Rots in de branding voor medemens in nood
Samen lukt ‘t ...
Wethouder de Jager (Lelystad) ontvangt geïnteresseerde collega wethouders, beleidsambtenaren en stadsbank en deelt ervaringen met IDO-SchuldHulpMaatjes Locatie: IDO-voedselbank , Lelystad.
Een SchuldHulpMaatje kan het verschil maken in iemands leven Kerken en christelijke organisaties leggen zich niet neer bij armoede en uitsluiting in onze samenleving. De start van het project SchuldHulpMaatjes heeft de hulp aan mensen met financiële problemen
Deelnemende organisaties:
een belangrijke stimulans gegeven.
“Door de grote hoeveelheid
Kerken en organisaties werken er
aanmeldingen voor hulp zijn
Hoe werkt SchuldHulpMaatje?
Samen lukt ‘t ...
werkelijkheid van schulden. Zij staan
SchuldHulpMaatjes zijn getrainde vrijwilligers en ze
De tussenkomst van een maatje doorbreekt een
SchuldHulpMaatje ging van start in september
centraal in deze brochure, samen met
werken altijd vanuit een lokale diaconale vrijwil-
vicieuze cirkel van onmacht, schaamte, schuld,
2010, dankzij een subsidie van de Rijksoverheid,
hun cliënten die dankzij deze steun
ligersorganisatie. Zij geven preventief hulp aan
angst en tenslotte wanhoop. Hij of zij zorgt ervoor
de zogenaamde Ortega-regeling. Het is een
nieuw perspectief krijgen. De verhalen
mensen die moeite hebben met hun administratie,
dat iemand weer licht ziet aan het eind van de
gezamenlijk project van Kerk in Actie, het
zijn meer dan de moeite waard om door
bieden ondersteuning aan mensen die een traject
tunnel. Want een maatje veroordeelt en preekt
Landelijk Katholiek Diaconaal Beraad (LKDB), de
te geven. Het is geloof in uitvoering.
van schuldhulp doorlopen en geven nazorg wan-
niet, maar helpt weer orde op zaken te stellen.
Evangelische Alliantie, SKIN-Migrantenkerken
eensgezind in samen. SchuldHulpMaatjes willen een medemens zijn van hen die te maken hebben met de harde
bureaus voor schuldhulp en kredietbanken overbelast. Dit is het moment voor de
neer de schuldhulp is afgerond. Hun activiteiten
Daardoor kunnen mensen ontdekken dat het in
de Vincentius Verening Nederland, de Protes
Carla van der Vlist,
ondersteunen de inzet van lokale professionele
de toekomst anders kan en dat ze er niet alleen
tants Christelijke Ouderen Bond
Teamleider Kerk in Actie en
instellingen en organisaties en vinden plaats in
voor staan. Dan gloort er weer hoop. Want samen
(PCOB) en vier christelijke
voorzitter Projectalliantie
onderlinge overeenstemming.
lukt ’t.
Stichtingen voor schuld
SchuldHulpMaatje
Zij maken gebruik van de landelijke “SchuldHulp-
preventie, schuldhulp en
Maatje” expertise formule, waardoor certificatie
financieel advies: Modus
landelijk geborgd blijft.
Vivendi, De Budgetteer, Bos Consulting en Crown
kerk om haar diaconale rol uit te breiden naar de schuldhulpverlening. Op een eigentijdse manier, met maatjes voor mensen in nood.”
Cynthia Ortega-Martijn
Financial Ministries. 2
3
Ik had net een echtscheiding achter de rug. Toen ik kort erop mijn baan verloor was het snel foute boel. Je kunt echt niet zomaar ‘eigen schuld dikke bult’ zeggen tegen iemand met schulden. Nelie uit Lelystad
Door de last van schulden werd ik letterlijk ziek. Iemand zei tegen mij; hier kom je alleen niet uit, je moet om hulp vragen. Ik ben zo blij dat ik over mijn schaamte ben gestapt en dat tijdig heb gedaan. Na drie jaar was ik van mijn schulden af. Nu geniet ik ervan dat ik weer een c adeautje kan kopen voor de verjaardag van mijn kinderen.
Wie zijn de SchuldHulpMaatjes en hun cliënten?
Waarom maatje worden?
Jan en Kenny trokken vijf jaar met elkaar op. Jan noemt
Henk-Frits heeft een druk eigen bedrijf, maar toen hij
Een maatje kan het verschil maken in het leven
zichzelf een cijfertjesfreak die graag met mensen om-
een TV-programma zag over SchuldHulpMaatje dacht
van een ander. Het begint ermee dat een mens in
gaat. Toen ze elkaar leerden kennen was Kenny 17 jaar.
hij: “Dat is lekker praktisch. Daar wil ik aan meewerken.”
nood weer hoop krijgt wanneer er iemand is die
Nadat zijn vader overleed bij een ongeluk stond hij er
Hij maakt nu een aantal uren per week vrij om Richard
hem de moeite waard vindt om tijd voor vrij
helemaal alleen voor.
te helpen. Die had slapeloze nachten van zijn schulden
te maken. Hem niet alleen deskundig helpt,
Op die leeftijd al je zaakjes zelf regelen is niet gering.
en de brieven van deurwaarders. Daarmee kan hij naar
maar ook naar zijn verhaal wil luisteren. En hem
Zeker niet met de shock die Kenny ook nog eens te
eigen zeggen zijn huis behangen. Henk-Frits helpt hem
aanspoort niet op te geven als hij het niet meer
verwerken had. Het lukte hem dan ook niet. Gelukkig
nu om opnieuw bij de rechtbank schuldsanering aan
ziet zitten. De praktijk wijst uit dat met steun
vroeg hij op tijd om hulp. Jan hielp hem uit de chaos.
te vragen. Als dat lukt blijft hij maatje voor Richard om
van een maatje veel meer mensen succesvol
Kenny werkte al zijn schulden weg en ziet de toekomst
hem te steunen. Nu Henk-Frits hem helpt slaapt Richard
hun financiële problemen weten op te lossen.
weer zonnig in.
weer veel beter.
Ook op de lange termijn. Geweldig toch als jij dat maatje bent?
Ilse kwam Corrie te hulp voordat zij schulden had. Wel
Er zijn veel redenen waarom iemand maatje wordt.
Ilse werkte bij een bank en werd gevraagd omdat zij
waren er betalingsachterstanden. Ze trokken twee jaar
Jan (bedrijfskundige): “Vanuit je geloof krijg je ook
‘zo goed cijfertjes op een rij kan zetten’. Maar zij zoekt
met elkaar op. Corrie was de grip op haar leven totaal
gevoel voor mensen. Dan gaat je medemenselijk-
vooral graag naar de oorzaak, zodat iemand definitief
kwijtgeraakt nadat ze onverwachts in een scheiding
heid spreken vanuit je hart. Van daaruit ga je men-
zijn problemen kan oplossen. Haar motivatie is Bijbelse
belandde, veel minder inkomen had en alleen voor de
sen proberen te helpen”. Hij doet het al jaren met veel
naastenliefde.
zorg van vier tieners stond met ADHD en autisme.
plezier. Brigitte koos ervoor omdat zij weet wat het is
“Ik kon het niet meer aan”, blikt ze terug. “Toch praatte
om in de knel te zitten, zonder hulp van anderen. Nelie
ik er niet over, alsof het probleem dan niet bestond.
helpt ook graag als ervaringsdeskundige.
met gevoel voor eigenwaarde hun financiële zaken op
Achteraf deed ik mijn gezin en familie daarmee tekort.”
Henk-Frits is weer een heel ander type. Als drukke
orde te brengen en te houden. Op die manier geven
Corrie was Ilses eerste cliënt. Ilse schreef later het
ondernemer geeft het hem voldoening om tijd
ze mensen een nieuwe kans en zorgen ze ervoor da de
cursusboek voor maatjes en is ook trainer.
voor iemand te maken die zijn deskundigheid en
samenleving er socialer uit gaat zien.
SchuldHulpMaatjes helpen mensen om zelfstandig en
doorzettingsvermogen nodig heeft. 4
5
Als er een maatje in je leven komt is dat een wereld van verschil. “Cliënten verzuchten dat er eindelijk iemand is die tijd voor ze heeft”, weet Annemieke Leidekker van STEK in Den Haag. Zij is daar de coördinator van SchuldHulpMaatje. “De morele steun helpt mensen erdoorheen. Nelie bijvoor beeld had zelf schulden, maar is nu een maatje. Als iemand de moed laat zakken zegt zij: ‘Kijk maar naar mij. Het is mij ook gelukt om eruit te komen. Dan kun jij het ook!’ ”
Deskundigheid is van groot belang. Maar het grootste geheim zit in de relatie tussen het maatje en zijn cliënt. Jan van Opstal, coördinator van de maatjes bij het ISL (Interkerkelijke Schuldhulpverlening Lelystad): “Een maatje biedt een menselijke relatie aan en dat is het belangrijkste wat je kunt geven. Dat doorbreekt de negatieve spiraal. Als ik maatjes selecteer, wil ik dus weten of ze van mensen houden.”
Elke cliënt heeft een verhaal
Deskundigheid van de maatjes Annette Mensink, coördinator in Apeldoorn.
Kenny: “Nadat mijn vader overleed, verhuisde ik naar een
Corrie: “Ik liet de post ongeopend in een la verdwijnen.
Als SchuldHulpMaatje krijg je te maken met de financiën van
goedkope flat en moest ik alles zelf doen. Het interes-
Dan was het er niet. Toen Ilse kwam vond ik dat heel eng.
iemand anders, en daar kun je niet zorgvuldig genoeg mee om-
seerde me allemaal niets. Als er een rekening kwam, dacht
Nu moest ik met de billen bloot. Ik voelde me een loser die
gaan. Hetzelfde geldt voor de cliënt die het moeilijk heeft met zijn
wordt genomen. Direct nadat we ermee naar buiten
ik: dat komt volgende maand wel. Toen een huisuitzet-
afhankelijk was van de hulp van iemand anders. Toch was
situatie. Daarom volgt ieder maatje eerst een driedaagse training.
traden in de regionale krant, meldden twintig
ting dreigde, besefte ik dat er iets moest gebeuren, ook
Ook moet het maatje in spe een bewijs van goed gedrag kunnen
mensen zich direct aan om maatje te w orden.
al schaamde ik me om hulp te vragen. Mensen vertelden
overleggen. Om het certificaat met uniek maatjesnummer te kun-
Allemaal heel deskundige mensen.
me waar ik naar toe kon en toen kwam Jan in mijn leven.
nen blijven behouden bezoekt een maatje jaarlijks terugkomdagen
Daarna ging alles steeds beter. Nu heb ik geen schulden
Ook blijft een maatje leren van collega-maatjes en de lokale coör-
meer. Voorlopig heb ik nog wel budgetbeheer en leer ik nu
dinator . Daarnaast kan een maatje altijd de website of de Help-
hoe ik zelf mijn zaken kan regelen.”
desk van het kenniscentrum raadplegen.
Richard leende geld om ‘een leuk leven’ te hebben, zoals
Wat leer je in de training?
hij zelf zegt. “Ik leende ook voor een opknapbeurt van het
• Je leert over persoonlijkheid, veranderen en motiveren, zodat je
huis. Daar heb ik nu spijt van. Toen mijn vrouw mij verliet,
“We merken dat het project SchuldHulpMaatje serieus
Dat is een heel goede start voor Apeldoorn.”
inzicht krijgt in het gedrag van je cliënt, maar ook van jezelf.
bleef ik achter met de schulden. Die kon ik niet langer
• Je oefent met zaken als administreren en budgetteren. Maar ook
aflossen, want als alleenstaande krijg ik 30 procent minder
de manier waarop je daarover in gesprek gaat met een cliënt.
uitkering.” Richard werd wanhopig van de deurwaarders
• Je ontdekt wat jouw rol is en waar je grenzen liggen.
en was kwaad dat het hem maar niet lukte in de schuldsanering te komen. Waarschijnlijk vanwege een misver-
ik blij als ze kwam, want door mijn burnout kon ik zelf niets
stand. Hij kan niet echt goed lezen. “Gelukkig kreeg ik wel
meer. Ilse was als een anker waaraan ik me vasthield. Zij
budgetbeheer, zodat de lopende rekeningen wel tijdig
zocht alles voor me uit en regelde wat nodig was, ook de
werden betaald.”
pgb’s (persoonsgebonden budgets) van de kinderen.
• Je maakt een sociale kaart van je woonplaats en ziet hoe de praktijk van schuldhulpverlening in elkaar zit.
Elke stap die ze me hielp te zetten was een overwinning en gaf nieuw zelfvertrouwen.” 6
7
Een maatje moet stevig in zijn schoenen staan en het doel goed voor ogen houden. Gerrit Kadijk, coördinator in Delft bij het ISF (Interkerkelijk Sociaal Fonds): “Beschouw iemand met schulden niet als zielig. Dan maak je een loser van hem. Daarmee geef je hem de gelegenheid om de slachtofferrol in te nemen. Zie de hulpvrager als iemand die gevallen is. Je helpt hem overeind en leert hem weer lopen. Dat is de beste oplossing voor de langere termijn.”
Aan de training voor maatjes is veel aandacht besteed. Jarenlange kennis en ervaring van bureaus voor schuldpreventie, schuldhulp en coachervaring komen erin samen. De reactie van een cursist: “Ik was verrast door de geldtypetest. Die maakt je ervan bewust waar je zelf het liefst je geld aan uitgeeft. Daar sta je meestal niet bij stil. Toch is dat nodig om te voorkomen dat je van je cliënt hetzelfde verwacht. Dat is echt een valkuil. Ik besef nu veel beter dat iedereen andere prioriteiten heeft.”
Cliënten aan het woord
Het verhaal van de maatjes
Kenny: “Het begin was het moeilijkst, soms zag ik het echt
Corrie: “Het deed me zó goed toen Ilse tegen mij zei dat
Jan: “Bij Kenny begon ik met het in kaart brengen van
niet zitten. Ik moest van heel weinig rondkomen. Dat ging
het inderdaad geen vetpot was. Daarmee bevestigde
de situatie. Daarna maakten we een stappenplan.
wel eens fout. Maar ik wist dat ik niet weg kon lopen. Jan
zij dat mijn situatie inderdaad heel moeilijk was. Ik had
Natuurlijk moest eerst de huisuitzetting en afsluiting
bleef me helpen, ook al was ik soms heel dwars. Hij ging
geen geld meer voor de meest basale dingen. Ilse heeft
door het energiebedrijf voorkomen worden. Het was
overal met me mee naar toe. Ook naar het gemeentehuis
mij altijd heel respectvol behandeld, maar toch is hulp
zwaar, soms had Kenny er echt geen zin in. Daar moet
voor een aanvullende uitkering omdat ik ondanks mijn leef-
accepteren een lang proces. Ik rookte bijvoorbeeld, en
je mee om kunnen gaan. Als hij niet op een afspraak
Jan van Opstal,
tijd al zelfstandig woonde. Het maakt voor mij geen verschil
toen we op de kosten daarvan stuitten, vond ik dat heel
verscheen, fietste ik naar zijn huis en belde net zolang
coördinator van
dat Jan veel ouder is. Hij is voor mij een vaderfiguur bij wie ik
bedreigend. Dat was mijn levensstijl. Budgetteren was
aan tot hij zijn bed uitkwam. Dat waren irritatie
terecht kan voor advies.”
een goede les. Ilse heeft mij leren sparen en daar heb ik
momenten, voor hem en voor mij. Maar dat hoort er
nog steeds plezier van.”
allemaal bij. We kunnen het goed vinden samen.”
de maatjes bij het ISL (Interkerkelijke Schuldhulpverlening Lelystad): “Onze kracht ligt in
Richard: “Ik heb iemand nodig die me helpt. In gesprek met
Henk-Frits: “Een verzoek van Richard bij de
Ilse: “Ik werkte bij een bank en daar leek alles
schuldeisers of ambtenaren word ik heel nerveus en klap ik
rechtbank voor schuldsanering is misgelopen.
maakbaar. Door Corrie weet ik nu wel beter.
persoonlijke aandacht
helemaal dicht. Dat heb ik sinds een verkeersongeluk van 25
De papieren zouden niet zijn aangekomen. Maar
Als mens kan je van alles overkomen zonder
en waardering. Wie dat
jaar geleden. Tijdens het kennismakingsgesprek met Henk-
hij wil er graag alles aan doen om er vanaf te komen.
dat je daar schuldig aan bent. Bij Corrie
krijgt, legt vaker met
Frits kreeg ik iemand van budgetbeheer aan de telefoon.
Ik vind het fijn om hem te helpen dat alsnog te
kwam ik met veel dingen voor het eerst in
succes het traject van
Men wilde mij niet langer helpen omdat er niets met mijn
regelen. Het is ook leuk om voor Richard uit te zoeken
aanraking, zoals de pgb’s (persoonsgebon-
schuldsanering af.”
schulden gebeurde. Ik wist niets te zeggen, maar Henk-Frits
van welke regelingen hij gebruik kan maken.” Henk-
den budgets) voor de kinderen. Ook door
nam de telefoon van me over en nam het voor me op. Ik
Frits zet Richard ook aan het werk, maar vindt het wel
de scheiding was het ingewikkeld. Maar
wist meteen dat ik hem kan vertrouwen en dat het goed kan
eens lastig als hij niet begrijpt dat hij soms snel moet
we zetten alles op een rij, maakten
komen. Maar hij zet mij ook aan het werk hoor.”
handelen. “Hij heeft soms een black-out en laat dingen
potjes voor alle voorzieningen, zodat
dan lopen.”
ze niet verrast kon worden en schuldenvrij zou blijven. Als ze maar één procent zelf kon, liet ik haar dat doen. Zo groeide ze weer.”
8
9
In een aantal plaatsen bestaat al lange tijd een noodfonds. Omdat mensen op langere termijn vaak niet geholpen zijn met een gift kwam daar als natuurlijk gevolg de maatjeshulp uit voort. Delft en Hellendoorn zijn daarvan voorbeelden. Gerrit Kadijk uit Delft: “Een Noodfonds kan je vergelijken met pleisters plakken en noodverbandjes leggen. Dat is nodig en waardevol. Om structureel uit de proble men te komen, heb je echter langer hulp nodig. Een maatje kan dat bieden.”
Vaak beperken de problemen zich niet tot de financiën alleen. Juist daarom kan een maatje zoveel betekenen voor zijn cliënt. Maar je moet daar wel op voorbereid zijn. Gerrit Kadijk: “Een coördinator selecteert maatjes of ze goed kunnen omgaan met complexe problemen. Schulden staan namelijk zelden op zichzelf.”
De coördinator
Anonieme verhalen
De coördinator is aanspreekpunt en het gezicht van SchuldHulp-
Niet elke cliënt durft in de openbaarheid te treden met
Maatje in zijn woonplaats. Daarbij heeft hij, als het project lokaal
zijn verhaal. Schaamte speelt daarin een rol. Maar ook
verder groeit, absoluut de de steun nodig van werkgroepleden
vrees voor de reacties van anderen als bekend wordt
die verschillende taken hebben:
dat zij financiële problemen hebben. De praktijk wijst
• Het met elkaar in contact brengen en houden van samenwer-
helaas uit dat mensen in de omgeving niet altijd
kingspartners als: lokale kerken, noodfonds, maatschappe
barmhartig zijn. Vandaar. Kenny, Richard, Corrie
lijk werk, inloophuis, voedselbank, woningbouwvereniging,
en Nelie zijn dus erg dapper.
gemeentelijke overheid, maar ook bijvoorbeeld publiciteit en
In verschillende plaatsen heeft men al ervaren dat samen
financiën.
werken veel mogelijkheden biedt. Neem een woningbouw-
Peter Kuijpers, directeur van stichting
vereniging. Zodra er huurachterstand wordt gesignaleerd mag
de Budgetteer:
een maatje op huisbezoek om te inventariseren of er misschien
“De economische recessie is
• Werken aan PR.
financiële hulp gewenst is. Door tijdige interventie zijn al veel
echt niet de enige reden dat
• Organiseren van de trainingen en terugkomdagen voor de
huisuitzettingen voorkomen. Ook de Voedselbank en inloop-
veel mensen in de proble
huizen blijken belangrijke vindplaatsen te zijn voor mensen die
men raken. Er zijn gewoon
een steuntje in de rug nodig hebben.
steeds minder mensen die
• Onderhouden van contacten en het zoeken naar mogelijk nieuwe partners en sponsors.
maatjes. • Coaching van de maatjes.
goed met geld kunnen
“Het gaat niet alleen om de cijfertjes of dat je iemand een trucje leert hoe hij goedkoop boodschappen kan doen. Zodra het weer goed gaat, vergeet hij dat weer. Het is belangrijk dat je met iemand gaat zitten en zoekt naar de oorzaak waardoor de problemen ontstaan.” Ilse de Lange, trainer èn SchuldHulpMaatje
Coördinatoren met hun werkgroep ervaren dat SchuldHulp-
omgaan. Het is belangrijk
Maatje weerstand tegen vrijwilligershulp bij financiële pro
dat ze dat van een maatje
blemen wegneemt. SchuldHulpMaatje wekt vertrouwen omdat het een landelijk werkende bij de overheid bekende ondersteuningsorganisatie is. Hetzelfde geldt voor de degelijke training en het certificaat van de maatjes, gecombineerd met het bewijs van goed gedrag dat zij moeten overleggen.
kunnen leren.”
Hier een kleine greep uit de verhalen van drie anonieme cliënten.
Een Marokkaans gezin in Delft begreep niets van ons systeem van rekeningen en betalingswijzen. In Marokko regel je alles aan de keukendeur. Een financiële ramp dreigde totdat Magali langszij kwam. Deze goed in Nederland geïntegreerde Française maakte de ouders wegwijs en nu kan dit gezin zich prima redden. De vader is er trots op dat hij nu zonder hulp en zelfverzekerd zijn weg weet te vinden in onze toch wel bureaucratische
Wat te denken van de jonge alleenstaande moeder
samenleving.
die veel problemen heeft met de opvoeding van de kinderen? Zij heeft zoveel stress dat ze haar financiële situatie niet goed kan overzien. Haar
In Lelystad was de man die uit de ge-
maatje Brigitte is ervaringsdeskundige; zij weet wat
vangenis werd ontslagen. Zijn finan-
het is om schulden te hebben en alleen voor de
ciën waren een puinhoop. Met hulp
opvoeding van de kinderen te staan. En daarnaast
van een maatje die hem helpt met zijn
ook nog eens geconfronteerd te worden met de
administratie komt er weer overzicht
bemoeienissen van Jeugdhulp. Het doet Brigitte
en structuur in zijn financiën. Hij heeft
goed dat ze deze jonge vrouw kan steunen met
nu een baan en is aan een opleiding
haar levenservaring en deskundigheid
begonnen.
10
11
Brigitte: ervarings deskundige, assistent Coördinatrice en maatje in Den Haag
Een belangrijke taak van een maatje is om iemand te leren budgetteren. Want het is de kunst om grip op je portemonnee te houden, of daar nu veel of weinig in zit. Daarom probeert een maatje zijn cliënt ook na te laten denken over de rol die geld in zijn leven speelt en hoe hij daarmee omgaat. Dan pas is hij in staat om oude uitgavenpatronen te doorbreken.
In Hellendoorn hecht men veel waarde aan armoedebestrijding. Veel organisaties in deze plaats werken daarvoor samen en beseffen daarbij de meerwaarde van een maatje. Riki Dommerholt, coördinator in Hellendoorn: “Het maatschappelijk werk waardeert het dat onze maatjes meer tijd kunnen besteden aan de cliënten. Daardoor kunnen zij goed de vinger aan de pols houden.”
Toekomst SchuldHulpMaatje toont aan dat een vrucht-
Als u gelooft in dit project, kunt ook u erin
bare samenwerking mogelijk is tussen kerken
investeren. Daar zijn veel mogelijkheden voor:
en maatschappelijke organisaties. Dat zij door
door mee te werken met uw kerk, bedrijf of
Willem de Jager,
gezamenlijke inspanning in staat zijn om op
instelling, maar ook met donaties. Deze zijn
wethouder in L elystad:
te treden tegen het toenemende armoede
nodig om het werk voort te kunnen zetten.
“Een project als
probleem. Vrijwilligers kunnen echt het verschil
Na de eenmalige startsubsidie moeten de
SchuldHulpMaatje
maken in de samenleving.
kosten voor de training en de organisatiekosten uit eigen middelen worden gedekt. Dus elke
SchuldHulpMaatje is succesvol van start gegaan,
euro telt.
past in een moderne participatiemaatschappij. Dat betekent dat de
maar wil graag verder groeien. Het doel is dat
overheid niet meer
de SchuldHulpMaatjes in 2015 een begrip zul-
alles zelf doet, maar
len zijn in ons land.
samenwerkt met burgers.”
SchuldHulpMaatje
Helpdesk SchuldHulpMaatje:
www.schuldhulpmaatje.nl
0900 - 1 177 771
[email protected]
[email protected]
12
Een mens vindt zijn eigenwaarde terug wanneer hij op eigen benen kan staan. De inzet van SchuldHulpMaatjes biedt kerken en geloofsgemeen schappen een unieke gelegenheid om relevant te zijn voor de samenleving. Peter Rijsdijk, Projectmanager SchuldHulpMaatje
Samen lukt ‘t ...
