Samenwerken met zorgverlener aan zelfmanagement bij overgewicht

Samenwerken met zorgverlener aan zelfmanagement bij overgewicht

880001021_Brochure_Professionals_3.indd 1

07-11-12 14:20

ZIEKTEN T A VA BEROERTE N E STOFWISSELINGSZIEKTE

diabetes type 2

HA

RT

-

Het gewicht van Nederland

ARTROSE

APNEU

GALSTENEN

KANKER

HART- EN VAATZIEKTEN

PROBLEMEN

DEPRESSIE

SLAAP-

ARTROSE

VRUCHTBAARHEIDS-

GEWRICHTSAANDOENINGEN

osteoarthritus

COMPLICATIES

TIJDENS ZWANGERSCHAP

VERVETTE LEVER

slAAp ADEMHALINGS- GEWRICHTS-

apneU PROBLEMEN

AANDOENINGEN

STOFWISSELINGSZIEKTE

DEPRESSIE SLAAPAPNEU

KANKER diabetes type 2

HART- EN VAATZIEKTEN VRUCHTBAARHEIDSHOGE ARTROSE PROBLEMEN BLOEDDRUK GALSTENEN

ADEMHALINGS-

PROBLEMEN

Samenwerken om écht het verschil te maken

STOFWISSELINGS-

ZIEKTE

KANKER depressie

VERVETTE

LEVER

diabetes

type 2

Goede zorg dreigt onbetaalbaar te worden. Het is

Zoals u als zorgprofessional meer dan eens zult ervaren,

fantastisch dat we mede door steeds betere zorg

werken geboden oplossingen om overgewicht aan te pak­

langer leven, maar we zijn tegelijkertijd ook langer ziek.

ken niet altijd. Dit heeft vaak te maken met een verkeer­

Nieuwe behandelingen, nieuwe technieken en nieuwe

de leefstijl van de patiënten. En het komt waarschijnlijk

medicijnen zorgen voor goede resultaten, maar kosten

ook doordat begeleiding en controle voor u te tijd­

ook veel. Zoveel dat we het nauwelijks meer kunnen

rovend zijn en het terugdringen van overgewicht een vak

opbrengen. Directe zorgkosten en indirecte kosten als

apart is. Overgewicht dat voortkomt uit een ongezonde

productiviteitsverlies lopen inmiddels in de miljarden.

leefstijl kunt u met een gerust hart overlaten aan een samenwerkingspartner en markleider op het gebied van

Een van de grootste veroorzakers van gezondheidsproble­

gewichtsmanagement.

men is overgewicht. Meer dan 50% van de Nederlanders boven de 30 jaar kampt met overgewicht, zo’n 15% zelfs

Alles wat het vraagt, is een open mind en de overtuiging

met ernstig overgewicht. Met alle gevolgen van dien.

dat we met elkaar de plicht hebben om patiënten de beste zorg te bieden tegen de laagste kosten, zo dicht mogelijk

Nieuwe samenwerkingsverbanden die het accent verleg­

bij huis. Bij voorkeur op basis van de eigen verantwoorde­

gen van ‘ziek zijn’ naar ‘gezond leven’ kunnen individu en

lijkheid van de patiënt, want dat is waar Weight Watchers

samenleving nu verder helpen. Goed, laagdrempelig en

voor staat.

betaalbaar voor iedereen, met een nadrukkelijk beroep op de eigen verantwoordelijkheid.

Ik ben er bijzonder trots op dat Weight Watchers Health Services met steeds meer huisartsen, diëtistes en zieken­

In deze brochure informeer ik u graag over de gezamen­

huizen zeer succesvol samenwerkt. Hopelijk binnenkort

lijke aanpak van overgewicht en obesitas bij patiënten.

ook met u. Zorgprofessional, patiënt en Weight Watchers:

Op lokaal niveau, in de wijken. Of u nu huisarts, medisch

samen voor gezondheid.

specialist, praktijkondersteuner, verpleegkundige of diëtiste bent. Met als basis een gewichtsmanagementmethode In Nederland is 60% van de mannen tussen de 30 en 70 jaar te zwaar (een BMI van 25 of meer). Bij 13% is zelfs sprake van obesitas (ernstig overgewicht, oftewel een BMI van 30 of meer). Van de Nederlandse vrouwen in deze leeftijdsgroep is 44% te zwaar, en bij 14% is sprake van ernstig overgewicht.1 1

die al vijftig jaar zijn sporen verdient en een wetenschap­

Jeanine Lemmens

pelijke fundering kent als het gaat om effectiviteit en

Weight Watchers Nederland

efficiency.

Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), Nederland de Maat Genomen, 2009 – 2010, publicatie 2011

3 880001021_Brochure_Professionals_3.indd 2-3

07-11-12 14:20

Weight Watchers Health Services

De methode Weight Watchers Voeding, gedragsverandering, beweging en groepsmotivatie staan centraal in de methode

Overgewicht en obesitas bij patiënten Steeds vaker worden we geconfronteerd met patiënten die kampen met overgewicht en/of obesitas. In veel gevallen is er een verband te ontdekken tussen ziektebeeld en overgewicht. Bijvoorbeeld bij hart- en vaatziekten, diabetes en problemen met het bewegingsapparaat. Een advies aan de patiënt om het gewicht terug te brengen volstaat helaas niet. Terwijl het terugdringen van het overgewicht ook de behandeling ten goede komt of zelfs voorwaarde is om meer problemen te voorkomen. Mede doordat er in veel gevallen geen toegan­ kelijke, effectieve en controleerbare gewichtsbeheersmethode ter beschikking staat, wordt de bestrijding van overgewicht, tot op heden, zelden succesvol in het behandelplan opgenomen en gerealiseerd.

Weight Watchers helpt bij het effectief bestrijden van overgewicht Daarom is Weight Watchers Health Services in het leven geroepen, een specifieke dienst die zich in samenwerking met zorgprofes­sionals richt op het gezonder maken van patiën­ ten met overgewicht veroorzaakt door een verkeerde leefstijl. Weight Watchers Health Services geeft een zorgprofessio­ nal de gelegenheid om een patiënt door te sturen naar een laagdrempelig, effectief en efficiënt cursusprogramma voor gewichtsverlies. Sinds de oprichting in 1963 heeft Weight Watchers wereldwijd al miljoenen mensen geholpen om een gezonder gewicht te bereiken en te behouden.

Integrale aanpak, stapsgewijs en met elkaar In de visie van Weight Watchers werken zorgprofessionals en Weight Watchers naadloos, effectief en efficiënt samen met het oog op de te behalen gezondheidswinst bij de patiënt. Die visie beslaat de uitwerking van integrale preventie en zorg op het terrein van gezonde voeding en gewichtsreductie. Staps­ gewijs: eenvoudig waar het kan, complexer waar het moet. Weight Watchers ziet zichzelf daarin als meest effectieve en efficiënte onderaannemer voor zorgverleners om de groep van patiënten met overgewicht te begeleiden bij wie het over­ gewicht veroorzaakt is door een ongezonde leefstijl. Deze naadloze ketensamenwerking leidt tot omlijnde produc­ ten, is in het belang van de patiënt en kan gezien worden als een bijdrage om gezondheid, eigen verantwoordelijkheid en kosten in de pas te laten lopen.

Weight Watchers Health Services voor wie? Het Weight Watchers-programma is geschikt voor vrouwen en mannen die met overgewicht kampen. Jongeren tussen 10 en 16 jaar mogen onder begeleiding van een van de ouders het Weight Watchers-programma volgen. Zwangere vrouwen worden niet toegelaten tot de Weight Watcherscursus, tenzij dit op medisch voorschrift van de zorgverlener expliciet wordt verlangd. Ook worden geen deelnemers toegelaten die minder wegen dan 3 kg boven het gewicht dat hoort bij een BMI van 20.

Samenwerken met Weight Watchers Health Services Binnen het concept Weight Watchers Health Services stuurt een zorgverlener patiënten door naar Weight Watchers. Geheel afhankelijk van de patiënt wordt tussen de Weight Watchers-coach en de patiënt een afslankdoel bepaald. Een gericht advies van de zorgverlener over gewicht of voeding wordt hierin vanzelfsprekend meegenomen. Als de zorgverlener een deelnemer om medische redenen speciale voedingsrichtlijnen heeft gegeven, dan zijn deze richtlijnen voor de Weight Watchers-coach leidend.

In veel gevallen zal het medisch gezien al een enorme winst voor de patiënt opleveren indien de patiënt tussen de 5% en 10% van het startgewicht verliest onder begeleiding van de Weight Watchers-coach. Een gewichtsverlies van tussen de 5% en 10% leidt bij de meeste patiënten al tot aanzienlijke gezondheidswinst*. Mocht het verloop van het traject het toelaten, kan samen met de patiënt gestreefd worden naar het behalen van een gewicht waarbij een gezonde BMI (rond de 25) wordt behaald.

•

•

*Bron: Voeding en gezondheid – streefgewicht bij obesitas niet realistisch; wel gezondheidswinst door matige stabiele gewichtsreductie E.M.H. Mathus-Vliegen Nederlands Tijdschrift Geneeskunde 2003 14 juni Academisch Medisch Centrum/Universiteit van Amsterdam, afd. Maag-, Darm- en Leverziekten, Meibergdreef 9, 1105 AZ Amsterdam. Mw. prof. dr. E.M.H. Mathus-Vliegen, maag-, darm- en leverarts ([email protected]).

4 880001021_Brochure_Professionals_3.indd 4-5

•

Voeding

Gedragsverandering

Weight Watchers begeleidt de deelnemer naar een gezonder eetpatroon, waarbij de richtlijnen voor gezonde voeding worden gevolgd, zoals de bekende ‘schijf van vijf’ van het Voedingscentrum.

Verkeerde eet -en beweeggewoontes zijn vaak de oorzaak van overgewicht. Weight Watchers werkt met name aan het veranderen van oude, verkeerde gewoontes in nieuwe, gezonde gewoontes. Alleen indien deelnemers hun leefstijl blijvend aanpassen, wordt gewichtsverlies op lange termijn behouden.

Beweging

Groepsmotivatie

Beweging is belangrijk om gewicht te verliezen en op gewicht te blijven. Bewegen kan op meer manieren dan de patiënt vaak denkt. Het is vooral belangrijk om te ontdekken wat bij het dagelijkse leven van de patiënt past en waar hij of zij plezier in heeft.

De begeleiding vindt plaats in een groep, onder leiding van een zeer ervaren en betrokken coach. De coach praat met de deelnemers over alles waar iemand die gewicht moet verliezen, tegen aanloopt. De sfeer is prettig en motiverend en is gericht op inhoud en resultaat.

Weight Watchers is veel meer dan alleen een cursus volgen Naast de Weight Watchers-cursus biedt Weight Watchers online afslanktools onder de naam @ssistant. Het gebruik van deze e-tools werkt zeer motiverend en daardoor zijn deel­nemers in staat een beter afslankresultaat te behalen. Tevens wordt het totale Weight Watchers-programma ondersteund door mobiele applicaties voor de iPhone en Android-smartphones. Dit om te stimuleren dat deelnemers werkelijk altijd en onder alle omstandigheden de tools die hen begeleiden en motiveren binnen handbereik hebben. De Weight Watchers-coaches kijken goed wat bij welke deelnemer past en zullen indien van toepassing het gebruik van de @ssistant-tools uitleggen.

Weight Watchers Academy waarborgt (bij)scholing van de coaches naar de laatste inzichten Op de Weight Watchers Training Academy worden de Weight Watchers-­ coaches doorlopend opgeleid; door onze diëtistes op het gebied van voeding of door experts op andere gebieden. Ze leren te werken volgens beproefde coaching methoden om zeker te zijn van een effectieve en effici­ ënte overdracht van kennis en vaardigheden. Het beïnvloeden van gewoon­ tes om gezonder te eten en te bewegen krijgt de volle aandacht. Uiteraard zijn de Weight Watchers-coaches getraind in het omgaan met deelnemers die door hun zorgprofessional (arts, diëtiste) zijn doorverwezen. De Weight Watchers-coaches worden vanuit de moderne visie op preventie en zorg getraind in de samenwerking met zorgprofessionals. De focus ligt daarbij onder meer op zelfmanagement en de eigen verantwoordelijkheid van de patiënt, de resultaatgerichte opstelling van patiënt, coach en zorg­ verlener samen, meetbaar en transparant werken, een goede terugkoppeling van gegevens en de gezamenlijke uitwerking van de reeds ingezette ontwik­ keling op het vlak van e-Health.

5 07-11-12 14:21

De Weight Watchers-coaches geven, mits toestemming is ver­ leend door de patiënt, terugkoppeling van de door de patiënt be­ haalde afslankresultaten aan de doorverwijzende zorgverlener. In geval van twijfel (medisch van aard) stuurt de coach de patiënt te allen tijde terug naar de behandelende zorgverlener. Na aanmelding volgt de deelnemer de cursus in principe zolang hij wil, maar minimaal voor een periode van drie maanden. Gedurende de gehele afslankperiode houdt Weight Watchers de behandelende zorgverlener op de hoogte van de vorderingen van de patiënt. Omdat de Weight Watchers-cursussen ook vandaag reeds ‘in de buurt’ plaatsvinden, kunnen zorgverleners altijd gebruikmaken van de mogelijkheden van Weight Watchers Health Services om patiënten met overgewicht te begeleiden. En indien zorgverleners een structurele samenwerking willen aangaan, heeft Weight Watchers daarvoor een draaiboek dat ervoor zorgt dat de samenwerking geheel lokaal en op maat ingevuld kan worden (via afspraken, processen, ondersteunende materialen, terugkoppeling resultaten, etc.). We bepalen altijd gezamenlijk de juiste route naar een nieuwe samenwerking, waarbij Weight Watchers als het ware als onder­ aannemer fungeert.

Aan de cursussen bij de zorgaanbieder zijn geen extra kosten verbonden. Aan de Weight Watchers-cursussen (al dan niet binnen de muren van de zorgaanbieder) zijn geen extra kosten verbon­ den. De normale kosten zijn in principe voor rekening van de deel­nemer, tenzij de behandeling binnen een zorgproduct/ basisverzekering valt of indien de patiënt hiervoor aanvullend verzekerd is. Dit verschilt uiteraard per patiënt en per ver­ zekeraar. Het meest complete Weight Watchers-aanbod voor de deelnemers komt neer op ongeveer 9 euro per week. Dit vol­ledige all-inpakket biedt niet alleen wekelijks toegang tot de Weight Watchers-cursussen, maar ook 24/7 tot de geavanceerde online afslanktools.

Cursussen Weight Watchers organiseert verspreid door het hele land meer dan 300 cursussen per week. Zo is er altijd wel een cursus in de buurt. Bovendien is de organisatie zo ingericht dat, indien nodig, regionaal het aantal cursussen op korte termijn kan worden uitgebreid. Er zijn al voorbeelden waarin wekelijks een of meerdere Weight Watchers cursussen binnen de muren van de zorginstelling plaatsvinden. Ook dat behoort tot de mogelijkheden.

Voorlichtingsbijeenkomsten Weight Watchers Health Services organiseert regelmatig voorlichtingsbijeenkomsten voor zorgaanbieders, waarin de lokale zorgsituatie wordt besproken. Meer informatie hierover vindt u op www.weightwatchers.nl/ healthservices. Ook zal Weight Watchers te allen tijde een aankondiging sturen naar uw praktijk op het moment dat een regionale voorlichtingsbijeenkomst in uw regio plaatsvindt.

De resultaten zijn wetenschappelijk onderbouwd Weight Watchers is al jarenlang onderwerp van vele studies. Recentelijk zijn verschillende baanbrekende studies rond de Weight Watchers Methode verschenen in The Lancet (2011), The British Medical Journal (2011) en het Amerikaanse blad Obesity (2012).

Annelies Roelofsen, 50 jaar, hartpatiënt Eerste Weight Watchers Health Services cursiste in Diakonessenhuis, Utrecht. Inmiddels haar streefgewicht bereikt: - 21 kilo in 39 weken. Annelies: “dit had ik nooit durven dromen. Ik had alles al geprobeerd. Mijn behandelend cardioloog gaf mij de doorslag er nog een keer voor te gaan, samen met Weight Watchers. Niet alleen mijn gewicht is top; ik sta ook veel zelfverzekerder in het leven! En het belangrijkste is dat mijn gehele medische status sterk verbeterd is”.

Lighten Up study Deze studie vergeleek de resultaten van 740 zwaarlijvige mannen en vrouwen die een reeks van programma’s voor gewichtsmanagement aangeboden kregen in zeventien huis­ artspraktijken in Groot-Brittannië. De programma’s die deel uitmaakten van het pakket waren on­ der andere Weight Watchers, Slimming World, Rosemary Conley, een groepsprogramma onder begeleiding van praktijkbege­ leiders opgeleid door diëtistes, individuele begeleiding door een verpleegkundige of individuele begeleiding door een apotheker. Een groep waarvoor de begeleiding beperkt werd tot alleen lichaamsbeweging, kreeg vouchers aan­geboden om twaalf weken lang te trainen in een plaatselijk fitnesscen­ trum. Aan het eind van de twaalf weken durende test­periode hadden de deelnemers aan het Weight Watchers-programma het grootste gewichtsverlies (4,43 kg), terwijl de patiënten onder huisartsbegeleiding het slechtst scoorden met 1,37 kg. Daarnaast lag het percentage deelnemers die ten minste 5% gewichtsverlies bereiken bij de Weight Watchers-testgroep het hoogst (46%), terwijl dit bij de groep onder huisartsbegelei­ ding het laagst lag (15,7%). Paul Aveyardt, hoogleraar Gedragsgeneeskunde, Birming­ham University: “Wanneer we het gewichts­verlies van alle testgroe­ pen in deze studie bekijken, valt het op dat de beste resultaten bereikt werden wanneer een huisarts obesitas vaststelde en daarna de patiënten doorverwees naar een afslankprogramma in groepsverband. De aanpak resulteerde niet alleen in een hoger gewichtsverlies, het was ook aanzienlijk meer kostenef­ ficiënt dan wanneer gezondheidsprofessionals zelf probeer­ den om de mensen te helpen gewicht te verliezen. Van alle programma’s die we geëvalueerd hebben in de studie, bereik­ ten alleen de patiënten die het Weight Watchers-programma volgden een merkbaar groter gewichtsverlies bij de controle na een jaar. De Lighten Up-studie is bekroond met de Best Practice Award van De UK Association for the Study of Obesity

Susan Jebb, Manchester University Eerstelijns verwijzing naar commerciele partij voor behandeling van over­ gewicht vergeleken met behandeling van overgewicht binnen reguliere zorg. De conclusie van deze studie was dat patiënten die door hun huis­ arts werden doorverwezen naar Weight Watchers tweemaal zoveel gewicht verloren als patiën­ten die alleen in de reguliere eerstelijns­ zorg behandeld werden. De goede resultaten worden vooral toege­ schreven aan de samenwerking tussen Weight Watchers en de eerste­ lijnszorg. Deze studie werd simultaan uitgevoerd in Groot-Brittannië, Australië en Duitsland. De belangrijkste feiten: meer dan 61% van de deelnemende patiënten die naar Weight Watchers werden doorver­ wezen verloor 5% van hun startgewicht, tegenover slechts 31% van de patiënten die niet doorverwezen werden en de standaardzorg kregen. Bovendien behaalden 3,5 keer meer patiënten uit de Weight Watchers-groep een gewichtsverlies van 10%. Meerdere studies be­ wijzen dat een gewichts­verlies van 5 tot 10% een zeer grote gezond­ heidswinst oplevert voor de patiënt Referral to a Commercial Weight Management Programme Enhan­ ces Weight Loss Achieved in Primary Care. SA Jebb, AL Ahern, AD Olson, LM Aston, C Holzapfel, J Stoll, A Simpson, S Pearson, N Fuller, I Caterson, H Hauner. Obesity Reviews 2010; 11(Suppl 1):S240.

National Institute of Health van Amerika (NIH) studie ‘Combining behavio­ ral weight loss treatment and a commercial program”, oktober 2012. Deze studie toonde het volgende aan: volwassenen die leiden aan overgewicht of obesitas en die mee deden in een van de 3 verschil­ lende gewichtsreductie behandelingen, die allemaal de volgende overeenkom dden: intensieve, multi-component advisering via een groepsaanpak, verloren significant gewicht na 48 weken, of de be­ handeling nu werd geleid door een gezondheidsprofessional of door een ervaringsdeskundige. Deze RCT die geleid werd door Angela Marinilli Pinto, PHD, Assistant Professor of Psychology – Baruch College New York, is het eerste onderzoek dat professionele op groep gebaseerde gewichtsreductie gedragsbehandeling - de gouden stan­ daard voor het behandelen van overgewicht en obesitas – vergeleek met de aanpak van Weight Watchers, waarbij de groep geleid wordt door getrainde ‘peers’ coaches die zelf succesvol zijn afgevallen. De resultaten openen de deur naar mogelijkheden om effectieve, doch betaalbare gewichtsreductieprogramma’s aan te bieden. “Alle groepen verloren gewicht, maar tegen de verwachting in verloren de Weight Watchers deelnemers gemiddeld meer gewicht. Ook verloren de Weight Watchers deelnemers in meer dan 33% van de gevallen 10% of meer van hun startgewicht, vergeleken met 15% in de gecombineerde groep en 11% in de professioneel geleide groep’.

Actuele onderzoeksresultaten en andere informatie worden voortdurend gepubliceerd. Op de website van Weight Watchers Health Services (www.weightwatchers.nl/healthservices) wordt alle informatie over het Weight Watchers-program­ ma bijgehouden, evenals een aantal artikelen van recentelijk gepubliceerde studies.

6 880001021_Brochure_Professionals_3.indd 6-7

7 07-11-12 14:21

Weight Watchers AtWork is al jaren succesvol in bedrijfsverband Een eerder succesvol initiatief tot collectieve aanpak van overgewicht in een professionele omgeving is Weight Watchers AtWork. In Nederland is het bedrijfsleven volledig risicodrager als het gaat om ziekteverzuim. Om deze vaak grote kostenpost te beheersen en / of terug te dringen, is Weight Watchers een veelgevraagde partner. Zo zijn we actief bij over­ heden, commerciële bedrijven en in zorginstellingen, steeds vaker ook in nauwe samenwerking met de verbonden bedrijfsartsen en/of of de collectieve zorgverzekeraar.

Preventie Conferentie Weight Watchers Health Services maakt het mogelijk dat jaarlijks de Preventie Conferentie gehouden wordt. Vooraanstaande sprekers en dagvoorzitters bespreken de lasten van een slechte leefstijl voor individu en samenleving en mogelijkheden om deze tendens in de praktijk te keren. Dit gebeurt op informele en inhoudelijke wijze, samen met het publiek. Wat zijn innovaties die zich inmiddels bewezen hebben? En welke in­ novaties zijn er nog nodig om op een praktische wijze de uitdagingen waar voor we staan, het hoofd te kunnen bieden? Populatiebekostiging? Shared savings? Substitutie, business cases preventie, zelfmanagement en/ of eHealth? Netwerkzorg? Hoe zit het met eigen verantwoordelijkheid? En wat te denken van een integrale preventieaanpak? Welke prikkels hanteren we om mensen te laten veranderen? Hoe is dit alles praktisch realiseerbaar in de wijk? Zorgprofessionals, wetenschappers, patiënten, politiek en overheid; iedereen is aanwezig bij deze conferenties. Mogen we u ook verwel­komen? Kijk voor meer informatie over de sprekers en de onderwerpen op www.preventieconferentie.nl en meld u aan voor de volgende Preventie Conferentie.

Advisory Board Weight Watchers Nederland Weight Watchers International werkt aan een doorlopend programma van formele, onafhankelijke evaluatie en voortdurende verbetering van zijn dienstverlening. Weight Watchers raadpleegt regelmatig gerenommeerde deskundigen om ervoor te zorgen dat het programma de laatste weten­ schappelijke bevindingen weerspiegelt. Ook in Nederland werkt Weight Watchers met medici en voedingsdeskundigen in een Advisory Board. Meer daarover kunt u lezen op www.weightwatchers.nl/healthservices.

Volg de ontwikkelingen van Weight Watchers Health Services Op www.weightwatchers.nl/healthservices leest u alles over actuele onderzoeksresultaten, nieuwe projecten, relevante samenwerkingen en ontwikkelingen in de Nederlandse zorg- en preventiewereld.

Weight Watchers Nederland - Postbus 5612 - 4801 EA Breda Bezoekadres: Bijster 12 - 4817 HX Breda - tel. 076-5234000 [email protected] - www.weightwatchers.nl/healthservices

880001021_Brochure_Professionals_3.indd 8

07-11-12 14:21