Realisatie jaarplan ‘Koers’ 2010: inhoudelijk Jaarverslag 2010 april 2011
Realisatie jaarplan ‘Koers’ 2010: inhoudelijk Jaarverslag 2010
Brainport Development NV Emmasingel 11 Postbus 2181 5600 CD Eindhoven T +31 (0) 751 24 24 F +31 (0) 751 24 99 I www.brainportdevelopment.nl
Verslag goedgekeurd door de Raad van Commissarissen d.d. 26-04-2011 Verslag ter informatie aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders d.d. 26-05-2011
Voorwoord van de Raad van Commissarissen Terugkijkend op het eerste operationele jaar van de ontwikkelorganisatie ‘nieuwe stijl’ Brainport Development NV kan met recht gesteld worden dat de nieuwe vennootschap de hoog gespannen verwachtingen waar heeft kunnen maken. Na de officiële start als een nieuwe fusievennootschap op 1 januari 2010 is er door de organisatie hard gewerkt aan het verwezenlijken van de doelen zoals die voor haar en voor de Brainport Eindhoven regio als geheel door het bestuur van de stichting Brainport zijn gesteld. Dat de voor het jaar 2010 gestelde inhoudelijke doelen voor het overgrote deel zijn bereikt kunt u in het hierachter liggende verslag nalezen. Meer bijzonder is dat deze resultaten zijn verwezenlijkt in een jaar waarin factoren van interne en externe aard extra aandacht en inspanning vergden. Voor wat betreft de externe verzwarende factoren speelde uiteraard nog steeds de negatieve invloed van de economische recessie een rol. Het bedrijfsleven maar zeker ook de kennis- en onderwijsinstellingen en de overheden werden door de economische omstandigheden, die leidden tot lagere omzetten c.q. (dreigende) lagere bijdragen van (hogere) overheden, wat meer terughoudend in het toezeggen van de bijdragen aan nieuwe projecten en programma’s. Deze lijn lijkt zich overigens, en dan met name voor wat betreft de overheidsbijdragen, ook voort te zetten in 2011. De kansen voor extra middelen voor de doorontwikkeling van onze regio lijken dan ook te liggen in ‘Brussel’. Vanuit het Brainport Eindhoven EU Office Brussels zal hieraan in het belang van de regio met verstrekte aandacht worden gewerkt. Het jaar 2010 vroeg voor wat betreft de interne organisatie een grote inzet van medewerkers en directie; niet alleen voor het integreren van de verschillende administratieve processen en systemen maar ook voor personele zaken zoals bijvoorbeeld de ontwikkeling van een nieuw functiehuis voor de organisatie. 2010 was ook het jaar waarin Brainport Development werd verzocht om het secretariaat te voeren voor de ministeriele opdracht ‘Brainport 2020’ die aan de heer Van Gijzel, voorzitter van de stichting Brainport en burgemeester van de gemeente Eindhoven, werd verstrekt. Geïnspireerd door de opdrachtnemer en onder de bezielende leiding van de Brainport 2020-voorzitter Jan Zuidam is door Brainport Development het allereerste concept van ‘Brainport 2020: Visie, strategieën uitvoering’ kort voor Nieuwjaar 2011 opgeleverd. Bijzonder veel lof voor deze prestatie gaat naar de voorzitter en het secretariaat, maar ook het bestuur van de stichting Brainport verdient in dit kader zeker een plek in de schijnwerpers. De door hen geleverde inzet, permanente betrokkenheid en steun aan het intensieve proces heeft mede geleid tot het bijzondere resultaat dat in het voorjaar van 2011 in het Evoluon te Eindhoven aan minister Verhagen is gepresenteerd. ‘Brainport 2020’ is een volgende, logische stap op een koers die al in de jaren ’90 van de vorige eeuw vanuit de sterke Triple Helix-samenwerking in de regio Eindhoven werd ingeslagen en die voortbouwt op de ‘Brainport Navigator 2013, Lissabon voorbij!’. Voor de doorontwikkeling van Brainport Eindhoven is Brainport 2020 van groot belang. Tegelijkertijd is het van het grootste belang om in Triple Helix-verband met een integrale aanpak vanuit de kracht van aanwezige sterke kernen in de ‘21 gemeenten’ te blijven acteren. De stichting Brainport is, binnen de Brainport 2020-strategie, verankerd in de regio Eindhoven. Brainport Development NV heeft de kennis, ervaring en middelen om deze strategische focus in de regio in resultaten om te zetten. Dat is de bestaansreden van Brainport Development NV. Daarnaast kan de vennootschap
1
Zuidoost-Nederland behulpzaam zijn door te kapitaliseren op haar lange ervaring die zij in Brainport Eindhoven heeft opgedaan. De Raad van Commissarissen heeft er in het ‘drukke jaar’ 2010 op toegezien dat de hierboven aangetipte extra inspanningen die nodig waren niet zouden leiden tot een verminderde aandacht voor het bereiken van de doelen zoals gesteld in het door de aandeelhouders vastgestelde jaarplan van de vennootschap. Zoals blijkt uit de resultaten is de aandacht voor die doelen niet verwaterd, ondanks alle extra inzet ging de normale bedrijfsvoering, de uitvoering van de in het jaarplan vastgelegde activiteiten, onveranderd door. Uiteraard kan een ‘bottom up’ Triple Helix-aangestuurde netwerkorganisatie alleen maar functioneren en resultaten bereiken in nauwe samenwerking met haar partners die allen hetzelfde gezamenlijke Brainport-doel voor ogen hebben. Wederzijds vertrouwen en respect staan daarbij centraal. De Raad van Commissarissen concludeert dat het wederzijds vertrouwen en respect tussen partijen in Brainport Eindhoven alleen maar toeneemt. Zij heeft dan ook met genoegen de door de aandeelhouders opgedragen rol voor de Triple Helix ontwikkel- en uitvoeringsorganisatie Brainport Development NV mogen vervullen. De Raad dankt met name de aandeelhouders van de vennootschap voor het in hen gestelde vertrouwen. Rest mij om namens de Raad, de directie en medewerkers te danken voor de getoonde inzet en hen veel succes te wensen bij het aangaan van de nieuwe uitdagingen voor 2011 en verder. Namens de Raad van Commissarissen.
J.F. Sistermans Eindhoven, april 2011
2
Directieverslag Brainport Development in 2010: Ontwikkelen en vooruitzien In 2010 is flinke voortgang geboekt op zowel het bereiken van de doelen, zoals geformuleerd in het eerste jaarplan van Brainport Development NV, als op de implementatie van de fusie tussen Brainport Operations BV en NV REDE die per 1 januari 2010 ook juridisch een feit werd. Opening kantoor in “De Admirant” Op 16 februari 2010 werd het kantoor van Brainport Development in “De Admirant” te Eindhoven officieel geopend door de toenmalige Minister van Economische Zaken, mevr. M. van der Hoeven. In en vanuit dit “Brainporthuis” is het afgelopen jaar intensief samengewerkt door vele partijen uit bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden. Het onderstreept onze positie als vooruitstrevende netwerkorganisatie die verbindt, partijen bij elkaar brengt en waarde toevoegt. Of het nu gaat om rechtstreekse diensten aan het Midden- en Kleinbedrijf of om de ontwikkeling van projecten en programma’s, de strategie, de public affairs of de communicatie. Essentieel is dat vele honderden partijen uit de Triple Helix direct, en een veelvoud hiervan indirect, zijn betrokken bij de realisatie van de Brainport ambities. Ondernemers, kennisinstellingen, bedrijven en burgers plukken hier de vruchten van; nu en in de toekomst. Groei activiteiten De omvang van onze activiteiten als Brainport Development NV steeg met zo’n 20%, dankzij de verwerving van meer projectmiddelen, vanuit een gelijkblijvende basis. Dat betekende dat we meer activiteiten konden ontplooien en resultaten behaalden met dezelfde basiscapaciteit die hiervoor overigens een kritische randvoorwaarde vormt. Intern op orde De interne organisatie is het afgelopen jaar doorontwikkeld met de integratie van ICT en een nieuwe, nog beter toegeruste opzet voor de financiële administratie. Ultimo 2010 was ook een eenduidig beloningsbeleid ingevoerd op basis van een nieuw functiehuis voor de nieuwe organisatie. Herstel brengt doelen in zicht Twee doelen stonden in het Jaarplan 2010 van Brainport Development centraal: het behoud en de ontwikkeling van talent en behoud en versterking van Onderzoek en Ontwikkeling in Brainport. Dit tegen de achtergrond van de groei van de internationale concurrentiekracht als Europese innovatieregio, het bevorderen van New Business en de groei van nieuwe en innovatieve bedrijven. Gemeten volgens de indicatoren in het Meerjarenplan 2010-2012 liggen we grotendeels op schema. Onze jaardoelen zijn veelal gehaald en op onderdelen zelfs overtroffen. Industrie en industrie uit het dal: Werkgelegenheid groeit bovengemiddeld Op regionaal niveau zien we economisch herstel terug in de positieve ontwikkeling van de industrie. In 2009 was er weer bescheiden groei in de speerpuntsectoren. In 2010 zien we landelijk een duidelijke omzetgroei van 70% in de machinebouw, die in belangrijke mate in Brainport is gevestigd. In de industrie algemeen is er een toename van 20%; in de automotive een herstel van zo’n 35%. Er kwamen vorig jaar veel nieuwe bedrijven bij, vooral in de zakelijke dienstverlening (900), maar minder dan in 2009. Netto daalde het aantal vestigingen met 20. De werkloosheid in de regio daalde met 8% sterker dan in de rest van Nederland (5%). Het aantal openstaande vacatures steeg met 11% tegenover een landelijke daling met 10%. De R&D uitgaven van grote bedrijven liepen terug. In vergelijking met de omzet was deze daling echter relatief beperkt en kwam herstel in zicht.
3
Sterke Europese positie: Toekenning KIC‘s ‘InnoEnergy’ en ‘ICT’ Binnen Europa onderscheidt de regio zich door een relatief lage werkloosheid en een hoog aantal patenten. In 2010 zijn twee Europese knowledge innovation communities (KIC’s), respectievelijk op het gebied van InnoEnergy en ICT toegewezen, verbonden aan de TU/e in Brainport. Overheids (crisis)maatregelen zijn effectief Hoezeer overheidsmaatregelen, waarvoor door bedrijven, kennisinstellingen en regionale overheden gezamenlijk is gepleit, geholpen hebben in het behouden en ontwikkelen van talent, marktaandeel en R&D, is terug te zien in de mate waarin hiervan door bedrijven in de regio gebruik is gemaakt. Dit geldt zowel voor ‘Deeltijd-WW’, als ook voor de ‘Kenniswerkersregeling’ en de ‘High Tech top projecten’ (in totaal 280 mln. Euro) waarvan ca. 2/3e in Brainport neersloeg. Dankzij publiek private inzet konden met regionale fondsen in het kader van “Pieken in de Delta” bedrijven/kennisinstellingen blijven innoveren in samenwerkingsprojecten. Investeren in de toekomst: Impulsen voor solar en automotive Om in te zetten op nieuwe mogelijkheden voor de High Tech keten, maakten we ons onder andere sterk voor zonne-energie. We ondersteunden het aantrekken van het FOM-instituut en delen van ECN evenals de oprichting van de Solliance cluster (TNO, universiteit, bedrijven) met essentiële provinciale support. Met het opstellen van het businessplan voor Automotive Facilities Brainport (4 laboratoria en een incubator) werd 9 mln. Euro cofinanciering van het Rijk verworven en kon de realisatie in gang worden gezet. Groter bereik Midden- en Kleinbedrijf Vooral bij het Midden- en Kleinbedrijf (MKB) werkte de kredietcrisis in 2010 nog voelbaar door. In totaal beslaan de speerpuntsectoren (High Tech Systems en Materialen, Lifetec, Food, Automotive en Design) ongeveer 8.000 van de in totaal 58.000 bedrijven van het MKB in Brainport. In totaal hebben we met 1.100 geadviseerde bedrijven zo’n 10% meer ondernemers met advies bereikt dan was beoogd. De incubatorprogramma’s presteerden op het beoogde niveau, mede in afwachting van vervolgfinanciering. Met MKB Innovatiefonds Brabant veel bedrijven vooruit geholpen Met name vanuit het MKB Innovatiefonds Brabant dat bij Brainport Development, onder verantwoordelijkheid van de BOM, voor de regio Zuidoost-Brabant is uitgevoerd, kon een belangrijke impuls aan zo’n 37 bedrijven worden gegeven. Het resulteerde in het behoud c.q. de creatie van 1.166 arbeidsplaatsen. Introductie nieuwe MKB-instrumenten: Financieringsgids en groeiwijzer We introduceerden in 2010 nieuwe instrumenten om niet alleen herstel, maar vooral ook groei en nieuwe bedrijvigheid te bevorderen. De portal ‘financieringsgids.nl’ geeft toegang tot zo’n 200 mogelijkheden voor financiering. De ‘MKB-groeiwijzer’ is een publiek private samenwerking met als doel MKB’ers te helpen knelpunten in de groei op te sporen. In de bedrijvencentra werden in de regio ‘om de hoek’ MKB-informatiedesks opgezet. Thematische bedrijvencentra in trek In de bedrijvencentra waren veel verhuizingen aan de orde. 53 Bedrijven verlieten de centra ditmaal niet alle vanuit een groeiscenario; 61 bedrijven stroomden in, vooral doorstarters, en voor een belangrijk deel afkomstig van buiten de regio. Dankzij een intensieve marketinginzet nam het aantal prospects met 70% toe. Vooral de thematische centra bleken attractief.
4
Start bouw Catalyst en voorbereiding Bèta 2 Ook bij de bedrijvencentra werd een voorschot op de toekomst genomen met de start van de bouw van Catalyst, een nieuw bedrijvencentrum gericht op chemisch technologische bedrijven op het TU/e Science Park. Ook ging de planvorming van start voor Bèta 2 op de High Tech Campus Eindhoven, mede mogelijk gemaakt dankzij een rijksbijdrage en provinciale en regionale cofinanciering. Internationaal keurmerk voor Twinning Center en Bèta Het keurmerk “soft landings” van de Amerikaanse NBIA werd verworven voor Twinning Center en Bèta waarmee deze centra te boek staan als een goede omgeving waar bedrijven waardevolle ondersteuning ondervinden. Meer belangstelling van investeerders In onze activiteiten om investeringen te bevorderen, weerspiegelde zich het economisch herstel in een stijging van vooral de oriëntatie op (42 tegenover 30 in 2009) en vestiging van buitenlandse bedrijven in onze regio (33 tegenover 29 in 2009). Hierdoor konden weliswaar minder zittende buitenlandse bedrijven worden bezocht. 12 nieuwe projecten van start Met de ontwikkeling van projecten en programma’s is in 2010 een forse bijdrage geleverd aan het bereiken van de doelen, met een duidelijk vizier op de toekomst. In totaal werd aan zo’n 21 projecten gewerkt, waarvan 12 projecten nieuw van start gingen. Projectresultaten dragen bij aan de doelen We noemen een aantal voorbeelden van project- en programmaresultaten gerelateerd aan de doelen. - Kijkend naar R&D: De oprichting van het Intelligent Lighting Insitute (TU/e met bedrijven) met 4 programmalijnen, de ontwikkeling van proeftuinen (living labs/operational field labs op het gebied van Veiligheid en Technologie 2) en Health Innovation. -
In relatie tot behoud en ontwikkeling van marktaandeel en new business: instrumenten voor MKB om beter te kunnen meedingen in overheidsaanbestedingen, voor procesverbetering in de maakindustrie, Food & Technology Roadmap.
-
In relatie tot behoud en ontwikkeling van talent: Brainport International Community met een vijftal buitenlandse roadshows en de oplevering van een gids en portal voor internationale kenniswerkers, een Brainport International Weekend, en de bijdrage aan de lancering van het Expat Centre Brabant. Tientallen bedrijven en kennisinstellingen zijn hierbij betrokken en duizenden expats en kandidaten om te werken en/of studeren in Brainport worden bereikt. De uitvoering van een regeling, van de Task Force arbeidsmobiliteit, om Leven Lang Leren te bevorderen in World Class Manufacturing (met 40 deelnemende bedrijven, 400 deelnemers en 4 opleidingsinstituten). Uitvoering van een regeling om jongeren aan een baan te helpen. Uitvoering van de Global Entrepreneurship Week Brabant en de Brains Award om ondernemerschap bij jongeren te stimuleren (met een bereik van 2.500 jongeren MBO-WO en 40 deelnemers Award). Met de overname van de activiteiten van de stichting STEP/Technific in de Task Force Technologie Onderwijs Arbeidsmarkt (TOA) werd het stimuleren van de keuze voor techniek door jongeren verder verankerd in de activiteiten.
Twee programma’s “op eigen benen”: Design Coöperatie Brainport en Brainport Industries Conform de Brainport aanpak is ook het verzelfstandigen van projecten en programma’s bevorderd. Twee projecten/programma’s ‘vlogen uit’: Het design programma wordt uitgevoerd onder de nieuwe koepel Design Coöperatie Brainport (opgericht door stichting Designplatform Eindhoven, Design Academy Eindhoven, TU/e en Brainport Development). Toeleveranciers in de high tech bereidden de 5
opzet van de coöperatie Brainport Industries voor gericht op het versterken en internationaliseren van de ketensamenwerking die van essentieel belang is voor de Brainport-economie. De nieuwe coöperatie onderzoekt ook de mogelijkheid van geconcentreerde huisvesting op één locatie in Eindhoven. Bij beide coöperaties blijft onze organisatie betrokken via dienstverlening, projecten en respectievelijk bestuur en Raad van Toezicht. Opdracht Brainport 2020 Centraal in de strategieontwikkeling in 2010 stond het voeren van het secretariaat voor Brainport 2020: de ontwikkeling van visie en strategie gericht op de doorontwikkeling van Zuidoost-Nederland, in verbinding met Vlaanderen en Nordrhein-Westfalen, met als spil Brainport tot een toptechnologieregio van wereldformaat. In antwoord op de opdracht van de toenmalige minister van Economische Zaken aan R. van Gijzel heeft deze Jan Zuidam, voormalig bestuurder van DSM, benaderd als voorzitter van het proces. Naast de visie en strategie werd gewerkt aan een concreet uitvoeringsprogramma. Met dit programma wordt voortgebouwd op de integrale aanpak waarvoor eerder met de Brainport Navigator 2013 de basis is gelegd. Het programma is vanuit de markt ontwikkeld binnen een internationaal referentiekader met betrokkenheid van meer dan 2500 bedrijven, alle kennisinstellingen in Zuidoost-Nederland, de belangrijkste stakeholders in Leuven en Aken, verschillende departementen, de provincies Noord-Brabant en Limburg en de grote steden in deze provincies. Op de Haagse agenda, bijdrage aan onderzoeken en groei van Europese projecten De contacten en activiteiten in Den Haag stonden met name in het teken van het nieuwe regeerakkoord waarin Brainport op twee plaatsen wordt vermeld. Daarnaast werd voortgang geboekt op onder meer verschillende infrastructuurdossiers. Er werd een belangrijke bijdrage geleverd aan onderzoek van onder andere TNO, AWT, het Planbureau voor de Leefomgeving, internationale benchmarks, de KennisInvesteringsAgenda en de monitoring daarvan in de zogenaamde KIA-foto. In Europees perspectief is, naast het aantrekken van twee KIC’s, gewerkt aan het stimuleren van een KIC Medische Technologie in het kader van een aangekondigde ‘call’ in 2013. Er zijn meer dan 10 Europese projecten voorbereid. Het Brusselse kantoor verhuisde naar een locatie met in hezelfde gebouw de gemeente Eindhoven en Brabant Stad. Meer in de pers, “awards” en opname in de “Holland branding” Op het gebied van communicatie zijn resultaten zichtbaar in het aantal perspublicaties dat met 50% toenam t.o.v. 2009 . Het gebruik van Brainport door bedrijven en gemeenten ontwikkelde zich positief. Internationale erkenning verwierf Brainport Eindhoven o.a. met een Award door Eurocities voor de Triple Helix-samenwerking, en met voor de derde maal een positie in de top 7 van de smart communities in de wereld. Belangrijk is ook dat in 2010 bekend werd dat Brainport structureel deel gaat uitmaken van de Holland Branding. Vele netwerken werden gefaciliteerd door de (mede)organisatie van tientallen evenementen en 6 (deels internationale) congressen, de ontvangst van (inter)nationale delegaties en door specifieke netwerkbijeenkomsten voor bijvoorbeeld MKB-ers (Brainport MKB café, Design café). Voor raadsleden werd tweemaal de Brainport Update georganiseerd. De digitale nieuwsbrief Brainport Update verscheen frequent (10x). De communicatie rondom projecten nam flink toe. 28 projecten i.p.v. de beoogde 13 werden communicatief ondersteund. Herkenbare opbrengst in de regio: MKB, bedrijfsverplaatsingen, campussen, arbeidsmarkt, bedrijvencentra Brainport Development speelde op vele velden met een nationaal rendement, maar vooral ook met een herkenbare ‘opbrengst’ in de regio. In ieder gemeente wonen en/of werken ondernemers, bedrijven en werknemers met een Brainport-profiel die vroeg of laat de vruchten plukken van de rol die Brainport Development vervult. De inspanningen en resultaten op arbeidsmarktgebied kwamen al eerder aanbod. Vanuit SRE-gemeenten is in 2010 specifiek een beroep gedaan op onze organisatie 6
zoals voor advies op het gebied van marketing en acquisitie (DIC in Cranendonck), voor een viertal bedrijfsverplaatsingen, voor de betrokkenheid bij campusadvies en de ontwikkeling van campussen (zoals de High Tech Campus Eindhoven, de High Tech Automotive Campus in Helmond, het Health Technology Park in Veldhoven, Food Technology Park Brainport in Helmond en het Science Park in Son en Breugel) en voor de haalbaarheid van nieuwe bedrijvencentra (Strijp S en Cacaofabriek Helmond).
Resultaat door initiatief, betrokkenheid en samenwerking van vele partijen Het bereik van de activiteiten van Brainport Development is breed. De integrale aanpak en het direct kunnen verbinden van strategie en public affairs aan de uitvoering met betrokkenheid van vele stakeholders is uniek en levert een meerwaarde die in concrete resultaten zichtbaar is en tot het behalen van de doelstellingen heeft geleid. Niet genoeg kan worden benadrukt dat de resultaten tot stand zijn gebracht door de samenwerking van vele partijen. De bevlogenheid van bestuurders in de stichting Brainport en de betrokkenheid van commissarissen. De inbreng van de aandeelhouders via onder meer het coördinatieoverleg en de inspanningen van vele partijen in “het veld”. Tezamen vormen zij de drijvende kracht van Brainport. De inzet en flexibiliteit van de mensen die de organisatie Brainport Development vormen in een jaar dat ook intern, met de implementatie van de fusie, extra inspanningen heeft gevergd, verdient in onze ogen grote waardering. We mogen trots zijn op wat we met elkaar bereiken. Directie Brainport Development NV
drs. E.P.J. Lemkes-Straver Directeur strategie en ontwikkeling, directievoorzitter
ir. T.G.M. Stevens Directeur operations
7
8
Inhoudsopgave Inhoudsopgave ........................................................................................................................................ 9 1. Inleiding ............................................................................................................................. 11 2. Brainport Development NV, strategie en focus 2010 ........................................................ 13 3. Brainport, realisatie strategische doelen 2010.................................................................. 15 4. Organisatie en resultaten per sector ................................................................................. 27 4a. Strategie en ontwikkeling ....................................................................................... 28 4b Business-to-Business............................................................................................... 41 4c. De vennootschap, structuur en inrichting .............................................................. 51
Bijlagen 1. Projecten en Programma’s 2010 2. Bestuur, Aandeelhouders, Raad van Commissarissen en management Stichting Brainport en Brainport Development NV 3. Juridische structuur – dochter en deelnemingen van Brainport Development NV 4. Brainport Monitor 2010 – bevindingen en conclusies
9
10
1.
Inleiding
Voor u ligt het verslag van de activiteiten uit het jaarplan 2010 van de ontwikkel- en uitvoeringsorganisatie Brainport Development NV. Dit eerste Jaarverslag van de nieuwe vennootschap geeft aan welke doelen uit het jaarplan ‘Koers 2010’ van Brainport Development NV zijn bereikt. De ‘Brainport Navigator’ en het meerjarenplan 2010-2012 dienen hiervoor als basis. Dit verslag start in hoofdstuk 2 met een korte terugblik op de strategie en focus voor 2010, daarna volgt in hoofdstuk 3 een korte samenvatting van de realisatie op de meerjarige strategische doelen van Brainport als totaal. Het centrale deel van het Jaarverslag (hoofdstuk 4) zoomt in op de resultaten van de vennootschap zelf; in dat deel wordt er informatie verstrekt over de per sector bereikte resultaten. In de bijlagen treft u zeer uitgebreide en gedetailleerde informatie aan over de projecten en programma’s die Brainport Development in 2010 in haar portefeuille had.
11
12
2.
Brainport Development NV, strategie en focus 2010
De door Stichting Brainport bepaalde strategie is ontleend aan de Brainport Navigator 2013, Lissabon voorbij! De missie van Brainport, hierin omschreven is: ‘het duurzaam succesvol concurreren op mondiaal niveau dankzij een innoverende kennisindustrie’. Kortom: ‘sneller, slimmer, beter presteren’ om te kunnen blijven concurreren. Voor het uitvoeren van de missie en het bereiken van de ambities op middellange termijn stelt de stichting Brainport meerjarenplannen op voor de ontwikkel- en uitvoeringsorganisatie Brainport Development NV. Daarin wordt de focus voor de middellange termijn aangebracht. Het meerjarenplan ‘Koers 2010-2012’ is het vigerende plan. Dat plan zag het licht in een economisch uiterst ongewisse periode. Duur en gevolgen van de krediet- en de daaruit volgende internationale economische crisis die de Nederlandse economie in de zomer van 2008 trof, konden toen nog niet volledig worden ingeschat. Het hoofddoel van het meerjarenplan voor Brainport Development (2010-2012) luidt dan ook: ‘Zorgen dat de regio sterker uit de crisis komt en de sociaaleconomische schade beperkt houden’. Dit houdt in ‘..het inzetten op behoud van talent, versterking van de R&D infrastructuur, verhoging van de concurrentiekracht van het bedrijfsleven in Brainport en ‘new economy’ business.’ Deze hoofddoelstelling van Brainport Development is uitgewerkt in de volgende subdoelstellingen: • Versterking (publieke en private) R&D; • Meer en betere verbindingen onderwijs-kennisinstellingen-MKB; • Boeien, binden en ontwikkelen van talent; • Versterken van de keten (MKB) toeleveranciers; • Meer en sneller groeiende ondernemingen; • Versterking vestigingsklimaat; • Internationale branding. Eind 2009 werd ook de koers van Brainport Development voor het jaar 2010 uitgezet. Het ‘bestrijden van de crisis en sterker uit de crisis’ kreeg een vertaling in twee accenten die het fundament gingen vormen van Koers 2010, te weten: Behoud en ontwikkeling van talent en marktaandeel voor Brainport. Voorgenomen acties waren hier:
Op het gebied van talent: o Brainport Industries, met daarin o.a. het portal crisiswijsbrainport.nl; o TOA (waaronder BIC en BCC), met daarin een breed scala aan activiteiten gericht op o.a. het MBO, MKB, aantrekken van kenniswerkers en aandacht voor de ‘quality of life’; waaronder een aantrekkelijk cultureel klimaat; o Design Connection Brainport: activiteiten onder andere gericht op behoud designtalent. Op het terrein van versterking van de keten: o MKB-desks; o Brainport Development MKB fonds; o Meesters in de maakindustrie.
13
Benutten van kansen voor ontwikkeling marktaandeel: o Inspelen op marktkansen in o.a. automotive, energie, hightech en in de foodsector door realisatie van Dutch Food Centre en nieuwe clusterinitiatieven. De foodsector is goed door de crisis gekomen en kan zich versneld doorontwikkelen.
Lobby voor concrete oplossingen op het gebied van arbeidsmarkt en voor het op peil houden van de orderportefeuille.
Het voorsorteren op Brainport na de crisis: Om de kansen na de crisis te benutten stond voor 2010 behoud en de versterking van R&D hoog op de agenda. Verhoging van publieke middelen voor R&D is hier een belangrijke speerpunt omdat R&D is cruciaal is voor de toekomst van de regio en van Nederland. Zowel voor de exportpositie (NoordBrabant is de grootste exportregio van Nederland) als voor de werkgelegenheid (één baan in de research betekent acht tot tien banen elders in de keten). Daarom werden voor 2010 onder dit hoofdstuk de volgende activiteiten van belang geacht: Opstarten van Top Technologie Instituten op het gebied van Licht en Design; Ontwikkeling Energy Campus, smart grids, solar energy, clean tech; Doorontwikkeling High Tech Automotive Campus (HTAC); Ontwikkeling HighMed campus; Realiseren Dutch Food Centre; Clusterbouw in het MKB; Uitvoering van het MKB Innovatiefonds Brabant; Starten van het Design MKB programma ‘open space innovation’; Ontwikkeling bedrijvencentra Bèta II en Catalyst; Doorontwikkeling Brainport Health Innovation; Versterken en benutten van strategische samenwerking tussen (MKB) toeleveranciers van high tech bedrijven door het project Meesters in de Maakindustrie 2.0; Ontwikkeling Brainport 2020; Participatie overlegorganen als de nationale en provinciale KIA-coalitie en in internationale onderzoeken. Deze thema’s bepaalden voor de vennootschap, waar dat mogelijk was, grotendeels de keuzes voor de activiteiten die in 2010 werden uitgevoerd binnen de sectoren. Ook de keuze voor nieuwe projecten en programma’s in 2010 was hiermee in lijn. Het overzicht (per domein) van alle projecten en programma’s in ontwikkeling treft u, evenals een gedetailleerde beschrijving van de inhoud en resultaten van deze projecten, in de bijlage bij dit jaarverslag aan. Een aantal aansprekende resultaten, zoals bereikt bij de ontwikkeling van projecten en programma’s in 2010, treft u aan in het verslag van die sector (in hoofdstuk 4).
14
3.
Brainport, realisatie strategische doelen 2010
Realisatie strategische doelen Brainport meerjarenplan en midterm review. In dit hoofdstuk wordt de voortgang op zeven doelen in kaart gebracht. Zij komen uit het Meerjarenplan 2010-2012 en de Midterm Review 2006 t/m 2008 van de Brainport Navigator 2013. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de doelen en de samenvattende score daarop. In de derde kolom staat de herkomst van de doelen. Het hoofdstuk start met de meest actuele scores voor elk doel. Vervolgens wordt voor elk van de doelen de stand van zaken geanalyseerd. Omdat voor de meeste indicatoren geen cijfers over 2010 beschikbaar zijn, is ook gebruik gemaakt van andere gegevens om zo toch een adequaat beeld te geven van de ontwikkelingen in 2010.
Doelen 1. Projecten 2. Behoud van talent 3. Behoud R&D 4. Versterken concurrentiekracht van Brainport als Europese Innovatieregio 5. Speerpuntsectoren
Score (-, 0, +) + +
Meerjarenplan 2010-2012
Publiek + Privaat 0 + +
6. New economy business
0
7. Bekendheid – positie – imago
+
Herkomst doel Midterm Review 2006 t/m 2008
Meerjarenplan 2010-2012 en Midterm Review 2006 t/m 2008 Meerjarenplan 2010-2012 en Midterm Review 2006 t/m 2008 Midterm Review 2006 t/m 2008 Meerjarenplan 2010-2012 en Midterm Review 2006 t/m 2008 Midterm Review 2006 t/m 2008
Meerjarenplan 2010-2012: Samen met stakeholders in de regio zorgt Stichting Brainport dat de regio sterker uit de crisis komt en de sociaal-economische schade beperkt blijft. Vier onderdelen staan daarin centraal: behoud van talent, versterking van de R&D infrastructuur, verhoging van de concurrentiekracht van het bedrijfsleven in Brainport en new economy business. Midterm review: de Midterm Review 2006-2008 is de in 2009 door de commissie Sistermans uitgebrachte evaluatie van de Brainport Navigator 2013 ‘Lissabon voorbij! ‘. Hij bevat zeven doelen waarmee de voortgang van de realisatie wordt gemeten. Sommige doelen overlappen met die in het meerjarenplan. Een update van de investeringen is vanwege ontbrekende cijfers niet te geven.
15
Onderstaande tabel bevat actuele scores bij elk doel uit het meerjarenplan 2010-2012. Bij de uitwerking hiervan worden deze cijfers nader toegelicht.
onderwerp
Talent
indicator
Vacatures als % van aantal banen
Niet werkende werkzoekenden als % van 1 Beroepsbevolking
R&D
publieke R&D als % van BNP private R&D als % van BNP
Concurrenti ekracht
% groei toegevoegde waarde industrie
% groei toegevoegde waarde services
New economy 2 business
jaarlijkse groei medium- en high tech industrie netto oprichtingen, absolute aantallen
jaarlijkse groei high tech service netto oprichtingen, absolute aantallen
Stevigheid van de economie
% groei bruto regionaal product
Streefwaard e
5 jaren gemiddelde
ZOB
ZOB
NL
EU15
0,60%
0,70% (20062010)
0,59% (20062010)
-
6%
6,1%
6,3%
-
2%
(20062010) 1%
(20062010) 0,72%
0,67%
0,89%
1%
(2005)
(2005)
(2005)
(2005)
(2005)
7,1%
1,01%
1,23%
2,05%
7,1%
(2006)
(2006)
(2006)
(2005)
(2006)
9,0%
4,1%
-
3,4%
4%
(20032007)
(20032007)
(20032007)
(2007)
7,6%
6,1%
4,2%
12%
(20032007)
(20032007)
(20032007)
(2007)
16
205
-
19
(20052009)
(20052009)
350
320
4471
4,5%
(20052009) 5,6% (20042008)
(20052009) 4,6% (20042008)
8%
5%
8%
20
Huidige score RIS top 20 -
ZOB 0,69% (2010)
-
6,5% (2010)
-
-
(2009) -
-
427 (2009)
4,1% (20032007)
3,3% (20032007)
1
4,0% (2008)
Bron: CWI, CBS, LISA, Eurostat Om de meest actuele stand van zaken weer te geven, is dit cijfer nu gebaseerd op CWI gegevens, in plaats van CBS. Ambitie is vastgesteld op basis van het 5-jarig gemiddelde. 2
Daarom is, analoog aan Brainport 2020 en internationale topregio’s, gekozen voor de indicator netto oprichtingen. Streefwaarde is gebaseerd op het 10-jarig gemiddelde.
16
Projecten Projectenportfolio en doelstellingen meerjarenplan 2010-2012 In deze paragraaf wordt de relatie gelegd tussen de projecten en de doelstellingen uit het meerjarenplan. Onderstaande tabel geeft schematisch aan hoe de projecten gerelateerd zijn aan de doelstellingen. Deze tabel is een geüpdate versie van de tabel die in het jaarplan 2010 stond. In de tabel zijn de nieuwe projecten opgenomen (vetgedrukt); ook is aangegeven welke projecten in 2010 zijn afgerond (schuinsgedrukt). In het vervolg van deze paragraaf wordt nader ingegaan op de doelen van de nieuw gestarte projecten in relatie tot de doelen uit het meerjarenplan. Daarnaast wordt voor de afgeronde projecten gekeken hoe het projectresultaat bijdraagt aan de genoemde doelen. Daarbij moet wel aangetekend worden dat deze projecten zijn gestart vóór 2010 en dat de daarin genoemde doelen nog niet gebaseerd waren op de in het meerjarenplan genoemde doelen.
Programma’s TOA
Brainport Health Innovation
Design Connection Brainport
x
BPP.08.053 BPP.08.058 BPP.10.076 BPP.07.043.02 BPP.07.043.03 BPP.06.006.01 BPP.06.006.02 BPP.06.006.03 BPP.06.006.04 BPP.06.006.05 BPP.06.006.06 BPP.06.006.07 BPP.06.006 08 BPP.06.006.09 BPP. 10.040
Programma TOA werken in Brainport TOA, Brainport Careercenter TOA, Let’s Connect BIC-Coming to BIC-Settlink BHI, Diensten op Afstand BHI, Vroegsignalering Dementie BHI, Perspectiefrijk Brabant BHI, Pre ZIPC BHI, B5 Living lab BHI, ZIPC BHI, SRE BHI, Zorgcirkels BHI, Regional Care Portals Design Connection Brainport
x x x
17
New economy business
Basics
Brabant Entrepreneurship Week Technological Topinstitute Intelligent Lighting Innovatieve Brainport Airport Dutch Technology Week Smart Grids Technologie & Veiligheid Programma Brainport Bedrijfshuisvesting (incl. project Werklandschap) Energieneutraal wonen in Brainport Brainport Industries - Meesters in de Maakindustrie 2.0 Brainport Industries - Brainport Crisiswijs Brainport water Lifestyle Hub Supply Chain Management Co-creeerend samenwerken en slimmer werken Brainport Industries - Procesverbetering in de Maakindustrie Brainport Bedrijfspanden als icoon Brains Brainport 2020 Highmed Campus Brainport Keurmerk Intelligent Community Forum TEDxBrainport Eindhoven
Versterk concurrentiekracht
Business
BPP.10.077 BPP.08.055 BPP.09.061 BPP.10.069 BPP.10.070 BPP.10.071 BPP.06.015 BPP.08.051 BPP.08.057 BPP.09.060 BPP.09.064 BPP.10.073 BPP.10.077 BPP.10.082 BPP.08.050 BPP.08.056 BPP.09.062 BPP.09.066 BPP.10.072 BPP.10.079 BPP.10.084
Behoud R&D
Projecten People Technology
Behoud talent
PROJECTEN IN 2010 vetgedrukt zijn de nieuwe projecten cursief gedrukt staan de afgeronde projecten
x
x x x
x x x
x
x
x
x x x
x x x x
x
x x
x x x x x x x x x
x x x x x x x x x
x
x x x
x
x
x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x
Nieuwe projecten in 2010 In 2010 is een aantal nieuwe projecten van start gegaan. Er zijn zowel zelfstandige projecten gestart, als projecten binnen bestaande programma’s. Betreft de zelfstandige projecten; is er 1 opgestart in het people domein, 3 in het technology domein, 3 in het business domein en 3 in het basics domein. Binnen de programma’s is er een nieuw TOA-project gestart (people). Door de diversiteit in de domeinen lopen de specifieke doelen van de verschillende projecten erg uiteen. Samen dragen de projecten wel sterk bij aan de doelen uit het meerjarenplan 2010-2012: behoud van talent, borgen van Research & Development, versterken concurrentiekracht en new economy business. Elk project draagt bij aan tenminste 1 van deze 4 doelen. Van de twaalf opgestarte projecten dragen er drie bij aan behoud van talent; twee aan behoud van R&D, zeven aan versterking van de concurrentiekracht en vier projecten dragen bij aan new econmy business. Het behouden van talent wordt bijvoorbeeld geborgd door projecten in met name het people domein, zoals het nieuwe project Brabant Entrepreneurship Week. Het evenement, dat een week lang een podium biedt aan regionale ondernemende stakeholders, is erop gericht de ondernemersmentaliteit onder jongeren en ook onder werknemers van bestaande bedrijven te bevorderen. Daarnaast richt het grote aantal bestaande projecten in het people domein zich volledig op deze doelstelling. Een ander doel uit het meerjarenplan is het behouden en borgen van Research & Development in de regio. Projecten binnen zowel het technologie domein als het business domein zijn hierop gericht, bijvoorbeeld het nieuwe Smart Grids en Co-creërend samenwerken en slimmer werken. Smart Grids werkt aan bewustwording bij bedrijven en onderzoeksinstellingen van de kansen van verschillende soorten lokaal opgewekte duurzame energie. Ook wordt een grootschalige pilot voorbereid voor de uitrol van smart grids. Het project spoort aan tot privaat onderzoek door het high tech systems platform, het embedded systems institute (esi), smart energy collective (sec) en Holst Centre. Het project Co-creërend samenwerken en slimmer werken probeert het regionale ecosysteem sociaal innovatiever te maken en verwacht hiermee een sterk effect op R&D te realiseren. Sociaal innovatieve bedrijven investeren namelijk twee keer meer in R&D dan niet sociaal innovatieve bedrijven, zo blijkt uit onderzoek. Wanneer gekeken wordt naar het versterken van de concurrentiekracht dragen veel nieuwe projecten daaraan bij. Het beste voorbeeld hiervan is het project Procesverbetering in de maakindustrie dat behoort tot de projecten van Brainport Industries. Bij Procesverbetering in de maakindustrie worden mogelijkheden en technieken voor procesverbetering geïnventariseerd die normaal worden toegepast binnen bedrijven maar tevens geschikt zijn voor procesverbeteringen in een complete toeleverende keten. De bedoeling hiervan is een betere samenwerking te realiseren tussen verschillende high tech toeleveranciers. Sterkere toeleverende ketens verbetert de competitiviteit van de regio en daarmee de regionale concurrentiekracht. Het laatste van de vier hoofddoelen uit het meerjarenplan is het creëren van new economy business. Verschillende van de eerder genoemde projecten, zoals Co-creërend samenwerken en slimmer werken, dragen hier aan bij. Het project Smart Grids, wat al eerder aangehaald is en ook is opgestart in 2010, werkt aan bewustwording bij bedrijven en onderzoeksinstellingen van de kansen van verschillende soorten lokaal opgewekte duurzame energie. Verschillende deelnemende partijen hebben aangegeven een steviger energiecluster op te willen bouwen dat voortborduurt op bestaande initiatieven als Eindhoven Energy Institute, KIC InnoEnergy en KIC ICT Lab. Dit project zet in eerste instantie in op bewustwording van de mogelijkheden van duurzame energie. Vervolgens richt het project zich op onderzoek naar deze vormen van energie en op de groei van nieuwe, startende bedrijven rondom dergelijke technologieën.
18
Afgeronde projecten in 2010 Een viertal projecten is in 2010 afgerond; dit betroffen allemaal zelfstandige projecten. Binnen het domein people is er 1 project afgerond, binnen business is er 1 project afgerond en binnen basics zijn er 2 projecten afgerond. Van de vier afgeronde projecten draagt er één bij aan het behoud van talent, één project draagt bij aan behoud van R&D, twee projecten aan versterking van de concurrentiepositie en één project draagt bij aan new economy business. De Brainport Entrepreneurship Week is in 2010 opgestart, en hierboven reeds aangehaald, en ook afgerond. Deze ondernemerschapweek heeft 15 activiteiten georganiseerd, waaraan 2200 deelnemers meededen. Het ministerie van ELI heeft Brainport Development gevraagd de hosting van de Global Entrepreneurship Week Nederland 2011 op zich te nemen. Verschillende nieuwe partners uit de regio hebben zich reeds gemeld om hieraan deel te nemen. De Brainport Entrepreneurship Week heeft regionale ondernemende stakeholders bij elkaar gebracht en kennis laten nemen van de actuele, creatieve en innovatieve initiatieven en ontwikkelingen op het gebied van ondernemerschap en ondernemendheid in het onderwijs en bedrijfsleven. Hiermee draagt het project bij aan het behouden en ontwikkelen van talent en zet het aan tot new economy business. Het project Water Lifecycle Centre is in 2010 afgerond wegens een gebrek aan interesse. Het WLC probeerde een katalysator te worden voor nieuwe waterproducten. Een fysieke ontmoetingsplaats waar koplopers hun ontwikkelingen tonen aan bedrijven, kennisinstellingen en overheden en waar nieuwe producten en diensten worden ontwikkeld. Het project beoogde technology development te stimuleren doordat bedrijven en onderzoeksinstellingen innoveren in de water & lifestyle producten van de toekomst. Hiermee zou het project bijdragen aan het borgen van onderzoek in de regio. Het project is eind 2010 beëindigd vanwege onvoldoende belangstelling vanuit het bedrijfsleven. Meerdere projecten hebben bijgedragen aan het versterken van de regionale concurrentiekracht; bijvoorbeeld het projecten Supply chain management. Dit project is er één uit het business domein, dat een handleiding ontwikkelt voor MKB leden zodat ze als bedrijf of als verzameling bedrijven, in staat zijn om zelfstandig te besluiten om mee te dingen naar (semi)overheidsopdrachten. Hierdoor zou het MKB inzicht krijgen in de overheidsopdrachten en kon zij tijdig in staat zijn om kennis te nemen van aanbestedingstrajecten. Het project is inmiddels afgerond en leden van de klankbordgroep geven aan inzicht te hebben verkregen in de wijze van opdrachtverlening door de overheid. Wanneer het MKB beter op de hoogte is van overheidsopdrachten en aanbestedingstrajecten kan zij van de opdrachten gebruik maken en profiteren wat leidt tot een betere positie van het MKB in de regio en een verbeterde concurrentiepositie van de regio als geheel.
Behoud van talent In 2010 scoorde Zuidoost-Brabant goed op behoud van talent. De werkloosheid daalde en het aantal vacatures nam toe – een teken dat er weinig ontslagen vallen en bedrijven weer mensen aannemen. Ook presteerde de regio fors beter dan het Nederlands gemiddelde. Werkloosheid - Sinds januari 2010 daalt de werkloosheid maandelijks; alleen in november en december was sprake van een lichte stijging. In totaal daalde de werkloosheid tussen 1 januari 2010 en 31 december 2010 van 24.000 naar 22.200, een daling van bijna acht procent. De gemiddelde Nederlandse werkloosheid nam met vijf procent af in deze periode. Vacatures - Na een periode van forse daling stijgt het aantal openstaande vacatures weer. In 2010 zette deze trend zich door tot de zomer. Daarna daalde het aantal openstaande vacatures weer, maar op 31 december 2010 lag het niveau nog 11 procent hoger dan een jaar eerder en ver boven het dieptepunt uit de zomer van 2009. De regio presteert daarmee veel beter dan Nederland als geheel, waar in dezelfde periode de hoeveelheid openstaande vacatures met 10 procent daalde. Het aantal vacatures ligt zelfs boven de streefwaarde – een teken dat er weer krapte op de arbeidsmarkt ontstaat.
19
Naast de aantrekkende marktvraag hebben de overheidsmaatregelen gericht op het bestrijden van de crisis een belangrijke rol gespeeld bij het behoud van talent. Veel bedrijven in Brainport maakten gebruik van de deeltijd-WW3. Ook zijn via Crisiswijs Brainport veel bedrijven geholpen. Daarnaast hadden de Kenniswerkersregeling en de High Tech Topprojecten een groot aandeel in het behoud van technisch talent voor Nederland, zoals hieronder wordt toegelicht.
Behoud R&D Publieke R&D cijfers over 2010 zijn niet beschikbaar; de meest recente officiële CBS cijfers hebben betrekking op 2005. Wel is in 2010 bekend geworden dat de publieke R&D basis wordt versterkt door aangekondigde komst van het FOM instituut naar de TU/e campus. Na de verhuizing telt het instituut meer dan 150 onderzoekers. Ook trok de provincie Noord-Brabant in 2010 geld uit voor de vestiging van het dunnefilm Solar onderzoek door ECN op de High Tech Campus Eindhoven. Daarbij gaat het op termijn om een onderzoeksgroep met meer dan 40 onderzoekers. Op de TU/e ging het Institute for Intelligent Lighting van start. Ook gaat de TU/e het energieonderzoek bundelen in het in 2010 opgerichte Eindhoven Energy Institute. Ontwikkeling werkloosheid en vacatures Zuidoost-Brabant (2008=100)
Ontwikkeling werkloosheid en vacatures Nederland (2008=100)
250%
250% 200%
-
jan-11
-
jul-10
-
jan-10
0%
-
-
jan-11
-
jul-10
-
jan-10
-
jul-09
-
jan-09
-
jul-08
jan-08
0%
50%
jan-08
Openstaande vacatures industrie
jul-09
50%
100%
-
Openstaande vacatures totaal
100%
150%
jan-09
150%
-
Niet werkende werkzoekend
jul-08
200%
Ook officiële CBS cijfers over private R&D in 2010 zijn niet beschikbaar; de meeste recente cijfers hebben betrekking op 2006. De top 30 bedrijfs R&D in Nederland van het Technisch Weekblad geeft wel cijfers over 2010. Alhoewel dit overzicht niet compleet is (onder andere DAF, Tom Tom en VDL ontbreken in deze index), geeft het wel inzicht in de algemene Nederlandse trend. Grote bedrijven in Brainport hebben in 2010 hun R&D-investeringen verlaagd. Philips, de nummer 1 van de index, gaf 617 mln uit aan R&D, 90 mln minder dan in 2009. De reden hiervoor, zo geeft Philips aan, is dat ze de vacatures moeilijk vervuld krijgen. De nummer 2 ASML gaf 376 mln uit tegenover 426 mln in 2009. Het bedrijf heeft zelf al aangegeven dat deze verlaging niet structureel is; in 2011 verwacht ASML de R&D uitgaven te intensiveren. De R&D uitgaven van NXP liepen met 30 mln terug tot 207 mln. Daar staat tegenover dat FEI haar R&D uitgaven op peil wist te houden en de uitgaven van Vanderlande zelfs toenamen met 2 mln naar 17 mln. Nieuw in de index is Sioux, dat met 18 mln aan R&D een 21e plaats op- de index bezet. Afgezet tegen de soms forse omzetdalingen bij bedrijven in 2009, het jaar waarin de R&D-budgetten voor 2010 werden vastgesteld, is de daling van de R&D uitgaven in 2010 relatief beperkt gebleven.
3
Gebruik arbeidsmarktmaatregelen in Zuidoost-Brabant: Deeltijd WW 12.000 personen, tijdelijke regeling WTV 8.000 personen.
20
R&D uitgaven Brainport-bedrijven in mln euro 800 700 600 500 400
2009
300
2010
200 100 0 Philips (1)
ASML (2)
NXP (5)
FEI (17)
Sioux (21) VanderLande CCM (28) (22)
Crisismaatregelen van het Rijk hebben in 2010 een belangrijke bijdrage geleverd aan het behoud van R&D. In 2009 gingen de High Tech Topprojecten en de Kenniswerkersregeling van start. Via deze twee regelingen investeert de rijksoverheid tot en met 2011 in totaal 280 mln extra in de Nederlandse R&D-gedreven industrieën. Circa tweederde van deze fondsen ging naar bedrijven en kennisinstellingen in Brainport. Dit gaf ook de publieke R&D een forse impuls. Daarnaast speelde de tijdelijke verhoging van de WBSO subsidie met 300 mln een belangrijke rol. Met name het R&Dintensieve MKB profiteerde hiervan.
Versterken concurrentiekracht van Brainport als Europese innovatieregio Anders dan andere regio’s in Nederland haalt Brainport ook op Europese schaal hoge rapportcijfers als innovatieve regio. Dat maakt dat Zuidoost Brabant een positieve uitzondering is binnen Nederland, dat ondanks alle ambities matig presteert als innovatief land. Het belang van Brainport voor het bereiken van de nationale ambities wordt steeds vaker onderkend. Brainport is dus een Nederlandse uitblinker als het gaat over innovatieprestaties in Europees perspectief: In het Regional European Innovation Scoreboard 2009 van de Europese Commissie is Noord-Brabant de enige Nederlandse regio in de hoogste categorie van ‘high innovators’. Die prestatie krijgt extra dimensie omdat Noord-Brabant de enige ‘high innovative region’ is in een land dat wordt gezien als ’innovatieve trendvolger’. Alle andere ‘high innovators’ bevinden zich in landen die trendsetters zijn op het gebied van innovatie. In de Brainport Monitor 2010 is een analyse gemaakt van de prestaties van Brainport (NoordBrabant) ten opzichte van de 20 best presterende regio’s in de Regional Innovation Scoreboard 2006. De figuur geeft middels bandbreedtes de prestaties van de 20 innovatieve regio’s op 13 indicatoren weer. De Brainport-prestatie is met een ster weergegeven en waar mogelijk staat ook het EU 15gemiddelde in de figuur. Brainport scoort bijzonder goed op het aantal patenten en het lage aantal werklozen.
21
* De indicator werkloosheid is een negatieve indicator en daarom omgedraaid; Brainport heeft een lage werkloosheid, en scoort hoog
Bron: Eurostat, 2009; berekeningen Brainport Verandering t.o.v. het voorgaande jaar: Vergelijking met RIS-gemiddelde en EU-15 gemiddelde: Verbetering Verslechtering RIS-bereik
Noord-Brabant
EU-15 gem.
Een ander aansprekend feit is dat Brainport in januari 2010 als co-locatie voor twee Europese Kennisen Innovatie Communities (KIC’s) is aangewezen, een voor ICT (ICT Labs) en een voor duurzame energie (InnoEnergy).
Speerpuntsectoren Cijfers van de speerpuntsectoren over 2010 zijn niet voorhanden. De werkgelegenheidscijfers van de speerpuntsectoren tot 2009 zijn over het algemeen positief. Alleen in Automotive trad in 2009 een forse daling op. Ook in Food nam het aantal banen iets af. Daartegenover staat dat het grote High Tech Systems cluster in 2009 nog wel groei liet zien, zij het minder dan in 2008. Ook het Design cluster nam fors toe.
22
Ontwikkeling aantal banen per speerpuntsector (1999=100) 130% 120% 110% 100% 90% 80%
Automotive
Design
Food
High tech systems
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
70%
Life Tec
Over 2010 zijn wel cijfers van de industrie als geheel beschikbaar en van clusters op nationaal niveau. Deze geven een indruk van de positieve recente ontwikkelingen. De werkgelegenheidsontwikkeling binnen de industrie in Brainport laat een gemengd beeld zien. Enerzijds daalde het aantal banen in 2010 van 61.700 naar 56.600. Maar het aantal vacatures op 31 december 2010 lag nog 95 procent hoger dan een jaar eerder en ver boven het dieptepunt uit de zomer van 2009. De regio presteert daarmee veel beter dan Nederland als geheel, waar in dezelfde periode het aantal openstaande vacatures met slechts 12 procent steeg. Omzetten en orders binnen de Nederlandse industrie lagen in december 20 procent hoger dan in het begin van 2010. Regionale cijfers zijn niet beschikbaar. Binnen de industrie zijn er wel forse verschillen. Vooral in de machinebouw steeg de omzet fors (70 procent). Opvallend is het herstel van de automotive sector. Deze zat in 2009 in een diep dal, maar vond de weg in 2010 enigszins terug met een stijging van 35 procent.
New economy business en groei van nieuwe en innovatieve bedrijven Cijfers voor het aantal nieuwe hightech bedrijven over 2010 zijn nog niet bekend. Op dat vlak scoorde Brainport in 2009 boven het vijfjarig gemiddelde. Cijfers over 2010 voor Industrie en Zakelijke dienstverlening laten zien dat in 2010 het netto aantal vestigingen in de industrie met 20 daalde. De zakelijke dienstverlening noteerde een stijging van 900. Dat was fors lager dan in 2009, maar hoger dan in 2007 en 2008.
netto groei aantal vestigingen - Zuidoost-Brabant 1.800 1.600 1.400 1.200 1.000 800 600 400 200 0 -200
Zakelijke diensten Industrie
2007
2008
2009
2010
23
Daartegenover staat dat veel bedrijven in samenwerking met andere ondernemingen en kennisinstellingen volop bezig zijn met new economy business development. Bedrijven en kennisinstellingen uit de solar sector organiseren zich in hoog tempo binnen Solliance, een R&D samenwerkingsverband van ECN, TU/e, TNO en Holst Centre. Solliance moet de regio profileren als expertgebied voor zonne-energie. De projecten uit de al genoemde Kenniswerkersregeling en High Tech Topprojecten richten zich volledig op new economy business. Daarnaast startte eind 2010 de bouw van Catalyst: een speciaal bedrijfsverzamelgebouw voor technostarters op de TU/e campus, waar alle faciliteiten en kennis op het gebied van scheikunde, natuurkunde, biomedische technologie en wiskunde binnen handbereik zijn.
Bekendheid – positie – imago Hier heeft Brainport Eindhoven in 2010 weer flinke stappen voorwaarts gemaakt. Illustratief is de toename van de persaandacht voor Brainport. Het afgelopen jaar is meer dan 450 keer melding gemaakt van Brainport, meestal in combinatie met Eindhoven. Ten opzichte van 2009 een toename van meer dan 35%.
Nationale krantenartikelen aantal verwijzingen naar Brainport 500 400 300 Brainport Eindhoven 200
Brainport
100 0 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Ook scoorde de regio goed in diverse internationale ranglijsten: De Britse Financial Times riep Eindhoven uit tot Europese stad van de toekomst in de categorie steden tot 250.000 inwoners. Eindhoven is in de categorie 'micro cities' gekozen tot meest ondernemersvriendelijke stad van Europa. Ook op het gebied van economische potenties is Eindhoven runner up. De stad staat tweede achter Cambridge uit het Verenigd Koninkrijk maar vóór steden als Basel en Grenoble. Ten slotte is er voor Eindhoven een top 5 positie op het gebied van infrastructuur. Daar bekleedt de stad een vierde plek. Dankzij deze hoge scores staat Eindhoven op de 20e plek in de top 25 van alle Europese steden die in de beoordeling aan bod kwamen. Internationaal timmerde Brainport Eindhoven ook aan de weg met de Eurocities Award 2010 in de categorie samenwerking. De regio kreeg de onderscheiding voor de samenwerking tussen bedrijven, kennisinstellingen en overheden in de zogenaamde ‘Triple Helix structuur’ in de stichting Brainport. De regio bereikte de top 7 van het Intelligent Community Forum (ICF) voor de derde keer op rij en is nog in de race voor de Intelligent Community Award die medio 2011 wordt uitgereikt in New York. De top 7 nominatie trok veel aandacht in de nationale media. In het regeerakkoord wordt Brainport twee keer genoemd: het kabinet Rutte geeft aan dat bij de uitvoering van het Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimte en Transport (MIRT) brainports, mainports en greenports prioriteit krijgen.
24
Verder wijst het kabinet erop het voor de economische ontwikkeling en innovatie belangrijk is dat bedrijven in clusters kunnen opereren, zoals Greenports (waaronder de Greenports Venlo, Westland en de Bollenstreek), Brainport Zuid-Oost Nederland, de Food Valley in Wageningen, de Maintenance Valley in Midden- en West Brabant, de Energy Valley in Groningen, de nanotechnologie in Twente en Delft, de Zuidas in Amsterdam, Schiphol en de haven van Rotterdam. Het kabinet wil deze clusters maximaal de ruimte bieden.
25
26
4.
Organisatie en resultaten per sector
Inleiding Op basis van de strategie van de stichting Brainport, het Meerjarenplan 2010-2012 en de oriëntatie in het jaarplan 2010 (zie hoofdstuk 2) heeft de vennootschap in 2010 een breed pakket activiteiten uitgevoerd. Binnen de organisatie worden die opgesplitst in de onderdelen ‘strategie en ontwikkeling’ en ‘business-to-business’. Onder deze directieclusters zijn de operationele activiteiten verdeeld over vijf sectoren. In onderstaand organigram is de operationele organisatie weergegeven.
Zowel de resultaten en activiteiten in de meer op ‘uitvoering’ gerichte clusters (zoals ‘Bedrijvencentra- en faciliteiten’, ‘Dienstverlening MKB’ en ‘Programma’s’ van de sector ‘Projecten en programma’s’) als nieuwe activiteiten die bijdragen aan de ambities uit het meerjarenplan en het jaarplan 2010 worden in dit hoofdstuk beschreven. Het hoofdstuk wordt afgesloten met een verslag van wat er in 2010 binnen de vennootschap en de organisatie zelf heeft plaatsgevonden.
27
4a.
Strategie en ontwikkeling
De cluster strategie en ontwikkeling richt zich vanuit het kerndoel in 2010 op de volgende subdoelstellingen: versterking (publieke en private) R&D; meer en betere verbindingen tussen onderwijs-kennisinstellingen-bedrijven; boeien, binden en ontwikkelen van talent; versterken van de keten toeleveranciers; meer en sneller groeiende ondernemingen; versterking vestigingsklimaat; internationale branding. Dit doet zij via activiteiten in de sectoren: strategie, projecten en progamma’s en communicatie.
Sector Strategie 1. Taak en doelstelling De sector strategie heeft als kerntaken strategie, public affairs, monitoring en de internationale activiteiten (‘international affairs’) van Brainport Development. De kerntaak strategie staat voor het maken van strategische keuzen voor de koers van de Brainportregio en het project portfolio van Brainport Development. Daaronder valt het ondersteunen van Stichting Brainport bij het ontwikkelen van lange termijn strategie, het adviseren van het MT bij beleidsplannen en het vertalen van projectdoelstellingen naar strategische doelen. De kerntaak public affairs betreft het beïnvloeden van beeldvorming en beleid van hogere overheden ten gunste van Brainport zodat de strategie van Brainport terug komt in beleidsdossiers. Daarnaast voorziet de taak in het onderhouden van relaties met stakeholders, bekendheid geven aan het bijzondere karakter van Brainport, samenwerken met strategische partners en het organiseren van een netwerk van public affairs professionals. Dit alles in nauwe afstemming met de partners uit de Triple Helix. De kerntaak monitoring is het bieden van inzicht in regionale, nationale en internationale ontwikkelingen op thema’s die voor Brainport belangrijk zijn en de ontwikkeling van de Brainport regio als geheel. Hieronder valt onder andere het verzamelen en analyseren van onderzoeksresultaten en macro-economische cijfers over de Brainportregio en benchmarkregio’s, het opstellen van de Monitor en fungeren als vraagbaak en adviesorgaan voor stakeholders. De kerntaak international affairs bestaat uit een reeks deeltaken die de gehele (Europese) beleidscyclus beslaan van beleidsvorming tot het ontsluiten van subsidie-informatie. Initiëren en deelnemen aan internationale samenwerkingsprojecten en EU-subsidieprogramma’s. Strategische grensoverschrijdende samenwerking. Deze activiteit concentreert zich rond ELAt en het TTR-Top Technologie Regio initiatief. Brainport in internationale netwerken meer uitstraling geven. Bevorderen van de algemene bekendheid in Brussel van Brainport Eindhoven, haar unieke inhoud en haar toekomstige (Europese) opgaven. Verbeteren van de afstemming en samenwerking van Europese activiteiten van stakeholders uit de Brainport-regio; en subsidies binnenhalen voor Brainport en/of zijn stakeholders.
28
2. Centrale doelstelling sector strategie Actuele regio strategie; inhoudelijke inbreng van Stichting Brainport in het traject Brainport 2020. Public affairs Beïnvloeden van nationale beeld- en beleidvorming ten gunste van Brainport. In 2010 stond dit in het teken van de Tweede Kamerverkiezingen (maart 2011). Het realiseren van de openstaande punten uit de Brainport agenda en het verbeteren van de lobby. Monitoring Het opleveren van een hanteerbaar instrument voor het MT van Brainport Development dat de samenhang tussen resultaten van programma’s en projecten en de ontwikkeling van de regio inzichtelijk maakt. Proactieve informatieverstrekking in 2010 richting stakeholders en projectleiders van Brainport Development over de monitoring en de kerntaken strategie en public affairs. International affairs Gestructureerde en proactieve aanwezigheid van Brainport Eindhoven in de Europese en Brusselse arena, zodat gebruik gemaakt kan worden van Europese regelgeving, beleid, structuurfondsen, kaderprogramma’s en andere financieringsbronnen voor het bereiken van Brainport doelstellingen. 3. Doelstelling 2010 Strategie Brainport 2020: Samen met partners uit Zuidoost-Nederland en het Rijk wordt een visie en een solide ontwikkelingprogramma op Rijksniveau ontwikkeld dat Brainport Zuidoost-Nederland tot een economische regio van wereldformaat maakt. Advies over het opnemen van het Brainport-scenario in strategiedocumenten van relevante stakeholders in het ecosysteem, waaronder gemeenten. Public affairs Beleidsbeïnvloeding: het proactief informeren van Kamerleden en vaste Kamercommissies op dossiers die van belang zijn voor Brainport; het creëren van een breed draagvlak bij ambtenaren van het rijk; het informeren van politieke partijen, formele (rijks)adviesorganen, onderzoeksraden en belangengroepen op de hoofdpunten voor Brainport. Samenwerking: het versterken van de samenwerking met de triple helix-achterban in de regio Eindhoven, met de provincie Brabant, BrabantStad en VNO-NCW. Deelname aan overlegorganen als de nationale KIA-coalitie, Holland Imago. Opstarten van een Speakers Academy van “Brainport sprekers”, voor presentaties/inleidingen/discussiebijeenkomsten met (nationale) uitstraling. Analyse van de relatie nationale innovatieprogramma’s en kerngebieden (IP’s, MIA’s etc.) Monitoring Deelname aan studies met strategisch belang: OECD studie naar regionale innovatie systemen, een NESTA studie naar “Wider Framework Conditions for innovation” en een onderzoek van de University of Oxford naar “path dependence, local innovation systems”. Zorgen dat Brainport onder de aandacht komt van onderzoekers van Nederlandse autoriteiten. Voor de vierde keer komt er een Brainport Monitor. Het verder ontwikkelen van de economische barometer die in 2009 is opgesteld voor de website crisiswijsbrainport.nl. Ontwikkeling Monitor doelen meerjarenplan: de Brainport monitor is daarvoor te algemeen.
29
International affairs Het opstellen van een agenda voor Brussel, naar het voorbeeld van de succesvolle Brainport Agenda voor Den Haag. Inrichting gezamenlijk ELAt TTR programma en voortzetting van ELAt-activiteiten en projecten. Voorbereiding van een ELAt gecentreerde KIC in het kader van de 2e call for proposal door het European Institute for Innovation and Technology Ondersteuning van de co/locatie activiteiten van de KICs ICT en Energy. Deelname in en uitvoering van twee Europese Interreg projecten en voorbereiding van deelname in twee EU Interreg projecten. Drie keer per jaar organiseert het Brainport Eindhoven EU Office het “Brainport Café”. Daar komt de Eindhovense regio voor het voetlicht van een internationaal publiek van Europese steden en regio’s, politici en Europese ambtenaren. Deelname aan ERRIN, het European Regions Research and Innovation Network. Dit is een netwerk van meer dan 70 Europese regio’s en kennisinstellingen en hun Brusselse vertegenwoordigers. 4. Uitgevoerde activiteiten 2010 Strategie Het secretariaat is gevoerd voor de opdracht Brainport 2020: een visie-, strategie- en uitvoeringsprogramma is opgesteld met stakeholders.4 Het proces rondom Brainport 2020 bracht stakeholders uit Zuidoost-Nederland bij elkaar om tafel en zorgde voor een breed gedragen visie. Er zijn honderden interviews afgenomen. Er is deskresearch en extern onderzoek uitgevoerd. Hierdoor is Brainport 2020 een leidend strategiedocument voor Zuidoost-Nederland, met de regio Eindhoven als spil. Er is bijgedragen aan de strategieontwikkeling van partners waaronder TU/e 2020-strategie, Regionale Agenda van SRE, Agenda van Brabant, de R&D situatie van enkele ondernemingen, campus ontwikkelingen in Eindhoven, Helmond en Veldhoven. Public affairs Deelname aan de totstandkoming van de Kennis en Innovatie agenda 2011-2020 en de eerste KIAfoto van deze agenda. Er is voortgang geboekt op diverse lobbydossiers: de verwerving van onderzoeksinstituten FOM en ECN/Solliance is er daar een van. De voorbereiding op het KIC Medische Technology een ander. Verder: continuering van de kenniswerkersregeling; en de Basicsdossiers Eindhoven Airport, laten doorrijden van intercity’s naar Duitsland, investeringen in weginfrastructuur via MIRT en de opname van Brainport in de Holland Branding. Monitoring Brainport Development is betrokken geweest bij verschillende studies: VROM raadsadvies duurzame verstedelijking, AWT advies Kapitale kansen, onderzoek van TNO en HCSS naar de concurrentiekracht van het High Tech Systems cluster, en onderzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving naar vestiging van buitenlandse bedrijven. Ook vond onder de vlag van Brainport 2020 een internationaal benchmarkonderzoek plaats. Daarnaast is meegewerkt aan twee afstudeerscripties met Brainport als onderzoeksthema. De Brainport Monitor 2009 is gepubliceerd in het voorjaar van 2010. De Brainport Barometer is maandelijks bijgewerkt met recente arbeidsmarkt- en nijverheidsgegevens. Deze informatie is ook gebruikt in de Brainport Update (uitgave van communicatie) en als maandelijkse input voor het ED-katern de Ondernemer
4
Het einddocument is op 16 februari 2011 aangeboden aan minister Verhagen in het Evoluon.
30
Er is een format gemaakt voor de monitoring van de doelen uit het meerjarenplan. Het resultaat is te vinden elders in het jaarverslag. In 2010 is begonnen met het nader monitoren van het projectportfolio; het meten van projectresultaten en het koppelen van projectdoelen aan de doelen van Brainport Development in haar jaarplan.
International affairs Het Brainport International Affairs (BIA)-overleg is opgericht, een 6-wekelijkse bijeenkomst van de regionale overheden. Hier wordt de voor de regio belangrijke Europese agenda besproken en afgestemd, met het kantoor Brussel in een regierol. Het overleg van TTR-ELAt werd in 2010 voortgezet. Door 19 partners uit het gebied werd het Interreg IVA Maas-Rijn project ‘Towards Top Technology Clusters’ binnengehaald. In 2010 is deelgenomen aan ERRIN, met blijvend nut als gevolg. Het platform K4I (Knowledge for Innovation) wordt meer bij het netwerk betrokken. De voorwerk voor de verwachte 2e KIC call van het EIT kreeg een vervolg ( KIC High Tech Health). Een aantal Europese projecten werd voorbereid en ingediend (o.a. IUGO). De twee KIC’s met een Eindhovense co-locatie, InnoEnergy en ICT Labs, werden door de sector strategie nauwer betrokken bij het Eindhovense regionale netwerk en ondersteund. KIC InnoEnergy en KIC ICT Labs kregen ook een prominente rol bij het bezoek van de Europarlementariërs Van Nistelrooij en Merkies aan de regio. Deelname en inbreng in Europese (Interreg) projecten in 2010: Het Interreg IVC project ‘Making Knowledge Work’, met Brainport Development als aanvoerder werd opgestart. Tot eind 2011 wordt, samen met 13 Europese partners, gewerkt aan het sluiten van de innovatieketen en het verhogen van de innovatiecapaciteit. Met als doel waardevolle ideeën sneller op te pikken en te gelde te maken. Het Interreg IVC project ‘EURIS’ (European Collaborative and Regional Open Innovation Strategies) nam een aanvang. Brainport Development heeft hierin de leiding over de voornaamste onderdelen. Dit behelst het opsporen van succesvolle projecten, en de vertaling ervan in modellen en beleidsaanbevelingen in 2013. In 2010 werd ook het miniprogramma voorbereid, dat extra partijen de kans biedt een subproject uit te voeren binnen EURIS. Het Interreg IVB NWE project ‘OSCAR’ (Open Innovation and Supply Chain across Europe) werd voorbereid en ingediend, samenwerking met de Anglia Ruskin University uit Cambridge en 4 andere partijen. Het project om kennisintensieve bedrijven praktische meer te betrekken bij open innovatie ecosystemen, werd niet goedgekeurd. Bij het in 2010 opgestarte Interreg IVC project ‘ERMIS’ (Effective Reproducible Models for Innovation Systems) trad Brainport Development op als inhoudelijk innovatie-expert namens de gemeente Eindhoven.
31
5. Bereikte resultaten/prestaties 2010 Output Deelname aan (internationale) studies Scenario’s voor Brainport Lunch Breaks Den Haag Brainport monitor Webviewer Brainport website Brainport Agenda Brussel Brainport Café Brussel Deelname aan Europese Interreg projecten Voorbereiding deelname Europese projecten
Jaarplan 2010 3 1 3 1 1 1 3 2 2
Realisatie 7 1 0 1 0 0 0 2 >10
6. Toelichting op afwijkingen ten opzichte van het jaarplan 2010 Door de Kabinetswissel en het vele werk voor Brainport 2020 (secretariaat Jan Zuidam), lag de nadruk meer op strategie dan op het organiseren van algemene netwerkbijeenkomsten. In het kader van Brainport 2020 zijn wel vele gerichte bijeenkomsten met ondernemers, kennisinstellingen en overheden georganiseerd om input te verwerven voor de strategie en het uitvoeringsprogramma. Scenario’s voor Brainport zijn niet gemaakt omdat het bovenliggende doel, het formuleren van een toekomstvaste strategie, is gerealiseerd binnen Brainport 2020. Een Brainport agenda Brussel is niet gemaakt omdat Brainport 2020 een nieuw kader hiervoor aanreikt. Er is vanuit de Stichting Brainport wel reactie gegeven op de EU2020 strategie. Werklunches in Den Haag zijn niet georganiseerd in verband met de val van het kabinet. Daardoor kwam alle aandacht te liggen bij de verkiezingen, de formatie en het nieuwe kabinetsbeleid. De functie monitoring is pas in augustus ingevuld. Dit heeft een aantal zaken vertraagd.
32
Sector Projecten en programma’s 1. Taak en doelstelling Een van de kernactiviteiten van Brainport Development is het ontwikkelen van projecten en programma’s. Deze zijn (of worden) aangereikt door de Triple Helix bedrijven en dragen bij aan de ambities en doelstellingen van Brainport. De op de Brainport Navigator gebaseerde portfolio wordt ontwikkeld en/of geïmplementeerd door Brainport Development of door één van de bevoegde partijen binnen de Triple Helix. Het beproefde Brainportformat staat hiervoor model. Het project of -programma doorloopt volgens dat concept een aantal vaste stadia (ontwikkelfasen). Deze fasen brengen het project van een eerste globaal idee naar een vastomlijnd project of programma met heldere doelstellingen dat klaar is voor uitvoering. Brainport levert als eindresultaat van de ontwikkeling een project- of businessplan op. Indien noodzakelijk, kan er tijdens de projectontwikkeling ook nog een pilotproject gedraaid worden. De resultaten van Brainportproject- en programmaontwikkeling zijn: Project-, businessplannen en implementatie van de ontwikkelde projecten (‘procesresultaat’); Financiering voor de, veelal externe, uitvoering van de project- en businessplannen (‘procesresultaat’); Resultaten op de indicatoren in de businessplannen (‘projectresultaten’). In het verslag over 2010 worden voor de Brainport ontwikkelprojecten en –programma’s met name de procesresultaten (nummers 1 en 2, ‘output’) vermeld. De ‘echte’ projectresultaten van de Brainportprojecten (‘outcome’) zullen met behulp van de Brainport Monitor (zie sector strategie) pas op de langere termijn gemeten kunnen worden wanneer de projecten in de uitvoeringsfase zijn beland. In hoofdstuk 2 staat de relatie tussen de projecten en de doelen voor 2010 nader beschreven. De financiering (het 2e procesresultaat), die door Brainport Development voor de uitvoering van projecten wordt verworven, wordt in veruit de meeste gevallen direct doorgezet naar de separate juridische entiteiten die met de uitvoering van de projecten en programma’s zijn belast.
2. Aansprekende resultaten Projecten en Programma’s 2010 per domein Voorafgaand aan het volledige overzicht van projecten en programma’s, dat u in de bijlage aantreft, volgen hier per domein de meest in het oog springende resultaten van het afgelopen jaar. People Heel belangrijk in 2010 was het definitief inrichten van het TOA Werken in Brainport programma. Na de lancering in november 2009 stond 2010 in het teken van de uitvoering. Belangrijk waren daarbij de projecten die op verzoek van de Taskforce Arbeidsmobiliteit werden uitgevoerd. Allereerst de pilot Virtueel Mobiliteitscentrum met 4 bedrijven die begonnen met het invoeren van een ePortfolio. Deze pilot was de aanzet voor het Pieken in de Delta project Let’s Connect. Dat project werd samen met een aanzienlijk Zuidoost-Nederlands consortium5 ingediend en door de Programmacommissie in januari 2011 gehonoreerd. 5
Bedrijfsleven: NTS Group, Special Coatings BV, Hurks Groep, Sappi, Huijbregts Groep BV, Mondriaan Zorggroep (Maatschappelijke onderneming); Onderwijs: Hogeschool Zuyd, Kenteq, Leeuwenborgh ROC, COLO, Universiteit van Tilburg; Overigen: Provincie Limburg en Brainport Development NV
33
TOA werd ook de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van een tweetal, ten tijde van de crisis ontwikkelde, regelingen. Eén regeling is gericht op het stimuleren van ‘een leven lang leren’ bij werkenden (de ‘Regeling Scholing Werkenden’6 - 600 werkenden bij 48 bedrijven studeren bij het scholingstraject ‘world class performance’), de ander op het toetreden van jongeren tot de arbeidsmarkt (de ‘Regeling Arbeidsmobiliteit Jeugd’7 - hierdoor sloten 350 jongeren een leerwerkovereenkomst met een bedrijf voor minimaal een half jaar). Beide regelingen zijn laagdrempelig en zeer toegankelijk voor het MKB. Het programma Brainport International Community, ondergebracht binnen TOA Werken in Brainport is inmiddels al deels succesvol afgerond. De resultaten van SetLink werden overgedragen aan het Expat Center Brabant dat met hulp van Setlink tot stand kwam en nu vestigingen heeft in Eindhoven en Tilburg. Veel aandacht was er ook voor de Brainport Entrepreneurship Week (november 2010) die over de hele provincie werd uitgerold. Alle onderwijsinstellingen van MBO, HBO en WO in Brabant organiseerden samen met tientallen bedrijven 15 activiteiten waaraan 2.200 mensen deelnamen. Dit evenement maakte deel uit van de landelijke Entrepreneurshipweek die, in maart 2011, in Shanghai uit 104 inzendingen werd bekroond als de week waarin op de meest overtuigende manier jongeren in contact werden gebracht met ondernemerschap. De Brainport-activiteiten waren daarbinnen de echte smaakmakers volgens de jury. Het Ministerie van EL&I heeft Brainport Development daarom gevraagd in 2011 de gastheer van de GEW (Global Entrepreneurship Week) in Nederland te zijn. Technology In 2010 gingen de eerste drie projecten van Brainport Health Innovation van start en werden vier nieuwe projecten voorbereid en in uitvoering genomen. In 2010 is een breed consortium ontstaan van ruim 20 zorgaanbieders, overheden, bedrijven en kennisinstellingen van MBO tot WO dat een ingrijpend innovatieprogramma voor de zorg voor zijn rekening neemt. 2010 laat zien dat het programma nog flink zal doorgroeien. Mogelijk kan het de komende jaren op eigen benen staan. Vooral de bredere deelname aan Europese projecten is veelbelovend. Het project Veiligheid en Technologie dat voor Q1 2010 was voorzien kreeg een nieuwe impuls door een initiatief van burgemeester Van Gijzel. Daardoor kon in 2010 een unieke pilot worden uitgevoerd voor informatiemanagement in de totale veiligheidketen: Netcentrisch werken. Microsoft Nederland en Geodan waren leidend in het bedrijvencluster dat samen met de Stichting Criminee de pilot uitvoerde. De resultaten worden in Q2 2011 gepubliceerd. Binnen het project zijn nu twee verschillende ‘Operational Field Labs’ ingericht (Fast Lane A 69 en bedrijventerrein Ekkersrijt). Daar kunnen ondernemingen nieuwe technologieën en methodes uitproberen en toepassen. In het project trekken nu 15 bedrijven samen op. Veelbelovend is ook de deelname van Schiphol Airport in het project voor een ‘dedicated’ Field Lab op Eindhoven Airport. In het Technology domein werd verder het project ‘Technological Topinstitute Intelligent Lighting’ opgeleverd. De doelstelling van het nieuwe instituut is het naar de markt brengen van nieuwe technologieën. Dit is in het lichtdomein enorm veelbelovend. Het nieuwe instituut is met vier programmalijnen van start gegaan: Road Lighting (intelligente straatverlichting); Sound Light (effecten van licht op welzijn en welbevinden); No switches allowed (nieuwe licht-interactieve vormen); Open Light (een creatief onderzoekslab). 6
7
Gefinancierd door de Taskforce Arbeidsmobiliteit. Gefinancierd door de gemeente Eindhoven.
34
Het topinstituut maakte in 2010 een vliegende start. Naast de TU/e deden ruim 50 bedrijven mee aan een van de van de programmalijnen. Business Een succes in het Business domein porfolio was het ontstaan van Brainport Industries, een initiatief van de deelnemers aan het project Meesters in de Maakindustrie 2.0 (Pieken in de Delta; penvoerder is Brainport Development). Het programma startte begin 2010 om toeleveranciers van ASML, Philips Healthcare, FEI, Océ en DAF langdurig intensief samen te laten werken aan een projectenportfolio. Dit moet de kwaliteit van de ketens en de afzonderlijke bedrijven daarin verder verbeteren en het netwerk van toeleveranciers internationaal positioneren. Maar al snel ontstond bij de deelnemende ondernemingen de behoefte het samenwerkingsverband te versterken door de vorming een coöperatie. Hierdoor kunnen nog grotere projecten (Centrum voor FabricageTechnologie 2.0, Brainport Industries Park) worden opgepakt. De coöperatie is in Q1 van 2011 van start gegaan. Op vergelijkbare wijze ging in 2010 ook de Brainport Design Coöperatie van start. In deze coöperatie bundelden Brainport Develoment, Design Platform Eindhoven, de TU/e, de Design Academie en tientallen kleinere designbedrijven hun krachten. De coöperatie wil de Design sector van de regio Eindhoven nog intensiever en sneller uitbouwen. Voortbordurend op de internationale toppositie die de regio op dit vlak af heeft verworven. Een tegenvaller in dit domein was het voortijdig beëindigen van het project Water Lifestyle Hub, een netwerk voor de toepassing van nieuw innovaties en technologieën op het terrein van water. Er was hiervoor, ondanks een voortvarende start, te weinig draagvlak in het bedrijfsleven. Basics In 2010 was het belangrijkste project in het Basics-domein Brainport 2020. Met steun van Brainport Development voerde het secretariaat voor de uitvoering van de Kabinetsopdracht aan burgemeester Van Gijzel. Onder leiding van Jan Zuidam werd het strategie, visie en uitvoeringsprogramma 2020 ontwikkeld. Het project High Med Campus rondde het plan voor de gebiedsontwikkeling rond het Maxima Medisch Centrum af. Voor de derde keer op rij was Brainport Eindhoven succesvol in de deelname aan de Intelligent Community Award. De regio eindigde opnieuw bij de laatste 7 in een veld van meer dan 350 steden en regio’s over de hele wereld. In juli 2011 wordt bekend wie de winnaar van deze competitie is. De innovatiewedstrijd voor studenten, BRAINS, kende zijn tweede editie in 2010. Deze wedstrijd wordt op verzoek van de gemeente Eindhoven georganiseerd door Brainport Development en is een initiatief van enkele Eindhovense gemeenteraadsleden. Er waren 40 inzendingen. De winnaars zijn ondertussen hun eigen bedrijf gestart en hebben al optimaal gebruik gemaakt van de gewonnen adviesuren en coaching.
35
Sector Marketing & Communicatie 1. Taak en doelstelling De sector Communicatie wil de toptechnologie regio Brainport regionaal, nationaal en internationaal krachtig neerzetten. Ze vergroot de bekendheid van Brainport en het belang van deze regio voor de Nederlandse economie. De sector verzorgt de regiocommunicatie, de communicatie voor de individuele sectoren (producten, diensten, projecten en programma’s) en de ‘corporate’ communicatie van Brainport Development. 2. Centrale doelstelling sector Communicatiedoelstellingen Regio 2010-2012: Binnen de regio de naamsbekendheid van Brainport als toptechnologie regio van Europa vergroten. Bewoners, bedrijven, en overheid zijn trots op hun regio. Brainport vormt samen met Rotterdam en Amsterdam de Top 3 van de Nederlandse economie. Dit dankzij de unieke en intensieve samenwerking tussen overheid ,bedrijfsleven en kennisinstellingen. Het accent ligt op netwerk, inhoud, relaties. Doelgroepen zijn bedrijven en kennis- en onderwijsinstellingen, lokale,overheden en regionale pers. Buiten de regio (nationaal en internationaal): zorgen dat Brainport een begrip wordt en weerklank vindt. Doelgroepen zijn bedrijven, kenniswerkers, Nederlandse, Europese en internationale overheden, nationale en Internationale pers . Subdoelstelling: Communicatie ondersteunt het Brainport netwerk en vergroot en versterkt de strategische verbintenissen tussen overheid, bedrijfsleven, kennisinstellingen. Communicatiedoelstellingen Brainport Development 2010-2012 : Kennen en gekend worden. Overheden, bedrijfsleven, kennisinstellingen (regionaal, nationaal en internationaal) en andere doelgroepen weten dat Brainport Development de nieuwe uitvoeringsorganisatie van de Triple Helix samenwerking tussen overheden, bedrijven en kennisinstellingen is. Ze oordelen positief over onze activiteiten. Relevante bedrijven kennen de producten en diensten van Brainport Development (bedrijfshuisvesting, financiering en advisering). Ze zijn daarover te spreken, maken ervan gebruik, of adviseren anderen ervan gebruik te maken. Het vizier richt zich hierbij op het Midden- en Kleinbedrijf. Ondersteunende doelstelling Communicatie draagt bij aan het gewenste beeld van de verschillende Brainport projecten en – programma’s. De communicatie over deze projecten en programma´s helpt Brainport aan een positief imago.
3. Doelstelling jaartranche 2010 Specifieke communicatiedoelen voor 2010 De crisis heeft geleid tot aanpassing van de Brainport strategie; alle aandacht en inspanningen zijn nu gericht op acties om sterker uit de crisis te komen. Voor communicatie betekent dit: Nuancering van de centrale boodschap: In Brainport trekken we gezamenlijk op om de crisis te bestrijden en sterker uit de crisis te komen. We zetten in op behoud van talent, behoud van R&D, versterking van de concurrentiekracht en new economy business dat duurzamer, zorgzamer schoner en veiliger is; Extra communicatieve inzet op acties om sterker uit de crisis te komen; 36
Bijdragen aan de internationale Brainport Branding, met - binnen de vier domeinen people, business, technology and basics - vooral aandacht voor de eerste twee domeinen.
Acties voor Brainport regio: Bijdragen aan het opnemen van Brainport als een van de drie Nederlandse ‘ports’ in de communicatie van Holland Branding; Verder stimuleren van het ambassadeurschap en co-branding binnen en buiten de regio bij bedrijven, kennisinstellingen en overheid; SRE-gemeenten overtuigen Brainport (nog meer) te integreren in hun stadmarketingstrategie; Eenduidige aanpak en heldere boodschap uitdragen (zie boven) o.a. in overleg en afstemming met de leden van de Communication Community, de Klankbordgroep Regiocommunicatie en de ‘Task Force’. Acties voor Brainport Development: Verder uitwerken en uitdragen van de Brainport Development positionering en naam. Daarbij wordt duidelijk de meerwaarde van de organisatie voor de regio aangegeven. Verzorgen van de communicatieve ondersteuning bij projecten en programma’s Deze dragen bij aan het laden van het regiomerk. Dit zijn de programma’s BIC, DCB, TTOA, BHI BeLinked, ETAT en ongeveer 13 projecten. (internationale) marketing en marketingcommunicatie voor de producten en diensten. Het streven is: Verbetering van de naamsbekendheid van Brainport bij ondernemers. Zij kennen niet alleen de naam, maar kunnen ook aangeven waar Brainport voor staat en wat Brainport hen te bieden heeft. Meer bedrijven en organisaties gebruiken Brainport informatie structureel in hun communicatie, liefst met gebruik van het regiologo; Brainport is structureel onderdeel van de Holland Branding communicatie; De hoeveelheid publicaties blijft minimaal op het niveau van 2009. Waarbij in 2010 veel naar free publicity wordt gezocht.
4. Uitgevoerde activiteiten 2010 Resultaten 2010 De sector Marketing en Communicatie heeft in 2010 voor de regio communicatie: Vijftien evenementen, ontvangsten en presentaties voor nationale en internationale groepen (mede)georganiseerd waaronder: Dé Nieuwjaarsreceptie (georganiseerd met Syntens, TU/e, WTC, HTC); Werkbezoek van staatssecretaris Klijnsma een designseminar als onderdeel van de Brabant-handelsmissie ten tijde van de World expo in Sjanghai de simultane presentatie van de innovatieagenda op vijf locaties door het Innovatieplatform een inspiratiebijeenkomst voor ondernemers met presentatie van de heer Ashok Rao, gerenommeerd internationale ondernemer; opening van het kantoor Brainport Development opening expat center Brabant ZIPC-informatiebijeenkomst Uitreiking Health Innovation Award Brainport Update 2 x
37
bezoek van een delegatie uit Kazakstan bezoek van een delegatie uit Sjanghai werkbezoek in het kader van het Europese project: “Making Knowledge work” werkbezoek van metropool regio Amsterdam werkbezoek van Stavanger werkbezoek van CDA delegatie presentatie communicatienetwerk High Tech Campus Eindhoven Bijeenkomst DAF scholingsregeling (SRE,DAF,Brainport) Ontvangst persclub Eindhoven Chinese Service Center for Scholarly Exchange Presentatie opleiding International Business Consultancy Krachtstroom : wetenschap en techniek in het basisonderwijs Probusclub Eindhoven Kick-off Living Lab Awardshow: uitreiking Dutch Design Awards Zuidelijke Eerstelijnsdag Brainport International Weekend
Zes congressen zelfstandig georganiseerd of in samenwerking met derden, waaronder een internationaal congres voor de Europese regio’s "Global Challenges – Regional Response" Brainport vastgoed congres Sociale Innovatie Congres: "Co-creërend organiseren en slimmer werken" Symposium over relatie onderwijs-onderzoek-bedrijfleven i.s.m. Academisch Genootschap Congres wetenschap sport technologie Food4future aan drie beurzen deelgenomen waaronder: o het World Congres in Information Technology o European Career Fair, Massachusetts Institute of Technology, Cambridge (MA). o Region Business Dagen
haar medewerking verleend aan de Marathon Eindhoven het onderwijsproject Young Brainport zelfstandig uitgevoerd deelname aan Eurocities Award en Intelligent Communities Award ondersteund actieve persbenadering met o.a. bijeenkomsten, uitnodigingen, lunchbijeenkomst en +/- 40 persberichten gerealiseerd in samenwerking met het bureau Holland Branding van het Ministerie van Economische Zaken twee werkbezoeken aan Brainport georganiseerd voor internationale journalisten drie corporate advertenties o.a. in specials van NRC en Telegraaf gerealiseerd i.s.m. andere Brainport partners.
Bij individuele projecten en sectoren heeft de sector Marketing en Communicatie: Vier programma’s en veertien projecten communicatief ondersteund met websites, folders en brochures, evenementen en 10 update nieuwsbrieven waaronder Brainport Entrepreneurship Week 2010. Dit project werd door de internationale Entrepreneurship Week Organisatie (mede)beloond met de prijs voor campagne of the year. We hebben twaalf evenementen en ontvangsten georganiseerd ten behoeve van Brainport projecten en de lancering van vier Brainport projecten ondersteund: Topinstituut Licht, Brainport Industries, Brainport Talent Region, Health Technology Park.
38
Daarnaast heeft de sector communicatie de dienstverlening aan het MKB door Brainport Development op verschillende manieren toegelicht, een wervingscampagne uitgevoerd voor de bedrijvencentra en het slaan van de eerste paal voor het bedrijvencentrum Catalyst ondersteund.
5. Bereikte resultaten/presentaties 2010 Naamsbekenheid Er is in 2010 geen onderzoek geweest naar de naamsbekendheid van Brainport. Wel kunnen we constateren dat het aantal publicaties over Brainport is toegenomen. (Zie hieronder bij publiciteit). Publiciteit Overzicht van behaalde free publicity (nationaal en internationaal) in 2010.
Totaal aantal digitale publicaties: 619 (zie bovenstaande grafiek, bron: Meltwater News)
Totaal aantal krantenartikelen: 452 (bron: Lexis-Nexis)
39
Bijdrage aan naambekendheid Brainport door derden Verschillende bedrijven en organisaties hebben het Brainport verhaal opgenomen in hun eigen communicatiemiddelen zoals folders, website of presentaties. Een greep uit de verschillende organisaties die op deze wijze als Brainport ambassadeur optreden: Holst Center, High Tech Campus Eindhoven, Food Technology Park Brainport, TU/e, Gemeente Eindhoven, Fontys, SRE met o.a. Brainport Avenue, SpiritIt, Design Cooperation Brainport, ASML. Daarnaast zijn er initiatieven genomen voor bijv. de startpagina Brainport, en het congres Brainport Eindhoven van het Nederlands Vastgoed Instituut. Ook zien we het gebruik van spontane merknamen. Dit kan allemaal de naamsbekendheid van Brainport vergroten, maar we moeten wel waken voor merkvervaging. Brainport structureel onderdeel Holland branding Er is een structurele relatie met Holland Branding opgebouwd. Wij leveren hen informatie en beeldmateriaal en regelen bezoeken van buitenlandse journalisten. Ook onderhoudt Brainport Development contacten met buitenlandse correspondenten in de Randstad. Meetbare resultaten eind 2010 beoogd behaald Grote bedrijven gebruiken Brainport informatie in communicatie-uitingen 4 48 SRE gemeenten gebruiken Brainport informatie 11 109 Perspublicaties (met name free publicity) 160 452 Overige nieuwsberichten 250 619 Communicatieve ondersteuning projecten 13 18 * Veel grote bedrijven gebruiken Brainport informatie in hun uitingen, maar dit is niet voor allen te achterhalen ** Deze SRE gemeenten plaatsen Brainport gerelateerde informatie op enigerlei wijze op hun site.
Toelichting op afwijkingen ten opzichte van het jaarplan 2010 Dit jaar is veel energie gestoken in de opening van het nieuwe kantoor van Brainport Development; een eenmalige gebeurtenis. Dit om de gefuseerde organisatie Brainport Development NV in de markt te positioneren en daarbij het verschil tussen Brainport als regio en Brainport Development als organisatie te verduidelijken bij zowel de eigen relaties als bij het brede publiek.
8 9
Veel grote bedrijven gebruiken Brainport informatie in hun uitingen, maar dit is niet voor allen te achterhalen Deze SRE gemeenten plaatsen Brainport gerelateerde informatie op enigerlei wijze op hun site.
40
4b
Business-to-Business
Brainport Development werkt aan het creëren van een duurzaam innovatief ecosysteem dat internationaal kan concurreren, zorgt voor welvaart en welzijn en een essentiële bijdrage levert aan een duurzamer, zorgzamer, schoner en veiliger Nederland. De activiteiten voor het Midden-en Klein Bedrijf (MKB business-to-business) houden hier verband mee en worden vanuit een onafhankelijke positie verricht in met name de regio ZO-Brabant en de direct omliggende regio’s. Met nadruk op het MKB in lifetech, automotive, food, design en hightech systems & materials, de zogenaamde speerpuntensectoren. Het MKB in Zuidoost-Brabant bestaat in het totaal uit bijna 58.000 bedrijven, daarvan 8.000 behoren tot de genoemde speerpuntsectoren (lifetech, automotive, food, design en hightech systems & materials).
Sector MKB dienstverlening 1. Taak en doelstelling Het werk richt zich vooral op het werven en bevorderen van nieuwe bedrijvigheid en de verankering van bestaande (buitenlandse) bedrijvigheid. De kerntaken zijn: Investeringsbevordering; voorwaardenscheppende investeringsbevordering; bedrijfsadvisering; bedrijfsfinanciering; Profilering van de Brainport Regio als technologische topregio van Europese klasse. Haar aantrekkelijkheid als internationale vestigingsplaats voor kennisintensieve organisaties en bedrijvigheid staat daarbij centraal. De centrale doelstelling voor het taakveld business-to-business is het vergroten en versnellen van het aantal groeiende hoog technologische bedrijven in de Brainportregio, vooral in de speerpuntsectoren. De diensten en activiteiten binnen de sector MKB dienstverlening zijn gericht op deze doelstelling. 2. Activiteiten Investeringsbevordering Om de beschikbare middelen en menskracht zo effectief en efficiënt in te zetten is de samenwerking in het acquisitie consortium (HTCE, NV BOM, gemeente Eindhoven, gemeente Helmond en Brainport Development), de High TechCampus Eindhoven en de HighTech Automotive Campus voortgezet. De acquisitie wordt regionaal aangepakt. Hierbinnen lijkt voor de Gemeente Eindhoven de nadruk op design en op de acquisitie van grote(re) organisaties met een grootschalige kantoorbehoefte. De gemeente Helmond richt zich vooral op automotive en food. De High Tech Campus Eindhoven gaat voor “Human Focused Innovationis” met Health, Energy en Experience als speerpunten. De activiteiten van Brainport Development en de BOM zijn coördinerend en ondersteunend van aard. Deze vorm van acquisitie benut ieders sterkte om een zo groot mogelijke synergie te bereiken. Essentieel is een frequente afstemming met de aandeelhouders van Brainport Development NV, de High Tech Campus, HTACampus en NV BOM. Eind 2009 is besloten om de pilot Brainport Acquisitie Programma te continueren. Het consortium daarvoor, bestaand uit vertegenwoordigers van Brainport development, BOM, HTCE en de gemeenten Eindhoven en Helmond, tracht proactief en doelgroepgericht buitenlandse bedrijven binnen de speerpuntsectoren (High Tech Systems & Materials, Automotive, lifetech, Foodtech en Design) naar Brainport te lokken. In 2010 bleek dat de samenwerking bijdroeg aan betere informatie 41
uitwisseling en samenwerking op bilateraal niveau. Maar het leidde nog niet tot een hecht, eenduidig aangestuurd team. Voorstellen voor verbetering van de samenwerking zijn in de advisory board besproken maar nog niet afgerond. Dit heeft overigens niet geleid tot verminderde inspanning op het gebied van acquisitie. In 2010 richtten de acties zich op zes doellanden: USA, China, Japan, India, Zuid-Korea en Taiwan. Per land is gezocht naar kandidaat-bedrijven die het Brainport ecosysteem vers bloed kunnen geven. Brainport Development levert daarnaast permanente ondersteuning aan zowel de High Tech Campus Eindhoven (HTCE) als de High Tech Automotive Campus (HTACampus) in Helmond. Beide campussen zijn technologische hotspots en spelen een sleutelrol in de promotie van de regio. Ze streven ernaar research en ontwikkeling om te zetten in concrete bedrijvigheid waarbij de wijze van werken, bekend onder de naam “open innovatie”, leidend is. High Tech Campus Eindhoven Brainport Development is betrokken bij de promotie en acquisitie van de HTCE. De HTCE richt zich op ‘human focused innovation’ met daarin aandacht voor Health, Energy en Experience. Elk jaar verzorgt de campus een congres rond één van die thema’s. In 2010 kwam het thema Experience aan bod op een druk bezocht seminar over smart environments. Brainport zorgt via het bedrijvencentrum Beta voor een constante aanvoer van starters. In 2010 groeide hun aantal van 35 naar 45. Verder waren we betrokken bij het organiseren van fact findings waarbij de campus als vestigingslocatie in beeld kwam. In het afgelopen jaar zijn 29 ontvangsten/presentaties verzorgd. De meeste bezoeken zijn promotioneel van aard en leiden niet direct tot concrete acquisitie. Ook via Brainport komen dergelijke verzoeken binnen. Ze variëren van bezoeken uit andere delen van Nederland (meestal overheden) en bezoeken van organisaties en bedrijven uit het buitenland waaronder Japan, Duitsland, Turkije, Noorwegen, UK en Spanje. High Tech Automotive Campus Officieel van start gegaan in 2009, had de campus in dat eerste jaar nog duidelijk te leiden van de financiële crisis. In 2010 is er sprake van een licht herstel dat zich in 2011 hopelijk voortzet. De tekenen hiervoor zijn gunstig als gekeken wordt naar de ontwikkelingen van met name de Duitse automobiel sector. De aandacht voor onze oosterburen blijkt uit deelname aan verschillende beurzen in Duitsland. Als vervolg op het door de BOM in 2009 georganiseerde congres in India, heeft Brainport Development namens de campus in 2010 samen met FIER en de BOM 18 bedrijven in India bezocht. Het is nu zaak deze contacten warm te houden en te zorgen dat de campus onder de aandacht blijft bij de grotere OEM’s die in de markt zijn voor vestiging in Europa. Met name China loopt daarin voorop. Naar aanleiding van een concrete lead is China in mei bezocht en nam de campus deel aan het RDW forum in Sjanghai. In november ging de campus opnieuw op missie naar China, samen met Formula E team onder aanvoering van Prins Maurits. Hierdoor lopen met twee bedrijven nog intensieve contacten. Ook in Nederland zijn activiteiten ontplooid, zoals deelname aan de I&C drive in de RAI in maart en het Jaarlijkse ATC congres. Voor deelnemers van het CVT congres in Maastricht organiseerde de campus een trip naar de “ CVT valley” in Brabant, met bezoeken aan Bosch in Tilburg, de TUE en de campus. Opvallend is dat het aantal nieuwe gegadigden, op een na, allemaal uit het buitenland komen. Het aantal banen dat de nieuwe starters meebracht ligt gemiddeld lager dan in voorgaande jaren. Een succesvolle acquisitie is niet alleen proactief, maar ook de reactief. Alle voor de regio aantrekkelijke activiteiten worden op professionele wijze aangetrokken. Dit kan door het maken van een value proposition, bidbook of het organiseren van een fact finding trip. 42
Brainport Development heeft hiervoor alles in huis: juiste regionale kennis, beschikbare feiten en cijfers voor een bidbook op maat, het netwerk en kennis van de bedrijvigheid, en beschikbare locaties. Maar ook een netwerk van intermediairs dat kan helpen om de beoogde activiteit of onderneming naar de regio te halen. In 2010 deed Brainport Development mee in 42 fact findingtrips. Wederom was er veel interesse uit Azië, speciaal uit Taiwan en China. De meeste geïnteresseerde bedrijven zijn actief binnen de bedrijfstakken (consumenten)elektronica en semiconductors.
fact finding trips naar herkomst USA/Canada Taiwan/China/India/Singapore Japan Korea Rusland EU (incl. Nederland) Totaal Bron: Brainport Development
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
10 16 1 1 14 42
5 11 1 1 12 30
5 8 1 6 26
7 12 1 2 1 11 30
8 17 3 6 29
2 16 3 3 5 30
10 21 1 3 5 35
5 2 1 3 32
Na een tegenvallend jaar 2009 is in 2010 de opgaande lijn weer opgepakt met in totaal 33 vestigers. Het aantal nieuwe bedrijven uit de USA is op hetzelfde hoge peil gebleven als in 2009. Verder valt op de toename uit Europa waarin Zweden een groot aandeel heeft. De nieuwelingen zijn goed voor 200 arbeidsplaatsen. Tweederde hiervan komt voor rekening van buitenlandse bedrijven. Profiel en kwaliteit van de vestigers sluit goed aan bij de speerpuntsectoren. gevestigde bedrijven naar herkomst USA/Canada Taiwan/China/Singapore/Korea Japan India Overig EU (excl. Nederland) Totaal buitenland Nederland Totaal Bron: Brainport Development
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
6 2 1 1 1 11 22 11 33
6 4 1 1 5 17 12 29
4 4 1 2 1 12 24 17 41
2 3 1 7 13 29 42
2 4 1 1 1 9 15 24
1 7 2 1 6 17 10 27
5 5 6 16 8 24
3 6 2 11 9 20
Aantrekken van nieuwe bedrijven betekent een wezenlijke versterking van het ecosysteem. Maar hoe houden we die bedrijven hier en helpen ze als ze willen uitbreiden of verhuizen? Current Investment Development voorziet hierin. Deze aanpak bestaat grofweg uit drie fases: nazorg direct na de vestiging(s)keuze), evaluatie (voldoen de nieuwe vestiging en de ondersteuning aan de verwachtingen) en monitoren (behoud, stimuleren, anticiperen). Zuidoost-Brabant telt circa 365 buitenlandse bedrijven die verantwoordelijk zijn voor 25.000 directe en indirecte banen. Een onderneming wordt als buitenlands aangemerkt als meer dan 50% van de aandelen in buitenlandse handen is. In 2010 bezocht Brainport Development in nauwe samenwerking met de NV BOM bijna 40 buitenlandse bedrijven. De gesprekken zijn een indicatie voor nieuwe en uitbreidingsinvesteringen. In 2010 bracht Brainport Development 2 verplaatsingen en 2 uitbreidingen van buitenlandse
43
bedrijven tot stand waarbij 71 arbeidsplaatsen behouden bleven voor de regio. Omdat deze projecten zo complex zijn, resteerde minder capaciteit voor het bezoeken van buitenlandse bedrijven. Voorwaardenscheppende investeringsbevordering Ook in 2010 was er bijzondere aandacht voor het strategisch programma Brainport Bedrijfshuisvesting als stimulator voor nog te vestigen internationaal georiënteerde bedrijven. Het vestigingsklimaat voor deze doelgroep moet van blijvende Europese allure zijn. Belangrijk is dat Brainport zich verder profileert op het niveau van individuele bedrijfspanden (het initiëren van iconen) en op het gebied van vestigingslocaties (het initiëren van een werklandschap). Structureel adviseert Brainport Development aan het Industrieschap Ekkersrijt. Mede in dat kader is eind 2010 een aftrap gegeven voor de pilot werklandschap. De provincie, Brainport Development en het Industrieschap ( de gemeenten Eindhoven en Son en Breugel ) gaven opdracht om voor het bovenregionaal bedrijvenpark Ekkersrijt een visie te ontwikkelen voor het werklandschap van de toekomst, passend in de Brainport Regio. Dit gebeurt samen met de sleutelspelers: bedrijven , eigenaars,ontwikkelaars en overheden. Het resultaat moet een voorbeeld zijn voor andere bedrijvenparken in Nederland. Vanuit haar objectieve positie en (regionale) expertise adviseerde Brainport Development aan diverse gemeenten, onder andere over de wijze van uitgifte van bedrijfspercelen, kleinschalige bedrijfshuisvesting en de herstructureringsmogelijkheden op kavelniveau. In 2010 heeft Brainport Development geadviseerd over de ontwikkeling van de campus strategie. Het resultaat is voorgelegd aan de opdrachtgevers , SRE en de gemeenten Eindhoven, Helmond, Veldhoven. Verder is deelgenomen aan de projectgroep Duurzaam Industriepark Cranendonck (DIC), met name voor het onderdeel marketing en acquisitie. Het DIC biedt als bovenregionaal bedrijvenpark kansen voor Brainport op het gebied van werkgelegenheid, kenniswerkers, materialenkennis en energie. Op verzoek van gemeenten is Brainport Development in 2010 ook vier keer opgetreden als intermediair bij bedrijfsverplaatsingen. Samenwerking Brainport Development met Zhongchuang Technology Investment LTD In 2010 is een intentie overeenkomst uitgewerkt, verwachte ondertekening in 2011, welke Brainport verbindt met één van de 10 grootste economische ontwikkelingsregio’s van China, te weten de Nanjing Jiangsu Economic Development Zone. In deze zone (300 km2) werken en wonen 600.000 mensen, zijn 16 universiteiten gevestigd met 200.000 studenten, en zijn vele Westerse OEMs gevestigd. De intentieovereenkomst behelst het structureel bouwen aan een uitstekende relatie tussen beide regio’s en ontwikkelingsmaatschappijen, samenwerking versterken op het gebied van Automotive, IT/ICT en duurzame energie, het mogelijk maken tot snelle vestiging van bedrijven over en weer onder begeleiding van de wederzijdse ontwikkelmaatschappijen, en als laatste een hechtere samenwerkingsrelatie tussen de wederzijdse universiteiten. Bedrijfsadvisering Bij bedrijfsadvisering gaat het om producten en diensten die de ondernemer door een moeilijke periode heen helpen en/of ondersteuning bieden bij de start of doorgroei van zijn of haar bedrijf. Ondernemingen in diverse levensfasen (pre-seed, start, groei, stabilisatie, neergang) worden geanalyseerd op een breed scala van harde en zachte indicatoren. De activiteiten bestaan onder meer uit: optimaliseren van businessplannen, onderbouwen van begrotingen, adviseren over groeistrategieën, financiering van een bedrijf en ter beschikking stellen van het Brainport Development netwerk.
44
Door de economische situatie is ingezet op het verhogen van het aantal bedrijfsadviezen. Enerzijds gaat het om advisering over hoe de crisis te doorstaan. Daarnaast is er advies voor werknemers die na hun ontslag voor zichzelf willen beginnen. Om een efficiënte en goede steun aan starters en groeiers te bevorderen verwijst Brainport Development ook door naar (niet-)commercieel adviserende organisaties. In 2010 is daarnaast geprobeerd meer bedrijven te bereiken via de zogenaamde roadshows (collectieve advisering) en het opzetten van een MKB-adviesconsortium met private partijen. Het project MKB Groeiwijzer helpt MKB-ers en hun private partners bij het zoeken naar knelpunten in hun groeistrategie. Dit om meer en sneller groeiende bedrijven in de regio te krijgen. De Gemeente Helmond heeft in 2010 een Borgstellingregeling MKB in het leven geroepen ter versterking van MKB-bedrijven die een wezenlijke bijdrage leveren aan de lokale economie. Bedrijven die hiervoor in aanmerking komen worden beoordeeld door een Vertrouwenscommissie met vertegenwoordigers van de gemeente, banken, ondernemers en Brainport Development N.V. De regeling kent een maximale omvang van € 50.000,- per onderneming. Brainport Development heeft hierin als onafhankelijke adviseur een schakelfunctie vervuld tussen de Gemeente Helmond en het vertrouwensteam. In 2010 zijn 6 bedrijven gesproken. Uiteindelijk is 1 MKB onderneming geholpen en ligt er nog 1 goedkeuring onder voorwaarden. Bedrijfsfinanciering Het adviseren van ondernemers in MKB-bedrijven om te komen tot een gezonde bedrijfsfinanciering is één van de kerncompetenties van Brainport Development. De onafhankelijkheid die hierbij geboden wordt is van grote waarde voor de doelgroepbedrijven. Perspectiefvolle bedrijven en ondernemers krijgen steun in hun financieringstraject. Hierdoor kunnen ze aanvullende geldstromen aantrekken. Onderdeel van deze trajecten is een efficiënte, effectieve bedrijfskundige en financiële analyse. Een bedrijfskundig oordeel is noodzakelijk voor de financiële analyse en het uiteindelijke financieringsadvies. Daarnaast wordt gekeken wat er mogelijk is met subsidies, bancaire financiering, regelingen van de overheid en risicodragend kapitaal. Brainport Development signaleert en heft marktbelemmeringen op die de financiële ontwikkeling van bedrijven verstoren. Hiertoe behoort het ontbreken van financieringsmogelijkheden in de markt in de diverse levensfases van bedrijven. Indien deze er wel waren, zouden meer bedrijven zich sneller succesvol ontwikkelen. De huidige instrumenten (ontstaan na het opsporen van specifieke drempels bij de bedrijfsfinanciering) waarbij Brainport Development direct betrokken is, zijn stichting incubator 3+ technostartersprogramma, stichting incubator 3+ designstartersprogramma, technostars, het Brainport Development MKB fonds en het MKB innovatiefonds. Deze instrumenten vullen een gat in de financiële markt voor bedrijven met perspectief. Stichting incubator 3+ technostartersprogramma Het technoprogramma binnen Stichting Incubator 3+ is in 2009 gerealiseerd. Omdat de einddatum tot 30 september 2010 werd uitgesteld, hebben we de intake verzorgd van 12 prospects, waaruit 5 nieuwe technostarters vanuit Brainport Development financieel zijn ondersteund. In 2010 zijn gemiddeld 22 technostarters begeleid in de verdere uitbouw van hun bedrijf. Hierbij zijn 46 fte’s in het geding. Wat betreft de continuïteit is er vanaf eind 2010 sprake van een overbruggingsperiode totdat we met Stichting Incubator 3+ kunnen aanhaken bij de nieuwe regeling van Technopartner (naar verwachting vanaf juni 2011).
45
Stichting incubator 3+ designstartersprogramma Het designstartersprogramma ondersteunt kansrijke innovatieve (industrial) design starters met netwerk, advies, huisvesting en financiering. Het programma loopt 4 jaar. Tot en met dit derde jaar zijn 161 starters gescout waarvan 116 kansrijke. 39 starters kregen een financiering. Qua aantallen gescoute, gescreende en ondersteunde starters verloopt het programma volgens plan. De behoefte aan financieringen ligt tot op heden binnen deze startersgroep lager dan in het projectplan verwacht. De behoefte aan andere vormen van ondersteuning is echter groter. Technostars Over 2010 is het aantal gesprekken fors toegenomen. Daarnaast is het Technostarters Spin off Fonds opgestart. Dat fonds opereert op identieke wijze als Technostarts dat met 3,9 mln aan provinciaal geld is opgezet. Waarschijnlijk zal medio 2011 het fonds Technostars volledig zijn gevuld met participaties. Ook het Spin off fonds dient dan te zijn gevuld (ca 5 participaties). Brainport Development MKBfonds In 2010 zijn er geen nieuwe financieringen door dit fonds verstrekt. Binnen het fonds is enkel sprake geweest van beheeractiviteiten en een intake van een nieuwe post die naar verwachting in Q1 2011 zal worden verstrekt. MKB innovatiefonds Brabant Door het MKB Innovatiefonds Brabant (waarvoor de NV BOM verantwoordelijk is) zijn in totaal 73 bedrijven geholpen. Hiervan zijn binnen de regio Zuidoost-Brabant 37 bedrijven (15 meer dan verwacht) gefinancierd, zijn in totaal 1.166 arbeidsplaatsen behouden en € 188 mln aan omzet behouden. Het fonds is gesloten per 31 december 2010. Ook is er gewerkt aan het (mede) ontwikkelen van nieuwe financieringsinstrumenten zoals een vervolg op het Innovatie Prestatie Contract Biotechnology Systems Platform (IPC BSP). Vanuit het Biotechnology Systems Platform is tevens een haalbaarheidsstudie en pilot opgezet naar de mogelijkheden voor “new business” op het snijvlak van Hightech en Bio-lifetech door nieuwe samenwerking tussen organisaties uit beide speerpuntsectoren. In dit kader is in september 2010 de MKB financieringsgids gelanceerd. Dit is een voor het regionale MKB opgezette ondersteuningsdatabase die inzicht geeft in de financieringsmogelijkheden. Op basis van enkele selectiecriteria krijgt een MKB ondernemer dit overzicht gepresenteerd. De MKB financieringsgids is gemaakt door Brainport Development, samen met de Kamer van Koophandel, Syntens en het SRE en bekostigd door de Gemeenten Eindhoven en Helmond, het REAP en Brainport Development. Na de lancering is het MKB hiervan op de hoogte gebracht met een mailing aan ca. 6500 regionale MKB bedrijven, profilering via regionale business magazines en gezamenlijke presentaties aan de samenwerkingspartners en banken. Naast hele enthousiaste reacties uit de markt trok de website per ultimo 2010 circa 1.200 bezoekers. 4. Prestaties 2010 Investeringsbevordering (focus speerpuntsectoren) Totaal aantal relevante prospects (nieuw en uit verleden) internationaal Aantal nieuwe prospects internationaal Aantal nieuwe prospects nationaal Pro-actief Aantal nieuw gevestigde internationale bedrijven/consortium Aantal arbeidsplaatsen nieuwe internationale bedrijven
46
beoogd 135 40 30
behaald 138 72 1
10 75
8 39
Re-actief Aantal nieuw gevestigde internationale bedrijven Aantal arbeidsplaatsen nieuwe internationale bedrijven Aantal nieuwe bedrijven van buiten de regio ZO-Brabant Aantal arbeidsplaatsen nieuwe bedrijven buiten de regio ZO-Brabant Current Investor Development Aantal bezoeken aan reeds gevestigde internationale bedrijven Aantal arbeidsplaatsen gecreëerd c.q. behouden Verkrijging nieuwe prospects/uitbreidingsinvesteringen Voorwaardenscheppende investeringsbevordering Bedrijfsverplaatsingen (intermediair) Adviezen irt bedrijventerrein-ontwikkeling Aantal adviezen kleinschalige bedrijfshuisvesting Initiëren van een innovatief werklandschap in ZO-Brabant Initiëren van een icoon ogv bedrijfshuisvesting in ZO-Brabant Bedrijfsadvies Kort advies Advies en financieringstraject Met advies bereikte MKB bedrijven Financiering Technostars Aantal bedrijven in beheer Aantal arbeidsplaatsen gecreëerd c.q. behouden (fte) Aantal prospects Aantal nieuwe deelnemers Aantal arbeidsplaatsen gecreëerd c.q. behouden (fte) Aantal exits Brainport Development MKB fonds Aantal bedrijven in beheer Aantal arbeidsplaatsen gecreëerd c.q. behouden (fte) Aantal prospects Aantal nieuwe deelnemers Aantal arbeidsplaatsen gecreëerd c.q. behouden (fte) Aantal exits MKB innovatiefonds Brabant (regio Eindhoven) Aantal bedrijven in beheer Aantal arbeidsplaatsen gecreëerd c.q. behouden (fte) Aantal exits Incubator 3+ techno Aantal bedrijven in beheer Aantal arbeidsplaatsen gecreëerd c.q. behouden (fte) Aantal prospects Aantal nieuwe deelnemers Aantal arbeidsplaatsen gecreëerd c.q. behouden (fte) Aantal exits Incubator 3+ design
47
10 75 10 50
14 93 11 46
60 50 15
38 71 4
beoogd 4 20 2 1 1
Behaald 4 16 6 1 0
beoogd 100 150 1000
behaald 96 144 1100
beoogd
Behaald
11 100 15 3 150 1
17 150 40 3 200 0
7 59 4 2 15 2
7 43 2 0 0 2
22 347 0
37 1166 0
22 44 20 6 12 6
22 46 12 5 8 4
Aantal deelnemers aan designstartersprogramma (cumulatief) Waarvan in direct beheer bij Brainport Development NV Aantal nieuwe deelnemers Waarvan gefinancierd 2010 Aantal arbeidsplaatsen gecreëerd c.q. behouden (fte) 2010 Netwerkfunctie Ontvangsten Presentaties Relatiebeheer (OG) intermediairs Relatiebeheer overheid
180 45 45 26 26
161 81 41 13 20
beoogd 20 30 75 50
Behaald 19 47 85 46
Sector bedrijvencentra en faciliteiten 1. Taak en doelstelling Het adviseren en directie voeren over, plus het ontwikkelen van concepten en formules voor bedrijvencentra is een kerntaak van Brainport Development. De werkzaamheden richten zich op het bevorderen en uitrusten van kleinschalige kansrijke bedrijven door een combinatie van hoogwaardige huisvesting en service en bedrijfsadvisering en –financiering. Doelstelling is te komen tot een permanente kweekvijver van hoogwaardige kleinschalige groeiers. Daarnaast behoud en toename van de werkgelegenheid, en de innovatiekracht in de industrie en ondersteunende zakelijke dienstverlening binnen Brainport. Brainport Development exploiteert in de regio ZO-Brabant zes bedrijvencentra en voert de directie van de hieraan gelieerde ondernemingen BRE BV (Bedrijvencentra Gilde, De Pinckart, Carré en Delta) en Twice Eindhoven BV (Bedrijvencentra Twinning en Bèta). De bedrijvencentra van BRE BV richten zich op business-to-business MKB-bedrijven. De bedrijvencentra van Twice Eindhoven BV zijn thematisch van karakter. In 2010 is Brainport Development gestart met het ontwikkelen van een nieuwe formule genaamd business incubation. Dit is een servicepakket voor startende en snelgroeiende ondernemingen waarvan de bedrijvencentra, als dienst, deel van uit maken. De kernopdracht voor het taakveld business-to-business is het vergroten en versnellen van het aantal groeiende innovatieve bedrijven in de Brainportregio, speciaal in de speerpuntsectoren. De bedrijvencentra zijn gericht op deze doelstelling.
2. Activiteiten Directievoering bestaande bedrijvencentra Ook in 2010 was de recessie, ondanks het hoge aantal mogelijke gegadigden, duidelijk voelbaar in de bedrijvencentra. Met een teruglopende bezettingsgraad en minder verhuurde m2’s in met name de niet thematische bedrijvenparken tot gevolg. Als we inzoomen op het aantal nieuwe vestigers in de bedrijvencentra, in totaal 61, zien we niettemin een stijging ten opzichte van 2008/2009. Het betreft hier vooral (door)starters en zo’n 25% nevenvestingen. Wat opviel was het grote aantal vestigers van buiten de regio en over de grenzen. Daarnaast was er echter een grotere uitstroom van huurders die relatief veel units in gebruik hadden. 52 bedrijven hebben onze bedrijvencentra verlaten. Het waren vooral ondernemingen die
48
vanwege uitbreiding en groei naar elders vertrokken. Maar er zaten ook huurders tussen die vanwege het geld gedwongen waren hun bedrijf aan huis voort te zetten. Enkele bedrijven gingen failliet. Het stijgende aantal nieuwe vestigers (met de 1.000ste in Bedrijvencentrum De Pinckart!) is te danken aan doelgerichte acquisitie in de regio. Tevens is de bekendheid van de bedrijvencentra sterk vergroot door gericht te adverteren, aanwezig te zijn op (starters-) bijeenkomsten en bij ondernemersverenigingen en contacten met het regionale bedrijfsleven en lokale overheden. Om het voor de huurder interessanter te maken is de service van de bedrijvencentra vergroot door vervanging van de verouderde ICT en telefonie, start van het Brainport MKB Café en meer synergie met de financiering- en adviesactiviteiten. Internationale erkenning voor bestaande bedrijvencentra Twee bedrijvencentra van Brainport Development, te weten Twinning Center en Bèta Technology & Business Accelerator, zijn op 10 november officieel aangemerkt als ‘Soft Landings International Incubator’ door de National Business Incubation Association (NBIA), gevestigd in Athens, Ohio (VS). Business Incubators verdienen dit ‘Soft Landings’ keurmerk als ze in de ogen van de NBIA buitenlandse bedrijven op een waardevolle manier ondersteunen in de incubator omgeving. Volgens NBIA directeur Randy Morris is dat bij de twee bedrijvencentra het geval: ze hebben bewezen dat ze buitenlandse nieuwkomers op weg helpen op de Nederlandse markt, onder andere door het geven van advies en het faciliteren van toegang tot netwerken, nuttige contacten en financieringsmogelijkheden. Voor Brainport Development betekent het keurmerk een internationale erkenning voor haar Business Incubation activiteiten met als doel het stimuleren, versterken en versnellen van het aantal groeiende (high-tech) start-ups. Nieuwe vestigingen van internationale bedrijven maken daar een essentieel en integraal onderdeel van uit. Door de internationale erkenning zullen meer buitenlandse bedrijven hun weg naar de Brainport regio kunnen vinden. Brainport Development ondersteunt en ontzorgt deze bedrijven daarbij. Het keurmerk past ook in de ambitie van Brainport Development om te behoren tot de Europese top 3 Business Incubators, naast de reeds bestaande toppositie als Business Incubator in Nederland. Het keurmerk is twee jaar geldig, vervolgens moet daar opnieuw een aanvraag voor worden ingediend. Op dit moment zijn er naast Twinning Center/Bèta Technology & Business Accelerator nog 18 andere door het NBIA erkende business incubation programma’s wereldwijd. Realisatie nieuwe bedrijvencentra In 2010 is gestart met de bouw van bedrijvencentrum Catalyst op de TU/e. Verder is de subsidieverwerving van het nieuwe bedrijvencentrum Bèta II afgerond en de planvorming gestart. Bèta II komt op het terrein van de High Tech Campus te Eindhoven, naast het reeds bestaande bedrijvencentrum Bèta. Advisering / planontwikkeling kleinschalige bedrijfshuisvesting Naast het ontwikkelen van vernieuwende concepten (inclusief marktonderzoek en haalbaarheidsstudies) worden gemeentelijke overheden en private partijen geadviseerd over het perspectief en de invulling van nieuwe initiatieven. Zo is in 2010 onderzocht of het mogelijk is om het voormalige NatLab op Strijp S geschikt te maken als bedrijfsverzamelgebouw. Hetzelfde gebeurde bij het Cacaoterrein in Helmond. Voor de totstandkoming van een thematisch bedrijvencentrum voor de sector Food zijn verkennende gesprekken gevoerd die nog niet geleid hebben tot een concreet haalbaarheidsonderzoek. Brainport is in 2010 in diverse projecten en activiteiten betrokken bij de verdere duurzame ontwikkeling van de HTAC in Helmond. Zoals het project om met steun van FES middelen op de campus een nieuw centrum te realiseren met voorzieningen voor starters en MKB ondernemers in de automotive sector. In het najaar van 2010 werd ruim 9 miljoen euro subsidie toegekend, de helft van
49
de 19 miljoen die nodig is voor het Automotive Facilities & Accelerator Centre Brainport (AFB Centrum). VDL en TNO Bedrijven zijn geïnteresseerd om samen met o.a. de Gemeente Helmond en Brainport in dit plan te investeren. Het centrum wil 4 specifieke laboratoria / testfaciliteiten realiseren voor MKB-ers en starters in de automotive branche. (Elektrisch rijden, Driving Guidance, Manufacturing en Test/Onderwijs). Daarnaast komen er kantoor- en werkruimtes voor deze bedrijven. De subsidie stelt ons in staat om deze voorzieningen als zogenaamde shared facilities tegen gereduceerd tarief te verhuren aan kleinere ondernemingen. Dit centrum wordt het boegbeeld van de volgende uitbreiding van de HTAC. De oplevering van het nieuwe onderkomen staat eind 2012 op stapel. In 2011 zullen 2 van de beoogde testlaboratoria in bestaande gebouwen al hun voorzieningen aanbieden. Een cruciaal onderdeel van het ecosysteem van de Campus vormen de kennisinstellingen en onderzoeksinstituten. In het afgelopen jaar zijn het Centrum voor Innovatief Vakmanschap (MBO) en Centre of Expertise (HBO), beide voor Automotive, binnengehaald voor de regio. Nog belangrijker is het om hen hun activiteiten goeddeels te laten invullen op de Campus in Helmond. Daarop besloot ook de TU/e om een omvangrijk deel van de opleiding Automotive Systems design, te verplaatsen naar Helmond. Daarmee is sprake van een doorlopende leerlijn Automotive op de Campus in Helmond. Brainport maakt deel uit van het bestuur van de Stichting HTAC. In 2010 is tussen partijen besloten om de samenwerking en structuur van het gehele cluster Automotive in de regio te herzien. Een vereenvoudiging moet leiden tot een krachtenbundeling van HTAC, Federatie Automotive, HTAS en ATC. Doel is de Automotive sector krachtig en eenduidig te presenteren in Nederland en het buitenland. Mede daarom wordt straks het nieuwe AFB Centrum met haar faciliteiten hierin ondergebracht. Business incubation In 2010 zijn de mogelijkheden en implementatie van een verbreed dienstverleningsmodel in de business-to-business sector verkend. Hierbij is ook gekeken naar dienstverlening voor bedrijven die niet in een bedrijvencentrum gevestigd zijn. Plus naar samenwerking met intermediaire partijen die ook vergroting en versnelling van het aantal technostarters, nastreven. Als onderdeel van Business Incubation is in 2010 een substantiële bijdrage geleverd aan het Valorisatieplan van de Stichting Incubator 3+. Dit plan wordt de opvolger van het Technospurt programma en zal, naar verwachting, in 2011 ingevoerd kunnen worden als er voldoende geld is. 4. Prestaties 2010 Bedrijvencentra aantal nieuwe prospects tbv bedrijvencentra Instroom aantal bedrijven in bedrijvencentra aantal arbeidsplaatsen gevestigde huurders
beoogd 300 60 800
behaald 515 61 739
beoogd 2 6 2 1
behaald 3 6 2 0
Business incubation Aantal haalbaarheidsonderzoeken bedrijfsverzamelgebouwen Vormgeven regionale MKBdesks Ontwikkeling en realisatie nieuwe bedrijvencentra Adviestrajecten buiten de regio
50
4c.
De vennootschap, structuur en inrichting
Inleiding, fusie Per 1 januari 2010 is de fusie tussen NV REDE, de regionaal economische ontwikkelingsmaatschappij van de regio Eindhoven en Brainport Operations, de uitvoeringsorganisatie van de stichting Brainport voltooid. De aanzet hiertoe werd in juni 2008 gegeven. Uit de overtuiging van de aandeelhouders van beide organisaties dat een bundeling van krachten tot wederzijds voordeel zou leiden. Het doel was om van beide organisaties één nieuwe te maken: Brainport Development Deze organisatie staat met twee benen in de regio, is internationaal georiënteerd, en richt zich op een economische vitaal Zuidoost-Brabant en versterking van de concurrentiekracht van Nederland. De juridische fusie volgde op 1 januari 2010. Daarna trad een nieuwe overheidsaandeelhouder, de gemeente Veldhoven, toe. Hierna was het ontwikkelbedrijf ‘nieuwe stijl’ een feit. Inclusief de unieke Triple Helix waar Zuidoost Brabant zijn goede reputatie aan ontleend.
Aandeel- en toezichthouders Stichting Brainport Het bestuur van de stichting Brainport’ vormt een afspiegeling van de Triple Helix van bedrijven, kennis- en onderwijsinstellingen en overheid uit Zuidoost Brabant. Alle partijen zijn er gelijk in vertegenwoordigd. Het bestuur staat onder voorzitterschap van de burgemeester van Eindhoven, en is verdeeld in een dagelijks bestuur (voorzitter, secretaris, penningmeester en vicevoorzitter) en een algemeen bestuur. Het Dagelijks Bestuur is belast met de voorbereiding en uitvoering van bestuursbesluiten en met de dagelijkse leiding over de zaken van de stichting. Het bestuur heeft voor de dagelijkse gang van zaken een directeur in de stichting. Deze voert, ondersteund door Brainport Development, het secretariaat voor de stichting en onderhoudt intensief contact met het Dagelijks Bestuur. Het bestuur heeft voor Brainport Eindhoven een strategische, coördinerende en regisserende rol. De doelstellingen, missie en ambitie vastgelegd in de Brainport Navigator 2013, Lissabon voorbij! vormen hiervoor de leidraad. Daarnaast heeft de stichting nog een andere taak; zij stuurt (als één van de aandeelhouders) de ontwikkel- en uitvoeringsorganisatie Brainport Development aan. De bestuursleden zijn daarbij verbonden aan hun achterban maar hebben tevens de nodige vrijheid. Dit gebeurt door het 51
ontwerpen en vaststellen van het strategisch raamwerk, de conceptjaarplannen en – meerjarenplannen van de organisatie en het voordragen van de commissarissen hiervoor. Behaald resultaat 2010 De samenstelling van het bestuur (zie bijlage 2) is in 2010 gewijzigd. De heren Lundqvist (TU/e) en Tetteroo (ROC Eindhoven) stopten medio 2010 met hun werk bij genoemde instellingen. Hun opvolgers, respectievelijk de heren Peels en Wintels, namen ook zetel in het stichtingsbestuur. in Daarnaast werden in het afgelopen jaar de heren Hendriks, Jacobs en Swinkels na het verstrijken van hun 1e vierjarige bestuurstermijn herbenoemd. Het Algemeen Bestuur is in 2010 in vijf reguliere vergaderingen en twee strategische sessies bijeen gekomen. Daarnaast was er in 2010 een aantal schriftelijke besluitrondes. Ook het Dagelijks Bestuur laste twee extra vergaderingen in. Het stichtingsbestuur wijdde in het achterliggende jaar al haar aandacht aan strategische onderwerpen. Daarnaast leverde het bestuur een belangrijke bijdrage aan de uitwerking van Brainport 2020. Deze opdracht die in 2009 verstrekt was aan de burgemeester van Eindhoven werd uitgevoerd door de heer Zuidam (zie voor meer informatie hierover de paragrafen van de sector ‘strategie’ en de sector ‘projecten en programma’s’). Algemene Vergadering van Aandeelhouders Het aandeelhouderschap van Brainport Development is verdeeld over de lokale en regionale overheden (SRE, gemeente Eindhoven, gemeente Helmond en de gemeente Veldhoven). Samen bezitten zij 50% van de aandelen. De stichting Brainport heeft de overige 50% in handen. De gelijkwaardigheid van beide partners staat hiermee vast. In de fusieovereenkomst en de statuten van de vennootschap is de zeggenschap in Brainport Development tussen overheidsaandeelhouders en stichting Brainport geregeld. De stichting Brainport heeft de zeggenschap over de strategie, het meerjarenbeleid van Brainport Development en de benoeming van de commissarissen. Het financiële resultaat van de onderneming en haar deelnemingen is een zaak van de overheidsaandeelhouders. Dit betekent dat in de vergaderingen van de aandeelhouders de stichting Brainport zich bij de vaststelling van de jaarrekening conformeert aan het stemgedrag van de overheidsaandeelhouders. Andersom volgen de overheidsaandeelhouders de stem van de stichting als de jaarplannen aan bod komen. De Algemene vergadering van Aandeelhouders vergadert (tenminste) tweemaal per jaar. Namens de overheidsaandeelhouders zijn in de vergadering de burgemeesters of de wethouders Economische Zaken vertegenwoordigd. Voor de stichting Brainport wordt het Dagelijks Bestuur afgevaardigd. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders wordt voorgezeten door de voorzitter van de Raad van Commissarissen. Behaald resultaat 2010 De Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Brainport Development gaf in februari 2010 groen licht voor de toetreding van de gemeente Veldhoven als aandeelhouder. In Mei 2010 zijn de aandeelhouders voor het eerst in de nieuwe samenstelling bijeengeweest. In die vergadering zijn onder andere het jaarplan en de jaarrekening over het jaar 2010 vastgesteld. In het overleg van december is het jaarplan 2011 akkoord bevonden en hebben de aandeelhouders een (nieuwe) accountant voor de vennootschap aangesteld. Raad van Commissarissen Conform de statuten beschikt Brainport Development over een Raad van Commissarissen. Deze houdt toezicht op het beleid van de directie, op de algemene gang van zaken in de vennootschap en adviseert gevraagd of ongevraagd directie en aandeelhouders. Hierbij richten de Commissarissen zich 52
op de diverse belangen van de vennootschap, de met haar verbonden ondernemingen, die van de aandeelhouders en werknemers in dienst van de organisatie. De Commissarissen worden door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders aangesteld op bindende voordracht van stichting Brainport. De Raad van Commissarissen bestaat uit een driemanschap: één vanuit ieder van de drie geledingen van de Triple Helix. Behaald resultaat 2010 De Raad van Commissarissen (zie bijlage 2 voor de samenstelling) heeft in 2010 onder voorzitterschap van de heer Sistermans zes maal vergaderd en zich in tien schriftelijke rondes uitgesproken over voorstellen. Een groot deel hiervan betreft subsidieaanvragen waarmee de vennootschap zich verplicht voor bedragen die boven de normen in het directiereglement uitkomen. Bij de vijf aanvragen in 2010 vijf10 waren grote Europese subsidietrajecten in het geding die samen met lokale, regionale of vaak ook internationale partners worden uitgevoerd. Met deze vijf aanvragen is voor meerdere jaren een bedrag van € 6.000.000,- aan Europese middelen verworven voor grootschalige samenwerkingsprojecten. Hiervan is ongeveer € 1.500.000,- bestemd voor projecten van Brainport Development zelf. Naast strategische onderwerpen (zoals de samenstelling van jaarplan en meerjarenplan en het verloop van ‘Brainport 2020’) en het toezicht houden, adviseerde de Raad van Commissarissen in 2010 de directie over de verdere inrichting van de gefuseerde organisatie. De voorzitter van de Raad van Commissarissen heeft, met name in het eerste halfjaar, tweewekelijks overleg gevoerd met de directie. Coördinatieoverleg Het coördinatieoverleg is een halfjaarlijks operationeel overleg tussen de participanten in het bestuur van de stichting Brainport en de directie van Brainport Development NV. Het adviesorgaan is ingesteld voor beraad over het opstellen van de meerjarenstrategie en de jaarplannen van stichting Brainport. Via dit overleg leveren de ambtelijke vertegenwoordigers van de overheden in de stichting input en reageren ze op de conceptplannen voordat die het stichtingsbestuur onder ogen komen. Daarnaast krijgen de bedrijven en organisaties in de plannen van Brainport Development hierdoor ook een podium. Behaald resultaat 2010 Het Coördinatieoverleg is in 2010 tweemaal in vergadering bijeengeweest. In de eerste vergadering (februari 2010) heeft zij de directie geadviseerd over thema’s voor het strategisch kader van de stichting Brainport. In de tweede vergadering (juli 2010) heeft zij de directie geadviseerd over thema’s, aandachtsgebieden, projecten en concrete activiteiten voor het jaarplan 2011 van Brainport Development.
De ontwikkel- en uitvoeringsorganisatie, opdracht en verantwoording De organisatie, directie en medewerkers Brainport Development is de Triple Helix ontwikkel- en uitvoeringsmaatschappij voor Zuidoost Brabant. Deze organisatie voert de door de stichting Brainport ontwikkelde en door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders vastgestelde jaarplannen uit, mede in opdracht van de regionale overheden. Brainport Development gaat alle overeenkomsten met opdrachtgevers, opdrachtnemers en medewerkers aan die nodig zijn voor de in het jaarplan neergelegde opdracht.
10
Ingediende subsidieaanvragen: ‘FOOD’, ‘Let’s Connect’, ‘OSCAR’, ‘RECAP’ en ‘Life long learning’.
53
De vennootschap staat onder leiding van een tweehoofdige directie; een directeur ‘strategie en ontwikkeling’ (tevens directievoorzitter) en een directeur ‘Operations’. De taken en bevoegdheden van de directie zijn vastgelegd in de statuten van de vennootschap. De directie heeft de taken binnen de vennootschap onderling verder verdeeld en uitgewerkt in een directiestatuut. Via haar Raad van Commissarissen legt de directie verantwoording af aan haar aandeelhouders over de activiteiten en resultaten. De directie bestuurt naast de moedermaatschappij ook haar 100% dochtermaatschappij ‘Brainport Development Projects BV’. Ze vertegenwoordigt de organisatie als aandeelhouder in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van haar deelnemingen (zie bijlage 3 voor het organigram). Behaald resultaat 2010 Alle werk dat voortkomt uit het jaarplan van de stichting Brainport ligt in de handen van Brainport Development. Dit gebeurt mede in opdracht van de lokale overheden in de regio Eindhoven. Het SRE heeft daarvoor op 22 januari 2010 een meerjarig contract met de vennootschap afgesloten. Op basis hiervan verstrekt het SRE jaarlijks opdrachten aan Brainport Development NV. Ongeveer een derde deel van de financiering van Brainport Development NV kwam in 2010 van het SRE. De rest van het geld uit andere opdrachten (o.a. managementovereenkomsten met Twice en BRE BV), private bijdragen (cofinanciering ‘in-kind’11 en ‘in-cash’12) en Provinciale, Nationale en Europese subsidies. Brainport Development kent verschillende typen medewerkers. Zo heeft de vennootschap medewerkers in eigen dienst (in 2010 waren dat gemiddeld 44,4 FTE). Van deze groep werden er in dit verslagjaar 14 (zo’n 10 FTE) ingezet bij de vestigingen van de zes bestaande bedrijvencentra in Eindhoven, Nuenen, Helmond en Valkenswaard (zie paragraaf sector ‘bedrijvencentra en faciliteiten’). De ‘medewerkers in dienst’ hebben zowel vaste als tijdelijke contracten. De korter lopende tijdelijke contracten worden, waar mogelijk, aangegaan vanuit dochteronderneming Brainport Development Projects BV. Dit gebeurt om administratieve redenen en om eventuele financiële risico’s te beperken. Hiernaast beschikt Brainport Development vanwege de wisselende duur en inhoud van het werk ook over personeel dat op basis van tijdelijke overeenkomsten en met een sterk variërende ureninzet zijn gedetacheerd of ingehuurd. Zij zijn ingehuurd via uitzendorganisaties, gedetacheerd door Triple Helixpartners, zijn ZZP-er of hebben een eigen bureau13. De samenstelling en omvang van deze groep ‘externen’ wisselt nogal. Als een flexibele schil bewegen ze met de organisatie mee. Jaarverslag en jaarrekening Conform de statuten van de vennootschap brengt Brainport Development elk jaar een jaarrekening uit. In dit jaarbericht geeft zij alle financiers, stakeholders en de buitenwereld inzicht in het gevoerde beleid en de bereikte resultaten. De door de Commissarissen goedgekeurde jaarrekening wordt uiterlijk voor 1 mei van het betreffende jaar, voorafgaand aan de vaststelling in de Aandeelhoudersvergadering, tevens aan het SRE toegezonden.
11
Cofinanciering ‘in kind’ kwam in 2010 bijvoorbeeld van door detachering van medewerkers ‘om-niet’ vanuit Fontys Hogescholen, de Universiteit van Tilburg en de Kamer van Koophandel Brabant. 12 Generieke cofinaciering c.q. bijdragen ‘in cash’ kwamen in 2010 bijvoorbeeld van de Kennis- en onderwijsinstellingen zoals de Technische Universiteit Eindhoven en het ROC Eindhoven. 13 ’Inhuur’ gebeurde in 2010 bijvoorbeeld ook door inhuur/detachering van een medewerker van de gemeente Helmond, een vorm van ‘gebonden financiering’.
54
Behaald resultaat 2010 De jaarverslagen 2009 van Brainport Operations en NV REDE zijn op 20 april 2010 door de directie van Brainport Development NV aan de Raad van Commissarissen voorgelegd en door hen goedgekeurd. Het waren de laatste aparte jaarverslagen van beide, per 1 januari 2010 gefuseerde, vennootschappen. De inhoudelijke verslagen gaven de aandeelhouders en overheidsfinanciers van Brainport Development een uitgebreid beeld van de activiteiten die door beide organisaties in 2009 zijn uitgevoerd. De documenten dienden enkel dat ‘interne’ doel. Om een breder publiek te informeren is er een samenvatting gemaakt van beide jaarverslagen onder de titel ‘Van Crisis naar Kracht’. Deze is op de website van Brainport Development gepubliceerd. Het jaarrapport Brainport Operations BV is na goedkeuring door de Raad van Commissarissen overgelegd aan de colleges van B&W van de gemeente Eindhoven en Helmond en het Dagelijks bestuur van het SRE. In 2010 werden er door de directie van Brainport Development jaarrekeningen over 2009 opgesteld voor de stichting Brainport14, Brainport Operations en NV REDE. Hier geldt eveneens dat er van de fusiepartners de laatste maal separate jaarrekeningen verschenen. Het dagelijks bestuur van de stichting Brainport heeft in haar vergadering van 28 mei 2010 zijn jaarrekening vastgesteld. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders Brainport Development NV deed op diezelfde datum hetzelfde voor de jaaroverzichten van NV REDE en Brainport Operations. Dit conform het voorstel van de Raad van Commissarissen van de nieuwe vennootschap. Alle genoemde financiële rapportages werden door accountantskantoor PWC goedgekeurd. De financiële jaarverslagen van de stichting Brainport en haar werkmaatschappij zijn volgens de afspraken voor 1 mei 2010 voorgelegd aan de regionale overheidsfinanciers (B&W Eindhoven en Helmond en DB SRE). Deze verantwoording diende als formeel verzoek tot vaststelling van de aan de stichting toegekende subsidies over 200915. Jaarplan In de meerjarenuitvoeringsovereenkomst met de (overheids-)financiers staat dat Brainport Development jaarlijks voor 1 oktober een activiteitenplan voor het jaar daarop presenteert. Hierin beschrijft de organisatie wat ze wil gaan doen en wat dit op zal leveren. Onderdeel van het jaarplan is een globale begroting. De jaarplannen stoelen op het strategisch raamwerk van de stichting Brainport. Met inachtneming van de plannen en beleidsnota's van de afzonderlijke overheden. Daarnaast geven marktpartijen (bedrijfsleven en kennisinstelling), gemeenteraden en Colleges van B&W en de achterbannen van het bestuur van de stichting Brainport hun input. Als de Raad van Commissarissen het eens is met het conceptjaarplan wordt dit gemeld aan de stichting Brainport. Als die vervolgens definitief de knoop doorhakt wordt het vóór 1 oktober van dit jaar via het SRE aangeboden aan de overheden die geld stoppen in Brainport Development. Het conceptjaarplan wordt jaarlijks in december in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders ingebracht en beoordeeld. Behaald resultaat 2010 Het conceptjaarplan ‘Koers 2011’ vindt zijn kiem in het meerjarenplan Brainport Development 20102012. In afwachting van het programma ‘Brainport 2020’ is dat door het bestuur van de stichting Brainport ook voor het jaarplan 2011 ongewijzigd van kracht is verklaard. Voor dit jaarplan heeft de directie formeel én informeel inbreng van stakeholders (bedrijfsleven en kennis- en 14
Waarvoor Brainport Development NV, als rechtsopvolger van Brainport Operations BV (de werkmaatschappij van de stichting Brainport) alle uitvoerende taken beheert. 15 De vaststelling van de gemeente Eindhoven en de laatste resterende deelbetaling van 20% op de bijdrage over 2009 is nog niet ontvangen, maar wordt momenteel door de gemeente afgewikkeld.
55
onderwijsinstellingen) vergaard. Met behulp van deze input is de richting voor 2011 bepaald. Het jaarplan ‘Koers 2011’, geeft aan welke activiteiten worden ontplooid om de doelstelling uit het meerjarenplan, te weten ‘zorgen dat de regio sterker uit de crisis komt en de sociaal-economische schade beperkt houden’, te bereiken. Twee clusters van activiteiten uit het meerjarenplan krijgen in 2011 extra aandacht: het versterken van concurrentiekracht en new business plus het vertalen van uitkomsten van Brainport 2020 naar het werkprogramma van Brainport Development. Het conceptjaarplan is op 13 september 2010 ter goedkeuring voorgelegd aan de Commissarissen van de vennootschap. Nadien kreeg het SRE op 14 oktober het plan ter kennisneming toegestuurd. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders Brainport Development heeft in haar vergadering van 9 december 2010 ja gezegd tegen het jaarplan ‘Koers 2011’. Vervolgens is het plan op 22 december 2010 aan het Dagelijks Bestuur van het SRE toegezonden. Het Jaarplan diende daarbij als formele aanvraag voor financiering van de activiteiten van Brainport Development in 2011.
56
Bijlagen
57
58
Bijlage 1: Projecten en programma’s De voorgaande hoofdstukken van dit jaarverslag schetsen in grote lijnen wat Brainport Development in 2010 tot stand heeft gebracht. Het gevoerde beleid en de resultaten die dit opleverde voor de regio Zuidoost Brabant passeerden de revue. Daarnaast was er ruime aandacht voor de organisatie zelf en de rol van de stakeholders in Brainport. Ook de strategie die Brainport Development en zijn partners voor de toekomst hebben uitgestippeld werd in dit jaarverslag 2010 behandeld. Deze moet ertoe leiden dat Zuidoost Brabant zich de komende jaren nog krachtiger ontwikkelt als een van de belangrijkste Europese toptechnologieregio’s. In de nu volgende bijlage wordt in detail ingegaan op de tientallen projecten, activiteiten en programma’s die in 2010 onder regie van Brainport Development uitgevoerd werden. Wat was het idee erachter? Hoe verliep de uitwerking? Op welke manier droegen ze bij aan de strategie en de doelstellingen van Brainport? Kortom, wat was het rendement voor Zuidoost Brabant van de ‘orderportefeuille’ van Brainport Development? 21 projecten en drie programma’s worden in deze bijlage uitgebreid beschreven in hun oorsprong en uitwerking. Ze zijn verdeeld over de domeinen People, Technology, Business en Basics. Deze domeinen vormen de inhoudelijke pijlers onder het beleid en de strategie van Brainport. Totaaloverzicht kernprojecten en -programma’s in portfolio 2010 In deze paragraaf worden de kernprojecten- en programma’s, zoals Brainport Development die op 31 december 2010 in portefeuille had weergegeven en gedetailleerd beschreven volgens een vast format. Ze zijn gerangschikt naar domein (People, Technology, Business en Basics) en vervolgens naar projectnummer. De portefeuille van Brainport bevatte in 2010 21 ontwikkelprojecten en 3 programma’s. People ‘BRAINPORT STAAT VOOR: ONDERNEMERSCHAP, FLEXIBELE ARBEIDSMARKT, DYNAMIEK EN EXCELLENTIE IN OPLEIDINGEN, ZELFBEWUSTZIJN.’ BPP.07.043.02 BIC-Coming to BPP.07.043.03 BIC-Settlink BPP.08.053 Programma TOA werken in Brainport BPP.08.058 TOA, Brainport Careercenter BPP.10.076 TOA, Let’s Connect BPP.10.077 Brabant Entrepreneurship Week
Technology ‘BRAINPORT STAAT VOOR: TOPTECHNOLOGIE, EXCELLENTE KENNIS-BEDRIJFSMATCH (VRAAGARTICULATIE EN KENNISOVERDRACHT), CREATIVITEIT IN TOEPASSING IN EEN OPEN INNOVATIEOMGEVING/CULTUUR.’ BPP.06.006.01 BHI, Diensten op Afstand BPP.06.006.02 BHI, Vroegsignalering Dementie BPP.06.006.03 BHI, Perspectiefrijk Brabant BPP.06.006.04 BHI, Pre ZIPC BPP.06.006.05 BHI, B5 Living lab BPP.06.006.06 BHI, ZIPC BPP.06.006.07 BHI, SRE BPP.06.006 08 BHI, Zorgcirkels
59
BPP.06.006.09 BHI, Regional Care Portals BPP.08.055 Technological Topinstitute Intelligent Lighting BPP.09.061 Innovatieve Brainport Airport BPP.10.069 Dutch Technology Week BPP.10.070 Smart Grids BPP.10.071 Technologie & Veiligheid
Business ‘BRAINPORT STAAT VOOR: START-UPS, BUSINESS DEVELOPMENT, ONTMOETINGEN.’
BPP.06.015 Programma Brainport Bedrijfshuisvesting (incl. project Werklandschap) BPP.08.051 Energieneutraal wonen in Brainport BPP.08.057 BI, Meesters in de Maakindustrie 2.0 BPP.09.059 Brabant Energy Network BPP.09.060 BI, Brainport Crisiswijs BPP.09.064 Brainport water Lifestyle Hub BPP.10.073 Supply Chain Management BPP.10.075 Topinstituut Design BPP.10.077 Cocreeerend samenwerken en slimmer werken BPP.10.082 BI, Procesverbetering in de Maakindustrie
Basics ‘BRAINPORT STAAT VOOR: ATTRACTIEF VESTIGINGSKLIMAAT, QUALITY OF LIFE, INTERNATIONALE ORIËNTATIE, VOOROP IN ICT (INFRA, DIENSTEN EN GEBRUIK).’ BPP.08.050 Brainport Bedrijfspanden als icoon BPP.08.056 Brains BPP.09.062 Brainport 2020 BPP.09.066 Highmed Campus BPP.10.072 Brainport Keurmerk BPP.10.079 Intelligent Community Forum BPP.10.084 TEDxBrainport Eindhoven People BPP.08.053 Programma TOA Werken in Brainport (zie programma’s) BPP.08.058 TOA, Brainport Careercenter BPP.10.067 TOA, Verbindingscentrum Technific BPP.10.076 TOA, Let’s Connect
60
Project: BPP.10.077.01 Brabant Entrepreneurship Week
Achtergrond / aanleiding Nederland loopt achter op het gebied van innovatie. Onze plaats op de European Innovation Scoreboard en de Economist Intelligence Unit bevestigt dit. Hierdoor wordt er wel een van een Innovation Paradox – Dutch Paradox – gesproken: we zijn goed in kenniscreatie, maar niet zo goed in het omzetten van deze kennis in innovatieve producten en diensten. We kunnen wel zien dat er in Nederland meer ondernemingen starten dan in vergelijkbare regio’s. Dit heeft echter niet geresulteerd in een groei van innovatie. Uit onderzoek blijkt dat dit vooral komt omdat het creatieve vermogen van MKB’ers onder de maat is, juist daar waar ondernemerschap in het bloed zit. Hierdoor worden kansen niet optimaal geëxploiteerd. Omschrijving Brainport Development wil ondernemendheid en ondernemerschap graag stimuleren en brengt relevante regionale partijen daarvoor bij elkaar. Dit jaar heeft zij voor het 3e jaar de Brainport Entrepreneurship Week in het kader van de Global Entrepreneurship Week georganiseerd. In het kader van Brainport 2020 wil Brainport Development dit initiatief verbreden naar heel de Brainport 2020 regio. De BEW is een jaarlijks podium om de regionale ondernemende stakeholders bij elkaar te brengen, om kennis te nemen van de actuele, creatieve en innovatieve initiatieven en ontwikkelingen op het gebied van ondernemerschap en ondernemendheid in het onderwijs en bedrijfsleven. Minder actieve kennisinstellingen worden door de BEW uitgedaagd en gemotiveerd om ondernemendheid en ondernemerschap in hun onderwijs te ontwikkelen. De BEW richt zich op jongeren van 15-30 jaar. Er is een klankbordgroep samengesteld met vertegenwoordigers van; KvK Brabant, Syntens, Gemeente Eindhoven en Veldhoven, Provincie Brabant, BZW, BCE (TU/e, UvT), Fontys, ROC Eindhoven, United Brains en Brainport Development. Een regiegroep, bestaande uit een vertegenwoordiger van BCE, KvK en Brainport Development, zorgt voor de regionale, landelijke en global afstemming van alle activiteiten. Doelstelling / beoogde resultaten project na oplevering Doelstellingen van project: ondernemersmentaliteit bevorderen bij jongeren: bevorderen van ondernemendheid bij (toekomstige) werknemers van bedrijven (intrapreneurship); organisaties voorbereiden op de werkondernemer die eraan komt; slimmer werken, flexibeler organiseren, dynamisch managen (sociale innovatie). Bijdrage aan macro-economische indicatoren: Verhogen van arbeidsproductiviteit en toegevoegde waarde door stimuleren pro-activiteit en ondernemerschap Stimuleren van “leven lang leren” Bijdrage aan Brainport-doelstellingen: Het hoofddomein van het project is People met de sleutelfactoren ondernemerschap en opleidingen. Binnen de overige drie domeinen is het project in mindere mate actief, maar de volgende sleutelfactoren worden ook beïnvloed: innovatieversterking en start-ups. Projectspecifieke doelstellingen Resultaten van BEW, 15-20 november 2010: 15 activiteiten 2200 deelnemers bijdrage van 23 partijen
61
website www.bew2010.nl de PR werd gecoördineerd door Brainpport Development. Daarnaast werd door de eigenaar van een activiteit actie ondernomen om de specifieke doelgroep te benaderen De klankbordgroep is 4 keer bij elkaar geweest (de regiegroep vergaderde wekelijks). Communicatie had een eigen werkgroep die regelmatig bij elkaar kwam. Fase in ontwikkelproces Fase 0 Orientatie 1 Initiatie 2 Ontwerp/ ontwikkeling 3 uitvoering 4 Evaluatie
Product Startnotitie Contourplan Project/Business plan Pilot Rapportage
Status Opgeleverd / afgerond Opgeleverd / afgerond Opgeleverd / afgerond Opgeleverd / afgerond
Tabel resultaten 2010 Brainport Development kan terugzien op een geslaagd project. Het ministerie van ELI heeft Brainport Development gevraagd de hosting van de GEW Nederland 2011 op zich te nemen. Er hebben zich verschillende nieuwe partners uit de Brainport-regio gemeld die in 2011 ook actief aan de GEW willen deelnemen. Beoogd resultaat Het organiseren van de Brabant Entrepreneurship Week
Doel Bij elkaar brengen van de regionale ondernemende stakeholders , om kennis te nemen van de actuele, creatieve en innovatieve initiatieven en ontwikkelingen op het gebied van ondernemerschap en ondernemendheid in het onderwijs en bedrijfsleven.
Gerealiseerd 2010 Brabant Entrepreneurship Week; 15-20 november 2010
Tabel activiteit/geleverde inspanning 2010 Activiteit Landelijke Kick Off Entrepreneurship congres: Get Started Polymer Innovation Day Student-ondernemersdebat ‘Succesvol Ondernemen’ Social Media congres Je bent jong en je onderneemt wat Ontbijtseminar: Transsmart, geboren uit verbazing Innoveren met een buitenlandse partner Food4Future Co-creatie Meet&Match Technostars Open dag Meetingpoint Geldrop-Mierlo Studenten Startersdag Brains Award Landelijke afsluiting
Datum 15-11-2010 16-11-2010 17-11-2010 17-11-2010
Aantal bezoekers 1200 400 350 210
17-11-2010 17-11-2010 18-11-2010
185 55 25
18-11-2010
25
18-11-2010 18-11-2010 18-11-2010 18-11-2010 18-11-2010 19-11-2010
135 50 142 200 300 130
62
Braintrigger – What’s in it for you
19-11-2010
15
Leden van de klankbordgroep Naam
Bedrijf
De heer C. Kokke
TU/e
De heer E. Hamburg
Kamer van Koophandel Brabant
De heer A. van Eeten
Fontys Pabo
De heer B. Feron
ROC Eindhoven
De heer P. Cox
Brainport Development
De heer E. Lubbers
Gemeente Eindhoven
Mevrouw A. Evers van der Wulp
Gemeente Veldhoven
Mevrouw A. Manders
Brainport Development
De heer P. Boomsma
Provincie Brabant
De heer P. van den Brink
ROC Eindhoven
De heer J. Schuybroek
Fontys Hogescholen
De heer R. Vasters
Fontys SBRM
Mevrouw W. van Esch De heer W. Broecks
Syntens
De heer W. Dik
Brabantse St. voor Ondernemerschap
De heer J. van Mourik
BZW
De heer H. Defilet
Eindhovens Dagblad
63
Technology BPP.06.006 Brainport Health Innovation BPP.06.006.01 BHI, Diensten op afstand BPP.06.006.02 BHI, Vroegsignalering Dementie BPP.06.006.03 BHI, Perspectiefrijk Brabant BPP.06.006.04 BHI, Pre ZIPC BPP.06.006.05 BHI, Living Lab BPP.06.006.06 BHI, ZIPC BPP.06.006.07 BHI, SRE BPP.10.006.08 BHI, Zorgcirkels BPP.10.006.09 BHI, Regional Care Portals
64
Project: BPP.08.055 Technological Top-Institute Intelligent Lighting Licht (TTIL) Achtergrond / aanleiding ontwikkelproject of –programma Het is de uitdaging voor leveranciers van licht systemen om in nieuwe samenwerking met de gebruiker nieuwe systemen te ontwikkelen. Het gaat dan vaak om systemen met complexe combinaties van vernieuwende technologie waarbij R&D, engineering, opstart, productie en testen nauw met elkaar verbonden zijn. Hierdoor is het noodzakelijk om te verschuiven van monoproductleverancier naar systeemleverancier. In Brainport Eindhoven is de lichttechnologie onder meer (en vooral) door de aanwezigheid van Philips in de haarvaten van de industrie aanwezig. De kennis (TU/e) en publieke (o.a. Gemeente Eindhoven) omgeving biedt een uniek testbed voor experimentele omgevingen en producten. De focus van de Brainport regio ligt op het ontwikkelen van instituten (centers of excellence) die een structurele bijdrage leveren aan het verankeren van private én publieke R&D middelen in het ecosysteem in de regio. Omschrijving ontwikkelproject of –programma Intelligent Lighting Institute (Association) ILI(A) is een organisatie waar bedrijven en kennisinstellingen via langdurige strategische samenwerking sneller innovatieve processen en producten naar de markt kunnen brengen. De basis wordt vaak gevormd door onderzoeksprogramma’s. Deze studies geven antwoord op fundamenteelstrategische vragen van het bedrijfsleven. ILI(A) heeft de ambitie het top instituut te zijn die als motor en (vernieuwings)bron van een open innovatienetwerk en –(fysieke) uitvoeringsomgeving (testbeds) het hart vormt van het hightech en intelligent lighting technology ecosysteem in Brainport. Om ‘kennis-based’ te komen tot cross innovatie en het optimaliseren van vernieuwingsketens in de lijn kennis – kunde – kassa én omgekeerd, kassa – kunde – kennis. Lighting Licht is een primaire levensbehoefte: het is noodzakelijk om te kunnen zien en te kunnen waarnemen. Licht heeft ook een stimulerende werking op het menselijk organisme en kan onze gezondheid positief beïnvloeden. Verlichting is sfeerbepalend en daarmee van invloed op de stemming en het gedrag van mensen. De consumptie van (kunst)licht – en daarmee de maatschappelijke relevantie – zal in de nabije toekomst enorm toenemen. Toekomstige kwaliteitseisen, normeringen en adviezen zullen rekening moeten houden met enerzijds een grote diversiteit aan toepassingen door de toenemende individualisering van onze samenleving, anderzijds met steeds strengere milieu- en energie eisen. Gedegen onderzoek naar lichttechnologie en toepassing van lichttechnologie en toepassing van licht in diverse domeinen is van groot maatschappelijk belang. De markt voor licht en verlichting is de laatste jaren sterk in beweging. Naast de ontwikkeling van dynamische lichtsystemen zijn met name nieuwe lichtbronnen als LED (Light Emitting Diodes) en OLED (Organic Light Emitting Diodes) sterk in opmars. Omdat het er naar laat aanzien dat de verhouding licht/energie (lumen/Watt) van deze nieuwe lichtbronnen de conventionele technologie zal gaan inhalen, zullen nieuwe technieken en applicaties gaan ontstaan. Dit geeft ongekende mogelijkheden voor productontwikkeling, energievraagstukken en toepassingsgebieden. Op basis van bovenstaande constateringen zijn voor 2010/2011 vier (onderzoeks)programmalijnen bepaald: Road Lighting 2011 – intelligente zeef efficiënte straatverlichtingssystemen; Sound Light – effecten van licht op welzijn en emoties; No switches allowed – nieuw licht interactieve omgevingen;
65
Open Light – creatief onderzoekslab.
Binnen deze 4 programmalijnen werken op dit moment 6 TU/e faciliteiten aan meer dan 15 verschillende projecten waarbij het leidende onderzoeksprincipe via zogenaamde ‘inspirational testbeds’ loopt. Een real-life experimenteer omgeving waar in de praktijk nieuwe producten en concepten worden ontwikkeld. Mede hierdoor wordt (in de openbare ruimte) zichtbaar wat de activiteiten van ILI(A) zijn en krijgt Eindhoven als intelligente lichtstad profiel. Medio 2010 participeerden naast de TU/e, ruim 50 ondernemingen en kennisinstellingen in de diverse projecten. Uitdaging voor ILI(A) in 2011 zal zijn het aantrekken van voldoende privaat (via projectparticipatie) en publiek (R&D fondsen) voor de verdere beoogde groei. Doelstelling / beoogde resultaten project of programma na oplevering Doelstelling van project: Het ontwikkelen en faciliteren van een open innovatienetwerk en –(fysieke) uitvoeringsomgeving die midden in het hightech en lighting technology speelveld staan en alle taken uitoefenen (gevraagd en ongevraagd) om te komen tot cross innovatie en het optimaliseren van vernieuwingsketens. Bijdrage aan macro-economische indicatoren: Private R&D investeringen. R&D personeel Toename toegevoegde waarde in cluster. Toename aantal vestigingen in cluster Toename aantal start-ups
-
minimaal € 2 miljoen per jaar 20 - 80 10% groei per jaar + 5% per jaar + 10 per jaar
Bijdrage aan Brainport-doelstellingen: Het project bevindt zich in het domein Technology met de sleutelfactor ‘sleutelprogramma’s’ en ‘innovatiecentra’. Projectspecifieke doelstellingen: Q2 2010 wordt het businessplan opgeleverd. Het TTIL draagt vooral bij aan: (score op 10-puntsschaal) Creëren stimulerend vestigingsklimaat Creëren evenwicht op arbeidsmarkt Innovatie door vermarkten toegepaste kennis Vermindering conjunctuur gevoeligheid Versterken internationale zichtbaarheid
7 7 9 8 9
Fase in ontwikkelingsproces en behaalde resultaat 2010 Fase in ontwikkelproces en bereikte resultaten Fase Product 0 Oriëntatie Startnotitie 1 Initiatie Contourplan 2 Haalbaarheid Rapportage 3 Ontwerp/ontwikkeling Businessplan 4 Uitvoering Pilot 5 Evaluatie Rapportage
Status Afgerond Afgerond Afgerond Afgerond Operationeel Nog niet plaatsgevonden
66
Klankbordgroep en projecteigenaar De klankbordgroep staat onder leiding van projecteigenaar de heer E. Aarts (wetenschappelijk directeur Philips Research /deeltijd hoogleraar TU/e). De projectmanager bij Brainport Development is de heer R. J. Marringa. De klankbordgroep bestaat uit vertegenwoordigers van: TU/e, Philips Lighting, Holst Centre, Scheuten Glasgroep, Cofely/GDF-Suez, Philips Research, Lyandin (Nuon dochter), GGZE, Design Academy Eindhoven, NXP Semiconductors, Somfy, Kees Bos – Architect en het Luxlab.
67
Project: BPP.09.061 Innovatieve Brainport Airport Achtergrond / aanleiding Het project startte in 2009 op initiatief van de gemeente Eindhoven met de gedachte dat bij de regio Brainport tevens een uitstraling hoort van een luchthaven waarin technologie en innovatie zichtbaar aanwezig zijn. Zowel voor de bezoekers en omwonenden als voor bedrijven die in Brainport verband actief zijn. Vanaf 2009 heeft de zogenaamde overlegtafel onder leiding van de heer H. Alders (Alders tafel Eindhoven) plaatsgevonden waarmee de oorspronkelijke focus van dit project is verschoven. Bij het bereikte akkoord is namelijk afgesproken dat de groei van de luchthaven gepaard gaat met het ontstaan van een groene (=CO2 neutrale) en duurzame luchthaven. Eén van de 10 punten in het Alders advies voor Eindhoven Airport is dat rondom de luchthaven innovatieclusters worden gevormd. Een innovatiecluster omvat bedrijven en onderzoeksinstellingen die innovatieve ideeën aandragen (en realiseren) voor een vraagstuk. Het vormen van deze innovatieclusters is een taak die Brainport Development in het kader van het Alders advies namens Stichting Brainport uitvoert. Uiteindelijk is het de bedoeling dat er een groene (=CO2 neutrale) en duurzame luchthaven (denk aan: Cradle 2 Cradle) wordt gevormd gebruik makend van de innovatieve en creatieve kracht van de kennisintensieve regio Brainport. Aan de bovengenoemde Brainport Development taak is voor dit project iets van de oorspronkelijke gedachte toegevoegd. Namelijk dat de ontwikkelingen rondom de luchthaven ‘een etalage functie’ kunnen hebben. Enerzijds om te laten zien en ervaren hoe innovatieve bedrijven en kennisinstellingen zich structureel betrokken weten bij de luchthaven (gebieds)ontwikkeling. Anderszijds om bij bezoekers meer merkbaar te (laten) worden dat zij in een bijzondere regio zijn beland. Het project heeft hierdoor een raakvlak met het ‘Brainport Avenue’ project om Brainport als ‘hotspot voor toptechnologie’ langs de snelweg A2 meer zichtbaarheid te geven. Omschrijving In 2009 is bepaald wat de belanghebbenden van de luchthaven (zie samenstelling van de werkateliers) vinden dat een ‘Innovatieve Brainport Airport’ is. Men kwam tot de conclusie dat dit in eerste instantie vooral een groene, duurzame vlieghaven is. Tevens is uitgewerkt welke soort projecten in aanmerking komen om de zichtbaarheid te vergroten. Hiervoor zijn in het voorjaar van 2009 enkele werkateliers gehouden. In 2010 is vooral het Alderstafel overleg gevolgd en is zijdelings verkend welke innovatieclusters mogelijk gevormd zouden kunnen worden. Omdat CO2 neutraliteit een belangrijk onderwerp is gebleken is het initiatief genomen om met meerdere luchthavens in Europa af te stemmen over het ontwikkelen van beleid om te komen tot een CO2 neutrale luchthaven. Hiervoor is in 2010 een interreg IVC aanvraag opgestart die begin 2011 zal worden ingediend. Aanspreekpunt hiervoor in internationaal verband is de gemeente Eindhoven. Door Brainport Development wordt nu een programma ontwikkeld waarmee de innovatieve en creatieve kracht van de kennisintensieve regio Brainport wordt ondergebracht in ‘clusters van bedrijven en onderzoeksinstellingen’ (innovatieclusters). Beoogd wordt dat deze clusters innovatieve bijdragen leveren voor de groei van de luchthaven. Waarbij geldt dat deze clusters ook zelf profijt hebben van hun innovatieve bijdrage. Doelstelling / beoogde resultaten na oplevering De bijdrage van dit project op langere termijn, nadat het is opgeleverd en wordt uitgevoerd, is moeilijk in te schatten omdat nog onbekend is welke innovatieclusters zullen worden gevormd. Wel wordt verwacht dat er effecten zullen zijn bij bedrijven en instellingen die zich bezig houden met ‘mobiliteitsconcepten’, ‘lokale duurzame energieopwekking, opslag en distributie’, ‘(zuinige) licht (belevings) concepten’, ‘veiligheidsconcepten’, ‘symbiose van stedelijke noden en landelijk gebied’. 68
Begin 2011 zullen de 1e concrete stappen met lokale partijen worden gezet. Op basis hiervan kan dan ook een beter beeld worden gevormd op de gevolgen met betrekking tot talent, R&D, concurrentiekracht, business ontwikkeling en stevigheid van de economie. Bijdrage aan macro-economische indicatoren: R&D zichtbaarheid; Toename aantal vestigingen met veel buitenlandse zakelijke contacten. Bijdrage aan Brainport-doelstellingen: Het project bevindt zich in zowel in het technologie als business domein. De belangrijkste sleutelfactoren zijn: innovatie, business development en kwaliteit stedelijke leefomgeving. Projectspecifieke doelstellingen: Q2 2009: Helder maken wat een ‘Innovatie Brainport Airport’ betekent voor de belanghebbenden en wat voor consequenties dit heeft. Q1 en Q2 2011: Bedrijfsleven en onderzoeksinstellingen interesseren om innovatieve bijdrage te leveren aan de groei van de luchthaven. Opstart paraplugroep die de lijnen uitzet. Q2 2011: Congres innovatief inkopen – samen met Ministerie van EL&I/PIANO – Expertisecentrum voor aanbesteden. Waarbij alle ‘opdrachtgevers/beslissers’ in relatie tot de groei van Eindhoven Airport worden gestimuleerd bij het inkopen innovatie uit te lokken bij (lokale) bedrijven en kennisinstellingen. Idem bedrijven en kennisinstellingen om clusters te vormen rondom (inkoop)vragen van deze partijen. Fase in ontwikkelproces Fase in ontwikkelproces en bereikte resultaten Fase Product Status 0 Oriëntatie Startnotitie Alleen verslag werkateliers beschikbaar(resultaat uit 2009) 1 Initiatie Contourplan Nvt a.g.v. het parallelle Alderstafel traject in 2010 2 Haalbaarheid Rapportage 3 Ontwerp/ontwikkeling Businessplan 4 Uitvoering Pilot 5 Evaluatie Rapportage Met belanghebbenden van de luchthaven is in 2009 in werkateliers nagegaan wat men verstaat onder een groene, duurzame vlieghaven. In 2009 werd het antwoord gegeven dat dit ‘een luchthaven is waarbij voor diverse activiteiten de CO2 equivalenten worden gecompenseerd’. Hierop voortbordurend is in 2010 de voorbereiding gestart om het project ‘Green Airports’ (werktitel) in te dienen bij Interreg. In deze voorbereiding is afgestemd met meerdere (Europese) luchthavens. De indiening bij Interreg zal plaatsvinden op 1 april 2011. Als het project wordt goedgekeurd is 1/1/2011 de startdatum en 31/12/2014 de einddatum. Beoogde eindresultaten zijn twee business cases/roadmaps en een methodologie beschrijving. Zie onderstaande figuur.
1 2
Twee Business cases (c.q. road map hoe het doel te realiseren) voor het doel ‘het CO2 neutraal maken van de activiteiten van de operator (=Eindhoven Airport als organisatie)’ voor het doel ‘betere transportverbindingen’. Waarbij de focus voor Eindhoven Airport vooral ligt op de verbinding tussen terminal en een toekomstig treinstation in
69
Eindhoven-Acht. In deze verbinding zal naar verwachting ook een halte zitten bij de (nog in ontwikkeling zijnde) Brainport Innovatie Campus (BIC). Waarmee deze ontwikkeling dus ook onderdeel is van het project dat dit (industrie)gebied ontwikkelt. Een methodologie document (c.q. beschrijving hoe de interactie plaatsvindt/moet (gaan) plaatsvinden tussen ‘vraag partijen’ en ‘aanbod partijen (van een of meer innovatieclusters)) 3 voor het doel ‘de groei van het luchthavengebied gebeurt door de innovatieve kennis en kracht van de lokale (bedrijfs- en kennis) community hierbij te betrekken’*) *) Dit document kan bijdragen in een soepele besluitvorming van het Alderstafel overleg om per 1 jan 2015 de luchthaven wel of niet verder te laten groeien. Dit document is echter geen vereiste. Figuur: De drie beoogde resultaten van het Interreg project ‘Green Airports’(werktitel) Eind 2010 heeft het Kabinet een positieve reactie afgegeven op het Advies van de Alderstafel waarin 10 condities zijn afgesproken waaronder ‘in de komende jaren het aantal vliegbewegingen op Eindhoven Airport mag groeien’. Eén hiervan is dat er rondom (groei- en duurzaamheids)vraagstukken clusters worden gevormd van (Brainport)bedrijven en onderzoekinstellingen die hun creatieve kenniskracht in willen en kunnen zetten om de beste oplossingen kenbaar en zichtbaar te maken. Tabel resultaten 2010 Beoogd resultaat Helderheid wat de belanghebbenden verstaan onder een innovatieve Brainport Airport Voorbeeldprojecten en hun impact (financieel en voor het milieu) Opzetten van clusters van bedrijven en kennisinstellingen die een rol willen en kunnen spelen bij de ontwikkeling van de luchthaven. Samenhangend programma van innovatieclusters die op vragen van ‘inkopers’ irt de groei van de luchthaven innovatieve diensten/producten kunnen aanbieden (en realiseren).
Doel Q2
Gerealiseerd 2010 Gerealiseerd in 2009
Q2
Gerealiseerd in 2009
Q3-2011
Q4-2011
Tabel activiteiten 2010 Activiteit Bijeenkomsten
Workshops/Seminars Onderzoeksrapporten Perspublicaties
Geleverde inspanning Inbreng Alderstafel Inbreng tbv Interreg IVC aanvraag ‘GreenAirports’ (werktitel) Werkateliers in Q1 en Q2- 2009 CN Delft, juli 2009. Doorrekening duurzaamheidsalternatieven voor Eindhoven Airport Geen
70
Klankbordgroep en projecteigenaar Er is (nog) geen klankbordgroep geformeerd. In 2009 is gewerkt met (alleen) een groep belanghebbenden. Deze bestond uit vertegenwoordigers van gemeente Eindhoven, overige omliggende gemeenten, Eindhoven Airport, Brabantse milieufederatie, provincie Noord-Brabant, Defensie en Brainport Development. Deze activiteiten zijn op zich los van de Alderstafel georganiseerd. Ondanks dit moest er wel met de voortgang en intenties aan deze tafel rekening gehouden worden. In 2011 zal met een paraplugroep de lijnen worden uitgezet om tot innovatieclusters te komen. Bij alle acties in dit kader zal op regelmatige basis afgestemd moeten worden met ontwikkelingen in diverse parallelle ontwikkelen zoals: het project Brainport Avenue, het project Brainport Innovatie Campus en het bovengenoemde Interreg project. Oplevering / afronding Eind juni 2009 is een verslaglegging samengesteld als eindrapportage van de in het voorjaar gehouden werkateliers. Voor deze eindrapportage zijn ook de duurzaamheidsopties doorgerekend. Zowel wat betreft CO2 reductie als kosten. In 2010 is gewerkt aan de voorbereiding van de indiening van het Interreg project ‘Green Airports’. De focus zal in afstemming met internationale partners waarschijnlijk volledig gaan liggen op het CO2 maken van diverse activiteiten/handelingen waardoor de titel mogelijk wordt ‘Decarbonised Airports’. De indiening zal plaatsvinden op 1 april 2011. In 2011 zullen door Brainport Development de eerste stappen worden gezet om, in het kader van het Aldersadvies, innovatieclusters te vormen. Hiervoor moet worden bepaald welke vragen er zijn, welke clusters dit kan opleveren en op welke wijze vraag en innovatief aanbod elkaar kunnen vinden.
71
Project: BPP.10.069 Dutch Technology Week Achtergrond / aanleiding De Nederlandse kennisintensieve maakindustrie kampt al jaren met een reputatieprobleem en het is onvoldoende bekend welke mooie, innovatieve en relevante producten er in Nederland worden ontwikkeld, gemaakt en internationaal worden verkocht. Vanuit die gedachte is het Dutch Technology concept ontstaan, in navolging van het inmiddels zeer succesvolle Dutch Design. Het Dutch Technology concept heeft als doel de (inter)nationale reputatie van de Nederlandse high tech industrie te verbeteren bij het brede publiek, professionals en toekomstige professionals. Omschrijving Het in opdracht van Brainport Development uitgewerkte Dutch Technology concept is een actieprogramma met concrete oplossingen voor het verbeteren van de reputatie van de high tech industrie. Het programma dat werd ontwikkeld met behulp van een klankbordgroep bestaande uit stakeholders uit de kennisintensieve maakindustrie, wordt gedragen door drie pijlers. Centraal staat de Dutch Technology Festivalweek. Deze jaarlijkse week is bedoeld als vliegwiel om ook tijdens de rest van het jaar de naamsbekendheid en het merk Dutch Technology te verstevigen en vergroten. Hiervoor wordt het internetplatform Dutch Technology Virtoluon ontwikkeld en de roadschow Dutch Technology Theater opgezet. De Dutch Technology Festivalweek streeft ernaar verschillende groepen op hun interesse aan te spreken. Het publiek moet kunnen zien, voelen, ervaren wat de topprestaties van de high tech industrie zijn aan de hand van technologieverhalen, die verteld worden door de hele Brainport regio. In de Dutch Technology Festivalweek kan aansluiting gezocht worden bij verschillende thema’s zoals gezondheid, mobiliteit of energie/milieu De digitale component is het Dutch Technology Virtoluon, een virtueel huis voor het Dutch Technology concept. Dit Virtoluon biedt het algemene publiek, zoals de naam al aangeeft, een virtueel Evoluon, waar je gegarandeerd informatie krijgt van een hoge kwaliteit en een hoog niveau met een hoge verversingssnelheid, aantrekkelijk gepresenteerd voor en vanuit de diverse doelgroepen. De doelgroep vindt op het Virtoluon informatie over state-of-the-art technologie van vandaag en over de technologie van morgen, aangevuld met allerlei Dutch Technology gerelateerde zaken. Om het momentum vast te houden, is er het Dutch Technology Theater waarbij er elke eerste woensdag van de maand inzicht geboden worden in een high tech organisatie in Nederland. Deze tentoonstelling showt vanuit de diverse maatschappelijke thema’s de huidige en toekomstige technologie-oplossingen, gericht op het algemene publiek. Het Theater is hiermee vergelijkbaar met een mobiel, kleinschalig mini-Evoluon en brengt als het ware de spannende technologieverhalen naar de mensen toe. Het Theater bestaat uit enerzijds de technologieverhalen en anderzijds uit een rondleiding bij de high tech organisatie waar het Theater is neergestreken. Doelstelling / beoogde resultaten na oplevering Bereiken trots, zelfbewustzijn bij bewoners, bedrijven en instellingen op basis van positie, belang en potentie van Brainport Vergroten externe bekendheid en versterken Brainportbeeld (“Brainport” als brand) Het vergroten van de bekendheid en toegankelijkheid van (innovatie)instrumentarium voor het Midden- en Kleinbedrijf Verbeteren match vraag- en aanbod op de arbeidsmarkt Het programma Dutch Technology heeft tot doel de (inter)nationale reputatie bij niet-professionals (inwoners en overheid), toekomstige professionals (scholieren, jeugd en jongeren) en professionals 72
((internationale) kenniswerkers en studenten, bedrijfsleven en kennisinstellingen) van de Nederlandse high tech (maak)industrie te verbeteren. Als gevolg van een verbeterde reputatie van de Nederlandse high tech (maak)industrie moeten de genoemde doelgroepen zich ten gunste van Nederlandse high tech (maak)industrie, en daarmee Brainport, gaan gedragen. Zodanig dat de Nederlandse high tech (maak)industrie vanuit met name Brainport uiteindelijk nog beter kan bijdragen aan het welzijn en de welvaart van de Nederlandse en internationale samenleving. Het programma Dutch Technology is een actieprogramma dat concrete oplossingen biedt voor het verbeteren van de internationale reputatie van de high tech (maak)industrie van Nederland in het algemeen en van Brainport in het bijzonder. Een grote naamsbekendheid en een goed imago (naam & faam) in de vorm van een sterk merk (Dutch Technology en Brainport) is immers wezenlijk voor een regio met de ambitie uit te groeien tot Europese top technologieregio. Projectspecifieke doelstellingen Het concept Dutch Technology bestaat uit drie activiteiten: Dutch Technology Virtoluon (het digitaal platform voor Dutch Technology) Dutch Technology Festivalweek, waarvan het programma drie sporen omvat: Spoor 1: niet-professionals en toekomstige professionals technologieverhalen (showcases) laten ervaren; Spoor 2: toekomstige professionals technologie laten ervaren door doe-activiteiten; Spoor 3: professionals een platform bieden om zich verder te ontwikkelen (kennis delen, netwerken, recruitment). Dutch Technology Theater (een ‘roadshow’ voor Dutch Technology) Door de combinatie van de drie activiteiten fungeert het concept Dutch Technology als perfecte drager voor de boodschap: “de Nederlandse kennisintensieve-industrie bedenkt, maakt en verkoopt kennisintensieve producten, waarmee belangrijke vraagstukken in de (internationale) samenleving worden opgelost, waarmee de welvaart en welzijn voor iedereen toeneemt en is daarmee niet alleen belangrijk voor de samenleving, maar ook uitdagend om in te werken en te investeren”. Fase in ontwikkelproces Fase 0 – Orientatie 1 – Initiatie 2 – Ontwerp/ontwikkeling 3 – Uitvoering 4 - Evaluatie
Product Startnotitie Contourplan Project/Businessplan Pilot Rapportage
Status Opgeleverd / afgerond Opgeleverd / afgerond (deels) afgerond In voorbereiding In voorbereiding
Tabel Resultaten 2010 Beoogd resultaat Contourplan Businessplan
Doel
73
Gerealiseerd 2010 Gerealiseerd 2010 Gerealiseerd 2010
Leden van de klankbordgroep Naam
Bedrijf
de heer R. Fastenau
Fei Company Electron Optics Division
de heer F. Schmetz
High Tech Campus
de heer R. Otte
ASML Netherlands b.v.
de heer H. Lintsen
TU Eindhoven
de heer L. Römkens
ROC Eindhoven
de heer S. Bambach
CEO VDL Enabling Technologies Group
de heer J. van Ham
TU Eindhoven
de heer N. Brokking
Tricepts b.v.
de heer N. Bex
Bex*communicatie
de heer A. Stokking
TNO
de heer J. Smetsers
DAF Trucks N.V.
de heer S. Hoek
Brainport Development N.V.
Oplevering / afronding Op basis van de gegenereerde middelen zal in maart 2011 een go/no go-beslssing worden genomen voor de daadwerkelijke uitvoering van het Dutch Technology-concept. Bij een positieve beslissing zal tevens worden besloten in welke uitvoering het concept zal worden gerealiseerd, met voorjaar 2012 als richtdatum voor de festivalweek. Zodra deze besluiten zijn genomen, in overleg met de klankbordgroep en de initiatiefnemers (Brainport Development en Bex*communicatie) van het project, wordt een uitvoerend projectteam samengesteld. Dit team zal onder meer bestaan uit een projectmanager c.q. directeur en specialisten op het gebied van event-organisatie en communicatie.
74
Project: BPP.10.070 Smart Grids Achtergrond / aanleiding Vanuit het project ‘Energieneutraal Wonen in Brainport’ kwam naar voren dat er op lokaal niveau steeds meer mogelijkheden komen om duurzame energie op te wekken. Tevens dat de aanwezige energie netwerken niet op tweerichtingsverkeer zijn ontworpen. Hetgeen kansen voor het ontwikkelen van nieuwe technologieën en/of nieuwe business betekent. Het betreft een complex vraagstuk van integratie van handelingen (opwekken, distributie, opslag en gebruik in relatie tot energie) en informatieverwerking omtrent vraag en aanbod (ict-techniek). Om hiervoor de kansen begrijpelijker en toegankelijker te maken voor de Brainport community heeft de lokale netbeheerder (Enexis) voorgesteld hiervoor een bewustwordingproject op te starten ter voorbereiding op grootschalige proeftuinen/living labs. Omschrijving In 2010 is gewerkt aan een bewustwordingproject ten behoeve van relevante bedrijven en onderzoeksinstellingen omtrent de kansen als gevolg van de lokale distributie van allerlei soorten (lokaal opgewekte) duurzame energie. In tweede instantie worden voorbereidingen getroffen om grootschalige pilots voor de uitrol van smart grids in combinatie met onder andere solar en electric vehicles mogelijk te maken. Doelstelling / beoogde resultaten na oplevering De bijdrage van dit project (met de aanname dat uit dit project (en nog te realiseren vervolgprojecten) te zijner tijd voorkomt een ‘Energy Connection Centrum’. Een Energy Connection Centrum dat vanuit de enabler High Tech Systemen diverse nieuwe technieken en concepten ontwikkelt en implementeert. Niet alleen in de regio maar in diverse werelddelen waar behoefte is aan integratie van duurzame opwekkingen (oa solar, biomassa etc), opslag en gebruik. Talent – het aantal (nieuwe) functies als gevolg van deze ontwikkeling – % (nog) samen met o.a. branche vereniging voor de installatiebranche FME in te schatten; R&D – publieke R&D – % (nog) samen met o.a. de netbeheerders (publiek) en gemeenten in te schatten; private R&D – % (nog) samen met o.a. high tech systems platform, embedded systems (esi), smart energy collective (sec), Holstcentre (sensoringtechnologie) en Point-One in te schatten; Concurrentiekracht – 10% van de groei van de toegevoegde waarde van de industrie, 10% van de toegevoegde waarde van services (a.g.v. meerwaarde design) ; New Economy business – 5% van de jaarlijkse groei van medium- en high tech industrie starters; 15% jaarlijkse groei van de high tech service starters (integratievraagstukken); Stevigheid van de economie – bijdrage van 5 % aan de groei van het bruto regionaal product en 7% aan de groei van het bruto nationaal product. Voorlopige info omtrent bijdrage aan macro-economische factoren: Toename van (binnenlandse en buitenlandse) afzet van kennis, producten en diensten i.r.t. geïntegreerde complexe meet- en regelsystemen van energie; Toename aantal vestigingen met veel buitenlandse zakelijke contacten; Toename investeringen in lokale infrastructuur (geavanceerde ict en energie netwerken). Bijdrage Brainport-doelstellingen: Het project bevindt zich in het domein Technology, met een raakvlak met Business en Basics
75
Projectspecifieke doelstellingen (output): Doelstellingen van project: Publicatie - Brainport community duidelijk maken wat een ‘Smart Grid’ is en wat de betekenis is voor (energie) onderzoek, business en de inrichting van het Brainportgebied; Seminar – Bevordering onderzoeksintegratie in relatie tot smart grids en matchmaking; Genereren van voorbeeld situaties/projecten in wisselwerking met onderzoeks. Fase in ontwikkelproces Fase in ontwikkelproces en bereikte resultaten Fase Product Status 0 Oriëntatie Startnotitie Opgeleverd maart 2010 1 Initiatie Contourplan Concept 2 Haalbaarheid Rapportage 3 Ontwerp/ontwikkeling Businessplan 4 Uitvoering Pilot 5 Evaluatie Rapportage Met technologische belanghebbenden is inzichtelijk gemaakt wat technisch reeds bestaat en wat nog nodig is om integratie van energiestromen op lokaal niveau verder mogelijk te maken. Tabel resultaten 2010 Beoogd resultaat Discussienotitie wat is de betekenis van smart grids voor de hightech industrie Voorbeeldprojecten en hun impact (financieel en voor het milieu) Publicatie over de (verbindende) betekenis van smart grids voor grootschalige proeftuinen/living labs met smart grids diverse alternatieve opwekkingen (oa solar) en gebruik (oa licht, ev).
Doel Q3
Gerealiseerd 2010 Q3- sept 2010
Q3
Q4 – 12nov2010
Q4
Verwacht Q2 2011
Tabel activiteiten 2010 Activiteit Bijeenkomsten Workshops/Seminars Onderzoeksrapporten Publicatie voor brainportcommunity Perspublicaties
Geleverde inspanning 12 September 2010 Geen 1 Geen
Leden van de klankbordgroep Naam
Bedrijf
De heer M. den Haan
Vereniging FME-CWM
De heer D.J. van de Laar
Mansveld
De heer F. Dekkers
DIA
76
De heer J. Roggeband
Brainport Development N.V.
De heer H. Maaskant
NXP
De heer J. Smits
TU Eindhoven
De heer H. Slootweg
Enexis
De heer M. Eijgelaar
Essent
De heer G.J. van der Valk
TNO
Oplevering / afronding Halverwege 2011 wordt een publicatie verwacht waarin wordt aangegeven wat de betekenis is van smart grids voor grootschalige proeftuinen/living labs. Hierna wordt verder gewerkt (na bijstelling van samenstelling van de klankbordgroep) aan de voorbereiding van pilots in het verlengde van acties zoals in gang gezet door onder ander de Taskforce Intelligente Netten.
77
Project: BPP.10.071 Technologie & Veiligheid 2.0 Achtergrond / aanleiding Veiligheid is een belangrijk maatschappelijk thema. Criminaliteit en (de gepercipieerde) onveiligheid nemen toe, zowel in de fysieke wereld als in het virtuele domein. Kennis en technologie creëren nieuwe mogelijkheden voor de aanpak van de steeds maar complexere veiligheidsvraagstukken. Het voorspellen en vervolgens voorkomen van criminaliteit door het samenbrengen van nieuwe technologieën en informatiestromen is daar een voorbeeld van. De markt voor veiligheidstoepassingen ontwikkelt zich en is niet of nauwelijks conjunctuurgevoelig. Veiligheidsvraagstukken doen zich voor in zowel het publieke als private domein en verbindingen komen veelvuldig voor. Deze combinatie van factoren maakt dat veiligheid een interessant domein is voor de bedrijven en kennisinstituten in de Brainport-regio en zich uitstekend leent voor publiekprivate samenwerking. Het programma is eind 2009 gestart met de ondertekening van de intentieverklaring door Brainport Development, de gemeente Eindhoven, Microsoft, Geodan en de Stichting Criminee Omschrijving Kern van het programma is de ontwikkeling van een instituut voor Technologie en Veiligheid gericht op de toepassing van bestaande technologie en kennis in het veiligheidsdomein en het ontwikkelen van nieuwe technologieën. Het instituut legt nadrukkelijk de verbinding met de actuele maatschappelijke vraagstukken en de complexe juridische opgaven bij de aanpak van onveiligheid. De ambitie van dit programma is de ontwikkeling van Brainport regio als hét herkend en erkend centrum voor Technologie en Veiligheid in Europa op basis van de in de regio beschikbare top kennis, ervaring en bedrijvigheid op het gebied van technologie. Het toepassingsgericht karakter van het instituut komt tot uiting in de brede deelname van partners uit de triple helix, een stevige publiekprivate samenwerking en diverse Operational Field Labs, bij voorkeur in de regio. Daarbij wordt voortgeborduurd op de initiatieven voor en ervaring met criminaliteitsbestrijding op basis van publiek-private samenwerking in de regio Zuid-Oost Brabant (Regionaal Platform Criminaliteitsbestrijding). Doelstelling / beoogde resultaten na oplevering Doelstellingen van project: Primaire doelstelling van het programma is om door toepassing en verdere ontwikkeling van de technologie en kennis in de Brainport regio voor het veiligheidsdomein nieuwe bedrijvigheid en uitbreiding van bestaande bedrijven gericht op de veiligheidsmarkt te realiseren. Bijdrage aan macro-economische indicatoren: New business; Nieuwe product-markt combinaties; Kennisdeling. Bijdrage aan Brainport-doelstellingen: Bevindt zich sterk in het technologiedomein met als sleutelfactor de technologiesectoren; Draagt het meest bij aan de doelstellingen om innovatie te vermarkten; Publiek-private Samenwerking. Projectspecifieke doelstellingen: Inrichting, ontwikkeling en exploitatie van het expertisecentrum voor Technologie en Veiligheid. Dit expertisecentrum is gericht op opschaling en diffusie van kennis en toepassingen, en verenigt alle Triple Helix dimensies. Voorlichting, ontmoetingen, onderzoekscoördinatie en ontwikkeling zijn
78
voorbeelden van elementen die het expertisecentrum gaat bieden. Het is daarbij de ambitie om een universitaire leerstoel te koppelen aan het expertisecentrum. Ontwikkeling en uitvoering van verschillende Operational Field Labs. De field labs zijn primair gericht op het verbeteren van preventieve en voorspellende waarden in (delen van) veiligheidsketens. Zij zijn telkens een eerste realisatie van een concrete vanuit de vraagzijde ontwikkelde business case, gezamenlijk opgesteld door deelnemende partijen. De business cases worden in de field labs aan de praktijk getoetst en aangescherpt. Een potentiële brede uitrol daarna, binnen en buiten Nederland, vormt het uitgangspunt van iedere business case. Dit platform van field labs is daarmee een belangrijke ‘driver’ van New Business Development in de regio, en dus van economische structuurversterking. Het stimuleren van publiek private samenwerking in de keten van technologie en veiligheid. In 2010 is een experiment gestart met netcentrisch werken vanuit de Regionale Toezichtsruimte. Microsoft en Geodan zijn hierbij belangrijke partners. Fase in ontwikkelproces en behaalde resultaat 2010 Fase in ontwikkelproces en bereikte resultaten Fase Product Status 0 Oriëntatie Startnotitie Afgerond 1 Initiatie Contourplan Afgerond 2 Haalbaarheid Rapportage n.v.t. 3 Ontwerp/ontwikkeling Businessplan in ontwikkeling Instituut 4 Uitvoering Diverse OFL’s In uitvoering 5 Evaluatie Rapportage Tabel Resultaten 2010 Beoogd resultaat Presentatie BITV op WCIT 2010 Amsterdam Inrichten programmaorganisatie: klankbordgroep en programmateam Fieldlab Veilige Bedrijventerreinen: Ekkersrijt Fieldlab Secure Lane Fieldlab Netcentrisch werken: surface tafel
Doel
Gerealiseerd 2010 Gerealiseerd in 2010 Gerealiseerd in 2010 Gerealiseerd in 2010 Gerealiseerd in 2010 Gerealiseerd in 2010
Leden van de klankbordgroep Naam
Bedrijf
de heer H. van Mil
Brainport Development N.V.
de heer M. Thaens
HEC
mevrouw C. Prins
UvT/TILT
de heer D. Gahler
Securitas
de heer G. Sluijter
Gemeente Eindhoven
de heer J. Brouwers
Brainport Development NV
de heer P. van den Ende
Stichting Criminee!
de heer H. Scholten
Geodan
de heer H. Geveke
BZK
de heer O. Vroegop
DIT
79
de heer L. van de Laar
ProDrive
de heer P. de With
TU Eindhoven
de heer M. Slijkhuis
Microsoft
de heer H. Rijns
NXP
de heer R. van Gijzel
Gemeente Eindhoven
De klankbordgroep staat onder voorzitterschap van prof. Dr. M. Thaens (EUR en HECROI). Het programmateam staat onder leiding van een projectleider van Brainport Development. De operational field labs die in 2010 zijn gerealiseerd zijn uitgevoerd door de Stichting Criminee onder verantwoordelijkheid door met name P. van de Ende en R. Vermeulen. Oplevering / afronding Veiligheid en technologie zou een plaats moeten krijgen in een nieuw te vormen Kennisinstituut voor Veiligheid en Technologie. Daarmee moeten verschillende field labs worden ontwikkeld die kunnen bijdragen aan ‘business incubation’ en ‘business development’ in dit applicatiegebied.
80
Business Project: BPP.06.015 Programma Brainport Bedrijfshuisvesting Achtergrond / aanleiding De Brainport ambitie is te excelleren als internationale toptechnologieregio. Ook het economisch c.q. facilitair vestigingsklimaat behoeft in dit kader aandacht. Het vestigingsklimaat moet passen bij c.q. aansluiten op deze ambitie. Omschrijving Het programma beoogt het optimaliseren van het vestigingsklimaat voor het aantrekken van internationaal georiënteerde toptechnologie bedrijvigheid en hieraan gerelateerde bedrijven. Het is het de bedoeling om de primaire (voldoende vestigingslocaties, initiëren vastgoedconcepten, hightech uitstraling onroerend goed) en de gelieerde bedrijfshuisvestingsaspecten (passende voorzieningen, afhandeling regelgeving) te optimaliseren, het zogenoemde facilitair vestigingsklimaat. Dit programma is daarbij dienstig aan investeringsbevordering waarbij de focus ligt op een aantal specifieke speerpuntsectoren. Doelstelling / beoogde resultaten na oplevering Doelstellingen van project: Het bevorderen van een stimulerend (toptechnologie) vestigingsklimaat; Het vermeerderen van het aantal bovenregionale- en buitenlandse investeringen in de region; Komen tot een concurrerend bedrijfshuisvestingsprofiel met en/of via een programma van realiseerbare projecten met een ‘uniek in Europa’-ambitieniveau waardoor ‘het merk’ Brainport in de regio Zuidoost- Brabant letterlijk tast-, merk-, en zichtbaar wordt op het gebied van bedrijfshuisvesting. Bijdrage aan macro-economische indicatoren op de lange termijn: Het project draagt indirect bij aan alle macro-economische indicatoren waaraan het programma Brainport Acquisitie tracht bij te dragen. Dit zijn: Toename van het aantal bedrijven binnen de clusters (aantal vestigingen); Groei van de werkgelegenheid (aantal arbeidsplaatsen); R&D-investeringen van private partijen; R&D-personeel. Bijdrage aan Brainport-doelstellingen: Het programma Brainport Huisvesting bevindt zich hoofdzakelijk in het domein Basics; De sleutelfactoren zijn daarom “acquisitie”, “bedrijfslocaties”, “internationalisering” en “imago”; In de figuur hiernaast zie je dat het programma vooral bijdraagt aan een stimulerend vestigingsklimaat. Projectspecifieke doelstellingen: Het initiëren van een “Uniek werklandschap”, loopduur 5 jaar
81
Fase in ontwikkelproces Fase in ontwikkelproces en bereikte resultaten Fase Product Status 0 Oriëntatie Startnotitie Opgeleverd 1 Initiatie Contourplan Opgeleverd 2 Ontwerp/ontwikkeling Businessplan Opgeleverd 3 Uitvoering Pilot In ontwikkeling 4 Evaluatie Rapportage
Op 18 december 2007 is het Programma Brainport Bedrijfshuisvesting onder de titel ‘Opmaat naar Brainport Bedrijfshuisvesting’ door het bestuur van de stichting vastgesteld. In dat programma staan vijf projecten gedefinieerd. Het deelproject ‘uniek werklandschap/nieuwe technologieclusters’ wordt vanuit het lopende programma Brainport Bedrijfshuisvesting geïnitieerd. De overige projecten gaan – na oplevering van het contourplan – onder een andere projectcode verder. Van start tot einde heeft het project een looptijd van ongeveer 5 jaar. De kenmerken van deze pilot zijn dat het een realiseerbaar, uniek, locatieafhankelijk en technologie-georienteerd project wordt. De plannen voor een uniek werklandschap in de regio zijn medio 2008 concreter geworden. In 2009 is echter duidelijk geworden dat een pilot op de beoogde locatie niet mogelijk bleek. Gezamenlijk met de Provincie Brabant is intensief gekeken naar een mogelijke nieuwe locatie in de regio die potentie lijkt te bieden. In 2010 is op voorspraak van de Provincie en in samenspraak met het SRE, Brainport Development en het Industrieschap Ekkersrijt gekozen voor een pilot “uniek werklandschap” op bedrijventerrein Ekkersrijt met als basis en uitgangssituatie het deelgebied ‘Science Park’. Dit terrein heeft door het bovenregionale karakter, de drie deelgebieden met een diversiteit aan activiteiten, de ligging en de omvang de mogelijkheid om te komen tot een uniek werklandschap. In Q2 2011 zal naar verwachting het plan gereed zijn waarna in Q3 en Q4 de eerste concrete/zichtbare deelprojecten gestart gaan worden. Tabel resultaten 2010 Beoogd resultaat Realisatie uniek werklandschap
Doel 1
Gerealiseerd 2010 Nvt
Tabel activiteiten 2010 Activiteit Klankbordgroep Congressen/workshops Samenwerkingsverbanden
Geleverde inspanning Geen bijeenkomst Er zijn 7 inhoudelijke sessies geweest tbv uniek werklandschap in de regio Zuidoost-Brabant. Er is intensieve samenwerking met (een gedeelte van de) klankbordgroepleden. Daarnaast is er samenwerking met SRE, gemeente Son en Breugel, Industrieschap Ekkersrijt en BP Avenue.
82
Leden van de klankbordgroep Naam
Bedrijf
de heer W.J. Bodewes
Amvest Management B.V..
de heer R. Engelsdorp Gastelaars
Universiteit van Amsterdam
De heer H. Kloosterman
UrbanXchange
Mevrouw I. Naus MRE
Brainport Development NV
Mevrouw W. Peper
Twynstra Gudde
De heer M. Vermeulen
Studio Marco Vermeulen
Oplevering / afronding Na initiëren van de realisatie van een “uniek werklandschap” in Zuidoost-Brabant
83
Project: BPP.08.051 Energieneutraal Wonen in Brainport Achtergrond / aanleiding De projectgroep Energieneutraal wonen in Brainport (ENWIB) is eind 2008 van start gegaan om te bevorderen dat bij alle nieuwbouwplannen van woonwijken in de Brainport regio het aspect energie voldoende is verankerd. De groep heeft in 2009 een kenniscohort (KENWIB) opgezet en de financiering hiervan rond gekregen. Tevens is een subsidie voor een pilot project (Blixembosch Noord-oost) verkregen waarin het gedachtegoed om een woonwijk energieneutraal te maken aan ten grondslag ligt. Omdat deze resultaten eind 2009 gereed waren zijn deze ontwikkelingen uitgevoerd zonder directe betrokkenheid van Brainport Development. In 2010 heeft Brainport Development ondersteuning geboden bij de nog openstaande wens om het e.e.a. nog verder organisatorisch te verankeren (cq financiering projectleiding/organisatorisch werkzaamheden). Dit betreft het bevorderen van de (consumenten) vraag en het verrichten van lobby werk zodat (ontwikkelings)partijen van ‘gebieden’/’wijken’ bij hun plannen minstens (streven) naar energieneutraliteit. Hiervoor is gedurende 2010 ondersteuning geleverd om deze groep organisatorisch onder te brengen bij een programma voor Energietransitie dat vanaf begin 2010 is geïnitieerd door het SRE. Omschrijving ontwikkelproject of –programma Diverse lokale overheden in de Brainport hebben eind 2008 in hun beleid aangegeven op termijn (circa 2030/2040) energieneutraal te willen zijn. Wat concreet betekent, dat de gebouwde omgeving net zoveel energie opwekt als het nodig heeft. Dit als uitgangspunt nemend, betekent dat alle woningen die nu worden gebouwd (en circa 75 jaar mee gaan) eigenlijk al aan deze eisen moeten voldoen. Wat hierbij komt kijken (op technisch, organisatorisch, financieel en juridisch vlak) is onderwerp van onderzoek van de projectgroep. Tevens is het de intentie om dit te delen om hiermee Energieneutraal bouwen te bevorderen. Doelstelling / beoogde resultaten project of programma na oplevering Doelstellingen van project: het mogelijk maken van energieneutraal wonen in Brainport. Bijdrage aan macro-economische indicatoren: Toegevoegde waarde in energie- en bouwsector. Bijdrage Brainport-doelstellingen: Het project bevindt zich in het domein Business, met een raakvlak met Technology en Basics. De sleutelfactoren zijn vooral Business Development, innovatiecentra en leefklimaat. Projectspecifieke doelstellingen: Q4- 2010 Er is een kennisontwikkeling programma ontwikkeld. Dit programma onderzoek hoe een gemeente energie neutraal gemaakt kan worden. Hierbij zijn meerdere soorten aspecten te behandelen: technisch, organisatorisch, sociaal, media en financiële constructies. Fase in ontwikkelproces Fase in ontwikkelproces en bereikte resultaten Fase Product Status 0 Oriëntatie Startnotitie Gereed 1 Initiatie Contourplan Gereed 2 Haalbaarheid Rapportage 3 Ontwerp/ontwikkeling Businessplan
84
4 Uitvoering 5 Evaluatie
Pilot Rapportage
Het project is ontstaan als één van de concrete gevolgen van de verkenning ‘Energie in Brainport!’ In 2009 is verder gewerkt aan een (toegepast) onderzoeksprogramma met de centrale vraag ‘hoe kan een gemeente energieneutraal worden gemaakt’. Hierbij worden meerdere studenten van TU/e, HBO en MBO ingezet om vraagstukken die zich in de praktijk voordoen te onderzoeken. Kennisverspreiding zal plaatsvinden via workshops en trainingen. In 2010 zijn 2x 12 studenten afgestudeerd. Tabel resultaten 2010 Beoogd resultaat Aanhaking bij energietransitie van de regio (SRE)
Doel Q1
Gerealiseerd 2010 Organisatie Energietransitie SRE
Tabel activiteiten 2010 Activiteiten Bijeenkomsten Congressen Workshops/presentaties
Afstemmingsoverleggen
Bezoeken
Geleverde inspanning in 2010 11x werkgroep bijeenkomsten Geen Bijdragen geleverd aan het maken van plannen omtrent Energietransitie van de regio (SRE) Triodos, SNS bank, Building brains, icse, Brussel Energy Week, Provincie NB irt Masterplan Energie, KICs 3x, Energy Valley, Eindhoven Energy Institute Judith Merkies
Leden van de klankbordgroep Naam
Bedrijf
De heer J. Bekkering
Brainport Development
De heer G. Boxem
Technische Universiteit Eindhoven
De heer J. Brouwers
Brainport Development
De heer C. Collart
Energy House
De heer P.Gosselink
Brabantse Ontwikkelings Maatschappij NV
De heer S. Klaassen
Gemeente Helmond
De heer J. Koekkoek
Adviesbureau Visietech
De heer W. Kuypers
Kuijpers Installaties BV
De heer J. Molenaar
Rabobank Nederland
Mevrouw J. van Rooij
Gemeente Eindhoven
De heer W. Schaefer
Technische Universiteit Eindhoven
De heer B. Schreuder
Hurks Bedrijfshuisvesting b.v.
De heer R. van Splunder
Aert Swaens
85
De heer J. van Zanten
ZRI
De heer W. Zeiler
Technische Universiteit Eindhoven
Oplevering / afronding De ondersteuning voor de ENWIB groep vanuit Brainport Development - om bij SRE energie transitprogramma aan te haken - zijn per eind 2010 beëindigd. De verwachting is dat zij een bijdrage gaan leveren in de programmagroep voor de energietransitie van de gebouwde omgeving.
86
Project: BPP.08.057 Meesters in de Maakindustrie 2.0 Achtergrond / aanleiding Bedrijven als ASML, Philips Healthcare, FEI en Océ Technologies/Canon zijn wereldwijd toonaangevend in hun markten. De bedrijven in de toeleverketens voor deze high tech systemen bevinden zich volgens het Meester in de Maakindustries onderzoek nog steeds grotendeels in Nederland. Deze toeleveranciers dragen in belangrijke mate bij aan het succes van de OEMs (Original Equipment Manufacturers) die zij bedienen. Nederland, met het zwaartepunt in de Brainport-regio rondom Eindhoven, speelt zo een belangrijke rol in de ontwikkeling, realisatie en het vermarkten van de meest geavanceerde, nauwkeurige en intelligente machines. Eerste, tweede en derde lijns high tech toeleveranciers hebben, onder de vleugels van Stichting Brainport, het initiatief genomen om de positie van de ‘suppliers’ in het unieke high tech ecosysteem te versterken. De naam hiervoor was Meesters in de Maakindustrie 2.0. Om de naam ook internationaal te kunnen gebruiken is halverwege 2010 gekozen voor de naam Brainport Industries. Brainport Industries wil de spreekbuis zijn van de high tech toeleveranciers in Nederland; ook voor buitenlandse deelnemers aan dezelfde ketens. Omschrijving Brainport Industries wil pre-competitieve samenwerking in de high tech keten op drie gebieden stimuleren: ontsluiten van nieuwe markten, gezamenlijke ontwikkeling van (productie)technologie en processen en stimuleren van samenwerking in een ‘open’ keten. Doelstelling / beoogde resultaten na oplevering Meesters in de Maakindustrie heeft tot doel om de omzet van de gezamenlijke bedrijven in de high tech toeleverketen substantieel (niet gekwantificeerd) te verhogen via opdrachten van bestaande OEMs uit andere high tech regio’s in de wereld die actief zijn in deelmarkten zoals semicon, medische technologie, analytische apparatuur, printing en de photovoltaïsche industrie (solar). Projectspecifieke doelstellingen Per deelgebied zijn hieronder de resultaten voor 2010 weergegeven. Markt & Keten Internationale Marketing & Beursdeelname Brainport Industries Park: voor samenwerking in de keten is nabijheid een essentiële factor. Plan ontwikkelen voor een eigen high tech toelever campus waar nieuwe vormen van samenwerking (bijv. delen van faciliteiten) ook fysiek een plek kunnen krijgen Technologie & Proces Lange termijn technologie roadmap ontwikkelen voor de high tech systems ketens, samen met HTS Platform, Point One en DSPE Onderzoek naar instituut voor nieuwe productietechnologieën (CFT 2.0 Delen van informatie in de keten (product lifecycle management) Mensen & Samenwerking Procesverbetering in de keten in samenwerking met TNO (masterclass op het gebied van o.a. Lean Management, 6 Sigma, etc) ‘Value Sourcing’ voor eerste, tweede en derde lijns toeleveranciers in de keten
87
Fase in ontwikkelproces Fase 0 – Orientatie 1 – Initiatie 2– Ontwerp/ontwikkeling 3 – Uitvoering
Product Startnotitie Contourplan Project/Businesspl an Pilot
4 - Evaluatie
Rapportage
Status Opgeleverd Opgeleverd In ontwikkeling / (deels) afgerond In ontwikkeling / (deels) afgerond In voorbereiding /
Tabel Resultaten 2010 Beoogd resultaat Duidelijkheid over de kansen voor de high tech keten in andere innovatieve regio’s Zichtbaarheid van de high tech keten in de regio vergroten Dat high tech toeleveranciers op de hoogte zijn van de toekomstige eisen op het gebied van technologie Businessplan voor Instituut voor nieuwe productietechnologieën (CFT 2.0) Dat high tech toeleveranciers op de hoogte zijn van de ontwikkelingen op het gebied van product lifecycle management (PLM) Verbeterde samenwerking van high tech toeleveranciers in een keten
Value Sourcing in de keten
Doel Verkenning van innovatie regio’s in Europa Een eigen high tech toelever campus Vergroting van aanpassingsvermogen
Gerealiseerd 2010 3 Supply Chain Study Tours
Start samenwerking met gemeenten Eindhoven Lange termijn technologie roadmap
Instituut voor nieuwe Eerste deel van funding productietechnologieën (CFT 2.0) Informatie delen in de Seminar en start keten onderzoek informatie delen in de keten Dat high tech toeleveranciers weten hoe ze efficiënter met elkaar in een keten kunnen samenwerken Opzet van een supplier relationship management methode voor MKB 2e en 3e lijns toeleveranciers
Masterclass in samenwerking met TNO
Start van onderzoek door student van Universiteit van Tilburg
Tabel activiteiten 2010 Activiteit Bijeenkomsten Studiereizen Presentatie lange termijn technologie roadmap Workshop Informatie delen in
Geleverde inspanning 6 Algemeen bestuursvergaderingen, 1 overleg raad van advies Er zijn 3 studiereizen verricht (Cambridge, Zuid Duitsland en Øresund) Onderzoek ism samen met HTS Platform, Point One en DSPE Voorbereiding workshop en aansluitend onder zoek door
88
de keten Masterclass procesverbetering in de keten Onderzoek Value Sourcing Lanceringsevenement
TU/e Ontwikkeling Masterclass ism met o.a. .Brainport Development en TNO Begeleiding van Universiteit Tilburg Organisatie
Leden van de klankbordgroep Naam
Bedrijf
de heer A. van Berlo
Van Berlo
de heer J. Brouwers
Brainport Development NV
de heer M. Hendrikse
NTS Group
de heer L. van der Hoorn
van der Hoorn Buigtechniek
de heer J.Meijering
Luminnova b.v.
de heer F. van der Pasch
HTR Technical Rubber b.v.
de heer H. Tappel
Frencken Group
de heer E. Voncken
KMWE
de heer R. Sniekers
Euro Techniek
de heer H. Duisters
Sioux Embedded Systems BV
de heer T. Baller
Philips Research Open Labs
de heer D. Kersten
Boer & Croon
Oplevering / afronding In september 2010 is Brainport Industries tijdens een evenement met een groot aantal bezoekers gelanceerd. Op 1 december 2011 wordt het project Meester in de Maakindustrie 2.0 officieel afgerond. De taken en doelen worden opgevolgd door de Brainport Industries Coöperatie. Deze Coöperatie wordt in het eerste kwartaal van 2011 opgericht.
89
Project: BPP.09.060 Brainport Programma Crisiswijs Achtergrond / aanleiding Het dieptepunt van de crisis is gepasseerd. Een crisis is op zich goed en een correctie van het systeem. Het is onderdeel van het kapitalistische model en zorgt voor verfrissing en vernieuwing. Na de crisis zullen er nieuwe kansen ontstaan op bestaande en nieuwe markten. De crisis zorgt er echter ook voor dat bedrijven en kennis die essentieel zijn om de kansen na de crisis te kunnen pakken wegvallen. Als dat komt, doordat er geen markt (meer) is voor de kennis of voor het bedrijf is dat prima. Als een bedrijf echter failliet gaat doordat er te laat, met te weinig kennis van zaken of met verkeerde informatie is gewerkt dan is dat een groot verlies. Niet alleen voor dat bedrijf maar vooral ook voor de regio vanwege de nauwe verwevenheid van bedrijven met elkaar in de ketens van de high tech maakindustrie. Omschrijving Dit project leidt ondernemingen in crisis, snel, adequaat en goed naar de juiste informatie en zorgt er daarbij voor dat men goede adviezen krijgt over de zaken die moeten worden aangepakt. Doelstelling / beoogde resultaten na oplevering De doelstellingen van het project zijn: Informatieverschaffing aan industriële MKB bedrijven in de crisis en het faciliteren van de netwerkfunctie; Concrete steunmaatregelen aan MKB bedrijven die te kampen hebben met de recessive; Activiteiten die het industriële ecosysteem versterken om beter uit de recessie te komen; Intensiveren van de samenwerking met andere intermediaire organisaties als Syntens, de Kamer van Koophandel, maar ook werkgeversorganisaties en brancheorganisaties, gericht op het versterken van het industriële ecosysteem van Brainport over de recessie heen. Resultaten: Minder MKB bedrijven die als gevolg van de crisis failliet gaan; Minder MKB bedrijven die als gevolg van de crisis mensen moeten ontslaan; Behoud van bedreigde werkgelegenheid; Behoud van het industriële ecosyteem gedurende de crisis; Versterking van het ecosysteem en de duurzame ontwikkeling van de region; Minder economische schade voor de regio indien MKB bedrijven failliet gaan als gevolg van de crisis; Tegengaan van domino effect waardoor de val van het ene bedrijf leid tot de val van het andere; Betere benutting van de ondersteunende inzet van de sociaal-economische hulpinfrastructuur. Projectspecifieke doelstellingen Steun aan de industrie; Hier gaat het om het organiseren en faciliteren van concrete hulp aan ondernemingen die ernstige problemen ondervinden als gevolg van de recessive; Crisiswijsbrainport.nl; Informatieverstrekking via de website crisiswijsbrainport.nl; Brainport vertrouwensteam; Via de site kan men zich direct wenden tot individuele leden van het team; Economische barometer ; De site geeft een economische barometer voor de industrie in de Brainport regio; BZW-Brainport vertrouwensteam;
90
Het ‘BZW-Brainport vertrouwensteam’ (VT) is een team van 10 oud-ondernemers uit het MKB die ervaring hebben opgedaan in een van de eerdere grote recessies in onze region; Brainport MKB ServiceDesks; Bestaande MKB bedrijven in de maakindustrie, business-to-business, uit de SRE regio die ten gevolge van de huidige conjuncturele omstandigheden in continuïteitsproblemen zijn of dreigen te komen; Activiteiten servicedesk; Eerste lijn loket- en netwerkfunctie (quick scan) met advies- en dienstverlening op het bedrijfskundige en financiële vlak; 6 Fysieke crisisdesks met bemensing door de Brainport Development bedrijfsadviseur; (Crisis) Seminars; Brainport Roadshow; Ondernemers hebben ook behoefte aan duiding van de crisis (wat gebeurt er precies, waar kan dit mij raken). Om hieraan tegemoet te komen ontwikkelt Brainport samen met partners ‘Brainport Roadshow’; Kennisopbouw regionale spellers.
Fase in ontwikkelproces Fase 0 – Orientatie 1 – Initiatie 2– Ontwerp/ontwikkeling 3 – Uitvoering 4 - Evaluatie
Product Startnotitie Contourplan Project/Businessplan
Status Opgeleverd / afgerond Opgeleverd / afgerond Opgeleverd / afgerond
Pilot Rapportage
In ontwikkeling
Tabel resultaten 2010 Beoogd resultaat Ontwikkeling instrumenten
Doel Helpen MKBer bij het zoeken naar de juiste antwoorden
Roadshow
Ondernemers interactief informeren over mogelijke ondersteuning
MKB desk
Loket waar MKBer direct in gesprek kan met bedrijfsadviseur Brainport Development Ondernemers kunnen direct contact opnemen met een lid van het vertrouwensteam hun case bespreken
Het “Brainport vertrouwensteam”
91
Gerealiseerd 2010 Back office, met 1) crisiswijs Brainport 2) crisiswijzer 3) BZW/Brainport vertrouwensteam 4) Ken je bedrijf 1) 21 sessies voor ondernemers (2500 ondernemers) 2) 9 voor intermediairs (280 accountmanagers). 3) 8 voor brancheorganisaties (400 ondernemers) Er zijn met meer dan 250 ondernemers adviesen financieringsgesprekken gesprekken gevoerd.
Er zijn ruim 120 ondernemers geholpen met advies. Er zijn 47 MKB bedijrven geholpen met een fonds dat direct voor het MKB ingezet kan worden.
Seminars
Vragen van MKBer beantwoorden
De portal www.crisiswijsbrainp ort.nl
Informeren
-Gebruik van Sociale media (200 deelnemers) -Starten met sociale innovatie (220 deelnemers) -Innoveren met een buitenlandse partner (100 deelnemers) -Nieuwe vormen van financiering in het MKB (120 deelnemers) Er is een website geopend met actuele informatie over; Economische barometer Financieringsregelingen Informatiebronnen Leden vertrouwensteam, contactgegevens Mkb desk links naar andere informatiebronnen
Klankbordgroep en projecteigenaar Het project Crisiswijs Brainport kent geen klankbordgroep. Het is een uitvoeringsproject met subsidie van OP-Zuid. Dit project heeft twee projecteigenaren SRE en Brainport Development. Als projectleider is Peter Cox aangesteld. Oplevering / afronding ontwikkelproject of –programma Verwachte oplevering: Q4 2011
92
Project: BPP.09.064 Water Lifestyle Centre Achtergrond / aanleiding Aanleiding van het ontwikkelproject vormt de ambitie van het landelijk initiatief Dutch Delta Design 2012 (www.ddd2012.nl), een ambitieus project dat Nederland positioneert als hét mondiale platform voor water: “de wereld verleiden met water”. Binnen deze ambitie past de ontwikkeling en oprichting van enkele regionale water expertise centra met elk hun eigen unieke focus en excellerende kracht. Het Water Lifestyle Centre in de Brainport regio is beoogd als één van de hotspots in Nederland, die haar vooraanstaande expertise laat zien op het gebied van water, leefstijl en leefomgeving. Begin september 2009 zijn de initiatiefnemers Brabant Water, Waterschap de Dommel, Brainport en de gemeente Eindhoven (trekker) samen gaan werken aan de ontwikkeling van het WLC. Omschrijving Het WLC is beoogd een plek te worden waar water als waarde voor de consument centraal staat: “waar mens en water elkaar raken”. Een plek waar thema’s als water & gezondheid, water & wellness en water & wonen (in en om het huis) samen komen in conferenties, wisseltentoonstellingen, matchmaking en nieuwe privaat-publieke samenwerkingsverbanden. Het WLC beoogt daarnaast een fysieke ontmoetingsplek te bieden voor bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden waar koplopers hun ontwikkelingen tonen en waar nieuwe producten en diensten worden ontwikkeld. ‘Best practices’ worden gedeeld, nieuwe netwerken gesmeed en kennisuitwisseling opgezet. Het WLC kan dé katalysator worden voor nieuwe waterproducten en diensten met meerwaarde voor de leefstijl van de mens. De samenhangende doelen van het WLC op de langere termijn zijn: networking, development of technology, creating business, learning en promotion. Het WLC legt de koppeling tussen producten, processen en de fysieke leefomgeving met maatschappelijke thema’s als water & gezondheid. In de aanloop naar 2012 is het de bedoeling dat het WLC congressen en evenementen gaat organiseren. Doelstelling / beoogde resultaten na oplevering Het WLC kent de volgende vijf samenhangende doelen: Networking: coalitienest voor nieuwe triple helix samenwerkingsvormen; Technology Development: innoveren in de water & lifestyle producten van de toekomst; Business Creation: benutten van marktkansen en vergroten exportpositie water & lifestyle producten; Learning: optimaliseren van kennisdeling ter versterking van het ondernemerschap; Promotion: creëren van een ijzersterk water & lifestyle imago in het kader van DDD2012. Beoogde bijdrage aan macro-economische indicatoren: Toegevoegde waarde op markt creëren; Private R&D uitgaven verhogen; Toename samenwerking bedrijfsleven onderling en met kennisinfrastructuur; Werkgelegenheid. Bijdrage aan Brainport-doelstellingen: Het programma bevindt zich het sterkste in het technologiedomein met de sleutelfactoren Innovation Centres en kennistransfer; Daarnaast wordt ook een bijdrage geleverd aan het businessdomein met de sleutelfactor clustering; Het project beoogt bij te dragen aan het bevorderen van samenwerking, business development, het vermarkten van innovaties en internationale zichtbaarheid.
93
Projectspecifieke doelstellingen Het project is opgestart op 1 september 2009 en is eind 2010 afgerond. Vanwege onvoldoende gebleken belangstelling vanuit het bedrijfsleven is de betrokkenheid van Brainport Development eind 2010 beëindigd. Fase in ontwikkelproces Fase in ontwikkelproces en bereikte resultaten Fase Product Status 0 Oriëntatie Startnotitie Opgeleverd 1 Initiatie Contourplan Opgeleverd 2 Ontwerp/ontwikkeling Project Onderbroken 3 Uitvoering Activiteiten Onderbroken 4 Evaluatie Jaarrapportage Opgeleverd Het project is na ca. 14 maanden beëindigd. Op 16 november 2009 heeft Brainport Development met de mede-initiatiefnemers een startbijeenkomst voor het Water Lifestyle Centre in oprichting georganiseerd. Met zo’n 40 deelnemers is gesproken en gebrainstormd over de doelen en inzet van een toekomstig WLC. Begin 2010 is door Brainport Development een gewaardeerde business outline voor het WLC opgeleverd gebaseerd op de uitkomsten van de startbijeenkomst en gedragen door de initiatiefnemers. De business outline omvatte het plan voor verdere concretisering van het WLC in 2010 en verder. Tussen de initiatiefnemers is vervolgens lang gesproken over inzet van mensen en middelen. Na uiteindelijk toch verkregen duidelijkheid over een gedeelde verantwoordelijkheid, is volop gestart met diverse 1-op-1 gesprekken met potentiële partners uit bedrijfsleven, kennisinstellingen, HeliXeR en overheid om breder commitment te krijgen over een gezamenlijke insteek. Dit is op 7 oktober 2010 uitgemond in een goed bezochte business-creatie-conferentie (ca. 75 deelnemers) met een zeer hoog evaluatiecijfer door de deelnemers (8). Niettemin was de opkomst van het bedrijfsleven dat zich primair bezighoudt met water lifestyle producten, beneden de maat: slechts 8 bedrijven, waaronder 2 zeer kleine bedrijven. Het animo voor een vervolgbijeenkomst over het concretiseren van geopperde water-lifestyle-business-kansen was ook te mager: slechts 10 aanmeldingen, waarvan 2 bedrijven. Daarom hebben de initiatiefnemers besloten het WLC-traject met als insteek Water Lifestyle verder te staken. Waterschap de Dommel en de gemeente Eindhoven hebben kort daarna besloten een doorstart te maken met een DDD2012traject met de nadruk op een ‘publieke water insteek’. Brainport Development heeft geholpen om de contouren van deze nieuwe insteek in een basisdocument om te zetten, waarvoor waardering is uitgesproken. Gezien het ontbreken van directe betrokkenheid van het bedrijfsleven is een verdere betrokkenheid van Brainport Development niet meer opportuun. Tabel resultaten 2010 Beoogd resultaat Business outline voor het WLC Verkrijgen commitment bedrijfsleven (door Brabant Water, Waterschap, Eindhoven, Brainport)
Doel 1 Minimaal 25 bedrijven
Goede aansluiting DDD2012 Succesvolle inbedding WLC met HeliXeR
Win-win Synergie
94
Gerealiseerd 2010 Outline opgeleverd Ca. 18 bedrijven interesse, waarvan 8 water-lifestyleproducenten besluit om WLC-traject af te breken Positieve relatie opgebouwd Positieve grondhouding voor samenwerking met WLC
Tabel activiteiten 2010 Activiteit Bijeenkomsten
Samenwerkingsovereenkomst
Bezoeken stakeholders Startconferentie Business Creatie Workshop Business outline Basisdocument doorstart
Leden van de klankbordgroep Naam
Geleverde inspanning 2009 / 2010 3 klankbordgroepvergaderingen Ca. 15 kern- en projectgroepvergaderingen 3 vergaderingen met kerngroep t.b.v. doorstart Samenwerkingsovereenkomst WLC tussen initiatiefnemers Brabant Water, Waterschap de Dommel, gemeente Eindhoven en Brainport Development Er zijn circa 20 bezoeken aan bedrijven, kennisinstellingen, overheden en potentiële financiers geweest Op 16 november 2009 is kick-off van WLC i.o. met deelname van circa 40 deelnemers georganiseerd Op 7 oktober 2010 is business creatie workshop gehouden met ca. 75 deelnemers. Evaluatiecijfer: 8 Er is business outline opgeleverd voor het WLC Er is basisdocument voor publiekgerichte doorstart van het WCL opgeleverd
Bedrijf
de heer B. Hoogwout mevrouw R. Rijken
Brabant Water
de heer J. Op ten Berg
GBO Design Engineering
de heer A. Leenaars
HeliXeR
de heer N. Pilaar
Coram Group
de heer M. de Wit
Innoflow
de heer R. Klomp
Fontys Sporthogeschool
de heer H. Roelofs
Waterschap de Dommel
de heer F. van Swol
Gemeente Eindhoven
de heer M. Verschuren
Gemeente Eindhoven
de heer K. Westrik
Gemeente Eindhoven (Tauw Utrecht)
de heer J. Balkema
Gemeente Eindhoven (Tauw Utrecht)
de heer J. Brouwers
Brainport Development N.V.
de heer J. Meijering
Luminnova b.v.
Oplevering / afronding Beoogde oplevering van het ontwikkelproject was eind 2010. Gedurende 2010 zijn conform plan go / no go momenten ingebouwd afhankelijk van het commitment van het bedrijfsleven. Eind oktober 2010 is besloten het water-lifestyle-traject te beëindigen vanwege onvoldoende interesse vanuit het bedrijfsleven. Door Waterschap de Dommel en gemeente Eindhoven wordt momenteel gewerkt aan een doorstart met een publieke water insteek. Betrokkenheid van Brainport Development is hiermee beëindigd.
95
Project: BPP.10.073 Supply Chain Management Achtergrond / aanleiding Tijdens een Brainport sessie bij Philips Nederland B.V. kwam de vraag centraal te staan “Hoe koopt de (semi)overheid in en doen ze dat ook bij de regionale MKB?”. Vervolgens is deze vraag als onderzoeksvraag door Bert van Gijzel aan Brainport Development voorgelegd. Omschrijving Ontwikkelen van handreiking voor MKB leden zodat ze als bedrijf of als verzameling bedrijven, in staat zijn om zelfstandig te besluiten om mee te dingen naar (semi)Overheids opdrachten. Onderwerpen die aan de orde komen zijn, niet uitputtend, Hoe verloopt de inkoopfunctie bij (semi) Overheid Eisen gesteld aan aanbieders (b.v. duurzaamheid) Proces/procedure aanbesteding Mogelijkheden/kansen MKB door ‘ont-clustering’ overheidsopdrachten Als case staat de aanbesteding “inrichting van de Brainport Avenue” centraal. Doelstelling / beoogde resultaten na oplevering Doelstelling van het project: De klankbordgroep Supply Chain Management van het Metaalhuis is; Tijdig in staat om kennis te nemen van aanbestedingstrajecten van de (semi)overheid; Heeft inzicht in het verband tussen (semi)overheidsopdrachten, CPV codes en de daarbij behorende Duurzaameidseisen; Heeft de ‘sense of urgency’ begrepen van het aantoonbaar maken van hun bijdrage aan het thema Duurzaamheid in relatie tot het programma Duurzaam Inkopen van de (semi) overheid. Fase in ontwikkelproces Fase 0 – Orientatie 1 – Initiatie 2 – Ontwerp/ontwikkeling 3 – Uitvoering 4 - Evaluatie
Product Startnotitie Contourplan Project/Businesspl an Pilot Rapportage
Status Opgeleverd Opgeleverd afgerond afgerond afgerond
Tabel Resultaten 2010 Beoogd resultaat Handleiding Duurzaam inkopen Oplevering mogelijke onderdelen van de aanbesteding “inrichting van de Brainport Avenue”
Doel
96
Gerealiseerd 2010 Gerealiseerd in 2010 Gerealiseerd in 2010
Leden van de klankbordgroep Naam
Bedrijf
de heer J. van Hulst
Phoenix b.v.
de heer L. van der Hoorn
Van der Hoorn Buigtechniek
de heer J. Wijnen
Office Express B.V.
de heer A. van Rijsingen
Plano Plastics Groep
de heer J. Snoeijen
Machinefabriek van Keulen
De heer D. Gabriël
Brainport Development
Oplevering / afronding Het project is in Q4 2010 succesvol afgerond. De leden van de klankbordgroep weten waar zij de overheidsopdrachten kunnen vinden, hoe zij deze dienen te ‘lezen’ en hebben een beter inzicht in vraagmethodiek en vereisten. De leden van de klankbordgroep hebben inzicht verkregen in de wijze van opdrachtverlening door de overheid. Opgeleverd is de notitie: De aankoopmethodiek van de overheid ….. toegelicht. De leden van de klankbordgroep hebben inzicht verkregen in het verband tussen (semi)overheidsopdrachten, CPV codes en de daarbij behorende duurzaamheidcriteria. De leden van de klankbordgroep hebben een duurzaamheidsvisie geformuleerd en vastgesteld ten behoeve van: De Stichting Metaalhuis De individuele leden van de stichting Metaalhuis
97
Project: BPP 10.077 Co-creërend Organiseren en Slimmer Werken Achtergrond / aanleiding Sociale innovatie is het ontwikkelen van nieuwe managementvaardigheden (leiderschapstijlen), het hanteren van innovatieve organisatievormen (flexibel organiseren) en het realiseren van hoogwaardige arbeidsrelaties (slimmer werken) om het concurrentievermogen en de productiviteit te verbeteren. Daarnaast speelt co-creatie, het in samenwerking met andere bedrijven/organisaties vormgeven van innovaties, een rol. Technologische innovaties zijn gericht op technologische kennis, zoals investeringen in R&D en ICT. Sociale innovaties zijn veranderingen in de manier van organiseren, managen en werken welke nieuw zijn voor de organisatie en/of industrie. Uit onderzoek blijkt dat technologische innovaties ongeveer 25% van het innovatiesucces verklaren, terwijl sociale innovaties daarentegen maar liefst 75% verklaren. Sociaal innovatieve bedrijven presteren beter op innovatie (+31%), productiviteit (+21%), groeiend marktaandeel (+20%) en andere prestatiemaatstaven dan niet sociaal innovatieve bedrijven en hebben meer tevreden medewerker. Sociaal innovatieve bedrijven investeren ook meer dan twee keer zo veel in R&D (7,0% versus 3,1%). Dit wordt gesteld in de Erasmus Concurrentie en Innovatie Monitor 2010-2011 Het project “ Co-creërend Organiseren en Slimmer Werken” is voortgekomen uit het project “ Innovatief Ondernemerschap” . Het is een voortbouwen op de insteek om bedrijven en medewerkers in bedrijven/organisaties ondernemender, innovatiever en creatiever te maken. Omschrijving Het project “ Co-creërend Organiseren en Slimmer Werken” is gericht op het sociaal innovatiever maken van het regionale ecosysteem. Het project richt zich op bedrijven/instellingen en organisaties in de Brainport regio. Er ligt een speciale focus op de maakindustrie, creatieve industrie en kennisinstelling/onderwijs, met daarbij bijzondere aandacht om deze sectoren op een innovatieve wijze te laten samenwerken. Doelstelling / beoogde resultaten na oplevering Kwaliteiten en talenten van medewerkers vormen het “Human Capital” van de organisatie. Zij vormen de motor achter elke innovatie. Innoveren wordt nog teveel gedomineerd door investeringen in technologie. Er wordt nog te weinig gebruikt gemaakt van de mogelijkheden van sociale innovatie. Sociale innovatie kan als een trigger fungeren om technologische innovatie succesvol te maken. Het project “ Co-creërend Organiseren en Slimmer Werken” maakt ruimte voor talentontwikkeling en zal een positief effect hebben op de kwaliteit en kwantiteit van de vacatures in de regio. Meer hoogwaardige werkgelegenheid met een nadruk op betrokken en talentvolle medewerkers. De doorstroom binnen bedrijven zal bevorderd worden en de dynamiek van een goed functionerende arbeidsmarkt (intern- als extern) zal versterkt worden. Zoals met de Erasmus Concurrentie en Innovatie Monitor 2010-2011 wordt aangetoond heeft sociale innovatie een sterk effect op de R&D. Sociaal innovatieve bedrijven investeren 2 keer zoveel in R&D dan niet sociaal innovatieve bedrijven. Door sociale innovatie neemt de concurrentiekracht van bedrijven toe (marktaandeel, productiviteit, innovativiteit). Sociale innovatie sluit goed aan bij bedrijven in de new economy business. Een conclusie van de ECIM 2010 is dat Bedrijven in de ICT sector en zakelijke dienstverlening een voorbeeld zijn voor innovatie. Bouwbedrijven en financiële dienstverleners blijven achter met innoveren.
98
Het project “ Co-creërend Organiseren en Slimmer Werken” levert op die wijze een bijdrage aan de 9 meetbare indicatoren van Brainport Development. De volgende cijfers uit onderzoek kunnen dit onderbouwen: Sociaal innovatieve bedrijven presteren beter op innovatie (+31%), productiviteit (+21%), groeiend marktaandeel (+20%) en andere prestatiemaatstaven dan niet sociaal innovatieve bedrijven en hebben meer tevreden medewerker. Sociaal innovatieve bedrijven investeren ook meer dan twee keer zo veel in R&D (7,0% versus 3,1%). Projectspecifieke doelstellingen Op 28 september 2010 is er een event in samenwerking met KvK, Syntens, NCSI met als thema “ Sociale innovatie in de Regio Brainport” georganiseerd. Er is bij dit event een website opengesteld die uit moet groeien tot een site waar informatie wordt uitgewisseld en netwerken rond sociale innovatie in de regio Brainport worden gecreeerd. In samenwerking met het Nederlands Centrum voor Sociale Innovatie (NCSI) is een brochure uitgegeven over ‘intrapreneurship’. Landelijk en in de regio zijn er presentaties (15x) gehouden over Sociale innovatie in de regio Brainport. Individuele bedrijven zijn begeleid met projecten rond sociale innovatie. Er is meegewerkt aan projectvoorstellen rond Sociale innovatie bij verschillende bedrijven/organisaties. Er zijn samenwerkingsverbanden opgezet met het Brabant Centrum voor Entrepreneurship (BCE), Het platform voor Beroepsonderwijs, Fontys Hogescholen, Roc Eindhoven, MeetingPoint Geldrop Mierlo, NCSI, etc. Fase in ontwikkelproces Fase waarin project zich nu bevindt Fase Product 0 – Oriëntatie Startnotitie 1 – Initiatie Contourplan 2– Project/Businesspl Ontwerp/ontwikkeling an 3 – Uitvoering Pilot 4 – Evaluatie
Rapportage
Status Opgeleverd / afgerond Opgeleverd / afgerond In voorbereiding / In ontwikkeling / (deels) afgerond In voorbereiding / In ontwikkeling / (deels) afgerond In voorbereiding / In ontwikkeling / (deels) afgerond
Tabel resultaten 2010 Beoogd resultaat Samenwerkingsverband BCE Pilots TMC, Parktheater, Landschapskaart/ website Tools SI
Doel
Gerealiseerd 2010 In voorbereiding In voorbereiding In voorbereiding In voorbereiding
99
Leden van de klankbordgroep Naam
Bedrijf
De heer J. van Hulst
Phoenix
De heer T. Hermans
TMC
Mevrouw C. Hummels
TU/e
Mevrouw M. Schram
Re-design me
De heer M. Hendriks
Little Mountain
De heer B. Feron
ROC Eindhoven
Mevrouw F. Hengeveld
ROC Eindhoven
De heer R. van Baden
FNV Bondgenoten
De heer B. Fruijtier
HU/Radboud Universiteit
De heer P. Cox
Brainport Development NV
De heer H. Manders
Brainport Development NV
De heer J. Brouwers
Brainport Development NV
De heer T. Schurgers
Fontys MKB centrum
De heer H. Robertus
Philips Design/DDW
De heer T. de Korte
NCSI
De heer H. Oderkerk
BZW
Oplevering / afronding Het project wordt in september 2011 afgerond (Q3).
100
Project: BPP.10.082 Procesverbetering in de Maakindustrie Achtergrond / aanleiding Om de toeleveranciers uit de high tech keten goed voor te bereiden op duurzaam vraagherstel na de economische crisis heeft Brainport Development NV samen met Brainport Industries, Boer & Croon en TNO het initiatief genomen tot het project ‘Procesverbetering in de keten’. Omschrijving In het project zijn mogelijkheden en technieken voor procesverbetering geïnventariseerd die normaal worden toegepast binnen bedrijven maar tevens geschikt zijn voor procesverbeteringen in een keten. Specifiek is hierbij gekeken naar methoden en technieken als Lean Management, 6 Sigma, Quick Response Manufacturing en Value Sourcing. Gebruik van deze technieken kunnen de volgende resultaten op leveren: Snellere time to market; Minder fouten in producten/diensten; Minder toeleveranciers; Minder voorraad; Efficiëntere inzet van personeel, minder risico op uitval; Verhoging veranderingsgezindheid van het personeel; Minder besturingslast; Minder inspanning om een product te ontwerpen, te maken en te onderhouden; Minder investeringen om een productiecapaciteit te realiseren of onderhouden; Flexibiliteit in inzet personeel en vergroting van het vermogen om mee te deinen met de klantvraag. Doelstelling / beoogde resultaten na oplevering Verbeterde samenwerking van high tech toeleveranciers in een keten Projectspecifieke doelstellingen Mijlpaal tijdens het project is het de organisatie van de Masterclass in samenwerking met TNO en het opstellen van een pragmatisch handboek met methoden en technieken voor procesverbetering in de keten. Fase in ontwikkelproces Fase waarin project zich nu bevindt Fase Product 0 – Orientatie Startnotitie 1 – Initiatie Contourplan 2– Project/Businesspl Ontwerp/ontwikkeling an 3 – Uitvoering Pilot 4 - Evaluatie Rapportage
Status afgerond afgerond In ontwikkeling In ontwikkeling
101
Tabel Resultaten 2010 Beoogd resultaat Verbeterde samenwerking van high tech toeleveranciers in een keten.
Doel Dat high tech toeleveranciers weten hoe ze efficiënter met elkaar in een keten kunnen samenwerken
Gerealiseerd 2010 Masterclass in samenwerking met TNO
Tabel activiteiten 2010 Activiteit Masterclass procesverbetering in de keten
Geleverde inspanning Ontwikkeling Masterclass ism met o.a. Brainport Development en TNO
Leden van de klankbordgroep Naam
Bedrijf
de heer A. van Berlo
Van Berlo
de heer J. Brouwers
Brainport Development NV
de heer M. Hendrikse
NTS Group
de heer L. van der Hoorn
van der Hoorn Buigtechniek
de heer J. Meijering
Luminnova b.v.
de heer F. van der Pasch
HTR Technical Rubber b.v.
de heer H. Tappel
Frencken Group
de heer E. Voncken
KMWE
de heer R. Sniekers
Euro Techniek
de heer H. Duisters
Sioux
de heer T. Baller
Philips Research Open Labs
de heer D. Kersten
Boer & Croon
Oplevering / afronding Op 1 december 2010 is de masterclass georganiseerd.
102
Basics Project: BPP.08.050 De regio verbeelden/bedrijfspanden als icoon Achtergrond / aanleiding Dit project komt voort uit Brainport Bedrijfshuisvesting waarin de Brainport ambitie is te excelleren als internationale toptechnologieregio. Ook het economisch c.q. facilitair vestigingsklimaat behoeft in dit kader aandacht. Het vestigingsklimaat moet passen bij c.q. aansluiten op deze ambitie. In Brainport Bedrijfshuisvesting zijn een vijftal projecten gedefinieerd. Één van deze concrete projecten heeft tot doel de hightech uitstraling in het Brainport gebied te versterken op het niveau van vestigingslocaties en individuele bedrijfsgebouwen. Omschrijving Het project ‘De regio verbeelden / bedrijfspand(en) als icoon’ wil Brainport op een creatieve manier zichtbaar maken waardoor een identificatie met internationale toptechnologie ontstaat. Doelstelling / beoogde resultaten na oplevering Doelstellingen van project: De doelstelling van dit project is om Brainport strategisch te verbeelden als een unieke wereld voor toptechnologie; Dit wordt bereikt door (1) het tastbaar neerzetten van een beeldmerk die met trots de regio verbeeldt en (2) het voor elk van de vijf speerpuntsectoren ontwikkelen van een bedrijfsgebouw die door zijn uitzonderlijke vormgeving en ligging Brainport zichtbaar positioneert als toptechnologie regio. Bijdrage aan macro-economische indicatoren: De economische gevolgen van dit project zijn zeer indirect. Dit project zal de acquisitie positie versterken en daarmee b.v. het project Brainport Acquisitie beter tot zijn recht laten komen. Bijdrage aan Brainport-doelstellingen: Dit project bevindt zich in de Basics sfeer, met name internationalisering en imago. De Brainport-doelstelling die het meest wordt aangesproken met dit project is de internationale zichtbaarheid van de regio te vergroten en een stimulerend vestigingsklimaat te creëren. Projectspecifieke doelstellingen: (1) opstellen startdocument met beschrijving identiteit Brainport organiseren van interviews met stakeholders en een creatieve sessie startdocument met beschrijving identiteit Brainport gereed (2) initiëren bedrijfspand icoon HTS Fase in ontwikkelproces Fase in ontwikkelproces en bereikte resultaten Fase Product Status 0 Oriëntatie Startnotitie Opgeleverd 1 Initiatie Contourplan Opgeleverd 2 Ontwerp/ontwikkeling Businessplan In ontwikkeling 3 Uitvoering Pilot 4 Evaluatie Rapportage bestuur.
103
In april 2008 is het contourplan opgeleverd en goedgekeurd door het
Van start tot einde heeft het project een looptijd van ongeveer 5 jaar. De kenmerken van deze pilot zijn dat het een realiseerbaar, uniek, locatieafhankelijk en technologie-georiënteerd project wordt. Om te kunnen komen tot een beeldmerk irt bedrijfshuisvesting is in 2009 een startdocument over de identiteit van Brainport bedrijfshuisvesting opgesteld (dmv van interviews met stakeholders en diverse creatieve sessies). In 2010 is dit verder vormgegeven en mede op basis van dit startdocument is er daarna intensief gewerkt aan het initiëren van het eerste van de vijf iconen. Op dit moment vindt een verdere verkenning plaats naar de mogelijkheden om te komen tot een (concreet businessplan voor het) eerste icoon bedrijfshuisvesting in de regio. In Q3/Q4 van 2011 zal naar verwachting duidelijk worden of het realiseren van een icoon HTS in de regio mogelijk is. Tabel resultaten 2010 Beoogd resultaat Realisatie iconen bedrijfshuisvesting Regio verbeelden ogv bedrijfshuisvesting
Doel 5 beeldmerk
Gerealiseerd 2010 Nvt Nvt
Tabel activiteiten 2010 Activiteit Klankbordgroep Congressen/workshops Samenwerkingsverbanden
Geleverde inspanning Geen bijeenkomst Er zijn 6 inhoudelijke sessies geweest tbv icoon/beeldmerk. Er is intensieve samenwerking met (een gedeelte van de) klankbordgroepleden. Daarnaast is er samenwerking met SRE, gemeente Veldhoven, BP Avenue, BOG-partijen.
Leden van de klankbordgroep Naam
Bedrijf
de heer W. Bodewes
Amvest Management B.V..
de heer R. Engelsdorp Gastelaars
Universiteit van Amsterdam
De heer H. Kloosterman
UrbanXchange
Mevrouw I. Naus MRE
Brainport Development NV
Mevrouw W. Peper
Twynstra Gudde
De heer M. Vermeulen
Studio Marco Vermeulen
Oplevering / afronding Businessplan tbv 1 icoon wordt opgeleverd in 2011 waarna gestart kan worden met een businessplan de regio verbeelden.
104
Project: BPP.08.056 BRAINS Achtergrond / aanleiding De maatschappij in het algemeen en Brainport Eindhoven in het bijzonder heeft behoefte aan meer hoger opgeleiden. Of ze nu uit Nederland dan wel uit het buitenland komen: jonge kenniswerkers en ontwerpers in spe moeten het in deze stad naar hun zin hebben. Méér studenten zouden bewogen kunnen worden om inwoner van de stad te worden en een actieve bijdrage te leveren aan het studentenleven. Op haar beurt zou de stad gretiger haar kansen kunnen grijpen om de aanwezigheid van zoveel jong talent te benutten. Omschrijving In aansluiting op de ideeën van Eindhoven Studentenstad is het project Brains Award Eindhoven gestart op initiatief van de gemeente Eindhoven. Met het project worden Eindhovense studenten (MBO,HBO en WO) uitgedaagd om met goede ideeën/concepten te komen om de stad en het (be)leven te verbeteren, waarbij de stad haar naam vestigt als studentenstad die kansen biedt om te werken aan creativiteit dat hoort bij (maatschappelijk) ondernemerschap, innovatie en duurzaamheid. Doelstelling / beoogde resultaten na oplevering Het is de bedoeling met het opzetten van een competitieve structuur (Award), om jaarlijks de Eindhovense onderwijsinstellingen en haar leerlingen te bewegen om met innovatie (in een maatschappelijke context) aan de slag te gaan. Doel is dat deze structurele inbedding leidt tot versterking van onze kenniseconomie, meer ondernemerschap oplevert en innovatie structureel als verkenningstocht wordt ingezet. Tevens is het de bedoeling om via de wedstrijd de inwoners mee te laten denken over de problemen in hun buurt en daar de eerste aanzet richting een oplossing te zetten. Hierdoor onstaat een – steeds sterker wordende - opwaartse cirkel van idee-oplossinguitvoering, naar nieuwe ideeën-oplossingen-uitvoering tussen inwoners en studenten. Projectspecifieke doelstellingen: Doel 2010: Uitbouwen naamsbekendheid Brains Award bij studenten en inwoners betrekken bij de competitie. Alle onderwijsinstellingen zijn positief over het initiatief. Echter, onder de studenten van het ROC blijkt ‘innovatie’ een moeilijk thema om mee aan de slag te gaan, minder te leven en mist de motivatie om deel te nemen. Vijf studenten van Fontys Hogescholen betrokken bij de uitvoering. Fase in ontwikkelproces en behaalde resultaat 2010: Fase in ontwikkelproces en bereikte resultaten Fase Product Status 0 - Oriëntatie Startnotitie nvt 1 - Initiatie Contourplan nvt 2 - Haalbaarheid Rapportage nvt 3 - Ontwerp/ontwikkeling Businessplan plan van aanpak 4 - Uitvoering Pilot gestart 5 - Evaluatie Rapportage jaarlijks
105
Tabel resultaten 2010 Beoogd resultaat Organiseren van 2e editie van Brains
Doel -Eindhovense onderwijsinstellingen en haar leerlingen bewegen om met innovatie (in een maatschappelijke context) aan de slag te gaan. -Versterken van de kenniseconomie, ondernemerschap stimuleren en innovatie structureel inzetten als verkenningstocht. -Inwoners mee te laten denken over de problemen in hun buurt en daar de eerste aanzet richting een oplossing te zetten.
Gerealiseerd 2010 De tweede editie van BRAINS Eindhoven is goed verlopen. Op 19 november was de finale en werd de winnaar van de Brains Award bekend gemaakt. Positieve reacties van de deelnemers, inwoners, bestuurders en juryleden. Ook werd in de media zeer enthousiast verslag gedaan van het initiatief. De winnaars van de BRAINS Award 2010 hebben al daadwerkelijk hun eigen bedrijf in Eindhoven gestart en hebben al gebruik gemaakt van de aangeboden coaching - en adviesuren.
Tabel activiteit en 2010 Activiteit Prijsvraag uitgezet ‘Groter dan Groot BRAINSshow 2010’ Verkiezing
Brains Website
Resultaat 40 inzendingen Meer dan 300 bezoekers 3160 stemmen voor de publieksprijs; dit is 50% meer als tijdens de eerste editie van de BRAINS Award; Ruime aandacht in pers, zowel lokaal als daarbuiten Bezoek met 20% gestegen tot 11.541 bezoekers. Qua unieke bezoekers met ruim 30% gestegen.
Klankbordgroep en projecteigenaar Opdrachtgever is Erik Lubbers van de gemeente Eindhoven. Er is geen klankbordgroep, maar wel een vakjury gevraagd. De vakjury bestaat uit vertegenwoordigers van Fontys Hogescholen, het ROC, TU/e, Phoenix Metaal, United Brains en de gemeente Eindhoven. Oplevering / afronding De planning van Brains Award Eindhoven loopt van 1/1/2009 tot en met 31/12/2012.
106
Project: BPP.09.062 Brainport 2020 Achtergrond / aanleiding Het kabinet heeft vanwege het grote belang van Zuidoost-Nederland voor de Nederlandse concurrentiekracht opdracht gegeven voor Brainport 2020: een visie en strategie en concreet uitvoeringsprogramma voor de ontwikkeling van Zuidoost-Nederland tot toptechnologieregio van wereldformaat. De opdracht luidde :”Ontwikkel, analoog aan de luchtvaartnota en de havenvisie, een samenhangende en integrale visie op Brainport. Op het schaalniveau van Zuidoost-Nederland met Brainport als belangrijke spil en met aandacht voor de grensoverschrijdende verbindingen naar met name Vlaanderen en Nordrhein-Westfalen.” Omschrijving Het project Brainport 2020 ontwikkelt een leidend strategiedocument voor Zuidoost-Nederland. Tijdens het proces is het complete ecosysteem onder de loep genomen; alle domeinen komen aan de orde: people, technology, business, basics en het domein governance is aangevuld. Alle triple helixpartners worden bij het proces Brainport 2020 betrokken. Door middel van gesprekken, ontbijtsessies, expertmeetings etc. zijn de partners geraadpleegd en is om hun inbreng en commitment gevraagd. Het project Brainport 2020 levert een leidend strategie document op met concrete acties voor Zuidoost-Nederland en betrokkenheid van het rijk bij de verdere ontwikkeling van Zuidoost-Nederland tot technologische en economische regio van wereldformaat. Hierdoor wordt de positie van de regio als belangrijke pijler van de Nederlandse economie verder versterkt Doelstelling / beoogde resultaten na oplevering Doelstelling van het project is het opleveren van een breed gedragen visie en uitvoeringsprogramma gericht op de versterking van Zuidoost-Nederland als toptechnologieregio van wereldformaat. De uitvoering van Brainport 2020 heeft een positieve impact op alle 9 meetbare indicatoren die Brainport Development vastgesteld heeft in haar jaarplan. Centrale outcome doelstelling van Brainport 2020 is de verhoging van het bruto regionaal product met 40 mld, waarmee een grote bijdrage wordt geleverd aan de stevigheid van de economie. De indicatoren waarvoor het meest aandacht gevraagd wordt, zijn de volgende: Talent: complete werkgelegenheid (alleen frictiewerkloosheid) en beschikbaarheid van voldoende talent (weinig vacatures) R&D: 300 mln extra publieke R&D uitgaven in Zuidoost-Nederland en 700 mln extra private R&D in 2020. Concurrentiekracht: nieuwe toegevoegde waarde sprong waardoor de groei van het BRP van 40 mld wordt gehaald New economy business: 50% groei van het aantal high tech starters in 2020. Stevigheid van de economie: Alle acties samen ondersteunen de groeikansen in Zuidoost-Nederland. Dit maakt dat de bijdrage van Zuidoost-Nederland aan het bruto nationaal product stijgt met 40 miljard tot 136 miljard euro per jaar. Projectspecifieke doelstellingen (output) Vergaderingen/sessies/bijeenkomsten: geen doelstelling Stakeholders geraadpleegd: minimaal 200 Informatievoorzieningen: co-creation website Presentaties: geen doelstelling Onderzoeken: Benchmark onderzoek Publicaties Eindrapport Brainport 2020 totaal einddocument
107
Fase in ontwikkelproces Fase waarin project zich nu bevindt Fase 0 – Orientatie 1 – Initiatie 2 – Ontwerp/ontwikkeling 3 – Uitvoering 4 – Evaluatie
Product Plan Beginnen uitvoering Project Oplevering Rapportage
Status Afgerond Afgerond In ontwikkeling In voorbereiding In voorbereiding
Tabel Resultaten 2010 Beoogd resultaat Gedragen visie en uitvoeringsprogramma
Doel 1
Gerealiseerd 2010 0
Tabel activiteiten 2010 Activiteit Geleverde inspanning Vergaderingen/sessies/bijeenkomsten: Hoofdtafel: 2x Expertgroepen: 4x (1x per expertgroep) Procesgoep: 11x Klankbordgroep: 4x Ontbijtsessies: 14x Tussenrapportage: 1x Dinermeeting: 3x Diverse meetings:5x Stakeholders geraadpleegd: Ca. 312 personen gesproken, waarvan ca. 122 bedrijven, ca. 44 overheidsinstanties, ca. 17 kennisinstellingen en ca. 24 overige Informatievoorzieningen: Co-creation website Brainport 2020 Presentaties: Ca. 40 presentaties Onderzoeken: Onderzoek benchmark Onderzoek keten Lifetec Design/onderzoek kaartenbeelden 4 domeinen Publicaties Leden van de klankbordgroep Naam
Bedrijf
De heer J. Zuidam
DSM Nederland BV
Mevrouw T. Maas-de Brouwer
Trude
De heer J. Sistermans
AWT
De heer H. Harwig
TU/e
De heer L. Soete
AWT
De heer F. Timmermans Mevrouw E. Lemkes-Straver
Brainport Development
108
Oplevering / afronding Q1 2011
109
Project: BPP.09.066 High Med Campus 2.0 Achtergrond / aanleiding De voortgang van de techniek maakt het mogelijk dat problemen in de gezondheidszorg die vroeger onoplosbaar leken oplosbaar worden. Hiervoor is het echter noodzakelijk dat: clinici deze problemen signaleren; communicatie tussen clinici en ingenieurs plaatsvindt over deze problemen; kennis verkregen wordt d.m.v. wetenschappelijk onderzoek; innovatieve oplossingen gevonden worden door technisch toegepast onderzoek; innovaties getoetst worden d.m.v. klinisch onderzoek; effectieve innovaties in productie worden genomen door de industrie. Door medici, ingenieurs en medisch technische bedrijven voortdurend met elkaar in contact te brengen zal door het samenbrengen van medische ervaring, technisch wetenschappelijke kennis en industriële daadkracht een enorme impuls gegeven worden aan medisch en technologisch onderzoek en de medisch-technische industrie waardoor problemen in de gezondheidszorg eerder en beter opgelost kunnen worden. Het huidig project is een vervolg op het oorspronkelijke project. Op basis van de uitkomsten van het regulier Brainport traject (contourplan, businessplan) is een vervolgproject gedefinieerd, gericht op de voorbereiding van het bestemmingsplan van de High Med Campus. De werkzaamheden richten zich voornamelijk op het ontwikkelen van een stedenbouwkundig advies, het ontwikkelen van een technisch/inhoudelijk gereed bestemmingsplan en het opstellen van een communicatieplan. Omschrijving Binnen het projectkader worden activiteiten ontplooid gericht op de voorbereiding van het bestemmingsplan en het verbreden van verder draagvlak en interesse van mogelijke van mogelijke partijen die zich op de HMC willen vestigen. Dit laatste zal uitmonden in een communicatie- en acquisitieplan voor de High Med Campus Doelstelling / beoogde resultaten na oplevering Korte termijn: Stedenbouwkundige visie; Bestemmingsplan; Communicatieplan. Lange termijn: Ecosysteem ‘open innovatie’ medische technologie; Nieuw product(ontwikkelingen) in relatie tot speerpunten: vrouw-moeder-kind, medische simulatie en sportgeneeskunde; Ziekenhuis gerelateerde gebouwen (Vrouw moeder kind, medsim gebouw); Vestiging van kennis- en onderzoeksinstellingen; Vestiging bedrijven (medische sector); Vestiging van ziekenhuisgerelateerde en niet-ziekenhuis gerelateerde winkels; Sportfaciliteiten voor medewerkers; Congresfaciliteiten; Verblijffaciliteiten (kraam-, zorg en regulier hotel); Restauratieve functies; Toename werkgelegenheid.
110
Projectspecifieke doelstellingen Stedenbouwkundige visie Gereed bestemmingsplan Communicatie- en acquisitieplan Fase in ontwikkelproces Fase waarin project zich nu bevindt Fase Product 0 – Oriëntatie Startnotitie 1 – Initiatie Contourplan 2 – Ontwerp/ontwikkeling Project/Businessplan 3 – Uitvoering Pilot 4 - Evaluatie
Rapportage
Status Opgeleverd / afgerond Opgeleverd / afgerond Opgeleverd/afgerond In voorbereiding / In ontwikkeling / (deels) afgerond Nog niet van toepassing
Tabel Resultaten 2010 Beoogd resultaat
Doel
Stedenbouwkundige visie Bestemmingsplan Communicatie- en acquisitieplan
Gerealiseerd 2010 In proces In proces In proces
Leden van de klankbordgroep Naam
Bedrijf
De heer R. van ‘t Hullenaar
MMC
De heer E.J. Sol
TNO
De heer A. Backx
TUE
De heer T. Baller
Philips
De heer L. van der Vorst
Philips
De heer P. Wennink
ASML
De heer G. Oei
MMC
De heer E. van Schagen
Simac
Mevrouw F. Hengeveld
ROC
De heer T. HagelsteinMMC
Brainport Development NV
Oplevering / afronding Oplevering werkzaamheden 31 juli 2012
111
Project: BPP.10.072 Brainport Keurmerk Achtergrond / aanleiding Het afgelopen decennium is voor Zuidoost-Brabant (Brainport) de ‘emancipatie’ van de toeleveranciers in het High Tech Systems een cruciale ontwikkeling geweest. Deze ontwikkeling is door grote OEM-ers als ASML, FEI, DAF en Philips Medical sterk ondersteund vanuit de wetenschap dat zo het industriële ecosysteem als totaal sterk aan kracht zou winnen. De laatste jaren is parallel hieraan ook de behoefte ontstaan om aan deze ontwikkeling ook meer zichtbaarheid te geven. Eén van de ideeën die naar voren kwam is de ontwikkeling van een ‘keurmerk’ voor bedrijven die deel uitmaken van het High Tech Systems ecosysteem waarvan het Nederlandse hart in Zuidoost-Brabant ligt. Omschrijving Het project toetst draagvlak en haalbaarheid van een keurmerk voor bedrijven die deel uitmaken het High Tech System ecosysteem van maakbedrijven en kennisinstellingen. Het project richt zich op de 350 – 400 bedrijven in het genoemde ecosysteem Het project gaat na of een grote groep bedrijven hun positionering willen versterken door zich te scharen echter een keurmerk. Wat voegt de ontwikkeling toe (verwachte meerwaarde van project/programma/organisatie) aan de huidige bestaande situatie; Doelstelling / beoogde resultaten na oplevering Brainport keurmerk zal op indirecte manier bijdragen aan de 5 meetbare indicatoren die door de stakeholders zijn vastgesteld. Versterking van de brand geeft meer onderlinge verbondenheid binnen het netwerk naast de bijdrage aan de internationale positionering van het ecosysteem. Projectspecifieke doelstellingen Het resultaat van het project is duidelijkheid over de wenselijkheid en de haalbaarheid van een keurmerk voor ‘Brainport bedrijven’. In die wenselijk en haalbaar dan wordt binnen het project ook een businesscase ontwikkeld voor het keurmerk en een implementatieplan. Aan het einde van het project zal het idee ook breed worden uitgedragen langs verschillende communicatiekanalen om het keurmerk tot een succes te maken. Fase in ontwikkelproces en behaalde resultaat eind 2010 ‘Er is een startnotitie gemaakt en een haalbaarheidstoets uitgevoerd door middel van het interviewen van een aantal sleutelfiguren. Uit deze interviews komt naar voren dat een keurmerk op dit moment niet wenselijk en niet haalbaar wordt geacht. Dit is mede het gevolg van de verdere institutionalisering van het samenwerkingsverband rond het project Meesters in de Maakindustrie in Brainport Industries. Dit heeft geresulteerd in de plannen om een nieuwe coöperatie op te richten onder de naam ‘Brainport Industries’. De coöperatie staat open voor bedrijven die als toeleverancier deel uitmaken van het High Tech Systems ecosysteem. Tot de doelstellingen van de coöperatie hoeren ook communicatie- en marketingdoelstellingen zoals beoogd met het keurmerk-plan. In feite ontstaat de situatie dat toe mogen treden tot de coöperatie vergelijkbaar is met het verwerven van een keurmerk. Met andere woorden Brainport Industries heeft ook de functie van keurmerk voor de leden van de coöperatie.
112
Fase waarin project zich nu bevindt Fase 0 – Oriëntatie 1 – Initiatie 2 – Ontwerp/ontwikkeling
Product Startnotitie Contourplan Project/Businesspl an Pilot Rapportage
3 – Uitvoering 4 - Evaluatie
Status Opgeleverd / afgerond -
Tabel Resultaten 2010 Beoogd resultaat Een Keurmerk voor de suppliers in de HTS
Doel
Gerealiseerd 2010 Nee
Tabel activiteit en 2010 Activiteit Draagvlak onderzoek Haalbaarheidsanalyse
Geleverde inspanning 10 interviews Desk research
Leden van de klankbordgroep Naam
Bedrijf
de heer A. van Berlo
Van Berlo
de heer J. Brouwers
Brainport Development NV
de heer M. Hendrikse
NTS Group
de heer L. van der Hoorn
van der Hoorn Buigtechniek
de heer J. Meijering
Luminnova b.v.
de heer F. van der Pasch
HTR Technical Rubber b.v.
de heer H. Tappel
Frencken Group
de heer E. Voncken
KMWE
de heer R. Sniekers
Euro Techniek
de heer H. Duisters
Sioux
de heer T. Baller
Philips Research Open Labs
de heer D. kersten
Boer & Croon
Oplevering / afronding Q4 2010
113
Project: BPP.10.079 Intelligent Community Forum Achtergrond / aanleiding Een hoogwaardig internationaal netwerk opbouwen is van vitaal belang voor de regio. We moeten daarbij niet vergeten om als Brainport ook onze successen te profileren in het buitenland. Dit is belangrijk om bedrijven en kenniswerkers aan te trekken binnen de focusgebieden, om samenwerkingspartners te vinden – of gevraagd te worden - voor internationale projecten. Het winnen van een prestigieuze competitie zorgt voor een permanente bevestiging van je klasse. Jaarlijkse deelname is tot die tijd een voorwaarde voor groei, profilering en positiebepaling ten opzichte van ‘gelijken’ en dat draagt weer bij aan het versterken van onze (inter)nationale marketing, profilering en acquisitie. Omschrijving De prestigieuze ‘Intelligent Community of the Year Award' wordt jaarlijks uitgereikt door het Intelligent Community Forum (ICF), een denktank die succesvolle regio’s zoekt waarin bedrijfsleven, overheid en kennisinstellingen efficiënt samenwerken en waarbij breedband en ICT een centrale rol speelt. Voor deze wedstrijd schrijven zich, wereldwijd, jaarlijks meer dan 300 gemeenten of regio’s in. Daaruit wordt in oktober the ‘Smart 21’ gekozen, de 21 voorlopig beste ‘Intelligent Communities’. Elk jaar in januari kiest een jury van onafhankelijke academische experts daaruit de top 7. In mei/juni maakt ICF de winnaar bekend. In 2008 is Brainport Development benadert door het Intelligent Community Forum om deel te nemen aan hun competitie. In 2009 is Brainport voor het eerst toegetreden tot de Top7, de finalistenronde. Doelstelling / beoogde resultaten na oplevering Profilering Brainport Eindhoven op mondiale schaal. Projectspecifieke doelstellingen: Doel 2010: Voor de tweede keer toetreden tot de 7 slimste regio’s ter wereld en de verworven positie handhaven. Fase in ontwikkelproces Fase in ontwikkelproces en bereikte resultaten Fase Product Status 0 Oriëntatie
Startnotitie
nvt
1 Initiatie
Contourplan
nvt
2 Haalbaarheid
Rapportage
Top7
3 Ontwerp/ontwikkeling
Businessplan
Invullen nominatieformulieren
4 Uitvoering
Pilot
nvt
5 Evaluatie
Rapportage
jaarlijks
114
Tabel resultaten 2010 Beoogd resultaat Voor de tweede keer toetreden tot de 7 slimste regio’s ter wereld en de verworven positie handhaven.
Doel Profilering Brainport Eindhoven op mondiale schaal.
Gerealiseerd 2010 Voor de tweede maal doorgedrongen tot de Top7;
Tabel activiteiten 2010 Activiteit Ontmoeting met deelnemers uit de verschillende delegaties en genomineerde regio’s; Tijdens het congres in New York, voorafgaand aan de prijsuitreiking, heeft Burgemeester Jack Mikkers - in een tweegesprek - de regio inhoudelijk voor het voetlicht gebracht; Joep Brouwers is toegetreden tot board of directors van het – nieuw opgerichte - Intelligent Community Association; Brainport Eindhoven heeft een voorstel ingediend om de regio’s - gezamenlijk – aantrekkelijker te maken voor internationale kenniswerkers die zich oriënteren op een nieuwe werkomgeving (via ICF wordt de haalbaarheid onderzocht).; Relatie versterkt met Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA); Planvorming voor de vorming van een strategische gebiedsoriëntatie (werktitel ‘Big Ten’); Jurybezoek aan de regio leidt er toe dat het Project Virtual Proteïns financiële steun krijgt van de Canadese overheid. Resultaat op een rijtje: Klankbordgroep en projecteigenaar Elk jaar wordt in overleg een ‘kartrekker’ benoemd. In het eerste jaar was dit de gemeente Eindhoven, met burgemeester Rob van Gijzel als delegatieleider. Dit jaar heeft de gemeente Veldhoven het stokje overgenomen en was Burgemeester Jack Mikkers delegatieleider in New York. Oplevering / afronding ontwikkelproject of –programma NVT
115
Project: BPP.10.084 TEDxBrainport Eindhoven Achtergrond / aanleiding TED staat voor Technology, Entertainment en Design. In 1984 begon TED als een jaarlijkse vierdaagse bijeenkomst in Californië, waar sprekers uit drie TED-vakgebieden elkaar informeerden met korte lezingen. Elke spreker krijgt 18 minuten om zijn passie toe te lichten. De bedoeling is intelligente mensen een podium te geven, om zo nieuwe ideeën de wereld in te sturen. Daarom zet TED de camera-opnamen van de presentaties online. Mede dankzij die zogeheten TEDTalks groeide TED uit tot hét platform voor nieuwe ideeën. Met de gedachte dat waardevolle ideeën verspreid moeten worden, ontwikkelde TED een nieuw format: TEDx. TEDx is een label voor lokale, zelfgeorganiseerde evenementen die mensen bij elkaar brengen voor een TED-achtige ervaring. Bij TEDxBrainport, staat de x voor onafhankelijk georganiseerd TED evenement. Bij TEDxBrainport zullen sprekers en acts zorgen voor inspiratie, discussie en verbondenheid. De mensen van TED zorgen voor algemene begeleiding van het TEDx evenement maar individuele TEDx events zijn zelfstandig georganiseerd. Omschrijving ontwikkelproject of –programma Toptechnologieregio Brainport is een broedplaats voor innovatie en de thuisbasis voor bedrijven, kennis- en researchinstellingen van wereldklasse. Daarnaast zit ook design al jaren in het DNA de regio. Eindhoven heeft zich ontwikkeld tot een stad van innovatie en creativiteit, een feit dat wordt bevestigd door de vele innovatieve producten bedacht, ontwikkeld en geproduceerd in Brainport. De organisatie achter TEDxBrainport gelooft in de creatieve, inspirerende en innovatieve kracht van de regio en wil dat delen met de rest van de wereld. Doelstelling / beoogde resultaten na oplevering Versterken internationale zichtbaarheid en reputatie (Brainport Trots) Projectspecifieke doelstellingen Website TEDxBrainport Eindhoven 13 mei 2011 TEDxBrainport Eindhoven event (circa 150 deelnemers) 2 officiele satelliet locaties Fase in ontwikkelproces Fase waarin project zich nu bevindt Fase Product 0 – Orientatie Startnotitie 1 – Initiatie Contourplan 2 – Onwerp/ontwikkeling Prject/Businessplan 3 – Uitvoering Pilot 4 - Evaluatie Rapportage
Status Opgeleverd n.v.t. n.v.t. In ontwikkeling
Tabel Resultaten 2010 Beoogd resultaat TEDxBrainport Eindhoven
Doel Bijeenkomst organiseren in 2011
116
Gerealiseerd 2010
Klankbordgroep en projecteigenaar Bij TEDxBrainport is er geen sprake van een klankbordgroep. De organisatie van TEDxBrainport is in handen van aantal personen, afkomstig van gerenommeerde bedrijven en organisaties in de Brainport regio, gedreven door persoonlijk enthousiasme over TEDx. Het organiserend comité omvat vertegenwoordigers van Brainport Development, Design Cooperation Brainport, Dutch Design Week, High Tech Campus Eindhoven, Holst Centre, intoconferences, PSV, Rethinking Group, ROOD maakt verbinding, triptic, TU Eindhoven en WOID. Alle partijen werken ‘om niet’ mee. Oplevering / afronding TEDxBrainport Eindhoven zal op vrijdag 13 mei 2011 plaatsvinden op de Hightech campus in Eindhoven.
117
Programma’s Project: BPP.08.053 TOA \ Werken in Brainport Sturing en samenwerking In het programma TOA \ Werken in Brainport staat het ‘human capital’ voor de technologie sectoren in Brainport centraal. Het programma TOA \ Werken in Brainport neemt vanaf de start in 2008 deel aan de landelijke Taskforce TOA (TTOA). In 2010 zijn totaal 7 regio’s aangesloten die voorop willen lopen in een toekomstbestendig arbeidsmarktbeleid. De regionale expertise wordt overgedragen aan elkaar en aan nieuw aan te sluiten regio’s. In 2010 zijn door TOA \ Werken in Brainport projecten en activiteiten uitgevoerd die bijdragen aan het innovatievermogen van bedrijven door het versterken van de regionale – technologische – arbeidsmarkt. Wil onderwijs een van de pijlers zijn van de kenniseconomie dan is aansluiting bij de innovatieagenda’s van de technologie sectoren en de daaruit voortvloeiende vraag naar arbeidskrachten een absolute voorwaarde. De ‘sense of urgency’ die noodzakelijk is om deze problematiek met voldoende aandacht en inspanningen aan te pakken is nog onvoldoende aanwezig. Het industriële bedrijfsleven in Brainport is al langer overtuigd van de noodzaak tot een stevige aanpak te komen teneinde de arbeidsmarkt vergaand te mobiliseren en te dynamiseren. In het programma TOA \ Werken in Brainport heeft het bedrijfsleven het voortouw genomen om nieuwe initiatieven tot ontwikkeling te brengen. Van begin af aan is opgetrokken met de overheden en het onderwijs via de overlegtafel van het Regionaal Arbeidsmarkt Platform (RAP) in Zuidoost-Brabant en de Taskforce Arbeidsmobiliteit die in 2009 is opgericht om de gevolgen van de recessie op de arbeidsmarkt aan te pakken. Aandachtsgebieden 1. Instroom in het onderwijs 1.1. Meer leerlingen en studenten in het bètatechnisch onderwijs: Vergroten belangstelling voor wetenschap en techniek bij jeugd, ouders, leraren; professionalisering van leraren op het gebied van techniekonderwijs. 1.2. Excellent en flexibel beroepsonderwijs: Ruimte in de kwalificatiedossiers voor versterking van de aansluiting op de vraag in het regionale bedrijfsleven; doorlopende leertrajecten van vmbo, mbo, hbo, wo, wo+; experimenteerruimte voor het ontwikkelen van toegespitste scholing voor individuele werkenden of werkgevers. 2. Doorstroom personeel door extra scholing Een flexibel arbeidsmarktinstrumentarium dat de industrie beter in staat stelt personeel te binden, te boeien, te behouden en op te leiden. Ruimte voor behoud van vakmensen in constructies met werkzekerheid in plaats van baanzekerheid. 3. Zij-instroom van werkzoekenden in technische functies Investeren in een sluitende aanpak voor een leven lang leren ter verbetering van de beroepsbevoking en maatschappelijke participatie en het streven naar een vitale en sociale samenleving. Een goed werkende ketensamenwerking voor een optimale dienstverlening aan werkgevers en werkzoekenden. 4. Internationale kenniswerkers en –studenten aantrekken Aantrekken, welkom heten en integreren van internationale kenniswerkers en studenten in Brainport. Meer ruimte voor het waarderen van buitenlandse studies en werkervaring binnen het Nederlandse stelsel, zoals ‘dual degrees’. Brainport als een van de speerpunten in Holland Branding/Portal to Europe en in nationale programma’s die zijn gericht op het aantrekken van investeringen en het rekruteren en behouden van talent.
118
Activiteiten en resultaten 2010 1. Stuurgroep TOA-Ambassadeurs Ondersteunen van de stuurgroep onder voorzitterschap van Marc Hendrikse (CEO NTS-Group) als regieorgaan voor de onderwijs-arbeidsmarktactiviteiten in Brainport. In de stuurgroep zitten deelnemers uit het bedrijfsleven en de kennisinstellingen van Brainport (n=19). De voorzitter van het RAP/SRE is als toehoorder aanwezig. Aantal bijeenkomsten stuurgroep: 4. Leden van de stuurgroep hebben zich als ‘ambassadeur’ verbonden aan belangrijke TOA-projecten: Brainport International Community De heer H. de Vos (ASML) Brainport Career Center De heer G. Hurks (Hurks Bouw) Regelingen Taskforce Arbeidsmobiliteit De heer M. Hendrikse (NTS-Group) Verbindingscentrum Technific Mevrouw N. Meijer (Fontys) en Harry Roumen (TU/e) 2. TOA-arbeidsmarktnavigator Ontwikkelen van een Arbeidsmarktnavigator met database voor regionale activiteiten onderwijs-arbeidsmarkt. Uitvoeren van pilot op www.toawerkeninbrainport.nl. Medio in 2010 in uitvoering genomen. 3. TOA-monitor Opstellen van het programma van eisen voor het meten van de voortgang en effectiviteit van het TOA-programma. Voorbereiden van de implementatie, en aansluiten op de Brainport Monitor, in samenwerking met de Universiteit van Tilburg. 4. Verbindingscentrum Technific Uitvoeren en coördineren van activiteiten gericht op de jeugd van 420 jaar op het gebied van techniekeducatie. Aantal aangesloten bedrijven: 115. Aantal aangesloten scholen: 285 basischolen, 45 vo-scholen, 2 roc’s, 2 hbo’s, 1 technische universiteit. Aantal aangesloten overheden: 21 SRE-gemeenten, provincie Brabant, Platform Beta Techniek. Aantal regionale projecten: 30 waarbij 65 % van alle leerlingen tussen 4-20 jaar en hun docenten zijn bereikt in Zuidoost-Brabant. Ontwikkeling van techniekpromotie in de regio Zuidoost-Brabant. De sociaal maatschappelijke ontwikkelingen in de regio hebben invloed op het uit te voeren programma van het Verbindingscentrum Technific. Het belangrijkste voorbeeld hiervan in de recentelijk economische recessie en de aankomende vergrijzing in Nederland. Voor de technische en industriële beroepen worden grote tekorten op de arbeidsmarkt verwacht, waardoor de werkgevers in deze sectoren op de afzienbare termijn grote problemen zullen krijgen om voldoende technisch personeel te vinden. Hierdoor worden er grote knelpunten verwacht bij het vinden van geschikte laboratoriumassistenten, laboranten, natuurwetenschappers, bouwvakkers, aannemers en installateurs, bankwerkers en lassers, elektrotechnisch ontwerpers en bedrijfshoofden en procesoperators. Door de economische crisis lijkt het erop, dat er in de toekomst minder behoefte bestaat aan een studie of een baan in de techniek. Echter, nu al kan 39% van de leerbanen en stageplaatsen die bedrijven bieden niet worden ingevuld door ROC’s. Dit blijkt uit cijfers die Kenteq (Kenniscentrum voor technisch vakmanschap) publiceerde. Het betekent dat vanaf 2009 bedrijven in Zuidoost-Brabant een tekort hebben aan ongeveer 1200 ROC leerlingen. Activiteiten 2010 • 33 regionale projecten op het gebied van techniekeducatie en –promotie; • Brainport Techniekweek; • Bedrijvenkringen met VMBO-scholen (TechNet); • Sponsorplan VMBO-metaalbedrijven; • Netwerkschool ROC Eindhoven; 119
• Loopbaanschool VMBO; • Centra voor innovatief vakmanschap (mbo) en expertise (hbo); • Deelname ‘Brabant voor Techniek’, vorming stichting; Regierol Het Verbindingscentrum Technific concentreert de regierol die haar toebedeeld is. De volgende activiteiten worden door het Verbindingscentrum uitgevoerd binnen haar regierol: Partneroverleg heeft plaatsgevonden met bestuursvertegenwoordigers van basisscholen om tot meer verbindingen en samenwerking te komen. De Jongerenpanels, het toetsen van vraag en aanbod bij jongeren, is 2x uitgevoerd onder deelnemers van het Technology Experience College. Voor de Jet-Net Career Day wordt inmiddels jaarlijks op verzoek de monitoring uitgevoerd. Tevens treedt Verbindingscentrum Technific op als regionale wervingspartner voor Jet-Net bedrijven. Vanuit het programmabureau worden regietaken uitgevoerd. Daaronder valt de bezetting van een programmamanager en office manager. Tevens wordt binnen het bureau de marketing en monitoring verzorgd. Deze is ingebed binnen de totale TOA-structuur. Bestuurlijk overleg provinciale Techniekpromotie platforms, inbedding in Brabant voor Techniek. Begeleiding van 7 Technet-kringen van VMBO-scholen en aangesloten bedrijven. Coördinatieprojecten Het Verbindingscentrum coördineert enkele projecten, die vervolgens door andere partijen zijn uitgevoerd. Hieronder wordt een overzicht gegeven van dergelijke coördinatieprojecten: Ingenieur voor de Klas een coördinatieproject dat o.a. de GSM-gastles met ingenieurs van ASML bevat. Leerlingen uit onderbouw voortgezet onderwijs gaan op zoek naar de technologie van de GSM. In 2010 hebben 26 lessen met in totaal 698 leerlingen plaatsgevonden. Vlieg- en modelbouw is een project waarvan Het Verbindingscentrum Technific landelijk de coördinatie uitvoert. Leerlingen uit onderbouw VMBO ontwerpen en maken een modelbouwvliegtuig en brengen een bezoek aan het Luchtvaartmuseum. Tevens worden er gastlessen verzorgd door vrijwilligers van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaarttechniek. In 2010 zijn 18 scholen gestart met het project. In totaal doen 1430 leerlingen mee. Techniekweek Brainport is een week waarin techniek voor jongeren in Brainport centraal staat. In totaal hebben ca. 4500 leerlingen, ouders en docenten deelgenomen en zijn 70 bedrijven betrokken. Wetenschapsknooppunt Brainport. Het project valt onder het Orion-project van het Platform Bèta Techniek en beoogt regionale samenwerking tussen universiteit, basisonderwijs en science centra. Het Verbindingscentrum Technific maakt onderdeel uit van het Wetenschapsknooppunt Brainport. Verbreding Techniek Basisonderwijs (VTB) wordt uitgevoerd in op dracht van het Platform Bèta Techniek en beoogt de opname van techniekonderwijs in het curriculum. In totaal is hierbij 1/3 van alle basisscholen in Zuidoost-Brabant betrokken. Door de provincie Noord-Brabant is uitbreiding gerealiseerd naar 2/3 van het totaal aantal basisscholen in de provincie. Medio 2010 is VTB voortgezet in het programma Ruimte voor Talent, Ruimte voor Wetenschap en Techniek van het Platform Bèta Techniek dat loopt tot medio 2016. Uitvoeringsprojecten Het Verbindingscentrum Technific heeft enkele projecten in het verleden ontwikkeld. Het Verbindingscentrum streeft er naar om de projecten in de nabije toekomst onder te brengen bij participanten of zelfstandig te laten continueren. 120
De Waanzinnige Karavaan is in 2010 uitgevoerd in Helmond, omdat het project uitstekend past in het Automotive traject en in het specifiek voor Helmond uit te voeren techniekpromotietraject. Het project laat leerlingen aan de hand van een spannend verhaal ervaren wat techniek is, en hoe het in hun dagelijks (school)leven past. In totaal hebben 325 kinderen deelgenomen aan het project en zijn 20 leerkrachten bereikt. Het AeroTech Luchtvaart en Techniekevenement wordt jaarlijks georganiseerd op Eindhoven Airport. Hierbij wordt de verbinding tussen luchtvaart en techniek gelegd door participanten en andere partners van Technific. Het evenement richt zich op groep 7 en 8 van het basisonderwijs. In totaal hebben 3.000 personen deelgenomen. Medical Investigators is een voorbeeld- en vernieuwend project dat gebruik maakt van educational gaming. Leerlingen kruipen in de huid van de medical investigator om het mysterie op te lossen d.m.v. technisch onderzoek. Behalve bloedgroeponderzoek en vingerafdrukken maken ze ook gebruik van 2 Elektronenmicroscopen en een Infraroodspectrometer. In 2010 is het project op 5 scholen uitgevoerd, ook op het bijzonder voortgezet onderwijs. Daarnaast is het project ingezet bij de Intelligent Community Award. Ook is tijdens de Jet-Net Career Day het project in verkorte vorm aangeboden aan 500 leerlingen. Jeugd & Metaal. Leerlingen van het VMBO die hebben gekozen voor de richting metaal worden gesponsord door een metaalbedrijf. Het sponsorplan loopt in totaal 4 jaar t/m het MBO diploma is behaald. In totaal is aan 15 jongeren hun diploma uitgereikt en bestaat de overige lichting uit 65 jongeren. Verder zijn 72 metaalbedrijven aangesloten. Het project BrainTrigger laat jongeren op innovatieve wijze meedenken met uitdagingen van het bedrijfsleven. Zij bedenken innovatieve oplossingen die bijdragen aan doelen op het gebied van duurzaamheid, mobiliteit, veiligheid en gezondheid. Het aantal scholen dat in 2010 heeft deelgenomen is 15. Daarnaast heeft BrainTrigger mee gedaan aan de Philips familiedag waarbij kinderen van werknemers uitvindingen konden indienen. In totaal hebben 11 bedrijven in 2010 aan jongeren een opdracht gegeven. Techniek in de Kinderopvang. Op verzoek van het ROC ter AA te Helmond is een project gestart met studenten van de opleiding Pedagogisch Werker om techniek in te bedden op het programma van de Buitenschoolse Opvang. Dit is uitgevoerd met 30 studenten en met kinderen van kinderopvang Spring. Naar aanleiding van het project is door het ROC besloten Techniek in de Kinderopvang op te nemen in het curriculum van de opleiding Pedagogisch Werker vanaf schooljaar 2010-2011. Technology Experience College (TEC) is op verzoek ASML, Simac, VDL, Philips, NXP alsmede Fontys en TU/e ontwikkeld. De pilot is uitgevoerd met 40 leerlingen uit het VO van 4 verschillende VO-scholen en er zijn 10 docenten bij betrokken. TEC is een driedaagse “experience” om jongeren te begeleiden in hun profielkeuzeproces. Het project is positief geëvalueerd en wordt in het schooljaar 2010-2011 opnieuw uitgevoerd. 5. Brainport International Community: ComingTo & Settling in Uitvoering van de projecten ‘Coming2’ en ‘SettLink” voor Zuidoost-Nedrland in het kader van subsidieprogramma Pieken in de Delta. Doel is het aantrekken (Coming2) en behouden (SettLink) van internationale kenniswerkers en studenten. Aantal aangesloten bedrijven: 50 Aantal aangesloten opleidingen: 2 ROC’s, 2 HBO’s, 3 universiteiten, universiteiten buitenland. Aantal aangesloten researchinstituten: 5
121
Aantal aangesloten overheden: Provincie Brabant en Limburg, Ministerie Economische Zaken en SRE. Aantal projecten: 5 buitenlandse career fairs (Duitsland, China, VS, India, Turkije), 1 Brainport International Weekend, 2 bijeenkomsten bedrijven,1 website (www.brainporttalentregion.com) Aantal samenwerkingsverbanden: 2 (Expat Center Brabant, International Desk Maastricht Region). Aantrekken van kenniswerkers Coming2 omvat projectactiviteiten om internationale kenniswerkers (IKW’ers) en studenten naar Zuidoost-Nederland te halen onder de noemer ‘Brainport Talent Region’. Het betreft enerzijds virtuele ‘arbeidsmarketing’ om sectorspecifiek de doelgroep over de loopbaan- en vestigingsmogelijkheden van de regio te informeren. Met hieraan gekoppeld ook duidelijke ‘branding’ van de regio Zuidoost-Nederland als aantrekkelijke regio om te studeren of te werken én te wonen. Anderzijds gaat het om gerichte werving– en talentspottingsprojecten, om de benodigde kwaliteit en kwantiteit van kenniswerkers voor de regio Zuidoost-Nederland te realiseren. Careerevents ECF Boston USA, januari 2010: Brainport Talent Region; Zuidoost-Nederland onder de aandacht te brengen bij kenniswerkers en studenten.
Samenwerking met lifetech Limburg Vertegenwoordig voor 14 partijen (Skills-Vividlinks, TU/e, KvK, DPI, Holst Center, ASML, HTACampus, TNO, DSM, M2i, CTMM, Academic Transfer, Xelvin, Universiteit Maastricht) Trekkersrol ‘Dutch street’ op de beurs en organiseren presentatiemiddag met partners. Turkije: Organisatie tegenbezoek aan de Brainport regio vanuit Kayseri 17-19 januari 2010: opvolging intentieverklaring november 2008 en ondersteuning Turkse Leonardo-aanvraag 2009 (m.n. Erciyes Universiteit en Teknopark). Betrokken regiopartners: Gemeenten Eindhoven en Helmond, ROC Eindhoven, Fontys, HTACampus, HTCEindhoven. Missie Economische Zaken India, april 2010 (onderdeel automotive): Bezoek kennisinstellingen en bedrijven in Delhi, Chennai en Pune. Verkennen voor werving Masterstudenten Autommotive TU/e, Verkennen stageplaatsen voor Nederlandse studenten Fontys Automotive (nieuwe opleiding v.a. sept. 2010) Verkennen contacten voor ROC Eindhoven voor train de trainer activiteiten en aantrekken Indiase studenten Samenwerking tussen BIC en meereizende Automotive partijen uit de regio intensiveren Sjanghai, mei 2010: Organisatie en uitvoer ‘Human Capital Days Shanghai’ tijdens World Expo voor 4 meereizende bedrijven met vacatures (ASML, DPI, Dow Chemical, Cardan/Technobility). Lancering van de nieuwe website voor regiopromotie voor studie, werk en leven door burgemeester van Eindhoven, Rob van Gijzel: www.brainporttalentregion.com. Samenwerking met Brabantpartners om de relatie met China/Sjanghai te versterken en exposure voor de regio ook in de breedte te genereren (economisch, cultureel, HR), m.n. Provincie Noord-Brabant, Gemeente Eindhoven, BOM. Carrièrebeurs IKOM München, juni 2010: Werven stagiairs en afstudeerders, door regiopromotie en intake-gesprekken. Vertegenwoordiger voor 19 partijen (TU/e, KvK, DPI, TomTom, ASML, HTACampus, TNO, Oce, CTMM, UvT, Academic Transfer, Xelvin, HTCE, UM, Sabic, Brabant Alucast, NXP, Dalsa, Epyon). Promotie
Wereldwijde online campagne via forums, alumni websites, universiteiten, etc. om zo de website www.brainporttalentregion.com te promoten.
122
Uitbrengen van X-Magazine, een uitgave over Brainport voor kenniswerkers in de regio. Verspreiden van folders over het activiteitenprogramma onder internationale kenniswerkers en studenten wereldwijd. Overige activiteiten Bijeenkomsten op het gebied van Human Resources georganiseerd voor bedrijven in de Brainport-regio. Voorbereiding van een Uitgebreide sociale media campagne onder de naam ‘Brainport International Community’ om te starten in januari 2011. Behouden van kenniswerkers Settling in Het project Settlink heeft tot doel internationale kenniswerkers en hun partner/gezin te helpen bij een sneller en aangenaam landingsproces in de regio Zuidoost Nederland. Door de ontwikkeling van de website Expatguideholland.com worden internationale kenniswerkers geïnformeerd, geadviseerd en begeleid bij hun komst naar de regio. Tevens zijn er twee fysieke punten geopend (Maastricht & Eindhoven) alwaar 'hospitality coaches' internationale kenniswerkers helpen om vragen te beantwoorden. Expatguideholland Promotie van de website expatguideholland.com. Dit heeft geresulteerd in een stijgend aantal bezoekers (op 31 december 2010 hadden 59.837 unieke bezoekers de website expatguideholland.com bezocht (zie in de bijlage een uitdraai van Google Analytics). Uitbreiden LinkedIn groep expatguideholland, inmiddels 200 leden. Overige activiteiten Brainport International Weekend 5, 6 en 7 november (in samenwerking met het Expat Center Brabant, de TU Eindhoven, de Internationale School Eindhoven en de VVV) Gastcollege bij Fontys (opleiding MER) Faciliteren komst internationale werknemers EATC naar militaire vliegbasis Eindhoven Magic Mingle Maastricht 16 december (in samenwerking met de gemeente Maastricht, de Universiteit Maastricht en het LIOF) Voorbereiding Interreg aanvraag voor het project Euregional Brain Gain (in samenwerking met TTR ELAt) Binnen het programma Brainport International Community is een groot netwerk opgebouwd van IKW’ers (partner/gezin), bedrijven (HR Managers), Expat clubs/organisaties, scholen, overheden etc. (schaal Zuidoost Nederland). Verzelfstandiging project Om de investeringen in het project niet verloren te laten gaan, zijn de middelen ontwikkeld binnen het project ‘Settling in’ per 1 januari 2011 overgedragen aan het Expat Center Brabant. Het gaat concreet om de volgende middelen: Website Expat Guide Holland LinkedIn Groep Welcome to Brainport Guide 6. Taskforce Arbeidsmobiliteit Uitvoeren van de Regeling Behoud Vakmanschap (1), een pilot gericht op het gezamenlijk scholen van medewerkers in ketenverband en de Regeling Arbeidsmobiliteit Jeugd (2) om jongeren met een grote afstand tot de arbeidsmarkt aan een baan te helpen. Deze regelingen zijn onderdeel van de crisismaatregelen die zijn geïnitieerd door de Taskforce Arbeidsmobiliteit en dragen bij aan de inzetbaarheid op de arbeidsmarkt van werkende en jongeren. Aantal bedrijven: 40 (1), 8 (2) Aantal opleidingsinstituten: : 4 (1), 2 (2)
123
Aantal deelnemers: : 300 (1), 267 (2) 7. Centra voor innovatief vakmanschap (mbo) & expertise (hbo) Adviseren en ondersteunen bij het opzetten van samenwerkingsvormen van bedrijven en onderwijsinstellingen in de hightech industrie. Aanvraag REAP-subsidie t.b.v. Automotive onderwijscentra: 1. Convenant voor deelname bedrijven in mbo-automotive en hbo-automotive: 2. 8. Brainport Career Center / Let’s Connect Uitvoeren van het pilotproject Virtueel Mobiliteitscentrum Automotive in opdracht van de Taksforce Arbeidsmobiliteit). Aanvraag opstellen voor het project Let’s Connect in samenwerking met de Provincies Brabant en Limburg. Betrekken van deelnemende bedrijven, scholen, overheden die samenwerken op het gebied van e-portfolio’s, arbeidsmarktdashboard en arbeidsmarktinformatiesysteem. Aantal aangesloten bedrijven: 63 Aantal aangesloten opleidingen: 2 roc’s, 1 hbo, 3 opleidingsinstituten Aantal aangesloten overheden: 21 SRE-gemeenten, Provincie Brabant, Provincie Limburg, EU, Ministerie Economische Zaken, UWV Werkbedrijf Aantal projecten: 240 e-portfolio’s Automotive-sector, 1500 opleidingsmodules Landelijke samenwerking: 1 (Stichting e-portfolio Support / StepS)
124
Project: BPP.06.006 Brainport Health Innovation Eén van de initiatieven van Stichting Brainport is het Brainport Health Innovation (BHI) programma (voorheen ‘Zorg en Technologie’) dat zich richt op economische kansen die we voor de regio zien bij het ontwikkelen en toepassen van technologie bij het oplossen van complexe en omvangrijke vraagstukken in de zorg. Hierbij dient met name te worden gedacht aan de stijgende zorgvraag door een vergrijzende samenleving. Deze zorgvraag wordt complexer omdat oudere mensen vaak meerdere aandoeningen ontwikkelen. Hierbij ligt het accent op Dementie, Diabetes, COPD en Hartfalen. De afgelopen jaar is gewerkt aan het implementeren van het programma (Connected Client Connected Patient), het uitvoeren van projecten, het uitwerken van projectvoorstellen, het zoeken van projectfinanciering en –partners en het opzetten van (strategische) samenwerkingsverbanden. In het afgelopen jaar is hier nadrukkelijk invulling aan gegeven en zijn de eerste concrete resultaten zichtbaar geworden. Om de zorg ook in de toekomst toegankelijk en betaalbaar te houden zijn slimme oplossingen nodig. De Provincie Noord-Brabant ziet ICT in de zorg bij mensen thuis als één van de kansrijke oplossingen. Om dit te stimuleren stelt zij diverse subsidies beschikbaar. Zo heeft ze vanuit de regeling Slimme Zorg drie projecten van BHI gehonoreerd met een subsidie. Het betreft ‘Diensten op Afstand’, ‘vroegsignalering dementie’ en ‘Zorgcirkels’. Een aantal van deze projecten hebben een lang voortraject gekend, maar zijn nu daadwerkelijk tot uitvoering gekomen en resultaten worden geboekt Daarnaast heeft de Provincie in het kader van de B5 (Perspectiefrijk Brabant) subsidie verstrekt aan BHI voor het project ‘Living Lab eHealth Eindhoven’ dat inmiddels samen met de gemeente Eindhoven in het kader van het uitvoeringsprogramma Woonservice wordt uitgevoerd. Verder is een toewijzing ontvangen in het kader van de regeling Zorg InnovatiePrestatieContracten (ZIPC). Deze regeling is ontwikkeld om samenwerking met ketenpartners in de zorg te stimuleren. De bedoeling is dat een groep (10 tot 35 partijen) onder leiding van een penvoerder gaan samenwerken. In de huidige fase (pre-IPC) wordt de mogelijkheid tot samenwerking onderzocht en worden de innovatieplannen opgesteld. De coördinatie en penvoering is in handen van BHI. Inmiddels zijn een viertal clusters concreet ontwikkeld. Door de wisseling van het kabinet zijn in 2010 de middelen voor de feitelijke uitvoering van die plannen bevroren. Inmiddels is begin 2011 door het nieuwe kabinet de herstart van het IPC programma aangekondigd en kunnen wij deze inbrengen voor verdere uitvoering. BHI is in 2010 in een volgende fase beland, aangezien naast de hierboven genoemde subsidies ook financiering uit andere programma’s (ondermeer Interreg IV / AAL) zijn toegekend aan diverse projecten. Dit heeft uiteraard positieve invloed op de financiering, de organisatie en aansturing. Ook de definitieve positionering van BHI binnen Brainport zal nader worden bepaald, mede ingegeven door de verdere invulling van de uitvoeringsorganisatie Brainport 2020. Speerpunten voor BHI in 2010 waren: Uitvoering Slimme Zorg projecten: Diensten op Afstand, Zorgcirkels en Living Lab; Uitvoering en afronding Slimme Zorg project ‘Vroegsignalering Dementie’; Uitvoeren, opschalen en dissimineren van de resultaten uit de verschillende projecten; Uitvoeren van het ZIPC-project; Aanvragen van Interreg IVb project ‘Regional Care Portals’; Aanvragen AAL food programma;
125
Initiëren netwerksamenwerking in het kader van Brainport 2020 voor Lifesciences & Homecare; Congres Zorg & Innovatie i.c.m. Robuust.
Externe communicatie; Promotie en Publiciteit; Uitvoering projecten onder regie van BHI Ook in de individuele projecten zijn er, conform de respectievelijke projectplannen, resultaten geboekt: Resultaten project Diensten op Afstand 2010: In de eerste helft van 2010 is via een enquête aan 8500 mensen hun mening over Diensten op Afstand gevraagd. Ook zijn de wensen van de eindgebruikers steeds geïnventariseerd en is er gelegenheid het een en ander bij te stellen op basis van voortschrijdend inzicht. De input wordt door de projectpartners als waardevol ervaren en geeft hen bruikbare informatie. Bovendien heeft het intensief betrekken van de eindgebruikers ertoe geleid dat eindgebruikers enthousiaster zijn tot deelneming. Bovendien heeft het de betrokkenheid van de gebruikers vergroot. Binnen de geestelijke gezondheidzorg zijn 40 mensen aangesloten op het beeldbel-systeem. Uit de ervaringen in de eerste maanden blijkt dat het systeem door de gebruikers veelvuldig gebruikt wordt en ook als bijzonder positief wordt ervaren. Nuenen heeft in 2010, 84 woonzorg woningen gebouwd. Deze woningen worden momenteel voorzien van de benodigde ICT toepassingen waardoor de bewoners zelfstandig en zelfredzaam kunnen blijven wonen. Binnen de deelprojecten worden verschillende nieuwe diensten geïmplementeerd waaronder: kerkTV, Beeld op de wijk en een digitaal bellenbord. Het doel van al deze diensten is de sociale samenhang in wijken te bevorderen en sociale isolement tegen te gaan. Parallel is de werkgroep Techniek gestart met een generieke aanpak om de uiteindelijke gewenste universele architectuur te beschrijven en waar mogelijk de lopende implementatie te ondersteunen. Daarbij zijn op voorhand criteria gedefinieerd die in de toekomst gesteld moeten worden aan systemen en componenten, zodanig dat voldaan wordt aan de Diensten of Afstand doelstellingen, te weten; “open standaarden”, “schaalbaar” en “interoperabiliteit”. Resultaten project Zorgcirkels 2010 7 zorgaanbieders hebben besloten samen te gaan werken in de nachtzorg; Bij Sint Joris in Vessem (woonzorgboerderij) is gestart met de inzet van zorgdomotica voor ouderen met dementie; In Bladel, Eersel, Vessem en Son&Breugel/Nuenen is gestart met de voorbereiding van gezamenlijke nachtzorg; tijdens de projectperiode zijn 60 wooneenheden op zorgdomotica aangesloten. Resultaten project Living Lab eHealth 2010 In drie wijken in Eindhoven is het proces van vraagevaluatie gestart, er wordt hierbij bewust gekeken naar sociaal kwetsbare groepen; Na uitgebreid proces van vraaginventarisatie is door de leveranciers een aantal innovatieve diensten ontwikkeld die zich richten op de thema’s gezondheid, veiligheid en sociaal contact; Deze diensten zijn in 2010 in gebruik genomen door de eerste 21 deelnemers aan het project de deelnemers zijn tot nu toe erg enthousiast over de diensten. In 2010 is nadrukkelijk getracht de synergie tussen de verschillende projecten te versterken en te vergroten. Dit lukt in toenemende mate en biedt nieuwe kansen voor 2011. In samenwerking met de Provincie Noord Brabant, zijn binnen het Slimme Zorg programma, een aantal thema’s geagendeerd welke relevant maar projectoverstijgend zijn voor alle projecten. 126
Positionering en marktpropositie Tegelijk met de doorontwikkeling van de (interne) organisatie is gewerkt aan de marktpropositie en de externe positionering van BHI. Ten behoeve hiervan is het (internationale) netwerk verder opgebouwd en uitgebreid. Bovendien is de samenwerking met bestaande partners verder geïntensiveerd. Dit gebeurd (ondermeer) door gezamenlijke projectuitvoering. Promotie en publiciteit De behaalde resultaten en voortgang in de projecten zijn vanaf 2010 nadrukkelijk naar buiten gecommuniceerd. Promotie en publiciteit staat dan ook op de lijst van speerpunten. Verschillende doelgroepen zijn gedefinieerd en zullen op maat worden benaderd. De website zal worden geactualiseerd en afhankelijk van de positionering binnen Brainport zullen verdere aanpassingen worden gedaan. Beoogde meetbare resultaten eind 2010 Deelname Congres Slimme Zorg Provincie NB Deelname leerbijeenkomsten Programma Slimme Zorg Organisatie Congres Zorg & technologie i.c.m. Robuust in maart’10 in Het Evoluon Nominaties en toekenning Brainport Health Innovation Award Opzetten projectomgeving voor externe projectpartners en regulier verspreiden nieuwsbrief Deelname World Congres on ICT
500 bezoekers 400 bezoekers
Doelstellingen 2011 Uitvoering en afronding van de projecten Diensten op Afstand en Zorgcirkcels binnen het programma Slimme Zorg van de Provincie Noord-Brabant. InnovatiePrestatieContracten (IPC): regeling ontwikkeld om samenwerking met ketenpartners in de zorg te stimuleren met als gemeenschappelijk project het opzetten van een gezamenlijk expertisecentrum voor mens, zorg en technologie. De in 2010 opgestelde plannen worden in 2011 ingediend en uitgevoerd. In het kader van Europese samenwerking start binnen Interreg IVb het toegekende programma RECAP met diverse (inter)nationale partijen (Eindhoven, Leuven, Aken, en Maastricht). In 2011 is wederom een call IAB4 gelanceerd door Provincie Noord-Brabant en de BOM, BHI zal hierin een aanvraag coördineren vanuit de regio. Externe communicatie: promotie en publiciteit naar verschillende op maat gedefinieerde doelgroepen, marktpropositie en externe positionering van BHI. Het Living Lab eHealth wordt vanaf 2011 het platform voor het Innovatiebeleid van de Gemeente Eindhoven en met name wijkontwikkeling, WMO en communityvorming in Zorg & Welzijn worden de bindende thema’s in het project. Er wordt tevens gewerkt aan een uitbreiding met Design in het kader van mensgericht ontwerpen van nieuwe diensten in Zorg & Welzijn. In vervolg op de lancering van het Brainport 2020 programma zal worden gewerkt aan een samenwerkingsnetwerk voor Lifesciences & Homecare. De concrete fiches uit Brainport 2020 bepalen hierin de agenda en acties.
127
Project: BPP. 10.040 Design Connection Brainport Design Connection Brainport (DCB) richt zich op het verzilveren van economische kansen voor de regio Eindhoven op het snijvlak van techniek en design. Het programma is samen met het werkveld – bedrijfsleven en kennisinstellingen – ontwikkeld en maakt integraal onderdeel uit van Brainport Development. Design Connection Brainport geeft invulling aan haar taak door mede uitvoering van het programma Design in Brainport 2009 – 2014 Creating a Caring Society. Brainport Eindhoven wil zich ontwikkelen tot hèt Europese designcentrum voor producten en productservices. De wereld verandert en versnelt. Economische, ruimtelijke en maatschappelijke ontwikkelingen stellen ons voor nieuwe vraagstukken. Vraagstukken die ons dwingen creatief na te denken over onconventionele oplossingen. Brainport heeft door de designkracht van de regio met Eindhoven als centrumstad alle instrumenten om deze uitdagingen op te pakken. Het wil design nog meer in het regionaal DNA en het sociaal, economisch en maatschappelijk systeem krijgen. Om werk te maken van deze ambities is het programma: Design in Brainport Eindhoven 2010-2014 ‘Creating a Caring Society’ ontwikkeld. Het programma bestaat uit vier hoofdprogrammalijnen die, als een kompas, hieraan richting geven. Ondernemende mensen uit de design en technologie community, dus ook participerende burgers staan bij ontwikkeling en uitvoering van projecten centraal en mede aan het roer. De vier programmalijnen zijn: 1. Knowledge: nieuwe kennis ontwikkelen, toepassen en overdragen om je als designregio van de anderen te onderscheiden. Vanuit design inventieve oplossingen bedenken in een veranderende samenleving waar traditionele benaderingswijzen niet langer volstaan. 2. Prosperity: om economisch te kunnen concurreren, zetten bedrijven uit Brainport design en technologie in voor creatieve bedrijvigheid en versterking van het aanwezige natuurlijke systeem. 3. Resources: design en technologie worden ingezet voor een zorgvuldigere en duurzame inzet van onze schaarse belangrijke bronnen: mens, natuur, milieu en kapitaal. 4. Quality of life: design draagt bij aan een goede kwaliteit van leven op het gebied van wonen, veiligheid, diversiteit, sociale cohesie, cultuur, sport, mobiliteit en zorg voor inwoners van nu en later. De opzet en uitvoering van concrete actie- en resultaatgerichte projecten zijn de instrumenten. Projecten die in 2010 onder directe verantwoordelijkheid van Brainport Development zijn uitgevoerd: Bidbook World Design Capital 2012 Eindhoven als centrumstad van de Brainport regio heeft begin 2009 een bidbook ingediend bij ICSID in Montréal inzake World Design Capital 2012. ICSID, de internationale branche-organisatie voor industriële ontwerpbureaus, vergeeft deze titel aan steden met visie en ambitie in relatie tot de inzet van design als versneller op het gebied van economie, cultuur en maatschappelijke terreinen Design Connection Brainport was in opdracht van de gemeente Eindhoven verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het bidbook. Uit 47 wereldsteden is Eindhoven samen met Helsinki doorgedrongen tot de laatste 2, daarmee 45 wereldsteden achter zich latend, een prestatie van formaat! De plaats bij de laatste twee heeft onze nationale en internationale positie als designstad enorm versterkt. Daarnaast wordt het thema en de brede economisch – cultureel – maatschappelijke agenda onder de titel ‘Creating a Caring Society’ breed gedragen. Uiteindelijk is de titel naar Helsinki gegaan. Met deze stad is een samenwerkingsconvenant gesloten dat inmiddels tot concrete samenwerkingsprojecten heeft geleid, zoals bijvoorbeeld een verbinding tussen de Dutch Design Week en de Helsinki Design Week en een project rond zorg van de toekomst tussen TU/e en Design Academy Eindhoven en de Aalto University – Helsinki.
128
Dutch Design Awards 2010 De Dutch Design Awards (DDA) is dé nationale wedstrijd voor Nederlandse vormgeving. Tijdens de achtste editie zijn circa 700 ontwerpen beoordeeld. De prijsuitreiking was op 23 oktober jl oktober in het Muziekgebouw Frits Philips. Hierbij waren circa 950 gasten aanwezig, waaronder internationale gasten uit Finland, China en India. John Körmeling kreeg dit jaar de hoogste onderscheiding, hij won met zijn ontwerp Happy Street de ‘Golden Eye’, de prijs voor de beste van de besten. De DDAtentoonstelling in het Brainport Greenhouse op het Stadhuisplein telde tijdens de Dutch Design Week circa 7.000 bezoekers. De DDA tentoonstelling is in april in het beroemde Red Dot museum in Essen (Duitsland) gepresenteerd en heeft daar in een maand tijd meer dan 10.000 bezoekers getrokken (een verdubbeling van het normale aantal bezoekers). Op uitnodiging van de Shanghai Creative Industry Week is de tentoonstelling in september in Shanghai (China) geplaatst en was daar de ster van de show. De tentoonstelling is bezocht door meer dan 15.000 bezoekers (schatting SCIC). Design in Detail Award Winkeliers in de regio Eindhoven worden geïnspireerd en uitgedaagd om hun winkelomgeving op een dusdanige wijze te verbeteren c.q. te presenteren dat enerzijds de verkoopresultaten daardoor positief beïnvloed worden en er anderzijds en fijner, beter werk/verblijfsklimaat ontstaat. Een (inter)nationale jury maakt uit ruim 25 kandidaten een voorselectie van 8 genomineerden zijnde: Catwalk – Eindhoven; Cruydenhuisch – Eindhoven; Rob Peetoom Hair en Make-up – Eindhoven; Selexyz – Eindhoven; Temporary concept store by Jannissima; Vinius – Eindhoven; Franken Kleding – Bergeijk; Kaffee Pijnenburg en Hotel Nijven – Geldrop; Het publiek koos (via internet) Franken Kleding uit Bergeijk als uiteindelijke winnaar; Design in Detail Café; In juni is bij De Fonkel in Helmond in samenwerking met Gemeente Helmond en Kamer van Koophandel. Presentatie door ondermeer Zuzanna Skalska, trendanaliste bij VanBerloDesign+Strategy, en de winnaar Design in Detail Award 2009, de firma Oogenlust uit Veldhoven. Food4Future Ondersteuning en advies bij het uitwerken van de Food4Future Schools wedstrijd: dit jaar met het thema Food&Co waaraan 6 regionale scholen deelnamen. Op 18 november vindt voor ondernemers en ontwerpers het Food4Future congres plaats waarbij de scholieren hun ideeën op de catwalk presenteren. MKB Design Brabant Activiteiten die uitgevoerd worden vanuit een krachtenbundeling van Syntens, Kamers van Koophandel Brabant, BOM en Design Connection Brainport met steun van de provincie Brabant. Doel is het Brabantse MKB meer bekend te maken met de toegevoegde waarde van design. DCB was verantwoordelijk voor de organisatie van 3 Design Café’s rond het thema Leisure. Aansluitend op dit programma zijn in de Dutch Design Week zogenaamde Business Houses georganiseerd. Workshops rond de thema’s: mobiliteit, duurzaamheid en de vergrijzende samenleving waar meer dan 200 ondernemers (ontwerpers en makers) contacten hebben gelegd voor verdere business ontwikkeling. Made in Brainport De vierde editie van de reizende tentoonstelling Made in Brainport - Design for Happy Living - die in oktober 2009 tijdens Dutch Design Week haar première beleefde reisde naar het Helsinki Design
129
Festival – 1e week september- waarbij lezingen van Hans Robertus, directeur Dutch Design Week over de toegevoegde waarde van industrial design en Nadine Sterk, designer van Atelier NL, over de research en uitkomsten van het inmiddels wereldberoemde Drawn from Clay en een maand later is de tentoonstelling gepresenteerd tijdens Design September in Brussel. Rond de opening is een inspiratiedag georganiseerd die door meer dan 50 Belgische en Nederlandse ontwerpers is bezocht. ECCE Innovation ECCE Innovation is een Interreg IVB project waarin de Gemeente Eindhoven en Brainport Development NV samenwerken (respectievelijk als partner en subpartner). In ECCE Innovation (januari 2009 tot 31 december 2011) participeren 8 Europese partners: Nantes Metropole (leadpartner), Aken, Cardiff, Dublin, Eindhoven, Stuttgart, Huddersfield (CIDA) en Birmingham. ECCE (Economical Clusters of Cultural Enterprises) Innovation heeft als doel het versterken van de creatieve industrie (CI), onder meer door nieuwe markten te ontwikkelen, kennisuitwisseling te bevorderen en kansen te creëren voor (kleine, startende) creatieve en culturele bedrijven. Activiteiten internationaal waren in 2010 binnen ECCE Innovation ondermeer: de ontwikkeling van de Ecce Innovation Award, het opzetten van een systeem van Creative Vouchers, voorlichting aan traditionele industrie door presentaties en lezingen, coaching en begeleiding van startende ondernemers in de CI, netwerkbijeenkomsten in de diverse steden (Nantes, Dublin, Eindhoven, Cardiff) waarbij de Creatieve industrie werd samengebracht met het traditionele bedrijfsleven. Op regionaal niveau werden pitches (i.s.m. NEBIB, KvK en Syntens), matches (in samenwerking met de regionale industrie) en Ronde Tafels (met lokale en nationale overheden) georganiseerd. In de tweede helft van 2010 is in opdracht van Brainport Development in het kader van ECCE Innovation een onderzoek uitgevoerd naar de invloed van huisvesting op innovatie binnen de Creatieve Industrie. In januari 2011 zal Brainport Development in Eindhoven een internationaal seminar organiseren rond dit onderwerp. Ook verschijnt er in 2011 een publicatie met de resultaten van het onderzoek. Daarnaast is er in het kader van ECCE Innovation een grote bijdrage geleverd aan de organisatie en uitvoering van Dutch Design Week Business House en is er in samenwerking met TNO een reeks van workshops gerealiseerd op gebied van Rapid Manufacturing. Het Made programma (Music Art Design Experiences)een cultureel netwerk waarin CEO’ s kennis maken met de creatieve industrie wordt samen met het Muziekgebouw en het Van Abbemuseum georganiseerd en uitgevoerd binnen ECCE Innovation. Design Coöperatie Brainport In de zomer van 2010 is vanuit verschillende kanten het initiatief genomen om de krachten van de verschillende op ‘Design’ gerichte activiteiten in Eindhoven te bundelen. Het ging hier om het Design Platform Eindhoven, de Design Academy, de TU/e-faculteit Industrieel Ontwerpen, Het Designhuis, de activiteiten van de gemeente Eindhoven en Design Connection Brainport (Brainport Development). Hierdoor werd een einde gemaakte aan dreigende versnippering van de energie om de regio Eindhoven als belangrijke designregio verder te ontwikkelen. Tegelijkertijd werd gezocht naar een vorm waarin de grassroot activiteiten en bedrijvigheid beter werden verbonden met de meer geïnstitutionaliseerde programmering. De oplossing werd gevonden in een coöperatiemodel dat onder de naam Design Coöperatie Brainport in het najaar van 2010 het leven zag. Het programma en de activiteiten van Design Connection Brainport zijn in 2010 zoveel mogelijk aangehaakt bij de in 2010 opgerichte Design Coöperatie Brainport waarin Brainport Development als lid deelneemt en waarin het ook een zetel in de Raad van Toezicht heeft. De bedrijfsvoering van deze nieuwe coöperatie zal grotendeels worden verzorgd door Brainport Development NV. Brainport Development levert via een raamovereenkomst: front- en backoffice services, met focus op: projectontwikkeling en -uitvoering; business support en development; 130
communicatie, promotie, acquisitie en public affairs; strategie en monitoring.
Focus in 2011 In nauwe samenwerking met Design Cooperation Brainport zal worden ingezet op groei van (startend) ondernemerschap via onder meer het Design Incubator programma; meer, beter en sneller is het devies. Aan de verschillende projecten die deel uitmaken van het internationaliseringprogramma Internationaal podium voor Design namen in 2010 ruim 200 verschillende bedrijven deel, in 2011 zal dit aantal oplopen tot meer dan 400. Deze activiteiten zijn vooral gericht op de verbinding tussen de industrie en de ontwerpwereld en de internationale marketing en verkoop van de producten en diensten die een gevolg zijn van die samenwerking. Met 150.000 bezoekers en 1.500 deelnemers was de Dutch Design Week in 2010 een belangrijk instrument dat zorg draagt voor verbinding en zichtbaarheid. DDW 2011 zal naar verwachting groeien naar een kleine 200.000 bezoekers en van het belangrijkste designevenement in Nederland naar het belangrijkste evenement in Europa.
131
132
Bijlage 2: Bestuur, Aandeelhouders, Raad van Commissarissen en management stichting Brainport en Brainport Development NV Bestuur stichting Brainport Bestuursleden Dhr. R. van Gijzel Dhr. H. Hendriks Dhr. Dhr. Dhr. Dhr. Dhr. Dhr. Dhr. Dhr. Dhr. Dhr. Dhr. Dhr.
A. Jacobs W. van der Leegte A. Lundqvist J. Mikkers A. Nelissen H. van Oorschot A. Peels P. Swinkels C. Tetteroo A. Wintels M.Wintels H. de Wijkerslooth
Triple Helix (gemeente Eindhoven) (Philips Electronics Benelux) (gemeente Helmond) (VDL Groep) (TU/e) (gemeente Veldhoven) (KvK Brabant) (Universiteit van Tilburg) (TU/e) (BZW) (ROC Eindhoven) (ROC Eindhoven) (Fontys Hogescholen) (SRE)
133
Functie Voorzitter Plv voorzitter
Opmerking (sinds 01-05-2008) (sinds 08-12-2005)
Lid Lid Penningmeester Lid Secretaris Lid Penningmeester Lid Lid Lid Lid Lid
(sinds 22-02-2006) (sinds 18-06-2008) (tot 01-05-2010) (sinds 14-05-2007) (sinds 04-01-2008) (sinds 18-06-2008) (sinds 01-05-2010) (sinds 22-02-2006) (tot 25-05-2010) (sinds 25-05-2010) (sinds 01-06-2008) (sinds 18-06-2008)
Aandeelhouders Brainport Development NV Aandeelhouder Vertegenwoordiger
Functie
Gijzel, van, de heer. R.
Voorzitter
Hendriks, de heer. H.
Vicevoorzitter
Nelissen, de heer. A.
Secretaris
Peels, de heer A.
Penningmeester
Stichting Brainport (50%)
Burgemeester Gemeente Helmond (5,5%)
Jacobs, de heer A. (of een te machtigen lid College van B&W: Mw. Y. van Mierlo) Burgemeester
Gemeente Veldhoven (3,4%)
Mikkers, de heer J. (of een te machtigen lid College van B&W: Mw. S. Koegler)
Gemeente Eindhoven (15,2%)
Brink, de heer H. (als te machtigen lid College van B&W)
Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (25,9%)
Wijkerslooth, de, de heer H. (als te machtigen lid DB SRE)
Wethouder
134
Portefeuillehouder Brainport
Raad van Commissarissen Brainport Development NV Commissaris Triple Helix De heer J. Sistermans (voorzitter) (bedrijfsleven) De heer Th. Maas (overheden) De heer M. Weggeman (kennisinstellingen)
Opmerking (sinds 01-02-2009) (sinds 01-02-2009) (sinds 01-02-2009)
Management Brainport Development NV Naam Functie Mevrouw E. Lemkes-Straver Directeur strategie & ontwikkeling, tevens directievoorzitter. De heer T. Stevens Directeur operations De heer J. Brouwers Adjunct-directeur De heer T. van de Kerkhof Bestuursecretaris (tevens bestuurssecretaris stichting Brainport)
135
136
Bijlage 3: Juridische structuur – dochter en deelnemingen van Brainport Development NV
137
138
Bijlage 4: Brainport Monitor 2010 – bevindingen en conclusies
139
140