Het milieu in de regio Rotterdam
2008
Colofon
In het project Milieumonitoring Stadsregio Rotterdam
Gemeente Rotterdam
Drukwerk: +HQVNHV*UD¿VFK7RWDDO3DSHQGUHFKW 0LOLHXJHFHUWL¿FHHUGSURGXFHQWYROJHQV ISO 14001 norm
GGD Rotterdam-Rijnmond +RRJKHHPUDDGVFKDSYDQ'HOÀDQG Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard
Papier: 9Lives satimat FSC, 100 grams
werken samen: DCMR Milieudienst Rijnmond
Politie Rotterdam-Rijnmond Provincie Zuid-Holland
Oplage:
Rijkswaterstaat Dienst Zuid-Holland
2.500 exemplaren
Stadsregio Rotterdam Waterschap Hollandse Delta Projectcoördinatie: DCMR Milieudienst Rijnmond, Schiedam Taalkundige adviezen: Mevrouw G.J. van der Spek, Oegstgeest Business Translation Services, Rotterdam *UD¿HNHQHQNDDUWHQ DCMR Milieudienst Rijnmond, Schiedam Ontwerp: Proforma, ontwerpers en adviseurs, Rotterdam )RWRJUD¿H Mladen Pikulic, Ridderkerk
Voor nadere informatie: Secretariaat MSR ’s-Gravelandseweg 565, Schiedam Postbus 843, 3100 AV Schiedam telefoon: (010) 2468 294 fax: (010) 2468 283 e-mail:
[email protected] internet: www.hetmilieuinderegiorotterdam.nl Voor extra exemplaren: Bibliotheek DCMR Milieudienst Rijnmond ’s-Gravelandseweg 565, Schiedam Postbus 843, 3100 AV Schiedam telefoon: (010) 2468 415 fax: (010) 2468 283 e-mail:
[email protected] juni 2008
Het milieu in de regio Rotterdam 2008
ISBN 978-90-807615-5-1
2
Certificaatnummer SCGM-2005.04.01
Voorwoord
Wie kent het niet, door iedereen wel eens gezongen, het stille nacht heilige nacht. Het klinkt zo vanzelfsprekend, maar lijkt toch te refereren aan lang vervlogen tijden. Zo heilig is die stille nacht al lang niet meer. Uit het voor dit jaar uitgevoerde thema onderzoek naar de effecten van geluidhinder blijkt dat stilte in Nederland tot een schaars goed is geworden. Net als bij alle schaarse goederen kost ook geluidhinder geld, veel geld en gaat het naar het zich laat aanzien in de toekomst nog meer geld kosten. De grote agglomeraties ondervinden dit aan den lijve. In Rotterdam wordt ongeveer 28% van de bewoners blootgesteld aan een te hoge geluidbelasting door wegverkeerlawaai. Wegverkeerslawaai is lang niet de enige relevante hinderbron. Cumulatie van geluidbronnen doet het hinderbeeld verder verslechteren. Uit bevolkingsonderzoeken blijkt ook dat men geluidhinder als een ernstig probleem ervaart. Uit gegevens over geluidsmeldingen blijkt dat ze de afgelopen jaren allen maar toenemen in de regio. zijn afgelopen jaren goede resultaten behaald. Voor verkeer ligt dat een stuk lastiger. Het is soms verbazingwekkend hoe veel tijd ermee is gemoeid voor dat innovaties, ook als de techniek beschikbaar is, worden door gevoerd. De introductie van stille banden en motoren laat lang op zich wachten. Brussel zou hierop kunnen versnellen, dit geldt ook voor de branche zelf, maar ook voor de consument. Als we er niet om vragen zijn we voor een deel debet aan onze eigen hinder. Een pleidooi om snel innovaties door te voeren. Daarnaast zal bij nieuwe stedenbouwkundige concepten slimmer moeten worden omgegaan met geluid, willen onze ambities naar de toekomst waar kunnen maken. Ik ga ervan uit dat het themarapport een bijdrage levert aan het versterken van de aandacht voor dit vraagstuk. Ik wens u veel leesplezier. Q
De laatste jaren is het nodige onderzoek gedaan naar de gezondheidseffecten van regelmatige blootstelling aan te hoge geluidniveaus. Het beeld uit deze onderzoeken wordt steeds duidelijker, geluidhinder lijdt tot gezondheidsschade. Slaapstoornis valt hierin op. De dagen worden langer, hiermee doel ik niet op de naderende zomer, maar op de spreiding van transport over de dag en nacht. De vierentwintig uurs economie en het bereikbaarheidsvraagstuk hebben ook een vervelende schaduwzijde. Niet alleen voor nu maar ook voor de toekomst is geluid een ingewikkeld vraagstuk. De steden moeten verder verdichten en transport en mobiliteit nemen alleen maar verder toe. Dit vooruitzicht rechtvaardigt een gerichte aanpak, waarbij economische groei, stedelijke verdichting, mobiliteit en leefkwaliteit hand in hand moeten gaan. Een aanpak die dus niet alleen op het bord van de overheid ligt, maar ook het bedrijfsleven en de consument raakt. Een vraagsstuk dat om een forse en met name een integrale investering rechtvaardigt.
mr. M.A. Bakker
Nederland kan niet worden volgebouwd met geluidschermen. Een belangrijk deel van de oplossing zal dus moeten worden gevonden in technische oplossingen aan de bron. Bij de industrie
Voorzitter van de stuurgroep Milieumonitoring Stadsregio Rotterdam Schiedam, juni 2008
Voorwoord
3
4
Het milieu in de regio Rotterdam 2008
Inhoudsopgave
Samenvatting
7
Summary
10
1
Inleiding
13
2
Maatschappelijke context
15
3
Ruimte
21
4
Lucht
29
5
Geluid
37
6
Bodem
41
7
Water
47
8
Groen
59
9
Afval
67
10 Energie
75
11 Milieuzorg
81
12 Externe veiligheid
85
13 Vergunningen en handhaving
89
14 MSR thema Geluid, Gezondheid en Geld
95
Bijlagen 1
Gegevens over milieuklachten per (deel)gemeente
2
Werkgebied waterkwaliteitsbeheerders
103
3
Gebruikte afkortingen
105
4
Geraadpleegde documenten
107
Index
97
109
Inhoudsopgave
5