Digitaal panel Ymere
Resultaten onderzoek Duurzaam wonen februari 2012 4 maart 2012 Reactie van de milieucoördinator van Ymere, Paul Tuijp: “Het onderzoek laat duidelijk zien dat de leden van het klantenpanel ons speerpunt uit het duurzaamheidbeleid ondersteunen. We vinden allebei dat beheersing van energiekosten onze grootste aandacht moet hebben. U geeft ook massaal aan al van alles te doen om energie te besparen. Geweldig! Ook goed om te zien is, dat ongeveer driekwart van de panelleden bereid is meer huur te betalen als Ymere investeert in energiebesparende maatregelen. Zo kunnen we samen de woningen verbeteren. Behalve dat Ymere blijft investeren in de woningen zien we na bestudering van uw antwoorden ook aanleiding om duurzaamheid meer ‘’naar u toe te brengen’’: we gaan een evenement voorbereiden om u beter te informeren over wat Ymere al doet en nog gaat doen op het gebied van duurzaamheid. We willen u ook ideeën aan de hand doen en voorstellen doen om samen uw woning duurzamer en energiezuiniger te maken. Misschien via door u zelf aan te brengen voorzieningen, misschien door maatregelen van onze kant. Maar het is uw keus. Hartelijk dank voor uw medewerking, dit helpt echt om meer te weten te komen wat er bij u leeft.” Reactie van de SHY, Stichting Huurdersorganisaties Ymere: “De SHY neemt de onderzoeksresultaten mee in hun advies over het nieuwe duurzaamheidsbeleid van Ymere. We gaan na of de uitkomsten het beleid bevestigen of er juist van afwijken. ”
Voorwoord Sinds 2012 heeft Ymere een vernieuwde participatiestructuur, onder het motto ‘Samen in de buurt’. Ymere wil met de vernieuwde structuur meer bewoners beter leren kennen, en hen nauwer betrekken bij de ambities van Ymere in hun omgeving. De bedoeling is dat Ymere een zo breed mogelijke groep klanten leert kennen, op een manier die hen aanspreekt en uitkomt. Alleen dan komen de verschillende belangen, wensen en behoeften in beeld. Alleen dan kunnen goede plannen en producten worden ontwikkeld Daartoe wordt steeds een passende mix van participatiemiddelen ingezet, van klassieke portiekgesprekken tot nieuwe media als Facebook en Twitter. Tegelijkertijd wil Ymere ook recht doen aan de bewezen waarde van formele participatie via bewonerscommissies en huurderorganisaties. Nieuwe middelen zet Ymere daarom steeds in samenspraak met formele bewonersvertegenwoordigers in. Zodat Ymere en bewonersorganisaties samen profiteren van de betrokkenheid, energie en deskundigheid van meer bewoners. Het in 2012 gestarte Digitaal panel van Ymere is een van de nieuwe instrumenten waarmee het beleid gestalte krijgt. Het panel is bestemd voor alle klanten van Ymere. Waarbij het panel kan worden ingezet ten behoeve van het: • • • • •
inventariseren en kwantificeren van wensen en meningen van klanten rond een specifieke vraagstelling rechtstreeks en dieper kunnen communiceren met klanten genereren van nieuwe inzichten en ideeën ten behoeve van de verbetering van producten, dienstverlening en beleid toetsen van nieuw beleid en nieuwe producten en diensten toetsen van bestaand beleid en bestaande producten en diensten
Vanaf de ontwikkelfase is het panel opgezet in samenwerking met de Samenwerkende Huurdersorganisaties Ymere (SHY). Per onderzoek is de SHY betrokken bij de opzet, de rapportage en de feedback naar panelleden.
2
Inhoudsopgave Voorwoord ........................................................................................................................................................ 2 Inhoudsopgave................................................................................................................................................. 3 I Samenvatting en conclusies ........................................................................................................................... 4 1 . Inleiding ....................................................................................................................................................... 5 2 De klant en duurzaamheid............................................................................................................................. 6 2.1 Duurzaamheid: een driedimensionaal begrip ............................................................................................. 6 2.2 Duurzaamheid: wat doe je zelf? ................................................................................................................. 6 2.3 Duurzaamheid en woonruimteverdeling ..................................................................................................... 6 2.4 Duurzaamheid en betaalbaarheid............................................................................................................... 7 3 Ymere en Duurzaamheid............................................................................................................................... 8 3.1 Hoe presteert Ymere? ................................................................................................................................ 8 3.2 Hoe kan Ymere woningen energiezuiniger maken? ..................................................................................10
3
I Samenvatting en conclusies Tussen 24 januari en 7 februari 2012 lag een vragenlijst voor aan het Ymere Digitaal panel over duurzaam wonen. 192 panelleden (respons 70%) vulden de vragenlijst in. Doel van het onderzoek was om een beeld te krijgen van de verwachtingen, wensen en behoeften van Ymere-klanten ten aanzien van het thema duurzaamheid. 2.1 Belangrijkste resultaten onderzoek De klant en duurzaamheid Klanten vinden de energiekosten van de woningen belangrijk en meer dan de helft let hier op bij het zoeken naar een andere woning. Ook is driekwart van de klanten bereid om meer huur te betalen voor een ingreep in de woning als de energiekosten daarmee dalen. Veel klanten hebben concrete tips om hun eigen woning energiezuiniger te maken. Ymere en duurzaamheid • Het onderwerp duurzaamheid leeft bij veel klanten. Tegelijkertijd hebben klanten vaak nog geen beeld van wat Ymere kan betekenen in de verduurzaming van hun woning of woonomgeving. • Bijna alle klanten geven aan dat ze het belangrijk vinden dat Ymere een duurzaamheidsbeleid voert. • Daarbij vinden vooral de klanten onder de 55 jaar dat Ymere nog wel een weg te gaan heeft op dit gebied. 2.2 Conclusies Naar aanleiding van de resultaten van het onderzoek, gaan we aan de slag met de volgende 3 punten: •
•
•
Ymere is voornemens om een evenement rondom duurzaamheid te organiseren om zo met meer bewoners in gesprek te komen en een duidelijk beeld neer te zetten van de ambities van Ymere op dit gebied. De belangrijkste tip die Ymere meeneemt is om huurders duurzaamheidsmaatregelen op maat aan te bieden. Ymere brengt bijvoorbeeld isolatie of een waterbesparende spoelknop aan en de huurder betaalt hier een kostendekkende huurverhoging voor. Ymere gaat meer voorlichting geven over de mogelijkheid om duurzame voorzieningen aan te brengen in het kader van het ZAV-beleid. Huurders verduurzamen hun woning zelf en krijgen daar - onder bepaalde voorwaarden - geld voor terug bij hun vertrek.
4
1 . Inleiding Ymere vindt het van groot belang dat duurzame ontwikkeling wordt bevorderd en is daarom bezig met het opstellen van een duurzaamheidbeleid. We laten ons daarbij graag inspireren door de mening van onze klanten.
Aanleiding om deze nader onder de loep te nemen in het Digitaal panel. Doelstelling van het onderzoek: Het in kaart brengen van de verwachtingen, wensen en behoeften van de huurders ten aanzien van het thema duurzaamheid. Deze doelstelling hebben we uitgewerkt in de volgende onderzoeksvragen: •
•
De klant en duurzaamheid o Wat betekent duurzaamheid voor klanten in hun dagelijks leven? o In hoeverre spelen duurzame criteria een rol bij het zoeken naar een woning? o Wat heeft de klant er zelf voor over om duurzamer te wonen? Ymere en duurzaamheid o Wat kan Ymere voor de klant op het gebied van duurzaam wonen? o In hoeverre ervaren klanten Ymere als een duurzame organisatie? o Welk belang hechten klanten aan een duurzaam Ymere?
Tussen 24 januari en 7 februari 2012 legden we het Digitaal panel een vragenlijst voor over duurzaam wonen. 192 panelleden (respons 70%) vulden de vragenlijst in. Leeswijzer In hoofdstuk 2 antwoord op de vraag “Wat betekent duurzaam wonen voor de klant?”. In hoofdstuk 3: de duurzaamheid van het Ymere-bezit en de Ymere-organisatie door de ogen van de klant.
5
2 De klant en duurzaamheid 2.1 Duurzaamheid: een driedimensionaal begrip De panelleden is gevraagd om aan te geven aan welke woorden wordt gedacht bij het begrip duurzaamheid. Uit de antwoorden kunnen drie dimensies worden gedestilleerd: 1. Degelijk, bestendig, gaat lang mee 2. Energie, energiezuinig, groene energie, isolatie 3. Milieu, verantwoord omgaan met panelleden/dieren/milieu Als we er wordt ingezoomd op wat duurzaamheid in de praktijk zou moeten betekenen valt op dat de panelleden in de eerste plaats waarde hechten aan lagere energiekosten en een gezond binnenklimaat. Hieronder een overzicht van de antwoorden in volgorde van belangrijkheid. Het percentage geeft aan hoeveel panelleden het een (zeer) belangrijke maatregel vonden. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Energiekosten van de woning (94%) Gezond binnenklimaat van de woning (91%) Waterbesparende spoelknop in de wc (85%) FCS-keurmerk van het hout (77%) Milieuvriendelijke verf (73%) De materialen zijn gerecycled of te recyclen (68%) Voorlichting over energiebesparing (66%) Groene daken (55%) Zonneboiler (47%)
2.2 Duurzaamheid: wat doe je zelf? Iedereen doet wel iets om duurzamer te leven: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
De verwarming lager zetten (78%) Letten op energielabel als ik elektrische apparaten koop (68%) Waterbesparende douchekop gebruiken (56%) Spullen die ik niet gebruik naar de kringloopwinkel brengen (55%) Korter douchen (52%) Ventileren met ventilatieroosters in plaats van een open raam (52%) De thermostaat instellen, zodat de verwarming alleen aangaat als ik thuis ben (37%) Tochtstrip bij ramen en deuren geplaatst (33%) Letten op duurzame keurmerken bij het boodschappen doen (33%) Niets 0%
Bij ‘anders, namelijk’ worden zaken als minder kopen, tweedehands kopen, afval scheiden en letten op elektrisch verbruik (spaarlampen, standby uit) genoemd. 2.3 Duurzaamheid en woonruimteverdeling In onderstaande figuur valt te zien dat meer dan de helft van de panelleden (60%) let op het energieverbruik van een nieuwe woning. Het energieverbruik is dus een item. Uit de antwoorden in de categorie ‘anders, namelijk’ blijkt wel dat het in een praktijk van krapte op de woningmarkt en lange wachttijden moeilijk is om energieverbruik van doorslaggevend belang te laten zijn bij de zoektocht naar een nieuwe woning.
6
2.4 Duurzaamheid en betaalbaarheid In onderstaande figuur valt af te lezen dat ruim driekwart van de panelleden (77%) aangeeft dat zij meer huur willen betalen als de woning energiezuiniger wordt. Een op 20 panelleden (6%) geeft aan geen extra huur te willen betalen voor extra duurzaamheidsmaatregelen. Echter, dit percentage wordt hoger als we de antwoorden in de categorie in anders namelijk in acht nemen. Hier zijn ook behoorlijk wat panelleden negatief over een eventuele huurverhoging. Het totaal percentage “tegenstanders”komt daarmee op 17%, Een derde van de panelleden is bereid om de besparing op de energielasten aan extra huur uit te geven (de woonlasten blijven dan gelijk). Iets minder dan een derde (31%) vindt dat de huurverhoging lager moet zijn dan de besparing, zodat ze er per saldo op vooruit gaan. 13% is bereid om in eerste instantie iets meer huur te betalen dan dat de energielasten omlaag gaan en deze huurverhoging binnen enkele jaren terug te verdienen op de stijgende energielasten.
7
3
Ymere en Duurzaamheid
3.1 Hoe presteert Ymere? Om een goed beeld te krijgen van de prestaties van ons woningbezit ten aanzien van duurzaamheid is gevraagd naar het oordeel van de panelleden op een drietal aspecten: 1. 2. 3.
Energiezuinigheid eigen woning Duurzaamheid eigen woning Ymere als duurzame organisatie
Uit de antwoorden blijkt dat er nog wel een weg te gaan is voor Ymere. Nog geen kwart vindt de woning energiezuinig of duurzaam (zie onderstaande figuren). De meest genoemde reden hierbij is dat het onderhoud te wensen overlaat.
8
Ook over de duurzaamheid van Ymere als organisatie oordeelt slechts een kwart positief (zie onderstaande figuur). Wel is er een grote groep panelleden die hier neutraal tegenover staat of aangeeft geen mening te hebben over de stand van zaken wat betreft duurzaamheid bij Ymere (totaal 44%). Meer bekendheid geven aan de duurzame ambities van Ymere kan wellicht leiden tot een positiever oordeel. Opvallend genoeg zijn de panelleden onder de 55 jaar negatiever over Ymere als duurzame organisatie dan leden van 55 jaar en ouder. Panelleden die negatief zijn over de duurzame aspecten van Ymere, geven aan dat ze Ymere met name in relatie tot onderhoud niet duurzaam vinden opereren. Enkele andere antwoorden bij “Nee, ik vind Ymere geen duurzame organisatie omdat…..”: “duurzaamheid met de mond wordt beleden en niet via onderhoud/renovatie en er nog niet genoeg wordt gedaan aan de oude huizen” “gebreken aan de woning niet efficiënt maar hap snap worden opgelost” “Wij zijn zelf bezig om daar op een verantwoorde manier mee om te gaan, maar van Ymere heb ik nog niet de indruk gekregen, in relatie tot mijn huidige woning, daar concreet mee bezig te zijn.”
Men vindt het wel belangrijk dat Ymere een duurzaamheidbeleid voert. De huurders in Amsterdam en Haarlemmermeer hechten hier meer aan dan de huurders in Almere, Haarlem en overige gemeentes.
9
3.2 Hoe kan Ymere woningen energiezuiniger maken? Aan het eind van de vragenlijst is de panelleden gevraagd of zij nog tips hadden waarmee hun eigen woning energiezuiniger en duurzamer kan worden gemaakt. Uit de antwoorden blijkt dat panelleden met hele concrete voorstellen komen en duidelijk kennis van zaken hebben. Hieronder enkele citaten die dit illustreren: “Huurwoningen voorzien van programmeerbare thermostaat voor verwarming. Alternatief zoeken voor keramisch koken. Warmtewisselaars toepassen. Extra aandacht voor duurzaamheid bij nieuwbouwprojecten.” “Wij hebben een paar maanden geleden een nieuwe verwarmingsketel gekregen,maar dat ding doet het alleen goed als je geen waterbesparende douchekop gebruikt. Ik heb nu dus tegen mijn wil weer een gewone douchekop moeten kopen. Als mijn waterkosten hierdoor stijgen ,kan ik dan Ymere aansprakelijk stellen?” “Ik woon in een hat eenheid, je kunt je afvragen of het nodig is om de gehele nacht de lampen te laten branden in de gezamenlijke hal. Die van ons is al meer dan een jaar stuk, ik heb er geen last van, alleen je kunt je sleutelgat een beetje moeilijk vinden ;) “ “Ventilatiekanaal schoonmaken” “Goed sluitend hang- en sluitwerk (en rechte deuren die goed afsluiten)”. “Beter luik naar de zolder, waardoor er niet meer ongewild warmte naar de zolder verdwijnt.” Alle tips overziend zijn er een aantal categorieën die meerdere keren genoemd worden: • • • • • •
Zonnepanelen Waterbesparende spoelknop en douchekop Voorkomen van tocht, ook in algemene ruimten Isoleren van vloer, dak, gevel en ramen Geven van voorlichting Waterton aan de regenpijp
10
