Minder ongevallen door slimmer samenwerken Werken aan verkeersveiligheidsdoelen met ‘triple R rating’ Regionaal Resultaat gericht Recycle al bestaande kennis
Geen nieuw onderzoek Geen nieuwe ongevallencijfers
Maar door beschikbare kennis slim opnieuw te gebruiken en regionaal samen te werken doelgericht op weg naar minder ongevallen en slachtoffers
Crisis, ook voor verkeersveiligheid..? Het verder verbeteren van de verkeersveiligheid lijkt steeds moeilijker te worden. Echte geconcentreerde ongevalslocaties zijn er steeds minder. De resterende ongevallen vinden veel Doel 2020: ≤ 500 doden en ≤ 10.600 gewonden
versnipperd plaats qua locatie, aard van het ongeval en de betrokken bestuurders. De onderregistratie van de ongevallen speelt en zorgt zeker op een klein schaalniveau voor een minder goed beeld. En ook de recente bezuinigingen helpen natuurlijk niet mee. Die vragen juist om meer rendement, lees: meer veiligheid, per uitgegeven Euro. Een drietal redenen waardoor de traditionele verkeersveiligheidsaanpak vaak niet meer toereikend is om de gestelde doelen te
Kracht ligt in samenwerking en gebruik maken van beschikbare kennis
halen en er zelfs soms toe leidt dat de bestuurlijke aandacht voor verkeersveiligheid afneemt. Ondanks dit staat wel de doelstelling overeind om in 2020 een reductie van het aantal doden en ziekenhuisgewonden te bereiken: niet meer dan 500 doden en 10.600 ernstige gewonden. Hoe kunt u efficiënt een steentje bijdragen aan het bereiken van deze doelen? De grootste valkuil is dat u (weer) een –nieuwe- eigen aanpak opstelt en door blijft zoeken naar
Efficiënt aan doel werken met al bestaande kennis
aandachtspunten en de ultieme maatregel. De kracht om nu binnen de geschetste moeilijkere situatie verder te gaan, ligt in samenwerking en gebruik maken van beschikbare kennis. Nederland is niet voor niets één van de meest verkeersveilige landen. We weten goed hoe we aandachtspunten en -groepen in beeld moeten brengen en we weten al veel over (kosten)effectieve maatregelen. Die kennis is alleen vaak verspreid en het lukt vaak niet om te bepalen wat nu de meeste aandacht vraagt en waar we onze pijlen nu het beste op kunnen richten. Er is een manier om de bestaande kennis te gebruiken en door te pakken om snel tot resultaten te komen: 'focus op verkeersveiligheid’. Die manier wordt in deze whitepaper toegelicht.
Minder ongevallen met Triple R Regionaal De oplossing voor een kosteneffectieve verbetering van de verkeersveiligheid ligt in regionale Werk samen in de regio
samenwerking en een thematische aanpak. Wanneer knelpunten gezamenlijk worden bepaald, wordt het makkelijker om een rode draad te vinden. Ook is een regionale thematische aanpak veel effectiever dan wanneer alle partijen apart 'met hagel schieten' op allerlei verschillende locaties en aandachtsgroepen. Dit sluit aan bij de bestuurlijke vraag die bij veel verkeersveiligheidspartners leeft: geef me aan wat ik moet doen om het wegennet verkeersveiliger te maken.
Resultaatgericht Een ander belangrijk kenmerk is: beter iets doen dan niets doen. Stop met onderzoeken en praten Stop met onderzoeken; ga aan de slag
over mogelijke oplossingsrichtingen: kies gericht voor kansrijk aan te pakken thema's en zet daar gezamenlijk de schouders onder, ieder vanuit de eigen rol. Richt je op de meest kansrijke oplossingen, vanuit een goede mix van mensgerichte-, infrastructurele- en/of voertuigmaatregelen.
'Recycle' Er is in Nederland en daarbuiten al ontzettend veel kennis beschikbaar. U heeft mogelijk zelf ook al Deel uw kennis
een beeld van de gevaarlijke locaties en doelgroepen en wellicht ook al een goed idee van mogelijke maatregelen of zelfs al goede ervaringen met bepaalde maatregelen. De onveiligheid op uw gebiedsontsluitingsweg verschilt in essentie vaak niet veel van de weg van uw collega wegbeheerder. Door deze kennis op regionaal niveau te delen en er op regionaal niveau de rode draad uit te halen, komen we een stap verder.
In 2 stappen naar het gewenste resultaat Om regionaal, resultaatgericht en op basis van bestaande kennis tot een kosteneffectieve aanpak te komen, volstaan twee eenvoudige stappen. Door deze in regioverband door te lopen ontstaat een lijst met groepen die voor u met de minste inzet zoveel mogelijk rendement opleveren om de verkeersveiligheid te verbeteren. Stap 1: wat zijn de problemen die we moeten oplossen? Bij de probleemselectie wordt bepaald naar welke problemen in de regio de meeste aandacht naar uit zou moeten gaan. Hiervoor doorloopt u de volgende stappen: Op een rij zetten beschikbare veiligheidsgegevens Binnen de drie hoofdthema's mens, infrastructuur en voertuig worden de dominante ongevalkenmerken in beeld gebracht. Denk hierbij aan kenmerken zoals leeftijd, type weg, toedracht. Binnen deze kenmerken kan vervolgens worden bepaald welke detailzaken opvallen. Denk aan de groepen 18-29 jarigen, 80 km/uur wegen en snelheidsgerelateerde ongevallen. Dit kan gewoon door gebruik te maken van alle kennis die de afgelopen jaren in beeld is gebracht. Bepalen meest relevante probleemthema's Voor de opvallende groepen worden de problemen onderling vergelijkbaar gemaakt door per groep in beeld te brengen wat de omvang van het aantal ongevallen/slachtoffers is, in hoeverre het probleem oplosbaar is, wat dat globaal kost en hoeveel draagvlak er bestaat het probleem aan te pakken. Dit gebeurt allemaal vanuit beschikbare kennis. Er is geen aanvullend onderzoek nodig. Hiermee worden de meest belangrijke knelpunten op regionaal niveau bepaald: de zogenaamde focusgroepen. Voorbeelden van focusgroepen zijn alcoholgebruik, voorrang/doorgang binnen de bebouwde kom en de leeftijdsgroep 12-17 jaar.
Stap 2: wat zijn de beste maatregelen om de problemen aan te pakken? Bij de maatregelselectie wordt bepaald wat de meest waardevolle maatregelen zijn om de gevonden problemen aan te pakken. Hiervoor doorloopt u de volgende stappen: Maatregelen voor de meest relevante probleemthema's Voor alle binnen de probleemselectie bepaalde groepen worden mogelijke maatregelen op een rij gezet op basis van locale en landelijke informatie. Het gaat hierbij om maatregelen op het gebied van infrastructuur, educatie/communicatie, handhaving en maatregelen aan het voertuig. Meest effectieve maatregelen Per maatregel wordt de effectiviteit bepaald, de kosten in beeld gebracht en de zogenaamde reikwijdte. De reikwijdte is de mate waarin een maatregel meerdere problemen tegelijkertijd kan aanpakken. De 'score' per maatregel wordt uitgewerkt tot een totaalwaardering op een vijfpuntsschaal. De gewogen scores geven inzicht in de meest kansrijke verkeersveiligheidsmaatregelen.
Aan de slag De twee stappen leveren een aantal focusgroepen (voor mens, infrastructuur en voertuig) die het meest interessant zijn om mee aan de slag te gaan. Hoe de groepen aangepakt kunnen worden is opgenomen in een maatregelcatalogus met per focusgroep een aantal opties in volgorde van rendement.
Voor iedereen Focus op verkeersveiligheid is voor iedereen interessant. Door samen te bepalen wat voor uw regio de focusgroepen zijn weet ook u waar u zich voor uw eigen wegen of uw eigen belangengroep het beste op kunt richten. En u heeft ook meteen inzicht in de voor u meest kansrijke en effectieve maatregelen. Ministerie/RWS - inzicht in regionale activiteiten - inzicht in doorvertaling landelijk beleid per regio - doorkijk naar toekomstig beleid/ grip houden - aanpak op eigen wegen
Politie - handvatten voor een handhavingsplan - inzet prioriteren - input voor het driehoeksoverleg
Regievoerder - mogelijkheid om regionale samenwerking te stimuleren - handvat voor regionale samenwerking - kader voor sturen subsidie
Belangenorganisatie - input voor gericht het gesprek aangaan met doelgroepen en overheid - hulp bij regionale focus van het landelijke beleid
Wegbeheerder - hulp bij kiezen wat te gaan doen - kader voor overleg met belangengroepen - concrete antwoorden - basis voor het verkeersveiligheidsbeleid Iedereen - initiatief nemen bij uw regievoerder om te gaan recyclen - antwoord op vragen van het bestuur hoe verder te gaan met de verkeersveiligheidsaanpak
'Triple R' in de praktijk Waarop kunnen de wegbeheerders in de provincie Utrecht het beste focussen als zij de verkeersveiligheid verder willen verbeteren? Deze vraag legde het ROV-Utrecht, in samenspraak met Rijkswaterstaat Utrecht, het Bestuur Regio Utrecht en de provincie Utrecht, voor aan Antea Group [ten tijde van de opdracht: Oranjewoud]. Vanuit de 'Triple R' werkwijze is PAUK tot stand gekomen. PAUK helpt bij het geven van een antwoord op de gestelde vraag. PAUK staat voor aanvalsPlan Aanpak Utrechtse Knelpunten. Uitkomst van PAUK zijn 7 focusgroepen. Dit zijn de groepen die in Utrecht het meeste verkeersveiligheidswinst zullen opleveren als deze worden aangepakt. Voor elke focusgroep is een lijst met mogelijke maatregelen opgesteld waarmee goede resultaten bereikt kunnen worden. Hiermee kunnen alle verkeersveiligheidspartners in Utrecht direct aan de slag. De focusgroepen in Utrecht: - alcohol - voorrang/doorgang binnen de bebouwde kom - leeftijdsgroep 12-17 jaar - kruispunten binnen de bebouwde kom, 50 km/uur - motorfietsongevallen enkelstrooks rijkswegen - bromfietsongevallen van 16-17, 18-24 en 60+ jarigen - vrachtauto-ongevallen
Meer informatie? Wilt u weten hoe ook u de focus op verkeersveiligheid kunt leggen en met minder inzet meer kunt bereiken? Voor meer informatie over de beschreven aanpak en hoe u regionaal kunt gaan recyclen kunt u contact opnemen met: Antea Group Hans van Mook Telefoon: 06-20077213 Email:
[email protected] www.anteagroup.nl
