REISVERHAAL DE AZOREN
58
WWW.FIETS.NL
DECEMBER 2015
FIETSEN OP DE VULKAAN OP MIJN VERLANGLIJSTJE MET PORTUGESE BESTEMMINGEN ONTBRAKEN DE AZOREN. MAAR TOEN IK HOORDE DAT HET FIETSTOERISME ER IN ONTWIKKELING IS, WAS EEN AFSPRAAK SNEL GEMAAKT: OM TE MOUNTAINBIKEN OVER KRATERRANDEN, LANGS KRATERMEREN EN GEISERS. EN OOK OM DE PARCOURSEN TE VOLGEN VAN DE BELANGRIJKSTE WIELERWEDSTRIJD ALS VERKENNING VOOR DE RACEFIETS. TEKST: NICO DE BOER / FOTO’S: NICO DE BOER EN HENNY WEEL
WWW.FIETS.NL
DECEMBER 2015
59
REISVERHAAL DE AZOREN
C
apelas, São Miguel, Azoren.
Natural Do Pico Vara (langs het hoog-
er een rondje van zo’n 30 kilometer
Mijn vrouw Henny en ik
ste punt) in het oosten van São Miguel.
met een geringe moeilijkheidsgraad,
zijn net aangekomen in
De rest van de week volgen we op de
waarbij we de Caldeiras da Lagoa das
het plaatsje São Vicente
racefiets de Grande Prémio de Liberty
Furnas ook meepikken. In deze twee
Ferreira, hebben ons
Seguros, de grootste meerdaagse
thermische gebieden borrelt en bruist,
geïnstalleerd in het verblijf Quinta de
wielerwedstrijd van de Azoren, door
dampt en spuit zwavelwaterstof. De
Nossa Senõra de Lourdes, en zijn nu in
naar fotogenieke plaatsen en naar
bodem is zó heet dat men er voedsel in
het naburige stadje Capelas op zoek
de finish te fietsen. Luis overhandigt
kookt. Thuis zijn in grote pannen (een
naar een restaurant, als Luis Melo mij
me een kaart van het eiland en geeft
soort emmers) de ingrediënten voor de
vanuit de auto belt. Even later staan
grofweg de MTB-routes aan en over-
cozido (nationaal gerecht van vlees en
we op een pleintje van Capelas te pra-
handigt me het vijf velletjes dikke
groente) samengesteld en ‘vuurvaste’
ten of we elkaar al jaren kennen. Dat
draaiboek van de parcoursen van de
mannen plaatsen die emmers in daar-
is niet zo, maar we spreken dezelfde
wielerkoers. Het lijkt wel echt werken!
voor bedoelde gaten in de bodem
fietstaal en we hebben er alle drie
om een en ander zo’n vijf uur te laten
zin in deze week ons ‘werk’ te doen.
Lagoa das Furnas
Verkennen, fietsen, ontdekken, fotogra-
De vulkaan Furnas is van oudsher
tainbiketocht door deze bijzondere
feren en schrijven. Ik wil een mooi
bekend door zijn geneeskrachtige
omgeving laten we in een restaurant
artikel maken, Henny volgt ons met
water. Er borrelen en bruisen 22
ons de cozido goed smaken.
de auto waar het kan en fotografeert
bronnen met een grote diversiteit
en Luis – in zijn hoedanigheid als
aan mineralen. Sommige zijn kokend
Sete Cidades
productmanager Sport bij het Azoren
heet, andere hebben een ideale tem-
Op dag twee doen we 40 kilometer,
Toerisme Bureau – is bezig met het
peratuur om in te baden. In de acht-
over wat pittiger terrein. Nu is Sete
bevorderen van de fietssport op zijn
tiende eeuw lieten grootgrondbezitters
Cidades ons natuurlijke avonturen-
eilandengroep. Fietstoerisme staat
en rijke kooplieden uit de hoofdstad
park. De indrukwekkendste krater van
namelijk nog in de kinderschoenen
Ponta Delgada hier villa’s bouwen met
het eiland heeft twee grote kratermeren
op de Azoren, terwijl het wellicht veel
prachtige tuinen en parken, vaak met
(naast enkele kleintjes) die we vanaf
potentie heeft. Maar door de excen-
eigen kuurfaciliteiten.
ons vertrekpunt – de parkeerplaats
trische ligging van de eilanden ten
Vandaag de dag is Furnas een ver-
Vista do Rei – goed in beeld hebben.
opzichte van Europa en Amerika, vrij-
plichte stop op een eilandexcursie.
En ze doen hun naam eer aan. Het
wel in het midden van de Atlantische
Onder andere door het Parque Terra
Lagoa Verde is inderdaad groen, ter-
Oceaan, is alles wat achtergebleven.
Nostra, een soort botanische tuin met
wijl het Lagoa Azul een blauwe glans
Wat ik meteen als de grootste charme
een grote variatie aan bomen, soms in
heeft. We passeren allerlei soorten
van de Azoren zou willen betitelen.
een jungleachtige sfeer met palmen,
terrein, maar door de harde onder-
Luis opent zijn bus, pakt de voor mij
boomvarens en bamboe. Even ten
grond van lava is er vrijwel overal
gehuurde fietsen eruit, een Orbea
zuiden van Furnas ligt het Lagoa das
goed te rijden. Soms een miniriviertje
crosscountry mountainbike en een
Furnas, een van de grootste krater-
door, een kasseienstukje over, wat
Specialized Venge-wegfiets, en contro-
meren van São Miguel. De ingestorte
kleigrond doorploegen en over
leert de afstelling. We gaan twee
vulkaankrater (zes kilometer breed)
grasland en rolstenenwegen krachtig
dagen mountainbiken rond vulkaan-
wordt omgeven door bossen en op de
doortrappen. De afdaling vanaf de
kraters en op de derde dag een
kraterrand kun je wandelen of moun-
kraterrand van de Caldeira naar het
MTB-rondje maken door het Reserve
tainbiken. Ons terrein dus. We maken
plaatsje Sete Cidades is bijzonder,
smoren. Na onze avontuurlijke moun-
maar voor mij is het vooral een rit van de fraaie uitzichten, waarvan die naar het kust- en vissersplaatsje Mosteiros buitengewoon is. Mountainbiken is inmiddels een verzamelnaam voor diverse off-road fietsmanieren geworden. Ik rijd op een crosscountry mountainbike en probeer steeds de meest begaanbare weg te kiezen. Luis heeft dit keer zijn zwager Davide, rechercheur en mountainbiketrainer bij de politie, meegenomen en beiden zijn eigenlijk enduro fietsers, zeg maar stuntjongens. Waar ik geniet van de uitzichten, hebben zij lol in boomstamspringen, keren en draaien en hard afdalen. Zij zoeken juist de
De kraterwanden rijzen bijna loodrecht uit het meer omhoog.
60
WWW.FIETS.NL
DECEMBER 2015
meest ontoegankelijke paadjes. Ieder zijn meug, maar het konden qua leeftijd dan ook mijn zoons zijn!
Zo’n honderd renners doen mee en het niveau is behoorlijk hoog
Nordeste
(hoogste berg, 1.105 meter). Vanaf
gal samen) aan de start. De afstanden
Door de bevolking van São Miguel
zeeniveau klimt de route tot ongeveer
die de renners afleggen, zijn niet zo
wordt Nordeste ook wel aangeduid
800 meter hoogte over een afstand
groot, maar de stijgingspercentages
als ‘het volgende eiland’. De Azoren
van pakweg twaalf kilometer, voor-
zijn pittig. Het wegdek gaat voortdu-
bestaan uit negen eilanden, waarvan
waar een pittige klim over onverhard
rend op en af en er is geen meter vlak.
São Miguel met 64 kilometer lengte en
terrein. De weg biedt prachtige pano-
Ik rijd stukjes van de routes om op
16 kilometer breedte het grootste is.
rama’s bij een wolkenloze hemel, maar
tijd op de fotogenieke plaatsen te
Nordeste, het prachtige, schone stadje
we hebben pech, motregen en grauw-
staan en ga met Henny in de auto
in het noordoosten dus, ligt helemaal
heid vallen ons ten deel. Toch geniet ik
naar de finish. Luis gaat met een
niet op een eiland, maar door de
volop, want alleen hier zijn heeft al iets
camera op andere kenmerkende
onherbergzaamheid van de streek,
majestueus tussen al die bergtoppen
plekken staan.
het verlaten karakter en de eertijds
en dichte begroeiing. Wat is het er
We hebben pech met het weer, maar
moeilijke bereikbaarheid, kreeg het
groen! We rijden via de slingerende
avontuurlijk is het wel. De klim is
die benaming.
kustweg terug en hebben 50 kilometer
volledig gehuld in dikke mist, hoewel er
Henny en ik zijn inmiddels verhuisd
op de teller als we Henny weer ont-
op de top een keiharde wind staat. De
naar Casa do Monte, een kasteelachtig
moeten in Nordeste. Zij is met de auto
organisatoren kunnen de elektronische
herenhuis met een tweetal huisjes (één
naar enkele miradouro’s (uitzichtpun-
finishstreep nauwelijks plaatsen en de
is ons verblijf) op een landgoed, tussen
ten) gereden voor fraai fotowerk.
reclamedoeken waaien bijna weg. We
noordwesten. Waar vandaan we via
Lagoa do Fogo
tig meter voor de streep, één voor één.
Ribeira Grande in één ruk over de
De Grande Prémio Liberty Seguros is
Deze Alpe-d’Huez van Sáo Miguel is
prachtige snelweg Nordeste bereiken
de wedstrijd waaraan de beste ama-
loodzwaar met een gemiddelde stij-
om Luis te ontmoeten op de parkeer-
teurs van het vasteland van Portugal,
ging van bijna 8 procent over ruim
plaats achter de kerk.
het eiland Madeira en wielrenners van
tien kilometer en de klim heeft het
Luis en ik gaan de ‘weg met het mooiste
de Azoren meedoen. Zo’n honderd ren-
peloton volledig uiteengeslagen.
uitzicht’ fietsen, de Ruta da Tronqueira
ners staan er elke dag aan het vertrek
De renners rijden op de hoofdwegen
richting Povoaçao, een onverharde
en het niveau is behoorlijk hoog met
van het eiland en dat is goed te
weg door een bosrijk gebied op de
twee Portugese kampioenen en ook de
doen. Het asfalt is prima en de
oostelijke flank van de Pico da Vara
Iberische kampioen (Spanje en Portu-
verkeersdrukte is acceptabel. Maar
Capelas en Santo Antonio in het
zien de renners pas opdoemen op vijf-
WWW.FIETS.NL
Grande Prémio Liberty Seguros De grootste wielerkoers van de Azoren is een amateurwedstrijd die begint met een korte proloog en vervolgens drie relatief korte, maar pittige etappes met veel klimwerk telt. Dit jaar werd de zevende editie verreden die werd gewonnen door Ruben Guerreiro.
DECEMBER 2015
61
REISVERHAAL DE AZOREN
een binnenlandse vlucht naar het
The Green Machine
eilandje Pico, waar we twee nachten
Als ik Luis vraag om in één woord
zullen verblijven. Vervolgens gaan we
een kwalificatie van de Azoren te
dan met de ferry (gewoon ter plekke
geven, hoeft hij niet lang na te denken.
een kaartje kopen en twintig minuten
“Nature”, zegt hij meteen. Als we zijn
varen) door naar het eiland Faial voor
zwager David hebben ontmoet en op
één nacht en vliegen met een late
weg zijn, word ik vanwege mijn soe-
vlucht weer terug naar Sáo Miguel.
pele fietstred gekscherend Naranja
De huurauto op Sáo Miguel kunnen
Mécanica (Oranje Machine) genoemd,
we over drie dagen achterlaten op
de bijnaam die het Nederlands elftal
het vliegveld in Ponta Delgada en
verwierf op het WK voetbal in 1974.
die voor Pico en Faial meteen vooraf
Nadat ik Davide wat stunts heb zien
boeken.
doen, krijgt hij er van mij ook eentje,
Deze bezoeken hebben weliswaar niks
The Green Machine, want de enduro
te maken met mijn fietsactiviteiten
man is helemaal in het groen gekleed
(hoewel je op Pico goed kunt fietsen,
en heeft ook nog een groene mountain-
het er verkeersluw is en de kustweg
bike. “Als eerbetoon aan mijn groene
niet te steil), maar blijken wel een
eiland”, zegt hij trots. En daarmee
bijzondere aanvulling op ons avon-
slaan Luis en Davide de spijker op zijn
tuurlijke Azorengevoel. Zo doen we op
kop. Want de Azoren zijn (nog) geen
Pico een whale watch en zien wel
fietsbestemming op zich. Maar het is
twintig keer een baleinwalvis, die met
wel een prachtige plek om te gaan zien
een lengte van 22 meter de één-na-
en te beleven. En dat kan uitstekend
grootste walvis ter wereld is. En we
op de fiets, waarbij de mountainbike
volgen op Faial de Açores Trail Run,
mijn voorkeur heeft. Voor de getrainde
een 48 kilometer lange internationale
fietser is het namelijk een fantastische
aan te raden is zeker ook wat kleinere
hardloopcross over de vulkanen. Wat
manier om het natuurschoon op de
weggetjes te nemen, die verkeersluw
een kanjers die atleten!
groene eilanden te ervaren.
Pittoreske vissersplaatsjes.
Klimmen in dichte mist.
zijn. Houd er wel rekening mee dat die juist nog pittiger zijn wat stijgingspercentages betreft, zeker als je vertrekt vanaf de kust. Vanaf zeeniveau heb je allemaal korte heftige klimmen het binnenland in. Mooi werk voor Luis om hier nog wat landschappelijk fraaie routes uit te zetten.
Pico en Faial Wij vlogen vanaf Brussel met Jetairfly in 4,5 uur (met twee uur voordelig
Reisinfo Vervoer: www.jetairfly.com www.autatlantis.com www.ilhaverde.com
tijdsverschil) rechtstreeks naar Ponta Delagda op Sáo Miguel. Een charmante stad met pleinen, cafés en restaurants, smalle winkelstraatjes, een boulevard, een fort en een haven, kantoorgebouwen en parken. En een wat meer stad-
Verblijf: www.quintalourdes.com www.casasacorianas. com/azores/houses/ casa-do-monte www.baiadabarca.com www.faialresorthotelazores.com
se bevolking. Kortom: hier gebeurt het!
Fietshuur: www.monbike.net
Sáo Miguel te blijven, maar omdat we
Informatie: www.visitportugal.com, www.visitazores.com
En inderdaad, het hele eiland is aangewezen op deze levendige hoofdstad. Na het fietsen rijden wij er vaak naartoe, want de veertien kilometer naar Capelas, waar we tijdelijk gehuisvest zijn, is makkelijk te overbruggen. Ons oorspronkelijke plan was alleen op door het mountainbiken en wegfietsen al zoveel hebben gezien, groeit het plan om in onze tweede week toch ook naar twee andere eilanden te gaan. En dat blijkt zo geregeld. Bij vliegmaatschappij SATA kopen we
62
WWW.FIETS.NL
DECEMBER 2015
DE AZOREN IN HET KORT De negen vulkanische eilanden van de Azoren Archipel in de Atlantische Oceaan behoren tot Portugal, maar zijn een autonome regio met een eigen parlement, dat zetelt in Horta op Faial. De afstand tot Europa bedraagt 1.369 kilometer, Amerika is 2.342 kilometer verwijderd. Er wonen ongeveer 250.000 mensen, de hoofdstad is Ponta Delgada. Veeteelt is de belangrijkste economische pijler. Visserij komt op de tweede plaats, terwijl ananas, thee en wijn voornamelijk voor eigen consumptie worden geproduceerd. Noemenswaardige industrie is er niet, het toerisme is wel een factor (geen massatoerisme). Op de Azoren is het niet altijd warm, zoals vaak wordt gedacht. Het kent een klimaat als in Nederland in het voorjaar, de zomer en de herfst. De winter is er onder invloed van de warme Golfstroom aanzienlijk milder. Het is er schoon, veilig, goedkoop en de mensen zijn er vriendelijk.