Reinvent the Middle East OPL245 Development Planning
Jan-Hein Jesse Agentschap NL conference Den Haag, 1 November 2012
JOSCO Energy Finance & Strategy Consultancy
Panel leden •
Paul Aarts – Midden-Oostendeskundige van de Universiteit van Amsterdam – Paul volget met name politieke dimensies van de economie en is gespecialiseerd in Saudi Arabie, Iraq en Iran – Daarnaast kijkt haar naar de oorzaken en gevolgen van de politieke Islam
•
Oscar Rijcken-Voight – Oscar is Head of EMEA, Financial Institutions Group ABN AMRO | Large Corporates and Merchant Banking – Hij is verantwoordelijk voor de relaties met grotere bedrijven, institutionele investeerders en banken in het Midden Oosten en voor de trade finance met die landen – Hij heeft 7 jaar in Dubai gewoond, waar hij eveneens voorzitter was van de Netherlands Business Council
•
Jan-Hein Jesse – Consultant to Firm, PWC – Owner JOSCO Energy Finance and Strategy Consultancy – Senior expert to the International Energy Agency (IEA) – Visiting Fellow Clingendael International Energy Programme (CIEP) – 30 jaar ervaring in de olie en gas industry, o.a. CFO Heerema en Shell) – Heeft een jaar gewoond in Bahrain en zaken gedaan in Turkije, Iraq, Saudi Arabie, Abu Dhabi, Oman, Qatar en Syrie
2
De uitdagingen voor de Arabische wereld – 8 stellingen 1. 2. 3.
4. 5.
6.
7. 8.
Evenals de Europese Unie zal de Arbische Wereld zich zelf moeten heruitvinden. De Arabische Lente leidt niet noodzakelijkerwijs tot economische veranderingen, soms integendeel. De veranderingen gaan niet alleen over democratie, maar vooral over voedsel en benzine prijzen (laagste inkomstenklasse) en over banen en levensverwachtingen (midden inkomstenklasse). De nieuwe regeringen (in Egypte, Tunesië, Libië) hebben geen idee hoe ze de benodigde banen kunnen creëren. De Golf Staten met hun olie-inkomsten zijn beter in staat om te voldoen aan de behoeften en verwachtingen van hun bevolking dan de landen met nieuwe regeringen. Zolang de Iran en de Arabische landen en hun bevolkingen vechten om hun eigen gelijk, blijft de regio instabiel en blijven hun economische perspectieven somber. In plaats van te spreken over een Arab Spring, kunnen we het thans nu beter hebben over Arab Spring Wars. Dit allemaal gezegd te hebben, de Arabische olielanden investeren als nooit te voren en de velen snakken naar een baan en om voor u te mogen werken.
3
•
Presentatie Paul Aarts Midden-Oosten deskundige van de Universiteit van Amsterdam.
4
•
Presentatie Oscar Rijcken-Voight Head of EMEA, Financial Institutions Group ABN AMRO | Large Corporates and Merchant Banking
5
•
Presentatie Jan-Hein Jesse Consultant to Firm, PWC Owner JOSCO Energy Finance and Strategy Consultancy Senior expert to the International Energy Agency (IEA) Visiting Fellow Clingendael International Energy Programme (CIEP)
6
Advanced Global Leading Indicator The Advanced GLI, which is US biased, signals a positive turn in the global industrial cycle
Source: Goldman Sachs , Oct 18, 2012
7
How to divide the Middle East? Crafting new boundaries An “Angola type cold war “ in the Middle East? The battle over Syria will define the battle over Iraq, and hence the battle over the Middle East, and hence the position (survival ) of the State Israel in its conflict with Iran
Shia-side Sunni-side Shia-side Sunni-side
Source: Jesse/JOSCO, Dec 2011
8
Selected CEEMA stock market performance year-to-date absolute in $ and relative to MSCI EMEA index Egypt has been the best performing stock market in CEEMA year-to-date, followed by Turkey and Dubai, reflecting a more positive view among investors about the region
9
Growth in OPEC and non-OPEC supply in the decades ahead During the rest of this decade world oil supply growth will come mainly from the America’s and Iraq. This will help oil prices to move to a structurally stable situation with some softening of prices. From 2022 onwards the markets are expected to tighten again, with a rising demand for Middle East Oil, causing prices to rise again
Source: IEA, Oct 2012
10
The Winners and one big Loser
Over $ 1 trillion paid to OPEC in 2011
Estimates of Iranian exports (m/d)
This will cost Iran $ 55 billion a year ! Source: Goldman Sachs, Barclays Capital
11
The oil price required by OPEC countries as an aggregate to balance their fiscal budgets (ex-Venezuela) OPEC oil price required is currently $ 90/bbl and expected to further increase as more money will be spent on social-economic growth plans and defense
Iran Iraq Algeria Saudi Arabia Libya
Qatar UEA Kuwait Source: Goldman Sachs , Oct 18, 2012
12
Iraq: The Biggest Winners of all
Source: IEA, Oct 2012
13
Iraq - $ 225 billion of investments in oil, gas and electricity between 2012 and 2025
Source: IEA, Oct 2012
14
De uitdagingen voor de Arabische wereld – 7 vragen Nadat u dit allemaal gehoord heeft, willen wij u de volgende vragen voorleggen, te beantwoorden met JA of NEE Wij dat bent U en uw bedrijf
1. De dreigende regionale oorlogen en sectarisch geweld tussen geloofsgroepen weerhouden ons om meer zaken te doen in het Midden Oosten 2. Onafhankelijk van deze dreigingen, of juist door de Arabische Lente, is het goed zaken doen in de MENA landen 3. Wij verliezen business in de concurrentie met Turken, Koreanen, Chinezen 4. Nederland heeft een goede reputatie in de MENA landen en dat helpt ons om daar zaken te doen 5. Wij werken vooral met lokale partners in Joint Ventures 6. Wij focussen ons vooral op de rijke Golf Staten die veel te besteden hebben, en minder op de andere MENA landen 7. Juist Iraq (incl. KRG) en Libya zijn landen waar veel business te halen is 15
16
