SAMEN BOUWEN AAN EEN ECONOMISCH STERK, SOCIAAL KRACHTIG EN AANTREKKELIJK WESTLAND

COLLEGEWERKPROGRAMMA 2014-2018

N I E U W E R E A L I T E I T, WESTLANDSE OPLOSSINGEN

SAM E N B OU W E N AAN E E N E CONOM I SCH S T E R K , S OC I AAL KRACHTI G E N A A NT R E K K E L I JK WE STL AND

IN H O U D LEES W IJ ZER

7

1. T H EMA S T ER K E EC O N O MIE

8

2. T H EMA S O C IA LE K R AC H T

20

3. T H EMA A A N T R EK K ELIJ K W ES T LA N D

29

4. T H EMA EIG EN T IJ D S E D IEN S T V ER LEN IN G 4 1

2

5. T H EMA FIN A N C IËN

47

T O TA A LOV ER ZIC H T FIN A N C IËLE P O S IT IE

52

3

S A MEN B O U WEN A A N EEN EC O N O MIS C H S TER K , S O C IA A L K R AC H TIG EN A A N TR EK K ELIJK WES TLA N D Dit is het werkprogramma van het college van burgemeester en wethouders voor de bestuursperiode 2014-2018. Basis hier voor vormt het Bestuursakkoord dat CDA Westland, GemeenteBelang Westland, VVD Westland en Progressief Westland op 1 mei 2014 hebben gepresenteerd. Onder het motto ‘Nieuwe realiteit-nieuwe uitdagingen. Samen bouwen aan een sterk Westland’ staat in dit akkoord beschreven wat de coalitie deze bestuursperiode wil bereiken. In het collegewerkprogramma beschrijven wij wat we gaan doen om deze ambities waar te maken.

Zowel op economisch als sociaal vlak vinden

vraagt om een nieuwe balans tussen overheid,

grote, structurele veranderingen plaats.

samenleving en bedrijfsleven. Economie en sociale

Globalisering, digitalisering en virtualisering

kracht zijn in Westland sterk verweven. Dat maakt

maar ook conjuncturele ontwikkelingen vragen

dat wij optimistisch zijn over het slagen van de

om een andere manier van werken en produceren.

transities. De rol van de gemeente verandert.

Om op de lange termijn welvaart te behouden

Wij willen een overheid zijn die in regie zaken met

moet de verdiencapaciteit van de Westlandse

het bedrijfsleven en maatschappelijk middenveld

economie omhoog. Tegelijkertijd staan we aan

kan realiseren. Daarbij gaat het om het verbinden

de vooravond van een grote transitie en

van partijen en het faciliteren en ondersteunen

transformatie in het sociaal domein. Van een

van initiatieven.

samenleving met veel collectieve rechten in

4

een zorgsysteem moet Nederland veranderen

HE RS TE L

in een participatiemaatschappij, waarbij inwoners

Na een aantal jaren van economische tegenwind,

in hun kracht worden gezet en verantwoordelijk-

zijn er in Nederland nu tekenen van voorzichtig

heden worden teruggelegd bij de samenleving.

herstel. Ons land begint langzaam uit het dal te

Wij zijn druk bezig met de voorbereidingen om

klimmen. Ondanks het feit dat het herstel nog pril

vanaf 1 januari 2015 de nieuwe taken te kunnen

is en nog niet zichtbaar wordt in een toename

uitvoeren en de transformatie effectief vorm

van de binnenlandse bestedingen en een daling

te geven. Ons streven daarbij is dat niemand

van de werkloosheid, is er reden voor voorzichtig

buiten de boot valt; ondersteuning van mensen

optimisme, wat onverlet laat dat in Westland de

die dat nodig hebben, blijft bestaan.

gevolgen van de recessie nog steeds goed merk-

Deze nieuwe realiteit op economisch en sociaal vlak

baar zijn. Veel ondernemers (zowel glastuinbouw5

als MKB-bedrijven) beleven uiterst moeizame jaren,

zien ervoor te zorgen dat ook toekomstige

financiële risico’s. Dit noopt tot een voorzichtig

met slechte prijzen, tegenvallende omzetten en

generaties goed kunnen leven in Westland,

financieel beleid en behoud van een robuust

LEES WIJZER

beperkingen in de financiering.

heeft duurzaamheid een belangrijke plaats in

weerstandsvermogen.

In de hoofdstukken hierna is per thema aangegeven welke accenten het college

het collegewerkprogramma. Het is leidend in ons Naar verwachting zijn verdere ingrijpende

handelen. Daarbij gaat het om duurzaamheid in

De gemeentelijke woonlasten (som van onroerende

deze bestuursperiode wil leggen, welke

Rijksbezuinigingen op korte termijn niet aan

de meest brede zin van het woord; van financiële

zaakbelasting, rioolheffing en afvalstoffenheffing)

activiteiten worden uitgevoerd om hier

de orde. De Rijksbegroting blijft naar het zich

duurzaamheid tot energietransitie. En van

stijgen deze bestuursperiode gemiddeld niet meer

invulling aan te geven en welke resultaten

nu laat aanzien binnen het toegestane tekort

duurzaamheid op de arbeidsmarkt en een

dan met het inflatiepercentage. Als de financiële

worden beoogd. Daar waar geen jaartal

van 3 %. De minister van Financiën heeft gemeld

duurzame jeugdaanpak tot het verduurzamen

positie van de gemeente deze bestuursperiode ver-

is vermeld, zal het resultaat aan het einde

dat er geen extra ombuigingsmaatregelen hoeven

van de leefomgeving.

betert en er ruimte ontstaat voor een verlaging van

van de bestuursperiode gerealiseerd zijn.

de woonlasten, dan wordt met voorrang invulling

te worden genomen. Ook het Centraal PlanBureau (CPB) verwacht dat een voorzichtig herstel in

Op een aantal onderdelen in het collegewerk-

gegeven aan het minder laten stijgen van de

tabel waarin is aangegeven hoeveel extra

de economie optreedt, wat een effect zal hebben

programma is de uitwerking wat meer op hoofdlijn.

onroerende zaakbelasting dan met de macro-norm.

geld er moet worden uitgetrokken om de

op de algemene uitkering van het Rijk aan

Hier is ruimte om samen met onze partners

de gemeenten.

te werken aan nadere invulling. Voorbeelden zijn

S A ME N

(intensiveringen ten opzichte van de

het opstellen van een investeringsagenda voor

Een nieuwe realiteit en nieuwe uitdagingen

huidige meerjarenbegroting). Het college-

I N T EN S I V ER EN B ES TA A ND B E L E I D

het midden- en kleinbedrijf, de Sociale Westland

vragen om Westlandse oplossingen. Daarbij

werkprogramma wordt afgesloten met

EN N I EU WE AC C EN T EN L E G G E N

Agenda en het Westlands Woonprogramma.

zijn de gemeente én de samenleving aan zet.

een financieel totaaloverzicht, inclusief

Meer dan ooit moeten we het met elkaar doen.

toelichting.

Dit collegewerkprogramma beschrijft de concrete

6

Ieder accent wordt afgesloten met een

genoemde activiteiten te kunnen uitvoeren

activiteiten die deze bestuursperiode worden

S C H E R P A A N D E W I ND

Wij roepen de gemeenteraad, inwoners,

opgepakt binnen de thema’s Sterke economie,

Ondanks het feit dat de toekomst er in financieel

ondernemers en maatschappelijke organisaties

Sociale kracht, Aantrekkelijk Westland en Eigentijdse

opzicht rooskleuriger uit ziet, zullen wij ook

op om samen met ons te bouwen aan

dienstverlening. Wij intensiveren bestaand beleid

deze bestuursperiode scherp aan de wind

een economisch sterk, sociaal krachtig en

en leggen nieuwe accenten. De visie ‘Greenport

blijven varen. Financiële duurzaamheid is

aantrekkelijk Westland.

Westland 2020’, ‘Structuurvisie Westland

het uitgangspunt. De drie decentralisaties in

2025 – perspectief 2040’, de visie ‘Mijn Westland,

het sociaal domein en de bestaande omvangrijke

Het college van burgemeester en wethouders

ons Westland’ en de visie ‘Dienstverlening Dichtbij’

grondpositie in combinatie met de huidige

van Westland

zijn daarbij richtinggevend en kaderstellend.

overprogrammering in de woningbouwmarkt

Omdat wij het als onze verantwoordelijkheid

gaan nog steeds gepaard met aanzienlijke

Juni 2014

7

1

TH E M A

S T E R KE E CONOM I E

met als doel de innovatieve kracht in de sector

Op basis van de ‘Bedrijfslevenvisie 2030 - mondiale

te vergroten. De GHC is gevestigd op drie locaties:

tuinbouwkern voor voedselvoorziening, gezondheid

in Lansingerland, Barendrecht en Westland. Onze

en welbevinden’ onderzoeken wij samen met het

ambitie is om in Westland een accommodatie te

bedrijfsleven hoe de verdiencapaciteit in Westland

realiseren waar onderwijs- en kennisinstellingen en

kan worden vergroot. Waar het voorheen vooral

bedrijven met elkaar samenwerken: de ‘Greenport Horti Campus Westland’.

De economie ondergaat een structurele verandering.

en mede-innovator (via cross-overs met onder

ging om teeltoptimalisatie en kostprijsreductie

Grondstoffen voor productie komen van over de

andere Life Science, Logistiek, Clean Tech en

vindt nu verbreding plaats naar nieuwe markten en

hele wereld en de hele wereld is onze afzetmarkt.

High Techsystems). Door deze goede uitgangs-

nieuwe producten. Ook wordt toegewerkt naar

Er lopen momenteel diverse trajecten die een

Westland opereert in toenemende mate inter-

positie kan Greenport Westland haar kracht

nieuwe innovaties in crossovers met andere

bijdrage moeten leveren aan het vormgeven van

nationaal. Uitdaging is om de economische

om onderscheidende producten te maken

sectoren. Nieuwe product-marktcombinaties moeten

de Greenport Horti Campus, onder andere de

structuur van de gemeente Westland zo robuust

verder vergroten.

zorgen voor nieuwe economische activiteiten en

samenwerkingen met onderwijsinstellingen

verstevigen de positie van de Greenport als centrum

(waaronder Lentiz) en het bedrijfsleven, verbetering

Om nieuwe verdienmodellen te kunnen implemen-

voor kennis en innovatie. Het exportpakket wordt

van de aansluiting tussen het MBO- en

teren is het noodzakelijk de ruimtelijke structuur

verbreed en omvat nieuwe versproducten, techniek

HBO-onderwijs, financieringsconstructies voor

Het greenportcluster, de belangrijkste economische

van Westland en de financierbaarheid van dit

en kennis. Belangrijk hierbij is dat er nieuwe

onderwijsaccommodatie, ontwikkeling van

pijler van de gemeente Westland, heeft nog

ondernemerschap duurzaam te verbeteren.

financieringsvormen worden gevonden voor kennis-

onderwijsconcepten, realisatie van nieuwe

steeds te maken met de gevolgen van de crisis.

Onze uitdaging is hier een bijdrage aan te leveren

ontwikkeling en het ontwikkelen en op de markt

Innovatie- en Demonstratiecentra en een haalbaar-

Marges staan onder druk en er is weinig

door stimulering van kennis en innovatie, plano-

brengen van nieuwe verdienmodellen.

heidsstudie met betrekking tot het incubator-

investeringsruimte. Een aanzienlijk aantal teelt-

logische verbeteringen, infrastructurele ingrepen

bedrijven zal, als zij niet in staat zijn om in te spe-

en versnelling van de energietransitie.

te maken dat conjuncturele schommelingen kunnen worden opgevangen.

concept. Beoogde locatie voor de Greenport Als gemeente zorgen wij, onder andere via Innovation-

Horti Campus Westland is Trade Parc Westland

len op de noodzakelijke transitie, verdwijnen.

Quarter, de regionale ontwikkelingsmaatschappij voor

Mars (nabij FloraHolland). Het is van belang

Er wordt in toenemende mate aanspraak gemaakt

de Zuidvleugel, voor cross-overs door partijen aan

dat naast de bouw van de nieuwe school de

tafel te brengen en ondersteunen wij het bedrijfs-

verplaatsing van de Demokwekerij wordt

leven in de zoektocht naar nieuwe markten (interna-

gerealiseerd. Wij zien dit als vliegwiel om tot

tionalisering). Daarnaast werken wij aan een goede

verdere ontwikkeling van de campus te komen.

op het organiserend vermogen van de sector. Hoewel dit een verantwoordelijkheid is van de

1 . 1 .  D U U R Z A M E E N I NNOVAT I E V E G R E E NP OR T

sector, werkt de gemeente samen met het bedrijfsleven aan oplossingen. Zo kan de internationale

D O E L

markt beter worden bediend met totaalconcepten

Een toekomstbestendige greenport-

waar naast de teelt en techniek ook kennis en

economie met toegenomen kennis,

logistiekoplossingen deel van uitmaken.

innovatie en duurzaamheid.

Om welvaart op de lange termijn te behouden

ruimtelijk-economische structuur die de realisatie van nieuwe verdienmodellen mogelijk maakt.

De gemeente brengt vanuit een verbindende rol partijen bij elkaar en faciliteert de ruimtelijke



RESULTAAT

ontwikkelingen vanuit het instrumentarium dat zij

Toename van de toegevoegde waarde

ter beschikking heeft. Ook hebben wij een garantie

van het Westlandse greenportcluster.

verstrekt voor de bouw van een nieuwe vestiging van MBO Westland.

moet de verdiencapaciteit omhoog. In één jaar

Wij ondersteunen de ontwikkeling van Westland

tijd is de werkloosheid in Westland toegenomen

tot internationaal kenniscentrum op het gebied

met 39%, van 4,1% naar 5,7% nu (bron: UWV

van veredeling, inhoudsstoffen, gebruik van

Realisatie Greenport Horti Campus

januari 2014). Hoewel in vergelijking met andere

restmaterialen, teelt en techniek en specialisaties

De Greenport Horti Campus (GHC) is een

Een centrale locatie in Westland met

gemeenten de werkloosheid hier nog relatief

in niches. Het Westlandse glastuinbouwcluster

internationaal kennis- en opleidingscentrum waar

onderwijsinstellingen, (internationale)

laag is, hebben ruim 2.700 personen in Westland

moet duurzaam en innovatief zijn. Focus ligt op het

de (toekomstige) ondernemers en medewerkers

studenten, meerdere Innovatie- en

nu geen baan. Dit vraagt om nieuwe verdien-

versterken van kennis en innovatie in het cluster,

van Greenport Westland-Oostland worden opgeleid.

Demonstratiecentra en de Demokwekerij

modellen en nieuwe vormen van organiserend

teneinde de verdiencapaciteit te vergroten

Het is tevens een plek waar de glastuinbouw zich

en verbindingen met innovaties van TU Delft,

als cluster nationaal en internationaal presenteert

InHolland en Wageningen Universiteit.

vermogen. De gemeente werkt samen met het bedrijfsleven

8

Vergroten verdiencapaciteit

Onze uitgangspositie is goed: Greenport Westland

en maatschappelijk middenveld aan initiatieven

heeft antwoord op wereldvraagstukken rondom

die de economische en sociale kracht van

voedselzekerheid en voedselveiligheid, gezondheid

Westland een impuls geven. Wij brengen partijen

en welbevinden en duurzaam gebruik van energie

bij elkaar, gaan strategische allianties aan, maken

en water. Onze stedelijke omgeving is zowel

een gezamenlijke strategische agenda en zetten

onze markt als onze kennisbron (onder andere

ons instrumentarium in om ondernemers de

TU Delft, Wageningen Universiteit en InHolland)

ruimte te geven.

R E S U LTAAT

en profileert en waar kennis wordt uitgewisseld,

9

Uitvoering Bio Base Westland

is tevens een bouwsteen en aanjager van de

te brengen en afstemming te zoeken met

Wij brengen partijen bij elkaar, voeren een intensieve

We gaan door met Bio Base Westland, de netwerk-

bio based economy die ook lokale, regionale

publieke partners. Met behulp van ons ruimtelijk

lobby en creëren de randvoorwaarden om dit voor

organisatie van bedrijven, overheden, kennis-

en nationale overheden en bedrijven, waaronder

instrumentarium wordt bijgedragen aan het

elkaar te krijgen. De samenwerking tussen de

instellingen en maatschappelijke organisaties

het Havenbedrijf Rotterdam, nastreven.

verminderen van de obstakels. Daarbij kan worden

Mainport en Greenport wordt geïntensiveerd.

gedacht aan flexibele bestemmingsplannen en

om bio based business in de glastuinbouw tot ontwikkeling te brengen. In dit programma wordt

De komende jaren is de gemeente nog trekker van

strengere handhaving van strijdigheden in het

Bedrijven die zich bezig houden met zaadveredeling

gewerkt aan de commerciële toepassing van

de stuurgroep. Wij jagen het programma aan en

glastuinbouwgebied, maar ook nieuwe (beleids)

en uitgangsmateriaal versterken de economische

plantenstoffen en plantenextracten in onder andere

verzorgen het programmamanagement. Op termijn

instrumenten als onteigening kunnen nodig zijn.

positie van Westland. Zij staan aan de basis van

de farmaceutische, cosmetica, food & feed,

moet het bedrijfsleven deze rol overnemen.

Daarnaast trekt de gemeente onverminderd aan

de keten en gezonde producten. Met de ontwikkeling

de uitvoering van lopende projecten, zoals Poelzone

van nieuwe rassen, soorten en hoogwaardige

en Boomawatering. Kritische succesfactor is

zaden kunnen innovaties in de tuinbouw worden

Een meerwaarde van g 50 miljoen in

kennis van (ontwikkelingen in) het glastuinbouw-

toegepast. Bedrijven in zaadveredeling en uitgangs-

voor dit doel geteelde gewassen. Daarmee speelt

Greenport Westland-Oostland met

gebied, waarbij alle data over de ruimte en het

materiaal willen wij zo goed mogelijk faciliteren in

de glastuinbouw in op de toenemende vraag

activiteiten in de bio based economy

ruimtegebruik in Westland zijn ontsloten vanuit

hun verdere ontwikkeling/uitbreiding. Tevens wordt

naar natuurlijke en authentieke (plantaardige)

in 2020.

één centraal punt. Verder maken wij ons sterk

er inzet gepleegd om nieuwe bedrijven in veredeling

om met ondersteuning van het ministerie van

en uitgangsmateriaal naar Westland te halen.

(agro)chemische en papier & karton industrie. De plantenstoffen kunnen zowel komen uit de reststromen van de glastuinbouw als uit speciaal

R E S U LTA AT

producten. Met het benutten van plantenstoffen

Economische Zaken, de provincie Zuid-Holland

uit plantaardig restmateriaal en het opzetten van specifieke glastuinbouwteelten richt de tuinbouw

Uitvoering project Modernisering teeltareaal

en Greenport Holland Overheden knelpunten

zich op nieuwe markten. Dit versterkt de concur-

in Westland

in wet- en regelgeving weg te nemen.

rentiepositie en levert een bijdrage aan de verdere

Om te komen tot een vitaal greenportcluster is

verduurzaming van het Westlandse glastuinbouw-

het nodig dat de ruimtelijke structuur van het

R E S U LTAAT

cluster. Eén van de actielijnen is het realiseren van

glastuinbouwareaal wordt geoptimaliseerd.



een bio based valorisatiepark in de regio Westland.

Het aanbod aan kavels voor de productie van

In een Valorisatiepark vindt de (hoogwaardige)

groente- en sierteelt moet afgestemd zijn op de

verwerking van plantenstoffen plaats. Voor kennis-

vraag, zowel kwantitatief als kwalitatief. Dit betekent

ontwikkeling wordt gewerkt aan de oprichting

een duurzame en concurrerende energievoorziening

Energietransitie is vanuit duurzaamheid en

van een Innovatie- en Demonstratiecentrum (IDC)

en optimale weg-, water-, energie- en ICT-infra-

economisch oogpunt noodzakelijk voor Westland.

voor de bio based economy.

structuur. Binnen het project Modernisering van

Versterken agrologistieke functie en positie

Het glastuinbouwcluster, bedrijventerreinen en

het teeltareaal wordt samen met het bedrijfsleven

zaadveredeling en uitgangsmateriaal

de gebouwde omgeving zetten in op besparings-

Via kennisontwikkeling, pilotprojecten en nieuwe

gewerkt aan het wegnemen van de ruimtelijke en

Naast de modernisering van het glastuinbouwareaal

maatregelen, de inzet van hernieuwbare bronnen

samenwerkingsverbanden moet in Westland

financiële obstakels die de modernisering van het

is het van belang dat de positie van het agro-

(aardwarmte, zon, wind, biomassa) en het effectief

uiterlijk in 2020 een ondernemersgedreven

glastuinbouwareaal in Westland in de weg staan.

logistieke cluster verder wordt versterkt. Een goede

benutten van fossiele brandstoffen (onder andere

bereikbaarheid, doorstroming en een aansluiting

warmtekracht-koppelingen en havenwarmte).

netwerk van (tuinbouw)bedrijven en kennis- en

10

R E S U LTAAT Omzetgroei en stijging werkgelegenheid in de sectoren agrologistiek, zaadveredeling

Een verbeterde ruimtelijk structuur van

en uitgangsmateriaal in Westland.

Gezamenlijke agenda Mainport-Greenport.

het glastuinbouwgebied.

70 prioritaire handhavingsdossiers bestuurlijk verwerkt.

Uitvoering energietransitie

ketenpartijen zijn ontstaan die intensief samen-

De gemeente faciliteert dit project. We schakelen

op het Rijkswegennet, fileloze knooppunten en

Wij sluiten geen enkele energiebron uit. De behoefte

werken in de bio based economy. Het programma

een gebiedsbemiddelaar in om partijen bij elkaar

meer multimodaal vervoer zijn daarbij essentieel.

van bedrijven aan bepaalde vormen van duurzame

11

energie is voor ons leidend. Daarom gaan wij met

leveringszekerheid van CO2 in Westland. De rol

de provincie in overleg over een werkbare oplossing

van de gemeente op de energiemarkt moet nader

voor windenergie in Westland. Belangrijke rand-

worden bepaald. Onze voorkeur gaat uit naar de

voorwaarde is dat omwonenden worden betrokken

vorming van consortia van private investeerders

bij de plannen.

(tuinders, energiebedrijven en infrastructuurbedrijven).

De gemeente bevordert de toepassing van

R E S U LTA AT

1.2 E  XTE RNE P OS I TI ONE RI NG GRE E NP ORT

verplichtingen op het gebied van inzet en middelen. Wij gaan met partners in de genoemde samenwerkingsverbanden afspraken maken over de

D O E L

inzet van een ieder.

Een sterkere Westlandse economie door ondersteuning van beleid en financiering

In de Zuidvleugel zijn diverse allianties aan

vanuit de regio (Haaglanden/Metropoolregio

de orde. Nieuw is de triple helix structuur van

aardwarmte door het faciliteren van initiatieven via

Zes aardwarmteboringen à la Green Well

Rotterdam-Den Haag), de provincie

de Economische programmaraad van de

onder andere de Westland Agenda. Daarbij gaat

Westland en één Trias-boring.

Zuid-Holland, het Rijk en de Europese Unie.

Zuidvleugel, die richting geeft aan de economische

het specifiek om de toepassing van energie uit

beleidsagenda van de Zuidvleugelpartners en

zeer diepe aardlagen (Trias- en EGS-boring). Er zijn

InnovationQuarter. De economische agenda

in Westland inmiddels twee clusters van bedrijven

Westland Agenda II

Om de positie van Greenport Westland als

van de MRDH moet 1-op-1 aansluiten op de

die naar aardwarmte boren in de zogenaamde

Innovatieve projecten vanuit de hiervoor

internationaal kenniscentrum voor de glastuinbouw

Zuidvleugelagenda. Infrastructurele en ruimtelij-

Onder Krijtzanden (2.500-3.000 meter diep).

beschreven opgaven worden onder de noemer

te behouden en versterken, is het noodzakelijk

ke afspraken met het Rijk vinden plaats in het

Inzet is om dit aantal aanzienlijk uit te breiden,

Westland Agenda II bijeengebracht. Het gaat om:

te investeren in externe positionering. Deelname

Bestuurlijk Overleg MIRT. Een voorbeeld van een

onder andere door een gewijzigde budgetneutrale

Modernisering van het teeltareaal, Bio Base

aan strategische allianties, public affairs,

verder uit te werken alliantie is de samenwerking

inzet van de SDE-gelden. Hiervoor voeren wij

Westland, aardwarmte in de diepere aardlagen,

internationalisering en gebiedsmarketing leiden

met de Mainport Rotterdam. Hier willen wij komen

samen met het bedrijfsleven een lobby bij het

een Innovatie- en Demonstratiecentrum voor

tot ondersteuning van beleid en financiering.

tot een gezamenlijke agenda.

ministerie van Economische Zaken.

gezondheid en welbevinden en een fysieke ruimte

In het najaar van 2014 wil het college een

voor jonge innovatoren (beide als onderdeel van

programma Externe positionering vaststellen

Samen met het bedrijfsleven onderzoeken wij

de Greenport Horti Campus). Daarnaast worden

waarin public affairs, internationalisering en

Versterkte positie van Westland in

ook de mogelijkheid om havenwarmte in te zetten

projecten gestart rond verslogistiek en het

gebiedsmarketing in samenhang met elkaar

strategische netwerken.

voor de Westlandse glastuinbouw. Verder wordt

ontslakken van processen.

worden gebracht.

R E S U LTAAT



Effectieve governancestructuur voor Greenport Westland-Oostland in 2015.

toegewerkt naar een warmteinfrastructuur, waarbij verschillende warmtenetwerken aan elkaar

De gemeente heeft voor de uitvoering van

Deelname aan strategische allianties

gekoppeld zijn. Ook zetten wij ons in voor uitbreiding

de Westland Agenda geld beschikbaar gesteld.

Het economische belang van de greenport

van het OCAP-netwerk en het verbeteren van de

Het bedrijfsleven draagt eenzelfde bedrag bij.

overstijgt het gemeentelijk niveau en vraagt



Gezamenlijke agenda Greenport Holland in 2015.

ook inzet van andere partijen dan de gemeente,

F I N A N C I ËN Bedragen x c 1.000 Activiteit

Intensivering budget 2015 2016 2017 2018

Vergroten verdiencapaciteit: verbindende rol en ondersteunen bij zoeken naar nieuwe markten

N 100

N 100

N 100

N 100

Uitvoeren rapport Moderne glastuinbouw: handhaving en gebiedsregisseur Totaal Duurzame en innovatieve Greenport

N 65

N 65

N 65

N 65

N 165

N 165

N 165

N 165

zowel overheden en bedrijfsleven als kennis-

Investeren in public affairs

instellingen. Daarnaast is een gezamenlijke

Wij zetten deze bestuursperiode nadrukkelijk in

agenda nodig. Daarom participeert de gemeente

op public affairs. Daarbij gaat het om het inspelen

in verschillende strategische allianties: Greenport

op politieke besluitvorming bij andere overheden

Holland Overheden, Greenport Westland-Oostland,

en organisaties en het binnenhalen van middelen.

Economische Programmaraad Zuidvleugel,

Dat doen we om te beginnen door het verkrijgen

Haaglanden/Metropoolregio Rotterdam-Den Haag

van kennis en inzicht. Op basis daarvan zetten we

en InnovationQuarter. Ook doen we mee aan

een stevige lobby in om onze ambities te realiseren.

diverse meer ad hoc georganiseerde regiotafels,

Daarvoor wordt een systematische aanpak

zoals Regiotafel West over institutionele beleggers

ontwikkeld waarin ambtenaren en bestuurders

en innovatiediners in samenwerking met de

samen optrekken.

gemeente Delft. Gezien het belang van strategische allianties voor de gemeente gaan we onze

Vooral richting Europese Unie liggen er

deelname aan strategische netwerken intensiveren

uitdagingen. In Nederland staat (glas)tuinbouw

en zo nodig uitbreiden en zoeken wij nadrukkelijk

tegenwoordig goed op de agenda. Dit heeft

de verbinding met het bedrijfsleven, kennis-

uiteindelijk geleid tot de benoeming als topsector.

instellingen en andere overheden.

In de EU is dit nog niet het geval. Juist nu, bij de nieuwe EU-begrotingsperiode, moet

12

Binnen Greenport Westland-Oostland en

de tuinbouw een positie verwerven. Ook hier heeft

Greenport Holland Overheden continueren wij

Westland, als grootste glastuinbouwgemeente,

onze trekkersrol. Een trekkersrol schept

een belangrijke rol. Via Haaglanden/MRDH nemen 13

wij deel aan netwerken van Europese regio’s

R E S U LTA AT

dat dit afhankelijk is van een groot aantal factoren

regionaal, nationaal en internationaal). Bij deze

om samen met partners met een vergelijkbaar

 Programma Externe positionering in

en van andere partijen.

strategiebepaling worden ook Westland Marketing,

tweede helft 2014.

profiel de tuinbouw beter op de EU-agenda te zetten.

Vergrote internationale focus.

 R E SU LTAAT EU-platform van tuinbouw gerelateerde



InnovationQuarter, MRDH en WFIA (West Holland Bij een goed vestigingsklimaat past een eerlijk

Foreign Investment Agency) betrokken. Gezamenlijk

woon- en werkklimaat. Het landelijke beleid voor

wordt in beeld gebracht wat kansrijke bedrijven

arbeidsmigratie is steeds meer op Westlandse

zijn die het Greenportcluster kunnen versterken.

regio’s waarin Westland mede de agenda

Verbeteren vestigingsklimaat

leest geschoeid. Wij blijven alert op ongewenste

Te denken valt bijvoorbeeld aan veredelingsbedrijven,

bepaalt.

Wij willen met gebiedsmarketing een nieuwe

praktijken waar het gaat om wonen en werken.

buitenlandse bedrijven, agrologistieke handels-

Programma Externe positionering in

richting inslaan. Westland Marketing moet een

tweede helft 2014.

bijdrage gaan leveren aan het aantrekkelijker

bedrijven, start ups of bedrijven die totaal anders R E S U LTAAT

zijn maar juist helpen om het vestigingsklimaat

maken van het vestigingsklimaat van de Greenport.

Programma Externe positionering

aantrekkelijker te maken. We willen leren van

Wij gaan met Westland Marketing in gesprek om de

in tweede helft 2014.

goede voorbeelden.



Forse stijging Westland in ranglijst

Internationalisering

activiteiten nader te bepalen. Zo kan bijvoorbeeld

In Westland zijn veel internationaal opererende

worden gedacht aan het ‘vermarkten’ van de in

bedrijven gevestigd. Een groot deel van de

de Greenport aanwezige kennis op het gebied van

nemen wij een positieve en uitnodigende houding

bedrijven blijft echter achter met internationalisering

voedsel, water en energie. Via prestatieafspraken

aan richting onze bestaande bedrijven als

en krijgt het moeilijker. Wij ondersteunen onze

willen wij sturen op de af te nemen diensten

bedrijven vanuit een faciliterende rol bij hun

en activiteiten met een subsidierelatie. Daar hoort

internationale contacten door het openen

bij dat de gemeente geen deel meer uitmaakt

van deuren, te lobbyen voor financiering,

van het bestuur.

Toplocaties.

het gaat om regelgeving of uitbreidingen. 1.3 N  I E U WE B E DRI J V I GHE I D

Ook dit wordt meegenomen in de op te stellen acquisitiestrategie.

D O E L Het aantrekken van nieuwe bedrijven die

programma’s te organiseren voor buitenlandse

Naast de acquisitie van nieuwe bedrijven

 R E S U LTAAT

delegaties en presentaties te geven over de

Onderdeel van het verbeteren van het vestigings-

de economie en werkgelegenheid versterken

Acquisitiestrategie voor nieuwe

kracht van de greenport. De focus blijft daarbij

klimaat is ook het uitbouwen van account-

en het vasthouden van bestaande bedrijven.

bedrijvigheid en behoud bestaande

vooral liggen op China, Japan en Europa.

management. Daarbij gaat het om het structureel

Voor ontvangsten geldt een breed open-armen

onderhouden van ambtelijk en bestuurlijk contact

beleid, waarbij wij ook actief andere landen

met het bedrijfsleven om ontwikkelingen en

Om de Westlandse economie in de breedte te

uitnodigen om onze greenport te bezoeken.

wederzijdse wensen en verwachtingen te bespreken.

versterken en de werkgelegenheid te vergroten

Introductie free economic zone

In het jaarlijkse onderzoek van Elsevier en bureau

zetten wij actief in op acquisitie van nieuwe bedrijven

Wij gaan experimenteren met de aanleg van

Onze ambitie is dat internationalisering in het

Louter naar economische toplocaties in Nederland

op basis van een open armen beleid. Daarbij is

een free economic zone voor bedrijven die het

dna van de Westlandse samenleving komt te

staat Westland op de 69e plaats (onderzoek 2014).

sprake van wederkerigheid. Als gemeente creëren

greenportcluster versterken. Er bestaat geen

zitten. Wij gaan de dialoog aan met het bedrijfs-

Het onderzoek is gebaseerd op ruim veertig

we een aantrekkelijk vestigingsklimaat en tegelijker-

eenduidige definitie van een free economic zone.

leven en maatschappelijke organisaties om in

indicatoren, waaronder werkgelegenheid plus krimp

tijd verwachten we van bedrijven maatschappelijk

De term wordt op verschillende manieren

beeld te brengen wat er randvoorwaardelijk nodig

en groei, nieuwbouw en bezetting van kantoren,

verantwoord ondernemerschap.

geïnterpreteerd.

is om de internationale oriëntatie te vergroten.

uitgifte van bedrijventerreinen en de arbeids-

Wij denken daarbij bijvoorbeeld aan het stimuleren

productiviteit. Onze ambitie is dat Westland in

Open armen beleid en actieve acquisitie

aan een bepaalde zone ofwel een geografisch

van tweetalig onderwijs op basisscholen en

de huidige bestuursperiode in de top 25 van deze

Wij richten het open armen beleid op greenport-

afgebakend gebied. Het belangrijkste uitgangspunt

middelbare scholen.

ranglijst terecht komt, hoewel wij ons realiseren

versterkende bedrijven. Deze bedrijven zijn

voor de free economic zone is dat daar (alle)

agro-gerelateerd, met innovatieve doelstellingen

belemmeringen zijn weggenomen die economische

op product, logistiek, marketing en bedrijfskunde/

groei in de weg staan.

bedrijven in 2015.

De invulling van ‘free’ is voor ons gekoppeld

financiering. De mate waarin deze bedrijven cross-overs met andere sectoren realiseren, is

In een plan van aanpak zullen wij het begrip

belangrijk voor een duurzame Greenport.

free economic zone nader duiden en ingaan

Daarnaast staan wij open voor bedrijven die

op de ruimtelijke inpassing en het proces

niet tot de categorie ‘greenport’ behoren, maar

tot realisatie.

wel veel werkgelegenheid bieden. R E S U LTAAT Om het open armen beleid vorm te geven gaan wij

Inzicht in resultaten van het experiment

samen met de marktpartijen de acquisitiestrategie

met een free economic zone.

op verschillende schaalniveaus bepalen (lokaal, 14

15

F I N A N C I ËN ( 1.2 EN 1.3 ) Bedragen x c 1.000 Activiteit

Intensivering budget 2015 2016 2017 2018

Deelname aan strategische allianties (trekkersrol Greenport blijven vervullen)

N 36

N 36

N 36

N 36

N 40

N 40

N 40

N 40

(voortzetten deelname ROM-Zuidvleugel)

N 100

fielen per dorp. Wij bekijken ook de verschillende

Zowel in de totstandkoming als in de uitvoering

mogelijkheden voor financiering van gewenste ont-

van de investeringsagenda werken wij intensief

wikkelingen. De gemeente stelt geld beschikbaar

samen met de winkeliersverenigingen en markt- en

voor de investeringsagenda. Van het bedrijfsleven

horecavertegenwoordigers. Dit betekent in

wordt cofinanciering verwacht.

vergelijking met de voorgaande bestuursperiodes

Deelname aan strategische allianties: bijdrage aan Governance structuur GPWO

een intensivering van de bestaande relaties.

Deelname aan strategische allianties

Regisserende/faciliterende rol bij versterking imago

als integraal onderdeel van de investeringsagenN 98

N 98

N 98

N 98

0

N 440

N 440

N 440

Positionering, open armen beleid en internationalisering

N 360

N 360

N 360

N 360

Totaal Externe positionering Greenport

N 534

N 974

N 974 N 1.074

Vestigingsklimaat: versterken organisatie op terrein van public affairs, lobby, acquisitie en accountmanagement

Om de veiligheid in de centra te vergroten, wordt R E S U LTAAT

da het aantal camera’s in de openbare ruimte

Een investeringsagenda (strategie

uitgebreid. Op basis van het gewenste profiel per

en uitvoering) om de levendigheid,

dorp zal een inventarisatie worden gemaakt van de

aantrekkelijkheid en veiligheid in

locaties waar cameratoezicht wenselijk is, waarna

de winkelgebieden te verbeteren,

in overleg met de betrokkenen een uitvoerings- en

gebaseerd op een profiel per dorp

beheerplan kan worden opgesteld. Ook bereikbaar-

in 2015.

heid en parkeren in de centra kan bij het opstellen van de investeringsagenda aan de orde komen 1.4 G EZO N D E D ETA I L H A ND E L

zijn de bewoners trots? Met andere woorden:

EN H O R ECA

wat is de specifieke identiteit van ieder dorp afzonderlijk en hoe kunnen ondernemers

 D O E L Toename aantrekkelijkheid van de centra.

bijdragen aan een verbetering en versterking van deze identiteit?

Opstellen investeringsagenda Het toenemend gebruik van internet en de

Vergelijkbaar met de Westland Agenda, gaan wij

economische crisis zorgen voor een afname

samen met onder andere MKB Westland een

van detailhandel in een aantal dorpen.

investeringsagenda opstellen. Het bedrijfsleven is

Deze ontwikkelingen gaan ten koste van de

daarbij nadrukkelijk aan zet. De investeringsagenda

aantrekkelijkheid en de leefbaarheid van

wordt met name gericht op het vergroten van de

de dorpen. Vastgoed staat langdurig leeg, wat

aantrekkelijkheid van de winkelgebieden. Een van

(bijvoorbeeld in Wateringen).

FI NA NC I Ë N Bedragen x c 1.000

Intensivering budget

Activiteit

2015 2016 2017 2018

Opstellen investeringsagenda MKB

N 500

N 500

Totaal Gezonde detailhandel en horeca

N 500

N 500

1.5 G  OE DE B E RE I K B A A RHE I D E N V E RK E E RS V E I LI GHE I D

Maasdijk en Verlengde Veilingroute), verbreding van de N213 Centrale As en verbreding van de Veilingroute N222. Ook voeren wij samen met het bedrijfs-

D O E L

leven een actieve lobby bij andere overheden om

kan leiden tot minder sociale contacten tussen

de eerste activiteiten betreft het opstellen van een

Het vergroten van de bereikbaarheid en

de bewoners onderling, minder betrokkenheid

gewenst profiel per dorp. Parallel hieraan worden

het verbeteren van de verkeersveiligheid

Wij willen daarbij een agenda-zettende rol. Om de

bij de eigen omgeving en een toename van

best practices in andere gemeenten onderzocht.

in Westland.

bereikbaarheid in Westland te vergroten voert de

het gevoel van onveiligheid. Wij gaan ons inzetten

Denk aan gemeenten waar gewerkt wordt met

om dit te keren. Nodig is een nieuwe blik en een

‘winkelstraatmanagement’. Belangrijk aspect is

andere aanpak. Per dorp zal gekeken moeten

het tegengaan van leegstand. Hieraan kan worden

Wij blijven onverminderd inzetten op het verbeteren

bouwwijk Waelpark in ’s-Gravenzande, de aanleg

worden wat de beste strategie is. Wat zijn de

bijgedragen door concentratiebeleid maar ook door

van de bereikbaarheid en het vergroten van

van de Oostelijke Randweg De Lier en de realisatie

specifieke kwaliteiten van de dorpen en waarop

nieuwe middelen die zullen voortvloeien uit de pro-

de verkeersveiligheid in onze gemeente. Een goede

van de verbindingsweg Honderdland-Maasdijk.

andere knelpunten in en rond Westland op te lossen.

gemeente ook zelf een aantal grote projecten uit: de ontsluiting van bedrijventerrein Teylingen en nieuw-

bereikbaarheid is fundamenteel voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat en voor het onderwijs

Aandacht voor verkeersveiligheid blijft in het drukke

en de arbeidsmarkt. Westland is logistieke

Westland essentieel. Daarbij gaat het met name

draaischijf. Producten vanuit de hele wereld vinden

om kwetsbare verkeersdeelnemers, zoals fietsers

– fysiek of virtueel – via onze greenport hun weg

en voetgangers. Naast het oplossen van knelpunten,

naar bestemmingen over de hele wereld, al dan

blijft onze inzet gericht op het beïnvloeden van de

niet bewerkt. De gemeente zet zich in voor een

houding en het gedrag van verkeersdeelnemers.

adequaat wegennet dat recht doet aan deze economische bedrijvigheid.

Onderzoek naar innovatieve vervoersvormen De mobiliteit in Nederland is in beweging. Door

16

Wij werken samen met de provincie Zuid-Holland

afnemende budgetten zal het verbeteren van

aan de afronding van het 3-in-1 project (Westerlee-

bereikbaarheid meer en meer plaatsvinden door 17

het beter benutten van bestaande infrastructuur.

light-railverbinding tussen de Haagse en Rotter-

nadrukkelijk de samenwerking zoeken met

van Veilig Fietsen blijven wij actief ondersteunen.

Met moderne informatietechnologie en kleine

damse regio via Westland. Wij zetten in op een

bestaande en nieuwe partners uit de samen-

Dit is het Westlandse informatie- en educatie-

aanpassingen kunnen knelpunten worden opgelost.

hoogwaardige busverbinding over deze route.

leving zoals scholen, ouders van schoolgaande

platform fietsveiligheid voor middelbare scholieren,

Doel is om de drukte op spitstijden te beperken.

Het voornemen is om samen met de provincie

kinderen, het bedrijfsleven, sportverenigingen

hun ouders en docenten.

In regionaal verband blijven wij met transporteurs

Zuid-Holland en de Vervoersautoriteit een onder-

en bewoners(verenigingen). Ons streven is dat

en andere ondernemers kijken of er slimme en

zoek uit te voeren naar de realisatie daarvan.

het aantal scholen dat een ‘School op seef’

duurzame vervoersconcepten mogelijk zijn, zoals

Daarin wordt ook de ambitie ten aanzien van een

certificaat verkrijgt toeneemt. School op seef is

Toename van het aantal scholen met

het beperken van (lege) voertuigkilometers en het

light-railverbinding meegenomen.

het programma voor verkeerseducatie voor

een School op seef certificaat.

R E S U LTAAT

kinderen in de basisschoolleeftijd. Ook De Kunst

bevorderen van schoon rijden. Voor werkgevers en werknemers kan mobiliteitsmanagement effectief

Binnen deze bestuursperiode zal de Vervoers-

zijn. Westland zet in op het verbeteren van de relatie

autoriteit de busconcessie opnieuw aanbesteden.

tussen de Mainport en de Greenport. Het gaat om

Het belang van de Westlandse bereikbaarheid

het realiseren van logistieke projecten versvervoer

per openbaar vervoer zullen wij inbrengen in het

en de uitwisseling van warmte, CO2 en biobase. De

programma van eisen. Wij zullen actief pleiten voor

ontwikkeling van de Coolport in Hoek van Holland

maatregelen zoals deze verwoord zijn in de door

maakt hier deel vanuit. Deze containerverbinding

de Raad vastgestelde Westlandse visie Openbaar

over water naar en van de haven beperkt het aantal

Vervoer Plus. Ten slotte streven wij naar goede

transportkilometers over de weg aanzienlijk.

voorzieningen bij de bushaltes. Het busstation in

FI NA NC I Ë N Bedragen x c 1.000

Intensivering budget

Activiteit

2015 2016 2017 2018

Onderzoek innovatieve vervoersvormen: lightrail

N 50

Vergroten rotonde Zwethlaan

0

N 72

N 70

N 69

Reconstructie Kwaklaan

N 23

N 23

N 22

N 22

Totaal Goede bereikbaarheid en verkeersveiligheid

N 73

N 95

N 92

N 91

Naaldwijk vervult daarin als belangrijk knooppunt  R E SU LTAAT

een sleutelrol.

TO TAAL I N TEN SI VERI N G THEMA STERKE ECO N O MI E

Realisatie projecten versvervoer en vergrote inzet op mobiliteitsmanagement.

R E S U LTA AT Onderzoek hoogwaardige busverbinding en light-rail.

Verbeteren openbaar vervoer Goed openbaar vervoer is een alternatief voor de

18

automobilist en een basisvoorziening voor ieder-

Verbeteren verkeersveiligheid

een. Het verbindt de Westlandse dorpen onderling

Wij zetten verder in op het verbeteren van

en biedt een betrouwbare en snelle verbinding naar

de verkeersveiligheid. Naast het afronden van

de stedelijke regio’s en de regionale knooppunten.

het school-thuisrouteproject richten wij ons

Een grote kwaliteitsslag moet worden gemaakt

op het beïnvloeden van het gedrag van

door de inzet van Hoogwaardig Openbaar Vervoer.

verkeersdeelnemers. Wij pakken hierin

De doorkijk naar de toekomst is een rechtstreekse

een actieve rol op, maar zullen daarbij wel

Bedragen x c 1.000

Intensivering budget

Accent

2015 2016 2017 2018

1.1 Duurzame en innovatieve Greenport

N 165

N 165

N 165

1.2 Externe positionering Greenport

N 534

N 974

N 974 N 1.074

N 165

1.3 Nieuwe bedrijvigheid

0 0 0 0

1.4 Gezonde detailhandel en horeca

0

0

0

0

N 73

N 95

N 92

N 91

1.5 Goede bereikbaarheid en verkeersveiligheid Totaal Sterke economie Structureel

N 772 N 1.234 N 1.231 N 1.330

1.4 Gezonde detailhandel en horeca

N 500

N 500

Totaal Sterke economie Incidenteel

N 500

N 500



Totaal Sterke economie

N 1.272 N 1.734 N 1.231 N 1.330

19

2

TH E M A

S OC I AL E KRACHT

van zware zorg naar lichte ondersteuning;

Mensen die hulp nodig hebben, zoeken dat

van formeel naar informeel;

in eerste instantie in hun eigen omgeving

van een uitsluitende arbeidsmarkt naar een

(bijvoorbeeld bij hun buren of kinderen). Als deze

inclusieve arbeidsmarkt waarop echt iedereen

hulp niet voorhanden is, kunnen de gemeente

kan meedoen en maatschappelijk verantwoord

en ook sociale kernteams behulpzaam zijn bij het

ondernemen een nadrukkelijke plaats heeft;

vinden van hulp. Indien nodig, geleiden zij mensen

De samenleving verandert. Dit is te merken in

sociaal domein: voor gemeente, zorgaanbieders,

van duur en bureaucratisch naar efficiënt

door naar professionele zorg. Deze zorg moet

de jeugdzorg, op het terrein van werk en inkomen

werkgevers én samenleving. Inwoners worden

en effectief;

inzichtelijk georganiseerd zijn.

en in de zorg voor ouderen. Verzorgingshuizen

aangesproken op hun eigen verantwoordelijkheid

van sectoraal naar integraal.

Goede basisfuncties in de directe omgeving zijn

sluiten hun deuren. Daarvoor in de plaats komt

en hun zelfredzaamheid wordt ondersteund. Daarbij

mantelzorg en thuiszorg.

wordt een groter beroep gedaan op de samenleving.

Het jaar 2015 is een overgangsjaar waarin we de

als geheel in hun kracht te zetten.

De kracht van de Westlandse samenleving is groot.

continuïteit van zorg voor zowel jeugd als Wmo-

Onderwijs, sport, zorg, welzijn, cultuur, geloofs-

Naast landelijke trends van vergrijzing en

Wij realiseren ons dat al veel van onze inwoners

cliënten moeten borgen. Daarnaast streven wij

gemeenschappen en het bedrijfsleven zijn de

individualisering zorgen de drie decentralisaties

actief zijn als vrijwilliger of mantelzorger. De uitda-

naar adequate dienstverlening voor bestaande

motor van onze samenleving en spelen een belang-

in het sociaal domein (Jeugdzorg, Participatiewet

ging is om deze inzet op zijn minst te bestendigen

en nieuwe klanten. Uitdaging is de transformatie

rijke rol. Zij vormen een platform voor ontmoeting,

en Zorg/Wmo) voor een taakverzwaring van de

en indien mogelijk uit te breiden.

effectief vorm te geven. Wij stimuleren innovaties

ontplooiing en ontspanning. Enerzijds bieden zij

die hier invulling aan geven.

de mogelijkheid om actief mee te doen aan de

gemeente. De decentralisaties bieden ons de

randvoorwaarde om individuen en de samenleving

kans maatwerk te leveren en bureaucratie te

Wij zijn hard bezig onze gedeeltelijk nieuwe

samenleving. Anderzijds hebben zij een signaal-

verminderen. Tegelijkertijd kort het Rijk op de

verantwoordelijkheden (wettelijke plicht) in te

functie en kunnen zij mensen helpen of doorgeleiden

budgetten. De gemeente krijgt de opgave om met

passen. Dit is een enorm grote klus die niet te

minder middelen de ondersteuning slimmer en

vergelijken is met eerdere uitvoeringsvraagstukken.

beter te organiseren. We zijn genoodzaakt om

Op 1 januari 2015 staan we als gemeente

selectiever te zijn in het zorgaanbod, maar

klaar om de nieuwe taken te gaan uitvoeren.

ons streven is dat niemand buiten de boot valt.

De transformatie naar de participatiemaatschappij

Het vergroten van de eigen kracht

De gemeente heeft hierbij een regisserende en

Ondersteuning van mensen die dat nodig hebben,

kost meer tijd en is niet op 1 januari gereed.

van inwoners en de samenleving.

faciliterende rol. Fundament van onze aanpak is

blijft bestaan.

De opgaven zijn als volgt samen te vatten:

2.1 P  A RTI C I PATI E MA ATS C HA P P I J ME T GOE DE B A S I S FU NC TI E S DI C HTB I J

is dat de basisfuncties onderling met elkaar verbonden worden, zodat zij elkaar versterken.

D O E L

de omslag van aanbod- naar vraaggericht werken. Hierbij hoort dat de gemeente de behoeften kent

van zorgen voor naar zorgen dat;

20

naar andere verenigingen of instanties. Belangrijk

De nieuwe taken beter en goedkoper uitvoeren

van aanbod- en systeemgericht naar vraag-

Cruciaal voor het slagen van de transitie in

en door middel van het maatschappelijk midden-

kan niet zonder anders te gaan (samen)werken.

en mensgericht;

het sociaal domein is dat de eigen kracht van

veld de samenlevingsopbouw ondersteunt.

Dit geldt voor iedereen die een rol heeft in het

van curatief naar preventief;

inwoners en de samenleving wordt vergroot.

Vanzelfsprekend is dit voor de hele samenleving

21

een grote opgave. Het vergt tijd om hier met

de baat uitgaan; investeringen in preventie leiden

elkaar een goede weg in te vinden.

pas later tot opbrengst.

R E S U LTAAT Accommodatiebeleid en uitvoeringsplan

gaan wij verder in gesprek met de zorgpartijen die feitelijk zorg kunnen bieden op kernniveau.

in 2015. Samenhang aanbrengen in basisfuncties

R E S U LTA AT

R E S U LTAAT Dienstverleningsaanpak Sociaal domein

Vitis krijgt een nieuwe centrale rol in het leggen

Sterke basisvoorzieningen met een

van verbindingen. De welzijnsorganisatie vormt de

preventief effect voor inwoners in Westland.

Organiseren van zorg dichtbij

medio 2014, met als specifiek onderdeel

ogen en oren in de wijk en brengt vraag en aanbod

Eerste voorstellen bij begroting 2015,

Eenvoudige zorgvragen worden zoveel mogelijk

een daadwerkelijke ‘er-op-af-aanpak’.

in beeld. Praktisch onderzoek moet antwoord geven

preventieve aanpak als onderdeel van

(standaard en eventueel digitaal) afgehandeld door

Evaluatie eind 2016.

op vragen als wat hebben we, waar is behoefte

integraal beleidskader Sociaal domein

de gemeente. In 2015 gaan wij verder met het

aan, waar zijn we goed in en wat moet beter. Waar

na de zomer van 2015 voor 2016 en verder.

lerend ontwikkelen van de sociale kernteams voor

zich kansen voordoen, worden vraag en aanbod

meer complexe zorg- en ondersteuningsvragen.

Uitbouw aanbod voorzieningen brede

met elkaar verbonden. De inzet is gericht op het

Dit is een ‘er-op-af-aanpak’ in aanvulling op de rol

doelgroep minima

vormen van kernnetwerken. Dit zijn netwerken

Afronden en uitvoeren accommodatiebeleid

die Vitis heeft in de kernen om ook samen met

De gemeente wil inwoners zoveel mogelijk in staat

van professionele en vrijwilligersorganisaties die

Wij gaan een breed accommodatiebeleid opstellen

burgers informele zorg te organiseren.

te stellen mee te doen aan de samenleving.

- ieder vanuit hun eigen invalshoek - samenwerken

voor de dorpen in aansluiting op de ontwikkelingen

aan een samenleving waarin het goed leven is en

in het sociaal domein. Kernvraag is welke functies

Waar nodig verheldert het sociale kernteam samen

voor de brede doelgroep minima uitbouwen.

iedereen kan meedoen. Als gemeente regisseren

nodig zijn per dorp en hoe deze functies moeten

met de burger de vraag, wordt ondersteuning gebo-

Om dezelfde reden gaan wij breder armoedebeleid

en faciliteren we dit.

worden gehuisvest. Initiatieven vanuit de samen-

den bij het vinden van hulp in de directe omgeving

ontwikkelen. Onze inspanningen zijn gericht op het

leving die de eigen kracht en sociale samenhang

of worden mensen doorgeleid naar professionele,

bieden van een springplank om zo snel mogelijk

vergroten, worden hierin meegenomen. Bij het

eerstelijns hulp. Daarbij wordt gewerkt volgens het

weer op eigen benen te kunnen staan.

Effectieve kernnetwerken via een nieuwe

accommodatiebeleid wordt ook de status van

principe ‘één gezin, één plan en één regisseur’.

opdracht voor Vitis, in de vorm van nieuwe

de opgeschorte 25 %-regeling ten behoeve van

De gemeente heeft de opdracht de sociale

subsidieafspraken (voor het jaar 2015).

sportaccommodaties betrokken.

kernteams te organiseren en te faciliteren.

Ruimhartig minimabeleid vanaf 2015

Daarmee is ook de huisvesting van deze teams

en integraal armoedebeleid als onderdeel

een opgave die wij meenemen in het beleid.

van beleidskader Sociaal Domein

 R E SU LTAAT

Gemeentelijk gefinancierde accommodaties, zoals

22



Versterken van preventie

buitensportvelden en schoolgebouwen, kunnen

De gemeente wil ervoor zorgen dat mensen alleen

beter worden benut. Zo kunnen sportvelden

instromen in de dure eerste- of tweedelijnszorg

overdag worden gebruikt door de scholen.

als dit echt niet anders kan. We doen dit om

Schoolgebouwen, waaronder gymzalen, staan vaak

maatschappelijk leed te voorkomen en om de

centraal in de woonomgeving en zijn door de

kosten van de zorg terug te dringen. Wij gaan

makkelijke bereikbaarheid weer geschikt voor

onderzoeken welke preventieve maatregelen en

gebruik door andere doelgroepen. In de komende

interventies in het normale leven mogelijk zijn.

periode zullen wij in overleg met de hoofdgebruikers

Bewezen preventieve oplossingen worden ingezet

van scholen en sportvelden op kleinschalig niveau

en afhankelijk van het resultaat verder uitgewerkt.

experimenteren met het gebruik van verschillende

Daarbij realiseren wij ons dat de kosten voor

accommodaties door meer doelgroepen.

Daarom gaan we het aanbod aan voorzieningen

R E S U LTAAT

kort na de zomer van 2015. Om voldoende zorgaanbod dichtbij te borgen,

FI NA NC I Ë N Bedragen x c 1.000 Activiteit Versterken preventie

Intensivering budget 2015 2016 2017 2018 N 50

N 50

N 50

N 50

schuldhulpverlening

N 275

N 100

N 100

N 100

Ruimhartiger minimabeleid

N 400

N 400

N 400

N 400

Totaal Participatiemaatschappij met goede basisfuncties dichtbij

N 725

N 550

N 550

N 550

Zorg dichtbij: geen wachttijden voor voorzieningen zoals

23

2.2 D U U R ZA M E A R B EI D S M A R K T

 D O E L

Gezien het feit dat economie en samenleving

zet zich in om mensen aan de slag te helpen.

in Westland nauw verbonden zijn met elkaar,

Samen met het onderwijs en bedrijfsleven

Er wordt naar mogelijkheden gekeken, niet naar

is het potentieel in onze gemeente groot.

ontwikkelde aanpak gericht op voldoende

Zoveel mogelijk mensen (inclusief mensen

beperkingen. Iedereen die wil en kan werken is

met een arbeidsbeperking) aan de slag

welkom om een steentje bij te dragen aan de

Ondernemers die hun maatschappelijke

werkplekken voor leerlingen uit praktijk- en

bij reguliere werkgevers.

Westlandse economie. Daarbij moet er een balans

verantwoordelijkheid pakken onderscheiden wij

voortgezet speciaal onderwijs in 2016.

zijn tussen duurzame arbeidsrelaties en flexibiliteit.

door hen te benoemen tot ‘proud partner’ van

De gemeente vervult in de rol van werkgever

MVO Westland en hen als zodanig te positioneren.

Westland is een ondernemende gemeente.

een voorbeeldfunctie en spant zich in om stage-

Daar hoort een fysieke onderscheiding bij. Als blijkt

2.3 G  OE D ONDE RWI J S E N A DE QU ATE

We hebben een groot aantal ondernemende

plekken, traineeships en leerwerkplaatsen

dat ondernemers niet voldoen aan de criteria, dan

ONDE RWI J S VOORZ I E NI NGE N

inwoners en veel bedrijvigheid. Naast het

beschikbaar te stellen.

spreken wij hen hierop aan.

reguliere arbeidsplaatsen, stage- en leer-

D O E L

economische belang van ondernemers voor de gemeente, geldt in steeds sterkere mate dat

Uitvoering Participatiewet

ondernemers als werkgevers nodig zijn voor

De gemeente werkt samen met Patijnenburg als

Jaarlijks toenemend aantal ‘proud partners’

werkplekken voor mensen met een afstand tot

uitvoeringsorganisatie aan de uitvoering van

MVO Westland. Concrete afspraken met

de arbeidsmarkt en voor stage- en leerwerk-

de Participatiewet. Omdat de arbeidsmarkt niet

Patijnenburg en brancheorganisaties

plekken. De Participatiewet, die op 1 januari

ophoudt bij de gemeentegrenzen, maken wij ook

hierover eind 2014, als onderdeel van

Om ervoor te zorgen dat alle Westlandse kinderen

2015 in werking treedt, verplicht werkgevers

op regionaal niveau afspraken over de wijze waarop

het sociaal akkoord.

en jongeren goed zijn voorbereid op hun toekomst

om mensen met een arbeidsbeperking aan

de Participatiewet wordt uitgevoerd.

R E S U LTAAT

Optimale ontwikkelingskansen en passende ondersteuning voor de Westlandse jeugd.

is het van belang dat zij een passende plek in het

het werk te helpen.

onderwijs hebben. De Westlandse jeugd moet zich R E S U LTA AT

24

R E S U LTAAT

zoveel mogelijk mensen meedoen. Een ieder

Verbinden onderwijs en bedrijfsleven

optimaal kunnen ontwikkelen en ontplooien naar

In het landelijk Sociaal akkoord hebben de sociale

Sociaal akkoord met het bedrijfsleven

Zoals afgesproken in onze Lokale educatieve

maatschappelijke zelfstandigheid en deelname aan

partners met het Kabinet afgesproken dat er

en afspraken voor het uitvoeren van een

agenda blijven wij ons inzetten voor het tot stand

het maatschappelijk leven. De meeste kinderen en

extra banen komen voor mensen met een arbeids-

lokale aanpak, inclusief een effectieve

brengen van verbindingen tussen het onderwijs

jongeren doen dit op eigen kracht. Voor diegenen

beperking. Het gaat uiteindelijk om 125.000

werkgeversbenadering in samenwerking

en het bedrijfsleven. Leerlingen in het voortgezet

bij wie dat (tijdelijk) niet lukt, organiseren we een

banen in 2020, waarvan 25.000 banen bij

met de arbeidsmarktregio H5 (eind 2014).

speciaal onderwijs en het praktijkonderwijs vormen

sluitend ondersteuningsaanbod. In de Lokale

de overheid. Als deze afspraken niet worden

een kwetsbare groep die zonder intensieve

educatieve agenda 2013-2016 is kansen bieden

nagekomen, legt de Rijksoverheid alsnog een

ondersteuning een groot risico loopt om geen

om talenten te ontwikkelen en het wegnemen van

quotum op. In Westland lopen al veel initiatieven

Uitbouwen MVO Westland

duurzame aansluiting op de arbeidsmarkt te

belemmeringen die ontwikkeling en ontplooiing in

om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt

Wij spannen ons samen met Patijnenburg in om

vinden. Veel van deze leerlingen komen nu in

de weg staan het uitgangspunt.

aan de slag te krijgen (MVO Westland, Westland

het aantal werkgevers dat is aangesloten bij MVO

de Wajong of in de sociale werkvoorziening terecht.

heeft werk etc.). Tegelijkertijd is het van belang

Westland uit te breiden. Vanuit het Sociaal Akkoord

De instroom naar deze voorzieningen wordt

Faciliteren passend onderwijs

aandacht te hebben voor de toenemende

hebben werkgevers de verplichting om mensen

beperkt. Om te zorgen dat meer jongeren bij

Kinderen met een handicap of gedragsproblemen

(jeugd)werkloosheid.

met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het

reguliere werkgevers aan het werk kunnen, moeten

hebben recht op een passende onderwijsplek.

werk te helpen. Het Rijk kan het dus afdwingen,

het voortgezet speciaal onderwijs en praktijk-

Dat kan in het speciaal onderwijs of met extra

Wij willen komen tot een duurzame Westlandse

maar liever zien wij dat ondernemers vanuit hun

onderwijs meer praktijkgericht zijn.

begeleiding op een gewone school. Vanaf

arbeidsmarkt. Dit is een arbeidsmarkt waaraan

maatschappelijke betrokkenheid meedoen.

1 augustus 2014 komt er een nieuw stelsel

25

waarin zoveel mogelijk disciplines samenwerken.

duurzame technologie een nieuw thema binnen het

passende onderwijsplek te bieden aan leerlingen

Scholen vervullen daarnaast een belangrijke rol

programma WNME. Doel is leerlingen in het primair

75 % van de scholen in 2015 aangesloten

die extra ondersteuning nodig hebben.

in de wijk of buurt. Scholen zijn plekken waar veel

onderwijs voor te bereiden op een beroepskeuze

bij het programma voor Westlandse

Passend Onderwijs kan gevolgen hebben voor

mensen samenkomen. Wij willen daarom in de

voor agro, logistiek en techniek. Ook het thema

Natuur- en Milieueducatie en 90 % van

schoolgebouwen. Scholen zullen in hun gebouwen

komende periode inzetten op toename van het

gezonde voeding wordt de komende jaren verder

de scholen in 2020.

voorzieningen moeten treffen om kinderen met

gebruik van schoolgebouwen door niet-onderwijs-

uitgewerkt binnen het programma.

lichamelijke problemen en gedragsproblemen

functies. Wij streven ernaar om niet alleen nieuw te

onderwijs te kunnen bieden. Dit kan verschillen

bouwen scholen maar ook bestaande schoolgebouwen

per school. Zo zal de ene school ervoor kiezen

nog meer dan nu het geval is, een ontmoetingsplek

om zoveel mogelijk inclusief onderwijs te geven.

te laten worden die ook ’s avonds en in het

Dat wil zeggen dat alle leerlingen een plek kunnen

weekend benut wordt. Het vergroot de sociale

krijgen op de school en daarbij de benodigde

samenhang en het gevoel van veiligheid in de wijk.

ondersteuning ontvangen. Andere scholen zullen

Door voorzieningen en functies samen te brengen

er voor kiezen zich te specialiseren in een bepaald

met het onderwijs op één locatie ontstaat ook de

type ondersteuning. Aanpassingen aan school-

mogelijkheid om bestaande en nieuwe huisvesting

gebouwen voor minder valide leerlingen in het

zo efficiënt mogelijk te benutten. In de praktijk blijkt

kader van passend onderwijs zullen worden

dat knelpunten in het beheer en de exploitatie van

betrokken in het integraal huisvestingsplan onder-

brede scholen de ontwikkeling ervan behoorlijk

wijs. Als gemeente zorgen wij voor ondersteuning

in de weg kunnen staan. Het realiseren van de

Innovatieve woon- en vervoersconcepten

passingen, levensloopbestendige woningen en organi-

van de scholen vanuit de zorgstructuren.

inhoudelijke doelstelling van een brede school is

gericht op het vergroten van de zelfredzaam-

satie van zorg en welzijn dichtbij leidt tot innovatieve

mede afhankelijk van een effectieve en efficiënte

heid van inwoners.

woonconcepten. Naast innovatieve woonconcepten

 R E SU LTAAT

FI NA NC I Ë N Bedragen x c 1.000

Intensivering budget

Activiteit

2015 2016 2017 2018

Rol WNME en SOB in educatieve programma’s

N 25

N 25

N 25

N 25

Totaal Goed onderwijs en adequate onderwijsvoorzieningen

N 25

N 25

N 25

N 25

2 . 4 I NNOVATI E V E WOON- E N V E RVOE RS C ONC E P TE N

Ontwikkelaars van technologische toepassingen spelen meer en meer in op de toekomstige situatie waarbij mensen met een zorgvraag langer thuis

D O E L

blijven wonen. De combinatie van technologische toe-

vorm van beheer en exploitatie. In 2015 willen wij

zijn ook innovatieve vervoersconcepten nodig om de

Schoolgebouwen die geschikt zijn voor

samen met de scholen in beeld brengen op welke

zelfredzaamheid van onze inwoners te vergroten.

minder valide leerlingen.

wijze praktische drempels rond beheer en exploitatie

De komende tijd gaat er veel veranderen in de zorg.

van brede scholen weggenomen kunnen worden.

Veel mensen met zorgvragen zullen niet meer naar

Uitvoeren pilot innovatief woonconcept

een verzorgingshuis of verpleeginstelling verhuizen,

In de gemeente Westland is al een beproefd initia-

maar thuis blijven wonen. Daardoor ontstaat er een

tief van particulieren op het gebied van wonen, zorg

Ondersteuning brede schoolontwikkeling

26

R E S U LTAAT

voor passend onderwijs. Dit verplicht scholen een

R E S U LTA AT

De brede schoolontwikkeling blijven wij stimuleren.

Concrete afspraken met scholen over beheer

grotere vraag van mensen die thuis wonen en dien-

en welzijn. Wij streven er naar dat dit initiatief navol-

In deze bestuursperiode wordt vervangende

en exploitatie van brede scholen in 2015.

sten voor zorg en welzijn om zich heen organiseren.

ging krijgt in andere wooncomplexen. Hiertoe zullen

nieuwbouw en brede schoolvorming voor

Dat is het uitgangspunt bij langer zelfstandig wonen.

wij vanuit een verbindende rol partijen bij elkaar

de Eben-Haezerschool en Zeester in Monster

Er zullen daarbij eisen worden gesteld aan de kwa-

brengen. In overleg met de corporaties zullen wij

en de Pieter van der Plasschool in Wateringen

Versterken WNME en SOB Westland

liteit van de woningvoorraad. Mensen moeten zich

een inventarisatie uitvoeren van mogelijk kansrijke

gerealiseerd. Daarnaast wordt in overleg met de

De stichting Westlandse Natuur- en Milieueducatie

veilig voelen in hun woonomgeving en de woningen

complexen, waarna wij in overleg met de bewoners

schoolbesturen een Masterplan 2016 - 2019

(WNME) en Samenwerking Onderwijs en Bedrijfs-

moeten geschikt zijn om al dan niet met rolstoel of

en uiteraard de zorgpartijen een pilot starten.

opgesteld met daarin vervangende nieuwbouw en

leven (SOB) Westland worden programmatisch

rollator in te kunnen leven. De kwaliteit van de nieuw

brede schoolontwikkeling in diverse kernen.

samengevoegd. Dit betekent dat SOB Westland

toe te voegen woningen zal onderdeel uitmaken van

Uitgangspunt is dat de ontwikkeling van het kind

zich meer gaat richten op het primair onderwijs.

het Westlands Woonprogramma dat wij dit jaar

Onderzoek naar kansrijke complexen in

centraal wordt gesteld in een leerrijke omgeving,

In overleg met het onderwijsveld wordt techniek/

opstellen (zie paragraaf 3.3).

2014 en gefaciliteerde pilot vanaf 2015.

R E S U LTAAT

27

3

Ontwikkelen innovatieve vervoersconcepten

Vergelijkbaar met de Westland Agenda, willen

Het is belangrijk dat mensen met een hulpvraag

wij samen met maatschappelijke instellingen,

op efficiënte wijze kunnen reizen in Westland, zodat

bedrijven en inwoners een Sociale Westland Agen-

zij kunnen blijven participeren in de samenleving.

da opstellen. Het betreft een programma waarin

Wij zoeken naar combinaties tussen vervoersvormen.

projecten en diensten zijn opgenomen die geza-

De diverse vormen van Wmo-doelgroepenvervoer

menlijk of door andere partijen worden uitgevoerd.

bekijken we in onderlinge samenhang en in

Het gaat om innovatieve projecten die de transfor-

Om onze ambities op economisch en sociaal

bestuursperiode is ingezet. Via Cultuurweb

samenhang met het reguliere openbaar vervoer

matie ondersteunen. Te denken valt aan het organi-

vlak te realiseren moet Westland op alle fronten

stimuleren wij onze culturele instellingen en

en leerlingenvervoer. Door slimme combinaties

seren van respijtzorg voor mensen die tijdelijk niet

aantrekkelijk zijn. Mensen moeten met plezier

verenigingen om hun ondernemingszin te vergroten,

kunnen de maatschappelijke kosten omlaag.

voor zichzelf kunnen zorgen (bijvoorbeeld na

wonen, werken en recreëren in onze gemeente,

zodat het huidige cultuuraanbod in stand blijft.

een ziekenhuisopname), sociale duurzaamheid,

zodat er voldoende werknemers zijn die onze

kamers met kansen voor jongeren tussen

economie draaiend houden en vrijwilligers die

Omdat de kwaliteit van de buitenruimte heel

18 en 23 jaar, diensten die zelfstandig wonen

de sociale samenhang versterken.

bepalend is voor de aantrekkelijkheid, draaien

 R E SU LTAAT Slimme vervoerscombinaties.

T H EMA

A A N TR EK K ELIJK WES TLA N D

wij een deel van de bezuinigingen op het beheer

ondersteunen, innovatieve woonconcepten en

2.5 S O C I A L E WES T L A N D AG E NDA

 D O E L

doorontwikkeling van het Mantelzorgsteunpunt.

Aantrekkelijkheid gaat over veiligheid, leefbaarheid

en onderhoud van de openbare ruimte terug.

Wij stellen geld beschikbaar vanuit de subsidie-

en beleving. Over voorzieningen zoals winkels

Dit wordt geëffectueerd in nieuwe beheerplannen,

regeling Sociale innovatie. Per project zullen

en scholen en over het sportklimaat. Westland

die in 2015 gereed zijn. In de beheerplannen

wij bekijken of en in hoeverre cofinanciering

beschikt over goede sportaccommodaties die

vindt een integrale afweging plaats van alle

vanuit de samenleving mogelijk is.

wij op niveau willen houden. De komende

aspecten die invloed hebben op de buitenruimte.

periode realiseren we op een aantal sportparken

Belangrijk is dat ook inwoners en ondernemers

aanpassingen om de bereikbaarheid, de veiligheid

hun verantwoordelijkheid nemen waar het gaat

en het parkeren te verbeteren, zoals op de

om het vergroten van de kwaliteit van de

Hoge Bomen in Naaldwijk en het Julianasportpark

buitenruimte. Daarom blijven wij initiatieven

in ’s-Gravenzande. Een aantrekkelijk sportklimaat

die de kwaliteit van de buitenruimte bevorderen

betekent ook dat topsporters de ruimte krijgen

stimuleren en faciliteren vanuit Buurt in

in onze gemeente. Om die reden gaan wij samen

uitvoering.

met de Stichting Topsport Westland, Sportservice

Met de provincie gaan wij in overleg over

Zuid-Holland, topsportverenigingen en het bedrijfs-

het vergroenen van de entrees van Westland

leven de mogelijkheden voor ondersteuning van

en wij stimuleren ondernemers meer aandacht

topsporters verkennen.

te hebben voor de aankleding van de directe

Een sociaal sterk Westland, waarin inwoners in hun kracht worden gezet en de samen

leving haar verantwoordelijkheid pakt.

R E S U LTA AT Een Sociale Westland Agenda in 2015.

T OTA A L I NT E NS IV E R ING TH E M A S OC IA L E K R AC H T Bedragen x c 1.000

Intensivering budget

Accent

2015 2016 2017 2018

2.1 Participatiemaatschappij met goede basisfuncties dichtbij

N 725

2.2 Duurzame arbeidsmarkt 2.3 Goed onderwijs en adequate onderwijsvoorzieningen

N 550

N 550

N 550

0 0 0 0 N 25

N 25

N 25

N 25

2.4 Innovatieve woon- en vervoersconcepten

0

0

0

0

2.5 Sociale Westland Agenda*

0

0

0

0

N 750

N 575

N 575

N 575

Totaal Sociale kracht

omgeving van hun bedrijf. Ten slotte zullen wij Ook cultuur draagt bij aan een aantrekkelijk

voor iedere boom die de gemeente kapt twee

leefklimaat. Het biedt mogelijkheden voor

bomen terug plaatsen en blijven wij initiatieven

persoonlijke ontplooiing en ontwikkeling.

om braakliggende gronden tijdelijk anders te

Wij bestendigen de lijn die tijdens de vorige

gebruiken stimuleren en faciliteren.

*Budget komt beschikbaar uit subsidieregeling Sociale Innovatie

28

29

F I N A N C I ËN Bedragen x c 1.000

Intensivering budget

Activiteit

2015 2016 2017 2018

Kwaliteit buitenruimte

N 1.100 N 1.100 N 1.100 N 1.100

Tijdelijk anders gebruiken van gronden

N 25

N 25

N 25

N 25

Ontsluiting Julianasportpark ‘s Gravenzande

N 30

N 30

N 30

N 30

Verkenning mogelijkheden ondersteuning topsporters

N 50

 D O E L Het vergroten van de veiligheid in Westland.

Inzet op preventie

Het aantal Westlandse deelnemers aan

Wij willen de zelfredzaamheid van inwoners

Burgernet is het hoogst in de regio (13.500) en

en bedrijven nog verder vergroten door in te zetten

|die koppositie willen wij vasthouden.

op preventie-activiteiten zoals voorlichtingsbijeenkomsten en overvaltrainingen voor winkeliers/

Buurtbemiddeling willen wij inzetten om escalatie

bedrijven. Via onder andere acties en campagnes

van conflicten in woonwijken te voorkomen. Buren

laten wij, samen met de politie, BOA’s, buurtpreven-

dienen in eerste instantie zelf hun ruzies op te

ten en andere veiligheidspartners, zien wat

lossen. Dat lukt echter niet altijd. De Westlandse

inwoners en winkeliers/bedrijven zelf kunnen doen

woningcorporaties hebben daarom afspraken met

om bijvoorbeeld inbraken te voorkomen. In het

het Bureau Bemiddeling & Mediation gemaakt.

Westlands veiligheidsbeleid 2015-2018 zullen

R E S U LTA AT

Bij een burenconflict in huurwoningen kan door

deze preventie-activiteiten in het kader van

Een breed gedragen Westlands

een corporatie een mediatior worden ingezet. Bij

zelfredzaamheid verder worden geconcretiseerd.

Veiligheidsbeleid 2015-2018.

conflicten tussen (meerdere) buren in koopwoningen,

Totaal Intensiveringen niet toe te delen aan accenten

3.1 V EI L I G WES T L A N D

websites en wervingscampagnes worden ingezet.

N 1.205 N 1.155 N 1.155 N 1.155



waarbij de openbare orde in het geding komt, kan door de gemeente een mediator worden ingezet.

Veiligheid is een van de belangrijkste basisvoorBetrekken inwoners en bedrijven

Daarom werkt de gemeente samen met haar keten-

(burgerparticipatie)

partners, waaronder politie, Openbaar Ministerie,

Om onze inwoners en bedrijven meer te betrekken

buurtpreventie, Buitengewoon Opsporingsambtenaren

bij een veilige leefomgeving stimuleren wij de deel-

(BOA’s) en particuliere beveiligingsbedrijven aan

name aan Buurtpreventie, telefooncirkels, Whatsapp-

het verder vergroten van de veiligheid in Westland.

groepen en Burgernet. Buurtpreventen surveilleren



op straat. Via telefooncirkels en whatsapp-groepen



kunnen inwoners en bedrijven elkaar en de politie

In 2014 stellen wij samen met onze ketenpartners

bij onraad snel waarschuwen. Burgernet wordt

het Westlands Veiligheidsbeleid voor de periode

ingezet door de politie met als doel snel tips te

2015-2018 op. In dit veiligheidsbeleid komen alle

krijgen over incidenten. Het werven van buurtpre-

veiligheidsthema’s aan de orde. Uitgangspunt is

venten, deelnemers aan telefooncirkels, whatsapp-

dat de huidige aanpak wordt herijkt, waarbij een

groepen en Burgernet is een voortdurend proces

extra accent wordt gelegd op preventie.

30

waarbij o.a. (sociale) media, lokale kranten,

Grotere zelfredzaamheid van inwoners en winkeliers/bedrijven.

waarden voor een aantrekkelijke leefomgeving.

Opstellen Westlands Veiligheidsbeleid 2015-2018

R E S U LTAAT

RESULTAAT • Meer burgerparticipatie: toename deel

nemers aan buurtpreventie, telefoon-/ whatsapp-groepen en Burgernet. • Minder burenconflicten door de (eventuele) inzet van mediation.

FI NA NC I Ë N Bedragen x c 1.000 Activiteit

Intensivering budget 2015 2016 2017 2018

Preventie: o.a. overvaltraining en extra voorlichting

N 25

N 25

N 25

N 25

Totaal Veilig Westland

N 25

N 25

N 25

N 25

31

3.2 L EV EN D I G E D O R P S C E NT R A

 D O E L Grotere aantrekkelijkheid en vitaliteit

het proces. Als gemeente zijn wij verantwoordelijk

R E S U LTAAT

Rotterdam Ontwikkeling bouwt er 12 appartementen,

voor het begeleiden van de juridisch planologische

Een nieuwe Kastanjehof, nieuwe supermarkt

24 middeldure koopwoningen en maximaal

procedures, het bouw- en woonrijp maken en

en opnieuw ingerichte Kerkstraat in 2016.

500 m2 commerciële ruimte. Voordat gestart kan

de uitgifte van de gronden aan de ontwikkelaar.

worden met het slopen van de panden, moet een

van de dorpscentra.

ruimtelijke procedure worden gevolgd voor een R E S U LTA AT

Plan Kerkzicht in Monster is gedeeltelijk gereali-

nieuw bestemmingsplan. Als alles volgens planning

Een nieuw winkelcentrum in ’s-Gravenzande

seerd. De start van de bouw van de tweede fase is

verloopt, kan het nieuwe bestemmingsplan in

eind 2017.

afhankelijk van de uitgifte van winkel-/kantoorruimte

het eerste kwartaal van 2015 worden vastgesteld.

een belangrijk deel bepaald door het centrum.

in fase I. Deze fase omvat ongeveer 400 m winkel-/

Het project zal dan in 2017 gereed zijn.

Door herontwikkeling van een aantal locaties geven

kantoorruimte en zes bovenwoningen. Het project

De aantrekkelijkheid van een dorp wordt voor

32

2

R E S U LTAAT

wij verschillende dorpscentra een impuls. Daarbij

In Kwintsheul wordt de nieuwe Kastanjehof

wordt volgens de huidige planning in 2015 afgerond.

gaat het om voorzieningen, winkels en de openbare

afgebouwd. Daarna wordt de huidige Kastanjehof

De gemeente voert in Kerkzicht een actieve grond-

Gemeentehuislocatie De Lier ontwikkeld

ruimte. Het vergroten van de levendigheid

gesloopt en start de bouw van de nieuwe

politiek. Alle grond is verkocht en geleverd, maar de

in 2017.

faciliteren wij door concentratiebeleid te voeren.

supermarkt. De gemeente zorgt voor herinrichting

realisatie van de opstallen is een verantwoorde-

van de openbare ruimte aan weerszijden van

lijkheid van de ontwikkelaars. Na afronding

Aan de Rijsenburgerweg in Poeldijk is gestart met

Uitvoering centrumplannen

de Kerkstraat. De uitvoering hiervan vindt

van de bouw verzorgt de gemeente de inrichting van

de bouw van de nieuwe Jumbo-supermarkt. Deze is

Wij gaan door met de uitvoering van de plannen

gefaseerd plaats, afgestemd op de realisatie

de directe omgeving.

naar verwachting in 2014 gereed. Daarna maakt de

voor ’s-Gravenzande, Kwintsheul, Monster, Poeldijk

van de nieuwbouw. Naar verwachting worden in

Wij werken aan een gebiedsvisie voor het centrum

C1000-vestiging aan de Voorstraat plaats voor een

en De Lier. Na concrete uitwerking van de plannen

het eerste kwartaal van 2016 alle werkzaamheden

van Monster, waarbij de ruimtelijke ontwikkelingen

winkel van Action Nederland BV. Bouwfonds ontwik-

voor het centrum van Honselersdijk kan ook hier

in het centrum afgerond.

op diverse locaties in samenhang worden bekeken.

kelt op dit moment aan de Rijsenburgerweg in totaal

gefaseerd worden gestart met de uitvoering.

Ook in het gebied rondom de Leeuwerik zullen

Er wordt onder meer aandacht besteed aan de

58 woningen. Op dit moment zijn al 19 woningen ge-

diverse veranderingen plaatsvinden. Op een

bouwkundige situatie en leefbaarheid in

reed en zijn er 20 in aanbouw. Er volgen er nog 19.

De nieuwbouw van het winkelcentrum in

braakliggend terrein zal een aantal eengezins-

de Choorstraat, de nieuw te bouwen brede school

De nieuwe supermarkt en woningen zijn onderdeel

’s-Gravenzande start dit jaar, na afronding van

woningen voor starters worden gebouwd.

Zeester, de gemeentehuislocatie, de locatie

van deelproject Het Dorp van De Westlandse Zoom.

de beroepsprocedure. De bouw wordt gefaseerd

Basisschool Andreashof zal zich doorontwikkelen

van de voormalige Montessorischool en de locatie

Voor deelgebied 4 wordt een apart uitwerkingsplan

uitgevoerd. Plangebied 1 is het deel van de

tot een multifunctionele brede basisschool,

van de Aloysiusschool, die op termijn vrijkomt.

gemaakt en vervolgens een nieuw bestemmingsplan

Koningswerf tussen het Marktplein, de Pompe van

waarin behalve onderwijs ook andere functies

Meerdervoortstraat en de nieuwe Graaf Willem II

op maatschappelijk gebied, zoals diverse vormen

straat. De oplevering van dit plangebied vindt naar

van kinderopvang en een uitleenpunt voor de

verwachting eind 2016 plaats. Plangebied 2 is

bibliotheek, hun onderdak vinden. De bibliotheek-

het deel van de Koningswerf tussen de Langestraat

locatie wordt mogelijk herontwikkeld. Gedacht

en de Graaf Willem II straat. Dit gebied is conform

wordt aan woningen voor starters, eventueel

de huidige planning tegelijkertijd klaar met plan-

in combinatie met maatschappelijke functies op

gebied 1. Plangebied 3, ten slotte, is de locatie

het gebied van gezondheid.

In De Lier wordt de gemeentehuislocatie opnieuw

Een nieuwe supermarkt en 19 nieuwe

Gravenhof. Dit laatste deel van het nieuwe centrum

De realisatie van genoemde plannen is goed

ontwikkeld (oude gemeentehuis (Hoofdstraat 6),

woningen langs de Rijsenburgerweg in

kan volgens deze planning eind 2017 worden

voor het voorzieningenniveau en daarmee de

het voormalige politiebureau (’t Perron 2) en

2014, 20 nieuwe woningen in 2015.

opgeleverd. De gemeente heeft een actieve rol in

leefbaarheid van Kwintsheul.

het oude postkantoor (Hoofdstraat 8)). Giesbers

voor heel Het Dorp. In de grondexploitatie zijn voor R E S U LTAAT



Het Dorp in totaal 165 woningen opgenomen.

• Plan Kerkzicht gereed in 2015.

De prognose is dat alles medio 2022 is gereali-

• Gebiedsvisie centrum Monster gereed

seerd. Vanuit de Voorstraat, naast de ijssalon, komt

in 2014.

er een doorgang voor voetgangers richting de Gantel.

R E S U LTAAT

33

In 2013 is met betrokken partijen (o.a. school,

Ook moet worden afgewogen of de herontwikkeling

bijvoorbeeld ook de kwaliteit van de woning,

grotere toezichthoudende rol voor de gemeente

kerk en supermarkt) een vlekkenplan voor het

onderdeel moet gaan uitmaken van een groter

doelgroepen, woonmilieus en het voorzieningen-

opgenomen. De woonvisie, als onderdeel van

centrum van Honselersdijk opgesteld. In 2014

gebied (Naaldwijk). In dat geval zal er een gebieds-

niveau. Een onderdeel van het woonprogramma is

het woonprogramma, wordt een leidend kader in

wordt dit met alle betrokken partijen uitgewerkt

visie opgesteld worden.

een afwegingskader voor nieuwe woningprojecten.

de samenwerking. Aspecten zoals de omvang

tot concrete projecten. In de tweede helft van

Wij zullen een startnotitie opstellen voor de

In de tweede helft van 2014 wordt een en

van de sociale woningvoorraad, de betaalbaar-

2014 zal een bestemmingsplanprocedure worden

vrijkomende gemeentehuizen in ‘s-Gravenzande,

ander opgeleverd.

heid en het verkoopbeleid zijn hierbij belangrijke

opgestart. Het plan bestaat uit nieuwbouw voor

Naaldwijk en Wateringen.

onderwerpen. Monitoring en evaluatie van het woonprogramma

basisschool de Hoeksteen, een kleinschalig

R E S U LTAAT

project met (zorg)woningen en maatschappelijke

R E S U LTA AT

is van belang om (indien nodig) te kunnen reageren

voorzieningen, herinrichting van het Voorhofplein,



Herontwikkelde locaties in ’s-Gravenzande

op marktverschuivingen en beleidsontwikkelingen.

Een woningbouwprogramma dat voldoet

en Wateringen in 2018.

Het gaat dus niet om een statisch programma.

aan de woningbehoefte van Westland

Gebiedsvisie voor Naaldwijk in 2016.

Als het gaat om de kwaliteit van de woningen zijn

(in aantallen en woningtypen én voor alle

Dijkstraat 93 t/m 97 en de renovatie/nieuwbouw

levensloopbestendigheid (vanwege het langer

doelgroepen) in 2015.

van Endeldijk 3.

zelfstandig blijven wonen van senioren en de

uitbreiding van de supermarkt en bijbehorende parkeergelegenheid, invulling van de percelen



3 . 3 W ONE N NA A R B E H OE F T E

(in relatie tot betaalbaarheid en woonlasten)

De gemeente heeft in het geheel een coördinerende rol, faciliteert marktpartijen bij

sterk toenemende vergrijzing) en duurzaamheid

D O E L

hun projecten en is verantwoordelijk voor de

Voldoende betaalbare woningen voor iedere

bouw van een nieuwe school.

doelgroep.

belangrijke speerpunten.

Wij gaan met woningcorporaties in gesprek over de kernvoorraad, de betaalbaarheid, het verkoop-

 R E SU LTAAT

beleid en de leefbaarheid. De nieuwe Woningwet

Een vernieuwd centrum voor Honselersdijk

Onze inzet is er op gericht om in Westland

voorziet in een nieuwe relatie tussen gemeente

met goede voorzieningen in 2018.

voldoende woningen te realiseren op basis van

en woningcorporatie. Ook wordt hierin een

de ambitie van de ‘Structuurvisie Westland 2020, perspectief 2040’. Bouwen naar behoefte is het Herontwikkeling gemeentehuislocaties

uitgangspunt. De huidige situatie laat, met het

Met de realisatie van nieuwe gemeentelijke

oog op deze ambitie, een overprogrammering aan

huisvesting in Naaldwijk, komen de huidige

woningbouwprojecten zien. Ook voorziet de huidige

gemeentehuislocaties vrij. Deze moeten een

programmering onvoldoende in de (Westlandse)

andere functie krijgen of opnieuw ontwikkeld

vraag naar betaalbare woningen. De overprogram-

worden. Voor de locatie in De Lier bestaat

mering noodzaakt tot een nieuwe afweging tussen

al een plan. De ontwikkeling van de gemeente-

de planvoorraad en de verwachte behoefte aan

huislocatie in Monster is onderdeel van de

de verschillende type woningen. Faseren,

gebiedsvisie die voor het centrum van deze kern

herprogrammeren of schrappen van programma’s

wordt opgesteld. Voor herontwikkeling van de

kan daarbij aan de orde zijn. Dat heeft ook

locaties ’s-Gravenzande, Naaldwijk en Wateringen

financiële consequenties.

hebben inwoners en ondernemers via het

Tegelijkertijd zoeken we naar de inzet van

Kansenfestival ideeën aangedragen. Wij hebben

bestaande en nieuwe instrumenten om de

deze ideeën gebundeld in een Kansenboekje en

(Westlandse vraag naar) woningbouw te stimuleren.

gaan met geïnteresseerde marktpartijen in gesprek

We blijven bijvoorbeeld inzetten op de ontwikkeling

om tot een goede invulling van de genoemde

van erfpacht, vrije kavelverkoop en het verstrekken

locaties te komen. Het is niet vanzelfsprekend

van startersleningen waardoor een koopwoning

dat op deze locaties woningbouw komt, gelet

voor meer mensen bereikbaar wordt.

FI NA NC I Ë N Bedragen x c 1.000 Activiteit

Intensivering budget 2015 2016 2017 2018

Westlands woonprogramma

N 50

Totaal Wonen naar behoefte

N 50

op het absorptievermogen van de markt waarin

34

al (meer dan) voldoende woningen worden aan-

Opstellen Westlands woonprogramma

geboden en/of zijn gepland. Per locatie zal moeten

We gaan een Westlands woonprogramma opstellen

worden afgewogen of hergebruik van het gebouw

waarin beleid en uitvoering op elkaar worden

een optie is (zeer waarschijnlijk Wateringen) of dat

afgestemd. Niet alleen (grond)prijzen, woningtypen

sloop en herontwikkeling gewenst is.

en aantallen krijgen daarin een plek, maar 35

en liep het niet de huizen in. Deze bui maakte

het Hoogheemraadschap van Delfland worden

om samenwerking binnen de afvalwaterketen

duidelijk dat wateroverlast niet altijd te voorkomen

opgehoogd en/of versterkt. Dit is vaak complex

te vergroten. Twaalf gemeenten in de regio

is. Een bui die statistisch gezien eenmaal in de

doordat er bijvoorbeeld wegen op liggen

Delfland en het Hoogheemraadschap van

Een waterproof Westland, zonder

100 jaar valt, moet kunnen worden verwerkt, maar

en/of woningen en bedrijven dichtbij liggen.

Delfland hebben in 2013 de samenwerkings-

wateroverlast, met veilige boezemkades,

het weer is grillig en lokaal kan er soms veel meer

Maatschappelijk is het wenselijk dat het ophogen

overeenkomst ‘Netwerk Afvalwaterketen Delfland’

schoon en helder water en efficiënte

regen vallen. Naast het nemen van maatregelen in

gelijktijdig met het onderhoud of herprofilering

getekend (NAD). De samenwerking is gericht

afvalwaterafvoeren. Dit tegen zo laag

het watersysteem starten we daarom een programma

van deze wegen plaatsvindt en dat onnodige

op het verminderen van de kwetsbaarheid

mogelijke kosten en met behoud van zo

om het regenwater meer vast te houden op

hinder voor burgers en bedrijven wordt voorkomen.

van het systeem en op een regionale besparing

veel mogelijk glastuinbouwgrond.

de plek waar het valt. Daarbij gaat het om slimme

Als de kades worden versterkt, zetten wij ons in

in het jaar 2020, zodat de verwachte lasten-

oplossingen in de ruimtelijke inrichting.

voor een goede ruimtelijke inpassing. In 2015 is

verzwaring voor inwoners wordt gereduceerd.

versterking van kades (buitengewoon onderhoud)

De huidige kwaliteit van dienstverlening moet

voorzien op zes locaties.

minimaal worden gehandhaafd.

3.4 D RO G E VO ET EN EN S C H OON WAT E R

 D O E L

Wij werken samen met het Hoogheemraadschap

R E S U LTA AT

van Delfland, het Westlandse bedrijfsleven,

Beleid en richtlijnen voor het verwerken

mede-overheden en inwoners aan een waterproof

van hemelwater in de openbare ruimte

Westland, waarbij inwoners en ondernemers

en door particulieren geïmplementeerde

Versterkte kades die goed zijn ingepast

droge voeten houden en het water schoon is.

maatregelen in De Lier en de Oranjepolder

in de ruimtelijke omgeving.

Er worden maatregelen genomen om de kans

in 2018.

De gemeente focust op samenwerking binnen R E S U LTAAT

R E S U LTAAT Een goedkoper en effectiever beheer van de afvalwaterketen door samen-

op wateroverlast te verkleinen. Daarnaast is het nodig dat de boezemkades voldoen aan

Samenwerking afvalwaterketen

werking met het hoogheemraadschap en aanliggende gemeenten.

de veiligheidsnormen, dat het water schoon en

Verbeteren waterkwaliteit

Met het hoogheemraadschap en twaalf

helder is en voldoet aan doelen van de Europese

De waterkwaliteit in Westland moet verbeteren,

andere gemeenten is een traject gestart

Kaderichtlijn water en dat het afvalwater van

vooral als gevolg van het aansluiten van bijna alle

burgers en bedrijven efficiënt wordt verwerkt en

glastuinbouwbedrijven op de riolering. Er wordt nog

gezuiverd. De gemeente richt zich hierbij op haar

niet voldaan aan de normen van de Europese Kader-

wettelijke taken en verantwoordelijkheden.

de planvorming en monitoring van de keten.

richtlijn water. Samen met het hoogheemraadschap zoeken we naar haalbare en betaalbare maatregelen

Voorkomen wateroverlast

om in 2027 aan de normen te kunnen voldoen.

De afgelopen jaren is veel geïnvesteerd om

In het kader van het landelijke Platform Duurzame

de kans op wateroverlast te verkleinen, zoals in

Glastuinbouw (PDG) stemmen overheid, bedrijfs-

het boezemgebied, de polders en in de riolering.

leven en maatschappelijke organisaties het beleid

Veel maatregelen zijn in voorbereiding of uitvoering.

op het gebied van glastuinbouw en duurzaamheid

Deze bestuursperiode nemen wij maatregelen in

op elkaar af.

de Oranjepolder, Boomawatering, Kralingerpolder,

Doel is een emissie van (nagenoeg) nul vanuit

Oude Lierpolder, Waalblok, Poelzone, Poelpolder

de glastuinbouw in 2027. In 2013 is op initiatief

en Monster. Voor de Kralingerpolder, Dorppolder,

van Delfland een regionaal proces opgestart

Oude Campspolder, Nieuwland-Noordland en

met LTO en de glastuinbouwgemeenten. Dit proces

Oude en Nieuwe Wateringveldsepolder worden

moet leiden tot een afsprakenkader dat de

watersysteemanalyses uitgevoerd, waarna indien

basis vormt voor een concreet regionaal uitvoerings-

nodig maatregelen volgen.

programma.

 R E SU LTAAT

R E S U LTA AT

Geprogrammeerde maatregelen en

Regionaal uitvoeringsprogramma gereed in

watersysteemanalyses uitgevoerd.

2015. Implementatie in de jaren erna tot

FI NA NC I Ë N Bedragen x c 1.000

Intensivering budget

Activiteit

2015 2016 2017 2018

Uitvoering waterplan

N 200

N 200

N 200

N 200

Totaal Droge voeten en schoon water

N 200

N 200

N 200

N 200

2021.

Verwerken hemelwater

36

In oktober 2013 viel er in De Lier onverwacht een

Veilige boezemkades

zeer intensieve lokale regenbui. Dankzij de genomen

In Westland liggen veel kades. Een aantal voldoet

maatregelen kwam het water alleen nog op straat

niet meer aan de veiligheidsnormen en moet door 37

3.5 K WA L I T EI T I N T O ER I S M E EN R EC R EAT I E

R E S U LTA AT Platform Recreatie en Toerisme in 2015

R E S U LTAAT

R E S U LTAAT

Rapportage ruimtelijk-economische mogelijk-

Rapportage ruiterpaden en – routes

heden uitbreiding verblijfsrecreatie; toetsings-

in 2015.

kader voor nieuwe initiatieven in 2015.

 D O E L Versterking van de kwaliteit en

Uitbreiden vaarrecreatie

het imago van toerisme en recreatie

Varen door Westland is prachtig: vaarrecreatie

in Westland.

is een belangrijke pijler onder toerisme en

Uitbreiden ruiterpaden

In samenwerking met het bedrijfsleven gaan wij

recreatie. De Oosterleese brug zal worden

Wij voeren een onderzoek uit naar de wenselijkheid

de mogelijkheden voor een ‘Westlandpas’

Onderzoek naar Westlandpas

aangepast, waardoor een groter deel van Westland

en mogelijkheden van extra ruiterpaden in Westland.

onderzoeken. Met deze pas kunnen inwoners van

Met een acht kilometer lang strand, een

bereikbaar wordt voor boten. Daarnaast werken

Daarbij treden wij in overleg met belangenverenig-

Westland gratis of met korting gebruik maken

Zandmotor, een fijnmazig water-, fiets- en

we in regionaal verband aan een vaarroutenetwerk:

ingen. Als dit onderzoek uitwijst dat er mogelijkheden

van recreatieve, culturele en sportvoorzieningen.

natuurnetwerk, de vele glastuinbouwbedrijven

via handige knooppunten wordt Westland

zijn die beantwoorden aan de behoefte van de doel-

en de verspreid liggende dorpskernen heeft

makkelijk toegankelijk. Ook stimuleren wij

groep, zullen wij deze plannen uitwerken. Daarbij

Westland een uniek karakter. Wij willen meer

vaarrecreatie door de realisatie van klein-

kijken we naar de kwaliteit van de huidige paden,

Onderzoek naar Westlandpas afgerond

mensen van buitenaf kennis laten maken met

schalige vaarrecreatieve voorzieningen, zoals

voorzieningen en mogelijk nieuwe ruiterpaden.

in 2015.

deze streek. Daarom blijven wij inzetten op

aanmeerpalen. Dit doen wij in goed overleg

Analoog aan de fiets-, wandel- en vaarroutes wordt

versterking van de kwaliteit en het imago van

met de verenigingen en de ondernemers.

ook het creëren van ruiter-routes onderzocht.

 R E S U LTA AT

FI NA NC I Ë N Bedragen x c 1.000

R E S U LTAAT

toerisme en recreatie. Uitdaging voor deze bestuursperiode is het creëren van samenhang tussen de verschillende activiteiten.

Betere bereikbaarheid Westland voor de vaarrecreatie in 2015, vaarroute-

Bieden platform

knooppuntensysteem in 2016,

Om recreatieve activiteiten met elkaar te

kleinschalige voorzieningen 2014 - 2018.

verbinden willen we een platform bieden voor

Intensivering budget

Activiteit

2015 2016 2017 2018

Bezien nieuwe mogelijkheden voor vaar- en verblijfsrecreatie

N 30

N 30

Onderzoek Westlandpas

N 50

Totaal Kwaliteit in toerisme en recreatie

N 80

N 30

N 30

N 30

N 30

N 30

ondernemers in de toerisme en recreatiesector.

38

3.6 D  U U RZ A ME LE E FOMGE V I NG

De gemeente faciliteert op deze wijze dat

Uitbreiden mogelijkheden verblijfsrecreatie

ondernemers elkaar vinden en samen optrekken.

Wij gaan inventariseren of het mogelijk is ruimte

Zo ontstaat een toegevoegde waarde voor de

te creëren voor nieuwe initiatieven van toeristische

recreanten in dit gebied vanuit de gebundelde

ondernemers, zoals recreatieparken. Uitgangs-

Verduurzaming van de leefomgeving

duurzame arbeidsmarkt (people) in op verduurzaming

kracht van de ondernemers. Wij denken aan

punt hierbij is de ‘Structuurvisie Westland 2025,

in Westland.

van de leefomgeving (planet). Daarbij moet alle in de

de speerpunten arrangementen en promotie.

perspectief 2040’.

Om de gestelde doelen uit de Duurzaamheidsagenda te halen, zetten we naast het versnellen van de

D O E L

energiestransitie (profit) en het realiseren van een

maatschappij aanwezige creativiteit en innovatie-

39

kracht worden benut. Gebleken is dat een grote

zoveel mogelijk te verduurzamen. Daarbij wordt

groep inwoners, bedrijven en verenigingen gemo-

de functionaliteit niet uit het oog verloren. We gaan

tiveerd is om zelf een bijdrage te leveren aan een

onder meer bekijken of op een aantal plaatsen

prettige leefomgeving en een schone economie.

LED-verlichting kan worden toegepast. Vervangings-

De gemeente stimuleert en faciliteert initiatieven

investeringen worden gefinancierd uit de bestaande

die hieraan bijdragen. Denk bijvoorbeeld aan de

budgetten.

EIG EN TIJD S E D IEN S TV ER LEN IN G

Adequate dienstverlening is nodig om onze

Eigentijdse, digitale dienstverlening moet

ambities op het gebied van economie, sociale

100% betrouwbaar zijn. Digitale gegevens-

Wagenpark en openbare verlichting die

kracht en leefbaarheid te realiseren. Wij streven

uitwisseling heeft veel voordelen voor burgers,

zo duurzaam mogelijk zijn.

naar eigentijdse dienstverlening van een hoog

bedrijven en de gemeente, maar er kleven ook

Onze ambitie is dat in woonwijken zoveel

niveau. Uitgangspunt is dat zoveel mogelijk gebruik

gevaren aan. Daarom nemen wij actief deel aan

mogelijk gebruik wordt gemaakt van duurzame

wordt gemaakt van digitale mogelijkheden. In 2017

landelijke initiatieven om de veiligheid van de

subsidieregeling voor de toepassing van zonnepanelen op sportparken.

R E S U LTA AT

Duurzame woningbouw

energie. Daarnaast stimuleren wij het nemen

Ontwikkeling ecologische zones

moet de gehele gemeentelijke dienstverlening zijn

informatie van burgers en bedrijven te borgen en

van energiebesparende maatregelen. We zien

Westland werkt via verschillende projecten aan

gedigitaliseerd, tenzij er redenen zijn waarom dit

op een hoger plan te brengen.

momenteel in heel Nederland een trend dat

behoud en ontwikkeling van ruimte voor groen,

niet kan. Alles wat digitaal kan, gaan we digitaal

‘energienotaloze’ koop- en huurwoningen worden

natuur en recreatie. De grote ecologische

doen. Richtinggevend kader vormt nog steeds

gebouwd. Uit cijfers blijkt dat dit zonder meerkosten

verbindingen tussen de kust en het achterland

de door de gemeenteraad in 2009 vastgestelde

mogelijk is. Bijkomende voordelen zijn een hoger

en de dwarsverbindingen daartussen worden

visie ‘Dienstverlening dichtbij’. Deze visie is

wooncomfort en het betaalbaar houden van de

gerealiseerd via de Poelzone, Zwethzone,

en wordt aangevuld met beleid op deelgebieden,

woonlasten op de lange termijn. Komende jaren

Westlandse Zoom, de Gantel en de Blakervaart.

zoals het lokale Dienstverleningsconcept 3D

Het verbeteren van de externe dienst-

gaan we met de verschillende betrokken partijen

Deze ecologische verbindingen zijn goed voor

voor het sociaal domein én Rijksbeleid, zoals

verlening en het realiseren van een

afspraken maken over de manier waarop er in West-

de biodiversiteit, bieden recreatieve mogelijk-

het i-NUP (Implementatieagenda voor het

betrouwbare en vooral digitale overheid.

land duurzamer gebouwd wordt.

heden en zorgen voor meer flexibiliteit om met

Nationaal Uitvoeringsprogramma Dienstverlening

klimaatveranderingen mee te bewegen.

en E-overheid).

 R E SU LTAAT

4.1 D  I GI TA A L A A NB OD VA N P RODU C TEN E N DI E NS TE N

D O E L

Digitalisering is primair gericht op het verbeteren

Ook motiveren we particuliere tuinbezitters hun

Kwaliteit van de woningvoorraad met

tuinen natuurlijker in te richten. Natuur is in

Onze hoofddoelstelling is een duurzame, kwalitatief

van de externe dienstverlening. Dankzij

1% per jaar verbeterd (gemeten op basis

Westland onlosmakelijk verbonden met recreatie.

betere dienstverlening aan burgers en bedrijven

digitalisering kunnen burgers en bedrijven tijd- en

van het gasverbruik).

Wanneer nieuw groen in Westland ontwikkeld

tegen lagere kosten. Als subdoel geven we

plaats-onafhankelijk informatie ontvangen,

wordt, wordt daarom steeds gezorgd dat dit ook

inhoud aan de betrouwbare en digitale overheid.

dienstverleningsprocessen van (of via) de gemeente

‘beleefd’ kan worden.

De verbetering van de kwaliteit wordt mogelijk

in gang zetten en volgen en inzage krijgen in hun

gemaakt door processen te stroomlijnen, vanuit

eigen gegevens en lopende processen.

Verduurzamen wagenpark en openbare verlichting We willen als gemeente ook zelf actief bijdragen

R E S U LTA AT

aan de duurzaamheidsopgave door de openbare

ketendenken te benaderen en te digitaliseren. Door

Robuuste ecologische zones.

verlichting en het gemeentelijk wagenpark

T OTA A L I NT E NS IV E R ING TH E M A A A NTR E K K E L IJK W E S TL AN D Bedragen x c 1.000

2015 2016 2017 2018

3.1 Veilig Westland

N 25

3.3 Wonen naar behoefte 3.4 Droge voeten en schoon water 3.5 Kwaliteit in toerisme en recreatie 3.6 Duurzame leefomgeving

die digitalisering worden doorlooptijden verkort en

Inrichten basisinfrastructuur voor de e-overheid:

wordt de daarvoor benodigde capaciteit binnen de

I-NUP

ambtelijke organisatie gereduceerd. Hiermee wordt

Operatie I-NUP bestaat uit een groot aantal

bijgedragen aan de subdoelstelling om de huidige

basisvoorzieningen om digitaal diensten te kunnen

taakstelling op de organisatie (c 6,8 miljoen) door

verlenen. Er zijn in een convenant 19 resultaten

middel van efficiënter werken te realiseren.

afgesproken. Deze resultaatafspraken bepalen welke

Intensivering budget

Accent

3.2 Levendige dorpscentra

40

4

T H EMA

N 25

N 25

N 25

0 0 0 0 N 50

0

0

0

N 200

N 200

N 200

N 200

N 80

N 30

N 30

N 30

0 0 0 0

Intensiveringen niet toe te delen aan accenten (zie inleiding)

N 1.205 N 1.155 N 1.155 N 1.155

Totaal Aantrekkelijk Westland

N 1.560 N 1.410 N 1.410 N 1.410

41

bouwstenen we als gemeente moeten implemen-

R E S U LTA AT

waar mogelijk onderling geïntegreerd. Zo kunnen de

Voor de bestaande en nieuwe taken in het sociaal

teren. Naar alle waarschijnlijkheid komen er na

Direct en zonder persoonlijk contact

dienstverleningskanalen steeds meer vanuit één

domein wordt in de tweede helft van 2014 bepaald

implementatie van de bouwstenen vervolgacties op

toegang tot alle gemeentelijke informatie

punt in samenhang worden bestuurd.

hoe de integrale frontoffice-aanpak, gekoppeld aan

deze landelijke ontwikkelingen. De bouwstenen zijn

en dienstverlening, tenzij de aard

noodzakelijk voor het kunnen inrichten en verbeteren

van de dienstverlening persoonlijk

De randvoorwaarden voor het rapporteren en

gegeven. Hiertoe wordt in de tweede helft van

van de digitale dienstverlening.

contact vraagt.

sturen op dienstverlening zijn de ondersteuning

2014 een project gestart.

het KCC, het meest effectief kan worden vorm

door goede ICT (onder andere Business Intelligence)  R E SU LTAAT

en professionele medewerkers die samen met de Digitaal zaken doen

vakafdelingen continue kijken hoe de dienst-

Een professioneel KCC waar 80 % van

De gemeentelijke producten en diensten zijn

verlening naar burgers en ondernemers kan worden

de vragen en verzoeken van burgers

Digitaliseren van de informatievoorziening

zo veel als mogelijk aan te vragen via het E-loket

verbeterd. Dit moet parallel lopen met de inrichting

en ondernemers in één keer wordt

Om volledig digitaal te kunnen werken, richten wij

op de website. Wij maken het mogelijk dat

van de digitalisering van de werkprocessen, zodat

afgedaan of goed wordt doorgeleid.

ons op het digitaliseren van de informatie (post

inwoners en bedrijven volledig digitaal zaken

we het voorportaal en de werkorganisatie op elkaar

en dossiers) in de klantgerichte processen. Dit

kunnen doen met de gemeente. Via een eigen

hebben afgestemd.

doen wij enerzijds door het digitaal maken van alle

persoonlijke pagina, die wordt ontsloten via

inkomende en uitgaande documenten, anderzijds

de gemeentelijke website, kunnen zij de aanvraag

door het stimuleren van het gebruik van e-diensten

van hun product of dienst volgen en hebben

en e-formulieren. Met digitale dossiers wordt het

zij toegang tot hun eigen gegevens.

Geïmplementeerde bouwstenen I-NUP

voor de gemeente Westland mogelijk om vanuit een betrouwbare informatiebron via ‘mijn gemeente’ met

R E S U LTA AT

de burgers en bedrijven te communiceren. Er zijn nog

Gemeentelijke website is het primaire

slagen te maken in het terugdringen van het papier

dienstverleningskanaal voor burgers

in lijn met het digitaliseren van het proces.

en ondernemers. Mogelijkheid om langs digitale weg geïnformeerd te worden

 R E SU LTAAT Digitaal en papierarm werkende gemeente in

FI NA NC I Ë N Bedragen x c 1.000 Activiteit

Intensivering budget 2015 2016 2017 2018

Digitalisering

N 3.000

Totaal Digitaal aanbod van producten en diensten

N 3.000

4.2 A  A NTRE K K E LI J K E DI E NS TV E RLE NI NG VOOR ONDE RNE ME RS

We gaan meer vraaggericht werken en willen voor ondernemers een sparringpartner zijn.

over de behandeling/afhandeling van zaken.

D O E L

Uitbreiden Ondernemingsdossier

klantgerichte processen, met digitale docu-

Een aantrekkelijk vestigingsklimaat

Wij breiden onze digitale dienstverlening aan onder-

menten die zijn opgeslagen in digitale dossier.

voor ondernemers door goede en snelle

nemers uit door onder andere het Ondernemings-

dienstverlening.

dossier voor meer branches in te voeren. Daarmee

Uitbouwen Klant Contact Centrum (KCC)

42

R E S U LTAAT

Wij streven gemeentebreed naar één integrale

besparen ondernemers en overheden tijd en geld.

Digitaal ontsluiten van gemeentelijke informatie

frontoffice-aanpak voor de inwoners. In aansluiting

Ondernemers hebben te maken met een groot aantal

Via de gemeentelijke website wordt alle

op onze visie op dienstverlening is het KCC dé

Wij willen een bijdrage leveren aan een

regels, toezichthouders en bijbehorende inspectie-

gemeentelijke informatie toegankelijk gemaakt.

ingang voor alle klanten (burgers, bedrijven en

aantrekkelijk vestigingsklimaat voor onze

momenten. Het Ondernemingsdossier stelt een

Burgers en organisaties moeten er gemakkelijk

instellingen) via alle kanalen, dus voor telefoon-

huidige en (potentiële) nieuwe bedrijven

ondernemer in staat om bepaalde informatie uit de

alle relevante informatie kunnen vinden om

nummer 140174, de gemeentelijke website, de balie

door belemmeringen in onze dienstverlening weg

bedrijfsvoering eenmalig vast te leggen en meerdere

op de hoogte te zijn van wat er speelt én om te

en de sociale media.

te nemen. Vermindering van de administratieve

keren beschikbaar te stellen aan overheden zoals

weten wat er nodig is om bepaalde diensten of

Het KCC wordt verder geprofessionaliseerd. Dit

lastendruk is daarbij een belangrijk speerpunt.

toezichthouders en vergunningverleners. Geautori-

producten van of via de gemeente te verkrijgen.

betekent het voor 80% in één keer goed afhandelen

Ook is het van belang dat ondernemers die

seerde toezichthouders, waaronder de gemeente,

Goede leesbaarheid en vindbaarheid zijn daarbij

of goed doorgeleiden van telefoontjes, de aanvragen

zaken doen met de gemeente binnen onze

kunnen actuele gegevens raadplegen en zijn dus

belangrijke criteria. Daartoe wordt de website

op internet, balie-bezoeken en poststukken, maar

organisatie één duidelijk aanspreekpunt hebben.

beter geïnformeerd over de situatie. De gemeente

vraaggericht ingericht en van goede zoekmogelijk-

ook het monitoren van en reageren op tweets (socia-

heden voorzien. Een ander belangrijk criterium

le media) en chats. Hiertoe worden de medewerkers

is de actualiteit van de informatie op de website.

getraind en gecoacht, wordt de ondersteunende ICT

Hiervoor wordt een centraal gestuurde content-

kwalitatief verbeterd en worden ondersteunende

beheersorganisatie ingericht. De gemeentelijke

processen geïmplementeerd binnen het KCC. Veel

website leidt bezoekers ook door naar relevante

dienstverleningsprocessen die volgen op de afdoe-

informatie van andere overheden en maatschappe-

ning van het KCC zijn de afgelopen jaren al doorge-

lijke organisaties via de nieuwe, geactualiseerde en

licht en herontworpen. Komende jaren worden deze

volledig geïntegreerde Sociale kaart.

geleidelijk verder geïmplementeerd - ook digitaal - en 43

4.3M  A ATWE RK I N DI E NS TV E RLE NI NG

administratieve lasten voor ondernemers terug

ondertekend om het Ondernemingsdossier te

gebracht. Daarnaast hebben we via de website

implementeren voor deze branche. Wij streven er

een meldpunt ingesteld waarop ondernemers

naar om dit ook voor de glastuinbouw in te voeren.

suggesties kunnen doen om nog meer regels op

Wij streven gemeentebreed naar één integrale

te ruimen. Ook willen wij vervolgslagen maken

frontoffice-aanpak voor de inwoners. Voor

Makkelijke, snelle en goede dienstverlening

om - onder meer via digitalisering - onze dienstver-

de bestaande en nieuwe taken in het sociaal

aan burgers, ondernemers en organisaties

Toegenomen aantal bedrijven dat is

leningsprocessen verder te verkorten. Daarnaast

domein moet worden bepaald hoe deze integrale

aangesloten op het Ondernemingsdossier.

nemen we als gemeente deel aan de landelijke

toegang, gekoppeld aan het Klant Contact

beweging ‘Doorbraak in dienstverlening’, die

Centrum, het meest effectief kan worden

Eigentijdse dienstverlening vraagt om een naar

projecten start waarin - soms over de grenzen

vorm gegeven. Met het oog op de kwetsbaarheid

buiten gerichte houding van onze medewerkers.

Verminderen regeldruk

van de bestaande wetgeving heen - wordt

van een deel van de inwoners van Westland

Wij investeren in interne werkprocessen, zowel op

Om de regeldruk te verminderen experimenteren wij

geëxperimenteerd met eenvoudiger en meer

is niet alleen standaard dienstverlening mogelijk.

het vlak van doelmatigheid als ten aanzien van het

onder andere met ‘ontslakken’. Het project Heront-

op de bedrijven en burgers toegesneden dienst-

Er is ook maatwerk nodig. Waar nodig gaan

digitaal inrichten, om onze externe dienstverlening

wikkeling gemeentehuislocatie De Lier is hiervoor

verlening. Wij richten ons bij onze keuze voor

wij met de cliënt het gesprek aan om de

te optimaliseren. De gemeentelijke organisatie is

als pilot aangewezen. Binnen dit project werken we

deelname aan projecten vooral op de directe

vraag achter de vraag te kunnen bepalen.

slagvaardig en neemt onnodige belemmeringen

met minder regels. Dat vraagt iets van de gemeen-

meerwaarde die dat oplevert voor onze Westlandse

Kwaliteit van dienstverlening betekent enerzijds

weg. Via accountmanagement, inspraak, burger-

te, maar ook van de ontwikkelaar. In plaats van het

ondernemers en burgers.

het zoeken naar duurzame oplossingen die

consultatie en interactieve beleidsvorming

de hulpvrager in zijn of haar eigen kracht zetten.

betrekken wij onze inwoners, ondernemers en

 R E SU LTAAT

toepassen van regels moet immers een beroep

I N S OC I A A L DOME I N

S LAGVA A RDI GE ORGA NI S ATI E

D O E L

worden gedaan op wederzijds vertrouwen. Een van

R E S U LTA AT

Anderzijds gaat het om het optimaliseren van

maatschappelijke partners bij ons beleid en onze

de onderdelen van de pilot is ook het inventariseren



Minder regels en administratieve lasten

zorg binnen de schaarse middelen. Het zijn

projecten om deze continu te verbeteren.

voor ondernemers.

de kernnetwerken en sociale kernteams die

Gerealiseerde pilot ontslakken.

hier, naast de gemeente zelf, mede invulling

Procesgericht werken en procesmanagement

aan geven.

Alle dienstverleningsprocessen zijn opnieuw

van gemeentelijke beleidsregels. Doel daarvan is na te gaan of bovenop Rijks- en provinciaal beleid



ook gemeentelijk beleid nodig en/of gewenst is.

ingericht en worden stuk voor stuk gedigitaliseerd,

Afgelopen jaren hebben wij al veel regelgeving en R E S U LTAAT F I N A N C I ËN Bedragen x c 1.000 Activiteit

44

4 . 4 N A A R B U I TE N GE RI C HTE E N

en Horeca Westland hebben een intentieverklaring

Intensivering budget 2015 2016 2017 2018

Verminderen regeldruk: onderzoek en experiment

N 50

Totaal Aantrekkelijke dienstverlening voor ondernemers

N 50

zodat inwoners en ondernemers zo efficiënt en

Dienstverleningsaanpak Sociaal

snel mogelijk worden geholpen. Vanuit het KCC

domein medio 2014. Tussenevaluatie

wordt gemonitord of processen goed lopen en of

kernnetwerken (rol Vitis) eind 2015.

wordt voldaan aan de geldende servicenormen.

Evaluatie eind 2016.

Het KCC zal door middel van rapportages en sturing de vakafdelingen betrekken in het tijdig

45

en goed afhandelen van doorverbonden telefoontjes,

bespreken (bijvoorbeeld over maatschappelijk

terugbelnotities en aanvragen die via de website

verantwoord ondernemen) en deze te vertalen

binnen komen. Deze rapportages moeten ook

in concrete acties of beleid. Wij stellen voor het

leiden tot het tijdig bijstellen/verbeteren van

uitbouwen van accountmanagement een plan van

de interne processen (organisatorisch, inhoudelijk

aanpak op.

5

R E S U LTA AT

Hoewel tekenen van economisch herstel zicht-

Daarnaast dient nog te worden opgemerkt dat

T H EMA

FIN A N C IËN

en instrumenteel). Voor het terug rapporteren aan inwoners etc. zal ook het automatisch informeren via een PIP (Persoonlijke Internet Pagina) door

Plan van aanpak accountmanagement

baar zijn, zijn de gevolgen van de recessie in de

de schuldpositie van gemeenten ook autonoom

de gemeente worden ingezet.

in 2014.

gemeente Westland nog steeds goed merkbaar.

een stijgende tendens vertoont. Immers, er worden

Ondernemers hebben het moeilijk en nog steeds

in belangrijke mate ook vervangingsinvesteringen

zijn er bedrijven die hun deuren moeten sluiten.

gefinancierd. De vervangingsprijs zal doorgaans

 R E SU LTAAT De gemeente werkt als één geheel,

Inzetten klantpanels

Ook als gemeente hebben we in financieel-eco-

als gevolg van de inflatie sinds de oorspronkelijke

we kunnen overal volgen wat we doen

Wij gaan inwonerparticipatie actief vormgeven,

nomische zin in de afgelopen jaren de wind niet

investering belangrijk hoger zijn dan de eerder

en sturen op het nakomen van onze

onder andere door het structureel inzetten van

meegehad. Als gevolg van de Rijksbezuinigingen

gedane investeringsuitgave. Dit geeft een opwaartse

afspraken en servicenormen.

klantpanels en het inzetten van sociale media. Ook

hebben we voor c 35 miljoen aan ombuigingsmaat-

druk op de schuldpositie.

gaan we gericht bepaalde doelgroepen (bijv. onder-

regelen moeten treffen. Ondanks deze financiële

Mede gelet op de risico’s die de gemeente loopt bij

nemers, cliëntengroepen, buurtbewoners) betrekken

krapte is er in de periode 2010-2014 toch veel

de voortgang van de grondexploitaties onderkennen

bij specifieke dienstverleningsvraagstukken.

bereikt en wisten we de gemeentelijke financiën op

wij uiteraard het belang van het beheersen van de

orde te houden.

rentelast en daaruit voortvloeiend de schuldpositie.

Uitbouwen accountmanagement Onder accountmanagement verstaan wij het structureel onderhouden van ambtelijk en bestuurlijk

R E S U LTA AT

In goed overleg met de partijen Ontwikkelings-

contact met onze maatschappelijke partners en

Directe inbreng van betrokkenen bij

Ook in de komende bestuursperiode is financiële

maatschappij Het Nieuwe Westland en Ontwikkelings-

het bedrijfsleven (brancheorganisaties, bedrijven-

alle vormen van dienstverlening om

duurzaamheid het uitgangspunt. Belangrijk punt

bedrijf De Westlandse Zoom spannen wij ons in

terreinverenigingen, detailhandelsverenigingen en

onze dienstverlening zo veel mogelijk

daarin is aandacht voor de schuldpositie. Wij blijven

om de omvang van de grondbankfunctie van de

individuele ondernemers). Doel is ontwikkelingen

vraaggericht te maken.

ons in de komende bestuursperiode inzetten voor

gemeente te verlagen. Een verder economisch

een optimale financiering van de gemeentelijke

herstel, met name ook op het gebied van de bouw

activiteiten en investeringen. De schuldpositie

zou het effect van deze inzet uiteraard versterken.

van de gemeente is in absolute zin aanzienlijk.

Daarnaast kan de schuldpositie niet los worden

Daar staan ook bezittingen tegenover. Met name

gezien van de ambities die wij hebben op de hiervoor

de grote hoeveelheid nog te ontwikkelen grond

aangegeven thema’s. Op onderdelen zal er sprake

bepaalt in belangrijke mate de omvang van de

zijn van aanzienlijke investeringen, zoals de

schuldpositie. Wanneer deze buiten beschouwing

Oostelijke Randweg De Lier, Ontsluiting bedrijven-

wordt gelaten wijkt de schuldpositie van Westland

terrein Teylingen en verbindingsweg Honderdland-

nauwelijks af van het gemiddelde van andere

Maasdijk. Het totale investeringsvolume bedraagt

gemeenten. De rentedruk op de exploitatie is door

c 137 miljoen. De investeringen zijn onmiskenbaar

de lage rekenrente redelijk beperkt.

van invloed op de omvang van de schuldpositie.

en wederzijdse wensen en verwachtingen te

TOTAAL INTENSIVERING THEMA EIGENTIJDSE DIENSTVERLENING Bedragen x c 1.000 Accent 4.1 Digitaal aanbod van producten en diensten

2015 2016 2017 2018 N 3.000

0

0

0

N 50

0

0

0

4.3 Maatwerk in dienstverlening in sociaal domein

0

0

0

0

4.4 Naar buiten gerichte en slagvaardige organisatie

0

0

0

0

N 3.050

0

0

0

4.2 Aantrekkelijke dienstverlening voor ondernemers

Totaal Eigentijdse dienstverlening (incidenteel)

46

Intensivering budget

47

Gezien het geplande investeringsniveau in Westland

met de zogenoemde macro-norm of zo mogelijk

de gemeente om financiële risico’s op te vangen,

Kostendekkende tarieven

zal de omvang van de schuldpositie gedurende de

de inflatiecorrectie.

zodat taken voortgezet kunnen worden en

Leges en tarieven zijn prijzen die de gemeente

doelen bereikbaar blijven. Dit weerstands-

rekent voor individueel verstrekte diensten aan

vermogen wordt bepaald door de verhouding

bewoners, bedrijven of instellingen. In beginsel

tussen de beschikbare weerstandscapaciteit en

huldigen wij het standpunt dat hiervoor geen

de benodigde weerstandscapaciteit (de risico’s die

algemene middelen worden ingezet. Daarom is bij

de gemeente loopt waarvoor geen voorzieningen

de vaststelling van leges en tarieven volledige

Een financieel duurzaam beleid dat zorgt

zijn getroffen).

kostendekkendheid het uitgangspunt. Hierbij

voor solide gemeentefinanciën.

komende vier jaar geen materiële daling vertonen.

5.2 F  I NA NC I Ë L E D U U R Z A A M H E I D 5.1 B EP ER K EN WO O N L A S T E N D O E L  D O E L

Onder voldoende weerstandsvermogen verstaan

maken wij een uitzondering voor wettelijke tarieven

gemiddeld niet meer dan met het

we een ratio van minimaal 1,0 zodat er voldoende

en hanteren wij daarnaast het standpunt dat er

inflatiepercentage, waarbij voor de ozb

vermogen aanwezig is om de risico’s op te kunnen

wel sprake moet zijn van maatschappelijk

De gemeentelijke woonlasten stijgen

geldt dat uiterlijk in 2018 de macronorm

De gevolgen van de economische recessie zijn van

vangen. Het Nederlands Adviesbureau voor

aanvaardbare tarieven (bij de lijkbezorgingsrechten).

niet meer wordt gehanteerd als stijgings-

invloed op de financiële positie van de gemeente.

Risicomanagement beschouwt deze score op

Leges en tarieven waarbij nog geen sprake is van

percentage.

De ontwikkelingen op de woningmarkt, de onder

grond van de door haar ontwikkelde en door veel

volledige kostendekkendheid willen wij meer

druk staande grondexploitaties en de grondpositie

gemeenten gebruikte indeling als voldoende.

kostendekkend maken. Wij willen hierbij stapsgewijs

van Westland maken een terughoudend financieel

Risicomanagement zien we hierbij als een

te werk gaan om eventuele tariefstijgingen niet

beleid noodzakelijk.

belangrijk middel om risico’s in beeld te brengen,

al te schoksgewijs te laten plaatsvinden. In het

te evalueren en beter te beheersen. Het nemen

tweede halfjaar van 2014 willen wij hierover een rapportage voorleggen aan de Raad.

Onder de gemeentelijke woonlasten verstaan wij de som van de onroerende-zaakbelasting, de afvalstoffen- en de rioolheffing. De woonlasten

Onder financiële duurzaamheid verstaan wij ook een

van risico’s is ook voor een gemeente in haar

zijn van invloed op het vestigingsklimaat van onze

relatie met externe financiële toezichthouders die

beleidsuitvoering onvermijdelijk maar wij zullen

gemeente. Het beperken van de gemeentelijke

is gebaseerd op vertrouwen en waarbij zelfsturing

eventuele risico’s steeds vroegtijdig in beeld

Verkleinen grondpositie en rentelast

woonlasten vermindert de financiële druk op

van de gemeente uitgangspunt is. In navolging van

brengen en waar mogelijk beheersingsmaatregelen

Het verkleinen van de grondpositie en de hiermee

inwoners en bedrijven.

de bestuursovereenkomst die daarvoor met de

treffen. Bij de begroting 2015-2018 zullen wij

samenhangende rentelast zal afhankelijk zijn

Tijdens de vorige bestuursperiode is de

provincie gesloten is, willen wij met de Belasting-

verder met voorstellen komen over de berekenings-

van de marktomstandigheden. Onze inzet is

gemiddelde stijging van de woonlasten iets

dienst een arrangement voor Horizontaal Toezicht

wijze van de beschikbare weerstandscapaciteit,

gericht op verdere afspraken met actoren op

lager geweest dan de inflatiecorrectie. Wij hanteren

aangaan. Bij deze vorm van toezicht staat samen-

met name in relatie tot de reserve Versterking

de woningmarkt om vraag en aanbod op elkaar af

ook in deze bestuursperiode het uitgangspunt

werking centraal. Dat betekent afstemming vooraf

financiële soliditeit.

te stemmen. De (financiële) pijn van de over-

dat de woonlasten niet meer verhoogd worden

waar nodig, in plaats van controles achteraf. Met

dan met het inflatiepercentage.

duidelijke afspraken over de kwaliteit van de fiscale

Hierbij tekenen wij wel aan dat de beperkte

werkzaamheden worden daarmee dubbel werk en

stijging van met name de rioolheffing mogelijk

risico’s op naheffing voorkomen.

programmering kan en mag niet volledig bij de

wordt gemaakt door het inzetten van de zogenoemde tariefsegalisatiereserve. Ook

Als uitgangspunten voor ons financieel beleid zullen

voor de afvalstoffenheffing beschikt de gemeente

we uitgaan van:

over zo’n tariefsegalisatiereserve. Deze reserves zijn niet onaanzienlijk, maar evenmin onuit-

Structureel sluitende meerjarenbegroting

puttelijk. Hoewel zij naar verwachting gedurende

Wij zullen de raad steeds een begroting aanbieden

de gehele komende bestuursperiode niet

die per jaar en in meerjarig perspectief sluitend

uitgeput zullen raken, dient er wel rekening mee

is. Structurele uitgaven worden hierbij gedekt met

te worden gehouden dat de heffingen op enig

structurele inkomsten. Dit betekent dat incidentele

moment na de huidige periode geleidelijk

middelen alleen worden ingezet om incidentele

verhoogd zullen moeten worden om de beoogde

uitgaven te dekken.

volledige kostendekkendheid te kunnen blijven behouden.

Geen nieuwe belastingen

Als de financiële positie van de gemeente

Er worden geen nieuwe gemeentelijke belastingen

deze bestuursperiode verbetert en er ruimte

ingevoerd op initiatief van de gemeente.

ontstaat voor een verlaging van de woonlasten,

48

dan wordt met voorrang invulling gegeven

Voldoende weerstandsvermogen

aan het minder laten stijgen van de OZB dan

Het weerstandsvermogen is het vermogen van 49

gemeente worden gelegd. In bestemmingsplannen

ontwikkeling hetzij voor maatschappelijke doelen.

worden de mogelijkheden om te kunnen inspelen

Anders kan het worden afgestoten. De maatschappe-

op marktontwikkelingen benut.

lijke voorraad krimpt in ten dienste van de eerder

Daarnaast zullen we terughoudend zijn in het

genoemde bezuinigingstaakstelling. Wij zullen in

doen van strategische grondaankopen. Indien

het tweede halfjaar van 2014 onderzoeken welke

het in incidentele gevallen nodig is strategische

tijdelijke vastgoedobjecten, waaronder die in het

grondposities in te nemen om in de toekomst

verleden strategisch zijn aangekocht en niet zijn

belangrijke gemeentelijke doelen (bijvoorbeeld

belegd in bestaande gebiedsontwikkelingen, nog

centrumplannen) te realiseren, dan zal de raad

afgestoten kunnen worden.

Kengetal sociaal domein Met de decentralisaties in het sociale domein

Bezuinigingstaakstelling vanuit meerjaren-

komt een aanzienlijke hoeveelheid taken

begroting

en bijbehorend budget (incl. korting) over naar

Op de exploitatie van gemeentelijk maatschappelijk

de gemeenten. Om goed zicht te houden op

vastgoed (sport, cultuur, zorg en welzijn etc.) moet

het financiële effect van deze taken ontwikkelen

in 2018 c 400.000 zijn bezuinigd en/of aan meer-

we in het tweede halfjaar van 2014 een kengetal

inkomsten opgebracht. Maatregelen op het gebied

waarmee inzichtelijk wordt gemaakt hoeveel

van onder meer tariefharmonisering, kostendekkende

van de beschikbaar gestelde middelen benodigd

tarieven en meer mutifunctioneel inzetten van

is voor de uitvoering van de nieuwe gedecentral-

bestaande accommodaties en daarmee inkrimping

iseerde taken. Overschotten en tekorten worden

van het vastgoedbestand moeten daartoe leiden.

gestort en onttrokken aan de Wmo-reserve, waardoor de middelen beschikbaar blijven voor

Meerinkomsten door inkrimping vastgoed-

Activiteit

het sociaal domein. Omgekeerd dient dit als

portefeuille

waarborg dat de overige middelen in de algemene

Gemeentelijk vastgoed moet een doel dienen.

uitkering beschikbaar blijven voor de overige

Hetzij als tijdelijk bezit voorafgaand aan gebieds-

taken van de gemeente.

Intensivering budget 2015 2016 2017 2018

Invoering Horizontaal toezicht

N 50

Totaal Financiële duurzaamheid

N 50

TO TAAL I N TEN SI VERI N G THEMA FI N AN CI ËN Bedragen x c 1.000 Accent

om een besluit gevraagd worden.

Minimaliseren gemeentelijke vastgoedportefeuille

FI NA NC I Ë N Bedragen x c 1.000

5.1 Beperken woonlasten

Intensivering budget 2015 2016 2017 2018 0 0 0 0

5.2 Financiële duurzaamheid

N 50

0

0

0

Totaal Financiën

N 50

0

0

0

TO TAAL I N TEN SI VERI N GEN CO LLEGEWERKPRO GRAMMA 2014-2018 PER THEMA Bedragen x c 1.000 Accent

Intensivering budget 2015 2016 2017 2018

Sterke economie

N 772 N 1.234 N 1.231 N 1.330

Sociale kracht

N 750

Aantrekkelijk Westland Eigentijdse dienstverlening Financiën Totaal Collegewerkprogramma 2014-2018 Structureel Sterke economie

N 575

N 575

N 575

N 1.560 N 1.410 N 1.410 N 1.410 0 0 0 0 N 50 0 0 0 N 3.132 N 3.219 N 3.216 N 3.315 N 500

N 500

Eigentijdse dienstverlening

N 3.050

Totaal Collegewerkprogramma 2014-2018 Incidenteel

N 3.550

N 500

Totaal Collegewerkprogramma 2014-2018

50

N 6.682 N 3.719 N 3.216 N 3.315

51

TOE LI C HTI NG OP DE TA B E L

T OTA A L OV E RZ I CHT

Dit leidt tot een structureel nadelig effect van ongeveer c 0,3 miljoen. Belangrijke onderdelen

1. Bijgesteld saldo Financieel meerjaren-

F INA NC IË L E POSI TI E

perspectief 2014-2018 (FMP 2014-2018)

Uitbreiding ambtelijke ondersteuning i.v.m.

zoals opgenomen in de kadernota 2015

6e wethouder

In deze afsluitende paragraaf is een totaaloverzicht opgenomen van de ontwikkeling van de financiële positie

Het FMP 2014-2018 is de financieel-technische

in de jaren 2014-2018. Dit totaaloverzicht bestaat uit de volgende onderdelen:

doorrekening van de begroting 2014-2017.

1. B  ijgesteld saldo Financieel meerjarenperspectief 2014-2018 zoals opgenomen in de Kadernota 2015

hierin zijn:

ICT-kosten 3 Decentralisaties

In hoofdlijn worden daarbij de volgende zaken

Een gedetailleerd overzicht is opgenomen in

verwerkt:

het document Kadernota 2015.

2. A  ctualisatie 2014 zoals opgenomen in de Kadernota 2015

doorrekening begroting op basis van actuele

3. F inanciële mutaties CWP 2014-2018

indicatoren (woningen, inwoners, rentepercentage,

4. D  ekkingsplan 2015-2018

inflatiecijfers etc.)

3. Financiële mutaties CWP 2014-2018

de structurele autonome effecten van de

In dit onderdeel zijn de financiële effecten

ProRap 2013

opgenomen zoals per thema in dit voorliggende

de (autonome) onontkoombare ontwikkelingen

CWP 2014-2018 zijn vermeld.

Na het dekkingsvoorstel is er in alle jaarschijven sprake van een positief saldo. Bedragen x c 1.000 Financieel totaaloverzicht

de meerjarige consequenties naar aanleiding 2014 2015 2016 2017 2018

Bijgesteld saldo FMP (incl. voordelen en exogeen onontkoombaar)

V 1.132

V 754

N 769

N 1.893

N 2.630

• 1e Actualisatie / overige ontwikkelingen Sterke economie Sociale kracht

N 27

0

0

0

Eigentijdse dienstverlening

N 216

N 316

N 315

N 315

N 313

N 393

N 343

N 315

N 315

N 313

Sterke economie

0

N 1.272

N 1.734

N 1.231

N 1.330

Sociale kracht

0

N 750

N 575

N 575

N 575

Aantrekkelijk Westland

0

N 1.560

N 1.410

N 1.410

N 1.410

Eigentijdse dienstverlening

0 N 3.050 0 0 0

Financiën

0 N 50 0 0 0

Totaal Effecten CWP 2014-2018

0

N 6.682

N 3.719

N 3.216

N 3.315

V 739

N 6.271

N 4.803

N 5.424

N 6.258

Dekkingsvoorstel

de effecten van de actualisatie van

voorzieningen

2014 2015 2016 2017 2018

Indexering belastingen (1,5%)

0

V 375

V 375

V 375

V 375

Ozb 2015 naar macronorm (aanname norm is 3,5% )

0

V 500

V 500

V 500

V 500

Dividend WestlandInfra

0

V 2.100

V 2.100

V 2.100

V 2.100

Verhoging stelpost achterblijvende kapitaallasten

0

V 700

V 1.500

V 1.000

V 600

Rente-vrijmaken weerstandsvermogen naar 25%

0

V 375

V 375

V 375

V 375

Rente-effect frictiekosten

0

N 100

N 100

N 100

N 100

Taakstelling organisatie

0

V 500

V 500

V 1.500

V 2.500

Dekking digitalisering vanuit reserves

0

V 3.000

0

0

0

Totaal dekkingsmaatregelen

0

V 7.450

V 5.250

V 5.750

V 6.350

V 739

N 6.271

N 4.803

N 5.424

N 6.258

0

V 7.450

V 5.250

V 5.750

V 6.350

V 739

V 1.179

V 447

V 326

V 92

4. Dekkingsplan 2015-2018 Ter dekking van het nadelige saldo is het

Hiermee ontstaat zicht op de financiële startpositie voor de begroting 2015-2018.

0 0 0 0 0

• Effecten CWP 2014-2018

Totaal te dekken saldo

saldo oplopend naar c 6,3 miljoen in 2018.

N 15 0 0 0 0 N 162

Totaal

Na deze mutaties is er sprake van een nadelig

de doorwerking van de Irap

de bestedingsplannen op de reserves en

0 0 0 0 0

Aantrekkelijk Westland

Financiën

van het jaarrekeningresultaat 2013

navolgende dekkingsplan opgenomen: Indexering belastingen De belastingen worden in 2015 met 1,5%

In de huidige meerjarenbegroting 2014-2017

verhoogd, wat leidt tot een voordeel van

sluiten de jaren 2016-2017 met een nadelig

c 0,4 miljoen.

begrotingssaldo. In 2017 bedraagt dit nadeel

Verhoging ozb naar de macronorm (3,5%)

afgerond c 2 miljoen. Het bijgestelde FMP laat

Bovenop de inflatie wordt de ozb aanvullend

in het jaar 2017 een licht positieve afwijking van

met 2% verhoogd tot de macronorm van 3,5%.

dat bedrag zien. In het jaar 2018 is sprake van

Dit past binnen het uitgangspunt dat de

een saldo dat nadeliger is, hoofdzakelijk door

woonlasten niet meer stijgen dan de inflatie,

het vervallen van een in 2017 nog beschikbare

omdat de tarieven van de reinigings- en

dekking ad c 0,5 miljoen uit de reserve Greenport.

rioolrechten, gelet op de kostenontwikkeling,

Het gedetailleerde FMP is opgenomen in de

gelijk kunnen blijven of zelfs neerwaarts

Kadernota 2015.

kunnen worden bijgesteld. Dividend Westland Infra

Aandachtspunt bij deze cijfers is dat de mei-

Op basis van recente informatie van Westland

circulaire algemene uitkering nog niet verwerkt is.

Infra wordt het huidige dividend beleid in de

Die gegevens waren ten tijde van het opstellen

komende jaren gecontinueerd.

van dit FMP nog niet beschikbaar. Via een separaat

Daarmee is er geen sprake van de eerder

memo volgt aanvullende informatie over de

aangekondigde terugval in dividend in het

effecten van de meicirculaire op de hier gepresen-

jaar 2015. Hierdoor ontstaat een structureel

teerde cijfers.

voordeel van c 2,1 miljoen. Verhoging stelpost kapitaallasten Zoals in dit CWP aangegeven, kijken wij kritisch

Totaal te dekken saldo Totaal dekkingsmaatregelen Saldo 52

2. Actualisatie 2014

naar het huidige investeringsschema (noodzaak

In de kadernota 2015 vindt tevens de bijstelling

en moment vervanging, fasering over de diverse

van het lopende begrotingsjaar (2014) plaats.

jaren). Daarnaast nemen we in principe geen 53

nieuwe investeringen op, anders dan in het

dienstverbanden. De precieze invulling en

huidige meerjarenschema opgenomen.

onderbouwing zal plaatsvinden na het gereed-

Gebaseerd op het investeringsvolume in de

komen van de herontwerpen van alle afdelingen.

komende jaren (c 137 miljoen) achten wij

Voorlopig wordt het maximale rentenadeel dat

het met deze maatregelen mogelijk om de

ontstaat door dekking van deze frictiekosten

bestaande stelpost achterblijvende kapitaallasten

uit de soliditeitsreserve als last opgevoerd.

in de diverse jaarschijven te verhogen. Hiermee

Taakstelling op de organisatie

ontstaat een stelpost die oploopt tot uiteindelijk

In de c 6,8 miljoen taakstelling op de organisatie

c 3 miljoen in 2018.

was een bedrag geoormerkt dat samenhing

Rentevrij maken weerstandsvermogen

met de nieuwe huisvesting. Aangezien deze

In het kader van de financiële soliditeit is in

taakstelling in 2015 gerealiseerd moet zijn en

de vorige bestuursperiode het weerstands-

de ambtelijke huisvesting op dat moment nog

vermogen voor 50% rentevrij gemaakt. Hiermee

niet gereed is, heeft de organisatie de inspanning

werd voorkomen dat, indien een beroep op het

op zich genomen om dit bedrag vooruitlopend

weerstandsvermogen wordt gedaan, dit direct tot

op de oplevering van de nieuwe huisvesting

een nadelig rente-effect in de begroting leidt.

al te realiseren. Voor de exacte invulling daarvan

Tot op heden is echter gebleken dat in de

wordt onder verantwoordelijkheid van de directie

jaarrekening hierdoor altijd een positief effect

een plan opgesteld. De daadwerkelijke

ontstond omdat het beroep op het weerstands-

bezuinigingen samenhangend met de nieuwe

vermogen beperkt was. Daarom achten wij

huisvesting zullen op het moment van

het, ook met als uitgangspunt financiële

ingebruikname van het nieuwe gemeentehuis

duurzaamheid, mogelijk om het rentevrij maken

manifest worden. Hierop is nu een voorschot

te beperken tot 25%.

genomen. Het gaat hierbij zowel om materieel

Rente-effect frictiekosten

budget als P-budget.

Er wordt rekening gehouden met een maximaal

Dekking uit reserve

frictiebudget van c 5 miljoen gekoppeld aan

Voor de noodzakelijke ontwikkeling op het

de taakstellingen op de organisatie. Dit frictie-

gebied van ICT en digitalisering is in de komende

budget is bestemd voor om-, her- en bijscholing

jaren een budget opgenomen van maximaal

ten behoeve van een optimale mobiliteit,

c 3 miljoen. De exacte hoogte en verdeling over

tijdelijk dubbele salarislasten van herplaatsings-

de jaarschijven wordt nog nader uitgewerkt.

kandidaten (hpk-ers) en het eigenrisico-

Dekking vindt plaats vanuit een nog nader te

dragerschap (uitkeringen) na afloop van tijdelijke

bepalen reserve.

C OLOFON

Tekst Gemeente Westland

Fotografie Thierry Schut Ger Sauer Arjan de Jager

Vormgeving en productie Wubbe Creative

54

55

Postadres: Postbus 150 2670 AD Naaldwijk T (0174) 673 497 F (0174) 673 600 E [email protected] I www.gemeentewestland.nl