Verder bouwen aan een sterk en sociaal Maastricht
Lokaal actieprogramma als antwoord op de economische crisis mei 2009
Inzet en uitgangspunten Actieprogramma De huidige economische crisis dreigt een diepe en langdurige crisis te worden. Hoewel Maastricht in sociaal en economisch opzicht een goede uitgangspositie heeft, wordt ook onze stad door de gevolgen van deze mondiale crisis geraakt. Het gemeentebestuur kan dit niet voorkomen. Het kan wel bijdragen aan het dempen van de negatieve gevolgen van deze crisis en het geven van impulsen aan inwoners, bedrijven en instellingen om er zo sterk mogelijk uit tevoorschijn te komen. Dat gebeurt door middel van dit actieprogramma. In de kern komt het programma Verder bouwen aan een sterk en sociaal Maastricht neer op: • het versneld uitvoeren van maatregelen uit de Stadvisie, met het doel de economische structuur en de werkgelegenheid duurzaam te versterken; • acties om de acute gevolgen van de crisis zoveel mogelijk op te vangen; • het in stand houden van een solide gemeentebegroting, zonder stijging van lokale lasten.1
Vier thema’s Het programma omvat een groot aantal maatregelen, verdeeld over vier thema’s: 1. Versnelde uitvoering van bouw- en infrastructurele projecten. 2. Aanjagen van de lokale economie (óók door het verbeteren van de gemeentelijke dienstverlening). 3. Arbeidsmarkt- en werkgelegenheidsmaatregelen. 4. Aanpak van de armoede- en schuldenproblematiek. Met dit pakket maatregelen is de noodzaak tot snelle actie in balans gebracht met het belang van duurzame investeringen in Maastricht als aantrekkelijke woon-, werk- en cultuurstad. Omdat de verdere economische ontwikkeling met veel onzekerheden is omgeven, is dit programma uitdrukkelijk bedoeld als een eerste antwoord op de crisis. Als de verdere ontwikkelingen daar aanleiding toe geven, zal het gemeentebestuur het programma waar nodig aanpassen en aanvullen.
Bouwstenen De inhoud van het actieprogramma is gebaseerd op: • de huidige inzichten in de ontwikkeling en de gevolgen van de economische crisis2; • ‘stadsgesprekken’ met ondernemers, werkgevers- en werknemersorganisaties, projectontwikkelaars, makelaars, onderwijs- en zorginstellingen en tal van individuele Maastrichtenaren; • het Maastrichtse coalitieprogramma Meer voor de mensen, 2006-2009; • de geactualiseerde Stadsvisie Maastricht 2030; • het provinciale actieplan ter bestrijding van de economische crisis: Koersvast Limburg (www.koersvastlimburg.nl) en • het stimuleringspakket van de rijksoverheid: Werken aan toekomst, een aanvullend beleidsakkoord bij Samen werken, samen leven (www.minaz.nl).
Impact van de crisis op Zuid-Limburg De regio Zuid-Limburg zal naar verwachting bovengemiddeld zwaar worden getroffen door de economische crisis.3 Dit komt omdat een relatief groot aantal bedrijven in onze regio afhankelijk is van de export en/of de productie van investeringsgoederen. Sectoren waarvoor dit het sterkst geldt - landbouw, industrie en vervoer - hebben veel last van de afgenomen wereldhandel. De haperende kredietverlening vergroot dit probleem. In het kielzog hiervan daalt ook de productie in ondersteunende sectoren, zoals de groothandel en de zakelijke dienstverlening. 1 2 3
Voor zover de nu genomen maatregelen maatregelen voor de gemeente tot extra uitgaven leiden, zal het College van B&W in de Kaderbrief 2009 aangeven hoe die - binnen een solide begroting - worden gefinancierd. E’til, Koersvast-analyse en prognoses CEC, ministerie AZ. EIM 2009 en SER-rapport Noord-Brabant.
Lokaal actieprogramma als antwoord op de economische crisis
-
Maastricht mei 2009
-
pagina 1
Ook de bouwnijverheid lijdt sterk onder de crisis, zowel door de haperende kredietverlening als de verminderde investeringsbereidheid van bedrijven en het afgenomen consumentenvertrouwen. Dit laatste zorgt ook voor minder aankopen van duurzame consumptiegoederen en luxe diensten, onder meer in de horeca. Op de langere termijn kan bovendien de innovatiekracht van het bedrijfsleven in gevaar komen, namelijk als ondernemingen uit financiële nood op grotere schaal gaan snijden in hun uitgaven voor research en development. Dit zou ernstig zijn, want kennis is de motor van de economie. E’til verwacht dat de werkloosheid in Zuid-Limburg als gevolg van de economische crisis zal toenemen van 8,4% in 2008 tot 12,5% in 2011. Voor de periode 2011-2013 wordt een verdere toename verwacht. De huidige prognoses duiden op in totaal 13.000 werklozen in 2013.4
Uitgangssituatie Maastricht De gemeente Maastricht staat er in vergelijking met de regio Zuid-Limburg beter voor. Maastricht heeft zich in de loop der jaren ontwikkeld van een oude industriestad naar een moderne dienstenstad, met een grote component overheid, zorg en onderwijs. De naamsbekendheid van Maastricht als cultuur-, winkel- en bezoekersstad is groot. De woon- en werkomgeving is er van hoge kwaliteit. Door een sterke toename van de werkgelegenheid en de demografische ontwikkelingen bestond de afgelopen jaren veel krapte op de arbeidsmarkt. De werkloosheid bereikte een historisch dieptepunt. Het gemeentebestuur heeft de afgelopen jaren met veel energie gewerkt aan een sterk en sociaal Maastricht en gaat daar onder de huidige, moeilijke omstandigheden onverminderd mee door. Daarvan getuigen projecten zoals de krachtwijken, Belvédère, de gebiedsontwikkeling Maastricht-Valkenburg, Geusseltpark, de aanleg van de A2 en de realisatie van het UWC. Ook de Timmerfabriek en de tramverbinding naar Vlaanderen leveren bijdragen aan de ontwikkeling van de economie en de werkgelegenheid. Op sociaal en economisch gebied zijn belangrijke samenwerkingsverbanden tot stand gebracht, zoals Werkplein Maastricht, Stedelijk Netwerk, Technologische Topregio en Pieken in de Delta. Juist in deze crisissituatie kunnen die hun waarde bewijzen. Al met al wordt in de gemeente Maastricht hiermee een bedrag geïnvesteerd van ruim 2 miljard euro in de stedelijke economie. Dat is veel, maar de huidige economische crisis maakt aanvullende maatregelen noodzakelijk. Want ook in Maastricht worden de eerste gevolgen van de crisis zichtbaar. De bouw van koopwoningen en bedrijfsgebouwen stagneert, de werkloosheid neemt toe, evenals het aantal zelfstandigen en uitkeringsgerechtigden dat in financiële problemen verkeert. Ook het gemeentelijk apparaat zelf blijft niet onberoerd. De gemeente moet zowel rekening houden met minder inkomsten - onder meer uit de Rijkskas, bouwgrondexploitatie en belastingen (OZB) - als met meer uitgaven, bijvoorbeeld aan ‘bijstandsuitkeringen’, armoedebeleid en schuldhulpverlening.
Aanvullende acties Redenen genoeg om nu met extra inzet verder te bouwen aan een sterk en sociaal Maastricht. Daarvoor dient het in het volgende hoofdstuk beschreven actieprogramma. Het bevat zowel nieuwe initiatieven, als bestaande projecten die versneld en/of met extra inzet worden uitgevoerd, evenals tijdelijke maatregelen die in het kader van dit actieprogramma structureel zijn gemaakt. Alle 32 acties uit dit programma zijn dus aanvullend ten opzichte van de bestaande investeringen van het gemeentebestuur in de stedelijke economie.
4
E’til, Koersvast-analyse, 2009.
Lokaal actieprogramma als antwoord op de economische crisis
-
Maastricht mei 2009
-
pagina 2
Het actieprogramma op hoofdlijnen Inleiding Het programma Verder bouwen aan een sterk en sociaal Maastricht omvat in totaal 32 aanvullende maatregelen die het gemeentebestuur als antwoord op de huidige economische crisis neemt. Deze maatregelen zijn hier op hoofdlijnen beschreven. Bijlage 1 geeft een totaaloverzicht in tabelvorm, waarbij per maatregel is aangeven hoe de financiering is geregeld en - voor zover mogelijk - welke resultaten de desbetreffende actie moeten opleveren. De vier thema’s waaronder de maatregelen zijn gegroepeerd houden - in het kort - het volgende in: 1. Versnelde uitvoering bouw- en infrastructurele projecten: projecten waarvan het gemeentebestuur al eerder heeft vastgesteld dat ze wenselijk of noodzakelijk zijn, maar die in verband met de terugval in de bouwproductie in de tijd naar voren worden gehaald. 2. Aanjagen van de lokale economie: maatregelen om nieuwe bedrijven aan te trekken, investeringen in kennis en innovatie te bevorderen, gemeentelijke regels en procedures waar mogelijk te vereenvoudigen en de dienstverlening aan het bedrijfsleven te verbeteren. 3. Arbeidsmarkt en werkgelegenheid: gerichte acties om hoogwaarde werkgelegenheid aan de stad te binden, het arbeidsaanbod optimaal af stemmen op de behoeften van economische sleutelsectoren, kleine zelfstandigen te ondersteunen en inwoners die op de arbeidsmarkt buiten spel (komen te) staan, alsnog te betrekken bij het bouwen aan een sterk en sociaal Maastricht. 4. Aanpak armoede- en schuldenproblematiek: initiatieven om te voorkomen dat mensen als gevolg van de economische crisis in een armoedesituatie terechtkomen en - voor zover dit toch gebeurt - waar nodig doeltreffende begeleiding bieden bij het saneren van schulden.
1. Versnelde uitvoering bouw- en infrastructurele projecten De onderstaande bouw- en onderhoudsprojecten dragen met ingang van 2009 bij aan het in stand houden van de bouwproductie en het realiseren van gewenste fysieke voorzieningen. Onderhoud gemeentelijke gebouwen en infrastructuur Deze vier projecten sluiten waar mogelijk aan bij de stimuleringsmaatregelen van de rijksoverheid, gericht op onder meer het onderhoud aan rijksmonumenten en investeringen in onderwijshuisvesting, bedrijventerreinen en woningbouw. Bij de selectie zijn ook duurzaamheid en energiebesparing als criterium gehanteerd. De totale investering bedraagt circa 16 miljoen euro. 1.1 Uitvoeren onderhoud aan diverse gemeentelijke eigendommen: totaal 3.3 mln euro (deze projecten waren eerder in de tijd naar achteren geschoven omdat er geen middelen voor beschikbaar waren). 1.2 Bouw definitieve huisvesting dienst Stadsbeheer, Ankerkade 274: 5.7 mln euro. 1.3 Versneld onderhoud wegverhardingen: totaal 7,4 mln euro. 1.4 Versneld vervangen verouderde straatverlichting door energiezuiniger typen: 825.000 euro. Speerpunten uit de stadsvisie Het gemeentebestuur heeft de volgende acht speerpunten geselecteerd uit het grote aantal bouwopgaven waar Maastricht de komende jaren voor staat. Het zijn stuk voor stuk projecten die passen binnen de stadsvisie en op korte termijn - binnen één à twee jaar - in uitvoering kunnen worden genomen. Voor de versnelde uitvoering van deze projecten is (financiële) steun nodig van de provincie Limburg. Het overleg daarover was ten tijde van het opstellen van dit actieprogramma nog niet afgerond. Het gemeentebestuur zal in de Voorjaarsnota 2009 aangeven hoe de financiering is geregeld. In afwachting daarvan staat niet vast of dit programmaonderdeel onverkort kan worden uitgevoerd. 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9
Maastricht Life and Science Campus: start campusontwikkeling (organisatorisch en fysiek). Restauratie en herontwikkeling Sint Lambertuskerk. Ontwikkeling Timmerfabriek als Cultuurfabriek. Bouw van een multifunctionele concert- en theaterzaal. Bouw van een multifunctionele locatie voor kunstvakonderwijs.
Lokaal actieprogramma als antwoord op de economische crisis
-
Maastricht mei 2009
-
pagina 3
1.10 Imagoversterkende activiteiten in het kader van Maastricht Culturele Hoofdstad. 1.11 Project Geusseltpark: geïntegreerd werken, wonen, studeren en recreëren in een groene omgeving (inclusief UWCM en energievriendelijk zwembad). 1.12 Toeristisch-economische centrumontwikkeling Maastricht-Valkenburg. Overige bouwactiviteiten De huidige terugval in de lokale bouwproductie heeft - behalve met de economische crisis - ook te maken met structurele demografische ontwikkelingen (vergrijzing) en de omvang van de bestaande kantoorcapaciteit. Besluiten om - in het kader van de economische crisis - bepaalde onderdelen van de bouwproductie te intensiveren of in de tijd naar voren te halen, moeten daarom uiterst zorgvuldig worden afgewogen. Ten tijde van het opstellen van dit actieprogramma was het gemeentebestuur in overleg met de betrokken marktpartijen - woningcorporaties, grote beleggers en ontwikkelaars - om te bepalen welke activiteiten zinvol en haalbaar zijn. Dit mede gelet op de beschikbare ontwikkel- en bouwcapaciteit. Het gemeentebestuur geeft in dit verband prioriteit aan het versterken van de gebiedsontwikkeling (herstructurering wijken) en het verbeteren en tot stand brengen van sociaal-maatschappelijke voorzieningen. Genoemd overleg kan leiden tot aanvullingen op dit onderdeel van het actieprogramma.
2. Aanjagen van de lokale economie De negen onderstaande maatregelen creëren gunstige randvoorwaarden voor een duurzame ontwikkeling van de economische bedrijvigheid. De acties zijn deels gericht op het bedrijfsleven zelf (acquisitie nieuwe ondernemingen en bevorderen innovatie) en deels op het gemeentelijk apparaat. Bij die laatste categorie maatregelen gaat het om deregulering en verbetering van de gemeentelijke dienstverlening aan bedrijven. De rijksoverheid en de provincie Limburg hebben financiële stimuleringsmaatregelen voor bedrijven in voorbereiding. Het Rijk denkt hierbij aan het - via speciale kredieten - stimuleren van innovatie. De provincie werkt samen met het LIOF aan het instellen van een garantie- en kredietfonds. Financiële ondersteuning van individuele bedrijven is geen taak van de gemeente. De gemeente sluit echter met de eigen plannen zoveel mogelijk aan bij de initiatieven van het Rijk en de provincie en licht het lokale bedrijfsleven voor over de faciliteiten die deze medeoverheden kunnen bieden. Aantrekken nieuwe bedrijven 2.1 Wervingsfonds Acquisitie: een fonds met financiële middelen om bedrijven over te halen tot vestiging in Maastricht: 200.000 euro. Stimuleren investeringen in kennis en innovatie 2.2 Invoering Innovatie Prestatie Contracten (IPC’s) ter bevordering van innovatie bij bedrijven: 100.000 euro 2.3 TechTop 2009: Mede-organiseren van een grootschalig technologie-evenement voor wetenschap, bedrijfsleven, onderwijs en overheid. 2.4 Impuls launching customer: structureel maken van het optreden van de overheid als ‘vooroplopende klant’ bij het investeren in kansrijke innovaties die bij marktintroductie (tijdelijk) duurder zijn dan traditionele alternatieven (bijvoorbeeld bij innovaties op het gebied van milieu en duurzame energie). 2.5 Aanleg Wifi-netwerk in de binnenstad in samenwerking met de Universiteit Maastricht. Verminderen gemeentelijke regeldruk en verbeteren dienstverlening De onderstaande maatregelen komen bovenop reeds lopende initiatieven ter verbetering van de gemeentelijke dienstverlening, zoals de projecten Vereenvoudiging administratieve lasten voor burgers en bedrijven, WABO, gemeentelijke vergunningen en het Digitaal bedrijvenloket. Het invoeren van een één-loket-functie in het kader van de nieuwe VROM-vergunning komt daarbij, zodra de onderliggende wetgeving van kracht wordt. Verder neemt de gemeente actief deel aan een aantal landelijke projecten ter vermindering van de gemeentelijke regeldruk.
Lokaal actieprogramma als antwoord op de economische crisis
-
Maastricht mei 2009
-
pagina 4
2.6 Versnellen gemeentelijke (vergunningen)procedures rondom bouwprojecten. 2.7 Invoering dereguleringstoets ter vermindering en vereenvoudiging van lokale regels. 2.8 Verkorting van de termijn waarbinnen de gemeente facturen van bedrijven en instellingen betaalt: dit gebeurt van nu af aan binnen dertig dagen. 2.9 Organiseren van bijeenkomsten met lokale ondernemers om als gemeente goed op de hoogte te blijven van wat in het bedrijfsleven speelt en ondernemers zo nodig de weg wijzen naar beschikbare ondersteuningsmogelijkheden.
3. Arbeidsmarkt en werkgelegenheid In de Kadernota Innoverend Arbeidsmarktbeleid beschrijft het gemeentebestuur hoe het de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt bevordert. Dit gebeurt langs vier sporen - innovatie, banen, onderwijs en zorg - en door middel van vernieuwende samenwerkingsarrangementen met onder meer het bedrijfsleven, onderwijs-, kennis- en welzijnsinstellingen. Het is zaak de hiermee bereikte resultaten - waaronder de florerende lokale kenniseconomie - zoveel mogelijk in stand te houden en verder uit te bouwen. De situatie op de arbeidsmarkt is door de economische crisis sterk aan het veranderen. De afgelopen jaren was de krapte op (delen van) de arbeidsmarkt het grootste probleem. De komende tijd vereist de toename van de werkloosheid bijzondere aandacht, met name bij nieuwe toetreders, flexwerkers, laagopgeleiden en mensen die toch al een grotere afstand tot de arbeidsmarkt hadden. Mede onder invloed van de mondiale economische ontwikkeling vinden tegelijkertijd verschuivingen tussen sectoren plaats. Het is zaak met het arbeidsmarktbeleid op deze veranderingen in te spelen, bijvoorbeeld door werknemers te begeleiden van krimp- naar groeisectoren en (eventuele) werkloosheidsperioden te benutten om mensen in staat te stellen een betere arbeidsmarktpositie te verwerven. Bovendien zijn er ook aan de onderkant van de arbeidsmarkt méér mogelijkheden dan vaak wordt gedacht, zowel in termen van werkgelegenheid als wat betreft beschikbare financieringsbronnen. Uit het voorgaande blijkt dat het verbeteren van de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt ook onder de huidige omstandigheden van onverminderd groot belang blijft. Intensieve publiek-private samenwerking is daarbij in de visie van het gemeentebestuur onmisbaar en innovatieve werkvormen moeten in dit verband niet worden geschuwd. De extra inzet die de gemeente in dit verband levert, mondt uit in de volgende acties: Hoogwaarde werkgelegenheid in stand houden 3.1 Werken aan het behoud van kenniswerkers voor de regio, in samenwerking met de UM en in aansluiting op het innovatieprogramma (nieuwe campussen) Kleine zelfstandigen en zzp-ers Kleine zelfstandigen en zelfstandigen zonder personeel (zzp-ers) staan in de huidige economische omstandigheden onder druk. Dit kan - behalve tot privéproblemen - ook leiden tot een afname van vakmanschap en ondernemersgeest. Daarmee is de economische structuur in het geding. De voor deze doelgroep bestaande advies- en inkomensvoorzieningen worden daarom beter op elkaar afgestemd en toegankelijker gemaakt. 3.2 Oprichting van een geïntegreerd Zelfstandigenloket van o.m. UWV Werkbedrijf, GSD en Starterscentrum, onder te brengen in het ‘Werkplein’: eenmalig 25.000 euro + 60.000 per jaar.
Lokaal actieprogramma als antwoord op de economische crisis
-
Maastricht mei 2009
-
pagina 5
Afstemming tussen vraag en aanbod in vier sleutelsectoren In de economische structuur van Zuid-Limburg zijn vier groeisectoren te onderscheiden: Zorg, Callcenters, Techniek en de Horeca/detailhandel/toeristische dienstverlening. In nauwe samenwerking tussen gemeente, provincie, de betrokken sectoren en scholings- en kennisinstellingen5 worden gerichte acties ondernomen om werknemers uit krimpsectoren, werklozen en schoolverlaters te kwalificeren voor banen in de vier groeisectoren. Dit gebeurt door middel van EVC-trajecten (Eerder Verworven Competenties; dit is een maatwerkaanpak, waarbij de werknemer op basis van een inventarisatie van zijn kennis en ervaring gericht wordt bijgeschoold), begeleiding van werk naar werk en gecombineerde leer-werktrajecten. Het gemeentebestuur heeft dit proces reeds in gang gezet, maar wil het met het oog op de economische omstandigheden versnellen. 3.3 Realiseren van vier regionale sectorconvenanten in 2009, voor het realiseren van extra EVC- en leerwerktrajecten in de groeisectoren Zorg, Callcenters, Techniek en Horeca/detailhandel/ toeristische dienstverlening: totaal 100.000 euro eenmalig plus 100.000 euro per jaar. Activiteiten voor niet direct of (zeer)moeilijk plaatsbare personen Voor mensen die in verband met hun afstand tot de arbeidsmarkt niet direct inzetbaar zijn, koopt de gemeente specifieke arbeidsmarkttrajecten in. Ook het instrument gesubsidieerde arbeid is voor deze doelgroep van groot belang. Zie de acties 3.4 t/m 3.6. Degenen die vanuit een bijstandsuitkering een eigen bedrijf willen starten, kunnen hierbij ondersteuning krijgen (actie 3.7). De acties 3.8 en 3.9 zijn gericht op nog moeilijker plaatsbare personen. Hierbij gaat het om sterk praktijkgerichte leerwerktrajecten en gesubsidieerde arbeid voor werkzoekenden. Een voor deze doelgroep zeer belangrijke maatregel is de toepassing van de ‘social return’-eis bij alle gemeentelijke aanbestedingen boven een bedrag van 50.000 euro. Deze actie is weliswaar reeds in uitvoering, maar mag in dit verband niet ongenoemd blijven. De social return-eis houdt in dat de betrokken marktpartijen als tegenprestatie een bijdrage leveren aan het bestrijden van de werkloosheid. Het eerste majeure en kapitaalintensieve project waarbij deze methodiek wordt ingezet, is het project A2 Maastricht. Dit heeft geleid tot de vestiging van de A2-school middenin in het projectgebied, waar werkzoekenden praktijk- en werkervaring kunnen opdoen als toeleiding naar een baan in het A2-project. De laatste actie op het gebied van arbeidsmarkt en werkgelegenheid (3.10) is gericht op mensen met de minste kansen op regulier werk: de WSW-doelgroep. Deze actie moet ertoe leiden dat werkzaamheden die door de gemeentelijke dienst Stadsbeheer worden uitbesteed, voor een groter deel terechtkomen bij de lokale sociale werkvoorziening (MTB). 3.4 Inkoop 55 activerings- en bemiddelingstrajecten op niveau MBO 4+ voor jongeren van 16-27 jaar en 45-plussers, gericht op de vier Zuidlimburgse groeisectoren: 250.000 euro. 3.5 Inkoop 25 leerwerktrajecten op niveau MBO 4+ voor jongeren van 16-27 jaar, gericht op de vier groeisectoren: 115.000 euro. 3.6 Gesubsidieerde arbeid voor 650 mensen: 10 mln euro. 3.7 Inkoop 25 begeleidingstrajecten voor starters vanuit de bijstand: 75.000 euro. 3.8 Opstart A2-school: 400.000 euro organisatiekosten (50% gemeente, 50% provincie) + kosten leren en werken. 3.9 Versnellen ontwikkeling Werkschool: 400.000 euro. 3.10 Stadsbeheer gaat groen, grijs en geel werkzaamheden meer zelf uitvoeren met inzet van de WSW-doelgroep: 200.000 euro eenmalig (projectleider).
5
Het Euregionaal Mobiliteits- en Opleidingscentrum Zuid-Limburg (EMOC) en het Werkplein/Leerwerkloket Zuid-Limburg.
Lokaal actieprogramma als antwoord op de economische crisis
-
Maastricht mei 2009
-
pagina 6
4. Aanpak armoede- en schuldenproblematiek Te vrezen is dat een toenemend aantal Maastrichtenaren de komende tijd door verlies van werk te maken krijgt met een terugval in inkomen. Daarmee neemt het risico op het ontstaan van schulden toe. Het gemeentebestuur bereidt zich daarom voor op een toename van de aanvragen voor schuldhulpverlening en de aanspraak op armoedevoorzieningen. In 2009 zal dit effect waarschijnlijk nog binnen de perken blijven, omdat een terugval in inkomen niet direct tot problematische schulden leidt. Voor 2010 en volgende jaren moet wel rekening worden gehouden met een aanzienlijke toename. Dit leidt tot extra toeloop bij de desbetreffende gemeentelijke instellingen. Voordat deze toename manifest wordt, moeten de bestaande wachtlijsten bij deze instellingen zijn weggewerkt. Dan kunnen burgers in financiële nood te zijner tijd adequaat worden bediend. 4.1 Wegwerken wachtlijsten bij de kredietbank Limburg: 150.000 euro.
Lokaal actieprogramma als antwoord op de economische crisis
-
Maastricht mei 2009
-
pagina 7
Samen in actie voor herstel Het gemeentebestuur is ervan overtuigd met het voorliggende actieprogramma een goed evenwicht te hebben gevonden tussen maatregelen om de acute gevolgen van de huidige economische crisis aan te pakken en activiteiten ter versterking van de economische structuur. Omdat waar mogelijk is gekozen voor maatregelen die aan beide doelstellingen ten goede komen, kan een optimaal werkgelegenheidseffect worden bereikt. Het gemeentebestuur schat dit in op enkele duizenden arbeidsplaatsen. Als de economische ontwikkelingen van de komende tijd daar aanleiding toe geven, zal het gemeentebestuur dit eerste antwoord op de crisis waar nodig aanpassen en aanvullen. De uitvoering van dit ambitieuze actieprogramma staat of valt met de inzet van de inwoners, bedrijven en instellingen van Maastricht. Het gemeentebestuur is er alles aan gelegen om er - samen met de lokale partners - een succes van te maken. Ook een goede samenwerking met de provincie en de rijksoverheid is daarbij van groot belang. Met vereende krachten moet het mogelijk zijn het vertrouwen in de toekomst herstellen en het economisch fundament van de stad duurzaam te versterken.
Lokaal actieprogramma als antwoord op de economische crisis
-
Maastricht mei 2009
-
pagina 8
Bijlage 1 Maatregelen actieprogramma: kosten, financiering en beoogde resultaten 1.
1.1
1.2 1.3
1.4 1.5
1.6
1.7 1.8 1.9 1.10 1.11 1.12
2.
2.1
2.2
6
Versnelde uitvoering bouw- en infrastructurele projecten Actie Naar voren halen van onderhoud aan diverse gemeentelijke eigendommen.
Kosten / dekking 3.3 mln euro. Dekking uit bestemmingsreserve onderhoud. Bouw huisvesting dienst Stadsbeheer. 5,7 mln euro. Dekking in Kaderbrief 2009. Versneld onderhoud weg-verhardingen. 7.4 mln euro. Dekking uit bestemmingsreserve onderhoud. Versneld vervangen verouderde straat825.000 euro. Kostenneuverlichting door energie-zuiniger typen. traal. Maastricht Life and Science Campus: Dekking in overleg met de start campusontwikkeling (organisato- provincie in het kader van risch en fysiek). de Regioagenda. Restauratie en herontwikkeling Sint Dekking in overleg met de Lambertuskerk. provincie in het kader van de Regioagenda. Ontwikkeling Timmerfabriek als CulIn voorbereidingsbesluit 1 tuurfabriek. mln beschikbaar gesteld Bouw multifunctionele concert- en Planontwikkeling theaterzaal. Bouw multifunctionele locatie voor Planontwikkeling kunstvakonderwijs. Imagoversterkende activiteiten Maas1,2 mln euro. Gedekt. tricht Culturele Hoofdstad. Project Geusseltpark, inclusief UWCM Grotendeels gedekt. en zwembad. Centrumontwikkeling MaastrichtGedekt. Valkenburg.
Beoogde resultaten Werkgelegenheid in de bouw en betere staat van gemeentelijke gebouwen. Tijdelijke werkgelegenheid en verbetering werkklimaat. Goede wegen en tijdelijke werkgelegenheid. Bijdrage aan energie-afspraken en tijdelijke werkgelegenheid. Aanzienlijke impuls voor de werkgelegenheid. Tijdelijke en structurele werkgelegenheid Tijdelijke en structurele werkgelegenheid Tijdelijke en structurele werkgelegenheid Tijdelijke en structurele werkgelegenheid Tijdelijke en structurele werkgelegenheid Tijdelijke en structurele werkgelegenheid Tijdelijke en structurele werkgelegenheid
Aanjagen van de lokale economie Actie Wervingsfonds Acquisitie: financiële middelen om bedrijven over te halen tot vestiging in Maastricht.
Kosten/dekking €200.000. Herallocatie bestaand budget.
Invoering Innovatie Prestatie Contracten 100.000 euro. Gedekt. (IPC’s).
Beoogde resultaten Vestiging van 3 á 4 nieuwe bedrijven. Stimuleren innovaties bij 20 Maastrichtse bedrijven.
Wet Werk en Bijstand.
Lokaal actieprogramma als antwoord op de economische crisis
-
Maastricht mei 2009
-
pagina 9
2.3
2.4
2.5
2.6
2.7
2.8 2.9
Actie TechTop 2009: mede-organiseren technologie-evenement voor wetenschap, bedrijfsleven, onderwijs en overheid.
Kosten/dekking Dekking via reguliere budgetten.
Impuls launching customer: structureel maken rol overheid als ‘vooruitlopende klant’ bij kansrijke, maar nog relatief dure innovaties. Aanleg Wifi-netwerk in de binnenstad in samenwerking met de Universiteit Maastricht Versnellen gemeentelijke (vergunnings) procedures rondom bouwprojecten.
Opnemen in regulier beleid.
Beoogde resultaten Stimulering congresindustrie, exposure als congresstad, aandacht voor techniek en kansen op spin-offs. Stimulering van innovaties bij het bedrijfsleven.
Dekking: in overleg met partners in onderzoek
Verbetering imago en vestigingsklimaat
Binnen bestaande budgetten.
Snellere afhandeling leidt tot snellere uitvoering bouwprojecten. Invoering dereguleringstoets ter vermin- Dekking binnen de beMinder regeldruk voor burgers dering en vereenvoudiging van lokale staande budgetten. Coen bedrijven en betere dienstregels. financiering Rijk gevraagd verlening gemeente. Gemeente betaalt facturen voortaan bin- Regulier budget. Minder liquiditeitsproblemen nen 30 dagen. bij bedrijven en instellingen. Bijeenkomsten om voeling te houden Budget account-manage- Betere informatiepositie gemet en voorlichting te geven aan lokale ment. meente en doorleiding naar ondernemers. faciliteiten voor bedrijven.
3. Arbeidsmarkt en werkgelegenheid
3.1 3.2
3.3
3.4
Actie Behoud van kenniswerkers i.s.m. de UM, in aansluiting op innovatieprogramma. Oprichting Zelfstandigenloket i.s.m. met o.m. UWV Werkbedrijf, GSD en Starterscentrum.
Kosten/dekking 50% UM, 50% Rijk.
Beoogde resultaten Instandhouding en stimulering regionale kenniseconomie. Behoud van vakmanschap en levensvatbare bedrijven. Voorkomen armoede en schuldproblemen.
Initiële kosten € 25.000, gedekt via herprioritering Programma 4 Starters). Exploitatie € 60.000 p/ jr, gedekt door overeenkomst Starterscentrum. € 100.000 eenmalig plus € Betere aansluiting onderwijs Regionale sectorconvenanten met de 100.000 voor exploitatie, - arbeidsmarkt en hogere kwaligroeisectoren Zorg, Callcenters, Techniek en Horeca/ detailhandel/toeristische beide gedekt uit middelen teit van de dienstverlening. arbeidsmarktbeleid. dienstverlening t.b.v. EVC en leerwerktrajecten. Inkoop van 55 activerings- en bemidde- € 250.000, gedekt uit het Toeleiding werkzoekenden naar lingstrajecten mbo 4+ voor werkzoeken- participatiebudget (werk- groeisectoren arbeidsmarkt. den van 16-27 jaar en 45-plus, gericht op deel wwb6) de convenantsectoren.
Lokaal actieprogramma als antwoord op de economische crisis
-
Maastricht mei 2009
-
pagina 10
3.5
3.6
3.7
3.8
3.9
3.10
Actie Inkoop 25 leerwerktrajecten MBO 4+ voor werkzoekenden 16-27 jaar, gericht op de convenantsectoren. Intensivering inzet gesubsidieerde arbeid.
Kosten/dekking € 115.000, gedekt uit het participatiebudget (Werkdeel WWB) € 10 mln, gedekt uit het participatiebudget (Werkdeel WWB) Inkoop 25 trajecten voor starters vanuit € 75.000, gedekt uit het de bijstand. participatiebudget (Werkdeel WWB ‘Social return’ toepassen in alle aanbeste- Kosten leren en werken dingen; 5% aanneemsom besteden aan uit het participatiebudget werk voor werkzoekenden. (Werk-deel WWB) Opstart A2-school: via duale maatwerk- € 400.000 organisatietrajecten werkzoekenden voorbereiden kosten, waarvan 50% op werkzaamheden A2-project. gemeente. Gedekt uit middelen arbeidsmarktbeleid. Kosten leren en werken uit participatiebudget (Werkdeel WWB) Versnellen ontwikkeling € 200.000 voor projectleiWerkschool door inzet projectleider der uit middelen arbeidsgedurende twee jaar. marktbeleid; € 200.000 voor leren en werken uit participatiebudget (Werkdeel WWB). Eenmalig € 200.000 voor Stadsbeheer gaat groen, grijs en geel projectleider, gedekt uit werkzaamheden meer zelf uitvoeren met middelen arbeidsmarktinzet van de WSW-doelgroep. beleid.
Beoogde resultaten Toeleiding werkzoekende jongeren naar groeisectoren arbeidsmarkt. Plaatsing 650 werkzoekenden. Toeleiding naar de arbeidsmarkt Begeleiding bij starten eigen bedrijf. Toeleiding werkzoekenden, leerlingen en/of WSW-ers naar de arbeidsmarkt. Opleiden en toeleiden mensen naar werkzaamheden A2project
Toeleiding naar arbeids-, educatieve en maatschappelijke participatie via leer-werk combinaties.
Meer werk voor mensen met de minste kansen op regulier werk.
4. Aanpak armoede- en schuldenproblematiek
4.1
Actie Wegwerken wachtlijsten bij de kredietbank Limburg.
Kosten/dekking € 150.000, gedekt uit extra geld voor schuldhulpverlening.
Lokaal actieprogramma als antwoord op de economische crisis
-
Beoogde resultaten Prestatieovereenkomst met kredietbank. Betere dienstverlening aan burgers.
Maastricht mei 2009
-
pagina 11