RUP nr. 12 Site Waegebrughe - Ontwerp Gemeente Kruishoutem Juni 2012

RUP nr. 12 ‘Site Waegebrughe’ - Ontwerp Gemeente Kruishoutem

Juni 2012

RUP nr. 12 ‘Site Waegebrughe’ – Toelichtingsnota Gemeente Kruishoutem

Juni 2012

Opdracht: RUP nr. 12 ‘Site Waegebrughe’ Opdrachtgever:

Opdrachthouder:

Gemeentebestuur Kruishoutem Markt 1 9770 Kruishoutem

Adoplan bvba Vaartlaan 28 bus 1 9800 Deinze Tel: 09/241.53.70 Fax: 09/241.53.79 [email protected] www.adoplan.be

Toelichtingsnota

0

RUP NR.12 ‘SITE WAEGEBRUGHE’

INHOUD

0

Inhoud ....................................................................................................................................................................................................................................... 1

1

Inleiding ..................................................................................................................................................................................................................................... 4

2

1.1

Algemeen........................................................................................................................................................................................................................... 4

1.2

Beslissing tot opmaak van het gemeentelijk RUP ............................................................................................................................................................. 4

Bestaande feitelijke toestand.................................................................................................................................................................................................... 5 2.1

Situering en beschrijving van het plangebied ................................................................................................................................................................... 5

2.1.1 Voorstelling vzw Vijvens ................................................................................................................................................................................................... 6 2.2 3

Fotoreportages .................................................................................................................................................................................................................. 8

Planologische context ............................................................................................................................................................................................................. 11 3.1

Ruimtelijk structuurplan Vlaanderen .............................................................................................................................................................................. 11

3.2

Ruimtelijke visie landbouw, natuur en bos: regio Leiestreek ......................................................................................................................................... 12

3.3

Provinciaal ruimtelijk structuurplan Oost-Vlaanderen ................................................................................................................................................... 14

3.4

Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Kruishoutem ...................................................................................................................................................... 16

3.4.1 Gewenste economische structuur ................................................................................................................................................................................. 16 3.4.2 Gewenste ruimtelijke structuur ..................................................................................................................................................................................... 16 3.4.3 Gewenste agrarische structuur ...................................................................................................................................................................................... 16 3.4.4 Gewenste gemeenschapsvoorzieningen ........................................................................................................................................................................ 17

1

Toelichtingsnota


3.4.5 Gewenste structuur Marolle .......................................................................................................................................................................................... 17 3.5

Sectorale plannen............................................................................................................................................................................................................ 17

3.5.1 Landschapsatlas en inventaris cultureel erfgoed ........................................................................................................................................................... 17 3.5.2 Mobiliteitsplan ............................................................................................................................................................................................................... 17 3.5.3 Biologische waarderingskaart ........................................................................................................................................................................................ 18 3.5.4 Landbouwtyperingskaart................................................................................................................................................................................................ 18 4

5

Juridische toestand.................................................................................................................................................................................................................. 19 4.1

Basisgegevens.................................................................................................................................................................................................................. 19

4.2

Juridisch kader ................................................................................................................................................................................................................. 19

Noodzaak tot opmaak RUP...................................................................................................................................................................................................... 22 5.1

Ruimtelijke behoeften binnen het plangebied ............................................................................................................................................................... 22

5.1.1 Antwoord van de VZW Vijvens op de seniorenbehoeftes van Kruishoutem ................................................................................................................. 22 5.1.2 Inpassing van het RUP binnen de behoeftes voor de seniorenbevolking ...................................................................................................................... 27 5.2 6

Relatie tot het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan .................................................................................................................................................... 30

Motivatie tot afwijking van het GRS........................................................................................................................................................................................ 31 6.1

Toename van de vergrijzing en de bijhorende nood aan zorg ........................................................................................................................................ 31

6.1.1 Seniorenbehoefteonderzoek.......................................................................................................................................................................................... 33 6.1.2 Overzicht cijfermateriaal Kruishoutem en Zingem, gegevens ouderencahier Oost-Vlaanderen .................................................................................. 37 6.2

Zorgvoorzieningen ........................................................................................................................................................................................................... 39

6.2.1 Onderscheid service-flats – zorgstudio’s........................................................................................................................................................................ 40 6.2.2 Dringende noodzaak aan nieuwe bedden van het woonzorgcentrum .......................................................................................................................... 41 6.3

Wonen ............................................................................................................................................................................................................................. 42

6.4

Potentiële andere locaties............................................................................................................................................................................................... 43 2

Toelichtingsnota


6.5

Duurzame ruimtelijke ontwikkeling ................................................................................................................................................................................ 45

6.6

Conclusie ......................................................................................................................................................................................................................... 46

7

Toetsing aan de herbevestigde agrarische gebieden .............................................................................................................................................................. 48

8

Visie en concepten .................................................................................................................................................................................................................. 49 8.1

Een flexibele gemeenschapszone.................................................................................................................................................................................... 49

8.2

Een visuele en functionele relatie met de kern .............................................................................................................................................................. 50

8.3

Gestructureerde mobiliteit ............................................................................................................................................................................................. 51

8.4

De historische en sociale identiteit benadrukken ........................................................................................................................................................... 52

9

Watertoets .............................................................................................................................................................................................................................. 53 9.1

Terreintoets ..................................................................................................................................................................................................................... 53

9.2

Plantoets.......................................................................................................................................................................................................................... 54

9.3

Besluit .............................................................................................................................................................................................................................. 55

10 10.1

Plan-MER ............................................................................................................................................................................................................................. 56 Screeningsnota ................................................................................................................................................................................................................ 56

11

Register met bestemmingswijzigingen................................................................................................................................................................................ 58

12

Ruimtebalans ....................................................................................................................................................................................................................... 59

13

Planproces ........................................................................................................................................................................................................................... 60

13.1 14

Voorontwerp ................................................................................................................................................................................................................... 60 Bijlagen ................................................................................................................................................................................................................................ 61

14.1

Goedkeuring zorgstrategisch plan VZW Vijvens.............................................................................................................................................................. 61

14.2

Beslissing ontheffing Plan-MER ....................................................................................................................................................................................... 62

3

Toelichtingsnota


1INLEIDING 1.1 ALGEMEEN Onderhavig document betreft het Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (Gemeentelijk RUP) nr. 12 ‘Site Waegebrughe’. Conform de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening omvat een ruimtelijk uitvoeringsplan: - een grafisch plan dat aangeeft voor welk gebied het plan van toepassing is; - de erbij horende stedenbouwkundige voorschriften inzake de bestemming, de inrichting en/of het beheer en, desgevallend, de normen, vermeld in art. 4.1.12 en 4.1.13 van het decreet betreffende het gronden pandenbeleid; - een weergave van de feitelijke en juridische toestand; - de relatie met het ruimtelijk structuurplan waarvan het een uitvoering is; - in voorkomend geval, een zo mogelijk limitatieve opgave van de voorschriften die strijdig zijn met het ruimtelijk uitvoeringsplan en die opgeheven worden; - in voorkomend geval, het planmilieueffectenrapport en de passende beoordeling; - in voorkomend geval, een register van de percelen waarop een bestemmingswijziging wordt doorgevoerd die aanleiding kan geven tot een planschadevergoeding, een planbatenheffing of een compensatie conform het decreet betreffende het gronden pandenbeleid.

1.2 BESLISSING TOT OPMAAK VAN HET GEMEENTELIJK RUP Binnen het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan van Kruishoutem is in het richtinggevend gedeelte opgenomen dat uitbreidingsmogelijkheden worden voorzien voor het psychiatrisch centrum. Hiertoe is het BPA Marolle opgesteld. Voorliggend RUP wil dit BPA effectiever maken door de zone ook aanwendbaar te maken voor andere zorgvoorzieningen dan psychiatrisch centrum. Art. 2.1.2. §3 laat toe om van het richtinggevend gedeelte van het structuurplan af te wijken omwille van dringende sociale redenen.

4

Toelichtingsnota


2BESTAANDE FEITELIJKE TOESTAND 2.1 SITUERING EN BESCHRIJVING VAN HET PLANGEBIED Het plangebied betreft de perimeter van het bestaande BPA voor gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut Marolle. Dit omvat het huidig psychiatrisch centrum van de Broeders van Liefde met bijhorende parkzone en de site van de nieuwe gemeenteschool te Marolle. Het plangebied is gesitueerd in het centrum van de woonkern Marolle, langsheen de Passionistenstraat, een lokale ontsluitingsweg en sluit aan op de Deinsesteenweg, N494, een lokale verbindingsweg. Het plangebied zorgt door middel van de parkzone voor een zachte overgang naar de open ruimte. Het psychiatrisch centrum is gevestigd binnen de vroegere gebouwen van de Paters Passionisten die eveneens de centrale kerk hebben opgericht in 1926. Deze kerk is niet opgenomen als bouwkundig erfgoed. De bouwstijl is art deco. Na het vertrek van de paters hebben de Broeders van Liefde een psychiatrisch centrum ingericht. Historiek van de site De Marolle is een wijk van de gemeente Kruishoutem. De naam Waegebrughe heeft een topografische betekenis. In 1926 beslisten de oversten van de orde Paters Passionisten een klooster op te richten. Door de bouw van het klooster werd de woonkern Marolle leven ingeblazen. Er kwamen winkels, cafés, en rond de neo-Romaanse kerk werd het gemeenschapsleven uitgebouwd. Deze kerk werd meermaals verbouwd en kreeg art deco elementen. Zo evolueerde de Marolle van een gehucht naar een kerkdorp, rond de Sint-Gabriël-parochiekerk. Het klooster evolueerde van een complentatieve missie orde, rond de jaren ’70 naar een bezinningscentrum. De Paters Passionisten waren geïntegreerd en begaan met de leefgemeenschap Marolle. Jeugdverenigingen en sociale verenigingen werden geestelijk en materieel ondersteund. In 1992 verliest het klooster zijn functie als klooster. Het wordt aangekocht door de Broeders van Liefde en wordt uitgebouwd tot een PVT (psychiatrisch verzorgingstehuis) voor 60 minderbegaafde, psychiatrische patiënten. Door de gewijzigde wetgeving heeft deze PVT een uitdovende functie. De psychiatrische zorgverlening richt zich vandaag voornamelijk op twee pijlers, namelijk een maximaal gebruik van thuisverzorging en waar dit niet mogelijk is, de opvang in grootschalige centra in de stedelijke gebieden. De afbouw is twee jaar geleden gestart. In 2013 wordt verwacht dat de bestaande uitbating wordt stopgezet. 5

Toelichtingsnota


De VZW Vijvens heeft met De Broeders van Liefde een erfpacht afgesloten en wenst nu een (woon)zorgcomponent op de site uit te bouwen.

2.1.1 Voorstelling vzw Vijvens De vzw Vijvens kent zijn oorsprong in de zorg voor zwakkeren binnen de lokale gemeenschappen van Huise en Kruishoutem. In Huise werd dit vertaald door de zorg voor kinderen en wezen; in Kruishoutem door de zorg voor ouderen. De behoefte om deze zorg op zich te nemen is ontstaan vanuit een christelijke levensvisie. Door het wijzigen van de zorgbehoefte heeft de vzw zich georiënteerd op de bejaardenzorg en toont ze dat op dit ogenblik door het uitbaten van twee rustoorden. Daar de zorgbehoefte evolueert, ontstaat de nood om de organisch gegroeide identiteit te toetsen aan de missie en deze uit te drukken in functie van de huidige en toekomstverwachtingen van de vzw. “een bevredigend antwoord bieden” Vanuit een genormaliseerde woonvorm willen wij een bevredigend antwoord bieden dat aansluit op het fysische en sociaal welbevinden van mensen. Dit antwoord wensen wij te realiseren door op een geïntegreerde wijze aan elke unieke mens een thuisvervangende woonomgeving aan te reiken met onder andere gezondheidspreventie; verpleegkundige, paramedische en palliatieve begeleiding; animatie; aangepast comfort; facilitaire ondersteuning en een luisterend oor. Wij focussen ons echter niet op existentiële en psychische hulp. Wij richten ons tot de mens ongeacht zijn denkkader en overtuigingen. Deze pluralistische benadering ervaren wij als verrijkend. Wij verwachten echter ook respect van degenen voor wie wij zorgen, alsook voor de levensvisie en de waarden van de vzw Vijvens. Het bieden van een bevredigend antwoord veruitwendigt zich in het streven naar een continu kwalitatieve dienstverlening ten aanzien van impliciet of expliciet evoluerende behoeften van onze gebruikers en de maatschappij. “mensen uit de lokale gemeenschap” Wij richten ons op mensen uit onze nabije omgeving. Wij wensen onze invloedsfeer niet verder uit te bouwen dan deze lokale gemeenschap. Dit betekent dat voor specifieke noden met een zeer specifieke zorg die een zeer beperkt aantal mensen aanbelangen, wij beroep doen op subregionale en federale opvangmogelijkheden.

6

Toelichtingsnota


“die door ouder worden zorg behoeven” Wij richten ons op die mensen die door ouder worden afstand moeten of willen nemen van hun volledige zelfstandigheid en hiervoor beroep wensen te doen op onze dienstverlening. Wij willen deze gebruikers ondersteunen in het maximaal handhaven en onderhouden van de autonomie tot in hun laatste levensfase. Dit doen wij door het aanbieden van evoluerende zorg gericht op de diverse aspecten van het menselijk functioneren. Deze missie willen wij tot uitdrukking brengen door het uitbaten van twee en in de toekomst drie woonzorgcentra met aansluitende intramurale en extramurale zorg. Onze dienstverlening wordt in praktijk gebracht: -

Door met de beschikbare middelen een gezond financieel beleid te voeren. In overleg en partnerschap met externe relevante actoren. Door aandacht en ondersteuning voor elkeen die meehelpt in de realisatie: medewerkers, vrijwilligers, familieleden, stagiaires en studenten

2.1.1.1 Toekomstvisie: visie op wonen en leven in het nieuw woonzorgcentrum VZW Vijvens is momenteel de enige aanbieder van residentiële zorg in de gemeenten Zingem en Kruishoutem en wil hierin zijn volle verantwoordelijkheid opnemen. VZW Vijvens wil in de toekomst zijn taak als aanbieder van residentiële zorg blijven uitbreiden volgens de groeiende behoefte van de plaatselijke bevolking. Ze heeft haar dienstverlening al uitgebreid met een aantal thuiszorgondersteunende initiatieven. VZW Vijvens wil in de toekomst de uitdaging aangaan om een volwaardig antwoord te bieden op de vergrijzingsgolf. Zij wil proactief het initiatief nemen om te bouwen aan een gedifferentieerd woon- en zorgaanbod op gemeentelijk niveau. Zij wil een infrastructuur uitbouwen die zeer toegankelijk, duurzaam en flexibel is. Bouwfysisch moeten de gebouwen gebruik maken van de beste prijs/kwaliteit technieken die tot op vandaag gekend zijn. De gebouwen moeten flexibel zijn naar invulling en functionaliteit. De gebouwen moeten bouwkundig en architectonisch op lange termijn een meerwaarde bieden binnen de gemeente.

7

RUP nr. 12 'Site Waegebrughe' te Kruishoutem Situering op topografische kaart 1:10.000 Legende !

!

!

!

!

Perimeter RUP

!

!

!

!

! !

!

!

!

! !

!

!

!

!

datum: december 2011 schaal: 1:10,000 0

(Bron: NGI)

50 100

200

300

400

500 m

±

RUP nr. 12 'Site Waegebrughe' te Kruishoutem Situering op orthofoto Legende !

!

!

!

!

Perimeter RUP

!

! !

!

! !

!

! !

!

!

!

!

!

!

!

! !

!

!

!

!

!

! !

!

!

! !

!

!

!

!

!

!

!

! !

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

! !

!

!

! !

datum: december 2011 schaal: 1:2,500 0 10 20

(Bron: AGIV)

40

60

80

100 m

±

Toelichtingsnota


2.2 FOTOREPORTAGES

8

Toelichtingsnota


3PLANOLOGISCHE CONTEXT 3.1 RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN VLAANDEREN De gemeente Kruishoutem behoort tot het buitengebied. De nadruk in het buitengebied ligt op de onbebouwd, open ruimte ten einde deze te behouden en waar mogelijk te versterken. De structuurbepalende functies en activiteiten zijn er dan ook natuur en bos, landbouw en wonen en werken. Met betrekking tot het buitengebied doet het RSV volgende uitspraken die relevant zijn voor het plangebied in Kruishoutem: Wonen: In het buitengebied wordt gestreefd naar een woningdichtheid van 15 woningen/ha. Bovendien moet de woonbebouwing opgevangen worden in de daartoe best uitgeruste kernen. Natuur: Hierin wordt een onderscheidt gemaakt in grote eenheden natuur (GEN), grote eenheden natuur in ontwikkeling (GENO), natuurverbindingsen natuurverwevingsgebieden. Het afbakenen van deze gebieden is een taak van de Vlaamse en/of de provinciale overheid. Maar niet alleen deze grote gebieden hebben een grote natuurwaarde. Ook minder grote of minder opvallende natuurelementen in de gemeente zijn van belang. Kleine biotopen of kleine landschapselementen in een landbouwgebied (holle wegen, poelen, bomenrijen, houtkanten, rietkragen, …). Naast deze algemene principes inzake natuur worden in het RSV geen specifieke uitspraken geformuleerd voor Kruishoutem. Hierbij moeten we vaststellen dat binnen of grenzend aan het grondgebied van de gemeente Kruishoutem, zich geen VEN-gebieden bevinden. Landbouw: Landbouw is een belangrijke functie in het buitengebied. Om de landbouwstructuur te versterken stelt het RSV de afbakening van de gebieden voor beroepslandbouw in het vooruitzicht. Tegelijkertijd worden ook verwevingsgebieden tussen landbouw en natuur afgebakend, waar plaats is voor natuur én landbouw. Tenslotte bakent het RSV bouwvrije zones af. Dit zijn samenhangende zones voor grondgebonden landbouw, waarin geen bedrijfszetels gevestigd zijn. (Zie ook hoofdstuk 3.2)

11

Toelichtingsnota


3.2 RUIMTELIJKE VISIE LANDBOUW, NATUUR EN BOS: REGIO LEIESTREEK In uitvoering van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen stelde de Vlaamse overheid in 2008 een ruimtelijke visie op landbouw, natuur en bos op voor de regio Leiestreek. Deze is gericht op de afbakening van de doelstellingen met betrekking tot de agrarische gebieden en de natuurlijke structuren. Hierbij is een gebiedsgerichte en geïntegreerde ruimtelijke visie op de natuurlijke én agrarische structuur uitgewerkt in overleg met de gemeenten en de provincies. De gemeente Kruishoutem is gelegen binnen twee deelgebieden van de regio Leiestreek, namelijk het “Zandig Interfluvium Leie-Schelde” en het “Zandlemig en lemig Interfluvium Leie-Schelde”. Hierna worden de concepten besproken die van toepassing zijn voor het plangebied dat gelegen is binnen het deelgebied “Zandig Interfluvium Leie-Schelde”. Zandig Interfluvium Leie-Schelde Concept: “Ruimtelijk functioneel samenhangende gebieden vrijwaren voor de land- en tuinbouw met grondgebonden landbouw als drager van de open ruimte”. Volgende elementen van dit concept zijn van toepassing: -

-

-

De hoofdfunctie in dit gebied is landbouw. In deze aaneengesloten landbouwgebieden wordt de land- en tuinbouwsector als ruimtelijke drager erkend en gevrijwaard. Mogelijkheden voor een gerichte ruimtelijke ondersteuning van glastuinbouw, op lokaal of regionaal niveau, kunnen onderzocht worden. Deze grote aaneengesloten samenhangende landbouwgebieden met karakteristieke open kouters worden zoveel mogelijk gevrijwaard van bebouwing. Er wordt gestreefd naar een behoud van het karakter van de laatmiddeleeuwse ontginningshoeves die gekenmerkt worden door hun walgracht en een belangrijk relict zijn van de ontginning van het gebied.

12

Toelichtingsnota


-

De landbouwgebieden gelegen in een landschap onder verstedelijkingsdruk zoals in de omgeving van Gent en tussen Waregem en Zulte, zorgen voor een landschappelijke visuele openheid. Binnen deze landbouwgebieden wordt ruimte gelaten voor het behoud, het herstel en ontwikkeling van een raamwerk van kleine landschapselementen, zodat een landschapsecologische basiskwaliteit gegarandeerd wordt. De recreatieve mogelijkheden van het gebied moeten de leefbaarheid van het platteland versterken zonder de ontwikkeling van de land- en tuinbouw te belemmeren of de open ruimte te versnipperen. Het ruimtelijk beleid ondersteunt de bescherming van erosiegevoelige bodems in landbouwgebieden met steilere hellingen. In de overstromingsgevoelige gebieden worden de landbouwfunctie en de waterbeheerfunctie zoveel mogelijk op elkaar afgestemd. Vanuit het ruimtelijk beleid worden deze gebieden gevrijwaard van verdere bebouwing, zodanig dat de waterbergingsfunctie bewaard blijft en waar nodig hersteld kan worden.

Concept: “Ontwikkelen van landschappelijk en ecologisch waardevolle lineaire elementen”. Volgende elementen van dit concept zijn van toepassing: -

-

Een aantal beken en droge lineaire elementen hebben een functie als natuurverbinding en zijn belangrijk voor de migratie van planten en dieren. Vaak zijn deze verbindende elementen tevens belangrijke en beeldbepalende landschappelijke dragers. Het ruimtelijk beleid is gericht op het behoud van de hoofdfunctie (landbouw, bos, natuur) waarin deze elementen zijn gelegen, maar vrijwaart voldoende ruimte voor het realiseren van een hydrologische, landschappelijke en ecologische basiskwaliteit die de verbindende functie ondersteunt. In overstromingsgevoelige gebieden worden de aanwezige landbouwfunctie en de waterbeheerfunctie zoveel mogelijk op elkaar afgestemd. Vanuit het ruimtelijke beleid worden deze gebieden minstens gevrijwaard van verdere bebouwing. Herstel van de verbindende functie van beekdoorgangen in sterk bebouwde gebieden is een bijzonder aandachtspunt. Het ruimtelijke beleid en de selecties in de provinciale ruimtelijke structuurplannen worden in deze ruimtelijke visie bevestigd en hernomen. Het uitwerken van deze natuurverbindingen en ecologische infrastructuur van bovenlokaal belang is een provinciale planningstaak.

Het plangebied is gelegen in herbevestigd agrarisch gebied. Gezien het plangebied reeds vandaag een niet agrarische bestemming bevat, namelijk gebied voor gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut én de perimeter niet wordt uitgebreid, is er geen verdere aantasting van agrarisch gebied of landbouwstructuren.

13

Toelichtingsnota


3.3 PROVINCIAAL RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN OOST-VLAANDEREN Kruishoutem is gelegen in het zuidelijk openruimtegebied. Binnen dit deelgebied worden volgende ruimtelijke principes vooropgesteld: • Behoud en versterken van het hiërarchisch spreidingspatroon van steden en grote dorpen en versterken van de landschappelijke en maatschappelijke waarde van de kleine kernen; • Een ontsluitingssysteem gericht op de leefbaarheid van de stedelijk-economische structuur en op het vrijwaren van het rustige karakter van het buitengebied; • Het fysisch systeem als kapstok voor de landschapsvormende functies bos, natuur en landbouw; • De kleine steden als ontwikkelingspolen van de ondersteunende functies voor de regio. Met deze visie en concepten als basis zijn de ontwikkelingsperspectieven per deelstructuur verder uitgewerkt : Wonen: De provincie selecteerde Kruishoutem als een hoofddorp, Lozer en Marolle zijn aangeduid als woonkern. Nokere, Wannegem-Lede en Lede zijn te beschouwen als kernen-in-het-buitengebied. Landbouw: Op het vlak van gewenste ruimtelijke agrarische structuur behoort de gemeente tot de zandstreek ten noordwesten van Gent. In het gebied komen nog belangrijke aaneengesloten landbouwgebieden voor. Ze worden maximaal behouden. De provincie suggereert aan de Vlaamse overheid om de landbouwstructuur hier verder te optimaliseren, bv. via ruilverkaveling of kavelruil. Een bijzonder aandachtspunt is het relatief groot aantal 'wijkers' in de omgeving van Gent, Kruishoutem en Nazareth. Het grondgebonden karakter van vele 'wijkers' impliceert dat hier extra maatregelen gewenst zijn om het landbouwareaal te behouden en van verdere versnippering te vrijwaren. Globaal genomen is de zandstreek ten noordwesten van Gent een dynamische landbouwstreek. De rundveehouderij wordt als ruimtelijke drager ondersteund. Landschap: Het grootste gedeelte van de gemeente behoort tot de landschapsregio ‘Zandig Leie-Schelde interfluvium’. Voor dit gebied worden volgende ontwikkelingsopties geformuleerd: - stoppen van de industriële en commerciële 'lintbebouwing' langs de (kruispunten) van de grote wegen als een van de belangrijke factoren voor het dichtslibben van de open ruimte; - accentueren van het alluviale landschap door het bufferen van de visuele verstedelijking door het herstel van het coulissenmeersenlandschap. Een kleiner deel van de gemeente behoort tot het ‘Lemig Leie-Schelde interfluvium’. Voor deze zone worden volgende ontwikkelingsopties geformuleerd: -

behoud resterend open-fieldkarakter van het landbouwgebied; beperken en groeperen bebouwing (vooral in het zuidelijke deel); versterken contrasten met de omliggende (gesloten of compartimentlandschappen) en de valleien van Leie en Schelde; versnippering door verstedelijking tegengaan

14

Toelichtingsnota


Recreatie: Kruishoutem maakt deel uit van het toeristisch-recreatief netwerk van de Vlaamse Ardennen. Een toeristisch-recreatief netwerk is een gebied met voldoende toeristisch-recreatieve aantrekkingselementen (landschappelijk, cultuurhistorisch, lijnelementen) om een regio overstijgende toeristisch-recreatieve uitstraling te hebben. Het zijn gebieden die een zekere samenhang vertonen, o.a. door ruimtelijke en landschappelijke kenmerken. In het toeristisch-recreatief netwerk Vlaamse Ardennen wordt nieuwe grootschalige verblijfsinfrastructuur (bv. terreinen voor openluchtrecreatieve verblijven) voorzien in de stedelijke gebieden. In het buitengebiedgedeelte van het gebied zijn kleinschalige verblijfselementen(zoals hoeve- of plattelandsverblijven en pensions in landelijke kernen) wenselijk. De verdere versterking van de landschappelijke eigenheid en kwaliteiten van de Vlaamse Ardennen vormt de motor voor het toeristisch-recreatief gebeuren. De mogelijkheid tot recreatief medegebruik van de open ruimten en de bossen wordt versterkt. De provincie selecteerde volgende elementen: − Ankerplaatsen: Kasteeldomeinen van Aaishove, Lozer, Mullem en Wannegem en Nokere − Relictzones: Lemig Leie-Schelde interfluvium, Waterhoek Lozer − Structuurbepalende landschapselementen en –componenten van provinciaal belang: heuvelrug tussen Kruishoutem en Wortegem – Petegem − Natuuraandachtszones: het Kordaalbos en de Lozerbossen − Natuurverbindingsgebieden: verbindingsgebied Kruishoutem (ter hoogte van het noorden van de kern van Lozer) en valleilandschap Walembeek-Zouwbeek − Ecologische infrastructuur van bovenlokaal belang: Leedsebeek, Kasteelbeek-Rooigembeek-Molenbeek en Lozerbeek-Wallebeek − Prioritaire bosuitbreidingsgebieden: het bosgebied aan het Lozerbos (op vrijwillige basis)

15

Toelichtingsnota


3.4 GEMEENTELIJK RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN KRUISHOUTEM 3.4.1 Gewenste economische structuur In de kernen dient gestreefd worden naar een zo groot mogelijke verweving van activiteiten. De draagkracht van de woonomgeving mag hierbij uiteraard niet overschreden worden. Activiteiten die wegens hun hinder, hun schaal of milieuredenen, … niet langer binnen de kernen aanvaardbaar zijn, dienen op termijn elders geherlokaliseerd te worden. Functies die goed integreerbaar zijn in het woonweefsel daarentegen dienen verder aangemoedigd en versterkt te worden. Voordelen hiervan zijn: de creatie van een aangepast voorzieningenniveau, het vermijden van doodse woonwijken, vermindering van de afstand van woon-werkverplaatsingen, enz.

3.4.2 Gewenste ruimtelijke structuur Het GRS neemt volgende ontwikkelingsopties met betrekking tot de gewenste natuurlijke structuur: -

Het gebiedsgericht versterken van de natuurlijke structuur vertrekkende vanuit de bestaande natuurwaarden, waarbij de beekvalleien als dragers gezien kunnen worden van de natuurlijke en landschappelijke structuur; De landschappelijke structuur en ecologische kwaliteiten van de rurale open ruimte behouden en waar mogelijk versterken; Het uitbouwen van een voldoende groot bosareaal

3.4.3 Gewenste agrarische structuur Het GRS neemt volgende ontwikkelingsopties met betrekking tot de gewenste agrarische structuur: -

Het scheppen van ruimtelijke zekerheid voor de land- en tuinbouw; Voldoende omvangrijke aaneengesloten arealen voor de land- en tuinbouw voorbehouden met aandacht voor agrarische differentiatie; Optimaal afstemmen van de landbouwfunctie met de andere functies in de open ruimte; Het ruimtelijk-structureel versterken van het agrarisch gebied; Het voeren van een coherent beleid t.a.v. de verbrede taakstelling van de land- en tuinbouw.

16

Toelichtingsnota


3.4.4 Gewenste gemeenschapsvoorzieningen De aan het wonen gekoppelde gemeenschapsvoorzieningen worden geconcentreerd in de kernen. Het niveau en de reikwijdte wordt in overeenstemming gebracht met het belang van de kernen. Er wordt gestreefd naar verweving van de verschillende activiteiten.

3.4.5 Gewenste structuur Marolle Het GRS voorziet in een bundeling van openbare voorzieningen. Gepaard gaande met de uitbreiding van het psychiatrisch centrum is de herlokalisatie van de school voorzien.

3.5 SECTORALE PLANNEN 3.5.1 Landschapsatlas en inventaris cultureel erfgoed Het plangebied is niet gelegen binnen een ankerplaats of relictzone.(bron: landschapsatlas op www.agiv.be) De gemeente Kruishoutem heeft binnen het cultuurbeleidsplan een inventaris van het cultureel erfgoed. De bebouwing van het plangebied en omgeving is hierin niet opgenomen.

3.5.2 Mobiliteitsplan Het mobiliteitsplan van Kruishoutem is goedgekeurd door de provinciale auditcommissie op 19 november 2001. Het mobiliteitsplan doet volgende uitspraken met betrekking tot het plangebied. Vandaag is het mobiliteitsplan in herziening. De herzieningen hebben echter geen invloed op het plangebied. De N494 Deinsesteenweg is geselecteerd als lokale weg type I. Lokale wegen type I hebben als hoofdfunctie het verbinden op lokaal niveau, en als aanvullende functie het verzamelen op bovenlokaal niveau. De weg heeft geen verbindingsfunctie op bovenlokaal niveau. De kwaliteit van de doorstroming is er ondergeschikt aan de (plaatselijke) verkeersleefbaarheid. Daarnaast beschikt het wegtracé over de mogelijkheden voor verdere infrastructurele aanpassing aan deze verbindingsfunctie, o.a. het voorzien van gescheiden verkeer in het buitengebied. De Passionistenstraat zelf (toen nog de Lozermolenstraat) is geselecteerd als een lokale weg type II.

17

RUP nr. 12 'Site Waegebrughe' te Kruishoutem Landschapsatlas - beschermd of vastgesteld erfgoed Legende !

!

!

!

!

Perimeter RUP Inventaris bouwkundig erfgoed

% !

!

Puntrelicten

!

Lijnrelicten

!

!

Kloostergebouw van de zusters van Opbrakel

!

!

!

Ankerplaatsen

!

!

!

Relictzone

!

!

Definitieve en voorlopige Ankerplaatsen

!

!

!

!

Beschermd dorpsgezicht !

Beschermd monument

!

!

!

!

Beschermd landschap

!

!

Kloostercomplex, thans campus "de Kruiskouter" Beschermd stadsgezicht

!

Kloostercomplex, thans campus "de Kruiskouter" !

!

Schoolhuis en gemeenteschool, afdeling Marolle !

!

!

!

!

!

!

!

!

! !

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

Hoeve, "'t Goed De Marolle"

!

!

!

! !


(Bron: AGIV)

40

60

80

100 m

±

Toelichtingsnota


Lokale wegen type II hebben als hoofdfunctie het ontsluiten van een gebied (vb. kern, wijk, industrie- of dienstenzone) op lokaal niveau. Ook het toegang geven (erffunctie) neemt een belangrijke plaats in. De ontsluitingsfunctie omvat het verzamelen van uitgaande verkeer naar een weg van hogere orde, en het verdelen van binnenkomend verkeer in een homogeen verkeersgebied.

3.5.3 Biologische waarderingskaart Binnen het plangebied komt enkel een complex van biologisch minder waardevolle en waardevolle elementen bevattende open bebouwing in omgeving met veel natuurlijke begroeiing en park of parkachtig kerkhof voor volgens de biologische waarderingskaart versie 2 (terreinbezoek door karteerder in 2006). Het dichtstbijzijnde biologisch waardevoller gebied is ten noordwesten van het plangebied gelegen aan de overzijde van de. Het betreft een complex van biologisch minder waardevolle en waardevolle elementen bevattende soortenarm permanent cultuurgrasland en soortenrijke, grazige bermen, perceelsranden, stroken ....

3.5.4 Landbouwtyperingskaart De percelen aangewend als park in het plangebied hebben een hoge waardering in de landbouwtyperingskaarten maar zijn reeds bestemd als zone voor gemeenschapsvoorzieningen. In de ruimtelijke visie voor landbouw, natuur en bos regio Leiestreek is het plangebied als herbevestigd agrarisch gebied aangeduid alhoewel deze vandaag geen agrarische bestemming bezit.

18

RUP nr. 12 'Site Waegebrughe' te Kruishoutem Biologische waarderingskaart versie 2 Legende !

!

!

!

!

Perimeter RUP biologisch minder waardevol complex van biologisch minder waardevolle en waardevolle elementen

!

! !

!

! !

complex van biologisch minder waardevolle, waardevolle en zeer waardevolle elementen

!

! !

!

! !

!

complex van biologisch minder waardevolle en zeer waardevolle elementen

!

!

!

!

complex van biologisch waardevolle en zeer waardevolle elementen

!

!

!

!

!

biologisch waardevol

!

! !

biologisch zeer waardevol

!

!

! !

!

belangrijke faunistische waarde

!

!

!

!

!

!

! !

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

! !

!

!

! !


(Bron: AGIV)

40

60

80

100 m

±

RUP nr. 12 'Site Waegebrughe' te Kruishoutem Landbouwtyperingskaart Legende !

!

!

!

!

Perimeter RUP

Niet-agrarische gebieden zeer lage waardering !

! !

lage waardering

!

! !

!

!

matige waardering !

!

!

hoge waardering

!

!

zeer hoge waardering

!

!

!

!

Agrarische gebieden

!

!

!

zeer lage waardering !

!

lage waardering !

!

matige waardering !

hoge waardering

!

!

! !

!

zeer hoge waardering

!

!

!

!

!

!

! !

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

! !

!

!

! !


(Bron: Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling)

40

60

80

100 m

±

Toelichtingsnota

4


JURIDISCHE TOESTAND

4.1 BASISGEGEVENS Kadasternummers plangebied

Kruishoutem, afdeling Marolle, sectie A, percelen 1611E, 1611F en 1755C

Bestaand gebruik

De percelen worden vandaag aangewend als psychiatrisch centrum (met kerk) en bijhorende parkzone. Een nieuwe basisschool is in oprichting.

Alle gegevens zijn eveneens terug te vinden op het plan ‘juridische toestand’.

4.2 JURIDISCH KADER Type Gewestplan

Binnen het plangebied Oudenaarde (KB 24 februari 1977 en latere wijzigingen) Het plangebied is gedeeltelijk gelegen binnen woongebied met landelijk karakter (50m) en gedeeltelijk in agrarisch gebied volgens het gewestplan. Dit plan is echter niet meer van toepassing binnen het plangebied.

Gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen

-

Provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen

-.

Gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen

-

Algemene plannen van aanleg

-

Bijzondere plannen van aanleg BPA Marolle (MB 14 juli 2004). Het plangebied verkreeg hier een bestemming als zone voor gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut. Dit is het geldende plan binnen het plangebied.

19

RUP nr. 12 'Site Waegebrughe' te Kruishoutem Situering op kadaster op erlo wat

1602F

1596N2

1753B

Legende !

1596M2 !

Dein Des inessetesete newneg we g

CL - Gesloten gebouw

1596K2 1602E ! !

ewe ! g !

!

!

1603V2 1603L2 1603N2

!

!

!

!

1603P2 1603R2

!

!

1593P

!

1611E

!

1591M 1591L

1611F

1755B

!

1580C2 1592N 1580E2 1580K2 1579S

!

1593S ! !

!

1591K

!

g

!

Dei ns e s te enw e

!

1593M 1593N 1593L

UN - Ondergronds gebouw zonder bovenbouw

!

Mar ! oll

1603M2

1603T2

491K2

! !

1595H 1603S2

OO - Open gebouw met bovenbouw

!

1596H2

489Z

!

!

ui ss tra 484/02C at

ON - Open gebouw zonder bovenbouw

!

!

1596R

wat erloop

ifh

Perimeter RUP

1596L2

484G

Du

!

!

484D

!

476M

!

1579V 1579X 1580G2 1579W

!

!

! ! !

Pa ss io !

!

!

!

! !

1754A

!

1576C

ni st e

1550E

!

wa t er

!

1563K4

Pa ss io

!

1576L

1576H

!

loo p

!

1576D

1572C

!

1576E

1586S

!

1578E

ns tr a at

!

1576F

1755C

!

1582D

ni st e

!

1576K 1584G

!

1589D

!

1580A21580H2 1579Y

1582C

1579P 1573B2 1573Y 1573Z 1573A2 1573S

!

1591P

ns tr a at

1572D 1549C 1570A 1549F 1550B 1549E

(Bron: AGIV)


40

60

80

100 m

±

Toelichtingsnota


Type Verkavelingsvergunningen

Binnen het plangebied -

Stedenbouwkundige verordeningen

- Gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake wegen voor voetgangersverkeer (BVR van 29 april 1997) - Gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater (BVR 1 oktober 2004 en latere wijzigingen) - Gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid (BVR 5 juni 2009 en latere wijzigingen) - Gemeentelijke stedenbouwkundige verordening riolering en buffer goedgekeurd door de gemeenteraad op 20 december 2004 - Gemeentelijke stedenbouwkundige verordening voor het overwelven grachten goedgekeurd door de deputatie van de provincie Oost-Vlaanderen op 12 februari 2004

Ruilverkaveling/landinrichting

-

Beschermde monumenten

-

Beschermde dorpsgezichten

-

Beschermde landschappen

-

Vogelrichtlijngebied

-

Habitatrichtlijngebied

-

VEN-gebieden

-

Gebieden van het duinendecreet

-

Gebieden van het Vlaams Ecologisch Netwerk (Ven)

-

Gebieden met recht van voorkoop

-

Natuurreservaten

-

Bosreservaten

-

Waterwingebied

-

Bevaarbare waterlopen

-

Onbevaarbare waterlopen

In omgeving: waterloop 3 categorie: de Leebeek (ingebuisd).

Rooilijnen

Gemeentelijk rooilijnplan buurtweg nr. 39, goedgekeurd bij KB 14 april 1938

e

20

Toelichtingsnota


Type Buurt- en voetwegen

Binnen het plangebied Aansluitend op het plangebied bevinden zich de buurtwegen Marolleweg (buurtweg zn.)en de Passionistenstraat (buurtweg nr. 39).

Bekkenbeheersplan

Boven-Scheldebekken (deelbekken 06-04)

Ondergrondse leidingen

-

21

RUP nr. 12 'Site Waegebrughe' te Kruishoutem Gewestplan - Herbevestigde Agrarische Gebieden Legende !

!

!

!

!

Perimeter RUP Herbevestigde agrarische gebieden

!

!

!

!

! !

!

!

!

! !

!

!

!

!

datum: december 2011 schaal: 1:10,000 0

(Bron: AGIV)

50 100

200

300

400

500 m

±

Toelichtingsnota


5 NOODZAAK TOT OPMAAK RUP 5.1 RUIMTELIJKE BEHOEFTEN BINNEN HET PLANGEBIED De Broeders van Liefde wensen het psychiatrisch centrum op te doeken. Hierdoor komt de site vrij voor een andere ontwikkeling binnen de zorgsector op maat van de kern en de gemeente Kruishoutem. Door de sterke vergrijzing is er een algemene nood aan ouderenvoorzieningen. De site is geschikt voor deze functie wegens de bundeling met andere gemeenschapsvoorzieningen waaronder ook de kerk. De aanwezigheid van afsluitbaar groen en de rustige ligging biedt bovendien ook potenties voor de opvang van jong dementerenden. Naar analogie met de algemene trend van de sector, gaat de voorkeur hier dan ook naar uit om een ruimer zorgcomplex te voorzien dat ook in functie staat van en met de dorpskern.

5.1.1 Antwoord van de VZW Vijvens op de seniorenbehoeftes van Kruishoutem Op het vlak van de ouderenzorg wil VZW Vijvens een gedifferentieerd aanbod aan ouderenvoorzieningen en ouderenzorg aanbieden. Dit op basis van ondersteuning, begeleiding en verzorging, inspelend zowel op ouderen in de thuissituatie als op de noden van ouderen die een transmurale of intramurale opvang behoeven. Het streeft echter ook naar functionele en structurele samenwerking met andere erkende welzijns- en gezondheidsvoorzieningen. In onze vergrijzende samenleving is zelfstandig wonen niet altijd evident. Een aanbod van aangepaste voorzieningen biedt een oplossing voor sommige bejaarden. Met de ondersteuning van een goed functionerende mantelzorg beogen we dat ouderen zo lang mogelijk in hun vertrouwde omgeving kunnen blijven wonen. Met de verworven expertise van beide rusthuizen willen wij in de toekomst in de ouderenzorg verder werken aan het bieden van een antwoord op de groeiende zorgvraag. De analyse van de noden van de diverse doelgroepen vormt dan het uitgangspunt voor de uitwerking van een organisatiemodel voor een woon- en zorgaanbod, waarin verschillende zorgelementen op maat van elke senior worden aangeboden. Dit zorgaanbod wordt deels aangeboden door de VZW Vijvens zelf, maar ook door andere zorgactoren.

22

Toelichtingsnota


De vzw wil deze doelstellingen bereiken aan de hand van drie pijlers: 1. De uitbouw van thuiszorgondersteunende diensten: Thuis wonen blijft een belangrijke behoefte uit het onderzoek. Anderzijds tonen studies in Nederland aan dat in de toekomst meer ouderen thuis de zorg zullen moeten krijgen die ze nodig hebben. Daarom kiest vzw Vijvens voor de verdere uitbouw van of de samenwerking met thuiszorgondersteunende diensten door: -

Het centrum voor kortverblijf, dat antwoord biedt door tijdelijke opvang en verzorging aan personen bij wie de thuisverzorger/mantelzorger de zorg tijdelijk niet op zich kan nemen. Anderzijds biedt het centrum voor kortverblijf een naadloze overgang van zorg uit het ziekenhuis, over een revaliderend kortverblijf, naar een terugkeer naar huis. Bij beide scenario’s staat deze terugkeer naar de eigen vertrouwde woning centraal. Daarom wordt er naar gestreefd de gewoonten en het leefritme van thuis zoveel mogelijk aan te houden en de mantelzorgers maximaal te blijven betrekken in de zorg. Wij realiseren ons dat een zeer nauwe samenwerking met thuiszorgers essentieel en onmisbaar is. Het aanbieden van een sterke interdisciplinaire werking die goed communiceert met de thuiszorg, is een essentiële schakel. Het begeleiden van het zorgtraject door onze deskundige sociale assistenten is hiervoor nu en in de toekomst, een zeer belangrijke pijler.

-

De nachtopvang biedt opvang aan senioren die nood hebben aan opvang en controle gedurende de nacht. Men streeft ernaar om de senioren op deze manier zo lang mogelijk op een verantwoorde manier in hun eigen vertrouwde thuis te laten. Het dagverzorgingscentrum biedt opvang en zinvolle tijdsbesteding aan ouderen die thuis verblijven. Het biedt de mantelzorger meer tijd om zelf zijn leven zin en kleur te geven. Naast kortopvang, crisisopvang en nachtopvang is een dagverzorgingscentrum een hulpmiddel om de senior zo lang mogelijk op een verantwoorde manier in hun eigen vertrouwde thuis te laten wonen.

-

2. Informatiepunt De vzw kiest ervoor om ouderen steeds beter te informeren. Uit het behoeftenonderzoek “senioren Oost-Vlaanderen 2008” blijkt echter dat reeds 44,5% van de 60+ers van Kruishoutem lid is van een ouderenvereniging. Dit is merkelijk hoger is dan het Vlaams gemiddelde van 30%. Via deze verenigingen kan men dan ook een groot deel van de senioren bereiken. Verder blijkt dat van de overige 54,5% nog 32,3% lid wil worden van een ouderenvereniging. Deze betrachting is opgenomen in het beleidsplan 2009 van de gemeente Kruishoutem. De VZW Vijvens gebruikt ook andere kanalen om zijn dienstverleningsaanbod kenbaar te maken aan de bevolking. De ruimere bevolking kan terecht in het woonzorgcentrum voor informatie. Dit kan vandaag al in Home Sint-Petrus en zal in de toekomst ook op de nieuwe campus kunnen. In het oudereninformatiepunt, dat zal uitgebouwd worden op de nieuwe campus, zullen inwoners van de deelgemeente terecht kunnen met al hun vragen. Met de nodige flexibiliteit kan daar 23

Toelichtingsnota


dan een antwoord op komen. Het doorverwijzen van een aantal noden en behoeften is een functie die kan opgenomen worden door de verantwoordelijke van het dienstencentrum. Anderzijds moet het een basishouding zijn van iedereen die werkzaam is in een woonzorgcentrum om signalen op te vangen en door te geven aan de verantwoordelijke. 3. De verbetering van de intramurale opvang: De intramurale opvang is en blijft ook in de toekomst hoofdzakelijk gericht op ouderen die zwaar zorgbehoevend zijn en niet meer in andere zorgvormen kunnen geholpen worden. Sociale indicaties of andere omstandigheden kunnen niet uitgesloten worden als reden tot opname in een woonzorgcentrum. De vzw wil in de toekomt vooral de diversiteit van verschillende woonvormen uitbreiden. We denken hierbij aan leefgroepen voor personen met dementie, zelfstandig wonen, inleunwoningen, woningen met extra comfort, …. Voor de verbetering van de intramurale opvang zullen de accenten liggen op volgende kritische succesfactoren: •

Een goed uitgebouwde infrastructuur met bijzondere aandacht voor leef-, woon- en zorgcomfort. Men dient na te gaan op welke wijze een instelling dusdanig kan worden georganiseerd, dat ouderen er zich maximaal thuis kunnen voelen.

Er wordt gedacht aan de realisatie van een woonzorgcentrum met een minimum aan bouwlagen, verbonden met de landelijke omgeving en met binnenin voldoende herkenningspunten met een gepersonaliseerde infrastructuur. •

De nieuwe woonsituatie van de bewoners moet zo dicht mogelijk de thuissituatie benaderen. De architect die voor de uitwerking van het plan zal aangeduid worden, dient rekening te houden met voornoemde wensen: de gehele levenskwaliteit in de instelling, het idee van een thuisvervangend milieu, vertrekkend vanuit de autonomie en privacy van de residenten en met de nadruk op de huiselijkheid. o Het principe van kleinschaligheid binnen de campus. Hierbij wordt gedacht aan kleine functionele leefgroepen van 8 à 10 bewoners, het aanbieden van woongelegenheden met zorg in de nabijheid, ondersteuning naar zinvolle tijdsbesteding toe en aandacht voor de uitbouw van een sociaal netwerk .

o o

•

Met het bouwen van woonvormen, serviceflats of zorgstudio’s in de nabijheid van de harde zorgkern wil de vzw een antwoord bieden op de vraag van de huidige en toekomstige oudere om zelf de regie van de zorg in handen te houden. Tevens wil de vzw een veilig kader aanbieden om te wonen. De kernopdracht van het woonzorgcentrum bestaat erin een aangepaste huiselijke en veilige woonomgeving aan te bieden,

24

Toelichtingsnota


evenals alle noodzakelijke verpleegkundige, psychologische, medische en paramedische zorgen aan personen met een chronische en complexe zorgvraag.

-

-

Aangepaste infrastructuur en werkorganisatie voor de professionele begeleiding van ouderen met dementie. Hierbij denken we in het bijzonder aan jong dementerenden. Uit een onderzoeksrapport van het TNO Nederland (Toegepast Natuur-wetenschappelijk onderzoek) in opdracht van de overheid verwachte men tegen 2038 een vertienvoudiging van het aantal dementerenden. Daar echter de gemiddelde levensverwachting tegen 2038 voor mannen 81 jaar en voor vrouwen 84 jaar zal bedragen, zal de leeftijdsgrens van “jong” senior mee de hoogte in gaan. Ook de groep jong dementerenden zal, gezien de stijging van de gemiddelde levensverwachting, groter worden. Aangepaste infrastructuur en werkorganisatie voor de uitwerking van palliatieve zorg. De doelgroep zijn ouderen die in hun allerlaatste levensfase naar het rusthuis komen omdat de verzorging thuis niet langer mogelijk is. Aangepaste infrastructuur voor de uitbouw van een open leefklimaat. Gestructureerd vrijwilligersbeleid in het woonzorgcentrum. De voordelen van het vrijwilligerswerk situeren zich voornamelijk op de meerwaarde die bekomen wordt op het vlak van de persoonsgerichte benadering en het zich kunnen richten op de bewoner als individu (boodschappen, invullen van persoonlijke interesses…). In die optiek heeft de vrijwilligerswerking vooral een ondersteunende functie. Ze geeft een meerwaarde aan het verblijf van de bejaarde in het rusthuis. Het is dan ook van belang dat er een aangepaste selectieprocedure bestaat bij een goed gestructureerde vrijwilligerswerking.

Naast die intrinsieke meerwaarde voor de bewoners kunnen er door het inschakelen van vrijwilligers meer activiteiten georganiseerd worden. Deze activiteiten maken het verblijf van de bewoners aangenamer, stimuleren de zelfredzaamheid en de integratie binnen de groep. Vrijwilligers zijn ook belangrijk voor een ruimere sociale integratie. Door hen kan actief contact met de “buitenwereld” behouden worden en kan men participeren aan activiteiten buiten het rusthuis. Het vrijwilligerswerk verhoogt de betrokkenheid van het woonzorgcentrum in de gemeenschap en omgekeerd.

Wat zijn de verwachtingen t.a.v. de nieuwe woongelegenheden? • • • • •

Een afzonderlijke ruimte om te slapen en te wonen; Voldoende ruimte om zich zelfstandig of met hulp van derden ongehinderd te kunnen verplaatsen in de kamer en in de sanitaire cel De toegangen moeten voldoende breed zijn voor rolwagens en bedden Mogelijkheid om familie te ontvangen op de kamer en in een crisissituatie te kunnen bijslapen Ruimte voor een persoonlijk accent bij de inrichting van de kamer

25

Toelichtingsnota

• • •


Voldoende privacy op de kamer Maximaal uitzicht naar buiten De aanwezigheid van extra comfort: ijskast, safe, douche, …

Verschillende van deze wensen werden reeds benoemd in het eigen behoeftenonderzoek van 2002 (zie verder). De stijgende levensstandaard en de gewijzigde maatschappelijke perceptie vragen een aangepaste en flexibele infrastructuur. Uit het behoeftenonderzoek blijkt dat één op drie senioren van 50-55 jaar een oppervlakte wenst van meer dan 40 m². Bij de groep van 55 jaar tot 75 jaar wenst ruim 22% meer dan 40 m². De doelgroep van het huidige woonzorgcentrum is echter 75 jaar en ouder. Daar is men meestal tevreden met 30 tot 39 m². Om al deze verwachtingen te kunnen inlossen moet een kamer in de harde zorgkern zeker tussen 25 en 39 m2 groot zijn, met een gangbreedte van 2,1 m. Zo wordt concreet gedacht aan woongelegenheden met een eigen ingang, leef- en slaapruimte en sanitaire cel. Iedere functionele eenheid bevat verder nog een gemeenschappelijke leefruimte, een keukenaccommodatie, badkamers,…

Een nieuw concept van woonzorgcentrum voor ouderen Aan de volgende beoordelingscriteria moet de toekomstige infrastructuur voldoen: huiselijkheid, aangenaam zijn, toegankelijkheid, openheid, waardigheid, uitnodigend zijn, zorg-onafhankelijkheid, privacy, flexibiliteit, functionaliteit, mobiliteitsbevorderend en veiligheid. De effecten die hieruit voortkomen zijn ruimere woonoppervlakten, geen blokkendoosbouw, een kleinschalige aanpak, een gepersonaliseerde inrichting, van minimaal naar optimaal basiscomfort, de inschakeling van domotica, woonfaciliteiten in functie van de mogelijkheden van de bewoners, zo weinig mogelijk transfers en verruimde kansen op mobiliteit voor mensen met dementie. De minimale opdracht van elk woonzorgcentrum is het aanbieden van zorg en zorgcoördinatie in een thuisvervangend milieu voor senioren met een meervoudige en complexe zorgbehoefte. Er dient dus te worden nagestreefd dat de zorgverlening geïntegreerd wordt in het leven en wonen van deze senioren.

26

Toelichtingsnota


5.1.2 Inpassing van het RUP binnen de behoeftes voor de seniorenbevolking In het kader van het psychiatrisch centrum is in 2004 het BPA voor gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut Marolle opgesteld. Dit BPA kleurde het ganse plangebied in binnen de bestemmingscategorie zone voor gemeenschapsvoorzieningen. Naast de randvoorwaarden voor het behoud van het parkkarakter, diende de bestemming strikt afgelijnd te worden zoals decretaal vereist binnen een BPA. Het complex van de Broeders van Liefde is dan ook specifiek aangeduid als ‘psychiatrisch centrum’.

Psychiatrisch centrum

Basisschool

BPA Marolle (M.B. 14/07/2004) Deze strikte aanduiding beperkt de reconversiemogelijkheden van de site. Bedoeling van het RUP is om een ruimere definitie van de toegelaten functies op te nemen. Deze dienen alle te kaderen binnen de zorgsector en te aanzien zijn als een gemeenschapsfunctie. De site wordt namelijk in erfpacht toegewezen aan de VZW Vijvens die een zorgcomponent kan en mag inrichten.

27

Toelichtingsnota


Naast de functie van psychiatrisch centrum (die behouden blijft aangezien het domein eigendom blijft van de Broeders van Liefde) dienen dan ook volgende functies worden toegelaten: deelprojecten

centrum voor dagverzorging

serviceflats

lokaal dienstencentrum

kinderdagverblijf

woonzorgcentrum met residentiële functie (ROB-RVT) centrum voor nachtopvang

centrum voor kortverblijf

doelgroep aantal Kwetsbare bejaarden in de thuiszorg met een uiteenlopend zorgprofiel. Binnen het dagverzorgingscentrum wordt een gedifferentieerd aanbod aan dagvullende activiteiten aangeboden en wordt veiligheid geboden aan dementerende bejaarden. Kan een verwevenheid vormen met de serviceflats. 15 Echtparen of alleenstaande ouderen die wensen te wonen in een toegankelijke woonomgeving en die bewust kiezen voor een woonomgeving waar levenslang wonen gegarandeerd kan worden. 20 Ouderen met lichte of beginnende zorgbehoevendheid (zowel fysisch, psychisch als sociaal), die een vraag naar dienstverlening of zorgondersteuning hebben. Kan een verwevenheid vormen met de serviceflats. 1 Kinderen van 0 jaar tot 2,5 jaar van ouders die woonachtig zijn in Kruishoutem, werkzaam zijn voor vzw Vijvens of kinderen hebben die school lopen in de naastliggende school (in aanbouw). 24 Voor zorgbehoevende ouderen met een hoog zorgprofiel (B, C, CD). Tesamen met de assistentiewoningen, het centrum voor kortverblijf, de nachtopvang en het project voor jong dementerenden vormt het woonzorgcentrum een functioneel geheel. Het is aan elkaar verbonden. Een aantal functionele taken worden voor de verschillende projecten gezamenlijk georganiseerd en gepland zoals… Keuken – administratie – specifieke bergruimtes – technische dienst – afvalbeleid, en andere zoals bv. parking voor bezoekers en personeel worden functioneel geïntegreerd in de verschillende onderdelen. 60 Gebruikers van de nachtopvang die gedurende de dag thuis wonen met ondersteuning van mantelzorg en/of thuiszorg. 2 Kwetsbare bejaarden in de thuiszorg met een uiteenlopend zorgprofiel. Personen die thuis wonen maar die om diverse redenen tijdelijk in een residentiële setting willen gehuisvest worden. Tijdelijk verblijf als tussenstap tussen ziekenhuis en rusthuis om te revalideren. 9

opp (m²)

300

1.900

600

480

3.900

585

28

Toelichtingsnota

deelprojecten

Zorgstudio’s project jong dementerenden totaal


doelgroep aantal Voor echtparen met een zorgbehoevende partner of alleenstaande ouderen die omwille van kwetsbaarheid of sociale vereenzaming nood hebben aan de nabijheid van zorg. Deze zorgstudio’s hebben een bouwkundige verwevenheid met de harde zorgkern, bieden maximale veiligheid en geborgenheid, en geven rechtstreekse toegang tot diensten en het sociaal gemeenschapsleven van de woon- en zorgcampus. Dit vertaalt zich in een gemeenschappelijke ingang met het woonzorgcentrum. De bewoners houden de volwaardige onafhankelijkheid en de regie van hun zorg in eigen handen, maar vormen onderdeel van het collectieve huishouden. Het is niet mogelijk de flats in eigendom te verwerven of een onafhankelijk domicilie met huisnummer te nemen. 30 Voor jong dementerenden minder dan 65 jaar, een geïntegreerd project van zowel residentiële zorg (7), dagverzorging (7), nachtopvang (1) en kortverblijf (2). 1

opp (m²)

2.850 660 11.275

Bovenstaande tabel is een raming van de geplande voorzieningen. Het aantal plaatsen en oppervlakte is bepaald door de sectorale wetgeving in de zorgsector (de programmacijfers). Dit zijn de aantallen en oppervlaktes die subsidieerbaar zijn binnen deze regelgeving. Het kinderdagverblijf staat in functie van de bewoners van de kern van Marolle. Naast de verruiming van de bestemmingsvoorschriften naar algemene zorgvoorzieningen worden ook de inrichtingsvoorschriften aangepast ten einde het bouwprogramma voor het zorgcomplex te kunnen omvatten. Volgende elementen zijn hierbij van belang: • • • • • • •

Verhoging van max. kroonlijsthoogte met 2 m tot 14 m; Bouwen wordt toegelaten tot op de grens van de hedendaagse 70 m diepe bouwzone, aansluitend kan een brandweg in de niet bebouwbare zone worden voorzien in grasdallen of gefundeerd gras; Het aanpassen van de max. bebouwbare oppervlakte van 3.000 m² naar 4.200 m²; Het voorzien van een pleinfunctie voor de kern van Marolle; Het vrijwaren met de parkzone (met uitzondering van een eventuele brandweg in grasdallen); Het voorzien van voldoende parkeervoorzieningen, zowel voor de kern als voor de gemeenschapsvoorziening; Het mogelijk maken van het inrichten van een ondergrondse bouwlaag;

29

Toelichtingsnota


Door middel van het RUP worden flexibele voorschriften vooropgesteld die evenwel de harde randvoorwaarden vaststellen. Hierdoor wordt een kwalitatieve inrichting bekomen die in verhouding staat tot de kern van Marolle en haar omgeving. Wat betreft de gemeenschapsschool zijn er geen dringende ruimtenoden. In functie van planologische eenduidigheid en geen versnippering van het gebied in verschillende bestemmingsplannen, wordt de school mee opgenomen. Er is reeds een stedenbouwkundige vergunning afgeleverd voor de school en de bouw is lopende. De voorschriften voor de school worden eveneens herwerkt naar de courante voorschriften die horen bij een RUP.

5.2 RELATIE TOT HET GEMEENTELIJK RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN Het richtinggevend gedeelte van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan voorziet in een uitbreiding van het psychiatrisch centrum te Marolle en de inplanting van een nieuwe basisschool. Dit is gerealiseerd in het BPA Marolle in 2004. Sindsdien hebben de Broeders van Liefde echter besloten om de site te verlaten en de VZW Vijvens een erfpacht verleend tot het inrichten van een zorgvoorziening op de site. Als voorwaarde voor de erfpacht is opgenomen dat de site steeds moet kunnen opnieuw de functie van psychiatrisch centrum bevatten.

30

Toelichtingsnota


6 MOTIVATIE TOT AFWIJKING VAN HET GRS Het richtinggevend gedeelte van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan voorziet in een uitbreiding van het psychiatrisch centrum te Marolle en de inplanting van een nieuwe basisschool. Dit is gerealiseerd in het BPA Marolle in 2004. Sindsdien hebben de Broeders van Liefde echter besloten om de site te verlaten en de VZW Vijvens toe te laten een zorgvoorziening op de site in te richten. Het BPA van 2004 was echter in die vorm opgesteld dat de bestemming in ‘gebied 1’ beperkt is tot psychiatrisch centrum. Het verruimen van de bestemming in deze zone naar zorgvoorzieningen in een ruimer spectrum vormt een afwijking op de bepalingen van het GRS. Art. 2.1.2. §3 van de VCRO voorziet dat een overheid mag afwijken van de richtinggevend gedeelte van een ruimtelijk structuurplan omwille van onder meer dringende sociale, economische of budgettaire redenen. In dit hoofdstuk wordt de motivering voor de afwijking aangebracht. Tevens zal worden aangegeven waarom deze afwijking geen aanleiding zal geven om de duurzame ruimtelijke ontwikkeling, de ruimtelijke draagkracht en de ruimtelijk kwaliteit van het plangebied in het gedrang te brengen.

6.1 TOENAME VAN DE VERGRIJZING EN DE BIJHORENDE NOOD AAN ZORG De basis van de nood tot afwijken van het richtinggevend gedeelte van het GRS is gebaseerd op de dwingende sociale reden van een bijkomende nood aan opvang en zorg voor een vergrijzende bevolking. Hierbij wordt allereerst de prognose bepaald aan de hand van de sectorale programmacijfers en bevolkingsprognoses. In tweede instantie worden de behoeftes van deze oudere bevolking weergegeven. Deze informatie wordt verder aangevuld met de gegevens van de kwetsbaarheid van deze lokale oudere bevolking. De vergrijzende bevolking van Kruishoutem en de bijhorende nood aan zorg die in de gemeente zal moeten worden voorzien wordt bepaald aan de hand van de projecties opgesteld door het Agentschap Zorg en Gezondheid. De bevolkingsprojecties die gehanteerd worden voor toepassing van de programmatie worden vastgelegd bij ministerieel besluit. Gezien de belangrijke inwerking van het woonzorgdecreet op de programmacijfers en dus ook hun ruimtelijke doorwerking, wordt de behoefte aan ouderenvoorzieningen met behulp van deze cijfers aangetoond.

31

Toelichtingsnota


Kort samengevat zijn voor de toepassing van de programmatiecijfers voor de diensten voor gezinszorg, de diensten voor oppashulp, de lokale en regionale dienstencentra, de serviceflatgebouwen, de dagverzorgingscentra, de centra voor kortverblijf en de woonzorgcentra in de Vlaamse Gemeenschap de bevolkingsprojecties van de Studiedienst van de Vlaamse Regering vastgelegd. Met het ministerieel besluit van 23 september 2011 werden de bevolkingsprojecties vanaf 2017 tot en met 2021 uit de “SVR-projecties van de bevolking en de huishoudens voor Vlaamse steden en gemeenten, 2009-2030” gepubliceerd door de Studiedienst van de Vlaamse Regering op 2 maart 2011, vastgelegd als basis voor de programmatie van 2012 tot en met 2016. De SVR-2009-2030 bevolkingsprojecties zijn bevolkingsprojecties per gemeente, uitgevoerd door het toenmalige Centrum voor Bevolkings- en Gezinsstudies van het departement Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur, thans Studiedienst van de Vlaamse Regering. De programmacijfers van het Agentschap Zorg en Gezondheid worden vandaag voornamelijk aangewend voor de subsidiëring cfr. het Zorgdecreet. Deze worden echter max. 2 jaar verder vastgesteld in functie van de begrotingsbudgetten. Vergrijzing 65-80 65 + 80+

2012 1.002 1.506 504

2025 1.218 1.814 596

2012-2025 (abs.) + 216 + 308 + 92

2012-2025 (%) + 21,5 + 20,4 + 18,3

Vergrijzing van de bevolking Kruishoutem cfr. bevolkingsprojecties SVR 2009-2030

De opdeling tussen 65-80-jarigen en 80+ is opgesteld naar aanleiding van het verschil in mate aan zorg die tussen deze leeftijdsgroepen kan verwacht worden. De programmacijfers van het Agentschap Zorg en Gezondheid vertrekken op zich echter van de cijfers vanaf 65+ voor de bepaling van de programmacijfers voor woonzorgcentra. Indien we de bestaande programmacijfers voor 2012 op basis van de voorziene evolutie verder interpoleren naar 2025, dan kan er een onderbouwde inschatting worden gemaakt van de toekomstige nood aan voorzieningen voor ouderen. 2012 Programma SF WZC

43 135

Reeds erkend 19 91

2025 52 152

Bijkomende nood T.o.v. reële Programma toestand +9 + 33 + 44 + 61

Evolutie programmacijfers Kruishoutem op basis van evolutie bevolkingsprojecties SVR

32

Toelichtingsnota


In bovenstaande afweging is rekening gehouden met de evolutie ten opzichte van de huidige toestand en met een doorkijk naar 2025. Het bieden van zorgvoorzieningen dient namelijk op een langere termijn dan 2 jaar worden bestudeerd. Dit is vereist gezien het lange procesverloop voor het realiseren van bijkomstig zorgaanbod, met name het vinden van een locatie, middelen, ontwerp en realisatie van de infrastructuur, … Hierdoor is het niet mogelijk om ad hoc op korte planningstermijnen te werken. Het plan voorziet in de oplossing tot 2025. Indien we rekening zouden houden met de evolutie tot 2030, dan zien we een verdere toename in de nood aan zorgvoorzieningen van 28-33%. De trend van de vergrijzing zal dus zeker niet afnemen. Eind mei – begin juni zijn de voorlopige programmacijfers voor 2013 vrijgegeven. Hierbij is het programmacijfer verder aangegroeid tot 138, waardoor het bestaande tekort reeds zal toenemen tot 71 bedden reële toestand en 47 ten opzichte van de programmacijfers. De elementen die worden aanzien als volwaardige zelfstandige woonentiteiten dienen echter in te passen binnen het woonbeleid conform de structuurplanning en diens prognoses. Deze prognoses, waarbij Kruishoutem als gemeente van het buitengebied gebruik dient te maken van een gesloten bevolkingsprognose, zijn opgesteld in de tweede herziening van het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan Oost-Vlaanderen in de zogenaamde kwantitatieve optie. Deze cijfers zijn vastgelegd tot 2012 en met een doorkijk tot 2020. Voor Kruishoutem geeft dit: 2007-2012 Kwantitatieve optie PRS

+ 67

2007-2020 + 166

2012-2020 + 99

(Bron: Tweede Herziening PRS Oost-Vlaanderen, versie voorlopige vaststelling)

Naast deze analyses op basis van bevolkingsprognoses worden hieronder de behoeftes van de seniorenbevolking en de mate van kwetsbaarheid in de situatie van de gemeente Kruishoutem weergegeven.

6.1.1 Seniorenbehoefteonderzoek 6.1.1.1 Onderzoek 2002 Zingem-Kruishoutem Om de behoeften van bejaarden en de toekomstige behoeften van de aankomende generatie ouderen in kaart te brengen, liet VZW Vijvens een behoeftenonderzoek uitvoeren. Deze studie, welke in samenwerking met een studiebureau werd uitgevoerd, gebeurde door middel van een schriftelijk onderzoek bij 1000 inwoners van 50 jaar en ouder uit Zingem en Kruishoutem. Deze personen werden via lottrekking geselecteerd en gevraagd om een schriftelijke vragenlijst in te vullen in de zomer van 2002. 250 personen reageerden op deze enquête. Deze steekproef werd vergeleken met de bevolking en representatief bevonden.

33

Toelichtingsnota


Profiel De steekproef bestond uit evenveel mannen als vrouwen. Alle deelgemeenten waren vertegenwoordigd in de steekproef. De antwoorden van de inwoners uit Zingem waren vergelijkbaar met de antwoorden van de inwoners uit Kruishoutem. Daarom worden de resultaten hierna als één groep voorgesteld. Bij de 50+ers heeft slechts 30% een diploma van hoger middelbaar onderwijs of hoger onderwijs. 42% geeft aan enkel lager onderwijs of geen diploma te bezitten. Het aantal laaggeschoolden is het grootst bij de groep hoogbejaarden. Mannen zijn hoger geschoold dan vrouwen. Sociaal netwerk 60% van de 50+ers woont met twee en 1 op 4 is alleenstaand. Ongeveer 400 personen in Zingem en Kruishoutem van 50 jaar en ouder hebben geen kinderen en zijn alleenstaand. Opvallend is dat het sociale netwerk goed uitgebouwd is. 80% van de persoon die het meest op bezoek komt bij de senioren, woont binnen een straal van 20 km. 1 op 4 van de bezoekers woont in dezelfde straat. De buurtcontacten zijn erg belangrijk. Het landelijk karakter van de regio kan hier een verklarend element zijn. Toch neemt 50% van de 50+ers zelden of nooit deel aan het verenigingsleven en komt 25% nooit het huis uit. Woonsituatie, huishouden en hobby’s 90% van de ondervraagden bezit een eigen woning. De helft woont reeds langer dan 30 jaar in hun huidige woning. Het wooncomfort is vrij algemeen aanwezig. Toch heeft 5% geen toilet met spoeling, een douche of bad en verlichting in alle kamers. 1 op 4 verwarmt de woning met een andere warmtebron dan centrale verwarming. We zien dat de opgesomde comfortelementen vooral ontbreken bij de hoogbejaarden. Toch is 98% tevreden tot heel tevreden met de huidige woning. 5 à 10 procent van de 50+’ers doet zelf niet het huishouden, boodschappen, maaltijdbereiding, wassen en strijken. Dit gebeurt dan door een ander familielid of een professionele hulpverlener. Binnen het gezin worden huishoudelijke taken nog steeds door de vrouw uitgevoerd. Mannen hebben als belangrijkste hobby’s: tv-kijken, tuinieren, huishoudelijke taken, fietsen en op bezoek gaan. Bij de vrouwen komen de hobby’s in een andere volgorde voor: huishoudelijke taken, tv-kijken, tuinieren, lezen en bezoek krijgen. Toekomstig wonen Op de vraag of de bejaarden bij kinderen of bij goede vrienden kunnen gaan inwonen, indien dit nodig zou zijn, antwoordt 75% negatief. De groep van de hoogbejaarden ziet dit beter zitten dan de jongere senioren.

34

Toelichtingsnota


Als zelfstandig wonen niet meer mogelijk is, kiest 75% voor een verhuis naar een aangepaste woning (vb. serviceflat). 1 op 10 verkiest een bejaardenwoning en nog eens 1 op 10 wil naar een rusthuis. 11% wil liever intrekken bij de kinderen. Hoe jonger men is, hoe meer oppervlakte van de toekomstige woongelegenheid men verlangt. Nieuwe diensten Een aantal vragen gingen over het kennen van potentiële kandidaten voor bepaalde nieuwe voorzieningen. 99% van de ondervraagden kent kandidaten om in serviceflats te gaan wonen. Ook woongelegenheden voor kortverblijf worden als noodzakelijk geacht. Opvallend is dat 4 op 5 personen kandidaten kent voor het verblijf in een dagcentrum. 90% ziet de noodzaak aan een ontmoetingscentrum in de buurt. Hoewel dit onderwerp niet opgenomen was in de vragenlijst, geeft ongeveer 10% aan dat er nood is aan betere openbaar vervoer. De pas opgerichte belbus is blijkbaar nog onvoldoende gekend of onvoldoende beschikbaar. Nieuwe behoeften in woningen Jongere senioren wensen meer leefruimte in de woning dan ouderen. Ook de comforteisen stijgen met de leeftijd. Een eigen telefoon en televisie, een eigen toilet en een aparte slaapkamer worden zowat door iedereen als noodzakelijk geacht. Ook het beschikbaar zijn van een gemeenschappelijke cafetaria en winkel in de buurt worden als eisen vooropgesteld. Internet, sauna en een moestuin zijn veel minder in trek. Toch is er een stijgende interesse voor deze service-elementen bij de jongere senioren.

Besluit seniorenbehoeftenonderzoek Zingem – Kruishoutem 2002 Dit onderzoek bracht aan het licht dat ouderen, en vooral jonge senioren, zo lang mogelijk zelfstandig willen blijven wonen. Indien dit niet kan thuis, wensen zij te verhuizen naar een aangepaste woning. Het klassieke rusthuis is veel minder in trek en ook bij de kinderen kan of wil men niet terecht. Voor een beperkt deel van de ouderen is thuis wonen echter niet altijd mogelijk. Voor die groep zal er altijd nood zijn aan woongelegenheden waar er hulpverleners in de nabijheid zijn. Het komt erop aan ook voor deze groep voorzieningen te creëren die beantwoorden aan hun wensen en noden. Het onderzoek toont aan dat de meeste ouderen meestal rondkomen met hun inkomen. Een groot deel van de ouderen heeft daarenboven ook een eigen huis, wat een financiële reserve is voor de oude dag. Verder leert het onderzoek dat het sociale netwerk van de bejaarden vrij goed is uitgebouwd. Toch heeft een deel van de ouderen nood aan meer contact. Alleenstaanden en hoogbejaarden vormen hier een risicogroep.

35

Toelichtingsnota


6.1.1.2 Onderzoek 2008 Kruishoutem Dit onderzoek werd uitgevoerd door de hogeschool Gent in samenwerking met de Vrije universiteit van Brussel in opdracht van de provincie OostVlaanderen. De gemeenten Kruishoutem en Zingem hebben deelgenomen aan dit onderzoek. Omdat 428 senioren van Kruishoutem van 60 jaar of ouder bevraagd zijn mogen de resultaten als representatief beschouwd worden. De volgende besluiten werden aan de gemeente medegedeeld door Dhr. Nico De Witte op 27 maart 2009 en nemen wij mee als basis voor de opmaak van ons zorgstrategisch plan: • •

• • • •

•

•

•

De gemiddelde leeftijd van de 60+ers is 73,1 jaar. Dit is hoger dan het Vlaams gemiddelde waaruit blijkt dat wij een gemeente hebben die relatief een verouderde populatie heeft en dat de vergrijzingsgolf sterk zal zijn in de nabije toekomst. Van deze populatie is 25.6% weduwe of weduwenaar, 2.4% is nooit getrouwd geweest en 1.4% is gescheiden. Dit brengt ons op een totaal van 29.4% alleenwonende ouderen. Dit percentage ligt hoger dan het Vlaams gemiddelde wat maakt dat het percentage kwetsbare ouderen hierdoor groter is in Kruishoutem. Gezien de evolutie in echtscheiding zal dit in de toekomst sterker stijgen dan het aantal ouderen wat de golf aan kwetsbare ouderen zal versterken. Gemiddeld is de senior honkvast aan zijn woonplaats. Men is gemiddeld 53,3 jaar woonachtig in Kruishoutem wat hoog is in vergelijking met het Vlaams gemiddelde van 49,5jaar. De inwoners van Kruishoutem willen in Kruishoutem blijven wonen. Het netto maandinkomen van de 60+ers van Kruishoutem is lager dan het Vlaams gemiddelde, één vierde de moet rond komen met een netto maandinkomen lager dan 1000€. 43% van de ondervraagde zegt het moeilijk te hebben om met hun inkomen rond te komen. 82.8% is eigenaar van de woning die hij bewoont. Dit ligt gelijk met het Vlaams gemiddelde. 11.1% woont in een huurwoning. Dit ligt ruim boven het Vlaams gemiddelde van 8.3%. Dit is een kwetsbare groep daar deze afhankelijk is van de privémarkt. Met een gemiddelde ouderdom van de woning van 51,8 jaar ten opzichte van 46,2 jaar als Vlaams gemiddelde, zijn de woningen van de 60+ers relatief oud. Daarbij komt dat het comfort, de kwaliteit en de aangepastheid van de woning ook te wensen over laat. 31% van de bevraagden zegt geen aangepaste woning te hebben. Dit is een hoog cijfer maar niet zo dramatisch als het Vlaams gemiddelde van 40%. De onaangepaste items van hun woning zijn: trappen, afstand tot voorzieningen, te grote woning, afstand tot de kinderen en moeilijk te verwarmen woningen. Vier van de vijf items hebben betrekking op de mobiliteit. Dit wordt bevestigd met het antwoord op de vraag wat er te weinig aanwezig is in de buurt: rustbanken, openbare toiletten en kruidenierszaken. 41,5% van de ondervraagden antwoordt dat hij of zij ’s avonds nooit op straat komt, met als gevolg een groter risico op vereenzaming. Dit is meer dan het Vlaams gemiddelde van 36%. 19.3% van de ondervraagden geeft aan te kampen te hebben met serieuze eenzaamheidsgevoelens. Dit cijfer is hoger dan het Vlaamse gemiddelde van 17,7%. 26.8% van de 60+ers van Kruishoutem heeft hulp nodig in het huishouden. In het Vlaamse land is dit cijfer 23%. Voor hulp bij persoonlijke verplaatsingen bedraagt het cijfer in Kruishoutem 27,4% ten opzichte van 20% in Vlaanderen. 14% van de ondervraagde Kruishoutemse ouderen heeft hulp nodig bij de persoonlijke verzorging ten opzichte van 11% in Vlaanderen.

36

Toelichtingsnota


Van de ondervraagden krijgt 60,4% hulp van de eigen kinderen, 41,8% van professionele hulpverleners en 29,9% van de eigen partner. Door de evolutie dat kinderen steeds verder van huis gaan wonen, komen de andere groepen hulpverleners onder druk te staan.

6.1.2 Overzicht cijfermateriaal Kruishoutem en Zingem, gegevens ouderencahier Oost-Vlaanderen We geven hier een weergave van een aantal relevante cijfers uit de bundel “Ouderen in beeld Ouderencahier Oost-Vlaanderen”, ontwikkeld door Het Steunpunt Sociale Planning van de provincie Oost-Vlaanderen over de kwetsbaarheid van de ouderen in Kruishoutem in verhouding tot Zingem en Vlaanderen. Een steeds weerkerende term is kwetsbaarheid. Binnen de groep van ouderen is de groep van hoogbejaarden het meest kwetsbaar. Omwille van bepaalde kenmerken lopen zij meer risico op sociale uitsluiting of achterstelling, waardoor een specifiek zorgen dienstenaanbod nodig is. We zoomen hierop in met cijfermateriaal. De groep van hoogbejaarden (80+) blijkt in Kruishoutem groter te zijn dan in het Vlaamse gewest. We kampen in Kruishoutem met een interne vergrijzing en een hogere familiale zorgindex dan gemiddeld in Vlaanderen. De interne vergrijzing is de verhouding 80+ tov het totale aantal 60+ers. Deze verhouding bedraagt voor Kruishoutem 22,61 ten opzichte van 19,45 voor het Vlaamse gemiddelde. De Familiale zorgindex is de verhouding van de hoogbejaarden (80+) ten opzichte van de oudste actieven (50-59 jaar) en geeft weer in welke mate de oudste actieven instaan voor de zorg van hun hoogbejaarde ouders. Deze index bedraagt voor Kruishoutem 40,29 in vergelijking met 33,92 voor het Vlaams gewest. Deze index samen met de interne vergrijzing duidt aan dat het professionele aanbod meer dan nodig is als antwoord op de vergrijzingsgolf. Een 2de groep kwetsbare ouderen zijn de weduwen en weduwenaren. Deze groep is in Kruishoutem (25,6%) groter dan het Vlaams gemiddelde (21,2%). Deze groep loopt een hoger risico op vereenzaming. Dit wordt bevestigd door het percentage van de 60+ers die zelf een serieus eenzaamheidsgevoel benoemen wat voor Kruishoutem is dit 19,3%, terwijl het Vlaamse gemiddelde 17,7 bedraagt. Naast de kwetsbaarheid van de bejaarde op zich is de gemiddelde ouderdom van de eigen woning van de ouderen een belangrijk gegeven 51,8 voor Kruishoutem en 46,2 voor Vlaanderen). Hoe ouder de woning, hoe minder aangepast, hoe lager het comfort, hoe hoger de nood aan aanpassing, of aan verhuis naar een aangepaste woning, bij stijgende zorg.

37

Toelichtingsnota


Als laatste merken we op dat 11,2% van de 60+ers een woning huurt op de privé markt. De praktijk leert dat deze woningen vaak duur, minder aangepast zijn of een lager comfort bieden. Ze geven ook minder woonzekerheid en maken deze groep nog kwetsbaarder. In de onderstaande tabel vindt u een overzicht van de resultaten voor Zingem en Kruishoutem in vergelijking met het Vlaamse gemiddelde.

% 80+ interne vergrijzing familiale zorgindex % weduw(e)naars 60+ serieus eenzaamheidsgevoel huurder privé markt 60+ ouderdom van de woning Tabel:

behoeftenonderzoek senioren Zingem 2007 4,84 20,15 38,37 24,5 15,3 8,1 53,5

behoeftenonderzoek senioren Kruishoutem 2008 5,04 22,61 40,29 25,6 19,3 11,1 51,8

vlaams cijfer behoeftonderzoek 2007 2008 4,54 19,45 33,92 21,2 17,7 8,3 46,2

kwetsbaarheid in cijfers Seniorenbehoefteonderzoek Kruishoutem – Zingem – Vlaanderen – 2007-2008

Het vergelijken van resultaten of bevindingen uit het eigen behoefteonderzoek van de VZW Vijvens van 2002 en dit van de provincie van 2008 is niet relevant daar de methodiek anders is.

38

Toelichtingsnota


6.2 ZORGVOORZIENINGEN Voorliggend RUP wijkt in die mate af van het structuurplan dat nu in plaats van een psychiatrisch centrum een andere gemeenschapsfunctie wordt voorzien binnen de zorgsector. Deze afwijking is toegelaten omwille van de dringende sociale redenen: de nood tot opvang van de steeds verdergaande vergrijzing. De VZW Vijvens heeft hiertoe een zorgstrategisch plan opgesteld om op de site Waegebrughe uit te voeren. Op 22 december 2010 heeft de Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Jo Vandeurzen, het zorgstrategisch plan goedgekeurd. (Goedkeuring: zie bijlage) Dit zorgstrategisch plan geeft gunstig advies voor volgende onderdelen van de voorzien zorgvoorzieningen: -

Dagverzorgingscentrum met 15 eenheden Woonzorgcentrum met 60 woongelegenheden Een centrum voor kortverblijf met 9 woongelegenheden Een lokaal dienstencentrum

Daarnaast worden volgende voorzieningen in het plangebied opgenomen die ruimtelijk als gemeenschapsvoorziening worden aanzien: -

-

Centrum voor nachtopvang met twee eenheden: dit zijn personen die enkel ’s nachts in functie van de zorgverlening in het centrum aanwezig zijn. Overdag blijven deze mensen gehuisvestigd in hun eigen particuliere woning. Een project voor jong dementerenden: hiervan zijn 7 opgevat als residentiële zorg maar waarvan de bewoners als collectief huishouden zijn te aanzien. De toegang grijpt plaats via het onthaal van het woonzorgcentrum waarbij de afdeling via een beveiligde sas te bereiken is. De bewoners kunnen geen kamer in eigendom nemen, nog een eigen specifiek adres als domicilie nemen. Zorgstudio’s: 30 eenheden. In tegenstelling tot service-flats zijn deze zorgstudio’s niet als een eigen particulier huishouden te aanzien. De bewoners kunnen enkel aanspraken maken op deze eenheden indien een reeds belangrijke zorgcomponent vereist is. Het onderscheid met de traditionele ROB-RVT is de beperkte ruimere zelfstandigheid die binnen de kamer aanwezig is. Zo kan de bewoner zelf maaltijden bereiden in een kitchenette. Functioneel en ruimtelijk is de afdeling echter volledig binnen het woonzorgcentrum vervat. Er is geen aparte ingang tot de kamers die bovendien allen aansluiten op de gang van het woonzorgcentrum zelf. De toegang grijpt plaats via het onthaal van het woonzorgcentrum. Deze flats kunnen niet in eigendom genomen worden door de bewoners en evenmin voorzien worden in een eigen adres of domicilie. Het geheel is te aanzien als een collectieve voorziening en vormt samen met het woonzorgcentrum één collectief huishouden. Dit staat in schril contrast tot de 20 serviceflats die als aparte entiteit op de site worden voorzien.

Indien we het programma confronteren met de evolutie van de programmacijfers tot 2025, dan zien we dat het programma de noden tot 2025 kan invullen. Hierbij zijn de 30 zorgstudio’s in wezen gerealiseerd binnenin het woonzorgcentrum. Deze zijn zodanig ingericht en ook functioneel verbonden

39

Toelichtingsnota


met het woonzorgcentrum, dat deze niet als een zelfstandige woongelegenheid en huishouden kunnen worden aanzien. Deze eenheden vormen samen met het woonzorgcentrum één collectief huishouden. Op langere termijn kunnen indien de nood aan bijkomende capaciteit van intensieve zorgverlening vereist is, deze entiteiten omgevormd worden naar volwaardige RVT-bedden. De voorziening voor de jong-dementerenden is gericht op dementie van personen jonger dan 65 die niet in de voorzieningen van de programmacijfers kunnen worden geplaatst. De reden tot lokalisatie op de site is gebaseerd op de synergie en efficiëntie die kan bekomen worden door een gebundelde aanpak.

6.2.1 Onderscheid service-flats – zorgstudio’s Alle serviceflats zullen in de toekomst evolueren naar assistentiewoningen en deze woningen richten hun in essentie naar ouderen die zorg nodig hebben. De O en A op de wachtlijst die momenteel niet binnen kunnen komen in het WZC en ook in de toekomst geen antwoord zullen krijgen in het woonzorgcentrum is een probleem. Zoals reeds vroeger een verschuiving is vastgesteld van ziekenhuis naar rusthuis maken we momenteel een verschuiving meemaken van rusthuis naar serviceflats waarbij deze service-flats niet aangepast zijn aan de zorgvraag van deze populatie. Met dit project wordt hierop een antwoord geboden voor de toekomst. Ouderen met een zware zorgvraag zullen terecht kunnen in het huidig en nieuw woonzorgcentrum. Ouderen met een lichte zorgvraag zullen terecht kunnen in de toekomstige service-flats. Koppels waarvan 1 zwaar zorgbehoevende en 1 licht zorgbehoevende zullen terecht kunnen in een zorgstudio die integraal deel uitmaakt van de constructie van de harde zorgkern en die allen tijde eigendom en onderdeel blijven van het woonzorgcentrum. De bewoners maken hier effectief deel uit van het collectieve huishouden.

Huidige wachtlijst lichte zorgbehoevende ouderen De huidige wachtlijst van het woonzorgcentum St.-Petrus te Kruishoutem telt naast een groot aantal zware zorgbehoevenden ook een groot aantal lichte zorgbehoevenden. Deze krijgen, gezien de hoge druk van ouderen met een zware zorgvraag, geen toegang tot het woonzorgcentum. • • •

Het huidig aantal O-profiel 1bedraagt 31 Het huidig aantal A-profiel bedraagt 54 Het huidig aantal Adem-profiel bedraagt 13

1

O: fysiek volledig onafhankelijk en niet dement A: fysiek afhankelijk (voor wassen en/of kleden) en/ofpsychisch afhankelijk (gedesoriënteerd in tijd en ruimte én fysisch volledig onafhankelijk)

40

Toelichtingsnota


Hiervan zijn er 14 waarvan de partner een zwaarder zorgprofiel heeft en die dus minimaal toegang moet krijgen tot een zorgstudio die gekoppeld is aan het woonzorgcentrum, in het ideale geval een type van studio met aanleun zorgkamer. Van de andere ouderen zijn er 4 waarvan een partner ook in de aanvraag zit en die we dus moeten aftrekken van het aantal daar deze samen in een flat zouden wonen. Zo komen we tot een totaal van 94 aanvragen van ouderen (koppels of individuen) met een lichte tot meer doorgedreven zorgvraag die tevergeefs wachten op een antwoord. Bij het realiseren van ons project op vandaag zouden dus de 20 service-flats en 30 zorgstudio’s direct ingevuld zijn.

Doelgroep voor de zorgstudio’s Echtparen die door ouder worden kwetsbaarder zijn, zij die wonen in een woning die onvoldoende toegankelijk of met onvoldoende comfort is, kunnen er voor kiezen om samen te verhuizen naar een aangepaste studio. Op deze manier kunnen ze samen blijven tot het einde van hun levensdagen. Het vormgeven van zorgstudio’s die deel uit maken van een woonzorgcampus, die architectonisch verbonden zijn met een dagverzorging en dienstencentrum, bieden een hogere garantie aan de kwaliteit van levenslang wonen voor beide partners. Het aanbieden van woonassistentie vanuit het woonzorgcentrum of het dienstencentrum zal de bewoners langer actief houden binnen de samenleving, mede door het aanbieden van aangepaste ondersteuning, dienstverlening en zorg.

6.2.2 Dringende noodzaak aan nieuwe bedden van het woonzorgcentrum Het plan voorziet een nieuwe harde zorgkern, met name het woonzorgcentrum (s.s.) met een capaciteit van 60 bedden cfr. het zorgstrategisch plan. Als we kijken naar de bestaande wachtlijst van het woonzorgcentum St.-Petrus te Kruishoutem, dan zien we naast de ouderen met een lichte zorgvraag tevens een wachtlijst van ouderen met een grote zorgvraag nl.: • • •

Het huidig aantal B-profiel 2 bedraagt: 54 Het huidig aantal C-profiel bedraagt: 15 Het huidig aantal Cd-profiel bedraagt: 16

2

B: A + fysiek afhankelijk ( transfer en verplaatsingen en/of toiletbezoek) en/of psychisch afhankelijk C: B + (incontinent en/of eten) Cd: C + dement

41

Toelichtingsnota


Van deze ouderen zijn er 14 die een partner hebben die lichte zorg nodig heeft en ook een vraag gericht heeft tot opname in het woonzorgcenturm en die bijgevolg reeds geteld is bij de groep voor de assistentiewoningen. Zo komen we tot een totaal van 71 aanvragen van ouderen met een zware zorgvraag die tevergeefs wachten op een antwoord. Bij het realiseren van het project op vandaag zouden dus de 60 residentiële woonzorg gelegenheden of kamers direct ingevuld zijn.

6.3 WONEN Het concept van een woonzorgcentrum is gericht op een harde lokale zorgkern met errond een schil van minder zorgbehoevenden die gebruik kunnen maken van de voorzieningen in de zorgkern. Dit concept laat een betere aanwending van middelen en personeel toe tussen de verschillende onderdelen. Deze synergie voorkomt de grotere verplaatsingen die bij thuiszorg plaatsgrijpen en voorziet in een flexibele inzet van het zorgpersoneel. Een verpleegkundige of verzorgster kan op deze manier meerdere patiënten in eenzelfde tijdspanne behandelen. De entiteiten die gebruik maken van de lichtere zorgcomponenten zijn echter in grote mate zelfstandig en worden dan ook als woonentiteiten aanzien. Binnen het plangebied zijn dit: -

Serviceflats: 20 woongelegenheden. Deze entiteiten zijn te aanzien als zelfstandige woonentiteiten specifiek gericht op ouderen. Gezien deze entiteiten volledig los staan met een eigen toegang en een specifiek adres en domicilie voor elke entiteit, worden deze ruimtelijk aanzien als woningen.

De 20 eenheden van de serviceflats dienen dan ook te kaderen binnen het woonbeleid van de gemeente Kruishoutem. Het is onderdeel van de kwantitatieve optie en specifiek gericht op de doelgroep met de grootste nood aan woongelegenheden, met name de oudere bevolking (65+). Deze serviceflats zijn echter niet los te zien van de koppeling met het woonzorgcentrum. Het is deze aansluitende ligging die toelaat een synergie te laten plaatsgrijpen van de zorgverlening. De invulling van deze service-flats is conform de vereiste programmatie van de Vlaamse Regering. De tweede herziening van het PRS geeft reeds aan dat de woonvraag voor ouderen sterk zal toenemen. Hierbij is een inrichting specifiek gericht op deze doelgroep gewenst. Hierom wordt de keuze gemaakt om 20 eenheden van de kwantitatieve optie specifiek op deze doelgroep te richten. De minder geschikte (veelal grotere) woningen die deze ouderen verlaten kunnen dan worden aangewend voor het huisvesten van jonge gezinnen. Het woonaanbod voorzien op deze ouderen zijn serviceflats in de ruime zin van het woord. Het zijn kleinere, specifiek aangepaste seniorenwoningen die in beperkte mate een zorgaanbod kunnen verkrijgen.

42

Toelichtingsnota


6.4 POTENTIËLE ANDERE LOCATIES Het voorzien van dergelijk programma kan enkel bij een geselecteerde kern voorzien worden. Voor Kruishoutem betekent dit de kernen van Kruishoutem, Lozer en Marolle. Hierbij wordt gezocht naar een potentiële locatie binnen de bestaande woongebieden. Een nieuwe aansnijding van open ruimte via woonuitbreidingsgebied is namelijk niet gewenst. De enige inbreidingsgebieden aanwezig in een geselecteerde kern zijn alle gesitueerd in de kern van Kruishoutem. Deze kern bevat reeds vandaag een belangrijk aanbod aan ouderenvoorzieningen. De binnengebieden (blauw omlijnd, bron: GRS Kruishoutem) vandaag aanwezig in het hoofddorp Kruishoutem zijn: 1. Wooninbreidingsproject achter het gemeentehuis: Deze zone is ingesloten door de Brugstraat, Hedekensdriesstraat en Winston Churchillstraat. Het project is lopende en voorziet een 60-tal woongelegenheden (waarvan ongeveer 30% sociale woningbouw). De projectzone wordt ontsloten langsheen de Brugstraat en Hedekensdriesstraat. Dit binnengebied is m.a.w. niet langer ter beschikking. 2. Wooninbreidingsproject tussen de Waregemsesteenweg en de Hedekensdriesstraat: Deze zone is grotendeels recent verkaveld door woningbouw Bostoen in 42 loten. De overige zone is beperkt in oppervlakte met onder meer een bedrijfssite Recypal. De gronden zijn in eigendom van private eigenaars die in staat zijn de voorziene bestemming te realiseren. 3. Woongebied hoek Waregemsesteenweg en Winkelstraat: Deze zone is nog onbenut doch in eigendom van een private partner. De ontwikkeling vereist een onteigening die juridisch moeilijk haalbaar is binnen de voorziene planningstermijn. Gezien de bestemming woongebied op het gewestplan is hier op korte termijn een private verkaveling te verwachten.

43

Toelichtingsnota


1 2 3

De aansnijding van woonuitbreidingsgebied is niet voorzien in het GRS en is niet wenselijk indien andere kerngebonden opties aanwezig zijn. Deze optie is aanwezig onder de vorm van het project Waegebrughe. De site van Waegebrughe is een site die verlaten zal worden binnen de woonkern Marolle. Deze site vormt de enige bestaande mogelijkheid en opportuniteit om in een andere geselecteerde kern in een aanbod voor ouderenvoorzieningen te voorzien. Op deze wijze wordt de visie van de Vlaamse Regering met betrekking tot de opvang van ouderen vertaald: 44

Toelichtingsnota


“Vandaag kunnen ouderen met een bescheiden inkomen vaak geen aanspraak maken op een serviceflat. “Dat is niet meer van deze tijd”, zegt minister Van den Bossche. “Iedereen zou de kans moeten krijgen om in een vertrouwde omgeving oud te worden, met zorg in de buurt als dat nodig is”. (Bron: Vlaams Agentschap voor Zorg en Gezondheid, dd. 7 juni 2012)

6.5 DUURZAME RUIMTELIJKE ONTWIKKELING Zoals hierboven aangetoond, is het RUP gericht op de specifieke noden van een verdergaande vergrijzing van de bevolking van Kruishoutem. Het bestaande zorgaanbod is vandaag aanwezig in het centrum van Kruishoutem. In plaats van een polarisatie van het aanbod op één locatie te voorzien, gaat de voorkeur uit naar een nieuwe inplanting in de woonkern Marolle. Deze optie is ingegeven vanuit de visie van een duurzame ruimtelijke ontwikkeling van de kern Marolle en de gemeente Kruishoutem in het algemeen. 1. Revitalisatie en herwaardering van de site te Marolle Binnen de woonkern van Marolle is vandaag een psychiatrisch centrum aanwezig van de Broeders van Liefde in het oude kloostercomplex van de Paters Passionisten. Het centrum, in beheer van het instituut Dr. Guislain en eigendom van de Broeders van Liefde op de site zal echter worden verlaten in 2013 naar aanleiding van een centralisatie van hun diensten naar Gent. De Broeders van Liefde die eigenaar blijven van de site, hebben een erfpacht verleend aan de VZW Vijvens die op de site een woonzorgcomplex wenst in te richten. Als voorwaarde hebben de Broeders van Liefde opgenomen dat de site steeds de mogelijke bestemming van psychiatrisch centrum dient te omvatten. De tweede herziening van het PRS Oost-Vlaanderen (p. 35, veris voorlopige vaststelling) geeft aan dat binnen de kernen van het buitengebied, mogelijks verlaten sites kunnen herbestemd worden in functie van de kwalitatieve invulling van de kern. De functie van zorgverlening op de site is een verderzetting van de traditie van de site, namelijk het invullen van een maatschappelijke functie en nood die mee de identiteit en ontwikkeling van de woonkern van Marolle definieert. Zo zal het zorgcomplex een functionele relatie kunnen bieden met de aanwezige kerk en parochiewerking. Zonder een nieuwe invulling zal de site geconfronteerd worden met een leegstand die het centrum van Marolle zal devalueren. De bestaande kloostergebouwen zijn niet meer geschikt voor de invulling met enige zorgfunctie. Gezien de beperkte erfgoedwaarde van deze kloostervleugels wordt daarom voor een nieuwbouwproject gekozen. Gekoppeld aan het nieuwbouwproject zal de ommuring ten aanzien van de Passionistenstraat grotendeels verdwijnen om een gemeenschapsplein gekoppeld aan de kerk te realiseren. Op deze wijze zal ook de verwevenheid en de historische koppeling van het dorpscentrum met de site opgewaardeerd worden.

45

Toelichtingsnota


2. Integratie van het project binnen de woonkern Het voorziene project vormt de tweede pool voor ouderenopvang binnen de gemeente Kruishoutem naast de site van Home Sint-Petrus te Kruishoutem. Gezien de locatie vandaag reeds een belangrijke gemeenschapsfunctie herbergt en deze vandaag een nieuwe invulling krijgt op basis van de behoeftes van de eigen gemeente, is de inplanting binnen de geselecteerde woonkern van Marolle verantwoord. Binnen de voorschriften en inplanting wordt de nodige aandacht besteed aan de verhouding met de aanliggende bebouwing. Het voorzien van de woonzorgsite draagt bij tot het versterken en leefbaar maken van de woonkern van Marolle. Zo zal in plaats van een max. bouwhoogte van 12 m op de perceelsgrens van de site met de Passionistenstraat zoals voorzien in het huidige BPA, een meer getrapte opbouw in het RUP opgenomen worden. Hierbij kan de bebouwing slechts voorzien worden op min. 6 m van de Passionistenstraat met een max. bouwhoogte van 6 m. Van dit punt af kan per bijkomende meter de bouwhoogte met één meter toenemen (de zogenaamde 45°-regel) tot max. 14 m. De waardevolle parkzone met ommuring en kapel blijft behouden, net als de bestaande kerk met sacristie en winterkapel. Het project voorziet tevens het behoud van de context van de site. Dit betekent dat naast het in relatie brengen van de site met de dorpskern zelf, er referenties van de site zullen worden behouden (al dan niet in aangepaste vorm) zoals de Mariagrot en de vroegere ommuring. Het project voorziet ook een koppeling naar de basisschool (vandaag in oprichting) waarbij een belangrijke functionele relatie is voorzien met het voorziene kinderdagverblijf voor de bevolking van Marolle. De parkeervoorzieningen voor het personeel zullen volledig in een ondergrondse bouwlaag worden voorzien. Dit betekent dat ten aanzien van de kern, op de voorziene pleinruimte, voldoende parkeermogelijkheden zullen aanwezig zijn, niet alleen voor de bezoekers, maar ook voor de bewoners van Marolle zelf. De site sluit bovendien aan op het bestaande busaanbod van de Lijn aan centrum Marolle. 3. Integratie ten opzichte van de open ruimte De parkzone van het BPA met nadruk op groenvoorzieningen en openheid. De beperkte constructies die toegelaten zijn, zijn te aanzien als ondersteuning van het groen- en parkkarakter (bv. prieeltjes).

6.6 CONCLUSIE De bebouwing voor gemeenschapsvoorzieningen blijft in de bestaande 70 m zone van het BPA behouden. De aanpassingen in de inrichtingsvoorschriften zijn gericht op een programma dat de draagkracht van de geselecteerde woonkern Marolle niet overschrijdt. Naar het achterliggende openruimte gebied toe wordt een groene parkzone ingericht. Op basis van de aangevoerde prognoses kan de dwingende nood op basis van sociale redenen worden aangetoond. Het RUP voorziet bovendien in een heraanwending van een zone die reeds voorzien is op de opvang van een 46

Toelichtingsnota


belangrijke gemeenschapsvoorziening. Tevens geven de cijfers van de wachtlijsten en de cijfers van de vergrijzing, alsook de programmacijfers voor Kruishoutem de hoogdringendheid van het project aan. De uitvoering van het RUP zal de goede en duurzame ruimtelijke ordening van het gebied en de gemeente Kruishoutem niet in het gedrang brengen. Hierom kan worden gesteld dat de afwijking van het richtinggevend gedeelte van het GRS Kruishoutem gerechtvaardigd is. Na afweging van andere potentiële kerngebonden locaties blijkt dat de site Waegebrughe vandaag de enige is die geschikt en op tijd beschikbaar is om aan de dringende maatschappelijke nood te voorzien. Op basis van de mogelijkheid van de herbestemming van verlaten sites voorzien in de tweede herziening van het PRS Oost-Vlaanderen, kan gesteld worden dat de afwijking van het GRS conform het PRS is (en aldus de hogere planniveau’s).

47

Toelichtingsnota


7 TOETSING AAN DE HERBEVESTIGDE AGRARISCHE GEBIEDEN Het plangebied is in de ruimtelijke visie landbouw, natuur en bos aangeduid als herbevestigd agrarisch gebied. Conform de omzendbrief RO/2010/01 dient het RUP dan ook een toetsing van de impact op de agrarische macro-structuur worden onderzocht. Het plangebied is cfr. het gewestplan gedeeltelijk bestemd als agrarisch gebied. Doch is het plangebied sedert 14 juli 2004 herbestemd naar de bestemmingscategorie ‘gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut’ met het BPA Marolle. De site van het kloostercomplex heeft al sedert 1926 geen agrarisch gebruik gekend. De parkzone van de site vormt hierbij de overgang naar de aanliggende landbouwruimte. Daarnaast voorziet het BPA in de oprichting van een nieuwe basisschool voor de kern Marolle. Deze school is vandaag vergund en in oprichting. Het plangebied heeft aldus geen agrarisch gebruik en zal deze ook in de toekomst niet kennen. Naar de aanliggende open ruimte toe wordt een parkzone ingericht die de effecten op de landbouwstructuur inperkt. Gezien de reeds vandaag niet-agrarische bestemming van het plangebied en de afwezigheid van een agrarisch gebruik, kan worden gesteld dat voorliggend RUP geen afbreuk doet aan de agrarische macro-structuur, noch negatieve effecten op deze uitoefent.

48

Toelichtingsnota


8 VISIE EN CONCEPTEN Het plangebied geeft een nieuwe inrichting aan de gemeenschapszone die het kloppend hart vormt van de kern van Marolle en ook historisch de ontwikkeling van Marolle heeft verwezenlijkt. De site straalt de essentie uit van Marolle, een kern in functie van de gemeenschap in harmonie met haar landelijke omgeving.

8.1 EEN FLEXIBELE GEMEENSCHAPSZONE Het gebied voor gemeenschapsvoorzieningen blijft een opdeling bewaren in twee zones, waarin de ene zone voorbehouden blijft voor onderwijs. De andere zone, vandaag bestemd als zone voor psychiatrisch centrum krijgt echter een flexibelere invulling. In deze zone worden alle voorzieningen binnen de zorgsector toegelaten. Als nevenbestemming zijn complementaire voorziening aan de zone voor het onderwijs toegelaten zoals bv. kinderopvang. Binnen het plan zal de basisschool (vandaag in aanbouw) steeds behouden blijven. Deze ruimere invulling laat toe om op langere termijn een flexibele invulling van de zone te voorzien die inspeelt op de maatschappelijke noden in de zorgsector. De realiseerbaarheid wordt vandaag grotendeels geregeld door de controle en subsidiëring vanuit de sectorale wetgeving, met name het woonzorgdecreet. Op deze wijze wordt de historisch aanwezige zorgcomponent die bepalend was voor de ontwikkeling van Marolle behouden. Het huidig planconcept van het plangebied omvat de aanleg van serviceflats (SF), een centrum voor jong dementerenden (CJD), een woonzorgcentrum (WZC), lokdaal dienstencentrum (LDC), zorgstudio’s (ZS), centrum voor kortverblijf (KVC), een dagverzorgingscentrum (DVC) en een kinderdagverblijf (KDV). Gezien de site eigendom blijft van de Broeders Van Liefde blijft de functie van psychiatrisch centrum als mogelijke bestemming behouden.

49

Toelichtingsnota


8.2 EEN VISUELE EN FUNCTIONELE RELATIE MET DE KERN De zone van het psychiatrisch centrum is aan straatzijde afgeschermd door een ommuring. Deze schermt de lokale kerk grotendeels af van de kern en verhindert de aanwezigheid van een publiek plein voor de kern. Hiertoe wordt in voorliggend plan de muur ter hoogte van het zorgcomplex afgebroken om het domein visueel en functioneel in relatie te brengen tot de dorpskern. Het publiek plein dat ontstaat wordt visueel versterkt met de inplanting van een gepast kunstwerk. Dit plein wordt gevormd door enerzijds parkeervoorzieningen in functie van de dorpskerk en anderzijds door groenaanleg en publiek straatmeubilair. De Mariagrot horende bij het kloostercomplex wordt eventueel in deze zone ingeplant wegens de grote emotionele waarde van deze voor het dorp. Een andere optie is de inplanting van deze grot in het achterliggend parkgebied met toegankelijkheid voor de dorpsbewoners. De mogelijkheid tot de inplanting van een kinderopvang zorgt dat ook voor de dorpsbewoners een functionele voorziening kan worden gerealiseerd die de woonkwaliteit van de kern verbetert. Deze kan door een link verbonden worden met de in oprichting zijnde school. Het bestaande kloostercomplex wordt gesloopt aangezien die niet voldoet aan de hedendaagse eisen en noden van de zorgsector. In de plaats komt een nieuw kwalitatief complex dat in verhouding staat tot de aanliggende bebouwing en een visueel sterke relatie met de dorpskern zal vertonen. Ten einde de publieke zone en parking voldoende ruim en kwalitatief te kunnen inrichten wordt de bebouwing van de zone voor gemeenschapsvoorzieningen toegelaten tot tegen de grens van de parkzone. De vereiste brandweg bestaande uit waterdoorlatende materialen kan in de parkzone worden ingericht maar mag niet voor andere functies worden aangewend.

50

Toelichtingsnota


8.3 GESTRUCTUREERDE MOBILITEIT Het programma binnen het plangebied vraagt een duidelijke en duurzame structuur naar mobiliteit. Hierbij wordt niet enkel de aandacht gelegd op de toegankelijkheid zelf, maar ook op het opvangen van de nodige parkeerruimte op eigen domein. Hiertoe worden de rechtstreekse ontsluitingen op de Passionistenstraat maximaal beperkt. •

•

•

•

Het parkeren voor personeel wordt hoofdzakelijk ondergronds voorzien. Niet alleen laat dit een compacter ruimtegebruik toe, maar eveneens zorgt dit voor een groter veiligheidsgevoel, met name voor de ploegdiensten die ’s morgens vroeg en ’s avonds laat de parking dienen te gebruiken. De toegang van deze parking is een gedeelde toegang voor de leveringen aan het centrum. De publieke parking wordt gedeeld met deze voor de bezoekers van het dagverzorgingscentrum, het woonzorgcentrum en het centrum voor jong dementerenden. Deze bestaat uit twee onderdelen die aansluit op een kiss- and ride toegang. De parking voor het lokaal dienstencentrum en de serviceflats wordt voorzien via een toegang aan de Marolleweg. Aan deze zijde wordt tevens een toegang tot de brandweg voorzien in functie van de brandveiligheid. Deze weg kan niet worden aangewend voor leveringen of parkeren. Ter hoogte van de school wordt eveneens een kiss- & ride toegang voorzien en parkeervoorzieningen.

De parkings worden aangelegd in waterdoorlatende materialen en gecombineerd met een kwalitatieve groenaanleg. Er wordt niet alleen aandacht besteed aan de auto, binnen de zone die als publiek domein wordt voorzien is tevens een belbushalte mogelijk. De gemeente zal in overleg met De Lijn bekijken op welke wijze het aanbod openbaar vervoer kan worden geoptimaliseerd. Hierbij kan een versterking van het aanbod op de Deinsesteenweg worden bekeken (ligging op ca. 150 m van het zorgcomplex). Op de site zullen eveneens voldoende fietsenstallingen worden voorzien.

51

Toelichtingsnota


Voor de toegang tot het kinderdagverblijf kan een link worden voorzien voor voetgangers tussen het zorgcomplex en de rechts aanpalende schoolsite. Ouders die hun kinderen brengen worden geacht gebruik te maken van de parkings, het is niet de bedoeling dat ze met de wagen tot aan de deur van het opvangcentrum rijden.

8.4 DE HISTORISCHE EN SOCIALE IDENTITEIT BENADRUKKEN Het project behoudt de historische zorgfunctie binnen de site. De belangrijkste erfgoedwaarden worden hierbij bewaard. Dit zijn onder meer de Sint-Gabriëlkerk, de ommuring van de bijhorende parkzone met inbegrip van de kapel in de noordelijke muur en de Mariagrot. In functie van de goede ruimtelijke ordening wordt de Mariagrot verplaatst. Hierbij zijn twee pistes mogelijk: de inplanting op het gemeenschapsplein aan de kerk, of de inplanting in de parkzone ten einde het sociaal-cultureel karakter van de parkzone te benadrukken. Het plan voorziet de mogelijkheid om ook vooraan muurdelen te behouden om de historische context van de site ook naar het straatbeeld toe te vertolken. Bij de kerk wordt het bestaande kloostercomplex gesloopt, de vleugel met de winterkapel en de sacristie wordt echter behouden. De parkzone blijft nagenoeg ongewijzigd. Deze is verbonden met het gehele complex en wordt slechts aangesneden in functie van een brandweg. De bebouwing kan tot tegen de parkzone en brandweg worden opgericht. In de parkzone zelf dienen verhardingen in functie van wandelwegen worden aangelegd in waterdoorlatende materialen. Bebouwing en constructies die het sociaal en historisch karakter van de parkzone onderstrepen (bv. de Mariagrot, zitbanken, een kiosk, behoud historische muurdelen, …) zijn toegelaten.

52

Toelichtingsnota


9 WATERTOETS 9.1 TERREINTOETS Het plangebied is deels gelegen in het Boven-Scheldebekken (deelbekken 06-04). De bodem in het plangebied is vochtige tot droge zandbodem in combinatie met antropogene bodem. Binnen het plangebied bevinden zich geen waardevolle bodems volgens de databank Ondergrond Vlaanderen. Het plangebied is niet gelegen binnen recent overstroomd gebied. In de directe omgeving van het plangebied bevindt zich een geklasseerde waterloop klasse 3, de Leebeek (25 m ten westen, ingebuisd). De verschillende watertoetskaarten zijn afgewogen voor het plangebied: - Overstromingsgevoelige gebieden: Het plangebied is niet overstromingsgevoelig. - Grondwaterstromingsgevoelige gebieden: Het plangebied is volledig gelegen binnen een gebied matig gevoelig voor grondwaterstroming (type 2). - Infiltratiegevoelige bodems: Het plangebied is volledig gelegen binnen infiltratiegevoelige bodem. - Erosiegevoelige gebieden: Het plangebied is niet erosiegevoelig. - Hellingenkaart: Het plangebied is vlak tot licht hellend (0,5 – 5%). - Winterbedkaart: Het plangebied maakt geen deel uit van het winterbed van een grote rivier. De percelen zijn volgens het zoneringsplan van de VMM behorend tot het collectief te optimaliseren buitengebied. Het afvalwater dient gescheiden worden afgevoerd. Gezien de activiteiten situeert dit afvalwater zich binnen de categorie van het huisafvalwater. Er worden geen industriële afvalstoffen afgevoerd. 53

RUP nr. 12 'Site Waegebrughe' te Kruishoutem Geklasseerde waterlopen - overstromingsgevoelige gebieden Legende !

!

!

!

!

Perimeter RUP Bevaarbaar Geklasseerd, eerste categorie

!

! !

Geklasseerd, tweede categorie

!

! !

!

!

Geklasseerd, derde categorie

!

!

!

Niet geklasseerd

!

!

!

!

Niet overstromingsgevoelig

!

!

Effectief overstromingsgevoelig ! !

!

!

!

Mogelijk overstromingsgevoelig

!

! !

!

!

! !

!

!

!

!

!

!

!

! !

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

! !

!

!

! !


(Bron: AGIV)

40

60

80

100 m

±

Toelichtingsnota


Zoneringskaart VMM

9.2 PLANTOETS Het RUP voorziet in de toename van de verharde oppervlakte alsook in de realisatie van een ondergrondse bouwlaag. De ondergrondse bouwlaag omvat de personeelsparking, bergruimtes, technische ruimtes, keukens, … . Deze ondergrondse bouwlaag geeft geen aanleiding tot negatieve effecten op de waterhuishouding gezien de matige gevoeligheid voor grondwaterstromingen. De databank ondergrond Vlaanderen geeft aan dat de bodemlaag tot op minstens 10 m diepte onverzadigd is en acht ze dan ook weinig kwetsbaar. De zandbodem laat in grote mate infiltratie toe. De toename in verharde oppervlakte dient dan ook worden gecompenseerd door het opvangen en vertraagd afvoeren van het hemelwater conform de meest recente gewestelijke verordening. Recuperatie van hemelwater is verplicht. Wegenis, pleinen en parkings dienen maximaal worden uitgevoerd in waterdoorlatende materialen.

54

Toelichtingsnota


9.3 BESLUIT Gezien de invloed op de waterhuishouding zeer miniem is, kan men stellen dat het RUP geen negatieve invloed heeft op de waterhuishouding in het gebied. De toepassing van de gewestelijke verordening inzake het opvangen van hemelwater is voldoende. Ook de waterkwaliteit wordt niet aangetast.

55

Toelichtingsnota


10 PLAN-MER Het Plan-MER-decreet van 27 april 2007 en het Plan-MER-besluit van de Vlaamse Regering van 12 oktober 2008 voorziet een integratiespoor voor een plan-MER bij het RUP. Binnen dit kader is volgens de geëigende procedure een ontheffing tot opmaak van Plan-MER bekomen aan het departement Leefmilieu, Natuur en Energie van de Vlaamse overheid op …..

10.1 SCREENINGSNOTA Thema Mobiliteit

Ingreep - effecten Alhoewel er geen significante negatieve effecten worden verwacht, zal de gemeente vragen voor bijkomend aanbod openbaar vervoer bij De Lijn. Binnen het plangebied wordt voldoende parkeerruimte en mogelijkheid tot fietsenstalling voorzien. Deze maatregelen kunnen niet binnen het planproces van een RUP worden vervat, maar worden als aandachtspunt meegenomen.

conclusie Geen significante negatieve effecten

Lucht en klimaat Geluid Licht Extra ruimtebeslag/ ruimtelijke ordening Bodem

Geen significante verandering. Geen significante verandering. Geen significante verandering. Het plan zorgt voor een verruiming van psychiatrisch centrum naar andere zorgvoorzieningen. De ruimtebalans wordt niet gewijzigd. Het plan heeft geen significante effecten op de bodem. De vigerende wetgeving blijft van toepassing. Geen significante verandering.

Geen significante negatieve effecten Geen significante negatieve effecten Geen significante negatieve effecten Geen significante negatieve effecten

Water

Geen significante negatieve effecten Geen significante negatieve effecten 56

Toelichtingsnota

Thema Fauna en biodiversiteit.

Ingreep - effecten flora en Het plangebied is niet gelegen binnen of in de omgeving van een VEN- of IVON-gebied, Vogelrichtlijngebied, Habitatrichtlijngebied of Natura2000gebied. Het plan kan geen significante negatieve effecten veroorzaken op deze gebieden in de omgeving van het plangebied. Het dichtstbijzijnde gebied is het habitatrichtlijngebied “Bossen, heiden en valleigebieden van zandig Vlaanderen: oostelijk deel” (op ca. 8.000 m ten westen van het plangebied). De biologisch waardevollere parkzone blijft behouden. Landschap De bestaande parkzone blijft behouden. Er wordt gezien voor een kwalitatieve afwerking naar de bewoning toe. Erfgoed Het plangebied bevat een element van bouwkundig erfgoed. Deze omvat slechts beperkte relictwaarde. De kerk blijft behouden. De vondstmeldingsplicht voor archeologische vondsten is van toepassing. Gezondheid en veiligheid Het plan heeft geen impact op de gezondheid en veiligheid van de mens. mens Energie- en Het plan heeft geen impact op de energie- en grondstoffenvoorraden. grondstoffenvoorraden


conclusie Geen significante negatieve effecten

Geen significante negatieve effecten Geen significante negatieve effecten

Geen significante negatieve effecten Geen significante negatieve effecten

Uit de bovenstaande samenvatting van de mogelijke milieueffecten van het plan blijkt dat de milieueffecten beperkt blijven. Gezien de ligging en de beperkte aard van het project (het plangebied betreft ca 3,25 ha) kan gesteld worden dat het plan geen grens- of gewestoverschrijdende milieueffecten zal creëren. De activiteiten in het plangebied zijn van die aard dat ze geen invloed uitoefenen op de natuurwaarden in de omgeving. Gezien de geringe milieueffecten wordt er bijgevolg een ontheffing van de opmaak van een Plan-MER gevraagd.

57

Toelichtingsnota


11 REGISTER MET BESTEMMINGSWIJZIGINGEN Conform de Vlaamse Wooncodex wordt een register opgesteld met percelen waarop een bestemmingswijziging gebeurt die potentieel aanleiding kunnen geven tot planschade, planbaten, kapitaalschade of gebruikersschade. Hierbij dient achteraf nog rekening gehouden te worden met de toepassingsvoorwaarden en uitzonderingsgronden zoals vermeld in de Vlaamse Wooncodex van art. 2.6.1 tot 2.6.12. In het register kan worden afgeleid dat er geen bestemmingswijzigingen binnen het plangebied plaatsgrijpen. Zoals in de ruimtebalans kan worden vastgesteld blijft het plangebied namelijk bestemd in de bestemmingscategorie “Gebied voor gemeenschaps- en openbare nutsvoorzieningen”.

58

RUP nr. 12 'Site Waegebrughe' te Kruishoutem

GRAFISCH REGISTER van percelen waarvoor planbaten, planschade, kapitaalschade of gebruikersschade verschuldigd kan zijn Legende

1753B

1596M2

op !

!

rloop

wat e

erlo wat

!

1596N2

!

!

1602F

!

1596P2

Perimeter RUP

1596L2

1596K2

1602E

!

!

1596R

!

!

!

1596H2

!

!

!

ewe ! g Mar ! oll !

!

1603T2

! !

!

1603V2 1603L2 1603N2

! !

!

1603S2

!

1603M2 1595H

!

1603P2 1603R2

!

!

1593P

!

1611E

! !

1611F

1755B

!

! !

1580C2 1592N 1580E2 1580K2 1579S

! !

!

! !

!

! !

Pa ss io !

!

!

!

!

! ! !

Pa ss io

!

ni st e

1550E 1572D 1570A

!

1576C

1754A

!

1576H

!

wa t er

!

1576D 1576L

!

1576E

1572C

!

ns tr a at

!

1578E

1755C

!

1576F

ni st e

!

1576K

loo p

!

1579P 1573B2 1573Y 1573Z 1573A2 1573S

!

1580A21580H2 1579Y

!

1579V 1579X 1580G2 1579W

“DISCLAIMER Deze kaart is het register, zoals bedoeld in artikel 2.2.2. §1, eerste lid, 7° en 8° van de Vlaamse Co dex Ruimtelijke Ordening, van de percelen waarop een bestemmingswijziging wordt doorgevoerd die aanleidingkan geven tot een planschadevergoeding, een planbatenheffing, een kapitaalschadecompensatie of een gebruikerscompensatie. Dit register geeft, conform de geciteerde wetgeving, de percelen weer waarop een bestemmingswijziging gebeurt die aanleiding kan geven tot vergoeding of heffing. De opname van percelen in dit register houdt dus niet in dat sowieso een heffing zal worden opgelegd of dat een vergoeding kan worden verkregen. Voor elk van de regelingen gelden voorwaarden, uitzonderings- of vrijstellingsgronden die per individueel geval beoordeeld worden. Het register kan dus geen uitsluitsel geven over de toepassing van die voorwaarden, uitzonderings- of vrijstellingsgronden. De regeling over de planschade is te vinden in artikel 2.6.1 en volgende van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening. De regeling over de planbatenheffing is te vinden in artikel 2.6.4 en volgende van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening. De regeling over de kapitaalschadecompensatie is te vinden in artikel 6.2.1. en volgende van het decreet van 27 maart 2009 betreffende het gronden pandenbeleid. De regeling over de gebruikerscompensatie is te vinden in het decreet van 27 maart 2009 houdende vaststelling van een kader voor de gebruikerscompensatie bij bestemmingswijzigingen, overdrukken en erfdienstbaarheden tot openbaar nut. De tekst van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening en van het decreet gronden pandenbeleid kan geraadpleegd worden op www.ruimtelijkeordening.be, rubriek wetgeving. De tekst van het decreet gebruikerscompensatie kan geraadpleegd worden op www.codex.vlaanderen.be, zoekterm “gebruikerscompensatie”. Dit register werd aangemaakt door het plan zoals het gold vóór de bestemmingswijziging digitaal te vergelijken met het huidige plan. In een aantal gevallen verschilt de cartografische ondergrond waarop de bestemmingen werden ingetekend in het oude en het nieuwe plan. Daarom kunnen bij de digitale vergelijking beperkte fouten optreden. Het register moet met dat voorbehoud geraadpleegd worden.”

ns tr a at

1549C

datum: december 2011 schaal: 1:2,500 1549F

0

20

40

80

120

160

200 m

±

Toelichtingsnota


12 RUIMTEBALANS Dit gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan heft de voorschriften op van het BPA K voor gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut Marolle (M.B. 14 juli 2004) voor die percelen gelegen binnen het plangebied. BPA Marolle Zone voor gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut

Benaderende oppervlakte Ca. 3,25 ha

Bestemming gemeentelijk RUP Zone voor (woon)zorgen onderwijsvoorzieningen

Benaderende oppervlakte Ca. 3,25 ha

59

Toelichtingsnota


13 PLANPROCES 13.1 VOORONTWERP Goedgekeurd in zitting van het College van Burgemeester en Schepenen van 6 februari 2012.

60

Toelichtingsnota


14 BIJLAGEN 14.1 GOEDKEURING ZORGSTRATEGISCH PLAN VZW VIJVENS

61

Toelichtingsnota


14.2 BESLISSING ONTHEFFING PLAN-MER

62

RUP nr. 12 ‘Site Waegebrughe’ – Stedenbouwkundige voorschriften Gemeente Kruishoutem

Juni 2012


Opdrachthouder:



GEZIEN EN VOORLOPIG AANGENOMEN DOOR DE GEMEENTERAAD IN ZITTING VAN ………… OP BEVEL: …………………. DE VOORZITTER

…………….. DE SECRETARIS

ZEGEL DER GEMEENTE

HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN SCHEPENEN BEVESTIGT DAT ONDERHAVIG PLAN TER INZAGE VAN HET PUBLIEK OP HET GEMEENTEHUIS WERD NEERGELEGD VAN: ………

TOT:……….

OP BEVEL: …………………. DE BURGEMEESTER


ZEGEL DER GEMEENTE

GEZIEN EN DEFINITIEF AANGENOMEN DOOR DE GEMEENTERAAD IN ZITTING VAN ……….. OP BEVEL: …………………. DE VOORZITTER


GEZIEN EN GOEDGEKEURD DOOR DE BESTENDIGE DEPUTATIE OP ……….. …………… DE GEDEPUTEERDE, VERANTWOORDELIJK VOOR RUIMTELIJKE ORDENING VOOR STUDIEBUREAU ADOPLAN BVBA. ……………….. SANNE VERVALLE, RUIMTELIJK PLANNER

ZEGEL DER GEMEENTE

Stedenbouwkundige voorschriften

RUP nr.12 ‘Site Waegebrughe’

STEDENBOUWKUNDIGE VOORSCHRIFTEN Dit RUP vervangt de bestemming van het BPA voor gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut Marolle (M.B. 14 juli 2004). De voorschriften opgenomen in dit RUP vervangen de algemene en bijzondere voorschriften van het BPA. VERORDENENDE STEDENBOUWKUNDIGE VOORSCHRIFTEN

BIJKOMENDE TOELICHTING EN VERDUIDELIJKING VAN DE STEDENBOUWKUNDIGE VOORSCHRIFTEN

ART.1.: ALGEMENE BEPALINGEN

a. Waterbeheersingswerken -

Deze algemene bepalingen zijn van toepassing op alle Alle constructies, werken, handelingen en wijzigingen die nodig of nuttig zijn voor de bestemmingszones binnen de perimeter van dit RUP. waterbeheerswerken zijn mogelijk in alle bestemmingszones. Hiermee wordt o.a. het aanleggen van dijken, het wijzigen of aanleggen van grachten en het aanleggen van waterbekkens bedoeld. De werken dienen worden uitgevoerd conform de principes van natuurtechnische milieubouw.

b. Werken en constructies in functie van openbaar nut en milieu-technische ingrepen -

c.

Werken en constructies in functie van openbaar nut en milieu-technische ingrepen kunnen in alle zones toegelaten worden, voor zover de schaal en de bouwkarakteristieken (inplanting, gabariet en materiaalgebruik) ervan geen afbreuk doen aan de kwaliteit van de betreffende bestemmingszone.

Verhardingen -

Verhardingen worden maximaal voorzien in waterdoorlatende materialen en met Waterdoorlatende materialen zijn bv. grasdallen, waterdoorlatend funderingsmateriaal. In functie van milieuwetgeving of andere sectorale klinkers, steenslag, … . Voorbeelden van nietwetgeving kan hierop worden afgeweken. waterdoorlatende materialen zijn beton, asfalt, …

d. Duurzame ruimtelijke ontwikkeling en goede ruimtelijke ordening -

Alle werken, handelingen en wijzigingen die nodig of nuttig kunnen zijn voor de realisatie van een bestemming zijn toegelaten voor zover ze wat schaal en ruimtelijke impact betreft verenigbaar zijn met de omgeving. Daarbij wordt tenminste aandacht besteed aan: - de relatie met de in de omgeving aanwezige functies en vastgelegde bestemmingen; - de invloed op de omgeving wat betreft het aantal te verwachten gebruikers, bewoners of bezoekers;

De beoordeling gebeurt door de vergunningverlener. Het aanvraagdossier moet dus afhankelijk van de beoogde ingreep de nodige elementen bevatten om de beoordeling mogelijk te maken. Ter informatieve titel kan de aanvrager een inrichtingsstudie voor het globale projectgebied van de aanvraag toevoegen.

1


VERORDENENDE STEDENBOUWKUNDIGE VOORSCHRIFTEN



-

Elke aanvraag van een stedenbouwkundige vergunning binnen onderhavig gemeentelijk RUP, zal naast de toetsing aan de bestemmings- en inrichtingsvoorschriften en een goede ruimtelijke ordening, onder meer beoordeeld worden aan de hand van volgende criteria: -

-

de invloed op de mobiliteit en de verkeersleefbaarheid; de inpassing in de omgeving, rekening houdend met de landschappelijke en contextuele erfgoedwaarden.

zorgvuldig en zuinig ruimtegebruik; kwalitatief kleur- en materiaalgebruik.

In de vigerende wetgeving wordt het begrip “goede De vergunningverlenende overheid bepaalt bij elke aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning ruimtelijke ordening” gedefinieerd. of in een duurzame ruimtelijke ontwikkeling en een goede ruimtelijke ordening is voorzien.

2





ART.2.: ZONE VOOR (WOON)ZORG- EN ONDERWIJSVOORZIENINGEN Bestemming Categorie gebiedsaanduiding: 9.1 Gebied voor Het gebied is bestemd als gebied voor gemeenschapsvoorzieningen. Deze gemeenschapsvoorzieningen zijn gemeenschaps- en nutsvoorzieningen. gericht op het aanbieden van (woon)zorgfunctie, onderwijsfunctie en/of een religieuze functie. Als De betrokken werken, handelingen en wijzigingen nevenbestemming zijn complementaire voorzieningen toegelaten. kunnen worden toegelaten ongeacht het publiek- of privaatrechterlijk statuut van de initiatiefnemer of het al Het aantal serviceflats die als volwaardige zelfstandige woonentiteit kunnen worden voorzien is beperkt tot max. dan niet aanwezig zijn van winstoogmerk. 20 woongelegenheden. Zorgstudio’s die een geïntegreerd bouwkundig geheel vormen en die als één collectief Onder (woon)zorgfunctie wordt begrepen: psychiatrisch huishouden met een woonzorgcentrum functioneren, worden hier niet onder gerekend. centrum, woonzorgcentra, assistentiewoningen, service flats, centra voor kortverblijf, lokaal dienstencentrum, opvang van jong dementerenden, jeugdopvang, … . Onder complementaire voorzieningen kan worden begrepen: parkings, openbare pleinen, groenvoorzieningen, parkvoorzieningen, … . Inrichting: Alle werken, handelingen en wijzigingen die nodig of nuttig zijn voor de realisatie van de bestemming zijn toegelaten. De bebouwing, verhardingen en constructies worden hoofdzakelijk binnen deze zone geconcentreerd. Bebouwbare oppervlakte Maximum 7.000 m² van deze zone kan worden bebouwd. Luifelconstructies en verhardingen worden hierbij niet De bebouwbare oppervlakte wordt uitgesplitst naar ca. 4.500 m² voor het zorgcomplex en 2.500 m² voor de meegerekend. school. Ten einde een flexibele invulling in het gebied mogelijk te maken wordt één bebouwingsgraad voor de ganse zone opgegeven. De bebouwbare oppervlakte bedraagt ca. 42% van de zone van art. 2. De Mariagrot wordt niet als bebouwing aanzien. De bestaande kerk zit in de bebouwbare oppervlakte vervat.

3





Bouwhoogte Ten opzichte van de Marolleweg en de Passionistenstraat dient een zone van min. 6 m diep worden gevrijwaard van gebouwen. De maximale bouwhoogte is gelijk aan de afstand tot de plangrenzen. Bij hellende daken geldt een max. kroonlijsthoogte van 12m en max. nokhoogte van 16 m. Indien wordt gewerkt met een plat dak is een maximale bouwhoogte van 14 m toegestaan. De dakvorm is vrij zolang de max. bouwhoogtes worden gerespecteerd. Voor bijzondere constructies (bv. liftconstructies, schoorstenen, antennes; …) kan een grotere hoogte worden gehanteerd voor zover ze niet meer dan 10 % van het grondoppervlak van het gebouw innemen. De bouwhoogte voor de bestaande kerk is vrij.

Met de plangrenzen wordt bedoeld: de perimeter van het RUP. Op deze wijze wordt de bouwhoogte gradueel verhoogd vanaf de aanliggende wegen en vanaf de boerderij ten zuidwesten van het RUP.

Ondergrondse constructies Binnen deze zone zijn grote ondergrondse constructies en één ondergrondse bouwlaag toegelaten. Hierin kan eveneens een ondergrondse parking worden voorzien met hellende toerit. Verhardingen Binnen de zone kan 90% van de niet bebouwde oppervlakte verhard worden in functie van speelplaatsen, sporten spelvoorzieningen, parkeervoorzieningen, toegangswegen, publieke pleinen, terrassen, kunstwerken, gebedsplaatsen, … De verhardingen die worden ingericht in niet-waterdoorlatende materialen dienen af te vloeien naar onverharde delen of het regenwater op te vangen en vertraagd af te voeren. Bij de aanleg van grotere verhardingen zoals Per 10 bovengrondse parkeerplaatsen dient minstens één speelplaatsen, pleinen of parkings dient de nodige groenaanplanten waaronder hoogstammige bomen worden hoogstammige boom worden voorzien. voorzien. Parkeervoorzieningen Alle parkeervoorzieningen dienen binnen deze zone worden voorzien. Het parkeren kan zowel gelijkvloers als ondergronds worden voorzien. De ontsluitingen naar de Passionistenstraat worden beperkt tot max. 5 ten einde een overzichtelijke verkeerssituatie te behouden. Er kan één gebundelde ontsluiting op de Marolleweg worden voorzien. Bij de parkeervoorzieningen dient minstens één kiss & ride-zone én een veilige bushalte worden voorzien.

4





Afsluitingen Open afsluitingen zijn toegelaten tot max. 2,6 m hoogte. In de voortuinstrook zijn gesloten afsluitingen toegelaten tot max. 0,60m hoogte met uitzondering van levende afsluitingen die max. 2,6 m hoog mogen zijn. Een bijkomende uitzondering is toegelaten in functie van het behoud van muurgehelen van de bestaande ommuring op de site.

Open afsluitingen zijn afsluitingen in draad of draadgaas. Draadafsluitingen begroeid met klimplanten worden aanzien als een levende afsluiting. In functie van het bewaren van de historische context van de kloostersite kunnen onderdelen van de ommuring behouden blijven of heropgericht.

Groenvoorzieningen Minimum 10% van de niet bebouwde oppervlakte moet worden ingericht met groenaanleg. De groenaanleg dient Het concept kan worden opgesplitst in grotere gehelen naar gelang de functie. Zo kan een verschillend concept worden verspreid over de niet bebouwde oppervlakte en te kaderen binnen een concept per ruimtelijk geheel. worden gehanteerd voor onderwijs, zorg, publiek domein, … .

5



ART.3.: ZONE VOOR GROEN EN PARK IN FUNCTIE VAN (WOON)ZORG- EN ONDERWIJSVOORZIENINGEN Bestemming Het gebied is bestemd als gebied voor gemeenschapsvoorzieningen met een groen karakter die in functie staat Categorie gebiedsaanduiding: 9.1 gemeenschaps- en nutsvoorzieningen. van de aanpalende (woon)zorgen onderwijsvoorzieningen van art. 2.

Inrichting: Deze zone wordt ingericht als groene ruimte voor tuin, park, speelruimte, ….

Gebied

voor

De zone buffert de bebouwing en activiteiten naar de aanliggende open ruimte en werkt als overgangszone.

Groenvoorzieningen Minimum 90% van de zone wordt ingericht met groenaanleg. Per ruimtelijk geheel dient worden gewerkt met een De bestaande ommuring van de parkzone van het totaalconcept. Het groenaanleg binnen deze zone dient worden voorzien door middel van streekeigen kloostercomplex vormt de afbakening van een ruimtelijk groenvoorzieningen. geheel. Bebouwing Kleine constructies en bebouwing zijn toegelaten indien deze toedragen tot het sociaal karakter van de zone en geen afbreuk maken aan het groen karakter. Bebouwing is beperkt tot max. 3 m kroonlijsthoogte en max. 4 m nokhoogte. Bij platte daken is max. 3 m hoogte toegelaten. De max. oppervlakte bebouwing is beperkt tot 100 m². Verhardingen Max. 10 % van deze zone kan worden ingericht door middel van verhardingen. Deze verhardingen staan in functie van wandelpaden, sporten spelvoorzieningen, … . De verharding in functie van de brandweg wordt niet meegerekend. De bebouwing valt onder deze 10%.

Onder kleine constructies en gebouwen wordt begrepen: speeltuigen, zitmeubilair, kunstwerken, kiosken, … De Mariagrot wordt niet als bebouwing aanzien. Het RUP voorziet in de mogelijkheid tot herlokalisatie van de grot naar de parkzone indien de integratie in art. 2 niet haalbaar blijkt.

Brandweg Ontsluitend aan de Marolleweg en grenzend aan de zone voor bebouwing kan een verharde brandweerweg worden voorzien die enkel kan worden benut door de hulpdiensten. De brandweg dient worden voorzien in waterdoorlatende materialen. Afsluitingen Open afsluitingen en levende afsluitingen zijn toegelaten tot max. 2,6 m hoogte. De bestaande muurgehelen met inbegrip van de kapel kunnen behouden blijven met een max. hoogte van 3,5m. De kapel dient worden behouden.

6

RUP nr. 12 ‘Site Waegebrughe’ – Bestaande en juridische toestand – Grafisch plan Gemeente Kruishoutem

Juni 2012


Opdrachthouder:



GEZIEN EN VOORLOPIG AANGENOMEN DOOR DE GEMEENTERAAD IN ZITTING VAN ………… OP BEVEL: …………………. DE VOORZITTER


ZEGEL DER GEMEENTE

HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN SCHEPENEN BEVESTIGT DAT ONDERHAVIG PLAN TER INZAGE VAN HET PUBLIEK OP HET GEMEENTEHUIS WERD NEERGELEGD VAN: ………

TOT:……….

OP BEVEL: …………………. DE BURGEMEESTER


ZEGEL DER GEMEENTE

GEZIEN EN DEFINITIEF AANGENOMEN DOOR DE GEMEENTERAAD IN ZITTING VAN ……….. OP BEVEL: …………………. DE VOORZITTER


GEZIEN EN GOEDGEKEURD DOOR DE BESTENDIGE DEPUTATIE OP ……….. …………… DE GEDEPUTEERDE, VERANTWOORDELIJK VOOR RUIMTELIJKE ORDENING VOOR STUDIEBUREAU ADOPLAN BVBA. ……………….. SANNE VERVALLE, RUIMTELIJK PLANNER

ZEGEL DER GEMEENTE

Ruimtelijke Planning Stedenbouw Milieu Mobiliteit

Aanpassingen aan het RUP nr. 12 ‘Site Waegebrughe’ te Kruishoutem naar aanleiding van het verzoek tot raadpleging Naar aanleiding van het advies van onroerend erfgoed, is op donderdag 28 juni 2012 een overleg gehouden met de dienst MER omtrent de aanvraag tot ontheffing van de opmaak van een Plan-MER. Op basis van de bespreking op het overleg is het ontwerp van het RUP nr. 12 ‘Site Waegebrughe’ aangepast. Hierbij is in de toelichtingsnota en in de stedenbouwkundige voorschriften een aanvulling gebracht met betrekking tot de erfgoedwaarden. Het ontwerp van het RUP is in bijlage aan deze nota gevoegd. In de toelichtingsnota omvat dit bij de concepten van het RUP onder punt 8.4 (p.52) dat de kerk met inbegrip van de sacristie en de winterkapel behouden blijft. Tevens is aangegeven dat bebouwing en constructies die het historisch karakter benadrukken toegelaten zijn. Hierbij wordt verwezen naar het behoud van historische muurdelen. In de stedenbouwkundige voorschriften zijn volgende aanpassingen aangebracht: Art. 1: Algemene bepalingen, paragraaf d (p. 1-2) Verordenend: a. Duurzame ruimtelijke ontwikkeling en goede ruimtelijke ordening - Alle werken, handelingen en wijzigingen die nodig of nuttig kunnen zijn voor de realisatie van een bestemming zijn toegelaten voor zover ze wat schaal en ruimtelijke impact betreft verenigbaar zijn met de omgeving. Daarbij wordt tenminste aandacht besteed aan: - de relatie met de in de omgeving aanwezige functies en vastgelegde bestemmingen; - de invloed op de omgeving wat betreft het aantal te verwachten gebruikers, bewoners of bezoekers; - de invloed op de mobiliteit en de verkeersleefbaarheid; - de inpassing in de omgeving, rekening houdend met de landschappelijke en contextuele erfgoedwaarden. -

Elke aanvraag van een stedenbouwkundige vergunning binnen onderhavig gemeentelijk RUP, zal naast de toetsing aan de bestemmings- en inrichtingsvoorschriften en een goede ruimtelijke ordening, onder meer beoordeeld worden aan de hand van volgende criteria: -

-

zorgvuldig en zuinig ruimtegebruik; kwalitatief kleur- en materiaalgebruik.

De vergunningverlenende overheid bepaalt bij elke aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning of in een duurzame ruimtelijke ontwikkeling en een goede ruimtelijke ordening is voorzien.

En toelichtend bij hetzelfde onderdeel: De beoordeling gebeurt door de vergunningverlener. Het aanvraagdossier moet dus afhankelijk van de beoogde ingreep de nodige elementen bevatten om de beoordeling mogelijk te maken. Ter informatieve titel kan de aanvrager een inrichtingsstudie voor het globale projectgebied van de aanvraag toevoegen. In de vigerende wetgeving wordt het begrip “goede ruimtelijke ordening” gedefinieerd. Vaartlaan 28 bus 1, 9800 Deinze tel: 09/241.53.70 fax: 09/241.53.79

BTW : BE886.841.405 web: www.adoplan.be e-mail: [email protected]

De vorige voorschriften voor afsluitingen voorzagen niet in de mogelijkheid van het bewaren van de muurgehelen (die als afsluiting zijn te aanzien). In art. 2 (p. 5) is dit voorschrift met betrekking tot de afsluitingen dan ook aangepast: Verordenend: Afsluitingen Open afsluitingen zijn toegelaten tot max. 2,6 m hoogte. In de voortuinstrook zijn gesloten afsluitingen toegelaten tot max. 0,60m hoogte met uitzondering van levende afsluitingen die max. 2,6 m hoog mogen zijn. Een bijkomende uitzondering is toegelaten in functie van het behoud van muurgehelen van de bestaande ommuring op de site.

En toelichtend: In functie van het bewaren van de historische context van de kloostersite kunnen onderdelen van de ommuring behouden blijven of heropgericht.

Op basis van deze aanpassingen in het ontwerp van het RUP zoals overeengekomen op het overleg met de dienst MER op donderdag 28 juni 2012, is er voldoende tegemoetgekomen aan de opmerkingen van de dienst onroerend erfgoed en bijkomende randvoorwaarden in de planvoorschriften opgenomen. Hierom kan worden gesteld dat het plan geen aanleiding kan geven tot aanzienlijke milieu-effecten en de ontheffing tot opmaak van een Plan-MER worden verleend.

Opgesteld 29 juni 2012 Sanne Vervalle planoloog Adoplan

Vaartlaan 28 bus 1, 9800 Deinze tel: 09/241.53.70 fax: 09/241.53.79

BTW : BE886.841.405 web: www.adoplan.be e-mail: [email protected]

RUP nr. 12 Site Waegebrughe - Ontwerp Gemeente Kruishoutem Juni 2012

Recommend Documents