt er immers veel van het wereldgebeuren op hen af. Er wordt gestreefd naar een open sfeer tijdens de lessen. De verhalen worden gekoppeld aan een onderwerp en verwerkt door middel van gesprekken en creatieve werkvormen. Door deze werkwijze wil het godsdienstonderwijs bevorderen dat de kinderen de manier van leven, denken en geloven van anderen ook leren begrijpen en respecteren. (burgerschap) Humanistisch vormingsonderwijs sluit aan bij de opvatting dat mensen in staat geacht moeten worden zelf hun leven in te richten samen met anderen. Het startpunt van h.v.o is de eigen ervaring van ieder kind. Het oriëntatiepatroon is opgebouwd uit ervaringen thuis, op straat en op school. Tijdens de h.v.o lessen worden de kinderen op actieve wijze gestimuleerd tot het zich bezinnen op en het waarderen van: • eigen ideeën, opvattingen, gevoelens en handelingen; • ideeën, opvattingen, gevoelens en handelingen van anderen (burgerschap); • verschijnselen en gebeurtenissen in de wereld. Hierdoor worden kinderen in staat gesteld in toenemende mate hun levenssituatie te doorzien, waardoor zij keuzes kunnen maken, die zin en vorm kunnen geven aan hun bestaan. In de lessen sluit de leerkracht aan bij de belevingswereld van het kind. Enkele werkvormen die gebruikt worden, zijn: samenwerkingsoefeningen, kringgesprekken en spel.
4.6 Pestprotocol De Arembergschool heeft samen met de leerlingenraad gewerkt aan een gedrags- / pestprotocol waarin afspraken ondertekend door de leerlingenraad, de directeur en de M.R. zijn vastgelegd. Ook zijn de schoolregels en groepsregels opnieuw besproken en vastgelegd.
30
Wij hebben het pestprotocol samengesteld, omdat het duidelijkheid geeft aan leerlingen, leerkrachten en ouders over hoe gehandeld wordt wanneer er gepest wordt. Door het protocol te volgen ontstaat een samenwerking tussen leerkracht, pester, gepeste, overige klasgenoten en ouders. Deze vorm van samenwerken wordt de vijfsporenaanpak genoemd. Daarbij worden gebeurtenissen die te maken hebben met de pestsituatie vastgelegd, zodat het verloop gevolgd kan worden. Wij willen zo duidelijkheid bieden voor alle partijen. Het feit dat we hier met school beleid opgemaakt hebben, geeft aan dat wij onderkennen dat pesten een probleem is en dat het niet gedoogd wordt. Wij treden direct op wanneer er sprake is van pesten. Dan is het voor de pesters duidelijk, dat wat ze doen, risico met zich meebrengt. Het pestprotocol kunt u vinden op onze website www.aremberg.nl
4.7 Activiteiten van en door kinderen Om te zorgen voor een goed leefklimaat in de school, moet de school vooral een fijne leer-, leef-, werk- en ontmoetingsplaats zijn, waar iedereen zich thuis kan voelen en mee mag doen. Daarvoor organiseert het team samen met de ouderraad op school tal van activiteiten om de goede sfeer en onderlinge relatie te bevorderen. Oud Papier: door het verzamelen van oud papier samen met nog drie verenigingen binnen Zwartsluis, proberen we de schoolkas te spekken. Fancy Fair: één keer per twee jaar wordt een Fancy Fair te georganiseerd. Het doel hiervan is e
tweeledig. Ten 1 is het een feest voor alle mensen en kinderen die bij de school betrokken zijn en e ten 2 van de opbrengst kunnen weer dingen worden gekocht die ten goede komen aan het onderwijs, dus de kinderen. Tentoonstelling: één à twee keer per jaar organiseren we een tentoonstelling n.a.v. een project of thema’s zoals Voorjaar, Pasen of Sint Nicolaas. De ouders worden dan in de gelegenheid gesteld om samen met de kinderen het project te komen bekijken. Excursies: uitstapjes worden meestal georganiseerd n.a.v. een project. Aan ieder project is meestal een educatieve reis gekoppeld. Kerstfeest: rondom de kerstdagen maken de kinderen diverse werkstukjes om de school in de sfeer te brengen. Het kerstfeest wordt gevierd met een kerstvertelling en een kerstmaaltijd ’s avonds in de eigen groepen. Schoolkamp: de oudste kinderen (groepen 7 en 8) gaan gewoonlijk 3 dagen op schoolkamp naar ‘Kampeerboerderij Nijssingh’ te Appelscha of naar het Waddeneiland Ameland. Schoolreizen: de kinderen van de groepen 1 en 2 gaan naar de IJsboerderij in Ruinerwold. De groepen 3 en 4 gaan naar Drouwenerzand of naar De Wieden.
31
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
De groepen 5 en 6 dit jaar met de bus naar het dolfinarium in Harderwijk. Volgend jaar zal hiervoor een andere bestemming gekozen worden. Voorstellingsavonden: alle groepen treden 1x per jaar op voor hun ouders en familie met toneel, dans en/of zang. Deze voorstellingen zijn verdeeld over het lopende schooljaar. Dit gebeurt ’s avonds in school. Groep 8 neemt afscheid van de school aan het eind van het schooljaar met een musical. Nationale voorleeswedstrijd: De leerlingen van de groepen 7 en 8 doen ieder jaar mee met de nationale voorleeswedstrijd. In de schoolvoorronden wordt de beste voorlezer gekozen en deze mag de school dan vertegenwoordigen op lokaal, regionaal of provinciaal niveau. Gedichtenfestival: aan het eind van januari houden we een gedichtenfestival in school. De gedichten worden door de leerkrachten en kinderen uitgezocht. Per groep worden dan twee leerlingen gekozen die overdag voor de kinderen en ’s avonds voor de ouders mogen declameren. Een jury bepaalt wie in de 4 leeftijdscategorieën de besten zijn. De pauzes worden opgeluisterd door muzikale bijdragen vanuit de kinderen. Kinderboekenweek: tijdens de jaarlijkse Kinderboekenweek organiseren we verschillende activiteiten o.a. uitnodigen van een kinderboekenschrijver, lezen van kinderboeken, een boekenmarkt en film Stint Nicolaasfeest: voor alle kinderen organiseren we het Sint Nicolaasfeest. De Sint brengt een bezoek aan alle groepen 1 t/m 8. De school zorgt voor de cadeautjes voor de kinderen van de groepen 1 t/m 4. De kinderen van de groepen 5 t/m 8 leveren een verlanglijstje in. Deze wordt verloot in de klas. Ze zorgen dat het cadeautje in de vorm van een surprise + gedichtje op school komt op de dag voor het Sintbezoek plaats vindt. De kinderen krijgen een bonnetje ter waarde van € 3,50 om te besteden bij vier aangewezen winkels in het dorp. Sportactiviteiten: de verschillende verenigingen in Zwartsluis organiseren voor de kinderen diverse activiteiten. De schoolsportcommissie organiseert zwemmiddagen en de sportdag(en). Schoolshirts: tijdens sportevenementen en schoolreizen dragen de leerlingen van onze school de schoolshirts - blauw met wit logo. Dit verhoogt de herkenbaarheid en de saamhorigheid. De shirts worden de dag voor het toernooi uitgedeeld en een dag later weer ingenomen. U hoeft de shirts zelf niet te wassen. Dit gebeurt op één adres, zodat er niet teveel verschil ontstaat in kleur en grootte.
4.8 De Gezonde school Onze school is gezond! OBS Aremberg is een gezonde school. Dit betekent dat wij structureel werken aan de gezondheid van onze leerlingen. Een gezonde school verbetert de gezondheid van leerlingen.
32
Zo zorgen we voor actieve en gezonde leerlingen, een veilige schoolomgeving, een fris klimaat en hebben we aandacht voor de persoonlijke en sociale ontwikkeling van kinderen. Dat is belangrijk, want dit draagt allemaal bij aan een gezondere leefstijl, betere schoolprestaties en minder schooluitval. Omdat wij op deze manier de gezondheid van onze leerlingen verbeteren draagt onze school het landelijk vignet Gezonde School. Het vignet Gezonde School is een erkenning voor scholen die structureel, planmatig en integraal werken aan het verbeteren van de gezondheid van leerlingen. Hiermee willen wij aan onze leerlingen en hun ouders laten zien dat wij de gezondheid van onze leerlingen en leerkrachten erg belangrijk vinden. Wilt u meer weten over het vignet Gezonde School? Kijk dan op de website van het Vignet Gezonde School. Werken aan Gezonde School betekent voor ons dat we steeds bezig zijn ons te ontwikkelen op een onderdeel behorende bij de aspecten van gezond gedrag. We richten ons op acht thema certificaten. • • • • • • • •
Voeding Sport en bewegen Roken en alcohol Hygiëne, huisd, gebit en gehoor Sociaal-emotionelel ontwikkeling Relaties en seksualiteit
Fysieke veiligheid Milieu
Onze school heeft reeds het vignet sociaal-emotionele ontwikkeling gehaald. Met het verkrijgen van het vignet mag onze school zich gedurende drie jaren Gezonde school noemen en het logo voeren.
4.9 Gezonde voeding 4.9.1
Pauzehappen en dranken
Als school vinden we gezonde tussendoortjes en geschikte pauzehappen erg belangrijk. Een gezonde pauzehap bestaat uit fruit of groente, een boterham en halfvolle melk, water of thee. De pauzehap wordt meegebracht in een tas gevuld met een goed sluitend bakje met geschild fruit; een boterham en een drinkbeker of pakje drinken. Het afval wordt niet op school in de prullenbak gedaan maar mee teruggegeven. Dit om de hoeveelheid afval op school te beperken. Een pauzehap is een tussendoortje en geen vervanging voor het ontbijt!
33
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
Voor meer informatie over de gezonde pauze hap: http://www.voedingscentrum.nl 4.9.2
Lunchtrommels
Als uw kind tussen de middag op school overblijft dan vragen we u een gezond lunchpakket mee geven. Een gezond lunchpakket bestaat uit volkoren- of bruinbrood, halvarine, niet te veel of te vet beleg. Als dranken wordt uitgegaan van halfvolle melkdranken of dranken zonder suiker. Daarnaast vers fruit of groente. Het lunchpakket, voorzien van naam, wordt in de koelkast in de hal bewaard, zodat de producten tussen de middag nog vers zijn. Voor meer informatie over gezonde voeding: http://www.hartstichting.nl 4.9.3
Traktaties
Natuurlijk wil uw kind op de dag van zijn / haar verjaardag dit graag vieren in de groep. En trakteren hoort hierbij! We denken bij geschikte traktaties aan kleine porties eten, liefst gekozen uit de Schijf van Vijf, zoals vers fruit of groente. Ook kleine porties van producten die niet te vet of te zoet zijn, zoals een doosje rozijnen of een handje popcorn of snoeptomaatjes zijn aan te raden. Het jarige kind mag samen met 2 andere leerlingen uit de groep de klassen door en mag de meesters en juffen een felicitatiewens op de traktatiekaart laten schrijven. De traktatieronde is vlak voor de pauze. Als u de traktatie later op de ochtend wil brengen, i.v.m. versheid / houdbaarheid, dan graag voor 10.00 uur. Natuurlijk mag de traktatie ’s ochtends meteen meegegeven worden. Op school is een koelkast en in overleg kan hier de traktatie in gezet worden. Ook de leerkrachten doen mee met het gezonde traktatiebeleid!
34
5
De leraren
5.1 Groepsleerkrachten Op onze school werken 17 groepsleerkrachten. De groepsverantwoordelijke leerkrachten zijn het aanspreekpunt voor de ouders en zij verzorgen alle zaken die met de groep te maken hebben. We vinden het belangrijk dat er vaste patronen binnen de school zijn met vaste verantwoordelijkheden en ook duidelijke aanspreekpunten voor ouders en kinderen. Naast de 17 groepsleerkrachten zijn er 4 vakleerkrachten voor gymnastiek, muziek, godsdienst- en humanistisch vormingsonderwijs. Er is een onderwijsassistente, die zich bezighoudt met allerlei werkzaamheden in de groep en buiten de groep, onder begeleiding van de leerkracht. Ook heeft de school de beschikking over een intern begeleidster (IB’er), tevens remedial teacher (RT’er), die de leerlingenzorg coördineert. Tenslotte wordt het team nog ondersteund door een administratief –, en huishoudelijk medewerkster. Doordat we de mobiliteit en inzetbaarheid van de leerkrachten binnen de school willen stimuleren, proberen we de leerkrachten zo nu en dan van groep te laten wisselen. In principe geldt een dergelijke groepswisseling voor minimaal twee jaar, zodat gewenning en ervaring opdoen gestalte kan krijgen. Als een leerkracht ziek is, zoeken we een vervangster(er). Dat is niet altijd eenvoudig. Een heel enkele keer komt het voor dat er voor een groep geen vervanger kan worden gevonden en er ook binnen de school verder geen oplossing voorhanden is. In dat zeldzame geval kan het zijn dat een groep naar huis wordt gestuurd. Hierbij houden we rekening met de opvang van de leerlingen van wie de ouders niet thuis zijn.
5.2 Stagiaires Regelmatig lopen er studenten stage op onze school. Dat kan zijn van HBO –opleidingen (Pabo’s uit Meppel of Zwolle) of van een MBO- opleiding (voor onderwijs- klassenassistenten) uit de omgeving. Ook leerlingen van het Voortgezet Onderwijs lopen soms enkele dagen of weken (maatschappelijke) stage bij ons lopen. De begeleiding van dergelijke studenten kost tijd, maar levert ook wat op. Studenten begeleiden vinden we om twee redenen belangrijk: a. het is goed dat jonge mensen voor een baan bij het onderwijs kiezen. b.
er komen op deze manier ook nieuwe ideeën de school binnen.
35
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
De studenten van het Deltioncollege zijn gedurende een half jaar voor meerdere dagen in de week in de groep aanwezig en functioneren als onderwijs- / klassenassistentes. De pabo studenten geven les aan individuele leerlingen, aan kleine groepjes of aan de gehele groep. Ze worden betrokken bij de totale organisatie van de dagelijkse gang van zaken en nemen hier actief aan deel. Ook studenten van andersoortige opleidingen (zoals de gymnastiekopleidingen ALO en CIOS) verzoeken soms om een stageplaats. We werken dan graag mee om ze de gelegenheid te bieden zich te scholen. Met name de opleiding tot onderwijsassistent is tegenwoordig erg in trek. Als een student les geeft of hulp biedt in een groep, gebeurt dit echter altijd onder verantwoordelijkheid van de betreffende groepsleerkracht. Met de opleidingsinstituten is regelmatig contact over de studenten. De bovenschoolse stagecoördinator is Annemieke Huiskamp. Zij coördineert de stage van alle studenten op de scholen van de Stichting Op Kop.
5.3 Scholing van de leerkrachten Wij vinden het belangrijk dat leerkrachten met de ontwikkeling in het onderwijs meegaan. Scholing moet zin hebben. Scholing moet dienstbaar zijn aan het schoolse gebeuren. Een goed onderwijskundig en nascholingsbeleid is dan ook belangrijk. Omdat de school een levende en dynamische gemeenschap is met steeds weer nieuwe ontwikkelingen (de lerende organisatie) scholen we ons gezamenlijk als team, maar ook individueel bij. Deze scholing wordt heel vaak verzorgd door de systeembegeleider van de IJsselgroep, een onderwijsadviescentrum dat naast individuele scholing ook teams begeleidt. Als daar aanleiding toe is kunnen wij ook voor andere instanties kiezen. Ook in WSNS (Weer Samen Naar School) verband kunnen cursussen worden gevolgd; evenals scholing die wordt aangeboden door de eigen Stichting Op Kop.
36
6
De ouders
6.1 Het belang van de ouderbetrokkenheid Een school is een gemeenschap van kinderen, leerkrachten en ouders. Allen hebben een functie binnen de school. Zonder hulp van ouders zouden veel activiteiten binnen een school niet kunnen plaats vinden. Uiteraard blijft de onderwijskundige kant de verantwoordelijkheid van het onderwijsteam. Echter, willen wij de kinderen zo goed mogelijk begeleiden, in zowel onderwijskundig, organisatorisch en opvoedkundig opzicht, dan is hulp onontbeerlijk. Wat doen de ouders op de Arembergschool? • begeleiding bij excursies / schoolreis / schoolfeest / schoolkamp; • hulp en organisatie bij diverse festiviteiten, zoals feestavond, fancy fair, etc.; • hulp bij alle sportactiviteiten (sportdagen); • lid zijn van 3 VO Zwartsluis (veilig verkeer) - verkeersouders; • onderhouden en vernieuwen van software en hardware computers (werkgroep); • ophalen van oud papier eens per maand (werkgroep); • verrichten van klein onderhoud (5 x per schooljaar - werkgroep); • controleren van de kinderen op luizen (werkgroep); • het regelmatig (om toerbeurt vegen van het kunstgrasveld voor school (werkgroep); • andere ouders informeren. Met elkaar geven we inhoud aan het onderwijs aan onze school. De leerkrachten en directie houden de eindverantwoordelijkheid bij de genoemde activiteiten.
6.2 Communicatiebeleid We vinden het belangrijk dat ouders goed op de hoogte zijn met de gang van zaken in school. Daarom is een goede informatievoorziening belangrijk. Voor een eerste verkenning verwijzen wij u naar www.aremberg.nl. Vervolgens naar: 6.2.1
Nieuwsbrief (op website)
Iedere week worden de belangrijke zaken die in de aankomende week aan de orde zijn, gemeld op de website onder het kopje - nieuwsbrief - . Ouders en kinderen worden daarmee op de hoogte gesteld wat er gebeurt op school. Dit zijn vooral organisatorische zaken. Wij sturen de ouders ok de nieuwsbrief toe, via de mail. Ouders die het op prijs stellen om een papieren versie van het weekjournaal mee te krijgen, kunnen dat kenbaar maken op school.
37
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
6.2.2
Informatieavond
In de maand september wordt voor alle groepen een informatieavond georganiseerd. Op die avond komt de algemene gang van zaken op school en in de klas aan bod; zowel onderwijsinhoudelijk als op organisatorisch niveau en daarbij de school- en klassenregels. 6.2.3
Spreekavonden
Bij aanvang van het schooljaar worden de ouders uitgenodigd voor een kennismakingsgesprek. Hierin staat centraal het functioneren van het kind op school; het welbevinden / de prestatie. Ouders kunnen alle relevante informatie over hun kind aan de leerkracht geven. Tevens kunnen tijdens dit gesprek verwachtingen over en weer kenbaar gemaakt worden. Ouders ontvangen voor dit gesprek een formulier als een leidraad, waarop zij vooraf kunnen aangeven waar zij graag met de leerkracht over willen spreken. Vervolgens zijn er twee rapportgesprekken, naar aanleiding van de rapporten. Tussen deze drie gesprekken in zijn er nog twee contactmomenten waarvoor ouders zich kunnen aanmelden of de leerkracht kan de ouders hiervoor uitnodigen. Voor groep 8 zijn er in maart extra spreekavonden in verband met de schoolkeuze. Het is altijd mogelijk vaker gesprekken met de leerkracht(en) te hebben of een huisbezoek af te spreken, als daar behoefte aan is. 6.2.4
Open dag
Eén keer per jaar in maart organiseren we een open dag. Nieuwe ouders en eventuele andere belangstellenden kunnen de school bekijken, zien hoe er met de kinderen wordt omgegaan, met leerkrachten praten en de sfeer in de school “proeven”. 6.2.5
Huisbezoek
Als uw kind vier jaar wordt, komt een leerkracht bij u thuis voor een huisbezoek. Oudere kinderen die gedurende de basisschool periode instromen, bijvoorbeeld door een verhuizing, worden ook door een leerkracht thuis bezocht. In groep 8 worden de ouders en het kind door de groepsleerkracht bezocht om te spreken over de keuze van het Voortgezet Onderwijs. Als het nodig is, gaat de leerkracht vaker op bezoek bijv. bij ziekte van een kind. 6.2.6
Ouderavond
Eén maal per jaar wordt in oktober de zakelijke ouderavond gehouden. Tijdens deze ouderavond kunnen de ouders hun vertegenwoordigers in ouderraad en medezeggenschapsraad kiezen. 6.2.7
Rapporten
Twee keer per jaar krijgt het kind een rapport mee naar huis. Hierin staat veel informatie over de ontwikkeling van het kind. Tijdens de spreekavond wordt dit rapport met de ouders besproken; het rapportgesprek.
38
6.2.8
Kijkavond(en)
Eén of twee keer per jaar wordt er een kijkavond gehouden, waarbij ouders in de gelegenheid worden gesteld om samen met hun kind(eren) de werkstukjes te bekijken die in het kader van een project of een feest zijn gemaakt. 6.2.9
Voorlichting voortgezet onderwijs
Voorlichting wordt gegeven door de school voor voortgezet onderwijs tijdens de open dagen. Leerlingen van groep 8 kunnen deze open dagen bezoeken. 6.2.10 Schoolgids (op website) Deze schoolgids is een prima informatiebron. Hierin kunt u alles lezen over het reilen en zeilen van de school.
6.3 Contacten ouders – leerkrachten (zie ook Klachtenregeling 9.4) Naast de bestaande en al eerder genoemde contacten kunt u te allen tijde contact opnemen met de betreffende leerkracht. De werkwijze is als volgt: a.
U neemt altijd eerst contact op met de
b.
leerkracht bij wie uw kind in de groep zit. Als u en de leerkracht niet tot overeenstemming kunnen komen, neemt u contact op met de directeur. Die organiseert
c.
dan een gesprek. Als dat gesprek ook niet tot een oplossing leidt, wordt het probleem besproken met bestuur en/of ouderraad / medezeggenschapsraad.
d.
Als dat gesprek ook niet het gewenste resultaat oplevert, kunt u terecht bij de klachtencommissie (het klachtenreglement ligt op school ter inzage).
6.4 Inspraak Bijna jaarlijks wordt de mening van ouders gevraagd via schriftelijke of digitale vragenlijsten. De vragenlijsten zijn afwisselend algemeen van aard of gericht op sociale veiligheid. Deze vragenlijsten worden in dezelfde periode afgenomen op alle scholen van de Stichting Op Kop. 6.4.1
Het bestuur
De stichting Op Kop vormt het bestuur van de school. De stichting bestaat uit 22 openbare scholen in de kop van Overijssel.
39
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
6.4.2
Ouderraad
De ouders kiezen tijdens de zakelijke ouderavond in oktober hun vertegenwoordigers in de ouderraad. De ouderraad houdt zich hoofdzakelijk bezig met het organiseren van activiteiten. Ze is vooral gericht op “doezaken”. Daarnaast heeft de ouderraad een adviserende functie in de richting van de Medezeggenschapsraad. De Ouderraad is de directe achterban van de Medezeggenschapsraad. De ouderraad bestaat uit 9 ouders. 6.4.3
Medezeggenschapsraad (MR) en Gemeenschappelijke MR (GMR)
De taken en bevoegdheden zijn nauwkeurig omschreven in het reglement van de medezeggenschapsraad. In deze raad zijn ouders en leerkrachten vertegenwoordigd. In grote lijnen komt het er op neer, dat de MR school naar buiten toe vertegenwoordigt. In de praktijk betekent dit met name advisering aan en overleg met het bestuur. Ook binnen de school zullen heel veel zaken door de MR worden besproken. De MR bestaat uit 3 ouders en 3 leerkrachten. De directeur is adviseur bij de Medezeggenschapsraad. (Informatie over de GMR kunt u vinden in hoofdstuk 9). Een lid van de MR participeert in de GMR van de Stichting 6.4.4
Reglementen
De reglementen van ouderraad en medezeggenschapsraad zijn op school verkrijgbaar.
6.5 Extra informatie voor de ouders 6.5.1
Op de fiets naar school
Het fietsenhok bij school is redelijk groot, maar heeft natuurlijk ook beperkingen wat berging betreft. M.i.v. september 2013 plaatsen de kinderen van groep 8 hun fietsen naast het lokaal. Hiermee creëren wij extra ruimte in het fietsenhok. Mocht het zijn dat het fietsenhok “ te klein” wordt dan geldt de volgende regel. Kinderen die in het gebied wonen dat omgrenst wordt door: Beatrixstraat, Arembergerstraat, Populierenstraat, Purperreigerlaan, Kraggelaan en Zegge komen dan lopend naar school. 6.5.2
Speelgoedmorgen
Het is voor de kinderen leuk een speelgoedje mee te nemen naar school.. Dat gebeurt één keer per maand op de vrijdagmorgen. Dit wordt in het weekjournaal aangegeven. Het wordt dan bekeken, er wordt over gepraat en de kinderen mogen er die morgen mee spelen. 6.5.3
Verjaardagen kinderen en leerkrachten
Als een kind jarig is wordt daar aandacht aan besteed op school. Er wordt voor het kind gezongen en het mag met een kaart de klassen rond. Snoep is slecht voor het gebit, daarom is het aan te bevelen om de traktatie voor de kinderen “gezond” te houden. Enige mogelijkheden zijn: een stukje worst of kaas, appel, mandarijn.
40
Als een leerkracht zijn of haar verjaardag viert, wordt dit altijd vooraf aangekondigd in de nieuwsbrief. De kinderen mogen dan verkleed op school komen en de leerkracht zorgt die dag voor wat lekkers. De kinderen van de groep mogen een klein cadeautje meenemen.
Kleurplaten Bij speciale gelegenheden mogen de kinderen van de groepen 1 t/m 4 een kleurplaat maken. We bedoelen hiermee: verjaardagen van vader, moeder, opa of oma, huwelijksfeest, geboorte broertje of zusje. 6.5.4
Naam in jassen / laarzen
Wilt u in de jassen, laarzen, gymschoenen, schilderschorten, en op drinkbekers de naam van uw kind zetten? Bij de kinderen (en ook leerkrachten) kan het soms tot problemen leiden als er geen naam in/op staat. 6.5.5
Schoolongevallenverzekering
Deze verzekering is van kracht voor de weg van huis naar school, de lestijd, inclusief de pauze, tot de weg van school naar huis. Verder geldt de verzekering voor alle door de school georganiseerde activiteiten, zoals: schaatsen, excursies, schoolreis- en kamp, sportevenementen enz. De Stichting Op Kop heeft de volgende verzekeringen afgesloten voor de scholen: 1. Wettelijke Aansprakelijkheid Verzekerd is de aansprakelijkheid van medewerkers, vrijwilligers en leerlingen voor de periode waarin zijn onder toezicht van de leerkracht staan. De verzekering dekt schade aan personen en aan zaken. Voor schade aan zaken geldt een eigen risico van €250,00 per schade. Er zijn verschillende soorten schades uitgesloten, waaronder de werkgeversaansprakelijkheid t.o.v. werknemers. 2. Schoolongevallenverzekering. Dekking van lichamelijk letsel bij leerlingen, medewerkers en vrijwilligers bij ongevallen tijdens schooltijden / schoolactiviteiten en gedurende de reis van huis naar school v.v. of reis naar een schoolactiviteit. Deze verzekering geeft een uitkering bij overlijden, invaliditeit en geneeskundige kosten. 3. Doorlopende schoolreisverzekering. De doorlopende schoolreisverzekering biedt, als aanvulling op de ongevallen verzekering, dekking van de schade voor alle reisjes en uitstapjes die door de school georganiseerd worden, voor het hele jaar. De verzekering dekt de schade aan of verlies van bagage en ziektekosten voor zover die niet door de eigen ziektekostenverzekeraar worden vergoedt.
41
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
6.5.6
Schilderschort
Voor de bescherming van de kleren hebben de kinderen van de groepen 1 en 2 een schilderschort nodig, die op school blijft. Zo’n schort kunt u gemakkelijk maken van een oud overhemd. De boord verwijderen, langs de hals en onder in de mouwen een elastiekje aanbrengen en de achterkant dichtnaaien. 6.5.7
Adoptie (Plan)
Al jaren lang adopteert onze school een kind via Plan. Iedere maandag kunnen de kinderen een kleine vrije bijdrage meenemen (bijvoorbeeld 10, 15, 20, 40 of 50 eurocent). 6.5.8
Afmelden bij ziekte
Wilt u als uw kind ziek is of om een andere reden niet op school kan komen, even een berichtje sturen? Dit kan d.m.v. een briefje via broertje of zusje, buurkind, per telefoon of e-mail. Belt u dan voor schooltijd, zodat we geen oponthoud tijdens de lessen ondervinden. Als uw kind niet op school verschijnt zonder bericht, bellen wij u omstreeks 10.15 uur op. Onderwijs tijdens een ziekteperiode van een leerling Kinderen die kort afwezig zijn geweest door ziekte worden door de leerkracht in de klas opgevangen en krijgen extra hulp bij de leerstof die zij gemist hebben. Als de afwezigheid wat langer duurt, neemt de leerkracht contact op met de leerling en de ouders om te overleggen over de voortgang van het leerproces. Dit kan d.m.v. van huiswerk of bijvoorbeeld door huisbezoek van de leerkracht. Voor leerlingen die in een ziekenhuis zijn opgenomen of langdurig ziek thuis zijn, is het belangrijk dat het gewone leven zo veel mogelijk doorgaat. Onderwijs hoort daar zeker bij. Onderwijs aan zieke leerlingen is o.a. om de volgende redenen van belang: • het leerproces wordt voortgezet en een onnodige leerachterstand wordt zo veel mogelijk voorkomen; • de zieke leerling houdt contact met de buitenwereld en voorkomt een isolement. Ook tijdens een ziekteperiode van een leerling blijft de eigen school verantwoordelijk voor het onderwijs aan die leerling. De school staat er echter niet alleen voor. De school kan voor ondersteuning bij het onderwijs aan de zieke leerling een beroep doen op de consulent Onderwijs Zieke Leerlingen van de organisatie OZL IJsselgroep / Expertis. Alle consulenten OZL zijn bevoegde leerkrachten met daarnaast nog specifieke kennis. 6.5.9
Tussenschoolse opvang (TSO)
Per 1 augustus 2006 zijn de schoolbesturen verantwoordelijk voor de tussenschoolse opvang. De tussenschoolse opvang is een zaak van bestuur en ouders. De mogelijkheid om tussen de middag op school over te blijven is aanwezig (reglement is aanwezig). Wanneer uw kind daarvan gebruik moet maken, willen we graag dat u dit tijdig aan ons doorgeeft. De tussenschoolse opvang wordt binnen de Arembergschool georganiseerd door SKZ - Stichting Kinderdagcentra Zwartewaterland. Meer informatie kunt u vinden op de site www.kdc-zwartewaterland.nl.
42
6.5.10 Buitenschoolse Opvang (BSO) In 2008 is het schoolgebouw uitgebreid met ruimtes voor Buitenschool Opvang. Deze opvang wordt ook georganiseerd door SKZ - Stichting Kinderdagcentra Zwartewaterland. Meer informatie kunt u vinden op de site www.kdc-zwartewaterland.nl 6.5.11 Ouderbijdrage Jaarlijks wordt het bedrag voor de vrijwillige ouderbijdrage vastgesteld door de ouderraad en medezeggenschapsraad van de school. Deze ouderbijdrage komt ten goede aan activiteiten die sfeer- en kwaliteitsverhogend zijn voor de leerlingen, maar waarvoor geen geld beschikbaar wordt gesteld door de rijksoverheid. Bijvoorbeeld het sinterklaasfeest, het kerstfeest, het paasontbijt, sportdagen, schoolreizen en schoolkamp. De leerkrachten van de school en de ouderraad organiseren deze activiteiten gezamenlijk, echter alles wat hiervoor gedaan wordt en geld kost, wordt betaald uit de ouderbijdrage; de school heeft hier geen financiële middelen voor. Vanuit een betrokkenheids- en saamhorigheidsgedachte wordt van alle ouders een vrijwillige ouderbijdrage verwacht, omdat de activiteiten ook voor alle leerlingen bedoeld zijn. Daarnaast is er voor de kinderen in groep (0,) 1 en 2 een bijdrage voor de kleuterbieb, krijgen de kinderen in groep 3 en 4 tegen een sterk gereduceerd tarief wekelijks zwemles (zodat de aangeleerde zwemtechnieken goed worden onderhouden) en krijgen de kinderen in groep 5 t/m 8 om de week een kwalitatief hoogwaardige muziekles van een vakdocent (deze lessen leveren een waardevolle bijdrage aan de expressieontwikkeling van het kind). De Ouderraad beheert de ouderbijdrage. Aan het begin van het schooljaar krijgt u van de Ouderraad een overzicht van de bijdrage die van u gevraagd wordt. U kunt kiezen om het bedrag in één keer of in drie termijnen te betalen aan Stichting Ouderraad OBS Aremberg, bankrekeningnummer NL75 SNSB 0905 9035 36 Wanneer het voor u onmogelijk is de ouderbijdrage te voldoen, stellen we het op prijs dat u contact zoekt met de directie van de school. Ieder jaar wordt bekeken of het bedrag voor de vrijwillige ouderbijdrage nog kostendekkend is. Dit wordt geagendeerd voor de jaarlijkse zakelijke ouderavond in het najaar, waarvoor alle ouders een uitnodiging ontvangen. Als er wijzigingen doorgevoerd worden, krijgt u daarvan bericht via de nieuwsbrief en zullen wij een melding maken op de website.
43
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
7
De ontwikkeling van het onderwijs in school
7.1 Activiteiten ter verbetering Om beleid te kunnen maken heb je een onderwijskundig beleidsplan nodig. In het beleidsplan staan de sterke en de zwakke kanten van de school en wat je in de toekomst wilt gaan doen. In ons schoolplan staat het onderwijskundig beleid beschreven. Kwaliteitsbevordering blijft voortdurend op de onderwijskundige agenda staan. Dit doen we d.m.v. een kwaliteitscyclus (WMK van Cees Bos). Door systematische evaluatie van de verschillende beleidsterreinen binnen de school, bevraging van leerlingen, leraren en ouders proberen we in kaart te brengen welke onze sterke en welke onze zwakke kanten zijn. De zwakheden komen onmiddellijk op de agenda om te verbeteren. Met smart (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden) omschreven doelen werken we in een cyclisch proces aan verbetering. 7.1.1
Begeleiding van leerlingen met leerproblemen
Wij schenken veel aandacht aan kinderen met leermoeilijkheden. Deze kinderen krijgen extra begeleiding in-, of buiten de groep door de groepsleerkracht of de onderwijsassistent. De RT’er / IB’er kan ook extra begeleiding geven. 7.1.2
Onderwijs op maat – rekening houden met verschillen.
Met het programma 'Kleuterplein' in de kleutergroepen proberen we de algemene ontwikkeling een extra impuls te geven. De rekenmethode “Pluspunt” (2011) en de taalmethode “Taal actief” (2012) worden zodanig gehanteerd, dat mogelijkheden gecreëerd worden tot onderwijs op maat. 7.5.1.
Methoden
Wij werken met verschillende methoden: ‘Leefwereld’ voor biologie; ‘Wijzer door de tijd’ voor geschiedenis; ‘Klaar over’ voor verkeer en ‘Pennenstreken’ is onze schrijfmethode. ‘Tekstverwerken’ is onze methode voor begrijpend en studerend lezen; ‘Veilig leren lezen’ is de leesmethode voor groep 3. “Moet je doen” is de expressie methode en voor aardrijkskunde gebruiken wij de methode “Geobas”. De methode ‘Piramide ‘ waarmee de kinderen in de groepen 1 en 2 werken is met ingang van het schooljaar (2009 - 2010) vervangen door ‘Kleuterplein’ de nieuwste methode voor taal-, lees- en rekenontwikkeling voor de kleuters. Met het invoeren van nieuwe methoden kunnen we de onderwijskundige ontwikkelingen goed blijven volgen en ook inspelen op datgene wat belangrijk is in de huidige didactiek namelijk onderwijs op maat geven. Met ingang van 2011 – 2012 wordt de Engelse taal schoolbreed ingevoerd. Dat betekent dat de leerlingen van groep 1 t/m 4 gaan werken met de methode ‘I Pockets’ en de leerlingen van de groepen 5 t/m 8 met de aansluitende methode ‘Backpack.
44
De nieuwste uitgave van de rekenmethode ‘Pluspunt’ is bij ons vanaf schooljaar 2011 – 2012 in gebruik en de nieuwe taalmethode ‘Taal Actief’ vanaf het schooljaar 2012 – 2013. 7.1.3
Gebruik van de computer in het onderwijs
Wij blijven de ontwikkelingen op ict terrein nauwkeurig volgen. Er zijn momenteel ongeveer vijftig computers in de school aanwezig. De computers zijn voor een groot gedeelte in de lessen geïntegreerd. Voor de vakken rekenen en taal zijn software programma’s ingevoerd die bij de methode horen en die de lessen dus direct ondersteunen. Bij aardrijkskunde, geschiedenis en biologie wordt de computer veel gebruikt voor het maken van een werkstuk en het vergaren van kennis. Het laatste geldt vooral voor de leerlingen van de midden- en bovenbouw. In de 3 kleutergroepen gebruiken we touch screen borden en in de groepen 3 t/m 8 worden digitale schoolborden gebruikt. Door het gebruik van deze borden worden de mogelijkheden voor het geven van (modern) onderwijs enorm verruimd. 7.1.4
Schoolplan / schooljaarplan
De onderwijskundige en pedagogische ontwikkelingen binnen de school zijn beschreven in het schoolplan. Dat plan moet regelmatig worden bijgesteld en een keer in de vier jaar ter goedkeuring aan het Bestuur en de Inspectie van het onderwijs worden aangeboden. In het schooljaarplan worden de plannen, die beschreven zijn in het schoolplan, concreet en smart uitgewerkt. 7.1.5
Zelfstandig werken
In paragraaf 3.3.1 van deze schoolgids hebben we de beginselen van het zelfstandig werken van de leerling al uit de doeken gedaan. Al langere tijd zijn we systematisch en doelgericht bezig het kind, naarmate het ouder wordt, te leren zijn eigen verantwoordelijkheid te nemen als het gaat om het zich eigen maken van de aangeboden leerstof. Dat is zelfstandig werken. De school probeert bij het kind een goede leer- en werkhouding te kweken. 7.1.6
Coöperatief leren
Met ingang van 2008 werken we met verschillende vormen van coöperatief leren. Dit is een didactische werkvorm waarbij alle kinderen in tweetallen of groepjes van vier samen dezelfde leerstof doorwerken en verwerken met acceptatie van de verschillen die er onderling zijn. Deze werkvorm wordt enkele keren per week gebruikt. Daarmee bereiken wij een goed competentiegevoel van iedere leerling, een gelijke deelname aan het onderwijsleerproces en het voorkomen van in de leerstof geïsoleerde kinderen. We oogsten goede resultaten met deze aanpak. Niet alleen op het didactisch vlak worden er vorderingen geconstateerd, maar vooral pedagogisch worden vorderingen bij de leerlingen waargenomen. Het naar elkaar luisteren; het wachten op de beurt; het samen oplossen van een probleem; het elkaar bedanken; elkaar ondersteunen, samen praten en verantwoordelijkheid nemen, zijn zaken die allemaal van positieve invloed zijn op het omgaan met elkaar en met anderen (kinderen en volwassenen). Wij vinden het erg belangrijk dat deze werkvorm door alle leerkrachten in alle groepen gehanteerd wordt en zorgen er dan ook voor dat wij ons als team regelmatig bijscholen op ‘Coöperatief leren’.
45
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
7.2 Samenwerking met andere scholen De school werkt samen met 21 andere openbare basisscholenen 1 school voor speciaal onderwijs (‘’t Ravelijn’ te Steenwijk) in de stichting ‘Op Kop’. Ook de samenwerking met de peuterspeelzaal ‘Hummeltjeshonk’ moeten we hier noemen. In gezamenlijk overleg tussen de leerkrachten van peuters en kleuters worden de ontwikkelingen besproken. Dit onder de noemer VVE (voor- en vroegschoolse educatie). In het kader van WSNS werken we samen met andere basisscholen en de speciale school voor basisonderwijs “Reestoeverschool” te Meppel. Dat zijn de scholen uit Noord-West Overijssel die begeleid worden door het Onderwijsadviescentrum te Steenwijk (Weer Samen Naar School)
7.3 Samenwerking met andere instanties 7.3.1
Jeugdgezondheidszorg
Uw kind bezoekt één van de scholen in het werkgebied van de GGD Regio IJsselland te Zwolle. De jeugdgezondheidszorg stelt zich ten doel een gezonde groei en ontwikkeling van kinderen te bevorderen. Concreet heeft zij als taak het opsporen, bestrijden en voorkómen van oorzaken die een gezonde groei en ontwikkeling verstoren. Tot het vierde levensjaar wordt Jeugdgezondheidszorg uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van het consultatiebureau van de Thuiszorginstellingen. Wanneer het kind vier jaar wordt, neemt de GGD deze taak over. Ook de gegevens van het consultatiebureau gaan dan naar de GGD, wanneer u hier als ouder / verzorger toestemming voor hebt gegeven. Hoe de GGD haar taak op onze basisschool uitvoert kunt u vinden op de website van Op Kop. De GGD IJsselland is gevestigd aan de Zeven Alleetjes 1 te Zwolle (tel 038-4281500). 7.3.2
Logopedie
Jaarlijks worden de kinderen van groep 2 gescreend door een logopediste. Als er bijzonderheden aan de taal-spraakontwikkeling van het kind geconstateerd worden, attendeert de logopedist de ouders hierop. In overleg wordt afgesproken wat de volgende stappen zullen zijn. 7.3.3
Schoolarts G.G.D. Zwolle
Elk jaar onderzoeken de arts, assistente en jeugdverpleegkundige een aantal kinderen van onze school. Daarbij wordt de volgende onderscheiding gemaakt: • Volledig onderzoek. Dit onderzoek vindt plaats bij de kinderen uit groep 2. Bij dit onderzoek is ook een ouder aanwezig. De doktersassistente voert dit onderzoek uit. Indien nodig, verwijst de assistente naar de jeugdarts. • Onderzoek door de jeugdverpleegkundige: groep 7: lichamelijke en sociaal-emotionele ontwikkeling van het kind. Indien nodig wordt er doorverwezen naar de schoolarts.
46
7.3.4
W.S.N.S.
Om te komen tot een verbetering van de opvangmogelijkheden in de basisschool van zwak lerende kinderen en een inkrimping van het aantal leerlingen dat verwezen wordt naar LOM / MLK. werken we samen met de basisscholen en de speciale basisscholen “ De Reestoever” te Meppel en “ De Voetelinkschool” te Steenwijk in het Samenwerkingsverband Noord-West Overijssel. 7.3.5
Bibliotheek
Bij speciale projecten halen we boeken van de bibliotheek. Ook zorgt de bibliotheek ervoor dat kinderen kunnen meedoen aan de kinderjury en het nationale voorleesproject. Tijdens de Kinderboekenweek zorgt de bibliotheek voor informatie en eventueel de uitnodiging van schrijvers.
7.3.6
Peuterspeelzaal ‘Hummeltjeshonk’
De contacten met de peuterspeelzaal zijn regelmatig en gestructureerd in het kader van de voorschoolse zorg. Er wordt informatie door de leerkrachten uitgewisseld over bepaalde kinderen en ook over de werkwijze worden ervaringen uitgewisseld door onderlinge bezoeken. Zie ook 7.2. 7.3.7
SKZ (Stichting Kinderdagcentra Zwartewaterland)
De Aremberg heeft wat betreft de verplichte zorg voor de voor – tussen – en naschoolse opvang een contract met bovengenoemde stichting afgesloten. Deze stichting verzorgt de buitenschoolse opvang in een nieuw gebouw, dat onder één dak met de school gehuisvest is (2009). Opgave voor de BSO kan op onze school plaats vinden. 7.3.8
VO en MBO- en HBO opleidingen in de omgeving van Zwartsluis
“Wij hebben contact met veel scholen voor VO, MBO en HBO in de omgeving. Vanuit die scholen komen leerlingen op onze school om een periode stage te lopen. Meer informatie daarover vindt u onder paragraaf 5.2 Stagiaires. 7.3.9
Vereniging voor openbaar onderwijs (VOO)
De Vereniging voor Openbaar Onderwijs is een vereniging voor ouders die kiezen voor de openbare school. Het centraal kantoor is gevestigd te Almere. De landelijke vereniging telt ongeveer 40.000 leden. De VOO: • komt op voorgoed openbaar onderwijs dat toegankelijk en bereikbaar is voor ieder kind, zonder onderscheid naar geloof, huidskleur of maatschappelijke achtergrond; • verzet zich tegen bezuinigingen die de kwaliteit van het onderwijs aantasten;
47
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
• strijdt tegen het sluiten van plattelandsscholen, tegen invoering van verplichte ouderbijdragen en schoolgeld heffing door de overheid, tegen beperking van schoolkeuze van ouders en leerlingen; • geeft informatie aan ouders over het onderwijs in het algemeen. • Informatie hierover kunt u op school krijgen.
48
8
De resultaten van het onderwijs
8.1 Wat zijn resultaten? Ouders hebben recht op een school waar het kind belangrijk is. Daarmee bedoelen wij: • dat er rekening wordt gehouden met het kind; • dat het kind zich veilig voelt; • dat een kind met plezier naar school gaat; • dat een kind de mogelijkheden aangereikt krijgt zich ten volle te ontplooien; • dat er aandacht wordt besteed aan diverse aspecten van de opvoeding; • dat er extra aandacht wordt besteed aan kinderen met leermoeilijkheden; • dat er resultaten door het kind worden behaald. Samengevat: een school moet een kind zo optimaal mogelijk begeleiden. Dat is een mooie, maar tevens een moeilijke opdracht. Om dat te realiseren heb je inzicht nodig in het kennisniveau en de aanleg van het kind. Om het kennisniveau te onderzoeken hebben we diverse toetsen. Van een kind met een hoge aanleg mag je meer verwachten dan van een kind met een lagere of minimale aanleg. Een kind met een hoge aanleg moet ook hoger scoren in de toetsen. Op het oog boekt een school met veel kinderen met een hoge aanleg hoge resultaten. Veel verwijzingen dus naar het HAVO of VWO. Als je veel kinderen hebt met een lage aanleg, heb je minder verwijzingen naar het HAVO en of VWO, maar meer naar het VBO. Maar daarmee hoeven de resultaten van het onderwijs niet minder te zijn. Misschien zijn deze resultaten wel veel beter. We willen er voor zorgen dat de kinderen naar aanleg en interesse op de goede plek komen in het voortgezet onderwijs. Zoals in hoofdstuk 4.2 en 4.3 al is beschreven, wordt er veel zorg aan de kinderen besteed. Door een voortdurende observatie worden in groep 1 en 2 eventuele problemen zoveel als mogelijk opgespoord en worden maatregelen genomen ter verbetering. Een vroegtijdige signalering en aanpak van de problemen zorgt er voor dat wij weinig kinderen hoeven te verwijzen naar het speciaal onderwijs. Met onze manier van werken kunnen we een kind helpen, mits het in de lijn der verwachting ligt dat het kind eind niveau groep 6 zal halen. Als een kind dat niveau haalt, kan het doorstromen naar het LWOO (leerweg ondersteunend onderwijs). Als blijkt dat een kind na 8 à 9 jaar basisonderwijs het niveau van groep 6 niet zal kunnen halen, volgt een verwijzing naar het speciaal onderwijs. De afgelopen jaren hebben we enkele kinderen naar het speciaal onderwijs verwezen die naast leerproblemen ook behoorlijke gedragsproblemen vertoonden. De regel is dat we veel, zo niet bijna alle kinderen kunnen helpen die leerstoornissen hebben. Komen daar ernstige gedragsproblemen bij, dan ligt verwijzing naar LOM / MLK te Meppel of Ambelt Zwolle meer voor de hand.
49
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
8.2 Overzicht extra hulpverlening aan individuele leerlingen In hoofdstuk 4: ‘Zorg voor de kinderen’ komt aan de orde wat gedaan wordt met leerlingen die onder of boven de norm presteren. In dit hoofdstuk geven we een overzicht van de kengetallen van onze school. 8.2.1
Extra hulp, remedial teaching en interne begeleiding.
Elk schooljaar zijn er kinderen die extra aandacht van de groepsleerkracht of van onze IB’er. Alle scholen zijn aangesloten bij een samenwerkingsverband Weer Samen Naar School. WSNS is een project, waarbij het de bedoeling is zo weinig mogelijk kinderen naar het speciaal onderwijs te verwijzen vanuit de basisschool. De extra hulp is vooral gericht op de leerlingen van de lagere groepen, teneinde zo snel mogelijk problemen in de ontwikkeling op te sporen en te behandelen. 8.2.2
Hulp van orthopedagoog
Met ingang van 2012 heeft de Stichting Op Kop twee orthopedagogen in dienst. Hiervan maakt onze school regelmatig gebruik. Zij adviseren in de extra begeleiding voor kinderen, zowel begeleiding op school als thuis. Er wordt in de groepen veel extra aandacht aan de verschillende onderwijsbehoeften van de kinderen (groepsplannen). Door al die extra aandacht kunnen we er voor zorgen dat de verwijzing naar speciaal onderwijs minimaal blijft. 8.2.3
Terugplaatsing van LOM / MLK naar regulier basisonderwijs
Een enkele keer komt het voor dat kinderen van het speciaal onderwijs naar het gewone reguliere basisonderwijs teruggeplaatst worden. Ook onze school heeft in het verleden een aantal kinderen succesvol begeleid.
8.3 De verwijzing naar het voortgezet onderwijs Na de basisschool gaan de kinderen naar de brugklassen van het voortgezet onderwijs in Meppel, Zwolle of Zwartsluis. Na het afnemen van de Cito eindtoets en de intelligentie toets van het Cito, vindt er een op school een gesprek plaats m.b.t. de advisering voor de keuze van een school voor Voortgezet Onderwijs. Voor dit gesprek worden het kind en de ouders uitgenodigd. In het adviesgesprek worden - naast de resultaten van de Cito eindtoets én de Cito intelligentie toets - de werkhouding, de motivatie en de interesse van het kind meegenomen, evenals de resultaten van het Cito-leerlingvolgsysteem en Viseon (instrument om de sociaal-emotionele ontwikkeling te volgen). In paragraaf 8.5 is de uitstroom van onze leerlingen over 7 jaren in beeld gebracht.
50
8.4 Evaluatie van ons onderwijs 8.4.1
Diverse toetsen
Regelmatig toetsen wij het functioneren van ons onderwijs. Hiervoor maken wij o.a. gebruik van de methode gebonden toetsen. Dit zijn toetsen die horen bij de onderwijsmethoden en zij worden telkens na een aantal lessen (een blok) afgenomen. a.
Cito leerlingvolgsysteem: toetsen voor groep 1 t/m groep 8, die landelijke normen hanteren
b. c.
Cito afsluitingsonderzoek: eindtoets groep 8 (mede richting gevend voor schoolkeuze VO) Cito intelligentie onderzoek
Alle zwakke en sterke punten komen dan tot uitdrukking. Het Cito laat aan de hand van de scores op de verschillende onderdelen van het leerproces en de vergelijking met andere scholen in Nederland zien waar je als school zwakker c.q. sterker presteert. Aan de hand van zo’n analyse kun je het onderwijskundig beleid voor het komende jaar c.q. voor de komende jaren bepalen. Aan de hand van ons digitaal leerlingvolgsysteem kunnen we de resultaten van de kinderen goed volgen. 8.4.2
Inspectie
De inspecteur voor het basisonderwijs komt regelmatig langs. Via vragenlijsten en gesprekken wordt de stand van zaken omtrent de kwaliteit in beeld gebracht. Een keer per vier jaar wordt er een PKO (Periodiek Kwaliteits Onderzoek) uitgevoerd. Dat houdt in, dat er een gestandaardiseerd onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs wordt gedaan. Dit duurt een dag. Na afloop van zo’n onderzoek vindt er een nagesprek plaats tussen inspecteur, directeur, eventueel leerkrachten en bestuur. In mei 2013 heeft de inspectie voor het basisonderwijs onze school bezocht en het onderwijs als voldoende beoordeeld. Daarmee blijven wij in het ‘basisarrangement’ en dat is goed! 8.4.3
Systematische zelfevaluatie
Ook controleren we d.m.v. kwaliteitskaarten (WMK) en een oudertevredenheidsonderzoek de stand van zaken omtrent onze eigen kwaliteit. Door zelfonderzoek (WMK) sporen we de zwakke plekken in onze onderwijsorganisatie op en zetten dan een verbeterplan op, dat moet leiden tot betere resultaten.
51
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
8.5 In- en uitstroom van leerlingen kengetallen Instroom De ontwikkeling van het leerlingenaantal vanaf 2006 ziet er als volgt uit. Per 1 oktober - teldatum: 2006 2007
190 179
2008
193
2009 2010
185 182
2011 2012
196 205
2013
213
De daling die we kunnen waarnemen in 2007 heeft te maken met het feit dat er in dit jaar vrij veel gezinnen zijn verhuisd en vier kinderen zijn doorverwezen naar het speciaal onderwijs en de speciale school voor basisonderwijs. De instroom van de kleuters voor het jaar 2007 - 2008 is met het aantal van 34 de hoogste die we ooit hebben gehad en compenseert de daling in het leerlingenaantal per 1 oktober 2008. De instroom van 4 jarigen vanaf 2006 ziet er als volgt uit: 2006-2007 2007-2008
21 34
2008-2009 2009-2010
16 15
2010-2011 2011-2012
28 30
2012-2013
23
De groei van het aantal leerlingen heeft natuurlijk consequenties voor gebouw, personeel, materialen en meubilair. In 2004 is er 1 lokaal bijgekomen, 2 ruimtes voor het geven van groeps- of individuele begeleiding en een speellokaal voor de kleuters. In 2008 is de aanbouw van 2 nieuwe lokalen en een nieuwe fietsenstalling gerealiseerd. De aanbouw van de voor- en naschoolse opvang van SKZ (Stichting Kinderdagverblijven Zwartewaterland) gebeurde in 2009. Door de groei van het aantal leerlingen is het ook nodig geweest het personeelsbestand uit te breiden naar 17 groepsleerkrachten.
52
Cito eindtoetsresultaten van groep 8 vanaf 2000 zijn als volgt: 2006
530,8
2007 2008
533,3 536,0
2009 2010
537,2 534,8
2011
535,6
2012 2013
535,5 537,0
2014
537,1
De landelijk gemiddelde score op de Cito eindtoets ligt altijd rond de 535. Aan de hand van het overzichtje hierboven kunnen we ook precies nagaan hoe de kinderen van onze school presteren op landelijk niveau. De vergelijking met de landelijke normering van de Cito gegevens vinden we van belang om te kijken of we met het gegeven onderwijs op onze school goed bezig zijn. Uitstroom van leerlingen groep 8 naar het voortgezet onderwijs:
schooljaar
06/07
07/08
08/09
09/10
10/11
11/12
12/13
13/14
Totaal
VMBO/TL
8
6
5
8
9
9
12
9
57
37
Havo
3
2
8
5
5
4
4
4
31
20,1
Havo/ath.
5
4
5
6
7
4
4
7
35
22,7
Atheneum
0
3
2
2
3
4
5
3
19
12,3
Gymnasium
3
0
2
1
1
3
2
2
12
7,9
Totaal
19
15
22
22
25
24
27
25
154
%
100
De bovenstaande tabel lezend kunnen we stellen dat: • 37 % van onze schooljeugd naar het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs gaat • 42,8 % naar de havo of havo / atheneum brugklas gaat • 20,2 % naar de brugklas van het VWO - voorbereidend wetenschappelijk onderwijs gaat
53
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
Kwaliteit Praten we over kwaliteitszorg - kwaliteit verbeteren dan zou je de opvatting kunnen hanteren dat hoe meer leerlingen naar de hoogste vorm van voortgezet onderwijs kunnen worden verwezen, hoe beter het onderwijs is. Dit hoeft beslist niet zo te zijn. Wij vinden het pas van kwaliteit getuigen wanneer deze kinderen er in slagen om het advies van de basisschool, dus het diploma van de gekozen school voor VO te behalen binnen de gestelde tijd. Dus vier, vijf of zes jaar na de basisschool, afhankelijk van het gekozen type school. We volgen over het algemeen de prestaties van onze leerlingen in de brugklas en het jaar daarna, doordat de scholen voor voortgezet onderwijs meestal de vorderingen van leerlingen in de eerste twee jaren doorgeven aan de basisscholen; maar ook doordat de kinderen zo nu en dan op school terugkomen om het rapport te laten zien. Over het algemeen kunnen we dan stellen dat de meeste kinderen goed gekozen hebben en dus op de goede school zitten. In het kader van genoemde kwaliteitszorg willen we de voortganggegevens van alle leerlingen gedurende drie jaar volgen van onze leerlingen die naar het voortgezet onderwijs gaan. Daarvoor zullen we de contacten intensiveren.
54
9
Wettelijke regelingen
9.1 Vakanties De schoolvakanties worden vastgesteld nadat er overleg is geweest met de andere scholen in onze gemeente en het voortgezet onderwijs. Uitgangspunt hierbij is de Regeling Schoolvakanties van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Het vakantierooster en het overzicht vrije dagen staan vermeld in hoofdstuk 10.
9.2 Verlof We hebben liever niet dat de reguliere afspraken met dokter, tandarts enz. onder schooltijd vallen. Wilt u die afspraken zo veel mogelijk op woensdagmiddag en in de vakanties maken?
9.3 Extra vrij In dit gedeelte kunt u het een en ander lezen over de leerplicht voor kinderen van 5 jaar en ouder. De leerplichtwet geeft in artikel 11 een aantal mogelijkheden voor het geven van extra vrije dagen aan leerplichtige kinderen. In artikel 14 van de wet wordt geregeld hoe de vrijstelling kan worden verleend en door wie. Dat betekent dat een verzoek altijd bij de directeur moet worden ingediend. Om een verzoek te kunnen beoordelen zijn criteria opgesteld waaraan een verzoek moet worden getoetst (zie verzuimregeling). Als u het met de beslissing van de directeur niet eens bent kunt u een zgn. AROB-procedure starten. U kunt dan een bezwaarschrift indienen. Er zijn een aantal gedragsregels voor de behandeling van een verzoek om extra verlof. Die regels zijn als volgt: a. b.
een verzoek moet schriftelijk ingediend worden een verzoek moet gemotiveerd zijn
c.
een verzoek moet tijdig (± een maand van te voren) worden ingediend (deze termijn geldt natuurlijk niet bij ziekte, overlijden e.d.)
d.
er moet sprake zijn van een “gewichtige omstandigheid”
e.
het besluit wordt schriftelijk meegedeeld
55
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
B & W van de gemeente Zwartewaterland hebben vastgesteld wat “gewichtige” omstandigheden zijn. Ze volgen hier: 1. voor het voldoen van een wettelijke verplichting, voor zover dit niet buiten de lesuren kan; 2. 3.
bij verhuizing; huwelijk bloed- en aanverwanten t/m de 4e graad;
4. 5.
ernstige ziekte bloed- en aanverwanten; overlijden bloed- en aanverwanten;
6.
bevalling van de moeder / verzorgster / voogdes;
7. 8.
bij 25, 40, 50 en 60 jarig ambts- of huwelijksjubileum van bloed- en aanverwanten; indien de werkgever de werknemer verplicht buiten de schoolvakanties vakantie te nemen;
9.
bij kleine zelfstandigen, die in de reguliere vakantie geen vakantie kunnen opnemen wordt aangedrongen op een soort roulatiesysteem;
10. het bezoeken van familie in een ander werelddeel (niet elk jaar); 11. bij dorpsfeesten, indien alle kinderen in het betrokken dorp vrij hebben; 12. bij andere dan de hierboven genoemde omstandigheden in zeer bijzondere gevallen, met uitsluiting van vakanties dan genoemd onder punt 8, zoals vakantie voor carnaval en wintersport. De 10 dagen gelden als totaal, incl. bezoek aan specialisten en dergelijke. De volledige verzuimregeling ligt op school ter inzage. Op de site van school staat het formulier waarmee u verlof kunt aanvragen.
9.4 Klachtenregeling / vertrouwenspersoon Als u een klacht heeft over de gang van zaken op onze school kunt u de volgende stappen zetten: 1. U kunt de klacht in eerste instantie het beste melden aan de school: aan de groepsleerkracht 2.
of de directeur, of aan allebei. Als het overleg met de school geen oplossing geeft, dan kunt u met het bestuur de Stichting
3.
Op Kop gaan praten. Vervolgens kunt u de klachtencommissie inschakelen. Onze school is aangesloten bij de “Landelijke Klachtencommissie voor openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs”. De klachtencommissie bestaat uit tenminste drie leden, onder wie een voorzitter die geen deel uitmaakt van het bevoegd gezag of van het team van de school. Scholen zijn verplicht alle ouders te informeren over hun klachtenregeling. U kunt van de directeur van onze school een kopie krijgen van de klachtenregeling. Bij de behandeling van een klacht kunt u zich door een ander laten bijstaan of vertegenwoordigen. Uw klacht zal altijd vertrouwelijk worden behandeld. Op de klacht moet binnen vier weken worden gereageerd. Het postadres van de klachtencommissie is: Postbus 85191, 3508 AD in Utrecht. Tel. 030 2809590.
4.
Tot slot zijn er ook nog speciale vertrouwensinspecteurs voor klachten over seksuele intimidatie binnen het basisonderwijs. Het telefoonnummer van de vertrouwensinspecteur is 0900-1113111 (bereikbaar tijdens kantooruren).
Soms vinden ouders, leerlingen en personeelsleden het prettig als ze eerst vertrouwelijk kunnen praten met iemand van de school, zonder dat meteen een officiële klacht wordt ingediend. Eén van
56
de medewerkers van onze school is daarom aangesteld als schoolcontactpersoon. De schoolcontactpersoon is niet bevoegd om te helpen bij het oplossen van uw klacht, maar kan wel uw klacht aanhoren en advies geven over de vervolgprocedure. De contactpersoon op onze school is juf Jacqueline Nibbering. Als dat geen uitkomst biedt, kan men zich wenden tot de vertrouwensarts. De schoolcontactpersoon kan u (indien u dat wenst) verwijzen naar de regionale vertrouwenspersonen. Deze vertrouwenspersonen begeleiden u dan verder bij de behandeling van de klacht. Externe vertrouwenspersoon Drs. M. van der Hoek – IJsselgroep Dr. Klinkertweg 8b 8025 BS Zwolle Tel.: 088-0931011 Landelijke klachtencommissie Postbus 85191, 3508 AD Utrecht Bezoekadres: Gebouw Woudstede Zwarte Woud 2 3524 SJ Utrecht De klachtenregeling ligt op school ter inzage.
9.5 Ouderbijdrage Onder punt 6.5.11 wordt uitleg gegeven over de ouderbijdrage.
9.6 Foto’s en video’s van leerlingen Regelmatig worden er op school foto’s gemaakt bij de verschillende activiteiten. Sommige foto’s worden op de website van de school geplaatst. Ouders die daar bezwaar tegen hebben kunnen dit zelf kenbaar maken bij de school op het inschrijfformulier. Het kan ook gebeuren dat er videoopnamen in de klas worden gemaakt. Dit is altijd voor intern gebruik op school. Ook hiervoor geldt dat ouders zelf moeten aangeven als ze hier bezwaar tegen hebben.
57
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
9.7 Regels voor schorsing en verwijdering van leerlingen Op de openbare basisscholen van de Stichting Op Kop gaan we uit van een protocol. Dit protocol treedt in werking als er sprake is van ernstig ongewenst gedrag door een leerling, waarbij psychisch en of lichamelijk letsel aan derden is toegebracht. Er worden kunnen drie vormen van maatregelen genomen worden: • Time-out • Schorsing • Verwijdering 9.7.1
Time-out
Een ernstig incident leidt tot een time-out met onmiddellijke ingang. Hierbij gelden de volgende voorwaarden: • In geval van een time-out wordt de leerling voor de rest van de dag de toegang tot de school ontzegd. • Tenzij redelijke gronden zich daartegen verzetten worden de ouder / verzorgers onmiddellijk van het incident en de time-out gemotiveerd op de hoogte gebracht. Als de veiligheid voorop staat moet de time-out niet afhankelijk gesteld worden van het contact met ouders / verzorgers. De vraag blijft dan staan wat er moet gebeuren als de ouders / verzorgers niet te bereiken zijn. Eventueel is het verwijderen uit de klas en opvang elders een oplossing. • De time-out maatregel kan eenmaal worden verlengd met één dag. Daarna kan de leerling worden geschorst voor maximaal één week. In beide gevallen dient de school vooraf of (indien dat niet mogelijk is) zo spoedig mogelijk na het effectueren van de maatregel contact op te nemen met de ouders / verzorgers. • De ouder / verzorgers worden op school uitgenodigd voor een gesprek. Hierbij is de groepsleerkracht en een lid van de directie van de school aanwezig. • Van het incident en het gesprek met de ouders / verzorgers wordt een verslag gemaakt. Dit verslag wordt door de ouders / verzorgers voor gezien getekend en in het leerling dossier opgeslagen • Time-out is geen officieel instrument, maar kan niettemin bruikbaar zijn bij onveilige situaties of bij het herstellen van de rust binnen de school: het is principieel geen strafmaatregel maar een ordemaatregel in het belang van de school: daarom wordt er geen aantekening van de time-out gemaakt in het dossier van de leerling, maar van het incident. • De time-out maatregel kan alleen worden toegepast na goedkeuring door de directie van de school. • De time-out maatregel wordt na toepassing schriftelijk gemeld aan het bevoegd gezag.
58
9.7.2
Schorsing
Pas bij een volgend ernstig incident, of in het afzonderlijke geval dat het voorgevallen incident zo ernstig is, kan worden overgegaan tot een formele schorsing. De wettelijke regeling voor het Openbaar onderwijs is hierbij van toepassing. Hierbij gelden de volgende voorwaarden: • Het bevoegd gezag van de school wordt voorafgaand aan de schorsing in kennis gesteld van deze maatregel en om goedkeuring gevraagd. • Gedurende de schorsing wordt de leerling de toegang tot de school ontzegd. Voor zover mogelijk worden er maatregelen getroffen waardoor de voortgang van het leerproces van de leerling gewaarborgd kan worden. Schorsing mag niet betekenen dat het doen van toetsen (denk aan cito-entree of eindtoetsen) wordt belemmerd. Dit vraagt passende maatregelen, bijvoorbeeld het wel tot de school toelaten voor het doen van deze toets. Daarnaast kan het beschikbaar stellen van (thuis)studiemateriaal tot de mogelijkheden behoren. • De schorsing bedraagt maximaal drie weken en kan hooguit twee maal worden verlengd. Wezenlijk is dat de schorsing aan een maximum termijn gebonden is; zij mag geen verkapte verwijdering worden; de termijn is zo gekozen dat in het ernstigste geval de school voldoende tijd ter beschikking heeft om een eventuele verwijderingbeslissing op zorgvuldige wijze voor te bereiden. • De ouders / verzorgers worden door de directie uitgenodigd voor een gesprek betreffende de maatregel. Hierbij dienen nadrukkelijk oplossingsmogelijkheden te worden verkend, waarbij de mogelijkheden en de onmogelijkheden van de opvang van de leerling op de school aan de orde komen. • Van de schorsing en het gesprek met de ouders wordt een verslag gemaakt. Dit verslag wordt door de ouders / verzorgers voor gezien getekend en in het leerlingendossier opgeslagen. • Het verslag wordt ter kennisgeving verstuurd aan: - Het bevoegd gezag; - De ambtenaar leerplichtzaken; - De inspectie onderwijs. • Ouders / verzorgers kunnen beroep aantekenen bij het bevoegd gezag van de school. Het bevoegd gezag beslist uiterlijk binnen veertien dagen op het beroep. 9.7.3
Verwijdering
Bij het zich meermalen voordoen van een ernstig incident, dat ingrijpende gevolgen heeft voor de veiligheid en/of de onderwijskundige voortgang van de school, kan worden overgegaan tot verwijdering. De wettelijke regeling van het Openbaar Onderwijs is hierbij van toepassing Hierbij gelden de volgende voorwaarden: • Verwijdering van een leerling van school is een beslissing van het bevoegd gezag. • Voordat men een beslissing neemt, dient het bevoegd gezag de betrokken leerkracht en de directie te horen. Hiervan wordt een verslag gemaakt wat aan de ouders / verzorgers ter kennis wordt gesteld en door de ouders / verzorgers voor gezien wordt getekend. • Het verslag wordt ter kennisgeving opgestuurd naar: - De ambtenaar leerplichtzaken; - De inspectie onderwijs.
59
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
• Het bevoegd gezag informeert de ouders / verzorgers schriftelijk en met redenen over het voornemen tot verwijdering, waarbij de ouders / verzorgers gewezen wordt op de mogelijkheid van het indienen van een bezwaarschrift. • De ouders krijgen de mogelijkheid binnen zes weken een bezwaarschrift in te dienen. • Het bevoegd gezag is verplicht de ouders te horen over het bezwaarschrift. • Het bevoegd gezag neemt een uiteindelijke beslissing binnen vier weken na ontvangst van het bezwaarschrift. • Een besluit tot verwijdering is pas mogelijk nadat een andere basisschool of een andere school voor speciaal onderwijs is gevonden om de leerling op te nemen of dat aantoonbaar is dat het bevoegd gezag, gedurende acht weken, er alles aan heeft gedaan om de leerling elders geplaatst te krijgen.
9.8 Buitenschoolse opvang (BSO) In 2006 heeft de Tweede Kamer een wet aangenomen waarin staat dat vanaf het schooljaar 20072008 het schoolbestuur de aansluiting met de buitenschoolse opvang moet organiseren. In de Kop van Overijssel is een gevarieerd aanbod van voor- en naschoolse opvang organisaties. Sinds januari 2014 biedt Stichting Kinderopvang Op Kop op een tweetal locaties ook zelf buitenschoolse opvang aan (Beatrixschool in Steenwijk en Zuiderbasisschool in Giethoorn). Voor de overige locaties heeft Op Kop gekozen voor het makelaarsmodel en de samenwerking met gekwalificeerde organisaties voor Kinderopvang. Het makelaarsmodel houdt in dat u als ouder zelf kiest of u gebruik wilt maken van de buitenschoolse opvang en voor welke organisatie u kiest. Deze organisatie verplicht zich te voldoen aan de wettelijke eisen. Voor meer informatie over de BSO zie de paragrafen 6.5.10 en 6.5.11.
60
10 Informatie voor 2014 - 2015 In dit hoofdstuk vindt u een overzicht van wisselende informatie. Per schooljaar zullen er veranderingen zijn in de vakantieplanning, inzet van leerkrachten, activiteiten, etc. etc. Dit hoofdstuk is bedoeld om u op de hoogte te stellen van de gang van zaken van dit aankomende schooljaar. Wijzigingen in de planning worden altijd bekend gemaakt via de nieuwsbrieven. De nieuwsbrieven staan op de site van school www.aremberg.nl
10.1 Vakanties 2014 - 2015 Schooltijden, vakanties en vrije dagen Schooltijden
Ochtend: 08.30-12.00 uur Woe.ochtend: 08.30-12.15 uur Groep 1 + 2 ochtend
middag
Middag: 13.15-15.15 uur
Groep 3 + 4 ochtend
middag
Groep 5 t/m 8 ochtend
middag
Maandag Dinsdag
vrij
Woensdag
vrij
vrij
vrij
vrij
vrij
Donderdag Vrijdag
Herfstvakantie
13 okt. t/m 17 okt. 2014
Kerstvakantie (19 december ‘s middags vrij)
22 dec. t/m 2 jan. 2015
Studiemiddag team
12 februari 2015
Voorjaarsvakantie
23 febr. t/m 27 febr. 2015
Studiemiddag team
3 maart 2015
Goede Vrijdag en Tweede Paasdag
3 en 6 april 2015
Koningsdag
27 april 2015
Meivakantie
4 mei t/m 13 mei 2015
Hemelvaartsdag
14 en 15 mei 2015
Pinksteren
25 mei 2015
Studiemiddag team
19 juni 2015
Zomervakantie (3 juli ‘s middags vrij)
6 juli t/m 14 aug. 2015
61
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
10.2 Het schoolbestuur Bevoegd gezag: Stichting Op Kop, openbaar onderwijs Postadres: Postbus 2225, 8355 ZJ Giethoorn Bezoekadres: Eendrachtsplein 1, 8355 DL Giethoorn Tel. 0521 362520 Algemeen directeur: Ans Weterings Postadres: Postbus 2225, 8355 ZJ Giethoorn Bezoekadres: Eendrachtsplein 1, 8355 DL Giethoorn Tel. 0521 362520 E-mail:
[email protected]
10.3 Het schooltoezicht Het toezicht berust bij de Inspectie van het basisonderwijs: E
[email protected] I
www.onderwijsinspectie.nl
Vragen over onderwijs: tel. 0800 – 8051. Andere klachtmeldingen: meldpunt vertrouwensinspecteurs tel. 0900 - 1113111.
10.4 Samenstelling Medezeggenschapsraad De MR houdt zich voornamelijk bezig met de meer beleidsmatige zaken die er in de school spelen. De Medezeggenschapsraad van de Aremberg wordt gevormd door 3 ouders (Lucas Fakkert, Allart Maijers en Janneke Muis, die samen de zogenaamde oudergeleding vormen en 3 teamleden, namelijk Nicole Glazer, Lia Menger en Rik Mondria. De MR wordt tijdens de vergaderingen geadviseerd door de directeur, Rita Montizaan. U kunt MR leden natuurlijk persoonlijk aanspreken, maar u kunt ook een mail sturen naar
[email protected] Op de site van school vindt u onder het kopje ‘Ouders’ meer informatie over o.a. de MR, de OR en de leerlingenraad. Naast de MR is er ook een gemeenschappelijke MR (GMR) voor het openbaar basisonderwijs van de stichting ‘Op Kop’ dat valt onder ons bestuur, ingesteld. Hier worden bovenschoolse zaken behandeld. Niet elke school is vertegenwoordigd in de GMR. Er wordt gewerkt met kiesgroepen. Voor onze school zitten in de GMR: Lia Menger (vanuit de personeelsgeleding) en Lucas Fakkert (vanuit de oudergeleding).
62
10.5 Samenstelling ouderraad De ouderraad fungeert als een aanspreekpunt voor ouders, stimuleert de betrokkenheid van ouders bij school en organiseert in samenwerking met het schoolteam diverse leuke, leerzame en sportieve activiteiten naast het reguliere lesprogramma. De ouderraad komt regelmatig bij elkaar om taken te verdelen en alle activiteiten te evalueren. De ouderraad van de Aremberg wordt gevormd door de ouders Peter Albers, Saskia Hoexum, José Kuiken, Martine Geertman, Hilma Ketellapper (aftredend), Anke Krol, Danielle Meijerink, Petra van Olst en Janneke Muis (aftredend). De vergaderingen worden bijgewoond door verschillende leerkrachten. U kunt OR leden natuurlijk persoonlijk aanspreken, maar u kunt ook een mail sturen naar
[email protected] Tijdens de Zakelijke Ouderavond worden nieuwe ouderraadsleden aan u voorgesteld en daarna wordt de informatie op de schoolsite geplaatst.
10.6 Groepsleerkrachten
Directie (maandag t/m donderdag)
Rita Montizaan
Bij afwezigheid directeur
Lia Menger
Stationsweg 6 7941 HD Meppel
0522-256688
038-3865690
of Rik Mondria
0521-852224
Groepsleerkrachten verdeeld over de 9 groepen:
Groep
Leerkrachten
Werkdagen
Nicole Glazer Jeannet van Spijker
Maandag, dinsdagochtend, woensdag
Christel Huiskamp Dorien Blaauwbroek
Vrijdagochtend, maandag, dinsdagochtend Woensdag, donderdag
2
Roelie Blaauw
Gehele week
3
Elles Wolfkamp Marleen de Lange
Maandag, woensdag, donderdag, vrijdagochtend
0/1 1/2
Donderdag, vrijdagochtend
Dinsdag
63
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
Linda Beekman Marleen de Lange
Vrijdagochtend, maandag, dinsdag
Silvia van der Meer Annemieke Kuipers
Maandag, dinsdag, woensdag
6
Lia Menger Jacqueline Nibbering
Maandag, dinsdag, donderdag Woensdag en vrijdag
7
Rik Mondria Pascal Moerman (LIO) Jacqueline Nibbering
Maandag, dinsdag, woensdag, (donderdagochtend), vrijdag
Henny Kootstra Silvia van der Meer
Maandag, dinsdag, woensdag, donderdagochtend Donderdagmiddag, vrijdag
4 5
8
Woensdag, donderdag Donderdag, vrijdag
Donderdag lesgevende taken in groep 7 (Donderdagmiddag)
10.7 Onderwijs Ondersteunend Personeel (o.o.p.) Naam
Functie
Yvonne Ariesen
onderwijsassistente
Extra ondersteuning op maandag, dinsdagochtend en woensdag
Mirjam Lowijs
Monique Blei
administratieve- en
Ochtenden: maandag, dinsdag, donderdag en
huish. werkzaamheden
vrijdag
leerkracht en RT
Extra ondersteuning op woensdag
10.8 Vakleerkrachten Naam
Vakgebied
Aline Boes
muzikale vorming
Dinsdagmiddag
Niels Torensma
lichamelijke vorming
Maandag
Liesbeth Winters-
godsdienstonderwijs
Donderdagmiddag
groep 6 t/m 8
Hennie Vis-
humanistisch
Donderdagmiddag
groep 6 t/m 8
Middeljans
vormingsonderwijs
groep 5 t/m 8
groep 3 t/m 8
Jonas
64
10.9 Namen externe personen School / omgeving / externe personen Instantie
Contactpersoon
Telefoon
Inspectie basisonderwijs
Dhr. J.J. Wierda
038 4695400
www.onderwijsinspectie.nl
[email protected] . Vragen over onderwijs: tel. 0800 – 8051.
GGD district Zwolle
Jeugdgezondheidsdienst
A. Schoolarts
dhr. P. van Essen
B. Assistente
mevr. H. v.d. Veen
C. Verpleegkundige
mevr. M. van Lingen
D. Vertrouwensarts
mevr. L. Boxman
Onderwijsadviescentrum(O.A.C.)
Blaloweg 20
038 4281500
038 4539943
8041 AH Zwolle 0521 537400
Tukseweg 128 a 8331 LB Steenwijk A. Systeembegeleiding
Onderwijsadviescentrum
B. Leerlingenbegeleider
Mevr. M. Meinen
Stichting Kinderdagcentra
mevr. J. Hoentjen
038 3868668
Zwartewaterland Peuterspeelzaal
10.10 Schooltijden Ochtend: 08.30u – 12.00 uur
Woensdagochtend: 08.30u – 12.15 uur
Middag: 13.15u – 15.15 uur Groep 1 + 2 ochtend
middag
Groep 3 + 4 ochtend
middag
Groep 5 t/m 8 ochtend
middag
Maandag Dinsdag Woensdag
= les
Donderdag = vrij Vrijdag
65
Schoolgids 2014 - 2015 OBS Aremberg
11 Register A Aardrijkskunde ...................................................19 Adoptieplan ........................................................42
GMR....................................................... 11, 40, 62 Groepering .........................................................11 groepsleerkrachten ............................................63 Gymnastiek ........................................................21
H B Begeleiding ..................................................29, 44 Bestuur...............................................................45 Bewegingsonderwijs ....................................13, 21 Bibliotheek .........................................................47 BSO ...............................................................6, 47 Buitenschoolse opvang ......................................42 Burgerschap.........................................................9
Handelingsgerichte procesdiagnostiek (HGPD) .27 Huisbezoek ........................................................38 Huiswerk ............................................................24 Humanistisch vormingsonderwijs .......................30
I Informatieavond .................................................37 Inspraak .............................................................39
C J Cito............................................. 26, 29, 50, 51, 53 Commissie arrangeren.......................................27 Communicatiebeleid...........................................37 Contacten...........................................................39 Coöperatief leren................................................45
D De Gezonde school............................................32 De speciale zorg voor kinderen met specifieke behoeften.......................................................27 Dramatische vorming .........................................20
E Engels ................................................................18 Evaluatie ............................................................51 Extra vrij .............................................................55
Jeugdgezondheidszorg ......................................46
K Kijkavond ...........................................................38 Klachtenregeling ................................................56
L Leerkrachten .................................... 14, 20, 21, 28 Leerlingenzorg ...................................................28 Logopedie ..........................................................46 Lunchtrommels...................................................34
M Medezeggenschapsraad..............................40, 62 Muzikale vorming ...............................................20
F N Fancy Fair ..........................................................31 Fijne motoriek.....................................................22
G Geschiedenis .....................................................19 Gezonde voeding ...............................................33 GGD...................................................................65
66
Naam ...........................................................41, 64 Natuuronderwijs .................................................19 Nieuwsbrief ........................................................37
O Onderwijs op maat .............................................44
Onderwijsadviescentrum..............................46, 65 Open dag ...........................................................38 Openbaar onderwijs .......................................7, 59 Ouderavond .......................................................38 ouderbijdrage .....................................................43 Ouderbijdrage ....................................................57 Ouderraad....................................................39, 40
P
Speciale zorg ...............................................12, 27 Sportactiviteiten..................................................32 Spreekavond......................................................38
T Taakwerken .......................................................22 Tentoonstelling...................................................31 Traktaties ...........................................................34 Tussenschoolse opvang ....................................42
Pauzehappen en dranken ..................................33 Pedagogisch klimaat ............................................9
U
Pestprotocol .......................................................30 Peuterspeelzaal ...........................................47, 65
Uitgangspunten ....................................................8
R
V
Rapporten ..........................................................38 Reglementen......................................................40
Vakanties .....................................................55, 61
Rekenen.......................................................13, 18
S Samenwerking ...................................................46 Schilderschort ....................................................41 Scholing .............................................................36 Schoolarts ....................................................46, 65 schoolbestuur.....................................................62 Schoolgids .........................................................39 Schoolgrootte.....................................................11 Schoolkamp .......................................................31 Schoolplan .........................................................45 Schoolreis ..........................................................31 Schoolshirts .......................................................32 Schooltijden .................................................61, 65 schooltoezicht ....................................................62 Speciaal basisonderwijs en speciaal onderwijs (SBO en SO)..................................................27 Speciale voorzieningen ......................................23
Vakleerkrachten .................................................64 verhoudingen .....................................................19 Verjaardagen......................................................40 Verkeer ..............................................................19 Verlof..................................................................55 Vertrouwensarts .................................................65 Visie .....................................................................8 Voorlichting ........................................................39
W Weer Samen Naar School .................................50 Wereldoriëntatie ...........................................13, 19 Wettelijke regelingen..........................................55
Z Zelfstandig werken .......................................16, 45 ziekteafmelding ..................................................42 Zintuiglijke ontwikkeling......................................22 Zwemmen ..........................................................21
67