Samenwerkende humanistische organisaties in de regio Rotterdam

januari 2016

Samenwerkende humanistische organisaties in de regio Rotterdam •

Humanistisch Verbond Rotterdam-Rijnmond

•

St. Humanisten Rotterdam

•

St. Humanitas WSNP

•

St. Humanitas ouderenzorg

•

St. Humanitas WSNP (fin. hulpverlening)

•

St. Humanitaszorg Zuid-Hollandse eilanden

•

Humanistische Uitvaartbegeleiding

•

Humanistisch Vormings Onderwijs (HVO)

•

Jong HV

Andere samenwerkingsverbanden

2

•

Veelkleurige Religies Rotterdam

•

Huis voor Erasmus

•

Federatieve Stichting voor Maatschappelijke Activering

Van het Bestuur

Als ik mensen een toelichting geef waar de afdeling Humanistisch Verbond Rotterdam-Rijnmond (HV RR) voor staat heb ik het over twee pijlers. Naast het bieden van activiteiten voor en door leden is het van belang dat we invulling geven aan het humanistisch geluid in de regio. De actualiteit maakt dat met name het laatste steeds belangrijker wordt! Nu we geconfronteerd worden met een groot aantal vluchtelingen, en ook het geweld vanuit Syrië en Irak naar Europa blijkt over te komen, is er nieuwe vraag naar het humanistische geluid. Naar aanleiding van de afschuwelijke gebeurtenissen in Parijs hebben verschillende organisaties opgeroepen tot een manifestatie in Rotterdam. Tijdens een bijeenkomst op maandag 16 november, op het Vredesplein voor de grote Essalam Moskee, sprak Gerard Nieuwenhuijsen op waardige wijze en in goed gezelschap namens onze afdeling. De tekst van deze toespraak vindt u elders in deze nieuwsbrief. We zijn als bestuur zeer erkentelijk dat Gerard N. dit op zich heeft willen nemen en dat bij een heel korte voorberei-

dingstijd - maandagochtend kregen we het verzoek om iemand af te vaardigen. Het is voor het bestuur een aandachtspunt hoe we in de praktijk invulling geven aan verzoeken tot een bijdrage van HVRR. Wij beschikken niet over vaste medewerkers, zoals kerken met pastoors of voorgangers, maar zijn afhankelijk van de beschikbaarheid van vrijwilligers. Daarnaast is het motto van het Humanistisch Verbond ook zelf denken, samen leven. Dit biedt ruimte voor eigen meningen en zienswijzen van de leden, maar maakt het niet eenvoudig om eenduidig namens het Humanistisch Verbond te spreken. Naast het humanistisch geluid bieden we natuurlijk ook de komende periode weer verschillende activiteiten. Hierover vindt u meer informatie in deze nieuwsbrief. Graag ontmoet ik u op een van deze activiteiten. John Geurts, voorzitter.

Namens het bestuur HV Rotterdam-Rijnmond.

3

Manifestatie "EENHEID OVERWINT TERRORISME". Onderstaande tekst werd op de manifestatie maandagavond 16 november uitgesproken. (Toegewezen spreektijd maximaal 3 minuten.)

“Beste mensen, Met volle overtuiging sta ik hier namens het Humanistisch Verbond Rotterdam-Rijnmond. Want de recente gebeurtenissen in Parijs vervullen ons met afschuw en ontzetting. Woorden schieten tekort om goed uiting te kunnen geven aan de walging en woede die ons vervullen. Een gevoel van verslagenheid is onontkoombaar en wij rouwen om de slachtoffers. Waarbij onze gedachten ook uitgaan naar hun familieleden en vrienden en naar de vele gewonden. Deze terreur is volledig in strijd met de waarden waar het humanisme en dus het Humanistisch Verbond voor staan: de menselijke waardigheid, zelfbeschikking, respect voor ieders persoonlijke eigenheid en vrijheid, saamhorigheid, tolerantie, democratie. De terroristen willen met deze aanval op het fundament van onze gemeenschap haat zaaien en de verdelers groter maken en de verbinders zwakker. Maar zij zullen er niet in slagen ons door angst bevangen in de hoek te drijven. Het Humanistisch Verbond blijft zich inzetten voor de vrijheid van meningsuiting voor een ieder, voor gelovigen en ongelovigen. Het Verbond kiest positie tegen intolerantie en geweld. Daarin staan wij niet alleen. Wij maken deel uit van 4

een coalitie voor eenheid van onze gemeenschap, zoals vorig jaar bijvoorbeeld bleek bij de manifestatie 010=1. Ik meen, dat toen de meeste denominaties waren vertegenwoordigd. Alle diversiteit in religies en levensbeschouwingen overstijgend hebben wij vooral een ding gemeen: het mens-zijn. Ik ben er diep van overtuigd, dat dit besef ons allen, zoals wij hier staan, verenigt. Ik dank u.” Ik vond het een indrukwekkende bijeenkomst, die vele mensen trok. Volgens TV Rijnmond waren dat er 1000 en volgens Radio Rijnmond 600. De organisatie liep op rolletjes en de initiatiefnemers, de Essalam Moskee en politieke partij Nida, oogstten veel lof. Sprekers waren minister Ard van der Steur, diverse imams, een rabbijn van de Liberaal Joodse Gemeenschap, Marianne Vorthoren van SPIOR, iemand van het wijkpastoraat en ik namens het Humanistisch Verbond RotterdamRijnmond. Tenslotte werd een Rotterdamse, Miss Universe, gevraagd enkele woorden te spreken. Zij was afgelopen vrijdag in Parijs ooggetuige van de aanslag en had moeite haar emoties te onderdrukken. De afsluitende woorden werden uitgesproken door burgemeester

Aboutaleb. Het geheel is integraal uitgezonden door TV Rijnmond. Ik heb begrepen, dat er in onze kring kritiek is geuit over het feit, dat de bijeenkomst alleen over de aanslagen in Parijs zou gaan en niet ook bijvoorbeeld over die in Beiroet. Ik begrijp die kritiek. Maar de manifestatie droeg als thema “Eenheid

overwint terrorisme”, waarbij de laatste aanslagen, die in Parijs dus, de aanleiding vormden. Overigens kwamen Beiroet, Syrië en andere locaties van terreur wel ter sprake. Kortom, het was een prachtige, waardige demonstratie van solidariteit en medemenselijkheid. Gerard Nieuwenhuijsen.

Spirituele Marathon Rotterdam 2016 Ook in 2016 is er weer de Spirituele marathon in Rotterdam. We willen met 100 enthousiaste lopers uitstralen dat we met elkaar leven in Rotterdam, dat er een grote diversiteit is aan levensovertuigingen die, als je maar wilt, vreedzaam en met respect voor elkaar kunnen samenleven in de stad. De spirituele marathon op 9 april is 4,2 kilometer lang, dus zelfs een ongeoefende loper maakt die afstand met wat moeite vol. Voorafgaand aan het lopen zelf is er een warming-up, waarbij we in een gebedshuis (tot nu toe in Citykerk het Steiger) gemotiveerd worden. Iedere loper krijgt een T-shirt met daarop de tekst Spirituele marathon, zodat we voor een ieder herkenbaar zijn. Ieder jaar lopen er altijd wel één of twee humanisten mee, dat moet toch beter kunnen! Aanmelden kan op de site: http://www.marathonrotterdam.nl/home met de aanmeldcode MRS16. We lopen op 9 april in de middag, van de juiste tijd en verzamelplaats wordt u nog op de hoogte gesteld, maar ga nu alvast trainen! Goed voor de stad én het eigen lijf. Nico van Scheijndel. 5

Isaac Newton Zondagmorgen 20 maart 2016



6

Vanaf de Griekse tijd tot nu hebben geleerden en niet geleerden zich gebogen over de vragen en antwoorden omtrent de manier waarop de wereld in elkaar zat in relatie tot hun eigen waarnemingen. Met wisselend succes. Pas halverwege de zestiende eeuw begon men via experimenten en de analytische wiskunde een meer exacte methode toe te passen. Bekende experimentatoren, filosofen, astronomen (astrologen) en natuurkundigen zoals Copernicus, Brahe, Galilei, Descartes kunnen als de voorlopers worden beschouwd van een wetenschappelijke revolutie. Isaac Newton, die leefde van 1642 tot 1726, kan beschouwd worden als de afsluiting van deze revolutie. Newton, een zeer eenzelvig genie onder de genieën, leefde in een roerige politieke tijd. Hij trok zich zo goed als niets aan van zijn omgeving en schreef op latere leeftijd zijn twee beroemde wetenschappelijk werken,

waarin hij exact verklaarde hoe de wereld in elkaar zat. Tweehonderd jaar lang zou daar geen speld tussen te krijgen zijn en in vele gevallen nog steeds niet. Naast zijn vermogen tot het oplossen van fysische problemen was hij een excellent wiskundige en een uiterst zorgvuldige experimentator. Hij was echter ook een onaangenaam mens, die slecht tegen zijn verlies kon en zijn tijdgenoten (Leibnitz, Huygens, Halley e.a.) ongenadig en bruusk kon benaderen. Newton was een zeer gelovig mens. (Descartes was in zijn ogen een atheïst, in die tijd geen aanbeveling). Naast zijn belangrijk fysisch/ wiskundig werk heeft Newton zich intensief bezig gehouden met alchemie (minder verwonderlijk dan het lijkt!) en godsdienstwetenschap. Kortom, Newton was en is een veelzijdig genie, die op vele gebieden werkzaam is geweest. Ik wil daar in deze voordracht iets meer over vertellen. Jef Dirker.

Boeiende Leraar Geschiedenis Al enkele jaren geeft Feico Houweling op vrijdagmiddag in de Gemeentebibliotheek lezingen over geschiedenis. Vorig seizoen ging het over de Eerste Wereldoorlog, met de hele voorgeschiedenis ervan. Het seizoen daarvoor behandelde hij in vogelvlucht Rusland, de Balkan, Midden-europa, Scandinavië, maar ook Frankrijk en Engeland. Altijd in grote lijnen, maar meer dan je op school ooit kreeg. Het wordt bij die lezingen steeds drukker, want menigeen verzucht: had ik zo’n leraar geschiedenis maar gehad. Iedereen hangt aan zijn lippen. Bovendien illustreert hij zijn verhaal altijd met uitgekiende power point beelden. Houweling is onder meer HOVO-docent. Dit seizoen heeft hij het over De Wederopbouw in Europa na 1945. Na de Tweede Wereldoorlog lag Europa niet alleen materieel grotendeels in puin, maar moest men ook in politiek en geestelijk opzicht van voren af aan beginnen. Net als Rotterdam waren complete steden verwoest. En toch kwam men tot elkaar. In deze nieuwe lezingenserie neemt

historicus Feico Houweling u mee langs de verschillende Europese landen en de wederopbouwperiode. 16 okt 2015 Europa 1945: puinruimen en opnieuw beginnen 20 nov 2015 De reorganisatie van West-Duitsland/Berlijn 18 dec 2015 De Verenigde Naties, de rol van Amerika, het Marshallplan 22 jan 2016 Engeland en Frankrijk zonder Glory en Grandeur 19 feb 2016 Het herstel in de Benelux en de Scandinavische landen 18 mrt 2016 Midden- en OostEuropa, de opkomst van het communisme 15 apr 2016 de Verenigde Staten van Europa? 20 mei 2016 Rotterdam en de Europese wederopbouw 4e verdieping Centrale Bibliotheek, Hoogstraat 110, 14.0015.30 uur. Als u dit leest hebben de eerste lezingen al plaats gevonden. Er komen er nog vijf. Tussentijds instromen is geen enkel probleem. Grote kans dat u de smaak te pakken krijgt voor volgende series. En dat u Hanneke en mij daar dan ziet. Gerard Burger 7

Introductiecursus Taoïstische levenskunst De vraag hoe moet ik leven? vormt het beginpunt van de levenskunst. In verschillende westerse en oosterse filosofische stromingen wordt naar een manier gezocht de kunst van het leven onder de knie te krijgen. Filosoferen betekent dan: zich een authentieke levenswijze eigen maken. De taoïsten zijn bij uitstek levenskunstenaars te noemen. Deze Chinese filosofische praktijk is in de 3e eeuw voor onze jaartelling ontstaan. De beroemde tekst Tao-te ching uit die tijd vormt nog steeds een hoogtepunt van zowel literaire schoonheid als filosofische diepzinnigheid. In poëtische taal en beeldende verhalen wordt een complexe denk- en levenswijze uit de doeken gedaan. Daarbij staat het volgen van het natuurlijke principe van de tao centraal. In de cursus zullen we verschillende aspecten van de taoïstische levenskunst bekijken. Zo maken we onder andere kennis met kernbegrippen als: tao, te (innerlijke kracht), wuwei (niets doen) en de figuur van de taoïstische wijze. Iedere bijeenkomst lezen we met elkaar verschillende primaire taoïstische teksten (uit de Laozi en de Zhuangzi). In de periode

8

tussen de bijeenkomsten lezen we secundaire literatuur over het taoïsme en bespreken dit in de bijeenkomsten. Tijdens de bijeenkomsten wordt ook ruimte gemaakt om over de stof uit te wisselen en de verbindingen met het eigen leven te zoeken. Tot slot zal in de cursus de taoïstische levenskunst ook fysiek ervaarbaar gemaakt worden door korte en eenvoudige oefeningen uit de taoïstische traditie: meditatie, qigong en taiji. Kortom: een filosofische cursus die zowel de geest als het lichaam zal aanspreken. Voor de cursus is geen voorkennis vereist. Er wordt gewerkt met een reader die op de eerste avond wordt uitgereikt. Aanbevolen literatuur: - Lao Zi, Het boek van de Tao en de innerlijke kracht, vertaald en toegelicht door Kristofer Schipper, Augustus 2010 - Taoïsme, De weg om niet te volgen, Patricia de Martelaere, Ambo 2006

Docent: Martijn Rozing (1971) studeerde aan de Universiteit voor Humanistiek en werkt als humanistisch geestelijk begeleider in een ziekenhuis. Daarnaast verzorgt hij al jaren vanuit zijn filosofische praktijk cursussen en persoonlijke begeleiding. Daarbij staat de ‘zingevende’ of humanistische filosofie centraal. Sinds 2002 traint hij taiij en qigong (taoïstische krijgskunst en bewegingsoefeningen). Duur: Data: Tijd: Plaats:

Kosten van deze cursus: 60 euro voor leden van het Humanistisch Verbond, 90 euro voor niet-leden. De reader die op de eerste cursusavond wordt uitgereikt zal ongeveer 16 euro gaan kosten. Aanmelden voor deze cursus door het betrokken bedrag te storten op bankrekeningnummer NL72 INGB 0000 5150 55, t.n.v. Humanistisch Verbond, o.v.v. cursus Tao.

4 bijeenkomsten, maandag 7, 14, 21 maart, 4 april 19:30 – 22:00 Humanitas, Pieter de Hoochweg 110

Bedankt Na een periode van ongeveer 15 jaar heb ik mijn vrijwilligerswerkzaamheden voor de Rotterdamse afdeling van het Humanistische Verbond beëindigd. Ik kreeg het steeds drukker met mijn gewone werk, het afwikkelen van nalatenschappen, zodat het werk voor het HV steeds meer in de knel kwam. Uit alles bleek dat het nodig was om besluiten te nemen. Op mijn besluit te stoppen heb ik vele warme reacties gekregen en dank voor het verrichte werk, dat ik overigens steeds graag gedaan heb. Niet in de laatste plaats omdat ik zelf ook veel geleerd heb van de verschillende sprekers, cursussen en bijeenkomsten. Ik dank alle mensen die samen met mij alles tot stand hebben gebracht en ik dank allen die mij weer bedankt hebben. Het HV is wel uit mijn to-do-agenda, maar niet uit mijn waar-zal-ik-eens-heen-gaan-agenda. Ik zie uit naar de cursus Oosterse filosofie en de vele andere activiteiten die door anderen weer zijn opgepakt en voortgezet. Kortom, u bent nog niet van me af! Nico van Scheijndel

9

Agenda januari-april 2016 Januari

Maandag 11 Kleurrijk gesprek Vrijmetselarij als mensenwerk Door Dr. M.J.M. de Haan 20 uur, Oostmaaslaan 950 Zie pagina 18 Zondag 17 Nieuwjaarsbijeenkomst Door John Geurts Zie pagina 16, 17 Donderdag 28 Humanistisch Café Zie pagina 15 De filmclub gaat in wisselende samenstelling 1 keer per maand naar de bioscoop. Alle leden krijgen per e-mail een uitnodiging met alle informatie over de film waar we die keer naar toe gaan. Na afloop drinken we nog iets en praten we nog een poosje na over de film. Krijgt u geen uitnodiging, maar wilt u ook eens mee? Meld u dan aan via ons e-mailadres hvrdam@ tiscali.nl. 10

Wilt u een bijdrage leveren aan de komende nieuwsbrief of reageren op een van de artikelen in deze nieuwsbrief, mail of schrijf dan (ruim) vóór 1 april 2016 aan de redactie van het nieuwsblad, [email protected].

Februari Maandag 1 Stil de Tijd, Zin op Maandag 20 uur, Pieter de Hoochweg 110 Zie vorige uitgave Nieuwsblad Maandag 8 Kleurrijk gesprek Zie pagina 18 Zondag 21 Religie, biologisch Door Gerard Burger Zie pagina 16, 17 Donderdag 25 Humanistisch café Zie pagina 15

Agenda

Maart 2016

April 2016

Maandag 7 Cursus Taoïstische Levenskunst Door Martijn Rozing Zie pagina 8/9

Maandag 4 Cursus Taoïstische Levenskunst Door Martijn Rozing Zie pagina 8/9

Maandag 14 Kleurrijk Gesprek Zie pagina 18

Zaterdag 9 Spirituele marathon Zie pagina 5

Maandag 14 Cursus Taoïstische Levenskunst Door Martijn Rozing Zie pagina 8/9

Maandag 11 Kleurrijk Gesprek Zie pagina 18

Zondag 20 Isaäc Newton Door Jef Dirker Zie pagina 6 en 16/17 Maandag 21 Cursus Taoïstische Levenskunst Door Martijn Rozing Zie pagina 8/9 Donderdag 31 Humanistisch Café Zie pagina 15

Zondag 17 Racisme in de VS en hier Door Mark de Vries Zie pagina 16/17 Donderdag 28 Humanistisch Café Zie pagina 15

Kijk ook eens op: www.humanistischcafe.nl www.arminius.nu www.humanistischverbond.nl www.eur.nl/studium

11

ROTTERDAM VERWELKOMT VLUCHTELINGEN. Hoe vang je de vele vluchtelingen op, die zich tegenwoordig in Nederland melden? Dat is enerzijds een organisatorische vraag en anderzijds natuurlijk een ethische kwestie. Gelukkig voelen vele Nederlanders zich aangesproken en zij stellen zich de vraag: wat kan ik doen? Graag verwijs ik ook naar de Nieuwsbrief van oktober, waarin onze voorzitter het over de vluchtelingen heeft. Rond dit probleem hebben een paar maanden geleden een kleine dertig Rotterdamse organisaties elkaar gevonden. Religieuze, levensbeschouwelijke, culturele en politieke groeperingen. Zij vormen met elkaar het Platform Rotterdam Verwelkomt Vluchtelingen en zij hebben een gelijknamig manifest (www.rotterdamverwelkomtvluchtelingen.nl) opgesteld. Na ondertekening door talrijke organisaties en individuele burgers (ruim 500) heeft het platform het manifest aan de burge-

12

meester aangeboden. Tot zover is het voor velen van onze leden geen nieuws, want zij horen zelf tot de ondertekenaars. Net zoals de afdeling HV Rotterdam-Rijnmond als overkoepelende organisatie. Inmiddels zijn wij actief betrokken bij het platform. Cathrien Boswijk en ondergetekende draaien mee in de maandelijkse vergaderingen. De meest dringende kwestie is de komst van het asielzoekerscentrum (AZC), dat volgens gemeentelijk besluit over enkele maanden in Beverwaard zal worden gevestigd. Onder de plaatselijke bevolking bestaat vooralsnog veel weerstand daartegen. Wat doe je daaraan, hoe creëer je draagvlak om dit humanitaire probleem dichter bij een oplossing te brengen? Deze vraag is een van de eerste, die het platform zich heeft gesteld. Onder andere wil men daarvoor sleutelfiguren in Beverwaard benaderen,

wat deels al gebeurd is. Ook de dialoog met verontruste bewoners is in gang gezet. Essentieel in dit verband is ook het voornemen van de gemeente, om extra te investeren in Beverwaard (sociale infrastructuur, schuldenproblematiek) en inkopen te doen bij plaatselijke ondernemers. Het laatste moet de centrale inkoop door het Centrum Opvang Asielzoekers (COA) vervangen. Wat komt er verder zoal ter tafel bij de vergaderingen? Een greep: gewone Rotterdammers betrekken bij de problematiek (lukt al aardig, veel vrijwilligersacties lopen); activiteiten voorbereiden op het gebied van taal, cultuur, sport, opleidingen, religie; (ex)vluchtelingen zelf erbij halen, hun kracht laten zien, bijvoorbeeld door vrijwilligerswerk te laten doen; geld inzamelen via benefietvoorstellingen; HUMAN vragen een documentaire te maken.

dachten onze afgevaardigden natuurlijk direct aan Humanitas. Dus togen Cathrien en ondergetekende naar de Humanitas locatie Jan Meertensflat, waar zij spraken met de regio directeur IJsselmonde, Hoogvliet, Spijkenisse en twee van haar medewerkers. Het bleek, dat deze mensen zeer gemotiveerd zijn om al hun mogelijkheden en middelen voor de vluchtelingen in te zetten. Zij kunnen bijvoorbeeld voor grote groepen maaltijden verzorgen, sociale hulp bieden en activiteitenbegeleiding organiseren. Bovendien kunnen zij verwante organisaties bij een en ander betrekken. Humanitas is het met ons eens, dat er onder de vluchtelingen mensen zullen zijn met talenten waar bewoners van de Beverwaard van kunnen profiteren.

Kortom, de scala aan activiteiten is groot en gelukkig zijn er al veel mensen gemotiveerd om hun capaciteiten in te zetten. Maar het zijn er Belangrijk punt: de werving nooit genoeg! van bondgenoten. Daarbij Gerard Nieuwenhuijsen.

13

HV-ledendag 2015 – landelijk Dit is een redactioneel verkorte weergave van een uitvoeriger verslag door John Geurts.

Op 28 november bezocht het voltallige bestuur de jaarlijkse Ledendag/ALV. Daar werd als gebruikelijk teruggekeken op het afgelopen jaar, en vooruit op 2016. Met name kwamen ook de financiën aan bod. In het HB werden twee nieuwe leden benoemd: Caroline Suransky – voor nternationale samenwerking humanistische organisaties, en Mart Vogels voor Humanistisch Geestelijke Begeleiding. Per 1 januari 2016 treedt Christa Compas aan als directeur Landelijk Bureau. Zij volgt Ineke de Vries op, van wie op gepaste wijze werd afscheid genomen. Landelijk voorzitter Boris van der Ham bedankte haar omstandig, waar zij op reageerde met een emotioneel en krachtig dankwoord. ‘s Middags gaf de Belgische filosoof Tinneke Beeckman een lezing over haar boek ‘Macht en Onmacht’, dat genomineerd is voor de Liberales-boekprijs (die zij in 2012 won met ‘Door Spi-

14

noza’s Lens’). In het nieuwe boek stelt zij dat sinds de Verlichting de Rede centraal stelde, het idee van een ’absolute waarheid’ achterhaald is. Niet langer is van belang wie wat zegt, maar of wat gesteld wordt voor een ieder zelf te onderzoeken is. Zeker is de Kerk geen eigenaar meer van de Waarheid. Hetgeen ook Spinoza in zijn ‘Ethica’ al scherp formuleerde. Voorts poneerde zij drie stellingen; n.a.v. Freud: de Rede is niet baas in eigen buik; n.a.v. Nietzsche: de Mens is niet volstrekt autonoom; n.a.v. Marx: de mens is altijd ingebed in een context. Volgens Beeckman is het van groot belang dat wij met elkaar pluriformiteit mogelijk maken. Niemand bezit de waarheid, maar het streven naar waarachtigheid dient de samenleving. Politieke ‘waarheid’ bestaat altijd uit tijdelijke afspraken. Het blijft van belang kritisch te denken over elke theorie/ideologie, maar zeker ook over de eigen traditie.

Humanistisch Café Het Humanistisch Café is een gezellig praatcafé, waar gediscussieerd wordt rondom een thema. Het is bedoeld voor iedereen, maar vooral voor mensen die het leuk en belangrijk vinden om anderen te ontmoeten door over de grenzen van de eigen leefomgeving heen te kijken. Omdat samen eten uitnodigt tot een gesprek met de ander, wordt er voor 8,50 (inclusief koffie/thee en een drankje) een maaltijd geserveerd. Vanaf 18.00 uur is de bar open. De maaltijd is om 18.30 uur en de inleiding begint om 19.30 uur. Aanmelden is niet nodig. Voor nadere informatie zie de website: www.humanistischcafe.nl Het Humanistisch Café is een initiatief van verschillende Rotterdamse Humanistisch organisaties, dat elke laatste donderdag van de maand wordt gehouden in Humanitas Bergweg. Lange tijd was Nico van Scheijndel de spil van dit gebeuren. Nu hij zich moet terugtrekken heeft hij de organisatie overgedragen aan Lidwien Kreuger en Saskia Gardien van Humanitas.

Door overdrachtsperikelen is het programma voor de komende maanden grotendeels nog niet bekend, maar de café’s gaan zeker door. Zie Agenda. Alleen voor maart weten we al dat dan Anja Machielse komt spreken over ‘eenzaamheid en sociaal isolement’. In maart van het afgelopen jaar heeft zij dat thema al eens aan de orde gesteld. Vanwege de grote belangstelling voor dit onderwerp zal zij daarop voortbouwen.

Humanitas Bergweg, Bergwegplantsoen 10, 3037 SK Rotterdam. Tramlijn 4 en 8 stoppen voor de deur. Vrij entree. Eerste drankje, maaltijd en koffie voor € 8,50 per persoon.

15

Zondagochtend­ bijeenkomsten De maandelijkse zondagochtendbijeenkomsten zijn bedoeld voor leden en krijgen inhoud door de leden, die zelf een onderwerp kunnen inbrengen en voor de aanwezigen uitwerken. Wat volgt is een discussie en, naar we hopen, inzicht. U bent van harte welkom. Zondag 17 januari Nieuwjaarsbijeenkomst De start van een nieuw jaar is een moment waaraan al lange tijd veel tradities zijn gekoppeld. Het kost weinig moeite om een lijstje op te sommen: Oliebollen, vuurwerk, vreugdevuren, carbid schieten, nieuwjaarsrecepties en, sinds enige jaren steeds populairder, de Nieuwjaarsduik. Als humanisten zijn we nog zoekend naar eigen rituelen. Dit betekent niet dat we de kerken moeten gaan na-apen, door eigen alternatieven in te voeren voor christelijke rituelen en feestdagen. Wellicht kunnen we wel beter het belang leren kennen van rituelen, zoals Alain de Botton bepleit. Aan het begin van een jaar is het goed om ook eens terug te kijken. Pak eens je agenda van het afgelopen jaar en blader terug. Wat is er gekomen van je geplande acties en wat is er onverwacht gebeurd? Hoe heb je jouw keuzes gemaakt en wat is jouw opgave voor het ko16

mende jaar? Op deze zondagochtend wil ik ingaan op de ontwikkeling van (nieuwjaars-) rituelen, en met elkaar ingaan op de vraag welke rituelen van belang (kunnen) zijn, en hoe we die dan invullen. We sluiten af met een toast. John Geurts Zondag 21 februari Religie, biologisch In het januarinummer van dit blad schreef ik onder de titel ‘Humanisme onder de Apen’ over Frans de Waal’s nieuwste boek ‘The Bonobo and the Atheist’. De Amerikaanse professor publiceert het ene na het andere baanbrekende onderzoek – onder apen. En vraagt zich dan altijd af wat de maatschappelijke betekenis ervan is. In dit boek stelt hij dat religie resultaat is van de evolutie: een biologisch gegeven, en trekt hij de vergelijking met taal, c.q. ons spraakvermogen.

De van oorsprong katholieke Brabander is zijn geloof al lang kwijt, en bekent zichzelf expliciet als humanist. Hij verlangt niet terug naar het geloof, maar filosofeert er graag over. Waar hij in elk geval niets van moet hebben is atheïstisch dogmatisme, zeg maar ‘vrijdenkerij’. Wetenschap acht hij natuurlijk heel belangrijk, maar als zodanig voorziet die niet in de behoeften die ten grondslag liggen aan religie. ‘The Bonobo and the Atheist’ raakt m.i. het hart van het humanisme zoals wij dat kennen. In februari hoop ik er een zondagmorgenlezing over te houden onder dezelfde titel als boven dit stukje staat.

Zondag 17 april Racisme in de VS en hier.

Als kind van een Amerikaanse en een Nederlandse ouder, ben ik in Amsterdam opgegroeid met de traditie van het tolerante en relaxte Nederland. Met mijn schoolgenoten keek ik neer op de racistische VS Contacten met familie en kennisen in de VS leverden een heel andere kijk op. Zeker nu de laatste jaren geworsteld wordt met de toegenomen diversiteit. Hoewel nog steeds geen ideaalplaatje, heeft de strijd van velen uit de minderheden tegen het racisme een aantal inzichten en praktijken opgeleverd, waarmee het racisme aangepakt wordt. In mijn verhaal wil ik een vergelijGerard Burger king maken tussen de VS en Nederland en met u onderzoeken, of Zondag 20 maart en hoe de leerschool van de strijd Isaäc Newton tegen racisme in de VS, een bijdraJef Dirker zal dit onderwerp inlei- ge kan leveren aan het bestrijden den. Zie hiervoor zijn artikel op pa- van racisme in in Nederland en gina 6. Europa Mark de Vries

De zondagochtendbijeenkomsten houden we aan de Pieter de Hoochweg 110, Rotterdam. Inloop vanaf 10.00 uur, aanvang 10.30. Doorgaans zijn we rond 12.30 uur klaar en gaan we ieder onze eigen weg.

17

Kleurrijke gesprekken De kleurrijke gesprekken voor het eerste kwartaal van 2016 zijn bij het maken van deze nieuwsbrief nog niet allemaal bekend. Wel die van januari die gewoonte getrouw door de vrijmetselaars wordt georganiseerd. Ook nu weer is een kopstuk uit de vrijmetselarij bereid gevonden om ons een inkijkje te geven in een wereld die normaal gesloten blijft. Voor de kleurrijke gesprekken van februari en maart kunt u kijken op de site die onderaan dit artikel wordt genoemd of u aanmelden voor de aankondigingen voor de kleurrijke gesprekken. 11 januari 2016 Vrijmetselarij als mensenwerk Dr M.J.M. de Haan Binnen de Vrijmetselarij is het bestaan van God een regelmatig terugkerend onderwerp. Maar is er wel een God en zo ja wat mag er van hem of haar ver-

wacht worden? Dr M.J.M. de Haan verzorgt dit eerste Kleurrijk gesprek van 2016 en neemt ons mee in een zoektocht binnen de Vrijmetselarij naar het fenomeen God en hoe daar mee om te gaan. Hij blikt terug op Epicurus en zijn leerlingen in Athene. Hij beschouwt Spinoza en zijn ideeën over God en de natuurwetten, om uiteindelijk enkele conclusies te trekken. Een van de citaten uit zijn overweging: “In de loge wordt men dus geen mens maar een “beter mens”; dat kan alleen wanneer men luistert naar elkaar en bereid is aan de eigen steen te kappen”. Ook nieuwsgierig? Kom vooral luisteren en praat mee.

Oostmaaslaan 950, Rotterdam, inloop 19.30 uur, aanvang 20.00 uur

De kleurrijke gesprekken beginnen steeds om 20.00, inloop vanaf 19.30 uur, op de tweede maandag van de maand. De locaties verschillen steeds. Voor de meest actuele informatie kijkt u op de site www.veelkleurigereligiesrotterdam.nl 18

Adressen Humanistisch Verbond Rotterdam-Rijnmond bestuur: Cathrien Boswijk 010 46 10 516 John Geurts 010 24 99 091 Ruud de Blank 010 28 29 186 Ed van Bork 0181 48 26 37 Pieter de Hoochweg 110 3024 BH Rotterdam [email protected] Humanistische Uitvaartbegeleiding 010 - 482 48 81 Jong HV 020 - 521 90 45 Humanistisch Vormings Onderwijs (HVO) Postbus 85475 3508 AL Utrecht 030 - 28 56 856 Redactie 010-4679693, [email protected] Vrij gevestigd humanistisch Raadsvrouw: Als mensen behoefte hebben aan een persoonlijk gesprek over geestelijke vragen kunnen zij contact opnemen met Corrie Kreuk 010 4654568 www.corriekreuk.nl

19

Pieter de Hoochweg 110 3024 BH Rotterdam

[email protected]

www.humanistischverbond.nl