Richtlijnen en adviezen voor patiënten met een colostoma
Binnenkort gaat u ons ziekenhuis verlaten. Om u, bij de vragen of onzekerheden die in de thuissituatie mogelijk ontstaan, behulpzaam te zijn, krijgt u deze richtlijnen en adviezen voor patiënten met een colostoma mee. Mocht u nog vragen hebben, kunt u deze altijd stellen aan uw specialist, de stomaverpleegkundige, een verpleegkundige van de afdeling waar u bent opgenomen of bij de wijkverpleegkundige. 1 Een stoma is niet steriel! Was het stoma en de omringende huid met water en droog deze zoals de rest van het lichaam. Nooit droog föhnen omdat er een kans bestaat op ongemerkt verbranding van het stoma, daar deze ongevoelig is voor pijn. 2 U kunt baden of douchen met of zonder opvangzakje. Er is geen garantie dat het stoma niet produceert. 3 Vermijdt zoveel mogelijk het gebruik van badolie of badcrème op de plaats waar u het stomamateriaal plakt. Deze kunnen een ongunstige invloed hebben op de plaklaag van het materiaal. 4 Als u het stoma wast kan er bloed te zien zijn. Dit is normaal, vanwege het tere slijmvlies. De bloeding zal vanzelf weer stoppen. Een koud washandje wil ook wel eens helpen. 5 Zorg dat u de haren rondom het stoma verwijdert of kort houdt. Terwijl u dit doet, houdt u een stukje toiletpapier of een gaasje op het stoma ter bescherming. Geen ontharingscrème gebruiken! 6 Voorkom vacuümtrekken van het zakje. Het zakje zit dan plat op de huid gedrukt en de ontlasting blijft op het stoma kleven. Als de ontlasting niet in het zakje kan vallen zal de ontlasting onder de huidplaat door gaan kruipen. Dit is te voorkomen door vroegtijdig het bijgeleverde stickertje op het filter te plakken. Dit stickertje verwijderen als door gasvorming het zakje bol gaat staan. 7 Leeg tijdig het stomazakje. Het gewicht van het zakje trekt aan de huid. 1
8 Eet voldoende vezelrijke producten. Eet regelmatig iets tussendoor, bijvoorbeeld een volkorenkoekje. Een lege darm geeft meer winderigheid. Praten en drinken onder het eten kunnen ook voor extra winderigheid zorgen, evenals nervositeit. Zie verder de dieetadviezen. 9 Drink voldoende, ongeveer 1,5 liter per dag. Dit voorkomt uitdroging van de ontlasting. U kunt ook gebruik maken van roosvicee-lacto, te koop bij elke supermarkt. Dit houdt de ontlasting soepel en bevordert de passage. 10 Zorg dat u altijd opvangmateriaal in huis heeft voor een periode van minimaal twee weken. Zorg dat u altijd opvangmateriaal bij u heeft als u van huis gaat. 11 Bij veel transpireren kan de plaat of het stomazakje eerder loslaten, bijvoorbeeld bij warm weer, spanningen, veranderd medicijngebruik. 12 Als u op reis gaat: - Neem het opvangmateriaal altijd als handbagage mee, want uw koffers kunnen zoek raken. - Neem altijd iets mee om uw matras te beschermen. - Neem uw stomaboekje mee voor de juiste gegevens. 13 Bij nabehandeling met cytostaticakuur of bestraling kan de darm van slag raken en diarree veroorzaken. Zorg altijd een open (ileostoma)zakje voorradig te hebben. Ook bij bepaalde röntgenonderzoeken waarbij contrastvloeistof gedronken moet worden kan diarree optreden.
2
14 Redenen om contact op te nemen met de stomaverpleegkundige, (wijk)verpleegkundige of arts zijn: - Plotselinge verandering in grootte, lengte of kleur van het stoma. - Aanhoudende diarree of obstipatie. - Pijn of krampen voordat de ontlasting uit het stoma naar buiten komt. - Veelvuldige lekkage. - Huidproblemen. - Stomaproblemen: vernauwing, breuk, uitstulping etc. - Psychische problemen. Stappenplan tot zelfzorg stoma Klaar leggen voor de verzorging: - 3 natte gazen - 2 droge gazen - afvalzakje - geknipt nieuw stomazakje - geurspray - huidspray Werkwijze: - afvalzakje aan brengen(stomazakje al in het afval zakje hangen) - met behulp van natte gazen de huidplaat verwijderen - geurspray gebruiken (in het zakje spuiten wanneer de opening zichtbaar is) - stoma en huid reinigen met natte gazen - huid rond stoma drogen - huid inspecteren - huidspray gebruiken - materiaal opbrengen volgens de instructie - afvalzakje in de grijze container - alles klaar maken in de toilettas voor de volgende wissel
3
146245/2016.02
4
Deze folder is een uitgave van het Gemini Ziekenhuis