Samenwerken in de bouwketen kan véél slimmer. Met de digitale 3D-oplossing van DDD

Samenwerken in de bouwketen kan véél slimmer Met de digitale 3D-oplossing van DDD

DDD brengt uw bouwketen in topvorm Werkt u veel samen in bouwprojecten? Dan kent u vast de problemen door gebrekkige tekeningen en communicatie tussen de ketenpartners. En ook de fouten en kostbare herstelwerkzaamheden die daarvan het gevolg zijn. De werkgroep DDD ontwikkelde een even slimme als praktische oplossing die deze kostbare problemen voorkomt. Als alle ketenpartners in het proces werken met dezelfde digitale 3D-basistekening, zijn fouten en misverstanden in de communicatie vrijwel uitgesloten. Uw winst: kortere productietijden, lagere faalkosten en een hogere kwaliteit en leveringsbetrouwbaarheid.

In deze brochure leest u: • waarom digitaal samenwerken in de keten absoluut noodzakelijk is; • hoe de DDD-methode problemen door gebrekkige tekeningen en slechte communicatie voorkomt; • hoe de DDD-methode het productieproces van de wapeningscentrale vereenvoudigt en kostenbesparingen bewerkstelligt; • hoe werken met één en dezelfde 3D-basistekening het bouwproces enorm kan versnellen en verbeteren; • hoe de DDD-methode zich inmiddels ook in de praktijk heeft bewezen.

Waarom digitaal samenwerken? Het probleem: gebrekkige communicatie

De werkgroep DDD bestaat uit de volgende gerenommeerde partijen:

In de bouw staat digitale gegevensuitwisseling in de kinderschoenen. Nog steeds moeten de mensen op de bouwplaats het vaak stellen met bouwtekeningen die óf onduidelijk zijn óf verkeerde informatie bevatten. Of erger: allebei. ‘Wat bedoelt de constructeur hier precies?’. Die onduidelijkheid leidt tot fouten, misverstanden en onnodig improviseren. Met alle tijdverlies en kosten van dien.

Namens de Vereniging Wapeningsstaal Nederland: • ATG Netherlands • Balvert Betonstaal bv • Bouwstaal Smit bv • R+B Reinforcement bv • Van Noordenne Staal bv • Wadro Drachten bv

Werkgroep DDD komt met oplossing

Advies- en ingenieursbureau: • Movares Nederland bv • Breijn

De Vereniging Wapeningsstaal Nederland (VWN) formeerde in 2009, samen met Syntens Innovatiecentrum, de werkgroep ‘DDD’ (knipogend naar 3D). Vervolgens sloten zich diverse gerenommeerde partijen bij de werkgroep aan, waaronder aannemers en betonstaalverwerkende bedrijven, een softwareleverancier en een ingenieursbureau.

Engineering en softwareontwikkeling: • Nemetschek Scia Infra-bouwers: • Heijmans Beton en Waterbouw • Volker InfraDesign

Werken met één en dezelfde 3D-basistekening De werkgroep ontwikkelde een effectieve oplossing voor digitale samenwerking in de bouwketens. Door in de keten te werken met één en dezelfde 3D-basistekening, zijn fouten door verkeerde communicatie uitgesloten. Alle partijen (aannemer, wapeningsstaalspecialist en constructeur) voegen in een vroeg stadium hun informatie en kennis aan deze tekening toe. Het resultaat: een sneller proces, minder fouten en forse kostenbesparingen. Bovendien komt de kennis over wapening vanuit de theorie (constructeur) en praktijk (wapeningsstaalspecialist en aannemer) samen, waardoor voor alle partijen een optimale oplossing ontstaat.

De efficiënte voordelen van de DDD-methode Afrekenen met fouten en dubbel werk De oplossing van DDD rekent voorgoed af met een belangrijk knelpunt in de ketensamenwerking. Namelijk dat alle partijen met hun eigen systemen werken voor het maken van tekeningen. Zij gebruiken elkaars tekeningen als basis voor de eigen tekeningen en voegen daar weer informatie aan toe. Dit gebruik leidt tot onnodig dubbel werk en fouten.

Zo gaat DDD in zijn werk De werkwijze is als volgt: de constructeur ontwerpt een 3D CAD-tekening van het bouwproject. In dit model wordt de wapening aangegeven. Dit wordt besproken met de aannemer en de wapeningsstaalspecialist en daar waar nodig aangepast. Vervolgens haalt de wapeningsstaalspecialist de informatie uit de tekening die hij nodig heeft voor zijn werk. Aan de hand van die tekening en de bijgeleverde digitale gegevens kan hij bovendien automatisch zijn buig- en knipstaten genereren en buig- en knipmachines aansturen. Ook dit levert efficiencywinst, kwaliteitsverbetering en minder faalkosten op.

Probleem- én foutloos communiceren Gezamenlijk werken met dezelfde 3D CAD-tekening voorkomt ruis in de communicatie tussen de constructeur, aannemer en de wapeningsstaalspecialist. De praktijk heeft geleerd dat een gewone tweedimensionale tekening te veel vergt van het voorstellingsvermogen van de vlechter. Bij een 3D-tekening ziet hij wél meteen wat de bedoeling is. Beide partijen profiteren van die glasheldere communicatie. De constructeur heeft de kennis van de constructieve eigenschappen van een wapeningsconstructie. Terwijl de wapeningsstaalspecialist alles weet van de praktische uitvoerbaarheid. Het is dus van wezenlijk belang dat ze onderling zo helder mogelijk overleggen en hun expertise inbrengen.

Tekening is voor iedereen begrijpelijk Met de in Allplan (in 3D) aangeleverde tekeningen kan letterlijk elke staaf en elke snede op de beugel nauwkeurig worden bekeken en geanalyseerd. De tekening is voor iedereen heel eenvoudig te interpreteren. Dit maakt het ook makkelijk om erover te discussiëren. En omdat de tekening wordt aangeleverd in pdf, kan er ook niets meer in worden veranderd. Als de betonstaalvlechter een knelpunt tegenkomt, neemt hij contact op met de constructeur, die de tekening vervolgens kan aanpassen. Uiteraard zijn de meeste knelpunten in de voorbereiding, waarin wensen en maakbaarheid worden besproken al opgelost.

Een forse stap vooruit De nieuwe methode is een forse stap vooruit. Voorheen kon de constructeur niet wachten op aanpassingen, omdat zijn tekeningen contractueel al waren opgeleverd. Nu komt de definitieve wapeningstekening in goed onderling overleg

tot stand. Bovendien kunnen beide partijen op deze manier veel van elkaar leren en ontstaat er meer begrip voor elkaars problemen.

Voordelen van de DDD-methode: • Transparante communicatie in de keten leidt tot kortere productietijden, een hogere kwaliteit en leverbetrouwbaarheid en lagere risico’s en faalkosten. • U heeft als ketenpartners meer inzicht in elkaars werkprocessen, zodat u de werkzaamheden beter op elkaar kunt afstemmen. • Digitale 3D-tekeningen geven u een goed inzicht in de problematiek. Hierdoor zijn producten makkelijker en beter te prefabriceren in de werkplaats of fabriek. Met lagere bouwkosten als gevolg. • Met digitale tekeningen kunnen last-minute wijzigingen van de opdrachtgever probleemloos worden verwerkt (rekening houdend met het uitvoeringsproces). • Digitale 3D tekeningen zijn noodzakelijk bij de huidige complex vormgegeven constructies.

Met 1 tekening 6 stappen vooruit: Stap 1 Stap 2

Stap 3 Stap 4 Stap 5

Stap 6

Alle bouwpartners besluiten om alle informatie in het project digitaal uit te wisselen, van ontwerp- en constructiefase tot en met realisatie. De constructeur ontwerpt een 3D CAD-tekening en verrijkt die vervolgens met wapeningsconstructiedata. Dit wapeningsmodel wordt vroegtijdig met de wapeningsstaalspecialist en aannemer besproken. Hieruit volgt de definitieve wapeningstekening inclusief buigstaten. De wapeningsstaalspecialist haalt uit de 3D-tekening de informatie om automatisch zijn buig- en knipstaten te kunnen genereren en buig- en knipmachines aan te sturen. Alle ketenpartners beschikken over de juiste gegevens, zodat het bouwproces efficiënter en effectiever verloopt. Relevante informatie wordt tijdens het hele bouwproces opgeslagen, gebruikt en beheerd in een digitaal (3D-)bouwmodel. De gegevens zijn daarmee altijd beschikbaar en actueel. Op deze manier werkt iedereen in de keten met dezelfde informatie. Ook ziet men van elkaar wat er gebeurt. Door alle informatie te koppelen, kunnen glasheldere afspraken worden gemaakt die ook kunnen worden nagekomen.

DDD-methode bewijst zich ook in de praktijk De DDD-methode voor digitale gegevensuitwisseling is inmiddels bij twee pilotprojecten in de praktijk beproefd: bij de aanleg van de fly-over bij knooppunt Kerensheide en bij de tunnelaanleg in de Amersfoortse wijk Vathorst. Op deze pagina’s leest u over de pilot bij het project Kerensheide.

Fly-over knooppunt Kerensheide Bij de aanleg van de 600 meter lange fly-over op de A2/A76 bij Kerensheide gingen alle partijen graag aan de slag met deze DDD-pilot. Het samenwerkingsverband bestond uit opdrachtgever Rijkswaterstaat, hoofdaannemer Heijmans, engineering en softwareontwikkeling Nemetschek Scia (Allplan), ingenieursbureau Movares Nederland BV en Van Noordenne wapeningsstaal.

Toepassing volgens het boekje Tijdens het project werd de DDD-methode volgens het boekje toegepast. Alle informatie-uitwisseling verliep dus digitaal, vanaf ontwerpfase tot en met de realisatie. Movares stelde in opdracht van Breijn het 3D model op en voorzag dit van de wapening. Dit model werd vervolgens met de wapeningsstaalspecialist en aannemer besproken en vastgelegd in de definitieve wapeningstekeningen. Op basis van deze tekeningen genereerde de wapeningsstaalspecialist de buigen knipstaten en stuurde hij de betreffende machines aan. De opgedane ervaringen werden gemonitord en besproken in een werkgroep.

Afstemmingsoverleg

De ervaringen

Vóór het opstellen van de definitieve wapeningstekeningen kwamen de deelnemers meerdere keren bijeen. Hier kon iedereen zijn uitgangspunten en kennis inbrengen. Vervolgens ontwikkelde Movares een 3D-ontwerp en leverden Van Noordenne wapeningsstaal en Heijmans de kennis voor een goed maakbaar wapeningsontwerp. Movares werkte het ontwerp uit in een definitief 3D-ontwerp, inclusief de buigstaten en alle constructieve wapening. Na controle door Heijmans en Van Noordenne wapeningsstaal werd het goedgekeurde 3D-ontwerp ingelezen in het buigstatenprogramma en doorgeleid naar de wapeningsmachines.

De tevredenheid over de pilot was groot. Alle partijen waren lovend over de heldere, probleemloze communicatie. Dankzij de betere transparantie kon het aantal aanpassingen verderop in het proces aanzienlijk worden beperkt. De communicatie tussen de verschillende partijen werd na het afstemmingsoverleg gecoördineerd door hoofdaannemer Heijmans, waarmee de verantwoordelijkheid voor de opgave was gewaarborgd.

Conclusie: doorgaan op ingeslagen weg Uit de pilot kunnen de volgende conclusies worden getrokken: • Het DDD-model leidt tot een overzichtelijker proces. • Het DDD-model is binnen Allplan automatisch om te zetten naar een 2D-model. De kans op fouten is hiermee nihil. • Binnen Allplan kan in verschillende lagen worden getekend en kunnen deze apart visueel worden weergegeven. Hierdoor heeft men per aspect een beter overzicht. Dit programma heeft ook de mogelijkheid aan te geven waar staalposities met elkaar conflicteren. • Dankzij het DDD-model zijn buigstaten eenvoudiger te maken. Ook kan men beter zien hoe de wapening in de kist ligt. • In het afstemmingsoverleg kan de specifieke kennis van de verschillende specialismen naadloos op elkaar worden afgestemd. • Via bijeenkomsten en workshops dienen de opgedane kennis en vaardigheden verder te worden vergroot. • Het digitaliseren van informatie voorkomt dat kennis en know how verdwijnt door vergrijzing. • Efficiënter werken kan een eventueel tekort aan ervaren medewerkers opvangen. Juist in deze tijd blijken bouwbedrijven bereid tot vergaande samenwerking.

Colofon Dit is een uitgave van VWN (Vereniging Wapeningsstaal Nederland) Eindredactie en projectleiding Ligthart Communicatie, Capelle aan den IJssel Tekst Ligthart Communicatie, Capelle aan den IJssel Overeijnder Van den Dool communicatie, Capelle aan den IJssel Vormgeving Van Lint in Vorm, Zierikzee Drukwerk LnO, Zierikzee Nieuwegein, september 2011

Digitaal samenwerken in uw eigen keten? Bent u na het lezen van deze brochure benieuwd hoe u de DDD-methode kunt toepassen in de eigen keten? Neem dan contact op met het secretariaat van de Vereniging Wapeningsstaal Nederland. Wij leggen u graag uit hoe u deze digitale samenwerkingsmethode kunt inpassen in uw eigen dagelijkse praktijk. T 030 638 19 39. E [email protected].

Een greep uit de uitspraken tijdens de evaluatie: • ‘We zouden het zo weer doen!’ • ‘Een goede samenwerking is cruciaal, je moet vertrouwen in elkaar hebben en er moet openheid zijn. Deze zaken zijn zeker gedurende het project gegroeid. Je moet er met z’n allen in geloven.’ • ‘ Volgende stap is standaardisering. De boodschap moet continu worden uitgedragen.’ • ‘Ook in opleidingen moet deze manier van werken worden meegenomen.’ • ‘Er is zeker een kwaliteitsslag en efficiencyslag gemaakt. De faalkosten zijn hiermee gedaald.’ • ‘De methode geeft vroegtijdig inzicht in mogelijke problemen. Normaal zie je die pas op de bouw. Nu konden we diverse zaken vóóraf oplossen, in plaats van achteraf.’ • ‘Op deze manier kunnen er ook meer onderdelen geprefabriceerd worden.’ • ‘In het afstemmingsoverleg tussen constructeur, aannemer en de wapeningsstaalspecialist wordt er praktische en theoretische kennis uitgewisseld. Zo krijg je meer begrip voor elkaar.’ • ‘ Wij konden de mallen voor de pijlers automatisch genereren uit het 3D-ontwerp.’ • ‘ Verrassend: zelfs bij de stekken sluit het betonstaal goed op elkaar aan!’ • ‘De bouwtijd van de pijlers is met de helft verkort.’

VWN Dukatenburg 90-03 3437 AE Nieuwegein T 030 638 19 39 F 030 634 20 40 www.wapned.nl