Reisverslag vakantie Milaan 2011. Woensdag 22 juli 2011 Rotterdam – Schiphol – Milaan. Nederland: droog, bewolkt, Milaan: bewolkt, drukkend warm, 30 o C. Om kwart voor vier uur gaat de wekker en om een uur of half vijf zitten we in de auto en rijden we op een heerlijk rustige weg in een klein uurtje naar Schiphol. Gisteren heb ik op het internet al ingecheckt, we behoeven nu alleen nog maar de ruimbagage af te geven. Dat gaat allemaal snel, we moeten alleen wat langer wachten bij de veiligheidscontrole, hier is het wat drukker. Bij mij piept iets, maar het kunnen niet mijn wandelschoenen zijn, want die heb ik niet aan. Wat het dan ook is men kan het niet vinden. Ook de handmatige controle levert niets op. Enfin we komen natuurlijk door deze controle, 't zou anders wat wezen Dan pinnen we nog wat Euro's, drinken een kopje koffie en gaan dan op ons gemak naar het vliegtuig toe. We vertrekken redelijk op tijd, even na acht uur. Na een goede vlucht, landen we om ongeveer half tien, de verwachte tijd, op luchthaven Linate, één van drie luchthavens rond en van Milaan. Bij het landen lijkt het erop dat Milaan zich in de wolken hult en even later blijkt dat ook het geval. Het duurt even voordat we uit het vliegtuig kunnen stappen. We rijden dan met de bus naar het terminalgebouw, omdat we niet aan de slurf staan. De koffers komen mondjesmaat op de bagageband en wij zijn zo ongeveer de laatsten die onze koffer krijgen. In een tabakswinkel proberen we een tweedagenkaart voor het opbaar vervoer te kopen, maar men heeft alleen deze kaarten, die vergezeld gaan met allerlei kortingskaartjes en daardoor ongeveer het dubbele in prijs zijn. De kortingskaartjes zeggen ons niet zoveel. Het wordt dan een enkeltje van één Euro voor het ritje met de bus naar het centrum. We zullen daar wel verder zien. Bus 73 brengt ons dan naar het centrum in Milaan. Milaan lijkt een drukke stad vanuit de bus. De stad komt rommelig over. Na dertig minuten zijn we bij het eindpunt Babila en als we uitgestapt zijn gaan we op zoek naar het metrostation. Na een aantal keer vragen zijn we een tiental minuten later op Station Duomo en zien we, als we boven de grond komen deze schitterende kerk. De stadskaart brengt ons dan al snel in het hotel. De kamer wordt nog schoongemaakt, dus wachten we een korte tijd in de ontbijtruimte. Na een minuut of vijftien kunnen we in het krappe liftje naar boven, naar de vierde etage. Wij en onze twee koffers kunnen net in het liftje, meer ruimte heeft het ding niet. Op de kamer gekomen kunnen we afstandsbediening van de airconditioning niet vinden. Het wordt snel warm in deze ruimte. Misschien wel een voorbereiding op de grote vakantie naar India en Nepal aan het einde van het jaar. Daar zal waarschijnlijk alleen arko (alle ramen kunnen open) en geen airco zijn. Hier blijkt dat je € 20.00 borg moet betalen voor de afstandsbediening van de airco, dus dat is snel overkomen. De waardevolle spullen gaan in het kluisje, dat er gelukkig is, en om een uur of één gaan we onderweg met de twee keer de metro, nu wel met een tweedagenkaart, die niet uit de automaat komt, omdat die niet van € 50.- kan teruggeven, maar uit een tabakswinkeltje in het metrostation Duomo. We rijden richting Cimentero Monumentale. 1
We dwalen op deze enorme begraafplaats een paar uurtjes rond tussen de heel mooie en soms ook heel grote grafmonumenten. Tot Ria's vreugde kunnen we ook op het Joodse deel van de begraafplaats komen. Ria maakt een tekening en ik neem foto's. We wandelen nog wat in de buurt rond. Er zijn hier een paar mooie, hoge, gebouwen, waar helaas het licht, dat voor de begraafplaats misschien wel goed is, veel te grijs is; dan is het iets minder om de gebouwen te fotograferen. We zoeken een restaurantje, waar we een pizza kunnen eten. Dat is nog wel een klus, omdat er bijna nog niets open is, maar wij zijn zo vroeg opgestaan vandaag, dat onze magen al vroeg weer gaan knorren. Toch is er hier één op het pleintje open. We zitten buiten, onder een grote parasol. waar af en toe een paar regendruppels op vallen. Vanaf een uur of zes komt ook de zon af en toe kijken. Het is dan mooi licht en we lopen een klein ommetje naar de metro terug en zijn om een uur of zeven weer terug op metrostation Duomo, waar een prachtig licht op de kerk schijnt. Dus ook nog maar een paar foto's van de wit marmeren kerk en dan terug naar het hotel. Het lopen wordt dan langzaam een beetje strompelen voor mij. Ik heb mijn sandalen aan gedaan, maar als snel vanmiddag is er op mijn rechter grote teen een enorme blaar gelopen. De sandalen gaan nu uit en niet meer mee terug naar huis. Na meer dan tien jaar trouwe dienst zijn nu als versleten aangemerkt. We zijn beiden behoorlijk moe en dommelen wat op bed, terwijl ik in de tussenmomentjes in het schriftje schrijf en de fotoadministratie doe. Om een uur of half negen wil Ria koffie maken met de dompelaar. Het is even zoeken, omdat het lijkt dat de stopcontacten geen dikke stekkers toelaten. Na veel speuren komen we één stopcontact voor dikke stekkers tegen, waar je flink aan de stekker moet sjorren om het ding er ook weer uit te krijgen. Na de koffie gaat Ria badderen en ik douchen en gaan we vroeg slapen. Donderdag 23 juli 2011 Milaan. Af en toe zon, 's middags af en toe regen, 's avonds klaart het op, 27 o C. Na een voor Ria goede nachtrust, gaat de wekker om half acht. Ik heb minder geslapen vanwege het kloppen van mijn teen. Vandaag gewone, half hoge wandelschoenen aan en mijn beide grote tenen beschermd met een aantal pleisters. Om half negen gaan we ontbijten. We hadden niet zoveel van het ontbijt verwacht, maar het valt alleszins mee. Na ongeveer een half uur ontbijten gaan we naar de eerste stop van vandaag: de Duomo. Er is nu nog zon, dus lopen we eerst om de kerk heen, op zoek naar waar je kaartjes voor de bezichtiging van het dak kunt kopen. Na enig zoeken vinden we het kantoortje. Ria gaat niet mee en gaat in de buurt winkeltjes kijken en wandelt daarmee nog eens een keer rond de Duomo. Het is een flinke klim naar boven. Het trappen beklimmen thuis heeft dan toch nog vruchten afgeworpen. Op straat zie je ze niet zo veel. maar hier boven kom ik veel Japanners tegen, die natuurlijk op ieder mogelijk en onmogelijk punt stoppen om (van elkaar) foto's te maken met een deel van het gebouw op de achtergrond. Maar gelukkig is het niet al te druk, zodat ik ook nog foto's zonder toeristen kan maken. De eerste hoogte is boven de zijbeuk of de kapellen, de tweede is het dak van het schip, van waar je een mooi uitzicht over Milaan hebt. Jammer dat er juist nu een restauratie aan de gang is. Maar het wordt
2
wel prachtig, dat kun je wel zien aan de delen die al gereed zijn. Na een rondje met de zoomlens doe ik ook nog eens een rondje met de groothoeklens en dan de trappen weer, wat uiteraard stukken gemakkelijker gaat dan naar boven. Beneden kom ik Ria weer tegen, die nog niet helemaal uit gewinkeld is. Ik ga nog mee naar de winkeltjes en we bezoeken de Galleria Vittorio Emanuele, de enorme overdekte winkelpromenade. Dan sluiten we ons aan bij de rij om de kerk van binnen te bezichtigen. Zo licht als het gebouw van buiten is, zo donker is het van binnen. Een heel contrast. Wel schitterend. We mogen niet direct doorlopen; men wil eerst in mijn fototas kijken en we mogen eigenlijk ook niet binnen fotograferen, maar aanzien iedereen zich niet aan dit verbod houdt, doe ik, met tegenzin van Ria, mee. Na dit bezoek gaan we een broodje eten en een colaatje drinken bij de lokale McDonald's. We kunnen hier even zitten, naar de wc gaan en onze waterflesjes weer aanvullen en nemen dan de metro naar Sant'Ambrogio. We willen een wandeling door dit stadsdeel gaan doen, maar het weer klopt met de verwachting, die ik gisteren op tv heb gezien: regen. We besluiten dan om het Museo Nazionale della Scienze e della Tecnica binnen te gaan. Dit blijkt een erg leuk museum te zijn, waar we een paar uur doorbrengen. Je mag er zonder problemen fotograferen, er hangt een replica van het Laatste Avondmaal van Da Vinci. Als we binnen zijn begint het van een paar druppeltjes tot echt flink te regenen. En dom, dom, dom, de paraplu's liggen nog in de koffer in de hotelkamer. Ria fotografeert van harte lust mee in dit museum. Om een uur of vier zijn we weer buiten en dan is het gelukkig weer droog. De naast het museum gelegen kerk San Vittore al Corpo is dan open. Eén van de oudste kerken van Milaan en prachtig om te zien. Ik krijg van een kerkganger op m'n kop omdat ik vergeet m'n petje af te zetten. buiten gekomen komt zelfs de zon door de wolken en gaan we een deel van de bedachte wandeling van afgelopen middag maken. We bezoeken de andere, zeer oude, kerk, uit de vierde eeuw, Sant'Ambrogio, waar de beschermheilige van de stad, Sint Ambrogius begraven ligt. Je kunt zijn gemummificeerd lichaam, en dat ook nog van een ander, zien, onder het altaar. Een macaber gezicht. Vlakbij de Università Cattolica, gehuisvest in een oud klooster. Ook prachtig om te zien. We willen gaan eten in pizzeria, die op de route ligt. Het restaurant is nog niet open, pas om zeven uur, zo staat in de reisgids. We willen gaan kijken of het wat is en wat de prijzen zijn, maar het blijkt niet meer te bestaan. Het blijkt een sushibar te zijn geworden. We wachten niet tot het zeven uur is geworden, maar nemen de metro terug naar de Duomo. Hier eten we pizza op een terras. De pizza is best te betalen, alleen de drankjes zijn qua prijs afgestemd op de omgeving. Zo ongeveer net zo duur per drankje, als de prijs van een pizza. Terugwandelend eten we een schepijsje, nemen een paar foto's van de Duomo en zijn dan om een uur of acht terug in het hotel. Het gebruikelijke ritueel van badderen, douchen, een tussenslaapje van Ria terwijl ik de fotoadministratie doe en in m'n schriftje schrijf, van de avond ontrolt zich. We zijn beiden behoorlijk moe, dus gaat niet al te laat het licht uit. Vrijdag 24 juli 2011 Milaan. 's morgens zonnig, 's middags wat wolken en eind van de dag weer zonnig, 30 o C.
3
De wekker gaat om half acht en om half negen zitten we aan het ontbijt. Toen we hier arriveerden was men bezig met het bouwen van een podium aan de voorkant van de Duomo. Gisteren werd daar nog eens een baldakijn opgezet. Geen idee waarvoor men dit gaat gebruiken. Een concert of zo? Tot gisterenavond ineens gezang de hotelkamer binnendrong. De Duomo is om de hoek van ons hotel. We dachten inderdaad aan een concert. De ramen van de kamer hebben luiken en ook nog eens dikke gordijnen. Toe ik die dicht ging doen zag ik plotseling honderden, misschien wel duizenden mensen, die in processie voorbij trokken, zingend en al. Sommigen hadden kinderen bij zich, die half slapend over de schouder werden meegesleept. We spotten drie nonnen in het wit. Het was allemaal heel indrukwekkend. Tegen half tien nemen we de metro naar Centraal Station. Een mooi gebouw dit station. Ria blijft beneden, terwijl ik rondloop om te fotograferen. Het is zeer druk hier. Men heeft het oude en het nieuwe mooi weten te verenigen. Na het station lopen we in de omgeving rond. Er staan hier een paar hoge, soms vrij nieuwe gebouwen. Er zitten soms hele mooie hoekjes bij. Als we weer terug zijn bij het Centraal Station, gaan we opzoek naar een toilet. Er staan wel bordjes, maar het toilet is toch niet zo gemakkelijk te vinden. We vinden de toiletten toch na een poosje zoeken en dan blijkt de prijs € 1.- per plasje te zijn. Moeten wel heel, heel mooie toiletten zijn. De metro brengt ons vervolgens naar San Agostino. We lopen naar het begin van de wandeling uit de gids. Maar we komen eerst, ongemerkt, bij de basiliek San Lorenzo Maggiore. Naar zeggen de oudste kerk ter wereld. Vooral de gerestaureerde kapel van deze basiliek is prachtig. Na het bezoek eten we een broodje bij de nabij gelegen middeleeuwse poort. Eén van de twee, die Milaan rijk is. We vervolgen wandeling en na drie kwart van de afstand besluiten we om een colaatje te nemen en de metro naar het Castello Sforzesco. Na één keer misgelopen te zijn vanuit de metro vinden we het kasteel, dat deels, net als de Duomo, thans wordt gerestaureerd. We worden hier een beetje belaagd door verkopers van geluksarmbandjes (geluk voor hen als iemand één van die dingen, die ze om je pols doen, koopt). Ze zijn wel lastig van je af te schudden. Niet alleen het kasteel, maar ook het park er omheen is mooi. We gaan even op een bankje zitten en lopen na een tijdje weer verder naar een soort ereboog, of poort, net zoiets als in Madrid en Berlijn. Hier is de naam Arco della Pace. Mooi, dan hebben we er drie van dit jaar. Het bij de stad behorende koelkastmagneetje hadden vanmorgen al gescoord. We lopen dan terug en tegelijkertijd worden voetballende jongens door een vrouw op een fiets aangesproken, dat ze niet tegen een monument mogen trappen. Zie dat maar eens in Nederland gebeuren, zonder een grote mond van de kereltjes. Over een smal wandelpad lopen we richting Piazzale L. Cardorna. We kunnen net naast elkaar lopen. Al enige tijd is een fietser achter ons aan het bellen. Die wil er blijkbaar langs, maar beste vriend dit is toch een wandelpad, een trottoir en geen fietspad of zo. Als we rustig doorlopen besluit de man, want dat blijkt het te zijn, dan maar op straat te gaan rijden. Hij doet het alleen erg dom, door aan de linker kant te gaan fietsen, terwijl er auto's aan komen. Nou ja, zijn probleem. We hadden het een paar keer in Madrid en ook in Berlijn gezien, dat fietsers hun heil op het voetpad zoeken, maar hier in Milaan is het allemaal nog eens een graadje erger. Ik vind het maar lastig en het verbaasd me dat er niet meer ongelukken gebeuren. Blijkbaar wordt het wel gedoogd. Of het echt is toegestaan, dat weet ik niet.
4
Nog voor de metro naar de Duomo, neem ik een paar foto's van een kleurig kunstwerk, een naald en draad op de Piazzale, waar de schijn wordt gewekt dat de draad met een knoop onder de weg doorgaat. Erg leuk. We gaan eten in een restaurant, schuin tegenover het hotel. De ober vindt het klaarblijkelijk niet leuk dat Ria, in een bijna leeg restaurant, niet afwacht, maar zelf een plaatsje zoekt en gaat zitten. Hij zal wel denken: klanten zijn klanten. Ria neemt pasta en ik pizza. Het duurt allang voordat we ons eten ontvangen en dan heeft Ria al alles opgegeten en dan krijg ik mijn pizza pas. Was de situatie al een beetje gespannen, dan wordt het nog erger. We willen en toetje. IJs of zo. Komt die kerel met een heel karretje vol met allerlei soorten gebak aan. Als hij ons eens liet uitspreken, want nu kan hij weer rechtsomkeert maken met zijn karretje als hij uit is verteld van wat er allemaal op ligt. "O, jullie willen "gewoon" ijs". Alsof dat geen toetje is. Hij zal wel denken klanten zijn klanten. En gaat dan zonder te vragen welke smaak we willen, voor een ieder van ons drie bolletjes in een glaasje halen. Dan komt de rekening. Staat er ineens € 4.- op, wat we niet hebben besteld. Als ik de ober vraag wat dat dan wel betekend, zal hij wel denken: pfff klanten zijn klanten. Chagrijnig, alsof wij dat toch zouden moeten weten, of er in ieder geval niet over zouden moeten zeuren, legt hij in zijn beste Engels uit dat het "Covercharge for the deck" is. Ik weet niet hoe dat smaakt en heb het ook niet besteld en hij wil het niet van de rekening afhalen. Ik besluit dat hij nu wel naar zijn fooi kan fluiten en besluit dat we hier niet weer zullen komen om te eten. Overigens smaakt het eten wel prima hoor. Tegen acht uur zijn we weer terug op de kamer en gaan na de gebruikelijke avondrituelen lekker slapen. Zaterdag 25 juli 2011 Milaan. Strak blauwe lucht, 30o C. De wekker gaat om half acht en om negen uur zitten we aan het ontbijt, omdat we blijven doezelen op bed. Drie kwartier later gaan we op weg. We gaan eerst naar de zaterdagmarkt Mercato di Viale Papiniano. We zijn hier gisteren geweest. Mooi rustig toen, maar nu is het super druk. Voetje voor voetje bewegen we langs de kraampjes. Maar is wel leuk om het gezien te hebben. Ria wil hier nog wat cadeautjes voor de kleinkinderen kinderen kopen, maar vindt niets, behalve dan een kilo trostomaten. We zoeken de metro weer op. Het gaat richting station Bisceglie, één van de buitenwijken van Milaan. Een hele tijd in metrolijn 2 zitten, die, omdat het zaterdag is, lekker rustig is. Het is moderne gebouwen fotograferen. Dat wat ik op het internet had gevonden blijkt nog al een stuk van het metrostation te zijn verwijderd. Een mooie wandeling van een paar uurtjes. Na ruim twee uur en ruim honderd foto's zijn we weer terug bij het metrostation, na een wandeling door een soort industrieterrein annex kantorenwijk. Een leuke wandeling, door een soort spookstad, omdat het zaterdag is, met veel, heel veel blauw/blauwig gekleurde gebouwen. We nemen de metro, met overstappen, terug naar de Duomo. De Duomo die toch wel min of meer het middelpunt van deze vakantie aan het worden is. We nemen hier een flinke cola, omdat het warm is, bij McDonald's en we gaan dan ook even de bestemming voor vanmiddag zoeken.
5
Omdat het nu prachtig weer is, fotografeer ik de plekken die de vorige dagen grijzig waren. Ondertussen hebben we gekozen voor de wijk Brera. Als we er aankomen is het heel anders, dan we tot nu toe hier hebben gezien. De sfeer is gemoedelijk en het voelt dorps aan. Brera is een wat meer kunstenaarswijkje. Mooie onderhouden, oude huizen, een paar mooie kerken ook. Ria maakt een tekening en aan het einde van de wandeling komen we plotseling aan bij het pleintje, waar we afgelopen woensdag hebben gegeten. Er is niets tegen om hier nu weer te gaan eten. Het smaakte tenslotte goed. Na het eten lopen we naar het zelfde metrostation als woensdag: Garibaldi. Alleen nu in een rechte lijn en niet met een foto-omweg. Tegen acht uur zijn we, flink verbrand door de Italiaanse zon, terug op de hotelkamer. Bij de Duomo stonden nog vele, vele honderden rode en blauwe stoeltjes. Deels opgestapeld. Sowieso levert dat een paar mooi foto's op, met de marmeren kerk en strak blauwe lucht op de achtergrond. We zijn ook benieuwd of dat voor vanavond nog iets zal opleveren. Zondag 26 juli 2011 Milaan. Zonnig, 31o C. De wekker gaat om half acht en we blijven nog even liggen. Ria heeft wat minder geslapen, dus haalt zo wat in. Om kwart over acht stappen we het bed uit, om dan om negen uur te gaan eten. Tegen kwart voor tien gaan we onderweg. Gisteren hebben we niets meer gehoord, behalve een paar bastonen vanaf het plein van de Duomo, maar nu we over het plein lopen zijn alle stoeltjes bezet en wordt er een openluchtmis gehouden. Het metrostation Duomo is hiervoor afgesloten. Voor zover ik kan zien, zijn bij alle trappen naar beneden de hekken dicht gebleven. Ook voor de veiligheid zullen de vele politieauto's en ziekenauto's wel zijn, die aan de zijkant van het plein staan. We lopen dan naar San Babila, nog geen kilometer verwijderd van hier en zoeken intussen even naar het punt waar de bus naar het vliegveld vertrekt. Een kerkje bezoeken zit er nu niet in, omdat het zondagmorgen is en er missen worden gehouden. We gaan dan het geplande voor vandaag doen: hoogbouw fotograferen. De flat bij San Babila valt tegen als ook die bij Conciliazione. Beiden oud, maar dat wist ik al, en ook niet mooi, en dat weet ik pas sinds nu. Ria zoekt in de reisgidsen, op een bankje in het park Sempione, dat vlak bij de laatste, “afgekeurde” flat ligt, een nieuwe bestemming. Als die gevonden is wandelen we richting metrostation Cairoli Castello. De toegangscontrolemachine geeft echter mijn kaartje niet meer terug. Het ding heeft het ingeslikt en dan stopt alles. Ria is er al door en ik sta er, beteuterd bij te kijken. De vriendelijke, erbij geroepen, man van de ATM (de Madrileens openbaar vervoer maatschappij), is vervolgens een kwartier bezig om mijn kaartje uit de machine te krijgen. Hij draait aan knoppen aan de binnenkant, trekt aan lintjes, maar het helpt vooralsnog niet. Plotseling komt mijn kaartje weer boven water. Het lijkt nogal behoorlijk verfrommeld, maar de man strijkt in een paar keer glad en dan is het weer ter gebruiken. Wij met de metro op weg en bij Porta Genova komen we boven de grond, om naar Sant'Eustorgio te gaan. We, of in ieder geval Ria dan, worden echter “tegengehouden” een een antiekmarkt. Een plek waar men voor soms gewoon oude spullen een veel te hoge prijs vraagt. Blijkbaar is hun omzet voldoende, want geen enkele van deze (hobby)kooplieden wil ingaan op pogingen om te onderhandelen.
6
We blijven hier een kleine twee uur. Sluip door, kruip door; gebots tegen andere mensen, die allemaal langs het kanaal Naviglio Grande willen lopen. Kilometers lang. Op het plein, de Pza XXIV Maggio, zo weet ik nog van de vorige keer dat we hier langskwamen, is een McDonald's. Daar gaan we eerst eten. Na het eten lopen we door naar Sant'Eustorgio. De kerk die half museum en half kerk is. Vooral het gerestaureerde deel is schitterend en het is hier zo rustig. Net als ik uitgebreid foto's wil gaan maken komt er een groep van een man of vijftig naar binnen. We gaan dan eerst maar naar het gedeelte dat als kerk in gebruik is in de hoop dat al die mensen vertrokken zijn als we later terugkomen. Het kerkgedeelte is ook prachtig, maar helaas als we een na ongeveer een half uur terug zijn is de miep, sommigen zeggen ook gids, nog steeds aan het kletsen bij het altaar in de mooie kapel en maakt het foto's maken zonder mensen erop nog steeds onmogelijk. Als we staan te wachten tot de groep weg is zegt iemand, hij werkt hier blijkbaar, dat je om te mogen fotograferen een kaartje nodig hebt. Ik zeg hem dat ik bij de kassa voor entree heb betaald. Hij lijkt me niet te geloven en begint het zinnetje zo ongeveer opnieuw te zeggen. Als ik hem dan vraag om even mee naar de kassa te lopen, loopt hij weg, met een gebaar zoals: dan is het oké! Vreemde kerel, maar hij heeft wel, ongewild, onze wachttijd tot vertrek van de groep met de pratende miep, bekort. Ik zie ze nu stuk voor stuk, de een nog even dralend om een foto te nemen (heb je wel een kaartje hiervoor :-)), de ruimte verlaten en ik maak de laatste foto's en dan gaan wij ook naar buiten. Bij de kassa zie ik nu die kerel van zo-even zitten. Ria wil graag naar de Kerk Santa Maria della Grazie al Naviglio zien. Het blijkt niet de bekende kerk van het overbekende schilderij van Da Vinci “Het laatste avondmaal” te zijn, maar wel heel mooi. Een oudere kerk, maar het heel moderne, prachtig gekleurde, glas-in-loodramen. Daarvoor dienen we nog even een stukje van de super drukke antiekmarkt over te gaan. Om toch een hoog gebouw te doen, nemen we de metro, twee achter elkaar, van behoorlijk lange afstand, maar aangezien het zondag is kunnen we in elke trein lekker zitten, naar Pta Romana. De hoge flat daar is oud. Misschien wel net zo oud als de twee van vanmorgen, maar zeker het fotograferen waard. Een rondje lopen langs de de gelijknamige poort is ook leuk en bij de plaatselijk McDonald's doen we nog een cola alvorens naar het hotel te gaan om daar even uit te rusten. Alvorens het bad, de douche, en de televisie aan de beurt zijn, gaan we eerst om een uur of half zeven de deur uit om te eten en een cola te drinken. Je kunt merken dat het de laatste dagen warmer is, de hoeveelheden cola die we drinken stijgt navenant. En passant kopen we nog een klein presentje voor de buren, die op het huis, de planten en de post passen. Om een uur of kwart over acht zijn we weer terug op de kamer en heb ik geconstateerd dat de rode en blauwe stoeltjes op het plein voor de Duomo bijna verdwenen zijn en men ook hard bezig is met wegruimen van het podium en wat dies al niet meer zij. Nu kan ik misschien morgen een foto van deze kathedraal nemen, zonder al die spullen ervoor. De kapot gegane blaar op mijn rechter teen is nog steeds niet dicht. 's nacht doe ik er geen pleister meer op, maar overdag wel. Het doet gelukkig geen pijn meer. Met deze gedachte val ik in slaap. Maandag 26 juli 2011 Milaan – Schiphol – Rotterdam.
7
Zonnig, 32o C. De wekker gaat om half acht en we blijven nog even dommelen. Ik ben er na een kwartiertje uit. Ria heeft drie van die eenheden nodig. We gaan om negen uur ontbijten en maken daarna de koffers voor terugvlucht gereed. Dat wat nog in de rugzakken moet gaat voorlopig even in de koffers, die afgeven bij de receptie om in de bagagekluis te worden bewaard, omdat het nog even duurt voor onze vlucht vertrekt en wij niet de gehele dag met onze koffers willen zeulen. Nou ja kluis? Het is niet meer dan een aantal koffers in een kleine ruimte achter een gordijn, op een meter of vijf van de receptie verwijderd. Er staan nog andere koffers, dus hoop ik maar dat we ze vanmiddag zullen terugvinden hier. Rond tien uur gaan we naar buiten. We willen de metro nemen naar Republica en daar tram negen en twintig of tram dertig om een rondje door de stad te gaan maken. De metro lukt nog wel, maar op alle bordjes van de tram is noch lijn negen en twintig, noch lijnen dertig te vinden. De enige lijn, die we kunnen vinden is lijn één. Er zijn er nog wel meer, maar alle trams daarvan zijn of nieuw of super nieuw en we wilden juist met zo'n oud, leuk, trammetje door Milaan rijden. We kiezen dan voor lijn één, zonder te weten waar het ding ons naar toe brengt, besluiten we naar het eindpunt van deze lijn te gaan. Zoals al gezegd, de trams zijn hier van super oud tot super nieuw. Deze tram valt in de eerste categorie en rijdt piepend en knarsend met slakkengang door de stad. Er zit nog zo'n leuke, ouderwetse bel op om het verkeer te waarschuwen. Je zou bijna denken dat het nummer, dat op de buitenkant staat, het bouwjaar is. Maar 1662 lijkt me toch wel erg oud voor een elektrische tram. Als we op het eindpunt uitstappen, lijkt het een gewone woonwijk, zonder veel speciaals. Ria ziet echter een bordje met daarop Cimentero Maggiore. Het zou leuk zijn om deze stedentrip te beëindigen met een bezoek aan een begraafplaats, zoals we deden met het bezoek aan Cimentero Monumentale op de eerste dag, nu naar Cimentero Maggiore gaan op de laatste dag. We besluiten dus de bordjes te gaan volgen. Het wordt echter een verhaal in de trant van “Hoe heet het was en hoe ver”. De bordjes blijven zich aandienen, maar een begraafplaats ho maar. We kunnen nergens op zien hoe ver het nu nog is. We zijn van alle kaartjes, die we bij ons hebben, afgereisd. We hebben ook geen kaartjes van de routes van de trams, en metro's houden hier zeker op, dus kunnen we niet uitvinden hoe er te komen, dan door de bordjes te volgen. Na een uur of zo lopen houden we het voor gezien en besluiten om een tram terug naar het centrum te nemen. Op de borden bij de tramhalte hier staat Duomo aangegeven. Mensen proberen ons iets uit te leggen, maar in het Italiaans snappen wij er niets van. Zoetjes aan gaan we er iets van begrijpen, dat we voor nop bij deze halte staan. Er is iets met de tram en je moet naar de extra halte gaan, waar een bus stopt. Dat zegt waarschijnlijk het papier ook dat op de halte is geplakt. Als er dan een bus aankomt, stappen we maar in. Hij gaat in ieder geval de goede kant op. Propvol, dat wel. Echter niet voor ver. Ik denk nog geen kilometer, dan moeten we al weer uit en worden we geacht op de tram over te stappen. Bij de halte staat aangegeven dat er elke tien minuten een tram richting Duomo vertrekt. Als er na twintig a vijf en twintig minuten nog geen tram in zicht is, gaan we maar lopen. Het is min of meer de zelfde weg terug als we heen zijn gewandeld. Dus bij het hotel komen we altijd wel. We volgen de trambaan en als we bij de tweede halte zijn, komt de tram er al aan. Snel stappen we in en na een half uur zijn we weer in het centrum. We stappen recht voor de deur van ons hotel uit. Het is dus één van de, nog niet zo oude, trams die ik regelmatig van bovenaf in de
8
straat heb gezien. We lopen wat rond bij het hotel, vinden een broodjeszaak, om er te lunchen. Er zijn in de buurt nog twee kerkjes, die we willen bezoeken. Dat gaat dan ook twee keer niet door. Beiden zijn nu gesloten en gaan weer om vier uur open. Te laat voor ons. Jammer dan. Dan maar winkeltjes kijken en een colaatje drinken en teruglopen naar het hotel. Onze koffers staan keurig, daar waar ik ze vanmorgen heb achtergelaten. In de hal ga ik aan de slag om een deel van de spullen over te gaan pakken. Daarna rollen we met de koffers naar het metrostation. De trappen helpen niet echt om de koffers met wieltjes gemakkelijk naar beneden te krijgen. Misschien hadden we het ene stukje metro, slechts één station verder, misschien beter kunnen lopen. Als we weer boven de grond zijn, staat bus 73 reeds te wachten en zijn we rond vier uur op vliegveld Linate. We kunnen snel inchecken echter kunnen we geen zitplaatsen meer naast elkaar krijgen. Niet zo erg, want het is geen lange vlucht. Vertrek en aankomst zijn volgens schema en in tegenstelling tot Milaan zijn we op Schiphol zo ongeveer de eersten, die hun koffer van de bagageband kunnen nemen. Met uitzondering van een korte file wegens wegwerkzaamheden rijden we dan zonder enig oponthoud naar huis. Om half twaalf doen de voordeur open. Arrivederci en grazie Milano.
9