SAAN Horizontaal transport

SAAN Horizontaal transport

4


‘DE SAMENWERKING MET SAAN WAS EEN FEESTJE!’

SCULPTUURROUTE ARTZUID 2009 Een internationale sculptuurroute langs de Amsterdamse Apollo- en Minervalaan - dat was wat juriste Cintha van Heeswijck in februari 2008 voor ogen had. Ruim een jaar later is haar droom werkelijkheid geworden. Tussen 16 augustus en 26 oktober sierden 37 moderne sculpturen het stadsdeel Oud-Zuid. Koninklijke Saan zorgde voor het transport en de plaatsing van twintig beelden van kunste-

»

naars als Rodin, Zadkine en André Volten.

5


«

steden die een rijke traditie kennen op het gebied van beeldenroutes, vond ik dat Amsterdam als culturele hoofdstad eigenlijk niet in het rijtje mocht ontbreken’, begint Cintha van Heeswijck, die zelf in de Apollobuurt woont. Samen met een aantal wijkbewoners richtte ze Stichting ArtZuid op, met als doel het organi-

seren van een Amsterdamse sculptuurroute. De lommerrijke Apollo- en Minervalaan, onderdeel van het plan Berlage uit het begin van de vorige eeuw, lenen zich bij uitstek voor kunst, licht ze toe. De tentoonstelling ArtZuid 2009 draagt als ondertitel Berlage in beeld. ‘De beelden maken de zichtassen en de ruimtelijke opzet in het plan Berlage duidelijk zichtbaar’, legt

‘OPBOUW SCULPTUREN LEEK Cintha van Heeswijck uit. Naast het culturele aspect had het organiseren van de sculptuurroute ook een sociale doelstelling. ‘Ik wilde de buurt verlevendigen. De tentoonstelling richt zich op jong en oud. Er is gekozen voor een brede selectie hedendaagse kunst. De beeldenroute is laagdrempelig en de kunstwerken zijn heel toegankelijk.’ PODIUM VOOR KUNSTWERKEN Voor de samenstelling van de collectie en de inrichting van de

6

tentoonstelling werkte Cintha van Heeswijck nauw samen met beeldend kunstenaar Michiel Romeyn en architect Roberto Meyer. De beelden werden ter beschikking gesteld door particulieren, galerieën, musea en bedrijven. Zij hadden uiteenlopende beweegredenen om hun werken in bruikleen te geven. ‘Jonge kunstenaars zijn altijd op zoek naar een mooi podium voor hun kunstwerken. En voor bedrijven is het een uitgelezen mogelijkheid om hun collectie te profileren.


Roberto Meyer

Cintha van Heeswijck

Michiel Romeyn

SPANNEND JONGENSBOEK’ Een internationale sculptuurroute is waardevermeerderend voor de beelden. De beeldenroute is een volledig particulier initiatief.’ De kosten zijn voor 95% opgebracht door sponsoren. Stichting ArtZuid richtte de Club van 100 op: honderd bedrijven uit Amsterdam-Zuid die het project financieel ondersteunden. ‘Voormalig zakenvrouw van het jaar Irene Schreuder heeft haar hele netwerk aangeboord om bedrijven over de streep

te trekken’, lacht Cintha van Heeswijck. ‘Penningmeester Robert Kamerling heeft de hele boekhouding nauwkeurig in de gaten gehouden. Daarnaast zijn de suppliers van groot belang geweest: bedrijven die hebben geholpen bij de opbouw van de route. Nedabo uit Rheden zorgde voor de sokkels en de funderingen van de sculpturen. Koninklijke Saan voor het transport en Van Krieken Design & Engineering voor de installatie.’

»

7


«

GOEDE NAAM ‘De musea en bedrijven die hun beelden beschikbaar stelden, deden dat onder één nadrukkelijke voorwaarde: het transport zou door Saan moeten worden geregeld. Saan heeft een zodanig goede naam opgebouwd dat al deze partijen maar één naam noemden, vanwege de goede ervaringen uit het verleden en de correcte afhandeling. Zo kwam het dus dat ik met Saan om tafel ging.’ Voorafgaand aan het transport werd er een draaiboek opgesteld. Daarin stonden onder meer de gewichten en maten van de beelden en de locaties waar ze opgehaald

moesten worden. ‘De beelden kwamen niet alleen uit Nederland, maar ook uit Italië en Frankrijk. Belangrijk voor het bepalen van de kraangrootte was het gewicht van de sculpturen. En dat varieerde enorm: er waren beelden van zestig kilo, maar ook zware exemplaren zoals de ruim vierduizend kilo wegende bronzen ‘La Demeure Humaine’ van Ossip Zadkine. Van ieder beeld moesten wij informeren bij de eigenaar hoelang ze er met de installatie over hadden gedaan. Op basis van die informatie stelde Saan het draaiboek op,’ aldus Cintha van Heeswijck.

‘GEWELDIG SAMENGEWERKT’ GEOLIEDE MACHINE In de week voorafgaand aan de plaatsing werden de beelden weggehaald van hun thuisbasis en kortstondig opgeslagen bij Saan. Daarna werden ze in drie dagen tijd getransporteerd en op hun tijdelijke positie geplaatst. Cintha van Heeswijck: ‘We hebben die drie dagen geweldig samengewerkt. Het was echt een feestje! De opbouw van alle beelden was net een spannend jongensboek. Saan was zeker niet te zuinig met personeel en iedereen was heel goed geïnstrueerd. De samenwerking tussen Saan en Nedabo liep als een geoliede machine. En de tijdsplanning is tot op de minuut uitgekomen.’ Het is de bedoeling dat de sculptuurroute elke twee

8

jaar georganiseerd gaat worden. ‘Het stadsdeel heeft de tentoonstelling nu ook opgenomen in de Cultuurnota voor 2011– 2014’, zegt Cintha van Heeswijck. ‘De tentoonstelling heeft veel belangstelling gehad van de pers. Ook het publiek was heel enthousiast. We hebben alleen maar positieve reacties gekregen. Bovendien hebben veel schoolklassen de route gelopen. Niet alleen uit Amsterdam, maar ook scholen uit Arnhem, Zeist, Appingedam en Hoorn zijn langs geweest. Er kwamen zelfs groepen met heel jonge kinderen van vijf, zes jaar. Voor die kinderen is een tentoonstelling vaak een eerste confrontatie met sculpturen. Volgens mij blijft zo’n ervaring uit je jeugd je altijd bij!’


Voor projectleider Peter Machielsen was de opdracht van ArtZuid een nieuwe uitdaging. De aanvraag kwam binnen bij collega Loek Christiani, die zijn sporen op het gebied van vervoer van kunstwerken inmiddels wel heeft verdiend. Hij had echter zijn vakantie gepland in de periode van het transport en dus werd Peter gevraagd voor de klus.

Dat was ik als techneut niet gewend.’ ‘De meeste sculpturen zijn eerst enkele dagen bij Saan in opslag genomen. Vervolgens konden we de beelden in een paar dagen tijd op de kunstroute plaatsen. Dat was efficiënter en zo konden we binnen de gestelde tijd ons werk doen.

‘Heel anders dan ik als techneut gewend was’

Peter: ‘Samen met Loek heb ik de opname gedaan en het plan van aanpak opgesteld. De samenwerking met kunstliefhebbers was een geheel nieuwe ervaring voor mij. Ik moest me inleven in het verhaal van de kunstenaars en hun handelswijze. Mensen die met kunst bezig zijn spreken toch een andere taal. Het was aan ons om dat alles te vertalen naar de technische uitvoering. Hier gaat het er niet om dat een beeld op de millimeter nauwkeurig op zijn plaats gezet wordt, maar je moet bijvoorbeeld rekening houden met het licht: hoe kijk je tegen het kunstwerk aan en hoe is het zicht vanaf een bepaalde plek?

We hebben nauw samengewerkt met Van Krieken. Zij waren verantwoordelijk voor het monteren en vastzetten van de sculpturen. De beelden moesten uiteraard ook beveiligd worden tegen diefstal en vandalisme.’

De nachtelijke verplaatsing van de enorme sculptuur van Zadkine vond Peter heel bijzonder. ‘Juist op het moment dat het beeld ’s morgens om half zeven op zijn nieuwe plek stond, schenen de eerste zonnestralen over de Apollolaan, waardoor de sculptuur heel mooi tot z’n recht kwam. Waarop Cintha enthousiast uitriep: ‘Zie je wel, hier hoort ‘ie gewoon te staan!’’ Ook sommige kunstenaars toonden hun betrokkenheid bij het project, vertelt Peter Machielsen. ‘Een van hen kwam zelfs terug van zijn vakantieadres in Zwitserland om bij de plaatsing aanwezig te zijn. Hij kwam ons aanwijzingen geven bij het hijsen en met zijn eigen grasknipper heeft hij het gras weggeknipt om zijn sculptuur nog mooier uit te laten komen!’ Meer info: www.artzuid.nl

Peter Machielsen

BIJZONDERHEDEN PROJECT Transport en plaatsing beelden voor Sculptuurroute ArtZuid 2009. GROOTSTE EN ZWAARSTE OBJECT ‘La Demeure Humaine’ van Ossip Zadkine Gew.: 4300 kilo Afm.: 4,60 x 1,93 x 3,96 m. (h x b x l). LOCATIE Twee sculpturen moesten uit het buitenland komen (Italië en Frankrijk). Daarnaast heeft Saan beelden opgehaald bij onder meer Jan des Bouvrie (Naarden), De Nederlandsche Bank en DTZ Zadelhoff (Amsterdam). BETROKKEN PARTIJEN Stichting ArtZuid, Nedabo, Van Krieken Design & Engeneering, Gemeente Amsterdam, Saan.

GEBRUIKTE MATERIALEN 45-tons mobiele kraan, trekkerautolaadkraan, bakwagen met autolaadkraan, autolaadkraan met huif, gereedschapswagen EERSTE CONTACT Juni 2009 BIJZONDERHEDEN In drie dagen tijd heeft Saan twintig sculpturen vervoerd en geplaatst; enkele musea en bedrijven stelden hun sculptuur ter beschikking onder de uitdrukkelijke voorwaarde dat Saan het transport zou verzorgen; vanwege de breedte van het transport werd de sculptuur van Ossip Zadkine ’s nachts van de Nederlandsche Bank naar de Apollolaan vervoerd.

9

SAAN Horizontaal transport

Recommend Documents