REISGIDS
ISTANBUL
LORENTZ CASIMIR LYCEUM
2014 Istanbul 2014
BESTE REISGENOTEN,
Fantastisch dat jullie meegaan naar Istanbul! Istanbul is een levendige en boeiende stad met bijzonder veel toeristische topattracties zoals de Blauwe Moskee, de Aya Sophia en de Grand Bazaar. Uiteraard bezoeken we al deze high-lights maar….. je zult al snel merken dat het gewone leven op straat net zo bezienswaardig is en misschien zelfs nog indrukwekkender. Vandaar dat we als reisbegeleiding gekozen hebben om veel door de stad te lopen en ons te verplaatsen met het gewone openbaar vervoer, een belevenis op zich! Toch is het allerbelangrijkste voor het welslagen van de reis de sfeer in de groep. Die wordt bepaald door de juiste instelling waarmee elke deelnemer afzonderlijk op reis is. We verwachten van iedere leerling een grote mate van flexibiliteit, doorzettingsvermogen, sociaal gedrag, hygiënisch besef, oprechte belangstelling en respect voor elkaar, de Turkse bevolking en de Turkse gewoonten. In Istanbul zul je al snel merken hoe vriendelijk en gastvrij de Turkse mensen zijn en dat we een hele hoop plezier met elkaar kunnen beleven. Het is ook belangrijk en noodzakelijk dat alle deelnemers zich aan een aantal regels en afspraken houdt. Deze regels en afspraken vind je verderop in deze reisgids.
De afgelopen jaren is de reis naar Istanbul keer op keer een fantastische ervaring geweest, een reis om nooit te vergeten. Ook dit jaar hebben we er weer ontzettend veel zin in en zijn we ervan overtuigd dat het ook met deze groep zeker een geslaagde reis zal worden!
Eelco Verkuil Paul Beekhuis Onno Plantema
Istanbul 2014
ALGEMEEN
Begeleiders Eelco Verkuil Paul Beekhuis Onno Plantema Doelstelling leerlingen intensief kennis laten maken met het culturele erfgoed van Istanbul en een moderne Islamitische samenleving Wijze leerlingen bezichtigen de culturele hoogtepunten van Istanbul leerlingen worden ondergedompeld in het dagelijkse Turkse leven leerlingen verrichten zelf onderzoek en presenteren
Istanbul 2014
BAGAGE
In je handbagage paspoort / identiteitsbewijs moet nog minimaal drie maanden na terugkomst geldig zijn zakgeld in een tasje om je nek of middel reistabletten en overige medicijnen verzekeringspapieren alarmnummer voor bij verlies van (pin-)pasjes fototoestel deze Istanbul-reisgids lunchpakket handbagage afmetingen: maximaal 55 x 35 x 25 cm max gewicht 10 kilo Visum uitprint (3x)
In de koffer stevige wandelschoenen en sokken zonder gaten voor meisjes een shawl/hoofddoek voor de bezoeken aan moskee en oude wijken wat betreft kleding: o neem kleding mee die schouders, buik, bovenarmen en knieën bedekt, dus geen naveltruitjes en korte rokjes! (het is ongepast) o het weer kan op een dag nogal wisselen, dus zorg ervoor dat je ook iets bij je hebt voor de kille ochtend en avond badslippers wekker extra handdoek en washandje badkleding/bikini toiletartikelen ORS/anti-muggenlotion/extra medicijnen (met Engelstalige beschrijving) mueslikoeken of sultana’s (of iets dergelijks) kopie van je paspoort/identiteitsbewijs en verzekering/reisverzekering / visum schrijfgerei voor het eigen onderzoek ruimte voor souvenirs! maximaal 15 kg, overgewicht kost veel geld En wat neem je vooral niet mee of zo min mogelijk? IPod, gameboy enz. (niet gezellig) disco- of uitgaanskleding (niet nodig) waardevolle spullen (te groot risico)
Istanbul 2014
GEZONDHEID & VEILIGHEID
Inenting tegen hepatitis A, niet verplicht maar sterk aanbevolen door GGD Eindhoven, bij GGD of huisarts te verkrijgen tetanus nog geldig? Hygiëne kijk goed wat en waar je eet drink geen leidingwater, ook niet bij tandenpoetsen schil fruit gebruik geen ijsklontjes was regelmatig je handen er lopen nogal wat katten rond (oooh, wa liefff), toch is het beter om ze niet aan te halen Reisapotheek ORS, Norit en Loperamide Paracetamol eigen medicijnen (+ Engelstalig receptuur) Persoonlijke veiligheid leerlingen mogen slechts na toestemming zelfstandig op pad: in groepjes en meisjes altijd vergezeld van minimaal twee jongens begeef je niet in achterafgelegen straten of winkeltjes op drugsbezit/-gebruik staan hoge straffen, neem geen enkel risico Bezittingen draag waardevolle spullen niet opzichtig draag geld en papieren op je lijf laat overdag geen waardevolle spullen op je kamer liggen geef pinpasjes, reisdocumenten en eventuele waardevolle spullen aan de leiding, zij bergen het op in de hotelkluis verlies je tas nooit uit het oog (ook niet even op het terras)
Istanbul 2014
DE HEENREIS
. De vlucht We vliegen vanaf Rotterdam Airport met een vliegtuig van Transavia. Omdat de juiste vertrektijd van een vlucht soms kan wijzigen is het verstandig om vooraf de vertrektijd op internet nog eens te controleren. Datum 12 oktober
traject Rotterdam - Istanbul Sabiha Gokcen
vluchtnrº HV5405
17 oktober
Istanbul Sabiha Gokcen - Eindhoven
HV5992
Onze vlucht naar Istanbul is op zondag 12 oktober 15.15 (aankomst 19.35) vluchtnr: HV5405. Terug vliegen we op vrijdag 17 oktober om 13.10 (aankomst 15.35) vluchtnr: HV5992. We vliegen vanaf Rotterdam met Transavia. We moeten 2 uur van te voren inchecken/melden. Melden Om 10.45 uur wordt iedereen verwacht op het LCL in Eindhoven. We rijden met een bus naar Rotterdam Airport. Daar checken we uiterlijk om 13.15 uur in. Zorg dat je op tijd bent! Inchecken In de hal van Rotterdam Airport krijg je van je melddocent je vliegticket waarmee je, samen met je paspoort of identiteitskaart, moet inchecken bij de incheckbalie. Je bagage (1 koffer, max. 15 kg) geef je af, je handbagage houd je bij je. Bij het inchecken ontvang je een instapkaart, hierop staat hoe laat je je moet melden bij de gate vanwaar het vliegtuig vertrekt. Bewaar je instapkaart goed in je handbagage. Controles Daarna passeer je de paspoortcontrole, waar je je instapkaart en paspoort of identiteitskaart moet laten zien. Bij de veiligheidscontrole wordt je handbagage doorgelicht en jijzelf loopt door de metaaldetector. Zorg ervoor dat je geen metalen of scherpe voorwerpen in je handbagage hebt. Vloeistoffen, gels en spuitbussen in de handbagage mogen alleen in kleine hoeveelheden (max. 100 ml per stuk) én op de juiste manier verpakt worden meegenomen. Deze verpakkingen mogen alleen worden meegenomen in een doorzichtige plastic zak (één per persoon). De doorzichtige plastic zak mag niet groter zijn dan 1 liter en moet hersluitbaar zijn Wachtruimte In de wachtruimte kun je eventueel een kopje koffie drinken en/of iets eten. Vervolgens wacht je in de wachtruimte van de gate tot we kunnen instappen. Istanbul 2014
En weg zijn we! Sommige leerlingen krijgen last van hun oren tijdens het opstijgen en landen, een kauwgommetje is vaak al afdoende. Neem iets te lezen mee voor in het vliegtuig, bijvoorbeeld deze LCL-reisgids! Aankomst Als we op Istanbul Sabiha Gokcen aankomen, zorg er dan goed voor dat je altijd je eigen bagage zelf bij je houdt. Draag ook niets voor iemand anders! Vanuit de ontvangsthal lopen we naar de bus die ons naar het Hippodrome Hotel brengt. Verblijf We verblijven in Istanbul in het Hippodrome Hotel en daar nuttigen we ’s ochtends ook het ontbijt. Voor de thuisblijvers het adres en telefoonnummer van het hotel is: Hippodrome Hotel Sultan Ahmet Mh., Mimar Mehmet Ağa Cd No:38, 34400 Istanbul, Turkije Het telefoonnummer vanuit Nederland: 0090 212 517 6889
Istanbul 2014
GEZELLIG!
Als je met een grote groep reist in een ver en vreemd land, is het belangrijk om met elkaar bepaalde afspraken te maken en bepaalde regels op te volgen. Zo houden we het met elkaar en zeker voor de begeleidende docenten gezellig!! De regels en afspraken zijn ook van belang omdat we vaak met andere mensen (Turkse mensen, hotelgasten, medereizigers) te maken hebben en hen niet tot last willen zijn of in verlegenheid willen brengen. Als we verzamelen, laat de rest van de groep dan niet wachten (ook niet een minuutje). Het is vervelend voor de mensen die wel op tijd zijn. We maken regelmatig gebruik van het openbaar vervoer, d.w.z. dat we dus echt op tijd bij een boot of bus moeten zijn, anders loopt het programma in de soep (çorba in het Turks).
Regels tijdens de reis en het verblijf in Istanbul: Algemeen de normale gedragsregels van school zijn ook van toepassing op deze reis. gedraag je sociaal en verantwoord ten opzichte van je medereizigers en andere hotelgasten en blijf redelijk als het (even) niet gaat zoals jij het zou willen. toon te allen tijde respect voor de Turkse bevolking en hun gewoonten. (maak geen geintjes met de Turkse politie of andere gezagsdragers). zorg voor een goed humeur zodat het voor de rest van de groep ook leuk blijft. het bezit of gebruik van drugs of (namaak-)wapens is in Turkije ten strengste verboden. Je hebt hierin een grote verantwoordelijkheid tegenover je groepsgenoten en de leiding!
Istanbul 2014
alcoholgebruik is tijdens het dagprogramma en de lunch niet toegestaan. zorg ervoor dat je weet hoe je de leiding kunt bellen voor het geval er toch iets mis gaat, dus zet de mobiele nummers (tijdelijk) in je mobieltje!
Tijdens de programmaactiviteiten meld je bij het begin en einde van een activiteit altijd bij je melddocent let goed op bij de briefing elke ochtend, noteer de juiste tijden van de verschillende programmaonderdelen en zorg dat je op tijd bent. zorg ervoor dat je bij de groep blijft en dat je weet waar je moet zijn als er onverhoopt toch iets mis mocht gaan.
Vrije tijd ga nooit alleen op stap in de stad; altijd in een groepje van tenminste drie personen en zorg ervoor dat er minstens TWEE jongens bij ZIJN. je mag voor of na een activiteit niet zomaar weg zonder dat de leiding hiervan op de hoogte is.
Hotel je mag het hotel niet verlaten zonder toestemming. alcoholbezit en alcoholgebruik op de hotelkamers is verboden. roken op de hotelkamers is niet toegestaan. Istanbul 2014
als het ‘bedtijd’ is mag je niet meer van je eigen kamer af. Je bent en blijft op je eigen kamer en het moet er stil en rustig zijn (je bent te gast in een hotel!).
PROGRAMMA
Zondag 12 oktober Meenemen: zie bagagelijst eerder in deze gids 10.45 u Verzamelen LCL Eindhoven, melden met paspoort/ID bij melddocent 13:15 u Inchecken Rotterdam Airport. 15:15 u Vertrek naar Istanbul met vlucht HV 5405 19.35 u Aankomst in Istanbul, Luchthaven Istanbul Sabiha Gokcen (SAW), transfer naar hotel Hippodrome. 20.35 u Aankomst hotel, kamers indelen, koffers uitpakken en opfrissen! 21.00 u Briefing in hotel lobby. 21.15 u Stadswandeling: eerste verkenning met de stad Istanbul en dineren. 23.00 u Terug naar Hotel Maandag 13 oktober Meenemen: bedekkende kleding / hoofddoek, flesje water 8.30 u Ontbijt 9.30 u Bezoek aan de muur van Theodosius en de Chora kerk 12.00 u Lunchpauze 13.00 u Bootreis naar Eyup 15.30 u Thee drinken in Cafe Pierre Loti 16.00 u Bootreis naar Galatabrug 17.00 u Bezoek aan de Kruidenbazaar 17:30 u Terug naar hotel 18.30 u Verzamelen hotellobby 19.00 u Avondeten en Turkije quiz 21.00 u Theetuin, waterpijp Dinsdag 14 oktober Meenemen: bedekkende kleding / hoofddoek, flesje water 08.30 u Ontbijt 09.30 u Valens aquaduct 10.00 u wijk en markt rondom de Fatih moskee 11.00 u Suleymaniye moskee 12.00 u Lunchpauze 14.00 u Grote Bazaar 17.00 u Terug naar hotel, tijd om op te frissen. Meenemen badkleding voor bezoek aan badhuis (de hamam). 18.00 u Verzamelen hotellobby 19.30 u Avondeten 21.00 u Bezoek aan hamam 23.00 u Fris en gewassen naar het hotel!
Istanbul 2014
Woensdag 15 oktober Meenemen: Hoofddoek / zwemspullen 08.30 u Ontbijt 09.30 u Vertrek naar het Prinseneiland Buyukada 18.00 u Terug in hotel 19.30 u Avondeten en theetuin Donderdag 16 oktober Meenemen: Bedekkende kleding / hoofddoek 08.30 u Ontbijt 09.30 u Bezoek aan het Hippodroom (At Meydani) 10.00 u Bezoek aan de Blauwe moskee (Sultan Ahmet Camii) 10.45 u Bezoek aan de Basilica Cisterne van de 1001 zuilen (ondergronds waterreservoir) 11.15 u Bezoek aan Aya Sofya 12.00 u Lunchpauze 12.45 u Vertrek met de tram naar de Beyoglu wijk 13.30 u Opdrachten uitvoeren 17.00 u Verzamelen bij de Galatabrug 18.00 u Terug naar hotel 19.30 u Avondeten en presenteren van de opdrachten Vrijdag 17 oktober Meenemen: al je bagage en handbagage 07.30 u Ontbijt 08.30 u Koffers pakken, kamer opruimen, uitchecken, koffers in bagageruimte 9.00 u Transfer naar vliegveld 11.00 u Inchecken op vliegveld 13.10 u Vertrek van vlucht HV5992 naar Eindhoven 15.35 u Aankomst Eindhoven Airport .
Istanbul 2014
OP STAP IN DE STAD
In the pocket Geld
pinnen kan overal in het centrum echte wisselkoers, het wisselt elke dag! (1 Turkse Lira = ± 0,35 euro) betalen in euro’s is ongunstig De lunch en het drinken tussendoor zul je zelf moeten betalen. Met gemiddeld 10 euro (29 TL) per dag kom je al niet meer om van de honger…
Handig en noodzakelijk adreskaartje van hotel plattegrond Istanbul, programmaboekje, woordenboekje telefoon + mobiele nummers van de reisbegeleiders en van enkele leerlingen
Istanbul 2014
FOTOWEDSTRIJD
. Wordt het een wegwerptoestelletje in je broekzak of toch de dure digitale spiegelreflex die je van je vader leent? Hoe dan ook, een reis naar Istanbul zonder fotocamera is ondenkbaar. De stad is buitengewoon fotogeniek. Natuurlijk willen we alle leuke kiekjes van Pietje aan de waterpijp en Marietje voor de Blauwe Moskee en Klaasje bij de Bosporus en Sjakie voor de Aya Sofya graag zien op de reünie maar…. we dagen jullie dit jaar extra uit: Wie maakt de beste foto van de stad Istanbul? Het gaat om een bezienswaardigheid of sfeer van de stad Istanbul, dus niet om foto’s van de groep, groepsleden of in het hotel. Foto’s kunnen na de reis digitaal aangeleverd worden bij dhr. Beekhuis.
[email protected] De winnende foto wordt bekend gemaakt op de reünie! Veel Succes!
Istanbul 2014
Geschiedenis Istanbul Begin en vroeg-Byzantijnse tijd De Griekse Megaren stichtten in 660 v.Chr. op de huidige hoogte van Topkapi Sarayi de kolonie Byzantium, die al spoedig uitgroeide tot een belangrijke plaats voor handel op de zwarte zee. In 195 n.Chr. veroverde keizer Septimius Severus Byzantium na een machtsstrijd over de troon en breidde de stad enorm uit. De Romeinse keizer Constantijn de Grote maakte in 330 na Chr. van Byzantium, van het dan Constantinopel genoemd, de hoofdstad van zijn rijk. Sinds het christendom in 380 de staatsreligie was geworden, was Constantinopel de hoofdstad van het christelijke Oost-Romeinse Rijk. Keizer Theodosius II liet tussen 408 en 450 de kolossale landmuur bouwen; er ontstonden monumentale paleiscomplexen, openbare pleinen met eremonumenten en talrijke kerken. Onder keizer Justinianus beleefde de stad tussen 527 en 565 opnieuw een bloeitijd.
Het gouden Byzantium Tussen de 7e en de 9e eeuw deden oorlogen met Arabieren en Slaven het Byzantijnse Rijk op zijn grondvesten schudden. Ook binnen de eigen grenzen kende de stad tussen 726 en 843 roerige tijden: het iconoclasme, een twist onder meer over de verering van heiligenbeelden, dompelde de stad in een burgeroorlog. De heerschappij van de Macedonische keizers tussen 867 en 1056 bracht pas weer een nieuwe bloeitijd voor het rijk met zich mee. Onder de Comnenenkeizers in de periode 1081-1185 nam de handel op de Middellandse Zee sterk toe. Italiaanse kooplieden streken in de stad neer, de Genuezen bouwden op de noordoever van de Gouden Hoorn hun stad Galata. De spanningen die sinds de scheiding van de kerk in 1054 tussen de Grieken en Latijnen (katholieke Europeanen) bestonden, namen toe. Venetië ondernam uiteindelijk de Vierde Kruistocht naar Constantinopel. De stad werd in 1204 geplunderd door de kruisvaarders en vervolgens benoemd tot het centrum van een Latijns keizerrijk. Onnoemlijk veel kunstwerken en relikwieën werden naar het Westen gebracht. In de 14e eeuw leidden verdedigingsoorlogen tegen de oprukkende Osmanen, aardbevingen en pestepidemieën tot de ondergang van de Paleologen-dynastie, de laatste keizers in Byzantium.
Istanbul 2014
Onder de halve maan In 1453 nam Fatih Sultan Mehmet II na lange jaren van belegering op 29 mei de stad in. Constinopel bleef daarna 470 jaar lang de hoofdstad van het Osmaanse Rijk. In de jaren 1520-1566 bereikte het rijk onder sultan Süleyman I de Grote zijn grootste omvang. De hofarchitect Sinan verfraaide de stad met prachtige moskeeën. De Osmaanse expansie kwam in 1683 voor de muren van Wenen tot stilstand. Door de groeiende contacten met West-Europa begon de Turkse kunst in de 18e eeuw geleidelijk aan open te staan voor buitenlandse invloeden: in 1703-1730, de Tulpentijd, nam de Osmaanse architectuur elementen over uit de barok en de rococostijl. De tanzimat (hervormingen) in de 19e eeuw leidden tot een grotere toenadering tot het Westen. In 1826 riep sultan Mahmud II in het Hippodroom op tot de bloedige moord op het keurkorps van Janitsaren (elite-eenheid van het Osmaanse Rijk).
Republiek en de moderne tijd Na de nederlaag van het met Duitsland geallieerde Osmaanse Rijk in WO I bezetten de geallieerden Istanbul. Mustafa Kemal Paşa (Atatürk) bevrijdde het land. Hij riep in 1923 de Turkse republiek uit en schafte het sultanaat en het kalifaat af (Istanbul was niet langer meer onderdeel van het in naam alleen bestaande Islamitische Rijk). Ingrijpende hervormingen naar Westers voorbeeld vonden plaats: de scheiding van religie en staat, met daarin de bevoorrechte positie van de staat, werd vanaf nu aan verplicht. De door de Osmanen tot een moskee omgevormde Hagia Sophia (voormalige kathedraal) werd in 1934 door toedoen van Atatürk een museum. Istanbul is tot op de dag van vandaag het culturele centrum van Turkije gebleven. Na de militaire coupe van 1980 maakte het land zich in 1983 op voor een economische groeispurt. Gewapende conflicten met minderheden (Koerden) en een hoge inflatie zetten echter steeds weer een rem op alle vooruitgang. Grote bouwprojecten bepaalden tussen 1973 en 1988 het beeld van Istanbul, zoals de opening van de eerste (1973) en de tweede (1988) brug over de Bosporus. In 1984 werd de luchthaven in Yeşilköy opengesteld. Onderweg naar de 21e eeuw In 1999 trof een zware aardbeving de Marmararegio, maar het centrum van Istanbul bleef grotendeels gespaard. In 2000 werd de ondergrondse spoorverbinding tussen het Taksimplein en het “financiële hart” in het noorden geopend. Ook het in 2005 gestarte, 13,6 kilometer lange Marmaraytunnelproject onder de Bosporus is een poging om de verkeersproblemen aan te pakken. Voor de ongebreidelde groei aan de grenzen bestaat echter nog geen goede aanpak. Onder premier Erdoğan (sinds 2003) zocht Turkije zowel bondgenootschappen in het Midden-Oosten als aansluiting bij Europa. Istanbul werd in 2010 uitgeroepen tot Culturele Hoofdstad van Europa.
Istanbul 2014
Turkije
TURKIJE De Islam De islam is een monotheïstisch godsdienst. Het Arabische woord islam betekent letterlijk overgave aan god. Het voornaamste heilige boek voor moslims is de Koran, waarvan zij geloven dat god de tekst via de aartsengel Gabriël aan Mohammed als profeet en boodschapper doorgaf. De praktijk van het islamitisch geloof steunt op een stelsel van riten en plichten, de fiqh, waarvan de Vijf zuilen van de islam het belangrijkst zijn, namelijk de getuigenis, vijfmaal per dag bidden, het geven van aalmoezen, het vasten tijdens de ramadan en het maken van een bedevaart naar Mekka. Elke moslim is dit traditioneel verplicht zich (mits lichamelijk / financieel mogelijk) aan deze vijf verrichtingen te houden. De Islam in Turkije In Turkije bestaan er verschillende culturen naast de islam; zoals elementen van het sjamanisme en taoïsme, maar de islam speelt de grootste rol in de Turkse samenleving. Dit zie je aan de groeiende invloed op politiek gebied, een toename van het aantal islamitische scholen en organisaties. Ook is er een ongekende groei te zien van het aantal publicaties met een islamitische thematiek. Tot de stichting van de Turkse republiek in 1923 was de kunst onderworpen aan de regels van de islam. Het was verboden leven, dat een eeuwige ziel heeft, af te beelden. De Turks islamitische kunst uitte zich daarom in de decoratie van tal van gebruiksvoorwerpen en gebouwen. Het hoogte punt van die kunst ligt tussen de 16e en 18e eeuw. In de Turkse musea en moskeeën vind je tal van kunstobjecten uit deze tijd; geglazuurde tegels uit Iznik, glaswerk uit Istanbul, schitterend gekalligrafeerde korans, waarin de teksten zo zijn geschreven dat ze een afbeelding van een plant/bloem weergeven, bewerkte sieraden en rijkelijk borduurde kledingstukken. De islam heeft dus een grote invloed gehad op de kunst,en dat kunnen we vandaag de dag nog steeds zien in de musea of moskeeën. Ook de literatuur in Turkije was gebonden aan de islamitische regels. Gebeurtenissen waren altijd verbonden met een religieus aspect. Ook de ware liefde kon het in de literatuur niet stellen zonder een vereniging met het goddelijke. Er is natuurlijk ook invloed geweest op de architectuur, zo zijn er vele moskeeën te vinden in Turkije. De beroemdste is de Aya Sofia in Istanbul. De islamitische invloed is ook te zien op straat, je ziet veel vrouwen rondlopen met een hoofddoek op. Door de islam wordt o.a. varkensvlees en alcohol verboden, waardoor je dit dus minder ziet in Turkije. De islam heeft dus een erg grote invloed op Turkije gehad, en dat is nog steeds goed te zien.
Istanbul 2014
Turkse gewoonten: Er zijn veel dingen die wij Nederlanders doen, die ze in Turkije ongewoon vinden. Ze kijken je bijvoorbeeld gek aan wanneer je in het openbaar, liefde voor iemand toont. Knuffelen en zoenen vinden ze ontzettend storend. Het kussen in het openbaar vinden ze maar goed op bepaald manieren. Zo leren ze als kind de handen van ouderen te kussen als eerbetoon aan hen. Ook wanneer er mensen aankomen of vertrekken is het normaal om, zowel voor vrouwen als voor mannen, elkaar te kussen. Een gewoonte die ook anders is, is dat de Turken bij een gesprek veel dichter tegen elkaar staan dan in Nederland. Ook is het heel normaal om als twee mannen al pratend over straat te lopen met de handen in elkaar. Wat de turken niet vinden kunnen, is wijzen. Ook zo zitten, dat de voetzolen zichtbaar zijn, vinden ze vreemd, net als de kleding die veel van de toeristen dragen. Dat komt omdat Turken vaak conservatief gekleed zijn. Wat erg normaal is, en wat je in Nederland niet zo vaak ziek, is het onderhandelen. Vooral wanneer men er souvenirs koopt wordt het zelfs van je verwacht. De Turken nemen hier dan ook alle tijd voor. Het is normaal als je tussen het onderhandelen door, een kop thee krijgt aangeboden. Het is wel dat, wanneer je tot een compromis over de prijs bent gekomen, je verplicht bent om te kopen. Op tijd afhaken kan natuurlijk wel. Souvenirs die je er kunt kopen zijn vooral lederwaren, tapijten, goud en zilver te koop. Antiek meenemen naar het buitenland is wel extreem verboden. Wanneer je een restaurant binnenstapt lijkt het soms of het alleen voor mannen is, maar wanneer je erom vraagt sturen ze je naar de aile slonu. Dit is een afgescheiden plek waar ook de vrouwen welkom zijn. Het betekent natuurlijk niet dat je hier niet mag eten als vrouw, maar de Turken houden het zelf liever gescheiden. Dus de mannen zitten meestal beneden, en de vrouwen en families boven. Turken zijn over het algemeen ontzettend gastvrij en beleefd. In de meer toeristische gebieden zijn de kinderen en handelaren wel eens opdringerig, maar wanneer je aardig vraagt om met rust gelaten te willen worden, dan doen ze dit wel. Gastvrijheid is één van de hoekstenen van de Turkse maatschappij. Zelfs de armste boer voelt zich verplicht zijn gasten ("misafir") het beste voor te zetten.
Turske gastvrijheid Turkse koffiehuizen Zelfs het kleinste dorp heeft een koffiehuis ("kahve") waar mannen bij elkaar komen om te praten en backgammon te spelen ("tavla"). Istanbul 2014
Turkse badhuizen Er zijn gescheiden badhuizen (''hamam'') voor vrouwen en mannen. Het is een verfrissende manier van baden en de badhuizen zelf zijn meestal interessant om te zien. Turkse keuken Kom je naar Turkije om eens anders te eten dan gewoonlijk? Dan ben je in Turkije aan het goede adres, want de Turkse keuken behoort met haar exquise smaken tot één van de beste ter wereld. Typisch voor de Turkse keuken zijn de verse groenten, fijne vleeswaren, soepen, en de alombekende "meze" die zowel in kleine als grote restaurants op het menu staat. Je kan je ook tegoeddoen aan de beste visspecialiteiten en gerechten met zeevruchten, die dagvers uit één van de vier Turkse zeeën afkomstig zijn.
Turkse delicatessen
Wat betreft de alcoholhoudende dranken, zijn er de lekkere Turkse bieren, uitstekende wijnen en de nationale "raki" (anijsdrank). In de volksmond wordt raki ook wel eens "leeuwenmelk" genoemd. Raki wordt gewoonlijk gedronken bij "meze" (voorgerecht). Ondanks de heerlijke koffie, drinken de Turken zelf hoofdzakelijk thee. Waar je ook gaat, men zal je altijd koffie of thee aanbieden. Wens je iets fris, dan kun je overal in Turkije mineraalwater krijgen. De taal Turks is de officiële taal in Turkije. Het Turks is ook een van de officiële talen van Cyprus en enkele gemeenten van Macedonië. Turks wordt buiten Turkije ook nog in andere landen gesproken bijvoorbeeld in de landen van de Balkan en de Kaukasus. Hierbij moet je denken aan: Irak, Griekenland, Bulgarije, Kosovo, Bosnië en Herzegovina, Syrië, Roemenië, Moldavië en Azerbeidzjan. Vaak kom je de Turkse taal ook tegen in landen zoals Nederland, België en Duitsland waar de taal gesproken wordt door immigranten. Het Turks wordt geschreven met het Latijnse alfabet. De letters x, q en w zijn niet opgenomen in dit alfabet, terwijl er wel andere, extra letters zijn toegevoegd, zoals ç, ğ, ı, ö, ş en ü. Dit wordt met zijn aanpassingen het Türk alfabesi (Turks alfabet) genoemd. Dit alfabet werd in 1928 in Turkije ingevoerd. Voorheen werd het, ook aangepaste, Arabische alfabet gebruikt. In Istanbul 2014
dat alfabet geschreven noemt men de taal meestal Osmaans. Het Turks is van 81 miljoen mensen de moedertaal. Turks staat op de 15/16de plaats van de meest gesproken talen. Bijzondere kenmerken Turks heeft een aantal bijzonder kenmerken: - Turks is een aggluniterende taal, d.w.z. door toevoegingen aan een woord krijgt het een andere betekenis, dit in tegenstelling tot talen die woorden verbuigen. - Het Turks kent geen voorvoegsels - Door toevoegingen verandert de stam niet, Turks is rijk aan een achtervoegsel. - Er bestaat geen geslacht zoals hij, zij of het. - Turkse woorden beginnen niet met een l, r of m. Woorden die in het Turks met deze letters beginnen zoals liman (haven) komen uit een andere taal. - Turks kent geen bepaalde lidwoorden zoals de en het, wel het onbepaald lidwoord bir (een). Handige woorden om te weten Hallo = merhaba Goedemorgen = günaydın Doei = güle güle Alstublieft = lütfen Dank u = teşekkür ederim Ja = evet Nee = hayır Nederlands = Hollandaca Nederlander = Hollandalı Kunt u Nederlands spreken? = Hollandaca konuşabiliyor musunuz? Ik weet het niet = Bilmiyorum
Istanbul 2014
